opzegging.handelscontracten.book Page v Thursday, December 19, 2013 3:45 PM
v
I NHOUDSTAFEL De Bibliotheek Handelsrecht Larcier . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
i
Voorwoord bij de Reeks Algemeen Handelsrecht en Handelscontracten . . . . . . .
iii
DEEL 1.
INLEIDING . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1. Inleiding: draagwijdte en inhoud van deze studie . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
1 3
DE OPZEGGING IN HET ALGEMEEN . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 2. Beëindiging van de overeenkomst versus uitdoving van de verbintenissen. . . . . . . . . . . .
5 7
HOOFDSTUK I.
INLEIDING . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
8
Afdeling 1. Begrip . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 3. Begrip opzegging . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 4. Algemene verbintenisrechtelijke geldigheidsvoorwaarden . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 5. Begripsverwarring. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 6. De opzegging en het begrip verbreking . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
8 8 8 8 8
Afdeling 2. Grondslag . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
9
§ 1. Algemene regeling . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 7. Afwezigheid van een algemene wettelijke regeling . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 8. Algemene regel: niet opzegbaarheid van overeenkomsten . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
9 9 9
§ 2. Mogelijke bronnen voor de opzegging . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
10
A. Contractuele regeling . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
11 11
DEEL 2.
9. Contractuele mogelijkheid tot het bedingen van een opzegregeling . . . . . . . . . . . . . . . . .
B. De wet . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 10. Wettelijk geregelde opzegmogelijkheden. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
C. De gebruiken . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 11. Opzegging krachtens de gebruiken of gewoonte . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
D. Algemene rechtsbeginselen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 12. Algemeen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 13. Opzegging ingevolge het principieel verbod op eeuwigdurende verbintenissen . . . . . . . 14. Opzegging ingevolge het principieel verbod op de belemmering van vrije circulatie van
11 11 12 12 12 12 12
goederen (in het raam van zekerheidsovereenkomsten) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
13
Afdeling 3. Typologie opzegbare overeenkomsten. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
13 13 14 14
15. Vaststelling . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 16. Begrip duurovereenkomst . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 17. Begrip overeenkomst van bepaalde duur. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
larcier • bibliotheek handelsrecht
opzegging.handelscontracten.book Page vi Thursday, December 19, 2013 3:45 PM
vi
INHOUDSTAFEL
18. Begrip overeenkomst van onbepaalde duur. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 19. Belang van het onderscheid tussen overeenkomsten van bepaalde en onbepaalde duur.
15 15
Afdeling 4. De opzegging in het raam van overeenkomsten van bepaalde duur .
16
§ 1. Algemeen principe: niet-opzegbaarheid van overeenkomsten van bepaalde duur . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 20. Algemeen principe: contracten van bepaalde duur zijn niet opzegbaar . . . . . . . . . . . . .
16 16
§ 2. Meerderheidsvisie in verband met opzegmogelijkheden. . . . . . . . . . . . . . .
17
21. Contractuele regeling van de opzegging van contracten van bepaalde duur: de partijbeslissing . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 22. Gevolgen van de opzegging. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 23. Begrip opzegbeding. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 24. Opzegbeding versus schadebeding . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 25. Wettelijke uitzonderingen op de principiële niet-opzegbaarheid . . . . . . . . . . . . . . . . . .
17 18 18 19 20
Afdeling 5. De opzegging in het raam van overeenkomsten van onbepaalde duur 26. Algemeen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
20 20
§ 1. Het begrip opzegging . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
21
A. Begripsomschrijving . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
21
B. Kenmerken . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
21
C. De uitoefening van de opzegbevoegdheid . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 27. Inleiding . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 28. Bevoegde personen om een overeenkomst op te zeggen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 29. Vormvereisten en kennisgeving. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 30. Geen vereiste van aanvaarding van de opzegging . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 31. Geen noodzaak tot motivering van de opzegging . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 32. Onmogelijkheid gedeeltelijke opzegging . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 33. Onherroepelijk karakter van de opzegging . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
22 22 22 22 23 24 24 24
D. Opzegtermijn . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
25
1.
25 25 26
Principieel bestaan van een opzegtermijn . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
34. Inleiding . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 35. Principieel bestaan van opzegtermijn . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
2.
Duur van de opzegtermijn . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
36. Vereiste van een redelijke opzegtermijn . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 37. Factoren die de duur van de opzegtermijn beïnvloeden. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 38. Contractuele regelingen in verband met de duur van de opzegtermijn . . . . . . . . . . . . .
3.
Gevolgen van de opzegtermijn . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
39. Doorlopen van overeenkomst tijdens opzegtermijn. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 40. Recht op tegenopzeg. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 41. Opzegtermijn doet geen nieuwe overeenkomst van bepaalde duur ontstaan . . . . . . . . .
larcier • bibliotheek handelsrecht
27 27 27 27 28 28 28 29
opzegging.handelscontracten.book Page vii Thursday, December 19, 2013 3:45 PM
vii
INHOUDSTAFEL
4.
Uitzondering voor het niet toekennen van een opzegtermijn: de dringende reden . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
42. Opzegging wegens dringende redenen. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
29 29
E. Sancties ingevolge foutieve opzegging . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
29
1.
30 30 30 30 30 31 32 32
Opzegvergoeding . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
43. Probleemstelling . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 44. Gebrekkige opzegging leidt tot contractuele aansprakelijkheid . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 45. Uitsluiting van de sanctie ontbinding . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 46. Rechter kan de voortzetting van het contract niet bevelen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 47. Principe met betrekking tot de berekening van de opzegvergoeding . . . . . . . . . . . . . . . 48. Contractuele bepaling van de opzegvergoeding. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 49. Opzegbeding versus schadebeding . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
2.
Het rechtsmisbruik . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
50. Principe . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
3.
De tussenkomst van de rechter rechtsprekend in kort geding . . . . . . . . . . . .
51. Probleemstelling . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 52. Principe . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 53. Uitzonderingen op het principe. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
F.
Gevolgen opzegging . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
54. Opzegging doet overeenkomst tenietgaan voor de toekomst . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 55. Opzegging is onherroepelijk van aard. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
DEEL 3.
DE OPZEGGING IN HET RAAM VAN BEPAALDE HANDELSCONTRACTEN . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
33 33 33 33 34 34 35 35 36
37
HOOFDSTUK I.
INLEIDING . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
39
HOOFDSTUK II.
DE OPZEGFIGUUR IN HET RAAM VAN DE BENOEMDE OVEREENKOMSTEN . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
40
Afdeling 1. Aannemingsovereenkomsten . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
40
§ 1. Aannemingscontract . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 56. Opzegging is onherroepelijk van aard. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 57. Geen vormvereisten . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 58. Onder bezwarende titel. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 59. Materiële handelingen – om het even welk materieel of intellectueel werk . . . . . . . . . . 60. Onafhankelijkheid van de aannemer – geen ondergeschiktheid. . . . . . . . . . . . . . . . . . .
40 40 40 40 40 41
§ 2. Opzegging van aannemingscontracten van onbepaalde duur . . . . . . . . . .
41
A. Artikel 1780 BW . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
41 41 41
61. Recht op opzegging van aannemingsovereenkomsten van onbepaalde duur . . . . . . . . . 62. Van openbare orde . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
larcier • bibliotheek handelsrecht
opzegging.handelscontracten.book Page viii Thursday, December 19, 2013 3:45 PM
viii
INHOUDSTAFEL
B. Toepassingsgebied . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 63. Algemeen principe . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
C. Uitoefening van het opzegrecht. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 64. Opzegging mogelijk te allen tijde, zonder motivering . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 65. Opzegging te goeder trouw. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 66. Geen mogelijkheid tot gedeeltelijke opzegging . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
D. Gevolgen van de uitoefening van het opzegrecht . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
41 41 42 42 42 42
67. Redelijke opzegtermijn . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
42 42
§ 3. Opzegging van aannemingscontracten van bepaalde duur . . . . . . . . . . . .
43
A. Artikel 1794 BW . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
43 43 43 43 44
68. Recht op opzegging van aannemingsovereenkomst van bepaalde duur . . . . . . . . . . . . . 69. Ratio van artikel 1794 BW . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 70. Niet van openbare orde of van dwingend recht . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 71. Opzegging versus ontbinding . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
B. Toepassingsgebied . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 72. Algemeen principe – een recht van de opdrachtgever . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 73. Om het even welk materieel of intellectueel werk . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 74. Ongeacht prijsbepaling . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 75. Aanneming aangegaan voor een bepaalde termijn of minstens voor een in de
45 45 45 46
overeenkomst bepaald werk . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
46
C. Uitoefening van het opzegrecht. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
47 47 47 47
76. Opzegging mogelijk zonder motivering. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 77. Opzegging mogelijk te allen tijde . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 78. Opzegging te goeder trouw. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 79. Eenzijdige rechtshandeling – uiting van onmiskenbare wil tot opzegging – mogelijkheid tot gedeeltelijke opzegging . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 80. Vormvrije rechtshandeling – expliciete of impliciete uiting van de wil tot opzegging . . 81. Opzegging versus ontbinding – expliciete of impliciete wil tot ontbinding . . . . . . . . . .
D. Ontbinding en/of schadevergoeding na opzegging? Opzegging na ontbinding? . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
47 48 49
82. Ontbinding en schadevergoeding na opzegging? . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 83. Opzegging na ontbinding? . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
49 49 50
E. Gevolgen van de uitoefening van het opzegrecht . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
50
1.
50 50 51
Opzegvergoeding . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
84. Geen opzegtermijn . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 85. Opzegvergoeding . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 86. Vergoeding voor het reeds uitgevoerde deel – al zijn uitgaven en zijn arbeid (damnum emergens) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 87. Vergoeding voor het niet-uitgevoerde deel – alles wat hij bij die aanneming had kunnen
51
winnen (lucrum cessans) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 88. Vergoeding voor morele schade . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 89. Schadebeperkingsplicht van de opgezegde aannemer . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
51 53 53
larcier • bibliotheek handelsrecht
opzegging.handelscontracten.book Page ix Thursday, December 19, 2013 3:45 PM
INHOUDSTAFEL
ix
90. Forfaitaire bepaling van de vergoeding – geen strafbeding . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 91. Forfaitaire bepaling van de opzegvergoeding . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 92. Forfaitaire bepaling van de opzegvergoeding – buitensporige opzegvergoeding . . . . . . 93. Buitensporige opzegvergoeding – herkwalificatie van opzegbeding als schadebeding? . 94. Buitensporige opzegvergoeding – nietigverklaring wegens ongeoorloofde oorzaak . . . . 95. Buitensporige opzegvergoeding – nietigverklaring wegens gekwalificeerde benadeling . 96. Buitensporige opzegvergoeding – uitoefening als rechtsmisbruik . . . . . . . . . . . . . . . . . 97. Onrechtmatige opzegvergoeding – WMPC en WVB . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
54 54 55 55 55 55 56 56
2.
98. Recht op levering van het reeds voltooide werk . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
57 57
Afdeling 2. Lastgevingsovereenkomsten . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
58
§ 1. Inleiding. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
58 58 58
Levering van het reeds voltooide werk . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
99. Lastgeving: begrip. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 100. Lastgeving: bijzondere, voor de opzeg relevante kenmerken . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
§ 2. Wettelijke opzeggronden . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 101. Herroepingsrecht van de lastgever . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 102. Opzegrecht van de lasthebber . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 103. Aanvullend recht . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
§ 3. Het herroepingsrecht van de lastgever . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 104. Afwijking van het gemeen recht in artikel 2004 BW . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 105. Ratio van de ad nutum-herroepbaarheid . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 106. Basiskenmerken van de principiële wettelijke herroepbaarheid . . . . . . . . . . . . . . . . . . 107. Geen opzegtermijn . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 108. Geen opzegvergoeding . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 109. Geen motiveringsplicht . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 110. Geen retroactiviteit . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 111. Geen aanvaarding vereist . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 112. Vormvereisten voor de herroeping . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 113. Bekwaamheid van de lastgever . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 114. Pluraliteit van lastgevers . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 115. Herroeping bij vervanging van de lasthebber . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 116. Contractuele modulering van het herroepingsrecht: algemeen . . . . . . . . . . . . . . . . . . 117. Stilzwijgende contractuele modulering van het herroepingsrecht . . . . . . . . . . . . . . . . 118. Mandaat van bepaalde duur . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 119. Complex mandaat . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 120. Uitdrukkelijke contractuele modulering van het herroepingsrecht: onherroepelijk
58 59 59 59 59 59 60 60 60 61 61 61 61 62 63 63 63 63 64 64 64
mandaat . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 121. Onherroepelijkheid op grond van de aard van het contract: het mandaat van
65
gemeenschappelijk belang. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 122. Gevolgen van het onherroepelijk mandaat . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 123. Sanctie bij ontijdige of abusieve herroeping . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
65 67 68
§ 4. Het herroepingsrecht van de lasthebber . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
68 68
124. Afwijking van het gemeen recht in artikel 2007 BW . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
larcier • bibliotheek handelsrecht
opzegging.handelscontracten.book Page x Thursday, December 19, 2013 3:45 PM
x
INHOUDSTAFEL
125. Ratio van het opzegrecht van de lasthebber . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 126. Toepassingsgebied en basiskenmerken van het opzegrecht van de lasthebber . . . . . . . 127. Geen opzegtermijn . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 128. Wel een opzegvergoeding . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 129. Geen motiveringsplicht . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 130. Geen retroactiviteit . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 131. Contractuele modulering van het opzegrecht . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 132. De schadevergoeding . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 133. Componenten van de schadevergoeding . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 134. Uitzondering op de schadevergoedingsplicht. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 135. Impact eigen fout lastgever? . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 136. Gevolgen van een foutieve opzegging . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
69 69 69 69 69 70 70 70 70 71 71 71
Afdeling 3. Gemeen huurrecht. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
72
§ 1. Inleiding. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
72 72
137. Algemeen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
§ 2. Opzegging . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 138. Begrip – onderscheid tussen contracten van bepaalde en onbepaalde duur . . . . . . . . . 139. Regeling gemeen huurrecht is van aanvullend recht . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 140. Opzegging van overeenkomsten van onbepaalde duur . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 141. Opzegging van overeenkomsten van bepaalde duur . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 142. Vormvereisten . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 143. Aanvaarding van de opzegging – onherroepelijk karakter. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 144. Tijdstip van de opzegging . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 145. Personen betrokken bij de opzegging . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 146. Opzegging van de verhuurde gezinswoning . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 147. Opzegtermijn . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 148. Opzegvergoeding . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
§ 3. Sancties en gevolgen. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
73 73 73 73 74 75 76 77 77 79 81 81
149. Principe: automatische beëindiging huur na aflopen opzegtermijn . . . . . . . . . . . . . . . 150. Mogelijkheid tot wederinhuring . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 151. Sanctie te late opzegging . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 152. Sanctie vermelding vroegtijdige of onjuiste einddatum opzegtermijn . . . . . . . . . . . . . 153. Toepassing van de figuur van het rechtsmisbruik . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
81 81 82 83 83 83
Afdeling 4. Handelshuur . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
84
§ 1. Inleiding. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 154. Inleiding . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 155. Toepassingsgebied Handelshuurwet . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 156. Handelshuurovereenkomst in de regel een overeenkomst van bepaalde duur . . . . . . . 157. Handelshuur als overeenkomst van onbepaalde duur . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
84 84 84 85 86
§ 2. Opzegging van een handelshuurovereenkomst. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
87
A. Opzegging door de handelshuurder . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
87 87
158. Opzegging van huur van onbepaalde duur . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
larcier • bibliotheek handelsrecht
opzegging.handelscontracten.book Page xi Thursday, December 19, 2013 3:45 PM
INHOUDSTAFEL
xi
159. Contractuele modulering van het opzegrecht van de huurder . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
89
B. Opzegging door de verhuurder . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
89 89
160. Beperkte algemene opzegmogelijkheid ex artikel 3, lid 5 HHW . . . . . . . . . . . . . . . . . 161. Verplichte contractuele vermelding van het opzegrecht van de verhuurder – modulering . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 162. Opzegging door de verkrijger van het goed (art. 12 HHW) – reprise van de
90
handelshuur . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 163. Opzegging van huur van onbepaalde duur (art. 14, lid 3 HHW) . . . . . . . . . . . . . . . . 164. Opzegging van de huur in geval van onderverhuring . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
91 92 92
§ 3. Sancties in geval niet-naleving van termijnen en vormvoorschriften . . . . .
93 93 93 93 94 94
165. Sanctie wegens te late opzeg . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 166. Sanctie wegens niet-vermelden van opzeggronden van artikel 3, lid 5 HHW . . . . . . . 167. Sanctie wegens ontbreken van de handtekening . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 168. Sanctie wegens kortere opzegtermijn bepaald in artikel 14, lid 3 HHW . . . . . . . . . . . 169. Sanctie volgend uit rechtsmisbruik . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
§ 4. Gevolgen van de opzegging . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 170. Algemene gevolgen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 171. Bijzonder geval: de onderhuurder . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 172. Bijzonder gevolg: artikel 5 HHW . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Afdeling 5. Verzekeringscontracten . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
94 94 95 95
173. Aflijning domein: Wet Landverzekeringsovereenkomst. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 174. Regeling opzegging in de Wet Landverzekeringsovereenkomst . . . . . . . . . . . . . . . . . . 175. Duur van de landverzekeringsovereenkomst . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 176. Opzegging van de landverzekeringsovereenkomst. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 177. Gevolgen van de opzegging. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 178. Opzegging na het schadegeval . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 179. Opzegging ingevolge een overlijden . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 180. Opzegging ingevolge onopzettelijke onjuiste opgave van het risico . . . . . . . . . . . . . . . 181. Opzegging in geval van risicoverzwaring . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 182. Opzegging bij niet-betaling . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 183. Opzegging van de levensverzekering . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 184. Opzegging van de groepsverzekering . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
95 95 96 97 97 98 98 99 99 100 100 101 102
Afdeling 6. Concessie van alleenverkoop. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
103
§ 1. Inleiding. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
103 103 103
185. Begrip en opzet . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 186. Wettelijk raam . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
§ 2. Opzegging van overeenkomsten van onbepaalde duur die onder het toepassingsgebied van de Concessiewet vallen. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 187. Voorafgaandelijk: keuze tussen opzegging en ontbinding wegens grove tekortkoming 188. Betaling van een billijke vergoeding of uitvoering van opzegtermijn . . . . . . . . . . . . . . 189. Opzegvorm. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 190. Duur van de opzegtermijn . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
larcier • bibliotheek handelsrecht
105 105 106 108 109
opzegging.handelscontracten.book Page xii Thursday, December 19, 2013 3:45 PM
xii
INHOUDSTAFEL
191. Beoordelingspunt betreffende de duur van de opzegging. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 192. Begin en einde van de opzegtermijn . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 193. Bedrag van de billijke vergoeding oftewel opzegvergoeding . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
§ 3. Opzeg van overeenkomsten van bepaalde duur die onder het toepassingsgebied van de Concessiewet vallen. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 194. Wettelijk raam . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 195. Noodzaak van eindopzegging . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 196. Gevolgen van verschillende vernieuwingen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 197. Tussenkomst van de rechter in kort geding . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
§ 4. Concessieovereenkomsten die niet onder het toepassingsgebied van de Concessiewet vallen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 198. Toepasselijke wetgeving . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 199. Met betrekking tot de opzegging van overeenkomsten van onbepaalde duur . . . . . . . 200. Met betrekking tot de opzegging van overeenkomsten van bepaalde duur . . . . . . . . .
§ 5. Specifiek met betrekking tot de Motorvoertuigenverordening . . . . . . . . . .
114 115 116 118 118 119 120 121 122 122 123 124
201. Vroeger recht . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 202. Huidig recht . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
124 124 126
Afdeling 7. Handelsagentuur. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
126
§ 1. Inleiding. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
126 126
203. Handelsagentuur: begrip. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
§ 2. Onderscheid tussen handelsagentuurovereenkomsten van bepaalde duur en van onbepaalde duur. Algemeen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 204. Basisonderscheid. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 205. Vereiste van een geschrift voor de handelsagentuurovereenkomst van bepaalde duur . 206. Voortzetting van de handelsagentuurovereenkomst van bepaalde duur na het aflopen
127 127 127
van de contractueel bepaalde termijn . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 207. Handelsagentuurovereenkomst van bepaalde duur: bijkomend onderscheid . . . . . . . .
127 129
§ 3. Opzegging met inachtneming van een opzegtermijn . . . . . . . . . . . . . . . . .
129
A. Toepassingsgebied . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
129 129
208. Artikel 18, § 1, eerste lid Handelsagentuurwet . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
B. Duur van de opzeggingstermijn . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 209. Uitgangspunt . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 210. Berekening van de opzegtermijn in bijzondere gevallen. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 211. Dwingend karakter van de wettelijke opzegtermijn: principe en gevolgen. . . . . . . . . .
130 130 130 132
C. Vormvereisten en (minimale) inhoud van de opzegging . . . . . . . . . . . . . . . .
133
212. Artikel 18, § 2 Handelsagentuurwet: drie mogelijke wijzen van kennisgeving van de opzegging . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 213. Vermelding van het begin en van de duur van de opzegtermijn. . . . . . . . . . . . . . . . . . 214. Geen verplichte vermelding van de reden voor de opzegging . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
133 135 136
D. Gevolgen van de opzegging . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
136
larcier • bibliotheek handelsrecht
opzegging.handelscontracten.book Page xiii Thursday, December 19, 2013 3:45 PM
INHOUDSTAFEL
xiii
215. Uitgangspunt: opzegtermijn of opzegvergoeding . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 216. Rechten en verplichtingen gedurende de opzegtermijn . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
136 136
E. Sancties in geval van onregelmatige opzegging . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
137 137
217. Algemeen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 218. Het niet in acht nemen van een opzegtermijn of het onvoldoende in acht nemen van een opzegtermijn. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 219. Een onregelmatige kennisgeving van de opzegging . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 220. Het niet in acht nemen van een langere conventionele opzegtermijn . . . . . . . . . . . . . . 221. Afstand van de sanctie . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
137 139 139 139
F.
222. Artikel 26 Handelsagentuurwet: korte verjaringstermijn . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
140 140
§ 4. Opzegging zonder opzegtermijn. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
140
A. Algemeen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
140 140
Verjaringstermijn . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
223. Bijzondere regeling van artikel 19 Handelsagentuurwet . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
B. Opzegging zonder opzegtermijn wegens “uitzonderlijke omstandigheden” . 224. Het begrip “uitzonderlijke omstandigheden” . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 225. Het begrip uitzonderlijke omstandigheden: toepassing in rechtspraak en rechtsleer . .
C. Opzegging zonder opzegtermijn wegens “ernstige tekortkomingen” . . . . . . 226. Het begrip “ernstige tekortkomingen” . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 227. Het begrip ernstige tekortkomingen: toepassing in rechtspraak en rechtsleer . . . . . . .
D. Contractuele invulling van de begrippen “uitzonderlijke omstandigheden” en/of “ernstige tekortkomingen” . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 228. Toelaatbaarheid van contractuele invulling?. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
E. Relatie tussen artikel 19 Handelsagentuurwet en gemeenrechtelijke beëindiging . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
140 140 142 143 143 144 146 146
229. Artikel 19 Handelsagentuurwet sluit de gemeenrechtelijke beëindiging niet uit . . . . .
147 147
F.
147
Termijn en vormvereisten voor de opzegging zonder opzegtermijn . . . . . . . .
230. Algemeen: termijn voor het geven van de opzegging wegens uitzonderlijke omstandigheden of ernstige tekortkomingen. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 231. Berekening van de termijn . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 232. Termijn voor kennisgeving van het motief van de beëindiging . . . . . . . . . . . . . . . . . . 233. Vormvereisten voor kennisgeving van het motief van de beëindiging . . . . . . . . . . . . . 234. Inhoud van de kennisgeving van het motief van de beëindiging . . . . . . . . . . . . . . . . .
147 148 149 149 149
G. Relatie tussen artikel 18 en artikel 19 Handelsagentuurwet . . . . . . . . . . . . .
150 150
235. Opzegging zonder opzegtermijn blijf mogelijk na opzegging mét opzegtermijn. . . . . .
H. Sanctie in geval van niet-naleving van artikel 19 Handelsagentuurwet . . . . . 236. Recht op schadevergoeding. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
150 150
§ 5. De uitwinningsvergoeding en de bijkomende schadeloosstelling . . . . . . . .
151
237. De opzegvergoeding valt te onderscheiden van de uitwinningsvergoeding en de bijkomende schadeloosstelling . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
larcier • bibliotheek handelsrecht
151
opzegging.handelscontracten.book Page xiv Thursday, December 19, 2013 3:45 PM
xiv HOOFDSTUK III.
INHOUDSTAFEL
DE OPZEGFIGUUR IN HET RAAM VAN DE ONBENOEMDE OVEREENKOMSTEN . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
152
Afdeling 1. Franchiseovereenkomst . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
152
§ 1. Inleiding. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
152 152 153 154
238. Begrip en wettelijk raam . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 239. Toepasselijke wetgeving: de Concessiewet . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 240. Toepasselijke wetgeving: de Wet Precontractuele Informatie . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
§ 2. Opzegging van franchisingovereenkomsten . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 241. Opzegging van een overeenkomst van bepaalde duur . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 242. Opzegging van een overeenkomst van onbepaalde duur . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 243. Toepassing van de Concessiewet in het raam van de opzegging . . . . . . . . . . . . . . . . .
§ 3. Gevolgen van de opzegging van franchisingovereenkomst. . . . . . . . . . . . .
158 158 159 160
244. Verwijderen van identificerende tekens. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 245. Confidentialiteitsverplichting . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 246. Niet-concurrentiebeding . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 247. Lot van het cliënteel . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 248. Lot van de voorraden . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 249. Lot van de huurovereenkomst . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
160 160 161 162 163 163 164
Afdeling 2. Financieringshuur van roerende goederen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
165
§ 1. Kenmerken van de financieringshuur. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
165 165 166
250. De economische aspecten van elke financieringshuur . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 251. Juridisch: een cluster van contracten. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
§ 2. Basisbepalingen in de Belgische wetgeving . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 252. De basiswetgeving en de doorwerking in de praktijk . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 253. Meer eigentijdse wettelijke definities. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 254. Basiskenmerken blijven. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
§ 3. Financieringshuur is geen gewone huur en is verschillend van operationele leasing . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 255. Operationele leasing is geen financiële leasing . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 256. Huurkoop versus leasing . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 257. Financieringshuur in de consumentenwetgeving . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
§ 4. Financieringshuur kan niet worden opgezegd – Enkele bedingen in verband met de financieringshuur die de mogelijkheid van een opzeg volledig uitsluiten . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 258. In het gemeen recht zijn eenzijdige beëindigingen in de regel uitgesloten. . . . . . . . . . . 259. Bij financieringshuur belet de eigen aard van de overeenkomst elke beëindiging . . . . . 260. Bedingen die de onmogelijkheid om op te zeggen kunnen versterken . . . . . . . . . . . . .
§ 5. Het geval van verdwijning van de geleasede zaak (juridisch of materieel). 261. Materieel tenietgaan van de zaak . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 262. Juridisch tenietgaan van de zaak. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
larcier • bibliotheek handelsrecht
166 166 167 168 168 168 169 169
169 169 170 170 171 171 172
opzegging.handelscontracten.book Page xv Thursday, December 19, 2013 3:45 PM
xv
INHOUDSTAFEL
263. Gemeen recht is anders . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
172
§ 6. Minnelijk overleg . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
173 173
264. Van de regels kan worden afgeweken . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
§ 7. Het bijzonder geval van insolventie . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 265. Het lot van financieringshuur bij insolventie. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 266. Faillissement: bijna noodzakelijk het einde van de overeenkomst . . . . . . . . . . . . . . . . 267. Geen pasklare oplossing bij gerechtelijke reorganisatie . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 268. Overdracht onder gerechtelijk gezag: overdracht van goederen onder leasing . . . . . . .
Afdeling 3. Bezetting ter bede . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 269. Begrip . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 270. Ontstaan van de rechtsfiguur . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 271. Receptie van de figuur in de Belgische rechtspraak . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 272. Afbakening van de bezetting ter bede ten opzichte van verwante rechtsfiguren: cruciaal voor het opzeggingsvraagstuk. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 273. Bezetting ter bede: de noodzaak van een rechtsgeldige oorzaak . . . . . . . . . . . . . . . . . 274. Verval van de oorzaak . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 275. Opzegging in het raam van de bezetting ter bede . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 276. Ook de opzegging door de bezetter ter bede? . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 277. Andere beëindigingsgronden van de bezetting ter bede . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 278. Opzegging in het raam van de huur en de bruikleen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
larcier • bibliotheek handelsrecht
173 173 173 174 175 176 176 177 178 180 190 193 194 196 197 198
