gemeenschapsgerichte.straffen.book Page vii Thursday, October 23, 2014 11:04 AM
vii
I NHOUDSTAFEL Bibliotheek Strafrecht Larcier . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
i
Voorwoord . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
iii
Hoofdstuk 1. Afdeling 1. Afdeling 2. Afdeling 3. § 1. § 2. § 3. § 4. Afdeling 4. Hoofdstuk 2. Afdeling 1. § 1.
§ 2.
§ 3.
Inleiding – historisch overzicht . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Algemene doelstellingen van de bestraffing. . . . . . . . . . . . . . . . . Re-integratie. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Historisch overzicht . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Wet Lejeune . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . De wet van 14 november 1947 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Probatiewet . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Voorlopig eindpunt: werkstraf, elektronisch toezicht en probatie als autonome straffen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Verantwoording . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Maatregelen en toepassingsvoorwaarden . . . . . . . . . . . . . . . . . . Opschorting en uitstel . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Begrippen en doelstelling . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . A. Definiëring en situering in het straffenarsenaal . . . . . . . . . . 1. Aard . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 2. Samenloop . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 3. Plaats in de hiërarchie van de straffen en maatregelen. . B. Gunst en motivering . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . C. Doelstellingen: opproefstelling en strafmatiging. . . . . . . . . . 1. Opproefstelling . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 2. Matiging van de straf . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Opschorting: toepassingsvoorwaarden . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . A. Algemeen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . B. Instemming van de beklaagde . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . C. Schuldigverklaring . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . D. Strafrechtelijk verleden . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1. Occasionele delinquenten: niet meer dan zes maanden . 2. … uitgezonderd bepaalde drugsmisdrijven en fiscale misdrijven . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 3. Kenmerken van de in aanmerking te nemen beslissing . 4. Bewijs van de beslissing . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . E. Zwaarwichtigheid van de feiten . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . F. Een rechterlijke beslissing – duur van de proeftijd . . . . . . . . 1. Duur en aanvang van de proeftijd. . . . . . . . . . . . . . . . . 2. Rechterlijke beslissing . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 3. Ook in raadkamer . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Uitstel: toepassingsvoorwaarden. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
larcier • bibliotheek strafrecht
1 1 2 3 4 5 6 8 10 11 11 11 11 11 13 15 16 20 21 23 24 24 25 28 28 28 30 33 36 36 38 38 39 39 43
gemeenschapsgerichte.straffen.book Page viii Thursday, October 23, 2014 11:04 AM
viii
Inhoudstafel
Afdeling 2. § 1.
§ 2.
§ 3.
Afdeling 3. § 1.
A. Algemeen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . B. Strafrechtelijk verleden . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1. Licht gestraften: niet meer dan twaalf maanden . . . . . . 2. … uitgezonderd drugsmisdrijven, bepaalde fiscale misdrijven en artikel 65, tweede lid Strafwetboek . . . . . 3. Kenmerken van de in aanmerking te nemen beslissing . 4. Bewijs . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . C. Geheel of gedeeltelijk uitstel van het vonnis of arrest of van de straffen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1. Straffen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 2. De beveiligings- en politiemaatregelen, herstelmaatregelen en civielrechtelijke gevolgen van de veroordelingen uitgesloten . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 3. Geheel of gedeeltelijk . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . D. Zwaarwichtigheid van de feiten . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . E. Een beslissing van de vonnisrechter – proeftijd . . . . . . . . . . F. Uitstel van administratieve geldboetes – tuchtsancties . . . . . 1. Geen toepassing van de Probatiewet . . . . . . . . . . . . . . . 2. Bijzondere regelingen: sociaal strafrecht . . . . . . . . . . . . Probatie . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Begrippen en doelstelling . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . A. Oorsprong en pretoriaanse probatie . . . . . . . . . . . . . . . . . . B. Definitie en kenmerken . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . C. Doelstelling . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . D. Andere voorwaarden . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Probatiemaatregel. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . A. Algemene toepassingsvoorwaarden . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1. Dezelfde voorwaarden als voor de opschorting en het uitstel . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 2. Instemming van de beklaagde . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 3. Informatie- en hoorplicht . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 4. Vertegenwoordiging . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . B. Classificatie en omschrijving – bijzondere voorwaarden . . . 1. Bijzondere voorwaarde: opleiding . . . . . . . . . . . . . . . . . 2. Politionele voorwaarden en begeleidingsvoorwaarden . Probatiestraf . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . A. De probatie als hoofdstraf voor natuurlijke personen die schuldig zijn aan een overtreding of een wanbedrijf en een vervangende gevangenisstraf of geldboete . . . . . . . . . . . . . . B. Opgelegd door de rechter na instemming van de veroordeelde en na een debat en bepaald door de probatiecommissie . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Werkstraf . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Begrippen en doelstelling . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . A. Definiëring en situering in het straffenarsenaal . . . . . . . . . .
larcier • bibliotheek strafrecht
43 45 45 46 47 50 51 51
55 61 64 65 68 68 71 74 74 74 75 76 78 80 80 80 81 83 84 85 85 91 101
101
102 105 105 105
gemeenschapsgerichte.straffen.book Page ix Thursday, October 23, 2014 11:04 AM
ix
Inhoudstafel
§ 2.
§ 3. Afdeling 4. § 1. § 2.
Afdeling 5. § 1. § 2. § 3.
§ 4. Hoofdstuk 3. Afdeling 1. § 1.
B. Doel en motivering . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Toepassingsvoorwaarden . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . A. De werkstraf als hoofdstraf voor natuurlijke personen die schuldig zijn aan een overtreding of een wanbedrijf . . . . . . . B. Een vervangende gevangenisstraf of geldboete . . . . . . . . . . . C. Instemming van de beklaagde na een debat . . . . . . . . . . . . . D. Opgelegd door de rechter die de omvang bepaalt en inhoudelijk richtlijnen kan geven . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . E. Uitvoeringstermijn versus verjaring . . . . . . . . . . . . . . . . . . . F. Inhoudelijke omschrijving: de prestatieplaats. . . . . . . . . . . . Strafuitvoeringsrechter . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Elektronisch toezicht . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Definiëring, situering in het straffenarsenaal en doelstelling . . . . Toepassingsvoorwaarden . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . A. Het elektronisch toezicht ter vervanging van een gevangenisstraf van één maand tot één jaar . . . . . . . . . . . . . B. Voorlichting en instemming van de beklaagde . . . . . . . . . . . C. Het opleggen en uitvoeren van het elektronisch toezicht . . . Informatie over de antecedenten, de persoonlijkheid en de leefsituatie . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Algemeen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Informatie met betrekking tot de antecedenten . . . . . . . . . . . . . . Maatschappelijke enquête versus beknopt voorlichtingsrapport . A. Definities . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . B. Bevoegde opdrachtgevers . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . C. De instemming van de beklaagde is niet vereist . . . . . . . . . . D. Niet verplicht. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . E. Essentiële kenmerken: medewerking en openheid . . . . . . . . F. Bevoegdheid: justitieassistent . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Specialistisch onderzoek . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Uitvoering, gevolgen en afdwingbaarheid . . . . . . . . . . . . . . . . . Uitvoering . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Uitvoering van de probatiemaatregel en -straf en van de werkstraf . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . A. Probatiecommissie en justitieassistent . . . . . . . . . . . . . . . . . B. Discretieplicht en beroepsgeheim . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . C. Territoriale en temporele bevoegdheid . . . . . . . . . . . . . . . . . 1. Verblijfplaats . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 2. Proeftermijn . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . D. Uitvoeringsbevoegdheid van de justitieassistent en procedure 1. Algemeen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 2. Aanstelling en rapporteringsplicht van de justitieassistent . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 3. Invulling van de probatie- en werkstraf. . . . . . . . . . . . .
larcier • bibliotheek strafrecht
107 109 109 113 115 117 121 122 124 127 127 129 129 132 133 134 134 135 136 136 140 142 143 145 146 147 149 149 150 150 153 154 154 156 157 157 158 159
gemeenschapsgerichte.straffen.book Page x Thursday, October 23, 2014 11:04 AM
x
Inhoudstafel
§ 2.
§ 3.
Afdeling 2. § 1. § 2.
Afdeling 3. § 1. § 2.
E. Toezichtbevoegdheid van de probatiecommissie en procedure . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1. Werking van de probatiecommissie. . . . . . . . . . . . . . . . 2. Materiële bevoegdheid van de probatiecommissie . . . . . F. Bijzondere procedure artikel 9bis van de Probatiewet . . . . . Uitvoering van het elektronisch toezicht . . . . . . . . . . . . . . . . . . . A. De aanvang van de uitvoering . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . B. (Verplichte) schorsing van de uitvoering . . . . . . . . . . . . . . . Internationale uitvoering . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . A. Het Europees Toezichtverdrag en de Overbrengingswet . . . B. Het Kaderbesluit Probatie en de Omzettingswet . . . . . . . . . 1. Inwerkingtreding en doelstelling . . . . . . . . . . . . . . . . . . 2. Op welke beslissingen is het Kaderbesluit Probatie van toepassing? . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 3. Het akkoord van de tenuitvoerleggingsstaat is niet steeds vereist . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 4. Bevoegde autoriteiten . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 5. Procedure . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 6. Weigeringsgronden . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 7. Gevolgen. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 8. Beëindiging van het toezicht door de tenuitvoerleggingsstaat . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Bijkomende veroordelingen en gevolgen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Bijkomende veroordelingen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Gevolgen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . A. Bijkomende straffen: ontzetting uit de rechten en de terbeschikkingstelling van de strafuitvoeringsrechtbank . . . 1. Ontzetting uit de rechten: geen schorsing . . . . . . . . . . . 2. Terbeschikkingstelling van de strafuitvoeringsrechtbank B. Verjaring . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1. De verjaring van de publieke vordering. . . . . . . . . . . . . 2. De verjaring van de straf . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . C. Het strafregister . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . D. Uitwissing en herstel in eer en rechten . . . . . . . . . . . . . . . . . E. Herhaling . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Herroeping . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Begrippen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Opschorting, uitstel en probatie . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . A. Algemeen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1. Gronden . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 2. Geen verval van de strafvordering of de straf . . . . . . . . B. Herroeping wegens een nieuw misdrijf . . . . . . . . . . . . . . . . 1. Gemeenschappelijke voorwaarden . . . . . . . . . . . . . . . . 2. Herroeping van rechtswege (art. 14, § 1 Probatiewet) .
larcier • bibliotheek strafrecht
161 161 163 168 169 169 170 172 172 173 173 174 176 176 177 179 182 185 186 186 192 192 192 193 195 195 195 196 201 202 203 203 204 204 204 204 205 205 207
gemeenschapsgerichte.straffen.book Page xi Thursday, October 23, 2014 11:04 AM
xi
Inhoudstafel
3.
Facultatieve herroeping wegens een nieuw misdrijf (art. 13, § 1 en 14, § 1bis Probatiewet) . . . . . . . . . . . . . 4. Herroeping wegens verkeersinbreuk (art. 13, § 1bis en 14, § 1ter Probatiewet) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . C. Herroeping wegens niet-nakoming van de probatie (art. 13, § 3 en 14, § 2 Probatiewet) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1. Grondvoorwaarden: niet-verwijtbare niet-nakoming . . 2. Vormvoorwaarde: vaststelling van niet-nakoming door de probatiecommissie . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . D. Procedure, termijnen en gevolgen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1. Procedure . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 2. Verjarings- en vervaltermijnen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 3. Gevolgen: beslissingsmogelijkheden voor de rechter . . . E. Herroeping van de administratieve geldboete in het sociaal strafrecht . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Probatie- en werkstraf . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . A. Algemeen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . B. De justitieassistent . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . C. De probatiecommissie . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . D. Het Openbaar Ministerie . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Elektronisch toezicht . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
218 219 219 221 222 223 224
Slotbeschouwingen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
227
Lijst van Afkortingen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
229
Bibliografie . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
231
Trefwoordenregister . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
245
§ 3.
§ 4.
larcier • bibliotheek strafrecht
208 209 209 209 211 212 212 214 215
