Instelling hof van beroep Antwerpen
Onderwerp Postbusadres. Werkelijke vestiging belangen vennootschap. Intellectuele valsheid. Mededaderschap. Bestanddelen. Geen nadeelsvereiste
Datum 13 december 2012
Copyright and disclaimer De inhoud van dit document kan onderworpen zijn aan rechten van intellectuele eigendom van bepaalde betrokkenen, Er wordt u geen recht verleend op deze rechten. M&D Seminars geeft u via dit document informatie, maar verstrekt geen advies. M&D Seminars garandeert niet dat de informatie in dit document foutloos is. U gebruikt de inhoud van dit document op eigen risico. M&D Seminars, noch een van haar directieleden, aandeelhouders of bedienden zijn aansprakelijk voor bijzondere, indirecte, bijkomstige, afgeleide of bestraffende schade, noch voor enig ander nadeel van welke aard ook bij het gebruik van dit document en van de inhoud van dit document. © M&D Seminars – 2013
M&D SEMINARS Eikelstraat 38 | 9840 De Pinte | T 09 224 31 46 | F 09 225 32 17 |
[email protected] | www.mdseminars.be
Samenvatting Als de verhuurder wist dat een vennootschap die van hem huurde slechts een louter ‘postbusadres’ beoogde, zonder aldaar werkelijk de belangen van de vennootschap te vestigen, en de verhuurder hieraan met kennis van zaken noodzakelijke hulp heeft verleend, maakt de verhuurder zich plichtig aan de intellectuele valsheid in geschriften door het vermommen van de waarheid met betrekking tot de werkelijke zetel van de vennootschap. Om een beklaagde te veroordelen als mededader van het misdrijf ‘valsheid in geschriften en gebruik van valse stukken’ hoeven niet alle bestanddelen van het misdrijf in de deelnemingshandelingen aanwezig te zijn. Het is voldoende dat vaststaat dat een dader het misdrijf valsheid in geschriften en gebruik van valse stukken heeft gepleegd en dat de mededader bewust aan de uitvoering van dat misdrijf heeft deelgenomen op één der wijzen bepaald bij de wet. Om een strafbare valsheid in geschriften uit te maken, is niet vereist dat de valsheid werkelijk een nadeel berokkent: het volstaat dat de valsheid schade kan meebrengen, zelfs indien er later geen schade ontstaat.
Volledige tekst Het Hof van Beroep, zitting houdende op 13 december 2012 te Antwerpen, 12e kamer (…) 4.2.1.1. de tenlasteleggingen Beide beklaagden worden vervolgd als mededaders (art. 66 Sw.) van de misdrijven valsheid in authentieke en openbare geschriften en gebruik ervan (tenlasteleggingen sub A.) en valsheid in private geschriften en gebruik ervan (tenlasteleggingen sub B.). Om een beklaagde wettig te kunnen veroordelen als mededader van het misdrijf ‘valsheid in geschriften en gebruik van valse stukken’ behoeven niet alle bestanddelen van het misdrijf in de deelnemingshandelingen aanwezig te zijn; het is voldoende dat vaststaat dat een dader het misdrijf valsheid in geschriften en gebruik van valse stukken heeft gepleegd en dat de mededader bewust aan de uitvoering van dat misdrijf heeft deelgenomen op één der wijzen bepaald bij de wet. Om een strafbare valsheid in geschriften uit te maken, is bovendien niet vereist dat de valsheid werkelijk een nadeel berokkent: het volstaat dat de valsheid schade kan meebrengen, zelfs indien er later geen schade ontstaat. Het is duidelijk dat de beklaagden niet rechtstreeks tussengekomen zijn bij het opstellen van de in de tenlasteleggingen A. en B. geviseerde akten, vermits dit akten betreffen in verband met de oprichting/werking van de diverse vennootschappen, met wie de vennootschap van beklaagden NV ANJO een overeenkomst van onderhuur had aangegaan.
Alle geviseerde akten hebben echter wel betrekking op de vaststelling/verplaatsing van de maatschappelijke zetel van de respectieve vennootschappen op het adres te 2000 Antwerpen, …straat 7-9. In de mate dat aangetoond is dat beide beklaagden wisten dat de respectieve vennootschappen op het adres te 2000 Antwerpen, …straat 7-9 slechts een louter ‘postbusadres’ beoogden, zonder aldaar werkelijk de belangen van hun vennootschap te vestigen, en zij hieraan met kennis van zaken noodzakelijke hulp hebben verleend, maken zij zich plichtig aan de hen ten laste gelegde misdrijven, meer bepaald aan de intellectuele valsheid in geschriften door het vermommen van de waarheid met betrekking tot de werkelijke zetel van de respectieve vennootschappen.
4.2.1.2. de maatschappelijke zetel van een vennootschap De maatschappelijke zetel van een vennootschap is het centrum van de werkzaamheid en van de belangen van de vennootschap, dus de plaats waar zij geleid wordt, waar het bestuur normaliter vergadert en waar zich de boekhouding en de archieven bevinden, samen met de centrale administratie en waar meestal de algemene vergadering plaatsvindt. Op de maatschappelijke zetel van de vennootschap wordt het register van de aandelen op naam gehouden (art. 463, al. 1 en 464 (NV) en art. 233, al. 1 (BVBA) Venn.W.) en aldaar kunnen de aandeelhouders of vennoten kennis nemen van de jaarrekening en de daarbij horende stukken en verslagen (art. 533 (NV) en art. 283 (BVBA) W.Venn.). De zetel van een vennootschap is derhalve enigszins vergelijkbaar met de woonplaats van een natuurlijk persoon, namelijk als de plaats waar de vennootschap steeds kan bereikt worden en waar haar belangen gevestigd zijn.
4.2.1.3. de maatschappelijke zetel van de vennootschappen werd fictief gevestigd op het adres te 2000 Antwerpen, …straat 7-9 De eerste rechter heeft op basis van de elementen van het strafdossier terecht geoordeeld dat beide beklaagden louter fictieve postbusadressen verhuurden aan de respectieve vennootschappen, en dat zij dit wetens en willens deden. Hiervoor wordt verwezen naar de oordeelkundige redengeving van de eerste rechter, welke door de beklaagden in hoger beroep niet weerlegd wordt en door het hof wordt beaamd en overgenomen, en aangevuld als volgt. Het hof verwijst in het bijzonder naar de volgende objectief vastgestelde elementen van het strafdossier: -
tijdens de huiszoeking in het pand aan de …straat 7-9 (stuk 449) d.d. 27.07.2010 hebben de verbalisanten vastgesteld dat aldaar géén economische of administratieve activiteiten plaatsvonden en dat er van de aldaar officieel gevestigde vennootschappen quasi géén administratie of boekhouding kon worden aangetroffen, met uitzondering van ongeopende poststukken: de meeste archiefkasten waren leeg, de aangetroffen computers betreffen oude en niet-aangesloten toestellen, er is géén vaste telefoonaansluiting in het gebouw (enkel een
internetaansluiting), er is geen onthaalbalie, geen mogelijkheid om per vennootschap boekhouding of andere stukken in een afsluitbare ruimte/kast te bewaren. -
de verantwoordelijken van de meeste vennootschappen die aldaar huurden verklaarden dat zij er nooit enige activiteit hebben uitgeoefend, dat zij er nooit klanten hebben ontvangen, dat zij er enkel occasioneel kwamen om hun post op te halen na afspraak met beklaagden, dat zij géén sleutel hadden van de burelen en dat er in principe niemand in de burelen aanwezig was behoudens na voorafgaande (en soms moeizame) afspraak met beklaagden.
-
zelfs de boekhouding en administratie van de eigen vennootschap van beide beklaagden zelf, met name NV ANJO, bleek niet aanwezig op haar maatschappelijke zetel aan de …straat 7-9, doch werd tijdens de huiszoeking d.d. 27.07.2010 grotendeels aangetroffen in de privéwoning van beklaagden te 9688 Maarkedal, …straat .., vanwaar NV ANJO klaarblijkelijk effectief werd bestuurd. Ook D.S.E. verklaarde op 24.08.2010 dat zijn boekhouding door beklaagden werd meegenomen naar hun privéadres (stuk 124, onderkaft 2), en tijdens de huiszoeking in de woning van beklaagden te Maarkedal werden meerdere poststukken van vennootschappen teruggevonden die met NV ANJO een huurovereenkomst hadden afgesloten.
-
beklaagden voerden publiciteit voor hun dienstverlening onder meer onder de noemers “officebox voor domicilie vennootschap, ondernemingsadres, postadres”, hetgeen niet wijst op een daadwerkelijke vestiging van de maatschappelijke zetel (met inbegrip van de belangen van de vennootschap) op het adres aan de …straat 7-9;
-
in hun advertenties werd nooit de naam van de vennootschap van beklaagden vermeld (NV ANJO), doch integendeel werden in advertenties en briefwisseling (o.a. aangetekende ingebrekestellingen) door beklaagden valse namen gebruikt (o.a. ‘S.D.L’ en ‘A.V.’), hetgeen duidelijk wijst op hun criminele intenties. Eerste en tweede beklaagde waren de enige verantwoordelijken van NV ANJO, zodat enkel zij deze valse namen gebruikt kunnen hebben in briefwisseling en advertenties namens NV ANJO.
-
beklaagden sloten via NV ANJO onder meer ‘huurovereenkomsten virtueel kantoor plus’ af met vennootschappen. Op grond van deze overeenkomsten mag het adres door de vennootschaphuurder enkel gebruikt worden om briefwisseling te ontvangen, vermelding van het adres op briefhoofd van de huurder en als ‘domicilieadres voor de handelszaak’. Dit betreft zuivere verhuring van een postbusadres (vandaar de treffende benaming ‘virtueel kantoor’), vermits de huurder géén toegang heeft tot de gehuurde ‘ruimte’, hij er géén administratie kan voeren en er evenmin afspraken kan ontvangen (zie bv. huurovereenkomst met Dijomi BVBA – stuk 176 onderkaft 2). De zaakvoerder van BVBA Dijomi verklaarde op 27.08.2010 uitdrukkelijk dat hij in financiële problemen zat, en dat hij op internet op zoek ging naar een louter postbusadres voor zijn vennootschap, waardoor hij in contact kwam met beklaagden.
-
beklaagden pasten dit systeem niet enkel toe voor vennootschappen, doch tevens voor natuurlijke personen, meestal met financiële problemen, die op zoek waren naar een domicilieadres, waar zij niet daadwerkelijk zouden verblijven. Beklaagden verhuurden in het pand gelegen aan de …straat 7-9 op basis van zogenaamde ‘cohousing-huurovereenkomsten’ op die wijze appartementen aan meerdere personen die elkaar niet kenden, en die toch op één en hetzelfde appartement werden gedomicilieerd (zie o.a. de verklaring van D.S.J. d.d. 18.08.2010 – stuk 88 onderkaft 2 en voorbeeld van zulke cohousing-huurovereenkomst stuk 113 onderkaft 2).
-
een groot aantal van de vennootschappen die hun maatschappelijke zetel hadden geplaatst of verplaatst naar het adres aan de …straat 7-9, werden korte tijd later failliet verklaard. De aangestelde curatoren konden ter plaatse nooit iemand aantreffen, en evenmin werd de boekhouding van de gefailleerde vennootschappen aldaar door de curatoren aangetroffen.
-
eerste en tweede beklaagde spreken zich op meerdere punten tegen wat betreft de beweerde dienstverlening aan de vennootschappen die er huurden, en in het bijzonder wat betreft de terbeschikkingstelling van een sleutel aan deze huurders.
Rekening houdend met het grote aantal vennootschappen dat op korte tijd een huurovereenkomst afsloot van NV ANJO, met de gebrekkige of zelfs afwezige kantoorinfrastructuur, met het gelijkaardige verhuursysteem voor particulieren (‘cohousing’), met het gebruik van valse namen door beklaagden en met de gelijkluidende verklaringen van de zaakvoerders van de vennootschappen-huurders, is het duidelijk dat zowel eerste als tweede beklaagde doelbewust noodzakelijke hulp heeft verleend bij het plegen van de intellectuele valsheid in geschriften door het vermommen van de waarheid met betrekking tot de werkelijke zetel van de respectieve vennootschappen. Door het actief publiceren van advertenties in een specifiek segment van publiciteit (www.koopjeskrant.be, www.wattedoen.be, www.2dehands.be, e-bay, …) hebben beklaagden zaakvoerders van vennootschappen in moeilijkheden aangetrokken, en hebben beklaagden de thans vervolgde misdrijven rechtstreeks uitgelokt in de zin van art. 66 Sw. Het bedrieglijk opzet in hoofde van beklaagden bestaat in de bedoeling aan zichzelf (onrechtstreeks via hun belang in hun vennootschap NV ANJO) en aan anderen (hun vennootschap NV ANJO) een onrechtmatig voordeel te verschaffen door het innen van de huurgelden. De betrokken vennootschappen hebben enkel bij beklaagden gehuurd met de wetenschap dat hun schuldeisers aldaar géén uitvoeringsmogelijkheden hadden, zodat de door NV ANJO geïnde huurgelden een onrechtmatig voordeel uitmaken. De eerste rechter heeft derhalve de ten laste gelegde feiten in hoofde van beide beklaagden terecht bewezen verklaard
(…)
