preventie.werk.book Page v Tuesday, March 25, 2008 9:18 AM
v
Inhoudstafel De Bibliotheek Sociaal Recht Larcier . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
i
Voorwoord . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
iii
Voorafgaandelijk. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
1
Hoofdstuk I.
De interne dienst voor preventie en bescherming op het werk . . .
3
Afdeling 1. Verplichting tot oprichting . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . § 1. Elke onderneming . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . A. Private sector . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . B. Publieke sector. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1. Algemeen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 2. Overheidsdiensten onderworpen aan de Wet Vakbonden Overheidspersoneel . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 3. Overheidsdiensten niet onderworpen aan de Wet Vakbonden Overheidspersoneel maar wel aan een eigen vakbondsstatuut en overlegprocedure inzake welzijn op het werk . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 4. Overheidsdiensten die de regeling binnen de private sector volgen . . . § 2. Departement belast met het medisch toezicht . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
3 3 9 10 10
21 24 27
Afdeling 2. Opleiding van de binnen de interne dienst voor preventie en bescherming op het werk tewerkgestelde preventieadviseurs . . . . § 1. Algemeen. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . § 2. Preventieadviseur-arbeidsgeneesheer . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
31 31 43
Afdeling 3. Werking van de Interne Dienst voor Preventie en Bescherming op het Werk . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . § 1. Werkingsmiddelen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . § 2. Onafhankelijkheid van de preventieadviseurs . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . A. Algemeen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . B. De preventieadviseur-arbeidsgeneesheer. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
44 44 50 50 63
Hoofdstuk II.
De externe diensten voor preventie en bescherming op het werk .
73
Afdeling 1. Oprichting, structuur en erkenning van externe diensten voor preventie en bescherming op het werk. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . § 1. Oprichting . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . § 2. Structuur . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . A. Algemeen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . B. Afdelingen binnen de Externe Dienst . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . § 3. Erkenning . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . A. Algemeen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . B. Afdeling belast met het medisch toezicht . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
73 73 76 76 84 87 87 88
larcier
11
preventie.werk.book Page vi Tuesday, March 25, 2008 9:18 AM
vi
Inhoudstafel
Afdeling 2. Opleiding van de binnen de externe diensten voor preventie en bescherming op het werk tewerkgestelde preventieadviseurs . . . . . . . § 1. Algemeen. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . § 2. De preventieadviseur-arbeidsgeneesheer. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
90 90 93
Afdeling 3. Onafhankelijkheid van de binnen de externe diensten tewerkgestelde preventieadviseurs. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . § 1. Algemeen. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . § 2. De preventieadviseur-arbeidsgeneesheer. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
95 95 105
Afdeling 4. Tariefregeling . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . § 1. Algemeen. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . § 2. Specifieke tariefregeling inzake stagiairs . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
110 110 112
Hoofdstuk III. Samenwerking tussen de interne dienst en de externe diensten voor preventie en bescherming op het werk . . . . . . . . . . . . . . . . .
121
Afdeling 1. Taakverdeling tussen de interne en de externe dienst voor preventie en bescherming op het werk . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . § 1. Principes . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . A. Algemeen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . B. Onderscheid tussen verschillende groepen werkgevers . . . . . . . . . . . . . . . 1. Principe . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 2. Verlaging van de grenzen in bepaalde gevallen . . . . . . . . . . . . . . . . . . § 2. Verplicht door de interne dienst voor preventie en bescherming op het werk uit te voeren opdrachten en taken . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . § 3. Verplicht door de externe dienst voor preventie en bescherming op het werk uit te voeren taken . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Afdeling 2. Organisatie van de samenwerking. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . § 1. Vastleggen van de samenwerkingsmodaliteiten in een schriftelijke overeenkomst . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . A. Inhoud van de overeenkomst . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . B. Principe: Overeenkomst met één externe dienst voor preventie en bescherming op het werk . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . C. Uitzondering: Overeenkomsten met meerdere externe diensten voor preventie en bescherming op het werk . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1. Verplicht beroep op een tweede externe dienst voor preventie en bescherming op het werk . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 2. Facultatief beroep op een tweede externe dienst voor preventie en bescherming op het werk . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . § 2. Coördinerende rol van de interne dienst voor preventie en bescherming op het werk . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
121 121 121 123 123 125 128 137 139 139 139 143 143 143 144 144
Hoofdstuk IV. Statuut, aansprakelijkheid en bescherming van preventieadviseurs . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
147
Afdeling 1. Rechtspositie van de preventieadviseurs . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
147
larcier
preventie.werk.book Page vii Tuesday, March 25, 2008 9:18 AM
vii
Inhoudstafel
§ 1. Rechtspositie van de binnen de interne dienst voor preventie en bescherming op het werk tewerkgestelde preventieadviseurs . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . § 2. Rechtspositie van de binnen de externe dienst voor preventie en bescherming op het werk tewerkgestelde preventieadviseurs . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
150
Afdeling 2. Strafrechtelijke aansprakelijkheid van preventieadviseurs . . . . . . . . . § 1. Strafsancties in de Welzijnswet Werknemers . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . A. Preventieadviseur van de Interne Dienst. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . B. Preventieadviseur van de Externe Dienst . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . § 2. Strafsancties buiten die opgenomen in de Welzijnswet Werknemers. . . . . . . .
155 155 155 159 161
Afdeling 3. Burgerrechtelijke aansprakelijkheid van de preventieadviseurs . . . . . § 1. Begrip aansprakelijkheid . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . A. Buitencontractuele aansprakelijkheid. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1. Fout . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 2. Schade . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 3. Causaal verband. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . B. Contractuele aansprakelijkheid . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . C. Samenloop van contractuele en buitencontractuele aansprakelijkheid . . . D. Beperking van de burgerrechtelijke aansprakelijkheid van werknemers op basis van artikel 18 van de Arbeidsovereenkomstenwet . . . . . . . . . . . . . . E. Beperking van de burgerrechtelijke aansprakelijkheid van en voor statutaire personeelsleden in dienst van openbare rechtspersonen . . . . . . § 2. Preventieadviseurs van een Interne Dienst . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . A. Aansprakelijkheid ten aanzien van een ander personeelslid . . . . . . . . . . . 1. Algemeen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 2. Arbeidsongevallen en beroepsziekten . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . B. Aansprakelijkheid ten aanzien van de werkgever of overheid. . . . . . . . . . § 3. Preventieadviseurs van een Externe Dienst. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . A. Aansprakelijkheid ten aanzien van een werknemer of statutair personeelslid . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . B. Aansprakelijkheid ten aanzien van de werkgever . . . . . . . . . . . . . . . . . . . C. Aansprakelijkheid ten aanzien van de Externe Dienst . . . . . . . . . . . . . . . § 4. Preventieadviseurs-arbeidsgeneesheren . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . A. Algemeen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . B. Wet van 15 mei 2007 betreffende de vergoeding van schade als gevolg van gezondheidszorg . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
162 162 162 162 168 171 176 177
Afdeling 4. Bescherming van de preventieadviseurs. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . § 1. Principes en toepassingsgebied. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . § 2. Procedures van toepassing in de private sector. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . A. Aan de respectieve procedures gemene regels . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . B. Gerechtelijke procedure in geval van beëindiging van de met de preventieadviseur gesloten overeenkomst. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . C. Toepasselijke procedure in geval van verwijdering van de preventieadviseur uit zijn functie . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . § 3. Specifieke procedures van toepassing in de publieke sector . . . . . . . . . . . . . .
larcier
147
177 182 187 187 187 188 199 200 200 202 203 203 203 204 211 211 217 217 219 222 223
preventie.werk.book Page viii Tuesday, March 25, 2008 9:18 AM
viii
Inhoudstafel
A. Algemeen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . B. Toepasselijke procedure in geval van verwijdering van een krachtens een statuut tewerkgestelde preventieadviseur uit diens functie . . . . . . . . . . . . C. Toepasselijke procedure in geval van beëindiging van de statutaire tewerkstelling. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Hoofdstuk V.
223 225 226
Wisselwerking tussen de diensten voor preventie en bescherming op het werk en het comité voor preventie en bescherming op het werk . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
229
Afdeling 1. Bevoegdheden van het Comité in de private sector . . . . . . . . . . . . . . § 1. Algemeen. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . § 2. Adviserende bevoegdheid van het Comité in de private sector . . . . . . . . . . . . § 3. Akkoord van het Comité in de private sector. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
229 229 230 232
Afdeling 2. Algemene bepalingen inzake de samenstelling en werking van het Comité in de private sector . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . § 1. Samenstelling. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . § 2. Organisatie . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . § 3. Informatieverstrekking: rechten en plichten . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . § 4. Faciliteiten voor het Comité in de private sector . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
239 239 241 245 247
Afdeling 3. Wisselwerking tussen de Diensten en het Comité in de private sector § 1. Secretariaat van het Comité in de private sector . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . § 2. Huishoudelijk reglement van het Comité in de private sector . . . . . . . . . . . . § 3. Vergaderingen van het Comité in de private sector . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
249 249 251 253
Afdeling 4. Cascadesysteem in de private sector . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . § 1. Principe . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . § 2. Vakbondsafvaardiging . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . § 3. Rechtstreekse participatie . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
253 253 254 261
Afdeling 5. Wisselwerking tussen de Diensten en het “Comité” in de publieke sector . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . § 1. Overheidsdiensten onderworpen aan de Wet Vakbonden Overheidspersoneel A. Oprichting en samenstelling. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . B. Werking . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . § 2. Overheidsdiensten niet onderworpen aan de Wet Vakbonden Overheidspersoneel maar aan eigen regels inzake het syndicaal statuut en maatregelen betreffende overleg inzake welzijn op het werk . . . . . . . . . . . . . § 3. Overheidsdiensten niet onderworpen aan eigen regels inzake het syndicaal statuut en maatregelen betreffende overleg inzake welzijn op het werk . . . . .
265 265 265 271
275 285
Hoofdstuk VI. Toezicht op het welzijn op het werk . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
287
Afdeling 1. Organisatie van het toezicht op het welzijn op het werk . . . . . . . . . . § 1. Onderverdeling in verschillende diensten en hun respectieve bevoegdheden. . § 2. Actiemogelijkheden van de bevoegde inspectiediensten . . . . . . . . . . . . . . . . .
287 287 288
Afdeling 2. Sancties . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . § 1. Strafsancties . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
295 295
larcier
preventie.werk.book Page ix Tuesday, March 25, 2008 9:18 AM
ix
Inhoudstafel
§ 2. § 3. § 4. § 5.
Burgerrechtelijke vordering voor de arbeidsrechtbank . . . . . . . . . . . . . . . . . . Administratieve sancties . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Strafvordering, burgerrechtelijke vordering dan wel administratieve geldboete Personen die onder het toepassingsgebied van de sanctieregeling ressorteren . A. De werkgever. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . B. De preventieadviseur . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . C. Leden van de hiërarchische lijn . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . D. De werknemers . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . E. De Externe Diensten . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
299 300 303 306 306 320 320 322 323
Bijlage I: Gevallen waarin het advies van het comité is vereist . . . . . . . . . . . . . . .
325
Bijlage II: Gevallen waarin het akkoord van het comité is vereist. . . . . . . . . . . . .
335
Bijlage III: Strafsancties ingevolge de welzijnswet werknemers. . . . . . . . . . . . . . .
337
Bijlage IV: Administratieve geldboeten . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
341
Trefwoordenregister . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
343
Bibliografie . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
349
larcier
