Inkoopbeleid intra- & extramurale AWBZ zorg 2011

Inkoopbeleid intra- & extramurale AWBZ zorg 2011

Zorgkantoor Friesland Juni 2010

Het is niet toegestaan de in dit document vermelde informatie verder te verspreiden of te wijzigen zonder voorafgaande toestemming van Zorgkantoor Friesland.

Inkoopbeleid intra- en extramurale AWBZ zorg 2011 – Zorgkantoor Friesland juni 2010

Inhoudsopgave Inleiding

4

Hoofdstuk 1: Hoofdlijnen zorginkoop 2011 1.1 Grote lijnen kader zorginkoop 2011 1.2 Hoofdlijnen zorginkoop extramurale zorg 1.3 Hoofdlijnen zorginkoop intramurale zorg

7 7 7 8

Hoofdstuk 2: Visie op de inkoop van AWBZ zorg 2.1 Algemeen 2.2 Klant centraal 2.3 Continuïteit van zorg 2.4 Contracteren 2.5 Loketgedachte 2.6 Maatschappelijke rol 2.7 Gezondheid en preventie 2.8 Wonen en leefbaarheid 2.8.1 Domotica 2.8.2 Kleinschalig wonen 2.9 Arbeidsmarkt en Scholing 2.10 Ontwikkelingen in de zorg

10 10 10 10 10 11 11 11 12 12 12 13 13

Hoofdstuk 3: Doelstellingen zorginkoop AWBZ 2011 3.1 Verbeteren van de kwaliteit van zorg 3.1.1 Transparantie van geleverde zorg door zorgaanbieders, aansluiten bij de reeds bestaande processen en terughoudend zijn met het opstellen van additionele eisen 3.1.2 Informatieverstrekking aan klanten over het gecontracteerde zorgaanbod en de kwaliteit van de zorg 3.2 Verbeteren van klantgerichtheid en versterken positie van de klant 3.2.1 Thema ‘Participatie en Sociale Redzaamheid’ 3.2.2 Ervaringen en tevredenheid van de klant 3.3 Het bevorderen van samenhang in de keten en innovatie 3.3.1 Samenhang in de keten 3.3.2 Doelgroepen 3.3.3 Zelfregie 3.3.4 Schotten in de zorg 3.3.5 Frieslab 3.3.6 Innovatie: Technologische ontwikkelingen en ICT 3.4 Voldoende keuzemogelijkheden voor klanten en het waarborgen van de continuïteit van zorg 3.4.1 Keuzemogelijkheden voor klanten 3.4.2 Voldoende zorgaanbod in spreiding en verscheidenheid 3.5 Waarborgen en mogelijk vergroten van de doelmatigheid van de zorg 3.5.1 Doelmatigheid extramurale zorg 3.5.2 Doelmatigheid intramurale zorg 3.6 Pluriformiteit van aanbod en differentiatie per sector 3.7 Een goede relatie onderhouden met zorgaanbieders 3.7.1 Good governance

14 14


15 15 15 16 16 16 16 17 17 17 18 18 19 19 20 20 21 21 21 22 22

2

Bijlagen Bijlage 1 Bijlage 2 Bijlage 3

Te verwachten inkoopvolume extramurale AWBZ zorg 2011 Te verwachten inkoopvolume intramurale AWBZ zorg 2011 Landelijke ontwikkelingen


23 24 26

3

Inleiding Zorgkantoor Friesland presenteert in deze notitie haar inkoopbeleid intra- en extramurale AWBZ- zorg 2011. Zorgkantoren hebben als wettelijk geregelde opdracht: een vraaggerichte en doelmatige uitvoering van de AWBZ. In relatie tot zorgindicaties moeten zorgkantoren – via zorg in natura afspraken met zorginstellingen of via persoonsgebonden budget (PGB) – bewerkstelligen dat AWBZ-verzekerden tijdig zijn voorzien van voldoende en passende zorg. De uitvoering van deze opdracht past zowel binnen het beleidskader dat de Staatssecretaris van het Ministerie van VWS aangeeft als binnen de Beleidsvisie Zorgkantoor Friesland 2009 -2011 “Zorg voor (n)u en later”. De genoemde beleidskaders vormen het raamwerk voor de op de regio Friesland afgestemde zorginkoopdocumenten: de Offerteaanvraag Extramurale AWBZ-zorg 2011, de Inkoopprocedure intramurale AWBZ zorg 2011 en de Inkoop Inbruikleenverstrekking Verpleegartikelen 2011. Ten opzichte van 2010 is de koers in ons zorginkoopbeleid zoveel mogelijk voortgezet. We continueren het inkoopmodel dat “het geld de klant laat volgen”. U treft dus een aantal herkenbare zaken aan uit voorgaande jaren die tevens in lijn liggen met het strategisch zorginkoopbeleid van De Friesland Zorgverzekeraar voor de jaren 20102014. Het in maart 2010 vastgestelde strategisch plan ‘Gedreven door Zorg’ vormt de kapstok voor het strategisch zorginkoopbeleid en vanzelfsprekend ook voor het inkoopbeleid van Zorgkantoor Friesland. Op dit moment is de uitvoering van de AWBZ uitbesteed aan de zorgkantoren. Besluitvorming over de overheveling van de uitvoering van de AWBZ voor eigen verzekerden door zorgverzekeraars vindt naar verwachting in het najaar van 2010 plaats. De Friesland heeft de ambitie om de AWBZ per 2012 uit te voeren voor de eigen verzekerden. Wanneer de zorgverzekeraar zowel de Zvw als de AWBZ voor haar eigen verzekerden uitvoert, is de zorgverzekeraar integraal verantwoordelijk voor de inkoop van de totale keten cure-care (denk hierbij bijv. aan dementie, CVA, etc.). Dit brengt de continuïteit, kwaliteit en samenhang van de zorgketen op een hoger niveau. De uitvoering is daarmee in één hand geregeld, zodat de klant en zijn/haar omgeving er op kan vertrouwen dat de zorg gewoon goed geregeld is. De Friesland geeft al uitvoering aan deze integrale ketengedachte door de inkoop cure en care in samenhang te benaderen. We willen hiermee toegevoegde waarde en maatwerk bieden voor onze klanten die (langdurig) behoefte hebben aan zorg en ondersteuning. De focus bij zorginkoop ligt nadrukkelijk op het creëren van meerwaarde voor de klant. De klantvraag legitimeert ons handelen en vormt daarmee onze leidraad. ‘’De Klant als kompas.’’ Dat betekent ook dat wij onze klanten actief blijven betrekken bij de zorginkoop. We spreken aan de hand van een thema met vertegenwoordigers van cliëntenraden in samenwerking met Zorgbelang Fryslân, het LOC en LSR uit verschillende AWBZ-sectoren en vragen hoe zij de zorg ervaren en wat verbeterd zou kunnen worden. Dit jaar hebben we gesproken over het thema “participatie en sociale redzaamheid”. De uitkomsten hebben een plaats gekregen in de toeslagcriteria ten aanzien van kwaliteit. Daarnaast vinden wij het belangrijk dat de kwaliteit en de transparantie van het zorgaanbod wordt bevorderd en dat zorg betaalbaar blijft. Onze instrumenten hiervoor zijn de set van toeslagcriteria met betrekking tot kwaliteit en doelmatigheid. Deze criteria zijn sturend, stimulerend en belonend. Ze zijn onderscheidend om dit doel te bereiken. Zodoende zetten we naast het streven naar kwaliteit ook de doelstelling met betrekking tot betaalbaarheid beter in. Immers, Zorgkantoor Friesland heeft als doel de middelen die we tot onze beschikking hebben, optimaal in te zetten om de gewenste uitkomsten van de zorginkoopprocedure te bereiken, namelijk om voldoende zorg in te kopen met een goede prijs/kwaliteit verhouding. Tot slot willen we de zorg in samenhang inkopen: zoveel mogelijk ketengericht en zoveel mogelijk op lokaal niveau.


4

Het is onze ambitie om onze klanten goede zorg en kwaliteit van leven te garanderen, nu en in de toekomst. Naast onze rol als zorgkantoor gaan wij in nauwe samenwerking met De Friesland Zorgverzekeraar ook een bredere maatschappelijke rol vervullen door te investeren in de thema’s Gezondheid & Preventie en Wonen & Leefbaarheid. De Friesland staat borg voor goede zorg. Wij willen de gezondheid van onze klanten stimuleren en de klant ondersteunen bij het maken van keuzes op het terrein van de Zvw, AWBZ en Wmo. Ook willen we de afstemming tussen cure en care nog verder optimaliseren. Daarbij is ook nauwe samenwerking met gemeenten van belang, zodat de samenhang van de Zvw en de AWBZ met de Wmo wordt geborgd. Het is onze ambitie om uiteindelijk te komen tot één loket voor Zvw, AWBZ en Wmo die voor onze klanten optimaal bereikbaar is. Zorgkantoor Friesland heeft - door de inzichten in de voorlopige contracteerruimte AWBZ voor het jaar 2011 – ervoor gekozen dat voor zowel intraals extramurale AWBZ zorg het basispercentage met een toeslagpercentage verhoogd kan worden tot maximaal 99% van het maximum NZa-tarief, Zorgkantoor Friesland ziet zich hiertoe genoodzaakt om met het ons toegekende begrensde regiobudget zoveel mogelijk passende zorg in te kopen. Op deze wijze streven we ernaar dat zowel bestaande als ook nieuwe klanten toegang krijgen tot zorg en dat zodoende wachtlijsten zoveel mogelijk worden voorkomen. Het kader Zorginkoop AWBZ 2011 ziet er in grote lijnen als volgt uit: • Behoud van de ingezette koers binnen de extramurale zorg door het ‘geld-volgt-klantmodel’ te volgen: het maken van prijsafspraken met zorgaanbieders op basis van toeslagcriteria; • Het basispercentage van het maximum NZa-tarief voor zowel intraals extramurale AWBZ zorg is met een toeslagpercentage te verhogen tot maximaal 99% van het maximum NZa-tarief; • Aandacht voor (integrale) ketenzorg; • Voor het jaar 2011 streeft het ministerie van VWS naar het opheffen van de intramurale contracteerplicht. Intramurale zorgaanbieders wordt gevraagd een productievoorstel te doen; • De intramurale bevoorschotting in 2011 zal in beginsel op de bekende wijze plaatsvinden..Echter, na invoering van de AW 319 (declareren op klantniveau), kan het zorgkantoor overgaan op een andere methode van bevoorschotting. Het zorgkantoor informeert de aanbieders in de loop van het contractjaar 2010, indien van toepassing, over de wijze en de startdatum van dit regime. • Ten aanzien van het Volledig Pakket Thuis (VPT) is onze koers ongewijzigd ten opzichte van het vorige jaar; • Het onderscheid van de extramurale zorg in kavels blijft gehandhaafd, waarbij de verschillen tussen de drie AWBZ sectoren (Gehandicaptenzorg (GZ), Geestelijke Gezondheidszorg Care (GGZ) en Verpleging,Verzorging en Thuiszorg (VVT)), erkend worden en nadrukkelijk een plek krijgen in de geformuleerde offerteaanvraag; • Het kader blijft het regiobudget van Zorgkantoor Friesland. Zaken die in 2011 aangescherpt zijn ten opzicht van het vorige jaar, zijn onder andere: • Het basispercentage voor de intramurale zorg is voor 2011 bepaald op 94% van de maximum NZa-tarieven; derhalve is het toeslagpercentage op het basispercentage vastgesteld op 5%. • Het basispercentage voor extramurale zorg is voor 2011 bepaald op 90% van de maximum NZa-tarieven; derhalve is het toeslagpercentage op het basisprecentage vastgesteld op 9%.


5

• •

De extramurale aanvangsbudgetten behorende bij de verschillende kavels GZ, GGZ en VVT zijn vastgesteld op 50% van de gerealiseerde productie over 2010; Het leveren van de prestaties uitleen verpleegartikelen is voorbehouden aan zorgaanbieders die alleen zijn toegelaten voor het in bruikleen verstrekken van verpleegartikelen. Voor het leveren van de prestaties uitleen verpleegartikelen geldt een aparte procedure (zie website www.zorgkantoorfriesland.nl

Met de hierboven geformuleerde uitgangspunten heeft Zorgkantoor Friesland het inkoopbeleid AWBZ zorg voor 2011 vastgesteld. Dit inkoopbeleid intra- en extramurale AWBZ zorg 2011 beschrijft allereerst de hoofdlijnen van de zorginkoop waarna de visie van Zorgkantoor Friesland op de inkoop van de AWBZ zorg en vervolgens de uitgangspunten en doelstellingen voor 2011 aan de orde komen. In twee separate documenten: ‘Offerteaanvraag extramurale AWBZ zorg 2011’ en ‘Zorginkoop intramurale AWBZ zorg 2011’ staan de procedures van het contracteren beschreven, alsmede de criteria waaraan zorgaanbieders moeten voldoen om in aanmerking te komen voor een AWBZ-overeenkomst. Zorgaanbieders die een offerte dan wel productievoorstel willen indienen, worden dan ook verwezen naar deze documenten. In drie separate documenten: ‘Offerteaanvraag extramurale AWBZ zorg 2011’, ‘Zorginkoop intramurale AWBZ zorg 2011’ en ‘Inkoop Inbruikleenverstrekking Verpleegartikelen 2011’ staan de procedures van het contracteren beschreven etc. Zorgaanbieders worden dan ook verwezen naar deze documenten. Zorgkantoor Friesland gaat met dit inkoopbeleid uit van de situatie zoals bekend ten tijde van het schrijven van dit beleid. De mogelijkheid bestaat dat het Ministerie van VWS nog wijzigingen aanbrengt in de reeds in gang gezette beleidsvoornemens en wet- en regelgeving. Het spreekt voor zich dat het zorgkantoor hier dan in de uitvoering van zijn taak op zal anticiperen.

J. Boomgaardt, Manager Zorgkantoor Friesland 2 juni 2010


6

Hoofdstuk 1 Hoofdlijnen zorginkoop 2011 In dit hoofdstuk worden allereerst kort de grote lijnen Zorginkoop AWBZ 2011 opgesomd die zowel voor intraals extramurale zorg gelden. Vervolgens komen de hoofdlijnen voor de extramurale AWBZ zorg aan de orde en daarna de hoofdlijnen voor de intramurale AWBZ zorg. 1.1 •

•

• •

•

•

•

Grote lijnen kader Zorginkoop AWBZ 2011 Op basis van inzichten in de klantvraag goede zorg inkopen, zodat samen met de zorgaanbieder meerwaarde wordt gecreëerd voor onze klant. Zorgkantoor Friesland heeft, in samenwerking met Zorgbelang Fryslân, het LOC en LSR, met vertegenwoordigers van cliëntenraden uit de verschillende sectoren gesproken over het thema “participatie en sociale redzaamheid”. De uitkomsten van dit overleg hebben een plaats gekregen in de toeslagcriteria ten aanzien van kwaliteit. Aansluiten bij de landelijke ontwikkelingen ten aanzien van de, per sector geldende, kwaliteitskaders en normen voor verantwoorde zorg. Tevens waarde blijven hechten aan systeemkwaliteit (kwaliteit die voortkomt uit het hanteren van een kwaliteitsmanagementsysteem). Waarborgen van zorg, het stimuleren van gezondheid en de klant ondersteunen bij het maken van keuzes op het terrein van de AWBZ. Aandacht voor (integrale) ketenzorg waarbij de zorg lokaal of op wijkniveau wordt afgestemd op de klant. Dit vereist een samenhangend en multidisciplinair zorgaanbod, waarbij de klant centraal staat en dat leidt tot kwaliteitsverbetering en meer doelmatigheid bij de zorgverlening. Het leveren van de prestaties uitleen verpleegartikelen is voorbehouden aan zorgaanbieders die enkel en alleen zijn toegelaten voor het in bruikleen verstrekken van verpleegartikelen. Voor het leveren van de prestaties uitleen verpleegartikelen geldt een aparte procedure (zie website zorgkantoorfriesland.nl). Het financiële kader is en blijft het beschikbare regiobudget van Zorgkantoor Friesland. Het basispercentage van het maximum NZa-tarief voor zowel intraals extramurale AWBZ zorg is met een toeslagpercentage te verhogen tot maximaal 99% van het maximum NZa-tarief. Dit betekent dat zorgaanbieders met het te behalen toeslagpercentage niet uit kunnen komen op het maximum NZa tarief van 100%. Zorgaanbieders zien als partner. Samen met zorgaanbieders meerwaarde bieden voor de klant.

1.2 Hoofdlijnen zorginkoop extramurale zorg Zorgkantoor Friesland komt bij de inkoop van AWBZ zorg tot afspraken met zorgaanbieders. Hierbij gelden de onderstaande hoofdlijnen: •

• •

•

Het ‘geld-volgt-klant-model’ voor de extramurale AWBZ-zorg, geïntroduceerd in het zorginkoopbeleid 2010, wordt gehandhaafd. De kern van dit model wordt gevormd door het maken van prijsafspraken met de zorgaanbieders op basis van toeslagcriteria. Zorgkantoor Friesland stelt de Offerteaanvraag extramurale AWBZ zorg 2011 op met differentiatie naar doelgroepen, namelijk GZ, GGZ en VVT. Zorgkantoor Friesland verkent de ontwikkelingen in de zorgvraag en het zorgaanbod en houdt hierbij rekening met ramingen van indicaties en klantvoorkeuren. De inhoud van de Offerteaanvraag sluit aan op de regionale marktanalyse – gedifferentieerd naar zorgsectoren. Zorgkantoor Friesland contracteert zorgaanbieders op grond van de inkoopprocedure zoals weergegeven in de Offerteaanvraag.


7

•

•

• •

•

• •

•

•

De klant kan kiezen uit de gecontracteerde aanbieders waarmee Zorgkantoor Friesland een overeenkomst heeft gesloten. Klanten die geen duidelijke voorkeur hebben, worden benaderd door Zorgkantoor Friesland voor informatie en advies om een keuze te maken uit één van de gecontracteerde aanbieders. Zorgkantoor Friesland komt tot prijs- en budgetafspraken met gecontracteerde zorgaanbieders waarbij het totaal van de prijs- en budgetafspraken van alle gecontracteerde zorgaanbieders binnen de contracteerruimte blijft. Het beschikbare en in de loop van 2011 benutte budget wordt aan zorgaanbieders gecommuniceerd via de website van Zorgkantoor Friesland. Het basispercentage voor extramurale zorg is voor 2011 bepaald op 90% van de maximum NZa-tarieven en het toeslagpercentage op het basispercentage is maximaal 9% De extramurale aanvangsbudgetten behorende bij de verschillende kavels GZ, GGZ en VVT zijn vastgesteld op 50% van de gerealiseerde productie over 2010. Deze wijziging houdt direct verband met de systematiek “geld volgt klant”, waarbij garantstelling minder relevant is. Voor de exacte formulering en berekening zie verder hoofdstuk 1 van de offerteaanvraag extramuraal 2011. Gedurende het kalenderjaar vindt bijstelling van de productieafspraak plaats indien de zorgaanbieder het toegekende budget niet volledig benut, bijvoorbeeld door veranderingen in zorgindicaties of klantvoorkeuren. Zorgkantoor Friesland kan – onder voorwaarden – vrijvallende middelen herschikken naar aanbieders waarbij knelpunten / wachtlijsten (dreigen te) ontstaan met inachtneming van de gevoerde inkoopprocedure. Uitgangspunt voor een overeenkomst met de instelling is dat goede zorg voor de klanten wordt geleverd, passend bij de indicatie. Daarnaast dient de klant goed geïnformeerd te worden. Inkoop voor doelgroepen en ketenzorg: er zijn voor 2011 zorgketens benoemd voor integrale ketenzorg, dementie, CVA, Jeugdzorg, Licht Verstandelijk Gehandicapten (LVG), autisme en dubbele diagnose waarbij differentiatie per sector wordt gehanteerd. Indien ondanks de herschikking structurele fricties blijven bestaan tussen de geïndiceerde zorgvraag en de contracteerruimte, kan Zorgkantoor Friesland dit knelpunt, conform de uitgangspunten van de daarvoor bestemde beleidsregel, onderbouwd aan de NZa voorleggen. De Staatssecretaris zal op basis van advies van de NZa met aanvullend beleid komen (sturing op zorgindicaties en/of contracteerruimte). Voor alle klanten geldt dat de instelling met de klant de te leveren zorg in het zorg/leefplan vastlegt.

1.3 Hoofdlijnen zorginkoop intramurale zorg Voor het jaar 2011 wordt passende zorg in ZorgZwaartePakketten (ZZP’s) ingekocht voor huidige en nieuwe klanten. Onder voorwaarden zal daarnaast ruimte worden gegeven voor de bestaande praktijk van ‘instellingsvreemde’ en/of ‘sectorvreemde’ ZZP’s. Het streven is dat zo optimaal mogelijke kwaliteit van zorg aan de klant wordt geleverd. Voor de GGZ jeugd wordt de zorg nog ingekocht in NZa prestaties, omdat de ZZP tarieven ook voor 2011 niet door de NZa zijn vastgesteld. Ten tijde van het schrijven van dit beleid, zijn de NZa beleidsregels over het “ZZP-onderhoud” nog niet vastgesteld. Zodra deze NZa beleidsregels bekend gemaakt zijn, zal het zorgkantoor hier dan in de uitvoering van zijn taak op anticiperen. De volgende uitgangspunten zullen in 2011 bij de inkoop van ZZP’s worden gehanteerd: • Zorgkantoor Friesland contracteert zorgaanbieders op grond van de intramurale inkoopprocedure zoals weergegeven in het document ‘Zorginkoop Intramurale AWBZ


8

zorg 2011’. Dit document is AWBZ-breed opgesteld, namelijk voor de sectoren GZ, GGZ en VVT. • Voor het jaar 2011 streeft het ministerie van VWS naar het opheffen van de intramurale contracteerplicht. • De intramurale bevoorschotting in 2011 zal in beginsel op de bekende wijze plaatsvinden; namelijk maandelijks 1/12 deel van de intramurale budgetafspraak. Echter, na invoering van de AW 319 (declareren op klantniveau), kan het zorgkantoor overgaan op een regime welke een verrekening kent tussen het uitbetaalde voorschot, en de geaccordeerde declaraties via het VECOZO portaal. Het zorgkantoor informeert de aanbieders in de loop van het contractjaar 2010, indien van toepassing, over de wijze en de startdatum van dit regime. • Zorgkantoor Friesland komt tot een prijsafspraak met de gecontracteerde zorgaanbieders binnen de contracteerruimte. Het basispercentage voor de intramurale zorg is voor 2011 bepaald op 94% van de maximum NZa-tarieven en het toeslagpercentage op het basistarief is maximaal 5%. . • Zorgkantoor Friesland verkent de ontwikkelingen in de zorgvraag en het zorgaanbod en houdt hierbij rekening met ramingen van indicaties en klantvoorkeuren. De inhoud van de zorginkoop intramurale AWBZ zorg sluit aan op de regionale marktanalyse – gedifferentieerd naar zorgsectoren. • De klant kan kiezen uit de gecontracteerde aanbieders waarmee Zorgkantoor Friesland een overeenkomst heeft gesloten. Klanten die geen duidelijke voorkeur hebben, worden benaderd door Zorgkantoor Friesland voor informatie en advies om een keuze te maken uit één van de gecontracteerde aanbieders. • Uitgangspunt voor een overeenkomst met de instelling is dat kwalitatief goede zorg aan klanten wordt geleverd die tijdig is, voor iedereen toegankelijk is en betaalbaar blijft, passend bij het geïndiceerde ZZP. Daarnaast dient de klant goed geïnformeerd te worden over de te leveren zorg. • Zorgkantoor Friesland spreekt met de aanbieder af welke ZZP’s deze instelling kan leveren. Dit gebeurt op basis van de bestaande situatie, wensen van het zorgkantoor en zorgaanbieder. • Terughoudendheid ten aanzien van het Volledig Pakket Thuis (VPT) blijft gehandhaafd. • Voor 2011 gaat Zorgkantoor Friesland weer met de zorgaanbieder in gesprek over de inkoop van ‘instellingsvreemde’ en ‘sectorvreemde’ ZZP’s. Specifiek wordt in dit gesprek ingegaan op de mogelijkheden van de instelling om de bij deze pakketten behorende (gespecialiseerde) kwaliteit te kunnen leveren (zie hiervoor verder de productspecificaties). Daarnaast zal worden besproken of deze instelling wel de juiste en gewenste plek is voor deze klant(groep). De gemaakte afspraken hierover worden schriftelijk vastgelegd. Middels de productieafspraak zal, indien de kwaliteit voor een ‘instellingsvreemd’ en/of ‘sectorvreemd’ ZZP niet kan worden geleverd en gewaarborgd, dit ZZP niet worden ingekocht. • Indien geen sectoren/of instellingsvreemde ZZP’s worden ingekocht, is het noodzakelijk om sectorvreemde ZZP’s om te zetten in sectoreigen ZZP’s. • Gedurende het kalenderjaar vindt bijstelling van de productieafspraak plaats indien de zorgaanbieder de afgesproken ZZP’s niet volledig benut, bijvoorbeeld door veranderingen in zorgindicaties of klantvoorkeuren. Zorgkantoor Friesland kan – onder voorwaarden – vrijvallende middelen herschikken naar aanbieders waarbij knelpunten / wachtlijsten (dreigen te) ontstaan met inachtneming van de gevoerde inkoopprocedure. • Voor alle klanten geldt dat de instelling met de klant de te leveren zorg in het zorg/leefplan vastlegt.


9

Hoofdstuk 2 Visie op de inkoop van AWBZ zorg 2.1 Algemeen De thema’s zoals beschreven in de beleidsvisie van Zorgkantoor Friesland 2009-2011 “Zorg voor (n)u en later” zijn uitgangspunt voor het inkoopbeleid en daarmee van invloed op de visie van de inkoop van intra- & extramurale AWBZ zorg. Op dit moment is de uitvoering van de AWBZ uitbesteed aan de zorgkantoren. Besluitvorming over de overheveling van de uitvoering van de AWBZ voor eigen verzekerden door zorgverzekeraars vindt naar verwachting in het najaar van 2010 plaats. De Friesland heeft de ambitie om de AWBZ per 2012 uit te voeren voor de eigen verzekerden. Wanneer de zorgverzekeraar zowel de Zvw als de AWBZ voor haar eigen verzekerden uitvoert, is de zorgverzekeraar integraal verantwoordelijk voor de inkoop van de totale keten cure-care (denk hierbij bijv. aan dementie, CVA, etc.). Dit brengt de continuïteit, kwaliteit en samenhang van de zorgketen op een hoger niveau. De uitvoering is daarmee in één hand geregeld, zodat de klant en zijn/haar omgeving er op kan vertrouwen dat de zorg gewoon goed geregeld is. De beleidsvoornemens van het Ministerie van VWS geven aan dat de klant een centrale rol moet hebben in de AWBZ. In de uitvoering wordt nog te veel uitgegaan van het beschikbare aanbod. Dit betekent dat er meer invulling moet worden gegeven aan vraaggestuurde zorg en de klantvraag centraal staat. 2.2 Klant centraal De zorgvraag van de klant vormt de basis voor onze inkoop van AWBZ zorg. De zorg die geleverd wordt, moet zo goed mogelijk aansluiten bij de voorkeuren en zorgvraag van de klant, passend binnen het indicatiebesluit. Bovendien moet iedere klant, als hij of zij dit wenst, in de eigen omgeving zorg kunnen krijgen. Wanneer dit niet mogelijk is, moet de zorg zo dicht mogelijk bij huis geleverd kunnen worden. Tevens moet het zorgaanbod zo ingericht zijn, dat deze ondersteunt bij de vormgeving van het eigen leven en de zelfstandigheid van de klant bevordert. Klanten moeten dus zoveel mogelijk een aanbieder van voorkeur kunnen kiezen. Het zorgkantoor zal de zorgvraag blijven monitoren en prognosticeren. We contracteren zorgaanbieders die klantgerichte en passende zorg – volgend aan de indicatie – kunnen leveren; passend in termen van kwaliteit en kwantiteit. Zorgkantoor Friesland beschouwt zich nadrukkelijk als vertegenwoordiger van de klanten richting zorgaanbieders. 2.3 Continuïteit van zorg Om de continuïteit van zorg te kunnen garanderen, moet het zorgkantoor voldoende zorg inkopen in de regio Friesland. Het zorgkantoor wil recht doen aan de continuïteit van de zorgverlening aan bestaande klanten en is zich ervan bewust dat er zorgvuldig met bestaande en nieuwe relaties tussen de zorgaanbieders en het zorgkantoor moet worden omgegaan. Indien geïndiceerd, dient de klant bij voorkeur ononderbroken en gecoördineerd zorg te ontvangen. In het kader van de continuïteit van de zorg voor de klant vindt het zorgkantoor het van belang dat klanten weinig tot geen hinder ondervinden bij een eventuele wisseling van gecontracteerde zorgaanbieders. Het zorgkantoor zal hierbij de grootst mogelijke zorg in acht nemen en verwacht dit ook van de zorgaanbieders. 2.4 Contracteren Het zorgkantoor wil haar taak om voldoende, doelmatige en kwalitatief goede AWBZ zorg in te kopen op een passende wijze vormgeven. Het aanbod van zorg moet aan voorwaarden voor kwaliteit, doelmatigheid en transparantie voldoen. De zorg dient goed afgestemd te worden binnen de zorgketen. Het zorgkantoor wil voor haar klanten zorg inkopen met een goede prijs/kwaliteitverhouding. Daartoe sluit Zorgkantoor Friesland contracten af met zorgaanbieders die aan de in het inkoopbeleid benoemde voorwaarden voldoen. Daarnaast


10

kunnen zorgaanbieders zich van elkaar onderscheiden op het gebied van kwaliteit en doelmatigheid, hetgeen is vertaald in de toeslagcriteria en bijbehorend toeslagpercentage. Zorgkantoor Friesland wil via de zorginkoop voor haar klanten de zorg goed regelen in samenspraak met zorgaanbieders. In de overeenkomst met de zorgaanbieder zijn afspraken vastgelegd over de kwaliteit, evenwichtige prijs/kwaliteitverhouding, toegankelijkheid, beschikbaarheid, samenhang in de zorg (ketenzorg), continuïteit van de zorg en op het gebied van Good Governance. Deze afspraken worden meegenomen in de monitorgesprekken die minimaal twee keer per jaar met de gecontracteerde zorgaanbieders worden gevoerd. De focus bij zorginkoop ligt op het creëren van meerwaarde voor onze klant. Dit betekent ook dat de klant een nadrukkelijke rol heeft in ons zorginkoopproces. De klant wordt betrokken bij de vorming van zorginkoopcriteria door hen vooraf te consulteren, maar ook door uitkomsten van klantervaringsonderzoeken te laten meewegen in de prijs. Daarnaast bepalen klanten, door te kiezen voor een zorgaanbieder, hoe het geld wordt verdeeld onder de zorgaanbieders; het ‘geld volgt klant’ principe. Tijdens het jaar vindt bijstelling van de gemaakte productieafspraak plaats indien de zorgaanbieder het toegekende volume/budget niet volledig benut, bijvoorbeeld door veranderingen in zorgindicaties of klantvoorkeuren. Het zorgkantoor zal - onder voorwaarden - vrijvallende middelen herschikken naar aanbieders waarbij knelpunten (dreigen te) ontstaan. 2.5 Loketgedachte De Friesland Zorgverzekeraar en Zorgkantoor Friesland willen met alle gemeentes in Friesland samenwerken om vanuit de één-loket-gedachte te komen tot integrale informatie, advies en klantondersteuning. Zorgkantoor Friesland vindt het van belang dat informatie over de AWBZ onder andere via de Wmo-loketten verkrijgbaar is. In de Wmo-loketten wordt aan klanten op onafhankelijke en objectieve wijze informatie verstrekt over het gecontracteerde AWBZ-aanbod en kunnen klanten worden begeleid naar een voor hen passend aanbod. We willen de klant adviseren en faciliteren door informatie over zorgaanbieders aan te reiken. Zo kunnen we de klant ondersteunen in zijn/haar keuzeproces. We streven naar eenduidige objectieve klantinformatie en klantondersteuning en helpen de klant zijn/haar weg te vinden binnen de zorg. Mensen die AWBZ-zorg ontvangen zijn zowel klant van het zorgkantoor als van de zorgaanbieder. Klanten zijn gebaat bij een goede informatievoorziening en service; vooral in de complexe wereld van de zorg waarin veel veranderingen plaatsvinden. 2.6 Maatschappelijke rol Zorgkantoor Friesland vervult een maatschappelijke rol op het gebied van toegankelijkheid, kwaliteit en betaalbaarheid van de zorg. Het accent ligt hierbij op het verhogen van de kwaliteit van leven van klanten, door aandacht te schenken aan veilige zorg, tevredenheid van klanten en een goede organisatie van de zorg. Ook zorgaanbieders vervullen een maatschappelijke rol, bijvoorbeeld in gemeenschappen waar het gaat om het combineren van wonen, welzijn en zorg. Zorgkantoor Friesland is er voorstander van dat dit soort bestaande combinaties in stand worden gehouden en dat nieuwe zorgaanbieders zich daarbij aansluiten. 2.7 Gezondheid & Preventie Binnen de AWBZ richt de preventie zich op zorg en hulp ten behoeve van welbevinden en gezondheid van mensen met een ziekte of een of meerdere gezondheidsproblemen. Deze preventie heeft ten doel te ondersteunen bij zelfredzaamheid, ziektelast te reduceren en “erger” te voorkomen. Hierbij kan gedacht worden aan klantondersteuning als ondersteuning


11

bij het maken van een keuze of het oplossen van een probleem. Op deze wijze wordt de klant (en zijn omgeving) ondersteund om zichzelf te redden en aan de maatschappij deel te nemen. Het thema veiligheid is tevens van groot belang als het gaat om gezondheid en preventie. Veiligheid dient hierbij onderdeel te zijn van de kwaliteit van zorg aan de klant en hangt niet af van toeval. Het betreft hier zowel het technisch handelen van de hulpverleners, als de cultuur en het gedrag ten aanzien van veiligheid (is het vanzelfsprekend). Tegelijkertijd ook de aandacht voor de kwetsbare klant, waarbij naast preventie, bejegening en zeggenschap over de zorg belangrijke items zijn. 2.8 Wonen & Leefbaarheid Hierbij gaat het om het vergroten van de leefbaarheid en het vervullen van de wens van kwetsbare burgers om langer zelfstandig in hun eigen woonomgeving te kunnen blijven wonen. Het zorgkantoor komt zoveel mogelijk tegemoet aan deze vraag door het inkopen van verschillende vormen van zorg, zowel intramuraal als extramuraal. Ook domoticatechnologie kan daarbij een belangrijke rol spelen. 2.8.1 Domotica Door de inzet van domotica wordt niet alleen de zelfstandigheid, maar ook de veiligheid van klanten verhoogd. De technologie vergroot de kans dat een incident of alarmsituatie tijdig wordt gesignaleerd door het zorgpersoneel. Inzet van domotica kan bijdragen aan kostenbesparing in de zorg, door een lagere personeelsinzet en doordat mensen met domotica langer thuis kunnen blijven wonen. De inzet van videonetwerken en andere communicatiemiddelen bij thuiswonenden kan bijvoorbeeld bijdragen aan de efficiëntie van de zorgverlening. Zorgkantoor Friesland volgt daarom de ontwikkelingen op het gebied van wonen en domotica, in samenwerking met de zorgverzekeraar, woningbouwcoöperaties en gemeenten. 2.8.2 Kleinschalig wonen In Nederland worden steeds meer kleinschalige woonvormen gerealiseerd; in het bijzonder in Friesland. Van kleinschalig wonen is sprake wanneer zorg wordt geboden aan een groep bewoners die samen een huishouding hebben en ernaar streven om een zo gewoon mogelijk leven te leiden. Voor deze groep is een beschutte, veilige en vertrouwde leefomgeving van groot belang. Er zijn vele woonmogelijkheden, zoals begeleid zelfstandig wonen, groepswonen, in een kleinschalige woonvorm in de wijk of juist buitenaf, in een instelling of in een aanleunwoning. Uitgangspunt is de vraag en het belang van de klant, om zoveel mogelijk over het eigen leven te kunnen beslissen, regie te kunnen behouden. Achterliggende waarden daarbij zijn: volwaardig burgerschap, kwaliteit van leven, participeren in de maatschappij, zoveel en zolang mogelijk zelfstandig blijven, een zo normaal mogelijk leven te leiden en zo nodig ondersteuning en zorg daarbij te ontvangen. Bij elke vorm van wonen moet worden bekeken wat de individuele zorgbehoefte is en wat de woonwensen zijn van de klant. In elke situatie zou de zorgaanbieder woonoplossingen moeten kunnen bieden die het best passen bij de zorgbehoefte en wensen van de klant. In kleinschalige woonvormen blijft de borging van de kwaliteit, deelname aan activiteiten, de beschikbaarheid en deskundigheid van het personeel een punt van aandacht. De rol van de mantelzorger en vrijwilliger in deze woonvorm kan van groot belang zijn om kwaliteitsdoelstellingen te behalen, zoals meer deelname aan activiteiten en het betrekken van bewoners bij de dagelijkse gebeurtenissen in huis. Zorgkantoor Friesland is positief over de ontwikkeling van kleinschalige woonvormen, mits aan de voorwaarden voor kwaliteit, continuïteit en deskundigheid wordt voldaan. Het kan voor een substantieel aantal klanten een aantrekkelijke woonvorm zijn. Het zorgkantoor denkt mee met zorgaanbieders in de ontwikkeling van kleinschalige woonvormen in Friesland.


12

2.9 Arbeidsmarkt en Scholing Op de langere termijn worden personeelstekorten in zorg verwacht, ten gevolge van de ‘grijze druk’ (de verhouding tussen 65-plussers en de beroepsbevolking 20-64 jaar). Het zorgkantoor volgt de ontwikkelingen en initiatieven die op het gebied van arbeidsmarkt en scholing in Friesland plaatsvinden. Een initiatief om het gezamenlijke probleem van de personeelstekorten aan te pakken is bijvoorbeeld het uitgewerkte toeslagcriterium in de zorginkoop waarbij zorgaanbieders die aankomende professionals een plek geven in hun organisatie positief beloond worden. Op deze wijze levert de zorgaanbieder namelijk een bijdrage aan de ontwikkeling van de beroepsgroep en de kwaliteit van zorg. 2.10 Ontwikkelingen in de zorg Het zorginkoopbeleid dient voortdurend te worden afgestemd op landelijke ontwikkelingen op het gebied van wetgeving in de AWBZ en maatregelen van het Ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport. In het kader van de verschillende overhevelingen is het, volgens Zorgkantoor Friesland van belang dat de continuïteit en kwaliteit van de zorg worden gewaarborgd. De klant mag bij voorkeur geen hinder ondervinden van alle veranderingen. Daarnaast vraagt de overheveling van gedeeltes van de AWBZ naar de Wmo en de Zvw om de nodige flexibiliteit en samenwerking tussen de betrokken partijen (klanten, gemeenten, centrumgemeenten, provincie, verzekeraars, zorgaanbieders en woningcorporaties). Het is belangrijk dat partijen elkaar informeren over de beleidskeuzes en waar mogelijk afstemming zoeken. Dit alles vanuit het perspectief van de klant. Mede in het belang van de klant wil het zorgkantoor richting overheid een signaalfunctie vervullen. Dit betreft de effecten van de diverse wijzigingen. Het gezamenlijk zoeken naar oplossingen voor knelpunten die het bereiken van het beoogde resultaat in de weg staan, staat voorop, met begrip voor elkaars mogelijkheden en onmogelijkheden. Een groot aantal landelijke ontwikkelingen staat beschreven in bijlage 3. We hebben hierbij niet de intentie volledig te zijn.


13

Hoofdstuk 3 Doelstellingen zorginkoop AWBZ 2011 Voor de zorginkoop extramurale AWBZ zorg hanteren we de volgende uitgangspunten, mede op grond van de beschreven visie op de AWBZ zorg in hoofdstuk 2: • • • • • • •

Verbeteren van de kwaliteit van de zorg; Versterken klantgerichtheid en versterken van de positie van de klant; Het bevorderen van de samenhang in de keten en stimuleren van innovatie; Voldoende keuzemogelijkheden voor klanten en het waarborgen van de continuïteit van zorg; Waarborgen en mogelijk vergroten van de doelmatigheid van de zorg; Pluriformiteit van aanbod en differentiatie per sector; Een goede relatie onderhouden met zorgaanbieders.

Genoemde punten worden in de volgende paragrafen nader uitgewerkt. 3.1 Verbeteren van de kwaliteit van zorg Een belangrijke doelstelling van de zorginkoop is het verbeteren van de kwaliteit van de zorg, met inachtneming van doelmatigheid. Zorgaanbieders dienen minimaal te voldoen aan de geschiktheidseisen ten aanzien van kwaliteit, die in de inkoopdocumenten intra- en extramuraal zijn opgenomen. Zij moeten beschikken over een formeel vereiste toelating voor de levering van AWBZ-zorg, dienen zich te houden aan de Kwaliteitswet zorginstellingen en overige aan kwaliteit gerelateerde wetgeving en moeten de kwaliteit in hun organisatie borgen door een werkend (landelijk of internationaal erkend) kwaliteitssysteem. Het zorgkantoor kan de noodzakelijke informatie over kwaliteit onder andere ontlenen aan het kwaliteitscertificaat, scores uit het kwaliteitskader en het Jaardocument Maatschappelijke Verantwoording van de zorgaanbieder. Hierdoor stelt Zorgkantoor Friesland zich terughoudend op ten aanzien van aanvullende afspraken over informatieverstrekking, om de administratieve lasten zo veel mogelijk te beperken. De primaire verantwoordelijkheid voor kwaliteit ligt bij de zorginstelling. Het zorgkantoor toetst daarnaast of de instelling het geldende kwaliteitskader hanteert. Het zorgkantoor sluit aan bij de landelijke ontwikkelingen op het gebied van het kwaliteitskader per sector. Het zorgkantoor ziet erop toe dat de instelling op basis van bevindingen tot verbetertrajecten komt (in samenspraak met de cliëntenraad). Dit doet zij door afspraken te maken over de voortgang van de verbetertrajecten en het opvragen van beknopte rapportages ten behoeve van periodiek overleg tussen zorgkantoor en zorgaanbieder. Voor elke care sector is een eigen kwaliteitskader ontwikkeld of in ontwikkeling. Elk kwaliteitskader bevat een reeks thema’s met indicatoren. Een en ander berust op zowel zelfrapportage door de instelling (tevens input voor gefaseerd toezicht door de Inspectie voor de Gezondheidszorg (IGZ)), als klantwaarderingsonderzoek op basis van een landelijk gevalideerd instrument. Zorgkantoor Friesland hecht veel waarde aan de kwaliteitskaders, wat moge blijken uit de geschiktheidseisen die in het kader van de inkoopprocedure aan de aanbieders gesteld worden en toeslagcriteria die in de beoordelingsmatrix voor zowel intraals extramurale AWBZ-zorg zijn opgenomen. Voor de zorginkoop 2011 geldt dat voor (een deel van) de instellingen nog geen kwaliteitsindicatoren en CQ-uitkomsten beschikbaar zijn. Zorgkantoren zullen bij de inkoop 2011 daarom naast het sturen op scores op vergelijkbare kwaliteitscriteria ook blijven uitgaan van systeemkwaliteit (kwaliteit die voortkomt uit het hanteren van een kwaliteitsmanagementsysteem). Dit om te voorkomen dat voor sommige aanbieders géén kwaliteitsscore vastgesteld kan worden.


14

Alle zorginstellingen moeten hun rapportages over kwaliteit opnemen in het Jaardocument Maatschappelijke Verantwoording Zorginstellingen. Het verplichte format voor dat verslag is gebaseerd op de thema’s en indicatoren uit landelijke kwaliteitskaders. Zorgkantoor Friesland stelt de resultaten die behaald worden op grond van de verbetercyclus (die hoort bij het kwaliteitskader) aan de orde tijdens de monitorgesprekken, die met de gecontracteerde zorgaanbieders worden gevoerd. Daarbij ziet het zorgkantoor er op toe dat de keuze van verbetertrajecten – die de instelling hem voorlegt – is afgestemd met de cliëntenraad van de instelling. De keuze van verbetertrajecten ligt primair bij de zorgaanbieder, die het zorgkantoor erover informeert. Er blijft ruimte voor een actieve bemoeienis van het zorgkantoor met die keuze; onder meer als er bij de betreffende zorginstelling aanzienlijke risico’s zijn op een ondermaatse kwaliteit van zorg. Dan is altijd samenspraak tussen zorgkantoor en IGZ gewenst, om acties af te stemmen. 3.1.1

Transparantie van geleverde zorg door zorgaanbieders – hierbij aansluiten bij de reeds bestaande processen en terughoudend zijn met het opstellen van additionele eisen; Omtrent de aspecten kwaliteit en doelmatigheid van zorg streeft het zorgkantoor naar continue verbetering. Er wordt uitgegaan van een proces van ‘goed naar beter’. Hierbij geldt dat Zorgkantoor Friesland inzicht heeft in de geleverde prestaties. Dit inzicht is het vertrekpunt voor verandering. De zorg dient dus op transparante wijze te worden uitgevoerd en verantwoord. Zorgkantoor Friesland streeft naar eenvoud en kwaliteit in uitvoering zonder onnodige bureaucratie waarbij zoveel mogelijk wordt aangesloten bij de bestaande processen. Zorgkantoor Friesland zal de noodzakelijke informatie over kwaliteit deels ontlenen aan het Jaardocument Maatschappelijke Verantwoording van de instelling en zal zoveel als mogelijk terughoudendheid betrachten met aanvullende afspraken over informatieverstrekking. 3.1.2 Informatieverstrekking aan klanten over het gecontracteerde zorgaanbod en de kwaliteit van de zorg Klanten worden door het zorgkantoor, indien gewenst, zoveel mogelijk ondersteund bij het zoeken naar een zorgaanbieder die een passend zorgaanbod kan leveren. Samen met de klant wordt gekeken naar diens wensen omtrent de plaats waar hij of zij de zorg wil ontvangen, de specifieke vraag naar producten, diensten of service. Tevens blijft er voor de klant de keuze voor het PGB, waarbij de klant zelf de benodigde zorg inkoopt. Binnen elk van de AWBZ sectoren is een branchespecifieke set kwaliteitsnormen ontwikkeld of in ontwikkeling. Zorgkantoor Friesland is van mening dat de zorgaanbieder haar organisatie zodanig moet inrichten dat permanente reflectie op de uitkomsten van deze normen uitgangpunt van het kwaliteitsbeleid is. Waar de kwaliteitskaders zijn uitgewerkt in een kwaliteitskaart op www.kiesbeter.nl, dient de zorgaanbieder de betreffende kwaliteitsgegevens op Kiesbeter te presenteren (bijvoorbeeld zorginhoudelijke indicatoren, uitkomsten klantwaarderingsonderzoek) ten behoeve van het informeren van de klant. 3.2 Verbeteren van klantgerichtheid en versterken van de positie van de klant Zorgaanbieders tonen veelal een grote klantgerichtheid en betrokkenheid met mensen die een beperking hebben, en zullen het maximale doen om de zorg zo goed mogelijk te bieden aan hun klanten. Deze klanten worden zowel bediend door de zorgaanbieder als door het zorgkantoor. Zorgkantoor Friesland blijft echter de belangen van klanten bij zorgaanbieders ondersteunen door contacten te onderhouden met cliëntenraden en hen te betrekken bij de zorginkoop. Door goed naar de wensen en behoeften van de klanten te luisteren bij het contracteren, kunnen keuzemogelijkheden en inkoop bij elkaar aansluiten en elkaar versterken. Zo worden zorgbieders beloond die de cliëntenraad betrekken bij projecten of


15

plannen om de kwaliteit te verbeteren. Daarnaast is er in samenwerking met Zorgbelang Fryslân, LOC en LSR met vertegenwoordigers van cliëntenraden uit de AWBZ sectoren GZ, GGZ en VVT gesproken over het thema ‘Participatie en Sociale Redzaamheid’. 3.2.1 Thema ‘Participatie en Sociale Redzaamheid’ Aan de keuze voor het thema ‘Participatie en Sociale Redzaamheid’ ligt enerzijds het kwaliteitskader ten grondslag. Zorgkantoor Friesland sluit hierbij aan bij bestaande eisen die aan aanbieders worden gesteld. Daarnaast is het thema actueel voor klanten bijvoorbeeld als het gaat om het verbeteren van de kwaliteit op het gebied van “wonen en leefbaarheid’. Om de input van klanten in de zorginkoop vorm te geven is er - na een gezamenlijke startbijeenkomst waarbij er uitleg werd gegeven over het thema participatie en sociale redzaamheid - in werkconferenties per sector dieper ingegaan op het onderwerp. Uitgangspunt in de gesprekken waren de uitkomsten van de ‘huiswerk opdracht’ die cliëntenraden tijdens de startbijeenkomst hadden gekregen om met hun achterban te bespreken, namelijk “Voor welke 3 punten met betrekking tot participatie en zelfredzaamheid is extra aandacht nodig?’’ Cliëntenraden gaven verschillende items aan zoals bijvoorbeeld: het inschakelen van vrijwilligers voor het deelnemen aan activiteiten, het belang en behoud van zelfregie, het betrekken van het eigen sociale netwerk van de klant, alsmede de afstemming in de keten AWBZ en Wmo. Deze uitkomsten waren redelijk gelijk per sector en hebben geresulteerd in de beschreven speerpunten als onderdeel van het thema ‘kwaliteit van zorg’ in de beoordelingsmatrix. Zij vormen daarmee een belangrijk onderdeel van het wegingskader van de inkoop van de intra& extramurale AWBZ-zorg. 3.2.2 Ervaringen en tevredenheid van de klant Zorgkantoor Friesland stelt bij het contracteren als eis dat de zorgaanbieder werkt met een kwaliteitssysteem waarin het landelijke kwaliteitskader naadloos geïntegreerd is. Het kwaliteitskader dat voor elke sector is ontwikkeld, bevat een reeks thema’s met indicatoren. Het kwaliteitskader berust, naast zelfrapportage door de instelling, tevens op een klantwaarderingsonderzoek op basis van een landelijk gevalideerd instrument. Zorgkantoor Friesland heeft dit item verwerkt in toeslagcriteria van de beoordelingsmatrices intra- en extramurale AWBZ zorg door de in het kwaliteitskader uitgevoerde uitkomsten van het klantwaarderingsonderzoek te boordelen. Daarnaast zullen de resultaten met betrekking tot deze klantwaardering onderwerp van gesprek zijn in de monitorgesprekken die met iedere gecontracteerde zorgaanbieder worden gevoerd. Voor de toeslagcriteria zoals opgenomen in de beoordelingsmatrices, zie Offerteaanvraag extramurale AWBZ zorg 2011 (bijlage 5) en Zorginkoop Intramurale AWBZ zorg 2011 (bijlage 5). 3.3

Het bevorderen van samenhang in de keten en innovatie

3.3.1 Samenhang in de keten Door toename van het aantal mensen met één of meer chronische ziekten neemt de noodzaak toe voor een geïntegreerde benadering van zorg. Mensen met een of meerdere chronische ziekten hebben veelal te maken met verschillende zorgaanbieders vanuit verschillende sectoren. Daarom is het van belang dat de zorg voor en met de klant in samenhang wordt georganiseerd: ketenzorg. Met ketenzorg wordt bedoeld dat er afstemming en coördinatie plaatsvindt tussen de verschillende schakels in het zorgproces en dat het zorgaanbod is afgestemd op de klantvraag. Ketenzorg behelst formele, ziektespecifieke, multidisciplinaire afspraken die betrekking hebben op de samenhang, afstemming en continuïteit van de directe zorg aan


16

klanten. Kortom, coördinatie van activiteiten, onderlinge afstemming en samenwerking tussen de verschillende disciplines is van belang voor de klant met een bepaalde zorgvraag; met als doel kwaliteitsverbetering en betere afstemming op de zorgvraag van de klant. Voor de klantgerichte benadering is het tevens van belang dat domeinen worden doorbroken. Dit betekent dus ook dat de klant centraal staat en de zorg wordt ingericht vanuit het perspectief van de klant en niet primair vanuit de zorgaanbieder. Ketenzorg moet uiteindelijk leiden tot: • Betere afstemming op de klantvraag (maatwerk); • Kwaliteitsverbetering, doelmatigheidsverbetering en betaalbaarheid van zorg; • Betere coördinatie van zorg doordat verschillende zorgverleners goed samenwerken en zorg goed afstemmen rondom de klant (o.a. snellere in- en doorstroom). 3.3.2 Doelgroepen Zorgkantoor Friesland streeft ernaar de zorg voor bepaalde doelgroepen te verbeteren. Het gaat hierbij om mensen met dementie, CVA, Palliatieve zorg, Licht Verstandelijk Gehandicapten (LVG), Jeugdzorg, mensen met autisme, een dubbele diagnose of mensen met Niet Aangeboren Hersenletsel (NAH). Naast de normale AWBZ prestaties voor deze doelgroepen stimuleert Zorgkantoor Friesland de ketenzorg met (financiële) prikkels door gebruik te maken van toeslagcriteria ‘ketenzorg voor specifieke doelgroepen’, of ‘integrale ketenzorg’ dan wel de (eventueel nog komende) beleidsregels van de NZa. Daarnaast stimuleert Zorgkantoor Friesland innovaties door mee te denken en betrokken te zijn bij ketenzorgprojecten; het helpen vinden van alternatieve vormen van financiering, bijvoorbeeld door het benutten van provinciale subsidies of het leveren van inhoudelijke expertise. 3.3.3 Zelfregie Autonomie en zelfregie zijn belangrijke factoren die het welzijn van de klant bevorderen. Zelfregie levert een positieve bijdrage in het zorgproces, met name bij mensen met een of meer chronische ziekten. Zelfregie van de klant moet dan ook een nadrukkelijke rol krijgen in de ketenzorg. De klant dient te beschikken over voldoende kennis en vaardigheden en als partner betrokken te worden in de zorg. De zorgaanbieder en de klant maken samen afspraken over welk persoonlijk behandelplan nodig is en het beste past bij hem of haar. Zorg op maat dus. Om participatie van de klant in het eigen zorgproces meer te stimuleren en te faciliteren heeft Zorgkantoor Friesland het thema participatie en sociale redzaamheid gekozen als onderwerp van gesprek met de cliëntenraden. De opbrengst van deze gesprekken met de klant is verwerkt in een aantal toeslagcriteria voor zowel intraals extramurale AWBZ zorg. Daarnaast is het gebruik van E-health toepassingen belangrijk. Bijvoorbeeld via het Electronisch Patienten Dossier (EPD) kan de klant beschikken over zijn/haar eigen gegevens. Zie verder bij paragraaf 3.3.6 ‘Innovatie: Technologische ontwikkelingen en ICT’. 3.3.4 Schotten in de zorg De wereld van zorg en welzijn kent vele wetten, zoals: AWBZ, Zvw, Wmo, en Wjz. Daarnaast brengt een toename van het aantal chronisch zieken en comorbiditeit een complexere klantvraag met zich mee. Veel problemen die klanten met een chronische ziekte en hun mantelzorgers ervaren, hebben betrekking op de diverse genoemde wetten. In de praktijk leidt dit vaak tot knelpunten. Dit vereist een samenhangend en multidisciplinair zorgaanbod, waarbij de klant centraal staat en dat tevens leidt tot kwaliteitsverbetering en meer doelmatigheid bij de zorgverlening. Dit betekent dat de zorg lokaal of op wijkniveau zoveel mogelijk geïntegreerd moet worden afgestemd.


17

Zorgkantoor Friesland wil samenwerking stimuleren van zorgaanbieders die samen met verschillende partijen over de schotten heen, ketenzorg meer vraaggestuurd inrichten en over de diverse wetgeving heen willen acteren. Voorbeelden van partijen waarmee wordt samengewerkt zijn gemeenten, zorgverzekeraar, welzijnsorganisaties en woningbouwcorporaties. Veel ondersteuning die gericht is op participatie en sociale redzaamheid is vanuit de AWBZ naar de Wmo gegaan. Daarom blijft het van belang hierin afstemming te zoeken met het Wmo-loket van gemeenten, teneinde de zorgketen rondom de klant soepel te laten verlopen. Hiertoe is het toeslagcriterium integrale ketenzorg opgesteld dat zowel extra- als intramuraal is opgenomen in de beoordelingmatrices. Zorgkantoor Friesland streeft naar afstemming met de zorgverzekeraar en gemeenten op de grensvlakken tussen de AWBZ, Zvw en Wmo. Klanten die zorg nodig hebben, moeten zo weinig mogelijk hinder ondervinden van de verschillende schotten in de zorg. We zetten ons in om die schotten zoveel mogelijk te doorbreken. Hiervoor wordt een experiment gestart waarbij klanten, die verschillende vormen van zorg nodig hebben, gemakkelijk integraal zorg kunnen inkopen. Het gaat hierbij om een persoonsvolgend budget in de vorm van vouchers in de AWBZ, gekoppeld aan een opmaat voor vouchers in de Zvw. Het doel van het experiment is te verkennen of en onder welke voorwaarden, vouchers meer keuzevrijheid voor klanten genereren en bijdragen aan het behoud van de regie over het eigen leven. 3.3.4.1 Frieslab Zorgkantoor Friesland ondersteunt het initiatief van het Ministerie van VWS om in Friesland te “experimenteren” om tot een goede afstemming te komen tussen de wet- en regelgeving van de AWBZ, Zvw en Wmo. Het zorgkantoor stimuleert zorgaanbieders om te participeren in pilots of projecten waarbij samengewerkt wordt in ketenverband met instellingen of instanties van de Zvw, Wmo en AWBZ. Eind 2008 is dit experiment Frieslab gestart om de wetgeving voor zorgverlening beter af te stemmen op de behoeften van de klant. Het ministerie van VWS wil samen met de Provincie, de Friese gemeenten, De Friesland Zorgverzekeraar en Zorgkantoor Friesland kijken naar mogelijkheden voor verbetering. Frieslab kan gezien worden als een werkplaats waar wordt gekeken welke knelpunten er in de huidige structuur van zorgwetten zitten. Momenteel is de zorgverlening geregeld in verschillende wetten, zoals de AWBZ en de Wmo. Het komt voor dat mensen, door de grenzen van de wetten, niet de zorg of ondersteuning kunnen krijgen die ze het liefst zouden willen. De partners in Frieslab onderzoeken hoe de zorgverlening binnen de huidige wetgeving geoptimaliseerd kan worden en ze zoeken naar oplossingen voor de gesignaleerde knelpunten. De Staatssecretaris wil de resultaten van Frieslab onder andere gebruiken voor het vormgeven van de AWBZ in de toekomst. Het ministerie heeft voor Friesland gekozen als pilotgebied omdat er slechts één zorgkantoor actief is in de provincie. Ook zijn er al goede overlegstructuren tussen gemeenten, zorgkantoor, zorgverzekeraar, provincie, woningcorporaties en diensten zorgverleners. Dat maakt de voorwaarden om succesvolle projecten te starten gunstiger. Bovendien lopen er in Friesland al enkele vernieuwingsprojecten op het terrein van wonen, zorg, welzijn en leefbaarheid. 3.3.6 Innovatie: Technologische ontwikkelingen en ICT Het te verwachten tekort op de arbeidsmarkt en de toenemende technologische ontwikkelingen vragen om innovatie en ICT (o.a. E-health- en E-care toepassingen) in de zorg. Dit moet leiden tot kwalitatieve en doelmatige zorg en meerwaarde voor de klant. Om de gezondheidszorg in de toekomst toegankelijk, van goede kwaliteit en betaalbaar te houden, is de inzet van E-health en E-care noodzakelijk. ‘’E-health is het gebruik van nieuwe informatie en communicatietechnologie, en met name internettechnologie, om gezondheid


18

en gezondheidszorg te ondersteunen of te verbeteren’’ (RVZ, 2002). Onder E-health worden online diensten en zorg op afstand verstaan. E-care kan tevens toepassingen bieden voor nadere invulling van zelfregie en zelfredzaamheid. Hierdoor wordt de participatie van de klant in het eigen zorgproces gestimuleerd, waarbij kwaliteitswinst te behalen is. Van belang is ook dat E-health en E-care toepassingen worden geïntegreerd in de reguliere zorgverlening. Het is immers complementair aan de reeds bestaande zorg. Ook is niet elke ICT toepassing van gelijke meerwaarde; daarom is afstemming op de klantvraag van verschillende doelgroepen van belang. Samenwerking op het gebied van de ICT-infrastructuur is randvoorwaardelijk voor zowel de E-health, als E-care toepassingen. Via ICT methoden kan meerwaarde worden gecreëerd voor de klant door in te spelen op de toenemende vraag de zorg zo lang en zo dicht mogelijk bij huis te ontvangen. Zodoende hebben E-health en E-care toepassingen een positieve invloed op het gevoel van veiligheid en zelfredzaamheid. Vormen van E-health en E-care zijn onder andere: • • • •

Telemonitoring: het op afstand bewaken en meten van de gezondheidssituatie van de klant; Online diensten: het bieden van onlinediensten zoals via e-mail afspraken maken met de zorgaanbieder; Domotica: het bieden van comfortdiensten, personenalarmering etc. zodat mensen langer zelfstandig in hun eigen woonomgeving kunnen blijven; Klanten een Personal Health Record (PHR) aanbieden: de klant heeft dan inzicht in zijn/haar eigen dossier. Daarmee wordt ook de participatie van de klant in het eigen zorgproces en zelfregie gestimuleerd.

3.4

Voldoende keuzemogelijkheden voor klanten en het waarborgen van de continuïteit van zorg Voor klanten binnen de AWBZ is het belangrijk dat er voldoende zorg beschikbaar is dat aansluit bij hun zorgvraag. Daarnaast willen klanten in toenemende mate kunnen vergelijken tussen zorgaanbieders op kwaliteit en service. Daarom is het van belang dat klanten onafhankelijke, vergelijkende informatie kunnen verkrijgen over zorgaanbod en kwaliteit van zorgaanbieders. Een groot deel van de klanten heeft een langlopende relatie met de zorgaanbieder. Uitgangspunt voor Zorgkantoor Friesland is dat lopende relaties, die naar volle tevredenheid van de klanten verlopen, niet zullen worden gestopt. Het perspectief van de klant en diens zorgbehoefte gelden als primair uitgangspunt voor de keuzes die we in de zorginkoop maken. Besluitvorming moet altijd leiden tot meerwaarde voor de klant vanuit kwaliteits- en/of doelmatigheidsoverwegingen. Dat betekent ook dat we onze keuzes altijd helder aan de klant moeten kunnen uitleggen. 3.4.1 Keuzemogelijkheden voor klanten De eerste keuze van de klant betreft de vraag of deze de AWBZ zorg in natura (ZIN) of door middel van een persoonsgebonden budget (PGB) wil realiseren. Met een PGB kan de klant de zorg naar eigen inzicht inkopen, zowel bij gecontracteerde als bij niet-gecontracteerde zorgaanbieders. Klanten die de zorg in natura willen ontvangen, kunnen kiezen uit het door Zorgkantoor Friesland gecontracteerde zorgaanbod. Binnen dit aanbod is de keuze van de klant leidend. Er zijn verschillende middelen om aan de vraag en de verwachtingen van de klant te voldoen en om keuzemogelijkheid te creëren. Een daarvan is marktwerking die uitgaat van sturing op de markt; het verbeteren van marktcondities. Dit doet Zorgkantoor Friesland door klanten te informeren over het


19

gecontracteerde aanbod, producten en kwaliteit en door middel van het toelaten van voldoende zorgaanbieders op de markt. Zorgaanbieders worden gestimuleerd om een passend zorgaanbod te ontwikkelen en zich op die gebieden te richten waar keuzemogelijkheden gering zijn. Vanwege de specifieke kenmerken van de regio kunnen de keuzemogelijkheden per deelgebied verschillen. Niet overal in de regio Friesland kan een klant kiezen uit meerdere zorgaanbieders. Daar waar de keuzemogelijkheid gering is, zal Zorgkantoor Friesland deze proberen te bevorderen. Daarbij blijft gelden dat de keuzemogelijkheden binnen de begrenzing van de indicatie van de klant en de doelmatigheid van de in te zetten AWBZ zorg dienen te passen. Het werken met een (beperkte) financiële contracteerruimte brengt met zich mee dat zorgkantoren keuzes moeten maken bij de zorginkoop. Het financiële kader staat op voorhand niet toe dat met iedere zorgaanbieder een onbegrensde productieafspraak wordt gemaakt. Zorgkantoor Friesland streeft naar een zo pluriform mogelijk gecontracteerd zorgaanbod, bijvoorbeeld door nieuwe zorgaanbieders ook in de gelegenheid te stellen om voor een contract in aanmerking te komen. Keuzemogelijkheden voor de klant dienen eveneens verweven te zijn in de zorg die door een zorgaanbieder wordt geleverd. Uit het zorgplan van de klant hoort te blijken dat er voldoende keuzemogelijkheden zijn voor de invulling van de zorg ter plaatse. Het zorgplan moet op maat worden ingevuld naar de voorkeuren en zorgbehoeften van de klant en dient bovendien te passen binnen het indicatiebesluit. 3.4.2 Voldoende zorgaanbod in spreiding en verscheidenheid Zorgkantoor Friesland streeft naar voldoende gecontracteerd zorgaanbod (intramuraal en extramuraal) in de regio, met voldoende verscheidenheid en spreiding om te blijven voorzien in continuïteit van zorg en keuzemogelijkheden voor klanten. Het zorgkantoor beoogt een evenwichtige opbouw van gecontracteerd zorgaanbod van ZZP’s binnen de AWBZ-sectoren; in de afspraken met aanbieders is de focus niet enkel gericht op de ‘hogere’ of ‘lagere’ ZZP’s. Het geld volgt de klanten naar de aanbieders van hun voorkeur, waardoor wordt voorzien in de specifieke behoeften en wensen van klanten ten aanzien van spreiding en verscheidenheid. 3.5 Waarborgen en mogelijk vergroten van de doelmatigheid van de zorg Binnen het financiële kader komt het zorgkantoor tot een doelmatige zorginkoop om aan de zorgbehoefte in de regio te voldoen binnen de financiële kaders van het beperkte regiobudget. Er wordt een basispercentage van het maximum NZa tarief vastgesteld waarop een toeslagpercentage is te verdienen. Om tot het uiteindelijke percentage te komen, waartegen geproduceerd mag worden, zal het te verdienen toeslagpercentage opgeteld worden bij het basispercentage. Bijstelling van de productieafspraak – tijdens het jaar – vindt in ieder geval plaats indien de zorgaanbieder het toegekende volume/budget niet volledig benut, bijvoorbeeld door veranderingen in zorgindicaties of klantvoorkeuren. Het zorgkantoor zal – onder voorwaarden - vrijvallende middelen herschikken naar aanbieders waarbij knelpunten (dreigen te) ontstaan.


20

3.5.1 Doelmatigheid extramurale zorg Het te verdienen toeslagpercentage zal bij het vastgestelde basispercentage worden opgeteld om tot het uiteindelijke percentage te komen, waartegen geproduceerd mag worden. Met het behaalde aantal punten wordt het toeslagpercentage op het basispercentage van 90% van het maximum NZa tarief bepaald. Voor iedere AWBZ sector is een beoordelingmatrix voor de extramurale zorg uitgewerkt. De ingediende offertes worden beoordeeld aan de hand van de voor de desbetreffende sector specifieke beoordelingsmatrix, bestaande uit criteria voor de doelmatigheid en de kwaliteit. De criteria vallend onder het onderdeel doelmatigheid en de criteria vallend onder het onderdeel kwaliteit wegen beide even zwaar; tellen dus voor 50% mee. De items vallend onder doelmatigheid zijn ‘beschikbaarheid/toegankelijkheid’, ‘doelmatigheid’ en ‘management informatie/administratieve organisatie’. Zorgkantoor Friesland hanteert per doelstelling een aantal criteria waarop een weging wordt toegepast. • Beschikbaarheid/toegankelijkheid: deze wordt bepaald aan de hand van de telefonische bereikbaarheid en beschikbaarheid en het leveren van zorg door middel van onderaanneming; • Doelmatigheid: deze wordt bepaald aan de hand van de mate waarin een aanbieder de zorg geclusterd aanbiedt, in hoeverre de aanbieder zorg levert in niet-rendabele gebieden en welke productmix gehanteerd wordt; • Managementinformatie/administratieve organisatie: deze wordt bepaald aan de hand van de AZR gegevensuitwisseling volgens de CVZ kwaliteitsmonitor en de aanlevering van de nacalculatie en het jaardocument over 2009 binnen de gestelde termijn bij het zorgkantoor. 2.8.2 Doelmatigheid intramurale zorg Het te verdienen toeslagpercentage zal bij het vastgestelde basispercentage worden opgeteld om tot het uiteindelijke percentage te komen, waartegen geproduceerd mag worden. Met het behaalde aantal punten wordt het toeslagpercentage op het basispercentage van 94% van het maximum NZa tarief bepaald. Er is voor de intramurale AWBZ zorg voor de sectoren VVT, GZ en GGZ één beoordelingmatrix uitgewerkt. De ingediende productievoorstellen worden beoordeeld aan de hand van de beoordelingsmatrix, bestaande uit criteria voor doelmatigheid en de kwaliteit. Er zijn in totaal 100 punten te behalen. Het criterium vallend onder het onderdeel doelmatigheid telt voor 20 punten mee, de criteria vallend onder het onderdeel kwaliteit tellen voor 80 punten mee. Het item vallend onder doelmatigheid is ‘managementinformatie/administratieve organisatie’. Zorgkantoor Friesland hanteert het volgende criterium waarop een weging wordt toegepast. • Managementinformatie/administratieve organisatie: deze wordt bepaald aan de hand van de AZR gegevensuitwisseling volgens de CVZ kwaliteitsmonitor en het declareren op klantniveau. 3.6 Pluriformiteit van aanbod en differentiatie per sector De marktsituatie rond de AWBZ-zorg is jarenlang relatief stabiel geweest voor zowel de zorgaanbieder als de zorginkoper. Met de actuele ontwikkelingen in de zorgsector zijn er fundamentele veranderingen gekomen in de marktsituatie; zorgaanbieders hebben te maken met de financiële crisis, bezuinigingen, pakketmaatregelen en een beperkt regiobudget. Daarnaast staan zorgaanbieders onder invloed van marktwerking: vraagsturing, nieuwe toetreders, differentiatie in de kwaliteit van het zorgaanbod en differentiatie in prijs. De AWBZ is niet één markt. Voor de GZ, GGZ en VVT is het tempo van ontwikkeling en verandering per sector verschillend.


21

Daarnaast is de markt te verdelen in regio’s en subregio’s. In de regio Friesland geldt dat het merengebied en het platteland (de zogenaamde onrendabele gebieden) vragen, ten aanzien van de spreiding van zorg, om specifieke aandacht. Vanwege de bijzondere situatie op de Friese Waddeneilanden (Vlieland, Terschelling, Ameland en Schiermonnikoog) maakt de op deze eilanden te leveren extramurale AWBZ zorg geen deel uit van de inkoopprocedure. Door het ontbreken van een vaste verbinding zijn de Friese Waddeneilanden moeilijk bereikbaar vanuit het vasteland. Deze geïsoleerde positie van de eilanden is van grote invloed op de inrichting van de gezondheidszorg. Daarom heeft Zorgkantoor Friesland besloten om de zorgaanbieders, die in de afgelopen jaren extramurale zorg in het kader van de AWBZ op de eilanden hebben verleend, te benaderen voor het maken c.q. voortzetten van afspraken met betrekking tot 2011. Door Zorgkantoor Friesland wordt vastgesteld of en hoe differentiatie van de zorginkoop(strategie) plaatsvindt. Het zorgkantoor geeft in bijlage1 weer wat de verwachtingen zijn met betrekking tot vraag en aanbod in 2011 voor zowel intraals extramurale AWBZ zorg. Zorgaanbieders dienen er rekening mee te houden dat dit slechts een prognose is op basis van demografische gegevens voor de komende jaren en de realisatiecijfers over 2009. 3.7 Een goede relatie onderhouden met zorgaanbieders Mensen die AWBZ-zorg ontvangen, zijn zowel klant van Zorgkantoor Friesland als van de aanbieders die de zorg leveren. Gaan Zorgkantoor Friesland en een zorgaanbieder een relatie aan in de vorm van een overeenkomst, dan is dat een relatie gekenmerkt door wederzijdse belangen en wederzijdse verantwoordelijkheden om naar de klant toe waar te maken dat er goede zorg wordt geleverd. In 2011 zal Zorgkantoor Friesland periodiek overleg voeren met de zorgaanbieders (tenminste twee maal per jaar) over de uitvoering van de gemaakte afspraken. Dit overleg zal o.a. de kwaliteit en doelmatigheid van de zorgverlening als onderwerpen kennen. 3.7.1 Good governance Good governance heeft te maken met goed bestuur, toezicht en verantwoording. Daartoe behoort ook dat bestuurders en toezichthouders in de zorg verantwoordelijkheid nemen voor de kwaliteit en veiligheid van de zorgverlening in de zorginstellingen. Bovendien moeten zij hierover en over hun bedrijfsvoering in algemene zin transparant te zijn. Vandaar dat wij het belangrijk vinden dat zorginstellingen de Zorgbrede Governancecode onderschrijven. Ook vinden wij het van belang dat de zorgaanbieder zorgt voor een goed werkklimaat voor haar personeel. Good governance mag dan in eerste instantie betrekking hebben op zorginstellingen, maar is in afgeleide zin ook relevant voor individuele beroepsbeoefenaren in de zorg. Goed functioneren en zich integer gedragen wordt van elke zorgaanbieder verwacht. Elke zorgaanbieder die in gebreke blijft in de zin dat er sprake is van disfunctioneren of fraude, wordt ook niet (meer) gecontracteerd of alleen in zeer uitzonderlijke gevallen en onder strikte voorwaarden. Met alle aanbieders die voldoen aan de minimumeisen voor het leveren van goede zorg kan een overeenkomst worden aangegaan. Bij de inkoop van zorg voor haar klanten, heeft Zorgkantoor Friesland echter ook de ambitie om de beste zorg in te kopen. Zij ziet voor zichzelf een rol weggelegd om de kwaliteit en doelmatigheid van zorg te stimuleren, onder andere door financiële prikkels. Op basis van analyses van de zorgmarkt wordt een inkoopbeleid gehanteerd dat daartoe bijdraagt. Wanneer er sprake is van gesprekken met zorgaanbieders in het kader van de inkoop van zorg, wil Zorgkantoor Friesland werken volgens een heldere overlegstructuur waarbij


22

duidelijk is wie de gesprekspartners aan beide kanten zijn en welk mandaat zij hebben, zodat er geen misverstanden kunnen ontstaan over wat is afgesproken dan wel is toegezegd.


23

Bijlage 1 Te verwachten inkoopvolume extramurale AWBZ zorg 2011 1

Eenheid Persoonlijke verzorging Verpleging Begeleiding Begeleiding Behandeling Dagbesteding Dagbesteding Vervoer Dagbesteding Reiskosten prestaties behandeling

per uur per uur per uur per dagdeel per uur per dagdeel per uur per aanwezigheidsdag per contact

Aantallen per kavel VVT GZ

GGZ

2.137.800 329.000 313.800 200 1.000 340.600 0

31.300 4.600 413.700 0 23.900 409.500 0

0 300 106.500 0 0 0 333.900

123.900 400

152.400 700

600 0

1

De verwachtingen zijn gebaseerd op de cijfers van 2010. Aan deze verwachtingen kunnen geen rechten worden ontleend. Zorgaanbieders dienen er rekening mee te houden dat wanneer het indicatiebeleid van het/de indicatieorga(a)n(en) wijzigt en/of afhankelijk van marktontwikkelingen, een wijziging kan optreden in de genoemde aantallen.


24

Bijlage 2 Te verwachten inkoopvolume intramurale AWBZ zorg 2011 2

ZZP-dagen Verpleging en verzorging 1 VV

Beschut wonen met enige begeleiding

191.260

2 VV

Beschut wonen met begeleiding en verzorging

295.650

3 VV

Beschut wonen met begeleiding en intensieve verzorging

306.965

4 VV

Beschut wonen met intensieve begeleiding en uitgebreide verzorging

316.090

5 VV

Beschermd wonen met intensieve dementiezorg

561.370

6 VV

327.770

9 VV

Beschermd wonen met intensieve verzorging en verpleging Beschermd wonen zeer intens. zorg, specif. aandoeningen, nadruk op begeleiding Beschermd wonen zeer intens. zorg, specif. aandoeningen, nadruk op verzorging/verpleging Herstelgerichte verpleging en verzorging

10 VV

Beschermd verblijf met intensieve palliatief-terminale zorg

4.745

1B GGZ

Voortgezet verblijf met begeleiding

1.460

2B GGZ

Voortgezet verblijf met structuur en uitgebreide begeleiding

7.300

3B GGZ

Voortgezet verblijf met intensieve begeleiding

27.010

4B GGZ

Voortgezet verblijf met intensieve begeleiding en verzorging

30.660

5B GGZ

30.295

1C GGZ

Voortgezet verblijf met intensieve begeleiding en gedragsregulering Voortgezet verblijf met intensieve begeleiding en intensieve verpleging en verzorging Beveiligd voortgezet verblijf, extreme gedragsproblematiek met zeer intensieve begeleiding Beschermd wonen met begeleiding

19.345

2C GGZ

Gestructureerd beschermd wonen met uitgebreide begeleiding

57.305

3C GGZ

Beschermd wonen met intensieve begeleiding Gestructureerd beschermd wonen met intensieve begeleiding en verzorging Beschermd wonen met intensieve begeleiding en gedragsregulering Beschermd wonen met intensieve begeleiding en intensieve verpleging en verzorging

110.960

1 VG

Wonen met enige begeleiding

17.520

2 VG

Wonen met begeleiding

50.370

3 VG

Wonen met begeleiding en verzorging

133.590

4 VG

Wonen met begeleiding en intensieve verzorging

118.260

5 VG

Wonen met begeleiding en zeer intensieve verzorging

181.405

6 VG

Wonen met intensieve begeleiding, verzorging en gedragsregulering (Besloten) wonen met zeer intensieve begeleiding, verzorging en gedragsregulering

204.765

1 LVG

Wonen met enige behandeling en begeleiding

2.555

2 LVG

Wonen met behandeling en begeleiding

11.680

3 LVG

Wonen met intensieve behandeling en begeleiding, kleine groep

23.725

4 LVG

Wonen met zeer intensieve behandeling en begeleiding

6.205

7 VV 8 VV

153.300 27.010 150.380

Geestelijke gezondheidszorg

6B GGZ 7B GGZ

4C GGZ 5C GGZ 6C GGZ

11.680 7.665

44.165 20.075 7.665

Gehandicaptenzorg VG

7 VG

96.725

LVG

2

De verwachtingen zijn gebaseerd op de cijfers van 2010. Aan deze verwachtingen kunnen geen rechten worden ontleend. Zorgaanbieders dienen er rekening mee te houden dat wanneer het indicatiebeleid van het/de indicatieorga(a)n(en) wijzigt en/of afhankelijk van marktontwikkelingen, een wijziging kan optreden in de genoemde aantallen.


25

Besloten wonen met zeer intensieve behandeling en begeleiding

730

Behandeling in een SGLVG behandelcentrum

0

1 LG

Wonen met enige begeleiding en enige verzorging

18.250

2 LG

Wonen met begeleiding en enige verzorging

15.695

3 LG

Wonen met enige begeleiding en verzorging

32.850

4 LG

Wonen met begeleiding en verzorging

52.195

5 LG

Wonen met begeleiding en intensieve verzorging

16.060

6 LG

Wonen met intensieve begeleiding en intensieve verzorging

55.115

7 LG

Wonen met zeer intensieve begeleiding en zeer intensieve verzorging

25.915

1 ZGaud


365

2 ZGaud

Wonen met intensieve begeleiding en verzorging

365

3 ZGaud


730

4 ZGaud

Wonen met intensieve begeleiding en enige verzorging

730

1 ZGvis

Wonen met enige begeleiding en enige verzorging

0

2 ZGvis


0

3 ZGvis

Wonen met intensieve begeleiding en verzorging

0

4 ZGvis


365

5 ZGvis

Wonen met zeer intensieve begeleiding en zeer intensieve verzorging

0

5 LVG SGLVG 1 SGLVG LG

ZG - auditief en communicatief

ZG - visueel

Overige prestaties Verblijfscomponent V&V Mutatiedag (V&V), niet toegelaten voor behandeling Mutatiedag (V&V), toegelaten voor behandeling


35.000 19.000 25.500

26

Bijlage 3 Landelijke ontwikkelingen Het zorginkoopbeleid dient voortdurend te worden afgestemd op landelijke ontwikkelingen op het gebied van wetgeving in de AWBZ en maatregelen van het Ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport. Hieronder staan een groot aantal landelijke ontwikkelingen beschreven. We hebben hierbij niet de intentie volledig te zijn.

-

-

-

-

-

-

A. Kwaliteit en Zorg Verdere toename van transparantie in de kwaliteit van zorg, maar ook toenemende vraag van klanten naar transparantie. Tevens zien we ook een verdere ontwikkeling van vergelijkingssites op het internet; Toename van toezicht op veiligheid en kwaliteit; Toename op termijn van mondige en kritische consumenten die op maat gesneden zorg en goede service vragen en verwachten; Verdere ontwikkeling van consumenten/klantenforums; Toename versterking van positie van de klant; klant meer instrumenten/tools geven om positie te bevorderen; Toenemende beïnvloedingsmogelijkheden van de klant op zorg(inkoop): o.a. de aankomende Wet Cliëntenrechten Zorg; Toenemend aantal partijen die een positie op de zorgmarkt claimen; Meer aandacht voor prestatiebeloning, beloning op output in de inkoop; Toenemende concentratie, specialisatie en differentiatie in de zorg onder invloed van kwaliteitsdenken en kostenbewustzijn; Overheveling onderdelen AWBZ naar Zvw; zoals de Verpleging in verband met de medisch specialistische zorg en de Somatische revalidatiezorg; Overheveling onderdelen AWBZ naar Wmo; zoals vormen van begeleiding; Mogelijke overheveling uitvoering AWBZ naar zorgverzekeraars voor eigen verzekerden; De positie van het PGB zal in de nabije toekomst versterkt worden; Voor de extramurale zorg zullen er in 2012 mogelijk Extramurale ZorgzwaartePakketten (EZP’s) worden ingevoerd. B. Financieel-economische onzekerheden Klantvolgende financiering intra- en extramuraal, mogelijk per 01-01-2011 voor intramuraal een all-in tarief; Toenemend beslag van de kosten van zorg op het Nationaal Inkomen. De kosten van zorg stijgen sneller dan de inflatie en de volumegroei op basis van demografische groei; Financieel economische crisis. C. Demografisch/maatschappelijk Toename aantal chronisch zieken, maar ook toename klanten met multimorbiditeit, hetgeen een complexere zorgvraag met zich meebrengt. Dit vereist een samenhangend en multidisciplinair zorgaanbod, waarbij de klant centraal staat. Ketenzorg, diseasemanagement spelen hierbij een belangrijke rol (o.a. via integrale bekostiging). Dit vraagt ook verandering van organisatie van zowel zorgaanbieder als van het zorgkantoor; Toenemende vergrijzing (met duidelijke regionale verschillen waardoor zorgvraag in regio’s sterk kan afwijken van landelijk gemiddelde) en ontgroening. Dit is van invloed op zorgvraag (complexere zorgvraag), aantal hulp- en zorgverleners, aantal mantelzorgers; Schaarste op arbeidsmarkt: dit heeft invloed op capaciteit zorgaanbod en behandelaanbod; Verdergaande ontwikkeling van scheiden wonen en zorg.


27

-

D. Technologie Verdere ontwikkeling van E-health en E-care toepassingen; Digitalisering en technologische innovaties in de zorg, maar ook ontwikkeling van diagnostische technologie; Invoering van het EPD; Toenemend gebruik van internet zowel door klanten als zorgaanbieders.


28

Inkoopbeleid intra- & extramurale AWBZ zorg 2011

Recommend Documents