nr. 17 • november 2007
1
Introductie Welkom! Welkom op de zeventiende SOFIA-nieuwsbrief boordevol weetjes en interessante artikels over vrouw en management. Deze nieuwsbrief wordt verstuurd naar al onze netwerkleden, deelnemers van onze programma’s en geïnteresseerden die zich hebben ingeschreven. Voor opmerkingen, reacties en bijdragen kan je terecht op
[email protected]. Meer info en het SOFIA-nieuws archief vind je op: www.vrouwenmanagement.uhasselt.be.
2
Vrouw en Management
De glazen klif Vrouwen die in hun carrière door het glazen plafond breken komen substantieel vaker dan mannen in lastige en riskante functies terecht, stellen onderzoekers van de Universiteit van Exeter. De onderzoekers omschrijven de situatie als een ‘glazen klif’: het is aan de top, maar comfortabel en zeker is anders. Het mechanisme werkt echter niet per definitie nadelig voor vrouwen. Vrouwelijke managers die slagen in hun werk kunnen een gedegen reputatie opbouwen als troubleshooter door van de ene naar de andere crisishaard te hoppen. Falen ze echter, dan blijft dit aan hun kleven en is de carrière snel voorbij. Edward Smits (Sync.nl), 18/06/2007
Vrouwelijke baas krijgt moeilijkste baan De organisatiepsychologen prof. Alex Haslam en dr. Michelle Ryan onderzochten waarom bedrijven die door zwaar weer gaan, relatief vaker onder vrouwelijke leiding staan. Waar collega-academici constateren dat de vrouwelijke opmars naar de directiekamer funest is voor het bedrijfsleven, draaien Haslam en Ryan de zaken om. De slecht presterende beursgenoteerde ondernemingen die ze onderzochten, bleken al in problemen te verkeren lang voordat ze een vrouwelijke manager aanstelden. Blijkbaar gaan moeilijke klussen vaker naar vrouwen dan naar mannen, concluderen de onderzoekers. De onderzoekers Haslam en Ryan hebben verschillende verklaringen voor het feit dat vrouwen vaker in een moeilijke baan terecht komen. Allereerst is er sprake van seksisme in de directiekamers, waardoor mannen de leuke baantjes voor elkaar reserveren. Bovendien zitten mannen in grotere en hechtere netwerken dan vrouwen, zodat ze elkaar gemakkelijker baantjes kunnen toespelen. Dit maakt ook dat mannen er sneller voor kiezen om een lastige opdracht aan hun neus voorbij te laten gaan. Er komt toch nog wel iets anders langs. Voor vrouwen is dat echter zeer de vraag. Ook de stereotypen over leiderschap spelen een rol. Zo hebben vrouwen de reputatie betere crisismanagers te zijn en zouden ze beter tegen stress kunnen. Edward Smits (Sync.nl), 18/06/2007
SOFIAnieuws – nr. 17 – november 2007
1
3
SOFIA 2005-2007
SOFIA afgesloten met Roland Duchatelet Het SOFIA programma werd in de zomer afgesloten met een feestelijke netwerkavond bij Melexis. Roland Duchatelet, hield een interessant betoog over ondernemen in België. Als oprichter van Melexis, ondernemer van het jaar, bestuurder, politicus,… heeft hij op een levendige wijze een interessante visie over ondernemerschap weergegeven. Het tweede deel van de avond werd er volop genetwerkt. Tijdens een hapje en een drankje werden er volop ervaringen gedeeld tussen oude -, nieuwe SOFIA-leden én hun partners.
Francoise Chombar, CEO Melexis, geeft een introductie aan de deelnemers van de SOFIA netwerkavond met Roland Duchatelet.
4
SOFIA 2008-2010
De netwerkgids die aan het eind van de avond werd uitgedeeld zal waarschijnlijk nog vaak worden geraadpleegd! Eigen berichtgeving
SOFIA opnieuw van start in 2008! Het nieuwe SOFIA-programma zal van start gaan in 2008. Gewezen projectleider Anne Latour zal hierbij de fakkel overdragen aan Sara De Clerck, die reeds enkele jaren werkzaam is aan de Universiteit Hasselt als onderzoeker en tevens verantwoordelijk is voor het opleidingsbeleid voor universiteitspersoneel. Het SOFIA-programma zal ook deze keer een evenwichtige mix tussen vorming, netwerking en mentoring garanderen. Wat betreft vormingactiviteiten, zullen meerdere thema’s aan bod komen met als doel de bedrijfsvoering te professionaliseren. Concreet zullen 5 modules worden belicht: vrouw en management, markering, financieel beleid, human resources en duurzaam en ethisch ondernemen. De concrete invulling van genoemde modules zal gebeuren in overleg met de deelnemers. Elke module zal bestaan uit bijeenkomsten: 3 sessies over een bepaald thema waarvoor een expert wordt uitgenodigd (met de nadruk op discussie en ervaringsuitwisseling) en 1 sessie als intervisiemoment, onder leiding van de mentoren. Indien u geïnteresseerd bent in ons unieke programma, aarzel dan niet om volledig vrijblijvend informatie aan te vragen:
[email protected] Eigen berichtgeving
SOFIAnieuws – nr. 17 – november 2007
2
5
SOFIA Zwitserland
SOFIA gaat internationaal! Women in management is een belangrijke business case. Steeds meer bedrijven werken aan de pipe line issue: vrouwelijk talent aantrekken en stimuleren in hun kwaliteiten. Daarom is bij Cilag Zwitserland het SOFIA Leadership program gestart. Chantalle Eggels, boardmember: “Onze firma heeft tot doel onze medewerkers en ook vrouwelijk talent te stimuleren. Het bedrijf is sterk gegroeid naar meer dan 1800 werknemers. Het aantal vrouwelijke managers is 18%. De snel veranderende economie en arbeidsmarkt leert ons dat we nieuwe objectieven moeten stellen. Eén daarvan is het creëren van de juiste omgeving om het vrouwelijk talent te benutten. SOFIA speelt in op deze ontwikkeling met een Leadership programma op maat.” Het doel van dit programma is in te spelen om de belangrijkste carrière barrières. De thema’s omvatten: organisatieculturen, leiderschapsstijlen, carrièremechanismen, balans werk-privé én netwerking & visibiliteit. Meer info: Janneke Jellema, Loopbaan- en trainingsadviseur
[email protected]
6
Gendervriendelijke maatregelen
Screenshot website
Website Toyota Steeds meer bedrijven zijn geïnteresseerd in gendervriendelijke maatregelen of diversiteitsmaatregelen. Door de veranderende demografie, de werkgerelateerde verwachtingspatronen van mannen en vrouwen en tezelfdertijd de toegenomen nood om globaal concurrentieel te blijven, zijn bedrijven genoodzaakt om strategieën te ontwikkelen die tegemoet komen aan de noden en wensen van hun werknemers. De in de vakliteratuur aangehaalde voordelen van zogenaamde “gendervriendelijke” maatregelen zijn legio: verhoging productiviteit, ondersteunen van de balans tussen werk- en privé-leven, daling van het ziekteverzuim, verhoging van de arbeidstevredenheid, … Vaak echter zijn deze toegewezen effecten gebaseerd op presumpties en buikgevoel eerder dan op wetenschappelijk gefundeerd onderzoek. In opdracht van Toyota Motor Europe, en met de financiële steun van ESF Vlaanderen, heeft het onderzoeksinstituut SEIN van de Universiteit Hasselt een website ontwikkeld waarin de geanticipeerde voor- en nadelen van een selectie van gendervriendelijke maatregelen (flexibele werkuren, mentoring en kinder-/ouderenopvang) worden getoetst aan hun empirische validiteit. Modaliteiten van gebruik, randvoorwaarden voor effectiviteit en stappenplannen ter implementatie worden eveneens beschreven. Ga alvast eens een kijkje nemen op: www.genderbalance.uhasselt.be Meer info: Sara De Clerck (
[email protected])
SOFIAnieuws – nr. 17 – november 2007
3
7
Summer University
Cursiste in gesprek met mentor Françoise Chombar en vicerector Prof. Dr. Mieke Van Haegendoren
8
Venus vs. Mars
Vrouwelijke burgemeesters zijn een uitzondering Minder dan 1 op 10 Vlaamse burgemeesters is een vrouw. Toch maken vrouwen sinds de verkiezingen van oktober 2006 een derde van de gemeenteraadsleden en schepenen uit. Dat heeft het Instituut voor de Gelijkheid van Vrouwen en Mannen becijferd. Ook Wallonië telt weinig vrouwelijke burgemeesters (9.2%) in vergelijking met het aantal verkozen vrouwen in de gemeenteraad (24%). In Brussel is 4 op 10 gemeenteraadsleden van het vrouwelijke geslacht tegenover slechts 15.8% van de burgemeesters. www.iefh.fgov.be, Metro 10/05/2007
SOFIA-mentoren coachen jong talent Om jonge hoogopgeleiden te ondersteunen bij de eerste stappen op de arbeidsmarkt vond de eerste twee weken van september aan de UHasselt een Summer University plaats. Onder het motto “Aan de slag! Manager van je loopbaan” bracht organisator SEIN/UHasselt jonge mannen en vrouwen van Limburgse hogescholen en universiteit praktische vaardigheden en persoonlijke inzichten bij die zij kunnen inzetten bij de opstart van hun veelbelovende carrières. De Summer University bestond uit een vijfdaagse praktische opleiding en een driedaagse stage onder begeleiding van een ervaren professional in de sector die paste bij hun studierichting of ambities. Deze mentoren boden hen op vrijwillige basis een kijkje in hun dagelijkse werkpraktijk. Mede dankzij het SOFIA-netwerk van vrouwelijke topmanagers werden grote bedrijven en mensen op hoge posities bereid gevonden het mentorschap op zich te nemen. De volgende SOFIA-leden waren mentor: Jenny Claes (SKF), Christel Plessers (INBEV), Karen Vandenweghe (Randstad), Ilse Bollens (Lambrechts Sanitair), Ingrid Pelssers (Vlaamse Overheid), Françoise Chombar (Melexis), Leen Colemont (De Wiekslag vzw), Lieve Leysen (Quesada Group) en Lut Wijers (FPS). Dat de cursisten het belang van een duurzaam netwerk hebben begrepen blijkt wel uit het feit dat op eigen initiatief de groep binnenkort samenkomt om tijdens een etentje verdere loopbaanervaringen uit te wisselen. De organisatie hoopt het succes van dit eerste proefproject volgend jaar voort te zetten en wil de mentoren van het SOFIA-netwerk nogmaals van harte bedanken voor hun inzet! Marleen van der Haar, SEIN/Universiteit Hasselt
Carrièrevrouwen doen zichzelf tekort Carrièrevrouwen doen zichzelf tekort door privé en werk sterker te scheiden dan mannen. Ze reageren te laat op aanbiedingen voor topfuncties waardoor mannen met deze functies weglopen. Mannen verdienen meer en maken meer carrière. Dat is de conclusie van onderzoek door GRecruitment, een adviesbureau in Nederland. De onderzoekers keken naar het aantal pogingen tot contact, het aantal benodigde contactgegevens, het tijdstip van contact en de totaal verstreken tijd tot contact bij mannen en vrouwen die op zoek waren naar een job. Mannen bleken veel sneller te bereiken dan vrouwen. Redenen hiervoor zijn dat vrouwen overdag hun privételefoon soms uitschakelen, dat ze niet-werkgerelateerde telefoons tijdens de werktijd onbeantwoord laten en dat ze minder terugbellen tijdens kantoortijd. Hetzelfde geldt voor e-mail. Ook hier zijn vrouwen terughoudender om met headhunters te mailen tijdens het werk. Vrouwen die toch terugmailen doen dit vaak tijdens de lunchpauze. Mannen wachten meestal tot de lunchpauze voorbij is. Vrouwen lijken dus meer scrupules te hebben om werktijd en –middelen te gebruiken voor privédoeleinden. Rekruteerders bellen dus best ’s avonds willen ze vrouwen bereiken. Die bellen of mailen dan meer terug dan mannen. Uiteindelijk reageren vrouwen meer dan mannen, maar minder snel op de eerste e-mail of telefoon. Human Resources Magazine juni 2007
SOFIAnieuws – nr. 17 – november 2007
4
9
Newsflash!
Wist-je-dat…? •
•
Herman Baert, Helga Gielen, Brigitte Lauwers en Leen Van Bree, augustus 2007, Kluwer
De “ZORRA” is vooral bekend om haar jaarlijkse Publieksprijzen voor de meest vrouwvriendelijke en/of roldoorkruisende reclame. Op 17/08/2007 heeft ZORRA ook haar virtuele deuren geopend op Second Life (3D wereld ). ZORRA kreeg hier een volledig gebouw ter beschikking en richtte het in als tentoonstellingsruimte. De tentoonstelling "Gender & Reclame" en de bijhorende reclamequiz, bieden een greep uit 10 jaar goede en minder goede praktijkvoorbeelden, hilarische en minder hilarische, tot ronduit controversiële reclameuitingen. www.zorra.be SOFIA-lid Helga Gielen een nieuw boek gepubliceerd heeft, getiteld “Leren van en met elkaar op de werkplek”. Trendonderzoek laat niet alleen zien dat arbeidsorganisaties allerhande (bedrijven, openbare besturen, social profitorganisaties, scholen, enz.) meer investeren in vorming, training en opleiding (VTO). Het wijst ook op een verschuiving van “opleidingen” naar “leren op de werkplek”. Door “werkend te leren” en “lerend te werken” verwachten vele managers dat de medewerkers en de organisatie sneller tot betere en meer beklijvende resultaten komen. Hoe kunnen leidinggevenden en HR-professionals die verwachting waar maken? Door anders naar leren te kijken: als leren van en met collega’s. Door van de werkplek een stimulerende leeromgeving te maken waar kennisproductiviteit en competentieontwikkeling hand in hand gaan. Waar leernetwerken en “communities of practice” kunnen gedijen. Door niet alleen een opleidingsbeleid, maar ook een ruimer opgevat leerbeleid te voeren. Hoe dit in zijn werk gaat is in dit boek concreet uitgelegd, van praktische tips voorzien en met tal van illustraties uit de praktijk aangetoond. www.traininginfo.be
10
Redactie
SOFIA nieuws is een publicatie van SOFIA/SEIN Universiteit Hasselt Agoralaan Gebouw D B-3590 Diepenbeek Tel : 0032-11-268674 Fax : 0032-11-268731
Laat het ons weten !.. Wanneer je een studiedag, workshop of andere interessante activiteit organiseert, wanneer je op zoek bent naar iets of iemand:
[email protected]
Dit project wordt uitgevoerd met steun van de Vlaamse Overheid.
Redactie : Sara De Clerck,
[email protected] Janneke Jellema,
[email protected] Eindredactie: Prof.dr. Mieke Van Haegendoren,
[email protected] © Fontana identity & design
SOFIAnieuws – nr. 17 – november 2007
5