nr. 26 • Maart 2010
1
Introductie Welkom! Welkom op de zesentwintigste SOFIA-nieuwsbrief boordevol weetjes en interessante artikels over vrouw en management. Deze nieuwsbrief wordt verstuurd naar al onze netwerkleden, deelnemers van onze programma’s en geïnteresseerden die zich hebben ingeschreven. Voor opmerkingen, reacties en bijdragen kan je terecht via
[email protected]. Meer info en het SOFIA-nieuws archief vind je op: www.uhasselt.be/sein/sofia
2
Het Glazen Plafond
40% van de bedrijven bereidt vrouwen voor op een directiefunctie 40% van de leidinggevenden bereidt vrouwen voor op een directiefunctie. 60% van de respondenten verklaarde carrièrebevorderende opdrachten te voorzien voor vrouwen. Specifieke acties die ondernomen worden om vrouwen de kans te geven hun carrière verder te ontwikkelen, zijn het voorzien van een interne mentor (48%) en speciale programma’s om een goed evenwicht te vinden tussen werk en privé (46%). Dat blijkt uit onderzoek van Accenture over vrouwelijke managers in het bedrijfsleven naar aanleiding van International Women’s Day. 7 op 10 bedrijven antwoordden dat hét element voor het behouden van een job veerkracht is – de capaciteit om flexibel en standvastig te blijven bij veranderingen - , en deze als een opportuniteit te benutten. Een eigenschap die niet per se toegekend wordt aan mannen of vrouwen – 51% van de managers vonden mannen heel tot zeer veerkrachtig in hun job, 53% vonden dit van vrouwen. Maar deze eigenschap belooft wel bepalend te worden voor een carrière. Gelukkig kan veerkracht aangeleerd en verscherpt worden. Uit de studie blijkt trouwens dat goed presterende vrouwen de kans krijgen opleidingen te volgen om hun veerkracht en vertrouwen voor een managementfunctie te verbeteren.
Waarom geraken vrouwen moeilijker aan de top? Vrouwen die carrière willen maken, botsen niet alleen op een glazen plafond, maar worden op allerlei manieren gehinderd op hun weg naar de top. Dat blijkt uit een analyse van de resultaten van een persoonlijkheidstest door BasicProfile Screen en StepStone: zij besloten de persoonlijkheidsprofielen van mannen en vrouwen op verschillende niveaus in onze maatschappij te vergelijken op basis van meer dan 3000 persoonlijkheidsprofielen. Een eerste reden voor het groot aandeel mannen in managementfuncties, vinden we in de studiekeuze. Mannen zijn meer geneigd exacte wetenschappen te gaan studeren en dat zijn nu net functies die meer kans geven op een succesvolle loopbaan. Vrouwen zijn veel minder zelfverzekerd dan mannen. Ze hechten veel belang aan warme sociale interacties en daardoor zullen ze minder kans maken om de top te bereiken. Uit de analyse blijkt dat hoog geschoolde vrouwen aanzienlijk minder assertief zijn dan laag geschoolde mannen. Vrouwen die in topfuncties werken, gaan zich sociaal veel mannelijker gedragen. Ook voor de loonkloof tussen mannen en vrouwen kunnen we een reden vinden in het persoonlijkheidsprofiel. Doordat vrouwen lager scoren op assertiviteit, zullen ze minder goed kunnen onderhandelen over hun loon. Jan Rutten van BasicProfileScreen stelt daarom: “Zelfs als er een waterdicht wettelijk kader zou zijn dat mannen en vrouwen gelijke kansen geeft, dan nog zouden ze niet met gelijke wapens kunnen strijden. Dat blijkt duidelijk uit onze analyse.” Meer info: www.stepstone.be/glazenplafond
Bron: Express, 08/03/10 (www.express.be) Bron: StepStone, 08/03/10 (www.stepstone.be) SOFIAnieuws – nr. 26 – maart 2010
1
3
Beste Werkgevers
Special Awards
Microsoft: Award voor Inspirational Leadership Een onmisbaar element is hier dat de managers hun medewerkers aansturen via connectie en ‘management by values’. Dat wil zeggen dat de managers veel aandacht besteden aan de persoon achter de werknemer en hierdoor goed zicht hebben op hoe zij hun mensen het meeste energie kunnen geven.
Randstad: Award voor Diversity Randstad werkt aan de verbetering van zijn intern diversiteitsbeleid via verschillende acties. Zo bestaan er opleidingen rond ‘ hoe positief omgaan met verschillen’, zijn er sensibiliseringscampagnes via regelmatige interne communicatie, doet Randstad mee aan locale projecten zoals genderbewust personeelsbeleid en geven ze aandacht aan diversiteitstatements in hun recruteringscampagne. Bovendien werkte Randstad in 2009 aan het project ‘Young@heart’ om zo een voorbeeldrol te spelen inzake HR-beleid voor 45-plussers.
Care: Award voor Talent Development Bij Care gelooft men dat door het ontwikkelen van hun mensen de kwaliteit van de diensten, net zoals de afgeleide daarvan, de resultaten van de onderneming verbeteren. Aan alle groepen van medewerkers worden ontwikkelingskansen geboden. Zowel voor arbeiders als bedienden is er een uitgebreid opleidingsaanbod, van taalopleidingen tot het ontwikkelen van competenties, eventueel met coach.
SAS Institute en Schoenen Torfs zijn de ‘Beste Werkgevers van België 2010’ Maandagavond 8 maart werden tijdens een event van Vlerick Leuven Gent Management School de Beste Werkgevers van 2010 bekend gemaakt. Winnaar bij de bedrijven met minder dan 500 medewerkers is SAS Institute, tweede is Microsoft, derde is Mars Belgium. Winnaar bij de bedrijven met meer dan 500 medewerkers is Schoenen Torfs, tweede is Randstad, derde is FedEx Express. Speciale Awards zijn er voor Microsoft, Randstad en Care. Dit jaarlijks grootschalig onderzoek bij bedrijven gebeurt door het HRM Centre van Vlerick Leuven Gent Management School. < 500 medewerkers: De gelukkige werknemers heeft SAS Institute onder andere te danken aan een ‘Drive Your Talents’ programma dat bestaat voor alle medewerkers. Kort samengevat gaat het om het herkennen en maximaal benutten van de persoonlijke vaardigheden van de medewerkers, o.a. door meer proactief te werken en hogere zelfstandigheid te bieden. Achterliggende doelstelling is het maken van de juiste keuzes voor de persoonlijke ontwikkeling van werknemers zelf én het bedrijf. > 500 medewerkers: de werknemers van Schoenen Torfs zijn trots te mogen werken voor deze organisatie. De HRstrategie vertrekt vanuit de traditie van een ‘familie’-bedrijf waar mensen zorg dragen voor elkaar, dit alles evenwel vertaald in een moderne visie op leven en werk. Authenticiteit, complementariteit en teamwerk zijn dan ook de sleutelwoorden. De idee van partnerschap, waarbij medewerker en werkgever écht een meerwaarde voor elkaar kunnen betekenen, is en blijft essentieel. Torfs wil een bewust open en onbevooroordeelde kijk op mensen nastreven en geeft ook ouderen een kans. Bron: Vlerick Leuven Gent Management School (09/03/10)
4
Opmerkelijk
Vrouwenbureaus zijn het smerigst Bureaus van vrouwen zijn vaak smeriger dan die van hun mannelijke collega’s. Dat blijkt uit een onderzoek van de Universiteit van Arizona. Vooral de bureaulades, het toetsenbord van de computer en de telefoon zouden bij vrouwen massaal bacteriën verzamelen. Dat zou te maken hebben met rondslingerende make-up, handcrème en handtasjes. In de kantooromgeving worden volgens de onderzoekers vele bacteriën en schimmels aangetroffen. Vooral een gebrekkige schoonmaak, vaak uit besparingsoverwegingen door de economische crisis, zou daarvan de oorzaak zijn. De onderzoekers voegen er aan toe dat de fabriekshallen op dat vlak vaak hygiënischer zijn dan de kantooromgeving. In de produktie worden immers strengere voorschriften voor veiligheid en hygiëne gehanteerd. Op zich vormen bacteriën en schimmels geen gezondheidsprobleem, maar het kan volgens de onderzoekers wel leiden tot verzuim en een verminderde produktiviteit. Bron: De Standaard, 09/03/10 (www.standaard.be)
SOFIAnieuws – nr. 26 – maart 2010
2
5 5
Deelnemers gezocht
Doelgroep Geïnteresseerden uit de ruime regio Genk (Genk, As, Puntental, Opglabbeek, Diepenbeek) krijgen voorrang van deelname. Indien echter onvoldoende deelnemers uit deze regio, krijgen ook geïnteresseerden uit andere Limburgse regio’s toegang tot de cursus. Schrijf u bij interesse dus zeker in! Wanneer: 6 dinsdagavonden, telkens van 20u-22u: 18/05, 25/05, 01/06, 08/06, 15/06, 22/06 Waar Stadhuis Genk – Zaal 1 Stadsplein 1 te Genk Gratis? Omdat de cursus gekoppeld is aan een onderzoek, betaal je slechts 20 euro (ipv 175 euro). Deelname houdt in dat je vier vragenlijsten invult, gespreid over anderhalf jaar. Per ingevulde vragenlijst krijg je 5 euro teruggestort. Wie alle vragenlijsten invult, kan dus het volledige inschrijvingsgeld terugverdienen. Meer weten? Surf naar www.steunpuntwvg.be/stap of neem contact op met Tom Van Daele (
[email protected]).
Cursus annex onderzoek naar stress en stressbeheersing Het project STAP (Stress AanPakken) organiseert in mei/juni een cursus annex onderzoek rond stress- en stressbeheersing. STAP is een project van het Steunpunt Welzijn, Volksgezondheid en Gezin i.s.m. CGG/LITP en de lokale besturen en gezondheidsraden van de regio. De organisatoren zijn nog op zoek naar deelnemers. Stress of spanning maakt deel uit van het leven en is niet altijd een boosdoener. Een gezonde dosis stress helpt je namelijk om optimaal te presteren. Maar stress die lang aanhoudt, is niet gezond: je prestaties verminderen en de kans op allerlei klachten verhoogt. Er bestaan verschillende manieren om op een goede manier met stress om te gaan, zoals een cursus ‘stresshantering’ volgen. Hierin wordt aan cursisten op een eenvoudige en praktische manier wijze informatie gegeven over stress. Er worden ook handvatten aangereikt om stress bij jezelf te leren herkennen en voorkomen. Zo krijg je aan aantal vaardigheden aangeleerd en ontvang je concrete tips. De cursus is opgevat als een reeks van zes lessen voor groepen van ongeveer 30 personen. Iedereen krijgt een handboek met daarin de inhoud van de zes lessen. Tijdens de lessen toont de lesgever – een getraind klinisch psycholoog – hoe je aan de slag kan gaan met principes die in dit handboek staan uitgewerkt. Je kan dus gewoon luisteren, zonder dat je zelf aan het woord dient te komen. Met de cursus verwerf je inzicht in de manier waarop stress jou beïnvloedt. En je zal beschikken over een aantal methoden die je helpen om beter met die stress om te gaan, zodat je opnieuw zelfvertrouwen krijgt en de controle over je leven terug in handen kan nemen. Bron: Eigen berichtgeving
6
Uitnodiging
Data Het programma loopt over 3 dagen en een opvolgdag: 16-17-18 juni, opvolgdag 30 augustus 27-28-29 september, opvolgdag 8 november 15-16-17 december, opvolgdag 26 januari 2011 Prijs 1470,00 € (excl. BTW, incl. syllabus en maaltijden). Het is tevens mogelijk om deze workshop bedrijfsintern te organiseren en aan te passen aan specifieke noden. Meer info www.managementacademie.be
Basisworkshop (zelf-)management Ben je op zoek naar heroriëntatie, herbronning? Wil je jezelf kunnen bijsturen en anderen kunnen coachen? Heb je interesse in de ontwikkeling van je capaciteiten? Zijn er aspecten van jezelf, die je zou willen veranderen? In deze workshop van 4 dagen leer je technieken en handgrepen, die je daarbij kunnen helpen. Een greep uit de items die aan bod komen: Aandacht op een bewuste wijze leren richten. Je invoelingsvermogen ontdekken en ontwikkelen. Overtuigingen, emoties en belemmeringen leren ontdekken en ermee omgaan, individueel en in teamverband. Je vermogen om onderscheid te maken tussen stimulerende en belemmerende overtuigingen vergroten Werken rond doelen en motivatie voor jezelf en je medewerkers. Oefenen van coachingsvaardigheden en omgaan met weerstand. Bron: Eigen berichtgeving
SOFIAnieuws – nr. 26 – maart 2010
3
7
Experiment
Gecomprimeerde werkweken Gecomprimeerde werkweken laten werknemers toe om hun werktaken uit te voeren tijdens een kortere periode dan de traditionele vijfdagenweek. De meest voorkomende vormen zijn de volgende: de 4-dagen werkweek: dit model staat werknemers toe om 10 uur per dag te werken, 40 uur per week, met 1 vrije dag per week in de betaalde periode. Het 5-4/9 model: in dit model werken werknemers 1 week 4 dagen van 9 uren en 1 dag van 8 uren. In de 2de week werken ze opnieuw 4 dagen van 9 uren en hebben ze 1 dag vrijaf (buiten weekend). De voordelen van een 4-dagen werkweek: Betere werk-privé balans door extra dag vrijaf; Woon-werk verkeer vindt plaats buiten piekuren; minder woon-werkverkeer; Verhoogde tevredenheid bij werknemers; Verhoogde produktiviteit en lager ziekteverzuim omdat werknemers hun privézaken kunnen inplannen op vrije dag. De nadelen van een 4-dagen werkweek Meer complexe planning; Niet mogelijk voor alle werknemers; Lange werkdagen: vermoeidheid, concentratieverlies; Supervisie wordt moeilijker.
Een experiment in de openbare dienstverlening in de Amerikaanse staat Utah, waarbij en veertigurenweek wordt gespreid over vier in plaats van vijf dagen, is uitgedraaid op een megasucces. Ambtenaren beginnen vroeger te werken en gaan later naar huis, maar blijven op vrijdag gewoon thuis. Na een jaar zijn de resultaten opmerkelijk: de energieuitgaven gingen met 13% naar omlaag en in totaal werd voor 6 miljoen dollar aan benzine-uitgaven bespaard. Ook op vlak van broeikasuitstoot werd een fikse reductie gerealiseerd. 82% van de ambtenaren heeft ondertussen gemeld hun nieuw uurrooster niet meer te willen inruilen. Enkel ambtenaren met jonge kinderen hadden het moeilijk om hun uren aan te passen aan die van de kinderdagverblijven. Managers van zowat overal ter wereld hebben ondertussen contact opgenomen met de verantwoordelijken in Utah en General Motors is reeds een pilootproject opgestart met een vierdaagse werkweek in verschillende van zijn fabrieken. De voordelen zijn onmiskenbaar: minder woonwerkverkeer, lage energierekeningen en tevreden ambtenaren. Het ziekteverzuim is gedaald omdat veel ambtenaren de vrijdag gebruiken om aan sport te doen. Ook het publiek ziet er de voordelen van in. Openbare diensten zijn nu open tijdens uren die vroeger moeilijker lagen. Bron: Monster, 16/03/10 (www.monster.be)
Eigen berichtgeving
8
Amerikaans experiment met 4 langere werkdagen per week is een megasucces
Vrouw en werk
Werkloosheidsgraad voor het eerst hoger bij mannen Sinds mei 2009, is het Europese werkeloosheidscijfer lager voor vrouwen dan voor mannen. Dit is natuurlijk te wijten aan de effecten van de economische crisis, waarbij typisch mannelijke sectoren zoals de bouw en productie hard getroffen worden. In januari 2010 was het Europese werkeloosheidscijfer 9.3% voor vrouwen en 9.7% voor mannen. De grootste verschillen in werkloosheidscijfers in het voordeel van vrouwen werden gevonden in Estland (11.2% bij vrouwen, 19.7% bij mannen), Litouwen (10.6% versus 18.6%), Letland (19.2% versus 26.6%) en Ierland (9.9% versus 17.0%). De grootste verschillen in het voordeel van de mannen, worden gemeten in Griekenland (13.5% bij vrouwen, 7.1% bij mannen) en Italië (9.8% versus 7.7%).
Werkende moeder felgegeerd door bedrijven Bijna de helft (44 procent) van de ondernemingen wereldwijd heeft plannen om de komende twee jaar meer moeders aan te trekken die na hun ouderschapsverlof deeltijds willen werken. Dat blijkt uit de Regus BusinessTracker, een onderzoek naar economische indicatoren uitgevoerd bij meer dan 11.000 respondenten in 13 landen, waaronder de Benelux. De voorspellingen voor het toenemend aantal moeders op de werkvloer, verschilt wel per sector. Zo is de verwachting in de productie-industrie het hoogst met 50 procent, terwijl de ICT-sector het laagst scoort met maar 15 procent. De verwachting hangt echter ook af van de samenstelling in een sector: in door mannen gedomineerde beroepen zullen naar verwachting minder moeder aantreden dan in andere beroepsgroepen. Op internationaal niveau blijkt it het onderzoek dat de grootte van bedrijven enige invloed heeft op de wervingsintentie in 2010 en 2011. driekwart (77 procent) van de grote ondernemingen (meer dan 1.000 werknemers) verwacht meer parttime werkende moeders aan te nemen. Voor bedrijven tussen de 250 en 999 werknemers is dit slechts 39 procent van de bedrijven.
Bron: Eurostat, 05/03/10 Bron: Express.be, 22/12/09 (www.express.be)
SOFIAnieuws – nr. 26 – maart 2010
4
9
Boekvoorstelling
Leidinggeven aan professionals? Niet doen! Door het voortdurend stijgende opleidingsniveau krijgen we steeds meer kenniswerkers. De vloeren van onze organisaties worden in toenemende mate bevolkt door professionals and het aantal organisaties dat kennisintensief genoemd mag worden, groeit nog steeds: R&D labs, hightech-, ict- en mediabedrijven, organisaties voor zakelijke dienstverlening, gezondheidszorg- en onderwijsinstellingen, beleidsontwikkelende instanties, etc. In al die organisaties moet leiding gegeven worden, zeggen de managers. ‘Niet doen’, zegt Mathieu Weggeman, ‘professionals zijn al gemotiveerd. Ze hebben jaren gestudeerd om eindelijk te mogen doen waar ze zo enthousiast over zijn. Pas op dat u dat enthousiasme niet verprutst! Daar bedoel ik mee: faciliteer de kenniswerkers in plaats van hun werkprocessen alsmaar te plannen en te controleren. Dat betekent: zorg ervoor dat ze niet te veel lastig gevallen worden met formulieren, rapportenschrijverij, regels en procedures, dan komt de productiviteit en kwaliteit vanzelf. Waarom? Omdat echte professionals liever iets goed doen dan iets fout doen.’
Mathieu Weggeman is hoogleraar Organisatiekunde aan de Technische Universiteit Eindhoven. ISBN-13: 9789055943524 302 pagina’s - € 37.50
Het gaat in ‘Leidinggeven aan professionals? Niet doen!’ over dienend leiderschap, over de kenmerken en eigenaardigheden van professionals, over hun belangrijkste productiefactor: kennis, over één van hun moeilijkste taken: innoveren en over vakmanschap, meesterschap en altijd maar blijven leren. Mathieu Weggeman heeft inmiddels veel boeken en artikelen geschreven over leidinggeven aan professionals, het verzilveren van creativiteit, innovatie en kennismanagement. Dit boek is de accolade. Bron: Essentialist (www.essentialist.be)
10 0
Redactie
SOFIA nieuws is een publicatie van SOFIA/SEIN Universiteit Hasselt Agoralaan Gebouw D B-3590 Diepenbeek
Laat het ons weten !.. Wanneer je een studiedag, workshop of andere interessante activiteit organiseert, wanneer je op zoek bent naar iets of iemand:
[email protected]
Tel : 0032-11-268674 Fax : 0032-11-268731 Redactie : Sara De Clerck
[email protected]
Dit project wordt uitgevoerd met steun van de Vlaamse Overheid.
Eindredactie: Prof.dr. Mieke Van Haegendoren,
[email protected] © Fontana identity & design
SOFIAnieuws – nr. 26 – maart 2010
5