20 jaar Natura 2000
Volwaardige partnership als succesfactor in Natura 2000
Landelijk Vlaanderen
Presentatie door Ophélie Eliat-Eliat – 14 mei 2012
Wat wij (niet) behandelen • Welke resultaten moeten geboekt worden om de implementatie van Natura 2000 succesvol te noemen? – Beoordeling inhoud en kwantitatieve resultaten = Europa, de wetenschap en overheidsverantwoordelijkheid – ELO volgt dit voor ons op Europees niveau.
• Overheid kan de resultaten inschatten. Natura 2000 is een opportuniteit en wij werken mee. De plaats van het privé beheer in het landschap is voor ons van groot belang. • Maar wij zijn waakzaam voor een evenwichtige implementatie
Natura 2000 waarom? Hoe? Wij bekijken het strategisch en praktisch:
• Strategisch: Kan Natura 2000 een middel zijn voor erkenning, promotie en kwalificering van het privé beheer in het algemeen (ook buiten Natura 2000)? • Praktisch: hebben de privé beheerders de middelen en capaciteiten om het te doen?
Strategisch: Plaats van privé beheer Plaats van het privé beheer • in de bipolaire visie – Aanvaarding van een « derde spoor »?
• in het natuurdecreet – Ja in theorie, neen in de praktijk
• in de beleidsnota’s: evolueert • in de budgetten – Iets voor privé bos, niets voor privé natuur
• qua oppervlaktes – volgens de studie van de Minaraad (derde spoor: eigenaars, jagers, bosgroepen, paardenhouders): veel bosoppervlakte en diffuse open gebieden - grootste speler - open voor samenwerking
Strategisch : Voordelen van de partnership • Motivatie van de overheid: verplichte samenwerking met doelgroepen. Natura 2000 is een kans! • Goed voor de overheid: budgetbesparing door motivatie en inzet privé, nieuwe actoren (cfr. Nota De Blust), ruimtebesparende verweving en integratie van functies • Natura 2000 is een middel om de privé beheerders te motiveren, activeren, responsabiliseren en voor het opbouwen van kennis in concreto • Maar twijfel ! Veel nota’s en voorstellen zijn gemaakt die zonder respons blijven
Praktisch : nog veel vragen !? • Is de implementatie evenwichtig en billijk? (Vlaams overleg, NRP light) • Zijn de instrumenten ter beschikking? (instrumentenstudie)
• Zijn er flankerende (financiële) maatregelen en evenwichtige budgetten? • Vertrouwensrelatie met juiste signalen, ook buiten N2000. Bv. aankopen, voorkooprechten, … • Zijn de interne regels bij ANB adequaat? Is er gevoel van betutteling? • Nood aan capaciteitsopbouw voor kennis en begeleiding want de privé heeft achterstand opgelopen • Sterkste schouders, maar gelijke kansen met zelfde lasten • Zijn engagementen wel wederzijds? Privé moet doelen helpen bereiken, overheid moet met de hierbovenvermelde punten rekening houden
Instrumenten • Grote hiaten in het instrumentariaat • Evenwichtig en begeleid NRP light (lokaal SBZ-overleg) • Engagementen met plannen (geïntegreerd beheerplan, beheerovereenkomsten natuur voor percelen, natuurprojectovereenkomsten) • Ter beschikking stellen van gronden (Sigma instrumenten, uitkoop pachter) • Communicatie naar actieve beheerders (niet = passieve gebruikers zoals recreanten, publiek). • Terreincapaciteit in beheergroepen met coördinator (bos- en natuurgroepen, wbe’s…) = niveau 1 • Ondersteunend « servicecenter » voor begeleiding van de niet gestructureerde sectoren (derde spoor) = niveau 2. Open voor derden, beheerders en opbouwend op bestaande kennis.
Case ter illustratie: • Natura 2000 • Unieke privaat-publieke samenwerking • Triple E – Ecologie (natuur) – Educatie (samen) – Economie (werken)
Waarom is 3WATER illustratief? • Het LIFE+ 3WATER project draagt bij tot de implementatie van de Natura 2000-doelstellingen • Unieke samenwerking van private en publieke landeigenaren (12 partners) om de Europese doelstellingen te realiseren • Innovatieve Triple-E aanpak waar Ecologie (natuur), Educatie (samen) en Economie (werken) evenwichtig in rekening worden gebracht • Communicatie naar het brede publiek, kennis laten maken met de waarde van het gebied, het project, de samenwerking, en Natura 2000 • Andere Natura2000-projecten inspireren tot privaatpublieke samenwerking
