Instelling Moore Stephens Verschelden www.moorestephens.be
Onderwerp Hou het saldo van uw R/C onder controle
Datum 24 april 2012
Copyright and disclaimer De inhoud van dit document kan onderworpen zijn aan rechten van intellectuele eigendom van bepaalde betrokkenen, Er wordt u geen recht verleend op deze rechten. M&D Seminars geeft u via dit document informatie, maar verstrekt geen advies. M&D Seminars garandeert niet dat de informatie in dit document foutloos is. U gebruikt de inhoud van dit document op eigen risico. M&D Seminars, noch een van haar directieleden, aandeelhouders of bedienden zijn aansprakelijk voor bijzondere, indirecte, bijkomstige, afgeleide of bestraffende schade, noch voor enig ander nadeel van welke aard ook bij het gebruik van dit document en van de inhoud van dit document. © M&D Seminars – 2012
M&D SEMINARS Eikelstraat 38 | 9840 De Pinte | T 09 224 31 46 | F 09 225 32 17 |
[email protected] | www.mdseminars.be
Hou het saldo van uw R/C onder controle 24 april 2012
Veel bedrijfsleiders hebben een zogenaamde “rekening courant” in hun vennootschap. Gebruik die echter op een verstandige manier. U kan er mooi geld aan verdienen maar …. ook verliezen indien u niet goed oplet …
De rekening courant De rekening courant kan worden geformaliseerd door een geschreven overeenkomst maar dat is niet strikt noodzakelijk. In de praktijk gebeurt dat trouwens weinig. Voorbeeld Guido is de enige vennoot en zaakvoerder van vennootschap GOLDFEVER BVBA. De vennootschap kende hem iedere maand van 2011 een nettoloon toe van 2.000 €. Daarvan wordt er slechts 1.500 € effectief gestort op zijn privérekening. In december zat Guido privé wat krap bij kas en liet hij een privéreis ten bedrage van 1.500 € door de vennootschap betalen. Deze uitgave werd op zijn R/C geboekt. Op het einde van 2011 zal de rekening courant het volgende saldo vertonen: Beginsaldo
0€
Niet opgenomen saldo nettoloon: Januari 2011
500 €
Februari 2011
500 €
Maart 2011
500 €
April 2011
500 €
Mei 2011
500 €
Juni 2011
500 €
Juli 2011
500 €
Augustus 2011
500 €
September
500 €
2011
500 €
Oktober 2011
500 €
November 2011
500 €
December 2011 Privéreis december 2011
1.500 €
Creditsaldo
4.500 €
GOLDFEVER heeft per 31 december 2011 dus een schuld – of een rekening courant met creditsaldo - aan Guido voor een bedrag van 4.500 €.
Rekening courant met een creditsaldo Wanneer uw rekening courant een creditsaldo vertoont - u hebt in dat geval dus een vordering op uw vennootschap - is het mogelijk dat deze u daarop een rentevergoeding toekent. De aangerekende interesten zijn bij de vennootschap in principe fiscaal aftrekbaar. Weliswaar dient er door de vennootschap in beginsel 21% roerende voorheffing te worden ingehouden en doorgestort aan de Belgische schatkist. Op zich dus bijzonder interessant om op een dergelijke manier geld uit uw vennootschap te halen. Uw vennootschap realiseert immers een belastingbesparing van in principe 33,99% en bij u privé wordt er slechts 21% roerende voorheffing ingehouden. De toekenning van een loon of dividend kost minstens het dubbele. Om misbruiken te vermijden heeft de wetgever echter paal en perk gesteld door de interesten slechts aftrekbaar te maken binnen bepaalde grenzen[1]. Zo zijn interesten op een geldlening – toegestaan door een aandeelhouder, zaakvoerder, bestuurder, vereffenaar of door hun echtgenoot of kinderen - niet aftrekbaar in de mate dat volgende grenzen worden overschreden: 1.
het gedeelte van de interesten dat een marktconforme rentevoet overschrijdt
2.
de interesten die betrekking hebben op het gedeelte van de rentegevende voorschotten dat hoger is dan de som van de belaste reserves bij het begin van het belastbare tijdperk en het gestorte kapitaal op het einde van dat tijdperk
Het deel van de interesten dat bovenstaande grenzen overschrijdt, wordt op fiscaal vlak beschouwd als een dividenduitkering. Dit heeft tot gevolg dat de interesten in de mate van die overschrijding fiscaal niet aftrekbaar zijn en er op het overdreven gedeelte een roerende voorheffing is verschuldigd van 25% i.p.v. 21%. Hoe hoog de aangerekende rentevoet volgens de fiscus maximaal mag bedragen hangt af van een aantal factoren zoals verstrekte waarborgen, solvabiliteit van uw vennootschap, de door haar uitgeoefende activiteiten, looptijd, … Als basis kan alvast inspiratie gehaald worden in de door de Nationale Bank van België gepubliceerde rentetarieven op rekening courantkrediet. Voor meer info zie: http://www.nbb.be/belgostat/DataAccesLinker?Lang=N&Dom=4110&Table=4&Order=ASC. Momenteel is een gemiddelde rentevoet van +/- 6% sterk verdedigbaar. U heeft wellicht al begrepen dat hogere rentevoeten voor de nodige discussie kunnen zorgen wanneer uw belastingcontroleur op bezoek komt. Wees dus redelijk!
Uw vennootschap heeft een goed gevulde bankrekening en toch is ze nog geld aan u verschuldigd Het komt wel eens voor dat een vennootschap over een riante cashpositie beschikt maar toch interesten betaalt op een rekening courant ten gunste van een aandeelhouder of bedrijfsleider. Velen stellen zich de vraag of uw belastingcontroleur die aangerekende interesten kan verwerpen. Het antwoord op die vraag is niet zo evident en hangt af van de feitelijke omstandigheden. In elk geval kan de fiscus dit zomaar niet weigeren omdat het ene per sé niets te maken hoeft te hebben met het andere. Stel bijvoorbeeld dat de vennootschap cash wil aanhouden als buffer voor onvoorziene omstandigheden, voor een komende investering, voor kontante betaling, voor een belegging in aandelen, … Moeilijker wordt het natuurlijk als het geld vast is belegd in een obligatielening van 3 % …
Maar in elk geval, in de mate dat de interesten op onredelijke wijze de beroepsbehoeften overtreffen, riskeert u dat de fiscus een deel ervan zal verwerpen als beroepskost. Maar ook dat is eenvoudiger gezegd dan gedaan want uw belastingcontroleur riskeert op die manier te vervallen in willekeur. En daar pleit de rechtspraak meestal in het voordeel van de belastingplichtige.
De rekening courant met een debetsaldo Wanneer de rekening courant een debetsaldo vertoont, heeft uw vennootschap een vordering op u. Aangezien een vennootschap wordt opgericht met het doel om winst (of een vermogensvoordeel) te realiseren, dient u in principe een marktconforme rentevoet te betalen. De fiscale wetgever voorziet echter dat de aangerekende rentevoet voor inkomstenjaar 2011 niet minder dan 8,50% mag bedragen. Hanteerde u een lager tarief of betaalde u zelfs helemaal geen rente aan uw vennootschap, dan zal u voor het verschil in principe een voordeel in natura moeten opnemen op uw loonfiche en in uw aangifte personenbelasting. Aan dat voordeel kan u privé toch nog ontsnappen door dit bedrag te laten opnemen in uw rekening courant en aldus te laten belasten in uw vennootschap. In dat geval zal de vennootschap de verschuldigde belasting betalen op de aan te rekenen rente. Dat oogt op het eerste gezicht interessanter maar een groot nadeel hiervan is dat op die manier het saldo van uw rekening courant verder zal aangroeien, waarop alweer rente is verschuldigd …. En vroeg of laat moet u dat toch terugbetalen! Een vicieuze cirkel dus … Voorbeeld Gert-Jan is de enige vennoot en zaakvoerder van vennootschap ANGEL CAPITAL BVBA. Gert-Jan heeft privé wat investeringen op het oog en leende op 1/1/2011 een bedrag van 100.000 € van zijn vennootschap voor onbepaalde duur. Hij betaalt hiervoor geen rente aan de vennootschap. Voor inkomstenjaar 2011 zal Gert-Jan aldus een voordeel in natura moeten opnemen in zijn aangifte personenbelasting en dat voor een bedrag van 8.500 €. Dit voordeel zal in zijn aangifte bij zijn andere beroepsinkomsten worden gevoegd waardoor het voordeel zal worden belast aan het marginale tarief. In de praktijk dus meestal aan het tarief van 45% of 50%, nog verder verhoogd met de aanvullende gemeentebelasting. Bovendien zal het genoten voordeel ook de berekeningsbasis van de sociale bijdragen verhogen, zodat Gert-Jan drie jaar later meer (weliswaar fiscaal aftrekbare) sociale bijdragen zal verschuldigd zijn. Gert-Jan zou er ook kunnen voor opteren om het voordeel van 8.500 € te laten belasten in de vennootschap. In dat geval betaalt de vennootschap 33,99%[2] vennootschapsbelasting op het voordeel. Het grote nadeel hiervan is dat het saldo van de rekening courant hierdoor verder aangroeit van 100.000 € naar 108.500 € en dat voor inkomstenjaar 2012 interesten zullen worden aangerekend op een hoger saldo. Een rekening courant met een debetsaldo vermijdt u dus maar best. Dat kost u immers een bom geld. Is het kwaad reeds geschied, probeer dan om het debetsaldo zo snel mogelijk te verminderen en liefst helemaal weg te werken. Dat kan bijvoorbeeld door:
• • • • • •
Een kapitaalvermindering door te voeren - indien het volstortte kapitaal hoger is dan het wettelijke minimum Een deel van de opgepotte reserves uit te keren onder de vorm van een dividend, tantième of bijkomend loon Een inkoop van eigen aandelen door te voeren Goederen die u privé bezit te verkopen aan uw vennootschap Huur vooruit te betalen … Als laatste redmiddel kan worden geopteerd de vennootschap te ontbinden en te vereffenen. Dat is uiteraard nogal drastisch maar weliswaar soms de goedkoopste manier om van die negatieve rekening courant verlost te geraken. U kan dan terug met een nieuwe lei beginnen door opnieuw een vennootschap op te richten of uw beroepsactiviteiten verder uit te oefenen onder de vorm van een eenmanszaak. Geen rente laten belasten bij u privé of bij uw vennootschap is uiteraard ook een mogelijkheid. Maar dat is echt met vuur spelen aangezien de fiscus in dat geval gerechtigd is uw vennootschap een belastingaanslag van 309% te sturen op het niet aangegeven voordeel. Dat kost u dan nog meer!
Vervelende neveneffecten De praktijk leert dat vaak lichtzinnig wordt omgesprongen met de rekening courant. Vooral wanneer u privé-uitgaven met geld van de vennootschap betaalt en deze uitgaven op de rekening courant worden geboekt, verkrijgt de fiscus op die manier een zicht op uw uitgavenpatroon. Dat kan dan gebruikt worden bij een zogenaamde “indiciaire afrekening”. Neemt in een bepaald jaar het creditsaldo van uw rekening courant fors toe, dan kan de fiscus u vragen waar dat geld vandaan komt. Kan u dat niet aantonen, dan kan zij u belasten op basis van zogenaamde “tekenen en indiciën”. De fiscus zal m.a.w. vermoeden dat de aangroei voortspruit uit niet-aangegeven inkomsten. Ook bij een (echt)scheiding kan het saldo op de rekening courant voor de nodige discussies zorgen. Zo wordt er bij samenwonende of gehuwde partners in de praktijk vaak te weinig rekening gehouden met het feit dat er in bepaalde gevallen bij voorkeur aparte rekeningen courant worden gecreëerd voor iedere partner afzonderlijk. Zoniet is het nadien meestal onbegonnen werk om het saldo weder samen te stellen dat toekomt aan iedere partner afzonderlijk. Auteurs: Bart Vermoesen en Marc Ottevaere
[1] We gaan hier niet verder in op de discussie wat al dan niet als een geldlening moet worden beschouwd [2] Tenzij de vennootschap kan genieten van het verlaagd tarief