INHOUDSOPGAVE COLOFOON

INHOUDSOPGAVE

COLOFOON Sociaal Steunpunt Amstelveen Postbus 8142 1180 LC Amstelveen. Tel. 020-6471509 (alleen opdinsdag 10.00-12.00) mobiel 06-385-738-87

2 3 4 5 6 7 8 9

REDACTIE Wim van Oosterom. Jan Admiraal. Ria Teunissen.

LAYOUT / ILLUSTRATIES. Ria Teunissen

10 11 12 13 14 15 16 17

POSTADRES REDACTIE Groenhof 140 1186 EX Amstelveen.

18 19 20

DRUKWERK. Repro Gemeente Amstelveen.

21 22

OPLAGE; 950 exemplaren

23 24

RESEARS/FOTO’S Jan admiraal

!nfopagina Voorwoord Alles gaatmis idem idem idem idem Brochure 2008/De patient als hulpverlener idem Niet in de WAjong idem De minima zijn ontzien Eigen bijdrage jaagt WAjonger idem/ Nauwelijks banen Werkleerplicht Groter beroep op verlenen Reïntegratie langdurig zieke idem Tips voor het zelf regelen idem/ Ziekteverzuim zelf betalen idem/ Vaak duur uit met goedkope lening Idem. Recept

Dit blad is gratis voor gerechtigden en geïnteresseerden Mocht u toezending niet lange op prijs, stellen , wilt u dit dan aan ons door geven? Het overnemen van teksten uit dit blad is toegestaan mits bronverrmelding ,

1

De vragen kunt u ook mailen, naar ons e-mail adres. socteam@sociaal-steunpunt-amstelveen.

Met vragen ophet gebied van de sociale zekerheid over onder andere; Ziekte en arbeidsongeschiktheid (dreigende) Werkloosheid Reïntegratie

Voor iedereen die op medische indicatie moet zwemmen in extra verwarmd water onder leiding van een fysiohterapeut. Dit kan elke dinsdag van 18.00-19.00 uur in zwembad;

Algemene nabestaandenwet Algemene bijstandswet Voorzieningen gehandicapten

“” DE MEERKAMP”” Zorgverzekering Het is een gezellige groep, dus ook goed voor het sociale contact.

en nog vele andere onderwerpen kunt u terecht in wijkcentrum

Info; Ans v.d. Boogaard 020-6410278 of Ria Teunissen 020-6418473

'De Bolder', Groenhof 140 Gratis advies: Sociaal Steunpunt Amstelveen SPREEKUUR Iedere Dinsdag van 10.00-12.00 uur Alleen via een tel. afspraak kunt u op andere dagen terecht. Deze afspraak kunt u maken op dinsdag tussen 10.00-12.00uur 020-647-1509 of mobiel 06-385-738-87 In de maand juli zijn wij wegens vakantie gesloten 2

Deze voorzitter prijst zich gelukkig met zulke enthousiaste mensen te mogen samenwerken. Hierdoor ontvangt u 4 keer per jaar een informatief magazine. Hen eens ''in het zonnetje zetten'' op deze zonnige meidag is dan ook meer dan verdiend. Ik hoop dat u de inhoud weer interessant vindt, aan de aandacht en zorgvuldigheid van Jan en Ria kan het niet liggen als de inhoud voor u deze keer wat minder interessant mocht zijn.

Voorwoord Op deze ongewoon warme avond in mei wordt de laatste hand gelegd aan het tweede nummer van ons blad Sociaal Contact in 2008. Bij het Sociaal Steunpunt zijn twee mensen verantwoordelijk voor het verschijnen er van.

Wim van Oosterom Voorzitter

Vier keer per jaar slagen Ria Teunissen en Jan Admiraal er in een boeiende inhoud bijeen te sprokkelen. Voor hen betekent dit dat zij voortdurend op de hoogte moeten blijven van de laatste ontwikkelingen op het terrein van de sociale verzekeringen, die voor plaatsing in ons blad van belang kunnen zijn. Maar ook lezen zij de uitgaven van andere organisaties die op het terrein van de sociale verzekeringen en aanverwante onderwerpen actief zijn en ''wegen'' zij de inhoud of deze goed genoeg is voor plaatsing in Sociaal Contact.

3

bij de tandarts, twee anderen hebben schulden bij voormalige zakenpartners, de rest bij een sportschool die klanten trekt met abonnementen die goedkoper zijn naarmate ze langer gelden. Jaren zitten ze er aan vast. Rechters bepaalden dat deze mensen hun schulden moeten betalen en Roos komt ze dat vertellen. Hij draagt een zandkleurig jasje over een witte blouse. Hij draagt meestal geen pak. "Ik wil in gesprek komen met mensen. In dit soort buurten zitten mensen vaak buiten op straat. Ze weten toch wel dat ik de deurwaarder ben. Vragen ze: 'Moet je bij mij zijn?"

Als alles mis gaat Nederlanders raken steeds vaker en erger in de schulden. "Niets is zo makkelijk als geld lenen." In een jaren-zeventigwijk in Wijchen ,,Het zijn vaak jaren zeventig wijken" - staat Andy Roos op een vrijdagochtend voor een deur die hetzelfde blauw is als de andere in dat rijtje. Een lamp in de woonkamer brandt, een hond blaft. Her duurt even, maar dan doet een tienermeisje open. Ze heeft bruin haar tot op haar schouders, haar make-up is uitgelopen. Ze wrijft in haar ogen. Het is half tien.

De NVVK, de vereniging van gemeentelijke kredietbanken en andere instanties voor schuldhulpverlening maakte onlangs bekend dat vorig jaar 47.500 mensen om een schuldregeling vroegen, 3 procent meer dan het jaar ervoor en een verdubbeling ten opzichte van 2001. De gemiddelde schuld steeg in vijf jaar van 16.000 euro naar ongeveer 26.000 euro. Het kabinet wiI daarom het aantal mensen met problematische schulden terugdringen en maakt er 88 miljoen euro voor vrij. Mensen kunnen minder lang rood staan en kredietverstrekkers krijgen een hogere boete als ze geld lenen aan mensen van wie ze zouden moeten weten dat die het niet kunnen terugbetalen. Daarom zal de kredietwaardigheid van burgers beter worden bijgehouden, als aanvulling op de gegevens van het Bureau Kredietregistratie (BKR) in Tiel.

Andy Roos is deurwaarder. Steeds meer mensen hebben schulden en de schulden worden hoger. Roos probeert de schulden te verhalen. De moeder van het tienermeisje woont ergens anders, Nee, ze weet niet waar. Haar vader is niet thuis en nee, ze weet niet hoe ze hem kan bereiken. Ja, ze zal zeggen dat hij moet bellen. Ja. Ze sluit de deur. Zo zal het vaker gaan, deze dag. Van de tien mensen die Andy Roos wil spreken, doen er maar twee zelf open, van wie één zegt te hebben betaald en de ander belooft dat te zullen doen. Mensen praten niet graag over schulden. Ook in dit verhaal willen sommigen niet met naam worden genoemd. De ouders van het meisje hebben rekeningen openstaan

Het begint bij de opvoeding, zegt Ger Jaarsma. Hij is de voorzitter van de NVVK. Ouders durven hun kinderen niets te weigeren. Kinderen groeien 4

op met wat ze maar willen. Wanneer ze uit huis gaan weten ze niets van geld. Ze hoefden niet te sparen. Geld werd onzichtbaar, zegt hij ook. "Geld is niet meer tastbaar. Betalingen gaan via internet bankieren, pin, chip, creditcard. Een bankoverzicht komt nog maar eens per maand. We zijn het zicht kwijt op geld. Na grote uitgaven vraag ik me ook wel eens af: 'hebben we eigenlijk nog wel genoeg geld op de rekening?" Als je hem vraagt welke Nederlanders schulden hebben, zegt hij dat meer dan 80 van de 100 mensen in de schuldhulpverlening de Nederlandse nationaliteit heeft, alleenstaand is, met of zonder kinderen. Ongeveer evenveel mannen als vrouwen. Meer dan de helft is tussen de 25 en 45 jaar oud. Ze hebben een uitkering of verdienen minder dan modaal. Slechts 15 van de 100 verdienen bovenmodaal. Ze hebben verkeerde keuzes gemaakt: een te dure hypotheek bijvoorbeeld en dan een scheiding. 5 van de 100 zijn ouder dan 65 jaar. Een paar jaar geleden zag Jaarsma nog nauwelijks ouderen. "Er zijn er bij die denken: na mij de zondvloed. Anderen kunnen de eindjes gewoon niet meer aan elkaar knopen." Als je deurwaarder Roos vraagt welke Nederlanders schulden hebben, zegt hij dat ze overal wonen maar vooral "in flats driehoog zonder lift". Hij noemt juist allochtonen en jongeren. Die melden zich niet vaak bij schuldhulpverlening. Ze krijgen hulp van ouders en familie.

In een kleine, nette flat bij de metro van Spijkenisse woont een vrouw van 60. Overal staan kaarsen en fotolijstjes. Ze schenkt koffie. Ze heeft kort wit haar, een rood brilmontuur, zilveren oorknopjes. Ze heeft een half weduwepensioen en 8.000 euro schuld bij de bank. Sinds ze haar financiën uit handen gaf bij een bureau voor schuldhulpverlening, krijgt ze 40 euro per week. Haar huur en elektriciteit en de rekening van haar vaste telefoon zijn dan al betaald. Ze heeft een kat, een mobieltje, rookt shag. Twee tubes kleefpasta, een strippenkaart en het is op.Toen ze drie jaar geleden hoorde dat haar man zou overlijden, deed ze er alles aan het hem naar de zin te maken. Nu konden ze nog uit eten, een weekend naar Parijs. Een dikke matras verzachtte de pijn van botkanker. Ze stonden al 3.000 euro rood. Ze viel dertig kilo af, nu is haar kunstgebit te groot. De twee tubes kleefpasta moeten het op zijn plaats houden. De vlekken van haar overleden man sneed ze uit de matras. De gaten vulde ze op met een deken. "Jezus, red deze vrouw", zei de vrijwilligster bij de voedselbank toen ze vertelde wat haar was overkomen. Nu helpt ze bij de uitgifte, op vrijdag. Aan het eind van de dag neemt ze zelf een voedselpakket mee naar huis. Ook zegt ze, ongevraagd, steeds meer ouderen te zien die om hulp vragen. Schulden ontstaan vaak na scheidingen, zegt Roos. Na ziekte. Overlijden. Faillissementen. Pech. Van alles gaat mis. Mensen die zich melden bij schuldhulpverlening hebben gemiddeld elf schuldeisers. Ze kunnen de huur niet betalen, de stroomrekening, de zorgverzekering. 5

Maar soms willen ze gewoon te veel. Openstaande rekeningen bij providers van mobiele telefonie en internet, postorderbedrijven, kredietbanken. Roos: "Gisteren nog kwam ik bij een man met een netto inkomen van 2.800 euro. Netto! Ik heb het niet. Hij kon er niet van rondkomen. Ik hoor ook vaak: 'die en die is er niet, die is op vakantie'. Dan denk ik: dan leef je boven je stand. Niet de rekening van de sportschool betalen en wel op vakantie."

Hij kreeg weer brieven van kredietverstrekkers: dat ze hem eerder een lening hadden geweigerd, maar misschien was zijn situatie gewijzigd? Hij kon ze gerust bellen voor een lening. Ook de deurwaarders verdrongen zich op zijn stoep. "Daar zal het zijn". Verderop in de straat, in een oude arbeidersbuurt in Eindhoven, staan twee kapotte brommers voor de deur. Roos belt aan. Na twee keer bellen gaat de vergeelde zonnewering boven een stukje omhoog. Roos steekt zijn hand op. Een 27jarige man op slippers doet open. Hij knikt vriendelijk.Slaperig. Hij heeft gewerkt gisteravond, in een shoarmazaak in Valkenswaard. Hij steekt een sigaret op. Achter hem in de gang staan kartonnen dozen opgestapeld en daarop vergeelde tuinstoelen. De post ligt verspreid op de grond. De sportschool heeft nog 557 euro van hem te goed. "Ja. Dat klopt wel", zegt de man. Zullen we honderd euro per maand afspreken, vraagt Roos, dan ben je er over een half jaar vanaf. De man knikt weer vriendelijk Hij belooft het bedrag iedere maand over te maken naar het rekeningnummer dat op de brief staat die de deurwaarder hem geeft.

Gerard (31) woont in Deventer met zijn vrouw en zoontje van anderhalf. Tien jaar geleden belde hij een kredietverstrekker in de Veronica-gids. Hij zei hoe hij heette, waar hij woonde en werkte en op welk nummer het geld kon worden gestort. Drie dagen later stond er vijfduizend gulden op zijn bankrekening. Hij kocht een nieuwe televisie, nieuwe kleren, gaf rondjes in de kroeg. "De helft van het geld heb ik verbrast." Toen het op was belde hij een andere kredietverstrekker - die adverteerde in een huis-aan-huisblad. Nu zegt hij: "Niets is in Nederland zo makkelijk als geld lenen. Je moet bijvoorbeeld werk hebben, maar als je een willekeurig bedrijf een bedrag laat overmaken op je rekening, voor mijn part tien cent, staat er een bedrijfsnaam op je afschrift. Dat is dan je werkgever. Het bedrag mag je met een dikke stift doorstrepen, om privacyredenen." Toen hij schulden had bij vier kredietbanken en de Postbank dook hij onder. "Ik was een paar jaar op papier onvindbaar. Zat in onderhuur, werkte zwart in een café. Toen de eigenaar er na twee jaar mee ophield, schreef ik me weer in, bij een uitzendbureau."

Gemiddeld weet Roos 90 procent van de openstaande rekeningen binnen te halen. Hij verwacht bijvoorbeeld dat de vader van het tienermeisje zal bellen. Hij wacht een week. Dan gaat hij hem zelf beIlen. Als hij de vader niet kan bereiken zullen Roos' medewerkers informatie over hem gaan zoeken op internet: Google, Hyves, kentekenbewijzen, het kadaster. Met de juiste gegevens 6

kunnen ze beslag leggen op een auto, een huis. Als ze weten waar mensen werken of bij welke bank ze een rekening hebben, kunnen ze beslag leggen op hun bankrekening of loon. Vla internet weet hij ook oude schuldenaren op te sporen. Twintig jaar nadat een rechter een vonnis heeft uitgesproken, kan een schuld nog worden geïnd. "Zo ontdekten we dat een student die op kamers woonde in Utrecht en zijn huur maar niet betaalde, nu directeur is van een of ander bedrijfje. Dat lazen we in zijn profiel op Hyves. Zijn schuld is opgelopen van 995 naar 2.000 euro." Sommigen schuldenaren lopen tegen de lamp als ze bijvoorbeeld 65 zijn en AOW aanvragen.

mensen die zich vrijwillig melden bij een bureau voor schuldsanering. Ze willen af van hun schulden, maar niet zonder internetaansluiting of auto. Jaarsma: "Tegen iemand in de bijstand, met een auto zeggen wij: die auto heb je niet nodig voor je werk. Lever hem maar in, dat levert misschien nog 500 euro op. Dat ging altijd goed. Dat deden ze. Maar sinds een paar jaar zeggen ze vaker: 'Ben jij gek, die heb ik nodig. Als dat de voorwaarde is doe ik niet mee'." Veel mensen stappen voortijdig uit de schuldhulpverlening. In 2004 en 2005 meer dan de helft. De gemeenten, die voor de schuldhulpverlening betalen, wilden betere resultaten zien. Jaarsma: "We leveren nu maatwerk. We zeggen tegen onze medewerkers: het maakt niet uit hoeveel gesprekken je ervoor nodig hebt, als hij maar van zijn auto afkomt." Dat kost meer tijd en de gemeenten meer geld, maar het werkt wel, zegt hij. Vorig jaar stapte nog maar eenderde voortijdig op. Ook komen schuldenaren nu eerder in beeld. In plaats van te wachten tot ze zich melden, komen medewerkers van sommige kredietbanken daarom nu al in actie na een eerste melding van een woningcorporatie of een energiebedrijf dat iemand zijn rekeningen maar niet betaalt. De regels van schuldhulpverlening zijn star, vinden sommige schuldenaren. Een voormalig bouwkundig ingenieur van 56 uit Baarlo moet rondkomen van 50 euro per week. Hij mocht op sollicitatiegesprek komen in Utrecht, maar kreeg van schuldsanering geen geld om er naartoe te gaan. Hij kon een andere baan krijgen in Utrecht, op voorwaarde dat hij zou verhuizen. "Waarvan?"

Als zijn medewerkers niets vinden huurt hij soms een verhaals-informatiebureau in. De medewerkers daar hebben meer ervaring in her vinden van informatie over schuldenaren. In Eindhoven zegt een vrouw de vriendin te zijn van de zoon van de vrouw die een rekening heeft openstaan. "Kan ik haar op haar werk bereiken?" vraagt Roos."Nee. Ze zit vast." "Wat heeft ze gedaan?""Ze heeft haar zoon met een mes bedreigd." "Wanneer komt ze thuis?" "We weten het allemaal niet." Op het volgende adres staat een jongetje van vier in lichtblauwe pyjama op het tuinpad. Hij houdt twee gele Danoontjes en een pakje Wicky vast. Een oudere vrouw met hoofddoek neemt hem mee naar haar huis, een paar deuren verder. "Hij was alleen thuis. Ik hoorde hem huilen." Ze weet niet waar de moeder is. Niet iedereen wil geholpen worden. Zelfs niet alle 7

Hij is moeilijk te verstaan, zonder tanden. Zijn ouders hielpen hem aan een nieuw gebit. Dat krijgt hij volgende week. Hij werkte in Ethiopië, Mauritius, ZuidAmerika. Zijn Egyptische vrouw maakte hem geld afhandig. Zijn tweede vrouw, uit Marokko, ook. Vier jaar geleden ontdekte hij dat zijn BMW op haar naam stond. Toen hij haar ermee confronteerde, was zijn auto weg. Zij ook. Hij bleef achter met een schuld van 25.000 euro. Soms gaat het snel.

vaste lasten heeft afgetrokken, 1 euro 56 per persoon per dag overhoudt. Wat te doen bij schulden? Mensen die hun post niet meer durven te openen uit angst voor nog een aanmaning, kunnen de gemeentelijke kredietbanken of andere instanties voor schuldhulpverlening vragen om hulp. Die kijken wat je verdient, wat je nodig hebt en wat je kunt missen om schulden af te lossen. Ze zetten afspraken op papier. Misschien moet een auto worden verkocht of moet geld van een spaarloonrekening worden gebruikt. Drie jaar lang leven de schuldenaren onder bijstandsniveau van enkele tientallen euro per week, maar dan zijn ze ook van hun schulden af

In mei 2003 had Peggy Helcker (38) uit Spijkenisse haar financiën nog op orde, zeven maanden later kwam ze 24.000 euro te kort. Haar man had haar beschuldigd van betrokkenheid bij een gewapende overval. Vijf weken zat ze in voorarrest. Haar uitkering werd stopgezet. Ze dook met haar vier kinderen (19, 17, 8 en 5) onder voor haar man, in een blijfvan-mijn-lijfhuis en later ging ze beschermd wonen. Zeven maanden had ze geen vast woonadres en kon ze daarom geen uitkering krijgen. Haar vaste lasten, van haar oude woning in Tilburg, liepen door. Ze kon de huur niet opzeggen omdat de woning nog gemeubileerd was. Water, gas en licht had ze al opgezegd. Het eten liep uit de koelkast en vriezer. De woning moest worden ontruimd en opnieuw bewoonbaar worden gemaakt. Ze heeft zich niet bij schuldhulp aangemeld. Haar financiën heeft ze altijd zelf gedaan. Hekker zegt dat ze, nadat ze alle

Bij schuldbemiddeling maakt de kredietbank afspraken met schuldeisers over afbetaling. Wat de schuldenaar kan missen, wordt ingehouden om schulden af te lossen. In ruil daarvoor berekenen schuldeisers geen rente en sturen ze geen deurwaarder. Bij schuldsanering verstrekt de kredietbank een lening. Met dat geld worden schulden afgelost, zodat alleen nog aan de kredietbank moet worden afbetaald. Als schuldeisers weigeren afspraken te maken over aflossing, kan een schuldenaar de rechter vragen om wettelijke schuldsanering. De rechter benoemt dan een bewindvoerder. Die maakt afspraken over aflossing van schulden. De bewindvoerder ontvangt alle post, om te kunnen controleren of iemand de afspraken nakomt. Bron: NRC, 2 februari 2008

8

houdskosten thuiswonende gehandicapte kinderen (TOG 2000) " Bijzondere bijstand: Wet Werk en Bijstand (WWB) " Aftrek buitengewone uitgaven: Wet op de inkomstenbelasting " Jonggehandicaptenkorting " Ophoging arbeidsongeschiktheidsuitkering Bestellen

Brochure 2008: 'Ik heb wat, krijg ik ook wat?' De nieuwe versie van de folder 'Ik heb wat, krijg ik ook wat?' is beschikbaar. Deze wegwijzer geeft een overzicht van de huidige compensatieregelingen voor mensen met een chronische ziekte, handicap of hoge leeftijd.In ons land leven naar schatting 3,7 miljoen mensen die 'wat hebben'. Een chronische ziekte, handicap of hoge leeftijd leidt vaak tot extra kosten. In het ene geval zijn dat dieetkosten, in het andere geval is het een compleet aangepaste woning. Meestal gaat het om een combinatie van kosten voor hulpmiddelen, medische zaken en bijvoorbeeld hulp in het huishouden. Daarom zijn er verschillende regelingen voor vergoeding van kosten door ziekte, handicap of ouderdom .

Op de website van Postbus 51 kunt u de brochure downloaden of bestellen: http://bestel.postbus51.nl/content/pdf/16BR 2008G014-200836-113641.pdf Bron: Min. Van VWS, 25 maart 2008

De patiënt als hulpverlener. Hoe vaak ga je ziek worden? Deze vraag wordt aan Marga Figlarz tijdens een sollicitatiegesprek voor de functie jongerenbegeleider gesteld. Figlarz is een zogenaamde ervaringsdeskundige; een ex-patiënt die in de psychiatrische zorg werkt. En zij is niet de enige... Steeds meer mensen werken als zogenaamde ervaringsdeskundigen in de psychiatrische zorg. Wat betekent dat in de praktijk? Zijn deze werknemers bijvoorbeeld kwetsbaarder dan gemiddeld?

Brochure In

de brochure 'Ik heb wat, krijg ik ook wat? bieden de ministeries van Volksgezondheid, Welzijn en Sport, Sociale Zaken en Werkgelegenheid en Financiën/Belastingdienst een overzicht van alle bestaande compensatieregelingen. U leest welke regelingen er zijn in 2008, hoe ze werken en waar u terecht kunt voor een aanvraag of meer informatie. Het gaat om de volgende regelingen: " Wet maatschappelijke onder steuning (Wmo) " Valys " Zorgverzekeringswet " Algemene Wet Bijzondere Ziektekosten (AWBZ) " Tegemoetkoming onder-

Inmiddels is er een MBO-opleiding voor ervaringsdeskundigen en omdat deze zo goed bevalt komt er volgend jaar een HBO-opleiding in Eindhoven. Roxanne Vernimmen is bestuursvoorzitter van het Utrechtse Altrecht, een van de grootste instellingen voor gestelijke gezondheidszorg in Nederland. Vernimmen wil dat binnen vijf jaar 1 op de 10 van hun personeelsleden erva9

ring heeft als patiënt. Ervaringsdeskundigen brengen volgens haar namelijk iets extra's mee in de behandeling. Zo zal een ex-verslaafde eerder moeilijke momenten herkennen dan iemand die niet verslaafd is geweest. Ook zijn de ervaringsdeskundigen een rolmodel voor de patiënten, omdat zij hèt bewijs zijn dat herstel mogelijk is. Op de vraag of de behandeling op deze manier niet te persoonlijk wordt, zegt Vernimmen dat het goed is de discussie te blijven voeren over hoeveel afstand hulpverleners moeten bewaren.

al bewezen. Vernimmen verwacht dat zorginstellingen in heel Nederland de komende jaren ervaringsdeskundigen in dienst nemen. Opleidingen Anderhalf jaar geleden begon de eerste opleiding voor ervaringsdeskundigen, bij het Utrechtse ROC MiddenNederland. Inmiddels lieten meer dan honderd ex-patiënten zich scholen tot medewerker in de geestelijke gezondheidszorg. Initiatiefnemer Rob Ruijs roemt vooral het enthousiasme van de nieuwe medewerkers: 'Deze mensen zijn optimaal gemotiveerd voor de patiënten. We kunnen heel veel leren van mensen die zelf ook een verleden in de psychiatrie hebben.' De ervaringsdeskundigen geven hoop aan patiënten die zich in een schijnbaar uitzichtloze situatie bevinden. "Ik ken er die zelf in een isoleercel hebben gezeten. Ze hebben nu een baan en dat maakt indruk op patiënten die het nu zelf helemaal niet meer zien zitten. Dat is een hoopgevende gedachte voor mensen die zijn opgenomen.' Het ROC Zadkine in Rotterdam is naast het ROC Midden-Nederland de tweede opleiding in Nederland die een opleiding aanbiedt voor ervaringsdeskundigen die aan de slag willen in de geestelijke gezondheidszorg. Er zijn daar ongeveer zestig van deze studenten.

De 31-jarige Marga Figlarz was negen jaar zwaar verslaafd aan de speed. Na een ontwenningskliniek en jarenlange therapie slaagt zij er nu al geruime tijd in van de drugs af te blijven. Sterker nog: zij werkt momenteel als begeleider bij ABC, een Utrechtse instelling voor jongeren met een psychotische stoornis. ABC is een gespecialiseerde voorziening voor rehabilitatie en behandeling van jongvolwassenen met een psychotische stoornis. De instelling biedt zowel ambulante hulp als een tijdelijke klinische opname. ABC is onderdeel van Altrecht; een overkoepelende instelling voor geestelijke gezondheidszorg. Op dit moment bieden de GGZ-instellingen werk aan ongeveer vijftig voormalige psychiatrisch patiënten. Bestuursvoorzitter Roxanne Vernimmen van Altrecht verwacht dat hun aantal de komende jaren fors gaat stijgen. In de Verenigde Staten, Groot-Britannië en Nieuw-Zeeland heeft de inzet van ex-patiënten in de geestelijke gezondheidszorg zijn nut

GGZ Eindhoven is op dit moment bezig met de voorbereidingen van een HBO-opleiding voor ervaringsdeskundigen. Waarschijnlijk start deze opleiding in 2009. Bron: IKON, 16 maart 2008 10

Niet in de Wajong

Daar moet teveel tegelijk, er is geen duidelijke structuur, er zijn veel verschillende collega's en soms ook klanten. Dan loopt zo'n leerling tegen zijn beperkingen aan. Doodzonde als een jongere daardoor zijn opleiding niet kan afmaken.'

Begeleiding van school naar werk Steeds meer jongeren komen terecht in de Wajong. Om die trend te keren, is het van belang vroegtijdig actie te ondernemen. UWV haalt de banden aan met het onderwijs om risicoleerlingen op tijd op te vangen.

Er is al veel over geschreven: het aantal jongeren met een Wajong-uitkering is in vijf jaar tijd verdubbeld. Van 7000 in 2001 tot 13.600 in 2006. Als dat zo doorgaat, zijn er op termijn 300.000 à 400.000 Wajong'ers (tegen 155.000 in 2006). Terwijl de instroom van lichamelijk gehandicapten en zwaarder verstandelijk gehandicapten nauwelijks toeneemt, is dat wel het geval bij (zeer) licht verstandelijk gehandicapten en jongeren met een psychische, psychiatrische of gedragsstoornis. De gedachte is dat er in het onderwijs veel aan te doen is; het moet gerichter voorbereiden op de arbeidsmarkt en uitval beter voorkomen. Een diploma verhoogt de uitgangspositie aanzienlijk. De groep verstandelijk gehandicapte instromers komt uit het speciaal onderwijs. UWV onderhoudt er nauwe contacten: arbeidsdeskundigen maken vroegtijdig kennis met leerlingen die waarschijnlijk in de Wajong terechtkomen. Ze kunnen hen waar mogelijk ondersteunen en zorgen dat de Wajong'ers na school een zo goed mogelijke dagbesteding vinden; liefst in de vorm van werk. En dat lukt ook. 'In de Friese regio stroomt 75 procent van deze leerlingen vanuit de stage door naar een betaalde plek in een bedrijf', vertelt arbeidsdeskundige Johan Wierema. 'Wij begeleiden die overgang inten-

Lucas is een achttienjarige mbo'er. Gek als hij is op planten en bloemen had hij zich verheugd op zijn baan bij een bloemenwinkel. Maar binnen een week ging het mis. Hij was nog niet klaar met het buiten zetten van de emmers bloemen of zijn baas vroeg al of hij een paar boeketten kon maken. Had hij net met veel pijn en moeite het eerste boeket gemaakt, werd hij naar de kassa geroepen. Toen het daar met afrekenen niet lukte, liep Lucas in paniek weg. Ook een nieuwe poging een paar dagen later mislukte. Hij moest te veel tegelijk doen en dat kan hij niet. 'We zien steeds vaker jongeren met een aandoening als adhd (hyperactiviteit) of pdd/nos (zich niet in een ander kunnen verplaatsen), die een eind komen, maar dan in dit soort situaties afhaken', zegt UWVarbeidsdeskundige Siska Ravensbergen van de regio Leeuwarden. 'Op een kleine en gestructureerde vmbo-school redden ze zich goed. De vervolgopleiding in de stad is vaak al lastig, maar dat lukt nog, eventueel met extra begeleiding. Maar dan de stage. 11

sief. Ik ga mee om afspraken te maken bij een bedrijf, volg iemand, zet zonodig een jobcoach in.' Voorzichtig worden nu ook de banden met het reguliere onderwijs aangehaald. Want daar komt de groeiende groep instromers vandaan. In NoordHolland en in Friesland zijn al samenwerkingsovereenkomsten gesloten tussen hulpverleningsinstellingen, ROC's en AOC's (mbo), hogescholen (hbo) en UWV. Cor van Waveren, zorgcoördinator op ROC Friese Poort in Leeuwarden stond aan de wieg van de Friese samenwerking. 'Wij hadden al diverse contacten buiten de school, maar de UWV-schakel ontbrak nog. Voorheen kwam UWV pas in beeld als iemand al een halfjaar van school afwas, veel te laat dus. Nu hebben we afgesproken dat we ons gezamenlijk inspannen om leerlingen een startkwalificatie te laten halen. We wisselen kennis uit, weten elkaar makkelijker te vinden en buigen ons gezamenlijk over zorgleerlingen. En hopelijk leidt dat ook tot betere trajecten richting werk.'

ding nodig. Of je kiest een leer-werktraject op maat. Heel tijdrovend, maar je doet het omdat je die jongeren zo graag verder wilt helpen.' Siska Ravensbergen: 'Het werkt heel goed om een jongen of meisje te volgen. Je leest de stageverslagen, stelt vast wat de beperkingen zijn en bedenkt waar een werkkring aan zou moeten voldoen. Ook bekijk je of eventueel extra middelen kunnen worden ingezet. In een BBL-traject (Beroepsbegeleidende Leerweg) kan dat een jobcoach zijn. Als een leerling van school komt, kunnen we een Reïntegratietraject inzetten.' Komen UWV en de school er samen niet uit, dan wordt een leerling ingebracht in het grote overleg met alle samenwerkingspartners, dat vier keer per jaar plaatsvindt. Staf-arbeidsdeskundige UWV Jan Boomgaard zit het overleg voor. 'We stellen bijvoorbeeld vast dat iemand het niet redt met extra zorg op school en een therapie nodig heeft. We spreken altijd af wie wat doet en wie de regie heeft. Afschuiven kan niet, een jongere krijgt hulp, alles met het doel om hem of haar op school te houden en aansluiting te geven op de arbeidsmarkt. Wij staan voor een sluitende aanpak.' Boomgaard is enthousiast, maar zegt ook: 'UWV doet in principe claim beoordeling en Reïntegratie. Het concept zoals wij dat bij wijze van proef uitvoeren, is bevredigend, maar als dit verder wordt uitgerold, moet er wel geld en tijd voor zijn.'

De arbeidsdeskundigen van UWV hebben regelmatig contact met de scholen. Maaike Hornstra, UWV Leeuwarden: 'We hebben geïnventariseerd welke leerlingen begeleiding nodig hebben en die zitten nu in ons systeem. We zoeken samen een oplossing. Omdat iedere leerling anders is, is dat altijd maatwerk. Soms gaat het om een laptop of aangepaste stoel, vaker is extra begelei-

Bron: UWV Perspectief, maart 2008

12

'De minima zijn ontzien, maar het blijft te weinig'

de koopkrachtplaatjes vijftien huishoudtypen van AOW'ers doorgerekend. Deze zijn in het rapport 'Koopkracht in perspectief' tot in detail uitgewerkt. En dat is nodig, vinden de ouderenorganisaties. Want de positieve en negatieve invloeden zijn zo ingewikkeld dat veel ouderen door de bomen het bos niet meer zien. Uit de vele telefoontjes, brieven en e-mails die bij de ouderenorganisaties binnenkomen, blijkt dat veel ouderen zich niet in de CPB-cijfers herkennen. Aanleiding het Nibud te vragen de koopkrachtplaatjes nauwkeuriger in beeld te brengen.

Veranderingen in koopkracht ouderen erg wisselend Ouderenorganisaties herkenden zich niet in de sombere koopkrachtcijfers van het CPB. Na eigen onderzoek ontstaat een iets gunstiger plaatje. "Onze berekeningen zijn nauwkeuriger." AOW'ers zonder aanvullend pensioen gaan er dit jaar een heel klein beetje op vooruit, ongeveer 1 euro per maand. Dit berekende het Nibud in opdracht van ouderenorganisaties ANBO, PCOB en de Unie KBO. Alleenstaande AOW'ers en echtparen met AOW krijgen te maken met een inkomensstijging van respectievelijk 0,2 en 0,1 procent.

Uit deze specifieke berekeningen blijkt dat de veranderingen in koopkracht erg wisselend zijn. Een echtpaar met AOW en een aanvullend pensioen van 2500 euro is relatief het beste af: zij gaan er 0,9 procent op vooruit.

"We maken geen polonaise", zegt Arno Heltzel van Unie KBO. "Maar we zijn ook niet ontevreden. Het blijkt dat het kabinet zich aan de afspraken gehouden heeft. De koopkracht van deze minima is ontzien, al hebben ze nog altijd te weinig."

Een alleenstaande met AOW en 10.000 euro aanvullend pensioen verliest 0,8 procent aan koopkracht. Deze verschillen worden met name veroorzaakt door de invoering van het verplichte eigen risico en de verhoogde premie ziektekostenverzekering, die 65-plussers zelf moeten betalen. Alleen de laagste inkomens worden hiervoor gecompenseerd.

Minister Donner heeft zelf een minder rooskleurig beeld van de koopkrachtcijfers. Volgens berekeningen van het Centraal Planbureau (CPB) gaan alleenstaande AOW'ers er een kwart procent op achteruit. Samenlevende AOW'ers zouden dit jaar zelfs een half procent minder te besteden hebben. Heltzel: "Maar onze berekeningen zijn wel wat nauwkeuriger."

Bron: Trouw, 12 april 2008

De berekeningen die Donner hanteert, zijn algemeen, vinden de ouderenorganisaties. Het Nibud heeft voor 13

Eigen bijdrage jaagt Wajonger het huis uit

De overgangsregeling die voor mensen als Lynn van kracht was, is dit jaar verlopen. Lynn betaalt nu 566,93 euro eigen bijdrage, waardoor zij netto 309,38 euro per maand overhoudt van haar Wajong-uitkering. Vorig jaar had zij nog bijna 600 euro netto te besteden.

Hoe kan iemand rondkomen van 309 euro per maand? 'Hoe kun je dat verlangen van een jonge vrouw van 26 'gezond van lijf en leden' - die ondanks haar autistische stoornis probeert om wat van haar leven te maken? Dick Dekker, de vader van deze jonge vrouw, kan niet uit over het onrecht dat jonggehandicapten wordt aangedaan.

'Lynn kan nu beter zelf een flat huren en een paar uur zorg inkopen. Ze krijgt dan huursubsidie en is goedkoper af dan nu', zegt Dekker verontwaardigd. Dekker begrijpt niet hoe het CAK, dat de eigen bijdrage vaststelt voor de AWBZ, denkt dat zijn dochter nog kan rondkomen. 'Het is amper meer dan zak- en kleedgeld, waarvoor het CAK een bedrag van 280 euro aanhoudt. En zij onderhoudt zichzelf gewoon.' Dekker wijst de beleidsmakers er graag op dat jonggehandicapten 'andere behoeften' hebben dan een demente in een verpleeghuis. 'Deze mensen proberen iets van hun leven te maken. Ze gaan de deur uit en hebben hobby's'.

De 26-jarige Lynn Dekker woont in een flatje voor begeleid wonen. Ze voert zelfstandig haar huishouden en krijgt een paar uur per week ondersteuning. 'Ze kookt zelf, verzorgt zichzelf en haar huis goed. Ze drumt in een bandje, gaat uit in het weekeind en gaat op pad in het autootje dat wij voor haar hebben gekocht', aldus vader Dekker. Kortom: Lynn heeft een plezierig leven. Pogingen om geschikt werk voor haar te vinden, liepen op niets uit. Ze komt rond van een Wajong-uitkering. 'Dat lukt haar aardig', schrijft haar vader. 'Maar ik denk niet lang meer.'

Het ministerie van Volksgezondheid (VWS) kan geen rekening houden met leefstijl, zegt woordvoerster Lilian Jansen. 'Onder het motto gelijke monniken, gelijke kappen is de eigen bijdrage nu voor iedereen gelijk. Er is veel ophef over geweest. Ruim 21 duizend mensen gaan er meer dan 100 euro op achteruit. Vandaar dat we nu een gewenningsperiode hebben ingelast.'

Wat is er aan de hand? De eigen bijdrage voor de Algemene Wet Bijzondere Ziektekosten (AWBZ), waaruit de woning wordt betaald, is per 1 januari 2008 fors verhoogd. Dit is omdat voortaan iedereen dezelfde inkomensafhankelijke eigen bijdrage voor de AWBZ moet betalen.

Het is vervelend voor Lynn als ze zou moeten verhuizen of niet meer zelf kan koken. 'We willen mensen juist zelfstandig houden', zegt Jansen. 14

'Maar misschien is zij dat juist wel en kan ze dus met een eigen huis en een persoonsgebonden budget prima uit de voeten.'

Volgens TNO zijn werkgevers ook negatief over het in dienst nemen van oudere werklozen. Voor een terugkeer naar de arbeidsmarkt is het zaak maatregelen te nemen, zodat vraag en aanbod beter op elkaar aansluiten. Vooral omdat werkgevers nu, onder meer door de vergrijzing, in diverse sectoren steeds moeilijker personeel kunnen vinden. Zo moeten kennis en vaardigheden van oudere werkzoekenden goed in kaart worden gebracht en eventueel worden uitgebreid met scholing bij de nieuwe werkgever. Tevens moeten werkgevers beter formuleren wat ze verwachten van een sollicitant. De overheid zou werkgevers hierbij kunnen helpen.

Bron: Volkskrant, 23 januari 2008

Nauwelijks banen voor werkloze 55-plusser Voor werkloze 55-plussers is het vrijwel onmogelijk om weer aan de slag te komen in een betaalde baan. Slechts 3 procent van deze werkzoekenden is na een jaar weer aan het werk. Dat concludeert TNO vrijdag op basis van een onderzoek dat voor uitkeringsinstituut UWV is verricht. Het blijkt dat 55-plussers vaker dan gemiddeld het gevoel hebben dat ze niet welkom zijn op de arbeidsmarkt. Ze zijn daardoor ook minder gemotiveerd en doen minder moeite om een baan te vinden. Het UWV heeft inmiddels initiatieven genomen om met meer maatwerk de oudere werklozen te helpen.

Bron: ANP, 19 januari 2008

ST. KLEDINGBANK AMSTELLAND VOOR HOUDERS AMSTELVEENPAS GRATIS DRIE KLEDINGSTUKKEN Adres; Aalberslaan2-4 achterzijde roodstenengebouwtje Woensdag van 11.00 tot 16.00 uur Toegang 2.00 Euro 15

dat maar een kleine groep verdwijnt en een groot deel aan het werk gaat. Ook wordt volgens de PvdAbewindsman juist de positie van jongeren versterkt, omdat zij een opeisbaar recht krijgen op een goed aanbod voor werk en/of scholing. Bovendien zouden gemeenten volgens de Wet werk en bijstand de ruimte krijgen om de werkleerplicht naar eigen inzicht in te voeren.

'Werkleerplicht schrikt jeugd te veel af' Sociale diensten vrezen dat de strengere aanpak van jongeren in de bijstand die het kabinet voorstaat, de jeugd te veel afschrikt om nog hulp te zoeken. Staatssecretaris Ahmed Aboutaleb (Sociale Zaken) kondigde eind vorig jaar aan dat hij werklozen tot 27 jaar met een werkleerplicht wil uitsluiten van een bijstandsuitkering.

Jongerenaanpak

Werk boven uitkering

Volgens de Divosa-voorzitter werkt de werkleerplicht alleen als je kansarme jongeren al voor hun 18e in het vizier hebt. Hij wijst op de jongerenaanpak in Hoorn die nu wordt overgenomen door Uden, Tilburg en Apeldoorn. Hierbij werken onder meer de leerplichtambtenaar, Bureau Jeugdzorg en onderwijsinstellingen met de sociale dienst samen om kinderen te helpen die dreigen uit te vallen.

Voorzitter Tof Thissen van de vereniging van directeuren van sociale diensten (Divosa) waarschuwde woensdag bij het lanceren van een nieuwe jongerenaanpak in Uden voor negatieve bijeffecten. Thissen vreest dat Aboutalebs 'hartstikke goede streven' om alle jongeren aan een baan en/of opleiding te helpen, zijn doel voorbij schiet.'Juist de jongeren waarom het gaat, melden zich straks niet meer als ze weten dat er geen uitkering te halen valt. Zo raken ze uit ons zicht', aldus Thissen. Volgens hem is het nadeel van het ontzeggen van recht op bijstand dat je ook geen kans meer hebt om plichten op te leggen. Thissen: 'Nu kunnen we nog zeggen: je krijgt wel bijstand, maar werk gaat boven een uitkering. Vervolgens koppelen we ze aan vacatures en helpen we ze zo nodig aan scholing.'

Volgens Thissen kunnen jongeren die niet goed kunnen leren, bijvoorbeeld al werkende een vak leren in de bouw, metaal, detailhandel of horeca waar werkgevers momenteel staan te schreeuwen om personeel. 'Je bent te laat als je ze op hun 18e met een werkleerplicht confronteert. Dan zien we ze pas als ze op hun 28e een uitkering aanvragen en zijn ze veel moeilijker te helpen.'

Maar Aboutaleb verwacht volgens zijn woordvoerder niet dat de werkleerplicht jongeren afschrikt. Uit ervaringen met de zogeheten 'Workfirstaanpak', die veel gemeenten al toepassen bij aanvragers van bijstand, zou blijken

Bron: Gemeente.NU, 15 februari 2008 16

Groter beroep op verlening schuldhulp

Het aantal mensen dat voortijdig uit de schuldhulpverlening stapte, daalde. Viel in 2004 en 2005 meer dan de helft uit, in het afgelopen jaar was dat eenderde. De gemeentelijke kredietbanken leveren, op verzoek van gemeenten, "meer maatwerk", zegt Jaarsma. Medewerkers nemen meer tijd om klanten ervan te overtuigen dat ze hun auto, of caravan moeten verkopen voor schulden kunnen worden gesaneerd.

Het aantal Nederlanders met problematische schulden is vorig jaar licht gestegen, naar 47.500. Dat zijn er twee keer zo veel als zes jaar geleden. Dat heeft de NVVK, de vereniging van gemeentelijke kredietbanken en andere instanties voor schuldhulp vandaag bekendgemaakt. Het aantal Nederlanders dat om een schuldregeling vraagt groeit sinds 2001 ieder jaar, maar de groei vlakt af naar 3 procent, zegt voorzitter Ger Jaarsma van de NVVK. Steeds meer schuldenaren laten, soms met dwang, hun financiën door de gemeentelijke kredietbanken beheren, ook lang nadat de schulden zijn afgelost. Daarmee wordt voorkomen dat ze opnieuw in de schulden raken.

Ook komen organisaties voor schuldhulpverlening eerder in actie. In sommige gemeenten wachten medewerkers niet meer tot mensen met schulden zich melden. Na een eerste melding van een woningcorporatie, of een stroombedrijf dat een klant de rekeningen niet betaald, spreken ze die klant erop aan.

Niet alle Nederlanders met schulden vragen een schuldregeling aan. Met name jongeren en allochtonen zoeken eerst steun bij ouders en andere familie. Ook weten ze de instanties voor schuldhulpverlening vaak niet te vinden. Volgens Jaarsma zijn het voornamelijk alleenstaanden, meestal zonder kinderen, die bij zijn leden om een schuldregeling vragen. Ze hebben een uitkering of een lager dan modaal inkomen.

Bron: NRC, 31 januari 2008

Reïntegratie langdurig zieke naar ander werk weinig succesvol. Voor de meeste langdurig zieke werknemers wordt actie ondernomen om ze weer aan het werk te helpen. Maar wanneer terugkeer naar de eigen functie niet mogelijk is, lukt het nog te weinig om ander passend werk binnen de eigen organisatie of bij een andere werkgever te vinden.

Staatssecretaris Aboutaleb van Sociale zaken zei in oktober nog het aantal mensen met problematische schulden te willen verminderen. Het kabinet heeft daar deze kabinetsperiode 88 miljoen euro voor uitgetrokken. 17

Dit concludeert de Raad voor Werk en Inkomen (RWI) in een vandaag gepubliceerd onderzoek en advies over langdurig ziekteverzuim. De RWI ziet kansen voor werkgevers en werknemers om de gezamenlijke aanpak van langdurig ziekteverzuim te verbeteren. De RWI wijst erop dat te vaak op herstel gewacht wordt, voordat er reïntegratie-inspanningen worden ondernomen. Ook wordt er nog te veel vertrouwd op het effect van arbeidstherapeutisch werken. Opvallend is dat voor oudere en laagopgeleide langdurig zieken minder reïntegratieactiviteiten worden ondernomen.

oudere en laagopgeleide langdurig zieken relatief minder reïntegratieactiviteiten worden ondernomen. De RWI wil meer aandacht van alle betrokkenen - professionals, maar ook de werkgever en werknemer zelf - voor de situatie waarin de zieke werknemer niet terugkan naar de eigen functie. Kritisch is de RWI op het feit dat er vaak te lang gewacht wordt op herstel zonder dat echt gewerkt wordt aan reïntegratie. Ook wordt er nog te lang ingezet op minder of lichter werk - dat vaak tijdelijk en toevallig voor handen is, in plaats van op passend ander of aangepast werk. Terwijl juist deze laatste opties een structurele oplossing kunnen bieden. Ook komen reïntegratiemogelijkheden richting andere werkgevers ('tweede spoor') vaak te laat in beeld. De RWI pleit er daarom voor om al tijdens het eerste ziektejaar regelmatig te bespreken of een overstap naar een andere werkgever noodzakelijk is.

Jaarlijks zijn er in Nederland ruim 300.000 werknemers langdurig (langer dan 13 weken) ziek. Ruim een kwart van alle werkgevers is de afgelopen twee jaar geconfronteerd met langdurig ziekteverzuim. Er zijn duidelijke verschillen per sector. De zakelijke dienstverlening heeft het minst te maken met langdurig ziekteverzuim. Koplopers zijn de sectoren overheid, onderwijs en zorg.Door recente wijzigingen in de sociale zekerheid zijn werkgevers en werknemers steeds meer gezamenlijk ook financieel - verantwoordelijk voor de reïntegratie van langdurig ziek personeel. Volgens de RWI pakken beide partijen deze gezamenlijke verantwoordelijkheid inmiddels behoorlijk op. In ruim 90% van de onderzochte gevallen vinden allerlei activiteiten plaats om de werknemer te re-integreren binnen de eigen organisatie (het zogeheten 'eerste spoor'). Via aanpassingen in takenpakket, werkplek of werktijden betreft dit vooral een terugkeer naar de eigen functie. Met deze maatregelen worden goede resultaten geboekt. Uit het RWI-onderzoek blijkt wel dat voor

Bij een eventuele overstap naar een andere werkgever kan een rol spelen dat dit gepaard kan gaan met een arbeidsvoorwaardelijke achteruitgang. Detachering is hiervoor een oplossing, omdat de werknemer dan in eerste instantie in dienst blijft bij de oude werkgever. Op dit moment heeft de nieuwe werkgever geen recht op de no-riskpolis, zolang de werknemer nog niet is gekeurd voor de arbeidsongeschiktheidswet. Dit kan een snelle reïntegratie belemmeren. De RWI is blij met het initiatief van de Stichting van de Arbeid om met verzekeraars en kabinet in overleg te treden over de 18

mogelijkheden om dit soort risico's voor nieuwe werkgevers af te dekken.

werkt dat precies en wat moet je hiervoor doen? In dit artikel staan een aantal tips.

Volgens de RWI zijn er enkele duidelijke factoren voor een succesvolle terugkeer, zoals handelingssnelheid, creativiteit, eigen initiatief van het zieke personeelslid en een open relatie tussen werkgever en werknemer. Drie op de tien werkgevers geven aan dat er problemen zijn in de relatie met hun langdurig zieke werknemer.

Een reïntegratietraject wordt over het algemeen geregeld door een reïntegratiebedrijf. Zo'n bedrijf kan helpen om aan het werk te komen of om weer meer uren te gaan werken. De hulp van een reïntegratiebedrijf bestaat uit sollicitatietraining, loopbaan- of beroepenoriëntatie en andere diensten. Hieronder volgen enkele tips voor wie zelf zijn reïntegratie wil regelen met een IRO. Wie een IRO wil, moet dit aangeven bij UWV. De precieze voorwaarden voor een IRO zijn te vinden op de website van het UWV.

De RWI stelt verder dat het inzetten van externe professionals (zoals artsen, arbodiensten en reïntegratiebedrijven) beter kan. Nu stemmen deze partijen onderling nog weinig af. Bovendien dagen zij zieke werknemers nauwelijks uit om eigen initiatief te nemen. Diagnoses en oplossingen blijven vaak erg globaal. Het is volgens de RWI overigens ook aan betrokken werkgevers en werknemers om de professionals hierop duidelijk aan te spreken. Ten slotte stelt de RWI dat veel winst te behalen is door in het personeelsbeleid preventie meer aandacht te geven.

Tip 1: Bedenk of een IRO bij u past Wanneer u uw reïntegratie zo veel mogelijk zelf regelt, kunt u zaken meer in eigen hand houden. Een alternatief is om de hulp in te roepen van een reïntegratiebedrijf dat uw reïntegratiecoach of arbeidsdeskundige bij UWV voor u uitkiest. Kiezen voor een IRO betekent dus ook dat er meer van u verwacht wordt. U moet zelf een reïntegratiebedrijf zoeken en een actieve rol spelen bij het opstellen van een reïntegratieplan. Een IRO is dus vooral geschikt voor u, als u bij voorkeur dingen zelf regelt en graag initiatief neemt.

Meer informatie: http://www.rwi.nl/ Bron: RWI, 17 maart 2008

Tips voor het zelf regelen van een reïntegratietraject

Tip 2: Laat zien dat u actief en gemotiveerd bent Uw houding en aanpak zijn belangrijk als u een IRO wilt. Laat UWV zien dat u initiatief neemt en gemotiveerd bent. Uw arbeidsdeskundige of reïntegratiecoach moet bij een IRO namelijk vooraf beoordelen of u in

Er zijn een hoop mensen die hun reïntegratie-traject het liefst zelf regelen en dus zelf een reïntegratiebedrijf uitkiezen. Dit kan allemaal met een Individuele Reïntegratie Overeenkomst (IRO). Maar hoe 19

staat bent om zelf uw reïntegratie te regelen. Toch kunt u hem of haar best om advies vragen. U zoekt immers ondersteuning bij uw reïntegratieproces. Geef duidelijk aan waar u hulp bij nodig denkt te hebben - en waarom.

onder meer op http://www.blikopwerk.nl/. En hier vindt u een lijst met reïntegratiebedrijven die het speciale keurmerk van Blik op Werk hebben. Verzamel vóór u op bezoek gaat bij een reïntegratiebedrijf voor een intakegesprek zo veel mogelijk informatie. En maak een lijstje met zaken die u wilt vragen of bespreken. Bijvoorbeeld wat u precies krijgt bij een bepaalde dienst van dit bedrijf. Ook kunt u informeren wie u gaat begeleiden en welke kennis en ervaring deze begeleider in huis heeft. Let op: de arbeidsdeskundige of reïntegratiecoach van UWV beoordeelt ook of uw plan de 'kortste weg naar werk' is.

Tip 3: Zelf regelen betekent niet perse alleen regelen Vraag UWV-ers dus zeker om advies over uw reïntegratie, als u daar behoefte aan heeft. U kunt ook hulp vragen aan andere mensen en organisaties. Zelf uw reïntegratie regelen betekent namelijk niet dat u in u eentje uw reïntegratie moet regelen. Soms hebben mensen uit uw (directe) omgeving goede adviezen voor u. Ga eens praten met een kennis die werk doet dat u graag zou doen. Of probeer erachter te komen wat voor ervaringen lotgenoten hebben, bijvoorbeeld via uw patiëntenvereniging. Enkele professionals en gespecialiseerde organisaties die u verder kunnen helpen:

Bron: Margo Peeters, Breed Platform Verzekerden en Werk Het Breed Platform Verzekerden en Werk is benieuwd naar persoonlijke ervaringen. Heeft u eenmaal ervaring met een IRO, dan horen ze dat graag. Stuur hierover een e-mail naar [email protected]

een onafhankelijk arbeidsadviseur (http://www.onafhankelijkarbeidsadviseur.nl/) het Breed Platform Verzekerden & Werk (http://www.bpv.nl/) de Landelijke Cliëntenraad (http://www.landelijkeclientenraad.nl/)

'Ziekteverzuim zelf betalen' Ondernemers willen niet langer loon doorbetalen van werknemers die buiten de schuld van het bedrijf langdurig ziek zijn. Ziekteverzuim na een botbreuk op de wintersport of een val van het keukentrapje moet voor rekening van het personeel zelf zijn, vindt MKB-Nederland. Op 26 maart sprak de Tweede Kamer met de betrokkenen organisaties over de besteding van de reïntegratiebudgetten. De grootste werkgeversorganisatie in het midden- en kleinbedrijf gooide de

Tip 4: Kies uw reïntegratiebedrijf als een kritische klant Bij het kiezen van een reïntegratiebedrijf mag u zich als een kritische klant opstellen. Vergelijk gerust een aantal bedrijven. En bekijk bijvoorbeeld hoe tevredenheid andere cliënten over dit bedrijf waren (tevredenheidspercentage). Zulke informatie over reïntegratiebedrijven vindt u 20

knuppel in het hoenderhok door de Tweede Kamer een lijst aan te bieden met negen oorzaken van arbeidsuitval waarvoor ondernemers weigeren nog langer op te draaien.

pols niet meer kan gebruiken. Je kan toch moeilijk aan een uitbeender vragen of hij de administratie dan maar even wil doen", stelt het VVD-kopstuk. Iedere mkb-ondernemer verliest jaarlijks gemiddeld twee medewerkers voor kortere of langere tijd door ziekmeldingen die niks te maken hebben met griepvirussen of andere vaak voorkomende seizoenziektes. Vorig jaar meldden 1,6 miljoen mensen zich ziek als gevolg van een sportblessure, een wintersportbreuk of een huishoudelijk ongeluk.

Kromliggen "Wij zien niet in waarom een werkgever met zes man personeel weken moet kromliggen omdat twee van zijn werknemers hun been hebben gebroken op de wintersport", meldt MKB-voorzitter Loek Hermans, die wordt gesteund door VNO-NCW. Hermans vindt dat werknemers zichzelf voortaan moeten verzekeren tegen het risico van ziekteverzuim, opgelopen tijdens activiteiten buiten het werk om. De verplichte doorbetaling tot twee jaar na ziekmelding zou daarmee vervallen. "Op de lijst staan oorzaken van verzuim die in onze ogen overduidelijk voor rekening van de werknemer moeten zijn. Over het schemergebied moeten we nog discussiëren. Ik snap dat het een gevoelige discussie is, maar we stellen in dit land al te veel dingen uit. Er komt een onevenredig deel op het bordje van de ondernemers terecht. Het is daarom de hoogste tijd de zaken weer in balans te brengen".

De terugkeer van langdurig zieken verloopt stroef. Daardoor komt de ondernemer met onevenredig hoge lasten te zitten, vindt het MKB. Dit komt volgens de werkgeversclub vooral omdat het UWV en de gemeenten de miljoenen voor het herplaatsen van zieken niet effectief inzet. VNO-NCW steunt het idee van MKBNederland, maar de vakcentrales willen er niets van weten. Een reactionair voorstel, dat bovendien veel praktische problemen zou opleveren, vindt FNV-bestuurder Leo Hartveld. Het bevreemdt hem dat MKB ook sportblessures noemt. 'Het beleid is er juist op gericht mensen meer te laten sporten. Wat wil MKB nu eigenlijk?' De werkgeverskoepel is, net als de FNV, ondertekenaar van het convenant tegen overgewicht. 'Dat is een maatschappelijk probleem. Maak daar afspraken over.'

De huidige reïntegratiewet is volgens het MKB een verschrikking voor de kleinere bedrijven. "In een slagerij is het praktisch onmogelijk om ander werk voor iemand te vinden die zijn

Ook zijn CNV-collega Rienk van Splunder reageert volstrekt afwijzend. 'De afgelopen decennia is een aantal keren gediscussieerd over een derge21

lijk onderscheid en dat is steeds afgewezen.'

Vaak duur uit met goedkope lening.

Terugkerende discussie De discussie over het verschil tussen particuliere risico's op arbeidsongeschiktheid en risico's die gerelateerd zijn aan arbeid laait met een zekere regelmaat weer op. Met de WAO (1967) werd een einde gemaakt aan dat onderscheid omdat het tot eindeloze juridische procedures leidde over de vraag of de arbeidsongeschiktheid het gevolg was van privé-activiteiten of van activiteiten in het kader van de arbeid. Het opnieuw proberen daar een knip in te maken zal de klok alleen maar terugdraaien. Toch is het wel begrijpelijk dat ondernemers het steeds weer aan de orde stellen. Dat geldt in het bijzonder voor ondernemers in het MKB. Zij worden vaak onevenredig zwaar getroffen door ziekteuitval van hun personeel. Het maakt ze bovendien zeer voorzichtig als het gaat om het aannemen van nieuw personeel, zeker als het gaat om werknemers met een ziekteverleden waarvan men vermoedt dat zij een groter risico vormen. Dat is jammer, juist omdat het MKB de meeste arbeidsplaatsen levert. Om diezelfde reden heeft de LVA in de discussie over het nieuwe WAOstelsel (dat leidde tot de invoering van de WIA) steeds gepleit voor een publieke verzekering tegen arbeidsongeschiktheid. Werkgevers zouden daar niet financieel voor op moeten draaien maar juist moeten worden aangesproken op goed werkgeverschap, goede arbeidsomstandigheden, preventie en het inrichten van arbeidsplaatsen voor mensen met beperkingen.

Geld lenen is makkelijk en hoeft helemaal niet duur te zijn. Tenminste, dat willen kredietverstrekkers consumenten doen geloven. Dag in dag uit wordt er via de televisie, radio en kranten een waar spervuur aan leenreclames op Nederland afgevuurd. In die reclames vertellen acteurs stralend van geluk over hun verbouwde keuken of hun nieuwe auto, die ze, heel eenvoudig, met een lening konden betalen. En dat allemaal tegen gegarandeerd de laagste rente, zo beweren een aantal kredietaanbieders. Die rente ligt vaak ergens rond de 6 procent. En dat is, in zoverre kloppen de reclames, inderdaad veel lager dan de 7,5 tot 10 procent rente die banken rekenen. 'Maar ondanks die lage rente zijn consumenten vaak veel duurder uit', zegt Toon Sanders, directeur Consumer Finance van De Lage Landen. 'Mensen weten vaak niet hoeveel rente ze betalen.' Verzekering 'Valkuilleningen', noemt hij de kredieten die door een aantal kredietverstrekkers, die hij niet bij naam wil noemen, worden aangeboden tegen lage rentepercentages. 'Om voor zo'n lening in aanmerking te komen moet in veel gevallen ook een verzekering worden afgesloten. Doen consumenten dat niet, dan krijgen 22

ze geen lening omdat ze dan ineens niet kredietwaardig zouden zijn.'

is het aantal mensen dat een beroep deed op schuldhulpverlening de afgelopen zes jaar verdubbeld.

Dat riekt naar koppelverkoop, maar dat is het volgens Sanders niet. 'Ze pakken dat juridisch heel handig aan, zodat er formeel geen sprake is van koppelverkoop. Maar voegt hij toe, 'de facto komt het daar wel op neer.' Toezichthouder Autoriteit Financiële Markten (AFM) is machteloos, omdat alleen de lening onder het toezicht valt. Het adviesgesprek waarin de verzekering wordt verkocht is daarvan vrijgesteld.

'Vaak is het deels de schuld van die mensen zelf dat ze in de problemen zitten, zegt Martijn Pols van de AFM. 'Maar er zitten wel een aantal schrijnende gevallen tussen. Soms hebben consumenten in het verleden veel te gemakkelijk een lening gekregen, die ze eigenlijk niet kunnen betalen. Op aandringen van de AFM hebben daarom de kredietverstrekkers begin 2007 hun gedragscodes voor het toekennen van leningen verder aangescherpt. De AFM is in grote lijnen tevreden over die aanscherping, maar een aantal Kamerleden wil nog meer maatregelen. Naar aanleiding van een uitzending van Zembla op 17 februari, stelde de SP vorige week kamervragen over de kredietnormen. SPKamerlid Sadet Karabulut stelde voor om onafhankelijk toetsbare normen op te stellen voor kredietverstrekkers. Daar moeten van de SP ook de kredietverstrekkers voor afbetalingsregelingen onder gaan vallen. Die regelingen maken het mogelijk om producten als tv's en wasmachines op afbetaling te kopen, maar daardoor kosten ze vaak wel 30 tot 50 procent meer.

Doordat het bedrag voor die verzekering vaak moet worden bijgeleend in de vorm van een koopsompolis, is de consument volgens Sanders berekeningen vaak veel duurder uit. De kredietverstrekkers die zo werken verdienen hun geld vooral met die verzekering. Sanders: 'Dat moet ook wel, want ze verkopen die lening ver onder de kostprijs'. Volgens berekeningen betalen klanten van kredietverstrekkers die met een lage rente adverteren, vaak effectief niet 6, maar tussen de 12 en de 20 procent rente. 'Dat staat wel in de kleine lettertjes, maar daar kijken veel mensen niet naar', aldus Sanders. 25 miljard Volgens cijfers van de Rabobank hebben Nederlanders alles bij elkaar 25 miljard euro aan krediet uitstaan. Uit onderzoek van het tv-programma Zembla blijkt dat er ongeveer 50 duizend mensen zijn met ernstige financiële problemen. Als gevolgd daarvan

Omdat meestal niet duidelijk wordt vermeld hoeveel een product kost als het op afbetaling wordt gekocht, hebben consumenten vaak niet door dat ze veel duurder uitzijn. Het maandbedrag is dan wel laag, maar er moeten 23

veel termijnen worden betaald. Zo kan een plasmatelevisie van 1300 euro met een afbetalingsregeling ruim 1800 euro kosten.

Pasta met spekjes. voor 2 personen, 200gr penne of andere pasta 1 ui 1 rode paprika 100 gr champignons 150 gr spekjes zout peper 1 pakje monChou ( 100 gr) 1 eetlepel fijngesneden peterselie.

Ook het CDA heeft hierover kamervragen gesteld. De regeringspartij wil dat er paal en perk wordt gesteld aan afbetalingsregelingen, en dat aanbieders worden verplicht expliciet te vermelden hoeveel een apparaat kost met een afbetalingsregeling.

Kook de pasta volgens de gebruiksaanwijzing op de verpakking. Snipper de ui, snijd de paprika in blokjes, snij de champignons in vieren. Doe de spekblokjes in een grote koekenpan en bak ze uit, verwijder het overtollige vet uit de pan, voeg uiensnippers toe en fruit deze tot ze glazig zijn. Voeg de paprika en de champignons toe en roerbak het geheel 3 minuten Snij de MonChou met een vochtig mes in blokjes, giet de pasta af en voeg deze toe aan het spekmengsel. Breng het mengsel op smaak met zout en peper, voeg de MonChou toe en verhit alles tot deze gaat smelten, schep voor het serveren de peterselie door de pasta.

Niet duidelijk Ook Sanders is nog niet tevreden. 'Voor veel mensen is het nog steeds niet duidelijk hoeveel ze gaan betalen als ze een lening afsluiten.' Ook pleit hij voor meer transparantie en wil dat de bevoegdheid van de AFM wordt uitgebreid. De AFM zelf voelt daar ook wel voor, bevestigd Pols. 'Het adviesgesprek tussen kredietverstrekker en klant is nu nog vrijgesteld van toezicht door de AFM. Maar daarvoor sluiten mensen nu juist die dure verzekeringen af.' Halverwege januari schreef minister Bos van Financiën in een kabinetsbrief de mogelijkheid te onderzoeken.

EET SMAKELIJK.

Bron: Volkskrant, 27 februari 2008

24