Instelling. Onderwerp. Datum

Instelling Federale Overheidsdienst Werkgelegenheid, Arbeid en Sociaal Overleg www.meta.fgov.be

Onderwerp Wegwijs in…de eerste job

Datum Juni 2010

Copyright and disclaimer De inhoud van dit document kan onderworpen zijn aan rechten van intellectuele eigendom van bepaalde betrokkenen, Er wordt u geen recht verleend op deze rechten. M&D Seminars geeft u via dit document informatie, maar verstrekt geen advies. M&D Seminars garandeert niet dat de informatie in dit document foutloos is. U gebruikt de inhoud van dit document op eigen risico. M&D Seminars, noch een van haar directieleden, aandeelhouders of bedienden zijn aansprakelijk voor bijzondere, indirecte, bijkomstige, afgeleide of bestraffende schade, noch voor enig ander nadeel van welke aard ook bij het gebruik van dit document en van de inhoud van dit document. © M&D Seminars – 2010

M&D SEMINARS Eikelstraat 38 | 9840 De Pinte | T 09 224 31 46 | F 09 225 32 17 | [email protected] | www.mdseminars.be

Wegwijs in ...

DE EERSTE JOB

Juni 2008

Federale Overheidsdienst Werkgelegenheid, Arbeid en Sociaal Overleg

Deze brochure is gratis te verkrijgen: ✓ Telefonisch op het nummer 02 233 42 11 ✓ Door rechtstreekse bestelling op de website van de Federale Overheidsdienst: http://www.werk.belgie.be ✓ Schriftelijk bij de: Cel Publicaties van de Federale Overheidsdienst Werkgelegenheid, Arbeid en Sociaal Overleg Ernest Blerotstraat 1 - 1070 BRUSSEL Fax: 02 233 42 36 E-mail: [email protected] Deze brochure is eveneens raadpleegbaar op de website van de FOD http://www.werk.belgie.be Cette brochure peut être également obtenue en français.

©FOD Werkgelegenheid, Arbeid en Sociaal Overleg Alle rechten voorbehouden voor alle landen. Niets uit deze uitgave mag geheel of gedeeltelijk worden verveelvoudigd, opgeslagen in een geautomatiseerd gegevensbestand, of openbaar gemaakt, in enige vorm of enige wijze, zonder de voorafgaande schriftelijke toestemming van de Directie van de communicatie van de FOD Werkgelegenheid, Arbeid en Sociaal Overleg. Indien de verveelvoudiging van teksten uit deze brochure echter strikt niet-commercieel gebeurt, voor informatieve of pedagogische doeleinden, is dit toegestaan met bronvermelding en, in voorkomend geval, met vermelding van de auteurs van de brochure.

MEDEDELING Omwille van de talrijke wijzigingen van de reglementering worden de brochures in de reeks “Wegwijs in ...” nagenoeg jaarlijks bijgewerkt. Indien u een recht of een voordeel wil doen gelden dat in deze brochure vermeld staat, doet u er goed aan navraag te doen of deze brochure wel degelijk de laatste uitgave is. U kan daarvoor terecht bij de Cel Publicaties van de Federale Overheidsdienst Werkgelegenheid, Arbeid en Sociaal Overleg. Deze vulgariserende brochure behandelt een reglementering die soms zeer complex is. Het is dan ook mogelijk dat een aantal specifieke gevallen niet aan bod komt. In geval van twijfel of voor bijkomende inlichtingen over de hier behandelde materies kunt u terecht bij de diensten en instellingen vermeld in het laatste deel van de brochure. Let op: op basis van deze brochure kan geen enkel recht geëist worden. De enige basis daarvoor wordt gevormd door de regelgevende teksten.

De redactie van deze brochure werd afgesloten op 31 mei 2008 Coördinatie: Directie van de communicatie Omslag en grafische leiding: Hilde Vandekerckhove Lay-out: Rilana Picard Omslagachtergrond: Isabelle Rozenbaum Druk: Drukkerij Bietlot Verspreiding: Cel Publicaties Verantwoordelijke uitgever: FOD Werkgelegenheid, Arbeid en Sociaal Overleg

Wettelijk depot: D/2008/1205/39

M/V Met de termen «student», «jongere», «werknemer» en «werkgever» wordt in deze brochure verwezen naar personen van beide geslachten.

Wegwijs in … de eerste job

Voorwoord

U

verlaat weldra de schoolbanken of auditoria van de universiteit of hogeschool, of u bent reeds op zoek naar een job. Het is een cliché, maar de intrede in het beroepsleven is een belangrijke stap in het leven.

E

r bestaat geen perfect recept om een job in de wacht te slepen! Wie zich goed voorbereidt, heeft echter steeds een stapje voor. Bovendien bestaan er verschillende instellingen die u zullen helpen bij uw zoektocht naar een job. Als pas afgestudeerde jongere komt u ook vaak in aanmerking voor bepaalde tewerkstellingsmaatregelen.

D

eze brochure geeft meer informatie over de nodige stappen bij de beeindiging van de studies en over de zoektocht naar werk. In de brochure wordt eveneens een aantal rechten en verplichtingen vermeld die belangrijk zijn eens u een baan gevonden hebt. Ook aan arbeid in het buitenland wordt een hoofdstuk gewijd. Ten slotte vindt u ook wat meer uitleg over de acties die u kunt ondernemen wanneer de werkloosheid aansleept.

3


Inhoudstafel 1 1.1 1.2

De leeftijd om te werken . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .9 De voltijdse leerplicht . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .9 De deeltijdse leerplicht . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .10

2 2.1 2.2 2.3

De tewerkstellingsperspectieven . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .11 Het belang van de studies . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .11 De noodzaak van een voortdurende aanpassing . . . . . . . . . . . . . .12 Het verdwijnen van de eentaligen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .14

3 3.1 3.1.1 3.1.2 3.1.3 3.1.4 3.1.5 3.2 3.2.1 3.2.2 3.2.3 3.2.4 3.3

Nodige stappen bij de beëindiging van de studies . . . . . . . . . . .15 De inschrijving als werkzoekende . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .15 Waarom? . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .15 Waar? . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .16 Wanneer? . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .17 Hoe? . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .18 De startbaanovereenkomst (SBO) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .18 De inschrijving bij een ziekenfonds . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .20 Waarom? . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .20 Waar? . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .21 Wanneer? . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .21 Hoe? . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .21 De kinderbijslag . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .21

4 4.1 4.2 4.3

De tewerkstellingsmogelijkheden . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .25 De privé-sector . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .25 De openbare sector . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .28 Werken als zelfstandige . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .30

5 5.1 5.2 5.3 5.4 5.5 5.6 5.6.1 5.6.2

De zoektocht naar werk . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .31 De persoonlijke balans . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .31 De tijdsfactor in het zoeken naar werk . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .33 Te volgen pistes . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .33 Het curriculum vitae (CV) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .35 Het sollicitatiegesprek en de testen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .38 Voorbeeld van brief en CV . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .41 De sollicitatiebrief . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .41 Het curriculum vitae . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .42

5

Wegwijs in ... 6


6 6.1 6.1.1 6.1.2 6.1.3 6.1.4 6.2 6.2.1 6.2.2 6.2.3 6.2.4 6.2.5

Arbeid in loondienst . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .43 De openbare sector . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .44 De werving . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .44 De stage . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .44 De loopbaan . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .44 De bezoldiging . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .45 De privé-sector . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .46 Arbeidsovereenkomst . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .46 Arbeidsreglement . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .48 Collectieve arbeidsovereenkomsten . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .49 Loon . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .49 Vakantie en vakantiegeld . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .50

7 7.1 7.2 7.3 7.4 7.4.1 7.4.2 7.4.3 7.5 7.5.1 7.5.2 7.5.3 7.5.4 7.6 7.6.1 7.6.2 7.6.3 7.7 7.7.1 7.7.2 7.7.3

Zelfstandige arbeid . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .53 Leeftijdsvereiste . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .53 Inschrijving als handels- of ambachtsonderneming . . . . . . . . . . . .53 Inschrijving als onderneming die onderworpen is aan de Belasting op de toegevoegde waarde (BTW) . . . . . . . . . . .54 Diverse verplichtingen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .55 Ambulante handelaar . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .55 Beroepskaart voor vreemdelingen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .55 Andere verplichtingen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .55 Plan Jonge Zelfstandigen van het Participatiefonds . . . . . . . . . . . .56 De jongeren die in aanmerking komen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .56 Het Participatiefonds . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .57 Te volgen procedure . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .57 Startlening . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .58 Sociale zekerheid . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .59 De bijdragen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .59 De uitkeringen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .60 Vrijstelling van bijdragen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .60 Een vennootschap oprichten? . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .61 Vademecum van de Onderneming . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .61 Brochure met algemene informatie . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .61 Andere informatiebronnen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .62

8 8.1 8.2 8.3

Wat met Europa? . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .63 Het vrij verkeer van werknemers . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .64 De erkenning van diploma’s . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .65 De zoektocht naar een baan . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .65

Wegwijs in ... 8


8.4

Programma’s ten voordele van jongeren . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .67

9 9.1 9.2 9.2.1 9.2.2 9.2.3 9.2.4 9.2.5 9.3 9.3.1 9.3.2

Arbeid in het buitenland . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .69 De onontbeerlijke troeven . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .69 De onontbeerlijke tussenpersonen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .70 De gouvernementele ontwikkelingssamenwerking . . . . . . . . . . . .70 De niet-gouvernementele ontwikkelingssamenwerking . . . . . . . .71 De internationale organisaties en instellingen . . . . . . . . . . . . . . . .71 De officiële vertegenwoordiging . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .72 De privé-sector . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .73 De stagemogelijkheden . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .74 Stage in het buitenland . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .74 Ontwikkelingssamenwerking . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .74

10 10.1 10.1.1 10.1.2 10.1.3 10.1.4 10.2 10.3 10.4 10.5 10.6

Indien de werkloosheid aansleept . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .77 De aanvraag van werkloosheidsuitkeringen . . . . . . . . . . . . . . . . . .78 Waar? . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .78 Hoe? Wanneer? . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .78 Bijkomende voorwaarden . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .79 Bedrag van de wachtvergoedingen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .80 Tewerkstellingsmaatregelen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .80 Uitzendarbeid . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .81 Ondersteuning van de VDAB en Actiris . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .82 Aanvullende opleidingen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .83 Werken als zelfstandige . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .84

11 11.1 11.2 11.3 11.4 11.5 11.6 11.7 11.8 11.9 11.10

Nuttige adressen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .85 Regionale diensten voor arbeidsbemiddeling . . . . . . . . . . . . . . . . .85 Rijksdienst voor arbeidsvoorziening (RVA) . . . . . . . . . . . . . . . . . . .88 Defensiehuizen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .88 Het Toezicht op de Sociale Wetten . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .89 Sociale zekerheid . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .90 Nuttige instellingen i.v.m. de zelfstandige arbeid . . . . . . . . . . . . .91 Nuttige instellingen voor werk in het buitenland . . . . . . . . . . . . . .92 Andere openbare instellingen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .94 Particuliere instellingen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .96 Enkele websites met werkaanbiedingen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .96


1 De leeftijd om te werken

De sociale vooruitgang in België heeft gezorgd voor een geleidelijke verhoging van de leeftijd waarop jongeren mogen werken. De geleidelijke groei van de welvaart bood immers de mogelijkheid het onderwijs uit te breiden en de leerplicht in te voeren. Sinds 1983 is de leerplicht verlengd tot 18 jaar. De jongeren moeten voltijds school lopen tot 15 of 16 jaar, en daarna ten minste deeltijds tot 18 jaar.

1.1

De voltijdse leerplicht

De jongeren moeten het onderwijs met volledig leerplan volgen tot de leeftijd van 15 jaar. Wanneer ze 15 jaar worden, zijn ze niet meer onderworpen aan de voltijdse leerplicht, indien ze de eerste twee leerjaren van het secundair onderwijs met volledig leerplan beëindigd hebben (het is niet nodig dat ze slagen). In geen geval duurt de voltijdse leerplicht voort na 16 jaar.

9

Wegwijs in ...


1.2

De deeltijdse leerplicht

De deeltijdse leerplicht beoogt een aanvullende vorming te geven van ten minste 360 uren per jaar aan jongeren die nog geen 16 jaar oud zijn, en van ten minste 240 uren aan jongeren van 16 tot 18 jaar. Om te voldoen aan deze verplichting, heeft de jongere de volgende mogelijkheden: ✒ ofwel het voltijds onderwijs voortzetten; ✒ ofwel het deeltijds onderwijs volgen. De jongeren die voor de tweede mogelijkheid kiezen, omdat ze niet meer voltijds wensen te studeren, kunnen dan: ✒ ofwel deeltijds beroepssecundair onderwijs of een voor de vervulling van de deeltijdse leerplicht erkende vorming volgen. Dit deeltijds onderwijs of deze deeltijdse vorming kan worden aangevuld met deeltijds werk (bv. in het kader van een startbaanovereenkomst). De som van de lesuren en werkuren mag evenwel de voltijdse arbeidsduur niet overschrijden; ✒ ofwel een leerovereenkomst sluiten voor werknemersberoepen; ✒ ofwel een opleiding volgen in het kader van de leerovereenkomst in de vorming voor zelfstandigen en KMO’s.

10


2 De tewerkstellingsperspectieven

Er kunnen op dit ogenblik geen redelijke vooruitzichten worden gemaakt over de evolutie van de arbeidsmarkt. De steeds toenemende technische en wetenschappelijke vooruitgang en de internationalisering van het bedrijfsleven scheppen immers een grote onzekerheid terzake. Deze evolutie beïnvloedt het profiel dat verwacht wordt van jongeren die een job zoeken.

2.1

Het belang van de studies

Er kan niet genoeg nadruk gelegd worden op het belang van een diploma of studiegetuigschrift voor de tewerkstellingskansen. De technische en wetenschappelijke evolutie in alle sectoren van het bedrijfsleven vereist immers meer geschoolde arbeidskrachten en in veel gevallen zeer specifieke bekwaamheden. Vooraleer de school te verlaten, is het aangeraden na te denken over de toekomstige loopbaan, goed het beroep of de functie die men graag zou

11

Wegwijs in ...


uitoefenen af te bakenen en zich te informeren over de eisen van potentiële werkgevers. De kostprijs van de studies kan soms een hinderpaal lijken. Men mag echter niet uit het oog verliezen dat het onder bepaalde voorwaarden mogelijk is toelagen en studieleningen te krijgen (zie adres onder punt 11.8). Wanneer u de school reeds verlaten heeft en u beseft dat u een diploma van lager of hoger secundair onderwijs nodig heeft voor uw loopbaan, dan rest u nog steeds de mogelijkheid dat diploma te behalen door het afleggen van examens voor een jury. De Afdeling Volwassenenonderwijs van het Ministerie van de Vlaamse Gemeenschap organiseert hiervoor een kosteloze schriftelijke voorbereidingscursus via het systeem van Begeleid Individueel Studeren (zie adres onder punt 11.8). Het bezit van een diploma is echter geen waarborg voor het onmiddellijk vinden van een betrekking. Het vergemakkelijkt wel de inschakeling in het beroepsleven. Voor meer inlichtingen over de studiekeuze en de studiemogelijkheden kan u terecht bij het Centrum voor leerlingenbegeleiding (CLB) waarvan de laatste onderwijsinstelling waar u school liep afhangt.

2.2

De noodzaak van een voortdurende aanpassing

Gezien de snelle technische vooruitgang en de wisselvalligheid van de arbeidsmarkt, moeten jongeren die vandaag het beroepsleven binnentreden er rekening mee houden dat zij tijdens hun loopbaan hetzij van functie, hetzij van bedrijfstak zullen moeten veranderen. Dit vereist dat zij de evoluties rond hen zeer aandachtig volgen en geregeld hun verworven kennis en vaardigheden bijwerken via een aanvullende opleiding. Meer informatie over opleidingen kan verkregen worden bij de Vlaamse Dienst voor Arbeidsbemiddeling en Beroepsopleiding (adres zie punt 11.1).

12

Eric Audras

Wegwijs in ...


2.3

Het verdwijnen van de eentaligen

Door de internationalisering van het bedrijfsleven en vooral het openstellen van de grote eenheidsmarkt zullen alle Europese jongeren met elkaar wedijveren. De jongeren die zich niet alleen in hun moedertaal, maar eveneens in één of twee en zelfs drie andere talen kunnen uitdrukken, zullen hierbij het best hun streng trekken. Op het belang van het aanleren van vreemde talen werd de laatste jaren regelmatig de aandacht gevestigd. Deze eis inzake talenkennis wordt bevestigd bij het lezen van personeelsadvertenties. Er zijn diverse mogelijkheden om vreemde talen te leren: de Centra voor leerlingenbegeleiding (CLB) en de VDAB kunnen u daar meer informatie over geven. Om een taal te leren in het buitenland bestaan er verschillende stages die ingericht worden door officiële instellingen (de Europese Unie en de arbeidsbemiddelingsdiensten van de lidstaten). Informatie daarover is te verkrijgen bij de VDAB en de ACTIRIS, of op de website van de Europese Unie: http://europa.eu (zie ook punt 8.4).

14


3

Nodige stappen bij de beëindiging van de studies

3.1

De inschrijving als werkzoekende

Elke jongere die het beroepsleven wil binnentreden, heeft er belang bij zich te laten inschrijven als werkzoekende.

3.1.1 Waarom? De inschrijving als werkzoekende biedt de mogelijkheid: ✒ zich op de arbeidsmarkt kenbaar te maken en de zoektocht naar werk officieel te maken; ✒ een beroep te doen op de diensten van de VDAB of de Actiris bij het zoeken naar een betrekking; ✒ eventueel een startbaan of een betrekking in het kader van bepaalde tewerkstellingsprogramma’s te verkrijgen (zie punt 3.1.5 en 10.2); ✒ onder bepaalde voorwaarden een door de VDAB georganiseerde bijkomende opleiding te genieten (zie punt 3.1.2); ✒ wachtvergoedingen of werkloosheidsuitkeringen te ontvangen na een wachttijd (de wachttijd is afhankelijk van de leeftijd op het moment van de inschrijving);

15

Wegwijs in ...


✒ eventueel bepaalde materiële voordelen te genieten bij het zoeken naar een betrekking (verminderde tarieven voor de getuigschriften die door de gemeenten worden afgegeven); ✒ de sociale rechten te vrijwaren (werkloosheid, geneeskundige verzorging, kinderbijslag, pensioen...); ✒ belangrijke verminderingen te genieten op het lesgeld voor bepaalde cursussen avondschool en bepaalde opleidingen.

3.1.2 Waar? Bij de VDAB of Actiris De Rijksdienst voor Arbeidsvoorziening (RVA) had vroeger drie werkterreinen: de werkloosheid, de arbeidsbemiddeling en de beroepsopleiding. De staatshervorming heeft de arbeidsbemiddeling en de beroepsopleiding toevertrouwd aan de gewesten en de gemeenschappen, terwijl het luik “werkloosheid” een nationale materie is gebleven. De arbeidsbemiddeling wordt in Vlaanderen georganiseerd door de VDAB (Vlaamse Dienst voor Arbeidsbemiddeling en Beroepsopleiding), in Brussel door Actiris (Actiris is de tewerkstellingdienst van het Brussels Hoofdstedelijk Gewest. De naam Actiris is een samentrekking van 'actief' en 'iris', het symbool van het Brussels Gewest), in Wallonië door FOREM (Office communautaire et régional de la formation professionnelle et de l’emploi) en in de Duitstalige Gemeenschap door het Arbeitsamt der Deutschsprachigen Gemeinschaft (zie adressen van Actiris en van de VDAB in punt 11.1). De beroepsopleiding wordt eveneens georganiseerd door deze instellingen, behalve in het Brussels Hoofdstedelijk Gewest, waar het Institut francophone bruxellois de formation professionnelle zorgt voor de beroepsopleiding van de Franstaligen en de VDAB voor die van de Nederlandstaligen. Het beheer van de werkloosheidsverzekering behoort nog steeds tot de bevoegdheid van de RVA (zie adressen van de werkloosheidsbureaus in punt 11.2).

16

Concreet gebeurt de inschrijving als werkzoekende bij de VDAB voor de jongeren die in Vlaanderen wonen, bij Actiris voor de jongeren die in het Brussels Hoofdstedelijk Gewest wonen, bij de FOREM voor de jongeren die in Wallonië wonen en bij het Arbeitsamt voor de jongeren die in de Duitstalige Gemeenschap wonen.


3.1.3 Wanneer? Om ingeschreven te worden als werkzoekende, moeten de jongeren beschikbaar zijn op de arbeidsmarkt. Dit wil zeggen dat ze in de mogelijkheid moeten verkeren om onmiddellijk een job, die de VDAB of Actiris hen voorstelt, aan te nemen. Het is verstandig zich meteen na de studies in te schrijven bij de VDAB of Actiris, ook als het diploma niet werd behaald. Later beslissen om toch verder te studeren, vormt geen probleem. Opmerking de studenten die hun laatste jaar van hun studies volgen, kunnen zich bij de VDAB al inschrijven als werkzoekende tussen 1 januari en 30 juni (Campusactie). Dit heeft als voordeel dat zij hun cv al kunnen verspreiden via de cv-databank en dat zij zich na hun studies niet opnieuw moeten aanbieden voor inschrijving in functie van de start van hun wachttijd.

Om te vermijden dat men bepaalde rechten verliest (zie hoofdstuk 10), is het aangeraden om zich in te schrijven als werkzoekende: ✒ in geval van definitieve stopzetting van de studies op het einde van het schooljaar: • op 1 juli voor wie jonger dan 18 jaar is (of een middenstandsopleiding volgde) op het moment van de inschrijving; • en op 1 augustus voor wie 18 jaar of meer is op het moment van de inschrijving; ✒ in geval van definitieve stopzetting van de leertijd op 30 juni: • op 1 juli; ✒ in geval van stopzetting van de studies of van de leertijd op een andere datum: • de eerste werkdag die volgt op de dag waarop de studies of de leertijd werd stopgezet. Voor het berekenen van de wachtperiode met het oog op het toekennen van eventuele uitkeringen zal er rekening gehouden worden met de datum van inschrijving (zie punt 10). Bij de inschrijving ontvangen de jongeren die minstens 18 jaar oud zijn een formulier C 109 art 36 dat ze later moeten gebruiken als aanvraagdocument voor werkloosheidsuitkeringen, als ze niet meer leerplichtig zijn.

17

Wegwijs in ...


Tijdens hun wachttijd kunnen ze dan reeds een deel laten invullen door de instelling waar ze hun secundaire studies volgden. De modaliteiten voor het aanvragen van de eigenlijke uitkeringen vindt u in hoofdstuk 10.

3.1.4 Hoe? Het volstaat zich aan te melden bij de Werkwinkel waarin de VDAB aanwezig is of bij het plaatsingskantoor van ACTIRIS. Het volstaat om in het bezit te zijn van de SIS-kaart of de identiteitskaart en eventueel van een door de onderwijsinrichting afgegeven getuigschrift waaruit blijkt dat de studies volbracht zijn. Bij de VDAB kan de jongere zich ook inschrijven via de VDAB-website (www.vdab.be), op het gratis nummer 0800 30 700 (elke werkdag van 8 tot 20 uur), in het plaatselijk VDAB-kantoor in een werkwinkel. Wie zich inschrijft in de werkwinkel moet wel zijn SIS-kaart of identiteitskaart meebrengen. In Brussel kunnen jongeren zich inschrijven bij ACTIRIS via de website (www.actiris.be), en vervolgens door verder te klikken op de banner ‘MIJN ACTIRIS’ (jongeren die geen Internetaansluiting hebben, kunnen gebruik maken van de computers die ter beschikking staan in de verschillende agentschappen) of door rechtstreeks bij een agentschap van ACTIRIS langs te gaan. Voor de adressen van de diensten van de VDAB en de BGDA: zie punt 11.1.

3.1.5 De startbaanovereenkomst (SBO) Het startbanenstelsel wil aan jongeren de mogelijkheid geven om zich zo snel mogelijk in te schakelen in de arbeidsmarkt, door middel van een gewone tewerkstelling, een tewerkstelling gecombineerd met een opleiding of een opleidingsovereenkomst, en dit bij werkgevers zowel uit de private als uit de openbare sector. Alle jongeren, geschoold of niet-geschoold, komen in aanmerking voor een startbaanovereenkomst, voor zover zij beantwoorden aan de twee volgende voorwaarden (ten laatste daags voor hun aanwerving): ✒ minder dan 26 jaar zijn; ✒ ingeschreven zijn als werkzoekende. De betrokken jongeren mogen reeds gewerkt hebben.

18


De SBO bestaat uit: ✒ hetzij een arbeidsovereenkomst van bepaalde of onbepaalde duur (minstens halftijds) (SBO van het type I); ✒ hetzij een combinatie van een arbeidsovereenkomst van bepaalde of onbepaalde duur (minstens halftijds) en een opleiding in een alternerend stelsel (SBO van het type II); ✒ hetzij een leerovereenkomst, stageovereenkomst (opleiding tot ondernemingshoofd) of overeenkomst voor socioprofessionele inschakeling (Franse Gemeenschap) (SBO van het type III). Om een SBO te sluiten moet de jongere zijn toekomstige werkgever aantonen dat hij voldoet aan de toegangsvoorwaarden door middel van een startbaankaart, afgeleverd door het werkloosheidsbureau van de RVA bevoegd voor de hoofdverblijfplaats van de jongere. Een werkgever is niet verplicht om de jongere aan te werven met een SBO. Het is echter zo dat indien hij een laaggeschoolde of zeer laaggeschoolde jongere aanwerft met een SBO recht heeft op financiële voordelen. De startbaan eindigt wanneer de tewerkstelling van de jongere bij de betrokken werkgever eindigt; blijft de jongere in dienst bij dezelfde werkgever, dan eindigt zijn SBO op de laatste dag van het kwartaal waarin hij 26 jaar wordt. Dit wil niet zeggen dat de onderliggende arbeidsovereenkomst eindigt op de laatste dag van het kwartaal waarin hij 26 jaar wordt. Wanneer een contract van onbepaalde duur werd gesloten blijft de arbeidsovereenkomst bestaan (ook wanneer het contract werd gesloten voor een bepaalde duur die langer loopt). Een jongere die werd aangeworven in het kader van een SBO heeft hetzelfde statuut en dezelfde rechten (bijvoorbeeld inzake loon of vergoeding) als een gewone werknemer, leerling of stagiair die tewerkgesteld is met hetzelfde type van overeenkomst (arbeids-, leer-, stage- of inschakelingsovereenkomst) en dezelfde functie uitoefent. Is de jongere echter gedurende het eerste jaar tewerkgesteld in het kader van een SBO van het type I (arbeidsovereenkomst zonder meer), dan mag de werkgever, gedurende het eerste jaar een bedrag gelijk aan 10% van het loon van de jongere aan diens opleiding besteden, op voorwaarde dat dit expliciet vermeld wordt in de geschreven SBO en dat de effectieve besteding van die 10% wordt aangetoond. In dat geval mag het loon van de jongere verminderd worden tot 90%, zonder onder het gewaarborgd gemiddeld minimum maandinkomen te gaan.

19

Wegwijs in ...


Tijdens de uitvoering van het eerste jaar van een SBO heeft de jongere het recht in te gaan op andere werkaanbiedingen en om hiertoe afwezig te zijn met behoud van zijn loon. Vindt de jongere in het eerste jaar van zijn SBO een andere baan, dan kan hij zijn SBO (arbeidsovereenkomst of leerovereenkomst voor een werknemersberoep) beëindigen mits een opzeggingstermijn van zeven dagen. Een jongere kan meer dan één SBO sluiten en kan dus onbeperkt van het ene naar het andere type SBO overstappen, hetzij bij dezelfde werkgever, hetzij bij verschillende werkgevers.

3.2

De inschrijving bij een ziekenfonds

Tot 25 jaar zijn de jongeren verzekerd door de verzekering voor geneeskundige verzorging en uitkeringen van hun ouders. De intrede in het beroepsleven of het verkrijgen van wachtuitkeringen na de wachttijd houdt voor de jongeren de verplichting in om zich zelf bij een ziekenfonds te laten inschrijven. De jongere van minder dan 25 jaar die een zelfstandige activiteit uitoefent en zodoende de hoedanigheid van rechthebbende zelfstandige verwerft, kan geen persoon ten laste blijven voor de grote risico’s.

3.2.1 Waarom? Om de prestaties van de verzekering voor geneeskundige verzorging en uitkeringen te genieten, moeten de jongeren die hun studies beëindigen zich laten inschrijven bij een ziekenfonds. Deze inschrijving geeft recht: ✒ op de terugbetaling van de kosten van de geneeskundige verstrekkingen (geneesmiddelen, medische honoraria, opnemingen in het ziekhuis, ...); ✒ op de arbeidsongeschiktheidsuitkeringen (om de inkomstderving te compenseren wanneer de jongere niet meer geschikt is om te gaan werken of zich aan te melden voor de stempelcontrole van de werklozen).

20


3.2.2 Waar? Bij het ziekenfonds dat hij zelf kiest of bij de Hulpkas voor ziekte- en invaliditeitsverzekering (HZIV). Voor de adressen: raadpleeg de telefoongids onder de rubriek “Ziekenfondsen” of de website van het RIZIV (Rijksinstituut voor ziekte- en invaliditeitsverzekering): www.riziv.fgov.be/secure/nl/insurers/contacts/index.htm.

3.2.3 Wanneer? Vanaf het ogenblik dat de jongere de hoedanigheid van rechthebbende verwerft (m.a.w. vanaf het moment dat hij zijn eerste job uitoefent en zijn wachtperiode wordt beëindigd), is het raadzaam met het ziekenfonds contact op te nemen.

3.2.4 Hoe? De jongere wendt zich met zijn sociale identiteitskaart tot een ziekenfonds van zijn keuze of een gewestelijke dienst van de HZIV. Hij zal zijn hoedanigheid van rechthebbende moeten bewijzen aan de hand van een attest waarbij bevestigd wordt dat hij aan de sociale zekerheid onderworpen is. Dit attest wordt afgeleverd door zijn werkgever of door de betalingsinstelling van de werkloosheidsuitkeringen.

3.3

De kinderbijslag

De inschrijving als werkzoekende laat het behoud van de sociale rechten toe. Wanneer men niet meer studeert of ouder is dan 25 jaar, is de inschrijving bij een ziekenfonds noodzakelijk om de verzekering voor geneeskundige verzorging en uitkeringen te genieten. Maar hoe zit het met de kinderbijslag? De kinderbijslag (stelsel van de loontrekkenden) wordt toegekend: ✒ Onvoorwaardelijk tot 31 augustus van het kalenderjaar in de loop waarvan het kind de leeftijd van 18 jaar bereikt;

21


✒ Tot 25 jaar: • Voor de jongeren die een leerovereenkomst gesloten hebben; het bedrag van het brutoloon en/of de sociale uitkering die ze genieten mag niet meer bedragen dan 471,05 € per maand (bedrag geldig sinds 1 mei 2008); • Voor de jongeren die onderwijs met een volledig leerplan volgen; de winstgevende activiteit van het kind is geen beletsel voor de toekenning van de kinderbijslag; 1. wanneer zij uitgeoefend wordt in de maand juli, augustus of september; 2. voor elke maand van het eerste, tweede en vierde kalenderkwartaal, indien ze in dat kwartaal niet meer dan 240 uren beslaat; 3. tijdens de laatste zomervakantie, voor de studenten die hun studies beëindigd of stopgezet hebben. De winstgevende bezigheid vormt geen belemmering voor de toekenning van kinderbijslag indien ze niet meer bedraagt dan 240 uren gedurende het kalenderkwartaal waarin ze zich inschrijven. • Voor de jongeren die niet meer leerplichtig zijn en die een erkende vorming of een vorm van secundair onderwijs met beperkt leerplan volgen, voor zover hun brutoloon of de sociale uitkering die ze ontvangen niet meer bedraagt dan 471,05 € per maand (op 1 mei 2008). • Voor de studenten die een stage verrichten nodig voor het behalen van een wettelijk, decretaal, ordonnantieel of reglementair erkend diploma, getuigschrift of brevet. De bruto maandvergoeding voor deze stage vormt geen belemmering voor de toekenning van kinderbijslag indien ze niet meer bedraagt dan 471,05 € per maand (bedrag geldig sedert 1 mei 2008). • Voor de jongeren die geen onderwijs met volledig leerplan meer volgen en een verhandeling voorbereiden aan het eind van hun hogere studies. De toekenningsperiode begint na de laatste zomervakantie en eindigt op de datum van indiening van de verhandeling. De toekenningsperiode kan niet meer bedragen dan 1 jaar. Een winstgevende bezigheid vormt geen belemmering voor de toekenning van kinderbijslag indien ze niet meer bedraagt dan 240 uren per kwartaal. • Voor de jongeren die hun studies, een leerovereenkomst of een opleidingsprogramma hebben beëindigd, of in de loop van het school- of academiejaar beëindigen op voorwaarde dat zij als werkzoekenden zijn ingeschreven en een aanvraag om een wacht- of werkloosheidsuitkering hebben ingediend. De kinderbijslag wordt toegekend gedurende een termijn van 270 of 180 kalenderdagen al

23

Wegwijs in ...


naargelang de jongere op het ogenblik van zijn aanvraag om een werkloosheids- of wachtuitkering 18 jaar is of niet. De termijn van 270 of 180 kalenderdagen wordt verlengd met ten hoogste een maand wanneer hij, na de beëindiging van de studies of de leertijd, gedurende het derde kalenderkwartaal verbonden is geweest door een overeenkomst voor studenten. De periode van 270 of 180 kalenderdagen wordt verkort met maximum drie maanden wanneer hij, na 30 juni 2005, ofwel studentenarbeid heeft verricht, zonder socialezekerheidsbijdragen en gelegen in het eerste, tweede of vierde kalenderkwartaal, ofwel normale arbeidsprestaties heeft verricht gelegen in de periode voorafgaand aan de beëindiging van de studies of de leertijd. De toekenning van de kinderbijslag wordt geschorst voor de volledige maand tijdens welke hij een bruto-inkomen ontvangt uit een winstgevende activiteit of een sociale uitkering geniet, of beide samen, van meer dan 471,05 € per maand (bedrag sedert 1 mei 2008). • Voor de jongeren die een stage verrichten om toegelaten te worden tot een openbaar ambt : de jongere mag voor deze stage geen vergoeding of loon ontvangen; een winstgevende activiteit vormt geen obstakel voor de toekenning van de kinderbijslag indien ze niet meer bedraagt dan 240 uren per kwartaal. In geen geval wordt kinderbijslag toegekend voor jongeren ouder dan 25 jaar. Indien de ouders een ander statuut dan werknemer hebben, en voor alle andere inlichtingen over de kinderbijslag, kan men terecht bij de instellingen vermeld in punt 11.8.

24


4 De tewerkstellingsmogelijkheden

Een eerste onderscheid moet worden gemaakt tussen arbeid in dienstverband en arbeid als zelfstandige. Ofwel biedt de jongere zijn diensten aan een werkgever aan tegen betaling. Het gaat dan om arbeid als loontrekkende: de jongere werkt voor rekening van een werkgever (onderneming of openbare dienst). Ofwel geeft de jongere er de voorkeur aan zijn eigen “zaak” op te richten of een vrij beroep uit te oefenen. Het gaat dan om arbeid als zelfstandige: de jongere werkt voor eigen rekening.

4.1

De privé-sector

De privé-sector bestaat uit grote ondernemingen maar vooral uit kleine en middelgrote ondernemingen (de “KMO’s”), de ambachtelijke sector en handelaars. In deze sector komt er een steeds grotere verscheidenheid aan beroepen. De mogelijkheden variëren van jaar tot jaar. Om deze mogelijkheden te ontdekken is het nodig zelf op zoek te gaan, want de informatie komt niet vanzelf op u af!

25

Wegwijs in ...


Men kan zich informeren over de markttendenzen, de bedrijven en de vacatures: ✒ eventueel in de instellingen waar men onderwijs gevolgd heeft; vaak worden er werkaanbiedingen geafficheerd; ✒ door aan te sluiten bij het netwerk van oudleerlingen; ook dit kan nuttig zijn om op de hoogte te blijven van werkaanbiedingen; ✒ door contacten te leggen met werkgevers op jobbeurzen; ✒ door het lezen van vakbladen; ✒ door het regelmatig raadplegen van tijdschriften en kranten; ✒ door het raadplegen van de websites van de grote ondernemingen op internet; ✒ door het raadplegen van gespecialiseerde websites. Men kan ook nadere inlichtingen vragen aan kennissen, leraren, oud-leerlingen van de school, bij instellingen zoals de VDAB, Actiris, Centra voor leerlingenbegeleiding (CLB) ..., die goed de mogelijkheden van de privésector kennen. Werkaanbiedingen uit de privé-sector van het Brussels gewest kan men raadplegen op de website van de ACTIRIS (www.actiris.be). Via een keuzesysteem kan men de aanbiedingen opzoeken waarvoor men in aanmerking komt. Daarnaast biedt de ACTIRIS-site ook de mogelijkheid om online zijn dossier als werkzoekende te beheren, via de rubriek ‘MIJN ACTIRIS’. Al de ingevoerde gegevens worden weergegeven in een document met de naam “Pro-file”. Indien de werkzoekende akkoord is, kan dit document geraadpleegd worden door werkgevers op zoek naar kandidaten. Tenslotte geeft de ACTIRIS-site informatie over de verschillende diensten waarop werkzoekenden en werkgevers een beroep kunnen doen en hebben werkzoekenden toegang tot een leerprogramma waarin tips staan over het opstellen van een sollicitatiebrief. Van WIS en KISS ... In de jobdatabank zitten er elke dag ruim 60.000 vacatures. Deze databank is uiterst eenvoudig te bedienen. Op basis van beroep, studies, regio of trefwoorden kunnen werkzoekenden interessante vacatures selecteren.

26

Verfijnd zoeken kan via zoekopties zoals type job (deeltijds of voltijds), soort job (vaste job, uitzendjob, startbaan) en vacaturedatum. Werkzoekenden kunnen de jobdatabank gratis raadplegen op het internet (www.vdab.be) of via één van de jobcomputers. Er staan in Vlaanderen


meer dan 400 jobcomputers in Werkwinkels, gemeentehuizen, bibliotheken en andere drukbezochte plaatsen. Daarnaast biedt de VDAB aan de werkzoekende een bijkomende service: de gratis verspreiding van het cv via de cv-databank. Deze databank bevat gegevens van duizenden jobzoekers en is online toegankelijk voor werkgevers. Bedrijven kunnen via een persoonlijke toegangscode en een paswoord deze databank via het internet raadplegen. Via een gebruiksvriendelijk zoeksysteem kan de werkgever snel die cv’s selecteren die beantwoorden aan het profiel van zijn vacature. De databank bevat niet enkel de klassieke gegevens van een cv. De werkzoekenden vullen hun cv ook zelf aan met persoonlijke sollicitatietroeven en specifieke vaardigheden. De jobzoeker bepaalt mee de inhoud van het cv en indien hij het wenst worden zijn naam en adres niet in de cv-databank opgenomen. Mijn VDAB De VDAB biedt op zijn website een persoonlijke dienstverlening aan waarmee werkzoekenden snel en efficiënt een opleiding of job vinden. Gebruikers krijgen enkel de voor hen belangrijke informatie te zien. Met 'Mijn cv's' kunnen werkzoekenden cv's aanmaken, bewaren en bewerken. Dankzij 'Mijn cv-analyse' kunnen werkzoekenden hun cv vergelijken met dat van andere sollicitanten met hetzelfde profiel. Via 'Statistieken' kunnen ze zien hoeveel keer hun cv werd geraadpleegd door werkgevers. Met 'Mijn job-matching' wordt het cv automatisch gematcht met passende vacatures. Via 'Mijn jobs' kunnen werkzoekenden interessante vacatures bewaren. Werkzoekenden die nog niet helemaal zeker zijn welk beroep bij hen past, kunnen surfen naar www.vdab.be/beroepsoriëntatie. Met 'Mijn dossier' kunnen werkzoekenden zich officieel inschrijven en zelf hun tewerkstellingsdossier beheren. Dankzij 'Mijn opleidingen' krijgen werkzoekenden een overzicht van interessante opleidingen. Registreren kan gratis op www.vdab.be/mijnVDAB.

27

Wegwijs in ...


4.2

De openbare sector

Om in de federale openbare sector of bij de Gemeenschappen en Gewesten aan de slag te kunnen, bestaat er een verplicht kanaal: Selor, het Selectiebureau van de Federale Overheid. Zij organiseren in samenwerking met de ministeries of andere openbare diensten aanwervingsexamens, per graad, voor wie in de openbare diensten wil werken. Men kan zich daarover informeren door de mededelingen te raadplegen in de pers, op de teletekstpagina’s van de VRT, bij de VDAB of de BGDA of op de website van Selor (http://www.selor.be). Andere openbare diensten (onder meer de overheidsbedrijven) maken hun werkaanbiedingen bekend in de postkantoren, de stations of hun lokale agentschappen. Wie geïnteresseerd is in een loopbaan bij het leger, kan terecht bij één van de provinciale Defensiehuizen (adressen zie 11.3) of op de website www.mil.be. Om een geldige kandidatuur te kunnen indienen of om te kunnen deelnemen aan examens met het oog op eventuele aanwerving, moeten soms bepaalde documenten voorgelegd worden. De gemeenten bezorgen deze over het algemeen gratis of aan verminderde prijs wanneer het om een sollicitatie gaat. Informeer u hierover! Voor sommige werkzoekenden kunnen de investeringen die ze moeten doen in mobiliteit een te hoge drempel vormen. Daarom sloot de VDAB een samenwerkingsovereenkomst af met de NMBS om treintickets aan te bieden tegen een sterk verminderde prijs. De niet-werkende werkzoekenden die een bewijs kunnen voorleggen van een sollicitatie of deelname aan een SELOR-examen, hebben recht op een treinbiljet enkele reis voor 1e klasse of een treinbiljet heen- en terugreis voor 2e klasse. Zij dienen zich daarvoor met hun sollicitatie- of examenbewijs naar het dichtstbijzijnde VDAB-kantoor of werkwinkel te begeven. Daar ontvangen ze 2 attesten.

28

Eentje daarvan dienen ze af te geven aan de loketbediende in het station. In ruil ontvangen ze het reductieticket. Het tweede attest dienen ze bij te houden tijdens de treinreis, in geval de conducteur erom vraagt. Meer informatie is verkrijgbaar bij de infolijn van de VDAB op het nummer 070 345 000 (ma. - vr. van 8 tot 20 uur).

Wegwijs in ...


Brusselse niet-werkende werkzoekenden die een bewijs voorleggen dat ze een examen moeten afleggen, krijgen van ACTIRIS een document A14 waarbij ze een korting van 75% krijgen op een treinticket.

4.3

Werken als zelfstandige

Er bestaat een brede waaier aan zelfstandige beroepen en activiteiten. Men kan onder meer de volgende categorieën onderscheiden: ✒ de handelaars; ✒ de ambachtslui (worden als zodanig beschouwd en niet als handelaars indien ze slechts uitzonderlijk materiaal aan klanten verkopen); ✒ de vrije beroepen (advocaten, geneesheren, apothekers, architecten...); ✒ de landbouwers; ✒ de werkende vennoten, de bestuurders en de zaakvoerders van een handelsvennootschap die geen werknemers zijn. (Zie hoofdstuk 7 voor meer informatie).

30


5 De zoektocht naar werk Hierna volgen een reeks tips, die u in staat stellen om orde te brengen in de stappen die u gaat ondernemen en die uw kansen op succes bij het zoeken naar een job tot een maximum opdrijven.

5.1

De persoonlijke balans

Benader de arbeidsmarkt niet als iemand die om een baan komt vragen, maar bied zelf uw diensten aan. Dit is een positieve en vastberaden manier van optreden die tot succes zal leiden. Ga eerst na welke troeven u in handen houdt, maak een lijstje van uw sterke en zwakke punten of zet op een rijtje wat u van anderen onderscheidt. Dit uur van de waarheid heeft tot doel: ✒ uzelf beter te leren kennen, te weten waarvoor u geschikt bent en u een beter inzicht te geven in het soort werk dat u precies zoekt. Zo komt u overigens ook bij uw werkgever over als iemand die weet wat hij wil; ✒ niets te vergeten wat de moeite waard is om vermeld te worden in uw curriculum vitae (cv); ✒ betere selecties te kunnen maken uit de werkaanbiedingen die bij uw profiel passen.

31

Wegwijs in ...


Laat bij deze inventarisatie van uzelf de volgende vijf punten aan de orde komen: A. Kennis In welk vak ben ik de beste? Wat heb ik buiten de school nog speciaal aan kennis opgedaan? Wat heb ik geleerd van bepaalde stages, reizen ...? B. Capaciteiten Wat heb ik op school, buiten de lesuren en buiten schoolverband nog geleerd? En tijdens vakantiebaantjes, bijbaantjes, sportieve activiteiten, hobby’s, activiteiten in het verenigingsleven? Welke praktijkervaring heb ik in vreemde talen? C. Voorkeur Wat doe ik graag? Welk soort werk trekt me aan? Kantoorwerk binnen of liever in buitendienst? Werken in het buitenland? Omgaan met mensen? Zelf iets opzetten? D. Persoonlijkheid Wie ben ik? Wat kan ik zeggen over mijn karakter en mijn specifieke eigenschappen? Welke zijn de punten die in mijn voordeel kunnen spelen wat betreft mijn fysiek, intellect, karakter? Hoe zien mensen in mijn omgeving mij? Welke troeven moet ik naar voren brengen met het oog op het type werk dat me aantrekt? E. Toekomst Wat wil ik later bereiken? Zie ik mijn toekomstige loopbaan al duidelijk voor ogen? Besteed veel tijd aan het ordenen van uw ideeën en schrijf ze op; ga analytisch te werk (de vragen beantwoorden), kom vervolgens tot een synthese (de sterke punten en de zwakke punten). Toets deze zelfanalyse aan de mening van mensen uit uw omgeving. Maak u niet te druk over uw zwakkere kanten, benadruk juist de sterkere.

32

Omdat u een diploma op zak hebt, hebt u nog niet de hele wereld op zak. Ga dus na of uw kennis volstaat en vul de hiaten eventueel aan (talen, informatica, management ...).


5.2

De tijdsfactor in het zoeken naar werk

De zoektocht naar een job vergt tijd en geduld. De ganse procedure kan makkelijk één tot zes maanden in beslag nemen. U moet hier rekening mee houden, en niet ongeduldig worden. Een selectie maken uit de aankondigingen, een curriculum vitae en begeleidende brief opstellen, wachten op antwoord, een afspraak maken en bijkomende tests of interviews doorlopen, wachten op resultaat, ... al deze zaken gebeuren niet van vandaag op morgen.

5.3

Te volgen pistes

Hoe krijg je de gewenste job te pakken ? Hiertoe zijn er diverse manieren: A. Reageren op een advertentie Pluis dagelijks de personeelsrubrieken in kranten, huis-aan-huis bladen en vakbladen uit. Luister naar de aankondigingen op radio en televisie, en raadpleeg teletekst of internet (de website van de VDAB, van de ACTIRIS, van grote ondernemingen en bepaalde kranten of gespecialiseerde websites: een aantal adressen wordt vermeld in deel 11). Hoe kunt u nu de interessante werkaanbiedingen onderscheiden van de minder interessante? Hoe komt u erachter wat voor onderneming nu eigenlijk achter zo’n personeelsadvertentie staat? Er is maar één manier en die bestaat erin zoveel mogelijk werkaanbiedingen te verzamelen en ze onderling te vergelijken, de ontbrekende gegevens per telefoon te vragen aan diegene die de advertentie geplaatst heeft of bij het bedrijf zelf. Hoed u voor verdachte aanbiedingen die veel beloven: er bestaan geen mirakels. Betaal in geen geval geld om een betrekking te krijgen! Schrijf vervolgens in antwoord op de ernstige aanbiedingen een brief (die u bij uw cv voegt) en hou daarbij vier punten in het oog: ✒ verwijs naar de werkaanbieding; ✒ bouw uw argumentatie op naargelang de eisen van het aangeboden werk en uw eigen sterke punten en motivatie; ✒ dring aan op een sollicitatiegesprek; ✒ eindig met een beleefde slotformule.

33

Wegwijs in ...


Een voorbeeld van een sollicitatiebrief en een curriculum vitae vindt u onder punt 5.6. Richt uw brief aan diegene die in de werkaanbieding vernoemd wordt. Dit kan de krant zijn (onder een bepaald rubrieknummer), de onderneming zelf of een selectiebureau. Als u geen antwoord krijgt, informeer zelf eens. Wacht daarvoor echter minstens een week, bel tijdens de kantooruren en blijf beleefd. En als het niet lukt? U bent zeker niet de enige die dit overkomt. Trek het u dus niet te erg aan, maar probeer elders. B. Spontaan solliciteren U hebt een bijzondere belangstelling voor een bepaalde onderneming, omdat u er bijvoorbeeld juist een lovend artikel over gelezen hebt, of omdat u er iemand kent, of omdat u een gespecialiseerd jaarboek (bv. de Trends top 500) geraadpleegd hebt; hoe dan ook, u wilt uw kansen daar wagen. Dat kan, en wel door spontaan te solliciteren. U stelt uw kandidatuur zonder te weten of er op dat ogenblik een betrekking vrij is. Het voordeel: een persoonlijke benadering zonder concurrentie van andere kandidaten. Het nadeel: er is waarschijnlijk weinig kans dat u onmiddellijk kunt worden aangeworven, maar u komt misschien op een lijst voor eventuele latere aanwerving (werfreserve). Vermeld dat u in aanmerking komt voor een startbaan. De werkgevers zijn verplicht een bepaald aantal jongeren aan te werven: misschien komt u net van pas! Bedenk ook dat u misschien aan de voorwaarden voldoet van andere werkgelegenheidsmaatregelen (zie punt 10.3). De brief die u bij uw cv voegt kan dezelfde zijn als het antwoord op een gewone werkaanbieding. Verduidelijk echter waarom u juist belangstelling hebt voor dit bepaalde bedrijf. Vermijd in beide gevallen in uw brieven banaliteiten te schrijven, onbescheiden te zijn, te vleien of zogenaamd grappig te zijn. C. On line solliciteren

34

Er zijn twee manieren om via het internet een job te vinden. U kan uw cv op het internet plaatsen, zodat potentiële werkgevers het kunnen raadplegen. De VDAB biedt de mogelijkheid om uw cv te laten opnemen op hun website. Op de ACTIRIS-website kan de werkzoekende via de rubriek ‘MIJN ACTIRIS’, een volledig dossier samenstellen. Al de ingevoerde gege-


vens worden weergegeven in een document met de naam “Pro-file”. Indien de werkzoekende akkoord is, kan dit document geraadpleegd worden door werkgevers op zoek naar kandidaten. Daarnaast kan u actief zoeken op jobsites, de websites van de VDAB en de ACTIRIS en die van grote ondernemingen (zie deel 11) en rechtstreeks solliciteren via e-mail. De inhoud van een elektronisch cv is dezelfde als die van een papieren cv, maar het verschil zit in de manier waarop u zich voorstelt. Ga recht op uw doel af en zorg ervoor dat u van in het begin de belangstelling wekt. Zet dus niet als onderwerp “op zoek naar een job” of “sollicitatie”. Hou de layout van uw cv simpel; als u toch uw technische expertise wilt laten zien, voorzie dan een link naar uw eigen website. Zorg ervoor dat uw cv de belangrijkste informatie bevat, maar ook niet meer dan dat. Vermeld naast uw e-mailadres ook uw postadres en telefoonnummer. Als u spontaan solliciteert per mail, zorg dan dat uw cv terechtkomt bij de juiste persoon.

5.4

Het curriculum vitae (CV)

Het curriculum vitae is het meesterwerk en het belangrijkste deel van uw sollicitatie. Hiermee moet u de belangstelling van de werkgever weten te trekken, zodat u door de voorselectie komt en wordt opgeroepen voor een sollicitatiegesprek. Het moet op één of twee bladzijden de feitelijke gegevens vermelden over uzelf en een overzicht geven van de speciale troeven waarover u beschikt. Breng uw sterke punten naar voor, maar lieg niet. Vermeld enkel wat relevant is in het kader van de sollicitatie. Omdat het uit de grote stapel cv’s gehaald moet worden, moet u er veel aandacht aan besteden. Stel het als volgt op: persoonlijke gegevens - studies - beroepservaring - talen- en computerkennis - speciale belangstelling - hobby’s - diversen. Essentiële punten zijn de presentatie, de vorm en de inhoud.

35

Wegwijs in ...


De soorten CV: chronologisch of thematisch Het chronologisch curriculum vitae kan in twee richtingen opgesteld worden: de recentste beroepservaringen en opleidingen eerst, of omgekeerd. Het thematisch curriculum vitae stelt u in staat bepaalde aspecten van beroepservaring of opleiding te belichten door ze per thema te rangschikken. Voor de jongeren die afstuderen en op de arbeidsmarkt terechtkomen, lijkt het aflopend chronologisch cv (van het heden naar het verleden) momenteel het meest gewaardeerd door rekruteerders. Het thematisch cv blijft nochtans aantrekkelijk wanneer men bepaalde opleidingen of ervaringen wil belichten die een meerwaarde beiden voor de job waarvoor men solliciteert. Presentatie Het cv moet beantwoorden aan bepaalde karakteristieken: formaat A4, geen tikfouten, duidelijke indeling met voldoende ruimte tussen de verschillende onderdelen, een kantlijn van 3 cm, wit papier van goede kwaliteit. Vorm De volgende kenmerken zorgen ervoor dat het snel kan worden gelezen: geen spelfouten, korte paragrafen, duidelijke woordenschat, geen herhaling van woorden, gebruik van hoofdletters, nauwkeurige datavermelding, zorgvuldig plaatsen van accenten en leestekens. Inhoud Vermeld de lagere schoolopleiding niet als u verdere studies hebt gevolgd. Secundair en hoger onderwijs volstaan. Noem als hobby’s en speciale belangstelling alleen de activiteiten die u geregeld uitoefent. Belicht hobby’s die in groepsverband uitgeoefend worden (ploegsporten, jeugdbeweging…); sommigen zien hierin een geschiktheid om in groep te werken. Het is niet aangewezen een gewenst salaris te vermelden. Privé-leven: onnodige details weglaten, tegenslagen niet vermelden. Talen: geen vage aanduidingen geven (noties, goed, zeer goed). Beroepservaring: maak er een apart hoofdstukje van, zelfs als het kort is. Geef aan waar en wanneer u deze ervaring opdeed. Blijf echter oprecht en bluf niet!

36


Maak van het cv een aantal fotokopieën van uitstekende kwaliteit. Voeg er alleen een foto bij als daar speciaal om wordt verzocht. Er zijn ondernemingen die een type-cv zenden zoals dat in hun bedrijf gebruikt wordt. Vul dit in zoals aangeduid en voeg zonodig een bladzijde ter aanvulling bij als u dat strikt noodzakelijk acht. De brief die u bij uw cv voegt, moet het cv ondersteunen, het als het ware aanvullen en vooral personaliseren ten opzichte van diegene aan wie het gericht is. Zend beide documenten naar de personeelsdirecteur (grote ondernemingen) of aan de Algemene Directeur of zaakvoerder (KMO, zelfstandigen). Zorg er in ieder geval voor de juiste naam en titel te kennen van de bestemmeling. Indien u niet over deze gegevens beschikt, begin uw brief dan met “Geachte mevrouw, Geachte heer,”. Onder punt 5.6 vindt u een voorbeeld van een curriculum vitae. Opmerking Plaats uw cv in de cv-databank van de VDAB of plaats hem zelf op het CV-net van de ACTIRIS (zie punt 4.1)! Indien u er alleen niet uit geraakt en hulp nodig hebt bij het opstellen van een cv, sollicitatiebrief of andere tips kan gebruiken voor het solliciteren, kan u eveneens terecht bij de VDAB en Actiris (zie punt 10.4 voor meer info).

37

Wegwijs in ... 38


5.5

Het sollicitatiegesprek en de testen

Als u dankzij uw cv of dankzij de aanbevelingen van relaties door een werkgever opgeroepen wordt voor een sollicitatiegesprek, dan moeten de belangrijkste troeven nog uitgespeeld worden. Nu zullen uw uiterlijk, kleding, optreden en verbale uitdrukkingsmogelijkheden beoordeeld worden. Kleed u naar de verwachtingen van een volwassene; laat uw kauwgum thuis; rook niet; ga keurig zitten; kijk uw ondervrager aan; druk u goed uit en laat blijken dat u zelfvertrouwen hebt. Kom op tijd of beter nog enkele minuten voor het afgesproken tijdstip. Indien u niet op aanwezig kan zijn op het vastgelegde tijdstip, telefoneer dan in elk geval om u te verontschuldigen en een nieuwe afspraak te vragen. Sollicitatiegesprekken zijn geen examens maar gesprekken tussen volwassen mensen. Zij hebben tot doel: ✒ na te gaan of u aan de gestelde eisen voldoet; ✒ uw vaardigheden met die van andere kandidaten te vergelijken en na te gaan wat u eventueel meer hebt te bieden dan de anderen; ✒ u te motiveren om de functie te aanvaarden indien u als de meest geschikte kandidaat wordt beschouwd. De vragen hebben betrekking op: uw vooropleiding en studies, uw ervaring, uw houding tegenover de geboden functie en de onderneming, uw speciale belangstellingen, uw persoonlijkheid, uw gezinsachtergronden, uw vrijetijdsbesteding en hobby’s, het gewenste salaris. Nog enkele tips: ✒ bevestig uw afspraak op voorhand; ✒ bereid u er goed op voor; zorg dat u de voorwaarden van de werkaanbiedingen uit het hoofd kent; ✒ laat merken dat u zich ingelicht hebt over de functie en het bedrijf neem de documentatie die u over de onderneming verzameld hebt gerust mee; ✒ hou uw individuele balans in gedachten; ✒ geef duidelijke antwoorden; ✒ luister aandachtig en maak eventueel korte opmerkingen zonder het gesprek te storen; ✒ probeer vooral niet te bluffen, maar leg ook niet de nadruk op uw zwakke punten; ✒ blijf niet te lang aan het woord en tracht ook niet de leiding van het gesprek te nemen.


Sollicitatiegesprekken vinden niet altijd plaats tussen twee personen. Er worden soms verscheidene kandidaten tegelijkertijd geïnterviewd of u kunt zich ook tegenover meerdere personen bevinden. Weet dat er testmethoden zijn die: ✒ de kennis willen testen en vergelijkbaar zijn met schoolexamens; ✒ de intelligentie nagaan en intellectuele mogelijkheden beoordelen; ✒ capaciteiten opsporen, met name manuele en cerebrale vaardigheden; ✒ de persoonlijkheid willen nagaan en persoonlijkheidskenmerken peilen. Raadgevingen: ✒ Zorg dat u fysiek en mentaal in goede conditie bent voor deze gesprekken en selectieprocedures; ✒ Neem deel aan zoveel mogelijk sollicitatiegesprekken en testen, zodat u er mee vertrouwd raakt; ✒ Hebt u geen succes, vraag dan wat de oorzaak is en hoe de resultaten van de test waren; wanneer u na enkele weken nog geen uitslag vernomen hebt, aarzel dan niet contact op te nemen met de persoon die u geinterviewd heeft. Doorheen de concrete ervaring van 3 jongeren op zoek naar werk worden al de hier vermelde raadgevingen voorgesteld in de videocassette “Succesvol aan de slag”. Deze cassette van 26 minuten kan door scholen en verenigingen gratis ontleend worden bij de Audiovisuele dienst van de Algemene Directie Humanisering van de Arbeid van de Federale Overheidsdienst Werkgelegenheid, Arbeid en Sociaal Overleg. Tel.: 02 233 42 44 en fax: 02 233 42 52. Opmerking Op de website van de VDAB en ACTIRIS staan sollicitatietips, voorbeelden van sollicitatiebrieven en cv’s. `

39


5.6

Voorbeeld van brief en CV

5.6.1 De sollicitatiebrief De heer Jan PEETERS Personeelsdirecteur NV FABRIEK Arbeidsstraat 100 9999 WERK Job, 9 juni 2008

Geachte heer, Met belangstelling las ik in “De Krant” van 7 en 8 juni jongstleden dat uw onderneming op de personeelsdienst een bediende in dienst wenst te nemen. Mijn opleiding als maatschappelijk assistent (optie personeelsbeheer) en de stage die ik volbracht in de firma WEINBERG liggen in de lijn van wat U zoekt en hebben mij goed voorbereid op het uitoefenen van een dergelijke functie. Alle verdere informatie omtrent mijn professionele bekwaamheden en sociale vaardigheden vindt u terug in bijgevoegd curriculum vitae. Ik kijk reeds uit naar een persoonlijke kennismaking om mijn curriculum vitae en mijn motivatie toe te lichten. Hoogachtend, (Handtekening)

Els WILWERK Zoekstraat 1 9990 JOB Tel.: 099 11 11 11 Bijlage: 1 curriculum vitae

41

Wegwijs in ...


5.6.2 Het curriculum vitae CURRICULUM VITAE van Els WILWERK Zoekstraat 1 9990 JOB Tel.: 099 11 11 11 Geboren te Gent op 1 mei 1986 Ongehuwd Belg

STUDIES: ✒ maatschappelijk assistent - optie personeelsbeheer aan het INSTITUUT te Gent (2004 - 2006) ✒ technisch secundair onderwijs - afdeling handel aan de SCHOOL te Gent (1998 - 2004) BIJSCHOLING: ✒ 4 maand opleiding op de personeelsdienst van de firma WATTS in het kader van de eindejaarsstage BEROEPSERVARING: ✒ juli 2007 tot juni 2008 startbaanovereenkomst op de personeelsdienst van de firma WEINBERG & co. TALEN: ✒ Nederlands: moedertaal ✒ Engels: zeer goed (lezen, spreken en schrijven) ✒ Frans: lezen en spreken: goed - schrijven: basiskennis ✒ Duits: basiskennis ANDERE INLICHTINGEN: ✒ 2 jaar verbondsvoorzitster bij de jeugdbeweging ✒ praktische kennis van Microsoft Office (Word, Excel, Access, Powerpoint) ✒ rijbewijs B ✒ bereid tot verandering van woonplaats

42


6 Arbeid in loondienst Arbeid in loondienst kan zowel in de privé-sector als in de overheidssector worden verricht. De arbeidsvoorwaarden van de werknemers uit de privé-sector worden geregeld door een reeks wetten en besluiten die de ARBEIDSWETGEVING vormen. Deze wetgeving bepaalt de regels inzake arbeidsovereenkomst, arbeidsduur, arbeidsveiligheid en -hygiëne, welzijn op het werk, ... en is van toepassing op alle werkgevers en alle werknemers van de privé-sector. De arbeidswetgeving wordt aangevuld door talrijke collectieve arbeidsovereenkomsten die in de paritaire comités worden gesloten. In de paritaire comités komen, voor elke industriële of dienstverlenende sector, de vertegenwoordigers van de werkgevers en de vakorganisaties in gelijk aantal bijeen. Deze comités sluiten voor de sector die zij vertegenwoordigen collectieve overeenkomsten ter regeling van de minimumlonen, de arbeidsduur, bepaalde sociale en financiële voordelen, ... De arbeidsvoorwaarden van de werknemers uit de overheidssector worden geregeld door verschillende teksten die het STATUUT van het Rijkspersoneel vormen. Dit statuut bepaalt de regels inzake werving, benoeming, pensioen, ... van dat personeel. Ten slotte moet erop worden gewezen dat de overheidsdiensten soms personen tewerkstellen op contractuele basis. Deze personen zijn dan gedeeltelijk aan de arbeidswetgeving en niet aan het statuut onderworpen.

43

Wegwijs in ...


6.1

De openbare sector

Onder openbare sector moet worden verstaan: ✒ de besturen van de Staat, de Gemeenschappen en de Gewesten en in het bijzonder de federale overheidsdiensten; ✒ de instellingen van openbaar nut zoals de RVA, de RSZ, de VRT; ✒ de gemeente- en provinciebesturen, de OCMW’s, ...; ✒ de bijzondere korpsen zoals het onderwijs, het leger, het Rekenhof, de rechterlijke macht. De hieronder vermelde voorschriften hebben betrekking op de personen die tewerkgesteld zijn in de federale overheidsadministraties. De bepalingen die de werving en de loopbaan regelen in andere diensten kunnen van de ene tot de andere instelling verschillen, maar dezelfde algemene principes liggen steeds aan de basis ervan.

6.1.1 De werving Een statutaire of contractuele betrekking in overheidsdienst kan slechts verkregen worden mits het slagen in een selectie (zie punt 4.2).

6.1.2 De stage Alvorens tot ambtenaar te worden benoemd, moeten de laureaten van een statutaire selectie een stage doorlopen waarvan de duur varieert volgens het niveau van de betrekking: één jaar voor de niveaus A, B en C en drie maanden voor niveau D.

6.1.3 De loopbaan

44

De federale ambtenaren worden benoemd in graden of klassen (niveau A) waarvan de hiërarchie 4 niveaus omvat. Het niveau van een graad bepaalt de plaats van de ambtenaar in de hiërarchie volgens de opleiding en de geschiktheid die worden vereist om titularis van deze graad te kunnen zijn. Globaal gezien stemt de indeling in niveaus overeen met de volgende indeling van ons onderwijssysteem. ✒ Niveau A: universitair onderwijs en hoger onderwijs van het lange type; ✒ Niveau B: hoger onderwijs van het korte type;


✒ Niveau C: hoger secundair onderwijs; ✒ Niveau D: geen diplomavereiste. Binnen deze vier niveaus kunnen de statutaire ambtenaren hun loopbaan ontwikkelen door vormingen te volgen, door te slagen in competentiemetingen of, wat het niveau A betreft, hiërarchische bevorderingen te bekomen. Ze kunnen ook bevorderen naar een hoger niveau na het slagen in een overgangsexamen.

6.1.4 De bezoldiging Het loon van de ambtenaar wordt bepaald door de graad of klasse en de anciënniteit. Het loon kan worden aangevuld met een competentietoelage. Daartoe moet de ambtenaar regelmatig in een competentiemeting of een gecertificeerde opleiding slagen. Daarnaast hebben alle ambtenaren recht op een aantal vergoedingen zoals vakantiegeld, eindejaarspremie, eventueel haard- of standplaatsvergoeding, … Het loon en de vergoedingen zijn aan het indexcijfer gekoppeld. De tabel vermeldt in de laatste kolom het bruto maandloon van een aantal ambtenaren bij de aanvang van hun loopbaan (bedragen op 1 februari 2008). Graad Attaché Attaché-ingenieur, -geneesheer en -informaticus ICT deskundige Technisch deskundige Administratief deskundige Administratief assistent en technisch assistent Administratief medewerker Technisch medewerker Medewerker Restaurant/schoonmaak

Niveau

Schaal

Bruto maandloon

A A

A 11 A 21

2.604,08 € 3.422,91 €

B B B C

BI 1 BT 1 BA 1 CA 1

2.055,89€ 1.999,95 € 1.799,77 € 1.698,80 €

D D D

DA 1 DT 2 DT 1

1.532,25 € 1.569,92 € 1.486,64 €

45

Wegwijs in ...


6.2

De privé-sector

De privé-sector bestaat uit een geheel van zeer diverse ondernemingen, gaande van de KMO tot de multinational, van het petrochemisch complex tot de graveerwerkplaats: de ondernemingen in ons land zijn ontelbaar. Elke onderneming is eveneens gekenmerkt door een eigen geschiedenis, een specifieke cultuur. Alle ondernemingen zijn er toe gehouden de arbeidswetgeving na leven, waarvan de voornaamste elementen hierna worden uiteengezet.

6.2.1 Arbeidsovereenkomst De arbeidsovereenkomst is de overeenkomst waarbij een persoon, de werknemer, zich ertoe verbindt tegen loon arbeid te verrichten voor een andere persoon, de werkgever. De overeenkomst wordt gekenmerkt door de ondergeschiktheid van de werknemer ten aanzien van de werkgever. Er bestaan verschillende soorten aan overeenkomsten: ✒ de arbeidsovereenkomst voor werklieden, wanneer de verrichte activiteit in hoofdzaak handenarbeid is; ✒ de arbeidsovereenkomst voor bedienden, wanneer de verrichte activiteit in hoofdzaak hoofdarbeid is; ✒ de arbeidsovereenkomst voor handelsvertegenwoordigers; ✒ de arbeidsovereenkomst voor dienstboden; ✒ de overeenkomst voor tewerkstelling van studenten; ✒ de arbeidsovereenkomst voor betaalde sportbeoefenaars; ✒ de overeenkomst voor tewerkstelling van huisarbeiders. Deze overeenkomsten kunnen eveneens verschillen naargelang hun duur en hun inhoud. Er wordt een onderscheid gemaakt tussen: ✒ de overeenkomst voor onbepaalde tijd, waarin het einde van de tewerkstelling niet wordt gepreciseerd; ✒ de overeenkomst voor bepaalde tijd, waarin het begin en het einde van de tewerkstelling worden gepreciseerd; ✒ de overeenkomst voor een duidelijk omschreven werk, waarbij het einde van de tewerkstelling samenvalt met de voltooiing van het werk;

46


✒ de vervangingsovereenkomst waarin de identiteit en de functie van de vervangen personen wordt vermeld, samen met de reden en de duur van de overeenkomst (maximum 2 jaar); ✒ de arbeidsovereenkomst voor een ingroeibaan. Al deze overeenkomsten zijn arbeidsovereenkomsten. Men mag ze niet verwarren met de overeenkomst van aanneming die bestaat in het leveren van een bepaald werk zonder dat er een band van ondergeschiktheid bestaat (bv. de aannemer die een huis bouwt). Er bestaat eveneens een overeenkomst voor uitzendarbeid (interimarbeid) waarbij een uitzendkracht zich tegenover een uitzendbureau verbindt om tegen loon tijdelijke arbeid bij een gebruiker te verrichten. Sommige werkgevers stellen ook overeenkomsten van zelfstandige voor. Dit zijn evenwel geen echte arbeidsovereenkomsten. Men moet trouwens goed nadenken alvorens dergelijke overeenkomsten te ondertekenen, aangezien ze inhouden dat de sociale bijdragen en de bedrijfsvoorheffing ten laste komen van de werknemer en dus moeten afgetrokken worden van de brutobezoldiging die de werkgever uitbetaalt. Bovendien heeft de zelf-

47

Wegwijs in ...


standige die onder een dergelijke overeenkomst werkt geen recht op de inachtneming van een opzeggingstermijn of op een compenserende vergoeding ingeval van contractbreuk (uitgezonderd indien de overeenkomst het voorziet) en evenmin geniet hij in geval van arbeidsongeschiktheid wegens ziekte of ongeval het gewaarborgd loon (zie hoofdstuk 7). Hoewel hiertoe geen verplichting bestaat voor een arbeidsovereenkomst gesloten voor onbepaalde tijd, heeft de werknemer er alle belang bij een schriftelijke overeenkomst te vragen. Wanneer het daarentegen gaat om een arbeidsovereenkomst gesloten voor bepaalde tijd, voor een bepaald werk, een vervangingsovereenkomst, of om een arbeidsovereenkomst voor deeltijdse arbeid, moet deze overeenkomst steeds schriftelijk vastgelegd zijn. De overeenkomst bevat meestal de volgende gegevens: ✒ naam en adres van de werkgever en van de werknemer; ✒ datum van de aanvang van het werk (en eventueel van de beëindiging ervan); ✒ plaats waar het werk verricht wordt; ✒ omschrijving van de te verrichten arbeid; ✒ loon- en berekeningswijze ervan; ✒ duur van de eventuele proeftijd; ✒ arbeidstijdregeling en duur van het werk.

6.2.2 Arbeidsreglement

48

Het arbeidsreglement is een document waarin de werkgever de respectievelijke rechten en verplichtingen van de werknemers en van de werkgever bepaalt. Daarin moeten gepreciseerd zijn: ✒ de aanvang en het einde van de arbeidsdag; ✒ het tijdstip en de duur van de rusttijden; ✒ de dagen van regelmatige onderbreking van de arbeid; ✒ de opzeggingstermijnen alsook de dringende redenen die de beëindiging van de overeenkomst zonder inachtneming van een opzeggingstermijn kunnen rechtvaardigen; ✒ de wijzen van meting van en controle op de arbeid met het oog op het bepalen van het loon; ✒ de wijze, het tijdstip en de plaats van uitbetaling van het loon;


✒ de straffen, het bedrag en de bestemming van de geldboeten en de tekortkomingen die zij bestraffen; ✒ de datum van de jaarlijkse collectieve vakantie. Elke werknemer dient een afschrift van het arbeidsreglement te ontvangen.

6.2.3 Collectieve arbeidsovereenkomsten Collectieve arbeidsovereenkomsten zijn akkoorden die gesloten worden tussen de vertegenwoordigers van de werknemers en de vertegenwoordigers van de werkgevers. Door deze overeenkomsten worden voor een bepaalde bedrijfssector de voornaamste facetten van de verloning en van de arbeidsorganisatie geregeld. De in de paritaire comités gesloten collectieve arbeidsovereenkomsten bepalen de verschillende looncategorieën naargelang de kwalificatie, de anciënniteit en de leeftijd, alsook de indexering van de lonen, de bijslagen voor ploegenarbeid, de verschillende premies (eindejaarspremie, vakbondspremie ...), de arbeidsduur, de inhaalrustdagen, het bijkomend verlof, het omstandigheidsverlof, ... De collectieve arbeidsovereenkomsten behandelen ook problemen inzake werkgelegenheid (aanwerving en opleiding van bepaalde categorieën werkzoekenden, reglementering van meervoudige ontslagen, behoud van het tewerkstellingsvolume). De CAO’s die in de sectoren gesloten werden sedert 1 januari 2000 zijn raadpleegbaar op de website van de Federale Overheidsdienst Werkgelegenheid, Arbeid en Sociaal Overleg: www.werk.belgie.be. Dergelijke overeenkomsten kunnen eveneens op ondernemingsvlak worden gesloten tussen een werkgever en de vertegenwoordigers van de werknemers.

6.2.4 Loon Voor de meeste bedrijfstakken zijn er loonafspraken gemaakt in collectieve arbeidsovereenkomsten (zie punt 6.2.3). Het Toezicht op de Sociale Wetten kan inlichtingen verstrekken over de loonschalen (zie adressen in punt 11.4). Indien er binnen de sector geen specifieke loonregeling voorzien is, heeft de werknemer recht op het gewaarborgd gemiddeld minimum maandin-

49

Wegwijs in ...


komen (momenteel 1.335,78 € bruto). Jongeren onder de 21 hebben slechts recht op een verminderd gewaarborgd inkomen. Dit varieert naargelang de leeftijd en wordt uitgedrukt in een percentage van het gewaarborgd gemiddeld minimum maandinkomen. De volgende tabel geeft een overzicht van dit gewaarborgd gemiddeld minimum maandinkomen, bruto uitgedrukt in maanden uurloon (op 1 mei 2008). Leeftijd 21 20 19 18 17 16

%

Maandloon

100 94 88 82 76 70

1.335,78 1.255,63 1.175,49 1.095 1.015 935,05

€ € € € € €

Uurloon (38u week) 8,12 7,63 7,14 6,65 6,17 5,68

€ € € € € €

Uurloon (39u week) 7,90 7,49 6,96 6,48 6,00 5,53

€ € € € € €

Voor de werknemers die minstens 21,5 jaar oud zijn en die zes maanden anciënniteit hebben, bedraagt het maandloon 1.371,88 €; voor de werknemers die minstens 22 jaar oud zijn en die 12 maanden anciënniteit in de onderneming hebben, bedraagt het maandloon 1.387,92 €

6.2.5 Vakantie en vakantiegeld A. Beginsel De duur van de vakantie wordt bepaald in verhouding tot de gewerkte of gelijkgestelde dagen (bv. ziektedagen) in het kalenderjaar voorafgaand aan het jaar waarin de vakantie wordt toegekend. Een volledig werkjaar geeft recht op 24 vakantiedagen (stelsel van een zesdaagse werkweek) of 20 vakantiedagen (stelsel van een vijfdaagse werkweek) in het daaropvolgend jaar.

50

Deze vakantie geeft recht op vakantiegeld, dat voor de bedienden betaald wordt door de werkgever en voor de arbeiders door een vakantiekas of de Rijksdienst voor Jaarlijkse Vakantie. Het vakantiegeld van de arbeiders is

Wegwijs in ...


gelijk aan 15,38% van het loon van het voorafgaande jaar (verhoogd tot 108%), eventueel verhoogd met een fictief loon voor de gelijkgestelde dagen. Het vakantiegeld van de bedienden bestaat uit het normale loon voor de vakantiedagen en een toeslag die gelijk is aan 1/12de van 92% van het brutoloon van de maand waarin de vakantie ingaat, per gepresteerde of gelijkgestelde maand van het voorafgaande jaar. B. Jeugdvakantie Sinds 1 januari 2001 is er een nieuwe regeling van toepassing voor de toekenning van vakantie en vakantiegeld aan jonge werknemers (tot 25 jaar) die zijn aangeworven in de loop van het burgerlijk jaar tijdens hetwelk zij hun studies hebben beëindigd. Vroeger genoot een jonge werknemer die was aangeworven binnen de 4 maanden na het einde van zijn studies, vakantie en vakantiegeld alsof hij het volledige jaar aan het werk geweest was. Door de nieuwe regeling blijft het recht op 4 weken vakantie bestaan, maar het vakantiegeld dat betaald wordt door de vakantiekas (arbeiders) of door de werkgever (bedienden) wordt enkel nog berekend in verhouding tot het aantal maanden van het vakantiedienstjaar gedurende dewelke de werknemer in dienst geweest is. Voor de vakantiedagen waarvoor geen vakantiegeld betaald wordt, kan de werknemer aanspraak maken op een uitkering (65% van het (geplafonneerd) brutoloon) ten laste van de werkloosheidsregeling.

Voorbeeld: ✒ Een bediende die zijn studies beëindigd heeft op 30 juni en die op 1 oktober wordt aangeworven, heeft voortaan nog recht op vakantiegeld voor 1 week. Voor de resterende 3 weken kan hij een jeugdvakantie-uitkering aanvragen. Voor meer gedetailleerde inlichtingen over deze materie, moet men zich wenden tot de diensten in punt 11.5.

52


7 Zelfstandige arbeid Zich vestigen als zelfstandige, starten met een eigen onderneming, is duidelijk tonen dat men z’n lot in eigen handen wil nemen. Maar zoiets vergt een gedegen voorbereiding. Hierna volgen enkele belangrijke punten die jongeren, die zich als zelfstandige wensen te vestigen, niet uit het oog mogen verliezen.

7.1

Leeftijdvereiste

Om een zelfstandige activiteit te mogen uitoefenen moet men meerderjarig zijn, m.a.w. 18 jaar of ouder. Voor het beroep van ambachtsman (dienstverlening zonder levering van goederen), bedraagt de vereiste minimumleeftijd 16 jaar. Een machtiging van de ouders of van de voogd is wel vereist.

7.2

Inschrijving als handels- of ambachtsonderneming

Vooraleer u mag starten met een zelfstandige activiteit moet u zich wenden tot een erkend ondernemingsloket om na te gaan of de beoogde activiteit van commerciële of ambachtelijke aard is (zie adressen in punt 11.6).

53

Wegwijs in ...


Als dat het geval is, schrijft het ondernemingsloket uw bedrijf in bij de Kruispuntbank van Ondernemingen als een handels- of ambachtelijk bedrijf, nadat ze eerst heeft gecontroleerd of de onderneming voldoet aan de toelatingsvoorwaarden om toe te treden tot een welbepaalde beroepscategorie. Er wordt ook nagegaan of de ondernemer een basiskennis heeft van bedrijfsbeheer. Tenslotte wordt geverifieerd of de ondernemer wel bevoegd is om een bepaald gereglementeerd beroep te mogen uitoefenen. Van zodra een onderneming ingeschreven is in de Kruispuntbank van Ondernemingen wordt haar een uniek identificatienummer toegekend. Dit ondernemingsnummer moet vermeld worden op elk commercieel document.

7.3

Inschrijving als onderneming die onderworpen is aan de Belasting over de toegevoegde waarde (BTW)

Na het ondernemingsloket moet u contact nemen met het bevoegde BTWcontrolekantoor om na te gaan of uw onderneming al dan niet onderworpen is aan de BTW. Als dat het geval is, schrijft het BTW-controlekantoor u in bij de Kruispuntbank als onderneming die onderworpen is aan de BTW. Het bevoegde BTW-controlekantoor voor de natuurlijke personen is het kantoor van de fiscale domicilie (in principe is dat de woonplaats die voorkomt in het rijksregister); het bevoegde controlekantoor voor de rechtspersonen is het kantoor van de voornaamste administratieve zetel. De adressen van deze diensten zijn terug te vinden in de telefoongids onder de rubriek “Federale Overheidsdienst Financiën” of op de website www.fiscus.fgov.be, module “Wegwijzer federale belastingadministraties”. De ondernemer kan aan het ondernemingsloket vragen om in zijn plaats en tegen betaling contact te nemen met het BTW-controlekantoor.

54


7.4

Diverse verplichtingen

7.4.1 Ambulante handelaar Om een ambulante activiteit, dit wil zeggen de verkopen ten huize van de consument, verkopen op de openbare weg, op de openbare en private markten, te kunnen uitoefenen, moet men minstens 18 jaar zijn en voorafgaand in het bezit zijn van een leurkaart. Deze machtiging moet aangevraagd worden bij een erkend ondernemingsloket (zie adressen in punt 11.6).

7.4.2 Beroepskaart voor vreemdelingen Als u geen onderdaan bent van een van de lidstaten van de Europese Economische Ruimte of Zwitserland en u wenst een zelfstandige beroepsactiviteit uit te oefenen op het Belgische grondgebied, hetzij als natuurlijke persoon, hetzij binnen een vennootschap of vereniging naar rechte of in feite, al dan niet bezoldigd, dient u in het bezit te zijn van een beroepskaart. De aanvraag gebeurt door bemiddeling van het gemeentebestuur van uw verblijfplaats indien u in België verblijft en u in het bezit bent van één van de volgende twee nog geldige verblijfsvergunningen: een bewijs van inschrijving in het vreemdelingenregister (BIVR) of een attest van immatriculatie, model A. Indien u niet over zo'n verblijfstitel beschikt of indien u buiten België verblijft, dient u uw aanvraag in te dienen bij de Belgische diplomatieke of consulaire post van het land waar u gemachtigd bent te verblijven. De beroepskaart wordt toegekend door de FOD Economie, K.M.O., Middenstand en Energie en uitgereikt door het ondernemingsloket dat u in uw aanvraag opgegeven hebt.

7.4.3 Andere verplichtingen Voor sommige beroepen is een voorafgaande vergunning nodig inzake hygiëne en gezondheid. Deze verplichting geldt voor alle bedrijven waar voedingswaren geproduceerd en/of verkocht worden. Deze vergunning wordt toegekend door het Federaal Agentschap voor de Veiligheid van de Voedselketen (zie adressen in punt 11.6).

55

Wegwijs in ...


Om bepaalde activiteiten te mogen uitoefenen is een vergunning verplicht. Een lijst van dergelijke activiteiten is verkrijgbaar bij een erkend ondernemingsloket (zie adressen in punt 11.6). Bovendien is voor bepaalde gevaarlijke, ongezonde of hinderlijke activiteiten een bijzondere exploitatievergunning vereist (commodo-incommodo). De administratieve diensten van de gemeenten kunnen hierover meer uitleg verschaffen. Sommige vrije beroepen moeten aansluiten bij een Orde (bv. geneesheren, advocaten...). Meer inlichtingen hierover kan u krijgen bij de FOD Economie, KMO, Middenstand en Energie. De zelfstandigen zijn verplicht een zichtrekening bij een bank of een andere financiële instelling (bv. een spaarkas of de Post) te openen. De rekening die voor de beroepsdoeleinden wordt gebruikt moet verschillend zijn van de privé-rekening. Dit rekeningnummer moet vermeld worden op elk commercieel document van de onderneming. De zelfstandige moet eveneens een aantal boekhoudkundige verplichtingen naleven. Deze verschillen naargelang de omvang van de onderneming.

7.5

Plan Jonge Zelfstandigen van het Participatiefonds

Deze maatregel wil de jongeren stimuleren om zich als zelfstandige te vestigen of om hun eigen bedrijf op te starten. Ze voorziet de mogelijkheid tot goedkoop lenen en wil de jongeren steun en omkadering bieden bij hun zelfstandige activiteit.

7.5.1 De jongeren die in aanmerking komen Elke jongere van minder dan 30 jaar die: ✒ nog nooit zelfstandige is geweest; ✒ is ingeschreven als werkzoekende; ✒ een voorafgaande ondersteuning aanvaardt, onder het toeziend oog van de structuren die erkend zijn door het Participatiefonds.

56


7.5.2 Het Participatiefonds Het Participatiefonds is een openbare instelling die werd opgericht om het zelfstandig ondernemen te bevorderen. Dankzij dit fonds kunnen werkzoekenden en begunstigden van een sociale uitkering nu aan zeer voordelige voorwaarden hun eigen onderneming opstarten.

7.5.3 Te volgen procedure ✒ De jongere dient een formulier in met de eerste voorstelling van zijn project bij het Participatiefonds. Het Fonds geeft hieraan zijn goedkeuring en nodigt de jongere uit om een erkend steunpunt te kiezen ter voorbereiding van het project. ✒ Na het opstellen van een "ondersteuningsplan" wordt de jongere geholpen gedurende een periode van maximum drie tot zes maanden door een steunpunt voor starters. Deze ondersteuning is gratis en "à la carte", d.w.z. in functie van de behoeften van de jongere. De bedoeling van de ondersteuning is de slaagkansen te optimaliseren, zowel voor het verkrijgen van de lening als voor de lancering van het project. De jongere kan in functie hiervan ook extra opleidingen (beheer, boekhouden, informatica…) volgen en zich optimaal laten informeren over de sector waarin hij wil starten. Meer informatie is te vinden op de website van het Participatiefonds: www.fonds.org. Voor de jongeren die zich in de wachtperiode bevinden, zal de periode van de voorafgaande ondersteuning verrekend worden als effectieve periode die meetelt in de wachtperiode. De wachttijd loopt dus gewoon verder. Jonge uitkeringsgerechtigde werklozen behouden tijdens deze periode hun uitkering. Voor jongeren die geen vervangingsinkomen hebben (geen wachtuitkering bijvoorbeeld) wordt een maandelijkse vergoeding van 375 € voorzien tijdens de voorbereiding van het project, evenals een vestigingsuitkering toegekend door de RVA. Wie een wachtuitkering ontvangt, kan deze cumuleren met de vergoeding van 375 € van het Participatiefonds.

57

Wegwijs in ...


7.5.4 Startlening Na deze periode maakt het steunpunt een rapport op dat bij de aanvraag voor de lening wordt gevoegd. Het Participatiefonds zal vervolgens de aanvraag onderzoeken en beslist de startlening al dan niet toe te kennen. A. De achterstelling van de lening De startlening is een "achtergestelde" lening. Wanneer de begunstigde nog andere schuldeisers heeft en hij problemen ondervindt om die terug te betalen, maakt het Participatiefonds in principe pas als laatste aanspraak op de terugbetaling, dus nadat de andere schuldeisers werden terugbetaald. Dit is een interessante onderhandelingspositie om eventueel andere leningen aan te gaan die nodig zijn voor de onderneming, aangezien de startlening quasi gelijkgesteld kan worden met de "eigen middelen" van de begunstigde. Opmerking Jongeren in financiële moeilijkheden kunnen een microkrediet krijgen om de eigen inbreng te financieren.

B. De geleende bedragen Het bedrag van de startlening bedraagt maximaal 30.000 €. De begunstigde van de lening brengt zelf één vierde in van het bedrag van de gevraagde lening, met eigen middelen of door een bijkomende lening, toegekend door een financiële instelling naar zijn keuze. Volgens de aard van het project kan de lening gespreid worden over 5, 7 of 10 jaar. De rentevoet is vast en bedraagt 4%. Tijdens de eerste twee jaar kan de rentevoet tot 3% teruggebracht worden als de begunstigde van de lening effectief de gratis voorgestelde begeleiding volgt in één van de ondersteuningscentra. C. De “onderhoudsschijf”

58

Voor alle jongeren wordt de mogelijkheid geopend tot een "onderhoudsschijf" in de lening: in afwachting van het moment waarop de zaak begint te renderen, zal de jongere een bepaald bedrag (4.500 €) mogen spende-


ren aan andere zaken dan zijn activiteit. Zo zal de jongere tijdens de beginperiode waardig kunnen leven. De voorwaarden zijn: 0% intrest en terugbetaling van het kapitaal na 5 jaar. D. Begeleiding De steunpunten blijven de jongeren bijstaan gedurende de eerste 18 maanden van de activiteit (24 maanden in het geval van een Plan jonge zelfstandigen). Wanneer de zelfstandige activiteit mislukt of stopgezet wordt binnen de 9 jaar na de start ervan, wordt de jongere onmiddellijk weer toegelaten tot de werkloosheid. Er is in dat geval dus geen carensperiode (periode zonder uitkering) voor de vroegere uitkeringsgerechtigde werklozen.

7.6

Sociale zekerheid

Iedereen die een zelfstandig beroep uitoefent, hetzij als hoofdberoep, hetzij als bijberoep, dient zich binnen de 90 dagen na het begin van zijn activiteit aan te sluiten bij een sociaal verzekeringsfonds voor zelfstandigen van zijn keuze (zie de Gouden Gids of de zalmkleurige pagina’s van de Belgacomgids onder de rubriek “Sociale wetgeving - adviesbureaus”) of bij de Nationale Hulpkas voor Sociale Verzekeringen der Zelfstandigen (zie adres in punt 11.6). Verder dient de zelfstandige aangesloten te zijn bij een ziekenfonds of moet hij ingeschreven zijn bij de hulpkas voor ziekte- en invaliditeitsverzekering, om verzekerd te zijn voor de gezondheidszorgen.

7.6.1 De bijdragen De bijdrage die in de loop van de eerste drie jaren activiteit ingevorderd wordt is een voorlopige bijdrage. Deze wordt vervolgens na drie jaar geregulariseerd op basis van de beroepsinkomsten die in de loop van deze jaren verworven werden en die slechts op dat moment gekend zijn.

59

Wegwijs in ...


Vanaf het vierde jaar activiteit wordt de bijdrage berekend op basis van de beroepsinkomsten van het derde jaar voorafgaand aan datgene waarvoor ze verschuldigd is.

7.6.2 De uitkeringen De inschrijving en de bijdragen geven recht op: ✒ kinderbijslag, kraamgeld en adoptiepremie; ✒ ziektevergoedingen ter terugbetaling van “grote risico’s” (operaties, opnames in ziekenhuis, ...). Sedert 1 januari 2008 zijn de zelfstandigen eveneens verzekerd voor de kleine risico’s (terugbetaling van dokterkosten, tandarts, geneesmiddelen, ...); ✒ uitkeringen wegens arbeidsongeschiktheid of invaliditeit en moederschapsverzekering; ✒ moederschapshulp voor vrouwelijke zelfstandigen die bevallen zijn sedert 1 januari 2006; ✒ een adoptie-uitkering vanaf 1 februari 2007; ✒ een rust- of overlevingspensioen; ✒ sociale verzekering in geval van faillissement.

7.6.3 Vrijstelling van bijdragen De zelfstandige die zich in staat van behoefte bevindt kan een vrijstelling van bijdragen genieten. De aanvraag moet ingediend worden bij het sociaal verzekeringsfonds waar de zelfstandige aangesloten is, hetzij bij een ter post aangetekend schrijven, hetzij door het neerleggen van een verzoekschrift ter plaatse. Men dient onder meer zijn naam, adres en aansluitingsnummer mee te delen. Vervolgens moet men een inlichtingsformulier invullen op grond waarvan de bevoegde commissie de vrijstelling al dan niet zal toekennen.

60


7.7

Een vennootschap oprichten?

Om te slagen in de onderneming die men op het oog heeft, kan het nodig zijn om partners en kapitaal te verzamelen om een echte vennootschap op te richten. Het is onbegonnen werk om binnen het beperkte bestek van deze brochure alles op te sommen wat bij de oprichting van een vennootschap komt kijken. Meer inlichtingen hierover zijn verkrijgbaar bij de FOD Economie, KMO, Middenstand en Energie.

7.7.1 Vademecum van de Onderneming Het Vademecum van de onderneming is een praktische gids die inspeelt op de vragen van bedrijfsleiders en particulieren in verband met de formaliteiten en de reglementeringen die moeten worden nageleefd om een onderneming op te richten of een beroep als zelfstandige uit te oefenen. Dit werk beoogt inzonderheid de formaliteiten die moeten worden vervuld om in België een ambachtelijke, commerciële of industriële bedrijvigheid uit te oefenen. Het behandelt ook de fiscale wetgeving, de sociale wetgeving, de hulp aan de ondernemingen en de openbare instellingen (instellingen voor aanmoediging en hulp). Men kan dit vademecum gratis raadplegen op de website van de Federale overheidsdienst Economie, KMO, Middenstand en Energie: www.economie.fgov.be onder de rubriek “Ondernemen”.

7.7.2 Brochures met algemene informatie De Federale overheidsdienst Economie, KMO, Middenstand en Energie publiceert verscheidene brochures met algemene informatie voor kandidaat-ondernemers (over de stappen die moeten worden gedaan om zich als zelfstandige te vestigen, over de BVBA, over de keuze tussen een individuele onderneming en een vennootschap). U kunt ze bestellen bij het enige contactpunt: 0800 120 33 (groen nummer) of raadplegen op de Internetsite www.economie.fgov.be onder de rubriek “Ondernemen”.

61

Wegwijs in ... 62


7.7.3 Andere informatiebronnen De zelfstandigen kunnen vanaf het begin van hun zelfstandige activiteit, maar ook tijdens de gehele ontwikkeling van hun zaak, ook heel wat handige en belangrijke informatie en diensten vinden bij de verschillende interprofessionele organisaties voor zelfstandigen (zie adressen in punt 11.6).


8 Wat met Europa?

Vijftig jaar nadat een begin werd gemaakt van de Europese gedachte, in het begin van de jaren `50, heeft het nastreven van gemeenschappelijke doelstellingen de Europese samenwerking uitgediept. Geleidelijk aan werd deze samenwerking uitgebreid tot nieuwe domeinen van het economische en sociale leven. Het integratieproces is in een nieuwe fase getreden met het bewerkstelligen van de interne markt voor 495 miljoen Europese burgers en de integratie van een reeks nieuwe landen, wat het totaal op 27 brengt (januari 2007). In dit Europa zijn er geen grenzen meer voor personen, goederen, diensten en kapitalen. De euro vormt de eenheidsmunt van 15 lidstaten van de EU. Het Europese huis is echter verre van voltooid. De EU heeft een volwaardige sociale politiek nodig en moet iets kunnen doen aan de werkloosheid. Ze moet een efficiënter buitenlands beleid kunnen voeren. Daarenboven willen heel wat landen graag lid worden van de EU. Meer dan ooit heeft de toekomst een Europese tint.

63

Wegwijs in ...


8.1

Het vrij verkeer van werknemers

Het principe van het vrij verkeer van werknemers en het recht voor beoefenaars van vrije beroepen om zich vrij te vestigen, ligt vast in het Verdrag van Rome dat in 1957 werd ondertekend. Dit principe van het vrij verkeer van werknemers wordt over het algemeen goed nageleefd. Voor een aantal beroepen zijn er echter problemen die telkens terug te voeren zijn tot twee obstakels: ✒ in de meeste lidstaten van de Europese Unie blijven het gros van de overheidsbetrekkingen voorbehouden voor de “eigen onderdanen”; ✒ onderdanen van andere lidstaten kunnen sommige beroepen niet uitoefenen omdat hun in het buitenland behaalde diploma’s niet erkend worden. Het onderscheid tussen de professionele gelijkwaardigheid binnen de Europese Unie, op basis van Europese Richtlijnen, en de academische gelijkwaardigheid van diploma’s, is hierbij van cruciaal belang. De professionele gelijkwaardigheid waarborgt Europeanen het recht hun beroep uit te oefenen in heel de Europese Unie, op voorwaarde dat zij een diploma bezitten dat voldoet aan bepaalde criteria. De academische gelijkwaardigheid stelt een diploma gelijk met een diploma van het land dat de gelijkwaardigheid onderzocht. Op het vlak van de professionele gelijkwaardigheid werd in de loop der jaren een aantal sectorale richtlijnen uitgevaardigd om meer bepaald de architecten, advocaten, artsen, dierenartsen, apothekers, verpleegkundigen, tandartsen, verloskundigen, vervoerders, haarkappers, verzekeringsmakelaars en -agenten en zelfstandige handelsvertegenwoordigers in de mogelijkheid te stellen om binnen bepaalde beperkingen hun beroep ook in andere lidstaten van de Europese Unie uit te oefenen. Een algemene richtlijn bepaalt dat al wie na ten minste drie jaar hogere studie een diploma heeft behaald, aan de slag kan in om het even welk land van de Europese Unie. Als blijkt dat de onderwijsprogramma’s sterk uiteenlopen, wordt wel verwacht dat men in het gastland een bekwaamheidstest ondergaat of een aangepaste stage loopt. Sedert 1993 worden ook alle beroepsopleidingen van minder dan 3 jaar in de hele Unie erkend, mits de jongere een stage afwerkt of een bekwaamheidstest aflegt.

64

Ook een deel van de ambtenarij is toegankelijk voor burgers uit andere EU-landen.


Banen bij de politie, justitie, het leger en de publieke financiële diensten blijven echter voor de burgers van het eigen land gereserveerd.

8.2

De erkenning van diploma’s

De academische gelijkwaardigheid stelt een buitenlands diploma gelijk met een binnenlands diploma. Deze gelijkwaardigheidsverklaring behoort volledig tot de bevoegdheid van elk gastland. Europese richtlijnen hebben hierop geen enkele wettelijke impact. De academische gelijkwaardigheid is dus vooral bedoeld voor niet-onderdanen van de Europese Unie, of voor academische doeleinden. Voor meer inlichtingen over de gelijkwaardigheid van diploma’s kunt u terecht bij het Departement Onderwijs van het Ministerie van de Vlaamse Gemeenschap (zie adressen onder punt 11.8).

8.3

De zoektocht naar een baan

Iedereen heeft het recht gedurende drie maanden in een lidstaat van de Europese Unie te verblijven met een geldig paspoort of een geldige nationale identiteitskaart. Iedereen kan zich trouwens inschrijven bij een arbeidsbemiddelingsbureau naar zijn keuze, in principe zonder enige verblijfsvoorwaarde. Het arbeidsbemiddelingsbureau zal dezelfde hulp bieden als aan nationale werkzoekenden. Bovendien blijft wie in België werkloosheidsuitkeringen geniet, deze genieten wanneer hij een betrekking zoekt in een andere Europese lidstaat, op voorwaarde dat hij: ✒ sinds ten minste vier weken werkloosheidsuitkeringen geniet in België; ✒ vier weken vóór het vertrek een aanvraag indient bij de RVA, aan de hand van het document E303; ✒ zich (binnen de zeven dagen na zijn aankomst) inschrijft als werkzoekende in het land waarnaar hij vertrekt en er elke geschikte job aanvaardt;

65

Wegwijs in ...


✒ zich onderwerpt aan de controle georganiseerd door het land waar hij verblijft. Indien men geen werk gevonden heeft, moet men binnen de drie maanden terugkeren naar België om er zijn recht op een werkloosheidsuitkering te behouden. Daarnaast kan iedereen die een buitenlandse job zoekt of een betrekking in een andere lidstaat heeft aanvaard, een beroep doen op de diensten van het EURES-netwerk voor arbeidsbemiddeling. EURES (European Employment Services) werd opgericht door de Europese Commissie en de publieke tewerkstellingsdiensten. Eures bestaat uit meer dan 450 “Euroconsulenten” die over de gehele Europese Economische Ruimte zijn verspreid (naast België behoren hiertoe: Nederland, Denemarken, Duitsland, Finland, Frankrijk, Griekenland, Ierland, Italië, Liechtenstein, Luxemburg, Noorwegen, Oostenrijk, Portugal, Spanje, Verenigd Koninkrijk, IJsland en Zweden). De Euroconsulenten zorgen voor voorlichting, advies en plaatsing over de grens, en kunnen gecontacteerd worden via de tewerkstellingsdiensten. In België beschikken de VDAB, ACTIRIS, de FOREM, het Arbeitsamt, de vakbonden en de beroepsverenigingen over Euro-consulenten. Meer informatie vindt u ook op de website van de Europese Unie: http://www.europa.eu/eures.

I

66

Opgelet! Indien u langere tijd wenst te verblijven of te werken in een ander land van de Unie moet u misschien een werken verblijfsverguning aanvragen.


8.4

Programma’s ten voordele van jongeren

Er bestaan een aantal Europese programma’s ter aanmoediging van een communautaire samenwerking op het vlak van de opleiding en onderwijs. Hieronder worden de belangrijkste kort vermeld. Het programma LEONARDO is gericht op de verbetering van de beroepsopleiding, met inbegrip van de samenwerking tussen universiteiten en ondernemingen, het ontwikkelen van de taalvaardigheid en het verspreiden van de vernieuwingen op het vlak van de opleiding. Het programma SOCRATES is gericht op het bevorderen van de Europese dimensie in het onderwijs, van de basisschool tot de universiteit. Erasmus is het onderdeel van Socrates dat studenten uit het hoger onderwijs de mogelijkheid biedt, door het toekennen van een toelage, een deel van hun studies aan een erkende instelling voor hoger onderwijs van een ander Europees land te volbrengen. Comenius richt zich op de scholen. Erasmus is een onderdeel van het Leven Lang leren programma en is bedoeld om: ✒ Europese activiteiten van hogeronderwijs-instellingen te ondersteunen; ✒ de mobiliteit en uitwisseling van studenten, docenten en stafleden te bevorderen. Universiteiten en hogescholen die over een Erasmus University Charter (EUC) beschikken kunnen deelnemen aan het Erasmus-programma en een aanvraag voor subsidie doen. Met de toegekende gelden geven de instellingen toelagen voor studenten- en stafmobiliteit. Voor meer informatie over deze programma's kan u zich richten tot de vzw. EPOS (Europese programma's voor onderwijs, opleiding en samenwerking) H. Consciencegebouw, Koning Albert II-laan 15, 1210 Brussel tel. 02 553 98 67 - fax 02 553 98 85 website: www.epos-vlaanderen.be e-mail: via de website van Epos Het programma “Youth for Europe” richt zich tot alle jonge Europeanen van 15 tot 25 jaar en het wil de uitwisselingen bevorderen om de jongeren te tonen wat er in de overige lidstaten gebeurt, het wil hen ook leren communiceren met personen met een andere cultuur en hen de gemeenschappelijke belangen laten ontdekken.

67

Wegwijs in ... 68


Contact: JINT v.z.w., Grétrystraat 26, 1000 Brussel, Tel.: 02 209 07 20 - Fax: 02 209 07 49 E-mail: [email protected] Website: http://www.jint.be Website: http://europa.eu.int/comm/education/youth.html. In het Brussels Hoofdstedelijk Gewest kan u deelnemen aan het programma “Eurodyssée”. Dit programma geeft jongeren van 18 tot 30 jaar de kans om ervaring op te doen via een eerste werkervaringstage van drie tot zeven maanden in een bedrijf in een andere Europese regio. Voor meer informatie kan u terecht bij Brussels International Job Center (BIJOB), Anspachlaan 69 te 1000 Brussel, tel: 02 505 78 68, e-mail: [email protected]


9 Arbeid in het buitenland De wereld eindigt niet aan de grenzen van de Europese Unie. Sommigen zoeken het verderop, in andere landen met een soms gunstiger klimaat. Er moet worden aangestipt dat arbeid in het buitenland op velerlei wijze kan geschieden: in het kader van de ontwikkelingssamenwerking of van vrijwilligerswerk, ofwel in dienst van een internationale organisatie of nog als werknemer van een particulier bedrijf. Daarnaast hebben jonge werklozen de mogelijkheid een stage uit te oefenen in het buitenland.

9.1

De onontbeerlijke troeven

De wetgeving van de meeste landen is erg streng op het stuk van de inwijking van buitenlanders. Jongeren die zich “in den vreemde” willen gaan vestigen als coöperant, werknemer of zelfstandige zullen grotere slaagkansen hebben als zij beantwoorden aan de volgende voorwaarden: ✒ een goede opleiding hebben genoten, over een gedegen kwalificatie beschikken en een lange ervaring hebben; ✒ verschillende talen kennen en zeker de taal van het gastland; ✒ een groot aanpassingsvermogen hebben; ✒ gezond zijn.

69

Wegwijs in ...


Het is alleszins nuttig voor het vertrek inlichtingen te vragen aan de ambassade of het consulaat van het land van bestemming m.b.t. de toegelaten verblijfsduur, de verplichtingen bij het zich ter plaatse vestigen als zelfstandige of loontrekkende, m.b.t. eventuele inentingen, ...

9.2

De onontbeerlijke tussenpersonen

Personen die belangstelling hebben voor een baan in het buitenland doen er goed aan eerst contact op te nemen met de organisaties waarvan de adressen terug te vinden zijn in punt 11.7.

9.2.1 De gouvernementele ontwikkelingssamenwerking Om tegemoet te komen aan de belangen van de partnerlanden van België en de ontwikkelingsacties die er ter plekke begeleid worden correct te evalueren, werd een nieuwe loopbaan gereëerd binnen de Federale Overheidsdienst Buitenlandse Zaken, Buitenlandse Handel en Ontwikkelingssamenwerking. Het gaat hem om vertegenwoordigers voor Internationale samenwerking, waarvoor 82 functies voorzien zijn. De toegang tot deze loopbaan is gelinkt aan een wervingsexamen georganiseerd door SELOR, gevolgd door een stageperiode van twee jaar. Tijdens deze periode wordt een officieel toegangsexamen georganiseerd. De Directie-generaal Ontwikkelingssamenwerking (DGOS) plant de programma’s en formuleert de samenwerkingsprojecten van de federale overheid: ✒ in het kader van rechtstreekse akkoorden afgesloten tussen België en de balnghebbende landen; ✒ via de verschillende rechtstreekse akkoorden afgesloten met gespecialiseerde instellingen van de Verenigde Naties.

70

De Belgische staat vertrouwt de uitvoering en het beheer van die ontwikkelingsprojecten toe aan een naamloze vennootschap van publiek recht, de Belgische Technische Coöperatie (BTC). Deze is belast met de aanwerving van het personeel noodzakelijk voor een goede werking van deze projecten, in functie van de selectiecriteria opgesteld op basis van het soort van ontwikkelingswerk dat moet gebeuren.


De hoofdzetel van het BTC bevindt zich in de Hoogstraat 147 in 1000 Brussel (tel. 02 505 37 00, fax 02 502 98 62, e-mail: [email protected]).

9.2.2 De niet-gouvernementele ontwikkelingssamenwerking De niet-gouvernementele ontwikkelingssamenwerking bestaat onder meer uit het verlenen van medewerking aan projecten in de derde wereld (indirecte bilaterale samenwerking). Die projecten worden in overleg met de lokale partner uitgewerkt door nietgouvernementele organisaties (NGO’s) die erkend zijn door de DGOS. De NGO’s stellen gekwalificeerd personeel (coöperanten) ter beschikking. De vzw COPROGRAM treedt op als coördinator, vertegenwoordigt de nietgouvernementele organisaties bij de overheid en geeft informatie aan het publiek. De individuele NGO’s staan in voor de selectie, de opleiding en de ondersteuning van het personeel. De Vlaamse Vereniging voor Ontwikkelingssamenwerking en Technische Bijstand (VVOB) zoekt in het buitenland werk voor leraars, lerarenopleiders, docenten, artsen, burgerlijk en industrieel ingenieurs, landbouwkundigen en andere deskundigen. Vastbenoemde ambtenaren en leerkrachten kunnen een “terbeschikkingstelling voor bijzondere opdracht in het buitenland” genieten. De VVOB-coöperanten worden door VVOB geselecteerd en aangeworven op basis van een arbeidscontract.

9.2.3 De internationale organisaties en instellingen België heeft overeenkomsten gesloten met bepaalde internationale organisaties van de Verenigde Naties (multilaterale samenwerking). Het programma voor assistent-deskundigen is bestemd voor jonge afgestudeerden (niet ouder dan 32 jaar bij de selectie) van Belgische nationaliteit en houders van een diploma dat minstens van het niveau hoger niet-universitair onderwijs moet zijn; het in de oproep van de VN vereiste niveau is determinerend. Twee jaar kwalitatieve beroepservaring is vereist, evenals specifieke vaardigheden. Nadere inlichtingen zijn te verkrijgen bij de DGOS - Dienst Verenigde Naties en internationale organisaties (adres zie punt 11.7).

71

Wegwijs in ...


Naast de initiatieven in het kader van de EU-programma’s voor de ontwikkelingssamenwerking, heeft de Europese Unie eveneens een wervingsbureau in het leven geroepen: het European Agency for Cooperation. Voor meer inlichtingen kan men terecht bij de SCR (Service Commun Relax), tel.: 02 296 10 30. Wie wil werken voor de Wereldbank, het Internationaal Monetair Fonds, de Inter-American Development Bank, de African Development Bank of de Asian Development Bank, kan zich wenden tot de Nationale Bank van België (zie adres in punt 11.7). Een andere mogelijkheid is de Internationale Organisatie voor Migratie (I.O.M.), die tot doel heeft de uitwijking te vereenvoudigen van personen die zich in Latijns-Amerika willen gaan vestigen, om aldaar door hun hoge kwalificatie (technici, ingenieurs, leerkrachten) bij te dragen tot de ontwikkeling (zie adres in punt 11.7).

9.2.4 De officiële vertegenwoordiging België wordt in het buitenland en bij de internationale organisaties vertegenwoordigd door diplomatieke en consulaire zendingen: ambassades, permanente vertegenwoordigingen, consulaten-generaal en consulaten. Het personeel van deze zendingen is, voor het grootste deel, tewerkgesteld door de FOD Buitenlandse Zaken, Buitenlandse Handel en Ontwikkelingssamenwerking. Enerzijds is er het statutair personeel. Dit zijn de ambtenaren van de carrière buitenlandse dienst en attachés internationale samenwerking (niveau A) en van de kanselarijcarrière (niveaus A, B & C) die aangeworven worden via examens georganiseerd door de FOD Buitenlandse Zaken en Selor. Anderzijds is er het contractueel personeel dat wordt aangeworven via het hoofdbestuur van de FOD in Brussel voor een buitenlandse missie of rechtstreeks door een missie (secretariaat, chauffeur, …).

72

Naast het personeel van de FOD Buitenlandse Zaken, is er op de diplomatieke en consulaire zendingen ook nog personeel dat aangesteld of aangeworven is door andere federale departementen, zoals landbouw en landsverdediging, en door de gemeenschappen en de gewesten. Voor meer inlichtingen dient men zich te wenden tot de respectievelijke overheden.


9.2.5 De privé-sector De privé-sector biedt reële mogelijkheden om een baan te vinden in het buitenland. Een jonge afgestudeerde krijgt er in sommige gevallen echt de kans om een internationale loopbaan uit te bouwen. Sommige ondernemingen uit de sector van de bouw, de burgerlijke bouwkunde, de winning van grondstoffen, de engineering en de assemblage zoeken geregeld jonge afgestudeerden die gedurende een aantal jaren naar het buitenland willen. Die advertenties komen meestal in de kranten of weekbladen, of staan op de internetsite van die bedrijven. Er zijn ook verschillende gespecialiseerde sites waarop naast vacatures voor België ook vacatures voor jobs in het buitenland staan (zie adressen in punt 11.9). Ook de in België gevestigde buitenlandse ambassades en Kamers voor Koophandel werven hier voor rekening van hun regeringen of van ondernemingen uit hun land soms personeel aan om ginds te worden ingezet (zie de Gouden Gids of de zalmkleurige pagina’s van de Belgacomgids onder de rubrieken “Ambassades” en “Kamers van Koophandel”). De Stichting “Vlamingen in de Wereld” (instelling van openbaar nut) is een ledenorganisatie die ook erg nuttige tips kan geven. Deze vereniging zet zich in België in voor de belangen van de uitgeweken landgenoten en bouwde daarnaast een begeleidingsdienst uit voor diegenen die naar het buitenland willen vertrekken (formaliteiten, sociale zekerheid, onderwijsmogelijkheden ...) (zie adres in punt 11.7). Daarnaast zijn er in Vlaanderen ook 4 EURES-centra. In Brussel is er een EURES-dienst bij ACTIRIS. EURES staat voor EURopean Employment Services, een informatienetwerk met een adviserende rol, waar informatie verkrijgbaar is omtrent tewerkstelling, sociale wetgeving, beroepsopleiding en werken leefomstandigheden in de landen van de Europese Unie. De adressen van deze centra vindt u onder punt 11.7. De zoektocht naar een baan in een land van de Europese Unie wordt ook toegelicht in punt 8.3. De Dienst Communicatie van de FOD Buitenlandse Zaken publiceert de brochure “Aan ontwikkelingssamenwerking doen”. Deze kosteloze uitgave (te downloaden op www.dgos.be) bevat meer inlichtingen over de mogelijkheden op gebied van werken in het buitenland.

73

Wegwijs in ...


9.3

De stagemogelijkheden

9.3.1 Stage in het buitenland De jonge werkzoekende kan tijdens zijn wachttijd (zie 3.1.1) een stage uitoefenen in het buitenland om zijn kansen op de arbeidsmarkt te vergroten. Indien de stage aanvaard wordt door de directeur van het werkloosheidsbureau, wordt de duur van het verblijf voor de stage in het buitenland in aanmerking genomen voor de berekening van de wachttijd; de stage betekent dus geen verlenging van de wachttijd. De directeur van het werkloosheidsbureau baseert zijn beslissing onder meer op de leeftijd van de betrokkene, het beroepsverleden, de geschiktheid, de aard van de opleiding en de mate waarin de stage de kansen op inschakeling op de arbeidsmarkt verhoogt.

9.3.2 Ontwikkelingssamenwerking De Directie-Generaal Ontwikkelingssamenwerking (DGOS) geeft jonge werkzoekenden de kans om een eerste werkervaring in het kader van een project van een erkende niet-gouvernementele organisatie (NGO) op te doen. De eerste werkervaring in het kader van ontwikkelingssamenwerking duurt minimaal 4 en maximaal 12 maanden. Deze kans wordt geboden aan de uitkeringsgerechtigde volledig werklozen die recht hebben op wachtuitkeringen, d.w.z. de jongeren die na het verlaten van de school de wachttijd achter de rug hebben en wachtuitkeringen krijgen. Tijdens zijn verblijf in het kader van ontwikkelingssamenwerking ontvangt de coöperant-jonge-werkzoekende (=C.J.W.) verder elke maand een wachtuitkering.

74

De werkperiode van de ontwikkelingssamenwerking wordt niet beschouwd als een werkloosheidsperiode voor de toepassing van de reglementering inzake langdurige werkloosheid. Als vergoede werkloze is de jongere volledig in orde met de sociale zekerheid (ziekteverzekering, pensioen, ...). Bovendien krijgt hij een maandelijkse vergoeding van 99,16 €. De jongere heeft recht op een éénmalige premie van 247,89 € als vergoeding voor de kosten voor vertrek. Het vliegtuigticket naar de plaats van


de tewerkstelling wordt betaald, en de uitzendorganisatie (NGO) sluit voor de C.J.W. een verzekering af tegen ongevallen, arbeidsongevallen en repatriëring. Om een eerste werkervaring te kunnen opdoen in het kader van ontwikkelingssamenwerking, moet de jongere een NGO contacteren die bereid is om jongeren gedurende enkele maanden in te schakelen in een ontwikkelingsproject. Daarna vraagt de kandidaat een attest aan van vergoede werkloze (formulier C63) bij het werkloosheidsbureau van de RVA. Op het formulier C63 moet duidelijk vermeld worden dat de betrokkene recht heeft op de wachtuitkering. Met de NGO moet hij een uitzendingsovereenkomst voor een bepaald project afsluiten, waarmee de NGO de verantwoordelijkheid voor de eerste werkervaring op zich neemt. Vervolgens vult de jongere samen met de NGO een aanvraag voor vrijstelling als “coöperant-jonge werkzoekende”

75

Wegwijs in ...


in (formulier C97B). Dat formulier moet hij bezorgen aan de uitbetalingsinstelling (vakbond of Hulpkas voor Werkloosheidsuitkeringen). Hij behoudt hiermee het recht op wachtuitkeringen tijdens zijn afwezigheid in België, maar is vrijgesteld om werk te zoeken, moet niet gaan stempelen, enz. Om goed ingelicht en voorbereid op het terrein te komen moet de jongere vooraf een opleidingscursus volgen en slagen in een test. Voor meer informatie over de mogelijkheid een eerste werkervaring op te doen in het kader van ontwikkelingssamenwerking kan men terecht bij de DGOS (zie adres in punt 11.7) en in de kantoren van de RVA, de VDAB en ACTIRIS.

Aan ontwikkelingssamenwerking doen: EEN NUTTIGE BROCHURE Bij de Dienst Communicatie van de FOD Buitenlandse Zaken is een brochure verkrijgbaar die zich richt tot iedereen die belangstelling toont om buiten de Westerse geïndustrialiseerde wereld te werken. De verschillende mogelijkheden van elk specifiek statuut komen aan bod. Tot slot vermeldt deze brochure ook nuttige adressen en contactpersonen. De brochure “Aan ontwikkelingssamenwerking doen” kan gedownload worden op www.dgos.be.

Voor informatie over werken in het buitenland (sociale wetgeving, huisvesting, te vervullen administratie ifv terugkeer,…) kan gevonden worden op de website van de VDAB: www.vdab.be/internationaal.

76


10 Indien de werkloosheid aansleept Het is mogelijk dat u, ondanks de vele stappen die u hebt gedaan, na een wachttijd van werkloosheid toch zonder werk blijft. Laat u vooral niet ontmoedigen! In afwachting van werk hebt u recht op werkloosheidsuitkeringen. Het is ongetwijfeld raadzaam opnieuw een bepaalde “balans” op te maken in de context van hetgeen in hoofdstuk 5 wordt voorgehouden en te trachten erachter te komen wat er “fout gaat”. Ben ik voldoende opgeleid voor het werk dat ik zoek? Mik ik niet te hoog? Is de sector waarin ik zou willen werken wel geschikt voor mij? Laat ik mij wel van mijn beste kant zien bij mijn afspraken? ... Deze nieuwe balans zou u er wel kunnen toe aanzetten een bijkomende opleiding of vorming te volgen die op een beroep of op de persoonlijke ontwikkeling is afgestemd. Als de werkloosheid aansleept is het eveneens raadzaam na te gaan of bepaalde maatregelen tot stimulering van indienstnemingen of bepaalde door de federale overheid of door de gewesten opgezette tewerkstellingsprogramma’s u geen eerste beroepservaring kunnen bezorgen. Ten slotte moet ook eens worden overwogen of uitzendarbeid geen interessante oplossing is. OPMERKING: de werkzoekende kan op elk moment een gesprek aanvragen bij een consulent van de VDAB ifv begeleiding naar tewerkstelling.

77

Wegwijs in ...


10.1 De aanvraag van werkloosheidsuitkeringen Na afloop van zijn wachttijd (zie 3.1.1) heeft de jongere die geen werk heeft gevonden recht op wachtuitkeringen of werkloosheidsuitkeringen.

10.1.1 Waar? De aanvraag tot werkloosheidsuitkeringen moet worden ingediend bij een door de RVA erkende uitbetalingsinstelling. Er bestaan er vier: ✒ hetzij een van de drie grote vakbonden, namelijk: • het Algemeen Belgisch Vakverbond (ABVV); • het Algemeen Christelijk Vakverbond van België (ACV); • de Algemene Centrale der Liberale Vakbonden van België (ACLVB); ✒ hetzij de Hulpkas voor werkloosheidsuitkeringen (HVW), die een openbare instelling is. De adressen van deze instellingen vindt u in de telefoongids. De adressen van de hoofdzetel van de drie grote vakbonden worden vermeld onder punt 11.9.

10.1.2 Hoe? Wanneer? Het volstaat zich met het aanvraagformulier C 109/36 aan te melden bij een van de erkende instellingen. De instelling geeft vervolgens de passende controlekaart. Hierna moet de jongere zijn inschrijving als werkzoekende bevestigen door zich aan te melden in een Werkwinkel (VDAB) of in een plaatsingskantoor van Actiris (zie adressen onder punt 11.1), waar de VDAB het nodige inschrijvingsbewijs zal afgeven. Deze bevestiging moet gebeuren tegen het einde van de wachttijd en ten laatste binnen de 8 daaropvolgende dagen. Op het einde van elke maand moet men de controlekaart terugbezorgen aan de uitbetalingsinstelling om regelmatig te kunnen worden vergoed.

78


10.1.3 Bijkomende voorwaarden Om werkloosheidsuitkeringen of wachtvergoedingen te kunnen genieten, moet men als werkzoekende ingeschreven zijn en tevens: ✒ hetzij de leergangen van het hoger secundair onderwijs met volledig leerplan of van het lager secundair technisch of beroepsonderwijs hebben volbracht, hetzij voor de centrale examencommissie een diploma of getuigschrift van volbrachte studies hebben verkregen, hetzij een leertijd hebben doorgemaakt op basis van een leerovereenkomst; ✒ geen leergangen met volledig leerplan meer volgen, omdat alle activiteiten die in het leerprogramma worden opgelegd volbracht zijn of omdat de jongere deze heeft beëindigd en geen leertijd meer doormaakt; ✒ als werknemer hebben gewerkt of als werkzoekende ingeschreven zijn geweest tijdens een periode die overeenstemt met de totale wachttijd (zie 3.1.1); ✒ minder dan 30 jaar zijn op het ogenblik van de aanvraag.

79

Wegwijs in ...


10.1.4 Bedrag van de wachtvergoedingen Toestand van de jongere

Bedrag per dag

Maandbedrag

Gezinshoofd

36,30 €

943,80 €

Alleenstaande - jonger dan 18 jaar - van 18 tot 20 jaar - van 21 en ouder

10,31 € 16,21 € 26,84 €

268,06 € 421,46 € 697,84 €

Samenwonende • gewone - jonger dan 18 jaar - van 18 jaar en ouder

8,84 € 14,10 €

229,84 € 366,60 €

• met partner die enkel vervanginsinkomen heeft - jonger dan 18 jaar 9,36 € - van 18 jaar en ouder 15,03 €

243,36 € 390,78 €

Deze bedragen gelden sedert 1 mei 2008

10.2 Tewerkstellingsmaatregelen De overheid heeft steunmaatregelen, programma’s en stimuli ingevoerd om zoveel mogelijk werkzoekenden aan een job te helpen. Die maatregelen worden zowel door de federale overheid als door de regering van uw Gewest genomen. Het kan gaan om steunmaatregelen bij de indienstneming (ACTIVA-plannen) of om werkgelegenheidsprogramma’s. Die steunmaatregelen en programma’s zijn zowel bedoeld voor een bijzondere categorie werkzoekenden waaronder jongeren of langdurig werklozen als voor een bedrijfstak zoals de non-profit of werkgevers die hun eerste werknemer in dienst willen nemen.

80

Een jongere op zoek naar een eerste job heeft er belang bij een startbaankaart aan te vragen bij het werkloosheidsbureau van de RVA waarvan hij


afhangt (zie punt 3.1.5). Die kaart is voor de potentiële werkgever een bewijs dat de jonge werkzoekende voldoet aan de verplichtingen inzake de startbaanovereenkomst. Die kaart geeft ook de verminderingen van sociale bijdragen aan waarop de werkgever die de jongere in kwestie in dienst neemt, recht heeft. Op die manier vormt die kaart een troef voor de jongere bij zijn zoektocht naar een eerste job. Er bestaan ook stimuli als de opleidingsuitkering en de stage-uitkering, die jonge werkzoekenden in hun wachttijd bijvoorbeeld moeten helpen bij hun intrede in de arbeidsmarkt. Om meer te weten te komen over de aard van die steunmaatregelen en de eventuele werkkansen die ze u kunnen bieden, gaat u best eens langs bij de VDAB, Actiris, de FOREM Conseil of het Arbeitsamt (zie punt 11.1). Informatie kunt u ook inwinnen bij de RVA (zie punt 11.2). U kan ook altijd surfen naar de website www.aandeslag.be waar u een overzicht vindt van alle tewerkstellingsmaatregelen die er in België bestaan.

10.3 Uitzendarbeid Uitzendarbeid mag niet a priori worden afgewezen. Het werken als uitzendkracht is immers het zetten van een eerste stap in een onderneming en wanneer deze tevreden is over die werknemer is het niet uitzonderlijk dat een tijdelijke overeenkomst leidt tot de ondertekening van een overeenkomst voor onbepaalde tijd. Bovendien is het een mogelijkheid om ervaring op te doen, het beroepsleven te leren kennen en de schoolse kennis in praktijk om te zetten. Uitzendarbeid gebeurt op volledig vrijwillige basis. De formaliteiten voor de inschrijving zijn zeer eenvoudig. De VDAB- en Actiris-diensten beschikken over agentschappen voor uitzendarbeid. Andere agentschappen worden door de privé-sector beheerd. Voor de adressen van de uitzendkantoren van de openbare en de privé-sector kan men terecht in de telefoongids.

81

Wegwijs in ...


10.4 Ondersteuning van de VDAB en Actiris ■ Wie hulp nodig heeft bij het zoeken naar een job kan terecht bij de jobclub van de VDAB. Een jobclub biedt de werkzoekende de volgende hulp: ✒ training en informatie over de verschillende aspecten van solliciteren, nl. het opstellen van een cv, het contacteren van potentiële werkgevers (schriftelijk en telefonisch), de voorbereiding op een sollicitatie-interview, het gebruik van zoveel mogelijk kanalen om vacatures op te sporen, het organiseren en opvolgen van de sollicitatie-acties ... ✒ materiële ondersteuning voor het voeren van sollicitatie-acties met gratis gebruik van documentatiemateriaal, telefoon, pc en het internet, kopieerapparaat, schrijfgerief en postzegels, ... De leden van een jobclub krijgen vrijstelling van stempelcontrole, zijn verzekerd tegen arbeidsongevallen en ontvangen een tegemoetkoming in hun reiskosten. Wie zich in een jobclub wil inschrijven, kan hiervoor terecht bij het VDAB-kantoor in de buurt.

82


■ Met de dienst Begeleiding Actief Zoeken naar Werk (Begeleiding AZW) ondersteunt Actiris de werkzoekende bij zijn zoektocht naar een gepaste job. Deze dienst biedt een individueel of groeps- programma aan dat rekening houdt met de behoeften van de werkzoekende: een beroepsproject bepalen, een CV opstellen, een overtuigende sollicitatiebrief schrijven, een sollicitatiegesprek voorbereiden via een videoopname van zichzelf, vacatures opsporen... De werkzoekende die op een autonome manier werk kan zoeken, maar niet over de nodige infrastructuur beschikt, kan terecht bij Jobfocus, waar hij een pc, telefoon, internet, kopieerapparaat kan gebruiken, en waar consulenten aanwezig zijn om hem met de nodige tips te ondersteunen tijdens zijn zoektocht naar werk. Om de werkzoekende te helpen bij het bepalen van zijn beroepsprojecten en bij de activering van zijn zoektocht, stelt Actiris hem het Contract voor Beroeps-project voor via zijn dienst Beroeps-project.

10.5 Aanvullende opleidingen Om de inschakeling in het arbeidsproces te bevorderen, bestaan er opleidingen om zich verder te bekwamen: vreemde talen, management, informatica, technische specialisaties, verkoopstechnieken, ... Er zijn ook opleidingen die meer afgestemd zijn op persoonlijke ontwikkeling: spreken voor een publiek, time-management, sollicitatietraining, ... Zowel de overheid als privé-organisaties richten opleidingen in. Sommige zijn kosteloos, andere zijn zeer duur. Weeg dus zo zorgvuldig mogelijk af of de geplande vorming degelijk is en of ze zo nauw mogelijk aansluit bij uw specifieke opleidingsbehoefte. Naast de gewone klassikale opleidingen bestaan er ook opleidingsmethoden die u gemakkelijker kunt afstemmen op uw eigen situatie. Afstandsleren, bijvoorbeeld, waarbij u met de computer een zelfstudiepakket doorloopt en uw oefeningen en vragen via de e-mail voorlegt aan de begeleidende instructeur. De VDAB-diensten en de Centra voor leerlingenbegeleiding (CLB) geven u graag meer inlichtingen over hun opleidingsaanbod.

83

Wegwijs in ...


10.6 Werken als zelfstandige Geconfronteerd met moeilijkheden bij het vinden van een job of met de bedoeling om te ontsnappen aan de werkloosheid, creëren bepaalde werkzoekenden liever hun eigen baan en vestigen ze zich als zelfstandige. De Federale Overheidsdienst Werkgelegenheid, Arbeid en Sociaal Overleg heeft een brochure uitgegeven waarin de verschillende formaliteiten, verplichtingen en steunmaatregelen voor werkloze kandidaat-zelfstandigen worden uitgelegd. De brochure “Wegwijs in ... de overstap van werkzoekende naar zelfstandige” is kosteloos verkrijgbaar bij de Cel Publicaties van de Federale Overheidsdienst Werkgelegenheid, Arbeid en Sociaal Overleg, Ernest Blerotstraat 1 te 1070 BRUSSEL Tel.: 02 233 42 11 - Fax: 02 233 42 36 E-mail: [email protected]

84


11 Nuttige adressen 11.1 Regionale diensten voor arbeidsbemiddeling Vlaanderen: kantoren van de VDAB De VDAB is vertegenwoordigd in alle Werkwinkels. Om de Werkwinkel in uw buurt te kennen: bel naar het nummer 0800 30 700 (elke werkdag van 8 tot 20 uur) of zoek het adres op de website: www.vdab.be. Opmerking de inschrijvingen van werkzoekenden gebeuren meestal enkel in de voormiddag. Inschrijving via de jobcomputer is mogelijk gedurende de ganse dag. U kunt zich ook on line inschrijven via de VDAB-site of via het callcenter van de VDAB.

Brussel: ACTIRIS ✒ De diensten van ACTIRIS zijn toegankelijk van maandag tot vrijdag van 8.30u tot 12.15u en van 13.30u tot 16u. Donderdagvoormiddag gesloten. Brussel-Stad: Anspachlaan 65 - 1000 BRUSSEL Tel.: 02 505 14 11 - Fax: 02 511 30 52 Website: www.actiris.be - E-mail: [email protected] Begeleiding Actief Zoeken naar Werk: 02 505 15 04 Beroepsproject: 02 505 16 91 Taalhoek: 02 505 11 97 BIJOB (Brussels International Jobcenter): 02 505 78 68

85

Wegwijs in ...


Agentschappen ✒ Schaarbeek

✒ Sint-Gillis

✒ Elsene

✒ Anderlecht

Gallaitstraat 36 1030 Brussel E-mail: [email protected] de Mérodestraat 143 1060 Brussel E-mail: [email protected] Marsveldplein 1 1050 Brussel E-mail: [email protected] Birminghamstraat 225 1070 Brussel E-mail: [email protected]

Tel.: 02 245 08 50

Tel.: 02 563 20 00

Tel.: 02 563 22 20

Tel.: 02 563 20 20

✒ Oudergem

Paepedellelaan 87 1160 Brussel E-mail: [email protected]

Tel.: 02 563 20 90

✒ Vorst

Generaal Dumonceaulaan 56 bus13 1190 Brussel E-mail: [email protected]

Tel.: 02 563 20 50

✒ Molenbeek

Vandenboogaerdestraat 91 1080 Brussel E-mail: [email protected]

Tel.: 02 800 43 33

✒ Sint-AgathaBerchem

Gentsesteenweg 1154 Tel.: 02 563 21 30 1082 Brussel E-mail: [email protected]

Job Focus Jobfocus is open op maandag, dinsdag, woensdag en vrijdag van 8u30 tot 16u30; donderdag van 13u tot 16u30

86

Jobfocus Molenbeek Vandenboogaerdestraat 91 (2e verdiep) 1080 Brussel Tel.: 02 800 43 43 E-mail: [email protected]


Jobfocus Koningstraat Koningstraat 93 (2e verdiep) 1000 Brussel Tel.: 02/563 21 80 E-mail: [email protected] T Service Interim Hoofdkantoor 1000 Brussel

de Brouckèreplein 26

Tel.: 02 511 23 85 Fax: 02 514 09 09

Open op maandag, dinsdag, donderdag en vrijdag van 9u tot 12 u en van 13.30u tot 17u. E-mail: [email protected] - www.tserviceinterim.be Ukkel 1180 Ukkel

Alsembergsesteenweg 764

Tel.: 02 333 26 00 Fax: 02 376 80 77

Schaarbeek 1030 Schaarbeek

Grote Bosstraat 156

Tel.: 02 733 10 61 Fax: 02 733 17 06

Wallonië: kantoren van de FOREM Op de website van de FOREM (www.leforem.be) zijn de regionale kantoren gemakkelijk terug te vinden. Voor meer inlichtingen: FOREM 6000 Charleroi Boulevard Tirou 104 E-mail: [email protected]

Tel.: 071 20 61 11

Duitstalige Gemeenschap: kantoren van het Arbeitsamt Saint-Vith:

Aachenstrasse 73-77 4780 SANKT-VITH

Tel.: 080 28 00 60

Eupen:

Hütte 79 4700 EUPEN

Tel.: 087 63 89 00

87

Wegwijs in ...


11.2 Rijksdienst voor arbeidsvoorziening (RVA) Website: www.rva.fgov.be Werkloosheidsbureaus: 1060 BRUSSEL Steenweg op Charleroi 60 9300 AALST Sint-Jobstraat 196 2018 ANTWERPEN Lentestraat 23 2850 BOOM Kapelstraat 1 8000 BRUGGE Emmanuel de Neckerestraat 5 9200 DENDERMONDE Geldroplaan 5 9050 GENT Jan Samijnstraat 1 3500 HASSELT Bampslaan 23 8900 IEPER Lange Meersstraat 9 8500 KORTRIJK Marksesteenweg 5 3000 LEUVEN Vaartkom 31 Bus 3-4 2800 MECHELEN Populierendreef 44 8400 OOSTENDE Kaaistraat 18 9700 OUDENAARDE Bergstraat 5 8800 ROESELARE Jan Mahieustraat 49 9100 SINT-NIKLAAS Plezantstraat 159 3700 TONGEREN Hondsstraat 25 - Bus 1 2300 TURNHOUT Spoorwegstraat 24 1800 VILVOORDE Leopoldstraat 25 A

Tel.: 02 542 16 11 Tel.: 053 21 26 91 Tel.: 03 470 23 30 Tel.: 03 888 63 13 Tel.: 050 40 77 80 Tel.: 052 25 99 80 Tel.: 09 265 88 40 Tel.: 011 26 01 10 Tel.: 057 22 41 90 Tel.: 056 24 17 41 Tel.: 016 30 88 50 Tel.: 015 28 29 40 Tel.: 059 80 27 10 Tel.: 055 23 51 30 Tel.: 051 22 87 22 Tel.: 03 780 59 70 Tel.: 012 44 07 30 Tel.: 014 44 30 90 Tel.: 02 255 01 10

11.3 Defensiehuizen Website: www.mil.be/jobs

88

De informatiecentra van de Federale Overheidsdienst Defensie (alle nuttige inlichtingen i.v.m. een loopbaan bij het leger) zijn tijdens de werkdagen doorlopend open van 9u tot 17u en elke eerste zaterdag van de maand (behalve in juni en augustus) van 9u tot 17u.


2000 ANTWERPEN

Oudaan 15, winkel 3

8000 BRUGGE

Kraanplein 1

1000 BRUSSEL

Oud Korenhuis 27

9000 GENT

Voskenslaan 228

3500 HASSELT

Guffenslaan 42

3000 LEUVEN

Bondgenotenlaan 175

Tel.: 03 231 24 20 Fax: 03 232 39 23 Tel.: 050 47 67 23 Fax: 050 47 67 22 Tel.: 02 502 65 04 Fax: 02 502 40 22 Tel.: 09 222 62 61 Fax: 09 220 84 84 Tel.: 011 27 47 55 Fax: 011 23 20 35 Tel.: 016 70 10 60 Fax: 016 70 10 69

De Defensiehuizen houden eveneens informatiezittingen in de voornaamste gemeenten van elke provincie. Voor de data en de uren van deze zittingen kan men terecht bij het informatiebureau van de provincie.

11.4 Het Toezicht op de Sociale Wetten De regionale bureaus van het Toezicht op de Sociale Wetten van de Federale Overheidsdienst Werkgelegenheid, Arbeid en Sociaal Overleg staan ten dienste van de werknemers en de werkgevers voor informatie, raadgevingen en klachten betreffende de arbeidsreglementering. Deze diensten zijn elke woensdag doorlopend van 9 tot 17u toegankelijk voor het publiek. Voor de andere openingsuren of voor het maken van een afspraak dient u zich rechtstreeks tot de betrokken dienst te wenden. 9300 AALST

2000 ANTWERPEN 8000 BRUGGE 1070 BRUSSEL 9000 GENT L.

Administratief Centrum “De Pupillen” Graanmarkt 1 Theater Building Italiëlei 124-bus 56 Breidelstraat 3 Ernest Blerotstraat 1 L. Delvauxstraat 2A

Tel.:053 75 13 33

Tel.: 03 213 78 10 Tel.: 050 44 20 30 Tel.: 02 235 54 01 Tel.: 09 265 41 11

89

Wegwijs in ...


3500 HASSELT 8500 KORTRIJK 3001 LEUVEN 2800 MECHELEN 8800 ROESELARE 9100 SINT-NIKLAAS 3700 TONGEREN 2300 TURNHOUT 1800 VILVOORDE

TT 14 Sint Jozefstraat 10.9 IJzerkaai 26-27 Philipssite 3 A bus 8 Louisastraat 1 Kleine Bassinstraat 16 Kazernestraat 16 Blok C E. Jaminéstraat 13 Warandestraat 49 d’Aubreméstraat 16

Tel.: 011 35 08 80 Tel.: 056 26 05 41 Tel.: 016 31 88 00 Tel.: 015 45 09 80 Tel.: 051 26 54 30 Tel.: 03 760 01 90 Tel.: 012 23 16 96 Tel.: 014 44 50 10 Tel.: 02 257 87 30

11.5 Sociale zekerheid Voor vragen i.v.m. de sociale zekerheid, zich wenden tot: Federale Overheidsdienst Sociale Zekerheid Victor Hortaplein 40 bus 20 - 1060 Brussel Gewestelijke dienst van de Sociale Inspectie: 2018 ANTWERPEN Theater Building Italiëlei 124-bus 63 8000 BRUGGE Oude Gentweg 75C (2de verd.) 9000 GENT Laurent Delvauxstraat 2 3500 HASSELT 1000 BRUSSEL (Brussels Hoofdstedelijk Gewest + Vlaams Brabant)

Tel.: 03 206 99 00 Fax: 03 226 90 47 Tel.: 050 44 59 60 Fax: 050 44 59 70 Tel.: 09 265 41 53 Fax: 09 265 41 45 TT14, St. Jozefsstraat 10 – Tel.: 011 35 08 20 bus 8 Fax: 011 35 08 38 J. Stevensstraat 7 (20ste verd.) Tel.: 02 545 06 70 Fax: 02 545 06 75

of de website van het departement raadplegen: http://www.socialsecurity.fgov.be

90


11.6 Nuttige instellingen i.v.m. de zelfstandige arbeid Voor vragen met betrekking tot de zelfstandige arbeid: Multimedia Contact Center Vooruitgangsstraat 50 1210 Brussel Het contactpunt is bereikbaar van maandag tot vrijdag van 9u. tot 16u. Telefoon (groen nummer): 0800 120 33 Fax (groen nummer): 0800 120 57 E-mail: [email protected] Website: www.mineco.fgov.be Voor vragen met betrekking tot het sociaal statuut van de zelfstandigen ✒ Federale Overheidsdienst Sociale Zekerheid Directie-generaal Zelfstandigen Victor Hortaplein 40 bus 20 - 1060 Brussel Tel.: 02 528 64 50 - Fax: 02 528 69 77 Website: www.socialsecurity.fgov.be ✒ Erkende ondernemingslokketen De volledige lijst van erkende ondernemingsloketten vindt u terug op de webstek van de FOD Economie, KMO, Middenstand en Energie (www.mineco.fgov.be) onder de rubriek Ondernemen, in de module Ondernemingsloketten ✒ Federaal Agentschap voor de Veiligheid van de Voedselketen Simon Bolivarlaan 30 1000 Brussel Tel.: 02 208 34 11 of 0800 135 50 E-mail: [email protected] ✒ Rijksinstituut voor de Sociale Verzekeringen der Zelfstandigen (RSVZ) Jan Jacobsplein 6 1000 Brussel Tel.: 02 546 42 11 – Fax: 02 511 21 53 E-mail: [email protected] Website: http://www.rsvz.be

91

Wegwijs in ...


✒ Nationale Hulpkas voor Sociale Verzekeringen der Zelfstandigen Jan Jacobsplein 6 1000 Brussel Tel.: 02 546 42 11 - Fax: 02 511 21 53 ✒ Gewestelijke bureaus van de Nationale Hulpkas voor Sociale Verzekeringen der Zelfstandigen 2000 ANTWERPEN Oudaan 8-10 Tel.: 03 224 46 11 1000 BRUSSEL Waterloolaan 77 Tel.: 02 546 42 11 3500 HASSELT Leopoldplein 16/5. Tel.: 011 85 48 11 9000 GENT Koningin Fabiolalaan 116 Tel.: 09 379 49 11 3000 LEUVEN Vaartstraat 46 Tel.: 016 31 47 11 8200 BRUGGE Abdijbekepark 2 Tel.: 050 30 53 11 (Sint-Andries) ✒ Startersservice van de Unie van Zelfstandige Ondernemers (UNIZO 1000 BRUSSEL Spastraat 8 Tel.: 02 238 05 11 Fax: 02 238 05 96 Website: www.unizo.be E-mail: [email protected]

11.7 Nuttige instellingen voor werk in het buitenland ✒ Federale Overheidsdienst Buitenlandse Zaken, Buitenlandse Handel en Ontwikkelingssamenwerking 1000 BRUSSEL Karmelietenstraat 15 Tel.: 02 501 81 11 Fax: 02 501 84 96 Website: www.diplomatie.be

92

✒ Directie-Generaal Ontwikkelingssamenwerking (DGOS) van de Federale Overheidsdienst Buitenlandse Zaken, Buitenlandse Handel en Ontwikkelingssamenwerking 1000 BRUSSEL Karmelietenstraat 15 Tel.: 02 501 81 11 Fax: 02 501 84 96 Website: www.dgos.be


✒ Belgische Technische Coöperatie (BTC) 1000 BRUSSEL Hoogstraat 147

Tel.: 02 505 37 00 Fax: 02 502 98 62 Website: www.btcctb.org E-mail: [email protected]

✒ Vlaamse Vereniging voor Ontwikkelingssamenwerking en Technische Bijstand (VVOB) 1040 BRUSSEL Maria-Theresiastraat 21 Tel.: 02 209 07 99 Fax: 02 209 07 98 ✒ Stichting “Vlamingen in de Wereld” (VIW) 2800 MECHELEN Tervuursesteenweg 115

✒ Ngonet – Netwerk voor Vlaamse NGO’s 1060 BRUSSEL Vlasfabriekstraat 11

✒ 11.11.11 vzw 1060 BRUSSEL

Tel.: 015 33 95 77 Fax: 015 34 05 77 Website: www.viw.be E-mail: [email protected] Tel.: 02 536 19 14 Fax: 02 536 19 01 Website: www.ngonet.be E-mail: [email protected]

Vlasfabriekstraat 11

Tel.: 02 536 11 13 Fax: 02 536 19 10 Website: www.11.be E-mail: [email protected]

✒ Internationale Organisatie voor Migratie (IOM) 1040 BRUSSEL Montoyerstraat 40 ✒ COPROGRAM vzw 1060 BRUSSEL Vlasfabriekstraat 11

✒ EURES-kantoor bij de Brusselse Arbeidsbemiddeling 1000 BRUSSEL Anspachlaan 65

Tel.: 02 230 60 55 Fax: 02 230 07 63

Tel.:02 536 19 20 Fax: 02 534 14 38 Website: www.coprogram.be E-mail: [email protected] Gewestelijke

Dienst

voor

Tel.: 02 505 14 20 Fax: 02 505 14 22

93

Wegwijs in ...


✒ De vier EURES-kantoren bij de Vlaamse Dienst voor Arbeidsbemiddeling en Beroepsopleiding zijn: 2018 ANTWERPEN Somersstraat 22 Tel.: 03 202 18 77 Fax: 03 202 18 76 9000 GENT

Kongostraat 7

Tel.: 09 265 47 32 Fax: 09 233 04 16

8500 KORTRIJK

Kasteelkaai 1

Tel.: 056 24 74 15 Fax: 056 24 74 16

3620 LANAKEN

Stationsstraat 145

Tel.: 089 71 82 41 Fax: 089 71 83 24

11.8 Andere openbare instellingen

94

✒ De werving in de openbare sector: Selor - Bischoffsheimlaan 15 - 1000 BRUSSEL Tel.: 0800 505 54 – Fax: 02 788 68 44 Website: www.selor.be - E-mail: [email protected] ✒ De erkenning van diploma’s: Ministerie van de Vlaamse Gemeenschap Agentschap Hoger Onderwijs, Volwassenenonderwijs en Studietoelagen Afdeling Onderwijs - de heer Daniel De Schrijver H. Consciencegebouw, Koning Albert II-laan 15 - 1210 Brussel Tel.: 02 553 97 44 - Fax: 02 553 97 50 E-mail: [email protected] ✒ Het afstandsonderwijs: Ministerie van de Vlaamse Gemeenschap Departement Onderwijs - Afdeling volwassenenonderwijs H. Consciencegebouw Koning Albert II-laan 15 - 1210 BRUSSEL Tel.: 0800 92 370 Website: bis.vlaanderen.be ✒ De studietoelagen: Ministerie van de Vlaamse Gemeenschap Departement Onderwijs - Afdeling studietoelagen H. Consciencegebouw Koning Albert II-laan 15 - 1210 BRUSSEL Tel.: 02 553 86 60 - Fax: 02 553 86 65


Website: www.ond.vlaanderen.be/studietoelagen E-mail: [email protected] ✒ De kinderbijslag: Rijksdienst voor Kinderbijslag voor Werknemers Trierstraat 70 - 1000 BRUSSEL Tel.: 02 237 21 11 - Fax: 02 230 10 78 Directie-generaal Sociaal Beleid - Domein Regelgeving Federale Overheidsdienst Sociale Zekerheid Victor Hortaplein 40, bus 20, 5de verd. - 1060 Brussel Tel.: 02 528 63 00 - Fax: 02 528 69 70 Website: socialsecurity.fgov.be E-mail: [email protected]

James Hardy

95

Wegwijs in ...


11.9

Particuliere instellingen

✒ Algemeen Christelijk Vakverbond (ACV) 1031 BRUSSEL Haachtsesteenweg 579 Tel.: 02 246 31 11 Website: www.acv-csc.be ✒ Algemeen Belgisch Vakverbond (ABVV) 1000 BRUSSEL Hoogstraat 42 Tel.: 02 506 82 11 Website: www.abvv.be ✒ Algemene Centrale der Liberale Vakverbonden van België (ACLVB) 9000 GENT Koning Albertlaan 95 Tel.: 09 222 57 51 Website: www.aclvb.be

11.10 Enkele websites met werkaanbiedingen ✒ ✒ ✒ ✒ ✒ ✒ ✒ ✒ ✒ ✒ ✒

96

www.vdab.be www.actiris.be www.jobat.be www.vacature.be www.jobs-career.be www.stepstone.be www.monster.be www.newmonday.com www.jobstoday.be belgium.hotjobs.net www.arbajob.com

Instelling. Onderwerp. Datum

Recommend Documents