Introductie Welkom! Welkom op de drieëntwintigste SOFIA-nieuwsbrief boordevol weetjes en interessante artikels over vrouw en management

nr. 23 • Juni 2009

1

Introductie Welkom! Welkom op de drieëntwintigste SOFIA-nieuwsbrief boordevol weetjes en interessante artikels over vrouw en management. Deze nieuwsbrief wordt verstuurd naar al onze netwerkleden, deelnemers van onze programma’s en geïnteresseerden die zich hebben ingeschreven. Voor opmerkingen, reacties en bijdragen kan je terecht via [email protected]. Meer info en het SOFIA-nieuws archief vind je op: www.uhasselt.be/sein/sofia

2

Generation Y

De wensen Een goede werk-privé balans staat bovenaan het verlanglijstje, gevolgd door autonomie en het opbouwen van expertise. De factor werkzekerheid scoorde aanzienlijk lager vergeleken met de studie in 2004. Het nummer 1 aspect dat respondenten aanhaalden als belangrijk in het pakket dat bedrijven aanbieden, bleken de beloftes van de toekomstige werkgever inzake sociale sfeer, onmiddellijk gevolgd door interessante carrièremogelijkheden en een uitdagende jobinhoud. De verwachtingen Generatie Y heeft een bijzondere behoefte aan opleidingsmogelijkheden en feedback over de eigen prestaties. Meer formele HR-tools zoals persoonlijke ontwikkelplannen en mentoring scoorden eerder laag. Loonsverwachtingen bleken niet getemperd door de economische omstandigheden: met een mediaan van € 1500 netto verschillen de verwachtingen niet van andere jaren. Er wordt zelfs hoger gescoord ten aanzien van het verwachte netto loon na 5 jaar: een mediaan van €2200 vergeleken met €2000 in 2006 en 2008. Er is tevens een groot verschil tussen mannen en vrouwen: mannen verwachten na 5 jaar een netto inkomen van €2500, vrouwen €2000. In termen van verwachte voordelen, zijn er geen wijzingen in de top 3: hospitalisatieverzekering, pensioensparen en betaalde overuren. De “nieuwe” voordelen zoals strijkdiensten, kinderopvang en sportfaciliteiten worden als minder belangrijk beschouwd.

Generatie Y: Afgestudeerd! En nu? Onderzoekers van het Centre for Excellence in Career Management van de Vlerick Leuven Gent Management School hebben voor de 6de keer op rij de arbeidsmarktverwachtingen van de generatie Y in kaart gebracht. Bijna 1100 studenten van Vlaamse hogescholen en universiteiten (afkomstig van diverse richtingen) namen deel aan de survey. Verder studeren of beginnen werken? In vergelijking met voorgaande bevragingen, willen vooral diegenen met een bachelordiploma verder gaan studeren: slechts 34% wil een job gaan zoeken (masters: 61%, advanced master: 85%). Ondanks het huidige economische klimaat, schatten de respondenten hun kansen op het vinden van werk hoog in. Geliefde sectoren blijven dezelfde De overheid blijft een populaire werkgever (5de plaats met 22,7%). Het is opmerkelijk dat de traditionele sectoren aantrekkelijk blijven voor afgestudeerden ondanks de crisis: consultancy (39,3%), bank- en verzekeringswezen (35,4%) telecommunicatie (26,7%) en distributie/logistiek (25,4%). De zoektocht naar werk De top vijf van de meest populaire zoekbronnen blijken relatief traditioneel: internet/bedrijfswebsite, jobsites, universiteit/hogeschool, jobbeurzen/evenementen en advertenties. Vreemd genoeg staat hét communicatiemiddel van de generatie Y – de sociale netwerksites – onderaan de lijst.

Bron: Vlerick management School, 10/06/09 (www.vlerick.com) SOFIAnieuws – nr. 23 – juni 2009

1

3

Venus versus Mars

Pesten op het werk: vrouwen viseren vooral vrouwen Omdat stress op kantoor in deze economisch moeilijke tijden steeds toeneemt, wordt er ook meer gepest. En hoewel het aannemelijk lijkt dat pesten vooral een mannelijke bezigheid is, blijkt uit een studie van het Amerikaanse Workplace Bullying Institute dat 40% van het pestgedrag op rekening van vrouwen mag worden geschreven. Uit dezelfde studie blijkt dat mannen hun pestactiviteiten gelijkmatig verspreiden over de beide geslachten, terwijl vrouwen vooral andere vrouwen pesten. Dat komt omdat vrouwen andere vrouwen als makkelijke doelwitten zien. Doch waarschijnlijk speelt ook een andere dynamiek. Omdat vrouwen nog altijd ondervertegenwoordigd zijn in het topmanagement, zien vrouwen in hun soortgenoten ongetwijfeld gemakkelijker een directe concurrent. Wie het slachtoffer wordt van pestgedrag heeft best eerst wat geduld vooraleer frontaal in de tegenaanval te gaan. Probeer te begrijpen waarom je wordt gepest en wat er in het hoofd van de boosdoener omgaat. Probeer niet te winnen en bekijk het eerder als een probleem dat moet worden opgelost. Bron: Express, 05/06/09 (www.express.be)

4

Op de werkvloer

Man dommer in bijzijn mooie vrouw Mannen kunnen niet goed nadenken in het bijzijn van een mooie vrouw. Ze zijn zo bezig om indruk te maken op de vrouw dat hun hersencapaciteit het even te zwaar krijgt. Een ontmoeting met een knappe man kost vrouwen minder moeite: hun hersencapaciteit heeft er niet onder te lijden. Dat blijkt uit onderzoek van sociaal psycholoog Johan Karremans en zijn collega’s. Binnenkort publiceren ze erover in het wetenschappelijke tijdschrift Journal of Experimental Social Psychology. Ruim vijftig mannelijke en een kleine zestig vrouwelijke studenten deden mee aan het onderzoek. In één van de experimenten kregen de proefpersonen de opdracht een gesprekje te voeren met een proefpersoon van dezelfde sekse en met een proefpersoon van de andere sekse, waarbij de onderzoeksleider een paar onderwerpen suggereerde. Vooraf en na afloop werd het cognitief functioneren van de proefpersoon gemeten met een bepaalde taak. Mannen bleken de taak veel slechter te maken na een ontmoeting met een proefpersoon van de andere sekse. Of ze nu een relatie hadden of niet, deed er daarbij niet toe. Mannen waren meer bezig met indruk maken op het andere geslacht. Karremans suggereert dat deze ontdekking wellicht mede kan verklaren waarom jongens het in het onderwijs slechter doen dan meisjes.

Bron: Radbout Universiteit, 11/06/09 (www.ru.nl)

Belg houdt niet van conflicten op de werkvloer Per week besteden werknemers en leidinggevenden in ons land 1.2u aan omgaan met conflicten, tegen internationaal gemiddeld 2.1u. Dit blijkt uit onderzoek, gehouden door hradviesbureau OPP, en uitgevoerd onder 5.000 fulltime werknemers in Duitsland, Ierland, de VS, Brazilië, frankrijk, Denemarken, België, het Verenigd Koninkrijk en Nederland. In de VS heeft 36% van de ondervraagde werknemers voortdurend of vaak te maken met conflicten op het werk, vooral door ‘botsende ego’s’. Wie verslaafd is aan conflicten presteert doorgaans minder goed, omdat het eigenbelang vaak een belangrijkere rol speelt dan het algemeen bedrijfsbelang. Onze oosterburen spannen de kroon: meer dan de helft van de Duitsers is voortdurend of vaak bezig met conflicten. Dat kost ze, net als de Ieren, gemiddeld 3.3u per week. De onderzoekers zijn van mening dat onenigheid ook wel positieve gevolgen kan hebben. Bij een conflict komt energie vrij dat, door het conflict in goede banen te leiden, tot iets goeds kan leiden. Naast Duitsland en Ierland volgen de VS met 2.8u, Brazilië met 1.9u en Frankrijk, Denemarken en het Verenigd Koninkrijk met ieder 1.8u. De Nederlanders zijn met 0.9u per week ook niet dol op meningsverschillen. Bron: Monster.be, (www.monster.be)

SOFIAnieuws – nr. 23 – juni 2009

2

5

Onderzoek SD Worx

Regionale verschillen Regionaal vallen er grote verschillen vast te stellen. In Wallonië ligt de economische werkloosheid het hoogst. Daar waren 25% van de arbeiders minstens een dag werkloos in maart en april. In Vlaanderen was dat telkens 23%. In het Brusselse Hoofdstedelijk Gewest 16% en 15%. De provincies Antwerpen (17%) en Vlaams-Brabant (16%) scoren het beste. Daar ligt het aandeel arbeiders met economische werkloosheid maar half zo hoog als in de provincies Limburg (36%) en West-Vlaanderen (37%). In maart piekte de economische werkloosheid in West-Vlaanderen op 39%. Genderverschillen In de regel krijgen meer mannen dan vrouwen met economische werkloosheid te maken. Het verschil neemt echter toe ten nadelen van de mannelijke arbeiders. In november was 10% van de vrouwen economisch werkloos en 11% van de mannen. In april was dat 20% van de vrouwen en 24% van de mannen. Bekijken we beide groepen naar type arbeidscontract dan zijn het 30% van de voltijds werkende vrouwen in het stelsel terechtgekomen, tegenover 25% van de voltijds werkende mannen.

6

Uitnodiging

Bijna één op de vier arbeiders economisch werkloos in april 2009 Om niet te moeten overgaan tot naakte ontslagen hebben Belgische bedrijven de voorbije maanden massaal hun toevlucht genomen tot economische werkloosheid. Goede, gekwalificeerde arbeidskrachten waren voor de crsis al schaars en zullen dat nadien nog zijn. Voorlopig lijkt het stelsel van de economische werkloosheid uitkomst te bieden. Voor de tweede keer dit jaar onderzocht SD Worx de economische werkloosheid bij Belgische arbeiders. Die explodeerde in januari van dit jaar. Toen werd een verdubbeling vastgesteld van het aantal arbeiders in economische werkloosheid tegenover oktober 2008. Eind april spreken we van een stijging van 145% tegenover oktober. Bijna een kwart (23%) van de arbeiders was in april 2009 ten minste een dag economisch werkloos. Dat is exact evenveel als in maart 2009, maar nog altijd twee procent hoger dan in februari. Vooral sectoren als textiel, metaal en produktie van electronica maken in hoge mate gebruik van het stelsel. Gemiddeld zijn arbeiders ook langer economisch werkloos. Normaal zijn arbeiders in de economische werkloosheid gemiddeld vier tot vijf dagen per maand werkloos. Sinds februari is dat zes dagen. Bron: SD Worx, 20/05/09 (www.sdworx.be)

Leernamiddag ‘Accelerated Learning’ Antwerpen op 26/08 van 13u30 tot 16u.

in

4 manieren om massa’s tijd te besparen Programma leernamiddag:

SmartReading Basic: lees- en geheugentest, aanleren van enkele technieken

Wat zou u doen met dagelijks 2 uur extra tijd? Zou u vroeger naar huis gaan of toch nog iets extra afwerken? Misschien wil u gewoon efficiënter werken en meer tijd voor plezier, vrienden en familie? Global Edutainment leert u 4 manieren om dagelijks massa’s tijd te besparen:

Time-smart: halveer uw emailoverload – 4 gouden tips

Sneller lezen – sneller typen – efficiënter e-mailen – slimme internettools Kom zelf van deze trainingen proeven op de leernamiddag van Global Edutainment.

Genius Shortcuts: bespaar massa’s tijd door intelligente internettools - 3 gouden tools

SmartTyping: principes – aanzet tot versneld memoriseren

Om de interactiviteit te verzekeren, is het aantal plaatsen beperkt tot 20! Vooraf inschrijven is dus noodzakelijk. Wanneer: 26 augustus, van 13u30 tot 16U Waar: Antwerpen - Bibliotheek Permeke Meer info: http://www.smartreading.be/index.php?id=370 Bron: Eigen berichtgeving

SOFIAnieuws – nr. 23 – juni 2009

3

7

Crisisnieuws

Enkele aanbevelingen aan de sector: 1. Maak compliance en integriteit tot integrale verantwoordelijkheid van het lijnmanagement. De compliance officer heeft de rol van poortwachter; hij of zij wijst de organisatie op relevante wet- en regelgeving en initieert trajecten om deze effectief te implementeren 2. Erken de redenen waarom mensen zich niet aan de regels willen of kunnen houden. Los knelpunten gezamenlijk op, alleen dan voelen mensen zich gehoord en ontstaat ruimte voor gedragsverandering. 3. Evalueer en vereenvoudig de implementatie van regelgeving. De ervaring leert dat veel winst valt te behalen indien de implementatie van alle regels opnieuw en in onderlinge samenhang wordt bezien. 4. Organiseer een gezamenlijke, actieve terugkoppeling aan de wetgever over de effectiviteit van regelgeving in de praktijk.

Meer regelgeving leidt niet tot gedragsverandering banken Meer regelgeving is geen effectief instrument om een toekomstige kredietcrisis te voorkomen. Zolang compliance geen integraal onderdeel uitmaakt van de moraliteit van banken, zullen meer regelgeving en stringenter toezicht niet leiden tot de gewenste mentaliteitsverandering. Indien de rol en macht van de aandeelhouder niet veranderen, zal winstmaximalisatie dominanter blijven dan regelgeving en sanctionering. Dit zijn de belangrijkste uitkomsten van het onderzoek onder 17 Nederlandse banken, dat is uitgevoerd door organisatiebureau SeederDeBoer en de Nyenrode Business Universiteit. De meest effectieve regelgeving blijkt regelgeving die geïsoleerd kan worden geïmplementeerd, niet ingrijpt in het primaire bankbedrijf en geen gedragsverandering vereist. Denk aan regels m.b.t. financiële administraties en verslaglegging en regels ter voorkoming van misbruik voor criminele doeleinden. Maar structurele mentaliteitsverandering als gevolg van regelgeving blijkt lastig te realiseren. Zo blijven de effecten van integriteitsregelgeving veelal uit, aldus de onderzoekers. Oorzaak is dat banken regels nog te veel zien als een noodzakelijk kwaad. Om aan regels te kunnen voldoen, creëren zij veelal nieuwe stafafdelingen als ‘compliance’, ‘legal’ en ‘transaction monitoring’. Gevolg is dat compliance en integriteit onvoldoende geborgd zijn in het primaire bankbedrijf. Bron: Nyenrode Business Universiteit, 19/06/09 (www.nyenrode.nl)

8

Sociale innovatie

Vanaf de oertijd is bevolkingsdichtheid oorzaak van innovatie

Belgen bundelen brainstormkrachten Bedrijven in de regio Mechelen bundelen hun krachten in gezamenlijke brainstormsessies om innovaties aan te jagen. De methode GPS voor Ondernemingen bestaat uit sessie van ongeveer een halve dag waarin tien tot twaalf mensen aan tafel ideeën genereren rondom een GPS bord. In tweetallen verzint men ideeën bij relevante trends en ontwikkelingen die van tevoren bepaald zijn. Vervolgens worden de beste ideeën geselecteerd. De topideeën werken de deelnemers al in concept uit. Een GPS kit bevat alles wat nodig is, inclusief een template voor snelle verslagen van de sessies. GPS voor Bedrijven is een initiatief van Mechelen Creatief!, een open programma dat niet concurrerende bedrijven volgend jaar in acht sessies bij elkaar brengt om snel innovaties aan te jagen.

Mensen die Stanley Kubrick’s klassieke sf-film ‘2001 A Space Odyssey’ hebben gezien, herinneren zich ongetwijfeld de historische scène waarin mensapen in contact komen met de zwarte monoliet en ineens gereedschappen gaan gebruiken. Maar, zo is het dus niet gegaan. Niet eens zozeer omdat innovaties ons nu eenmaal niet aangereikt zijn door een buitenaardse beschaving. Maar, innovaties blijken in onze evolutie helemaal niet ontstaan te zijn door een plotseling inzicht of dito vergroting van onze hersencapaciteit. Onderzoekers van de University College London hebben de evolutie van culturele diversiteit en daarin de verspreiding en uitwisseling van ideeën onderzocht, vanaf de oertijd. Het blijkt dat de ontwikkeling van modern menselijk gedrag juist veel te maken heeft met de bevolkingsdichtheid en niet met plotselinge, slimme invallen. Een hogere bevolkingsdichtheid in een bepaald gebied leidt tot een grotere uitwisseling van ideeën en vaardigheden. Bevolkingsdichtheid voorkomt dat nuttige ideeën verloren gaan en bevordert de verspreiding ervan. Wat geldt voor de kenniseconomie van nu, gold ook in 90.000 voor Christus al: het gaat er niet om hoe slim, maar hoe ‘connected’ je bent.

Bron: Flanders District of Creativity (www.flandersdc.be)

Bron: Sociale Innovatie (www.socialeinnovatie.nu)

SOFIAnieuws – nr. 23 – juni 2009

4

9

Boekvoorstelling

1ste Flanders DC boek: ‘Werk maken van een creatieve economie’ Iedereen die in Vlaanderen met de economie bezig is, of daaraan geïnteresseerd is, zou het boek ‘Werk maken van een creatieve economie’ van Flanders DC en de Vlerick Leuven Gent Management School moeten lezen. Het boek herkauwt 4 jaar beleidsrelevant onderzoek van het Flanders DC Kenniscentrum tot vier gemakkelijk verteerbare delen. “Vlaanderen heeft alle kansen om zich economisch te handhaven en zelfs te versterken. Maar daarvoor moeten beleidsmakers, ondernemers en iedereen die mee het gezicht van de Vlaamse economie bepaalt, vandaag de handen in elkaar slaan”, zeggen Vlerickauteurs Isabelle De Voldere en Leo Sleuwaegen bij de lancering van hun boek.

Isabelle De Voldere & Leo Sleuwaegen ISBN 978 90 209 8335 7 136 pagina’s - € 24.95 Het boek bevat ook de visies van Patricia ceysens, Karel Van Eetvelt, Philippe Muyters, Patrick Janssens, Edith Vervliet en Jan Briers op een creative economie. ‘Werk maken van een creatieve economie’ maakt deel uit van een 4-delige boekenreeks die de voorlopige kroon vormt op reeds vijf jaar samenwerking tussen Flanders DC en Vlerick Leuven Gent Management School. De overige boeken uit deze reeks zijn: Innoveren met creativiteit Leidinggevende met creativiteit Ondernemen met creativiteit

‘Werk maken van een creatieve economie’ beschrijft uitvoerig de limieten van het huidige groeimodel in Vlaanderen en toont hoe het beleid een nieuw groeimodel kan stimuleren waarbij innovatie en ondernemerschap, de kenniseconomie en de ontwikkeling van creatieve sectoren centraal staan. Een nieuw groeimodel is nodig om onze huidige welvaart en ons welzijn te behouden. Het mag duidelijk zijn dat we een overgang aan het maken zijn van een industriële economie waarin productiviteit het verschil maakt naar een creatieve economie waarin kennis en wat je daar mee doet het verschik maakt. “Harder werken hoeft dus niet, slimmer werken is de boodschap, om het met een boutade te zeggen”, stelt Pascal Cools, algemeen directeur van Flanders DC, “we mogen niet alleen focussen op behoud, maar moeten ook nieuwe kansen aangrijpen om jobs te creëren. En die zijn er. De creatieve sectoren groeien tweemaal sneller dan de traditionele, maar in Vlaanderen is die groei veel kleiner dan in Nederland bv.” Bron: Flanders DC, 20/05/09 (www.flandersdc.be)

10 0

Redactie

SOFIA nieuws is een publicatie van SOFIA/SEIN Universiteit Hasselt Agoralaan Gebouw D B-3590 Diepenbeek

Laat het ons weten !.. Wanneer je een studiedag, workshop of andere interessante activiteit organiseert, wanneer je op zoek bent naar iets of iemand: [email protected]

Tel : 0032-11-268674 Fax : 0032-11-268731 Redactie : Sara De Clerck [email protected]

Dit project wordt uitgevoerd met steun van de Vlaamse Overheid.

Eindredactie: Prof.dr. Mieke Van Haegendoren, [email protected] © Fontana identity & design

SOFIAnieuws – nr. 23 – juni 2009

5