Inleiding: Wat is Z33? tot Konstantin Grcic Panorama. Lesmap Lager en secundair onderwijs

08.02 tot 24.05.2015 Konstantin Grcic – Panorama Lesmap Lager en secundair onderwijs Z33 – huis voor actuele kunst Zuivelmarkt 33 Hasselt (BE) www.z33.be Deze lesmap is bedoeld voor leerkrachten van het lager en middelbaar onderwijs. Ze stelt de tentoonstelling ‘Konstantin Grcic – Panorama’ op een educatieve manier voor en geeft tips om rond een bezoek aan de tentoonstelling een voor- en naverwerking in de klas te verzorgen. Dit kan gebeuren in het kader van meerdere vakken, naar keuze van de leerkracht. Je kan in deze lesmap alvast een selectie van mogelijke ontwikkelingsdoelen of vakoverschrijdende eindtermen vinden. We doen ook een suggestie van eventuele lesdoelen die je hierin kan verwerken. http://www.z33.be/projecten/konstantin-grcic-panorama

Inleiding: Wat is Z33? Z33 is een huis voor actuele kunst. Sinds 2002 maakt Z33 projecten en tentoonstellingen die de bezoeker aanmoedigen om op een nieuwe manier naar dagdagelijkse dingen te kijken. Het is een uniek laboratorium en een ontmoetingsplaats voor experiment en innovatie waar je terecht kan voor vernieuwende tentoonstellingen met actuele kunst en vormgeving. Z33 heeft geen eigen collectie, maar wel een permanent tentoonstellingsaanbod. Elk jaar presenteert Z33 drie grote en drie kleinere tentoonstellingsprojecten in huis. De tentoonstellingen van Z33 hebben steeds een sterke maatschappijgerichte insteek. Actuele thema’s worden op een kritische manier belicht vanuit verschillende kunstenaarsstandpunten. De projecten van Z33 bestaan steeds uit een tentoonstelling en een uitgebreid randprogramma. De naam Z33 verwijst naar het adres: Zuivelmarkt 33. Z33 bevindt zich in de historische begijnhofsite in het centrum van Hasselt. Meer informatie over het aanbod van Z33 vind je op de website www.z33.be.

Lesmap Konstantin Grcic – Panorama Z33 – huis voor actuele kunst, Zuivelmarkt 33, Hasselt BE

1

Publieksbemiddeling en educatie Kunst flitst, prikkelt, kriebelt en daagt uit. Het educatieve aanbod van Z33 richt zich op kijken, begrijpen en beleven, op een eigen mening vormen, op reflecteren over het thema van de kunstwerken en zelf expressief en creatief aan de slag gaan. Interactieve rondleiding De beste manier om de tentoonstelling te beleven is onder leiding van een bemiddellaar, die het verhaal van de tentoonstelling enthousiast en interactief brengt. Het verhaal van de tentoonstelling brengen we op maat van de leerlingen. Wat wil de designer zeggen? Wat vertelt een installatie in het geheel van de tentoonstelling? Tijdens een interactieve rondleiding geven kunstwerken hun geheimen prijs en leren de toeschouwers meer over hedendaagse kunst en design. Doordat de leerlingen het werk beter begrijpen, is het makkelijker voor hen om een gegronde mening te vormen over kunst en design. De gidsen laten de deelnemers beter kijken en gaan met hen in gesprek. Rondleidingen vinden plaats tijdens de openingsuren van Z33: dinsdag tot zaterdag van 11u tot 18u, zon-en feestdagen van 14u tot 17u. (Uitzonderlijk, en enkel na telefonische afspraak, wordt de tentoonstelling vroeger geopend voor een rondleiding.) Gelieve het reservatieverzoek minimum 2 weken vooraf in te dienen. Boek een interactieve rondleiding met een Z33-gids (1u, €30, max. 20 leerlingen) via de website http://www.z33.be/bezoekers/scholen/reserveren-konstantingrcic-panorama Doe-boekjes Kinderblik en Kijkwijzer Voor leerlingen van 6 tot 9 jaar is er het Kinderblik, voor 10- tot 14-jarigen de Kijkwijzer. Deze gratis doe-boekjes laten de leerlingen de tentoonstelling op een speelse en creatieve manier ontdekken en beleven. Wil je graag de tentoonstelling bezoeken met de klas en daarbij gebruik maken van Kinderblik of Kijkwijzer? Verwittig ons op voorhand via [email protected]. Vermeld het aantal leerlingen, de leeftijd of leerjaar en de dag van het bezoek. Dan leggen wij voldoende doe-boekjes klaar aan de balie van de tentoonstelling. Gratis met De Lijn naar Z33 dynamoOPWEG brengt jouw klas gratis met De Lijn naar Z33. Je maakt gebruik van de bestaande dienstregeling van De Lijn. Vanaf het station van Hasselt is Z33 makkelijk te voet te bereiken. Of je neemt de een bus van De Lijn, halte Kolonel Dusartplein. Je kan dynamoOPWEG aanvragen via cultuurkuur.be. Meer info vind je op de website van Z33 http://www.z33.be/bezoekers/scholen


2

De tentoonstelling: Konstantin Grcic – Panorama Konstantin Grcic is een van de invloedrijkste ontwerpers van onze tijd. Veel van zijn creaties, zoals Chair_One of de Mayday lamp zijn nu al designklassiekers. Uit zijn werk spreekt een logisch en helder ontwerpproces, respect voor productiemethoden en een eerlijk gebruik van materialen. Met Konstantin Grcic – Panorama presenteert Z33 in samenwerking met het Vitra Design Museum de tot op heden grootste solotentoonstelling van Grcic’s werk. Het is echter geen gewone overzichtstentoonstelling geworden. Speciaal voor deze tentoonstelling ontwikkelde Konstantin Grcic drie grote installaties die zijn persoonlijke visie op het leven in de toekomst weergeven rond de thema’s wonen, werken en de publieke ruimte. Deze ruimtelijke installaties presenteren fictieve scenario's die de bezoeker confronteren met de inspiratie, uitdagingen en vragen van de ontwerper en plaatsen zijn werken in een bredere sociale context. Het hoogtepunt van deze reeks presentaties is een panorama dat een architectonisch landschap van de toekomst weergeeft. Een vierde ruimte in de tentoonstelling toont Grcic’s ontwerpen, prototypes en tekeningen, aangevuld met werken van andere ontwerpers, alledaagse en gevonden voorwerpen - van een oude theepot en een vroege Apple-computer tot werken van Marcel Duchamp, Gerrit Rietveld en Enzo Mari - waarmee de ontwerper zijn inspiratiebronnen blootgeeft. In deze tentoonstelling komt de veelzijdigheid van de ontwerper aan bod en wordt duidelijk dat design voor Konstantin Grcic meer is dan het zoeken naar oplossingen voor (ontwerp)problemen. Het is een complex proces van onderzoek, testen, mislukkingen en toevallige vondsten waaruit een diepe betrokkenheid van de ontwerper met de visuele cultuur van onze tijd spreekt. Met Panorama betreedt Grcic nieuw terrein. Nooit eerder heeft hij een meer fundamentele reflectie op zijn eigen werk gegeven en een zo uitvoerige uiteenzetting gepresenteerd van zijn notie van design. De tentoonstelling is gebaseerd op een uitgebreide analyse van de huidige technologische veranderingen, innovaties en omwentelingen in het hedendaagse design. Ze is het resultaat van drie jaar nauwe samenwerking tussen Grcic, Vitra Design Museum en Z33. Het resultaat is een opvallende, narratief en visueel intense presentatie, op de grens tussen heden en toekomst, realiteit en fictie. Met een bezoek aan deze tentoonstelling kan je met je leerlingen nadenken over hoe onze toekomst er zal uitzien. Meer dan een optelling van objecten en meubels, zijn onze leef-, werken publieke ruimten een optelling van functies. Juist deze functies zullen in de toekomst grondig veranderen. Zullen we nog wonen zoals we dat nu doen of zal onze woonplek helemaal anders ingevuld worden? Koken we bijvoorbeeld nog in ons huis of eten we alleen nog buiten de deur? Hebben we nog een eigen badkamer of baden we in gemeenschappelijke saunalandschappen? Hoe zal onze werkplek uitgerust zijn? Verplaatsen we ons nog om te werken? En blijft er daarbuiten ruimte voor ontmoeting, ontspanning in de open lucht of beleving van de stad? De ontwerper ontwerpt niet alleen objecten voor de toekomst, hij bepaalt mee de toekomst! Eerder dan een designtentoonstelling is Konstantin Grcic – Panorama dan ook een tentoonstelling over het ontwerpen van de toekomst en een aanknopingspunt om met je leerlingen over wonen, werken en publieke ruimte nu en in de toekomst na te denken en te praten.


3

Lager onderwijs (2e en 3e graad) Ontwikkelingsdoelen Muzische vorming: beeld De leerlingen kunnen 1.3 beeldinformatie herkennen, begrijpen, interpreteren en er kritisch tegenover staan. 1.4* plezier en voldoening vinden in het beeldend vormgeven en genieten van wat beeldend is vormgegeven. 1.5 beeldende problemen oplossen, technieken toepassen en gereedschappen en materialen hanteren om beeldend vorm te geven op een manier die hen voldoet. Sociale vaardigheden: domein relatiewijzen De leerlingen kunnen 1.6 kritisch zijn en een eigen mening formuleren. Wereldoriëntatie: Techniek en samenleving De leerlingen kunnen 2.17 illustreren dat techniek en samenleving elkaar beïnvloeden Wereldoriëntatie: Sociaal economische verschijnselen De leerlingen kunnen 4.5* beseffen dat hun gedrag beïnvloed wordt door de reclame en de media.

Mogelijke lesdoelstellingen De leerlingen kunnen:  In eigen woorden vertellen wat een ontwerper doet.  Bewust kijken naar hoe een voorwerp is vormgegeven.  Argumenteren welk ontwerp hun persoonlijke voorkeur heeft en welke niet.  Durven zelf (vanuit fantasie) iets te ontwerpen.  Zich een beeld vormen van de toekomst.  Uitleggen dat het uitzicht van een voorwerp bepaalt wat je ermee kan doen.


4

Voorbereiding in de klas Inleiding: Besteed wat tijd aan het thema vóór je de tentoonstelling bezoekt. Stilstaan bij het werk van een ontwerper in het algemeen is een goede start. Zet vooraan in de klas een doodgewone stoel. Laat dan al je leerlingen een stoel tekenen die er ànders uitziet dan deze. Het mag een designstoel zijn, een originele stoel, een eigen invulling van ‘stoel’ maar ook een gewone stoel die toch van deze verschilt. Bekijk daarna samen de resultaten.    

  

 

Wat valt er op? Zijn de stoelen erg verschillend of lijken ze op elkaar? Wat hebben ze allemaal gemeen? Hoe komt het, denk je, dat de stoel van vandaag er zo uitziet? Wat maakt een stoel tot een stoel? o Wat moet je ermee kunnen doen? o Waaruit moet een stoel bestaan?  Is een stoel zonder rugleuning een stoel?  Is een stoel zonder poten nog een stoel?  Is een stoel nog een stoel zonder zitvlak? Wat kan je nog allemaal met een stoel doen, buiten erop gaan zitten? Wat is voor jou een “goede” stoel? Neem er nu eens een stoel bij. Op welke manier gebruik je de stoel meestal? Op welke manier kan je deze stoel allemaal gebruiken? Daag je leerlingen uit om dit, voorzichtig (!), uit te proberen. Wie heeft er al eens een andere soort stoel gezien? Hoe zag die eruit? Wat was anders? Hoe ziet de stoel uit de toekomst er volgens jou uit? (eventueel kan je jouw leerlingen deze stoel laten tekenen)

In de tentoonstelling Konstantin Grcic – Panorama zullen je leerlingen onder meer verschillende stoelen zien die door Grcic ontworpen werden. Hier zullen ze zien dat een ontwerper met heel veel verschillende dingen moet rekening houden tijdens het ontwerpen van een stoel. Een goed ontwerp moet meer zijn dan alleen maar mooi. Hoe een stoel eruit ziet, bepaalt hoe we de stoel gaan gebruiken.

Myto, Chair, 2008, Plank, 2008, Collection Vitra Design Museum, © KGID, photo:Florian Böhm

Creatieve opdracht: Ben jij een ontwerper? Wat is een ontwerper? Een ontwerper is iemand die bedenkt hoe de spullen die wij gebruiken eruit zien. Maar hij bedenkt ook welke spullen we in de toekomst zullen kunnen gebruiken. Hij is dus ook voor een deel een ‘uitvinder’. Wat denk jij, is dit moeilijk of juist helemaal niet? Met deze opdracht kan je de leerlingen prikkelen om zelf te ontwerpen. Elke leerling krijgt een blaadje papier onderverdeeld in vakjes. In elk vakje staat een cirkel. Het is de opdracht om zoveel mogelijk spullen te bedenken die een ronde vorm hebben. Het kan gaan om bestaande spullen maar ook nieuwe, nuttige spullen. Dit lijkt een eenvoudige opdracht, maar zodra je de eerste ideeën hebt getekend moet je goed gaan nadenken. Beperk deze opdracht in tijd. Geef je leerlingen hiervoor tien of vijftien minuten.    

Wat is het hoogste aantal ontwerpen? Hoeveel verschillende ontwerpen zijn er over heel de klas? (als bijvoorbeeld 6 leerlingen een klok tekenden, telt de klok slechts 1 keer mee) Hoe hebben de leerlingen dit ontwerpen ervaren? Was het moeilijk of ging het vanzelf? Welk ontwerp vinden de leerlingen het meest originele? Waarom?


5

Klasgesprek: Een blik op de toekomst Konstanin Grcic toont in de tentoonstelling hoe hij denkt dat we in de toekomst zullen leven. Hoe denken jou leerlingen hierover?     

Hoe zullen huizen eruit zien langs buiten? Hoe wordt een huis ingericht? Wonen we er alleen of met meer mensen samen (en waarom)? Wat moet het huis ons bieden dat we niet zomaar elders vinden (denk aan bv. privacy)? Wat zie je als je door het raam kijkt?


6

Naverwerking in de klas na het tentoonstellingsbezoek Creatieve opdracht: combi-voorwerpen voor de toekomst Ontwerp zelf een voorwerp dat nog niet bestaat. Dit kan je doen door twee voorwerpen samen te nemen die je anders apart gebruikt. Een oud voorbeeld hiervan is het potlood met een gum er bovenop. De gum werd pas veel later uitgevonden dan het potlood. Pas na een hele tijd kwam men op het idee om de gum bovenop het potlood te plaatsen. Nu lijkt dit heel gewoon, maar iemand moest het eerst bedenken!   

 

Stap 1: ga op zoek naar twee dingen die je samen zou kunnen gebruiken. Vb: een schaar en lijm, een vork en een servet, een tandenborstel en tandpasta, … Stap 2: maak een combinatie van de twee dingen. Waar zitten ze aan elkaar vast? Welke stukken laat je weg? Hoe ga je het gebruiken? Stap 3: maak een tekening van je ontwerp. o Tip: dit kan je ook via een collagetechniek doen. Je zoekt dan twee plaatjes van jouw gekozen voorwerpen en tekent de rest erbij. Stap 4: verzin een coole naam voor jouw ontwerp. Stap 5: stel je ontwerp voor aan de rest van de klas. Vergeet zeker niet te vertellen hoe je het moet gebruiken! Je kan de klas ook laten raden hoe ze jouw uitvinding zouden kunnen gebruiken.

Onderzoek: wij bepalen zelf de toekomst van (een deel van) onze school Ga op zoek naar een ruimte op school die al je leerlingen kennen. Dit kan je eigen klaslokaal zijn, maar evengoed bijvoorbeeld de speelplaats, turnzaal of refter. Ga naar deze ruimte en geef je leerlingen de opdracht de ruimte goed te bestuderen. Je kan ze als hulpmiddel onderstaande vragen meegeven. Elke leerling kan een antwoord zoeken op alle vragen of je verdeelt ze in groepjes die elk één vraag onderzoeken. Vragen:  Waar bevindt zich de ruimte in het totale gebouw en waarom daar?  Wat kan je vlakbij vinden of wat zie je als je door het raam kijkt?  Waarvoor wordt deze ruimte gebruikt? Waaraan kan je dit zien?  Hoe staan de spullen in de ruimte? Maak er een grondplan van.  Hoe zou deze ruimte er uitzien in de toekomst? Wat zou er kunnen veranderen? De leerlingen staan stil bij het ontwerp van een ruimte en kijken bewust naar de objecten die erin staan. Met de laatste vraag verbeelden ze zich de toekomst van de onderzochte ruimte. Wat zal er volgens hen veranderen aan de manier waarop deze ruimte gebruikt wordt? Zal de turnles, speeltijd of middagpauze er nog hetzelfde uitzien of niet? Wat zal er blijven bestaan en wat zal er zeker veranderen? Laat hen tenslotte voor deze ruimte een object of meubel ontwerpen, dat een nieuwe functie heeft en het leven in de toekomst zal vergemakkelijken of aangenamer maken. Maak samen met de hele klas een groot grondplan en kleef al de ontwerpen in deze ruimte. Schrijf er de functie en namen van de nieuwe voorwerpen bij.


7

Secundair onderwijs Vakoverschrijdende eindtermen Creativiteit De leerlingen kunnen: 2 originele ideeën en oplossingen ontwikkelen en uitvoeren. Esthetische bekwaamheid De leerlingen kunnen: 6 schoonheid ervaren. Kritisch denken De leerlingen kunnen: 13 onderwerpen benaderen vanuit verschillende invalshoeken. Context 3: Sociorelationele ontwikkeling De leerlingen: 11 gebruiken cultuur- en kunstuitingen om begrip op te brengen voor de leefwereld van anderen. Context 7: Socioculturele samenleving De leerlingen 6 gaan actief om met de cultuur en kunst die hen omringen; 7 illustreren de wederzijdse beïnvloeding van kunst, cultuur en techniek, politiek, economie, wetenschappen en levensbeschouwing.

Mogelijke lesdoelen: De leerlingen kunnen:  Schoonheid en waarde ontdekken in (design)voorwerpen.  Kijken met een open blik naar de vormgeving van gebruiksvoorwerpen.  Verwoorden hoe een object wordt vormgegeven en hoe dit wordt beïnvloed door verschillende factoren (doel, techniek en inspiratiebron).  Op een kritische manier het ontwerp van een voorwerp bespreken.  Het ontwerpen van een object verbinden met een visie op de functie ervan, in de toekomst.  Nadenken over de toekomst in concrete beelden, voorwerpen enz.

Voorbereiding in de klas Inleiding: Verkiezing van het mooiste voorwerp In de tentoonstelling Konstantin Grcic – Panorama zullen we kennismaken met het werk van een ontwerper. Meer dan alleen nuttige of mooie, strakke, hippe, originele meubelstukken en objecten te ontwerpen, toont de ontwerper zijn visie op ons leven in de toekomst. De dagelijkse gebruiksvoorwerpen die ons omringen worden steeds door een ontwerper vorm gegeven. Niet alleen het uitzicht wordt bepaald, maar ook het materiaal, de stabiliteit, de duurzaamheid en het technische aspect van de productie. Tijdens het modernisme richtten de ontwerpers zich op het fenomeen van de massaproductie. Dankzij de technische ontwikkelingen was men in staat veel mensen tegelijkertijd hetzelfde design aan te bieden: praktische voorwerpen die er mooi uitzagen en die door veel mensen gekocht konden worden.


8

Vaak kijken we niet echt naar gebruiksvoorwerpen. We hebben ze immers om te gebruiken, niet om er naar te kijken alsof het een schilderij of gebruiksvoorwerp is. Toch kan dit een interessante uitdaging zijn. Ga met je leerlingen op zoek naar het mooiste voorwerp uit het klaslokaal. De spullen van de leerlingen zelf doen niet mee. Want natuurlijk vinden zij hun persoonlijke tas of jas het allermooiste. Is het de computer of het krijtbord, de kast of de lessenaar? Misschien is het wel de lamp aan het plafond of de tegels op de vloer. Laat je leerlingen in groep of alleen door het lokaal speuren. Wat vinden zij het mooiste voorwerp en vooral: waarom? De volgende vragenlijst kan je leerlingen op weg zetten:  Is het de kleur die hen aanspreekt, is de vorm aantrekkelijk en praktisch?  Is het eerder het technische vernuft of wat ze er mee kunnen doen?  Wat is je eventuele kritiek op het ontwerp?  Zouden ze het design kunnen verbeteren en hoe dan wel?  Wat ontbreekt nog aan dit gebruiksvoorwerp om van echt ‘design’ te spreken?  Hoe zou dit voorwerp er in de toekomst uitzien? Zou er iets aan veranderen of denk je dat het hetzelfde zal blijven? Elk gekozen voorwerp wordt voorgesteld aan heel de klas. Hierna kan je een top drie samenstellen waarop gestemd kan worden. Welk voorwerp zal uiteindelijk de verkiezing winnen?

Naverwerking in de klas na het tentoonstellingsbezoek Stelling: Kan design bepalen hoe wij leven? Konstantin Grcic zegt dat de manier waarop voorwerpen ontworpen zijn, bepaalt hoe we ze gaan gebruiken. Een voorbeeld hiervan is zijn ontwerp van de lamp ‘Mayday’. Deze lamp is zo ontworpen dat je ze eenvoudig kan verplaatsen en meenemen. ‘Mayday’ heeft hiervoor speciaal een handvat. Doordat er een handvat is, zal je de lamp ook sneller gaan verplaatsen. Met een andere lampenkap doe je dit niet zo snel. Mayday, light, Flos, 1999,

Er zijn in deze discussie twee verschillende stellingen. Collection Vitra Design Museum, © KGID, photo:  De designer maakt alleen datgene waaraan we echt behoefte hebben. Florian Böhm De gebruiker bepaalt dus wat de ontwerper maakt.  De ontwerper bepaalt hoe we zullen leven. Het ontwerp bepaalt hoe we een voorwerp gaan gebruiken. De gebruiker ‘ondergaat’. Verdeel de klas in twee kampen die elk één stelling moeten verdedigen. Ze moeten hiervoor zelf een goed voorbeeld zoeken. Voor deze opdracht moet er geen opzoekwerk verricht worden. Het gaat om hun ervaring als gebruikers en niet om de daadwerkelijke achterliggende redenen voor het specifieke ontwerp. De persoonlijke ervaring van de gebruiker staat voorop! Eventueel kan je zelf ook een voorwerp voorstellen waarvoor de leerlingen dan zelf de invulling moeten voorzien, op basis van hun stelling. Bijvoorbeeld: is het design van een stoel er gekomen door de ontwerper of juist door de behoeften van de gebruikers? Na een eerste voorstelronde mag er van kamp gewisseld worden. Tijdens de tweede ronde moet er gereageerd worden op stellingen van de eerste ronde. Zal je klas tot een unaniem oordeel komen of blijven de kampen verdeeld?


9

Onderzoeken en vergelijken: de stoel Wat maakt een stoel tot een stoel? Wanneer herken je iets als een stoel? Waarom is een stoel één van de moeilijkste dingen om te ontwerpen? Tijdens de tentoonstelling heb je onder andere het bekende ontwerp van Grcic’ Chair_one gezien. Deze stoel is speciaal ontworpen om in de openbare ruimte te staan. Grcic gebruikte hiervoor aluminium en een betonnen voet. Dit metaal is zeer stevig, waardoor het goed tegen vandalisme zou kunnen. De structuur van de stoel is open, zo is er ook minder materiaal dat vernield zou kunnen worden en loopt het regenwater erdoor. De structuur is opgebouwd zoals een voetbal: een bepaald aantal platte vlakken zijn met de hoeken tegen elkaar en met elkaar Chair_One, Magis, 2004, Collection Vitra Design verbonden. Museum, © KGID, photo: Florian Böhm

Ga op zoek naar andere iconische of inspirerende designerstoelen op het internet. Met welk doel is deze stoel ontworpen? Wat voor stoel is het?  Voor wie is de stoel bedoeld?  Wat voor materiaal is er gebruikt?  Wat kan je er mee doen?  Wat vind je er bijzonder aan? Als laatste punt kan je de leerlingen laten nadenken over de rol van de stoel in de toekomst. Wat zou er moeten kunnen veranderen aan de manier waarop we zitten, aan stoelen…? Zullen we in de toekomst nog meer gaan zitten dan we nu al doen of gaan we juist minder zitten? Zo zijn er al kantoren waar je al rechtopstaand aan je computer moet werken. Zouden je leerlingen graag al rechtstaand les krijgen of gaan ze toch liever zitten? Kennen ze activiteiten die nu staand gebeuren en in de toekomst zittend zouden moeten kunnen of net omgekeerd? Konstantin Grcic heeft zelf een stoel ontworpen, specifiek voor in de klas – PRO (Flötotto,2012). Deze stoel is zo ontworpen dat de leerlingen verplicht zijn om regelmatig te bewegen. Dit is niet alleen gezond, het bevordert ook de concentratie. Creatieve verwerking: ontwerpen uit de toekomst Voor ze zelf gaan ontwerpen, gaan de leerlingen onderzoeken hoe het design van voorwerpen doorheen de geschiedenis veranderd is en denken ze na over de toekomst van het object. De nadruk ligt niet enkel op het uiterlijk van het voorwerp, maar ook op de manier waarop mensen het gebruiken. Voor deze opdracht moeten je leerlingen op zoek gaan naar een bekend voorwerp dat al langer bestaat. Laat je leerlingen twee of meer afbeeldingen van een (zelf) gekozen voorwerp meebrengen. Ze mogen ook de hedendaagse versie van het voorwerp zelf meebrengen. Op de eerste afbeelding(en) staat een oudere versie van het voorwerp. Op de laatste afbeelding zie je hoe het voorwerp er nu uit ziet. Voorbeelden van voorwerpen die je kan onderzoeken:  Een strijkijzer  Een horloge  Een tandenborstel  Een telefoon  Een glas om uit te drinken  Een balpen  …


10

Aan de hand van deze vragen kan je de twee voorwerpen onderzoeken en met elkaar vergelijken:  Is het door de jaren heen sterk van uiterlijk veranderd of juist niet?  Hoe zijn deze veranderingen ontstaan?  Wat was de reden om het uitzicht te veranderen? Was het omdat mensen dit zelf graag wilden (om het mooier te maken of om het praktischer in gebruik te maken) of omdat er nieuwe technologische ontwikkelingen waren die veranderingen mogelijk maakten? Denk bijvoorbeeld maar aan een elektrische tandenborstel.  Is er te achterhalen wie het voorwerp heeft ontworpen?  Is er eventueel een vergelijkbaar voorwerp te vinden in de tentoonstelling Konstantin Grcic Panorama? Hierna is het tijd om creatiever te worden. Hoe zal het gekozen voorwerp in de toekomst gebruikt worden? Je kan je leerlingen dit visueel laten voorstellen door er een tekening of een collage (digitaal of manueel) van te laten maken, maar je kan het ze ook mondeling laten voorstellen. Deze vragen helpen je op weg:  Wat ontbreekt er nog aan het voorwerp?  Wat is er nu ‘niet ideaal’ aan?  Wat zou je er nog mee moeten kunnen doen?  Zal dit voorwerp in de toekomst nog nodig/nuttig zijn? Waarom wel /niet?  Welke nieuwe technologie zou er hiervoor kunnen ontwikkeld worden?  Vandaag worden er steeds meer producten gemaakt die de gebruikers individueel kunnen aanpassen. Dit is een tendens die Grcic interessant vindt. Objecten zijn in principe dode dingen, maar we bouwen er toch een soort van band of relatie mee op. Kan je jouw object ook personaliseren? Hoe?

Feedback We zijn geïnteresseerd in jullie mening over het educatief aanbod, in het bijzonder deze lesmap. Vind je de informatie in deze lesmap bruikbaar? Heb je voorbeeldopdrachten in de klas gebruikt? Zo ja, welke? Wat was de reactie van de leerlingen? Wat hebben ze bijgeleerd? Heb jij nog extra feedback over de inhoud van de lesmap? We horen het graag. Stuur ons een mailtje naar [email protected]. Lesmap Konstantin Grcic – Panorama Z33 – huis voor actuele kunst, Zuivelmarkt 33, Hasselt BE

11

Bijlage: Foto’s Konstantin Grcic – Panorama Deze foto’s mogen enkel voor educatieve doeleinden gebruikt worden in het kader van de tentoonstelling, mits vermelding van de bijhorende credits zoals aangegeven hieronder. Deze beelden zijn op aanvraag ook beschikbaar in groter formaat, te downloaden via een link. Contacteer hiervoor ons communicatieteam via [email protected] De foto’s die Z33 publiceert op haar website en Flickr mogen ook gebruikt worden voor educatieve doeleinden, mits vermelding van de bijhorende credit (bijschrift). http://www.z33.be/projecten/konstantin-grcic-panorama https://www.flickr.com/photos/z33be

08 Room 4, »Object Space«, Vitra Design Museum, photo: Florian Böhm

09 Room 4, »Object Space«, Vitra Design Museum, photo: Florian Böhm

13 Konstantin Grcic, Photo: Markus Jans

12 Visualisiation featuring the panoramic image in Room 3, »Public Space« by Neil Campbell Ross, 2014 (catalogue cover). Montage: Florian Böhm, Panorama © Neil Campbell Ross, Grafik © Florian Böhm

16 Chair_One, Magis, 2004, Collection Vitra Design Museum, © KGID, photo: Florian Böhm

17 Mayday, light, Flos, 1999, Collection Vitra Design Museum, © KGID, photo: Florian Böhm


24 Pro, school chair, Flöttoto, 2012, © KGID photo: Flöttoto, Oliviero Toscani

12

26 Tom & Jerry, The Wild Bunch, stools , Magis, 2011, Collection Vitra Design Museum, © KGID, photo: Florian Böhm

29 360° Stool, Magis, 2009, Sammlung Vitra Design Museum, © KGID, photo: Tom Vack

60 Room 2, »Work Space«, photo: Vitra Design Museum, Mark Niedermann

Z33 Affiche Vitra Design Museum © Neil Campbell Ross, Grafik © Florian Böhm


31 Myto, Chair, 2008, Plank, 2008, Collection Vitra Design Museum, © KGID, photo:Florian Böhm

13

Inleiding: Wat is Z33? tot Konstantin Grcic Panorama. Lesmap Lager en secundair onderwijs

Recommend Documents