Inkoopbeleid farmaceutische zorg 2015 Vooraf Gezien de snel wijzigende omstandigheden op het gebied van de farmaceutische zorg, behoudt VGZ zich het recht voor om op enig moment dit inkoopbeleid aan te vullen, in te trekken of te wijzigen. Op punten waarin dit document niet voorziet, behoudt VGZ zich besluitvorming voor. De meest recente versie van het inkoopbeleid zal te vinden zijn op http://www.vgz.nl/zorgverleners/zorgsoort/farmaceutische-zorg. Vragen over het inkoopbeleid farmaceutische zorg kunnen worden gesteld via
[email protected] of via de regionale zorginkopers. Aandacht voor u en voor onze klanten De zorgverzekeraars die behoren tot de Coöperatie VGZ U.A.1 (verder: VGZ) willen ervoor zorgen dat onze klanten altijd goede zorg krijgen. We streven naar een transparante zorgmarkt, waarin de klanten van VGZ het zo makkelijk mogelijk gemaakt wordt. Onder het motto ‘Voor goede zorg, zorg je samen’ hoopt VGZ samen met zijn klanten goede zorg en de basisnormen hiervoor te bepalen. In de overeenkomsten die wij zorgaanbieders aanbieden zijn daarom artikelen opgenomen over de kwaliteit van de zorg, de aard en omvang van de zorgverlening en de administratieve afhandeling van de kosten. Onze verzekerden kunnen hun waardering over de geleverde zorg kenbaar maken op onze website, via het onderdeel ‘Vergelijk en Kies’. Deze input helpt ons om onze individuele klanten vervolgens te adviseren over op hun behoefte afgestemde zorg en stelt ons in staat om hen naar de beste zorgverleners te begeleiden. Uitgangspunt VGZ gebruikt bij de inkoop van farmaceutische zorg de resultaten die naar voren komen uit de pijlers van Goede Zorg. Goede Zorg is gebaseerd op de pijlers medisch inhoudelijke kwaliteit, klantbeleving en kosten. Deze drie pijlers hebben de volgende doelen: - voor verzekerden: verschaffen van keuze-informatie over apotheken - voor apotheken: optimaliseren van het zorgproces aan de hand van spiegelinformatie - voor VGZ: gebruiken van informatie voor het zorginkoopproces De hiervoor genoemde uitgangspunten leiden voor het inkoopbeleid farmaceutische zorg van VGZ voor 2015 tot: ‘Goede zorg’: De klant mag verwachten dat de door ons gecontracteerde zorg van goede kwaliteit is. Een essentiële stap hierbij is het zichtbaar maken van de kwaliteit zowel bezien vanuit de professionele verantwoordelijkheid van de zorgaanbieder als vanuit het perspectief van de klant. Dit kan op termijn leiden tot het benoemen van voorkeursleveranciers op basis van onderscheidende kwaliteit en gemak richting de klant. ‘Nieuwe vormen van zorginkoop’: Wij willen ons sterk inzetten op het transparant maken van doelmatigheid en klantgerichtheid van ingekochte zorg. Het inkoopbeleid wordt daarmee dienstbaar aan onze klant. Zo kan het landelijke farmaciebeleid afgestemd worden op de regionale situatie, bijvoorbeeld ten behoeve van het optimaliseren van ketenzorg. In de overeenkomst is bepaald dat iedere apotheek de belangrijkste elementen rond de dienstverlening zoals openingstijden duidelijk maakt aan de verzekerde. Als basis geldt
1
Dit zijn: VGZ Zorgverzekeraar N.V. , IZA Zorgverzekeraar N.V., IZZ Zorgverzekeraar N.V., N.V. Zorgverzekeraar UMC, N.V. Univé Zorg en Zorgverzekeraar Cares Gouda N.V.
1
-
hiervoor de “Etalage-informatie” zoals die in het kader van het Skif-traject is ontwikkeld. De overeenkomst voor farmaceutische zorg is vrij toegankelijk en kunt u vinden op http://www.vgz.nl/zorgverleners/zorgsoort/farmaceutische-zorg.
Zorgplicht VGZ heeft een zorgplicht tegenover haar verzekerden en wil daarom voldoende doelmatige en verantwoorde zorg met keuzemogelijkheden voor haar verzekerden inkopen. Hierbij gelden de uitgangspunten van ‘goede zorg’. De farmaceutische zorg moet aan een aantal basiscriteria voldoen voordat wij deze zorg willen inkopen. Daarom bevatten de overeenkomsten die wij zorgaanbieders aanbieden niet alleen afspraken over het ter hand stellen van geneesmiddelen, maar ook over uitwisseling van medicatiegegevens tussen zorgaanbieders en over begeleiding en voorlichting met als doel het vergroten van het doelmatig gebruik, het bevorderen van doelmatig voorschrijfgedrag, het doelmatig afleveren van geneesmiddelen, therapietrouw, service, het inzichtelijk maken van de klantbeleving en de prijs. De overeenkomst tussen VGZ en de zorgaanbieder heeft tot doel dat de zorgaanbieder zorg levert aan de verzekerden conform diens aanspraak. Wij garanderen onze verzekerden een voldoende gecontracteerd zorgaanbod. VGZ is van mening dat het huidige aantal gecontracteerde apotheken ruimschoots voldoende is om aan de zorgvraag van de VGZ-verzekerden te kunnen voldoen. Daarom zal VGZ zich primair richten op zorgaanbieder met wie al een contractuele relatie bestaat. Apotheken met wie VGZ geen overeenkomst heeft, worden voor het inkopen van farmaceutische zorg in 2015 niet benaderd. VGZ gaat in principe geen overeenkomsten aan met nieuwe apotheken tenzij: - Sprake is van een bereikbaarheidsprobleem: bijvoorbeeld als gevolg van het sluiten van een apotheek in een bepaald stadsdeel, of de bouw van een grote nieuwe wijk. - De nieuwe vestiging leidt tot betere zorg voor VGZ-verzekerden dan daarvoor (bijvoorbeeld verbeterde eerstelijns samenwerking met extra programma’s voor farmaceutische zorgverlening). - De apotheek bereid is tot afwijkende afspraken in de vorm van een lager tarief. Indien de zorgplicht die op VGZ rust in gevaar dreigt te komen, zal VGZ op zoek gaan naar alternatieven om zo aan de behoefte van de klant te kunnen voldoen. Uiteraard zijn we ook doorlopend op zoek naar mogelijkheden om alternatieve distributiekanalen te ontwikkelen. VGZ staat uiteraard ook open voor voorstellen met een onderscheidend zorgaanbod dat gekenmerkt wordt door duurzaamheid ten aanzien van medisch inhoudelijke kwaliteit, klantbeleving en doelmatige levering van farmaceutische zorg. Individuele apotheken en apotheken die deel uitmaken van een keten worden in dit opzicht gelijk behandeld. Tot het moment van sluiten van de overeenkomst zal VGZ geen directe declaraties van een apotheek in behandeling nemen. Geen overeenkomst Naast de criteria die VGZ hanteert voor het aangaan van een overeenkomst, hanteert VGZ uiteraard ook criteria voor het opzeggen van de zorgovereenkomst. Naast de bepalingen die op dit punt zijn opgenomen in de overeenkomst farmaceutische zorg, behoudt VGZ zich ook het recht voor om in de situatie dat een apotheek ernstig in gebreke blijft een apotheek na het expireren van een overeenkomst geen nieuwe overeenkomst aan te bieden. Indien in de ogen van VGZ sprake is van zo een situatie, informeert VGZ de apotheek hierover. Wij informeren onze verzekerden over het door VGZ gecontracteerde zorgaanbod. Dit doen wij onder andere via onze websites. Indien apotheekhoudenden besluiten geen overeenkomst met VGZ aan te gaan en verzekerden toch gebruik willen maken van deze niet-gecontracteerde zorgaanbieder geldt voor deze verzekerde een lagere vergoeding op basis van de lijst maximale vergoedingen nietgecontracteerde zorgaanbieders.
2
Zorgaanbod De volgende prestaties maken deel uit van de aanspraak krachtens de Zorgverzekeringswet en worden dus in principe door VGZ bij zorgaanbieders ingekocht: 1 2 3 4 5 6 7
Terhandstelling van een UR-geneesmiddel Eerste terhandstellingsgesprek Instructie patiënt UR-geneesmiddel-gerelateerd hulpmiddel Medicatiebeoordeling chronisch UR-geneesmiddelgebruik Farmaceutische begeleiding bij dagbehandeling/polikliniekbezoek Farmaceutische begeleiding bij ziekenhuisopname Farmaceutische begeleiding in verband met ontslag uit het ziekenhuis
De nieuwe prestatiebeschrijvingen voor farmaceutische zorg zijn functioneel omschreven. Door het bepaalde in de Geneesmiddelenwet kan prestatie 1 slechts door apotheekhoudenden worden uitgevoerd. Prestatie 2, 3 en 4 kunnen door VGZ ook bij anderen dan apotheekhoudenden worden ingekocht. Prestatie 5 en 6 vragen een inzet van meerdere zorgaanbieders. De hoofdverantwoordelijkheid voor het uitvoeren van deze prestatie ligt bij het ziekenhuis. Gegevensuitwisseling Uitwisseling van medicatiegegevens tussen zorgaanbieders is voor ons van belang en wordt derhalve ook in de zorgovereenkomst geregeld. Wij stellen daarbij eisen aan zowel de ontvanger als aan de verzender van informatie. Uiteraard dient de verzekerde altijd op de hoogte te worden gesteld als informatie over zijn persoon wordt uitgewisseld en moet hij er desgewenst bezwaar tegen kunnen maken. Van apotheekhoudenden wordt verwacht dat zij zich aansluiten bij op dit moment landelijk in ontwikkeling zijnde systemen op dit punt (LSP). Openbare apothekers en apotheekhoudend huisartsen VGZ verwacht voor haar verzekerden dezelfde kwaliteit aan zorg bij zowel de apotheker als de apotheekhoudend huisarts. VGZ is ook niet bekend met gegevens die wijzen op een kwaliteitsverschil in de dienstverlening tussen apothekers en apotheekhoudend huisartsen. Daarom is er geen inhoudelijk verschil tussen de overeenkomst voor openbare apothekers of apotheekhoudende huisartsen. Internetapotheken Uit klantonderzoek van VGZ is gebleken dat bepaalde groepen verzekerden behoefte hebben aan internetfarmacie. Omdat het vooralsnog een beperkte (groei)markt betreft, stellen wij echter wel een limiet aan het aantal te contracteren internetapotheken. Poliklinische apotheken VGZ vindt dat de poliklinische apotheek vooral een spilfunctie heeft rond doelmatig voorschrijven en afleveren van medisch-specialistische geneesmiddelen. Vanwege de nauwe contacten met tweedelijns voorschrijvers wordt de poliklinische apotheek gezien als een brug tussen de eerste- en tweedelijns voorschrijvers. Aanspreken op ondoelmatig voorschrijfgedrag van tweedelijns voorschrijvers (bijv. het niet hanteren van geldende en landelijk gangbare standaarden) zien wij als een belangrijke taak voor een poliklinische apotheek. Poliklinische apotheken kunnen een belangrijke rol vervullen bij de uitvoering van farmaceutische begeleiding bij opname in en ontslag uit de tweede lijn alsmede polikliniekbezoek en de daarmee samenhangende uitwisseling van medicatiegegevens. Dit komt onder meer tot uiting in het voorkomen van onnodige omzettingen (bv. van generiek naar specialité) bij opname en ontslag. VGZ heeft om te voldoen aan de zorgplicht vooralsnog geen behoefte aan nieuwe poliklinische apotheken. VGZ is bereid een uitzondering te maken voor poliklinische apotheken
3
indien het mogelijk is om concrete afspraken te maken over doelmatig voorschrijven en afleveren door de medisch specialisten en poliklinische apotheek van het betreffende ziekenhuis. Ten behoeve van een eenduidige aansturing heeft VGZ een voorkeur voor een poliklinische apotheek die eigendom is van het ziekenhuis. Spoedeisende farmaceutische zorg Zorgverzekeraars hebben dienstapotheken voor 2014 gefinancierd als voorziening op basis van een begrotingssystematiek met voor- en nacalculatie in een non-concurrentiële setting. De belangrijkste doelstellingen zijn hierbij de herstructurering van de farmaceutische spoedzorg, de verandering van de financiering en het borgen van de toegankelijkheid. Daarbij is het de inzet van partijen om tot een ‘best practice’ te komen van farmaceutische spoedzorg. Het is niet de inzet van zorgverzekeraars om te streven naar kostenreductie. Voor 2015 zal de systematiek vergelijkbaar zijn (begroting en non-concurrentieel) met de nadruk op de regionale functie en spreiding van de dienstvoorzieningen om tot een optimale invulling van de farmaceutische spoedzorg te komen voor verzekerden. Unieke leveranciers geneesmiddelen Unieke leveranciers onderscheiden zich van overige openbare apotheken, door het beperkte pakket specialistische geneesmiddelen voor bepaalde aandoeningen in combinatie met een vorm van bijkomende zorg aan de patiënt die de geneesmiddelen moet gebruiken, verstrekt vanuit een centrale vestiging. VGZ geeft de voorkeur aan regionale inbedding van farmaceutische zorg, waarbij de levering van alle geneesmiddelen waarop verzekerden zijn aangewezen een belangrijke plaats inneemt. Er wordt regionaal samengewerkt door partijen in eerste en tweede lijn om versnippering van de zorg tegen te gaan en kan goed zicht worden gehouden op de medicatiegeschiedenis, waardoor de medicatieveiligheid optimaal kan worden bewaakt. Deze visie is geheel in lijn met hetgeen de minister beoogt te bereiken middels de overheveling van medisch specialistische geneesmiddelen, namelijk een bijdrage te leveren aan een kwaliteitsverhoging c.q. doelmatigheidsverhoging van de totale behandeling, door de nauwe samenwerking tussen (ziekenhuis-) apotheker en arts met betrekking tot de medicatie. VGZ is van mening dat er slechts in die situaties behoefte is aan een ‘unieke leverancier’ indien deze zorg kan leveren die in de regionale samenwerking tussen openbaar apotheker en ziekenhuis niet te leveren is. Op 17 mei 2013 heeft de minister van VWS het voorgenomen beleid rond dure specialistische geneesmiddelen gepubliceerd. Hieruit blijkt dat het merendeel van de geneesmiddelen die nu door unieke leveranciers worden geleverd, overgeheveld worden naar de medisch specialistische zorg. Dat heeft tot gevolg dat deze zorg onder de verantwoordelijkheid van ziekenhuizen komt te vallen en ook de betaling richting ziekenhuizen zal verlopen. Dit schept naar de mening van VGZ een ideale basis voor regionale inbedding van deze zorg. Deze achtergrond maakt eens te meer duidelijk dat het niet verstandig is om de limitatieve lijst verder uit te breiden met producten en diensten die de unieke leverancier mag leveren en declareren bij VGZ. Een beëindiging van de relatie met de unieke leveranciers ligt voor de hand. In het overgangsjaar 2014 is aan de unieke leveranciers een eenjarige overeenkomst aangeboden waar de huidige limitatieve lijst onderdeel van uitmaakt. Deze limitatieve lijst zal niet verder worden uitgebreid. Het logische gevolg van het bovenstaande is dat VGZ de contractuele relatie met de unieke leveranciers zal beëindigen per 1 januari 2015. Ketenzorg In het kader van ketenzorg wordt samenwerking op basis van gezamenlijk gedragen standaarden en daarmee samenhangende communicatie tussen verschillende soorten zorgaanbieders nagestreefd. VGZ is van mening dat in de ideale situatie samenhangende zorg als geheel wordt gecontracteerd. Farmaceutische zorg maakt dan onderdeel uit van deze integrale afspraak. VGZ heeft in 2013 en 2014 tenminste 3 pilots waar met deze benadering ervaring wordt opgedaan, deze pilots zullen in 2015 doorlopen. Gedifferentieerd contracteren
4
VGZ behoudt zich het recht voor om afhankelijk van de specifieke omstandigheden in concrete situaties met apotheekhoudenden verschillende afspraken te maken. Bijvoorbeeld indien geen adequaat jaarplan / jaarverslag beschikbaar gesteld wordt of de rapportages van de kwaliteitsindicatoren vanuit het IGZ- of ZiZo-proces niet beschikbaar gesteld worden, kan een lager tarief worden aangeboden. Ook kunnen structurele omzetverschillen tussen apotheekhoudende groepen aanleiding geven tot een gedifferentieerd aanbod. Aanvullende afspraken Eventuele aanvullende afspraken tussen VGZ en de apotheekhoudende moeten een vooraf aantoonbare meerwaarde hebben voor de klant op het punt van de kosten, medisch inhoudelijke kwaliteit en/of de klantbeleving. Zij worden schriftelijk vastgelegd in een aparte aanvullende overeenkomst. De verzekerde Om de klanten optimaal van dienst te kunnen zijn, stemt VGZ ook het beleid rond farmaceutische zorg af met vertegenwoordigers van onze verzekerden (onder andere de Nederlands Patiënten Consumenten Federatie, Zorgbelang, Consumentenbond en de verschillende Raden van Advies). Daarnaast houdt VGZ diverse klantwensen- en klantbeleving onderzoeken. De uitkomsten van deze onderzoeken zullen in de toekomst een rol spelen bij de verdere ontwikkeling van dit contracteerbeleid. VGZ maakt uiterlijk 19 november, door middel van ‘Vergelijk en Kies’, aan de klanten bekend met welke zorgaanbieders zij een overeenkomst farmaceutische zorg 2015 heeft gesloten. Vektis-gegevens VGZ contracteert uitsluitend op basis van binnen Vektis voor zorgverleners vermelde gegevens. VGZ verwacht van apotheekhoudenden dat deze door hen regelmatig op juistheid en volledigheid gecontroleerd worden. Voor wijzigen van naam, adres, woonplaats, of contact- c.q. praktijkgegevens, aanvragen van een AGB-code en het opvragen van zorgaanbiedergegevens kunt u contact opnemen met Vektis via www.agbcode.nl of 0900-2422633. Coöperatie VGZ wil in de toekomst ook het medium e-mail versterkt inzetten om apotheekhoudenden te informeren. Coöperatie VGZ adviseert apotheekhoudenden derhalve bij VEKTIS e-mailadres te registreren dan wel de huidige registratie te actualiseren.
5
