Jaarverslag 2004
Inhoudstafel
5
Voorwoord van de voorzitter De Persgroep vaart een ambitieuze koers
6 8
Het Laatste Nieuws De Morgen Het Parool
10 12 13 14
European Newspaper Awards Jesse Brouns in gesprek met Norbert Küpper L’Echo Vacature
Start de persen!
16 17 18
Het nieuwe drukcentrum van De Persgroep in Lokeren MediAcademie
19
Dag Allemaal TV-Familie Joepie Zone/magazines TV2Weken Netwerk/Netcetera Goed Gevoel Genieten Touché Woef, Uw Vermogen, Autowereld
Valt reclame nog te redden?
20 22 23 24 26 27 28 29 30 31 32
Vier specialisten over actuele trends en de toekomst van de reclame VTM
Digitale televisie in Vlaanderen Philippe Dautrebande in gesprek met Duco Sickinghe KANAALTWEE JIM ATV
34 36
“Klacht tegen de openbare omroep is gegrond”
38 39 40 41 42
Stef Wauters in gesprek met Karel Van Miert Q-music
44
De toekomst van de Europese audiovisuele markt
Paratel Nieuwe Media “Persoonlijke
media zijn de massamedia van de toekomst”
46 48 50
Joris Van Roy in gesprek met Monique van Dusseldorp Sherpa Plopsaland
52 53
De goede doelen van De Persgroep Adressen
54 56
Financieel jaarverslag 2004 De Persgroep
57 71
Colofon
6
Voorwoord van de voorzitter Dames en Heren, Het is een genoegen om u namens de Raad van Bestuur de resultaten over het jaar 2004 voor te stellen. In navolging van de vorige jaren is de groep er nogmaals in geslaagd om uitstekende resultaten neer te zetten. De bedrijfsopbrengsten stegen opnieuw met niet minder dan 15 % tot 384,1 mio €. De Persgroep boekte een geconsolideerde netto winst van 27,6 mio €, een verdere stijging met 15,4% ten opzichte van 2003.
Ludwig Criel
De audiovisuele activiteiten van onze groep, geconcentreerd in de Vlaamse Media Maatschappij, presteerden zeer goed. Vooral de tak radio verdient een speciale vermelding waar Q-music zich in 2004 als de sterkste groeier van het Vlaamse radiolandschap wist te positioneren. In de tak televisie blijft de verhouding met de openbare omroep gespannen. Met de oprichting van Sporza heeft de VRT, eens te meer, de beheersovereenkomst naar de letter en de geest met de voeten getreden. Niettegenstaande deze moeilijke omstandigheden, hebben de medewerkers van onze televisiezenders door hun creativiteit en inventiviteit eveneens een groeiend resultaat neergezet.
Raad van Bestuur Van boven naar beneden, van links naar rechts. Emmanuel Van Thillo bestuurder Eric Verbeeck bestuurder Léon Seynave bestuurder Christophe Convent secretaris-generaal Christian Van Thillo gedelegeerd bestuurder Ludwig Criel voorzitter Karel Van Miert bestuurder
7
In de uitgeefactiviteiten werd in 2003 een eerste stap naar het buitenland gezet door onze investering in Het Parool. Het feit dat reeds na een jaar een quasi break-even resultaat werd bereikt, bewijst dat het operationeel model van onze groep ook in het buitenland resultaat heeft. Een meer dan bemoedigende vaststelling voor de toekomst. Verder heeft onze groep beslist te investeren in een volledig nieuwe en moderne drukkerij op een nieuwe site in Lokeren. Deze drukkerij zal ons toelaten de verdere groei en ontwikkeling van onze uitgeefactiviteiten te ondersteunen. Dit positief parcours van de Persgroep is slechts mogelijk geweest door de onverdroten inzet van elkeen van onze medewerkers. Enkel door hun creativiteit is een dergelijk succes mogelijk. Namens onze Raad van Bestuur wens ik hen allen te bedanken voor het talent waarmee zij elke dag opnieuw deze groep verder doen groeien.
Ludwig Criel voorzitter Raad van Bestuur
8
De Persgroep vaart een ambitieuze koers Vorig jaar werd ook beslist om een gloednieuw druk- en distributiecentrum te bouwen in Lokeren. In 2006 zal De Morgen er voor het eerst gedrukt worden en in 2008 zou heel onze dagbladproductie moeten zijn overgebracht naar wat de meest moderne drukkerij in Europa moet worden. In 2004 werd onze overname van Editeco – samen met de groep Rossel – goedgekeurd door de mededingingsautoriteiten. Hierdoor kunnen we nu echt werk maken van een expansiestrategie in financiële media.
Christian Van Thillo
2004 was een goed jaar voor onze groep. Er werd op alle niveaus hard gewerkt aan een verbetering van onze bestaande media en er werden verschillende nieuwe initiatieven genomen. Tegelijkertijd stonden we voor tal van uitdagingen en de belangrijkste daarvan werden met succes aangepakt. Bij VTM werd een integrale vernieuwingsoperatie opgezet, Q-music brak door bij het grote publiek, Het Laatste Nieuws kwam met een volledig vernieuwde weekendkrant, De Morgen lanceerde een wekelijkse magazinebijlage en een dagelijks nieuw katern Ego, Het Parool schakelde over naar het tabloidformaat, Dag Allemaal onderging een succesvolle restyling en er werden nieuwe tijdschriften en stadsmagazines gelanceerd. Vacature verraste vriend en vijand door haar distributievorm ingrijpend te wijzigen.
Bij de VMMa werd dan weer een princiepsakkoord ondertekend met Telenet met betrekking tot de overname van Canal+. Daardoor kunnen we in partnership met de kabeldistributie actief worden in betaaltelevisie en onderzoeken we op welke andere manieren we toepassingen kunnen ontwikkelen in het nieuwe tijdperk van de digitale televisie. Maar zoals met het internet destijds, willen we dat op een realistische wijze doen en rekening houden met de snelheid waarmee deze nieuwe technologie haar weg vindt naar het grote publiek. 2004 was ook het jaar van belangrijke investeringen in electronische diensten op het internet. Onze groep was het meest conservatieve mediabedrijf toen iedereen de mond vol had van de internetrevolutie eind jaren ’90. Toen de zeepbel uiteen spatte, restte de meeste pioniers weinig meer dan hun wonden te likken. Maar ook de media die de hype mee gecreëerd hebben, werden alsmaar zuiniger in hun berichtgeving over de evolutie van het internet. Nochtans is er sinds enkele jaren heel veel veranderd en de opmars van electronische media is niet meer te stuiten. Het is fout om over de nieuwe internetgeneratie te spreken want internet en mobiele communicatie hebben een enorme invloed op het leven van jong én oud. Binnenkort komt daar nog interactieve digitale televisie bij. Nieuwe technologie maakt het mogelijk om nog veel meer kanalen op de kijkers af te sturen en ook video on demand, pay per view en andere interactieve toepassingen zullen op korte termijn beschikbaar zijn.
Groepscomité
Christophe Convent secretaris-generaal De Persgroep
Peter Quaghebeur directeur-generaal Vlaamse Media Maatschappij
Rudy Bertels directeur-generaal Aurex
Xavier Verellen commercieel directeur Aurex
Piet Vroman financieel directeur De Persgroep
9
Internet heeft heel wat jaren nodig gehad om zijn weg te vinden naar het grote publiek, maar nu het zover is, kan niemand ontkennen dat het fenomeen een enorme invloed zal hebben op ons leven en handelen. De opportuniteiten om als mediabedrijf te ondernemen op het net zijn talrijk en de grootste succesverhalen moeten nog geschreven worden. Daarom investeert onze groep nu intensief in de mogelijkheden die dit nieuw medium ons biedt. De Persgroep is goed gepositioneerd om ook in die nieuwe mediawereld zijn vooraanstaande positie verder uit te bouwen, waarbij heldere visie, juiste timing en creatief talent opnieuw de voorwaarden van het succes zullen zijn. Dit alles neemt niet weg dat onze bestaande media met passie moeten gekoesterd worden, want een veranderende omgeving betekent voor àlle media dat ze zich constant moeten ontwikkelen om hun uniciteit te bewaren. Zo is het onze overtuiging dat kranten en tijdschriften nog een hele mooie toekomst hebben, maar dat enkel de sterke marktleiders ook een duurzaam en aantrekkelijk rendement zullen hebben. In onze constante evaluatie van de mediamerken die samen De Persgroep vormen, moeten we ons permanent de vraag blijven stellen: hoe kunnen we onze mediamerken die marktleider zijn nog verder versterken en hebben onze andere merken het potentieel om marktleider te worden? De échte kunst bestaat erin om ervoor te zorgen dat je getalenteerde hoofdredacteurs en programmadirecteurs weet aan te trekken en te behouden. Media worden inhoudelijk gestuurd en gestuwd door enkelingen met een heldere visie en een enorme ‘drive’. Zij zijn de echte sterren van een excellent mediabedrijf. En vermits zulke mensen enkel getalenteerde medewerkers in hun ploeg willen, krijg je bijna automatisch overal kwaliteitsmensen. Dit is de kern van ons succes en we moeten beseffen dat het hart van onze groep altijd daar zal kloppen.
Koen Clement directeur-generaal Magnet Magazines
Dirk Velghe directeur-generaal Vacature
Daarrond werken we met gemotiveerde teams die ervoor zorgen dat we in alle bedrijfsdisciplines zo efficiënt mogelijk presteren. De Persgroep wil in de eerste plaats succesvolle media maken, maar beoogt tevens financiële performatie. We hebben gedurende vele jaren een mooie, bijna ononderbroken omzet- én winstgroei gekend. Ook 2004 was een excellent jaar waarvoor ik alle medewerkers van onze groep feliciteer. In 2005 zal het bijna onmogelijk zijn om onze winst van 2004 te evenaren. We investeren aanzienlijke bedragen in onze nieuwe drukkerij en er lopen bijzonder veel projecten die onvermijdelijk zullen drukken op de groepswinst. Maar in een groep waar veel managers participeren in de onderneming is het een weloverwogen en bewuste investering in de toekomst. We willen onze focus op onze bestaande media bewaren, maar we willen onze groep ook klaarstomen voor een mediawereld die alsmaar breder wordt en waar nog ongekende mogelijkheden zijn. Hier past niet alleen een persoonlijk woord van dank aan mijn collega’s van het Groepscomité die stuk voor stuk fantastische mediaondernemers zijn en van wie dit bedrijf zoveel vergt. Samen bepalen we onze strategie en tekenen we de toekomst van De Persgroep uit. In snel veranderende marktomstandigheden impliceert dit dat we meer risico’s nemen dan ooit. Daarom verdient ook onze Raad van Bestuur een pluim. We varen immers een zeer ambitieuze koers en het vertrouwen dat we van onze bestuurders krijgen om onze strategie waar te maken, is hartverwarmend. Het was opnieuw een plezier om deze groep te mogen leiden. Het enthousiasme van al onze medewerkers en de unieke bedrijfscultuur van De Persgroep geven me het volste vertrouwen in de toekomst.
Christian Van Thillo gedelegeerd bestuurder
Wim Coessens directeur-generaal De Morgen
Frits Campagne algemeen directeur Het Parool
Jaak Smeets directeur journalistiek De Persgroep
10
De krant van 1 miljoen Als eerste en enige krant van het land overschreed Het Laatste Nieuws vorig jaar de magische kaap van 1 miljoen lezers, 1.064.000 om precies te zijn. Dat betekent dat meer dan 1 op 3 krantenlezers in Vlaanderen konden genieten van de vernieuwde weekendkrant, de uitgebreide maandagkrant en de originele, soms zelfs gewaagde, promotionele acties. Het is dus zeker geen toeval dat Het Laatste Nieuws voor het tweede jaar op rij werd verkozen tot sterkste krantenmerk in de nationale merkencompetitie. De zaterdagkrant werd omgebouwd tot een echte ‘weekendkrant’, met een gezonde mix van nieuws, interviews en achtergrondverhalen. Daarnaast zagen de 2 nieuwe bijlagen Relax en Reizen het levenslicht en werd het maandelijks luxemagazine XL gelanceerd. Die inspanningen werden beloond met een meerverkoop van 15%. Bovenop haar al ijzersterke reputatie als sportkrant investeerde Het Laatste Nieuws in een extra sportkatern op maandag. Sportliefhebbers speelden mee op de speciale tiende jubileumeditie van De Gouden Elf en zagen Vincent Kompany de eenenvijftigste Gouden Schoen winnen. 2004 was een verkiezingsjaar. De krant organiseerde samen met de Vrije Universiteit Brussel een dagelijkse opiniepeiling op internet. Lezers konden zich registreren op www.stemmenkampioen.be en elke dag hun politieke voorkeur bekendmaken. ‘De Stemmenkampioen’ maakte niet alleen duidelijk dat kiezers tegenwoordig tot op het laatste moment twijfelen aan wie ze hun stem geven, maar ook waarom. Interessant voor de lezers, zeker voor de politici onder hen.
Evolutie verkoop breedpublieksbladen 350.000 exemplaren
Bron: CIM
300.000
Het Laatste Nieuws/ De Nieuwe Gazet
250.000
Het Nieuwsblad/ De Gentenaar
200.000 150.000
Gazet van Antwerpen Belang Van Limburg
100.000 50.000
Het Volk ’00
’01
’02
’03
’04
*Ander ritme
in het weekend “Het Laatste Nieuws kreeg er vorig jaar 8% lezers bij. Die hebben we vooral gehaald bij de hoger opgeleiden en vrouwen, groepen die je vooral in het weekend moet bereiken”, aldus Xavier Verellen, commercieel directeur. “De krant was al ‘vervrouwelijkt’, maar in de weekendkrant merk je dat nog meer. De weekendkrant gaat dieper en breder, met langere interviews en de bijlagen Relax en Reizen. Mode, wonen, reizen: dat zijn onderwerpen die vrouwen en hoger opgeleiden aanspreken. Terwijl de weekkrant meer nieuwsgericht is, heeft de weekendkrant een heel ander ritme.
Dat moet ook, want ze moet meegaan van zaterdagochtend tot en met zondagavond.” “Juist omwille van dat andere ritme was de kunstboekenactie ideaal voor in de weekendkrant. Enkele jaren geleden was zo’n actie nog ondenkbaar. Maar de lezers waren er klaar voor.” “Ook het nieuwe luxemagazine XL past in dat weekendritme. Omdat het maandelijks verschijnt, is het niet gericht op de actualiteit. XL werkt rond thema’s waarbij foto’s heel belangrijk zijn: mode, vakantie, de eindejaarsperiode, interieur... Die komen uitstekend tot hun recht op het glossy papier en op het speciale formaat.”
11
Het Laatste Nieuws mag zich nu ook de vrouwelijkste krant van het land noemen: 48% van de lezers zijn vrouwen. Bij de doelgroep lezers van 18 tot 54 jaar was Het Laatste Nieuws de meest gelezen krant. De groei in bereik situeerde zich vooral bij lezers met een hogere opleiding en uit de hogere sociale klassen. Het totale lezersaantal is significant toegenomen met 8% en komt zo op 2.464.000 lezers of 48% van alle Vlamingen. Op vlak van promotie-acties werden de kleinsten extra verwend. De eerste Kids Awards, waar Spring de prijs voor beste muziek en beste tv-programma ontving, lokte in maart 300 kinderen naar de Zuiderkroon in Antwerpen. Van de pluchen Mickey Mouse werden er 125.000 verdeeld, zo’n 38 vrachtwagens vol. En het succes van de jeugdboekenactie overtrof alle verwachtingen. Van het eerste boek van Robin Hood vonden 300.000 exemplaren hun weg naar een jonge lezer. Volwassenen vonden hun gading in de promotionele acties rond kunstboeken, de luchtfoto’s van hun gemeente, de greatest hitscd’s van onder meer Abba en de dvd’s van filmklassiekers als ‘Platoon’. Sinds 2004 wordt Het Laatste Nieuws, behalve in Spanje, ook dagelijks gedrukt in Frankrijk, in Turkije en op de Canarische Eilanden. Tijdens de zomervakantie is de krant in maar liefst 21 landen te koop. Ook on line gooide de krant hoge ogen. De website www.hln.be schopte het in 17 maanden tijd tot de meest bezochte informatiesite van België, met een totaalbereik van 733.366 unieke bezoekers per maand.
Marktaandeel verkoop breedpublieksbladen 2004 Het Laatste Nieuws/ De Nieuwe Gazet
36,3%
10,3% 12,5%
26,6%
Het Belang Van Limburg
14,3% Gazet van Antwerpen
Het Nieuwsblad/ De Gentenaar Bron: CIM
Het Laatste Nieuws/De Nieuwe Gazet • nationale breedpubliekskrant • 1.064.000 lezers • verkoop 290.628 exemplaren per dag • verkoopprijs: week € 0,90 / weekend € 1,10 • bestaat sinds 1888 • hoofdredacteur: Paul Daenen • www.hln.be • regie: Impact www.impactregie.be en Full Page www.fullpage.be • uitgever: Aurex nv
Het Volk
12
Gebeten om te weten
De Morgen pakte vorig jaar opnieuw uit met tal van spraakmakende reportages gemaakt door talent uit eigen huis. Zo trok journaliste Ayfer Erkul in de aanloop van de onderhandelingen over de toelating van Turkije tot de Europese Unie naar het land van haar voorvaderen. In Vlaanderen gaf Filip Rogiers ‘dé jeugd’ weer een stem door een jaar lang 8 jongeren tussen 12 en 20 te volgen. De 2 reeksen kregen ‘de keur van de hoofdredacteur’ mee, een nieuw label voor opmerkelijke redactionele projecten. Een ploeg De Morgen-reporters trok naar de Verenigde Staten om verslag uit te brengen van de verkiezingen, onder de kop Bureau Amerika. Een dieper inzicht in de Amerikaanse samenleving bood Rudi Rotthier, die in navolging van zijn veelbesproken Koranroute nu de USA-route aflegde. De Vlaamse en Europese verkiezingen gaven aanleiding tot 5 verkiezingsspecials. Opmerkelijk was ook de reeks Flanders Brains, waarin meer dan 3.000 academici deelnamen aan een eerste onderzoek over de stand van zaken in de wereld van onderwijs, onderzoek en ontwikkeling. Ego, het nieuw katern dat van dinsdag tot zaterdag verschijnt, boeit de lezer met reportages over het persoonlijke leven, van gezondheid over opvoeding tot relaties. Tweede grote redactionele vernieuwing is dat DM-magazine, de glossy bijlage over onder andere mode en lifestyle, niet meer maandelijks maar wekelijks verschijnt. Mede dankzij deze vernieuwingen bereikte De Morgen in 2004 tot 30% meer vrouwelijke lezers. De verhouding man/ vrouw is nu 54/46%. De krant won ook lezers bij jongeren tussen 15 en 20, studenten en 35- tot 44-jarigen. 62% van het totaal aantal lezers is jonger dan 44 jaar. De Morgen telt nu in totaal 243.000 lezers, een stijging met 8% vergeleken bij 2003. Ook de bijzondere acties hebben hier toe bijgedragen. Vorig jaar konden de lezers sparen voor Ideeën – een spraakmakend boek met de belangrijkste opvattingen uit de wereldgeschiedenis – en voor de ‘boeken van liefde en lust’, een verzameling van 20 absolute meesterwerken uit de erotische wereldliteratuur. De Morgen werd om zijn innovatieve kracht en creatieve uitstraling beloond met de European Newspaper Award in de categorie ‘landelijke dagbladen’.
Evolutie verkoop selectieve kranten Bron: CIM
100.000 exemplaren 80.000
De Standaard
60.000
De Morgen
40.000 20.000 ’00
De site van De Morgen – intussen 1 jaar oud – werd verder ontwikkeld en brengt eigen snelnieuws en dossiers, waarin het beste uit de krant gebundeld en becommentarieerd wordt. Voor nietabonnees die normaal geen toegang hebben tot de site startte de krant met een dagkaartensysteem. Zo krijgen ze voor 24 uur toegang tot de webstek als ze een dagkaart kopen per sms.
De Tijd ’01
’02
’03
’04
29,9%
46,3%
22,6%
Marktaandeel verkoop selectieve kranten
De Morgen • nationale selectieve krant • 243.000 lezers • verkoop 51.495 exemplaren per dag • verkoopprijs: week € 1 / weekend € 1,50 • bestaat sinds 1978 • hoofdredacteur tot maart 2005: Rudy Collier; hoofdredacteur vanaf maart 2005: Yves Desmet • www.demorgen.be • regie: Impact www.impactregie.be en Full Page www.fullpage.be • uitgever: Uitgeverij De Morgen nv
Een jaar van formaat 2004 was voor Het Parool een jaar van formaat: op 31 maart maakte de krant de overstap van broadsheet naar tabloid. Zeker even belangrijk was de nadrukkelijke focus op Amsterdam. Aan de overstap ging een zeer intensieve voorbereiding vooraf, zowel redactioneel als commercieel. De redactie bereidde zich voor op een strakkere organisatie met hulp van Jaak Smeets, directeur journalistiek. Leon de Wolff, de Nederlandse mediagoeroe, confronteerde de leiding van de redactie met de journalistieke productie en de wens van de lezer. Mario Garcia, die wereldwijd erkenning geniet als designer, tekende samen met lay-outers van de krant voor een nieuwe, op tabloidformaat toegespitste vormgeving.
13
Intussen werd alles in het werk gesteld om de adverteerder vertrouwd te maken met het nieuwe formaat. Het Parool liet de impact van advertenties op tabloid versus broadsheet onderzoeken en die blijkt gewoon even groot te zijn. Een pagina is een pagina. Aan de promotie- en oplagekant werden alle vakanties ingetrokken om samen met het nieuwe reclamebureau Ubachs Wisbrun de lancering tot een succes te maken. De bekroonde campagne ‘Geef mij maar Het Parool’ is geen Amsterdammer ontgaan. Het effect van de vernieuwingsoperatie bleef niet uit. 8 maanden na de overstap telde Het Parool 5% meer vaste abonnees – en dit in een dalende krantenmarkt. In de periode april tot en met december verkocht de krant in de losse verkoop gemiddeld 450 exemplaren meer dan in dezelfde periode in 2003.
• Het Parool-journalist Kurt van Es (55) ontving in september De Prijs voor de Dagbladjournalistiek 2004 voor zijn Dossier Draaideur, over een Amsterdamse draaideurcrimineel die van zijn veertiende tot zijn twintigste vrijwel ongehinderd zijn gang kon gaan met intimidaties, mishandeling en vandalisme, tot een overval en aanranding toe. Het dossier stelde ook het falende systeem aan de kaak: de jongen kwam liefst 86 keer met de politie in aanraking, maar werd nooit gestraft. “Groot journalistiek doorzettingsvermogen, geslaagd langetermijnproject, kundig onderzocht, opgebouwd en opgeschreven”, zo klonk het bij de jury. Aan de prijs is 4.500 euro en een wisselbeker verbonden.
Het Parool • Amsterdamse stadskrant • 228.000 lezers • oplage: 85.729 exemplaren (HOI) • verkoopprijs: € 1 / weekend € 2 • bestaat sinds 1940 • hoofdredacteur: Erik van Gruijthuijsen • www.parool.nl • regie: Nationale Regio Pers (landelijke advertenties), Het Parool (regionale advertenties) en Zadkine (rubrieksadvertenties) • uitgeverij: Het Parool bv
*Prijzenkast • Het vakblad Mediafacts bekroonde ‘Geef mij maar Het Parool’ in juni tot de beste mediacampagne van 2004 tijdens het Nationaal Uitgeverscongres in Rotterdam. • De Nederlandse ontwerpster Hella Jongerius roemt Het Parool in het NRC-Handelsblad als beste product van 2004, vanwege het andere formaat en de grote toegankelijkheid: “Ik ben zelf een echte Rotterdammer en lees het NRC-Handelsblad, maar die krant mist wat vaart. Het Amsterdamse Parool past veel beter in mijn dagelijks leven. Ik zou graag een Rotterdams Parool willen.” • Het Parool kreeg de European Newspaper Award 2004 in de categorie ‘regionale kranten’.
14
Aandacht voor design bekroond De Morgen en Het Parool werden in 2004 bekroond met de gegeerde
Initiatiefnemer Norbert Küpper over wat een krant succesvol maakt. door Jesse Brouns
Lucy Prijs-Groeneweg chef lay-out van Het Parool
De jury over Het Parool “Licht en ernst – deze twee woorden zouden kunnen volstaan om het uitzicht van Het Parool samen te vatten. Lichtheid wordt bekomen door de luchtige, zomerse toetsen, kleur en de witte ruimte. Serieux – noodzakelijk voor een regionale krant – door het classicistische lettertype voor titels en de heldere, eenvoudige compositie van de pagina’s.” www.newspaperaward.org
De European Newspaper Award bestaat sinds 1999. Aan de eerste editie deden 161 kranten mee, dit jaar waren er niet minder dan 334 kandidaten. “Het aantal deelnemers blijft stijgen,” zegt de Duitse initiatiefnemer Norbert Küpper, zelf een krantenman. Hij heeft als newspaper designer en consultant gewerkt voor kranten in Duitsland, Oostenrijk, Polen, Italië, Tsjechië, België en de Verenigde Arabische Emiraten. De prijs is de voorbije jaren uitgereikt aan onder meer The Guardian, de Frankfurter Allgemeine Sonntagszeitung en de Corriere della Sera. In 2004 kregen twee titels van De Persgroep een award, wat gerust uitzonderlijk mag worden genoemd. De Morgen werd verkozen tot beste nationale krant. Het Parool won in de categorie ‘regionale dagbladen’. Waar heeft de jury op gelet? “We beoordelen de vormgeving en het concept van een krant,” zegt Küpper. “Er wordt geen rekening gehouden met de inhoud van de artikels. Dat zou, gezien de taalverschillen, ook onmogelijk zijn. Je kan een krant ontleden zonder ze te lezen. Of het niveau van de krant laag is, of hoog. Of de krant belangrijk is, of onbelangrijk. Nationaal, of regionaal. In feite kun je het design van een krant zelfs gemakkelijker beoordelen als je ze niet kunt lezen. Je wordt immers minder snel afgeleid. Enkele jaren geleden hebben we Goienkaria, een Baskische krant, verkozen als beste lokale krant van Europa. Zelfs collega’s uit de rest van Spanje kunnen ze niet lezen.”
Martin Huisman Art Director van De Morgen
De jury over De Morgen “De Morgen viel op in een reeks categorieën: frontpagina’s, fotoreportages, supplementen. Waarom? De krant volgt de mainstream niet, maar kapitaliseert op haar eigen creatieve potentieel. Het resultaat is een individuele, niet mis te verstane krant die als model zou kunnen dienen voor Europees newspaper design.”
15
De internationale jury van de European Newspaper Award let onder meer op de wisselwerking van tekst en beeld. Krijgen de artikels een lezersvriendelijke make-up? Hoe wordt er met info-boxen, breakers en citaten gewerkt? Van de geselecteerde kranten wordt een beter dan gemiddelde vormgeving verwacht. “Een netjes vormgegeven krant volstaat niet. Ook wat beeldgebruik betreft, eisen we een hoge standaard. Hoe worden foto’s gebruikt? Hoe groot zijn ze? Is er voldoende afwisseling? De layout van de pagina’s mag noch te uniform, noch te gevarieerd zijn. Te uniform is vervelend, te gevarieerd lijkt snel chaotisch.” “De winnaars van de awards,” zegt Küpper, “zijn steevast onconventioneel, bijzonder, creatief en vernieuwend.” Dat geldt dus ook voor Het Parool en De Morgen. De laatste werd door de jury geprezen voor de creatieve versatiliteit van onderwerpen en design. “De jury was onder de indruk van het groot aantal bijlagen en van de bijzondere vormgeving van rubrieken als Reporter. Bovendien worden de bijlagen tegelijk met de dagkrant vormgegeven. De typografie is misschien niet van het allerhoogste niveau, maar de hoeveelheid unieke content die in een week tijd wordt getransporteerd, op een creatieve manier dan nog, is enorm. In De Morgen staat veel meer dan alleen het nieuws van de agentschappen. De krant volgt zijn eigen weg. De inhoud is anders dan die van andere kranten.” Het Parool is vorig jaar, zoals verschillende andere Europese kranten, overgeschakeld naar tabloidformaat. Is dat een goede zaak? “We willen allemaal een lezersvriendelijke krant. Goede leesbaarheid, duidelijke lezersbegeleiding, een goede visualisering van het thema van een verhaal. Het formaat van een krant verkleinen is lezersvriendelijk. Maar het tabloidformaat heeft ook nadelen. Tabloid betekent: de helft van een regulier formaat. Er is, door technische beperkingen, slechts 1 boekje. Je kunt dus niet met secties werken. Wat dan weer betekent dat lezers de verschillende rubrieken niet altijd gemakkelijk terugvinden. Mijn persoonlijke voorkeur gaat uit naar het Berliner-formaat. Dat is ook klein en bovendien laat het verschillende katernen toe. The Guardian in Groot-Brittannië schakelt over naar dat formaat en ik heb gehoord dat verschillende Belgische kranten dat ook van plan zijn. ”
De Morgen en Het Parool zien er opvallend anders uit dan de meeste gevestigde kranten. Is er nog ruimte voor dergelijk individualisme in een mediawereld die alsmaar meer in de ban lijkt van gemakkelijk herkenbare formats? Zeker wel, volgens Küpper. “Gratis kranten zoals Metro tonen aan dat kranten wereldwijd dezelfde vormgeving kunnen hanteren. Maar de meeste traditionele kranten zijn diep geworteld in de tradities van hun land of regio. Bijna alle Franstalige kranten hebben een gelijkaardige vorm, of ze nu worden uitgegeven in België, Frankrijk, Zwitserland of Afrika. Misschien is de wereld inderdaad geglobaliseerd, geformateerd. Maar als je van 1 land naar een ander rijdt, zie je nog altijd verschillen in duizenden details. Die verschillen zijn gespiegeld in de levensstijl van de mensen – en in hun kranten. In de toekomst wordt heus niet alles identiek. Dat blijkt ook uit de kranten uit onze selectie. Die hebben stuk voor stuk een onderscheiden, aparte look. Een individuele vormgeving is mainstream. Hoe ziet de krant van de toekomst er volgens Küpper uit? “Een klein formaat, full color, met een lezersvriendelijk guidancesysteem en een volledig overzicht van alle belangrijke zaken van de dag. Er wordt op een intelligente manier met beeld gewerkt. De inhoud lijkt op die van De Morgen vandaag: ongewoon, verbazingwekkend.”
De krant van de toekomst volgens Norbert Küpper: compact formaat • full color op elke pagina in de krant • lezersvriendelijke verhalen, opgesplitst in verschillende stukken • individuele looks en onbekende lettertypes, speciaal ontworpen voor één krant.
16
Vernieuwde slagkracht Editeco heeft in 2004 zijn inspanningen voor een heropleving van L’Echo met succes voortgezet. De krant wordt sinds eind 2003 in kleur gedrukt en is totaal van look veranderd. Mooiere en interessante foto’s, meer illustratieve elementen zoals grafieken, nieuwe rubrieken, de column ‘Epinglé’ en andere redactionele vernieuwingen maakten de krant aantrekkelijker en laagdrempeliger voor een groter publiek. Daarbij werden de inspanningen op het gebied van marketing en abonnementenwerving in 2004 verdergezet. De start van de nieuwe directie, in de zomer van vorig jaar, zwengelde dat nieuw élan aan. Op de publicitaire markt versterkte Editeco zijn aanwezigheid door de oprichting van een gezamenlijke regie met de krant De Tijd, onder de naam Trustmedia. Dit biedt de adverteerders een nationale oplossing voor hun communicatiecampagnes en geeft L’Echo een betere slagkracht. De gestage daling van de oplage – die al sinds de neergang van de beurs in 2001 aan de gang was – is dankzij deze inspanningen in 2004 gestopt. De uitdagingen zijn echter nog niet van de baan. Ook L’Echo wordt immers geconfronteerd met de nieuwe situatie waarmee alle kwaliteitskranten – en de economische en financiële pers in het bijzonder – te maken krijgen: de wijzigende consumptiegewoontes van de jonge generaties, de toenemende impact van het internet, herstructureringen en economische maatregelen in de grote bank- en financiële instellingen. Ook in 2005 zal al het mogelijke gedaan worden om de positie van L’Echo verder te versterken.
L’Echo • Franstalig economisch dagblad • verkoop: 17.955 exemplaren per dag • verkoopprijs: € 1.30 • bestaat sinds 1880 • hoofdredacteur: Yves Cavalier • www.lecho.be • regie: Trustmedia www.trustmedia.be • uitgever: Editeco nv
Van rekruteringsbijlage naar carrièrekrant
17
Álle lezers van álle kranten en álle magazines hebben recht op de beste loopbaan, zo vindt Vacature. Daarom is de carrièrekrant behalve als krantenbijlage sinds vorig jaar ook apart verkrijgbaar. De lezer kan hem gratis meenemen uit selectief geplaatste, kwalitatieve displays in 4.000 krantenwinkels en - dankzij een nieuw opgezet distributienetwerk - in alle vestigingen van Fnac, in de belangrijkste managementscholen, in stations en op de luchthaven. Om de vrijdagavondspits te bedienen, komt de carrièrekrant sinds vorig jaar 1 dag vroeger op de markt. De abonnees van De Tijd, Het Laatste Nieuws, Gazet van Antwerpen en De Morgen blijven Vacature bij hun krant ontvangen. Dankzij de cross-mediale aanpak (print, internet en database) slaagde Vacature er in de doelgroep effectiever te bereiken. De inhoudelijke en vormelijke vernieuwing van de carrièrekrant wierp van bij het eerste nummer in oktober vruchten af: de pick-up rate bedroeg meteen 70%. Door zijn nieuwe distributienetwerk werd Vacature meteen marktleider in alle regio’s. Ook de ondernemingswereld juichte de innovatie toe: de nieuwe aanpak vertaalde zich meteen in een snellere en meer kwalitatieve respons, waardoor het Vacature-marktaandeel in mediainvesteringen verder klom en eind december 2004 aftikte op 65%. Vacature sloot 2004 af met een omzetgroei van 27%. Op internet lanceerde de carrièrekrant in maart de Vacature CV Manager, een nieuwe gebruiksvriendelijke cv-service. Eind december konden de Vacature-klanten al meer dan 48.000 kwalitatieve cv’s raadplegen, terwijl de database met geregistreerde professionals groeide tot over de 450.000 m/v met talent. Met vacature.com, references.be en jobscareer.be is Vacature nu afgetekend leider tussen vooral internationale spelers, met een marktaandeel van 70% in bereik. Vacature.com sloot 2004 af met een omzetgroei van 32%. De site werd beloond met de Gold Award E-Publisher of the Year.
Werkgever
Martine Kestens, HR manager opportunities, Randstad: “In onze zoektocht naar 46 nieuwe medewerkers voor Randstad zelf, zorgde onze sterke aanwezigheid in de nieuwe Vacature voor een stevige duw in de rug. Zeer snel na de publicatie kregen we kwalitatief zeer goede reacties op verschillende functies, vooral voor de managementfuncties. Wij zijn er in ieder geval van overtuigd dat de nieuwe selectieve distributiekanalen van Vacature en de dagelijkse aanwezigheid, een positief effect hebben op de kwalitatieve instroom van actieve professionals.”
Vacature • wekelijkse carrièrekrant • 353.000 exemplaren • bestaat sinds 1996 • hoofdredacteur: Marian Kin • www.vacature.com
Werknemer
Joyce Verhees, product manager, Black&Decker: “Ik ben heel bewust met mijn carrière bezig en lees dan ook elke week Vacature. Vacature geeft me niet alleen carrière-advies en een goed zicht op de arbeidsmarkt, er staan bovendien ook leuke en interessante artikels in. Enkele maanden geleden zag ik dat Black&Decker op zoek was naar een product manager. Dit was een ideale wending in mijn carrière!”
18
“De 4 nieuwe persen draaien sneller en de wisseltijd die nodig is tussen de verschillende edities is beduidend kleiner. Daardoor kan de redactie de krant later op de avond sluiten en een hogere oplage drukken. De drukkwaliteit wordt veel beter dan nu, de beelden zullen scherper zijn en de kleuren intenser”, aldus Bertels. De Morgen zal begin 2006 voor het eerst volledig in kleur gedrukt worden, Het Laatste Nieuws begin 2008. De nieuwe persen – officiële naam ‘KBA Cortina’ – werken met het moderne droge offset-procedé. Hoewel dit procedé al een tiental jaren bestaat, is het de allereerste keer wereldwijd dat het wordt geïndustrialiseerd. “Dankzij het droge offset-procedé zal de kwalitatieve kloof tussen magazines en kranten verkleinen”, aldus nog Bertels. “Omdat de nieuwe persen over meer mogelijkheden beschikken dan de huidige, zullen we ze beter kunnen benutten dan vandaag het geval is. In eerste instantie zullen we er overdag – wanneer er geen kranten gedrukt worden –
“De oplage van de kranten van De Persgroep is de voorbije jaren zo sterk gestegen dat we met onze huidige persen capaciteit tekortkomen”, zegt Rudy Bertels, directeur-generaal van Aurex. Om de vraag van de lezers te kunnen bijhouden en om de kwaliteit van de kranten te verhogen, besliste De Persgroep 109 miljoen euro te investeren in de bouw van een nieuw drukcentrum in Lokeren.
Start de persen!
* eigen publicaties van de groep drukken. Maar omdat de kwaliteit zo hoog is, zullen derden ook gebruik willen maken van de nieuwe persen, waardoor we de vaste kost van de investering kunnen spreiden.” De beslissing om het hele machinepark in 1 keer te vervangen, maakte het mogelijk om naar het Berliner-formaat over te schakelen, dat het midden houdt tussen een gewoon formaat en tabloid. Rudy Bertels: “Met de Berliner krijgt de lezer eigenlijk een compactere katernenkrant: handiger qua formaat en aangenaam om lezen door de aparte katernen die we blijven behouden.” De Persgroep koos dus voor het neusje van de zalm onder de nieuwe persen. Samen met de bouw van het drukcentrum betekent dat een investering van 109 miljoen euro. “Investeren in nieuwe technologie is een risico, maar beslissen om te investeren in traditionele technologie zou dat ook zijn”, besluit Rudy Bertels. “Het gaat om een investering voor 15 jaar. Als deze nieuwe technologie doorbreekt en je doet niet mee, dan kun je de trein missen. Dan drukken je concurrenten binnen 5 jaar op zulke persen en moet jij nog 10 jaar verder met je klassieke machines met minder mogelijkheden en een minder goede kwaliteit. We hebben trouwens geen alternatief. We moeten nu investeren, of we krijgen de krant straks niet meer gedrukt.”
De site • terrein van 8,9 ha • grondoppervlakte gebouw: ca. 17.000 m2 • werkbare oppervlakte: 35.000-36.000 m2 • investering van 109 miljoen euro • 4 persen
De ruim 100 mensen die nu in de drukkerij in Kobbegem werken, gaan mee naar Lokeren. Vorige zomer gingen drukkers en mechanici van De Persgroep alvast naar het Duitse Reiff Medien, waar ze de voordelen van de de nieuwe pers KBA Cortina met eigen ogen konden zien. “Ze waren heel enthousiast”, zegt projectmanager Jan Moens. “De nieuwe persen zijn veel compacter, waardoor ze makkelijker te bedienen en te onderhouden zijn. Dankzij het droge offset-procedé valt ook de waterrol weg. Minder rollen betekent ook minder kans op problemen. Op dit moment duurt het vervangen van de drukplaten een kwartier, omdat het manueel gebeurt. In Lokeren zal dat automatisch gebeuren, in 90 seconden. Veel lastige en vuile taken worden geautomatiseerd, waardoor het werk lichamelijk minder zwaar wordt. We waren allemaal erg onder de indruk van de mogelijkheden van de nieuwe persen.” “Natuurlijk zal iedereen opgeleid moeten worden in de nieuwe drukkerij. Daarom gaan we eerst een tijd proefdraaien voor we begin 2006 echt beginnen met De Morgen te drukken. Het wordt een aanpassing, maar met de nieuwe persen en ons bekwaam personeel hebben we alle vertrouwen in een goede start en afloop.” Met het nieuwe drukcentrum zal het drukproces ook milieuvriendelijker worden. Jan Moens: “De koeling van de machine zal gebeuren met het water van de vijver die er naast ligt. Daardoor kunnen we heel wat energie besparen. Het andere ecologische aspect heeft te maken met de droge offset. Vandaag gebruiken we vochtwater dat behandeld is tegen schimmels en bacteriën. Het productieproces wordt dus een stuk zuiverder.”
Hoe is het met ...? Journalisten in spe kunnen het vak leren en praktijkervaring opdoen bij de MediAcademie, een initiatief van de Pergroep dat inmiddels ruim 5 jaar bestaat. Wat is er geworden van de studenten uit vorige lichtingen? 3 van hen aan het woord over de MediAcademie en het leven daarna... Christophe De Schauvre (26) werkt sinds maart 2004 bij TV2Weken. Afgestudeerd aan januari 2004.
“De MediAcademie was een fantastische ervaring. Eerst kregen we les in Utrecht, onder andere van Frénk van der Linden. Ik heb communicatiebeheer gestudeerd en daar schrijf je ook krantenartikels, maar om zo’n legendarische interviewer te hore vertellen… dat gaf me een heel ander kijk op journalistiek. In Parijs leerden w hoe een tijdschrift wordt gemaa en in Londen mochten we een eig tv-reportage draaien en het nieuws vo lezen – daar heb ik ontdekt dat telev journalistiek niets voor mij is. Dat is het leuke aan de MediAcademie: je krijgt de kans om uit te zoeken wat je het liefste doet, in mijn geva dus schrijvende pers.” “Ik vond het heel interessant om stage te lopen bij zowel Het Laatste Nieuws als bij De Morgen, omdat ze zo verschillend zijn. Allebei een eigen manier van werken, allebei voor een ander publiek. Bij Het Laatste Nieuws moet je alles in 10 regels kunnen uitleggen, bij De Morgen hoef je minder te comprimeren.” “Intussen werk ik voor TV2Weken. Het was een unieke ervaring, om in zo’n korte tijd mee een nieuw blad uit de grond te mogen stampen. De zwaarste maar fijnste 2 weken uit mijn leven.” “Sommige beginnende journalisten hebben de ambitie om aan grootse onderzoeksjournalistiek te doen. Voor mij is de toekomst simpelweg: het volgende nummer van TV2Weken maken. Ook al i het ‘maar’ een perstekst bewerken, ik vin dat elk stuk dat ik schrijf, het beste moet zij dat ik ooit heb geschreven. Dat ik van die 2 letters uit het alfabet kan leven, vind ik nog altijd fascinerend.” Elke Pattyn (25) werkt sinds augustus 2004 bij Het Nieuws van VTM. Studeerde af aan de MediAcademie in januari 2004.
“Ik was 7 jaar toen ik naar het nieuws keek en de Herald of Free Enterprise zag zinken. Vanaf toen wist ik dat ik de tv-journalistiek in wilde. Ik ben Germaanse talen en journalistiek aan het
Vlekho gaan studeren, daarna kwam ik terecht bij de MediAcademie. Daar mochten we meteen proeven van de praktijk. In Utrecht leerden we krantenberichten schrijven, in Parijs hoe je een tijdschrift in mekaar steekt en in Londen – het allerleukste – hoe je radio- en televisiereportages maakt. Onze lesgeefster, een vrouw die jaren bij de BBC had gewerkt, stuurde ons de straat op om een item te maken over putten in de weg. We leerden in beelden denken en hoe je kijkers meteen kan meetrekken in een reportage.” “Ik heb stage gelopen bij Q-music en bij Het Nieuws van VTM. Nadien mocht ik aan de slag bij Q-music, eerst als redacteur en later als eindredacteur. Ik deed dat werk heel graag, maar als je bij de radio werkt, zit je de hele dag binnen. Ik wilde terug naar televisie. Dus ben ik gaan zagen bij de hoofdredactie tot ik een kans kreeg .” sen werk ik een achttal maanden bij de rtageploeg van Het Nieuws. Wij doen nlijk alles: van stakingen tot concertveren. Binnen een paar jaar wil ik in staat om grote gebeurtenissen te verslaan ls de tsoenami. Ik wil geen eindredacur of anker worden, ik wil gewoon de an op en erbij zijn als het nieuws wordt emaakt. Dit werk is heerlijk, ik wil niets nders. Nu toch nog niet.” Evy Ballegeer (28) werkt sinds als freelancer in New York voor Vacature, De Morgen en TV2Weken. Afgestudeerd aan de MediAcademie begin 2003.
Ik ben de MediAcademie ankbaar voor de deuren die de pleiding heeft geopend. Ik erde er over heel uiteenlopende nderwerpen schrijven, aan een el tempo. ben ook ruimer beginnen nken, dat komt me vandaag nog jd van pas. Maar uiteindelijk moet je het zelf waarmaken.” “Na mijn stages op de binnen- en itenlandredactie van De Morgen en ik naar New York verhuisd. Ik chrijf nu artikels voor Vacature, bijoorbeeld over Belgen die in New York werken. Voor De Morgen doe k interviews en maak ik reportages. Het soort verhalen waar je de straat voor op moet, die ze vanuit België niet kunnen maken. Voor TV2Weken schrijf ik over de nieuwe programma’s die hier op tv komen. Ik voorspel welke trends zullen overwaaien – soms goede tv, soms slechte – en meestal klopt dat.” “Het klinkt natuurlijk spectaculair, freelancer zijn in New York. Maar of je nu in België freelancet of hier, het is allesbehalve glamoureus. Het werk op zich is leuk en gevarieerd, maar om praktische redenen zou ik liever een permanente correspondent zijn.” “Ik heb hier op korte tijd geleerd zelfstandig te werken. Het is een heel rijke ervaring, ook op persoonlijk vlak. Ik heb nu een veel genuanceerder beeld van Amerika.”
19
Al 20 jaar de spreekbuis van Vlaanderen
20
“Op de cover horen de twee emoties, de lach en de traan. Heel simpel, want het leven zoals het is. Dag Allemaal is altijd zo geweest. Het is nog steeds een unieke format in Europa. We hebben een deel met BV-verhalen en een met menselijke verhalen, en daartussen zitten de tv-pagina’s.” Hoofdredactrice Ilse Beyers in gesprek met Marijke Libert, De Morgen, 26 februari 2005
Dag Allemaal vierde vorig jaar zijn twintigste verjaardag. Hoofdredactrice Ilse Beyers zette de vernieuwing verder die ze in 2003 al startte. Geen grote veranderingen, wel kleine koerswijzigingen. Het familieblad kreeg wat meer ‘personality’, maar aan de kern van de succesformule werd niet geraakt. Het grootste weekblad van Vlaanderen blijft een magische mix brengen tussen tv- en showbizznieuws enerzijds en maatschappelijke actualiteit anderzijds. Dag Allemaal kreeg meer persoonlijkheid en – soms letterlijk – een eigen stem. Zo liet het familieblad zijn lezers de Idool-jury jureren. Het familieblad verjongde ook vormelijk. Met een minder ‘geformatiseerde’ lay-out versnelde het tempo. Speciaal voor de kinderen lanceerde Dag Allemaal de wekelijkse bijlage met spelletjes, Dag Kids. Het weekblad haalde ook in 2004 weer heel wat primeurs binnen, waaronder de relatieproblemen van ex-Miss België Ann Van Elsen, de zwangerschap van zangeres Kristel van K3 en Wim Soutaer die zijn huwelijk een laatste kans gaf. Het jubileumnummer verscheen op 21 december: een luxe-editie gedrukt op glanzend papier, met een uitklapbare cover en gelijmde rug. De meest markante Bekende Vlamingen van de afgelopen 20 jaar sierden de cover. Lezers kregen er als traktatie een doosje
met chocolade bij. Het feestnummer was het best verkochte nummer van het jaar, met in totaal 403.220 exemplaren. Echt feesten deed Dag Allemaal wat later, op 3 maart 2005, omdat Clouseau het Sportpaleis al voor een reeks concerten had geboekt. Dat maakten de broers Wauters goed met een gastoptreden en ook Dana Winner, Will Tura en Wim Soutaer gaven het beste van zichzelf. De meest verdienstelijke Vlaamse artiesten van de afgelopen 20 jaar werden beloond met de Dag Allemaal Awards. De award voor tv-persoonlijkheid ging naar Goedele Liekens, Peter Van den Begin mocht de prijs voor beste acteur in ontvangst nemen en Gaston Berghmans kreeg een staande ovatie én een Lifetime Achievement Award. Voor zo’n 12.000 lezers en tal van Bekende Vlamingen was het enkel genieten op de grootste vips-party van het jaar. In het jubileumjaar konden de lezers elke maand rekenen op een buitenkansje in de krantenwinkel. De dvd van Marco Borsato leverde een meerverkoop op van 23.046 exemplaren of 6%, de dvd van Geert Hoste zorgde zelfs voor een meerverkoop van 32.874 exemplaren of 9%. De imagocampagne rond het speciaal gecomponeerde lied ‘Allemaal’ door Wim Soutaer bewees dat Dag Allemaal carrières kan maken: met het nummer scoorde de Idool-finalist hoog in de hitlijsten.
*
De lezertrouw bij Dag Allemaal is bijzonder groot, zo blijkt uit onderzoek. Gevraagd naar welk blad ze zouden kopen als Dag Allemaal er niet meer was, antwoordden de lezers overwegend ‘niets’. Ze appreciëren vooral de betrouwbaarheid, de positieve instelling en de veelzijdigheid van hun lijfblad. En de verkrijgbaarheid: Dag Allemaal was in de zomermaanden voor het eerst ook te koop in Spanje, Griekenland, Turkije en Duitsland, zodat de lezers ook op vakantie niet verstoken bleven van hun favoriete lectuur. Hoewel Dag Allemaal al jaren het meest gelezen weekblad is, bevatte het minder advertenties dan de concurrentie. Die onrechtvaardigheid werd in 2004 eindelijk ‘rechtgezet’: het populairste blad van Vlaanderen wordt nu ook naar waarde geschat door de adverteerders. Ondanks de prijsstijging (van 1,70 euro naar 1,80 euro) blijft Dag Allemaal het grootste weekblad, met 336.759 verkochte exemplaren en 1,5 miljoen lezers. Dat betekent dat 1 op 3 Vlamingen boven de 12 jaar Dag Allemaal leest. Nagenoeg dezelfde verhouding is te zien bij de dekking bij de actieve bevolking (18 tot 54 jaar) en bij jongeren tussen 12 en 24 jaar. Het familieblad biedt een bereik van rond de 30% op bijna alle doelgroepen. Kortom, Dag Allemaal liet ook in 2004 de concurrentie ver achter zich.
Dag Allemaal / Expres • weekblad • 1.483.300 lezers (LLP Dag Allemaal) en 118.700 lezers (LLP Expres) • verkoop 336.759 exemplaren (Dag Allemaal) en 33.190 exemplaren (Expres) per week • verkoopprijs: € 1,80 • bestaat sinds 1984 • hoofdredactrice: Ilse Beyers • www.dagallemaal.be • regie: Magnet Regie www.magnet.be • uitgever: Magnet Magazines nv www.magnetmagazines.be
21
22
Het pittigste moment van de week De nieuwe hoofdredactrice Isabelle Vandenberghe (ex-Joepie) en de ploeg van TV-Familie vonden elkaar vorig jaar in een mum van tijd om van TV-Familie ‘het pittigste moment van de week’ te maken. Het blad dat royalty- en showbizznieuws combineert met praktische tips over gezondheid, mode en koken, besteedde meer aandacht aan beeldmateriaal, koos voor een jongere en frissere vormgeving en speelde korter op de bal. Dat resulteerde in een nieuw coverbeleid, een ‘stouter’ taalgebruik en vragen met nu en dan een ondeugend kantje. De frissere ‘look and feel’ van het blad trok ook jongere lezers aan. Lezers die ook heel actief meewerken aan het blad. Ze bellen, schrijven en mailen naar de redactie om hun verhaal kwijt te kunnen. Veel getuigenissen in het familieblad zijn dan ook echte lezersverhalen. Het pittiger imago van TV-Familie werd ook bij de adverteerders goed onthaald. De advertentie-inkomsten stegen verder: een vervijfvoudiging in 5 jaar. TV-Familie was vorig jaar voor het eerst tijdens de zomermaanden te koop in Spanje, Griekenland, Turkije en Duitsland. Het familieblad wil zichzelf in 2005 nog meer op de kaart zetten en een aparte plaats veroveren in een zeer concurrentiële markt. Het weekblad – dat 116 bladzijden biedt voor de prijs van 1,30 euro – biedt alvast een onovertroffen prijs-kwaliteitsverhouding.
TV-Familie • weekblad • 553.500 lezers (LLP) • verkoop 139.550 exemplaren per week • verkoopprijs: € 1,30 • bestaat sinds 1995 • hoofdredactrice: Isabelle Vandenberghe • www.tvfamilie.be • regie: Magnet Regie www.magnet.be • uitgever: Magnet Magazines nv www.magnetmagazines.be
Een flink shot oestrogeen Tinne Marrant, die in april vorig jaar als nieuwe hoofdredactrice startte, koos voor Joepie een gewaagdere koers. De toon van het tienerblad werd wat stouter en de journalisten gaven al eens een sneer naar sterren die hun ‘sterrengedrag’ wat overdrijven. Joepie volgde daarmee de evolutie van zijn jonge lezers, die niet alleen gedurfder, maar ook op jongere leeftijd seksueel actief zijn. Alleen al via de mailbox kwamen er zo’n 250 hartenkreten per week binnen. Joepie ging openhartig in op alle vragen over relaties, seksualiteit, gezondheid en psychologie en slaagde er in een unieke vertrouwenspositie te bekleden bij deze leeftijdsgroep. De jonge lezers hielden het team ook op de hoogte van andere tienerwetten – zo ben je meer dan ooit een nobody in puberland als je geen gsm hebt. De jongeren bleken ook meer geld te hebben om uit te geven. Joepie probeerde daarom voor het eerst een gadget uit voor een meerprijs van 1 euro. Met 75.435 verkochte exemplaren werd de bikini-uitgave het best verkochte nummer, en zorgde het voor een meerverkoop van liefst 23% (t.o.v. de CIM-cijfers van het derde kwartaal). Andere populaire gadgets waren de Garfield-stempel en de gratis fotostickers. Joepie kreeg een flink shot oestrogeen. Het lezerspubliek vervrouwelijkte en bestaat nu uit 60% meisjes en 40% jongens. Daarom sieren voornamelijk meisjesidolen de Joepie-posters, terwijl dat vroeger meer verdeeld was tussen stoere rockgroepen en boysbands. Beauty en mode kregen evenveel aandacht als muziek. Met 293.000 lezers blijft Joepie het enige echte tienerblad van Vlaanderen.
* Wat willen meiden van 13?
Rode oortjes bij de genodigden van ‘NO KIDding’, het seminarie over girlmarketing dat Magnet Regie op 30 maart organiseerde voor reclamebureaus en mediacentrales. Dertienjarige meiden zijn beslist niet meer dezelfde als 10 jaar geleden. De sprekers van het Vlaamse voorlichtingscentrum voor seksualiteit Sensoa en de toenmalige hoofdredactrice van Joepie, Isabelle Vandenberghe, legden uit dat jongeren vandaag lichamelijk sneller tot ontwikkeling komen. Eerder dan uitleg te vragen aan vaders en moeders, halen tieners vooral informatie uit de media. Ook bleek dat jonge pubers steeds vroeger uitgaan en zelfstandiger worden. En dat ze veel meer geld te besteden hebben. Interessante gegevens voor adverteerders, die zich dan wel moeten weten in te leven in hun leefwereld. Net als Joepie.
JOEPIE • weekblad voor tieners • 293.200 lezers (LLP) • verkoop 56.822 exemplaren per week • verkoopprijs: € 1,40 • bestaat sinds 1973 • hoofdredactrice: Tinne Marrant • www.joepie.be • regie: Magnet Regie www.magnet.be • uitgever: Magnet Magazines nv www.magnetmagazines.be
23
Succesvolle stadsmagazines veroveren ook de Nederlandse markt Met hun eerlijke restaurantrecensies en alle informatie over culturele evenementen, muziek en film versterkten de Belgische Zone/magazines in 2004 hun positie als ultieme stadsgids. Voor het eerst zijn er CIM-cijfers beschikbaar voor Antwerpen en Gent: samen zijn Zone03/ en Zone09/ goed voor 308.200 lezers laatste periode. Voor de Brusselse Zone02/ die in 2003 zowel in Nederlandstalige als in Franstalige versie op de markt kwam, zijn er nog geen CIM-cijfers. Maar volgens TNS Media/ Brand Media Monitor 2004 hebben alle Belgische Zone/magazines samen 499.000 regelmatige lezers.
24
Nieuw en meteen een schot in de roos waren de speciale uitgaven van de luxueuze Restogidsen met een glossy cover in Antwerpen, Gent en Brussel, met de beste restaurantrecensies van het jaar. Het is duidelijk dat de Zone/magazines in korte tijd een stevige reputatie hebben opgebouwd als dé referentie op het culinaire vlak. In vergelijking met andere gratis pers hebben de Zone/magazines een uniek profiel van hoog opgeleide, actieve lezers uit de hogere sociale klassen. Uit de CIM-cijfers voor Zone03/ en Zone09/ bleek dat 35% van de lezers een diploma hoger onderwijs of universiteit heeft en dat de helft van de lezers uit de hogere sociale categoriën (1 tot en met 3) komt. Een lezersonderzoek naar Zone02/ toonde aan dat de lezers vrouwelijk, jong en actief zijn. 56% van de Nederlandstalige lezers is vrouw (52% voor de Franstalige), 50% is tussen 25 en 44 jaar en 48% van de Nederlandstalige lezers heeft hoger onderwijs of universiteit gevolgd (65% voor de Franstalige).
Zone02/ • gratis stadsmagazines voor Brussel • oplage 55.000 (N) en 75.000 (F) per week • bestaan sinds 2003 • eindredacteurs Ann Lemmens en Rudy De Coninck (N); hoofdredacteur Julien Bosseler (F) • www.zonemagazines.be
De omzet van de Zone/magazines steeg in álle steden in vergelijking met 2003: plus 11% in Antwerpen, plus 59% in Gent, plus 176% voor de Franstalige Zone02/ en plus 180% voor de Nederlandstalige tegenhanger. Het succesverhaal van de Zone/ magazines krijgt nu ook een vervolg in Nederland: sinds begin 2005 verschijnen Zone020/ in Amsterdam en Zone010/ in Rotterdam.
“Als ultieme stadsgids hebben we gekozen voor ‘een eigen smoel’: de Zone/magazines geven informatie én hebben een mening. Onze lezers zijn actieve, cultuurminded, mobiele stedelingen. Die willen hun zeldzame vrije tijd niet verdoen aan slechte films, optredens of voorstellingen”, aldus Peter Wouters, Business Unit Manager van Zone/ magazines België. “Het is trouwens heel opvallend dat in de 3 Zone/magazines telkens dezelfde items goed scoren in lezersonderzoeken: zowat iedereen leest onze restaurantrecensies, daarna komen de films en het coververhaal. Daarom voerden we vorig jaar geen grote redactionele veranderingen door.”
Zone03/ • gratis stadsmagazine voor Antwerpen • oplage 85.000 exemplaren per week • bestaat sinds 2000 • redactiecoördinator: Birgit Krols • www.zonemagazines.be
Zone09/• gratis stadsmagazine voor Gent • oplage 55.000 exemplaren per week • bestaat sinds 2002• coördinator Tom Windey • www.zonemagazines.be
“We verdelen de Zone/magazines via ruim 2.000 displays in en rond Antwerpen, Gent en Brussel. Wie een magazine meeneemt, doet dat omdat hij het de moeite waard vindt. Als je het nationaal bekijkt, zijn we erin geslaagd 9 op de 10 Zone/magazines te laten meenemen. Adverteerders zien dat ook en willen nationaal adverteren voor onze unieke doelgroep: hoog opgeleiden uit hogere sociale categorieën, die geld kunnen uitgeven in de steden. Zelfs adverteerders die normaal niet voor gratis bladen kiezen, komen naar ons.” “Financieel doorlopen de Zone/magazines in elke stad dezelfde evolutie. In 2003 maakten we in Antwerpen na 3 jaar voor het eerst winst. In Gent ziet het ernaar uit dat we dezelfde gunstige richting opgaan.” “Omdat het Zone-verhaal in België zo goed aansloeg, willen we dit uitbreiden naar andere landen. Het is nu aan ons om te bewijzen dat het kan lukken in Nederland met Zone020/ in Amsterdam en Zone010/ in Rotterdam, die in januari 2005 startten. Daar hebben we wel enige concurrentie van de PCMgroep, die vorig jaar op de markt kwamen met NL10 en NL20, bladen waarvoor ze – om het zacht uit te drukken – wel heel goed gekeken hadden naar onze Zone/magazines. Nog maar een bewijs dat het concept goed is. Het blijft ook in Nederland hetzelfde als in België. Wij zijn ervan overtuigd er in alle steden een profiel rondloopt dat de ultieme stadsgids wil.”
Kennen jullie het “De Lustige Kapoentjes”-gevoel? Mijn moeder bezat in haar jeugd deze albums en hoewel deze in de 21e eeuw behoorlijk passé zijn, blader ik er af en toe toch eens in. En dan valt het me op hoe de teenagers van toen – let op, de stoersten onder hen dierven al eens sigarenbandjes verzamelen – zich elke woensdag (!) weer genoopt voelden om een ware lofzang op hun weekblaadje te brengen. Zoiets in de trant van: “Elke woensdag is zo fijn omdat Bolleke en Piet Fluwijn er weer zijn. Ik zie altijd uit naar ’t middaguur, want dan is de Rode Ridder weer op avontuur” Nu, de niet meer zo jeugdige dame die deze brief geschreven heeft, bekijkt het allemaal met een licht hautaine glimlach – ach, die prehistorische hippies… Maar heel stiekem gaat ook mijn hart wat sneller kloppen wanneer mijn man de Zone03/ uit zijn woensdagse stamcafé meebrengt. Want dan is de kleine ridder, Jowanneke weer van de partij, of zijn caféminnende collega met zijn spannende avonturen, of Valerie de inwijkeling en haar ergernis-werende pen. Maar bovenal lees ik de culinaire belevenissen van Daphne en Dirk. Als ik jaren geleden had geweten dat zoiets bestond: uit eten gaan, en dan je bevindingen opschrijven (wat je écht vindt, niet die kleffe reclame-campagnes), dan had ik dàt beslist in die talloze vriendenboekjes geschreven! “Wat wil je later worden?”: Culinair Recensent van de Zone 03/ “Wie is je idool?”: Daphne Aalders. Natuurlijk is het anders gelopen – hoewel, eten doe ik ook (en aan m’n BMI te merken meer dan voldoende) en schrijven ook (al was het alleen maar deze veredelde fanbrief). ’t Is alleen mijn beroep niet geworden: mijn man en ik verkopen kaas op de markt. Maar tijdens het genieten van een goede cappuccino denk ik soms … het had misschien anders kunnen lopen. Veel succes nog met jullie magazine! Natacha (e-mail van 16 september 2004)
Zone010/• gratis stadsmagazine voor Rotterdam • bestaat sinds 2005 • oplage 85.000 per week • hoofdredactrice: Daniëlle Kool • www.zone010.nl
Zone020/• gratis stadsmagazine voor Amsterdam • bestaat sinds 2005 • oplage 85.000 per week • hoofdredactrice: Isabelle Brus • www.zone020.nl
25
Het vakblad voor de slimme tv-kijker TV2 Weken was in maart vorig jaar het eerste blad in België dat een tweewekelijkse tv-gids uitbracht. Het bericht alleen over televisie en concentreert zich uitsluitend op onderwerpen en/of personen die rechtstreeks met televisie te maken hebben. “TV2 Weken is een tv-blad, geen BV-blad”, aldus hoofdredacteur Jules Hanot. Dankzij uitgebreide en overzichtelijke programmapagina’s is het een betrouwbare gids voor de lezer die zijn weg zoekt in de veelheid aan zenders en programma’s. Met TV2 Weken wilde De Persgroep extreem snel op 2 vaststellingen inspelen: het enorme succes van tweewekelijkse tv-magazines in Frankrijk en Duitsland én de wetenschap dat ook concurrenten een gelijkaardig tv-magazine planden.
26
Sinds het eerste nummer is er heel wat veranderd. Het blad werd – om in de terminologie te blijven – ‘gefinetuned’. Het werd in de loop van het eerste levensjaar gerestyled en inhoudelijk verbeterd. Er werden tal van nieuwe rubrieken toegevoegd: soap, tv-kritiek, grote interviews, dossiers en verhalen achter de schermen. TV2 Weken weet dat elke tv-kijker anders is en besteedt daarom zowel aandacht aan goed gemaakte soaps en documentaires als aan sport en lifestyle. Opdat alle tv-kijkers er zich in zouden terugvinden, zijn de programma’s opgedeeld in categorieën. Ook de digitale kanalen komen aan bod. Met hoofdredacteur Jules Hanot vond ‘het vakblad voor de slimme tv-kijker’ snel zijn eigen toon en kreeg het een eigen gezicht. Zijn ambitie om “het beste tv-magazine van Vlaanderen en omstreken” te maken, werd door de lezers sterk geapprecieerd.
“Jules, jij kent mij niet, maar ik jou
De inhoudelijke aanpassingen en de mooiere, sterkere lay-out in de loop van het jaar hadden resultaat. Sinds september tekende zich een positieve evolutie af met een bescheiden maar constante stijging van de verkoopcijfers. TV2 Weken verkocht elke 2 weken gemiddeld 50.000 exemplaren. Bevredigende resultaten, hoewel De Persgroep uitkijkt naar het groeipotentieel van het blad.
wel. Via je 2 wekelijkse column in TV2Weken. Elke 2 weken kijk ik uit naar welke BV je nu weer in zijn hemd zet en dit op een fijne humoristische wijze. Ik zou zeggen ‘doe zo verder’ en maak mijn 2 weken steeds goed. Ik wens jou en de redactie een gezond en vruchtbaar 2005.” Urbain, Schoten (e-mail van 29 december 2004)
TV2 Weken • tweewekelijks tv-blad • 144.000 lezers (LLP) • verkoopprijs: € 1,45 • bestaat sinds maart 2004 • hoofdredacteur: Jules Hanot • www.tv-2weken.be • regie: Magnet Regie www.magnet.be • uitgever: Magnet Magazines nv www.magnetmagazines.be
Multimedianieuws voor heavy users, trendvolgers en nieuwkomers Het multimediamagazine Netwerk werd vanaf april vorig jaar grondig gerestyled en kreeg een nieuw logo. Er kwamen meer tests, meer onderwerpen en alles werd duidelijker in rubrieken gegoten. De vernieuwde inhoud en opgefriste vormgeving zorgden meteen voor een meerverkoop. Netwerk spreekt een breed publiek aan. Niet alleen heavy users, ook trendvolgers en nieuwkomers lezen het multimediamagazine. De helft van de lezers bezoekt de website minstens 1 keer per maand. Trouwe fans ontvangen het laatste cybernieuws via het e-zine van Netwerk. Eind maart 2004 vernieuwde Netwerk de site en lanceerde een forum. Sindsdien is het aantal unieke bezoekers verdubbeld van zo’n 600 tot 1.300 per dag. Dankzij de rechtstreekse contacten met de lezers blijkt dat het om nieuwsgierige, hoger opgeleide mannen met een actieve levensstijl gaat, voornamelijk uit de hogere sociale klassen. Het multimediamagazine is sinds vorig jaar ook te koop in 2.000 verdeelpunten in Nederland. Tevens werd een actieve abonnementenwerving gevoerd: Netwerk koos voor direct marketingacties en nam deel aan multimediabeurzen. De best verkochte nummers van 2004 waren die met de gratis gadgets. Hoogtepunt was het nummer met de gratis cd-rom met routeplanner, die de losse verkoop met liefst 70% deed stijgen.
27
“Jullie hebben jullie doel bereikt: Netwerk is inderdaad completer, duidelijker en beter gelayout! Verder doen zo!” P. Dedecker (e-mail van 23 maart 2004)
De Persgroep en Produpress, samen verenigd in P&P Media, beslisten in februari 2005 na 3 jaar een punt te zetten achter de uitgave van Netcetera. De Franstalige tegenhanger van Netwerk bleek op termijn economisch niet leefbaar. Door deze beslissing komen meer middelen vrij voor het succesrijke Netwerk.
Netwerk • maandelijks multimediamagazine • 299.000 lezers (LLP), • verkoop 38.834 exemplaren per maand • verkoopprijs: € 3,95 (met cd € 4,95) • bestaat sinds 1996 • hoofdredacteur: Philippe Dautrebande • www.netwerk.be • regie: Magnet Regie www.magnet.be • uitgever: Magnet Magazines nv www.magnetmagazines.be
Goed gevoel zit soms in een klein boekje Goed Gevoel, het blad met een harmonieuze mix tussen uiterlijk en innerlijk, werd in 2004 gerestyled met nieuwe rubrieken en een opgefrist kleurenpalet.
28
De redactie werd versterkt met nieuwe mensen en kwam met een aantal originele nieuwe invalshoeken. Zo vertelden Bekende Vlamingen over de 3 kostbaarste momenten uit hun leven in de nieuwe interviewreeks Brons, Zilver, Goud. In de rubriek Opmerkelijk Trio kwamen telkens 3 ‘gewone mensen’ aan bod over het gemeenschappelijks dat ze delen, zoals vrouwen in mannenberoepen, migrantenvrouwen en tienervaders. De Vraag en antwoord Psycho en Vraag en antwoord Medisch werden samengevoegd en tot 1 geheel gestyled. De woonrubriek met een huismetamorfose (drukkerij wordt woonhuis, hotel wordt villa-appartement) werd uitgebreid met een praktische beschrijving en beantwoordde vragen als ‘Hoeveel kost dit project?’, ‘Wat is gelukt?’ en ‘Wat is minder geslaagd?’. Het speciale afslankingsprogramma voor de reeks Goed in Vorm – die liep van februari tot juni – was een succes. Bijna 1.000 lezeressen schreven zich in. Uit deze groep werd een ‘dreamteam’ geselecteerd dat elke keer in Goed Gevoel aan bod kwam. De focus lag op fitness en beweging, voeding en mentale coaching. In juni werd de winnares bekendgemaakt. Het decembernummer van Goed Gevoel werd in 2 formaten uitgebracht: als gewone glossy (normale oplage) en 50.000 exemplaren extra in ‘handig handtasformaat’, een kwart kleiner dan de gewone Goed Gevoel. Er werd beslist om een proefperiode van minstens 4 maanden in te lassen met de 2 formaten, vanaf februari 2005. Goed Gevoel was in 2004 het op 1 na grootste maandblad. Met 62.364 verkochte exemplaren was het april-nummer met de dieetpocket het best verkochte nummer van 2004, met een meerverkoop van 25%. Het totale bereik lag met 516.000 lezers boven het half miljoen. Onder meer door zijn duidelijke positionering rond gezondheid deed Goed Gevoel het ook goed op de advertentiemarkt.
Goed Gevoel • maandblad • 516.000 lezers (LLP) • verkoop 49.709 exemplaren per maand • verkoopprijs: € 3,20 • bestaat sinds 1992 • hoofdredactrice: Karin Bodegom • www.goedgevoel.be • regie: Magnet Regie www.magnet.be • uitgever: Magnet Magazines nv www.magnetmagazines.be
Luxe in een nieuw kleed De blauwdruk van Genieten werd in september 2004 licht hertekend. Meer dan ooit ging het maandblad de richting op van een luxe leisure lifestyleblad. Achterliggende filosofie was dat bereisde, kosmopolitische en internationaal gerichte mensen veel passies hebben – niet alleen voor reisbestemmingen en trends, maar ook voor het esthetische, het praktische, het gezonde. Het lifestylemagazine startte met rubrieken over de nieuwste luxueuze reisgadgets, culinair genieten en ontwikkelingen in wellness. Binnen de reisrubrieken legde de redactie steeds meer de nadruk op authenticiteit, charme en echtheid. In de rubriek Insider zochten journalisten inspirerende Belgen op in het buitenland die in uitgebreide fotoreportages vertellen over hun passie voor een streek of stad. Reizigers worden steeds individueler, boeken steeds meer via internet en zoeken alsmaar meer naar het particuliere en het authentieke in hun reisbestemmingen en de keuze van hotels. Daarom zoekt Genieten voor zijn verre reportages naar écht bijzondere adressen. Ook de lay-out van Genieten kreeg een make-over. Een nieuw, stijlvol logo siert de cover en geeft samen met het grote formaat en het glossy papier de lezers een luxueuzer gevoel. Vorig jaar was Genieten voor het eerst te koop in Nederland om ook daar de welgestelde, actieve lezer te bereiken. Het maandblad richtte zich nog meer op de internationale advertentiemarkt en verkocht meer buitenlandse advertenties dan ooit.
*
aparken Hotels als stijlthem
“Echte luxe verplaatst zich van de voor een groter publiek veel toegankelijker geworden mode- en accessoiresector naar nieuwe gebieden als reizen en expedities. ‘Designer hotels’ zijn een rage en worden met het talent van een Armani, Bvlgari, Ferragamo, Diesel en Brioni echte stijlthemaparken in een luxecapsule. Luxe heeft ook steeds meer te maken met de mate van inspanning die je moet doen om ergens te geraken, de beloning na een inspanning. Mooi voorbeeld: 1 van de belangrijkste tophotelketens van het moment, de Amangroep, opende net een hotel in het Himalayakoninkrijk Bhutan, dat per jaar maar een beperkt aantal toeristen toelaat. Daar kunnen logeren is luxe in het kwadraat. Nog een vaststelling: de échte visionaire enthousiaste creatievelingen zoals Richard Florida ze zich graag voorstelt, kom je vooral in met reizen gelinkte sectoren tegen, zoals hotels en luchtvaart. Zo droomt de eeuwige vierjarige jongen Richard Branson luidop van ruimtereizen en is de ‘vader van de design/boetiekhotels’ Ian Schrager zich anno 2005 in New York compleet aan het heruitvinden met de opening van alweer nieuwe hotels.” - Martine Wauters
Genieten • maandblad • 94.000 lezers (LLP) • verkoop 20.278 exemplaren per maand (Vlaanderen) • verkoopprijs: € 4,50 • bestaat sinds 1999 • hoofdredactrice: Martine Wauters • www.genieten.be • regie: Magnet Regie www.magnet.be • uitgever: Magnet Magazines nv www.magnetmagazines.be
29
Slim, scherp, sexy
30
Touché, dat in november 2003 werd opgericht, vierde dit jaar zijn eerste verjaardag. Het ‘glamourblad met een scherp kantje’, dat zich richt tot de hoger opgeleide vrouw tussen 20 en 45, kreeg een eigen gezicht en voerde in oktober zijn eerste restyling door. Deze werd voorbereid door de eigen lay-outploeg en Theresa Kral, een voormalig lid van het bekende designteam van Garcia Media. Inhoudelijk bracht Touché een mix van stevige interviews en glamoureuze fotoshoots van Vlaamse topvrouwen als Birgit Van Mol, Geena Lisa en Martine Prenen. Het glamourblad bracht in maart als eerste een interview met Véronique De Kock over haar samenwerking met couturehuis Dior. In oktober bracht Touché in primeur het dagboek van de liposuctie van Deborah Ostrega, omkaderd door een groter dossier over plastische chirurgie. Gène Bervoets werd door de lezeressen uitgeroepen als meest stijlvolle man van Vlaanderen. De acties van het glamourblad waren een succes. Zo werd in februari bij Touché een gratis dvd van de populaire serie ‘Sex and the City’ aangeboden. In combinatie met de ‘Sex and the City’special in het blad en de ondersteunende affichecampagne in de bushokjes, zorgde dit voor een meerverkoop van 68%. Tijdens de zomer werden de lezers verwend met een extra dik nummer. Touché was ook aanwezig op tal van doelgroepgerichte evenementen, zoals de Scapa Polo Beach Trophy op het strand van Knokke. De eerste Touché Ladies Golfcup bleek zo’n groot succes dat meteen werd besloten om de golfwedstrijd in 2005 opnieuw in te richten. In september lanceerde het blad de eerste ‘Touché Schoenenbijbel’, waarin 300 paar pumps, stiletto’s en laarzen de schoenfetisjiste in elke vrouw inspiratie boden. Een initiatief dat ook enthousiast werd onthaald door de adverteerders. Om de eerste verjaardag te vieren, stond het novembernummer helemaal in het teken van luxe, met onder meer een wedstrijd waarbij voor duizenden euro’s aan juwelen, parfums en andere luxeproducten te winnen waren. In een jaar tijd heeft Touché zijn plaats kunnen veroveren op de markt van maandbladen. Zowel bij de lezers als bij de adverteerders.
Touché • maandblad • aantal lezers n.b. • verkoopprijs: € 3,95 • bestaat sinds november 2003 • hoofdredactrice tot februari 2005: Nathalie Balsing; hoofdredacteur vanaf februari 2005: Alain Grootaers • www.touchemagazine.be • regie: Magnet Regie www.magnet.be • uitgever Magnet Magazines nv www.magnetmagazines.be
Uw Vermogen Het eerste nummer van Uw Vermogen lag op 26 maart 2004 in de winkel. Het financiële maandblad wil een onpartijdige raadgever zijn voor welstellende mensen die betrouwbaar advies willen over geldkwesties. Uw Vermogen brengt onderwerpen als de fiscale amnestie in ons land, de Europese spaarrichtlijn, de verlaging van de schenkingsrechten in Vlaanderen en de maatschappelijke discussie over de pensioenproblematiek. Op 1 juli 2004 droeg Magnet Magazines de titel over aan Editeco, de uitgever van L’Echo en een joint venture van De Persgroep en Rossel. Dit kadert in het voornemen van de groep om ook voor toekomstige initiatieven op de markt van financiële media samen te werken met Rossel. Eind 2004 deed Uw Vermogen een klein lezersonderzoek. Reacties als “Het is een onafhankelijk, gevarieerd blad, met veel weetjes” en “Als je naar de bank gaat, moet je van iets weten zodat ze je niks kunnen wijsmaken” illustreren dat er nood is aan een financieel maandblad voor een ruim publiek. Uw Vermogen • financieel maandblad • verkoopprijs: € 5 • hoofdredacteur: Stefaan Michielsen • bestaat sinds maart 2004 • www.uwvermogen.be • regie: Magnet Regie www.magnet.be • uitgever: Editeco nv www.magnetmagazines.be
Woef De complete restyling van Woef in 2004 maakte het hondenmagazine frisser, rustiger en nog aangenamer om te lezen. Het hondenmagazine verbreedde ook, wat door de lezers werd geapprecieerd en wordt voortgezet. De maandelijkse mini-enquête bleef een goed werkinstrument om te weten wat er bij de lezers leeft. Zo werd de ‘Beste hondencolumn ter wereld’ die Herman Brusselmans startte, goed onthaald. De wedstrijden op de juniorpagina’s werden uitgebreid naar volwassenen. Succesvolle acties waren onder meer een te winnen weekendverblijf in een Normandische paardenstoeterij. Na een proefperiode werd beslist om de Woefkes (kleine aankondigingen) zonder meerprijs op de website te zetten. Dit had geen negatieve invloed op de verkoop en werd gewaardeerd door de lezers. Het absolute topnummer in verkoop was het aprilnummer met als bijlage het eerste van de 3 delen van Wat is er mis met mijn hond?, een uitstekende medische gids. De Woef-stand was in 2004 niet alleen op hondenshows maar ook op andere dierenevenementen aanwezig, wat de abonnementenwerving ten goede kwam. Woef • maandelijks magazine over honden • verkoop 15.000 exemplaren per maand • verkoopprijs: € 4 • bestaat sinds 1964 • hoofdredacteur: Jaak Pijpen • www.woef.be • regie: Magnet Regie www.magnet.be • uitgever: Magnet Magazines nv www.magnetmagazines.be
31 Magnet Magazines heeft vorig jaar beslist het tijdschrift AutoWereld te verkopen aan ProduPress, de uitgever van Autogids. AutoWereld richt zich op mannen tussen 18 en 44 jaar en brengt scoops, tests en een handig prijzenkatern, maar ook lifestyle en gadgets. AutoWereld blijft een onafhankelijk magazine en zal naast Autogids gepositioneerd worden. Het voltallige team werd overgenomen door ProduPress vanaf 1 november 2004. Hoofdredacteur Alain Devos en zijn team blijven verantwoordelijk voor de onafhankelijke redactie van AutoWereld.
Het klassieke adverteren heeft afgedaan, beweren doemdenkers in de reclamewereld. Nieuwe vormen van adverteren moeten gevonden worden, nieuwe samenwerkingsverbanden gesmeed, nieuwe media ingeschakeld. Vier specialisten uit de kranten-, tijdschriften-, audiovisuele en internetsector over de actuele trends en de toekomst van de reclame.
32
Stelling: Reclame voor tabak is al verboden, die voor auto’s en alcohol straks misschien ook. Reclameinkomsten komen in het gedrang en er is steeds minder ruimte voor creativiteit.
Stelling: Kranten moeten stoppen met de verkoop van boeken, cd’s en dvd’s. De lezer wil gewoon zijn krant en irriteert zich op den duur aan al die extraatjes.
Fabrice Dekerf, managing director van Full Page en voormalig directeur van Impact: “Ik weet dat die acties uitstekend werken. De voorwaarde is wel dat het een goede actie is, die bij je doelgroep past. De klassieke cd’s bij De Morgen vind ik fantastisch, en samen met mij 25.000 anderen. Kranten zijn bovendien een stabiel medium. Het bereik is niet gedaald en goede advertenties scoren nog altijd goed. Maar je moet creatief durven zijn. Veel adverteerders verkiezen een verkoopgerichte campagne boven een imagocampagne, die doorgaans esthetischer is.” Een krantenadvertentie kan je niet heruitvinden, maar toch wordt gezocht naar nieuwe vormen van adverteren. “Bij Full Page hebben we bijvoorbeeld de Memostick gelanceerd, die je als een Post-It op de krant kleeft en die je daarna weer ergens anders kan opplakken”, zegt Dekerf. “Zo hoef je niets uit je krant te knippen en je kan hem ergens plakken zodat je hem niet vergeet te gebruiken, of er nu een telefoonnummer op staat of een bon voor een gratis proefproduct.”
Mieke Berendsen, directeur van Magnet Regie: “We moeten inderdaad nadenken over regels. Als alcohol- en vooral autoadvertenties zouden wegvallen, zou dat een grote slag zijn. Maar zoals het er nu uitziet, denk ik niet dat zo’n verbod voor morgen is. Ik zetel ook in de JEP [Jury voor Ethische Praktijken inzake reclame, red.] en adverteerders zijn nu al bezig met zelfregulering. Zo kan het niet dat een chauffeur bijvoorbeeld op een zebrapad geparkeerd staat, dat voegt ook niets toe aan een advertentie. Een jeep op een strand tonen, vind ik wel kunnen om sfeer te scheppen. Lezers weten best wel dat je niet met je auto het strand op mag rijden.” Het adverteren verandert wel, zegt Berendsen. “Vernieuwen kan in technische formules zitten, met testertjes, pop-ups of opklevertjes. Maar we zoeken vooral naar productintegratie en naar meer creatieve vormen van adverteren. We laten bijvoorbeeld een rubriek over toerisme en auto’s sponsoren door een automerk. Of de redactie schrijft een artikel over honden en katten, en een adverteerder van dierenvoeding kan daar dan naast adverteren. Je moet wel opletten dat je je geloofwaardigheid daar niet bij verliest. De redacties en commerciële afdeling moeten meer samenwerken, zonder dat het storend wordt voor de lezers.”
Valt reclame nog te redden?
33
Stelling: Digitale tv doet grote zenders adverteerders verliezen.
De grootste brok van het reclamebudget van adverteerders gaat vandaag naar televisiereclame, maar ook daar zijn volgens sommigen de vooruitzichten somber. Want met de komst van digitale tv zullen kijkers 200 zenders kunnen ontvangen in plaats van zo’n 35 vandaag. Dat de grote stations daardoor adverteerders zullen verliezen, gelooft commercieel directeur bij de VMMa Stefan Lameire niet. “De laatste 5 jaar zijn er alleen maar zenders bijgekomen – zoals Vitaya, Vijftv en Nickelodeon – maar het marktaandeel van de 5 groten – VTM, KANAALTWEE, Eén, Canvas en VT4 – is in die periode zelfs gestegen. Het zijn doelgroepenzenders en die genereren dus eerder extra kijkduur dan dat ze kijkers weghalen bij de bestaande zenders.” Straks zou het ook mogelijk worden om reclame op televisie weg te filteren. Betekent dat het einde van tv-commercials? Stefan Lameire: “Er moet tv-reclame zijn, want gratis tv-kijken bestaat niet. Zonder reclame kán je geen televisie maken. Het enige alternatief is betaaltelevisie. Ik denk wel dat het hele business-model van commerciële televisie meer die richting opschuift. Dat je zal kunnen kiezen tussen betalen en geen – of beperkt – reclame krijgen, of niet betalen en wel reclame krijgen.” Lameire vindt wel dat tv-zenders meer moeten doen dan alleen uitzendtijd verkopen. “Dat gebeurt al, zoals de samenwerking van JIM met Coca Cola voor ‘Create your night’, waarbij jongeren hun eigen feest kunnen laten sponsoren. Coca Cola is daar subtiel aanwezig en jongeren storen zich daar niet aan. Ze weten dat reclame deel uitmaakt van de maatschappij. Dat soort samenwerking is eigenlijk niet nieuw, maar er wordt meer over gesproken en ze is iets uitgebreider. Adverteerders voelen ook de nood om creatiever te zijn. Wij proberen hen daarin bij te staan.” “Ook de kijker wordt veeleisender en verwacht meer creativiteit in tv-reclame. Het is trouwens aangetoond dat een tv-spotje niet irriteert omdat het te vaak wordt getoond. Als een commercial ergernis opwekt, gebeurt dat of vanaf de eerste keer, of helemaal niet. Goede spotjes zullen het dus altijd goed blijven doen. Tv is entertainment; goeie reclame ook.”
Stelling: Internet bedreigt klassieke communicatiecampagnes.
Noch Dekerf, noch Berendsen, noch Lameire zien internet als een bedreiging. Stefan Lameire: “Zeker niet qua impact, want ik ken niemand die pop-ups ook echt leest, iedereen klikt ze meteen weg. Je kan wel je communicatieboodschap op tv verder laten leven op internet.” Patrick Van Waeyenberge, sales manager van Targetonline, de regie voor on line advertenties van Aurex, ziet het anders: “Studies tonen aan dat internet een medium is waar ‘branding’ – het opbouwen van de merkbekendheid – goed op werkt. Bovendien heeft het net alle voordelen van direct marketing, zoals bijvoorbeeld direct respons. Internet blijkt het meest kostenefficiënte medium voor koopintentie en spontane merkbekendheid.” “Idealiter wordt internet natuurlijk volledig geïntegreerd binnen de mediamix van een bedrijf”, besluit Van Waeyenberge. “Maar communiceren in verschillende media werkt altijd beter dan via 1 kanaal, of het nu radio, tv, kranten, magazines of internet is.”
Klaar De restyling van VTM, in 2003 gelanceerd door de programmadirecteurs Bert Geenen en Jan Verheyen, werd vorig jaar op een succesvolle wijze voortgezet. De grootste Vlaamse private televisiezender kreeg een grondige opfrisbeurt, heel wat nieuwe programma’s en een pak nieuwe gezichten. De vernieuwingsoperatie is natuurlijk een werk van lange adem. Daarom wordt ze ook dit jaar nog voortgezet. Intussen leverde zij al een eerste rijke oogst op.
34
In februari werd Het Nieuws volledig gerestyled. Een fris decor, een nieuwe vormgeving en enkele nieuwe ankers, die de ploeg kwamen versterken: ook Stef Wauters, Catherine Moerkerke en Robin Janssens zijn intussen vertrouwde gezichten geworden voor de kijkers. De kijkers, die in steeds grotere getale voor Het Nieuws kozen. Daardoor werd het verschil in kijkcijfers met Het Journaal alsmaar kleiner. Op dit moment is de kloof vrijwel helemaal gedicht. In overleg met het Franse bureau Gédéon kreeg VTM een nieuw kleedje aangemeten. Logo’s, trailers, sponsoring, reclamemomenten, programma’s: ze kregen allemaal dezelfde strik. Zo vloeiden alle onderdelen van de televisieavond naadloos ineen, zowel visueel als auditief. Die nieuwe zenderlook viel meteen in de smaak bij de kijkers. Het wat beduimelde imago van VTM straalde weer als vanouds. VTM werd weer een entertainend, familiaal en leuk televisiestation. VTM slaagde er in nieuwe kijkers aan te trekken, zonder de oude te verliezen. Daarvoor zorgde een mix van vaste waarden en talentvolle nieuwkomers. Nieuwe gezichten op VTM waren onder meer Dina Tersago, Mathias en Staf Coppens, Jo De Poorter, Tess Goossens, Elke Vanelderen en Evi Hanssen.
voor de comeback Vertrouwd gezicht Luc Appermont zorgde er voor dat het Rad van Fortuin zijn tweede jeugd beleefde. En ook het programmaaanbod was een gesmaakte mengeling van ouwe getrouwen en kakelverse nieuwkomers. Op fictiegebied spande Aspe de kroon, maar bleven ook De Kotmadam, Familie, Wittekerke en Spoed hoge ogen gooien. Vlaanderen leefde meer dan ooit mee met het reilen en zeilen bij De Pfaffs en bij De Planckaerts en ontdekte pakkende nieuwkomers als Boer zkt. Vrouw, De Nieuwe Mama,
De ijzersterke combinatie De Pfaffs en Idool 2004 zorgde er in het najaar voor dat VTM opnieuw de sterkste zender werd op zondag. VTM realiseerde hier een historische winst met een marktaandeel van 32,7%, tegenover 29,5% voor Eén. 2004 was geen gemakkelijk jaar voor VTM, onder meer door de sterke concurrentie van Sporza in de zomermaanden. Toch hield de familiezender goed stand. De marktaandelen van VTM en Eén liggen weer dichter bij mekaar. Op het einde van 2004 bedroeg het marktaandeel van VTM gemiddeld 27,8%, nauwelijks 2% onder dat van Eén. Tijdens de weekends van het najaar kromp dat verschil tot de helft. Opvallend is ook dat VTM voor het eerst in jaren weer aansluiting vond bij de 18 tot 44-jarigen, de leeftijdsgroep waar de meeste adverteerders op mikken. Van september tot december 2004 bedroeg het marktaandeel in deze groep 27,2%. Dat is meer dan 2% beter dan in dezelfde periode, een jaar eerder. Dat had ook zo zijn gevolgen voor de inkomsten van VTM, die met 6% stegen. Dat VTM de Vlamingen niet onberoerd laat, bleek ook uit het succes van de evenementen die de zender op het getouw zette. De Zomertour, die in juli en augustus 12 steden aandeed, lokte in totaal 100.000 bezoekers. Oostende werd eind augustus overspoeld door 100.000 enthousiaste kijkers tijdens VTM Buitengewoon, de dag waarop alle fans hun VTM-idolen kunnen ontmoeten. En de kerstparades van Gent, Genk, Leuven en Brugge waren samen goed voor een half miljoen bezoekers.
De Werf en Allez, allez Zimbabwe. Het tweede seizoen van Idool – de zoektocht naar nieuw poptalent – was maandenlang onderwerp van gesprek op het werk, thuis, op café en in de buurt. De nieuws- en sportredactie had uitschieters met De Zondvloed (naar aanleiding van de Tsoenamiramp) en De Gouden Schoen, maar stond er elke keer ook weer met Telefacts, Stadion en Goal.
Op het einde van het jaar ontvingen alle Vlamingen een kerstkaart van VTM in hun brievenbus, samen met de nieuwe VTM-sticker. Sindsdien zie je ze overal op auto’s, boekentassen, rugzakken, fietsen, en noem maar op. Een zichtbaar teken dat de Vlamingen zich opnieuw thuis voelen bij hun zender.
Marktaandeel Vlaamse zenders (universum 4+) 35%
Bron: CIM/audimetrie
30%
Eén
25%
VTM
20% 15% Canvas VT4 KA2
10% 5% ’98
’99
’00
’01
’02
’03
’04
VTM • Vlaamse commerciële familiezender • bestaat sinds 1989 • programmadirectie: Bert Geenen www.vtm.be • Vlaamse Media Maatschappij nv www.vmma.be
35
Televisie op maat Begin 2004 nam Telenet Canal+ over. Onlangs werd beslist om de rechten en de programmaproductie over te dragen aan de Vlaamse Media Maatschappij, dochteronderneming van De Persgroep. Daarmee positioneert Telenet zich op de markt van digitale en betalende interactieve televisie (iDTV). Duco Sickinghe, CEO van Telenet, over de plannen voor 2005: het jaar van de televisierevolutie. door Philippe Dautrebande
Waarom ging Telenet de samenwerking aan met de VMMa? “Wij willen Canal+ opnemen in een globaal platform van digitale televisie. Met de overname van Canal+ hebben wij inhoud toegevoegd aan Telenet, die distributeur is. Omdat distributie onze kernactiviteit blijft, zijn wij een partnerschap aangegaan met de VMMa. Die zal zich op de inhoud van de digitale zenders toeleggen. Wij zijn bijzonder blij met dit partnerschap.”
36
Vanwaar de keuze voor de VMMa? “Telenet kon kiezen tussen verschillende partners. Voor SBS Belgium (VT4) behoorde betaaltelevisie niet tot de prioriteiten. Als openbare omroep was de VRT evenmin goed geplaatst om met betalende sport- en filmzenders van start te gaan. De keuze bleef dus verplicht beperkt tot buitenlandse zenders of de VMMa. Als Vlaamse onderneming gaf Telenet de voorkeur aan een lokale partner. De VMMa heeft heel wat televisieervaring en geniet een sterke reputatie als programmamaker. Bovendien zijn Telenet en de VMMa erg complementair: van concurrentie is geen sprake. En 1 ding staat vast: Telenet blijft verdeler van alle zenders.”
Dit partnerschap kadert in het perspectief van digitale televisie. Wat betekent dit voor de kijker? “In de eerste plaats een aanzienlijke verbetering van de beeld- en klankkwaliteit. Vlamingen kiezen steeds vaker voor plasma- en LCD-schermen en ook surround-soundsystemen vallen in de smaak. Een digitaal signaal laat toe om daar maximaal van te genieten. Het tweede voordeel is de uitbreiding van het keuzeaanbod. Er zullen immers veel meer themazenders komen. Enerzijds omdat de consument programma’s wil die bij zijn specifieke interesses aansluiten. Anderzijds omdat digitale televisie de productiekost van een zender drastisch drukt. Vandaag kunt u zonder problemen een culinaire zender creëren die slechts 3 uur per dag uitzendt. En er is meer. De televisiekijker heeft meer macht dankzij televisie on demand. Hij kiest zelf wanneer hij welk programma bekijkt. Niet alleen handig voor films, maar ook – en vooral – voor eerder uitgezonden programma’s. Iets gemist? ‘Bestel’ het op een later tijdstip! Niets dan voordelen dus voor de televisiekijker. Bovendien kunnen de televisiezenders zo hun ‘programmacatalogus’ rendabel maken.”
Betekent dit op termijn niet de doodsteek voor grote zenders zoals VTM die een totaalpakket aanbieden? “Daarover is momenteel een levendig debat aan de gang. Volgens mij zullen de kijkers de algemene ‘gevestigde’ zenders niet de rug toekeren. Grote namen als VTM zijn nodig om het succes van themazenders te verzekeren. De afgeleide kanalen zullen de algemene zenders bovendien toelaten om de programma-inhoud nog beter te exploiteren. Een voorbeeld: u koopt een interessant interview met een vooraanstaand persoon. Het interview duurt een uur en u gebruikt daarvan in het nieuws van 19 uur maar 2 minuten. Welnu, via een digitale betaalzender kunt u het interview integraal uitzenden!” “iDTV is een geweldig middel om de band met de kijkers weer aan te halen. Sommigen onder hen lieten het te passieve kleine scherm links liggen en kozen voor het internet. Door die mensen de interactieve mogelijkheden van het web aan te bieden, kan televisie hen opnieuw verleiden. Bovendien kan elke zender zijn interface personaliseren. Wij willen immers ons merk niet opleggen. En ten slotte kunnen de zenders via deze digitale weg ook merchandising aanbieden.” Generalistische tv-zenders, die een totaalpakket aanbieden, dreigen marktaandeel aan de thematische zenders te verliezen. “De generalisten bezitten momenteel 85% van het marktaandeel. Maar is het niet wenselijk om iets minder tv-kijkers te hebben als u door de interactieve diensten een betere omzet kunt genereren? Trouwens, volgens mij zullen de Vlaamse zenders het beter blijven doen dan hun buitenlandse concurrenten. Precies omwille van de interactiviteit die hen dichter bij de mensen brengt.” Welke plaats kan reclame in televisie on demand nog innemen? “Televisie on demand zal de adverteerders nieuwe perspectieven bieden. Sponsoring zal daarbij ongetwijfeld het meest verspreid zijn. Creatievelingen zullen nieuwe manieren bedenken om de televisiekijker aan te zetten om met het merk te interageren. Bijvoorbeeld tv-spots waarin een proefrit wordt voorgesteld. Voor de generalistische zenders vormt digitale televisie ook een antwoord op de reclameverzadiging door de plaatselijke aanpassing van de spots. Dit betekent dat de televisiekijker uit Knokke niet noodzakelijk dezelfde reclame te zien krijgt als de kijker uit Hasselt die nochtans naar hetzelfde programma kijkt. Het klopt dat dit een gevaar inhoudt voor de kranten. Maar zelfs al groeien nieuwe media deels ten koste van de bestaande, we stellen vaak vast dat ze er ook een verrijkend effect op hebben. De strip heeft niet geleid tot de dood van het boek, de tv verdrong de radio niet en het internet luidde evenmin het einde van de televisie in.” Digitale televisie staat ook voor interactiviteit. Wat stelt u voor? “Via zijn afstandsbediening krijgt de televisiekijker in de toekomst toegang tot sms, televoting, de elektronische programmagids, e-mail, on-line bankdiensten, vakantieboekingen, het gemeentebestuur,…” Zal iDTV dan in de plaats treden van de pc of van het internet? “Neen, beide vullen elkaar aan. Wij boren een nieuwe markt aan voor mensen die niet surfen, gewoon omdat ze bang zijn of omdat ze geen pc hebben. De basis settop box, de decoder die toegang geeft tot digitale televisie, zal ongeveer 200 euro kosten. Met andere woorden 15 tot 20% van de prijs van een pc! Voor wie al een pc heeft en vaak surft, vormt iDTV dus een ‘extraatje’.”
Moet de overheid digitale televisie financieren? “Neen, behalve voor e-government. Maar het zou welkom zijn dat de regering een belastingvermindering hanteert voor de aankoop van de settop box. Zo kan Vlaanderen de achterstand inzake digitale uitrusting wegwerken. Bovendien is dit goedkoper dan het subsidiëren van de pc-aankoop. Of het publiek de oprichting van nieuwe zenders moet financieren, is een beleidskeuze. Ik wijs er nogmaals op dat het creëren van digitale zenders geen dure aangelegenheid is en ons platform evenmin!” Betekent dit het einde van de kostenloze televisie? “Ons concept van digitale televisie blijft wat de tarieven betreft bijzonder toegankelijk. Ik verwacht geen Amerikaanse situaties. Daar bestaat het basisaanbod uit een heel beperkt aantal zenders en moet er voor al het overige worden bijbetaald. Televisie is in Vlaanderen altijd heel goedkoop geweest en werd zelfs als gratis gezien. Waar het echter op aankomt, is dat er een goede service, goede films en een goede signaalkwaliteit worden geleverd.” Wat is de ‘killer application’ van digitale televisie? “De ‘on demand’ mogelijkheid, meer bepaald televisie op verzoek. Stel u voor dat u het nieuws van 19 uur pas om 23 uur wil bekijken, of uw favoriete feuilleton op donderdagochtend, terwijl het op dinsdagavond werd uitgezonden…” Met de hulp van de VMMa, engageert Telenet zich dus volop in de iDTV-strijd. Voor de Vlaamse televisiekijker niets dan voordelen!
37
Sterk in film en sport KANAALTWEE werkte vorig jaar een opvallende campagne uit met het reclamebureau Germaine, om de 4 grote programmatiepijlers van de zender in de kijker te zetten: ‘Ga op in Film’, ‘Beleef Reality’, ‘Verslind Series’ en ‘Ruik Sport’ . De campagne, die een ‘beleving’ verbindt met een genre waar KANAALTWEE – zeker naar twintigers en dertigers – sterk in staat, kreeg heel positieve reacties. Een andere spraakmakende campagne was die voor het derde seizoen van de Amerikaanse topserie 24, waarbij KANAALTWEE de Vlaamse bevolking waarschuwde voor een virus. Als ‘filmzender’ bevestigde KANAALTWEE zijn sterke reputatie. Minstens 6 dagen op 7 verwende KANAALTWEE zijn kijkers met film; er kwamen thema-avonden en specials (Oscarmarathon, Halloween, Cult Nights) maar het was vooral de cyclus van wekelijkse filmpremières die de filmliefhebbers in grote getale op KANAALTWEE deed afstemmen, met toppers als Lord of the Rings, Rush Hour 2 en Alias. Bij de kijkcijfertoppers domineerden de live sportuitzendingen de toptien van 2004, met veldrijden en vooral veel voetbal: de WKkwalificaties, vriendschappelijke wedstrijden van de Rode Duivels, de UEFA-matchen van Club Brugge en de Beker van België. Ook evenementen als Domino Day deden het goed.
38
2004 was voor KANAALTWEE geen makkelijk jaar. Sporza kwam als nieuwe concurrent op de markt en het anders druk bekeken Big Brother stond niet langer geprogrammeerd. Bovendien blijven de sterke lokale programmering van VTM en Eén, én de opkomst van themakanalen, internet en dvd een uitdaging vormen voor KANAALTWEE. Toch hield de zender goed stand en kon het jaar worden afgesloten met een gemiddeld marktaandeel van 6% algemeen en 8,5% op de reclamedoelgroep VVA 18-44.
Marktaandeel Vlaamse zenders (universum VVA 18-44) Bron: CIM/audimetrie
14% 12%
VT4
10%
KA2 8% Canvas 6% ’98
’99
’00
’01
’02
’03
’04
KANAALTWEE • commerciële film-, series- en sportzender • bestaat sinds 1995 • station manager: Jo Nachtergaele • www.kanaaltwee.be • Vlaamse Media Maatschappij nv www.vmma.be
Het is niet langer JIMtv. Iedereen had het toch steeds over ‘JIM’, dus kon de zender dit al net zo makkelijk als officiële naam gebruiken. En verder bleef de zender ook gewoon doen waar hij al sinds de start goed in is: alles belichten waar jonge mensen mee bezig zijn. En dat is veel meer dan muziek alleen. Dat die missie geslaagd is, mag duidelijk zijn: ook in 2004 was JIM de best bekeken jongerenzender in Vlaanderen.
Zeg maar “JIM”
Dichtbij de jongeren staan wil ook zeggen: nieuwe en vernieuwende programma’s brengen. Populair waren vooral de docureeks Gumball 3000, over de veelbesproken rally van Parijs naar Marokko en terug naar Cannes; Caramba!, een muziekmagazine van Jan Van den Bossche met live publiek; Tuning TV, over het fenomeen autotunen; en De Kevin Keyart Show, een tongue in cheek mediamagazine. Nieuw en erg geliefd was ook het programma Cityhoppin’ in samenwerking met De Morgen, dat elke week in printversie verscheen in de krant. Op commercieel gebied vonden steeds meer adverteerders de weg naar JIM voor bijzondere vormen van samenwerking. Zo sloeg de zender de handen in elkaar met Coca Cola voor ‘Create Your Night’, een co-productie met de adverteerder. De originaliteit werd beloond: over het heel jaar bekeken, stegen de reclame-inkomsten met 4,3% ten opzichte van 2003. Ook qua look en feel blonk JIM uit. De zender ging op de Duitse televisiebeurs Eyes & Ears aan de haal met de award voor Best Integrated Campaign, een bekroning voor de uniformiteit van look op het scherm, in advertenties en on the field. Zo werd de kusttram door middel van affiches omgevormd tot een heuse JIM-tram. JIM is al sinds zijn start in 2001 de meest bekeken jongerenzender in de leeftijdscategorie 13 tot 30 jaar.
Bereik JIM 2004 (1 min. Opeenv. 13-30) Per dag
9,9%
Per week
32,5%
Bron: CIM/audimetrie
Per maand 54,8%
JIM • commerciële jongerenzender • bestaat sinds 2001 • station manager: Michael Dujardin • www.jim.be • Vlaamse Media Maatschappij nv www.vmma.be
“JIM is de enige zender die én interessante programma’s én goede muziek uitzendt. Ook hoop ik later zelf vj te kunnen worden op jim, dus kijk ik hoe de anderen het doen” Nathalie, 18 jaar
39
Scharnierjaar aan de Schelde 2004 was voor ATV een scharnierjaar – en niet alleen omdat het hele gebouw werd gerenoveerd. De Antwerpse zender kreeg na 11 jaar een nieuw logo en op het scherm kwam er een complete restyling. De regie-achtergrond tijdens het nieuws verdween en de nieuwslezers presenteren nu vanuit ‘een loft aan de Schelde’. Ook inhoudelijk veranderde ATV. Zo bracht de redactie dankzij de inzet van handige dv-cameraploegen nog meer nieuws uit de regio. Het ATV-team lanceerde een heleboel nieuwe programma’s. In Achter de Sluizen konden kijkers het wel en wee volgen van iedereen die in de haven werkt: van havenarbeiders en expediteurs tot natiebazen. Bekende Antwerpenaren vaarden mee met Carl Huybrechts in Den Boot, waarin ze vertelden over hun relatie met hun stad. In de zomer volgde ATV in Blankenberge Plage Antwerpenaren die in Blankenberge op vakantie gaan. Niet Te Min bracht het dagelijks leven van werknemers in een beschutte werkplaats in Antwerpen. En John Verbeeck kreeg zijn eigen culinaire programma De streek van Verbeeck. Om de vernieuwing te ondersteunen, stelde de redactie een missie op. Het doel van ATV is om bij alle mensen die in hun zendgebied wonen, werken en leven, beschouwd te worden als het meest betrouwbare, interessante en geliefde (communicatie-) medium voor nieuws over en rond de Antwerpse regio en haar inwoners. Bij ATV staat de kijker centraal. De zender wil kijkers prikkelen in een zelfbewuste maar relativerende stijl, kritisch maar vergevingsgezind, waar het past met een vleugje humor.
40
ATV maakte in totaal meer dan 500 uur Antwerpse televisie, door steeds meer streekgenoten bekeken. Intussen zijn er zo’n 281.000 kijkers per dag: een stijging van 8% ten opzichte van 2003. In oktober ging een totaal vernieuwde website on line. Naast een dagelijkse opvolging van het nieuws, kunnen op de site nu ook reportages bekeken worden.
*
“Als ik er wat aan te zeggen had, liet ik mijn Waaslandse trots vallen en Beveren annexeren bij Antwerpen als we dan terug ATV op de televisie zouden kunnen krijgen! (Enfin, bij wijze van spreken.) Kunnen jullie er wat aan doen om ATV terug te krijgen in Melsele, Kallo, Kieldrecht, Verrebroek en Doel? Wij wonen compleet in Antwerpen en de haven ligt naast onze deur. Ik blijf ATV missen. Kunnen jullie stappen ondernemen om ATV terug op de kabel te krijgen, aub?” Mvg, Hildegarde (e-mail van 14 maart 2005)
ATV • lokale zender voor de regio Antwerpen • bestaat sinds 1993• directie: Frank Bell • www.atv.be • regie: RTVM nv www.rtvm.be
De toekomst van de Europese audiovisuele markt veiligstellen Onder deze titel publiceerden de Europese verenigingen van commerciële omroepen (ACT voor Televisie en AER voor Radio) en van de uitgevers (EPC) gezamenlijk een White Paper teneinde de concurrentievervalsing van de audiovisuele sector door de openbare omroepen aan de kaak te stellen.
The Association of Comm ercial Television in Europ e (ACT), Association Europ éenne des Radios (AER) and the European Publishers Council (EPC) wholeheartedly support the co -existe nce of public and private broadcasting in Europe bu t believe that the system has become unbalanced and is in need of urgent reform . Years of over-funding and under-regulation of Publi cly Funded Broadcasters (PF B’s) – incumbent TV and rad io broadcasters with public ser vice remits funded eat he r wholly through State Aid or through a combination of State Aid and commercial revenues including advertising – has undermined the competitiveness of the television and radio indust ries as well as adversely affecting the related sector s of multi-channel television, TV programme pro duction, press and intern et content. The result is an unpreced ented level of market distortion in a liberalised market which is undermining the ver y foundati on of Europe’s unique system of incumbent, Pu blicly Funded (or part Publicly Funded) Broadcast ers operating alongside private broadcasters. Publicly Funded Broadcast ers received State Aid equalling a massive € 15 bil lion in 2001 (more than € 82,2 billion between 199 6-2001). The magnitude of this subsidy effectively makes Publicly Funded Broadcasting the third mo st subsidised ‘industry’ in Europe. At the same time that State Aid to Publicly Funded Broadcasters has been increased, competition continues to be un dermined by a lack of regulator y rigour that gu arantees fair competition as well as prolonged Comm ission inaction despite numerous Court judgem ents in the area.
De Persgroep, die deel uitmaakt van de European Publishers Council en in de ACT vertegenwoordigd is via de Vlaamse Media Maatschappij, onderschrijft ten volle de inhoud van deze White Paper en wil er toe bijdragen deze onder de aandacht te brengen van de overheid. Daarom publiceren wij hierna een uittreksel uit de samenvatting waarmee deze White Paper opent. De volledige tekst is beschikbaar op www.epceurope.org.
Unfair competition manif ests itself in PFB behaviou r including: • Misusing their strong and often leading positions acr oss Europe in the audience and revenue markets; • Fostering a growing dis crepancy between the mi ssion statements and the actual activities of Europe’s Publi cly Funded Broadcasters; • Distorting competition on both the output and input markets for televisio n and radio as well as the related markets of multichannel television, nice-r adio provision, television progra mme production, internet content and the press; • Capturing commercial revenues in addition to Sta te Aid outside the context of article 86 of the Treaty as applied to other liberal sec tors; • Increasing confusion in the limits of their mission statements and their actual activities. At stake are the interests of key stakeholders in the European Audiovisual ind ustry including governmen ts, Publicly Funded Broadcast ers themselves, private me dia owners, advertisers and, most importantly, viewers, listeners, users and reade rs… While ACT, AER and EPC support public ser vice bro adcasting, we do not suppo rt activities which distort ma rkets or run contrary to the letter and the spirit of the Treaty. We believe that ma ssive amounts of State Aid combined with inapprop riate regulation affect tra ding conditions and competiti on within Member States in a way that is contrary to the common interest… With clearly defined rem its (subject to proper scrutiny) and a relevant reg ulator y framework, single funded PFBs can provide distinctive programming , retain their audience share and support fair and open liberalised markets. Unfortunately, a lack of po litical will, unimaginable in other sectors, has and con tinues to undermine the European Audiovisual ma rket across Europe. Lef t unchecked, this could put the future of a vibran t pluralistic European Audio visual industry at risk, and call into question the cre dibility of the Commission as a champion for free ma rkets and fair competition .
41
Laten we maar meteen met de deur in huis vallen. Wordt de VRT overgefinancierd en verstoort ze de markt voor radioreclame? Is de klacht van de VMMa terecht? “Het is 1 van de vele klachten. Al sinds de jaren ’90 komen er bij de Commissie klachten binnen tegen openbare omroepen op basis van de regels voor overheidshulp, de ‘state aid rules’. In het begin, toen ik daar zelf voor verantwoordelijk was, wisten we niet zo goed hoe we daar mee moesten omgaan, want er waren eigenlijk geen specifieke regels voor die sector.” “Om te beginnen was het niet duidelijk wat de openbare dienstverlening van een omroep precies inhield. De Commissie heeft toen wijselijk beslist dat de bevoegde overheden – nationale, of bij ons de Vlaamse – zelf moeten bepalen hoever die openbare dienstverlening in de media gaat. Maar dan wel vanuit de bekommernis dat het medialandschap pluralistisch moet blijven. En dat de openbare zenders als taak hebben te zorgen voor sociale, culturele en algemeen-maatschappelijke informatie.”
42
“Klacht tegen de openbare omroep is gegrond” Over enkele weken – wellicht nog voor u dit leest – spreekt de Europese Commissie zich uit over de klachten die de Vlaamse Media Maatschappij in 2004 tegen de openbare omroep heeft ingediend. Krijgt de VRT van de Vlaamse overheid meer geld dan ze nodig heeft om haar publieke opdracht te vervullen? En hanteert de openbare omroep dumpingtarieven voor radioreclame die de markt verstoren? De antwoorden op die vragen zullen mee bepalen hoe in Vlaanderen nog een concurrentieel televisieen radiolandschap kan bestaan. Hoé die antwoorden zullen klinken, daar wil Karel Van Miert niet op gokken. Maar dàt de klachten gegrond zijn, dat vindt hij wel. En hij kan het weten. Van Miert was 10 jaar lang lid van de Europese Commissie, van 1989 tot 1999. Vanaf 1993 was hij verantwoordelijk voor concurrentiebeleid. ‘De machtigste man van Europa’, noemden ze hem toen. De man die Europa heeft klaargemaakt voor vrije concurrentie, over concurrentie én pluralisme in de media. door Stef Wauters
En daarvoor moeten ze belastinggeld krijgen. Maar de klacht, in Vlaanderen en in veel andere landen, is juist dat de dotatie niet in verhouding staat tot de eigenlijke opdracht van de openbare omroep en dat ze die opdracht overschrijdt. Is dat ook zo? “De Commissie hanteert nu een aantal duidelijke principes. Ten eerste moet er een klare en precieze definitie zijn van de openbare dienstverlening. En die moet goed gemotiveerd zijn. Als men bijvoorbeeld zou bepalen dat sportrechten exclusief onder die openbare taak vallen, dat kan natuurlijk niet. Er moet ook een duidelijk onderscheid zijn tussen die openbare dienstverlening en de commerciële activiteiten van een openbare omroep. En de omroepen moeten daarvoor een gescheiden boekhouding hanteren. Alle commerciële diensten die ze aanbieden, moeten bovendien marktconform zijn. Als ze bijvoorbeeld hun archief uitbaten, dan mogen commerciële dochters daar geen voordeliger tarieven voor krijgen dan private bedrijven. En tenslotte: dat moet allemaal gecontroleerd worden door een onafhankelijke autoriteit. En dat is hier in Vlaanderen toch heel problematisch. Nu is de overheid rechter én partij. Op basis van die regels denk ik dat de klacht van de VMMa in elk geval gegrond is. Maar wat de beslissing zal zijn, daarover kan ik me niet uitspreken. Ik heb niet het hele dossier.” Uw opvolger, Europees Commissaris Mario Monti, zegt dat de massale overheidssteun aan openbare omroepen in Europa marktverstorend werkt. Als er 1 ding is waar Europa altijd snel en kordaat tegen optreedt, dan is het wel tegen marktverstoring en concurrentievervalsing. De openbare omroepsector is de op 2 na zwaarst gesubsidieerde sector in Europa en men houdt daar zo vroom de handen vanaf. Weegt de politiek dan zo zwaar op dat dossier? “Ja, media liggen politiek héél gevoelig. Ik heb zelf indertijd studies laten uitvoeren naar de financiering van openbare omroepen. In Spanje bijvoorbeeld kon niemand daar toen wijs uit worden. De meeste regeringen wilden ook niet dat de Commissie zich met media zou bemoeien. En dan is er nog de heel efficiënte lobbymachine van de openbare omroepen zelf. Hun offensief heeft toen trouwens geleid tot het protocol van Amsterdam, een poging om de Europese Commissie aan de kant te dringen.” “Toen sommige private omroepen naar het Europees gerecht stapten om een klacht in te dienen tegen de Europese Commissie omdat die gezien de felle weerstand van de meeste regeringen niet optrad, waren wij eigenlijk blij. Want het gerecht heeft toen kunnen oordelen dat de Commissie wel degelijk bevoegd was om op te treden! Wel is het zo dat wegens de weerstand van de regeringen is het allemaal zo traag is gegaan.”
De VRT is na de klacht van de VMMa in het tegenoffensief gegaan en zegt dat ze niet over- maar ondergefinancierd is. “Ik denk toch dat het nogal duidelijk is dat de VRT het nodige geld heeft om op alle deelgebieden van het medium mee aan de top te staan. Dan komt het me toch verwonderlijk over dat ze zeggen dat ze niet genoeg geld krijgen.” Maar ze zeggen: ze willen van ons opnieuw een niche-zender maken. Bestaat dat gevaar? “Nee ik ben ervan overtuigd dat de overheid dat niet zal laten gebeuren. Het concept van de Commissie is altijd geweest: de openbare omroepen moeten een breed aanbod hebben, met ook bijvoorbeeld sport, maar wel gelinkt aan de openbare opdracht. Dus ze moeten ook wezenlijke inspanningen doen op bijvoorbeeld cultureel vlak. En dat is nu 1 van de discussies: brengt de VRT wel genoeg cultuur, want dat is juist 1 van haar opdrachten.”
“Laten we er geen doekjes om winden: als er destijds geen private concurrentie was gekomen, zou de openbare omroep vandaag ook veel minder snedig en aantrekkelijk zijn.” Je kan natuurlijk ook nog een veel fundamenteler vraag stellen: is er eigenlijk wel een openbare omroep nodig? Kan de markt dat niet allemaal zelf organiseren? Is de openbare omroep nodig om bijvoorbeeld het pluralisme te garanderen? In de schrijvende pers zijn er alleen private initiatieven en die veelheid zorgt net voor het zo geroemde pluralisme in onze media. Daar is geen openbare krant voor nodig. “De historiek is anders. We komen in heel Europa uit een monopoliesituatie waarin er alleen openbare zenders waren. Overal heeft de overheid de uitdaging gekend om concurrentie toe te laten en ze zijn gelukkig tot de conclusie gekomen dat er plaats moet zijn voor een openbare omroep, niet alleen om aan te bieden wat commerciële zenders niét bieden, maar ook omwille van het
noodzakelijke pluralisme. Inmiddels zitten we wel met de discussie of de meeste openbare omroepen zich niet als gewone commerciele omroepen zijn gaan gedragen en of ze hun eigenlijke publieke opdrachten nog wel trouw blijven. Maar we moeten toch voorzichtig zijn: kijk naar Amerika, daar vind je alle omroepen nu in 1 hoek, daar is het gezond pluralisme écht in gevaar. Het is dus belangrijk dat er een sterke openbare omroep is. Maar tegelijk moeten de private zenders voldoende middelen uit de markt kunnen halen om voluit te concurreren. Want laten we er geen doekjes om winden: als er destijds geen private concurrentie was gekomen, zou de VRT vandaag ook veel minder snedig en aantrekkelijk zijn. ” Er moet dus een sterke openbare omroep zijn. Maar volgens de VRT kan dat alleen met gemengde financiering. Bert Degraeve [voormalig gedelegeerd bestuurder van de VRT, red.] zei indertijd dat hij reclame nodig had, niet zozeer voor het geld, maar om het bedrijf marktgericht te leren werken, essentieel om de VRT dynamischer te maken. Volgt u die redenering? “Nee, dat is van 2 ruiven willen eten. Van de ene kant een pak belastinggeld innen, en van de andere kant, in omstandigheden die een groot voordeel bieden, gaan concurreren met de private sector. Dan krijg je een scheefgetrokken situatie.” Er zijn mensen die beweren dat de politiek hier de openbare omroep nooit zal durven terugdringen, omdat ze te machtig is. De VRT is een politieke factor die carrières kan maken en breken. “Ik denk dat het systeem inderdaad scheef hangt. Als de omroep zo dominant wordt, zijn er nog maar weinigen in de politiek die durven opstaan en zeggen dat ze haar rol te buiten gaat. Of die durven ingaan tegen de redenering dat de VRT alles mag wat niet verboden is, zoals bij de oprichting van Sporza. Dat durft men niet. En er is geen onafhankelijk orgaan om dat wel te doen…” Je komt nu dus in een conflict terecht tussen de openbare omroep en de politiek, een krachtmeting? “Dat is juist. Maar de politiek moet de scheidsrechter zijn. Dat is haar rol en verantwoordelijkheid en als men daartoe niet de moed heeft moet die opdracht worden toevertrouwd aan een deskundig en onafhankelijk orgaan met reële macht.”
43
Aard verschuiving in de ether 2004 was ronduit een fantastisch Q-jaar. De uitwerking van het nieuwe frequentieplan betekende voor Q-music een frequentieswitch en het begin van een spectaculaire stijging van het marktaandeel op de doelgroep: van 10,7% in de eerste helft van 2004 naar 18,7 % aan het eind van het jaar. Waar voordien een dertigtal frequenties met zwak vermogen nodig waren om in heel Vlaanderen beluisterbaar te zijn, volstaan nu 5 frequenties. De technische overgang verliep vlekkeloos en Frequentieman zorgde voor een succesvolle communicatiecampagne rond de omschakeling.
44
*Q in cijfers
Q-music veroorzaakte vorig jaar een aardverschuiving in het Vlaamse radiolandschap. Uit de cijfers van het CIM-luisteronderzoek bleek dat het marktaandeel van de jonge radiozender steeg van 6,8% in de eerste helft van 2004 naar 11,2% in de tweede helft van 2004. Een toename van 64%, die mede te danken is aan de frequentieswitch en de bijhorende communicatiecampagne, maar in de eerste plaats natuurlijk aan de uitstekende radio die Q voor de doelgroep weet te maken. Bij de belangrijkste doelgroep voor adverteerders, de 18- tot 44-jarigen, was de groei nog spectaculairder: van 10,7% naar 18,7% of een stijging van maar liefst 75%. Q-music werd hierdoor de tweede grootste radio bij de 18-44 jarigen. Meer radioluisteraars dan ooit zijn ervan overtuigd: Q is good for you. Eind 2004 luisterden dagelijks meer dan 666.000 Vlamingen naar Q-music, tegenover 471.000 in de eerste helft van 2004.
Exclusief gesprek met Frequentieman “Het geheim van mijn succes? Mijn mooie pakje!” Aan het programmaschema werd weinig gesleuteld. De basisdoelstelling blijft dezelfde: professionele radio maken met een goede mix tussen muziek en woord; en betrouwbare informatie bieden voor de jonge, actieve volwassenen. De klemtoon kwam nog meer op muziek te liggen onder het motto ‘Minimum Talk, Maximum Music’. Het hele blok van 10 tot 16 uur werd gestroomlijnd zodat, ondanks wisselende presentatoren, het toch 1 geheel blijft: office-radio voor de werkende luisteraars. Daarvoor komt het ochtendblok dat op onnavolgbare wijze in gang getrokken wordt door Deckers en Ornelis in de D&O Ochtendshow (van 6 tot 9 uur). De baseline ‘Q is good for you’ werd nog nadrukkelijker uitgespeeld met gevarieerde, spectaculaire acties en showcases van Marco Borsato, Joe Cocker en Clouseau. Bij de acties is niet het aantal, maar de kwaliteit belangrijk, zoals de winnaar van de Mastercard-wedstrijd die begin 2004 in 1 dag 25.000 euro mocht besteden. Na de succesvolle campagne rond de frequentiewissel volgde een imagocampagne om de nieuwe situatie op het vlak van ontvangst ten volle te benutten. De nieuwe imagospot die voluit de ‘Q is good for you’-boodschap brengt, werd naast de televisiecampagne voor het eerst ook in de bioscoopzalen vertoond. De imagocampagne werd in het najaar op televisie nog 2 keer herhaald. Tijdens de zomermaanden meerde het Q-jacht aan in verschillende Vlaamse havensteden: Antwerpen, Oostende en Blankenberge. De Q-dj’s verzorgden vanop deze locaties een zomers live-programma, dat op massale belangstelling van de vakantiegangers kon rekenen. In september sierden Deckers en Ornelis affiches van 20 vierkante meter om de start van het nieuwe seizoen van D&O aan te kondigen. Deze affichecampagne werd in november nog eens herhaald. Steeds meer adverteerders namen Q-music op in hun radioplan. Bedroeg het aandeel in de totale radioreclame in Vlaanderen in januari 2004 10,4% (volgens MDB – Brutobestedingen), in december was dit al gestegen tot 16,2%. Qua reclame-inkomsten haalde Q-music langzaamaan Radio 2 in: over het hele jaar genomen bedroeg het verschil met Radio 2 minder dan 2%. In absolute cijfers stegen de reclamebestedingen bij Q-music van een goede 6,5 miljoen euro in 2003 naar net geen 10 miljoen euro in 2004. Deze stijging overtrof alle verwachtingen. Eind december nam het Nederlandse Talpa International 4FM over. Het nieuwe management besliste om een samenwerking met Q-music op te zetten, onder andere op commercieel vlak. Belangrijkste gevolg hiervan is dat de geïntegreerde regie van Q-music vanaf 1 januari 2005 ook de regie voor 4FM doet.
Q-music • commercieel radiostation • bestaat sinds 2001 • directie: Peter Bossaert • www.q-music.be • Vlaamse Media Maatschappij nv www.vmma.be
Hallo, Frequentieman? Ja, u spreekt inderdaad met dé wereldwijde specialist inzake radio-frequenties. Wat kan ik voor u doen? U heeft de campagne van Q-music met succes volbracht. Ik heb ervoor gezorgd dat iedereen in Vlaanderen wist waar hij Q-music kon ontvangen. Onderzoek heeft nu zelfs aangetoond dat ik dat uit-ste-kend heb gedaan! De bestaande luisteraars schakelden moeiteloos over en steeds meer luisteraars verklaarden dat zij Q-music nu beter ontvangen. Maar ik had het er voor over, hoor. Ik doe alles voor Q. Toch wil ik ook de technische ploeg vermelden. In de nacht van 26 op 27 mei 2004 moesten zij in enkele uren tijd tientallen zenders uitschakelen, van frequentie veranderen en weer activeren. Wat is het geheim van uw succes? Zonder twijfel: mijn mooie pakje. Dat heb ik zelf ontworpen. Althans, ik heb de kleuren zelf gekozen. Eén week voor D-Day startte ik met een teasingcampagne. U weet wel, eerst een beetje de nieuwsgierigheid opwekken. Ik had advertenties gekocht in kranten, ik zorgde voor spotjes op tv, en ik trok heel Vlaanderen rond om mijn kop te tonen. De media kwamen zelfs tot bij mij! Iedereen vroeg zich af: wie is toch die man in dat mooie pakje? Q-music heeft veel aan mij te danken. Maar nu hebben Deckers & Ornelis het van me overgenomen. Ze doen dat goed, ja. Maar ik wens ze veel succes toe. (Zucht) Want roem is niet altijd gemakkelijk, dat kan ik u wel zeggen.
45
Paratel maakt televisie
Eind 2003 besliste de Vlaamse Media Maatschappij om haar Nieuwe Media-activiteiten onder te brengen bij Paratel, dat zijn sporen in het digitale strijdperk al had verdiend door als eerste tv-programma’s met vaste en mobiele telefonie te verbinden. In 2004 werden beide businessculturen samengebracht en werd een nieuw managementteam samengesteld. Paratel breidde zijn productlijnen uit van 2 naar 5, zette de eerste stappen in het iDTV-verhaal en verrijkte op digitale wijze een tiental tv-programma’s voor de VMMa. “De nieuwe wind leverde Paratel vorig jaar nooit geziene omzetcijfers op en een verdubbeling van het netto resultaat”, zegt Yannic Beckers, algemeen directeur van Paratel. Naast het IVR-platform (Interactive Voice Response) en de activiteiten op het vlak van mobiele communicatie, nam Paratel het beheer over van alle Teletext- en internetkanalen van de VMMa-zenders en hun advertentieregie. Paratel leverde vernieuwde websites af voor programma’s van VTM, KANAALTWEE, JIM en Q-music. Het webteam bouwde de b2b-site van de VMMa, een pareltje qua design én techniek, die dankzij een revolutionair CMS (Content Management System) automatisch van verse inhoud wordt voorzien.
46
Het project ‘Vlaanderen Interactief’ rond iDTV, in samenwerking met de VMMa, Telenet, VRT, VT4 en de Vlaamse overheid, geeft Paratel een belangrijke voorsprong bij deze nieuwe vorm van interactiviteit. Het ging om een proefproject waarbij 300 gezinnen via een settop box interactief kunnen kijken. Voor de eerste keer in Vlaanderen werd het mogelijk om via een eenvoudige druk op de knop van de afstandsbediening te stemmen. In dit concrete geval kon de kijker zijn favoriete Idool op die manier verkiezen. Deze toepassing werd ontwikkeld in Native JAVA voor MHP, meteen een wereldprimeur die in de buitenlandse gespecialiseerde vakpers niet ongezien voorbij ging. Maar er zijn nog andere toepassingen voor de kijker: hij zal via de afstandsbediening ook zijn mening over het gespreksonderwerp van een talkshow kunnen ventileren of een geadverteerd product uit een reclamespot bestellen. Een laatste ontwikkeling in interactieve digitale televisie is de digitale Teletext voor de zenders van de VMMa. Deze komt nu uit de ‘laboratoriumfase’ en is klaar voor het grote publiek. Paratel zal in 2005 ook iDTV-applicaties bouwen voor andere zenders, productiemaatschappijen en adverteerders uit diverse sectoren.
interactiever dan ooit
Yannic Beckers: “Stemmen voor je Idool via de afstandsbediening” “ In februari 2004 startte Paratel in opdracht van het productiehuis Endemol met call tv in Vlaanderen en Wallonië”, zegt Yannic Beckers. “Voor de programma’s Puzzeltijd op VTM en Le Mot Gagnant op RTL/TVI bouwden we een performant IVRplatform uit, dat duizenden oproepen tegelijk afhandelt en de statistieken live doorgeeft naar de regie. Dit inspireerde ons ook om applicaties te ontwikkelen die vooropgenomen tv-programma’s een live tintje geven. Terwijl Qui sera Multimillionaire op RTL/TVI en Miljoenenjacht op VTM werden uitgezonden, speelden duizenden kijkers thuis live mee met een kijkerswedstrijd en werden de namen van de winnaars op het scherm getoond. Dat leidde tot een verhoogd interactief gevoel.” Een van de hoogtepunten voor de interactieve tv-kijkers was de Idool-finale. “Qua performantie werden de verbindingen met de mobiele telefonie-operatoren vorig jaar hard op de proef gesteld. Daar waar tijdens de finale van Idool in 2003 de langzaamste smsstem er meer dan 33 minuten over deed om van de operator tot bij de servers en applicaties van Paratel te geraken, verkleinde dit in 2004 tot minder dan 30 seconden. 84% van de stemmen werd feilloos afgehandeld in minder dan 10 seconden.”
Paratel heeft nog meer sms-toepassingen op zijn naam staan. “We ontwikkelden, onder meer voor BIAC, een sms-gestuurde databaseconnectie die vliegtuigpassagiers op de hoogte houdt van aankomst- en vertrektijden. Voor KANAALTWEE maakten we een digitaal geanimeerde kerstman, die sms’jes met kerstwensen op het scherm voorleest dankzij het ‘text to speech’principe en voor P-Magazine lanceerden we een mms-service waarbij de abonnees met een mms-toestel de ‘babe van de week’ op hun mobieltje kregen toegezonden.” “We experimenteerden ook met nieuwe technologieën. Zo slaagde Paratel erin kortingscoupons en toegangstickets via sms te versturen. Hiervoor werd niet een gewone streepjescode, maar een 2D-barcode verstuurd. Een normale barcode op een gsm kan immers moeilijk of niet door gewone barcodescanners worden gelezen. De ontwaarding van de 2D-coupon gebeurt door de sms voor de barcodescanner in het winkelpunt te houden, die alle gegevens wegschrijft in een database en een persoonlijke welkomstboodschap op een scherm weergeeft.”
47
www.hln.be In anderhalf jaar tijd uitgegroeid tot de grootste nieuwssite van België. De site kreeg maar liefst 733.366 unieke bezoekers in december: 90.000 meer dan de tweede grootste nieuwssite, die op dat moment al 8 jaar on line was... www.hln.be was de snelst groeiende site van 2004. De website biedt 6 redactionele kanalen. Het Kanaal Nieuws is onderverdeeld in België, Multimedia, Bizar, Showbizz, Buitenland, Wetenschap, Economie, Gezondheid en Het Weer. Het Kanaal Sport brengt Belgisch voetbal, Buitenlands voetbal, Champions League/UEFA, Wielrennen, Tennis, Auto- en motorsporten en Meer Sport. In Kanaal Fun vind je Games, on line spelletjes en de Gouden Spelen – die erg populair zijn. 60% van de mensen die meespelen met het voetbalspel de Gouden Elf, doet dat on line. Kanaal KIDS werd vorig jaar gestart en is een wereld op zich met Disney, Studio 100 en Leerrijke sites. In het Kanaal Auto lees je Auto nieuws en Auto reportages. Het Kanaal Reizen brengt Reisnieuws, Reislinks, Reisreportages en Aanbiedingen (Citytrips, Hotels, Vluchten, Promoties, Last Minutes, Vakantiewoningen, Verre bestemmingen en Wintervakanties). De vroegere site check-in.be werd vorig jaar geïntegreerd in het Kanaal Reizen. Dankzij dit uitgebreide aanbod aan informatie en entertainment, is www.hln.be dan ook dé familiesite bij uitstek. Profiel Vooral families met kinderen 54% mannen / 46% vrouwen Selectief in categorie 35-54 58,7% getrouwd met kinderen 76.6% is actief werkend
48
Piepjong maar sterk on line Wat Paratel doet voor de websites van de VMMa, doet de afdeling Nieuwe Media voor Aurex. Met een dertigtal mensen staat ze in voor de site van Het Laatste Nieuws – www.hln.be – en voor de zogenaamde rubriekensites www.autozone.be, www.immonet.be en www.yezzz.be.
Aurex startte relatief laat met zijn websites, in 2002. De directie heeft gewacht tot er een algemeen stijgende markt was van advertentie-inkomsten en wilde vooral niet in het internetverhaal stappen voor ze eerst een solide businessmodel had uitgedacht. Het uitgangspunt was dat de media elkaar niet mogen beconcurreren, maar elkaar moeten versterken. Daarom heeft Aurex er bijvoorbeeld nooit voor gekozen om de krant gratis on line ter beschikking te stellen. Om dezelfde reden werd ook beslist om geen regionaal nieuws te brengen: dat is de core business van de papieren krant.
www.yezzz.be Werd in oktober vorig jaar overgenomen en telt 180.000 geregistreerde leden. Gebruikers kunnen quasi alles on line kopen en verkopen via veilingen of zoekertjes. Op de virtuele marktplaats vind je kleding, meubels en verzamelobjecten tot computers en hifi-apparatuur. In december 2004 was het aantal unieke bezoekers per maand al 409.000, een jaar eerder was dat nog maar 150.000. Bij de veilingen mogen verkopers gratis adverteren. Ze betalen alleen een transactievergoeding bij een succesvolle verkoop. Naast veilingen kan je op Yezzz.be ook tegen betaling zoekertjes plaatsen. Profiel 60% mannen - 40% vrouwen 58,1% families met kinderen 57,4% in leeftijdscategorie 25-44
www.autozone.be De grootste autosite van België. Autozone kreeg in 2004 gemiddeld 250.000 unieke bezoekers per maand, tegenover 100.000 in 2003. De tweetalige site beschikt over het grootste on line aanbod van tweedehandswagens. Begin 2005 heeft www.autozone.be haar content uitgebreid met een database waarin alle op de Belgische markt verkrijgbare auto’s zijn opgenomen, met al hun technische gegevens. Op de site kunnen bezoekers onder meer per merk, prijsklasse en jaar een wagen zoeken. Per zoekopdracht levert de site testrapporten met positieve en minder positieve punten voor dat bepaalde model en toont welke artikels er verschenen zijn over die wagen. Op de site staat ook praktische informatie over het aanschaffen van een auto. Profiel 72% mannen – 28% vrouwen 87% tussen 18-54 jaar 77% professioneel actief
Vorig jaar werd het Autozone-magazine gelanceerd, een maandelijks magazine met het volledige aanbod van de website. Bedoeling is de naamsbekendheid van Autozone.be te vergroten. Een deel van de zoekertjes blijft in de autobijlagen van de krant verschijnen. Zo komen lezers van de krant naar de site en omgekeerd. Autozone is vorig jaar uitgegroeid tot de marktleider van de Belgische autosites. Voor de advertentiewerving werd eind vorig jaar naast een externe regie ook de interne regie Targetonline opgericht. Dit zowel voor de verkoop van on line advertenties als voor het promoten van internet. De Morgen verzorgt zelf zijn website, maar maakt ook gebruik van Targetonline. De sites worden sober gehouden wat advertenties betreft. Je zal nooit eerst op een advertentiepagina komen om dan pas naar de artikels te mogen. De adverteerders kunnen bij Targetonline kiezen voor de twee grootste on line advertentieformaten in België. Dankzij deze formaten hebben de adverteerders voldoende ruimte om aan merkopbouw te doen. Bovendien halen deze grote on line advertenties hoge responscijfers.
www.immonet.be
De site mocht geen kopie worden van de krant, maar moest wel dezelfde uitstraling hebben voor een even breed publiek. Net als Het Laatste Nieuws biedt www.hln.be niet alleen algemeen nieuws en sport, maar ook entertainment. Vorig jaar startte www.hln.be met een Kids-kanaal en met een kanaal over reizen, naast het autokanaal. Die complete aanpak met 6 redactionele kanalen heeft succes: sinds haar lancering in juli 2003 groeide www.hln.be vorig jaar uit tot de grootste informatieve site van België. De site biedt waar mogelijk ondersteunende acties voor de krant. Zo werd in 2004 een on line promotieactie opgezet rond een cd van Pennenzakkenrock. Een kwart van de 40.000 deelnemers drukten de spaarkaart voor de cd af via internet, de punten haalden ze uit de krant. De websites www.autozone.be en www.immonet.be zijn in 2002 en 2003 gelanceerd vanuit de zoekertjespagina’s van de bijlage De Markt van Het Laatste Nieuws en De Morgen. De veilingsite www.yezzz.be werd in oktober vorig jaar overgenomen. Wat deze rubriekensites zo sterk maakt, is dat ze zeer functioneel en gebruiksvriendelijk zijn. Ze zijn database gedreven en bieden een heel ruim aanbod. Op www.immonet.be staan ruim 13.000 panden, op www.yezzz.be 250.000 artikelen en op www.autozone.be 14.000 occasiewagens.
Immosite die meer dan 13.000 panden on line aanbiedt, te koop of te huur. Ook nieuwbouw-zoekertjes staan op de site. De gebruiker kan zoeken per regio, gemeente, budget, of soort woning. Eind 2004 trok www.immonet.be 100.000 unieke bezoekers per maand. Uniek aan de site is dat hij meer dan alleen immobiliëninfo geeft. Wie een zoekopdracht uitvoert in een bepaalde gemeente kan bijvoorbeeld ook alle sociodemografische gegevens over de gemeente krijgen. De surfer kan ook oude prentkaarten of luchtfoto’s van de buurt bekijken. Hiervoor werkte de site samen met de promotieafdeling van Het Laatste Nieuws. Profiel Eerder vrouwelijk 86,3% in leeftijdscategorie 18-54 77% vol- of halftijds werkend
49
“Persoonlijke media zijn de massamedia van de toekomst” Vormen de ‘nieuwe media’ een bedreiging voor of een welkome aanvulling op de ‘traditionele media’? 7 jaar geleden schreef Monique van Dusseldorp, onderzoeker en expert op het vlak van electronische media, hierover het rapport ‘Future of the Printed Press, Challenges in a Digital World’ in opdracht van de Europese Commissie. Wat is er in die tijd veranderd? “De media worden op een heel andere manier ‘geconsumeerd’ dan toen. Er is een kracht van onderuit ontstaan die heel belangrijk is voor de massamedia van de toekomst.” De 7 opmerkelijkste ontwikkelingen op een rij. door Joris Van Roy
50
Trend 1: persoonlijke informatie (on line dagboeken) “Mensen zijn vandaag de dag veel meer bezig met eigen, ‘persoonlijke informatie’. Ze chatten, e-mailen, zetten foto’s on line en zijn continu bezig persoonlijke informatie toe te voegen aan dat hele grote netwerk. Internetters zijn bereid in hun relaties en gedrag op het net enorm veel informatie over zichzelf vrij te geven. Adverteerders kunnen daardoor ineens binnen het persoonlijke domein hun boodschap kwijt.” “Als je vandaag vakantiefoto’s op Flickr zet, komen daar gerichte advertenties bij. Als je Gmail van Google gebruikt, zijn jouw eigen woorden de ‘trigger’ voor kleine advertenties die in de rand verschijnen. Wie op MSN chat, of via MSN Spaces een on line dagboek bijhoudt, deelt meteen zijn muziekkeuzes.” “Er gaat nog wel wat mis, zoals wanneer ik zeg ‘Parijs, daar zou ik nooit naartoe willen’. Dan krijg ik wellicht toch een hoop aanbiedingen voor Parijs van touroperators. Maar die systemen worden intelligenter. En de meeste mensen ervaren die reclame niet als hinderlijk, juist omdat het binnen het eigen interessegebied valt.” Trend 2: privacy-probleem (iedereen kijkt mee) De keerzijde van de medaille: “Mensen realiseren zich niet dat hun hele leven zo stilaan herkenbaar en ‘doorzoekbaar’ wordt. Daar zitten absoluut gevaarlijke kanten aan. Je kan bepaalde inzichten hebben op je vijftiende maar je vindt het vast niet leuk als je werkgever die nog gemakkelijk kan terugvinden op je veertigste. Daar komt bij dat ook diegenen die hun informatie niet zelf on line zetten, via allerlei bestanden toch op een of andere wijze terug te vinden zijn – door het verenigingsblaadje van de sportclub bijvoorbeeld. Dat neemt natuurlijk alleen maar toe als steeds meer mensen allerlei foto’s en video’s met elkaar gaan delen. Denk alleen al aan de combinatie van
webcams op publieke plaatsen, digitale foto’s met lokatiebepaling, gezichtsherkenningssoftware en snel doorzoekbare databases.” “Als er geklaagd wordt over privacy, heeft dat vaak met de overheid te maken. We vinden dat die niet alles over ons hoeft te weten. Maar het werkelijke probleem is de informatie die we zélf over elkaar, met elkaar delen.” Trend 3: informatie op maat (wel kruiswoordpuzzels, geen wereldnieuws) “Mensen zijn veel gerichter op zoek naar informatie. Een krant is een heel pakket van informatie en diensten dat in 1 keer wordt aangeboden. Daardoor kan er ook een vorm van kruisfinanciering plaatsvinden. Op het net worden die diensten veel meer uit elkaar getrokken en het is soms verbazend te zien wat werkt en wat niet. De on line versie van de New York Times heeft slechts 1 betalend onderdeel en dat is de kruiswoordpuzzel, met honderdduizenden abonnees. Je hebt dus een krant met een nieuwsredactie met de intelligentste en duurste mensen van heel Amerika die zich uit de naad werken om het beste verhaal te maken, maar daar krijg je geen betalende abonnees voor. Die ene kruiswoordpuzzel op zaterdag, daar betalen mensen dan 35 dollar per jaar voor.” Trend 4: nieuwe vormen van adverteren (het massamodel is uit) “Zelfs al slaagt een krant er in zijn bestaande abonnees te behouden of er nieuwe aan toe te voegen, de adverteerders shoppen ook graag bij andere media. Ze hebben er met internet en mobiel kanalen bijgekregen die alles kunnen wat ze willen: respons registreren, detailinformatie over consumenten verzamelen, databases opbouwen. Een radiospot die verwijst naar een website, kan voor hen een heel gericht en effectief kanaal zijn.”
“Wat mij altijd verbaast, is dat traditionele uitgevers zo slecht zijn in hun Customer Relation Management (CRM) strategie. Je zou denken dat een uitgever die al sinds de jaren ’90 on line is, intussen een database heeft met gegevens over zijn abonnees, met e-mailadressen, telefoonnummers en alle mogelijke interesses per abonnee. Alle informatie die nuttig kan zijn voor een adverteerder zou actief moeten verzameld worden. Maar dat doen ze niet! Ze willen het niét weten! Hetzelfde geldt eigenlijk voor de meeste omroepen. Uitzonderingen niet te na gesproken, blijven ze halsstarrig vasthouden aan een ‘massamodel’, terwijl ze al 10 jaar de middelen bij de hand hebben om ‘one to one’ informatie te verzamelen die voor hun eigen klanten, de adverteerders, super-super interessant is. De combinatie van een massamedium met die detailinformatie over de gebruiker, die lijkt mij van belang als je de advertentie-inkomsten niet wil verliezen.” Trend 5: nieuws van de gebruikers (iedereen wordt ‘reporter ter plaatse’) “Vlak na de tsoenami kwam er een hele stroom van amateurvideobeelden on line te staan. Een typisch nieuwsevent waarbij het nieuws voor een deel rechtstreeks van ooggetuigen kwam, die dat zelf on line brachten. We zitten helemaal aan het begin van deze evolutie. Als je een publiek hebt dat gewend is aan nieuwe media, een digitale camera heeft en on line chat, zijn die mensen natuurlijk ook bezig met dingen die rondom hen gebeuren. Is er lokaal nieuws, dan wordt dat vaak eerder gezien door een toevallige voorbijganger dan door een journalist. En die voorbijganger maakt een foto en zet die on line, of mailt die rond. Bovendien houden veel mensen al weblogs bij, over van alles en nog wat. Het is die stroom van informatie die van onderop naar boven komt drijven waar de traditionele media ook niet goed mee om weten te gaan. Zo heb je in Nederland de nieuwssite www.nu.nl die gebruikers uitnodigt nieuwsfoto’s in te sturen. ANP, het Nederlandse persbureau, betaalt inmiddels tot 60 euro voor de foto’s die ze gebruiken om verder te verspreiden. De openingsfoto van de Telegraaf, na de moord op Theo van Gogh,
was van een toevallige voorbijganger met een camera-telefoon. Die man heeft er uiteindelijk 1.500 euro voor gekregen, in zo’n geval snapt iedereen de waarde. Maar de meeste mensen zijn bezig gratis dingen toe te voegen aan het web. De New York Times heeft net voor ruim 400 miljoen dollar de website About.com gekocht, een ontzettend populaire site waarop liefhebbers informatie zetten rond hun expertise.” Trend 6: de kracht van lokale media (buurtnieuws is hip) “In Zweden zijn de meest winstgevende bladen de meest lokale, met een oplage van 30.000 of minder. Vroeger waren er maar een handvol televisiekanalen. Waar praatten de mensen dan de volgende dag over? Over wat ze op televisie gezien hadden. Nu is het aanbod aan televisiekanalen veel groter en zijn er zoveel andere bronnen. Er is geen ‘gedeeld gespreksonderwerp’ meer. Maar er is maar 1 lokale krant. En plots is die lokale krant weer het gesprek van de dag, want dat is het enige gemeenschappelijke. Er zijn maar een paar uitzonderingen die nog massaal werken. Zoals voetbal, of de finale van Idols.” Trend 7: de kracht van de aanbeveling (muis-tot-muisreclame) “Er is een sterke ontwikkeling naar ‘information on demand’, op televisie en op het internet. Dan hebben we het niet langer over zenders, maar over specifieke programma’s. Alles wat ooit gemaakt werd, kan je op elk ogenblik opnieuw bekijken. Daarnaast krijg je een reeks algemene kanalen om dingen onder de aandacht te brengen en advies te geven bij de keuze. Dat hoeven geen mensen te zijn, het kan ook geautomatiseerd. Zoals bij Amazon. Systemen die je zeggen: ‘mevrouw van Dusseldorp, u houdt van dit boek, kijk ook eens naar dat boek’. Maar het kan ook zeer spontaan en expliciet, als mensen dingen naar elkaar gaan ‘forwarden’. Hoeveel van die grappige reclamefilmpjes krijg je zo niet in je inbox? Mensen zijn sociale dieren. Ze hebben een diepe behoefte om ervaringen met elkaar te delen. Ze zoeken daarom naar datgene dat niet alleen zijzelf leuk vinden, maar vooral wat zij als groep leuk vinden. Mensen creëren hun eigen ‘gedeelde ervaring’ door tegen elkaar te zeggen ‘je moet dit lezen, je moet dit kiezen’.”
51
Van André Rieu tot DJ Tiësto Sherpa’s combinatie van evenementendatabank met de mogelijkheid om meteen te boeken, blijkt succesvoller dan ooit: het ticketingbedrijf bereikte in 2004 de kaap van 1 miljoen verkochte tickets. In 2001 waren dit nog maar 125.000 tickets. De internetverkoop groeide uiterst snel. Terwijl Sherpa in 2002 nog maar 22,5% van zijn tickets via internet verkocht, was dit vorig jaar al 40%: een hoog percentage naar Europese normen. Eens klanten een ticket hebben besteld via internet, blijven ze dat via het web doen. In het najaar haalde de site dagelijks pieken van meer dan 9.000 unieke bezoekers per dag.
Het ticketingbedrijf startte de samenwerking met 2 belangrijke nieuwe zalen in de Vlaamse entertainmentsector. Het volledig vernieuwde Kursaal van Oostende (capaciteit: 2.200 plaatsen) startte sterk met Arno en de verkiezing van Miss België. Ook de gloednieuwe Ethias Arena bij de Grenslandhallen van Hasselt – met een capaciteit van 16.000 plaatsen meteen de grootste zaal van België – kende een spectaculaire aftrap. In een recordtempo werden 9.000 tickets verkocht voor André Rieu en 11.000 tickets voor DJ Tiësto.
52
Midden augustus ontwikkelde Sherpa een nieuwe website: overzichtelijker en gebruiksvriendelijker. Bij elke bestelling volgt er nu een bevestigingsmail en krijgt de klant automatische mails bij elke fase van de ticketverkoop, dus ook wanneer de betaling in orde is en wanneer de tickets verstuurd worden. Om een betere dienstverlening te geven, besliste Sherpa om het call center volledig onder te brengen in de eigen gebouwen, met eigen technologie. Hiervoor werd ook ervaren personeel aangeworven. Op piekmomenten (november-december) zaten er simultaan tot 25 mensen achter de telefoon, die enkele duizenden oproepen per dag verwerkten.
Afscheid van De Persgroep Begin 2005 verkocht de VMMa haar 50% deelneming in Plopsaland aan Studio 100. Omdat het pretpark geen deel uitmaakt van de core business van de VMMa en omdat de belangrijke taak van de VMMa in de opstartfase werd volbracht, kwamen beide partijen tot een akkoord over de overname van de aandelen. De andere samenwerkingen tussen Studio 100 en VMMa, op het vlak van televisieprogramma’s en de jaarlijkse sprookjesmusicals, blijven bestaan. Plopsland boekte in 2004 een recordjaar met 781.000 bezoekers, waarvan meer dan 20% uit Nederland komt. De omzet van het pretpark groeide van 12,8 miljoen euro in 2000 naar 17,8 miljoen euro in 2004: een toename met 38,4%. Het pretpark nam 3 nieuwe attracties in gebruik. De Draak is een achtbaan waarvan het vertrekstation werd uitgebouwd tot een imposant middeleeuws kasteel. De Draak werd door de bezoekers uitgeroepen tot de meest populaire attractie van Plopsaland. De Brandweer is een interactieve attractie waarbij de bezoekers met water een fictieve brand moeten blussen. Ook lanceerde het pretpark een nieuwe dubbeldekse paardencarrousel met originele, handgemaakte, houten paarden.
In het Shoppingcenter van Wijnegem opende het pretpark een Plopsalandwinkel, die niet alleen parkmerchandising verkoopt, maar die ook fungeert als informatie- en marketinginstrument voor het huidige park in De Panne en het toekomstige indoorpark in Hasselt. Plopsaland sloot een samenwerkingsakkoord met vzw de Grenslandhallen in Hasselt, waarbij de basis werd gelegd om in december 2005 een indoorpark te starten dat het jaar rond geopend zal zijn.
53
De goede doelen van De Persgroep Wij zijn er van overtuigd dat De Persgroep ook een sociale rol te vervullen heeft. Met onderstaande organisaties wordt daar invulling aan gegeven.
ik
ben
ik
kan
ik
doe
goeiendag
bedankt
54
tof
De Koninklijke Vereniging Kindergeluk vzw wil minderbedeelde kinderen nieuwe kansen geven op sociaal en cultureel vlak. Zij doet dat in samenwerking met organisaties die dagelijks voor en met hulpbehoevende kinderen werken. Dankzij hun professioneel advies kunnen de middelen op de meest optimale manier worden aangewend, met als belangrijkste doelstelling te helpen voorkomen dat kinderen op sociaal vlak geïsoleerd raken. Die organisaties zijn ofwel tehuizen waar kinderen al dan niet door tussenkomst van de bijzondere jeugdzorg worden geplaatst, diensten voor gezinsbegeleiding en/of buurtwerking, dagcentra, organisaties die kinderen met leerstoornissen of zwaar zieke kinderen begeleiden of die zich inzetten voor de integratie van kinderen met een handicap. In 2004 zamelde de vzw dankzij De Persgroep, zijn medewerkers, de lezers van Het Laatste Nieuws, leden en sympathisanten in totaal 82.907 euro in. Net zoals de voorbije jaren werden ook in 2004 een groot aantal materiële giften geschonken door dochtermaatschappijen van de groep zoals speelgoed en schoolbenodigdheden. Dankzij de logistieke steun van De Persgroep worden de werkingskosten tot een minimum beperkt, Blissik waardoor de inkomsten quasi integraal spreek met symbolen besteed kunnen worden aan de doelstelling van de vereniging. BlissEen groot deel van het budget gaat schrijven met symbolen en letters elk jaar naar vakantiewerking. Ook Die-’s-Lekti-Kus kon weer op steun rekenen: zij verspreidden hun tweede spelletjes op de computer informatiemap met betrekking tot leerdank u stoornissen naar alle Nederlandstalige scholen en centra voor leerlingenbegeleiding: hoe de verschillende leerstoornissen te herkennen en welke verdere stappen te ondernemen. En verder waren er, naast het jaarlijkse er print Sinterklaasfeest voor een vijfhonderdtal en computer computer voor kinderen, nog vele kleinere acties waar een paar 1000 kinderen baat bij hadden. Kindergeluk kiest trouwens bewust voor kleinschalige acties die computer met werken vaak veel betekenen voor de betrokken kinderen.
* Tsoenami De Persgroep zamelde een aanzienlijk bedrag in voor hulp aan de slachtoffers van de tsoenami van 26 december 2004.
De Stichting Witte Bedjes Het Parool werd opgericht in 1972 en financiert activiteiten voor 10.000 zieke en/of gehandicapte en anderszins hulpbehoevende kinderen in Amsterdam en omstreken. In 2004 bracht de Stichting in totaal 224.457 euro bij elkaar. Het geld wordt ingezameld via giften, een jaarlijkse mailing naar de abonnees van Het Parool en publieksacties. Zo organiseert de Stichting jaarlijks een sponsorloop tijdens de Dam tot Damloop. Een deel van de steun gaat elk jaar naar subsidies aan ruim 100 ziekenhuizen, instellingen en scholen voor bijzonder onderwijs. In 2004 kregen 6 verenigingen die sporten voor kinderen met een handicap mogelijk maken, speciale steun. Het Levenslijn - Kinderfonds is een initiatief van VTM en wordt beheerd door de Koning Boudewijnstichting. Net als in 2002 zamelde het Levenslijn - Kinderfonds vorig jaar geld in om concrete projecten te realiseren rond het thema ‘(Verkeers)veiligheid bij kinderen en jongeren’. Omdat de actie verder loopt in 2005, is een eindcijfer nog niet beschikbaar. De middelen worden vooral ingezameld door acties met bladen en magazines, giften en lokale initiatieven. Daarnaast doen ook structurele partners en de overheid een duit in het zakje. Vorig jaar ontwierp Walter Van Beirendonck voor het Kinderfonds fluohesjes en reflecterende sterren aan een lint. Het Levenslijn - Kinderfonds schonk ruim 50.000 euro aan 112 projecten van verenigingen, scholen en comités die een veiliger verkeersinfrastructuur realiseren. 500.000 euro ging naar een project om de veiligheid op kamp te verhogen. Het Kinderfonds schonk 7.000 veiligheidspakketten met onder meer fluohesjes, witte en rode lichten en een brochure met de nieuwe verkeersregels aan de landelijk erkende jeugd – en jongerenbewegingen. Eenderde van de opbrengst gaat naar wetenschappelijk onderzoek naar aandoeningen of problemen die voortvloeien uit verkeersongevallen. De vzw Zebra werd in 2002 opgericht door het Kinderfonds en krijgt ook nog middelen van Levenslijn. Ze helpt verkeersslachtoffers te revalideren en verleent steun aan hun naasten.
• Het Laatste Nieuws verdubbelde het bedrag dat lezers tot 14 januari stortten. Samen met de giften van (het personeel van) Aurex, kwam het uiteindelijke totaalbedrag op 286.010 euro. • Dag Allemaal verkocht een speciale dvd bij het nummer van 18 januari, die werd verkocht voor een meerprijs van 1,50 euro. De directie van Magnet Magazines besloot om het daarmee ingezamelde bedrag af te ronden naar 130.000 euro. • De Morgen verkocht de krant van 15 januari uitzonderlijk voor 2 euro en schonk de volledige opbrengst van die dag, 52.269 euro, aan de actie. • Bij Het Parool leverden medewerkers 84 vrije dagen in. Het bedrag dat daar tegenover stond werd door de directie naar boven afgerond zodat uiteindelijk een bedrag van 20.000 euro gestort werd op giro 555. • VTM organiseerde samen met de VRT de televisieshow voor de actie 1212. Die avond werd maar liefst 38.057.187 euro ingezameld.
55
De Persgroep nv www.persgroep.be 02/454 22 11 Brusselsesteenweg 347 B-1730 Kobbegem
Contactgegevens
Uitgeefactiviteiten
Het Parool bv Het Parool www.parool.nl 00 31 (0)20 558 44 44 Czaar Peterstraat 213 NL-1018 PL Amsterdam
Aurex nv Het Laatste Nieuws www.hln.be 02/454 22 11 Brusselsesteenweg 347 B-1730 Kobbegem De Nieuwe Gazet 03/212 13 30 Rijnkaai 97 B-2000 Antwerpen Zone02/ www.zonemagazines.be 02/454 25 11 Brusselsesteenweg 347 B-1730 Kobbegem Zone03/ www.zonemagazines.be 03/470 21 70 Rijnkaai 97 B-2000 Antwerpen Zone09/ www.zonemagazines.be 09/218 78 90 H. Fermanstraat 40 B-9000 Gent Zone010/ www.zone010.nl 0031 (0)10 799 09 70 Rivium, 1e straat 62-80 NL-2909 LE Capelle a/d Ijsel Zone020/ www.zone020.nl 0031 (0)20 558 43 96 Czaar Peterstraat 213 NL-1018 PL Amsterdam Uitgeverij De Morgen nv De Morgen www.demorgen.be 02/556 68 11 Arduinkaai 29 B-1000 Brussel
56
Editeco nv L’Echo www.lecho.be 02/526 55 11 Birminghamstraat 131 B-1070 Brussel Uw Vermogen www.uwvermogen.be 03/880 84 50 Brandekensweg 2 B-2627 Schelle
voor de bedrijven van de groep
Magnet Magazines nv Dag Allemaal/Expres, TV-Familie/ Blik, Joepie, Goed Gevoel, Genieten, Touché, Netwerk, Woef, TV2Weken, Uw Vermogen www.magnetmagazines.be 03/880 84 50 Brandekensweg 2 B-2627 Schelle Reclameregies Impact interne reclameregie voor De Morgen en Het Laatste Nieuws/ De Nieuwe Gazet www.impactregie.be 02/454 22 01 Brusselsteenweg 347 B-1730 Kobbegem Targetonline interne reclameregie voor on line advertenties www.targetonline.be 02/454 22 16 Brusselsesteenweg 347 B-1730 Kobbegem Magnet Regie nv reclameregie voor Dag Allemaal/ Expres, TV-Familie/Blik, Joepie, Goed Gevoel, Genieten, Touché, TV2Weken, Netwerk, Uw Vermogen, Woef www.magnet.be 02/454 23 90 Brusselsteenweg 347 B-1730 Kobbegem Full Page nv nationale reclameregie voor de dagbladen van De Persgroep, Rossel en Concentra www.fullpage.be 02/542 10 10 Waelhemstraat 68 B-1030 Brussel
Trustmedia esv reclameregie voor o.a. L’Echo en De Tijd www.trustmedia.be 02/422 05 11 Havenlaan 86c B-1000 Brussel Vacature cv personeelsrekrutering www.vacature.com 02/482 03 50 Pontbeekstraat 4 bus 5 B-1702 Groot-Bijgaarden Regionale TV Media nv reclameregie voor regionale tv www.rtvm.be 02/467 58 77 Research Park - De Haak, B-1731 Zellik Audiovisuele media Vlaamse Media Maatschappij nv VTM, KANAALTWEE, JIM, Q-music www.vmma.be 02/255 32 11 Medialaan 1 B-1800 Vilvoorde Antwerpse Televisiemaatschappij nv ATV www.atv.be 03/212 13 58 Rijnkaai 104 B-2000 Antwerpen Interactieve media Sherpa.be nv gespecialiseerd in cultuur en vrijetijdsbesteding www.sherpa.be 02/481 15 15 Pontbeekstraat 4 bus 5 B-1702 Groot-Bijgaarden
Paratel nv multimedia communicatiebedrijf www.paratel.be 02/255 66 11 Medialaan 1 B-1800 Vilvoorde Diverse MediAcademie contactpersoon: Iny Cleeren 02/454 23 71 Brusselsesteenweg 347 B-1730 Kobbegem Plopsaland nv www.plopsaland.be 058/42 02 02 De Pannelaan 68 B-8660 Adinkerke - De Panne Kindergeluk vzw contactpersoon: Monique Geeurickx 02/454 25 41 Brusselsesteenweg 347 B-1730 Kobbegem Stichting Witte Bedjes contactpersoon: Simone Toppers www.stichtingwittebedjes.nl 00 31 (0)20 558 45 53 Czaar Peterstraat 213 NL-1018 PL Amsterdam Levenslijn-Kinderfonds contactpersoon: Marc Dupain www.levenslijnkinderfonds.be 02/255 39 70 Medialaan 1 B-1800 Vilvoorde
Financieel jaarverslag de Persgroep 2004
57
Groepsstructuur per 31 december 2004 Jobs & Careers
Full Page 16,67% 16,67%
65%
Magnet Regie 100%
Vacature 33,33%
P&P Media
De Bièvre 50%
Aurex 100%
Uitgeverij De Morgen 100%
50%
Magnet Magazines 100%
Editeco 49,27%
RTVM 33,33%
58,43% Het Parool
50%
ATV
100% Paratel
50% Vlaamse Media Mij.
50%
Plopsaland
58
33,33% 100% Eco Print Center
Sherpa.be
Kerncijfers de Persgroep Resultatenrekening (in mio € )
Bedrijfsopbrengsten Omzet Andere bedrijfsopbrengsten
Audiovisuele activiteiten 2002 2003 2004 111,8 119,0 137,6
Uitgeefactiviteiten 2002 2003 2004 181,3 215,3 246,5
2002 293,1
de Persgroep 2003 2004 334,3 384,1
104,3 7,5
112,2 6,8
126,9 10,6
175,2 6,1
209,5 5,8
237,7 8,8
279,5 13,6
321,7 12,6
364,6 19,5
Bedrijfskosten
97,0
103,4
121,5
160,3
183,5
215,8
257,3
286,9
337,3
Handelsgoederen en grondstoffen Diensten en diverse goederen Bezoldigingen Afschrijvingen Waardeverminderingen Voorzieningen Andere bedrijfskosten
51,0 26,5 17,3 2,8 0,0 -0,9 0,3
53,3 30,4 16,3 2,3 0,1 0,3 0,7
61,0 39,0 16,9 2,7 0,2 0,4 1,2
40,7 63,4 46,0 7,2 0,4 1,4 1,2
46,9 79,8 49,6 6,8 0,2 -0,8 1,0
57,8 91,0 56,6 8,2 0,0 0,7 1,4
91,7 89,9 63,3 10,0 0,4 0,5 1,5
100,2 110,2 65,9 9,1 0,3 -0,5 1,7
118,8 130,0 73,5 11,0 0,2 1,1 2,6
Bedrijfswinst
14,8
15,6
16,1
21,0
31,8
30,8
35,8
47,4
46,8
Financieel resultaat
-0,4
-1,9
-2,4
1,0
0,9
0,2
0,6
-1,0
-2,2
Afschrijvingen op goodwill
-3,2
-3,2
-3,2
-0,3
-0,1
-1,0
-3,5
-3,3
-4,2
Uitzonderlijk resultaat
-0,1
0,0
0,1
0,0
0,0
-0,1
-0,1
0,0
0,0
Winst voor belastingen
11,1
10,5
13,7
21,7
32,6
30,9
32,8
43,1
44,6
Belastingen
-5,9
-5,1
-6,1
-7,5
-10,8
-10,8
-13,4
-15,9
-16,9
Netto-winst
5,2
5,4
7,6
14,2
21,8
20,1
19,4
27,2
27,7
Resultaat vermogensmutatie
0,1
0,2
0,3
0,0
-3,6
-0,4
0,1
-3,4
-0,1
Aandeel van derden in het resultaat Aandeel van de groep in het resultaat
0,0 5,3
0,0 5,6
0,0 7,9
0,0 14,2
0,0 18,2
0,0 19,7
0,0 19,5
0,0 23,8
0,0 27,6
8,5 10,4 16,7 14,9%
8,8 11,5 18,3 15,4%
11,0 14,4 19,4 14,1%
14,5 23,5 30,0 16,6%
18,2 24,5 38,0 17,7%
20,7 29,7 39,7 16,1%
23,0 33,9 46,7 15,9%
27,1 36,0 56,4 16,9%
31,7 44,1 59,1 15,4%
8% 266
6% 259
16% 275
4% 742
19% 788
14% 894
6% 1.008
14% 1.047
15% 1.169
Ratio’s resultatenrekening Netto courant resultaat 1 Netto courante cash flow 2 EBITDA 3 EBITDA/bedrijfsopbrengsten (%) Groei bedrijfsopbengsten (%) Personeelsbestand Ratio’s balans Eigen vermogen Balanstotaal Solvabiliteitsratio Netto financiële schuld 4
90,2 224,5 40,18% 15,0
106,0 125,0 248,1 300,5 42,72% 41,60% 22,4 -8,7
1 Geconsolideerde winst, aandeel van de groep, voor afschrijvingen op goodwill en uitzonderlijke resultaten 2 Netto courant resultaat + afschrijvingen + waardeverminderingen + voorzieningen 3 Bedrijfswinst + afschrijvingen + waardeverminderingen + voorzieningen 4 Financiële schulden + dividenden min geldbeleggingen en liquide middelen
59
Evolutie bedrijfsopbrengsten 400 mio = C
Evolutie eigen vermogen/netto financiële schuld 150 mio = C
350
120
300
90
250
60
200 ’99
’00
’01
’02
’03
’04
30 0 -30
������������ ����� ������� ���������
’99
’00
’01
Eigen vermogen
’02
’03
’04
Netto financiële schuld
�� ��� � � �� ��
Uitsplitsing EBITDA
��
60 mio = C
��
50
��
40
�
30
� ���
���
���
�������������������
���
���
������������
��� ������
20 10 0 ’99
Evolutie kerncijfers
’00
’01
Uitgeefactiviteiten
’02
’03
Audiovisueel
’04 Totaal
60 mio = C 50
Overzicht kasstromen
40 30 20 10 0 ’99
’00
’01
’02
’03
EBITDA
Netto courante winst
EBITA
Netto winst
’04
Evolutie personeelsbestand 1200 1000 800 600 400
60
’99 ’00 ’01 ’02 ’03 ’04
C 60 mio = 50 40 30 20 10 0 -10 -20 -30 -40 ’99
’00
’01
’02
’03
Operationeel
Investeringen
Financieringen
Vrije cashflow
’04
Resultatenbespreking door Piet Vroman, financieel directeur De Persgroep
Commentaar bij de resultatenrekening Net als in 2003 behaalde De Persgroep in 2004 een omzetgroei van bijna 15%. Dit geldt zowel voor de uitgeef- als voor de audiovisuele activiteiten. Bij de uitgeefactiviteiten was de groei deels exogeen, aangezien Editeco nv (L’Echo) voor het eerst werd opgenomen in de consolidatie. Het effect hiervan op de omzet van de uitgeefactiviteiten bedraagt 4,2%; op de omzet van de totale groep 2,7%. De groep verwierf op 30 december 2004 de meerderheid in Het Parool bv. Dit reflecteert zich in de opname in de eindbalans, maar niet in de resultatenrekening, waar Het Parool bv net als in 2003 nog via vermogensmutatie wordt geconsolideerd. Vanaf 2005 zal Het Parool bv integraal worden geconsolideerd. De geconsolideerde bedrijfsopbrengsten bedroegen in 2004 384 mio €, wat sinds 1997 een jaarlijkse groeivoet impliceert van 13%. De omzetgroei had het voorbije jaar echter ook een grote groei in de variabele kosten tot gevolg. De kosten van zowel de grondstoffen en de handelsgoederen als van de diensten en diverse goederen stegen met 18%. De personeelskosten stegen met 11,5%. De tewerkstelling steeg het afgelopen boekjaar met 122 naar 1.169 voltijdse equivalenten (exclusief de headcount bij Het Parool bv). Deze stijging was deels exogeen (Editeco nv: 50 VTE’s) en was voor het overige het gevolg van nieuwe initiatieven over de groep verspreid. Het nieuwe investeringsprogramma in Lokeren dat loopt van 2004 tot 2008 via de nieuw opgerichte dochteronderneming Eco Print Center nv, zorgde voor extra afschrijvingen en voorzieningen op de bestaande activa. Per saldo daalde de bedrijfswinst hierdoor lichtjes, terwijl de exploitatiecashflow steeg met ongeveer 5%. De financiële resultaten verbeterden fors, onder andere dankzij de afbouw van de financiële schulden en het realiseren van wisselkoerswinsten. Anderzijds kenden de afschrijvingen op goodwill een stijging door de opname van Editeco nv in de consolidatie (waarvan de goodwill in Belgian GAAP wordt afgeschreven over 10 jaar). De belastingen stegen verder naar bijna 17 mio €, wat exclusief de afschrijvingen op goodwill een reële belastingsratio van 34,6% impliceert. De resultaten uit vermogensmutatie verbeterden fors ten opzichte van 2003, toen de opstartkosten van Het Parool bv integraal via de resultatenrekening ten laste werden genomen. Het uiteindelijke netto resultaat volgens de Belgische boekhoudregels kwam uit op 27,6 mio €, een stijging met 15,5%. Het courant netto resultaat (waar afschrijvingen op goodwill en uitzonderlijke resultaten worden uitgezuiverd) steeg met 16,9% naar 31,8 mio €.
61
Resultatenbespreking
Commentaar bij de balans en de financieringstabel De balans van De Persgroep bleef ook per einde 2004 uitermate gezond. De solvabiliteitsratio komt de laatste 4 jaar boven de 40% uit. Qua netto financiële positie slaagde de groep er zelfs in om, voor het eerst in 15 jaar, een netto positief cashsaldo te vertonen. De financiële schulden zijn nagenoeg afgebouwd en de cashpositie is opgelopen tot 32 mio €. De opname in de consolidatie van Editeco nv veroorzaakte een verschuiving van financiële vaste activa naar de diverse posten van de geconsolideerde balans, voornamelijk goodwill, cash en de andere werkkapitaalcomponenten. De materiële vaste activa stegen fors, vooral ten gevolge van de eerste investeringen voor het nieuwe drukcentrum Eco Print Center nv. De investeringen kwamen hierdoor uit op bijna 29 mio €, of 20 mio € boven het niveau van de jongste jaren. De voorraden daalden voor het tweede jaar op rij, maar blijven op een vrij hoog niveau. 95% van deze voorraden bestaan uit filmrechten in de audiovisuele tak. De financieringstabel toont een fors gestegen kasstroom uit operationele activiteiten, die het voorbije jaar op bijna 55 mio € uitkwam. Deze operationele kasstroom werd in 2004 vooral extra ondersteund door de variatie in de bedrijfskapitaalbehoefte. Deze gerealiseerde middelen werden net als vorig jaar voor ruim 30 mio € geïnvesteerd. Daar waar in 2003 vooral in een groepsuitbreiding (Het Parool bv, Editeco nv) werd geïnvesteerd, werd het voorbije jaar in materiële vaste activa (EPC nv) geïnvesteerd. De financieringsactiviteiten (terugbetaling leningen, dividenden) slorpten de resterende kasstroom op, zodanig dat de uiteindelijke vrije kasstroom eind 2004 neerkomt op 2,3 mio € negatief.
62
Verslag van de Raad van Bestuur over de geconsolideerde jaarrekening 2004
Mevrouw, Mijne Heren, Overeenkomstig de bepalingen van het Koninklijk Besluit van 30 januari 2001 ter uitvoering van artikel 119 van het Wetboek van Vennootschappen, hebben wij de eer U hierbij verslag uit te brengen over de geconsolideerde jaarrekening van De Persgroep per 31 december 2004. De groep kan een aanzienlijke stijging van de bedrijfsopbrengsten met 15% voorleggen. Naast de impact van de eerste opname in consolidatie van Editeco nv, was deze groei voornamelijk organisch, zowel in de uitgeefactiviteiten als in de audiovisuele tak van de groep. Het afgelopen jaar werd opnieuw fors geïnvesteerd in productinnovatie, onder andere via de lancering van nieuwe magazines en een vernieuwde tv-programmatie. Niettegenstaande deze elementen de resultaten aanzienlijk hebben beïnvloed, steeg de exploitatiecashflow nog 5% boven het recordresultaat van 2003 uit. Door hogere afschrijvingen en voorzieningen daalde de bedrijfswinst met 1,5%. Dankzij de verbeterde financiele resultaten en een fors verbeterd resultaat uit vermogensmutatie steeg de uiteindelijke geconsolideerde winst met 15,5% naar 27,6 mio €. Overeenkomstig artikel 119 van het Wetboek van Vennootschappen bevestigt de Raad dat er geen bijkomende inlichtingen dienen verstrekt te worden met betrekking tot omstandigheden die de ontwikkeling van het geconsolideerd geheel aanmerkelijk zouden kunnen beïnvloeden. De Raad bevestigt tevens dat er geen belangrijke gebeurtenissen plaatsvonden na balansdatum. Overeenkomstig de bepalingen van artikel 96,8° van het Wetboek van Vennootschappen melden we dat de dochterondernemingen Aurex nv en VMMa nv hun respectievelijke interest en wisselkoersrisico’s hebben ingedekt middels interest rate swaps en termijncontracten. Wij verzoeken u derhalve de geconsolideerde rekeningen van De Persgroep goed te keuren.
Te Kobbegem, op 18 maart 2005, Namens de Raad,
Christophe Convent, secretaris-generaal.
Christian Van Thillo, gedelegeerd bestuurder.
63
Corporate governance
Haar eigenheid als mediagroep indachtig, besteedt De Persgroep sinds meerdere jaren een bijzondere aandacht aan de voorschriften inzake deugdelijk bestuur. Door duidelijke werkings- en controleregels in acht te nemen, beoogt De Persgroep een zo groot mogelijke transparantie te waarborgen naar alle ‘stakeholders’ van de groep toe. Het zwaartepunt van deze ‘corporate governance’ ligt uiteraard bij de Raad van Bestuur. In 1995 werd een eerste onafhankelijke bestuurder aangesteld in de persoon van de heer Ludwig Criel, lid van het Directiecomité van de scheepvaartgroep CMB. In 2000 werd de Raad verrijkt met 2 bijkomende onafhankelijke bestuurders: de heer Karel Van Miert, voormalig Europees Commissaris en de heer Léon Seynave, gedelegeerd bestuurder van de Mitiska-groep. In 2003 werd ook de heer Eric Verbeeck, gedelegeerd bestuurder van de nv Kairos, tot bestuurder benoemd. Aldus telt de Raad van Bestuur van De Persgroep 4 onafhankelijke bestuurders op een totaal van 7. Het voorzitterschap werd aan de langst zetelende onafhankelijke bestuurder, de heer Ludwig Criel, toevertrouwd. De Raad van Bestuur van De Persgroep is verantwoordelijk voor de algemene strategie van de groep, keurt jaarlijks de werkings- en investeringsbudgetten goed, oefent toezicht uit op de financiële gang van zaken en beslist omtrent eventuele acquisities. De Raad vergadert ten minste 4 maal per jaar volgens een vastgesteld schema, en daarnaast telkens wanneer het belang van de groep dit vereist. Hoewel de beslissingen van de Raad volgens de statuten in beginsel bij meerderheid worden genomen, gebeurt dit in de praktijk per consensus. In de schoot van de Raad werden twee specifieke comités opgericht : - enerzijds het Remuneratiecomité dat de vergoedingspolitiek van de voornaamste directie- en kaderleden van de groep beoordeelt; het is samengesteld uit de heren Ludwig Criel, Karel Van Miert en Christian Van Thillo. - anderzijds het Auditcomité dat waakt over de opstelling van de rekeningen en over de interne en externe controleprocedures; het is samengesteld uit de heren Emmanuel Van Thillo, Léon Seynave en Christophe Convent. De operationele leiding van De Persgroep ligt in de handen van het Groepscomité dat verantwoordelijk is voor de uitvoering van de groepsstrategie en de opvolging van de verschillende businessunits, die ondergebracht zijn in de dochtermaatschappijen van De Persgroep. Het Groepscomité vergadert maandelijks en bestaat uit 11 personen: de 2 uitvoerende bestuurders en 9 directieleden van de voornaamste dochtermaatschappijen. In de schoot van het Groepscomité bestaat een Kerncomité dat maandelijks bijeenkomt en gevormd wordt door Christian Van Thillo, Christophe Convent, Koen Clement en Piet Vroman. Het revisoraal toezicht op de vennootschappen van de groep is toevertrouwd aan PricewaterhouseCoopers cv, vertegenwoordigd door de heer Eddy Dams. Teneinde de effectiviteit van het revisoraal toezicht maximaal te verzekeren, is het de vaste politiek van De Persgroep om in alle integraal geconsolideerde ondernemingen van de groep het revisoraal toezicht toe te vertrouwen aan dezelfde commissaris.
64
Verslag van de Commissaris over de geconsolideerde jaarrekening over het boekjaar afgesloten op 31 december 2004 gericht tot de algemene vergadering van aandeelhouders van de vennootschap De Persgroep nv. Overeenkomstig de wettelijke en statutaire bepalingen, brengen wij U verslag uit over de uitvoering van de controleopdracht die ons werd toevertrouwd. Wij hebben de controle uitgevoerd van de geconsolideerde jaarrekening, opgesteld onder de verantwoordelijkheid van de Raad van Bestuur van de vennootschap, over het boekjaar afgesloten op 31 december 2004, met een balanstotaal van k€ 300.527 en waarvan de resultatenrekening afsluit met een geconsolideerde winst van k€ 27.565. Wij hebben eveneens de controle van het jaarverslag uitgevoerd.
Verklaring over de geconsolideerde jaarrekening zonder voorbehoud, met toelichtende paragraaf Onze controles werden verricht overeenkomstig de Belgische controlenormen, uitgevaardigd door het Instituut der Bedrijfsrevisoren. Deze beroepsnormen eisen dat onze controle zo wordt georganiseerd en uitgevoerd dat een redelijke mate van zekerheid wordt verkregen dat de geconsolideerde jaarrekening geen onjuistheden van materieel belang bevat, rekening houdend met de Belgische wettelijke en bestuursrechtelijke voorschriften. Overeenkomstig deze normen hebben wij rekening gehouden met de administratieve en boekhoudkundige organisatie van de groep, alsook met de procedures van interne controle. Wij hebben de voor onze controles vereiste ophelderingen en inlichtingen verkregen. Wij hebben op basis van steekproeven de verantwoording onderzocht van de bedragen opgenomen in de geconsolideerde jaarrekening. Wij hebben de waarderingsregels, de consolidatiegrondslagen, de betekenisvolle boekhoudkundige ramingen die de onderneming maakte en de voorstelling van de geconsolideerde jaarrekening in haar geheel beoordeeld. Wij zijn van mening dat deze werkzaamheden een redelijke basis vormen voor het uitbrengen van ons oordeel. Naar ons oordeel geeft de geconsolideerde jaarrekening afgesloten op 31 december 2004 een getrouw beeld van het vermogen, van de financiële toestand en van de resultaten van het geconsolideerd geheel in overeenstemming met de in België toepasselijke wettelijke en bestuursrechtelijke voorschriften, en wordt een passende verantwoording gegeven in de toelichting. Wij vestigen uw bijzondere aandacht op toelichting XV.C. van de jaarrekening waarin is uiteengezet dat de geconsolideerde vennootschap Vlaamse Media Maatschappij NV betrokken is in enkele belangrijke hangende geschillen. De uiteindelijke afloop van deze geschillen, en hun eventueel effect op de bijgaande geconsolideerde jaarrekening, kunnen op dit ogenblik niet bepaald worden.
Bijkomende verklaring Wij vullen ons verslag aan met de volgende bijkomende verklaring die niet van aard is om de draagwijdte van onze verklaring over de geconsolideerde jaarrekening te wijzigen: • Het geconsolideerde jaarverslag bevat de door de wet vereiste gegevens en stemt overeen met de geconsolideerde jaarrekening. 12 april 2005 De commissaris PricewaterhouseCoopers Bedrijfsrevisoren Vertegenwoordigd door
Eddy Dams bedrijfsrevisor
65
Geconsolideerde balans de Persgroep - Activa in 000 €
Vaste activa
2003 97.593
II
Immateriële vaste activa
2.748
530
III
Positieve consolidatieverschillen
41.815
35.591
IV
Materiële vaste activa A Terreinen en gebouwen B Installaties, machines en uitrusting C Meubilair en rollend materieel D Leasing en soortgelijke rechten E Overige materiële vaste activa F Activa in aanbouw en vooruitbetalingen
60.467 32.240 9.001 4.923 1.202 142 12.959
43.359 27.071 10.472 3.854 1.756 206
V
Financiële vaste activa A Vennootschappen waarop vermogensmutatie is toegepast 1. Deelnemingen B Andere ondernemingen 1. Deelnemingen, aandelen en deelbewijzen 2. Vorderingen
4.763 3.310 3.310 1.453 1.337 116
18.113 2.974 2.974 15.139 15.038 101
190.734
150.541
2.321 2.321
1.645 1.645
Vlottende activa VI
Vorderingen op meer dan één jaar B Overige vorderingen
VII
Voorraden en bestellingen in uitvoering A Voorraden
39.306 39.306
42.637 42.637
VIII
Vorderingen op ten hoogste één jaar A Handelsvorderingen B Overige vorderingen
113.416 98.374 15.042
90.555 78.687 11.868
IX
Geldbeleggingen B Overige beleggingen
12.569 12.569
10.859 10.859
X
Liquide middelen
19.554
3.712
XI
Overlopende rekeningen
3.568
1.133
300.527
248.134
Totaal der activa
66
2004 109.793
Geconsolideerde balans de Persgroep - Passiva Eigen vermogen
2004 125.043
2003 106.059
Kapitaal Geconsolideerde reserves Negatieve consolidatieverschillen Kapitaalsubsidies
16.475 104.550 2.844 1.174
16.475 85.237 2.844 1.503
in 000 €
I IV V VII
VIII
Belangen van derden
1.828
Belangen van derden
1.828
Voorzieningen, uitgestelde belastingen en belastinglatenties IX
A
IX
B
Voorzieningen voor risico’s en kosten 1. Pensioenen en soortgelijke verplichtingen 2. Belastingen 3. Grote herstellings- en onderhoudswerken 4. Overige risico’s en kosten Uitgestelde belastingen en belastinglatenties
Schulden X
Schulden op meer dan één jaar A Financiële schulden 3. Leasingschulden en soortgelijke schulden 4. Kredietinstellingen 5. Overige leningen B Handelsschulden 1. Leveranciers
XI
Schulden op ten hoogste één jaar A Schulden op meer dan één jaar die binnen het jaar vervallen B Financiële schulden 1. Kredietinstellingen 2. Overige leningen C Handelsschulden 1. Leveranciers E Schulden mbt belastingen, bezoldigingen en sociale lasten 1. Belastingen 2. Bezoldigingen en sociale lasten F Overige schulden
XII
Overlopende rekeningen Totaal der passiva
17.889
11.651
17.214 5.801 118 1.666 9.629 675
10.821 5.483 5 1.399 3.934 830
155.767
130.424
7.867 7.499 1.082 6.245 172 368 368
13.880 13.275 1.961 11.142 172 605 605
130.579 5.813 200 200 83.044 83.044 27.071 4.286 22.785 14.451
102.309 5.846 9.255 9.055 200 54.827 54.827 23.170 3.180 19.990 9.211
17.321
14.235
300.527
248.134
67
Geconsolideerde resultatenrekening van de Persgroep in 000 € I
II
2003 334.286 321.689 12.597 (286.820) 100.221 96.640 3.581 110.253 65.913 9.104
199
345
1.136 2.568
(493) 1.477
III
Bedrijfswinst
46.785
47.466
IV
Financiële opbrengsten A Opbrengsten uit financiële vaste activa B Opbrengsten uit vlottende activa C Andere financiële opbrengsten Financiële kosten A Kosten van schulden B Afschrijvingen op positieve consolidatieverschillen C Waardeverminderingen op andere vlottende activa dan bedoeld onder II.E D Andere financiële kosten
2.913 188 518 2.207 (5.155) 787 4.173 36 159
2.641 327 2.314 (6.944) 1.249 3.350 (5) 2.350
VI
Winst uit de gewone bedrijfsuitoefening voor belasting
44.543
43.163
VII
Uitzonderlijke opbrengsten E Meerwaarden bij de realisatie van vaste activa F Andere uitzonderlijke opbrengsten Uitzonderlijke kosten A Uitzonderlijke afschrijvingen en waardeverminderingen op oprichtingskosten, op immateriële en materiële vaste activa F Andere uitzonderlijke kosten
143 130 13 (114) 110
148 141 7 (14)
4
14
44.572
43.297
341
295
(17.210) (17.232) 22
(16.300) (16.535) 235
27.703
27.292
(138)
(3.422)
615 (753) 27.565
319 (3.741) 23.870
27.565
23.870
V
VIII
IX
Winst van het boekjaar vóór belasting
x
A
XI
Onttrekking aan de uitgestelde belastingen en de belastinglatenties Belastingen op het resultaat A Belastingen B Regularisering van belastingen en terugneming van voorzieningen voor belastingen
XII
Winst van het boekjaar
XIII
Aandeel in het resultaat van de vennootschappen waarop vermogensmutatie is toegepast A Winstresultaten B Verliesresultaten Geconsolideerde winst A Aandeel van derden B Aandeel van de groep
XIV
68
Bedrijfsopbrengsten A Omzet D Andere bedrijfsopbrengsten Bedrijfskosten A Handelsgoederen, grond- en hulpstoffen 1 Inkopen 2 Wijzigingen in de voorraad B Diensten en diverse goederen C Bezoldigingen, sociale lasten en pensioenen D Afschrijvingen en waardeverminderingen op oprichtingskosten, op immateriële en materiële vaste activa E Waardeverminderingen op voorraden, bestellingen in uitvoering en handelsvorderingen F Voorzieningen voor risico’s en kosten G Andere bedrijfskosten
2004 384.067 364.612 19.455 (337.282) 118.789 115.695 3.094 130.034 73.528 11.028
Geconsolideerde financieringstabel van de Persgroep in 000 €
2004
2003
Bedrijfsresultaat geconsolideerde ondernemingen Afschrijvingen immateriële & materiële vaste activa Wijziging voorzieningen Operationele cash-flow
46.784 11.028 1.335 59.147
47.466 9.104 (148) 56.422
Wijziging vorderingen (stijging -/daling +) Wijziging voorraden (stijging -/daling +) Wijziging operationele schulden (stijging +/daling -), Wijziging overlopende rekeningen (stijging +/daling-) Variatie behoefte bedrijfskapitaal
(18.204) 3.374 24.649 877 10.696
(15.837) 3.827 3.315 2.002 (6.693)
Ontvangen financiële opbrengsten Betaalde financiële kosten Uitzonderlijke resultaten Belastingen Financiële en uitzonderlijke kosten en opbrengsten en belastingen
2.913 (982) 29 (16.869) (14.909)
2.641 (3.594) 134 (16.005) (16.824)
54.934
32.905
(4.235)
(19.205)
(28.811)
(12.679)
(33.046)
(31.884)
0 (15.193) 0 (9.000) 0
13.500 (11.878) 0 (7.500) 0
(24.193)
(5.878)
(2.305) 14.571 32.123 17.552 (19.857) (2.305)
(4.857) 19.428 14.571 (4.857) 0 (4.857)
1. Operationele activiteiten
Kasstroom uit operationele activiteiten na belastingen 2. Investeringsactiviteiten Netto-investeringen in financiële vaste activa & resultaat vermogensmutatie Netto-investeringen in materiële vaste activa Kasstroom uit investeringsactiviteiten 3. Financieringsactiviteiten Opgenomen vreemd vermogen op lange termijn Aflossingen vreemd vermogen Wijziging kortlopende schulden Betaald dividend Terugbetaling kapitaal Kasstroom uit financieringsactiviteiten Netto kasstroom Cashmiddelen eind vorig jaar Cashmiddelen eind huidig jaar Wijziging Verworven cashmiddelen ingevolge wijziging consolidatiekring Wijziging cashmiddelen netto
69
Toelichting bij de geconsolideerde jaarrekening 1. Lijst van de integraal geconsolideerde ondernemingen Belangenpercentage Wijziging tov vorig jaar
3. Lijst van de ondernemingen geconsolideerd via de vermogensmutatiemethode Belangenpercentage Wijziging tov vorig jaar
Aurex nv Brusselsesteenweg 347 1730 Kobbegem BE 403.506.340
100,00
0,00
Eco Print Center nv Brusselsesteenweg 347 1730 Kobbegem BE 869.559.963
100,00
100,00
Magnet Regie nv Brusselsesteenweg 347 1730 Kobbegem BE 403.533.064
100,00
0,00
Magnet Magazines nv Brandekensweg 2 2627 Schelle BE 422.811.320
100,00
0,00
Uitgeverij De Morgen nv Arduinkaai 29 1000 Brussel BE 430.281.013
100,00
0,00
2. Lijst van de ondernemingen geconsolideerd in evenredigheid
33,33
0,00
Plopsaland nv De Pannelaan 68 8660 Adinkerke BE 466.400.051
25,00
0,00
Mediargus nv Pelletierstraat 8 1030 Schaarbeek BE 466.787.259
28,56
0,00
Vacature cvba Pontbeekstraat 4 bus 5 1702 Groot-Bijgaarden BE 457.366.183
33,33
0,00
Vlaamse Dagbladpers cvba Paepsemlaan 22 bus 7 1070 Anderlecht BE 465.907.925
25,00
0,00
28,57
0,00
Antwerpse Televisiemaatschappij nv 50,00 Rijnkaai 104 2000 Antwerpen I BE 448.844.140
0,00
Reprocopy cvba Paepsemlaan 22 bus 7 1070 Anderlecht
33,33
0,00
Vlaamse Media Maatschappij nv Medialaan 1 1800 Vilvoorde BE 432.306.234
50,00
0,00
Regionale TV Media nv Research Park - De Haak 1731 Zellik BE 448.708.637
33,33
0,00
Paratel nv Medialaan 1 1800 Vilvoorde BE 452.588.043
50,00
0,00
Sherpa.be nv Den Doornlaan 34 1180 Brussel 18 BE 459.784.453
58,43
13,35
De Bièvre nv Bredabaan 358 2930 Brasschaat BE 421.666.225
50,00
0,00
Het Parool bv Czaar Peterstraat 213 NL-1018 PL Amsterdam Nederland
21,66
0
P & P Media nv Generaal Dumonceaulaan 56 1190 Vorst BE 474.745.021
50,00
0,00
Jobs & Careers cvba Koningstraat 120 1702 Groot-Bijgaarden BE 860.375.251
Editeco nv Birminghamstraat 131 1070 Anderlecht BE 417.533.134
49,27
0,22
Belangenpercentage Wijziging tov vorig jaar
70
Full Page cvba Waelhemstraat 68 bus 15 1030 Brussel BE 448.115.155
Waarderingsregels A
Actief
1. Oprichtingskosten De oprichtingskosten worden geactiveerd en voor 100% ten laste van het bedrijfsresultaat genomen in het boekjaar waarin ze werden besteed. Herstructureringskosten worden alleen dan onder de activa opgenomen, wanneer het gaat om welbepaalde kosten die verband houden met een ingrijpende wijziging in de structuur of de organisatie van de ondernemingen en wanneer die kosten ertoe strekken een gunstige en duurzame invloed te hebben op de rendabiliteit van de ondernemingen. Zij worden lineair afgeschreven over een periode van 5 jaar. 2. Immateriële vaste activa De immateriële vaste activa worden gewaardeerd tegen hun aanschaffingswaarde. Titels worden niet gewaardeerd, tenzij bij aankoop van derden. De kosten van onderzoek en ontwikkeling en de intra-groep aangekochte goodwill worden volledig ten laste van het bedrijfsresultaat genomen. De afschrijving gebeurt volgens de lineaire methode à rato van 10% per jaar. Goodwill kan enkel gehandhaafd worden op de balans indien er een return voorzien is op de onderliggende activiteiten. 3. Consolidatieverschillen De consolidatiegoodwill bestaat enerzijds uit de positieve verschillen ontstaan bij de toepassing van de integrale consolidatiemethode en anderzijds uit de positieve verschillen na toepassing van de vermogensmutatiemethode. De positieve consolidatieverschillen worden lineair afgeschreven a rato van 20% of 5% per jaar, afhankelijk van de sector waarin de deelneming zich situeert. 4. Materiële vaste activa De materiële vaste activa worden gewaardeerd tegen hun aanschaffingswaarde, dit is de inkoopprijs (inbegrepen bijkomende kosten), hun kostprijs of hun inbrengwaarde. Volgende afschrijvingspercentages worden toegepast: • Terreinen: 0% • Gebouwen : 5% per jaar, lineair • Inrichting gebouwen: 10% per jaar, lineair • Vruchtgebruik: lineair over de looptijd van de desbetreffende overeenkomst • Persen en periferie : - Prepress: 15% per jaar degressief - Persen: 7,5% per jaar lineair / 10% per jaar lineair / 10% per jaar degressief - Randapparatuur: 10% per jaar degressief / 20% per jaar degressief • Installaties machines en uitrusting: - Uitrusting en gereedschap: 10% of 20% per jaar lineair / 10% per jaar degressief - Computermaterieel: 33,33% per jaar lineair - Andere installaties: 15% per jaar degressief - Inrichting gehuurde gebouwen : 20% per jaar lineair • Promotiematerieel: 33,33% per jaar lineair • Rollend materieel: 25% of 20% per jaar lineair • Kantoormeubilair en - materieel: 10% of 20% per jaar lineair / 10% per jaar degressief • Vooruitbetalingen op vaste activa en activa in aanbouw: hogervermelde afschrijvingsmethodes en -percentages worden toegepast naargelang de aard van de desbetreffende activa.
5. Financiële vaste activa Niet geconsolideerde deelnemingen worden gewaardeerd tegen de aanschaffingsprijs of aan een verminderde waarde wanneer de toestand van deze ondernemingen deze waardevermindering noodzakelijk maakt. Vorderingen en borgtochten worden geboekt aan nominale waarde. Waardeverminderingen worden toegepast in geval van onzekerheid over de gehele of gedeeltelijke terugbetaling. 6. Voorraden Grondstoffen en hulpstoffen worden gewaardeerd op basis van de gewogen gemiddelde kostprijs. Handelsgoederen worden gewaardeerd tegen de aanschaffingsprijs of de vervaardigingsprijs. Indien de realisatiewaarde op balansdatum lager is, wordt een waardevermindering geboekt. 7. Vorderingen Vorderingen worden in de balans opgenomen voor hun nominale waarde. Er worden waardeverminderingen toegepast zo er voor het geheel of een gedeelte van een vordering onzekerheid bestaat over de betaling hiervan op de vervaldag. Vorderingen in vreemde deviezen worden omgerekend naar Euro aan de koers geldig op balansdatum. 8. Geldbeleggingen Geldbeleggingen worden geboekt aan nominale waarde. De rekeningen in vreemde deviezen worden omgerekend naar Euro aan de koers geldig op balansdatum. 9. Liquide middelen De beschikbare waarden worden gewaardeerd tegen nominale waarde. De rekeningen in vreemde deviezen worden omgerekend naar Euro aan de koers geldig op balansdatum. B
Passief
1. Kapitaalsubsidies De kapitaalsubsidies worden in de balans opgenomen voor hun nominale waarde bij de toekenning door de bevoegde instantie. Zij worden geleidelijk in het resultaat opgenomen als financiële opbrengst volgens hetzelfde ritme als de afschrijvingen op de materiële vaste activa waarop ze betrekking hebben. 2. Schulden De schulden worden in de balans opgenomen voor hun nominale waarde. Schulden in vreemde deviezen worden omgerekend naar Euro aan de koers geldig op balansdatum. 3. Kosten voor klein en groot onderhoud en herstellingen De kosten voor klein onderhoud en herstellingen worden geboekt in het boekjaar waarin ze worden uitgevoerd. Jaarlijks wordt een voorziening gevormd ten laste van de bedrijfsresultaat met het oog op grote herstellings- en onderhoudswerken. 4. Pensioenverplichtingen Pensioenverplichtingen worden voorzien op basis van een actuariële berekening conform de ‘projected unit credit’ methode.
71
Toelichting bij de geconsolideerde jaarrekening VI
B
Uitgestelde belastingen en belastinglatenties
(in 000 €)
Uitsplitsing van de post 168 van het passief Uitgestelde belastingen VII
675 675
Staat van de oprichtingskosten (in 000 €)
Mutaties tijdens het boekjaar : - nieuwe kosten van het boekjaar - afschrijvingen VIII
36 (36)
Staat van de immateriële vaste activa (in 000 €)
Concessies, octrooien,
Goodwill
licenties, etc
Aanschaffingswaarde Per einde van het vorige boekjaar
5.674
401
1.260
1.544
526
244
7.460
2.189
5.247
298
380 476
256 244
Per einde van het boekjaar
6.103
798
Netto boekwaarde per einde van het boekjaar
1.357
1.391
Mutaties tijdens het boekjaar Aanschaffingen, met inbegrip van de geproduceerde vaste activa Overdrachten en buitengebruikstellingen Overboekingen van een post naar een andere Andere wijzigingen Per einde van het boekjaar Afschrijvingen en waardeverminderingen Per einde van het vorige boekjaar Mutaties tijdens het boekjaar Geboekt Verworven van derden Afgeboekt na overdrachten en buitengebruikstellingen Overgeboekt van een post naar een andere Andere wijzigingen
72
IX
Staat van de materiële vaste activa (in 000 €)
Terreinen en
Installaties,
Meubilair en
Leasing en
Overige
Activa in
gebouwen
machines
rollend
soortgelijke
materiële
aanbouw en
en uitrusting
materieel
rechten
49.474
104.669
19.478
9.231
800
8.618 (380)
2.240 (876)
2.806 (202)
75
34
12.959
(372)
2812
1.180
Per einde van het boekjaar
57.340
108.845
23.262
9.306
834
12.959
Afschrijvingen en waardeverminderingen Per einde van het vorige boekjaar
22.403
94.197
15.624
7.475
594
2.922
2.080 832 (197)
602 27
98
(166)
4.764 1.692 (869)
(59)
59
25.100
99.843
18.339
8.104
692
0
32.240
9.002
4.923
1.202 1.202
142
12.959
Aanschaffingswaarde Per einde van het vorige boekjaar Mutaties tijdens het boekjaar Aanschaffingen, inclusief de geproduceerde vaste activa Overdrachten en buitengebruikstellingen Overboekingen van een post naar een andere Andere wijzigingen
Mutaties tijdens het boekjaar Geboekt Verworven van derden Afgeboekt na overdrachten en buitengebruikstellingen Overgeboekt van een post naar een andere Andere wijzigingen Per einde van het boekjaar Netto boekwaarde per einde van het boekjaar waarvan Terreinen en gebouwen
vaste activa vooruitbetalingen
73
Toelichting bij de geconsolideerde jaarrekening X
Staat van de financiële vaste activa (in 000 €)
Ondernemingen waarop
Andere
vermogensmutatiemethode werd toegepast
ondernemingen
2.974
15.038
1. Deelnemingen Aanschaffingswaarde Per einde van het boekjaar Mutaties tijdens het boekjaar aanschaffingen overdrachten en buitengebruikstellingen overboekingen van een post naar een andere Per einde van het boekjaar Waardeverminderingen Per einde van het vorige boekjaar Verworven van derden Per einde van het boekjaar
1.356 (279) 2.695
(14.960) 1.434
0
97 97
Wijzigingen in het eigen vermogen van de ondernemingen waarop vermogensmutatie werd toegepast Aandeel in het resultaat van het boekjaar Andere wijzigingen in het eigen vermogen
615 (138) 753
Netto boekwaarde per einde van het boekjaar
3.310
1.337
2. Vorderingen
XI
74
Netto boekwaarde per einde van het vorige boekjaar Mutaties tijdens het boekjaar toevoegingen terugbetalingen
101
Netto boekwaarde per einde van het boekjaar
116
17 (2)
Staat van de geconsolideerde reserves
Geconsolideerde reserves per einde van het vorige boekjaar Wijzigingen tijdens het boekjaar - aandeel van de groep in het geconsolideerde resultaat - uit te betalen dividenden - uitbreiding van de consolidatiekring
27.565 (10.000) 1.748
Geconsolideerde reserves per einde boekjaar
104.550
85.237
XII
Staat van de consolidatieverschillen en de verschillen na toepassing van de vermogensmutatiemethode (in 000 €)
Consolidatieverschillen
Verschillen na toepassing van de vermogensmutatiemethode
Netto boekwaarde per einde van het vorige boekjaar Mutaties tijdens het boekjaar - ingevolge een stijging van het deelnemingspercentage - ingevolge een daling van het deelnemingspercentage Afschrijvingen Andere wijzigingen Netto boekwaarde per einde van het boekjaar
XIII
positieve
negatieve
35.591
2.820
positieve
negatieve
24
2.820
24
10.397 (4.173) 41.815
Staat van de schulden (in 000 €) A
Uitsplitsing van de schulden met een oorspronkelijke looptijd van meer dan een jaar, naargelang hun resterende looptijd Schulden met een restererende looptijd van hoogstens 1 jaar
meer dan 1, doch
meer dan 5 jaar
hoogstens 5 jaar
3. Leasingschulden en soortgelijke schulden 4. Kredietinstellingen 5. Overige leningen Financiële schulden
927 4.886 0
1.082 6.245 0
0 0 172
5.813
7.327
172
Handelsschulden Totaal B
5.813
7.695
172
Schulden (of gedeelten van schulden) gewaarborgd door zakelijke zekerheden gesteld of onherroepelijk beloofd op de activa van de in de consolidatie opgenomen ondernemingen
Financiële schulden 3. Leasingschulden en soortgelijke schulden 4. Kredietinstellingen Handelsschulden Totaal
368
13.011 2.010 11.001 0 13.011
75
Toelichting bij de geconsolideerde jaarrekening XIV
Gemiddeld personeelsbestand (in eenheden) en personeelskosten (in 000 €) 2004
2003
841 123 705 12 1
788 118 657 12 1
52.347 245
49.089 452
841
788
328
259
319 9
253 6
20.934 2
16.372
328
259
B.1 Consoliderende onderneming en integraal geconsolideerde dochterondernemingen B11 Gemiddeld personeelsbestand Arbeiders Bedienden Directiepersoneel Anderen B12 Personeelskosten Bezoldigingen en sociale lasten Pensioenen B13 Gemiddeld aantal personeelsleden tewerkgesteld in België door de betrokken ondernemingen B2. Evenredig geconsolideerde ondernemingen B21 Gemiddeld personeelsbestand Arbeiders Bedienden Directiepersoneel Anderen B22 Personeelskosten Bezoldigingen en sociale lasten Pensioenkosten B23Gemiddeld aantal personeelsleden tewerkgesteld in België door de betrokken ondernemingen
76
xv Niet in de balans opgenomen rechten en verplichtingen c Belangrijke hangende geschillen en andere belangrijke verplichtingen Belangrijke hangende geschillen Vlaamse Media Maatschappij nv (aandeel De Persgroep) Naar aanleiding van een onderzoek bij de geconsolideerde onderneming Vlaamse Media Maatschappij nv door de RSZ werden door deze laatste bijkomende aanslagen gevestigd met betrekking tot de jaren 1993 tot en met 1999 voor een bedrag van k€ 11.184. De onderneming betwist deze aanslagen doch heeft voorzichtigheidshalve een kost ten bedrage van k€ 3.145 geboekt. Het saldo ten belope van k€ 8.040 werd als overige vordering op de actiefzijde van de balans opgenomen. De Raad van Bestuur is verder niet in staat een inschatting te maken van de eventuele financiële impact van het verder RSZ onderzoek, evenals van de mogelijke impact van de claim die werd ingediend door een ander commercieel televisiestation. De Raad van Bestuur oordeelt dat een klacht voor een bedrag van k€ 2.180 van een leverancier ongegrond is en heeft hiervoor geen provisie aangelegd. Magnet Magazines nv De geconsolideerde onderneming Magnet Magazines nv is verwikkeld in een geschil tegen haar ingesteld door haar voormalig directeur-uitgever; bij een arbitrale sententie dd. 14 februari 2002 werd Magnet Magazines nv grotendeels in het gelijk gesteld, doch deze sententie werd bij vonnis dd. 23 september 2003 vernietigd op grond van een motiveringsgebrek. De arbitrageprocedure is per einde boekjaar nog steeds aanhangig. De Raad van Bestuur is dan ook de mening toegedaan dat hiervoor geen bijkomende voorziening dient te worden aangelegd. Andere belangrijke verplichtingen Vlaamse Media Maatschappij nv (aandeel De Persgroep) Verplichtingen ten belope van k€ 39.750 waaronder gecontracteerde uitzendrechten voor k€ 36.079. Aurex nv Aankoopverplichting 2005 - 2007 voor een waarde van k€ 14.990. Toelichting i.v.m. presentatie van het kapitaal Het kapitaal dat wordt gepresenteerd in de geconsolideerde jaarrekening (k€ 16.475 stemt niet overeen met wat is opgenomen in de statutaire jaarrekening van De Persgroep nv (k€ 190.000). Dit verschil vindt zijn oorsprong in het volgende: in 1999 verwierf de vennootschap, middels een inbreng in natura een aantal geconsolideerde deelnemingen aan de toen geschatte bedrijfseconomische waarde, waardoor het maatschappelijk kapitaal werd opgetrokken met k€ 173.525. Teneinde de geconsolideerde cijfers evenwel op een continue en transparante wijze te presenteren en te vermijden dat er een ‘interne’ goodwill zou worden gecreëerd in de consolidatie op het niveau van de vennootschap, werden zowel het kapitaal als de in 1999 ingebrachte deelnemingen herleid naar hun historische waarde. D
Rust- en overlevingspensioenverplichtingen ten behoeve van personeelsleden of ondernemingsleiders, ten laste van de in de consolidatie opgenomen ondernemingen
De personeelsleden en de directieleden genieten van een aanvullend pensioen en, in geval van overlijden, na pensioenleeftijd van een aanvullend overlevingspensioen. Deze zijn volledig gedekt door groepsverzekeringen, afgesloten met een in België hiervoor erkende verzekeringsinstelling. XVI
Betrekkingen met verbonden ondernemingen en met ondernemingen waarmee een deelnemingsverhouding bestaat en die niet in de consolidatie zijn opgenomen
5. Persoonlijke en zakelijke zekerheden die werden gesteld of onherroepelijk beloofd als waarborg voor schulden of verplichtingen van verbonden ondernemingen Boekjaar
Vorig boekjaar
k€ 2.275
k€ 3.500
77
Colofon Colofon
Uitgegeven door: A www.persgroep.be Brusselsesteenweg 347 B-1730 Kobbegem 02/454 22 11 BTW BE 440.653.281 Contactpersoon: Christophe Convent, secretaris-generaal Concept & eindredactie: Lara Geeurickx Concept & vormgeving: Michel Oudendijk - www.tinman.nl Teksten: Ann-Marie Cordia Interviews: Jesse Brouns, Philippe Dautrebande, Stef Wauters, Joris Van Roy Illustraties: ZAK Fotografie: Rudi Van Beek, Eddy Vangroenderbeek, Michel Oudendijk Druk: Drukkerij Fortemps, Brussel-Luik Ce rapport annuel est disponible en Français. This annual report is available in English.
78
A Jaarverslag 2004 Brusselsesteenweg 347 B-1730 Kobbegem