Integrale handhaving

Begroting 2016

2/128

Inhoudsopgave Inleiding ............................................................................................................. 5 Beleidsbegroting: Programmaplan ..................................................................... 8 2.1

Bestuur en dienstverlening................................................................................ 10

2.2

Openbare orde en veiligheid / Integrale handhaving............................................. 16

2.3

Verkeer, vervoer en openbare ruimte ................................................................. 20

2.4

Economische zaken en toerisme ........................................................................ 27

2.5

Milieu en water ................................................................................................ 32

2.6

Sport en cultuur .............................................................................................. 37

2.7

Maatschappelijke zorg en jeugd ......................................................................... 41

2.8

Onderwijs ....................................................................................................... 47

2.9

Werk en inkomen............................................................................................. 48

2.10

Ruimtelijke ordening en volkshuisvesting .......................................................... 50

2.11

Algemene dekkingsmiddelen ........................................................................... 56

Paragrafen........................................................................................................ 58 3.1 Paragraaf: Weerstandsvermogen ........................................................................ 59 3.2 Paragraaf: Lokale heffingen ............................................................................... 73 3.3 Paragraaf: Verbonden partijen............................................................................ 77 3.4 Paragraaf: Onderhoud kapitaalgoederen .............................................................. 86 3.5 Paragraaf: Bedrijfsvoering ................................................................................. 90 3.6 Paragraaf: Financiering...................................................................................... 94 3.7 Paragraaf: Grondbeleid...................................................................................... 99 3.8 Paragraaf: Sociaal Domein ............................................................................... 103

Financiële begroting ....................................................................................... 104 Overzicht baten en lasten per programma ................................................................ 104 Overzicht financiële positie ..................................................................................... 119

3/128

4/128

Inleiding Hierbij bieden we de programmabegroting 2016-2019 aan. De programmabegroting is opgebouwd uit de volgende onderdelen:

• Inleiding • Beleidsbegroting - programmaplan - paragrafen

• Financiële begroting - exploitatie - vermogenspositie

Inleiding Algemeen Met het presenteren van de begroting 2016-2019 voldoen we aan de uitgangspunten van het coalitieprogramma waarbij een gezonde financiële positie van de gemeente Someren centraal staat. De in maart vastgestelde bezuinigingsmaatregelen hebben uiteindelijk geleid tot een sluitende begroting voor 2016. Dit pakket van maatregelen en een passend investeringsprogramma 20162019 hebben ertoe bijgedragen dat de lastenstijgingen voor de burgers in 2016 beperkt zullen blijven.

Ontwikkelingen Hoewel we als gemeente nog steeds beschikken over een omvangrijke reservepositie heeft dit ook zijn keerzijde. Naast de doorgevoerde kortingen op het gemeentefonds hebben de gedaalde renteinkomsten voor extra druk op de exploitatie gezorgd waardoor we als gemeente extra getroffen zijn. De lagere bijdragen uit het gemeentefonds en de steeds verder afnemende rente-opbrengsten van onze obligatieportefeuille (voor banken is het vanwege de lage rente aantrekkelijk om gebruik te maken van de optie om voortijdig af te lossen) zijn twee belangrijke oorzaken van de dalende exploitatieresultaten in het meerjarenperspectief. Het opnieuw uitzetten van geld dat vrijkomt door aflossing van de lening levert in de huidige marktomstandigheden namelijk een veel lager rendement op.

Op de geldleningenmarkt voor decentrale overheden is de (lange) rente zodanig gestegen dat het uitlenen van gelden weer meer interessant begint te worden. Bij looptijden van 5 en 10 jaar worden rentepercentages geboden variërend van 0,5 tot 1,2. Natuurlijk nog altijd absurd lage percentages maar in ieder geval beduidend meer dan de geboden percentages van een jaar geleden. De verwachting is dat de rente de komende jaren slechts zeer beperkt zal stijgen. Vanuit dat perspectief zullen de rente-inkomsten op een laag niveau blijven. Voordeel van deze

5/128

ontwikkelingen is wel dat we minder afhankelijk zijn geworden van de rente als bron van inkomsten.

De overheveling van het takenpakket voor het sociaal domein zorgt nog steeds voor veel onzekerheden. In de begroting wordt uitgegaan van budgettaire neutraliteit. We hebben echter nog geen volledig beeld van de daadwerkelijk te verwachten uitgaven. Daarnaast vormt de hoogte van te verwachten rijksbijdrage een onzekere factor. Men is op zoek naar verdeelmodellen die beter aansluiten bij de praktijk. Voor wat betreft de toekomstige ontwikkeling van het financieel meerjarenperspectief zal veel afhangen van de toereikendheid van de van rijkswege toegekende budgetten voor het sociale domein. Dit inzicht ontbreekt momenteel.

Zoals reeds vermeld bij de kadernota heeft het groot onderhoud gemeentefonds voor het onderdeel volkshuisvesting nog geen duidelijkheid opgeleverd. Aanvankelijk was er sprake van een fors voordeel voor onze gemeente. Op basis van de adviezen van de Raad voor financiële verhoudingen en de VNG is besloten tot nader onderzoek en zijn de oorspronkelijke voorstellen slechts gedeeltelijk doorgevoerd.

Genoemde ontwikkelingen maken het lastig een betrouwbaar beeld te vormen van de omvang van het structurele tekort voor de komende jaren. Om deze reden is dan ook gekozen voor een sluitende begroting 2016 en niet voor een meerjarig sluitende begroting. Wij hopen bij de kadernota 2017 een juist beeld te kunnen presenteren over de resultaten van de geschetste ontwikkelingen. Hierdoor zullen we ook in staat zijn een meer betrouwbaar inzicht in de structurele exploitatieruimte te geven.

6/128

Financiële begroting Exploitatie De resultaten ten opzichte van de Kadernota 2016 zijn in het volgende overzicht opgenomen. Meerjarenperspectief exploitatie 2016-2019 (bedragen x € 1000) Jaar

Kadernota 2016

begroting

verschil

2016 2016

144

188

44

2017

232

183

-49

2018

8

-21

-29

2019

-25

-174

-149

Zoals uit het overzicht blijkt zijn de verschillen 2016 ten opzichte van de Kadernota zeer beperkt. Meerjarig wordt het verschil voornamelijk veroorzaakt door verder dalende renteopbrengsten.

In het financiële gedeelte van deze begroting is een analyse opgenomen van de verschillen tussen de begroting 2015 en 2016. Deze wijkt af van bovenstaande analyse omdat bovenstaande analyse is gebaseerd op de verschillen tussen de jaarschijf 2016 van de begroting 2015-2019 en de actuele begrotingscijfers voor 2016.

Autorisatie begroting 2016-2019 De raad dient de begroting als geheel vast te stellen. Uiteraard kan de raad daaraan voorafgaand wijzigingen aanbrengen in het voorliggende voorstel. Met het vaststellen door de raad autoriseert de raad het college tot het doen van de in de programmabegroting opgenomen uitgaven en investeringen respectievelijk tot het realiseren van baten. Tevens geeft de raad met het vaststellen van de begroting opdracht aan het college de opgenomen programma’s, het daaraan ten grondslag liggende beleid en de paragrafen uit te voeren. Over deze uitvoering legt het college verantwoording af aan de raad middels de zomernota en de jaarstukken. De presentatie van deze stukken vindt op programmaniveau plaats.

Tot slot Wij hopen dat deze begroting u in staat stelt uw kaderstellende en controlerende taak zodanig uit te oefenen, dat op een verantwoorde wijze richting kan worden gegeven aan de toekomst van Someren.

Burgemeester en wethouders van Someren, de secretaris,

de burgemeester,

Drs. A.P.M. de Kok,

A.P.M. Veltman

7/128

Beleidsbegroting: Programmaplan Het programmaplan van de gemeente Someren bestaat uit 11 programma's:

01. Bestuur en dienstverlening 02. Openbare orde en veiligheid / Integrale handhaving 03. Verkeer, vervoer en openbare ruimte 04. Economische zaken en toerisme 05. Milieu en water 06. Sport en cultuur 07. Maatschappelijke zorg 08. Jeugd en onderwijs 09. Werk en inkomen 10. Ruimtelijke ordening en volkshuisvesting 11. Algemene dekkingsmiddelen

Bij ieder programma wordt per doelstelling de volgende onderdelen in beeld gebracht:

Wat willen we bereiken? Hieronder wordt de doelstelling opgenomen. Wat doen we hiervoor? Hieronder worden de activiteiten voor 2016 opgenomen. Wat zijn de belangrijkste randvoorwaarden? Hier staat aan welke eisen moet worden voldaan om tot een goed resultaat te komen. Wanneer zijn we tevreden? Hieronder worden de prestatie-indicatoren opgenomen. Zodat de prestaties gemeten kunnen worden. Wie is verantwoordelijk? Hieronder wordt gemeld wie de bestuurlijk en ambtelijk verantwoordelijken zijn. Wat mag het kosten? Hieronder worden de beschikbare budgetten van de doelstelling weer gegeven.

Hieronder volgt de leeswijzer van de tabellen "Wat mag het kosten?".

Leeswijzer "Wat mag het kosten?": 1. Lasten worden met een "+" weergegeven en baten met een "-". 2. In de tabel "Wat mag het kosten" wordt onderscheid gemaakt in de regels zonder en met een *. De regels met * zijn kredieten die eenmalig beschikbaar worden gesteld en waarvan de uitgaven over meerdere jaren lopen. De overige regels betreffen exploitatieposten.

8/128

Toelichting kolommen:

•

Werkelijk 2014: hier staan van de kredieten de werkelijke lasten en baten t/m 2014 en van de exploitatieposten de werkelijke lasten in 2014.

•

Begroting 2015 na wijz.: hier staan van de kredieten de beschikbaar gestelde budgetten t/m 2015 en van de exploitatieposten de beschikbaar gestelde budgetten in 2015.

•

Begroting 2016 / 2017 / 2018 / 2019: hier staan zowel voor de kredieten als voor de exploitatieposten de beschikbaar gestelde budgetten in het betreffende jaar.

9/128

2.1

Bestuur en dienstverlening

Dit programma omvat de volgende producten: 0101

Raad, raadscommissies, rekenkamer

0102

College van B&W / MT

0103

Voorlichting, publiciteit en website

0104

Overige aangelegenheden bestuur

0105

Burgerzaken

0106

Geografisch InformatieSysteem (GIS) en Kadaster

0107

Huisnummering

0108

Bestuurlijke samenwerking

0109

Dorps- en wijkraden

0110

Mutaties reserve programma 1

Het programma kent verder voor het begrotingsjaar 3 speerpunten.

Bestuurlijk kader

•

Kwaliteitshandvest 2009

•

Position paper Someren 2020

•

Stappenplan burgerparticipatie

•

Communicatienota 2015-2018

•

Programma Antwoord©

•

Kadernota Organisatie en Personeel

•

Regionale Agenda MRE

•

Raamovereenkomst samenwerking Asten-Someren

•

Intentieverklaring De Peel

10/128

2.1.1 Speerpunt: Regionale samenwerking

Wat willen we bereiken? We willen intensief samenwerken met omliggende gemeenten om invulling te geven aan onze taken. Samen optrekken en delen van verantwoordelijkheden hoort daar bij. De samenwerking vindt plaats op meerdere niveaus: 1. Lokaal: met buurgemeente Asten 2. Subregionaal: met de Peelgemeenten (Peel 6.1) 3. Regionaal: binnen Metropoolregio Eindhoven, de Veiligheidsregio en de Omgevingsdienst

Wat doen we hiervoor? 1.1.1

Asten/Someren

Op het gebied van de Buitendienst, Welzijn, gebouwenbeheer, openbare orde en veiligheid, bezwarencommissie, I&A en Belastingen wordt samengewerkt. 1.1.2

Peel 6.1

De uitvoering van de Peelvisie is aanmerkelijk bijgesteld. Het is de bedoeling dat Peel 6.1 per 1 januari 2016 in werking zal treden, waarin alleen Wmo, jeugdhulp, bijzondere bijstand, minimabeleid, schulddienstverlening (BMS) zijn opgenomen. Andere taakvelden zullen niet meer in deze GR worden opgenomen. Bezien wordt wat een en ander betekent voor de aandachtsgebieden die niet in de GR worden opgenomen (o.a. economische zaken, toerisme & recreatie, waterbeheer). Daarnaast wordt voor de uitvoering van de Participatiewet de GR Atlant/werkbedrijf in het leven geroepen. Daarin zullen de huidige GR Atlant en het werkplein worden opgenomen. 1.1.3

Metropoolregio Eindhoven (MRE)

Belangrijkste doel van de Gemeenschappelijke Regeling MRE, die op 1 januari 2015 in werking is getreden, is een adequate samenwerking op drie regionale hoofdthema’s: economie, ruimte en mobiliteit. Deze thema's worden besproken in het Regionaal Platform. Samen met andere overheden, kennisinstellingen, bedrijven en maatschappelijke instanties bepaalt het Regionaal Platform de regionale strategie, die wordt vastgelegd in de Regionale Agenda. De overlegorganen zijn ingericht middels werkplaatsen en werktafels. De bestuurlijke trekker van een werkplaats formeert een projectteam, bestaande uit personen uit de deelnemende organisaties, om met een door het Regionaal Platform vastgestelde opdracht aan de slag te gaan met ondersteuning van de ambtelijke organisatie van het MRE.

Wat zijn de belangrijkste randvoorwaarden? Asten/Someren

•

De Raamovereenkomst met vastgestelde DVO’s en detacheringsovereenkomsten.

Peel 6.1

•

GR De Peel 6.1.

•

GR Atlant/werkbedrijf.

11/128

•

Bestaande DVO voor de uitvoering van Wmo, jeugdhulp en BMS.

MRE Belangrijkste randvoorwaarden voor het bereiken van het gestelde doel zijn:

•

De Gemeenschappelijke Regeling MRE.

•

Regionale agenda.

•

Het maken van goede afspraken, bewaking van de continuïteit.

Wanneer zijn we tevreden? 1.1.1

Asten/Someren

We zijn tevreden wanneer de samenwerking, vastgelegd in de DVO’s en detacheringsovereenkomsten, leidt tot een goede invulling van onze gemeentelijke taken binnen de vastgestelde financiële kaders. 1.1.2

Peel 6.1

We zijn tevreden als de regionale uitvoering van de overgedragen taken bijdraagt aan een adequate dienstverlening aan onze burgers en een transparante (financiële) bedrijfsvoering. In 2018 zal de afgesproken evaluatie van de GR Atlant/werkbedrijf plaatsvinden, met de overweging om deze samen te voegen met de GR Peel 6.1. 1.1.3

MRE

We zijn tevreden wanneer de nieuwe vorm van samenwerken (flexibele netwerksamenwerking) leidt tot een goede invulling van onze taken binnen de daarvoor gestelde financiële kaders.

Wie is verantwoordelijk?

Bestuurlijk:

A. Veltman

Ambtelijk:

J. Verhoeven

Wat mag het kosten? De kosten worden gedekt uit reguliere budgetten.

12/128

2.1.2 Speerpunt: Communicatie

Wat willen we bereiken? We willen een korte afstand tussen burger en bestuur. Middels burgerparticipatie wil de gemeente Someren inwoners betrekken bij gemeentelijk beleid. Een moderne gemeente moet meegaan met de tijd. De actuele ontwikkelingen rond social media worden nadrukkelijk betrokken bij de communicatie van de gemeente.


Uitvoeren actieprogramma communicatienota 2015 - 2018.

Wat zijn de belangrijkste randvoorwaarden? Communicatienota 2015-2018 Wanneer zijn we tevreden? 1.2.1

Wanneer de actiepunten uit de Communicatienota 2015 - 2018 zijn uitgevoerd.


Bestuurlijk:

A. Veltman

Ambtelijk:

J. Verhoeven


13/128

2.1.3 Speerpunt: Dienstverlening

Wat willen we bereiken? Uitgangspunt is een effectieve en efficiënte dienstverlening waarbij vragen van burgers, bedrijven en instellingen zoveel als mogelijk aan de voorkant worden beantwoord. De verdere doorontwikkeling van ons Klant Contact Centrum (KCC) sluit daarbij aan. We willen zoveel mogelijk producten en diensten via internet aanbieden. De gemeentelijke website is dan ook de belangrijkste ingang voor de dienstverlening. Burgers voor wie e-dienstverlening te moeilijk is, worden echter niet uit het oog verloren. Andere ingangen voor de dienstverlening (zoals telefoon en post) blijven hiervoor beschikbaar.


Ontwikkelen van e-formulieren en e-diensten.

1.3.2

Verder uitbreiden van het werken op (telefonische) afspraak.

1.3.3

Inrichten van het KCC op de nieuwe rol.

Wat zijn de belangrijkste randvoorwaarden?

•

Een adequate automatisering en informatievoorziening.

•

Specifieke regelgeving rond databeveiliging en privacy van persoonsgegevens.

•

De kaders uit de Kadernota Organisatie en Personeel.


Als de dienstverlening zoveel als mogelijk via digitale weg kan plaatsvinden, zowel voor wat betreft het indienen van een aanvraag/verzoek als ook wat betreft de afhandeling ervan.

1.3.2

Als de mogelijkheden voor het werken op afspraak optimaal ingezet worden met als resultaat een zo efficiënt mogelijke dienstverlening waarbij de burger zoveel als mogelijk direct geholpen wordt.

1.3.3

Als het KCC volledig ingericht is als ingang voor de dienstverlening, ongeacht via welk kanaal de dienstverlening plaatsvindt.


Bestuurlijk:

A. Veltman

Ambtelijk:

J. Verhoeven

14/128

Wat mag het kosten? Werkelijk

Begroting

Begroting

t/m 2014

2015 na

2016

2017

wijz. Klant Contact Centrum (KCC) inhaalslag * Totaal

2018

2019

(x 1.000)

56.034

93.150

0

0

0

0

56.034

93.150

0

0

0

0

15/128

2.2

Openbare orde en veiligheid / Integrale

handhaving Dit programma omvat de volgende producten: 0201

Brandbestrijding

0202

Openbare orde en veiligheid

0203



Bestuurlijk kader

•

Kadernota Integraal Veiligheidsbeleid 2015 - 2018

•

Regionaal Crisisplan

•

Handhavingsbeleidsplan 2015 - 2019

16/128

2.2.1 Speerpunt: Integrale handhaving

Wat willen we bereiken? We streven naar een beter naleefgedrag door het stellen van regels, het houden van toezicht en door, daar waar noodzakelijk, te handhaven.


Het uitvoeren van het handhavingsprogramma 2016 als onderdeel van het handhavingsbeleidsplan 2015-2019.

2.1.2

Het opstellen van een handhavingsprogramma voor 2017.

2.1.3

Het uitbrengen van het handhavingsverslag 2015.

2.1.4

Zo nodig bijstellen van het handhavingsbeleidsplan 2015-2019.

Wat zijn de belangrijkste randvoorwaarden? Voldoende personeel/financiële middelen voor de uitvoering van het handhavingsprogramma 2016.


Als we uitvoering hebben gegeven aan het handhavingsprogramma 2016.

2.1.2

Als de raad uiterlijk in december 2016 het handhavingsprogramma 2017 vaststelt.

2.1.3

Als de raad uiterlijk in april 2016 het handhavingsverslag 2015 vaststelt.

2.1.4

Als de raad gelijktijdig met de begroting, indien nodig, aanvullende middelen t.b.v. het handhavingsbeleidsplan beschikbaar stelt.


Bestuurlijk:

A. Veltman

Ambtelijk:

G. van der Rijt

Wat mag het kosten? De kosten zijn conform het nog vast te stellen handhavingsprogramma 2016.

17/128

2.2.2 Speerpunt: Integrale veiligheid

Wat willen we bereiken? Een solide en effectief veiligheidsbeleid in de zes Peelgemeenten, waarbij wordt samengewerkt tussen gemeenten, partners en inwoners daar waar dat meer veiligheid oplevert.


Het uitvoeren van de actiepunten 2016 uit het dynamisch uitvoeringsprogramma Integrale Veiligheid Peelland 2015-2018, die op de gemeente Someren van toepassing zijn.


•

Kadernota Integraal Veiligheidsbeleid Peelland 2015-2018

•

Samenwerking met interne en externe ketenpartners

•

Bestuurlijk commitment (lokaal en regionaal)


Als alle actiepunten 2016 uit het dynamisch uitvoeringsprogramma Integrale Veiligheid Peelland 2015-2018, die op de gemeente Someren van toepassing zijn, gerealiseerd zijn.


Bestuurlijk:

A. Veltman

Ambtelijk:

J. Verhoeven


18/128

2.2.3 Speerpunt: Veiligheidsregio (Regionalisering van de brandweer)

Wat willen we bereiken? Minimale borging– maar waar mogelijk verhoging- van vakbekwaamheid en kwaliteit op het gebied van crisisbeheersing, rampenbestrijding en brandweerzorg door samenwerking binnen de VRBZO (Veiligheidsregio Brabant-Zuidoost), binnen een geregionaliseerd programma op basis van de Toekomstvisie brandweerzorg.


Implementeren van de Toekomstvisie brandweerzorg in de gemeentelijke organisatie.


•

Kadernota Integrale Veiligheid Peelland 2015-2018 is leidend.

•

Bestuurlijk commitment (lokaal en regionaal).

•

Een goede samenwerking met interne en externe ketenpartners.

•

Blijvende verbondenheid van de brandweervrijwilliger zodat er geen tekort ontstaat bij het korps Someren.

•

Voldoende financiële middelen om de implementatie van de Toekomstvisie brandweerzorg te borgen.


Als de Toekomstvisie brandweerzorg is geïmplementeerd in de gemeentelijke organisatie.


Bestuurlijk:

A. Veltman

Ambtelijk:

T. de Kok


19/128

2.3

Verkeer, vervoer en openbare ruimte


Gemeentelijke verkeersveiligheid

0302

Wegen, straten en pleinen

0303

Aanpassingen openbaar gebied

0304

Wegmeubilair

0305

Natuurbescherming

0306

Plantsoenen en parken

0307

Begraafplaatsen

0308



Bestuurlijk kader

• Structuurvisie Infrastructuur en Ruimte • Strategisch plan Verkeersveiligheid 2008 - 2020 • Beleidsimpuls Verkeersveiligheid • Brabants Verkeersveiligheidsplan 2012 - 2016 • Regionaal Verkeers- en VervoersPlan (RVVP) • Gemeentelijk VerkeersVeiligheidsplan (GVVP) • Landschapsbeleidsplan • Landschapsbeheersplan • Landschapsontwikkelingsplan • Beleids- en beheersplan Openbare Verlichting 2013 Gemeente Someren • Reconstructieplan de Peel • Beheervisie beschermd natuurmonument Beuven e.o. • Bosnota gemeente Someren – geïntegreerd bosbeheer • Verbreed Gemeentelijk Rioleringsplan 2013 • Bomenbeleidsplan • Onderhoudsprogramma wegen, groen, riolering • Besluitvorming kerntakendiscussie • Ecologische verbindingszones en faunapassages • Natuurgebied Sang en Goorkens • Natura 2000

20/128

2.3.1 Speerpunt: Verkeer en vervoer

Wat willen we bereiken? We willen ervoor zorgen dat bestemmingen in onze gemeente goed bereikbaar zijn en iedereen veilig gebruik kan maken van onze wegen.


In het overleg binnen de regio blijven pleiten voor een snelle aanpak van de A67.

3.1.2

Een plan ontwikkelen om meer bekendheid te geven aan fietsactiviteiten.

3.1.3

In overleg met belangengroepen bezien of er naast de gerealiseerde allemansroutes in en rond Someren-dorp nog andere allemansroutes gerealiseerd kunnen worden en of er nog andere toegankelijkheidsbevorderende maatregelen nodig zijn.

3.1.4

De gevolgen van de ontwikkeling van het bedrijventerrein op de verkeersstromen en de situatie bij de rotonde Witrouwenbergweg-Acaciaweg en de rotonde WitvrouwenbergwegProvinciale weg monitoren.

3.1.5

In het overleg binnen de regio het belang van goed openbaar vervoer voor Someren blijven verdedigen.

Wat zijn de belangrijkste randvoorwaarden? Draagvlak bij diverse partijen voor gezamenlijke oplossingsrichtingen en de benodigde financiële middelen.


Als er duidelijkheid komt vanuit het Rijk over een snelle aanpak van de A67.

3.1.2

Als er een plan is ontwikkeld om meer bekendheid te geven aan fietsactiviteiten.

3.1.3

Als er naast de bestaande allemansroutes nog andere allemansroutes zijn gerealiseerd en kenbaar gemaakte knelpunten m.b.t. toegankelijkheid zoveel als mogelijk opgelost zijn.

3.1.4

Als de verkeersveiligheid en de doorstroming op de Witvrouwenbergweg in de toekomst bij de ontwikkeling van de bedrijventerreinen zoveel als mogelijk gewaarborgd blijft.

3.1.5

Als buslijn 20 en het netwerk van buurtbussen met de huidige kwaliteit en dienstverlening behouden blijft.


Bestuurlijk:

L. van de Moosdijk

Ambtelijk:

G. van der Rijt

21/128


Begroting

Begroting

2014

2015 na

2016

2017

wijz. Rolstoelgankelijke routes* Totaal

2018

2019

(x 1.000)

16.924

50.000

0

0

0

0

16.924

50.000

0

0

0

0

De overige verwachte kosten voor verkeer en vervoer worden gedekt uit reguliere budgetten.

22/128

2.3.2 Speerpunt: Onderhoud wegen

Wat willen we bereiken? Dat onze wegen zodanig onderhouden zijn, dat deze veilig te gebruiken zijn door alle doelgroepen. Wat doen we hiervoor? 3.2.1

Uitvoering herinrichting Floreffestraat.

3.2.2

Uitvoering herinrichting route Loovebaan, Kerkstraat, Boerenkamplaan.

3.2.3

Uitvoering rehabilitatie Kerkendijk Zuid.

Wat zijn de belangrijkste randvoorwaarden? Belangrijkste randvoorwaarden zijn een deugdelijk bestek en voldoende financiële middelen.


Wanneer de herinrichting Floreffestraat in 2016 is afgerond.

3.2.2

Wanneer de herinrichting route Loovebaan, Kerkstraat, Boerenkamplaan in 2016 is afgerond.

3.2.3

Wanneer de rehabilitatie van de Kerkendijk Zuid in 2016 is afgerond.


Bestuurlijk:

L. van de Moosdijk

Ambtelijk:

G. van der Rijt

Wat mag het kosten? Werkelijk 2014 Lasten reconstructie Floreffestraat* Baten reconstructie Floreffestraat* Lasten herinrichting BoerenkamplaanKerkstraat-Loovebaan* Baten herinrichting BoerenkamplaanKerstraat-Loovebaan* Rehabilitatie Kerkendijk (IP13-40305)* Totaal

Begroting Begroting 2015 na wijz.

2017

2018

2019

2016 (x 1.000)

8.635

228.731

171.269

0

0

0

0

0

-33.000

0

0

0

8.178

461.310

118.690

0

0

0

0

0

-36.500

0

0

0

0

0

916.100

1.772

0

0

690.041 1.136.559

1.772

0

0

16.813

23/128

De kosten voor de reconstructie Floreffestraat worden als volgt gedekt: IP14-40301 "Reconstructie Floreffestraat"

€

130.000

Voorziening wegen (tussentijds onderhoud) / rehabilitatie licht belaste wegen

€

50.000

Subsidie op geluidreducerende betonstraatstenen (zie IP16-50300)

€

33.000

Restant krediet rotonde Kanaaldijk - Lage Akkerweg

€

48.731

Aanvullende investering (zie IP16-50300)

€

138.269

€

400.000

De kosten voor de herinrichting Boerenkamplaan-Kerkstraat-Loovebaan worden als volgt gedekt: IP14-50301 "Verbeteren verkeersveiligheid Loovebaan/Boerenkamplaan

€

20.000

Voorziening wegen (tussentijds onderhoud) / rehabilitatie licht belaste wegen

€

132.000

Raad 28-3-07(B-L) +IP12-50315 "Nieuwe Hooghoefweg incl. rotonde Kerkendijk"

€

78.000

Subsidie op geluidreducerende betonstraatstenen (zie IP16-50301)

€

16.500

Voorziening riolering tbv afkoppelen

€

150.000

Subsidie Waterschap tbv afkoppelen (zie IP-50301)

€

10.000

Voorziening wegen ivm tussentijds onderhoud Boerenkampln.

€

23.840

Bijdrage verkeersbudget tbv oversteek nabij Jan Linders/Lidl (zie IP16-50301)

€

10.000

Restant krediet Fietspad Loovebaan

€

35.470

Restant krediet Hooghoefweg

€

22.000

Aanvullende investering (zie IP16-50301)

€

82.190

€

580.000

24/128

2.3.3 Speerpunt: Groen

Wat willen we bereiken? De gemeente Someren is door de aanwezigheid van groen een aantrekkelijke gemeente om te wonen en/of te recreëren en het aanwezige groen wordt adequaat en tegen de laagst maatschappelijke kosten onderhouden.


Opstellen van een groenbeleidsplan voor de kernen, waardoor we een gemeentedekkend groenbeleid hebben. In dit beleidsplan worden de keuzes m.b.t. omvang, functie en instandhouding van groen vastgelegd.

Wat zijn de belangrijkste randvoorwaarden? Voldoende financiële middelen om de in het beleidsplan vastgelegde keuzes te kunnen realiseren en in stand te houden. Het verbod op het spuiten tegen onkruid op verharding zal bijvoorbeeld al tot een behoorlijke kostenverhoging leiden.


Als er sprake is van een duurzame instandhouding van groen dat aansluit op het optimaal functioneren van het openbaar gebied tegen aanvaardbare kosten.


Bestuurlijk:

Leon van de Moosdijk

Ambtelijk:

Gerard van der Rijt


Begroting

Begroting

2014

2015 na

2016

2017

wijz. Opstellen groenbeleidsplan* Totaal

2018

2019

(x 1.000)

18.154

68.600

0

0

0

0

18.154

68.600

0

0

0

0

25/128

2.3.4 Speerpunt: Bossen en terreinen

Wat willen we bereiken? Onze bossen en natuurgebieden hebben een hoge natuurwaarde maar worden daarnaast ook ingezet voor recreatief medegebruik.


“Someren Natuurlijk” op de kaart zetten en daar waar mogelijk versterken, op grond van natuurbeleving en recreatief medegebruik.

Wat zijn de belangrijkste randvoorwaarden? Een financieel gezond bos- en natuurbeheer, met voldoende houtopbrengst, waarmee we de natuurdoelstellingen van o.a. Natura 2000 kunnen waarmaken en het cultureel en recreatief medegebruik kunnen bevorderen. Wanneer zijn we tevreden? 3.4.1

Wanneer er een goede balans is tussen natuurdoelstellingen, recreatie en cultuur die zorgen voor aantrekkelijke natuurgebieden waar het fijn vertoeven is. Het “product Natuur” wordt zo beter bekend in de samenleving.


Bestuurlijk:

W. Hanssen

Ambtelijk:

G. van der Rijt

Wat mag het kosten? De kosten zijn ontleend aan het beheersplan bossen van de Bosgroep en worden gedekt uit reguliere budgetten.

26/128

2.4

Economische zaken en toerisme


Handel en ambacht

0402

Industrie

0403

Overige openbaar groen en openluchtrecreatie

0404

Overige recreatieve voorzieningen

0405

Startersleningen

0406



Bestuurlijk kader

• Streekplan Noord-Brabant (2002) • Economisch Actieprogramma Asten-Someren (2009) • Visie Bedrijventerreinen Asten-Someren 2009 - 2023 (2009) • Reconstructieplan De Peel (2005) • Regionaal structuurplan SRE/uitwerkingsplan provincie • Notitie aan huis gebonden beroepen • Beleidsnotities van provincie en SRE (duurzame locaties buitengebied; intensivering en zuinig ruimtegebruik bedrijventerreinen)

• Strategische visie gemeente Someren • Structuurschets Buitengebied in Ontwikkeling • Structuurvisie buitengebied • Landbouwontwikkelingsplan • Structuurvisie projectgebied De Heihorsten • Visie en beleidsnota Toerisme en Recreatie “De Kracht van Toerisme” (2010) • Bestemmingsplan Buitengebied (2011) en andere bestemmingsplannen • Verordening Ruimte van de Provincie (2010) • Visiedocument Ruimtelijke functionele visie Centrum Someren (2011)

27/128

2.4.1 Speerpunt: Agrarische ontwikkelingen

Wat willen we bereiken? Doorontwikkeling van een duurzame, toekomstgerichte agrarische sector al dan niet in combinatie met andere economische activiteiten zoals toerisme en recreatie, zorg en dagopvang of kleinschalige bedrijvigheid. Tegelijkertijd stimuleren we de afwaartse beweging van de (intensieve) veehouderij.


Agrarische bedrijven kunnen alleen uitbreiden indien zij kunnen voldoen aan de gestelde voorwaarden, waaronder de Brabantse Zorgvuldigheidsscore Veehouderij. Om dit mogelijk te maken stimuleren we hen, op verzoek, om maatschappelijk bewust te ondernemen en regelmatig het overleg met omwonenden en andere belanghebbenden aan te gaan.

4.1.2

Op verzoek helpen van agrarische bedrijven, die op een ongewenste plek zitten, om te verplaatsen of te beëindigen. Dit doen we door het gesprek met de betreffende agrariër en andere belanghebbenden aan te gaan en daar waar nodig maatwerk te leveren.

4.1.3

Bijhouden van de geur- en fijnstofsituatie door de kaarten waarop deze situatie te zien is, jaarlijks te actualiseren.


•

Iedere ontwikkeling dient gepaard te gaan met ruimtelijke kwaliteitswinst. Het Beeldkwaliteitsplan Buitengebied is hiervoor een belangrijke leidraad.

•

Agrarisch ondernemen dient op een maatschappelijk verantwoorde en duurzame manier te gebeuren.


Als de agrarische bedrijven die willen uitbreiden, voldoen aan de Brabantse ZorgvuldigheidsscoreVeehouderij en we merken dat bedrijven maatschappelijk bewuster ondernemen.

4.1.2

Als de afwaartse beweging plaatsvindt.

4.1.3

Als de geur- en fijnstofkaart is geactualiseerd.


Bestuurlijk:

L. van de Moosdijk

Ambtelijk:

G. Laeven

Wat mag het kosten? De verwachte kosten voor agrarische ontwikkelingen worden gedekt uit reguliere budgetten.

28/128

2.4.2 Speerpunt: Bedrijven (-terreinen)

Wat willen we bereiken? Bieden van voldoende vestigings- en uitbreidingsmogelijkheden op de bedrijventerreinen in Someren-Dorp en Someren-Eind voor bedrijven uit Someren en Asten.


Uitgeven van het bedrijventerreinen Witvrouwenbergweg.

4.2.2

Het vaststellen van het nieuwe bestemmingsplan bedrijventerrein Sluis XI/Half Elfje.

4.2.3

Herstructurering van het bedrijventerrein Sluis XI/Half Elfje.

4.2.4

Uitgeven van bedrijventerrein 't Vaartje I.

4.2.5

Uitgeven van bedrijventerrein Lage Akkerweg III.

Wat zijn de belangrijkste randvoorwaarden? Voldoende interesse van bedrijven voor de aankoop van bedrijfsgrond. Wanneer zijn we tevreden? 4.2.1

Als meerdere bedrijfspercelen in Witvrouwenbergweg worden verkocht.

4.2.2

Indien het Bestemmingsplan bedrijventerrein Sluis XI/Half Elfje in 2016 is vastgesteld.

4.2.3

Als gestart wordt met de revitalisering van bedrijventerrein Sluis XI/Half Elfje.

4.2.4

Als meerdere bedrijfspercelen in ’t Vaartje I worden verkocht.

4.2.5

Als meerdere bedrijfspercelen in Lage Akkerweg III worden verkocht.


Bestuurlijk:

W. Hanssen

Ambtelijk:

G. Laeven

Wat mag het kosten? De kosten voor 't Vaartje I, Lage Akkerweg II en Witvrouwenbergweg zijn opgenomen in de betreffende grondexploitatie. Vanuit de beheersbegroting van wegen, groen en riolering wordt het benodigde bedrag beschikbaar gesteld voor de herstructurering van het bedrijventerrein Sluis XI/Half Elfje.

29/128

2.4.3 Speerpunt: Detailhandel

Wat willen we bereiken? Behoud van voldoende, kwalitatief hoogwaardige en economisch renderende detailhandelsvoorzieningen in de kerkdorpen en in het kernwinkelgebied van Someren-Dorp.


Faciliteren van ondernemers, meedenken in gewenste ontwikkelingen en investeren in de openbare ruimte.

4.3.2

Samenwerken in en subsidiëren van de economische paragraaf van de OVS met als doel behoud en versterking van (de leefbaarheid in) het centrum van Someren.

Wat zijn de belangrijkste randvoorwaarden? Partijen die willen samenwerken en die kunnen blijven investeren in de publieke en private ruimten.


Als we de toename in de leegstand in 2016 een halt kunnen toeroepen en dat een aantrekkelijke en divers detailhandelsaanbod met voldoende horeca in het kernwinkelgebied en de kernen blijft voortbestaan.

4.3.2

Als de samenwerking met de OVS in de economische paragraaf leidt tot behoud en structurele versterking van (de leefbaarheid in) het centrum van Someren.


Bestuurlijk:

W. Hanssen

Ambtelijk:

G. Laeven


Begroting

Begroting

2014

2015 na

2016

wijz. Economische paragraaf 2016-2019 (OVS; 1650400)* Totaal

2017

2018

2019

(x 1.000)

0

0

8.500

9

9

9

0

0

8.500

9

9

9

De overige verwachte kosten voor detailhandel worden gedekt uit reguliere budgetten.

30/128

2.4.4 Speerpunt: Toerisme

Wat willen we bereiken? Verdere doorontwikkeling van de toeristische sector in geheel Someren, met daarin een prominente positie voor Recreatiegebied De Heihorsten en het faciliteren van nieuwe recreatieve initiatieven.


Faciliteren van, meewerken en meedenken met (grootschalige) initiatieven van ondernemers.

4.4.2

Investeren in toeristische projecten zoals opgenomen in het uitvoeringsprogramma toerisme en recreatie 2015-2018.


•

Ondernemers met plannen en de kaders om deze plannen te faciliteren. Verder is samenwerking in en met de sector cruciaal om Someren beter te profileren als toeristische bestemming.

•

Er dient voldaan te worden aan het toerisme en recreatiebeleid en aan de provinciale Verordening Ruimte.


Als er in 2016 meerdere nieuwe toeristische dag- en verblijfsrecreatieve voorzieningen worden gerealiseerd en het aantal overnachtingen is toegenomen.

4.4.2

Als het volledige uitvoeringsprogramma wordt uitgevoerd.


Bestuurlijk:

W. Hanssen

Ambtelijk:

G. Laeven


Begroting

Begroting

2014

2015 na

2016

2017

wijz. Uitvoeringsprogramma recreatie en toerisme

2018

2019

(x 1.000)

79.649

145.000

20.000

20

20

0

Lasten uitvoering Heihorsten*

466.153

193.162

0

0

0

0

Baten uitvoering Heihorsten*

-392.191

-37.500

0

0

0

0

Totaal

153.611

300.662

20.000

20

20

0

(15-50400)*

De overige verwachte kosten voor toerisme worden gedekt uit reguliere budgetten.

31/128

2.5

Milieu en water


Waterlossingen

0502

Afvalverwijdering en -verwerking

0503

Riolering en waterzuivering

0504

Milieuvergunningen

0505

Milieuontwikkeling

0506

Handhaving

0507

Energiebeleid / asbest

0508



Bestuurlijk kader

• Verordening geurhinder en veehouderij 2010 • Afwaartse beweging • Landelijk AfvalbeheersPlan (LAP II) • Afvalbeleidsplan • Waterplan • (Verbreed)Gemeentelijk Rioleringsplan v-GRP (2012-2017) • Nota Industrielawaai • Bodemkwaliteitskaart / bodemfunctieklassenkaart • Nota bodembeheer • Nota archeologiebeleid • Beleidsvisie externe veiligheid • Inkoopbeleidsplan in het kader van Duurzaam inkopen • Slok-klimaatbeleid

32/128

2.5.1 Speerpunt: Schaliegas

Wat willen we bereiken? Tegenhouden van schaliegasboringen in Someren en omgeving. Wat doen we hiervoor? 5.1.1

Zienswijze indienen op de procedures om schaliegas boringen onmogelijk te maken.

Wat zijn de belangrijkste randvoorwaarden? Kritisch zijn op de onderzoeken die vanuit het Rijk worden opgesteld. Wanneer zijn we tevreden? 5.1.1

Indien het Rijk besluit dat er geen schaliegas boringen in Someren en omgeving plaats gaan vinden.


Bestuurlijk:

L. v.d. Moosdijk

Ambtelijk:

G. Laeven

Wat mag het kosten? Indien advies van deskundigen moet worden ingewonnen worden de kosten gedekt uit het reguliere budget “Omgevingsvergunningen inrichting” of “Milieubeleid”.

33/128

2.5.2 Speerpunt: Afval

Wat willen we bereiken? Een doelmatige afvalinzameling gericht op het bereiken van een bronscheidingspercentage van minimaal 75% in 2020.


Sturen op verdergaande afvalscheiding door voortzetting van tariefdifferentiatie, wijziging van de inzamelstructuur (meer afvalstromen huis-aan-huis inzamelen) en inzamelfrequentie.

5.2.2

Uitbreiden of verplaatsen van de milieustraat.

Wat zijn de belangrijkste randvoorwaarden? De realisatie van bovengenoemde actiepunten dient in samenwerking met Asten opgepakt te worden.


Wanneer we stappen kunnen zetten naar de doelstelling van 75% bronscheiding in 2020.

5.2.2

Wanneer we over een klantvriendelijke en goed geoutilleerde milieustraat beschikken.


Bestuurlijk:

L. van de Moosdijk

Ambtelijk:

G. van der Rijt


Begroting

Begroting

2014

2015 na

2016

wijz.

2017

2018

2019

(x 1.000)

Milieustraat (IP16-50500)*

0

0

PM

0

0

0

Totaal

0

0

PM

0

0

0

De kosten voor afval zijn opgenomen in het reguliere budget en worden gedekt uit de afvalstoffenheffing.

34/128

2.5.3 Speerpunt: Water

Wat willen we bereiken? Een efficiënt beheer en onderhoud van de voorzieningen voor stedelijk waterbeheer binnen de gemeente Someren. Hierbij wordt nadrukkelijk gekeken naar het, zoveel mogelijk, voorkomen van wateroverlast. Daarnaast willen we de samenwerking met ketenpartners en binnen de Peelregio verder vorm geven.


De jaarschijf riolering 2016 tot uitvoering brengen.

5.3.2

In overleg met de ketenpartners en binnen de Peelregio verder invulling geven aan de samenwerking in de regio.

Wat zijn de belangrijkste randvoorwaarden? Enkele maatregelen ter vermindering van de wateroverlast dienen afgestemd te worden met het waterschap omdat zij ook een bijdrage in de oplossing van de problematiek moeten doen. Hierbij zijn we qua planning dus deels afhankelijk van het waterschap.


Wanneer de activiteiten uit de jaarschijf 2016 zijn uitgevoerd.

5.3.2

Wanneer in 2016 de ketensamenwerking een verdere verdieping heeft gekregen.


Bestuurlijk:

L. van de Moosdijk

Ambtelijk:

G. van der Rijt


Begroting

Begroting

2014

2015 na

2016

wijz.

2017

2018

2019

(x 1.000)

vGRP: investeringen stedelijk water

281.000

739.000

687.000

677

510

510

vGRP: exploitatielasten stedelijk water

838.000

770.000

781.000

770

725

725

1.119.000 1.509.000

1.468.000

1.447

Totaal

1.235 1.235

35/128

2.5.4 Speerpunt: Sanering woningen tegen geluidshinder verkeer

Wat willen we bereiken? Geen geluidsoverschrijding op woningen op de B- en eindmeldingslijst tegen geluidshinder verkeer.


Administratief saneren, verkeerskundige aanpassingen en/of fysieke aanpassingen aan de woningen.

Wat zijn de belangrijkste randvoorwaarden? Uitvoering binnen de beschikbare subsidie, aangevuld met autonome middelen van de gemeente Someren.


Als we geen geluidsoverschrijdingen op de woningen meer hebben en dit binnen het beschikbare budget gerealiseerd hebben.


Bestuurlijk:

L. v.d. Moosdijk

Ambtelijk:

G. Laeven


Begroting

Begroting

2014

2015 na

2016

wijz. Advies sanering woningen tegen geluidshinder verkeer* (netto kosten voor gemeente) Totaal

2017

2018

2019

(x 1.000)

0

0

13.500

39

29

-55

0

0

13.500

39

29

-55

36/128

2.6

Sport en cultuur


Openbaar bibliotheekwerk

0602

Vormings- en ontwikkelingswerk

0603

Kunst en cultuur

0604

Sport

0605

Oudheidskunde / musea

0606

Lokale omroep

0607


Dit programma kent verder voor het begrotingsjaar 2 speerpunten.

Bestuurlijk kader

• Strategische visie 2006 • Cultuurnota Gemeente Someren 2005 • Sportnota 2008 • Algemene en specifieke subsidieverordeningen, subsidiecontracten, bestuursovereenkomsten, gemeenschappelijke regelingen 2009

37/128

2.6.1 Speerpunt: Sport

Wat willen we bereiken? Sporten is cruciaal voor een gezonde levensstijl bij kinderen, volwassen en ouderen. Middels een passend voorwaardenscheppend sportaccommodatie-, sportsubsidie- en gebruiksvergoedingen-/ tarievenbeleid willen we zoveel mogelijk inwoners van Someren de mogelijkheid bieden om te bewegen/sporten.


Uitvoeren van regulier beleid.

Wat zijn de belangrijkste randvoorwaarden? Het handhaven van het huidige gemeente sportbeleid inclusief de daarvoor benodigde middelen.


Als het huidige sportbeleid voldoende is om zoveel mogelijk inwoners van Someren de mogelijkheid te bieden om te bewegen/sporten.


Bestuurlijk:

W. Hanssen

Ambtelijk:

G. Laeven


38/128

2.6.2 Speerpunt: Verenigingen

Wat willen we bereiken? Het behouden van een bloeiend verenigingsleven. Someren is uniek als het gaat om verenigingen en vrijwilligers. Zij vormen de kern van onze samenleving en zorgen voor verbinding en kwaliteit van leefbaarheid. Verenigingen verdienen de ruimte en ze verdienen een prima accommodatie.


Het op peil houden van de gemeentelijke accommodaties waarvan de verenigingen gebruik maken en deze aanbieden tegen acceptabele gebruikersvergoedingen en daar waar nodig/wenselijk bereikbaar houden met gerichte subsidies (regulier werk).

6.2.2

Faciliteren van de verenigingen door het op peil houden van de subsidiëring (ontzien bij toekomstige bezuinigingen) en het verminderen van de regels (regulier werk).

6.2.3

Ondersteunen van het kader en vrijwilligers bij de verenigingen (regulier werk).

6.2.4

Het stimuleren van samenwerkingsverbanden tussen de diverse verenigingen.

6.2.5

Optimaliseren van het terrein De Donck en aanpassing van De Donckelaar. Naast de fysieke aanpassingen zullen we ook inzetten op een nauwe samenwerking tussen de diverse verenigingen die ter plekke actief zijn of worden.


•

Voldoende financiële middelen om de accommodaties en de subsidies op peil te houden.

•

Voldoende kader en vrijwilligers om het verenigingsleven overeind te houden.

•

Samenwerkingsbereidheid verenigingen / gebruikers.


Als we de kwaliteit van leefbaarheid in onze gemeente kunnen behouden mede met inzet van onze verenigingen, waarbij de accommodaties op peil zijn gehouden.

6.2.2

Als we de kwaliteit van leefbaarheid in onze gemeente kunnen behouden mede met inzet van onze verenigingen, waarbij de subsidies op peil zijn gehouden.

6.2.3

Als de verenigingen blijvend beschikken over voldoende kader en vrijwilligers.

6.2.4

Als de verenigingen elkaar goed weten te vinden en een natuurlijke vorm van samenwerking aan zijn gegaan.

6.2.5

Als we een nieuw evenemententerrein hebben gerealiseerd, met bijbehorende accommodatie en de verenigingen/gebruikers tot samenwerking hebben kunnen stimuleren.

39/128


Bestuurlijk:

W. Hanssen

Ambtelijk:

G. Laeven


40/128

2.7

Maatschappelijke zorg en jeugd


Maatwerkvoorziening WMO (incl. uitv. kn)

0702

Sociaal Domein Lokaal

0703

Jeugdhulp - incl. voorz. (incl. uitv. kn)

0704

Sociaal Domein en Veiligheid

0705

Openbare gezondheidszorg

0706

Jongerencentra

0707

Gemeenschapshuizen

0708

Reïntegratie

0709

GGD

0710

Jeugdgezondheidszorg

0711

Jeugd- en jongerenwerk

0712



Bestuurlijk kader

•

Strategische visie

•

Kadervisie Beleidsplan WMO 2015 - 2017

•

Wmo beleidsplan 2015–2017

•

Verordening Maatschappelijke Ondersteuning (september 2012)

•

Besluit Maatschappelijke Ondersteuning (juni 2012)

•

Algemene en specifieke subsidieverordeningen, subsidiecontracten, bestuursovereenkomsten en gemeenschappelijke regelingen

•

Nota integraal jeugdbeleid “Investeren in de jeugd, is investeren in Someren” (2005)

•

Beleidsvisie Centrum Jeugd en Gezin (CJG) Asten-Someren 2009

41/128

2.7.1 Speerpunt: Maatschappelijke ondersteuning

Wat willen we bereiken?

•

Het vergroten van de (maatschappelijke) participatie en zelfredzaamheid van mensen (met een beperking).

•

Het verminderen van (de groei van de) vraag naar (individuele) maatwerkvoorzieningen, door eerder en steviger in te zetten op het versterken van die factoren die de draagkracht van burgers en hun omgeving vergroten.


Uitvoeren van het Beleidsplan Wmo 2015-2017.

7.1.2

Opstellen van een actieprogramma Wmo 2016.

7.1.3

Uitvoeren van het actieprogramma Wmo 2016.


•

Inzet/actieve deelname van professionele en vrijwilligersorganisaties op het terrein van welzijn en zorg en daarbij de bereidheid om samen te werken.

•

Goede afstemming met de overige beleidsonderdelen binnen het Sociaal Domein.

•

Goede afstemming met de afdeling VROM en RBO in verband met de inclusieve samenleving.

•

Aansluiting van, goede afstemming en samenwerking met de unit Zorg en Ondersteuning vanuit Peel 6.1 op de lokale werkwijze.

•

Concrete (en realiseerbare) beleids- en financiële kaders vanuit VWS.


Als we uitvoering hebben gegeven aan het Beleidsplan Wmo 2015-2017.

7.1.2

Als het college het actieprogramma Wmo 2016 uiterlijk in januari heeft vastgesteld.

7.1.3

Als we uitvoering hebben gegeven aan het actieprogramma Wmo 2016.


Bestuurlijk:

T. Maas

Ambtelijk:

G. Laeven


Begroting

Begroting

2014

2015 na

2016

wijz.

2017

2018

2019

(x 1.000)

Actieprogramma WMO*

0

0

153.421

0

0

0

Totaal

0

0

153.421

0

0

0

De structurele kosten voor maatschappelijke ondersteuning worden gedekt uit regulier budget.

42/128

2.7.2 Speerpunt: Preventief Jeugdbeleid


•

Vergroten van de (maatschappelijke) participatie en zelfredzaamheid van jeugdigen en/of hun ouders/verzorgers wanneer er vragen/problemen zijn rondom opvoeden en opgroeien.

•

Verminderen van (de groei van de) vraag naar (individuele) maatwerkvoorzieningen, door eerder en steviger in te zetten op het versterken van die factoren die de draagkracht van jeugdigen, hun ouders/verzorgers en hun omgeving vergroten.


Uitvoeren van het uitvoeringsprogramma, dat onderdeel uitmaakt van de nota 'Integraal jeugdbeleid 2014-2017'.


•

Inzet/actieve deelname van professionele en vrijwilligersorganisaties op het terrein van preventiejeugd, jeugdhulp, (voor)school en zorg en daarbij de bereidheid om samen te werken.

•

Goede afstemming met de overige beleidsonderdelen binnen het Sociaal Domein.

•

Aansluiting van, goede afstemming en samenwerking met de Jeugdhulp die vanuit Peel 6.1 georganiseerd wordt, op de lokale werkwijze.

•

Versterken sociale weerbaarheid, versterken ontwikkeling op het terrein van o.a. taal en cultuur, en sport.

•

Concrete (en realiseerbare) beleids- en financiële kaders vanuit het Rijk.


Als er uitvoering is gegeven aan de onderdelen van het uitvoeringsprogramma behorende bij de nota 'Integraal Jeugdbeleid 2014-2017' die voor 2016 gepland staan.


Bestuurlijk:

T. Maas

Ambtelijk:

G. Laeven

Wat mag het kosten? De verwachte kosten voor preventief jeugdbeleid worden gedekt uit regulier budget.

43/128

2.7.3 Speerpunt: Jeugdhulp

Wat willen we bereiken? Vanaf 1 januari 2015 is de transitie Jeugdzorg een feit. In de jaren 2015-2018 staat de transformatie-opdracht centraal. Dat betekent dat gemeenten bestuurlijk en financieel verantwoordelijk zijn voor alle vormen van jeugdhulp, het Algemeen Meldpunt Huiselijk Geweld en Kindermishandeling (AMHK), jeugdbescherming en jeugdreclassering. We willen bereiken dat:

•

Opgroei- en opvoedproblemen, psychische problemen en stoornissen zijn voorkomen of door vroegsignalering en/of vroege interventie zijn opgepakt.

•

Het opvoedkundig klimaat in gezinnen, wijken, buurten, scholen, kinderopvang en peuterspeelzalen is versterkt.

•

De opvoedvaardigheden van de ouders zijn versterkt, opdat zij in staat zijn hun verantwoordelijkheid te dragen voor de opvoeding en het opgroeien van jeugdigen.

•

De eigen kracht van de jeugdige, zijn ouders en de personen die tot hun sociale omgeving behoren, waarbij voor zover mogelijk wordt uitgegaan van de eigen inbreng, is versterkt.

•

De jeugdige opgroeit in een veilige opvoedsituatie.

•

Er sprake is van integrale hulp aan de jeugdige en zijn ouders bij multiproblematiek.


Versterken van de eigen kracht van jeugdigen en inzetten op preventie, waarbij het versterken van de weerbaarheid van kinderen een belangrijk aandachtspunt is. Daarvoor zullen we het verbeterplan weerbaarheid (opgesteld in 2015), implementeren bij de start van het schooljaar 2016-2017.

7.3.2

Versterken van de eigen opvoedkracht van ouders en hun sociale omgeving. Dit wordt vastgelegd in een verbeterplan.

7.3.3

Investeren in de doorontwikkeling van de samenwerking tussen Veilig Thuis en het lokale veld.


•

Uitvoering van de jeugdhulp vindt plaats binnen de budgetten die het Rijk daarvoor beschikbaar heeft gesteld.

•

Na het voldoen aan de afspraken die met het Regionaal Transitie Arrangement moeten er binnen het budget jeugdhulp financiële middelen resteren voor versterken lokale aanpak.

•

Actieve inbreng van vindplaatsen bij het inventariseren van activiteiten benodigd voor het opstellen van verbeterplannen.

44/128


Op 1 september 2016 is het verbeterplan voor activiteiten op het gebied van weerbaarheid geïmplementeerd.

7.3.2

Op 31 december 2016 is het verbeterplan voor activiteiten op het gebied van opvoedkracht van ouders gereed.

7.3.3

Er vallen geen hiaten in de overdrachtsmomenten tussen Veilig Thuis en het lokale veld en v.v. bij casussen huiselijk geweld, kindermishandeling en huisverboden. Met andere woorden: er kan naadloos open afgeschaald worden.


Bestuurlijk:

T. Maas

Ambtelijk:

G. Laeven


Begroting

Begroting

2014

2015 na

2016

wijz. Implementatie Jeugdhulp en project "21 voor de jeugd"* Totaal

2017

2018

2019

(x 1.000)

0

0

40.000

0

0

0

0

0

40.000

0

0

0

Daarnaast ontvangt de gemeente vanaf 2015 een decentralisatie-uitkering Jeugdhulp. Deze uitkering is budgetneutraal in de begroting verwerkt.

45/128

2.7.4 Speerpunt: De Weijers

Wat willen we bereiken? Een adequaat gemeenschapshuis in Someren Noord.


Een onderzoek in hoeverre de Pauluskerk daarin een rol kan vervullen (raadsmotie). Indien dat niet haalbaar/wenselijk is het verbouwen van de Weijers.

Wat zijn de belangrijkste randvoorwaarden? Voldoende middelen.


Als we een aan de eisen van deze tijd te stellen gemeenschapshuis hebben gerealiseerd.


Bestuurlijk:

W. Hanssen

Ambtelijk:

G. Laeven


Begroting

Begroting

2014

2015 na

2016

wijz.

2017

2018

2019

(x 1.000)

Gemeenschapshuis De Weijers

0

0

384.000

0

0

0

Totaal

0

0

384.000

0

0

0

46/128

2.8

Onderwijs


Huisvesting onderwijs

0802

Gemeenschappelijke baten / lasten onderwijs

0803

Kinderopvang

0804


Het programma kent verder voor het begrotingsjaar geen speerpunt.

Bestuurlijk kader

•

Strategische visie

•

Wet Oké 2010

•

Integraal Huisvestingsplan 2008-2017

•

Verordening onderwijshuisvesting 2011

•

Onderwijs huisvestingsprogramma

•

Verordening leerlingenvervoer

•

Algemene subsidieverordeningen, subsidiecontracten, bestuursovereenkomsten.

47/128

2.9

Werk en inkomen


Bijstandsverlening en inkomensvoorziening

0902

Werkgelegenheid

0903

Gemeentelijk minimabeleid

0904

Vreemdelingen

0905


Het programma kent verder voor het begrotingsjaar 1 speerpunt.

Bestuurlijk kader Verordeningen:

•

De Verordening verrekening bestuurlijke boete bij recidive Someren 2015

•

De Re-integratieverordening Participatiewet Someren 2015

•

De Verordening loonkostensubsidie Participatiewet Someren 2015

•

De Afstemmingsverordening Participatiewet, IOAW en IOAZ Someren 2015

•

De Verordening Cliëntenparticipatie Participatiewet Someren 2015

•

De Verordening individuele studietoeslag Someren2015

•

De Verordening individuele inkomenstoeslag Someren 2015

•

De verordening tegenprestatie participatiewet IOAW en IOAZ Someren 2015

Beleidsregels:

•

Beleidsregels invordering

•

Beleidsregels verhaal

•

Beleidsregel bescherming beslagvrije voet bij pseudoverrekening van een bestuurlijke recidiveboete

•

Beleidsregel bestuurlijke recidiveboete bij eenzelfde gedraging Someren 2015

•

Beleidsregels huisbezoek

•

Beleidsregels in het kader uitvoering re-integratieverordening 2015

•

Beleidsregels / richtlijnen zoals die opgenomen worden in het Handboek Grip op Participatiewet

•

Beleidsregels tegemoetkoming kinderopvangtoeslag Someren 2015

•

Nadere regels subsidie werkcheque Someren 2015

48/128

2.9.1 Speerpunt: Herijking armoedebestrijding


•

Zo min mogelijk mensen komen in armoede terecht (preventief).

•

Als dit onvermijdelijk blijkt hoeven zij zo kort mogelijk in armoede te leven.

•

Zo min mogelijk kinderen hoeven in armoede op te groeien.

•

Wanneer dit onvermijdelijk is ondervinden zij daar in hun ontwikkeling en participatie zo min mogelijk nadelige gevolgen van.


Het aanpassen van de verordening Meedoen aan de gewijzigde wetgeving en veranderde samenleving waar meer gebruik gemaakt wordt van ieders eigen kracht.

Wat zijn de belangrijkste randvoorwaarden? De mogelijkheden binnen de regionale uitvoeringsorganisatie Peel 6.1 en de lokale partners.


Als de nieuwe verordening Meedoen voor 1 december 2016 is vastgesteld.


Bestuurlijk:

T. Maas

Ambtelijk:

G. Laeven


49/128

2.10

Ruimtelijke ordening en volkshuisvesting


Ruimtelijke ordening

1002

Volkshuisvesting

1003

Bouwvergunningen

1004

Overige huisvesting

1005

Grondexploitatie

1006



Bestuurlijk kader

•

Structuurvisie Infrastructuur en Ruimte

•

Verordening Ruimte Provincie Noord-Brabant

•

Structuurvisie Ruimtelijke ordening van Provincie Noord-Brabant

•

Woningbouwafspraken 2014-2023

•

Algemene Structuurvisie Someren 2018

•

Woonvisie Gemeente Someren 2012-2021

•

Nota Grondbeleid 2011

•

Visie bedrijventerreinen Asten en Someren 2009-2023

•

Beleidsnota Toerisme en Recreatie “De kracht van toerisme”, december 2010

•

Ruimtelijk-functionele visie Someren-centrum, juni 2011

•

Gebiedsvisie en structuurschets projectgebied De Heihorsten

•

Notitie wonen, welzijn en zorg in Someren

•

Structuurvisie Arbeidsmigranten

50/128

2.10.1 Speerpunt: Bestemmingsplannen

Wat willen we bereiken? De gemeente dient te beschikken over actuele en uniforme bestemmingsplannen. Wat doen we hiervoor? 10.1.1 Vervangen van de beheersverordening Someren (voor de gebieden Sluis XI, Half Elfje, Lage Akkerweg (gehele bedrijventerrein)) door een bestemmingsplan. 10.1.2 Vaststellen van een nieuw bestemmingsplan voor het glastuinbouwgebied Kievitsakkers. 10.1.3. Algehele herziening van bestemmingsplan Buitengebied.


•

Uniforme en eenduidige regels, met dien verstande dat ruimte moet bestaan voor maatwerkoplossingen en ruimte voor flexibiliteit.

•

Digitaal raadpleegbaar.

Wanneer zijn we tevreden? 10.1.1 Als het bestemmingsplan voor het bedrijventerrein Someren (voor de gebieden Sluis XI, Half Elfje en Lage Akkerweg) is vastgesteld. 10.1.2 Als het glastuinbouwgebied Kievitsakkers als bestemmingsplan is vastgesteld. 10.1.3 Als in 2016 de procedure voor vaststelling van het bestemmingsplan Buitengebied is gestart. De vaststelling van het bestemmingsplan door de gemeenteraad vindt waarschijnlijk in 2017 plaats.


Bestuurlijk:

L. van de Moosdijk / W. Hanssen

Ambtelijk:

G. Laeven

51/128

Wat mag het kosten?

Werkelijk

Begroting

Begroting

2014

2015 na

2016

2017

wijz. Lasten herziening bestemmingsplannen* Baten herziening bestemmingsplannen* Lasten bestemmingsplan buitengebied (IP1511000)* Baten bestemmingsplan buitengebied (IP1511000)* Totaal

2018

2019

(x 1.000)

108.682

162.000

0

0

0

0

-62

0

0

0

0

0

357.077

491.010

0

0

0

0

-720

0

0

0

0

0

464.977

653.010

0

0

0

0

52/128

2.10.2 Speerpunt: Woningen / huisvesting

Wat willen we bereiken? In de woonvisie 2012-2021 heeft de gemeenteraad vier beleidsdoelen vastgesteld: voorzien in de behoefte van de lokale bevolking, huisvesting van bijzondere doelgroepen, behoud en versterken van de vitaliteit van de kernen en het verhogen van de kwaliteit. Deze algemene beleidsdoelen zijn geconcretiseerd in een actieprogramma.

Wat doen we hiervoor? 10.2.1 Het initiëren en faciliteren van bouwprojecten in alle kernen waarbij prioriteit wordt gegeven aan betaalbare woningen (starters/huur) primair op gronden in gemeentelijke eigendom. 10.2.2 Specifiek voor 2016 willen we met de lokaal opererende woningstichting een onderzoek afronden en vervolgens prestatieafspraken maken over het behoud en vernieuwen van de sociale kernvoorraad, inclusief inzicht in de woningen die geschikt zijn voor ‘wonen en zorg’. Deze prestatieafspraken dienen te voldoen aan de geactualiseerde Woningwet.

Wat zijn de belangrijkste randvoorwaarden? De woningmarkt blijft complex, met veel invloeden. Het is gewenst dat er voldoende planologische capaciteit aanwezig is en dat (uitleg)locaties op het juiste tijdstip bouwrijp zijn. Met deze twee voorwaarden kunnen we snel reageren op vragen.

Wanneer zijn we tevreden? 10.2.1 Indien we op 31 december 2016 de lokale behoefte naar nieuwbouw hebben gefaciliteerd. 10.2.2 Indien op 31 december 2016 opgewaardeerde prestatieafspraken zijn gemaakt primair met WoCom en eventueel secundair met Wonen Limburg over het behoud en vernieuwen van de sociale kernvoorraad.


Bestuurlijk:

L. van de Moosdijk

Ambtelijk:

G. Laeven

53/128


Begroting

Begroting

2014

2015 na

2016

2017

wijz.

2018

2019

(x 1.000)

Onderzoek sociale kernvoorraad

0

4.000

0

0

0

0

Totaal

0

4.000

0

0

0

0

Vanuit het volkshuisvestingsfonds (reserve ex artikel 22) is € 4.000,-- beschikbaar gesteld voor het doen van onderzoek naar de sociale kernvoorraad. De overige kosten worden vooral gedekt door de grondexploitaties.

54/128

2.10.3 Speerpunt: Herontwikkeling schoollocaties Someren-Noord

Wat willen we bereiken? In de wijk Someren-Noord zijn drie voormalige schoollocaties beschikbaar voor woningbouw. Deze locaties willen we via het principe "Dorps bouwen", passend binnen de bebouwingstypologie in de omgeving invullen. De locatie van de Petrusschool willen we bebouwen met vrijesectorwoningen. De locatie Paulusschool voorzien we, gelet op de ligging nabij de voorzieningen, voor zorg/senioren in huur en/of koop. De opbrengsten van beide locaties worden voorzien in 2019-2021. In 2016 verlenen we een vergunning voor een bouwplan van woCom voor de realisatie van 10 levensloopbestendige woningen en 8 rijwoningen op de vrijgekomen locatie aan de Sijlkensstraat.

Wat doen we hiervoor? 10.3.1 Een partij zoeken die risicodragend wil participeren bij de ontwikkeling van de voormalige Petrusschoollocatie en de benodigde planologisch-juridische procedure doorlopen. 10.3.2 Een partij zoeken die risicodragend wil participeren bij de ontwikkeling van de voormalige Paulusschoollocatie. 10.3.3 Omgevingsvergunning verlenen en bouwrijp maken van de voormalige schoollocatie Sijlkensstraat.

Wat zijn de belangrijkste randvoorwaarden? Een partij die risicodragend wil gaan participeren, alsmede het voorspoedig doorlopen van de benodigde procedure.

Wanneer zijn we tevreden? 10.3.1 Als het bestemmingsplan is vastgesteld en eind 2016 de Petrusschoollocatie bouwrijp is. 10.3.2 Indien in 2016 met een partij een overeenkomst kan worden gesloten voor de ontwikkeling, al dan niet op termijn, van de locatie Paulusschool. 10.3.3 Als eind 2016 het bouwplan aan de Sijlkensstraat in uitvoering is.


Bestuurlijk:

L. van de Moosdijk

Ambtelijk:

G. Laeven

Wat mag het kosten? De kosten voor herontwikkeling schoollocaties zijn opgenomen in de exploitatieberekening Brede School Diamant (inbreidingslocaties Someren-Noord).

55/128

2.11

Algemene dekkingsmiddelen


Geldleningen

1102

Overige financiële middelen

1103

Algemene uitkering

1104

Algemene baten en lasten

1105

Uitvoering WOZ

1106

Gemeenschappelijke belastingen

1107

Begrotingssaldo

1108


KPL

Kostenplaatsen

De bekostiging van het voorzieningenniveau in de gemeente wordt onder meer gevonden in algemene dekkingsmiddelen. Deze betreffen de inkomsten van de gemeente, die niet direct aan een programma zijn toe te rekenen. Het gaat met name om de onroerende zaakbelastingen (OZB) en de algemene uitkering uit het Gemeentefonds. Deze middelen hebben in tegenstelling tot de hondenbelasting, de niet-ingezetenen belasting, het rioolrecht en de afvalstoffenheffing geen vooraf bestemd bestedingsdoel (ze zijn dus niet geoormerkt). Daarnaast heeft de gemeente inkomsten uit dividend. Als laatste is het saldo van de financieringsfunctie opgenomen. Het saldo financieringsfunctie is het saldo van de betaalde rente en de bespaarde rente en de toegerekende rente aan de producten en grondexploitatie (baat), die zijn opgenomen in de betreffende programma’s. In de tabel in de financiële begroting onder Algemene dekkingsmiddelen en onvoorzien zijn de bedragen voor 2016 weergegeven.

Het programma kent verder voor het begrotingsjaar 1 speerpunt.

Bestuurlijk kader

•

Nota reserves en voorzieningen 2011

•

Nota activabeleid 2011

•

Nota herijking financieel beleid 1998

•

Treasurystatuut 2010

•

Coalitieprogramma 2015-2018

•

Financiële verordeningen

•

Kadernota 2016

56/128

2.11.1 Speerpunt: Sluitende begroting

Wat willen we bereiken? Het bereiken van een gezonde financiële positie van de gemeente, waarbij sprake is van een sluitende begroting en een bij voorkeur sluitend meerjarenperspectief met inbegrip van een verantwoorde belastingdruk en een afgewogen prioriteitenstelling van meerjarige investeringen en nieuw beleid.

Wat doen we hiervoor? 11.1.1 Het uitbrengen van de Kadernota 2017. 11.1.2 Het uitbrengen van de Programmabegroting 2017-2020. Wat zijn de belangrijkste randvoorwaarden?

•

Tijdig beschikbaar komen van alle benodigde informatie om de financiële effecten te kunnen berekenen.

•

Richtinggevende uitspraken van de raad over de te maken keuzes.


Als de Kadernota 2017-2020 in de raadsvergadering van juni 2016 is aangeboden.

11.1.2

Als er sprake is van een sluitende programmabegroting.


Bestuurlijk:

W. Hanssen

Ambtelijk:

B. Messing


57/128

Paragrafen Inleiding Doel van de paragrafen is de raad een instrument te geven om de beleidskaders van deze diverse onderdelen vast te stellen en om de uitvoering te kunnen controleren. In dit hoofdstuk zijn de onderstaande paragrafen opgenomen:

1. Weerstandsvermogen In deze paragraaf geeft de gemeente aan hoe robuust de begroting is wanneer zich een financiële tegenvaller voordoet.

2. Lokale heffingen Deze paragraaf geeft een beeld van het beleid op alle heffingen, de inkomsten daaruit en de effecten voor burgers en bedrijven.

3. Verbonden partijen In deze paragraaf wordt aangegeven op welke wijze (beleidsmatig en financieel) de gemeente verbonden is met externe partijen om bepaalde beleidsdoelen te verwezenlijken.

4. Onderhoud kapitaalgoederen Deze paragraaf geeft een dwarsdoorsnede van het beleid en het beheer en onderhoud van de verschillende kapitaalgoederen (wegen, riolering, gebouwen en dergelijke).

5. Bedrijfsvoering Deze paragraaf beschrijft de stand van zaken en beleidsvoornemens ten aanzien van de bedrijfsvoering. Het college maakt met deze beschrijving inzichtelijk dat er doelmatig, doeltreffend en klantgericht wordt gewerkt aan de uitvoering van de programma’s.

6. Financiering Deze paragraaf geeft weer hoe de treasuryfunctie van de gemeente is ingericht.

7. Grondbeleid Deze paragraaf geeft de visie aan op het grondbeleid in relatie tot de uitvoering van de programmadoelen, bijvoorbeeld op het gebied van volkshuisvesting en economische ontwikkelingen.

8. Sociaal domein In deze paragraaf wordt inzicht gegeven in de ontwikkelingen.

58/128

3.1 Paragraaf: Weerstandsvermogen Informatie over het weerstandsvermogen is van belang om te weten of en in hoeverre financiële tegenvallers kunnen worden opgevangen. Deze tegenvallers kunnen incidenteel en structureel van aard zijn, maar hebben altijd invloed op de financiële positie van de gemeente. Hoe hoog het weerstandsvermogen zou moeten zijn is niet exact aan te geven. De omvang is afhankelijk van de (financiële) risico’s die de gemeente loopt en de kans dat de risico’s daadwerkelijk effectief worden. De definitie van een risico = kans x effect.

Om inzicht te krijgen in de hoogte van het benodigde weerstandsvermogen is het noodzakelijk om risico's te benoemen en te kwantificeren (benodigde weerstandscapaciteit) en deze vervolgens af te zetten tegen de beschikbare financiële middelen (beschikbare weerstandscapaciteit).

Beschikbare weerstandscapaciteit (buffer)

Weerstandsvermogen

=

/

Benodigde weerstandscapaciteit (risico's) Om een uitspraak te kunnen doen over de mate waarin de gemeente Someren financiële tegenvallers kan opvangen is inzicht nodig in: 1. De risico’s: met welke (materiële) risico’s hebben we te maken? 2. De buffer: hoe groot is onze “spaarpot” om deze risico’s op te kunnen vangen? Beschikbare weerstandscapaciteit De beschikbare weerstandscapaciteit van de gemeente wordt berekend uit: 1. Algemene reserve 2. Begrotingsruimte 3. Post onvoorzien 4. Stille reserves 5. Onbenutte belastingcapaciteit

59/128

Ad 1. Algemene reserve Stand 31-12-2016 Algemene risicoreserve Algemene reserve vrij aanwendbaar

1.500.000 826.000

Algemene reserve grondbedrijf

6.153.000

Reserve bijzondere werken

1.045.000

Reserve BIO

1.102.000

Reserve artikel 22 Totaal

17.000 10.643.000

•

De algemene risicoreserve is ter afdekking van mogelijke financiële tegenvallers.

•

De algemene reserve vrij aanwendbaar wordt ingezet voor onvoorziene investeringen.

•

De algemene reserve grondbedrijf is om financiële tegenvallers binnen het grondbedrijf af te dekken. Toepassing van het gehanteerde IFLO-normen (Inspectie Financiën Lagere Overheden) betekent voor de gemeente Someren een aan te houden buffer van € 3,6 mln. De IFLO-norm relateert de hoogte van de benodigde weerstandscapaciteit aan de boekwaarden van de gronden die in exploitatie zijn genomen. De stand van de reserve bedraagt ultimo 2016 6,2 mln. Dit betekent dat wordt voldaan aan het gewenste niveau van de aan te houden buffer.

•

De reserve bijzondere werken is bedoeld voor de aanleg van bovenwijkse voorzieningen. Vanuit de grondexploitatie wordt een vast bedrag per m² uitgegeven grond in deze reserve gestort. Een uitgewerkte financiële onderbouwing van deze reserve ontbreekt. Om deze reden wordt deze als algemeen dekkingsmiddel (reserve) aangemerkt.

•

De reserve BIO is bedoeld voor investeringen in de kwaliteit van het buitengebied. Vanuit de grondexploitatie wordt een vast bedrag per m² uitgegeven grond in deze reserve gestort. Een uitgewerkte financiële onderbouwing van deze reserve ontbreekt. Om deze reden wordt deze als algemeen dekkingsmiddel (reserve) aangemerkt.

•

De reserve artikel 22 is bedoeld voor investeringen in het kader van de volkshuisvesting. Een uitgewerkte financiële onderbouwing van deze reserve ontbreekt. Om deze reden wordt deze als algemeen dekkingsmiddel (reserve) aangemerkt.

Ad 2. Begrotingsruimte Als de begroting sluit met een positief saldo, is sprake van begrotingsruimte. Deze kan ingezet worden voor financiële tegenvallers. Begroting 2016 Resultaat

188.000

Totaal

60/128

Ad 3. Post onvoorzien Onvoorzien begroting 2016

Incidenteel

Structureel

Onvoorzien

200.000

Totaal

200.000

De post onvoorzien is ter dekking van niet voorziene uitgaven. Ad 4. Stille reserve Stille reserves zijn niet-bedrijfsgebonden eigendommen van een gemeente met een hogere waarde in het economisch verkeer dan de boekwaarde. Stille reserves dragen bij aan de weerstandscapaciteit, omdat een deel van de eigendommen kan worden verkocht boven de boekwaarde waardoor winst ontstaat. Deze winst kan worden ingezet ter afdekking van financiële tegenvallers. De stille reserves zijn vooralsnog niet inzichtelijk gemaakt omdat de mogelijk in aanmerking komende bezittingen tot de normale bedrijfsvoering worden gerekend en er geen voornemen bestaat om deze verkopen. Het betreft hier met de name de overwaarde op het onroerend goed van de gemeente bestaande uit gebouwen en grond (inclusief ongeveer 1.400 ha bos en natuurterreinen). bosexploitatgeiggggAsten

Ad. 5 Onbenutte belastingcapaciteit De gemeente kan haar belastingen verhogen om financiële tegenvallers op te vangen. Het verschil tussen de opbrengsten bij maximale tarieven en de geraamde opbrengsten is de onbenutte belastingcapaciteit.

Voor het jaar 2015 bedraagt het maximale tarief 0,1790% van de Woz-waarde. Genoemd tarief wordt ook gehanteerd voor toelating tot artikel 12-status. In het geval de artikel 12-status de gemeente valt te verwijten, blijft het altijd mogelijk om lopende het artikel 12-traject belastingvoorschriften op te leggen. In de regel tot de huidige grens van 140% van het gemiddelde tarief, maar in uitzonderingsgevallen wordt een hogere opslag niet op voorhand uitgesloten.

Wanneer het berekende gemiddelde OZB-tarief voor de gemeente lager is dan het percentage voor toelating tot artikel 12 is er in principe sprake van een onbenutte belastingcapaciteit, immers een verhoging van het OZB-percentage zal nodig zijn om voor een aanvullende uitkering in aanmerking te komen. In onderstaande tabel is bij benadering aangegeven welke opbrengst deze verhoging genereert. In dit rapport is ervoor gekozen het verschil in percentage te vermenigvuldigen met de woz-waarde van de woningen + de woz-waarde van de niet-woningen. Bij een daadwerkelijke aanvraag zal een meer nauwkeurige berekening aan de orde zijn.

Onbenutte belastingcapaciteit t.o.v. “artikel-12 norm” OZB-percentage van de Woz-waarde voor toelating art.12

0,1790%

Werkelijk gewogen % Woz-waarde gemeente

0,1448%

Verschil

0,0342%

Onbenutte belastingcapaciteit

978.000

61/128

Bij de berekeningen is uitgegaan van de huidige totale Woz-waarde ad 2.860 miljoen van de gemeente Someren. Het bedrag van 978.000 geeft aan hoeveel de OZB-inkomsten nog maximaal verhoogd kunnen worden. Het genoemde tarief van 0,1790% is het maximale tarief voor 2015.

Overzicht beschikbare weerstandscapaciteit In onderstaande tabel is een overzicht gegeven van de geprognosticeerde beschikbare weerstandscapaciteit per 31-12-2016. Stand 31-12-2016 Algemene reserve

10.643.000

Begrotingsruimte

188.000

Post onvoorzien

200.000

Stille reserves

p.m.


978.000

Totaal

12.009.000

Benodigde weerstandscapaciteit

Risico's Alvorens tot identificatie van de risico’s over te gaan zullen deze eerst geïnventariseerd worden. Op basis van deze inventarisatie wordt een lijst samengesteld met onderkende risico’s. Deze risico’s zullen geanalyseerd en beoordeeld worden.

1.1 Analyse en beoordeling Voor de analyse en beoordeling van de risico’s is er een indeling gemaakt op basis van kansklassen en financiële gevolgen. Dit betekent dat we elk risico vertalen in geld. Kansklassen: Klasse

Risicopercentage

hoog

75

midden

50

laag

25

zeer gering

10

De indeling in de klassen is door de organisatie bepaald op basis van ervaring en verwachtingen. De klasse geeft aan hoe groot de kans is dat het risico zich voordoet. De klasse "zeer gering" is voorbehouden aan het specifieke risico bij de gegarandeerde leningen. Hoewel hier een zeker risico gelopen wordt, is dat risico door de gelaagdheid van de waarborgen, voor de gemeente Someren uiteindelijk uiterst miniem.

62/128

1.2 Beheersing risico's / monitoring Vooruitlopend op een inventarisatie van alle bestaande risico's is een overzicht opgesteld van de belangrijkste risico's. Deze zijn in onderstaande tabel in beeld gebracht en nader gekwantificeerd op basis van genoemde uitgangspunten. Daarnaast zijn de beheersmaatregelen voor de diverse risico's nader omschreven. Een en ander is samengevat in onderstaande tabel.

Risico

Omschrijving

Beheersmaatregel

Risico-

Financieel effect

score

(kans x maximaal gevolg

Grondexploitatie

Uitvoeren risico-analyse

Jaarlijks toetsen

n.v.t.

3.600.000

hoog

375.000

hoog

225.000

midden

100.000

midden

500.000

grondexploitatie en beoordelen hoogte algemene reserve grondbedrijf. Buffer conform vastgestelde norm. Economische

Het risico bestaat dat door de

Actuele informatiever-

Ontwikkelingen/

economische crisis de

strekking via P&C-

onzekerheid financiële

inkomsten afnemen terwijl

cyclus, tijdig opstarten

positie gemeenten.

andere uitgaven toenemen.

project bezuinigingen,

Enkele specifieke risico's

actuele ontwikkelingen

(grondexploitatie en

nauwlettend volgen.

bijstandsuitgaven zijn afzonderlijk benoemd. Open einde

Risico dat aantal aanvragen

Eventuele aanspraak bij

financiering WWB

het beschikbare budget in

WWB op aanvullende

enig jaar overschrijdt. Het

uitkering.

betreft zowel een positief als negatief risico. Kosten externe inhuur

Het risico dat door extra

Bewaking via P&C

(o.a. door

werkzaamheden of

cyclus. Onderuitputting

ziekteverzuim)

vervanging wegens

personele kosten versus

langdurige ziekte de kosten

inhuur.

van externe inhuur niet opgevangen kunnen worden binnen de lopende begroting. Projecten

Pre contractuele fase,

Formaliseren en

tijdsdruk, technische

bewaken interne

zaken, planschaderisico,

procedures.

kwaliteit overeenkomsten, inspraakreacties, zienswijzen, bezwaar- en beroepschriften zorgen voor opschorting c.q. herziening planontwikkeling. Juiste toepassing Wet ketenaansprakelijkheid / G-

63/128

rekening, Wet inlenersaansprakelijkheid. Juridisering

Burger is mondiger,

Formaliseren en

samenleving/niet tijdig

claimcultuur. Met juridische

bewaken interne

verstrekken van

procedures zijn hoge kosten

procedures.

informatie.

gemoeid.

Afhankelijkheid ICT

Tijdige beschikbaarheid juiste

Formaliseren en

systemen en

ICT middelen:

bewaken interne

beveiliging

uitval computersystemen,

procedures. Up-to-date

informatie

stroomstoring. Bijv. internet

houden integraal

valt uit, gemeente heeft

beveiligsplan en

verplichtingen in ketens,

optimaliseren

verstrekken info aan

uitwijkmogelijkheden.

landelijke voorziening (bv

Optimaliseren technische

BAG).

mogelijkheden.

Beheer openbare

Door bezuinigingen op de

Adequate afhandeling

ruimte

beheerbudgetten van

klachten en up-to-date

de openbare ruimte (wegen,

houden onderhouds-

groen, OV, riolering,

plannen.

midden

500.000

midden

500.000

midden

500.000

straatmeubilair, speelvoorzieningen, hondenuitlaatvoorzieningen) kan kapitaalvernietiging van de waarde van de openbare ruimte ontstaan. Vb.: niet tijdig vervangen bovenste lagen van asfaltwegen waardoor de fundering van de weg beschadigt, of niet tijdig snoeien waardoor te grote wonden ontstaan en daardoor verkorting levensduur bomen. Daarnaast stijgt de kans op schadeclaims vanuit de burger. Leningen u/g en

De gemeente staat garant

Interne procedures

Zeer

garantieverstrekkingen

voor circa 40 mln aan

m.b.t. verstrekken van

gering

leningen. Bij een eventueel

geldleningen, jaarlijkse

faillissement van één van de

controle op saldo

partijen bestaat het risico dat

geldleningen en

de instelling het opgenomen

garantieverstrekkingen

geld niet kan terugbetalen of

met de diverse partijen,

dat de gemeente als garant-

Waarborgfonds Sociale

steller het restantbedrag van

Woningbouw (2e

de lening inclusief rente en

achtervang).

1.000.000

kosten moet betalen. Veruit het grootste deel van de

64/128

leningen (90%) heeft betrekking op de achtervangpositie WSW die wij als gemeente innemen. Een achtervang is een andere rol dan een directe garantstelling met een substantieel lager risicoprofiel. Voor de berekening van het risicoprofiel wordt om deze reden uitgegaan van 25% van het totale bedrag. De zekerheidsstructuur van het WSW bestaat uit drie lagen: - primair: de geldmiddelen van de corporatie (inclusief eventuele saneringssteun van het CFV); - secundair: het garantievermogen van het WSW (= borgstellingreserve WSW en de obligo’s van de andere corporaties); - en tot slot tertiair de achtervangpositie van Rijk en de gemeenten. Vennootschapschaps-

Met ingang van 2016 valt een

In beeld brengen van de

belasting

aantal activiteiten die de

fiscale gevolgen van de

gemeenten uitvoert (o.a.

invoering van

grondexploitatie) onder het

vennootschapsbelasting.

hoog

750.000

laag

250.000

regime van de vennootschapsbelasting. Op dit moment is nog geen duidelijk beeld van de financiële gevolgen. Calamiteiten

Calamiteiten, rampen met

Het actueel houden van

een grote impact en schade

het beschikbare

op de Somerense bevolking.

rampenplan. Regelmatig overleg met ketenpartners (politie, brandweer, deelname aan vaccinatieprogramma's.

65/128

Afvalverwerking

In het contract voor de

In tussentijdse

verbranding van restafval zijn

rapportages inzicht

minimum afvalhoeveelheden

geven in stand van

afgesproken.

zaken/ ontwikkelingen.

hoog

300.000

midden

750.000

Doordat er veel meer ingezet is op het scheiden van restafval wordt aanzienlijk minder afval aangeboden. De afvalverwerker heeft nu een claim neergelegd bij de “leveranciers” van afval. Deze claim kan tussen € 70.000 en € 300.000 bedragen (voor de periode 2011 t/m 2013), afhankelijk van de toe te passen berekeningswijze. Ook voor de jaren 2014 t/m 2016 zal nog een claim worden ingediend. Transities sociaal

Als gevolg van de overdracht

In tussentijdse

domein

van taken in het kader van

rapportages inzicht

het sociaal domein zijn

geven in stand van

gemeenten verantwoordelijk

zaken/ontwikkelingen.

voor de toereikendheid van de van rijkswege toegekende budgetten en zijn ze ook verantwoordelijk voor de financiële risico's. In het huidige financiële beleid is een afzonderlijke reserve gevormd voor deze risico's. Hierbij is uitgegaan van 10% van de hoogte van de algemene uitkering. Toepassing van éénzelfde gedragslijn voor het sociaal domein resulteert in een financieel risico van € 750.000. Totaal

9.350.000

66/128

Weerstandsvermogen Ratio weerstandsvermogen = Beschikbare weerstandscapaciteit (buffer) / benodigde weerstandscapaciteit (risico’s) = 12.009.000 / 9.350.000 = 1,28

Aan de ratio kan een waardering worden gegeven. Waardering

Ratio weerstandsvermogen

Betekenis

A

Meer dan 2,0

Uitstekend

B

Tussen 1,4 en 2,0

Ruim voldoende

C

Tussen 1,0 en 1,4

Voldoende

D

Tussen 0,8 en 1,0

Matig

E

Tussen 0,6 en 0,8

Onvoldoende

F

Minder dan 0,6

Ruim onvoldoende

Er is geen norm bekend waaraan het weerstandsvermogen moet voldoen. Bij een ratio van 1,0 is de beschikbare weerstandscapaciteit gelijk aan de benodigde weerstandscapaciteit. Daarom is een ratio van minimaal 1,0 wenselijk. De ratio komt voor de gemeente uit op 1,28. Dit is volgens het overzicht voldoende.

Kengetallen Inleiding Het beoordelen van de financiële positie van gemeenten is voor veel raadsleden en bestuurders een lastige aangelegenheid. Veel gemeenten willen zich onderling vergelijken, maar dat was tot op heden niet mogelijk door het ontbreken van standaard definities/kengetallen. Gezien het steeds toenemende belang van toekomstbestendigheid van gemeenten, een grotere druk op de doelmatigheid en een steeds verder complexer wordende omgeving (ontwikkeling van financiële producten, meer verbonden partijen, meer taken zoals bijvoorbeeld in het sociaal domein) is het belang van financieel inzicht in de financiële positie toegenomen. Om dit inzicht te bevorderen is het in het kader van de Besluit Begroten en Verantwoorden (BBV) voortaan verplicht om meer kengetallen op te nemen in de jaar- en begrotingsstukken. Een aantal hiervan worden met name genoemd. Het gebruik en het vaststellen van de berekeningswijze van de kengetallen heeft geen functie als normeringsinstrument in het kader van financieel toezicht door de provincie. De invoering van de set kengetallen is voornamelijk bedoeld om raads- en bestuursleden meer inzicht te geven in de financiële positie en om vergelijkingen mogelijk te maken. De volgende kengetallen zijn voortaan verplicht voorgeschreven: 1. netto schuldquote 2. solvabiliteitsratio 3. grondexploitatie 4. structurele exploitatieruimte 5. belastingcapaciteit

67/128

Ad 1. netto schuldquote Inkomsten bepalen hoeveel schuld een gemeente kan dragen. Dit is goed te vergelijken met het afsluiten van een hypotheek. Hoeveel geld u kunt lenen, is afhankelijk van uw loon. Dat principe geldt ook voor gemeenten. De hoogte van de schuld die een gemeente kan dragen, hangt af van de hoogte van de inkomsten. Om hiervan een grove indicatie te krijgen wordt de netto schuldquote berekend.

De netto schuldquote weerspiegelt het niveau van de schuldenlast van de gemeente ten opzichte van de eigen middelen. Het geeft een indicatie van de druk van de rentelasten en de aflossingen op de exploitatie.

De berekening van deze netto schuldquote gaat als volgt. Trek de geldelijke bezittingen af van de schulden, de uitkomst is de netto schuld. Deel deze netto schuld vervolgens door de inkomsten. De uitkomst daarvan wordt uitgedrukt in procenten. Netto schuldquote* = Netto schuld / Totale inkomsten (voor bestemming reserves) *Netto schuld als aandeel van de exploitatie

Een netto schuldquote tot 100% wordt beoordeeld als goed, tussen de 100% en 130% staan de signalen op oranje en boven de 130% is bijsturing gewenst.

Voldoende

Tot 100%

Matig

Tussen 100% en 130%

Onvoldoende

Hoger dan 130%

Situatie Someren De netto schuldquote komt voor de gemeente Someren uit op -38% (-16.710.374/44.360.241 x 100%) naar de toestand ultimo 2014. Ultimo 2013 bedroeg dit kengetal -23% (-10.379.141/44.385.406 x 100%) waardoor er in 2014 sprake is van een verbetering. Een negatieve schuldquote betekent dat we per saldo meer vorderingen en liquide middelen hebben dan schulden. Voornaamste oorzaak van de verbetering in 2014 is een verdere toename van de liquiditeiten. Dit cijfer toont aan dat de gemeente Someren vanuit dit oogpunt gezien financieel een heel gezonde gemeente is.

Ad 2. solvabiliteitsratio De "solvabiliteitsratio" geeft de mate aan waarmee de gemeentelijke bezittingen zijn betaald met eigen middelen. Anders gezegd: het aandeel van het eigen vermogen (bezittingen) in het totaal vermogen (bezittingen en schulden). Hoe hoger de verhouding eigen vermogen ten opzichte van het totale vermogen, hoe gezonder de gemeente en hoe hoger de weerbaarheid.

68/128

De solvabiliteitsratio kan als volgt worden berekend: Solvabiliteit = Eigen vermogen / Totaal vermogen

De volgende normen worden gehanteerd: Voldoende

>50%

Matig

Tussen 30% 50%

Onvoldoende

<30%

Situatie Someren Het toepassen van dit kengetal levert voor onze gemeente ultimo 2014 een percentage op van 67 (58.216.468/86.374.047 x 100%). Dit betekent een lichte daling ten opzichte van de situatie ultimo 2013. Het kengetal kwam toen uit op een percentage van 69 (59.987.896/86.379.009 x 100%). Oorzaak hiervan is dat de reserves in 2014 licht gedaald zijn ten opzichte van het voorgaande jaar. Toepassing van het classificatiemodel leert dat de financiële situatie voor de gemeente Someren vanuit dit aspect gezien als voldoende kan worden bestempeld.

Ad 3. Grondexploitatie Om te kunnen beoordelen in hoeverre de gemeente in staat is om de in grond geïnvesteerde middelen terug te kunnen verdienen wordt gebruikt gemaakt van het volgende kengetal: Boekwaarde in- en nog niet in exploitatie zijnde gronden / Totaal nog te realiseren grondverkopen

Situatie Someren Toepassing van deze formule levert ultimo 2014 voor onze gemeente het volgende cijfer op: 13 miljoen / 51 miljoen = 0,25

Het kengetal 0,25 geeft aan dat van de totale opbrengsten grondverkopen 25% nodig is om de investeringen terug te kunnen verdienen.

Wanneer de grond tegen de prijs van landbouwgrond is aangekocht, loopt een gemeente relatief gering risico. Het is dus belangrijk om te kunnen beoordelen of er een reële verwachting is of grondexploitatie kan bijdragen aan de verlaging van de schuld. Staat de grond tegen een te hoge waarde op de balans en moet die worden afgewaardeerd dan leidt dit tot een lager eigen vermogen en dus een lagere solvabiliteitsratio. Het financiële kengetal "grondexploitatie" geeft aan hoe groot de grondpositie (boekwaarde) is ten opzichte van de baten.

Een norm bepalen voor de classificatie van het kengetal grondexploitatie is lastig. De boekwaarde van de gronden in bezit zegt namelijk nog niets over de relatie tussen de vraag en aanbod van woningbouw dan wel m2-bedrijventerrein.

69/128

Maatwerk is hiervoor van toepassing, dat wil onder andere zeggen: hoeveel woningen of m2bedrijventerrein zijn gepland, het type en op welke plek. Daarnaast is het van wezenlijk belang wat de te verwachte vraag zal zijn. Dit vergt meer onderzoek dan naar voren komt uit het genoemde kengetal. De boekwaarde van de gronden geeft weer of een gemeente veel middelen heeft gestopt in haar grondexploitatie. Dit geld dient namelijk ook nog terugverdiend te worden. Om genoemde redenen is er geen norm verbonden aan het kengetal grondexploitatie. Wel kan in het algemeen worden gesteld worden dat we voldoende middelen uit de toekomstige grondverkopen kunnen genereren om gedane investeringen in de grondexploitatie terug te kunnen verdienen.

Om meer inzicht te krijgen in de risico’s van de grondexploitatie wordt in onze gemeente de financiële situatie jaarlijks getoetst aan de IFLO norm. IFLO is de afkorting van Inspectie Financiën Lokale en provinciale Overheden. De IFLO-norm relateert de hoogte van de benodigde weerstandscapaciteit aan de boekwaarden van de gronden die in exploitatie zijn genomen. De IFLO-norm is gebaseerd op het totaalbedrag van de volgende twee componenten:

-

10% van de boekwaarde van de gronden in exploitatie;

-

10% van de nog te maken kosten van de gronden in exploitatie.

Bij het toepassen van de IFLO-norm wordt per plan aangegeven wat het risico is bij de meest negatieve optie van scenario-ontwikkeling. Voor de berekening van de noodzakelijke omvang van de reserve wordt per plan uitgegaan van het hoogste berekende geldelijke risico. De minimale omvang van de algemene reserve grondbedrijf is gelijk aan de som van de hoogste risico’s per plan. Ultimo 2016 dient de algemene reserve grondbedrijf op basis van genoemde berekening minimaal € 3,6 miljoen te zijn. Hierbij is als worst case scenario vijf jaar uitstel van grondverkopen gehanteerd. De verwachte stand van de algemene reserve bedraagt per ultimo 2016 € 6,2 miljoen en voldoet daarmee ruimschoots aan de norm zoals deze in de grondnota is vastgesteld.

Ad 4. Structurele exploitatieruimte Het kengetal geeft aan hoe groot de structurele exploitatieruimte is. Er wordt gekeken naar de structurele baten en structurele lasten. Het hierdoor ontstane saldo wordt vergeleken met de totale baten. Een positief percentage betekent dat de structurele baten toereikend zijn om de structurele lasten te dekken. Het kengetal wordt berekend met behulp van de volgende formule: Structurele exploitatieruimte / Totale baten voor bestemming

Hierbij worden de volgende normen worden gehanteerd: Voldoende

>0,6%

Matig

Tussen 0% en 0,6%

Onvoldoende

<0%

70/128

Situatie Someren De structurele ruimte bestaat enerzijds uit het exploitatiesaldo van € 188.000,- en het saldo van de incidentele posten van het jaar 2016 (zowel lasten als baten) van € 190.000,-- (zie tabel Incidentele baten en lasten per programma). In totaliteit een bedrag van € 378.000,--. De totale baten voor bestemming bedragen € 49.016.000,-- (zie tabel Resultaat voor en na bestemming). Toepassing van deze cijfers geeft voor dit kengetal het volgende resultaat: 378.000 / 49.016.000 x 100 = 0,77%

Conclusie De vrije structurele exploitatieruimte kan voor de gemeente Someren als voldoende worden bestempeld.

Ad 5. Belastingcapaciteit Dit kengetal geeft een indicatie van de onbenutte belastingcapaciteit. De OZB is voor gemeenten de belangrijkste bron van inkomsten. De onbenutte belastingcapaciteit geeft inzicht in de mate waarin financiële tegenvallers kunnen worden opgevangen en/of er ruimte is voor nieuw beleid. Op voorstel van het advies van de Commissie vernieuwing BBV is ervoor gekozen om de belastingcapaciteit te relateren aan landelijk gemiddelde tarieven OZB. In de eerste plaats is voor een landelijk gemiddelde gekozen omdat over het algemeen geen maximum is gesteld aan belastingentarieven, zoals bij de OZB. Daarnaast geeft een gemiddeld tarief meer inzicht in de betekenis van de belastingcapaciteit voor de financiële positie dan wanneer het gerelateerd wordt aan het tarief om in aanmerking te komen voor de artikel 12 status. Ook is er vanuit de praktijk behoefte bij gemeenten en andere belanghebbenden om inzicht te hebben in de lokale tarieven van omliggende gemeenten. De hoogte van belastingtarieven komen dus niet in een vacuüm tot stand; er wordt daarbij rekenschap gegeven hoe de eigen lastendruk zich verhoudt tot het landelijke gemiddelde. De mate waarbij een tegenvaller kan worden bijgestuurd, wordt ook wel de wendbaarheid van de begroting genoemd. Wanneer een gemeente te maken heeft met een hoge schuld en de structurele lasten hoger zijn dan de structurele baten en de woonlasten al relatief hoog zijn, dan is er minder ruimte om te kunnen bijsturen.

Situatie Someren In de ranglijst van lokale lasten (inclusief waterschapsheffingen) van gemeenten zoals opgenomen in de laatste publicatie van de Coelo Atlas nemen we pleknummer 189 in van de 407 gemeenten. De doorgevoerde Ozb-verhogingen van de afgelopen jaren hebben ertoe bijgedragen dat we van de onderste regionen beland zijn in de middengroep. Hierdoor is de ruimte voor OZB-verhogingen verminderd waardoor dit instrument aan betekenis heeft ingeboet in termen van wendbaarheid van de begroting. Indien we als gemeente aansluiten met het gemiddelde OZB-tarief in Nederland zal dit volgens onderstaand overzicht een extra structurele ruimte opleveren van € 188.000,-(afgerond op basis van de gegevens 2014).

71/128

Opbrengst OZB 2014

3.808.121

Opbrengst op basis van gemiddeld landelijk tarief

3.995.936


187.815

De onbenutte overcapaciteit uitgedrukt in een percentage van de opbrengst OZB bedraagt 5% afgerond. Zoals eerder aangegeven in deze paragraaf bedraagt de onbenutte belastingruimte gerekend met de artikel 12-norm € 978.000,--.

Beoordelen samenhang kengetallen

Algemeen Uit de beschrijving van de verschillende kengetallen blijkt dat een afzonderlijk kengetal op zich weinig zegt over de financiële positie. Zo hoeft een hoge schuld geen nadelig effect te hebben op de financiële positie. Afhankelijk van wat er aan eigen vermogen en baten tegenover de schuld staat zal aflossing veel of juist weinig problemen opleveren. Zo hoeft een tegenvallende ontwikkeling geen negatieve invloed te hebben in de situatie dat de vrije structurele exploitatieruimte groot is of als men over voldoende ruimte in belastingcapaciteit beschikt. Het is dus, met andere woorden, niet mogelijk om een individueel kengetal te gebruiken voor de beoordeling van de financiële positie. De kengetallen zullen altijd in samenhang moeten worden bezien, omdat ze alleen gezamenlijk en in hun onderlinge verhouding een goed beeld kunnen geven over de financiële positie.

Situatie Someren De gemeente Someren beschikt nog steeds over een goed gevulde kas en ondervindt geen problemen om aan haar financiële verplichten te voldoen. Voor wat betreft de grondexploitatie zijn er op basis van de huidige inzichten weinig problemen te verwachten die van invloed zullen zijn op de financiële positie. De steeds verder gedaalde marktrente heeft zijn weerslag op de structurele ruimte binnen de begroting. Gelet op de renteontwikkelingen in de kapitaalmarkt zal de rente gedurende een langere periode laag blijven waardoor we slechts in beperkte mate kunnen profiteren van ons spaargeld. De vraag kan gesteld worden of we iets met onze spaarpot kunnen. In de situatie dat we overwegen onze spaarpot aan te spreken houdt dit in dat we in de toekomst minder zullen profiteren van stijgende marktrentes. Ook is het zo dat we onze spaarpot alleen kunnen aanwenden voor investeringen die weinig tot geen structurele lasten tot gevolg hebben. Investeringen met een structureel karakter hebben namelijk weer een negatief effect op het begrotingsresultaat waardoor er weer extra druk op de exploitatie ontstaat. Zo zal bijvoorbeeld de bouw van een nieuwe gemeenschapshuis gepaard gaan met extra kapitaallasten en mogelijk andere exploitatielasten (hogere onderhoudskosten, hogere belasting en verzekeringspremies). De aanwendingsmogelijkheden zijn hierdoor beperkt. Gelet op de in de paragraaf “structurele exploitatieruimte” genoemde risico’s (taakstellingen, sociaal domein en samenwerking met andere gemeenten) is het wenselijk om een eventuele verhoging van de structurele ruimte (OZB en rente) beschikbaar te houden als voorlopige buffer totdat meer duidelijkheid bestaat.

72/128

3.2 Paragraaf: Lokale heffingen Deze paragraaf geeft een beschrijving van de lokale heffingen en belastingen, het kwijtscheldingsbeleid, een overzicht van de tarieven en opbrengsten en de hoogte van de lokale lastendruk. Tevens wordt ingegaan op de ontwikkelingen in de lokale heffingen in 2016.

Onderstaand is een overzicht van de opbrengsten weergegeven.

Programma

Werkelijk 2014

Begroting 2015 Begroting 2016 na wijziging

Onroerende-zaakbelastingen

-3.808.121

-3.846.250

-3.884.715

Reinigingsheffingen

-1.275.146

-1.208.079

-1.105.823

Rioolheffingen en rioolaanlsluitrecht

-1.221.055

-1.268.012

-1.323.339

-64.488

-74.632

-73.359

Niet-ingezetenenbelasting

-129.405

-120.000

-108.000

Leges publiekzaken

-165.650

-166.300

-166.300

Leges VROM/RBO

-569.719

-594.000

-594.000

-7.233.583

-7.277.273

-7.255.536

Hondenbelasting

Totaal

De lokale heffingen en belastingen Onroerende-zaakbelastingen (OZB) Eigenaren van woningen en niet-woningen en gebruikers van niet-woningen betalen belasting op basis van de WOZ-waarde van de onroerende zaak waarvan zij eigenaar zijn of die zij gebruiken. Voor de belastingaanslagen in 2016 is de WOZ-waarde per 1 januari 2015 bepalend.

Rioolheffing Met de rioolheffing worden de kosten die de gemeente maakt voor de uitvoering van de zorgplichten voor afvalwater en voor hemel- en grondwater verhaald. Deze heffing mag hooguit kostendekkend zijn. Het nieuwe “Verbreed gemeentelijk rioleringsplan” (v-GRP) met bijbehorend kostendekkingsplan is in de raadsvergadering van augustus 2012 behandeld. Hierin is de hoogte van de heffing in 2013 en de ontwikkeling van de heffing voor de daarop volgende jaren aangegeven. Hieruit volgt dat de tarieven voor 2016 bedragen: Tarief 2016

Tarief 2015

Woningen

€ 147,10

€ 140,10

Niet-woningen

€ 220,40

€ 209,90

€ 36,80

€ 35,00

Kwart-tarief

De rioolheffing wordt geheven van degene die op 1 januari eigenaar is van een WOZ-object. Hiervoor is een directe of indirecte aansluiting op de gemeentelijke riolering niet noodzakelijk.

73/128

De tarieven zijn gedifferentieerd naar woning, niet-woning en een “kwart”-tarief voor objecten met een vloeroppervlak dat kleiner is dan 40 m².

Rioolaansluitrecht De aansluitkosten voor aansluiting op een gemengd stelsel en voor aansluiting op een gescheiden stelsel worden conform bestaand beleid verhoogd met het inflatiepercentage van het jaar voorafgaand aan het jaar waarin de tarieven worden vastgesteld, zijnde 1%.

Afvalstoffenheffing De opbrengst is bestemd voor de inzameling en verwijdering van huishoudelijke afvalstoffen en is maximaal 100% kostendekkend op begrotingsbasis. Uitgangspunt bij de berekening van de tarieven is dat de vaste kosten verwerkt zijn in het vast tarief en de variabele kosten verwerkt zijn in het variabel tarief. De afvalstoffenheffing/reinigingsrechten wordt geheven door middel van een vast recht in combinatie met een bedrag per lediging van een afvalcontainer (DIFTAR). Het vast tarief per aansluiting voor 2016 bedraagt € 6,58 per maand (2015 was € 6,73 per maand). Het variabel tarief 2016 blijft ongewijzigd ten opzichte van 2015 en bedraagt per lediging:

•

Container 140 liter restafval € 8,50

•

Container 140 liter gft-afval € 1,00

•

Container 240 liter restafval € 14,90

•

Container 240 liter gft-afval € 1,70

•

Emmer 40 liter restafval € 3,20

•

Emmer 25 liter gft-afval gratis

Leges De legesopbrengsten worden grotendeels opgebracht door de opbrengsten van bouwgerelateerde leges (omgevingsvergunningen) en de leges voor de producten van publiekszaken.

Niet-ingezetenen belasting Het doel van de niet-ingezetenenbelasting is om de extra kosten van openbare voorzieningen, die verblijf van recreanten met zich meebrengt, te verhalen op de personen die gebruik maken van de overnachtingsmogelijkheden. Niet-ingezetenenbelasting wordt geheven per persoon per overnachting in verblijfsaccommodaties (campings, hotels, bed & breakfast enzovoort). Bij de heffing geldt geen restrictie dat het om toeristische of recreatieve overnachtingen moet gaan. De niet-ingezetenenbelasting van een belastingjaar wordt opgelegd en ingevorderd in het daarop volgende jaar.

Het tarief wordt jaarlijks verhoogd met het CBS-indexcijfer over het jaar voorafgaand aan het jaar waarin de tarieven zijn vastgesteld. In het verleden is afgesproken dat het tarief pas wordt verhoogd, wanneer de verhoging naar beneden afgerond op 5 cent uitkomt. Voor het belastingjaar 2016 blijft het tarief € 1,20.

74/128

Jaar

Aantal overnachtingen op basis van toerisme

arbeidsmigranten

2010

91.968

75.953

2011

88.856

80.961

2012

87.807

50.099

2013

90.648

47.326

2014

90.873

29.891

2015*

90.000

35.000

* voorlopige raming begroting 2015

Zoals uit bovenstaande tabel blijkt is er een dalende tendens in het totale aantal overnachtingen waar te nemen. De oorzaak is gelegen in de lagere inschrijvingen van de arbeidsmigranten in het GBA (voor deze inschrijvingen ontvangt de gemeente wel bijdrage uit het gemeentefonds). In de cijfers zijn ook de overnachtingen van jeugdgroepen tot 16 jaar opgenomen. Vanaf 2012 vallen deze onder de jeugdvrijstelling. Het aantal overnachtingen van deze groep was in 2012 23.450. In 2013 en 2014 bedragen de overnachtingen 25.000 (afgerond). Dit aantal is ook gehanteerd bij de raming voor 2015. Voor 2016 wordt uitgegaan van 30.000 overnachtingen.

In onderstaande raming van de opbrengst 2016 wordt uitgegaan van 60.000 (exclusief jeugdgroepen) toeristische overnachtingen en 30.000 overnachtingen door arbeidsmigranten. Raming opbrengst 2016 Toeristen

Arbeidsmigranten

Overnachtingen Opbrengst

Totaal

60.000

30.000

90.000

€ 72.000

€ 36.000

€ 108.000

Hondenbelasting Het doel van het hondenbeleid is vooral gericht op het verminderen van overlast. Het uitgangspunt is dat het hondenbeleid budgettair neutraal is. Dit betekent dat de hondenbelasting gelijk moet zijn aan de kosten voor maatregelen die de overlast moeten verminderen (hondentoiletten, hondenuitlaatstroken, hondenwachter en overige kosten). Voor honden in het buitengebied hoeft geen hondenbelasting betaald te worden.

Tarieven hondenbelasting 2016, per jaar: Tarief 2016

Tarief 2015

Eerste hond

€ 48,00

Tweede en volgende hond

€ 72,00

€ 68,40

€ 127,50

€ 120,00

Kennel

€ 45,00

Woonlasten regionaal Om meer inzicht te geven in de positie van de gemeente Someren is voor de woonlasten onderstaand overzicht opgenomen op regionaal niveau. Hierbij moet worden aangetekend dat de verschillen in lastenpotentie tussen de gemeenten in belangrijke mate worden gecompenseerd door 75/128

het verdeelsysteem van het gemeentefonds. Daardoor zijn de verschillen in tarieven tussen de gemeenten in belangrijke mate het gevolg van het verschil in kwantiteit en kwaliteit van de lokale voorzieningen en de doelmatigheid en doeltreffendheid van de beleidsuitvoering. Hierbij is een normerende, sturende en controlerende functie voor het bestuur weggelegd. Dit laatste niet alleen om de lastendruk te beheersen maar evenzeer om na te gaan of de burger waar voor zijn geld krijgt. In de tabel zijn de woonlasten voor meerpersoonshuishouden 2015 in de regiogemeenten weergegeven. Deze gegevens zijn afkomstig van de “Atlas van de lokale lasten 2015” die is uitgegeven door het Centrum voor Onderzoek van de Economie van de Lagere Overheden (COELO). De woonlast is het totaal dat een meerpersoonshuishouden in een woning met een gemiddelde waarde betaalt aan onroerende zaakbelastingen, rioolheffing en afvalstoffenheffing.

Tabel belastingdruk 2015 per woonruimte in % hoger

in de regio-gemeenten

dan Someren Heeze-Leende

€ 976,00

29,61%

Deurne

€ 942,00

25,10%

Gemert-Bakel

€ 877,00

16,47%

Cranendonck

€ 759,00

0,80%

Someren

€ 753,00

0%

Asten

€ 729,00

-3,19%

Helmond

€ 729,00

-3,19%

Laarbeek

€ 652,00

-13,41%

Geldrop/Mierlo

€ 589,00

-21,78%

Van de gemeente die een lagere belastingdruk hebben dan de gemeente Someren is bekend dat de gemeenste Asten de OZB in 2016 met 4,75% verhoogd volgens het voorstel. In de gemeente Laarbeek bedraagt de voorgestelde verhoging 13%. Van de gemeente Helmond en Geldrop-Mierlo zijn nog geen gegevens bekend.

Kwijtschelding Op grond van de belastingverordeningen in Someren kan kwijtschelding worden verleend voor de betaling van afvalstoffenheffing. Of een belastingplichtige in aanmerking komt voor kwijtschelding, wordt beoordeeld aan de hand van een inkomens- en vermogenstoets op grond van door het Rijk vastgestelde normen. Bij de berekening van de kwijtschelding worden de kosten van bestaan binnen een bepaalde bandbreedte gesteld op 90% van het inkomen van de belastingschuldige. Gemeenten mogen een ruimer kwijtscheldingsbeleid voeren door dit percentage te verhogen tot maximaal 100%. De gemeente Someren voert een ruimer kwijtscheldingsbeleid en gaat uit van 100%. Verder werkt de gemeente Someren samen met Stichting Inlichtingenbureau. Het Inlichtingenbureau verwerkt gegevens die noodzakelijk zijn voor een geautomatiseerde beoordeling van ingediende kwijtscheldingsverzoeken. Hiervoor moet de belastingschuldige vooraf toestemming geven. Jaarlijks wordt in Someren aan ongeveer 150 belastingplichtigen kwijtschelding verleend.

76/128

3.3 Paragraaf: Verbonden partijen Verbonden partijen betreffen organisaties en instellingen waarin een gemeente zowel een bestuurlijk als financieel belang heeft. Van een financieel belang is sprake als de gemeente de middelen, die aan een partij ter beschikking zijn gesteld, niet terugkrijgt bij faillissement van die partij of indien financiële problemen bij de derde partij kunnen worden verhaald bij de gemeente. Bij een bestuurlijk belang gaat het om het hebben van zeggenschap van de gemeente in een derde partij, hetzij omdat de gemeente een zetel in het bestuur heeft, hetzij omdat ze via aandelen mee kan stemmen. Vanwege deze belangen en daarmee gepaard gaande risico’s is het gewenst dat in de begroting en jaarstukken aandacht wordt besteed aan derde rechtspersonen, waarmee de gemeente Someren een bestuurlijke en financiële band heeft. In deze paragraaf worden deze nader toegelicht.

Wat willen we bereiken? In het algemeen geldt dat voor een gemeenschappelijke regeling wordt gekozen indien de gemeente dit beleid niet alleen of niet doeltreffend kan uitvoeren. De gemeenschappelijke regelingen voeren beleid en beheer op verschillende terreinen uit voor de gemeente Someren.

Wat doen we hiervoor? Naam verbonden

G.G.D. Brabant Zuid-Oost

partij Vestigingsplaats

Eindhoven, Helmond

Programma

Maatschappelijke zorg

Doel en openbaar

Gemeenschappelijke behartiging van de belangen van de deelnemende gemeenten op

belang

het gebied van de gezondheid(szorg). Kosten worden betaald uit bijdragen deelnemende gemeenten, rijksbijdragen, bijdragen ziektekostenverzekeraars, ambulancehulpverlening en bijdragen particulieren.

Partners

De deelnemende gemeenten zijn Asten, Bergeijk, Best, Bladel, Cranendonck, Deurne, Eersel, Eindhoven, Geldrop-Mierlo, Gemert-Bakel, Heeze-Leende, Helmond, Laarbeek, Nuenen, Oirschot, Reusel-de Mierden, Someren, Son en Breugel, Valkenswaard, Veldhoven, Waalre.

Bestuurlijk belang

De gemeenteraad wijst een lid en plaatsvervangend lid aan voor het algemeen bestuur. Het dagelijks bestuur wordt door en uit het algemeen bestuur gekozen. De voorzitter wordt door en uit het algemeen bestuur gekozen.

Eigen vermogen

Per 1-1-2016 € 2.142.000,-Per 31-12-2016 € 2.238.000,--

Vreemd vermogen

Per 1-1-2016 € 519.000,-Per 31-12-2016 € 522.000,-

Financieel resultaat

€ 0,--

Financieel belang

Bijdrage 2016 € 284.740,--

Risico’s

In het voorjaar 2014 is een is een risico-inventarisatie uitgevoerd. De weerstandscapaciteit kwam hierbij uit op een bedrag van € 2.000.000,-- om alle

77/128

eventuele toekomstige risico’s af te dekken. Voor het afdekken van deze risico’s is een reserve gevormd tot een bedrag van ongeveer € 500.00,--. Mochten er zich de komende jaren voor een hoger bedrag tekorten voordoen terwijl de weerstandscapaciteit / algemene reserve niet is aangevuld, dan dragen de deelnemende gemeenten daarvan het financiële risico. Ontwikkelingen

Zie onderdeel risico’s

Rapportages

Concept-programmabegroting

Naam verbonden

Gemeenschappelijke regeling Veiligheidsregio Zuidoost-Brabant


Eindhoven

Programma

Openbare Orde en Veiligheid

Doel en openbaar

In de gemeenschappelijke regeling Veiligheidsregio Brabant Zuidoost (VRBZO) zijn de

belang

Regionale Ambulancevoorziening / Meldkamer Ambulancezorg (RAV/MKA), het Bureau Geneeskundige Hulpverlening bij Ongevallen en Rampen (GHOR) en de Regionale Brandweer ondergebracht. Taken: -Adequaat reageren op spoedeisende hulpaanvragen van burgers, instellingen en bedrijven. -Het organiseren en coördineren van geneeskundige hulp bij ongevallen en rampen. -Het voorkomen en bestrijden van brand, het beperken van brandgevaar en/of ongevallen bij brand en alles wat hiermee verband houdt. Ook de coördinatie van de werkzaamheden op dit gebied behoort tot deze taak. -Het organiseren, coördineren en uitvoeren van ambulancezorg, de bijbehorende procesregistratie en het bevorderen van adequate opname van zieken en ongevalslachtoffers in ziekenhuizen of andere instellingen voor intramurale zorg. -Het ondersteunen van de hulpverlening door gemeenten.

Partners


Bestuurlijk belang

De gemeenteraad wijst een lid aan voor het algemeen bestuur. Dit lidmaatschap is gekoppeld aan de functie van burgemeester.

Eigen vermogen

Per 1-1-2016 € 3.889.719,-Per 31-12-2016 € 3.889.719,--

Vreemd vermogen

Per 1-1-2016 € 1.848.947,-Per 31-12-2016 € 1.857.647,--


€ 0,--

Financieel belang

Bijdrage 2016 € 822.115,--

Risico’s

Aangesloten gemeenten zijn aansprakelijk voor tekorten op basis van aantal inwoners.

Ontwikkelingen

Heroriëntatie Als gevolg van een heroriëntatie op de brandweertaak en het realiseren van een bezuinigingstaakstelling staat het algemeen bestuur van de Veiligheidsregio Brabant Zuidoost voor grote bestuurlijke opgaven. In 2014 zijn de volgende stappen gezet in het traject naar een Landelijke Meldkamer Organisatie (LMO.) Het voornemen daarbij is het aantal meldkamers in Nederland terug te brengen naar 10 en deze in één organisatie onder te brengen. Voor de

78/128

meldkamer van de VRBZO betekent dit een samengaan met de meldkamer van Brabant-Noord waarbij de nieuwe meldkamer in Den Bosch zal worden gevestigd. Er heeft een inventarisatie plaats gevonden om de O-situatie in beeld te brengen dat als uitgangsdocument zal worden gehanteerd bij het samenvoegen van beide meldkamers. Wetgeving over het onderbrengen van de meldkamers in een landelijke organisatie zal naar verwachting pas op 1 januari 2017 van kracht worden. Werkelijke samenvoeging zal vermoedelijk nog later plaatsvinden. Rapportages


Naam verbonden

Regeling hypotheekfonds Noord-Brabantse gemeenten


Eindhoven

Programma


Doel en openbaar

Oorspronkelijk bevorderen eigen woningbezit in gemeenten in Noord-Brabant. Thans

belang

in te staan voor de verplichtingen, die zijn overgegaan op NV Bouwfonds Nederlandse gemeenten en toezien op tijdige uitbetalingen door NV Bouwfonds Nederlandse Gemeenten aan de deelnemende gemeenten.

Partners

De deelnemende gemeenten zijn: Aalburg, Alphen-Chaam, Asten, Baarle Nassau, Bergen op Zoom, Bergeyk, Bernheze, Best, Bladel, Boekel, Boxmeer, Boxtel, Breda, Cranendonck, Cuijk, Deurne, Dongen, Eersel, Eindhoven, Etten-Leur, Geertruidenberg, Geldrop, Gemert-Bakel, Gilze en Rijen, Goirle, Grave, Haaren, Halderberge, Heeze-Leende, Helmond, ’s Hertogenbosch, Heusden, Hilvarenbeek, Laarbeek, Landerd, Lith, Loon op Zand, Maasdonk, Made, Mierlo, Mill en St. Hubert, Moerdijk, Nuenen c.a., Oirschot, Oisterwijk, Oosterhout, Oss, Ravenstein, Reusel-de Mierden, Roosendaal, Rucphen. Schijndel, Sint Anthonis, Sint-Michielsgestel, Sint Oedenrode, Someren, Son en Breugel, Steenbergen, Tilburg, Uden, Valkenswaard, Veghel, Veldhoven, Vught, Waalre, Waalwijk, Werkendam, Woensdrecht, Woudrichem, Zundert, Ammerzoden, Hedel en Maasdriel.

Bestuurlijk belang

Algemeen bestuur telt 1 lid per Brabantse gemeente. De leden worden benoemd door en uit de gemeenteraden, de voorzitter inbegrepen.

Eigen vermogen

H.N.G. is in Liquidatie. Aandelen zijn overgedragen aan N.V. Bouwfonds Nederlandse Gemeenten.

Vreemd vermogen

idem


n.v.t.

Financieel belang

Er is geen jaarlijkse bijdrage verschuldigd.

Risico’s

Met de verkoop aan N.V. Bouwfonds Nederlandse Gemeenten is het doel van de gemeenschappelijke regeling gewijzigd en beperkt tot het instaan voor de gevolgen ingeval N.V. Bouwfonds Nederlandse Gemeenten niet aan zijn verplichtingen voldoet. Aangesloten gemeenten zijn aansprakelijk voor tekorten. Het betreft hier een slapende regeling. In artikel 1, lid 3 van de gemeenschappelijke regeling is bepaald dat de regeling wordt aangegaan voor onbepaalde tijd, met dien verstande dat de regeling wordt opgeheven zodra de N.V. Bouwfonds Nederlandse Gemeenten de totale koopsom krachtens de overname-overeenkomst heeft afgelost (2020). Aangesloten gemeenten zijn aansprakelijk voor tekorten op basis van aantal inwoners.

Ontwikkelingen

Door de gemeenteraad is op 1 juli 2008 het besluit genomen om in te stemmen met de opheffing van de gemeenschappelijke regeling Hypotheekfonds Noord-Brabantse

79/128

gemeenten (HNG). Het doel waarvoor deze gemeenschappelijke regeling is opgericht is inmiddels gerealiseerd. Zeker is gesteld dat de gemeente Someren middels een depotconstructie jaarlijks tot en met 2019 een beroep kan blijven doen op de uitbetaling door de Bank Nederlandse gemeenten (BNG) van een evenredig deel van de koopsom die Bouwfonds eertijds betaald heeft aan de gemeenschappelijke regeling HNG. Rapportages

n.v.t.

Naam verbonden

Metropool Regio Eindhoven


Eindhoven

Programma

Diversen

Doel en openbaar

De Metropoolregio Eindhoven geeft vorm aan de strategische regionale vraagstukken

belang

met betrekking tot Economie, Mobiliteit en Arbeidsmarkt.

Partners


Bestuurlijk belang

Door de gemeente Someren is 1 lid in de regioraad afgevaardigd.

Eigen vermogen

Per 1-1-2016 € 6.358.180,-Per 31-12-2016 € 5.514.580,--

Vreemd vermogen

Per 1-1-2016 € 17.577.293,-Per 31-12-2016 € 16.973.372,--


€ 0,--.

Financieel belang

Bijdrage 2016 € 242.115,--

Risico’s

Kosten afbouw organisatie als gevolg van omvorming naar Metropoolregio Eindhoven en afgestoten taken zijn globaal berekend. Hiertoe is een reserve gevormd. Kosten kunnen in de praktijk afwijken.

Ontwikkelingen

Op 25 februari is de Metropoolregio Eindhoven officieel van start gegaan. Samen met bestuurders en gemeenteraadsleden is de officiële aftrap van de vernieuwde samenwerking gegeven. In de Metropoolregio Eindhoven staan de gemeenten meer dan in het verleden zelf aan het roer. Gemeenten zullen vanuit hun lokale opgaven een vertaling maken naar gezamenlijke opgaven voor de regio. Opgaven die een plaats hebben in de Regionale Agenda en die via de gemeenschappelijke regeling Metropoolregio Eindhoven worden gerealiseerd. Samen geven de 21 regiogemeenten vorm aan de toekomst van de regio via de Metropoolregio Eindhoven. De Metropoolregio Eindhoven zal de samenwerking namens de 21 gemeenten faciliteren, aanjagen, coördineren en uitdragen.

Rapportages


Naam verbonden

Regeling voor het openbaar lichaam Atlantgroep


Helmond

Programma

Werk en Inkomen

Doel en openbaar

Integrale uitvoering Wet Sociale Werkvoorziening, alsmede activiteiten op het vlak van

belang

arbeidsreïntegratie en aangepaste arbeid aan personen uit de deelnemende

80/128

gemeenten, die op afstand staan van de reguliere arbeidsmarkt. Partners

De deelnemende gemeenten zijn Asten, Deurne, Gemert-Bakel, Helmond, Laarbeek, Geldrop-Mierlo, Someren.

Bestuurlijk belang

De gemeente Someren heeft het recht uit zijn midden, de voorzitter inbegrepen, 1 lid aan te wijzen voor het algemeen bestuur. Het lid van het algemeen bestuur is tevens lid van het dagelijks bestuur.

Eigen vermogen

Per 1-1-2016 € 12.464.000,-Per 31-12-2016 € 12.192.000,--

Vreemd vermogen

Per 1-1-2016 € 0,-Per 31-12-2016 € 0,-


€ 214.000,-- voordelig.

Financieel belang

Bijdrage 2016 € 2.184.167,-- (bruto)

Risico’s

Sterke afhankelijkheid van rijksbeleid met betrekking tot de financiering. Omzet is afhankelijk van economische ontwikkelingen. Aangesloten gemeenten zijn aansprakelijk voor tekorten.

Ontwikkelingen

De afdeling Werk en Inkomen van de gemeente Helmond (Werkplein regio Helmond) en de gemeenschappelijke regeling Atlant Groep worden in 2016 geïntegreerd tot een nieuwe gemeenschappelijke regeling Werkbedrijf Atlant-De Peel. In het afgesloten tijdelijke samenwerkingsconvenant tussen de gemeenten, de werkgevers en de Atlant Groep is ook afgesproken dat 2015 gebruikt wordt om de vorming van het Werkbedrijf te realiseren. Daar wordt dan ook hard aan gewerkt. Daarvoor wordt onder andere de gemeenschappelijke regeling van de Atlant Groep momenteel aangepast. Om tijdig te anticiperen op deze ontwikkelingen is in het Algemeen Bestuur van de Atlant Groep besloten om een geïntegreerde begroting en ondernemingsplan op te stellen voor de nog op te richten gemeenschappelijke regeling Werkbedrijf Atlant-De Peel.

Rapportages


Naam verbonden

Blink


Helmond

Programma

Milieu en water

Doel en openbaar

De regeling heeft tot doel een zo doelmatig mogelijke uitvoering van de

belang

afvalinzameling en reinigingstaken.

Partners

De deelnemende gemeenten zijn: Asten, Helmond, Gemert-Bakel, Laarbeek, Nuenen en Someren.

Bestuurlijk belang

Het algemeen bestuur bestaat uit één lid per deelnemende gemeente. De leden worden door de raden van de deelnemende gemeenten uit hun midden, de voorzitter van de raad inbegrepen, op aanbeveling van burgemeester en wethouders aangewezen.

Eigen vermogen

-

Vreemd vermogen

Per 1-1-2014 € 1.978.000,-- (begrotingscijfers 2016 niet beschikbaar) Per 31-12-2014 € 1.607.000,--(begrotingscijfers 2016 niet beschikbaar)


€ 0,-

Financieel belang

Bijdrage 2014 € 145.000,--

Risico’s

Aangesloten gemeenten zijn aansprakelijk voor tekorten.

81/128

Ontwikkelingen

De colleges van burgemeester en wethouders van de gemeenten Asten, Deurne, Gemert-Bakel, Helmond, Laarbeek, Nuenen c.a. en Someren en de directie van Sita Gemeentelijke Dienstverlening B.V hebben een gewijzigde gemeenschappelijke regeling vastgesteld. Deze regeling moet worden aangepast omdat: 1. de gemeente Deurne wil toetreden tot Blink; 2. de Wet Gemeenschappelijke Regelingen is gewijzigd; 3. de deelnemende gemeenten meer werkzaamheden in Blink onder willen brengen.

Rapportages

jaarrekening 2014

Naam verbonden

Omgevingsdienst Zuidoost-brabant


Eindhoven

Programma

Milieu en water

Doel en openbaar

Draagt zorg voor kwaliteit en continuïteit voor de uitvoering van de door de lokale

belang

overheden opgedragen taken op het gebied van de fysieke leefomgeving.

Partners

De deelnemende gemeenten zijn Asten, Bergeijk, Best, Bladel, Cranendonck, Deurne, Eersel, Eindhoven, Geldrop-Mierlo, Gemert-Bakel, Heeze-Leende, Helmond, Laarbeek, Nuenen, Oirschot, Reusel-de Mierden, Someren, Son en Breugel, Valkenswaard, Veldhoven, Waalre. Daarnaast neemt de provincie Noord Brabant deel aan het samenwerkingsverband.

Bestuurlijk belang

Door de gemeente Someren is 1 lid in de regioraad afgevaardigd.

Eigen vermogen

Per 1-1-2014 € 402.000,-- (begrotingscijfers 2016 niet beschikbaar) Per 31-12-2014 € 1.033.000,--(begrotingscijfers 2016 niet beschikbaar)

Vreemd vermogen

Per 1-1-2014 € 3.210.000,--(begrotingscijfers 2016 niet beschikbaar) Per 31-12-2014 € 2.690.000,--(begrotingscijfers 2016 niet beschikbaar)


€ 178.484,-- voordelig.

Financieel belang

Bijdrage 2016 € 630.699,--

Risico’s

Organisatie is sterk afhankelijk van de vraag naar dienstverlening. Aangesloten gemeenten zijn aansprakelijk voor tekorten.

Ontwikkelingen

In 2012 is door de gemeenteraad toestemming verleend aan burgemeester en wethouders om een gemeenschappelijke regeling Regionale Uitvoeringsdienst Brabant Zuidoost aan te gaan. Deze regeling is op 1 januari 2013 in werking getreden en de nieuwe organisatie heeft per 1 juni 2013 een start gemaakt met haar werkzaamheden. In 2013 is besloten deze gemeenschappelijke regeling te wijzigen. Nieuwe naam is Omgevingsdienst Zuidoost -Brabant (ODZOB). Als gevolg hiervan is het organisatieonderdeel Milieudienst SRE, onderdeel van het Samenwerkingsverband Regio Eindhoven, in 2013 opgeheven.

Rapportages


Naam verbonden

Gemeenschappelijke regeling “De Peel 6.1”


Helmond

Programma

Diversen

Doel en openbaar

Draagt zorg voor kwaliteit en continuïteit voor de uitvoering van de door de lokale

belang

overheden opgedragen taken op het gebied van jeugd, WMO, Bijzondere Bijstand, Minimaregelingen en Schulddienstverlening.

82/128

Partners

De deelnemende gemeenten zijn Asten, Deurne, Gemert-Bakel, Helmond, Laarbeek en Someren

Bestuurlijk belang

De gemeente Someren is met 1 lid vertegenwoordigd in het dagelijkse bestuur, en met 2 leden in het algemeen bestuur.

Eigen vermogen

Nog niet bekend

Vreemd vermogen

Nog niet bekend


Opgericht in 2014

Financieel belang

Nog niet bekend

Risico’s


Ontwikkelingen

Op 1 juli 2014 is de gemeenschappelijke regeling Peel 6.1 van kracht geworden. Dit openbaar lichaam met rechtspersoonlijkheid is een uitvoerings-organisatie van de zes Peelgemeenten. De focus van Peel 6.1 ligt bij Wmo, Jeugd, Bijzondere Bijstand, Minimaregelingen en Schulddienstverlening.

Rapportages

(nog) Geen

Privaatrechtelijke personen Naam deelneming

Stichting Bureau Inkoop en aanbestedingen Zuid-Oost brabant (BIZOB)

Vestigingsplaats

Oirschot

Programma


Aard van de

Verzorgen inkoopfunctie voor deelnemende gemeenten. De termijn van een

activiteiten

individuele, bilaterale samenwerkingsovereenkomst is aangegaan voor onbepaalde tijd.

Bestuurlijke

In het bestuur is elke deelnemende gemeente, ongeacht de fysieke grootte of het

betrokkenheid

inwoneraantal, met twee personen vertegenwoordigd. Deelnemende partijen: de gemeenten Asten, Bergeijk, Bladel, Deurne, Eersel, Oirschot, Reusel-De Mierden, Someren, Son en Breugel, Waalre, Cranendonck, Gemert-Bakel, Heeze – Leende, Nuenen, Laarbeek, Best, Veldhoven en Geldrop-Mierlo.

Risico’s


Naam deelneming

Stichting Streekontwikkeling “de Peel”

Vestigingsplaats

Gemert-Bakel

Programma

Economische zaken, recreatie en toerisme

Aard van de

Verbeteren organiserend vermogen alle deelnemende partijen met het oog op het

activiteiten

creëren van een structurele basis voor de soc.-econ. ontwikkeling. Financiering middels subsidies.

Bestuurlijke

De gemeente Someren is in het algemeen bestuur

betrokkenheid

vertegenwoordigd met 1 zetel.

Risico’s

Financiële betrokkenheid is afhankelijk van te ontplooien activiteiten en juridische vormgeving daarvan.

Naam deelneming

Brabant Water NV

Vestigingsplaats

Den Bosch

Programma

Economische zaken, recreatie en toerisme

Aard van de

Verzorgen watervoorziening

activiteiten

83/128

Bestuurlijke

Jaarlijkse aandeelhoudersvergadering

betrokkenheid Risico’s

Geen

Naam deelneming

NV Bank Nederlandse Gemeenten

Vestigingsplaats

Den Haag

Programma


Aard van de

BNG is de bank van en voor overheden en instellingen voor het maatschappelijk

activiteiten

belang. BNG is expert in het financieren van publieke voorzieningen. Met gespecialiseerde financiele dienstverlening draagt BNG bij aan het zo laag mogelijk houden van de kosten van maatschappelijke voorzieningen voor de burger. Daarmee is de bank essentieel voor de publieke taak. De activiteiten van de BNG richten zich op het aantrekken en uitzetten van gelden, verlenen van kredieten en garanties, betalingsverkeer, valutatransacties, effecten en andere vermogensbestanddelen.

Bestuurlijke

Jaarlijkse aandeelhoudersvergadering


Geen

Naam deelneming

Coöperatieve Bosgroep Zuid-Nederland U.A.

Vestigingsplaats

Heeze

Programma

Openbare ruimte en natuur

Aard van de

Bos- en natuurbeheer. De Bosgroep ondersteunt de leden op diverse manieren bij de

activiteiten

ontwikkeling, inrichting en beheer van hun bos- en natuurterreinen.

Bestuurlijke

Gemeente Someren is lid van bosgroep.


De leden zijn slechts aansprakelijk tot het bedrag van hun contributie en hoeven niet mee te betalen aan tekorten.

84/128

Wat mag het kosten? Jaar-

Begroting

rekening

2015 na

2014

wijziging

Meerjaren

2016

2017

2018

2019

Lasten GGD BIZOB ODZOB

293.645

284.740

284.740

284.740

284.740

284.740

89.534

78.200

78.200

78.200

78.200

78.200

633.782

619.368

630.699

630.699

566.699

566.699

BLINK

65.500

127.000

145.000

145.000

145.000

145.000

Regionaal Historisch

81.120

73.979

70.167

70.167

70.167

70.167

776.827

793.958

822.115

832.308

823.132

823.132

193.484

184.166

171.948

171.662

171.662

171.662

79.961

111.500

86.000

80.000

85.250

71.500

Atlant

2.425.158

2.291.193

2.184.167

2.184.167

2.184.167

2.184.167

Totaal Lasten

4.639.010

4.564.104

4.473.036

4.476.943

4.409.017

4.395.267

HNG

-87.272

-87.272

-87.272

-87.272

-87.272

-87.272

BNG

-19.614

-18.000

-18.000

-18.000

-18.000

-18.000

-106.886

-105.272

-105.272

-105.272

-105.272

-105.272

4.532.124

4.458.832

4.367.764

4.371.671

4.303.745

4.289.995

Centrum (SRE) Veiligheidsregio Brabant Zuidoost MRE Bosgroep

Baten

Totaal Baten Totaal

85/128

3.4 Paragraaf: Onderhoud kapitaalgoederen De gemeente Someren is qua oppervlakte uitgestrekt (ruim 81,43 km²). Er vinden veel activiteiten plaats zoals wonen, werken en recreëren. Voor de activiteiten zijn veel kapitaalgoederen nodig: wegen, riolering, verlichting, openbaar groen, vervoermiddelen, gebouwen en bossen. De kwaliteit van de kapitaalgoederen en het onderhoud ervan is bepalend voor het voorzieningenniveau en uiteraard de (jaarlijkse) lasten. Met het onderhoud van deze kapitaalgoederen is een substantieel deel van de begroting gemoeid. Via deze paragraaf wordt het beleidskader over het onderhoud van kapitaalgoederen gegeven.

Wat willen we bereiken? Inzicht in en realisatie van het gewenste onderhoudsniveau van de kapitaalgoederen. Dit kan onder andere bepaald worden aan de hand van de gewenste kwaliteit of landelijk gehanteerde normen.

Wat doen we hiervoor?

Onderhoud wegen Actueel beleidskader Er wordt gewerkt met een meerjarenonderhoudsplan voor de verharding. Dit plan wordt elke twee jaar geactualiseerd. Het onderhoudsplan is gebaseerd op de landelijk aanvaarde handleiding ’Rationeel wegbeheer’, opgesteld door de CROW (stichting Centrum voor Regelgeving en Onderzoek in de grond-, water- en wegenbouw en de verkeerstechniek). Het op orde houden van de wegen conform onze doelstellingen en de CROW-normen is de basis voor de prioriteitskeuze van het wegenonderhoud. De onderhoudstoestand wordt tweejaarlijks bepaald aan de hand van globale visuele inspecties waarbij gebruik wordt gemaakt van de landelijk vastgestelde beoordelingsystematiek. Gekeken wordt naar vier schadegroepen, te weten textuur, vlakheid, samenhang en kantstrook. De aldus verkregen cijfermatige beoordeling wordt ingevoerd in een computerprogramma waarin gedragsmodellen zitten. Op basis van factoren als leeftijd, ondergrond, wegconstructie en dergelijke en de actuele inventarisatiecijfers stelt het programma onderhoudsverwachtingen vast voor de komende vijf jaar. Met name de eerste jaren zijn hierbij redelijk betrouwbaar, daarna neemt de betrouwbaarheid af. Wanneer werkzaamheden als het aanbrengen van een deklaag of het reconstrueren van een weg in het programma wordt voorgesteld, wordt via een nader technisch onderzoek vastgesteld, welke werkzaamheden concreet moeten worden uitgevoerd. Bij het vaststellen van het noodzakelijke onderhoud is anders dan bij andere kapitaalgoederen (gebouwen, riolering) het weer (vorst) een onzekere factor. Deze onzekerheid maakt het mede noodzakelijk het programma regelmatig te toetsen op realiteit, waarbij de storting eventueel dient te worden aangepast. Deze redenen zijn aanleiding om bij het onderhoudsplan uit te gaan van een periode van drie jaar.

86/128

Kwaliteitsniveau De wegenonderhoudsplanning wordt opgesteld op basis van de kwaliteitsgegevens van de verharding. Deze kwaliteitsgegevens worden getoetst aan de CROW-normen.

Financieel kader De in de begroting opgenomen cijfers van de voorziening onderhoud wegen en voorziening rehabilitatie licht belaste wegen zijn ontleend aan het onderhoudsplan ‘Verhardingsbeheer 20142016’ dat in het tweede kwartaal van 2014 is opgesteld. Het saldo van de voorziening onderhoud wegen was per 1 januari 2015 ruim € 1 miljoen en het saldo van de voorziening rehabilitatie licht belaste wegen was per 1 januari 2015 € 636.460,--. Voor de periode 2014-2016 zijn hiermee voldoende middelen binnen de voorzieningen aanwezig om het geplande onderhoud uit te voeren.

Uit het kostendekkingsplan 2012-2014 bleek dat er middelen vrij gemaakt moesten worden voor het vervangen van verhardingen op het moment dat deze aan het einde van de levensduur is. Besloten is om een reserve te vormen voor de rehabilitatie van licht belaste wegen. Het saldo van deze reserve was per 1 januari 2015 € 536.000,--. Jaarlijks wordt een bedrag van € 86.000,-gestort in deze reserve en in 2015 is incidenteel € 400.000,-- gestort vanuit het jaarrekeningresultaat 2014. De raad heeft besloten dat dit bedrag, op voorwaarde dat het jaarrekeningresultaat hiervoor voldoende ruimte biedt, jaarlijks wordt toegevoegd aan deze reserve.

De kosten voor vervanging van zwaar belaste wegen worden opgevoerd via de jaarlijkse IP’s. Hiervoor is in 2016 en 2017 in het investeringsprogramma 2016-2019 de gefaseerde rehabilitatie van de Kerkendijk voorzien. De totale kosten hiervan bedragen afgerond € 2,7 miljoen. Verder is in het investeringsprogramma 2016-2019 in 2018 de rehabilitatie van de Nieuwendijk opgenomen voor een bedrag van ruim € 800.000,--.

Onderhoud Riolering Actueel beleidskader Het gemeentelijk rioleringsbeleid is vastgelegd in het Gemeentelijk Rioleringsplan (GRP). Het GRP is wettelijk voorgeschreven en is vastgelegd in de Wet Milieubeheer. Het beleid is gericht op een efficiënt beheer en onderhoud van de voorzieningen binnen de gemeente Someren. Voorts is het streven erop gericht de samenwerking met ketenpartners en gemeenten binnen de Peelregio te intensiveren.

Kwaliteitsniveau Met het huidig GRP hebben we voldoende basis om de waterhuishouding goed te kunnen beheren. Daarnaast zijn in het GRP maatregelen opgenomen om de waterhuishouding naar een hoger kwaliteitsniveau te tillen. Daar waar zich kansen voordoen om hemelwater af te koppelen van het gemengde rioolstelsel worden deze aangegrepen. Dit doen we echter alleen als er werk-met-werk gemaakt kan worden.

87/128

We werken ook met nieuwe kostenbesparende technieken waarbij riolen sleufloos gerenoveerd kunnen worden. In projecten waar nieuwe riolering wordt aangelegd mag niet worden aangekoppeld tenzij het niet anders kan. De kwaliteit van het hemelwater en de mogelijkheden om deze vast te houden spelen hierbij een centrale rol.

Financieel kader Aan de voorziening onderhoud riolering ligt het kostendekkingsplan van het nieuwe verbreed gemeentelijk rioleringsplan (vGRP) ten grondslag. Het kostendekkingsplan van de riolering is in augustus 2012 geactualiseerd en betreft de periode 2013 tot en met 2017. Bij de jaarrekening 2012 is een reserve riolering ingesteld waarin eventuele overschotten in de exploitatie worden gestort en waaruit eventuele tekorten worden onttrokken. Conform het vGRP is de stand van de voorziening onderhoud riolering per 31 december 2016 € 480.000,--. In de begroting 2016 is deze stand € 1.202.000,--. Het verschil is € 722.000,--. Hiervan is € 735.000,-- verklaard in de jaarstukken 2014 en het resterende verschil wordt veroorzaakt door de lagere rentetoevoeging als gevolg van de hogere stand van de voorziening enerzijds en de verlaging van het rente percentage (vGRP 4,5% tov begroting 2016 2%) anderzijds.

Onderhoud Groen Kwaliteitsniveau/actueel beleidskader Voor het stedelijk gebied ligt er in 2016 een bomenbeleid en een groenbeleid waarin de kaders zijn aangegeven hoe met groen om te gaan. Het is een verdere verdieping van de Structuurvisie Someren 2028, waarbij het onderdeel stedelijk groen uit deze visie meer inhoudelijk is uitgewerkt. De kern uit dit beleid is dat het openbaar groen ten dienste staat van het openbaar gebied, om dit zo optimaal mogelijk te laten functioneren en zorg te dragen voor een gezonde en prettige leefomgeving.

Financieel kader De begroting bepaalt de mate van kwaliteit voor de instandhouding van het openbaar groen. Financieel is er geen rekening gehouden met de rehabilitatie van het openbaar groen. Omdat het tijdelijk niet vervangen van groen niet leidt tot veiligheidsrisico’s, is vooralsnog besloten om geen structurele last op te nemen. De kosten voor vervanging worden opgevoerd via de jaarlijkse IP’s. Vanaf 2016 bedraagt de jaarlijkse storting in de reserve groenbeheer € 56.629,--. Ook eventuele meevallers in de begroting van Plantsoenen en Parken komen ten goede van deze reserve. Per 1 januari 2015 bedraagt de stand van deze reserve € 473.000,-- (exclusief huidige claims). Hiermee kunnen de meest urgente problemen worden opgepakt. Verder is in het investeringsprogramma 2016-2019 jaarlijks € 12.700,-- opgenomen voor de vervanging van oud plantsoen en deze kosten worden betaald uit de reserve groenbeheer.

88/128

Onderhoud Gebouwen Actueel beleidskader Het Beleidsplan Onderhoud Gebouwen is erop gericht het gebouw in stand te houden voor de functie waarvoor het is ingericht.

Kwaliteitsniveau De onderhoudsplanning wordt opgesteld op basis van actuele onderhoudstoestanden alsmede de geldende regelgeving op dit gebied.

Financieel kader De geplande uitgave voor het jaar 2015 bedraagt ruim € 800.000,-- excl. btw. De daadwerkelijke effectuering hiervan is afhankelijk van onder andere de uitvoeringswijze alsmede ook het moment waarop met name de renovatie van kleedruimtes bij de SVS uitgevoerd gaat worden. Voor het uitvoeringsjaar 2016 zijn de geplande uitvoeringskosten aanzienlijk lager waarbij opgemerkt wordt, dat het niet onwaarschijnlijk wordt geacht dat een deel van het onderhoud zal overlopen van 2015 in 2016. Deze uitgaven kunnen ten laste van de voorziening onderhoud gebouwen worden gebracht. Voor 2016 bedraagt de storting in de voorziening onderhoud gebouwen € 441.212,-- excl. btw.

89/128

3.5 Paragraaf: Bedrijfsvoering

Algemeen De kadernota “organisatie en personeel” vormt de basis voor de ontwikkeling van organisatie en bedrijfsvoering. Inzet is een organisatie die een zelfstandige gemeente Someren op adequate wijze kan faciliteren en ondersteunen. De gemeente Someren gaat voor:

-

een zelfstandige gemeente die eigen koers bepaalt,

-

vertrouwen in burgers en medewerkers,

-

een procesgerichte organisatie,

-

zo veel mogelijk regie op uitvoerende taken,

-

een effectieve dienstverlening aan de burger,

-

samenwerking in regionaal verband.

Op elk van deze onderdelen zijn inmiddels stappen gezet. In 2016 zullen we op de ingeslagen weg door gaan.

In ons coalitieprogramma 2014 – 2018 hebben wij vertrouwen in de burger uitgesproken. Dat willen we ook in 2016 opnieuw blijven uitstralen. Het is ons voornemen ook in de komende periode in het beleid dat we ontwikkelen uit te gaan van de eigen kracht van burgers en ondernemers. Dat wil wat ons betreft zeggen dat we de kaders aangeven waarbinnen burgers en ondernemers in vrijheid kunnen ontwikkelen. Van ons mag verwacht worden dat we deze kaders bewaken (door middel van vergunningverlening, toezicht en handhaving) en daar optreden waar deze grenzen worden overschreden.

Organisatieontwikkeling Naar verwachting zijn we begin 2016 zo ver dat we onze organisatie procesgericht hebben ingericht. In plaats van de huidige functiegerichte indeling zal dan zijn overgestapt op procesgerichte clusters: beleidsontwikkeling, dienstverlening en ondersteuning, onderhoud en beheer. De managementlaag zal dienovereenkomstig zijn ingericht: 1 gemeentesecretaris met 3 afdelingshoofden. De voornaamste veranderingen zullen nog volop in 2016 doorwerken. De cultuurverandering die het gevolg is van deze veranderingen, zal nog veel langer doorwerken.

In de kadernota hebben wij aangegeven hoe wij aankijken tegen het in regie zetten van taken. Bij de concrete uitvoering van dit beleid is, zijn en blijven uitgangspunten: kwaliteit van dienstverlening aan de burger en eigen beleidsvorming en – ontwikkeling. Deze aspecten zullen zwaar wegen bij elke afweging die we maken.

90/128

Efficiency en effectiviteit kunnen niet in alle gevallen doorslaggevend zijn bij de keuze of taken/werkzaamheden wel of niet in regie geplaatst worden. Ook het belang en de betrokkenheid en lokaal inzicht speelt daarin een belangrijke rol.

In de afgelopen periode hebben we stappen gezet in ons dienstverleningsconcept. Daar gaan we op dezelfde voet in door. Vooral de digitale dienstverlening willen we een impuls geven. Digitalisering van aanvragen, vergunningen e.d. zijn de volgende stappen.

Informatisering en automatisering Op technisch gebied is in 2015 door de installatie van de zgn. Servicebus er voor gezorgd dat de losse onderdelen uit voorgaande jaren (zoals: basisregistraties, DigiD) en de backofficeapplicaties, nu gekoppeld zijn met het centrale zaaksysteem. Vanuit dat zaaksysteem vinden nu alle werkzaamheden plaats, zowel de dienstverlening als alle interne werkzaamheden. De voortgang is dan te volgen voor burger en bedrijf, maar ook voor het management levert het systeem sturingsinformatie (aantallen, doorlooptijden, kwaliteit). Someren zal via de Servicebus ook aansluiten op het integrale overheidsportaal MijnOverheid waarop burgers toegang hebben tot al hun overheidszaken.

De Servicebus maakt het ook mogelijk om zaken automatisch te starten vanuit e-formulieren wat zowel de dienstverlening als de efficiency ten goed komt. De digitale verwerking van de informatie zorgt naast efficiency en effectiviteit, óók voor mogelijkheden om tijd- en plaatsonafhankelijk te werken, en om makkelijker met partners en in ketens te kunnen communiceren. Hiermee sluit Gemeente Someren ook aan op de Visiebrief digitale overheid 2017 van de Rijksoverheid.

Op ICT-gebied vinden in 2016 voortdurend aanpassingen en vernieuwingen plaats vanuit de onderhoudsvoorziening om de techniek in gelijke pas te laten lopen met de ontwikkelingen. In dat opzicht zal er ook voldoende aandacht zijn voor de aspecten van Het Nieuwe samen-Werken (HNW) zoals het tijd- en plaatsonafhankelijk werken. Ook in 2016 zal de tendens om flexibel te werken doorzetten en zullen fysieke werkplekken meer en meer plaatsmaken voor digitale devices (toestellen).

Gemeenten beheren heel veel informatie die adequaat, juist en actueel moet zijn. Dat moet om haar eigen werkzaamheden goed uit te kunnen voeren, maar ook om bijvoorbeeld andere overheden, waterschappen etc. van juiste gegevens te kunnen verstrekken. Denk bijvoorbeeld aan de Basisregistratie Adressen en Gebouwen, de BAG. Die informatie moet zorgvuldig beheerd worden, maar ook beveiligd zodat de kwaliteit en beschikbaarheid gewaarborgd is. En daarenboven moeten persoonsgegevens ook beschermd worden via onder andere de Wet bescherming persoonsgegevens.

91/128

Op dit gebied zijn er twee belangrijke ontwikkelingen:

•

de hoeveelheid (digitale) informatie neemt in snel tempo toe,

•

‘privacy’ wordt een steeds belangrijker aspect en wordt naar verwachting in 2018 belangrijk aangescherpt en krijgt het College Bescherming Persoonsgegevens meer mogelijkheden om de privacywet te handhaven.

Ook nu al zijn er diverse verplichtingen ten aanzien van de bescherming van persoonsgegevens en ook nu al zijn er verplichtingen om de beschikbaarheid en kwaliteit van de gegevens te borgen. Gemeente Someren is inmiddels aangesloten bij de InformatieBeveiligingsDienst (IBD) een initiatief van de VNG en KING die veel praktische handvaten biedt om die borging en bescherming op peil te brengen. Ons college heeft in 2015 het Informatiebeleid Gemeente Someren vastgesteld op basis van een model van de IBD. In 2016 zal een eerste jaarplan opgesteld worden dat in eerste instantie de focus legt op de bestaande verplichtingen, maar deze wel al in een bredere context van techniek (computersystemen), fysieke beveiliging (toegang tot bepaalde ruimten) en gebruikers (laptops, usb-sticks) plaatst.

Regionale samenwerking Hoewel Someren krachtig inzet op regionale samenwerking, zien wij deze samenwerking nog altijd als een instrument om de eigen zelfstandigheid te bewaren. Dat is zowel in de Peel het uitgangspunt als in de MRE. Dit standpunt hebben we ook richting Provincie uitgestraald in het kader van “Veerkrachtig bestuur”.

Asten/Someren Met de komst van Peel 6.1. is de samenwerking met Asten afgeschaald. Vanaf 1 januari 2016 zal de samenwerking van de buitendiensten zijn afgerond. De gehele buitendienst zal dan onder aansturing van Asten zijn werkzaamheden gaan uitvoeren. De medewerkers van Someren zullen dan de overstap naar Asten hebben gemaakt. De overige vormen van samenwerking zijn ondergebracht in dienstverleningsovereenkomsten (belastingen, I&A, openbare orde en veiligheid).

De Peel In de afgelopen jaren hebben wij krachtig ingezet op de uitvoering van de visienota Peel 6.1. Inmiddels is duidelijk geworden dat volledige uitvoering van deze visie niet meer tot de mogelijkheden behoort. Wij betreuren dat zeer, maar we hebben ons bij deze situatie neer moeten leggen. De samenwerking tussen de zes Peelgemeenten zal zich beperken tot de uitvoering van het Sociaal Domein. Dit zal vorm krijgen via de inrichting van een tweetal gemeenschappelijke regelingen.

92/128

a.

GR Peel 6.1.

Deze GR zal zich beperken tot de taakgebieden Wmo, jeugdhulp, bijzondere bijstand, minimabeleid & schulddienstverlening.

b.

GR Werkbedrijf/Atlant

In deze GR wordt de uitvoering van de Participatiewet ondergebracht in combinatie met de werkzaamheden van de huidige Atlantgroep.

Op dit moment wordt aan de totstandkoming van beide gemeenschappelijke regelingen gewerkt. Dat geldt evenzeer voor de sociale plannen waarin de overgang van onze medewerkers naar de respectievelijke gemeenschappelijke regelingen wordt geregeld. De voorstellen daartoe zullen aan u worden voorgelegd. De exacte tijdsplanning is op het moment van redigeren van deze begroting nog niet bekend.

Er worden geen andere taken in de GR Peel 6.1. ondergebracht. Dat heeft gevolgen voor de bedrijfsvoerende taken die conform de visienota Peel 6.1. in de uitvoeringsorganisatie zouden worden ondergebracht. Enkele taken doen we gezamenlijk met de gemeente Asten (I&A, belastingen, openbare orde & veiligheid). De overige taken blijven in onze eigen organisatie. Ten aanzien van belastingen onderzoeken we op dit moment andere samenwerkingsmogelijkheden.

93/128

3.6 Paragraaf: Financiering De paragraaf financiering heeft betrekking op de treasuryfunctie van de gemeente. De treasuryfunctie zorgt ervoor dat er voldoende middelen zijn voor de uitvoering van het beleid uit de programma’s. Daarnaast wordt geld dat niet direct nodig is, uitgezet.


•

Het verzekeren van duurzame toegang tot financiële markten tegen acceptabele condities.

•

Het beschermen van het gemeentelijke vermogen tegen ongewenste financiële risico’s zoals renterisico’s, koersrisico’s, kredietrisico’s, valutarisico’s en liquiditeitsrisico’s.

•

Het minimaliseren van de interne verwerkingskosten en externe kosten bij het beheren van de geldstromen en financiële posities.

•

Het optimaliseren van de renteresultaten binnen de kaders van de Wet Fido, aanvullende regelgeving en respectievelijk de limieten en richtlijnen van het treasurystatuut.

Wat doen we hiervoor? Algemeen De Wet financiering decentrale overheden (fido) bevat instrumenten die de risico’s beperken die gemeenten lopen bij lenen en beleggen. De Wet Fido is eind 2013 aangepast in verband met de Wet Verplicht schatkistbankieren. Dit betekent dat decentrale overheden (o.a. gemeenten) voortaan verplicht zijn om hun overtollige middelen in de schatkist aan te houden.

Schatkistbankieren Voor decentrale overheden betekent schatkistbankieren dat zij al hun overtollige middelen aanhouden in de schatkist bij het ministerie van Financiën. Dit houdt in dat geld en vermogen niet langer bij banken en instellingen buiten de schatkist mogen worden aangehouden. Overtollige middelen mogen alleen in rekening-courant en via deposito’s bij de schatkist worden aangehouden of onderling worden uitgeleend aan andere decentrale overheden.

Deelname van de decentrale overheden aan schatkistbankieren draagt bij aan een lagere EMU-schuld van de collectieve sector (Rijk en decentrale overheden gezamenlijk). Iedere euro die decentrale overheden aanhouden in de schatkist, vermindert de externe financieringsbehoefte van het Rijk. Dat het Rijk (het Agentschap) minder hoeft te financieren op de markt vertaalt zich direct in een lagere staatsschuld. Een ander belangrijk gevolg van deelname aan schatkistbankieren is

94/128

een verdere vermindering van de beleggingsrisico’s waaraan decentrale overheden worden blootgesteld.

Naast schatkistbankieren is het mogelijk om als openbaar lichaam liquide middelen in de vorm van leningen uit te zetten bij andere openbare lichamen, met dien verstande dat openbare lichamen geen leningen kunnen verstrekken aan openbare lichamen ten aanzien waarvan zij met het financiële toezicht zijn belast.

Risicobeheer De belangrijkste algemene financiële risico’s bij de uitvoering van het treasurybeleid zijn koersrisico’s, renterisico’s en kredietrisico’s. Hieronder wordt weergegeven in welke mate deze risico’s zich bij onze gemeente voordoen en op welke wijze de gemeente deze risico’s beheerst.

Situatie Gemeente Someren In januari 2010 werd het treasurystatuut voor het laatst vastgesteld. Inmiddels is de regelgeving op een aantal gebieden verder gewijzigd. Hierdoor is aanpassing van het huidige statuut noodzakelijk. Het betreft de volgende ontwikkelingen: I. Schatkistbankieren De Wet Fido is gewijzigd, waarbij verplicht schatkistbankieren van kracht is geworden. De uitwerking is vastgelegd in de “Regeling schatkistbankieren decentrale overheden”. De wet verplicht alle decentrale overheden om hun (tijdelijk) overtollige liquide middelen aan te houden in de schatkist. Decentrale overheden kunnen ook hun overtollige middelen uitzetten bij medeoverheden. Voor dergelijke onderlinge kredietverlening geldt wel de voorwaarde dat er geen (verticale) toezichtrelatie mag bestaan tussen de betrokken decentrale overheden. Een decentrale overheid houdt uiteraard de mogelijkheid om leningen te verstrekken en uitzettingen te verrichten als dat gebeurt uit hoofde van de publieke taak.

II. Derivaten A. In 2014 is door het Rijk het “Beleidskader derivaten” gepubliceerd. De hierin opgenomen uitgangspunten zijn per 1-1-2015 van kracht via wijzigingen in de “Regeling uitzettingen en derivaten decentrale overheden (Ruddo)” en het “Besluit Begroten en Verantwoorden (BBV)”. In de aanpassingen worden de mogelijkheden van het gebruik van derivaten verkleind. Gemeenten mogen slechts derivaten afsluiten om opwaartse renterisico’s af te dekken. Derivaten dienen één op één aan te sluiten op de onderliggende lening; open posities zijn niet toegestaan.

B. In februari 2014 is regelgeving met betrekking tot “European Market Infrastructure Regulation (EMIR)” van kracht geworden. EMIR is een Europese verordening, dat betekent dat zij een rechtstreekse werking heeft in de lidstaten van de EU. Als gevolg van deze wetgeving dient de gemeente informatie met betrekking tot lopende derivaten te rapporteren aan een erkend Europees transactieregister (Trade Repository). Via deze registers hebben de Autoriteit Financiële Markten (AFM) en andere (financiële) toezichthouders in de EU toegang tot gedetailleerde

95/128

informatie over de derivatenposities van de voor die toezichthouder relevante rapporterende partijen.

Genoemde wijzigingen zullen eind 2015 of begin 2016 worden verwerkt en ter vaststelling aan de raad worden aangeboden. Overigens voldoen we in de praktijk al aan de regels van het schatkistbankieren en maken we geen gebruik van derivaten.

Treasurybeheer Omschrijving

Boekwaarde

Mutaties

Boekwaarde

01-01-2016

2016

31-12-2016

Investeringen: Materiële vaste activa (gewone dienst)

34.701.220

-2.088.291

32.612.929

0

0

0

Financiële vaste activa

4.228.657

871.317

5.099.974

Grondexploitatie

8.191.215

-5.026.102

3.165.113

47.121.092

-6.243.076

40.878.016

52.725.398

-969.167

51.756.231

Immateriële vaste activa

Totaal (a) Financieringsmiddelen: Reserves Voorzieningen

5.659.712

-823.603

4.836.109

13.500.000

0

13.500.000

Totaal (b)

71.885.110

-1.792.770

70.092.340

Financieringsoverschot (b-a)

24.764.018

4.450.306

29.214.324

Langlopende geldleningen

Er bestaat op dit moment geen specifieke financieringsbehoefte. Uit de opstelling blijkt dat er aan het eind van 2016 sprake is van een financieringsoverschot van € 29 miljoen. Ten opzichte van het begin van het jaar neemt het overschot toe met ruim € 4 miljoen. Deze stijging is met name het gevolg van geraamde grondverkopen. Naar verwachting hebben we per 1-1-2016 een bedrag van € 25 miljoen uitstaan bij het Rijk ingevolge de regeling schatkistbankieren. Opgenomen geldleningen In de loop van 2012 werd een lening aangetrokken van € 13,5 miljoen met een looptijd van vijf jaar en een rentepercentage van 2,28. De lening werd name aangetrokken voor financiering van de grondaankoop van het Lauruscomplex. Het financieringsoverschot zal t.z.t. worden aangewend voor aflossing van deze geldlening. Inmiddels zijn de mogelijkheden tot vervroegde aflossing nader onderzocht. Gebleken is dat dit alternatief niet aantrekkelijk is.

Gemeentefinanciering De gemeente voert, gelet op haar publiekrechtelijke taak om maatschappelijk kapitaal te beheren, een risicomijdend treasury beleid. Binnen dit risicomijdend beleid stelt de gemeente zich ten doel een zo hoog mogelijk rendement over het belegd vermogen en/of zo laag mogelijke kosten over leningen te realiseren, binnen duidelijk geformuleerde randvoorwaarden ter beperking van risico’s.

96/128

De nominale waarde van de belegde gelden bedraagt € 2.050.000,--. Dit bedrag is belegd in het Klassiek Obligatiemandaat. De betreffende beleggingsportefeuille is opgebouwd uit obligaties (schuldbewijzen) van een aantal nationale en internationale banken.

De portefeuille ziet er medio september 2015 als volgt uit: Product

Nominaal

%

Jaar van

Jaarlijkse

aflossing

Rente opbrengst

Royal Bank of Scotland 04/21

1.300.000,00

4,625

2021

60.125,00

Landesbank Berlin 12/15

1.400.000,00

4,375

2015

61.250,00

350.000,00

4,750

2017

16.625,00

Intesa Sanpaolo 07/17 Totalen

3.050.000,00

138.000,00

Nadere toelichting De lening van de Landesbank Berlin wordt ultimo 2015 afgelost.

Risicobeheer De belangrijkste algemene financiële risico’s bij de uitvoering van het treasurybeleid zijn koersrisico’s, renterisico’s en kredietrisico’s. Hieronder wordt weergegeven in welke mate deze risico’s zich bij onze gemeente voordoen en op welke wijze de gemeente deze risico’s beheerst.

1. Koersrisicobeheer De koersrisico’s van de gemeente zijn zeer beperkt omdat uitsluitend middelen worden uitgezet in vastrentende waarden, zoals deposito’s en obligaties. Vastrentende waarden garanderen dat op de einddatum de nominale waarde wordt uitgekeerd. Op de einddatum is dus geen sprake van koersrisico’s.

2. Renterisicobeheer Door schommelingen in de rentevoet loopt een gemeente renterisico. Het renterisico kan worden gemeten door middel van de kasgeldlimiet en de renterisiconorm.

Kasgeldlimiet Algemeen De kasgeldlimiet begrenst de omvang van de korte financiering (korter dan een jaar). De kasgeldlimiet is vastgesteld op 8,5% van het begrotingstotaal van de gemeente bij aanvang van het jaar. Situatie Someren Bij toepassing van deze norm bedraagt de kasgeldlimiet voor de gemeente Someren € 4,5 miljoen. Momenteel zijn er geen leningen aangegaan met een looptijd van maximaal een jaar. Dat betekent dat het renterisico onder de kasgeldlimiet uitkomt.

97/128

Renterisiconorm Algemeen De renterisiconorm heeft tot doel om het renterisico bij het opnemen van leningen te beheersen/beperken. Het effect van de renterisiconorm op de financieringswijze is dat de herfinanciering van vaste leningen niet ineens plaatsvindt, maar over een periode van minimaal vijf jaar wordt gespreid. Dit betekent dat de jaarlijks verplichte aflossingen en de renteherzieningen voor gemeenten niet meer mogen bedragen dan 20% van het begrotingstotaal. Situatie Someren Voor 2016 bedraagt de renterisiconorm voor de gemeente Someren ruim € 10 miljoen. De gemeente Someren kent slechts één lening. In 2012 is een geldlening van € 13,5 miljoen aangegaan met een looptijd van vijf jaar tegen een vast rentepercentage. Een belangrijk deel hiervan werd gebruikt voor de financiering van een grondaankoop. Er wordt van uitgegaan dat deze lening op het einde van de looptijd volledig wordt afgelost en dat er geen sprake is van herfinanciering. Voorwaarde hierbij is wel dat de gronduitgifte weer op gang zal komen. Aangezien voor de berekening van de renterisiconorm alleen dat gedeelte van het vreemd vermogen in aanmerking wordt genomen, dat onderhevig is aan herfinanciering of renteherziening, wordt deze lening niet in aanmerking genomen bij de berekening van de norm. Dit houdt in dat de gemeente Someren uitkomt onder de gestelde norm.

98/128

3.7 Paragraaf: Grondbeleid Het grondbeleid heeft veel invloed op de realisatie van programma’s zoals op het gebied van ruimtelijke ordening, milieu, verkeer, cultuur, sport, recreatie en economische zaken. Het grondbeleid heeft daarnaast een grote financiële impact en brengt hierdoor risico’s met zich mee.

Wat willen we bereiken? Bestuurlijke doelstelling Om een verantwoord grondbeleid tot uitvoer te brengen moet de gemeente een effectief en strategisch beleid voeren op alle deelterreinen. Jarenlang heeft het accent op een actieve grondpolitiek gelegen. Verwerven impliceerde min of meer automatisch een gegarandeerde afzetmogelijkheid. De afgelopen jaren zijn voor de woningbouwlocaties nagenoeg alle gronden aangekocht. Voor bedrijventerreinen heeft dit waar mogelijk plaatsgevonden. De woningbouw/bedrijvenmarkt is echter in diverse opzichten veranderd: hoewel de grondverkopen blijven lopen, worden eerder geprognosticeerde opbrengsten niet gehaald. Een ontwikkeling die weliswaar algemeen waarneembaar is, maar daarom niet minder zorgwekkend is. De bestuurlijke doelstelling kan bij deze tendens niet achterblijven: maatwerk en flexibiliteit zijn de nieuwe sleutelwoorden. Anno 2016 dient het grondbeleid actief richting te geven aan vastgestelde of nader vast te stellen bestuurlijke doelen, daarbij maximaal inspelend op de meest wenselijke ontwikkeling van volkshuisvestelijke, economische, maatschappelijke, sociale, culturele of financiële doelstellingen. Met de vaststelling van uw recentste nota grondbeleid in november 2011 heeft u uitgesproken dat ook voor de komende jaren het grondbeleid gericht blijft op een actief beleid, waarbij vooraf per project of planontwikkelingsgebied een haalbaarheidsstudie of quick-scan wordt verricht met betrekking tot de risico’s en kosten. Per nieuwe situatie wordt dus bezien of actief dan wel faciliterend grondbeleid wordt toegepast. Daarbij worden voorwaarden gesteld over soort woningen, grondprijzen en dergelijke. Het huidige grondbeleid houdt in dat gekozen is voor een enigszins terughoudender actief grondbeleid. Dit is gebaseerd op de economische situatie, waarin met name de woningmarkt verkeert. Hoewel een tendens waarneembaar is dat deze aan het opkrabbelen is, is nog lang geen sprake van de oude glorietijden van weleer, die naar alle waarschijnlijkheid ook nooit meer zullen terugkeren. Echter de gronden zijn verworven, de investeringen in aankopen, onderzoek en bouwrijp maken zijn gedaan. Vanuit dit gegeven is het voor nu en de toekomst meer dan ooit zaak om de exploitaties (binnen een zonodig verlengde looptijd) positief af te ronden.

Wat doen we hiervoor? Voor een positieve afronding van de grondexploitaties hebben we het afgelopen jaar met succes de nodige inspanningen verricht. Het is de uitdaging deze succesformule te verlengen én zo mogelijk nog verder uit te bouwen.

99/128

Verschillende geplande woningbouwprojecten (ontstaan vanuit een bouwclaim vanwege een grondpositie uit het verleden), die niet gestart zijn door slechte verkoopresultaten, laten op dit moment een veelbelovende herontwikkelingsprognose zien. Onze inspanningen om projectontwikkelaars op een positieve manier achter hun broek aan te zitten, proactief mee te denken, in te spelen op de behoeften van de markt en het binnen de door u gegeven kaders geleverde maatwerk op projectniveau, hebben wat dit betreft duidelijk hun vruchten afgeworpen. Resultaat zijn frisse (we willen geen "crisiswijkuitstraling" en de consument is kritisch), betaalbare (de op één inkomen haalbare hypotheek is populair) woningen in diverse categorieën van een hoge ruimtelijke kwaliteit.

Ook op het gebied van de particuliere markt vertaalt een actieve, meedenkende houding zich in een stijgende lijn van kavelverkopen. Bijvoorbeeld het CPO project van het Bouwgilde Lierop en de stemmen die nu reeds opgaan voor een nieuw vijfde (!) CPO project in Waterdael III. En "last but not least" de vrije sector kavel verkopen aan Somerense én niet-Somerense particulieren. Dat loopt weliswaar geen storm maar in de meeste woningbouwplannen gestaag en geleidelijk, wat in deze tijd zeker tot tevredenheid mag stemmen.

Dezelfde actieve benadering komt ook de verdere afronding van lopende en nieuwe bedrijventerreinen, zoals de Witvrouwenbergweg, ten goede. Sleutelwoord op zowel woningbouwgebied als bedrijventerreinen is om het SAMEN te doen. De tijd dat "hier" de potentiële bouwer staat en "daar" de gemeente, waarbij de opbrengsten toch wel min of meer automatisch het grondbedrijf instromen, is voorbij. Proactief zijn, meedenken, enthousiasmeren, stimuleren en het vanuit een gezamenlijk belang optimaliseren van mogelijkheden vormen het nieuwe devies voor 2015 en de komende jaren.

Wat zijn de belangrijkste randvoorwaarden? Alles waar aandacht aan besteed wordt, groeit. Eén van de belangrijkste randvoorwaarden, om als gemeente die luisterende en meedenkende partner voor een bouwer te zijn, is tijd. Tijd om te investeren in persoonlijk contact, tijd die zich linksom of rechtsom uiteindelijk altijd terugverdient. Een directe, korte-lijn-benadering loont zich. Dat zien we niet alleen terug bij de plaatselijke projectontwikkelaar die door gesprekken aan de keukentafel, ondanks de crisis, even goed woningen blijft verkopen. Dat merken wij ook bij onze eigen grondverkopen. Mensen vinden het prettig om bij zo'n enorme investering als het bouwen van een woning in een persoonlijke sfeer geïnformeerd te worden, de mogelijkheden te bekijken en samen af te wegen. Maar, naast het bovenstaande, is het uiteraard van groot belang een potentiële gegadigde te kunnen prikkelen met tastbare en concrete (financiële) ruggensteunen. Begin 2014 zijn de Starterslening en de uitgifte van grond in erfpacht als verkoopstimulerende maatregelen geïntroduceerd en in een ludiek jasje gestoken door onze campagne "Wil je met me bouwen?". Met name de Starterslening mag zich verheugen in een warme belangstelling. Er wordt vrijwel dagelijks informatie over deze regeling ingewonnen. Eind 2014 werd bekend dat de 100/128

Provinciale- en Rijksbudgetten waren opgedroogd en niet verder aangevuld zouden worden. Ook Someren zag zich toen voor de vraag geplaatst: stoppen of doorgaan? Dit laatste impliceerde dat de Startersleningen voortaan volledig op eigen kracht, dus voor 100%, door onze gemeente gefinancierd zouden moeten worden. Vele in spanningen zittende starters haalden opgelucht adem toen uw raad besloot door te gaan met het verstrekken van leningen. Een voor de woningmarkt 2015 en de komende jaren uiterst belangrijke stap omdat deze leningen aangevraagd worden door zowel kopers van (CPO)projectwoningen, particuliere kavels èn bestaande woningen. Het mes snijdt hiermee aan drie kanten: we bevorderen de doorstroming, het rentepercentage is ruim 3x zo hoog als het percentage dat we ontvangen nu we verplicht zijn onze overtollige gelden te stallen bij de Schatkist, en onze eigen bouwkavels worden versneld verkocht met navenante voordelen voor de looptijden en daarmee ons grondbedrijf. Erfpacht blijkt met name voor bedrijventerreinen een gewild instrument. Er zijn verschillende kavels verkocht onder zowel zuivere erfpacht, als de constructie, waarbij een erfpachter na betaling van 20 jaarlijkse termijnen eigenaar wordt. Om de populariteit van de verkoopstimulerende maatregelen te verlengen en voor de toekomst te hernieuwen is het afgelopen voorjaar een nieuwe boost aan de promotie gegeven door een weekenduitzending op Siris en een aansprekende artikelenreeks in 't Contact. Behalve enkele ludieke verbindingen bij plaatselijke activiteiten, zullen we onze maatregelen ook met enthousiasme onder de aandacht brengen op de ADS bedrijvenbeurs eind 2015. De vele positieve reacties van zowel financiële instellingen, adviseurs, makelaars maar vooral onze eigen Somerense starters vormen een mooie kroon op deze inspanningen en een goede stimulans om door te blijven gaan.

Wat mag het kosten? Resultaat grondexploitaties in de gemeente Someren Hierna wordt een actuele prognose van de te verwachten resultaten van de totale grondexploitatie gegeven. Deze resultaten zijn exclusief de stortingen in de reserve bijzondere werken en buitengebied in ontwikkeling (beiden € 5,-- per uitgegeven m2).

Bedragen x € 1.000,--

101/128

*) Tijdens de jaarrekening 2014 is voor de laatste keer gerapporteerd ten aanzien van de verwachte resultaten van de grondexploitaties. **) Dit betreffen verwachte resultaten ten tijde van het opstellen van deze begroting, deze zijn dus nog niet gerealiseerd!

De verschillen tussen de jaarrekening 2014 en de begroting 2016 zijn veroorzaakt doordat het rentepercentage vanaf 2016 is verlaagd van 3% naar 2%.

Grondverkoopprijzen Gelet op de huidige financieel-economische situatie waardoor de woningmarkt stagneert en ook de investeringen door bedrijven achterblijven, vinden wij het niet gewenst om de grondprijzen te verhogen. Dit zou ons inziens een verkeerd signaal zijn en de verkoop van gronden niet bevorderen. Wij stellen dan ook voor om geen verhoging van de grondprijzen door te voeren en de prijzen van 2015 voor 2016 te handhaven.

De grondverkoopprijzen (exclusief btw) zijn als volgt: Verkoopprijs per m²

Prijs in € in 2016

Sociale huurwoningen

186,--

Sociale koopwoningen

186,--

Vrije sector

265,--

Wonen+

265,--

Bedrijventerrein (basistarief)

145,--

Bedrijventerrein (zichtlocatie)

165,--

Kantoren c.a. Witvrouwenbergweg

172,--

102/128

3.8 Paragraaf: Sociaal Domein Binnen het sociaal domein op het brede terrein van Jeugd, Wmo en Werk & Inkomen (Participatiewet) willen we een samenhangende integrale uitvoering die niet wordt gehinderd door (financiële) schotten.


•

Een integrale aanpak van problematische situaties.

•

Een zodanige verdeling van de beschikbare budgetten dat de effectiviteit van de integrale aanpak het grootst is.

Wat doen we hiervoor?

•

Een actieve bijdrage leveren vanuit Someren bij de regionale uitvoeringsorganisaties (o.a. Uitvoeringsorganisatie Peel 6.1 Zorg en Ondersteuning en het Werkbedrijf Atlant-De Peel) voor het bevorderen van de integrale aanpak.

•

Sturend optreden bij signalen van onvoldoende integrale aanpak bij problematische situaties.

•

Budgetten die de gemeente beschikbaar stelt integraal op 3D afstemmen en daarvoor een Programma creëren in de begroting voor het gehele Sociaal Domein.

Wat mag het kosten? De door het Rijk beschikbaar gestelde middelen, aangevuld met budget uit reserveringen (voorzieningen).

103/128

Financiële begroting Overzicht baten en lasten per programma In dit hoofdstuk is een samenvattend overzicht opgenomen van de baten en lasten van de programma's.

Het overzicht van baten en lasten bevat de volgende onderdelen: 1. Meerjarenperspectief 2. Algemene dekkingsmiddelen en onvoorzien 3. Resultaat voor en na bestemming 4. Toelichting op het overzicht baten en lasten a. Verschillenanalyse begroting t.o.v. begroting voorgaand jaar na wijziging (per programma) b. Incidentele baten en lasten per programma c. Structurele toevoegingen en onttrekkingen aan reserves

Lasten worden weergegeven met een "-" en baten met een "+". Resultaat (voor en na bestemming) en saldo met een "-" betekent een negatief resultaat of saldo (lasten zijn groter dan baten).

104/128

Meerjarenperspectief Onderstaand overzicht bevat per programma de raming van de baten en lasten en het resultaat. Programma

Meerjarenperspectief 2016 2017

2018

2019

Lasten Bestuur en Dienstverlening Openbare Orde en Veiligh./Integr. handh. Verkeer, Vervoer en Openbare ruimte Economische Zaken en Toerisme Milieu en Water Sport en Cultuur Maatschappelijke zorg en Jeugd Onderwijs Werk en Inkomen Ruimtelijke ordening en volkshuisv. Algemene dekkingsmiddelen Totaal Lasten

-2.825.879 -1.546.664 -3.923.708 -704.146 -3.695.096 -2.799.160 -12.250.992 -1.878.666 -6.413.706 -13.680.793 -1.731.060 -51.449.869

-2.843.900 -1.555.717 -3.757.936 -720.926 -3.749.912 -2.793.240 -11.401.820 -1.838.695 -6.412.913 -7.423.434 -1.396.003 -43.894.494

-2.831.386 -1.541.033 -3.636.484 -732.769 -3.746.069 -2.795.438 -11.299.044 -1.831.110 -6.407.061 -7.392.878 -1.179.399 -43.392.670

-2.805.427 -1.533.548 -3.608.739 -701.666 -3.712.991 -2.784.193 -11.306.249 -1.820.097 -6.398.697 -8.651.779 -1.288.541 -44.611.927

Baten Bestuur en Dienstverlening Openbare Orde en Veiligh./Integr. handh. Verkeer, Vervoer en Openbare ruimte Economische Zaken en Toerisme Milieu en Water Sport en Cultuur Maatschappelijke zorg en Jeugd Onderwijs Werk en Inkomen Ruimtelijke ordening en volkshuisv. Algemene dekkingsmiddelen Totaal Baten

319.825 71.370 595.573 334.553 3.267.181 542.620 2.102.398 318.502 3.228.501 12.871.981 27.985.844 51.638.348

319.825 72.889 433.640 352.070 3.329.311 545.169 1.874.265 315.941 3.228.501 6.652.201 26.953.427 44.077.239

319.825 74.448 248.526 369.367 3.374.501 542.267 1.858.649 313.380 3.228.501 6.630.956 26.411.147 43.371.568

319.825 76.047 204.762 340.700 3.341.331 538.369 1.853.450 310.819 3.228.501 7.907.184 26.317.385 44.438.373

188.479

182.744

-21.102

-173.553

Resultaat

In de meerjarenraming 2016 t/m 2018 zijn alle structurele inkomsten en uitgaven conform de bedragen in de begroting 2015 opgenomen. Er wordt in de meerjarenraming uitgegaan van constante prijzen, er is dus zowel aan de inkomsten- als aan de uitgavenkant geen rekening gehouden met indexering tenzij dit contractueel is bedongen.

105/128

Algemene dekkingsmiddelen en onvoorzien Dit hoofdstuk geeft een overzicht van de algemene dekkingsmiddelen, het betreft met name de OZB en de uitkeringen uit het gemeentefonds. Deze middelen kennen in tegenstelling tot heffingen als het rioolrecht of de afvalstoffenheffing geen vooraf bepaald bestedingsdoel. De niet vrij besteedbare heffingen evenals de specifieke uitkeringen worden in de programma’s, waarvan ze voor een deel de kosten dekken, onder de baten verantwoord.

Overzicht vrij besteedbare dekkingsmiddelen. Algemene dekkingsmiddelen A.

Lokale middelen, waarvan de besteding niet gebonden is:

*

OZB gebruikers

*

OZB eigenaren

*

Toeristenbelasting

B.

Algemene uitkering

C.

Dividend: Bank Nederlandse Gemeenten

D. Saldo van de financieringsfunctie Totaal

Jaarrekening 2014

Begroting 2015 Begroting 2016 na wijziging

-636.323

-637.500

-643.875

-3.171.798

-3.208.750

-3.240.840

-129.405

-120.000

-108.000

-15.683.305

-19.029.283

-21.790.783

0

-18.000

-18.000

0

-150.790

-131.897

-19.620.831

-23.164.323

-25.933.395

Dit betekent dat er voor 2016 aan algemene dekkingsmiddelen beschikbaar is €

-25.933.395

Saldo financieringsfunctie Het saldo van de financieringsfunctie is gedefinieerd als het saldo van de rentelasten en de aan de exploitatie doorberekende rente (rentebaten).

Post onvoorzien Er is, conform wettelijk voorschriften, een bedrag opgenomen voor onvoorziene uitgaven. De post onvoorzien is ter dekking van niet voorziene uitgaven in 2016 en bedraagt € 200.000,--.

106/128

Resultaat voor en na bestemming Programma Bestuur en Dienstverlening Openbare Orde en Veiligh./Integr. handh. Verkeer, Vervoer en Openbare ruimte Economische Zaken en Toerisme Milieu en Water Sport en Cultuur Maatschappelijke zorg en Jeugd Onderwijs Werk en Inkomen Ruimtelijke ordening en volkshuisv. Algemene dekkingsmiddelen Resultaat voor bestemming Bestuur en Dienstverlening Openbare Orde en Veiligh./Integr. handh. Verkeer, Vervoer en Openbare ruimte Economische Zaken en Toerisme Milieu en Water Sport en Cultuur Maatschappelijke zorg en Jeugd Onderwijs Werk en Inkomen Ruimtelijke ordening en volkshuisv. Algemene dekkingsmiddelen Mutaties reserves Resultaat na bestemming

2016 Lasten -2.825.879 -1.545.581 -3.632.809 -675.646 -3.681.596 -2.793.253 -12.200.314 -1.875.632 -6.413.706 -12.648.743 -1.503.214 -49.796.372 0 -1.083 -290.899 -28.500 -13.500 -5.907 -50.678 -3.034 0 -1.032.050 -227.846 -1.653.497 -51.449.869

Baten

Saldo

319.825 67.101 252.751 245.783 3.240.181 479.533 1.576.916 134.374 3.228.501 12.298.450 27.172.268 49.015.683 0 4.269 342.822 88.770 27.000 63.087 525.482 184.128 0 573.531 813.576 2.622.665 51.638.348

-2.506.054 -1.478.480 -3.380.058 -429.863 -441.415 -2.313.720 -10.623.397 -1.741.258 -3.185.205 -350.292 25.669.054 -780.688 0 3.186 51.923 60.270 13.500 57.180 474.804 181.094 0 -458.519 585.729 969.168 188.479

Een saldo van € 969.168,-- op mutaties reserves betekent dat er per saldo voor € 969.168,-- uit de reserves wordt gehaald en als opbrengst wordt toegevoegd aan de programma's waaronder de desbetreffende reserves vallen.

Voor de onderbouwing van het saldo mutaties reserves wordt verwezen naar de tabel "Verloop van de reserves en voorzieningen" in het onderdeel "Overzicht financiële positie".

107/128

Toelichting op overzicht baten en lasten Omschrijving

Bestuur en Dienstverlening

Begroting 2015 na wijzigingen -3.218.434 -2.525.772

-2.506.054

19.718

Openbare Orde en Veiligh./Integr. handh.

-1.403.941

-1.431.362

-1.475.294

-43.932

Verkeer, Vervoer en Openbare ruimte

-3.958.284

-3.598.572

-3.328.135

270.437

Economische Zaken en Toerisme

-331.248

-437.681

-369.593

68.088

Milieu en Water

-351.693

-352.175

-427.915

-75.740

Sport en Cultuur

-2.711.222

-2.654.472

-2.256.539

397.933

Maatschappelijke zorg en Jeugd

-4.160.194

-10.013.599

-10.148.593

-134.995

Onderwijs

-2.553.225

-1.562.261

-1.560.164

2.097

Werk en Inkomen

-1.103.825

-1.015.790

-3.185.205

-2.169.415

Ruimtelijke ordening en volkshuisv.

-1.183.736

-994.064

-808.811

185.253


21.950.874

24.809.378

26.254.784

1.445.406

975.071

223.630

188.480

-35.150

Resultaat

Jaar rekening 2014

Begroting 2016

Verschil 2015 / 2016

108/128

Verschillenanalyse begroting t.o.v. begroting voorgaand jaar na wijziging (per programma) Verschillenanalyse:

P01

Bestuur en Dienstverlening

Saldo begroting 2016

-2.506.054


-2.525.772

Totaal verschil

19.718

Investeringsprogramma 2016

0

Investeringsprogramma 2015 (excl. structurele posten)

0

Verschil bestaand beleid

19.718

Verschil doorberekeningen apparaatskosten

-55.677

Overhevelingen posten DVO buitendienst naar Kostenplaatsen (programma 11)

2.000

Raad, raadscommissies en rekenkamercommissie: - bezuiniging: het structureel budget voor een raadsonderzoek is vervallen

10.000

College van B&W/MT: - lagere salariskosten B&W door omzetting van een brutovergoeding naar een nettovergoeding

18.000

- stijging van de pensioenverzekeringspremies voor (voormalig) wethouders

-18.000

- daling van de inkomensvoorzieningen voor (voormalig) wethouders door afloop van een wachtgeldperiode

20.000

Overige aangelegenheden bestuur: - bezuiniging: het structureel budget voor juridische bijstand wordt deels afgeraamd

10.000

Burgerzaken: - bezuiniging: er worden uitsluitend kosten geraamd voor vaststaande verkiezingen. In 2016 vinden er geen verkiezingen plaats

15.000

Bestuurlijke samenwerking: - lagere bijdrage Metropool (v.h. SRE) door bezuinigingen en verschuiven van taken

12.000

Overige verschillen per saldo

6.395

Totaal verschil bestaand beleid

Verschillenanalyse:

19.718

P02

Openbare Orde en Veiligh./Integr. handh.


-1.475.294


-1.431.362

Totaal verschil

-43.932


0


0


-43.932


4.209

Verschil kapitaallasten

3.931


3.500

Brandbestrijding: - in 2015 is de definitieve meerjarige huurovereenkomst vastgesteld van de

13.300

109/128

brandweerkazerne - stijgende bijdrage aan de VRBZO conform het overeengekomen "model Deurne" - overgang van de First Responders naar de VRBZO

-30.400 -7.500

Openbare orde en veiligheid: - de provinciale subsidie "Brabant Veiliger" is komen te vervallen

-10.000

- hogere controle-/ handhavingskosten inzake de hondenoverlast

-10.400

- met de dierenbescherming is een nieuw contract afgesloten inzake de zwerfdieren

-7.700


-2.872


Verschillenanalyse:

-43.932

P03

Verkeer, Vervoer en Openbare ruimte


-3.328.135


-3.598.572

Totaal verschil

270.437


-160.890


-282.400


148.927


112.806

Verschil kapitaallasten agv renteverlaging per 1-1-2016

45.598


58.100

Wegen, straten en pleinen: - hogere kosten onkruidbestrijding ivm wettelijke eis dat onkruidbestrijding chemievrij moet plaatsvinden

-17.500

- bezuiniging door wegen die nauwelijks gebruikt worden, uit het onderhoudsprogramma te halen.

15.000

- bezuiniging door paden waar alleen landbouwverkeer hoeft te komen, dicht te zetten voor het andere verkeer dmv "tractor sluis".

10.000

- bezuiniging mbt bermkantverharding

14.300

- bezuiniging mbt gladheidsbestijding (exclusief personele lasten)

21.000

Aanpassingen openbaar gebied: - bezuiniging mbt aanpassingen openbaar gebied

15.000

Mutatie reserves: - lagere onttrekking reserves investeringsprogramma Overige verschillen per saldo

-3.867


Verschillenanalyse:

-121.510

148.927

P04 Economische Zaken en Toerisme


-369.593


-437.681

Totaal verschil

68.088


-28.500


-20.000


76.588

110/128


60.314

Verschil kapitaallasten ivm rentelasten nieuwe grondverkopen via erfpachtconstructie Overhevelingen posten DVO buitendienst naar Kostenplaatsen (programma 11)

-59.658 14.655

Industrie: - in 2016 hogere rente inkomsten ivm nieuwe verkopen via erfpachtconstructie

34.200

Mutatie reserves: - hogere onttrekking reserves investeringsprogramma

8.500

- bezuiniging: kosten startersleningen onttrekken aan algemene reserve grondbedrijf

21.400


-2.823


Verschillenanalyse:

76.588

P05 Milieu en Water


-427.915


-352.175

Totaal verschil

-75.740


-13.500

Investeringsprogramma 2015 (excl. structurele posten) Verschil bestaand beleid

0 -62.240


-40.363


3.613


17.000

Afvalverwijdering en -verwerking - lagere doorberekening BTW in afvalstoffenheffing

-19.300

Riolering en waterzuivering: - lagere ontvangsten rioolaansluitingen buitengebied

-16.400

Milieuvergunningen: - hogere bijdrage ODZOB ivm overheveling taken betreffende voormalig VVGB bedrijven van Provincie naar Gemeenten en ivm intensiveringsbudget VVGB bedrijven

-11.300

Handhaving: - proces verbaal vergoedingen voor gemeenten zijn afgeschaft

-15.000

Mutatie reserves: - hogere onttrekking reserves investeringsprogramma Overige verschillen per saldo

6.010


Verschillenanalyse:

13.500

-62.240

P06

Sport en Cultuur


-2.256.539


-2.654.472

Totaal verschil

397.933


0


0


397.933

111/128


189.659


94.501


400

Sport: - bezuining als gevolg van afname ledenaantal sport

2.500

Kunst en cultuur: - bezuiniging bibliotheek

23.200

- bezuiniging Muziekschool

81.600

- lagere subsidieverstrekkingen overig cultuur

8.800


-2.727


Verschillenanalyse:

397.933

P07

Maatschappelijke zorg en Jeugd


-10.148.593


-10.013.599

Totaal verschil Investeringsprogramma 2016

-134.994 -241.421


-68.700


37.727


29.899


88.430

Jeugdhulp: - aansluiting deelbudgetten nieuw bedrag Sociaal Domein Jeugd

338.200

Reïntegratie: - overheveling paticipatiebudget naar product Algemene uitkering (programma 11) in kader van voorschriften (BBV)

-217.800

Uitvoeringskosten WMO: - overheveling salariskosten van Kostenplaatsen (programma 11)

-44.200

- overheveling lasten tegemoetkoming WTCG en CER (Wet Tegemoetkoming Chronisch zieken en Gehandicapten en Compensatie Eigen Risico) naar product Gemeentelijk minimabeleid (programma 9)

203.500

- hogere lasten huishoudelijke zorg (tegenhanger hogere algemene uitkering; programma 11)

-165.000

- aansluiting deelbudgetten nieuw bedrag Sociaal Domein (AWBZ)

-206.200

Sociaal domein lokaal: - bezuiniging mbt vervoersregeling 70+

15.000

Mutatie reserves: - hogere onttrekking reserves investeringsprogramma - lagere ontrekking ontrekking reserve basisvoorziening

172.721 -163.400


-13.423


37.727

112/128

Verschillenanalyse:

P08

Onderwijs


-1.560.164


-1.562.261

Totaal verschil

2.097


0

Investeringsprogramma 2015 (excl. structurele posten) Verschil bestaand beleid

-336.555 -334.458


-55.731


79.997

Gemeenschappelijke baten / lasten onderwijs: - lagere kosten schoolbegeleiding

10.000

Mutatie reserves: - overboeking reserve onderhoud scholen

-336.555

- lagere ontrekking kapitaallasten Varendonck College ten laste van algemene reserve grondbedrijf

-30.000


-2.169


Verschillenanalyse:

-334.458

P09

Werk en Inkomen


-3.185.205


-1.015.790

Totaal verschil Investeringsprogramma 2016 Investeringsprogramma 2015 (excl. structurele posten) Verschil bestaand beleid


-2.169.415 0 -250.000 -2.419.415

144.430

Werkgelegenheid: - overheveling participatiebudget naar product Algemene uitkering (programma 11) in kader van voorschriften (BBV) - lagere bijdrage Atlant

-2.379.900 176.700

Gemeentelijk minimabeleid: - overheveling lasten tegemoetkoming WTCG en CER (Wet Tegemoetkoming Chronisch zieken en Gehandicapten en Compensatie Eigen Risico) van product Uitvoeringskosten WMO (programma 7)

-203.500

Mutatie reserves: - lagere onttrekking reserve asielzoekiers - lagere onttrekking reserve frictiekosten Wet werken naar vermogen Overige verschillen per saldo Totaal verschil bestaand beleid

-60.000 -100.000 2.855 -2.419.415

113/128

Verschillenanalyse:

P10 Ruimtelijke ordening en volkshuisv.


-808.811


-994.064

Totaal verschil

185.253


-8.400


-108.400


85.253


114.903

Verschil kapitaallasten (exclusief grondbedrijf)

-13.515

Mutatie reserves: - lagere rente toevoeging algemene reserve grondbedrijf - lagere onttrekking reserves investeringsprogramma Overige verschillen per saldo

-100.000 12.209


Verschillenanalyse:

71.656

85.253

P11



26.254.784


24.809.378

Totaal verschil

1.445.406


-559.814


-201.000


Tegenhanger doorberekeningen apparaatskosten programma 1 t/m 10

1.804.220

-504.448

Lagere doorberekening apparaatskosten naar projecten, grondbedrijf, afvalstoffenheffing en rioolheffing

-133.900

Tegenhanger voordeel kapitaallasten programma 1 t/m 10

-242.897

Lagere doorberekening kapitaallasten naar grondbedrijf

-113.100

Overhevelingen posten DVO buitendienst van programma 1 t/m 6 Lagere afschrijvingslasten

-95.655 16.000

Geldleningen: - aframing rente-inkomsten uitgezette gelden ivm lage rentepercentage - lagere renteopbrengsten door vervroegde aflossing van geldleningen

-66.400 -282.000

Algemene uitkering: - overheveling participatiebudget van product Reïntegratie (programma 7) en Werkgelegenheid (programma 9) naar Algemene uitkering conform voorschriften van het BBV

2.597.700

- hogere algemene uitkering ivm toelage huishoudelijke hulp (zie product Uitvoeringskosten WMO programma 7)

165.000

- hogere algemene uitkering conform mei-circulaire

325.300

- lagere doeluitkeringen Sociaal Domein

-326.500

Algemene baten en lasten: - stelpost toegekende salarisverhogingen ambtenaren per 1 januari 2016

-160.000

- stelpost financiële risico's conform kadernota

-160.000

114/128

Gemeenschappelijke belastingen: - stijging OZB (Onroerend Zaak Belasting) met 1%

32.100

Mutatie reserves: - hogere onttrekking reserves investeringsprogramma - hogere onttrekking egalisatiereserve BCF (Btw Compensatie Fonds)

358.814 18.000

- zowel in 2014 als 2015 heeft er een onttrekking uit de Algemene Reserve vrij aanwendbaar plaatsgevonden ivm het niet realiseren van de taakstelling samenwerking met gemeente Asten

-200.000

- lagere rentetoevoeging aan de Algemene risicoreserve en de Algemene Reserve vrij aanwendbaar door wijziging van het percentage met 1%.

48.000

Kostenplaatsen (apparaatskosten): - invulling taakstelling salariskosten en secundaire arbeidsvoorwaarden conform kadernota

400.000

- overheveling salariskosten naar product Uitvoeringskosten WMO (programma 7)

44.200

- overige wijzigingen personeelsbestand

45.000

- bezuinigingen mbt salarislasten RBO buitendienst

20.600


18.407


1.804.220

115/128

Incidentele baten en lasten per programma Door de opsomming van de incidentele baten en lasten wordt informatie gegeven die relevant is voor het beoordelen van de financiële positie en de meerjarenraming. Pr 03

Omschrijving Subsidie stimuleringskader groen/blauwe

2016

2017

2018

2019

-41.000

diensten (IP13/50310) 03

Aanpassing parkeervoorzieningen

-25.000

woongebieden (IP15/50300) 03 03

Loovevijver (IP15/50302)

-100.000

Inspectie civieltechnische kunstwerken

-10.000

(IP15/50303) 03

Aanvullend krediet Verkeersveiligheid

-82.190

Loovebaan / Boerenkamplaan (IP16/50301) 03

Vervanging oud plantsoen (IP16/40300)

-12.700

-12.700

-12.700

03

Kleine aanpassingen openbaar gebied

-21.400

04

Uitvoeringsprogramma recreatie en toerisme

-20.000

-20.000

-20.000

-8.500

-8.500

-8.500

-13.500

-39.300

-28.900

-12.700

(IP15/50400) 04

Economische paragraaf 2016-2019

-8.500

(IP16/50400) 05

Advies sanering woningen tegen geluidshinder verkeer (IP16/10500)

07

Actieprogramma WMO (IP16/10700)

07

Implementatie Jeugdhulp en project "21 voor

-153.421 -40.000

de jeugd" (IP16/10701) 07

Invoering budget kindzorg school 2016/2017

10

Uitvoering peelagenda (IP13/51001)

-8.400

10

Lasten actieprogramma woonvisie

-5.000

Aanvullend krediet aanloopkosten

-50.000

11

-45.000

peelsamenwerking (IP16/21100) 11

Kosten 3-jaarlijks reisje (2016 / 2019)

-26.000

-26.000

11

Kosten achterstallig onderhoud automatisering

-186.000

11

Salarislasten tlv reserve sociaal beleid

-297.814

-288.364

11

Rentekosten opgenomen geldlening (loopt 1e

-307.800

-72.523

-1.343.725

-541.387

-60.501

kwartaal 2017 af) Subtotaal incidentele lasten 05

-140.601

Advies sanering woningen tegen geluidshinder verkeer (IP16/10500)

11

-47.200

Onderuitputting investeringen

Subtotaal incidentele baten

54.700 66.315

82.310

38.594

7.479

66.315

82.310

38.594

62.179

116/128

Incidenteel resultaat voor bestemming

-1.277.410

-459.077

-102.007

14.979

Incidentele toevoegingen aan reserves

-804.871

-494.358

-396.429

-327.910

Incidentele onttrekkingen aan reserves

1.891.984

1.035.810

609.618

392.998

Incidenteel resultaat na bestemming

-190.297

82.375

111.182

80.067

Dit betekent dat in het resultaat van 2016 een bedrag van € 190.297,-- is opgenomen als incidentele last.

117/128

Structurele toevoegingen en onttrekkingen aan reserves Prog

Omschrijving

Begroting 2016

Div.

Toevoeging rente

Meerjaren 2017

2018

2019

209.227

200.992

198.675

195.482

86.000

86.000

86.000

86.000

0

10.350

0

0

431.959

812.379

475.796

1.096.690

30.000

30.000

30.000

30.000

6.500

6.500

6.500

6.500

84.941

192.950

261.288

366.060

Subtotaal structurele toevoegingen

848.627

1.339.171

1.058.259

1.780.732

Div.

-327.105

-321.257

-313.352

-303.928

-7.223

-7.223

-7.223

-7.223

03

IP13/40304: storting reserve rehabilitatie licht belaste wegen

03

Storting reserve bossen

10

Resultaat grondbedrijf

11

Rente Algemene risicoreserve wordt t.g.v. VAR gebracht

11

Storting reserve bindingsactiviteiten / bijzonder belonen

11

Storting reserve automatisering

Onttrekking kapitaallasten herijking

03

Onttrekking kapitaallasten Aankoop vijverpompen Slievenvijver en Reconstructie Floreffestraat

03

Onttrekking reserve bossen

-15.650

0

-900

-5.750

03

Onttrekking reserve buitengebied in ontwikkeling

-10.000

-10.000

-10.000

0

04

Onttrekking algemene reserve grondbedrijf ivm nadeel startersleningen

-31.770

-55.372

-43.183

-13.014

06

Onttrekking kapitaallasten Zonnecellen de Postel, Aanleg kunstgras voetbalveld Someren Dorp, Aanleg kunstgras voetbal- en korfbalveld SomerenHeide

-21.558

-21.558

-21.558

-21.558

07

Onttrekking reserve basisvoorziening

-50.061

-50.061

-50.061

-13.985

07

Onttrekking kapitaallasten IDOP-SE aanpassen gemeenschapshuis en -plein, Aanpassingen de Weijers

-5.194

-5.194

-5.194

-5.194

08

IP12/40801: onttrekking lasten vervanging speeltoestellen

-48.000

-60.950

-48.000

-81.650

08

Onttrekking kapitaallasten IHP

-171.405

-169.038

-166.670

-164.303

11

Rente Algemene risicoreserve wordt t.g.v. VAR gebracht

-30.000

-30.000

-30.000

-30.000

11

Onttrekking kapitaallasten E-gemeente noodaggregaat en telefooncentrale

-12.714

-12.714

-12.714

-12.714

-730.680

-743.366

-708.855

-659.318

117.947

595.804

349.404

1.121.413

Subtotaal structurele onttrekkingen Saldo structurele toevoegingen en onttrekkingen

118/128

Overzicht financiële positie De jaarlijks terugkerende arbeidskosten gerelateerde verplichtingen van vergelijkbaar volume Op grond van het Besluit Begroting en Verantwoording provincies en gemeenten (BBV) mogen voor jaarlijks terugkerende arbeidskosten en gerelateerde verplichtingen van vergelijkbaar volume geen voorzieningen c.q. balansposten meer worden gevormd.

Vakantiegeld wordt opgebouwd van juni t/m mei. Door de gemeente is het vakantiegeld (8%) van een volledig jaar (januari t/m december) opgenomen onder de post salariskosten in de begroting.

Voor de volgende verplichtingen is wel een voorziening gevormd omdat het jaarlijks volume kan fluctueren:

•

Voorziening pensioenen wethouders;

•

Voorziening sociaal beleid.

119/128

Investeringen Een investering is een uitgaaf voor een goed of object met een gebruiksduur langer dan een jaar.

In het Besluit Begroting en Verantwoording provincies en gemeenten (BBV) wordt onderscheid gemaakt tussen investeringen met economisch nut en investeringen met maatschappelijk nut. Investeringen met economisch nut zijn alle investeringen die bijdragen aan de mogelijkheid middelen te verwerven en/of die verhandelbaar zijn. De gemeente heeft ook investeringen die geen middelen genereren, maar wel duidelijk een publieke taak vervullen. Het gaat hierbij om investeringen in water, wegen, civiele kunstwerken, groen en kunstwerken. Dit zijn investeringen met maatschappelijk nut.

Alle investeringen met economisch nut moeten worden geactiveerd. Dit betekent dat deze investeringen als actief op de balans worden opgenomen en dat daarover wordt afgeschreven gedurende de levensduur. Investeringen in de openbare ruimte met maatschappelijk nut kunnen worden geactiveerd. Boekwaarde bestaande activa met economisch nut

Ultimo 2016

Programma 1: Bestuur en dienstverlening

0

Programma 2: Openbare orde en veiligheid/Integrale handhaving

317.702

Programma 3: Verkeer, vervoer en openbare ruimte

643.866

Programma 4: Economische zaken en toerisme Programma 5: Milieu en water

5.264.252 249.730

Programma 6: Sport en cultuur

3.420.876

Programma 7: Maatschappelijke zorg en Jeugd

5.415.684

Programma 8: Onderwijs

11.898.666

Programma 9: Werk en inkomen Programma 10: Ruimtelijke ordening en volkshuisvesting Programma 11: Algemene dekkingsmiddelen Totaal

Boekwaarde bestaande activa met maatschappelijk nut

0 30.950 3.521.108 30.762.834

Ultimo 2016

Programma 1: Bestuur en dienstverlening

0

Programma 2: Openbare orde en veiligheid/Integrale handhaving

0

Programma 3: Verkeer, vervoer en openbare ruimte

6.756.985

Programma 4: Economische zaken en toerisme

0

Programma 5: Milieu en water

0

Programma 6: Sport en cultuur

0

Programma 7: Maatschappelijke zorg en Jeugd Programma 8: Onderwijs

180.834 12.251

Programma 9: Werk en inkomen

0

Programma 10: Ruimtelijke ordening en volkshuisvesting

0

120/128

Programma 11: Algemene dekkingsmiddelen

0

Totaal

6.950.070

Nieuwe investeringen met economisch nut

2016

Programma 5: Milieu en water - Milieustraat

PM

Programma 7: Maatschappelijke zorg en Jeugd - De Weijers Totaal

Nieuwe investeringen met maatschappelijk nut

384.000 384.000

2016

Programma 3: Verkeer, vervoer en openbare ruimte - Rehabilitatie Kerkendijk

916.100

- Aanvullend krediet Floreffestraat

138.269

Totaal

1.054.369

Financiering De financiering bij de gemeente Someren geschiedt conform het Treasurystatuut. Voor meer informatie wordt verwezen naar paragraaf 6.6 Financiering.

Verloop van reserves en voorzieningen Reserves en voorzieningen lijken ogenschijnlijk op elkaar, het zijn beide spaarpotten voor toekomstige uitgaven. Er is wel een wezenlijk verschil. Reserves zijn eigen vermogen. Voorzieningen zijn verplichtingen waar de raad niet onderuit kan, vreemd vermogen dus.

Een reserve is een bedrag dat apart is gezet door de raad, maar waar geen verplichting voor bestaat. Dat geld kan de gemeente vrij aanwenden. De reserves worden onderscheiden in de algemene reserve en de bestemmingsreserves.

Een voorziening is een apart gezet bedrag voor onvermijdelijke toekomstige uitgaven waarvan tijdstip en omvang niet exact bekend zijn (bijvoorbeeld onderhoud wegen). Afhankelijk van allerlei omstandigheden zal dat vroeg of laat aan de orde zijn. De voorzieningen worden onderscheiden in onderhoudsvoorzieningen en voorzieningen voor verplichtingen, verliezen en risico’s. De hoogte van de voorzieningen is gebaseerd op onderhoudsplanningen voor de komende tien jaar of op actuele berekeningen van de verplichting, het verlies of het risico.

121/128

Saldo begin 2016

Vermeerderingen

Verminderingen

Saldo eind 2016

1

Algemene reserves Algemene reserve grondbedrijf

6.360.601

495.565

702.827

6.153.339

2

Algemene risicoreserve

1.500.000

30.000

30.000

1.500.000

3 4

Algemene reserve vrij aanwendbaar Vastgelegde algemene reserve

1.097.813 33.312.054

21.956 30.000

293.590 0

826.179 33.342.054

42.270.468

577.521

1.026.417

41.821.572

10.000

Bestemmingsreserves 1

Reserve rekenkamerfunctie

10.000

0

0

2

Reserve bindingsactiviteiten / bijzonder belonen

59.974

6.500

26.000

40.474

3 4

Reserve rehabilitatie licht belaste wegen Reserve automatisering

1.022.000 448.359

86.000 84.941

0 186.000

1.108.000 347.300

5

Reserve E-gemeente

111.222

0

12.714

98.508

6 7

Reserve schoolgebouwen Reserve bossen

0 131.373

0 0

0 15.650

0 115.723

8

Reserve groenbeheer

511.675

56.629

12.700

555.604

9 Reserve frictiekosten Wet werken naar vermogen 10 Reserve basisvoorziening

38.844 164.168

0 0

0 50.061

38.844 114.107

11 Reserve decentralisatie AWBZ

153.422

0

153.422

0

12 Reserve asielzoekers 13 Reserve transitie jeugdzorg

64.908 162.679

0 0

0 40.000

64.908 122.679

14 Reserve milieubeheer

0

0

0

0

15 Reserve dekking niet-structurele lasten 2003/2006 16 Reserve dekking niet-structurele lasten 2007/2010

0 0

0 0

0 0

0 0

17 Reserve dekking niet-structurele lasten 2011/2014

0

0

0

0

18 Reserve dekking niet-structurele lasten 2015/2018

0

248.590

248.590

0

3.834.935 167.780

76.694 0

327.105 41.945

3.584.524 125.835

19 Reserve heractivering 20 Egalisatiereserve BCF 21 Reserve artikel 22

21.698

434

5.000

17.132

22 Reserve bijzondere werken 23 Reserve buitengebied in ontwikkeling

826.834 861.810

266.363 249.826

48.000 10.000

1.045.197 1.101.636

24 Reserve sociaal beleid

869.342

0

297.814

571.528

25 Reserve kapitaallasten 26 Reserve HNG-depot

557.549 436.360

0 0

33.975 87.272

523.574 349.088

10.454.932

1.075.977

1.596.248

9.934.661

52.725.400

1.653.498

2.622.665

51.756.233

Totaal reserves Voorzieningen 1

Voorziening wethouders

540.541

0

23.500

517.041

2 3

Voorziening spaar-ADV Voorziening wachtgeldregeling voormalig wethouders

70.526 174.000

0 0

0 105.966

70.526 68.034

4

Voorziening onderhoud wegen

201.131

810.221

1.011.352

0

5

Voorziening rehabilitatie licht belaste wegen

361.371

0

361.371

0

6 7

Voorziening openbare verlichting Voorziening monumenten

492.310 159.091

20.000 22.689

68.145 22.689

444.165 159.091

8

Voorziening afval

9 Voorziening onderhoud riolering GRP 10 Voorziening onderhoud riolering exploitatie 11 Voorziening sociaal beleid 12 Voorziening Lauruscomplex 13 Voorziening onderhoud gebouwen Totaal voorzieningen Totaal

98.000

0

0

98.000

1.544.176 162.296

345.101 151.686

687.000 0

1.202.277 313.982

101.410

0

75.348

26.062

0 1.754.859

0 486.113

0 304.042

0 1.936.930

5.659.711

1.835.810

2.659.413

4.836.108

58.385.111

3.489.308

5.282.078

56.592.341

Toelichting Reserves

Algemene reserve grondbedrijf De vermeerdering van de reserve grondbedrijf betreft de afwikkelingen van bouwgrondexploitatie Loovehof (€ 431.959,--) en de jaarlijkse rentetoevoeging (€ 63.606,--). De vermindering van de reserve grondbedrijf wordt veroorzaakt door de overheveling naar de reserve buitengebied in ontwikkeling en de reserve bijzondere werken (overheveling van € 499.652,-- naar rato van

122/128

verkochte aantal m²), door een onttrekking van kapitaallasten in het kader van onderwijshuisvesting van € 171.405,-- en ten slotte door een onttrekking ad. € 31.770,-- met betrekking tot kosten startersleningen.

Algemene risicoreserve De vermeerdering van de algemene risicoreserve betreft de bijgeschreven rente die uiteindelijk wordt toegevoegd aan de vastgelegde algemene reserve.

Algemene reserve vrij aanwendbaar / Vastgelegde algemene reserve De mutaties in de algemene reserve vrij aanwendbaar bestaan uit de jaarlijkse rentebijschrijving van € 21.956,-- en onttrekkingen in het kader van het investeringsprogramma (jaarschijf 2016 € 248.590,--) en de onttrekking ad € 45.000,-- met betrekking tot kosten Invoering budget kindzorg schooljaar 2016/2017.

Reserve bindingsactiviteiten Conform bestaand beleid wordt jaarlijks € 6.500,-- gestort in deze reserve. Eénmaal per drie jaar vindt een meerdaags personeelsreisje plaats. Dit zal in 2016 plaatsvinden en de kosten hiervan worden deels onttrokken aan deze reserve (€ 26.000,--).

Reserve rehabilitatie wegen Conform bestaand beleid wordt jaarlijks € 86.000,-- gestort in deze reserve.

Reserve automatisering Conform bestaand beleid is deze reserve bedoeld voor het vervangen van apparatuur voor dataopslag, back en uitwijk. Deze reserve heeft het karakter van een egalisatiereserve. Conform het plan worden jaarlijks bedragen toegevoegd en onttrokken aan deze reserve.

Reserve E-gemeente Conform het E-realisatieplan worden jaarlijks bedragen onttrokken aan deze reserve.

Reserve bossen De reserve is enerzijds ingesteld voor het dekken van toekomstige exploitatietekorten en anderzijds voor het opstellen van een bosbeheerplan. Het bedrag van de onttrekking betreft het nadelig exploitatieresultaat.

Reserve groenbeheer Er wordt jaarlijks € 56.629,-- gestort in deze reserve. Verder worden de kosten uit het investeringsprogramma (jaarschijf 2016; 16-40300 ad. € 12.700,--) die ten laste van deze reserve zijn begroot, in 2016 onttrokken.

Reserve basisvoorziening Het reïntegratietekort (exclusief lasten kostenverdeling) binnen het Participatiebudget wordt ten laste van de reserve basisvoorziening gebracht. 123/128

Reserve decentralisatie AWBZ De kosten uit het investeringsprogramma (jaarschijf 2016; 16-10700 ad. € 153.422,--) die ten laste van deze reserve zijn begroot, worden in 2016 onttrokken.

Reserve transitie Jeugdzorg De kosten uit het investeringsprogramma (jaarschijf 2016; 16-10701 ad. € 40.000,--) die ten laste van deze reserve zijn begroot, worden in 2016 onttrokken.

Reserve dekking niet-structurele lasten 2015/2018 Deze reserve dient ter dekking van de incidentele investeringen uit het investeringsprogramma (jaarschijf 2016).

Reserve heractivering Conform bestaand beleid vindt jaarlijks rentebijschrijving plaats en worden de kapitaallasten van de in het verleden geheractiveerde kapitaaluitgaven ten laste van deze reserve gebracht.

Egalisatiereserve BCF Conform bestaand beleid worden jaarlijks bedragen onttrokken aan deze reserve. Deze onttrekkingen zijn meerjarig verwerkt in de begroting. Na verwerking is het saldo nihil.

Reserve artikel 22 De mutaties bestaan uit de jaarlijkse rentebijschrijving en uitgaven in het kader van het actieprogramma woonvisie.

Reserve bijzondere werken Deze reserve worden jaarlijks gevoed vanuit de grondexploitatie op basis van het aantal uitgegeven m2 grond. Voor 2016 is deze storting € 249.826,--. Daarnaast bedraagt de rentebijschrijving in 2016 € 16.537,--. In 2016 wordt € 48.000,-- onttrokken ten behoeve van speeltoestellen (zie jaarschijf 2016 investeringsprogramma; 12-40801).

Reserve buitengebied in ontwikkeling Deze reserve worden jaarlijks gevoed vanuit de grondexploitatie op basis van het aantal uitgegeven m2 grond. Voor 2016 is deze storting € 249.826,--. In 2016 wordt € 10.000,-ontrokken voor het creëren van nieuwe natuur in het buitengebied.

Reserve sociaal beleid Deze reserve is bedoeld om de extra kosten voor de samenvoeging van bedrijfsvoering en de niet gerealiseerde bezuinigingen te dekken.

Reserve kapitaallasten Aan deze reserve worden afschrijvingslasten onttrokken die incidenteel afgedekt zijn.

124/128

Reserve HNG-depot Jaarlijks wordt een evenredig bedrag van de destijds ontvangen overnamesom ten gunste van de exploitatie gebracht.

Voorzieningen Het merendeel van de mutaties vloeit voort uit vastgestelde meerjaren-onderhoudsprogramma's van kapitaalgoederen. Een nadere toelichting is opgenomen in paragraaf 6.3 Onderhoud kapitaalgoederen.

Uitgangspunten begroting Algemeen

Loon- en prijsontwikkeling Met betrekking tot de loon- en prijsontwikkeling van diensten van derden hanteren we voor de begroting 2016 e.v. de nullijn. Dit houdt in dat geen rekening is gehouden met loon- en prijsstijgingen. Uitzondering hierbij vormen de situaties waarbij doorberekeningen van stijgingen contractueel zijn bedongen.

Goederen en diensten Uitgangspunt is geen volume-uitbreiding. In geval dat toch sprake is van volume-uitbreiding is dit nader toegelicht.

Huren en pachten De ramingen voor huren en pachten worden aangepast conform overeenkomsten dan wel wettelijke verhogingen.

Gemeenschappelijke regelingen Voor de gemeenschappelijke regelingen geldt, dat deze hun beleid presenteren op basis van ongewijzigd beleid. Nieuw beleid dient apart inzichtelijk te worden gemaakt en goedgekeurd door de deelnemende gemeenten. Door het rijk opgelegde efficiencykortingen voor gedecentraliseerde taken en andere algemeen geldende tegenvallers dienen zoveel mogelijk te worden vertaald richting de gemeenschappelijke regelingen.

Rente- en afschrijvingsbeleid

Afschrijvingen De investeringen zijn globaal getoetst op resterende nuttigheidsduur, gerelateerd aan de restant afschrijvingstermijn. Bij investeringen waarvan de resterende nuttigheidsduur beduidend afwijkt van de restant afschrijvingstermijn, kunnen wij een voorstel doen om extra af te schrijven dan wel op te waarderen.

125/128

Rentebeleid De ontwikkelingen in de rente op lange termijn geven aanleiding om de rente ten opzichte van de begroting 2015 te wijzigen. Bij de Kadernota 2016 is besloten om de rente op de investeringen, met uitzondering van die activa waarvoor een vast percentage is afgesproken, te bepalen op 2%. Voor de toerekening van rente aan de reserves wordt eveneens een percentage van 2% gehanteerd. Dit percentage is afgeleid van het rentepercentage (afgerond) dat we betalen bij de BNG voor de afgesloten lening.

Rente van het Investeringsprogramma 2016-2019 Voor de berekening van de kapitaallasten wordt uitgegaan van een rente op basis van een heel jaar van 2%.

Rente bestemmingsreserves Over de saldi van de bestemmingsreserves wordt een rente vergoed van 2%. De algemene reserve Grondbedrijf zal, in het kader van de realisatie van grote werken, op korte termijn betaalbaar dienen te zijn. Gelden kunnen als gevolg hiervan niet voor langere termijn worden belegd. Hierbij past een rentevergoeding van 1%.

Rente voorzieningen Voorzieningen dienen naar beste schatting dekkend te zijn voor de achterliggende verplichtingen en risico’s. Ze mogen niet groter of kleiner zijn dan die verplichtingen en risico’s. Het is daarom conform het BBV niet toegestaan rente toe te voegen aan voorzieningen. Toevoegingen zijn gebaseerd op een tijdige opbouw van de noodzakelijke omvang van de voorziening. Voorts zijn rentetoevoegingen aan voorzieningen toegestaan als de voorziening tegen contante waarde is gewaardeerd. Een voorziening is tegen contante waarde gewaardeerd als bij de bepaling van de hoogte van de jaarlijkse toevoeging aan de voorziening wordt uitgegaan van een lagere omvang dan de omvang die de voorziening over enige tijd moet hebben. Dit gaat op voor bijvoorbeeld de voorziening herstel en vervanging riolen en gemalen. Voor de rentetoerekening geldt voor de voorzieningen hetzelfde percentage als bij de bestemmingsreserves (2%).

Belastingen en rechten

Onroerende-zaakbelasting Ten aanzien van de tarieven OZB wordt conform bestaand beleid uitgegaan van een stijging met het inflatiepercentage van het jaar voorafgaand aan het jaar waarin de tarieven worden vastgesteld. Voor 2016 betekent dit een verhoging (op basis van het inflatiepercentage van 2014) met 1% volgens opgave van het CBS.

Rioolrechten In het dekkingsplan riolering is het rioolrecht voor de komende jaren “vastgelegd”. De gevolgen hiervan zijn in de begroting verwerkt.

126/128

Afvalstoffenheffing Bij de afvalstoffenheffing/reinigingsrecht geldt als uitgangspunt dat de tarieven volledig kostendekkend zijn.

Niet-ingezetenen belasting Voor het tarief van de toeristenbelasting wordt uitgegaan van een stijging met het inflatiepercentage van het jaar voorafgaand aan het jaar waarin de tarieven worden vastgesteld. Daarbij wordt opgemerkt dat het tarief eerst wordt aangepast, indien de gecumuleerde verhogingen afgerond 5 eurocent bedragen. Bij de behandeling van de begroting 2015 zijn ook de tarieven voor 2016 bepaald.

Overige heffingen De overige heffingen (hondenbelasting, marktgelden en leges) dienen zoveel mogelijk kostendekkend te zijn.

Berekening EMU-saldo Het begrotingssaldo van een land geeft weer of dat land een overschot of een tekort heeft bij zijn overheidsuitgaven. Als de uitgaven in een bepaald jaar groter zijn dan de inkomsten, is er in dat jaar sprake van een tekort en groeit de staatsschuld. De lidstaten van de Europese Unie hebben afgesproken allemaal met eenzelfde definitie van het begrotingssaldo te werken. Ze noemen dit het EMU-saldo. Het EMU-saldo betreft het vorderingensaldo van de totale overheid. Dit betekent dat zowel de financiën van de rijksoverheid als van de decentrale overheden (zoals gemeenten, provincies en waterschappen) en premiegefinancierde sectoren als de sociale zekerheid en de zorg meetellen voor het EMU-saldo.

Berekening referentiewaarde Uitgaande van het maximaal EMU-tekort dat gemeenten, provincies en waterschappen gezamenlijk mogen hebben, wordt voor elke lokale overheid afzonderlijk een referentiewaarde berekend. Voor de gemeenten en provincies gebeurt dit op basis van hun aandeel in de algemene uitkering van het gemeentefonds, respectievelijk de totale uitkering van het provinciefonds. De individuele EMU-referentiewaarden voor de waterschappen worden door de Unie van Waterschappen berekend en aan de waterschappen gecommuniceerd. Een individuele EMU-referentiewaarde betreft geen norm, maar een indicatie van het aandeel dat een gemeente op basis van zijn begrotingstotaal in de gezamenlijke tekortnorm heeft.

127/128

In onderstaande tabel wordt het berekende EMU-saldo van de gemeente Someren en de referentiewaarde conform de berekening van het Rijk weergegeven:

Jaar

EMU-saldo

Referentiewaarde EMU-saldo

gemeente Someren

(berekening Rijk)*

(x € 1.000,--)

(x € 1.000,--)

2015

-3.566

-2.105

2016

320

-2.105

2017

1.690

-2.105

Op basis van de begroting 2016 is er een EMU-overschot van € 320.000,--. De gemeente Someren mag een EMU-tekort hebben van € 2.105.000,--. Dit betekent dat de gemeente Someren aan de referentiewaarde voldoet.

* De referentiewaarde 2015 is in de septembercirculaire 2014 door het Rijk vastgesteld. Voor 2016 en 2017 zijn de waarden nog niet berekend. Deze waarden zijn daarom gelijk gehouden aan 2015.

128/128

Integrale handhaving

Recommend Documents