INHOUDSOPGAVE. 1. INLEIDING Inleiding 4

PROGRAMMABEGROTING 2013

2

INHOUDSOPGAVE 1.

2.

3.

4.

5.

INLEIDING Inleiding

4

PROGRAMMA’S Overzicht programma’s en producten 1. Veiligheid 2. Openbaar onderwijs 3. Gemeenschapsvoorzieningen 4. Maatschappelijke activering 5. Werk en Inkomen 6. Beheer openbare ruimte 7. Ruimtelijke ontwikkeling en volkshuisvesting 8. Lokale lasten en algemene dekkingsmiddelen. Overzicht algemene dekkingsmiddelen

6 7 9 11 13 17 20 23 25 28

PARAGRAFEN 1. Weerstandsvermogen 2. Onderhoud kapitaalgoederen 3. Financiering 4. Bedrijfsvoering 5. Verbonden partijen 6. Grondbeleid 7. Lokale heffingen 8. Bestuur

30 38 41 44 48 54 57 59

MEERJARENPERSPECTIEF 2013 - 2016 Budgetautorisatie Meerjarenperspectief 2013 -2016 Overzicht producten

61 62 62

BIJLAGEN Kerngegevens Meerjarenperspectief 2013 – 2016 Overzicht reserves en voorzieningen 2013 Ontwikkeling reserves en voorziening 2013 – 2016 Overzicht kapitaallasten Overzicht langlopende geldleningen Overzicht gewaarborgde geldleningen Overzicht kapitaaluitgaven Overzicht personele sterkte Overzicht EMU-saldo

64 65 79 80 81 82 83 84 85 86

3

Hoofdstuk 1

INLEIDING

Hierbij bieden wij u een raadsvoorstel met als onderwerp programmabegroting 2013 voor besluitvorming aan. In deze collegeperiode is dit de derde begroting die wij u voorleggen. Deze begroting sluit aan bij de grote lijnen die college en raad hebben uitgezet. Vanzelfsprekend begint dat met onze toekomstvisie, het Land van Slochteren 2020. Voor de (middel)lange termijn is de toekomstvisie nog steeds het ijkpunt voor de onze gemeente. We willen graag dat de gemeente Slochteren zich in deze richting ontwikkelt. In het coalitieakkoord is deze toekomstvisie meer concreet gemaakt in beleid en initiatieven voor de collegeperiode 2010-2014. In het voorjaar, halverwege de collegeperiode hebben we de (tussen)balans opgemaakt. Wat is er de eerste twee jaar van deze collegeperiode al gerealiseerd, uitgaande van de ambities van het coalitieakkoord 'Samen doen, samen verantwoordelijk 2'? Die tussenbalans maakte het mogelijk antwoord te geven op de vraag: en wat doen we vervolgens in de tweede helft van deze collegeperiode? Het gaat dan om het formuleren van doelen die ambitie uitstralen, maar tegelijkertijd voldoende realistisch zijn om in twee jaar tot tastbare resultaten te leiden. Als we in het voorjaar van 2014 terug kijken op deze collegeperiode, waarin zit dan het verschil, wat was er zonder de inzet van dit college niet tot stand gekomen? Deze ambitie heeft geleid tot de keuze van college en raad voor ‘de zes van Slochteren’. Zes speerpunten, waar wij ons met alle kracht voor inzetten, die laten zien dat we vertrouwen hebben in de kracht van mensen en daarmee in de toekomst. De zes van Slochteren hebben vanzelfsprekend ook een prominente plaats in deze begroting, als bijzondere accenten die we aanbrengen in de programma's en paragrafen. De zes van Slochteren zijn: 1. Uitvoeren van de perspectiefwissel, inclusief een visie op voorzieningen 2. Gedecentraliseerde taken in het sociale domein op Slochter leest schoeien, met de focus op jeugd en preventie 3. Werkgeversbenadering en een goed ondernemersklimaat 4. Slochterhaven 5. Plattelandsontwikkeling en gebiedsmarketing 6. Meerstad, een nieuwe kern in Slochteren Dat in de zes van Slochteren de uitvoering van de perspectiefwissel op nummer een staat, is voor ons niet minder dan vanzelfsprekend. Omdat Slochteren een duurzaam zelfstandige gemeente wil zijn, betekent dat er een gezond evenwicht moet blijven tussen inkomsten en uitgaven, op kortere en langere termijn. Daarnaast willen we ook een bestuurskrachtige gemeente zijn, die in staat is antwoord te geven op de uitdagingen die op ons af komen. Dat maakt het van belang dat we huidige en toekomstige taken op een adequaat niveau uit kunnen voeren. Daarom moeten we, ook vanwege de eisen die andere overheden aan ons stellen, blijven investeren in onze kwaliteit van dienstverlening en in het digitaal aanbieden van diensten en producten. Om de financiële taakstelling van de perspectiefwissel te behalen, een ombuiging van 3 miljoen euro in 2015, zijn er alleen middelen beschikbaar voor nieuw beleid als dit de beleidsmatige en financiële realisatie van de taakstelling dichterbij brengt en als een investering absoluut onontkoombaar is. Daarom stellen we het innovatiebudget in voor het ondersteunen van eigen-kracht initiatieven. Hiermee bieden we ruimte – ook financieel – voor de samenleving om een actieve rol te kiezen en invulling te geven aan de eigen verantwoordelijkheid. Uit de saldireserve maken we in de komende drie jaar telkens €100.000 vrij om de omslag die de perspectiefwissel vraagt te bespoedigen. Door cofinanciering uit andere bronnen zal het rendement van dit bedrag nog groeien. Het andere belang van de perspectiefwissel zit in de verschuiving in de verdeling van taken en verantwoordelijkheden: meer ruimte en verantwoordelijkheid voor de inwoners zelf en een minder grote rol voor de lokale overheid. Mede daarom hebben we in de zes van Slochteren prioriteit gegeven aan het opstellen van een voorzieningenvisie. Om ook op dit gebied een duurzame en zelfstandige gemeente te zijn, zullen we moeten kiezen voor een

4

pakket maatschappelijke voorzieningen dat we ook in de toekomst in stand kunnen houden. Dit vraagt om een maatvoering die past bij demografische ontwikkelingen, bij een veranderende stijl van leven en een overheid die maar zeer beperkt financiële middelen vrij kan maken voor de instandhouding van publieke voorzieningen. In de loop van 2013 brengen we cijfers, trends en ontwikkelingen in kaart, als vertrekpunt voor de inhoudelijke keuzes die we in een volgende raads- en collegeperiode moeten maken. Raad en college delen de opvatting dat de planning en controlcyclus vooral dient om met elkaar in gesprek te gaan over gewenste maatschappelijke effecten van het beleid, wat er voor nodig is om deze te bereiken, hoeveel dat mag kosten en, als we terugkijken op de voorbije periode, of deze verwachtingen zijn uitgekomen. Vertrouwen over en weer is daarvoor de basis. Dat vertrouwen groeit als we scherper en transparanter aan kunnen geven wat we precies willen bereiken, wat we daarvoor gaan doen en wat dat mag kosten. In het voortdurende proces van leren en verbeteren zetten we in deze programmabegroting een betekenisvolle stap, nu nog bij wijze van experiment. We hebben voor elk van de zes van Slochteren een of meer prestatieindicatoren benoemd. Deze prestatieindicatoren laten zien wat we in 2013 willen bereiken op deze zes speerpunten. Vervolgens kunnen we in de bestuursrapportage en in de jaarrekening, aan de raad en aan de inwoners laten zien of dit ook gelukt is. Hebben we gedaan wat we afgesproken hebben en heeft dat het resultaat gehad dat we ervan mochten verwachten? De ervaringen die we met deze beperkte set van prestatieindicatoren op gaan doen, binnen de zes van Slochteren, zullen we gebruiken bij het evalueren en verbeteren van de planning en controlcyclus voor de nieuwe raads- en collegeperiode. De uitkomst van de programmabegroting 2013 is een tekort van circa €288.000. Voor de jaren 2014 tot en met 2016 is er sprake van een positief saldo. Gezien de onzekerheid over het beleid van de rijksoverheid en de financiële effecten daarvan voor de gemeenten denken wij er goed aan te doen de financiële ruimte van deze jaren beschikbaar te houden om deze onzekerheden op te kunnen vangen, zonder dat dit ons dwingt tot een nieuwe bezuinigingsronde. Vanzelfsprekend streven wij er naar ook in deze tijden de lokale lasten voor onze inwoners op een zo laag mogelijk peil te houden. Bij de OZB zal de opbrengst met 3,5% stijgen. Dit is de reguliere aanpassing van 1,5% en daarnaast 2% zoals al besloten was in de perspectiefwissel. De tarieven voor de afvalstoffenheffing en rioolheffing zullen we door kostenbewust en efficiënt te werken met 5% respectievelijk 4% laten dalen. Daarmee worden de stijging van de lokale lasten beperkt voor de inwoners. De cijfers De financiële uitkomst van deze begroting ligt de lijn van de meerjarenbegroting 2012. Het jaar 2013 laat een tekort zien maar 2014 tot en met 2016 laten overschotten zien. Gelijktijdig met de behandeling van de programmabegroting zullen de belastingverordeningen aan de raad worden voorgelegd.

5

Hoofdstuk 2

PROGRAMMA’S

Overzicht Programma’s

Overzicht programma’s en producten Op basis van de Financiële beheersverordening wordt bij iedere begroting en jaarstukken een overzicht gegeven welke producten uit de productraming onder welke programma’s horen. Onderstaand treft u het overzicht aan met de aanwezige programma’s met daarbij aangegeven welke producten de afzonderlijke programma’s bevatten. Omschrijving Programmanaam 1. Veiligheid 2. Openbaar onderwijs 3. Onderhoud gemeenschapsvoorzieningen

4. Maatschappelijke activering

5. Werk en Inkomen

6. Beheer openbare ruimte

7. Ruimtelijke ontwikkeling en volkshuisvesting 8. Lokale lasten en algemene dekkingsmiddelen.

6

Omvat de producten 26. brandweer 27. veiligheid 14. openbaar onderwijs 11. kinderen 13. lokaal onderwijs 22. sport 23. dorpshuizen 7. opvang nieuwkomers 8. individuele voorzieningen 9. gezondheidszorg 10. jeugd 12. algemene voorzieningen 24. recreatie en toerisme 25. kunst en cultuur 30. informatie en advies 31. leefbaarheid 32. mantelzorg en vrijwilligers 33. financiële ondersteuning 4. inkomen 5. werk 6. economische zaken 15. groenbeheer 16. infrastructuur 17. afval 18. riool en openbare hygiëne 19. milieu 20. bouwen en wonen 21. ruimtelijke plannen 1. bestuursorganen raad 2. bestuursorganen college 3. bevolking 28 .financiering en algemene dekkingsmiddelen. 50. beschikking reserves

Programma 1

Veiligheid

Programmabeschrijving

Veiligheid

Beleidskaders

• • • • • •

Regionaal Beheersplan Rampenbestrijding Regionaal Repressief Dekkingsplan Verordening brandweerzorg en Rampenbestrijding Verordening brandveiligheid en hulpverlening Besluit Externe Veiligheid Drank-en horecaverordening

Wat willen we bereiken? Een veilige woon- en leefomgeving voor mens en dier. De zorg richt zich daarbij vooral op het voorkomen van onveiligheid en onveiligheidsgevoelens.

Wat gaan we ervoor doen? Prioriteiten 2013 • Er vindt een transitie plaats van het veiligheidshuis van het Openbare Ministerie naar de Groninger gemeenten. Daarvoor dienen de voor 2013 beschikbaar gestelde gelden structureel in de begroting te worden opgenomen vanaf 2014. Jaarlijks gaat het hierbij om een bedrag van € 5.300. •

Ten aanzien van de nazorgplicht gedetineerden wordt onderzocht of deze regionaal kan worden opgepakt.

•

Het Integraal Veiligheidsbeleid (IV-beleid), wat voor vier jaren geldt, zal naar verwachting in 2012 in de raad worden behandeld. Jaarlijks worden vanuit de in het IV-beleid genoemde veiligheidsthema’s de lokale prioriteiten benoemd. Deze worden door de raad vastgesteld.

•

In 2012/2013 zal de nulmeting van het project Regionalisering Brandweer worden afgerond zodat er een principebesluit kan worden genomen. Tevens wordt de nulmeting gebruikt voor het opstellen van de begroting 2014.

•

Regionalisering brandweer. Op korte termijn vindt een wetswijziging plaats waarin staat dat alle brandweerkorpsen moeten regionaliseren. Daardoor verdwijnen de brandweerkorpsen bij de gemeenten en worden deze ondergebracht bij de regionale brandweer. Op dit moment bevindt de brandweer Groningen zich in het regionaliseringsproces.

•

Landelijke politie. Om efficiënter te werken en de politie meer als eenheid te laten fungeren, komt er één nationale politie. Naar verwachting start de nationale politie in de loop van 2012. Lokale prioritering blijft ook bij de landelijke politie van kracht. Daardoor zal de vorming van de landelijke politie naar verwachting geen grote veranderingen brengen voor de gemeente Slochteren.

Wat zijn onze meetpunten? Niet van toepassing.

7

Programma: 1 Wat mag het kosten? Lasten

Rekening 2011 -941.971

Begroting 2012 -707.584

-121.087 -176.149

-320.359 -149.276

-326.920 -143.928

-326.920 -143.928

-326.920 -143.928

-326.920 -143.928

0 0

0 0

0 0

0 0

0 0

0 0

-1.239.207

-1.177.219

-1.211.652

-1.211.652

-1.211.652

-1.211.652

Rekening 2011

Begroting 2012

16.461 0

15.000 0

15.000 0

15.000 0

15.000 0

15.000 0

16.461

15.000

15.000

15.000

15.000

15.000

-1.222.746

-1.162.219

-1.196.652

-1.196.652

-1.196.652

-1.196.652

Begroting 2013

Begroting 2014

Begroting 2015

Begroting 2016

14.200

21.450

81.450

81.450

-1.182.452

-1.175.202

-1.115.202

-1.115.202

Primaire kosten Organisatiekosten: - uren organisatie - % toerekening - sporthallen - overige verrekeningen Totaal lasten programma

Baten Primaire baten - overige verrekeningen Totaal baten programma Bestaand beleid Saldo programma

Begroting Begroting Begroting Begroting 2013 2014 2015 2016 -740.804 -740.804 -740.804 -740.804

Begroting Begroting Begroting Begroting 2013 2014 2015 2016

Meerjarenbegroting 2013 - 2016 TOTAAL 2013 - 2016

Toelichting nieuw beleid •

In verband met de transitie zijn er structureel middelen nodig ten bedrage van € 5.300 voor het veiligheidshuis.

8

Programma 2

Openbaar Onderwijs


Dit programma beschrijft de wijze waarop uitvoering wordt gegeven aan het openbaar primair onderwijs. Omdat de uitvoering met ingang van 1 januari 2008 in handen is van de Stichting Openbaar Primair Onderwijs Slochteren wordt volstaan met een korte tekst.

Beleidskaders

• •

Statuut Stichting Openbaar Primair Onderwijs Slochteren. Akte bestuursoverdracht openbaar onderwijs.

Wat willen we bereiken? Het continueren van kwalitatief goed openbaar onderwijs door een goed functionerend bestuur voor het openbaar onderwijs dat de belangen van haar onderwijs op een juiste wijze behartigt.

Wat gaan we ervoor doen? Prioriteiten 2013 •

De raad stelt de begroting 2014 en de jaarrekening 2012 van het bestuur vast.

•

Het nakomen van de gemaakte financiële dienstverleningsafspraken.

•

Middels structureel overleg bewaken dat het bestuur van het openbaar onderwijs haar taak goed uitvoert.

•

Het traject rond de bestuurlijke fusie van OPOS zal worden afgerond in 2013.

Wat zijn onze meetpunten? Niet van toepassing.

9

Programma: 2 Wat mag het kosten? Lasten Primaire kosten

Rekening 2011

Begroting 2012


-14.266

-13.109

-3.709

-3.709

-3.709

-3.709

-36.984 0 0 0

-17.119 0 0 0

-12.758 0 0 0

-12.758 0 0 0

-12.758 0 0 0

-12.758 0 0 0

-51.250

-30.228

-16.467

-16.467

-16.467

-16.467

Rekening 2011 74.120

Begroting 2012 64.178

0

0

0

0

0

0

74.120

64.178

64.178

64.178

64.178

64.178

22.870

33.950

47.711

47.711

47.711

47.711

Begroting 2013

Begroting 2014

Begroting 2015

Begroting 2016

0

0

0

0

47.711

47.711

47.711

47.711

Organisatiekosten: -

uren organisatie % toerekening sporthallen overige verrekeningen

Totaal lasten programma

Baten Primaire baten - overige verrekeningen

Begroting Begroting Begroting Begroting 2013 2014 2015 2016 64.178 64.178 64.178 64.178

Totaal baten programma Bestaand beleid Saldo programma


Toelichting nieuw beleid Niet van toepassing.

10

Programma 3

Gemeenschapsvoorzieningen


In dit programma komen de voorzieningen aan de orde die gemeenschappelijk zijn, en derhalve de sociale samenhang in de kernen bevorderen, zoals sport en onderwijs.

Beleidskaders

• • • •

Wmo beleidsplan 2008-2011 “Meedoen door ontmoeten en verbinden”, mei 2008. Nota integraal jeugdbeleid 2009-2012 “Jong Slochteren doet mee!” Verordening “Voorzieningen huisvesting onderwijs gemeenten Slochteren”. Handhaving- en sanctiebeleid gemeenten betreffende kwaliteit en handhaving kinderopvang en kwaliteitseisen peuterspeelzalen.

Wat willen we bereiken? Gemeenschapsvoorzieningen (algemeen) Het op peil houden van een adequaat voorzieningenniveau door middel van een actieve rol van inwoners bij de instandhouding van deze voorzieningen. Sport Een sportieve gemeente door middel van het versterken van het gezond gedrag, een afname van de bewegingsarmoede en het stoppen van de groei van het aantal jeugdigen met overgewicht en verbetering van de afstemming van het sportaanbod op de jeugd. Dorpshuizen Het bevorderen van het meedoen in de samenleving door ontmoeting, middels goed functionerende ontmoetingspunten. Lokaal onderwijsbeleid: Adequate uitvoering wettelijke taken op het gebied van lokaal onderwijsbeleid. Kinderopvang: Kinderen optimale ontwikkelingskansen bieden in een veilige, gezonde en stimulerende omgeving waardoor er voor ouders mogelijkheden ontstaan om zorg en arbeid te combineren. Gebouwenbeheer Het in stand houden van veilige en toegankelijke gemeentelijke gebouwen, welke voldoen aan alle weten regelgeving.


In de begroting 2012 hebben we aangekondigd dat we een visie op voorzieningen willen opstellen. In de perspectiefwissel is eveneens vastgesteld dat een visie op maatschappelijke accommodaties noodzakelijk is. Dit is zodanig complex en essentieel voor de toekomst dat we dit zorgvuldig willen oppakken. Daar nemen we de tijd voor; afronden voor het eind van 2012 zoals de andere maatregelen uit de perspectiefwissel, zal niet gaan. In 2012 / 2013 willen we basisgegevens verzamelen om later verstandige keuze te kunnen maken.

•

In 2012 zijn we gestart met een onderzoek naar de mogelijkheden tot deelname aan de rijksregeling Buurtsportcoaches. Het onderzoek is erop gericht om samen te werken met externe partijen. De uitkomsten verwachten we aan het einde van 2012. Daarna zal een besluit worden genomen over een eventuele invulling in 2013.

11

•

De huidige voorzieningenvisie van Meerstad moet worden geactualiseerd. Dit doen we binnen de Gemeenschappelijke Regeling Meerstad.

Wat zijn onze meetpunten? Plattelandsontwikkeling en gebiedsmarketing; • Eind 2013 is er een plattelandshuis in werking die projectaanvragers vanuit de plattelandsregio ondersteunt. Slochteren participeert in het plattelandshuis. • Eind 2013 is er een nieuwe werkstructuur in de plattelandsregio met een Lokale Actie Groep en een stuurgroep (waarin de overheden plaats hebben) • In 2013 wordt gestart met het opstellen van een nieuwe gebiedsagenda voor de komende Leaderperiode. • In 2013 houden we bij hoeveel subsidie (van ons en van anderen) in de gemeente Slochteren terechtkomt Meerstad, een nieuwe kern in Slochteren. • In 2013 is er een relatie tussen de gemeente en een organisatievorm van de bewoners van Meerstad. • Samen met Bureau Meerstad gaan we de bewoners uitdagen om te experimenteren met vernieuwende activiteiten


Rekening 2011

Begroting 2012


-2.676.761

-2.287.383

-2.309.273

-2.309.273

-2.309.273

-2.309.273

-428.454 -352.298 -420.620 0

-850.907 -298.552 -783.861 0

-808.160 -287.856 -824.600 0

-808.160 -287.856 -824.600 0

-808.160 -287.856 -824.600 0

-808.160 -287.856 -824.600 0

-3.878.133

-4.220.703

-4.229.889

-4.229.889

-4.229.889

-4.229.889

Rekening 2011 389.730 531.709

Begroting 2012 314.761 825.780

Begroting Begroting Begroting Begroting 2013 2014 2015 2016 346.855 346.855 346.855 346.855 882.517 882.517 882.517 882.517

921.439

1.140.541

1.229.372

1.229.372

1.229.372

1.229.372

-2.956.694

-3.080.162

-3.000.517

-3.000.517

-3.000.517

-3.000.517

Begroting 2013

Begroting 2014

Begroting 2015

Begroting 2016

-96.341

-355.916

-619.940

-330.265

-3.096.858

-3.356.433

-3.620.457

-3.330.782




Toelichting nieuw beleid De uitgaven en inkomsten voor de tijdelijke schoolvoorziening Meerstad is opgenomen in de meerjarenbegroting.

12

Programma 4 Programmabeschrijving

Maatschappelijke Activering Met dit programma willen we de zelfredzaamheid en participatie van burgers bevorderen zodat alle inwoners kunnen meedoen aan het maatschappelijk leven. • •

Beleidskaders

• • • • • • •

Wmo beleidsplan, 2008 Verordening individuele voorzieningen maatschappelijke ondersteuning Jeugdbeleidsplan ‘Jong Slochteren doet mee!’, mei 2009 Cultuurnota, 2009 Verstrekkingenboek en financieel besluit maatschappelijke ondersteuning Beleid en verordening Wet Inburgering Uitvoeringsplan Centrum voor Jeugd en Gezin november 2010 Startnotitie “Kracht van Slochteren” Bestuurlijke agenda: Gedecentraliseerde taken in het sociale domein op Slochter leest schoeien, met de focus op jeugd en preventie en Plattelandsontwikkeling en gebiedsmarketing

Wat willen we bereiken? • Algemeen: Alle inwoners van onze gemeente (jong en oud) kunnen volwaardig meedoen in de lokale samenleving. De inwoners zijn daarbij zelf verantwoordelijk om, al dan niet met behulp van een sociaal netwerk (dat ontstaat door ontmoeting) in de eigen ondersteuningsbehoefte te voorzien. •

Jeugd- Jong Slochteren doet mee!: welzijn, betrokkenheid, (onderwijs)kansen en gezondheid voor kinderen en jongeren vergroten en uitval voorkomen.

•

Algemene voorzieningen: Stimuleren van meer zelfredzaamheid.

•

Individuele voorzieningen: Het behouden en bevorderen van zelfredzaamheid en deelname aan het maatschappelijk verkeer van mensen met een beperking of chronisch psychisch of psychosociaal probleem.

•

Gezondheidszorg/OGGz: Het beschermen en bevorderen van de lichamelijke en geestelijke gezondheid van onze inwoners.

•

Informatie en advies: De informatievoorziening over wonen, welzijn en zorg voor inwoners zo overzichtelijk en laagdrempelig mogelijk maken.

•

Mantelzorg en Vrijwilligers: Een volwaardige (infrastructuur voor) mantelzorgondersteuning voor diegenen die dat nodig hebben, ondersteuning en behouden van vrijwilligers.

•

Opvang en inburgering vergunninghouders.

•

Kunst en cultuur: Het stimuleren van actieve kunst- en cultuurparticipatie, ook door jongeren.

•

Recreatie en toerisme: Het positioneren en versterken van Slochteren om de unieke culturele kwaliteiten die de gemeente heeft uit te dragen.

•

Verenigingen Dorpsbelangen: Het bevorderen van het meedoen in de samenleving door ontmoeting, middels goed functionerende verenigingen dorpsbelangen.

vreemdelingen:

13

realisatie

van

onze

taakstelling

Wat willen we bereiken? •

Plattelandsbeleid: In samenwerking met andere gemeenten, provincie, maatschappelijk organisaties, bedrijven en inwoners werken aan een duurzaam Vitaal platteland.


We gaan uitvoering geven aan activiteiten die bijdragen aan een omslag binnen het sociale domein die uitgaat van het zelf oplossend vermogen van inwoners en de lokale gemeenschap. We willen dan ook actief inzetten op (door)ontwikkeling van de Kanteling (keukentafelgesprekken) en Welzijn Nieuwe Stijl. Verder gaan we in overleg met Wmo raad inwoners en partners experimenteren met nieuwe werkwijzen, zoveel mogelijk aansluitend bij wat er al loopt binnen de gemeente. Hierbij gebruiken we de door de raad gestelde uitgangspunten en randvoorwaarden (Startnotitie “kracht van Slochteren”) als kader.

•

Voorbereiden van de invoering van de decentralisatie van de Jeugdzorg en eventuele decentralisatie van taken uit de AWBZ. De decentralisaties inhoudelijk in samenhang oppakken, ontschotten van maatregelen en budgetten.

•

Uitvoering geven aan activiteiten uit het Wmo beleidsplan met een focus op preventie.

•

Voortzetten denktank Dorpsbelangen met als doel een verdere implementatie van Perspectiefwissel en Bestuurlijke Agenda 2012.

•

In samenwerking met de provincie Groningen en de gemeenten Groningen, Haren en Hoogezand-Sappemeer uitvoering geven aan de Tussenagenda Vitaal Platteland. Hiermee geven we invulling aan plattelandsbeleid.

•

In samenwerking met de gemeente Groningen geven we actief invulling aan het bevorderen van maatschappelijke samenhang in Meerstad. Een middel hiervoor is onder andere het opstarten van een vereniging dorpsbelangen of buurtvereniging.

•

Herijken jeugdbeleid in samenhang met de ontwikkelingen rond de decentralisatie van de Jeugdzorg. De focus ligt hierbij op preventie. Bij het traject rond het opstellen van het jeugdbeleid zal ook de jeugd worden betrokken. Daarnaast zullen we samenwerking zoeken met andere betrokken (uitvoerings)partners, in het bijzonder daar waar het gaat om de decentralisatie van de jeugdzorg.

•

Uitvoering geven aan het Centrum voor Jeugd en Gezin, conform de afspraken in het in 2010 vastgestelde uitvoeringsplan: één gezin één plan.

•

In het najaar van 2012 wordt gestart met het opstellen van de cultuurnota 2013-2015; het staande cultuurbeleid wordt heroverwogen.

•

Gefaseerde transformatie naar een afgeslankte bibliotheekvoorziening met een centrumvestiging in Hoogezand-Sappemeer en drie bibliotheekpunten in onze kerndorpen.

14

Wat zijn onze meetpunten? Gedecentraliseerde taken in het sociale domein op Slochter leest schoeien, met de focus op jeugd en preventie; • Het percentage voortijdig schoolverlaters daalt. In 2010-2011 was het percentage voor Slochteren 1,7% (3,3 % provinciebreed) in 2005-2006 was het percentage voor Slochteren 2,3 %. Bron: RMC effectrapportages. • Het percentage risicokinderen stijgt niet. In 2010 Slochteren is het percentage 1% (9% provinciebreed). Een percentage van 1% is dusdanig laag dat een daling geen reëel streven is. Bron: GGD, wordt weer verwerkt in Wmo monitor. • We blijven in de landelijke ranking van “Kinderen in tel” bij de 20% beste gemeenten. Het aantal rechtstreekse telefoontjes, emails en websitebezoeken stijgt. (2011: telefoontjes:6, emails: 15, websitebezoekers gemiddeld 175 per maand) • Het aantal meldingen in de verwijsindex is als indicator nog moeilijk te gebruiken: omdat dit een instrument is dat nog in ontwikkeling is zijn we nu nog blij met een stijging, omdat dit betekent dat men beter gaat melden. Op termijn moet er een daling te zien zijn.


Rekening 2011

Begroting 2012


-3.170.457

-2.419.567

-2.364.058

-2.364.058

-2.364.058

-2.364.058

-740.872 -968.819 -139.064 0

-1.525.562 -821.018 -41.919 0

-1.621.793 -791.604 -44.714 0

-1.621.793 -791.604 -44.714 0

-1.621.793 -791.604 -44.714 0

-1.621.793 -791.604 -44.714 0

-5.019.212

-4.808.066

-4.822.168

-4.822.168

-4.822.168

-4.822.168

Rekening 2011 693.777 35.000

Begroting 2012 373.750 0

728.777

373.750

398.750

398.750

398.750

398.750

-4.290.435

-4.434.316

-4.423.418

-4.423.418

-4.423.418

-4.423.418

Begroting 2013

Begroting 2014

Begroting 2015

Begroting 2016

-50.000

62.500

175.000

175.000

-4.473.418

-4.360.918

-4.248.418

-4.248.418



Begroting Begroting Begroting Begroting 2013 2014 2015 2016 398.750 398.750 398.750 398.750 0 0 0 0


Toelichting nieuw beleid •

Om uitvoering te kunnen geven aan de activiteiten in het kader van de decentralisaties AWBZ Begeleiding en Jeugdzorg (zowel inrichting van het systeem als de doorontwikkeling van de ‘Kanteling’ en ‘Welzijn nieuwe stijl’) is budget nodig. Door het Rijk worden invoeringsbudgetten (en later uitvoeringsbudgetten) beschikbaar gesteld, de hoogte hiervan is echter nog onduidelijk. In het najaar van 2012 zullen de invoeringsactiviteiten en de kosten hiervan verder in beeld worden gebracht. Vooralsnog wordt voorgesteld om in de meerjarenbegroting jaarlijks een bedrag van € 75.000 beschikbaar gesteld. Dit bedrag is gebaseerd op een omrekening van het macrobudget 2013 dat het Rijk in het bestuursakkoord heeft gereserveerd voor de uitvoering van deze taak. (€48 miljoen jeugdzorg en €32 miljoen awbz begeleiding).

15

•

We gaan in het kader van de Wmo meer inzetten op preventie, het bouwen aan een stevig sociaal fundament en het doorvoeren van de keukentafelgesprekken. Hiervoor stellen we extra €15.000 beschikbaar in de meerjarenbegroting voor de uitvoering Wmo beleidsplan.

•

We gaan in het kader van het Vitaal Platteland meer inzetten op het plattelandsbeleid. Hiervoor stellen we €45.000 beschikbaar stellen. Bestaande budgetten zullen worden ingezet als co-financiering.

•

In verband met focus op preventief jeugdbeleid en de toename van taken op het gebied van jeugd(gezondheids)zorg, is het van belang het budget voor 2013 en de jaren daarna te verhogen met €50.000 (preventief hulpbudget). Dekking zal worden gevonden uit de overdracht van budgetten voor de decentralisatie van de jeugdzorg.

16

Programma 5

Werk en inkomen


Het programma richt zich op werk dat wordt gezien als het beste instrument om armoede te voorkomen en mogelijkheden te creëren om te kunnen voorzien in een zelfstandige bestaansvoorziening. • • • • • •

Beleidskaders

Toeslagenverordening Minimabeleid Afstemmingsverordening Handhavingsverordening Participatiebeleid Bestuurlijke agenda: Werkgeversbenadering en een goed ondernemersklimaat


Dat mensen meedoen aan de samenleving, of het nu gaat om netwerken, verenigingen, organisatie of werk en buurt, waardoor voorkomen wordt dat zij in een sociaal isolement terechtkomen.

•

Situaties voorkomen en uitbannen waarin sprake is van armoede en sociale uitsluiting.

•

Het realiseren van een sluitende aanpak voor jongeren tot 27 jaar op basis van het School First model.

•

Het aanbieden van participatietrajecten aan personen die op de wachtlijst staan voor werk bij de sociale werkvoorziening.

•

Behoud en waar mogelijk uitbreiding van werkgelegenheid (kleinschalige bedrijvigheid/detailhandel) en het creëren van leer- werk plekken.

Wat gaan we ervoor doen? Prioriteiten 2013 • Uitvoering geven aan het participatiebeleid 2011-2014; Heft in eigen hand. •

Het klantgericht verstrekken van alle relevante informatie aan de doelgroep over de mogelijkheden en regelingen voor mensen met lage inkomens.

•

Als partner in de GR Bedrijvenpark Rengers participeert Slochteren in de ontwikkeling van deze locatie In 2013 zal voor het gehele terrein het bestemmingsplan worden geactualiseerd. Voor Rengers fase 4 wordt ingezet op acquisitie.

•

We hebben als samenleving de verantwoordelijkheid om iedereen de kans te geven zijn of haar talenten te gebruiken. Alleen dan kan iedereen een actieve rol hebben in de samenleving. Het werkgeversteam heeft in beeld welke vraag naar arbeid er is onder werkgevers, zelfstandigen en maatschappelijke organisaties en zorgt voor een goede match: wie heeft de competenties die passen bij deze vraag. Zowel inwoners als werkgevers spreken we aan op hun maatschappelijke verantwoordelijkheid om naar vermogen bij te dragen aan de samenleving. Ook bestuurlijk investeren we in de relatie met ondernemend Slochteren door frequente bezoeken van collegeleden aan lokale ondernemers. Als we het thema maatschappelijk verantwoord ondernemen voortdurend op de agenda willen houden, kan dat alleen door als gemeente een voorbeeldrol te vervullen. Dat doen we met name in ons inkoop- en personeelsbeleid, waarin sociale en ecologische duurzaamheid een belangrijk criterium is.

•

Waar mogelijk ondersteunen en faciliteren van onze ondernemers. Ieder vanuit eigen

17

kracht en verantwoordelijkheid. Het midden- en kleinbedrijf krijgt daarbij onze speciale aandacht. Inzicht hebben in de arbeidsmarkt en een goede aansluiting van onderwijs en arbeidsmarkt is van groot belang. In samenwerking met de ondernemers en gebaseerd op de uitkomsten van lopend onderzoek zullen we hier actief invulling aan gaan geven. •

In 2012 hebben de gemeenten Haren, Hoogezand-Sappemeer en Slochteren besloten om gezamenlijk een nieuwe uitvoeringsorganisatie Werk en Inkomen te bouwen door de samenvoeging van de BWR en de unit W&I. De primaire taak van de uitvoeringsorganisatie is het toeleiden van mensen naar regulier werk. Het beschut werken, de re-integratie en de werkgeversbenadering wordt ondergebracht in één uitvoeringsorganisatie. Om deze uitvoeringsorganisatie te realiseren is een bestuursopdracht geformuleerd waarvan de wethouders Werk & Inkomen, tevens bestuurslid van de GR BWR, opdrachtgevers van zijn. De totstandkoming van de uitvoeringsorganisatie is belegd bij een stuurgroep, die bestaat uit de coördinerend bestuurder en de ambtelijke opdrachtgever en de adviseurs/leden zijnde de directeur BWR en de manager Onderwijs Economie en Werk van de gemeente Hoogezand-Sappemeer. In 2012 is de pilot ‘Samenvoeging casemanagers Werk en Re-integratieadviseurs’ gestart met als doel de implementatie van het nieuwe klantproces. Op 1 januari 2013 is het klantproces geïmplementeerd en wordt er mee gewerkt. De besluitvorming over de uitvoeringsorganisatie is gereed voor 1 januari 2013. De uitwerking (c.q. opstellen uitvoeringsplan) hiervan zal gereed zijn op 1 juli 2013. In de tweede helft van 2013 worden vervolgens prestatieafspraken gemaakt met de directie van de nieuwe uitvoeringsorganisatie voor het jaar 2014.

Wat zijn onze meetpunten? Werkgeversbenadering en een goed ondernemersklimaat: • Het voltallige college gaat minimaal 9 keer per jaar op bedrijfsbezoek in de gemeente of daarbuiten. Individuele collegeleden gaan minimaal 12 keer per jaar op bedrijfsbezoek. Hiermee wil het college in contact blijven met ondernemers en het ondernemersklimaat stimuleren. • In 2013 verzamelen we de kengetallen uit de monitor ondernemersklimaat. We vermelden ze in de jaarrekening.

Programma: 5 Wat mag het kosten? Lasten Primaire kosten Organisatiekosten: - uren organisatie - % toerekening - sporthallen - overige verrekeningen Totaal lasten programma

Rekening 2011

Begroting 2012


-6.463.516

-4.769.292

-5.165.543

-5.165.543

-5.165.543

-5.165.543

-255.977 -264.224 0 0

-429.938 -223.914 0 0

-416.337 -215.892 0 0

-416.337 -215.892 0 0

-416.337 -215.892 0 0

-416.337 -215.892 0 0

-6.983.717

-5.423.144

-5.797.772

-5.797.772

-5.797.772

-5.797.772

Rekening 2011 5.046.478 0

Begroting 2012 4.275.129 0

Begroting Begroting Begroting Begroting 2013 2014 2015 2016 4.966.839 4.966.839 4.966.839 4.966.839 0 0 0 0

5.046.478

4.275.129

4.966.839

4.966.839

4.966.839

4.966.839

-1.937.239

-1.148.015

-830.933

-830.933

-830.933

-830.933

Begroting 2013

Begroting 2014

Begroting 2015

Begroting 2016

-305.000

-245.000

-280.000

-300.000

-1.135.933

-1.075.933

-1.110.933

-1.130.933



18

Toelichting nieuw beleid Voor het werkgeversteam is een bedrag van € 50.000 opgenomen. Voor de 10% eigen risico inzake WWB is een bedrag van € 140.000 opgenomen.

19

Programma 6

Beheer Openbare Ruimte


Het programma richt zich op het beheer van de openbare ruimte om zorg te dragen voor een prettige, veilige, natuurrijke en gezonde leefomgeving.

Beleidskaders

• • • • • • • •

•

Landschap- en groenvisie Convenant Duurzaam Veilig Beleidsplan Duurzaam Veilig tweede fase Beleidsplan Openbare Verlichting Gemeentelijk Rioleringsplan Watervisie Waterplan Beheersplan Wegen Duurzaam Slochteren: visie op milieu en duurzaamheid.


Een groene, ecologische, natuurrijke plattelandsgemeente.

•

Een bereikbare, verkeersveilige gemeente met een kwalitatief gemiddeld wegennet, waarbij het comfort en de netheid van de weg in acht worden genomen. Het uitgangspunt is niveau Basis c.q. R (= gemiddeld niveau van kwaliteit) conform de CROW-systematiek.

•

Gescheiden inzamelen en afvoeren van het huishoudelijk afval en het bestrijden van ongedierte voor een schone en gezonde leefomgeving.

•

Het opvangen en afvoeren van het afval- en hemelwater voor een schone en gezonde leefomgeving. In het verlengde hiervan het waarborgen van de waterkwaliteit en het beperken van de wateroverlast als gevolg van toenemende neerslag de komende jaren.

•

Een goede en duurzame ontwikkeling van de gemeente Slochteren. Het verhogen van de kwaliteit van de leefomgeving met aandacht voor het milieu, water, energie, bodem en bedrijfsmatige activiteiten, waaronder landbouw en veiligheid.


We gaan nader invulling geven aan een gezamenlijk beheer van de openbare ruimte met de gemeente Hoogezand-Sappemeer.

•

Het Gemeentelijk Rioleringsplan (GRP) zal worden geactualiseerd.

•

In 2013 wordt een beheersplan voor bruggen opgesteld.

Wat zijn onze meetpunten? Is niet van toepassing.

20

Programma: 6 Wat mag het kosten? Lasten Primaire kosten Organisat iekosten: - uren organisatie - % toerekeni ng - sporth allen - overige verrekeningen Totaal lasten programma

Rekening 2011 -4.074.615

Begroting 2012 -3.881.323

Begroting Begroting Begroting Begroting 2013 2014 2015 2016 -3.651.262 -3.6 51.262 -3.651.262 -3.651.262

-2.206.838 -901.827 0 0

-3.181.829 -493.678 0 0

-3.087.054 -544.836 0 0

-3.0 87.054 -5 44.836 0 0

-3.087.054 -544.836 0 0

-3.087.054 -544.836 0 0

-7.183. 280

-7.556.830

-7.283.152

-7.283.152

-7.283.152

-7.283.152

Rekening 2011 3.289.203 0

Begroting 2012 3.224.779 0

Begroting Begroting Begroting Begroting 2013 2014 2015 2016 3.133.672 3.1 33.672 3.133.672 3.133.672 0 0 0 0

3.289. 203

3.224.779

3.133.672

3.133.672

3.133.672

3.133.672

-3.894. 077

-4.332.051

-4.149.480

-4.149.480

-4.149.480

-4.149.480

Begroting 2013

Begroting 2014

Begroting 2015

Begroting 2016

40.900

41.325

125.177

121.571

-4.108.580

-4.108.155

-4.024.303

-4. 027.909



Toelichting nieuw beleid Met het afstoten van Meerstad zijn de onderhoudswerkzaamheden van Meerstad deels bij de gemeente Slochteren gekomen. In eerste instantie waren werkzaamheden opgeschoven om deze samen te laten vallen met de ontwikkeling van Meerstad. Nu komen deze werkzaamheden terug bij de gemeente. Het gaat hierbij om het mogelijk plaatsen van IBA’s en/of riolering in Meerstad. In de 1e tranche gaat het om ca. 65 IBA’s in het plangebied Meerstad. Dit zou voor 2013 een bedrag van € 487.500 zijn. Afhankelijk van het tempo waarin Meerstad wordt gebouwd zou in de volgende jaren eveneens IBA’s moet worden vervangen. Ook de wegen rond Meerstad zijn aan onderhoud toe. De reconstructie van de weg Slochterdiep gaat € 1.537.500 gaan kosten. Deze reconstructie wordt gefaseerd uitgevoerd over de jaren 2013 en 2014. Dit traject van 4.100 meter is ten tijde van Meerstad in het project meegenomen. Kosten per strekkende meter zijn € 375. In het kader van het mobiliteitsbeleid en kostenbeperking van het wegenonderhoud komen we mogelijk tot een heroverweging van het belang en de functie van bepaalde wegen in onze gemeente. Onderhoud aan het Gasmolecuul bedraagt per jaar € 12.000. Hier voor wordt het beeld 2x per jaar hersteld en schoongemaakt. De kosten zijn voor rekening van de gemeente Slochteren. Op basis van in het verleden gemaakte afspraken hebben wij de feitelijke zorgplicht voor het kunstwerk. De brug over het Scharmer Aa is aan vervanging toe. Het landhoofd verschuift waardoor de brug op korte termijn niet meer op en neer wil. Landhoofd en remmingenwerk aanpassen vraagt een investering van € 100.000. Voorts zijn de 23 bruggen in de gemeente Slochteren aan structurele onderhoud toe. Dit onderhoud behelst naast inspectie ook schilderwerk. De afgelopen jaren werd ad hoc geschilderd. Dit onderhoud wordt geraamd op € 35.000. Aan structureel onderhoud zijn ook beschoeiingen, vlonders en steigers toe. Voor een bedrag van € 3.500 zou op jaarbasis een vervanging van 10 strekkende meter op het totale areaal kunnen worden gerealiseerd. Voor sloten is een totale lengte van 7.100 m aan het areaal toegevoegd. Om deze sloten te onderhouden is € 7.100 (€ 1 per strekkende meter) nodig.

21

Voor de exploitatie van de Rud’s is € 91.500 nodig. De relevantie taken blijven in de gemeente Slochteren. De achterblijvende formatie zal op andere taken, op het gebied van toezicht en handhaving nieuwe Drank- en horecawet, nodig zijn. Voor 2014 staat de gazonmaaier op de rol om vervangen te worden. Kosten hiervoor bedragen € 65.000. In 2015 moet een tractor worden vervangen, de geraamde investering is € 225.000.

22

Programma 7 Programmabeschrijving

Beleidskaders

Ruimtelijke ontwikkeling en volkshuisvesting • Ruimtelijke ordening van het grondgebied; • Beleid en uitvoering op gebied van bouwen en wonen; • Instandhouden en optimaliseren van de woningvoorraad • • • • • • • • • • • • • • •

Provinciaal Omgevingsplan (2012) Regiovisie Groningen-Assen (2000); Regionale Woonvisie (2011); Structuurvisie Buitengebied (2010); Structuurvisie Slochteren (2009); Structuurvisie Steendam-Schildmeer (2009); Structuurvisie Siddeburen (2009); Herinrichting Midden-Groningen (1999) Masterplan Meerstad (2005); Woonplan (2011); Welstandsnota (2011); (geactualiseerde) bestemmingsplannen; Bouwverordening (2012); Beleidsplan vergunningverlening en handhaving (2011) Bestuurlijke agenda: Slochterhaven. en Meerstad, een nieuwe kern in Slochteren.


Een duurzame ruimtelijke ontwikkeling van het Land van Slochteren, met een veilig, verzorgd en goed ingericht landschap, gebaseerd op de ruimtelijke kernkarakteristieken.

•

De duurzame kwaliteit van de ruimtelijke ontwikkeling borgen we onder andere in ruimtelijke structuurvisies. In de realisatieparagrafen behorend bij deze structuurvisies is aangegeven hoe de gemeente deze ontwikkelingen wil realiseren.

•

Daarnaast verplicht de WRO ons onze bestemmingsplannen actueel en digitaal beschikbaar te hebben. Slochteren heeft deze actualisering- en digitaliseringslag enige tijd geleden al in gang gezet, vanuit het streven om op 1 juli 2013 ook helemaal up-to-date te zijn.

•

Met toevoeging van nieuwe woningen houden we de kwantiteit en kwaliteit van de woningvoorraad op orde. De uitgangspunten van het woningbeleid zijn vastgesteld in het Woonplan (2011). Naast onze eigen inspanningen willen we ook proberen onze inwoners tot duurzame kwaliteitsverbeteringen aan te zetten, daar waar woningen niet volledig meer aan de hedendaagse wensen/eisen voldoen.

Wat gaan we ervoor doen? Prioriteiten 2013 Ruimtelijk beleid • Het grondgebied van de gemeente Slochteren wordt grotendeels gedekt door actuele structuurvisies. In deze structuurvisies is aangegeven welke ruimtelijke ontwikkelingen er worden voorzien. Er zijn structuurvisies gemaakt voor de hoofdkernen Slochteren, Siddeburen en Harkstede, het Steendam-Schildmeergebied en voor het buitengebied. We blijven inzetten op uitwerking van deze structuurvisies. Uitwerkingen waar de gemeente een (ontwikkel)rol heeft zijn opgenomen in de paragraaf grondbeleid of ondergebracht in de beheersbegroting. • Er zullen in 2013 beleidsregels worden ontwikkeld ten aanzien van initiatieven voor wonen met zorg. • Gelet op de ontwikkelingen op de woningmarkt en de gewijzigde afspraken binnen de Regio Groningen – Assen wordt het woonplan in 2013 cijfermatig geactualiseerd.

23

Actualisatie Bestemmingsplannen De Wro verplicht ons onze bestemmingsplannen actueel en digitaal beschikbaar te hebben. Slochteren heeft deze actualisering- en digitaliseringslag enige tijd geleden al in gang gezet, om op 1 juli 2013 alle plannen gereed te hebben of tenminste in ontwerp status. In 2013 continueren we de actualisatie en digitalisering van bestemmingplannen, te weten: • Buitengebied (vaststellen) • Buitengebied-West (water en landbouw Meerstad) (vaststellen) Kolham-Froombosch (ontwerp en vaststellen) • Steendam (ontwerp en vaststellen). In het bestemmingsplan worden de ontwikkelmogelijkheden voor het Steendam - Schildmeergebied meegenomen.

Wat zijn onze meetpunten? Slochterhaven: • Het college zet actief in op de ontwikkeling van de Slochterhaven: onder meer door het leggen van minimaal 5 verkennende contacten met ontwikkelende partijen in 2013. • In 2013 hebben wij voor het voormalig Hubopand een nieuwe huurder. Het bestemmingsplan komt in 2013 gereed.


Rekening 2011

Begroting 2012


-4.685.878

-1.589.877

-3.629.044

-3.629.044

-3.629.044

-3.629.044

-1.487.602 -176.149 0 -2.559.913

-1.940.292 -149.276 0 -75.000

-2.077.898 -143.928 0 -1.263.163

-2.077.898 -143.928 0 -1.263.163

-2.077.898 -143.928 0 -1.263.163

-2.077.898 -143.928 0 -1.263.163

-8.909.542

-3.754.445

-7.114.033

-7.114.033

-7.114.033

-7.114.033

Rekening 2011 2.689.385 2.065.309

Begroting 2012 648.464 1.366.968

Begroting Begroting Begroting Begroting 2013 2014 2015 2016 2.969.611 2.969.611 2.969.611 2.969.611 2.227.743 2.227.743 2.227.743 2.227.743

4.754.694

2.015.432

5.197.354

5.197.354

5.197.354

5.197.354

-4.154.848

-1.739.013

-1.916.679

-1.916.679

-1.916.679

-1.916.679

Begroting 2013

Begroting 2014

Begroting 2015

Begroting 2016

192.500

195.000

245.000

200.000

-1.724.179

-1.721.679

-1.671.679

-1.716.679




Toelichting nieuw beleid Is niet van toepassing.

24

Programma 8

Lokale lasten en algemene dekkingsmiddelen


Binnen dit programma worden de inkomsten verantwoord van o.a. de algemene uitkering uit het gemeentefonds, de onroerende zaakbelasting en de onttrekkingen van middelen uit de reserves

Beleidskaders

• • • • •

Beleidskader voor het financieel toezicht op gemeenten en gemeenschappelijke regelingen in de provicie Groningen Verordening voor de heffing en invordering van de onroerende-zaakbelasting Verordening gemeentelijke basisadministratie Kaderdocument Perspectiefwissel 2010-2015 Bestuurlijke Agenda


Een structureel sluitende meerjarenbegroting. Dit wordt bewerkstelligd door de inkomsten behoudend en de uitgaven realistisch te ramen. Hierdoor zijn wij in staat om een robuuste begroting te presenteren.

•

Een aanvaardbaar niveau van de lokale lasten, dat wil zeggen afvalstoffenheffing en rioolheffing 100% kostendekkend.

•

Een jaarlijkse opbrengststijging van 1,5% van de OZB. Rekening houdende met de perspectiefwissel wordt daarbovenop rekening gehouden met een extra stijging van 2%.


Streven naar een meerjarig evenwicht in de begrotingspositie van de gemeente Slochteren en voldoen aan de termijnen voor inzending voor begroting en jaarrekening zodat er sprake zal zijn van een terughoudend (repressief) begrotingstoezicht door de Provincie.

•

Tijdig anticiperen op de Wet Houdbare overheidsfinanciën (HOF) door investeringen zo goed mogelijk te verspreiden over de jaren. Voor nadere toelichting wordt verwezen naar de paragraaf Financiering.

•

Ten behoeve van het ondersteunen van eigen kracht-initiatieven wordt een Innovatiereserve gevormd ten laste van de Saldireserve. Het doel van de Innovatiereserve is dat er ruimte wordt geboden voor de samenleving om een actieve rol te kiezen en invulling te geven aan eigen verantwoordelijkheid. De reserve wordt derhalve ingezet om de omslag die de perspectiefwissel vraagt te bespoedigen.

•

In de volgende grafiek is de meerjarige ontwikkeling weergegeven van het begrotingssaldo en het rekeningssaldo.

25

Ontwikkeling begrotingssaldo 1.200.000 1.000.000 800.000 600.000 400.000 200.000 0 -200.000

2009

2010

2011

2012

2013

2014

2015

2016

-400.000 -600.000 -800.000 jaar begr. 2010 - 2013 begr. 2013 - 2016

begr. 2011 - 2014 rekeningresultaat

begr. 2012 - 2015

Wat zijn onze meetpunten? Perspectiefwissel/voorzieningen • Perspectiefwissel: 3 miljoen bezuinigen in 2015 en besluitvorming gereed in 2012. • In 2013 implementeren we alle besluiten die in 2012 zijn genomen met de bijbehorende financiële taakstelling. • voorzieningen: eind 2013 hebben we in beeld welke gebruiksstromen er zijn. Wie maakt waar gebruik van welke voorzieningen?

26


Rekening 2011

Begroting 2012


-3.993.715

-2.300.728

-1.818.310

-1.818.310

-1.818.310

-1.818.310

-987.479 -176.149 0 -1.071.991

-1.638.506 -149.276 0 0

-1.340.641 -143.928 0 -72.446

-1.340.641 -143.928 0 -72.446

-1.340.641 -143.928 0 -72.446

-1.340.641 -143.928 0 -72.446

-6.229.334

-4.088.510

-3.375.325

-3.375.325

-3.375.325

-3.375.325

Rekening 2011 24.414.134 248.369

Begroting 2012 20.020.567 -70.230

24.662.503

19.950.337

18.696.408

18.696.408

18.696.408

18.696.408

18.433.169

15.861.827

15.321.083

15.321.083

15.321.083

15.321.083

Begroting 2013

Begroting 2014

Begroting 2015

Begroting 2016

-29.338

482.762

450.887

1.093.577

15.291.745

15.803.845

15.771.970

16.414.660



Begroting Begroting Begroting Begroting 2013 2014 2015 2016 18.633.524 18.633.524 18.633.524 18.633.524 62.884 62.884 62.884 62.884


Toelichting nieuw beleid OZB: Er wordt rekening gehouden met een jaarlijkse opbrengststijging van 1,5 % en een extra stijging van 2% (perspectiefwissel). Gemeentefonds: De ramingen van het gemeentefonds zijn gebaseerd op de juni-circulaire 2012. Kostenplaatsen: Het betreft uitgaven voor o.a. onderhoud gebouwen, de aanschaf van hard- en software en de aanschaf van tractiemiddelen.

27

Overzicht Algemene Dekkingsmiddelen In de BBV staat (Art. 8 lid 5) dat er een overzicht met algemene dekkingsmiddelen opgenomen moet worden. Het overzicht algemene dekkingsmiddelen bevat de middelen, die voor de gemeente vrij besteedbaar zijn. De gemeente kan de aanwending van deze middelen zelf bepalen. Er rusten geen rijksverplichtingen op (zoals bijvoorbeeld bij specifieke uitkeringen) of andere beperkingen (zoals bij kostendekkende heffingen). De middelen worden ingezet ter dekking van de uitgaven die opgenomen zijn in de begroting. ( x € 1.000) Algemene dekkingsmiddelen Algemene Uitkering Belastingen: Dividend Onvoorzien Saldo kostenplaats kapitaallasten

R 2011 B 2012 B 2013 B 2014 B 2015 B 2016 14.163 13.466 13.810 13.913 13.650 13.914 2.422 2.438 2.543 2.543 2.543 2.543 392 56 56 56 56 56 0 31 32 32 32 32 98 -36 63 63 63 63

Algemene uitkering De algemene uitkering uit het gemeentefonds is conform de juni-circulaire 2012 opgenomen. Belastingen De onroerende zaakbelasting en de toeristenbelasting zijn vrij besteedbaar. De volgende bedragen zijn in de jaarrekening en de beheersbegrotingen opgenomen. Begroting 2012 Begroting 2013 Rekening 2011 OZB 2.380 2.397 2.502 Toeristenbelasting 41 41 41 Dividend De gemeente is aandeelhouder van een beperkt aantal dividenduitkerende vennootschappen. De voornaamste is de NV Bank Nederlandse Gemeenten. Onvoorzien De post onvoorzien is bedoeld voor uitgaven waar de gemeente in de loop van het jaar door onvoorziene omstandigheden voor komt te staan. Het is bedoeld om incidentele tegenvallers op te vangen. Het gemeentelijk beleid is dat we € 2 per inwoner opnemen. Saldo kostenplaats kapitaallasten Dit is het resultaat van de doorberekende kapitaallasten (rente en afschrijving) en de daadwerkelijke rentelasten en afschrijving. Voor meer informatie wordt verwezen naar de bijlage “Overzicht Kapitaallasten”.

28

Hoofdstuk 3

PARAGRAFEN

29

Paragraaf 1

Weerstandsvermogen

Besluit begroting en verantwoording provincies en gemeenten (BBV)

In artikel 11 van dit besluit is over het weerstandsvermogen het volgende bepaald: Het weerstandsvermogen bestaat uit de relatie tussen: a. De weerstandscapaciteit, zijnde de middelen en mogelijkheden waarover de gemeente beschikt of kan beschikken om niet begrote kosten te dekken; b. Alle risico’s waarvoor geen maatregelen zijn getroffen en die van materiële betekenis kunnen zijn in relatie tot de financiële positie. De paragraaf betreffende het weerstandsvermogen bevat ten minste: a. Een inventarisatie van de weerstandscapaciteit; b. Een inventarisatie van de risico’s; c. Het beleid omtrent de weerstandscapaciteit en de risico’s,

Inleiding

In deze paragraaf wordt een overzicht gegeven van risico’s die de gemeente loopt, de eventuele financiële consequenties, de beschikbare middelen en mogelijkheden waarover beschikt kan worden om risico’s te kunnen opvangen. Het beleid is dat zowel bij het opstellen van de begroting als de jaarrekening door ons wordt gekeken in hoeverre het weerstandsvermogen aansluit bij de weerstandscapaciteit.

Weerstandsvermogen

Het weerstandsvermogen geeft de relatie aan tussen: • De weerstandscapaciteit; dit zijn de middelen en de mogelijkheden waarover de gemeente beschikt of kan beschikken om niet begrote kosten te kunnen dekken. • Het risicoprofiel; alle risico’s waarvoor geen maatregelen zijn getroffen en die van materiële betekenis kunnen zijn in de relatie tot de financiële positie. Het weerstandsvermogen geeft aan in hoeverre de gemeente in staat is om financiële risico’s op te vangen teneinde zijn taken te kunnen blijven voortzetten.

Weerstandscapaciteit

De weerstandscapaciteit bestaat uit de middelen en mogelijkheden waarover beschikt kan worden om niet begrote kosten op te kunnen vangen. Daarbij wordt gekeken naar: • De saldireserve • De aanwezigheid van stille reserves De aanwezigheid van bestemmingsreserves, of die nog eenvoudig een andere • bestemming kunnen krijgen • De belastingtarieven, of die in de toekomst nog verhoogd kunnen worden De begrotingspost Onvoorzien • Saldireserve De saldireserve is de belangrijkste buffer voor het kunnen opvangen van tekorten. Zowel de toekomstige verliezen op de reguliere begroting als de niet-begrote tegenvallers (risico’s) komen in eerste instantie ten laste van de saldireserve. De omvang van de saldireserve dient minimaal toereikend te zijn om toekomstige begrotingstekorten op te kunnen vangen. Jaarlijks wordt de bespaarde rente op de saldireserve (4%) toegevoegd aan de exploitatie. Stille reserves Een voorbeeld van een stille reserve is het verschil tussen actuele waarde en de boekwaarde van een actief. Denk hierbij bijvoorbeeld aan aandelen (BNG), gebouwen en gronden. De gemeente heeft aandelen volgens de voorschriften, tegen de aankoopwaarde op de balans staan. De actuele waarde ligt hoger. Onbenutte belastingcapaciteit Met ingang van 2008 is het maximale toegestane tarief voor ozb losgelaten. Wel worden de gemeenten gehouden aan de macronorm. 1% ozb stijging betekent voor de gemeente Slochteren ca. € 30.000 aan inkomsten. Met betrekking tot de ozb wordt in de begroting 2013 rekening gehouden, naast de reguliere opbrengststijging van 1,5%, met een extra omzetstijging van 2%. Dit is conform de besluitvorming omtrent de perspectiefwissel. Begrotingspost onvoorzien

30

Op basis van de Gemeentewet is de gemeente verplicht een bedrag voor onvoorziene uitgaven op te nemen in de begroting. Het is bedoeld om incidentele tegenvallers op te vangen. Het beleid van de gemeente is om per inwoner € 2 voor “onvoorzien” beschikbaar te hebben. Afgerond is dit ca. € 32.000. Omvang weerstandscapaciteit Hiervoor zijn de afzonderlijke middelen benoemd, waarover de gemeente kan beschikken om niet begrote kosten te kunnen dekken. In onderstaande tabel is de totale omvang van de weerstandscapaciteit weergegeven. Omschrijving Saldireserve Stille reserves Onbenutte belastingcapaciteit Begrotingspost onvoorzien Totale weerstandscapaciteit

Bedrag (x € 1.000) 2.500 p.m 30 32 2.562

In totaal heeft de gemeente Slochteren ruim € 2,5 mln. aan weerstandscapaciteit om tegenvallers op te vangen. Ten opzichte van de begroting 2012 is dit afgenomen. De oorzaak hiervan is gelegen in het feit dat er onttrekkingen aan de saldireserve heeft plaatsgevonden in verband met een negatief begrotingssaldo over 2012. Risico’s

RISICO’S

Bij het opstellen van de begroting en rekening wordt inzichtelijk gemaakt welke risico’s de gemeente Slochteren loopt die een behoorlijk financieel impact kunnen hebben. Hieronder wordt aangegeven om welke risico’s het gaat. Voor zover mogelijk hebben we de benoemde risico’s ook voorzien van een beheersmaatregel. Bestuurlijke inventarisatie risico’s In het voorjaar van 2012 heeft er een bestuurlijk inventarisatie van risico’s plaatsgevonden. De sessie heeft geresulteerd in de hieronder benoemde top-5 van risico’s. Deze top 5 is door de organisatie voorzien van beheersmaatregelen. gemeenschappelijke deelnemingen/GR BWR WMO gemeentefonds/specifieke uitkeringen milieuverontreiniging gedecentraliseerde taken 1. Gemeenschappelijke deelnemingen / GR BWR Als gevolg van de economische situatie en voorgenomen beleid van het rijk zal het een problematisch worden voor de GR BWR om een sluitende exploitatie te krijgen. Beheersmaatregel: Met de gemeenten Haren en Hoogezand-Sappemeer werken we aan de realisatie van een nieuwe uitvoeringsorganisatie voor beschut werken, re-integratie en een gezamenlijke werkgeversbenadering. Daarnaast geeft de GR BWR uitvoering aan het plan Change Ahead wat resulteert o.a. in afbouw van kapitaalintensieve activiteiten, omvorming werkbedrijf door focus te leggen bij detachering en begeleid werken elders van de WSW-medewerkers, intensivering van de werkgeversbenadering voor WSW-medewerkers.

2. WMO Als gevolg van vergrijzing is de kans aanwezig dat er een groter beroep wordt gedaan op de voorzieningen waardoor budgetten worden overschreden. Beheersmaatregel: In 2012 is de eigen bijdrage voor individuele voorzieningen ingevoerd wat bijdraagt aan het betaalbaar houden van de WMO-voorzieningen. Daarnaast wordt meer ingezet op gebruik van voorliggende algemene voorzieningen. 3. Gemeentefonds/specifieke uitkeringen Gemeentefonds: Onder invloed van de huidige recessie en de keuzes die het rijk maakt is er veel onzekerheid over de hoogte van de algemene uitkering uit het gemeentefonds. De mogelijke hoogte van het risico wordt ingeschat op 2% van de

31

omvang van de algemene uitkering uit het gemeentefonds. Beheersmaatregel: In de begroting wordt rekening gehouden met de ontwikkeling van het gemeentefonds op basis van de meest recente junicirculaire van het ministerie BZK. Specifieke uitkeringen: Als gevolg van het onvoldoende beheersing van doelen rechtmatigheid van bepaalde uitkeringen kunnen leiden tot het niet (volledig) uitkeren (bijv. IAU) van de middelen met een groot effect voor de begroting. Beheersmaatregel: Er is een verificatieteam waardoor een strenge selectie aan de poort wordt gedaan voor toelating in de WWB. Dit team wordt hierin ondersteunt door de sociale recherche. Hiermee wordt doel-en rechtmatigheid geborgd. 4. Bodemverontreiniging Als gevolg van mogelijk bodemverontreiniging is de kans aanwezig dat er kosten voor rekening van de gemeente komen. Volgens de Wet Bodembescherming geldt in principe dat de vervuiler betaalt. Indien dit niet mogelijk is, dan is de eigenaar van het terrein aansprakelijk. Alleen indien de eigenaar kan aantonen niet betrokken te zijn geweest bij de verontreiniging of bij aankoop van het perceel niet te hebben geweten van de bodemverontreiniging, treedt de overheid op als opdrachtgever voor de bodemonderzoek en eventueel de sanering. De provincie is bevoegd gezag voor bodemverontreiniging. Beheersmaatregel: De oude gevallen van bodemverontreiniging (historische verontreiniging) zijn in beeld. Volgens de provincie zijn deze opgelost of worden beheerst door de gemeente. D.w.z. er zijn geen risico’s voor de volksgezondheid, ecologie en verspreiding van de verontreiniging. Het vormt een risico indien er op de plek wordt gegraven waar geen verontreiniging werd verwacht. Om inzichtelijk te krijgen of het een risico is vindt er een bodemonderzoek plaats (onderzoeksplicht). Nieuwe gevallen van bodemverontreiniging worden voorkomen door toezicht in het kader van weten regelgeving (provincie, gemeente en waterschap). 5. Gedecentraliseerde taken Als gevolg van de politieke situatie in Den Haag en de voornemens tot decentralisatie van taken is er veel onzekerheid of de bijbehorende middelen worden meegeleverd. Tevens is de kans aanwezig dat de gedecentraliseerde taken niet tijdig geïmplementeerd worden waardoor de gemeente haar verantwoordelijkheid niet tijdig/goed kan invullen. Beheersmaatregel: Er wordt scherp ingezet op samenwerking bij de implementatie van nieuwe taken. Hierbij gaan we uit van een integrale aanpak en oplossingen op Slochter schaal. Hierbij vindt afstemming plaats met de samenwerkende gemeenten. De landelijke ontwikkeling wordt nauwlettend gevolgd om tijdig in te kunnen spelen op ontwikkelingen. Tevens is in de meerjarenbegroting 2013-2016 rekening gehouden met een mogelijke verlaging van de doeluitkeringen en de effecten van het regeerakkoord.

Overige risico’s Kanteling WMO Op dit moment is nog niet duidelijk of de kanteling van de WMO zal leiden tot een kostenreductie of een kostenstijging. Beheersmaatregel: Er wordt gewerkt aan een gekantelde WMO-verordening, die vraaggericht wordt in plaats van aanbodgericht, en ingezet wordt op eigen kracht burgers en verantwoordelijkheid en regie bij de burger laten. Bezuinigingen op de AWBZ Verwachting is dat met ingang van 2014 de decentralisatie van AWBZ Begeleiding naar de WMO wordt ingevoerd, de precieze invulling hiervan incl. de financiële component wordt na kabinetsvorming duidelijk.

32

Schrappen zorgzwaartepakket (1 t/m 3) Mensen met een lichte zorgzwaartepakket (1 t/m 3) hebben geen recht meer op een verblijfsindicatie in een woonvorm of AWBZ instelling. Met andere woorden mensen met een beperking zullen dan thuis afhankelijk zijn van hulp en ondersteuning. Dit kan een groter beroep op voorzieningen van de gemeente betekenen. De financiële gevolgen zijn nog niet in te schatten. Beheersmaatregel: De ontwikkelingen met betrekking tot het schrappen van het zorgzwaartepakket (1 t/m 3) zullen we nauwlettend volgen en indien nodig tijdig maatregelen treffen om de gevolgen op te vangen. Hierbij zal de gekozen beleidsinsteek in het kader van de decentralisaties ook hier omtrent bijdragen aan het verminderen van een grote aanspraak op dure en specialistische zorg. Werk en Inkomen Het is onbekend hoe hoog de bijdrage van het Rijk in 2013 zal zijn voor het verstrekken van de inkomensvoorziening in het kader van de WWB ontvangen. Gezien de stijging van het aantal uitkeringsgerechtigden in 2010 zal dit bedrag waarschijnlijk hoger zijn dan in 2012 toen we ca. € 2,3 mln. hebben ontvangen. De kans is aanwezig dat we in 2013 10 % (eigen risico gemeente) moeten bijdragen. In de meerjarenbegroting 2013 – 2016 is hiermee rekening gehouden. Aangezien de verstrekking van het Rijk hoger wordt, zal ook het eigen risico toenemen. We zullen trachten om middels de inzet van de ontvangen re-integratiemiddelen zoveel mogelijk mensen toe te leiden naar regulier werk en daarmee uitstroom uit de WWB.

Minimabeleid/gemeentelijke schuldhulpverlening Door gewijzigde rijksbeleid is mogelijk dat er een grotere vraag en beroep zal worden gedaan op minimabeleid en schuldhulpverlening. Beheersmaatregel: De Gemeentelijke Kredietbank Groningen heeft periodiek spreekuur in het gemeentehuis in Slochteren. De ervaring leert dat dit drempelverlagend werkt. Reserve Grote Projecten Ter dekking van de kapitaallasten van een aantal grote investeringen is in het verleden de reserve grote projecten gevormd. De kapitaallasten worden onttrokken aan de reserve en de rente van de reserve wordt eraan toegevoegd. De omvang van de reserve is per 2012 ca. € 9,3 mln. Op basis van berekening is gebleken dat de verwachting is dat de reserve in 2035 is uitgeput. Dan moeten de kapitaallasten (€ 4,5 ton) opgevangen worden binnen de begroting. Beheersmaatregel: Met ingang van 2014 de jaarlijkse onttrekking af te bouwen. De afbouw begint met € 30.000 en dit wordt vervolgens jaarlijks met € 25.000 verhoogd. Het gevolg is dat de reserve m.i.v. 2035 uitgeput is. Door deze methode toe te passen zal de druk van de kapitaallasten geleidelijk in de begroting worden opgenomen en daardoor ook geen risico meer zijn. De kapitaallasten en de druk in de begroting bedragen in 2035 uiteindelijk ca. € 4,5 ton. Grondexploitaties De gemeente heeft een aantal grondcomplexen. De gezamenlijke boekwaarde van deze grondcomplexen is per 31-12-2012 geprognosticeerd op ca. € 4,6 mln. Momenteel zijn er geen grootschalige ontwikkelingen op het gebied van de grondexploitaties in uitvoering. Wel heeft de gemeente in de afgelopen jaren gronden aangekocht om in ontwikkeling te nemen. Alvorens de ontwikkeling van een grondcomplex ter hand wordt genomen zal een actueel marktonderzoek worden verricht. Beheersmaatregel: Er is een algemene reserve grondexploitaties gevormd. De omvang van de reserve is per 1-1-2012 € 1,8 mln. Deze reserve dient om de tegenvallers met betrekking tot grondexploitaties op te vangen. Er worden voorzieningen ten laste van deze reserve gevormd voor geprognosticeerde

33

verliezen op lopende complexen. De omvang van de reserve is groter dan volgens de Nota Reserves en Voorzieningen is toegestaan. Echter omdat de risico’s ook zijn toegenomen is het verantwoord dat het saldo hoger is. Gemeenschappelijke deelnemingen Het risico bij gemeenschappelijke deelnemingen is dat er een hogere bijdrage wordt gevraagd om eventuele tekorten op te kunnen vangen. Voor het overzicht waarin de gemeente Slochteren participeert wordt verwezen naar paragraaf verbonden partijen. GR BWR Voor zover nu bekend is zal het niet doorvoeren van de aangekondigde bezuiniging op het Wsw-budget betekenen, dat de rijkssubsidie per SE (Standaardeenheid Wsw) wordt gehandhaafd op het niveau van 2011 en 2012. Dat betekent € 25.758 per SE in plaats van de begrote € 24.768 per SE voor 2012. Niet bekend is of de landelijke taakstelling van ca. 90.000 SE’s voor 2013 gehandhaafd blijft of gewijzigd wordt. De BWR gaat er vooralsnog vanuit dat de taakstelling voor haar gemeenten blijft op ongeveer het huidig niveau. Dat betekent dat het begrotingstekort voor 2013 afneemt met 370 SE’s x € 990 = € 366.300. In 2013 zal de begroting van de GR BWR ook nog een tekort laten zien, waarop in de begroting en het meerjarenperspectief wordt geanticipeerd. Ingezet wordt om de tekorten van de GR BWR zo klein mogelijk te houden. De middelen uit de herstructureringsfaciliteit zijn niet meer beschikbaar voor de SWsector. Voor de meerjarenbegroting zoals opgenomen in de herziene begroting 2012 van de GR BWR heeft dat echter geen consequenties. Daarnaast is er sprake van een negatief eigen vermogen bij de GR BWR. Jaarlijks wordt bij de jaarrekening beoordeeld of de getroffen voorziening hiervoor toereikend is en zo nodig zal deze worden verhoogd of verlaagd. Planschade Het aantal planschadeclaims heeft de afgelopen jaren een stijgende trend gekend. Waar een planschadeverzoek vroeger een uitzondering was, wordt het voor ingrijpende ruimtelijke ingrepen steeds meer regel. Om de financiële gevolgen voor de gemeente te beperken worden tegenwoordig bij elke planologische procedure een planschade overeenkomsten gesloten, ongeacht de aard en de omvang van het plan. De termijn waarbinnen planschade kan worden geclaimd is tot 5 jaar na onherroepelijk worden van een ruimtelijk plan. Daardoor kunnen nog steeds planschadeverzoeken binnenkomen die betrekking hebben op maatregelen waarvoor in het verleden nog geen overeenkomst is gesloten. Deze zullen ten laste van de gemeente blijven. Ook voor eigen gemeentelijke projecten kan planschade niet bij de derden verhaald worden. Planschade wordt daarbij zoveel mogelijk beperkt en voor het overige in de exploitatie meegenomen. Ook bij de actualisatie van bestemmingsplannen kan, bij verschillen tussen de oude en de nieuwe regeling, planschade optreden die niet verhaald kan worden. Beheersmaatregel: Gelet op de hoogte van de uit te keren planschade bij het wegbestemmen van bouwmogelijkheden van onder woningen die tientallen jaren niet zijn benut, wordt de planning van een aantal actualiserende bestemmingsplannen getemporiseerd. Daardoor kan planschade worden voorkomen. Gewaarborgde geldleningen De staat van gewaarborgde geldleningen heeft een totaal van ca. € 52 mln. Rekening houden met het percentage waar de gemeente Slochteren garant voor staat bedraagt het saldo ca. € 35 mln. De borgstelling met betrekking tot Meerstad is vervallen omdat de gemeente Groningen dit heeft overgenomen. Voor ca. € 33 mln staat de gemeente Slochteren borg voor financieringen voor de woningbouw van Stichting Woningbouw Slochteren en Woonzorg Nederland. Deze leningen worden in eerste instantie door het Waarborgfonds Sociale Woningbouw afgedekt. Het risico voor de gemeente is hierdoor minimaal.

34

Voor een aantal door de sportverenigingen aangegane geldleningen staat de gemeente voor 50% borg (ca. € 30.000). De Stichting Waarborgfonds Sport staat borg voor de andere 50%. Van alle leningen wordt jaarlijks door de Stichting Waarborgfonds Sport een analyse van de financiële situatie van de lenende vereniging gemaakt. Van alle verenigingen wordt de financiële positie als goed gekwalificeerd. Over de resterende gewaarborgde geldleningen, ca. € 2 mln., loopt de gemeente een risico. De mogelijke hoogte van het risico voor de gemeente Slochteren wordt ingeschat op ca 10%. Europese aanbestedingsregels en staatssteun Gezien de uiterst complexe en aan jurisprudentie onderhevige regels op het gebied van Europese aanbestedingen en staatssteun, bestaat het risico dat op enig moment geconstateerd wordt dat wij hier op een bepaald onderdeel niet aan hebben voldaan. Naast de impact die dit zou kunnen hebben op de financiële rechtmatigheid, bestaat het risico van boetes en claims. Beheersmaatregel: Het uitvoeren van interne controle op aanbestedingen. Daarnaast wordt kritisch getoetst in het kader van rechtmatigheid waardoor we in staat zijn om zaken bij te sturen. Ook is er een formulier voor de organisatie ontwikkeld en ingevoerd om inkoop volgens een vast stramien te laten verlopen. Personele risico’s De hoogte van de personele risico’s wordt in totaal ingeschat op 10 % van de totale loonsom. Om de risico’s te voorkomen of zoveel mogelijk te beperken zijn er diverse beheersmaatregelen genomen. De personele risico’s worden hieronder afzonderlijk benoemd en toegelicht. Ontslagregelingen De rechtspositie van werknemers is zodanig dat ontslagregelingen gepaard kunnen gaan met een extra financiële compensatie. De hoogte hiervan hangt af van de functie, het aantal dienstjaren en de wijze van functioneren. Wel is de periode WW (vroeger: wachtgeld) de afgelopen periode verkort. Beheersmaatregel: Stringent bijhouden van functionerings-, en beoordelingsgesprekken en incidentele gebeurtenissen als onderdeel van personeelsdossiers. Eigen risico ziektewet / werkloosheidwet Medewerkers die langdurig ziek zijn komen na twee jaar in aanmerking voor een WIA-of WGA-uitkering. De salarisuitkering is gedurende 2 jaar maximaal 170% over 2 jaren. Als op een gegeven moment tot vervanging wordt overgegaan, ontstaan er dubbele salariskosten. Beheersmaatregel: Opvolgen procedures Wet verbetering Poortwachter. De medewerkers die gedeeltelijk arbeidsongeschikt zijn krijgen, na twee jaar ziekte een WGA uitkering van het UWV. Met ingang van 1-1-2011 is de gemeente Slochteren eigenrisicodrager WGA premie. Eigen risicodragerschap voor de WGA hoeven geen premie af te dragen aan de belastingdienst. Het eigenrisicodragerschap WGA premie geldt zowel voor de eigen organisatie als voor WIW-ers woonachtig in de gemeente Slochteren en vallend onder Baanvak. De kosten van de lopende WGA-uitkeringen zijn voor de gemeente Slochteren evenals de kosten voor medewerkers die voor 1 januari 2011 langdurig ziek zijn en mogelijk over twee jaren in aanmerking kunnen komen voor een WGA-uitkering. Beheersmaatregel: Er is voor drie jaren een verzekering afgesloten voor de medewerkers die na 1 januari 2011 ziek worden en na twee jaren in aanmerking kunnen komen voor een WGA-uitkering. De begeleiding van de medewerkers met een WGA uitkering bij een nieuw

35

aanbestedingstraject van de Arbo-dienstverlening onderbrengen bij de arbodienstverlener, aangezien de begeleiding van de reïntegratie voor deze medewerkers bij de gemeente Slochteren ligt. Medewerkers die ontslag krijgen, al dan niet met een regeling, hebben in veel gevallen recht op een werkloosheidsuitkering. Slochteren is eigenrisicodrager van de WW wat tot gevolg heeft dat de WW-uitkering, uitbetaald door het UWV, volledig bij de gemeente in rekening wordt gebracht. Beheersmaatregel: Wij hebben ervoor gekozen geen verzekering af te sluiten na kosten / baten analyse. Inspecties/boetes (UWV/ABP, belastingdienst en Arbeidsinspectie) Periodiek wordt Slochteren geconfronteerd met inspecties vanuit het UWV/ABP, de belastingdienst en de Arbeidsinspectie. Gezien de uiterst complexe en voortdurend aan wijzigingen onderhevige regelgeving op dit gebied, is een 100% correcte uitvoering van deze regelgeving nagenoeg uitgesloten. De inspecties gaan derhalve bijna altijd gepaard met diverse verrekeningen en soms een boete. Daarnaast dienen de gebouwen/materialen te voldoen aan de Arbo-wetgeving. Aangezien deze wetgeving ook regelmatig wijzigt staan we soms voor onverwachte maar verplichte uitgaven.

Wachtgeld gewezen bestuurders (incl. ouderdoms- en nabestaandenpensioen) Wethouders vallen niet onder het ABP en zijn derhalve niet aangesloten bij het UWV (bedrijfsvereniging). Eventuele wachtgeldverplichtingen dienen door Slochteren zelf betaald te worden, evenals het ouderdoms- en nabestaandenpensioen. In 2002 is hiervoor een verzekering afgesloten, maar deze geldt niet voor gewezen wethouders die nog geen 65 jaar zijn en die voor 2002 wethouder waren. De verwachting is dat deze wethouders in 2012 of 2013 kunnen worden ondergebracht bij het ABP. Er zal een waardeoverdracht van de opgebouwde pensioenrechten moeten plaatsvinden. Inschatting kosten ca. € 265.000. Beheersmaatregel: Voor gewezen wethouders is een voorziening getroffen van in totaal € 265.000. Daarmee is het risico weggenomen. Tijdelijke inhuur / werving- en selectiekosten Sommige functies zijn moeilijker te vervullen. Met name specialistische functies en functies op hbo-niveau of hogere functies. Om het nijpend personeelsprobleem op te lossen zijn we dan ook veelal aangewezen op tijdelijke inhuur via een bureau. Tot nu toe werd er voornamelijk geadverteerd op regionaal niveau. Wij zullen, afhankelijk van de vacature, meer op landelijk niveau gaan werven of andere wervingsmethoden moeten gaan toepassen om de juiste doelgroep aan te spreken en geschikte kandidaten voor onze organisatie te winnen. Beheersmaatregel: Indien mogelijk intern laten doorstromen en gerichte plaatsing van vacatures zodat de juiste doelgroep wordt aangesproken. Daarnaast werkt de gemeente met Marktplaatsdesk waardoor de kosten van inhuur minder hoog zijn dan voorheen. Kwantificering risico’s Voor het bepalen van de benodigde minimale omvang van het weerstandsvermogen is vervolgens een kwantificering van de risico’s vereist. In onderstaande tabel worden de geïdentificeerde risico’s gekoppeld aan de verwachte schadebedragen.

36

RISICO

INSCHATTING RISICOBEDRAG ( x € 1.000)

Gemeenschappelijke deelnemingen Kanteling WMO Gemeentefonds Bodemverontreiniging Bezuiniging AWBZ Werk en Inkomen Minimabeleid/schuldhulpverlening Reserve grote projecten Grondexploitaties Planschade Gewaarborgde geldleningen Europese aanbestedingsregel Personele risico Totaal

400 p.m. 276 40 p.m. 100 p.m. 0 0 275 200 100 500 1.891

Afgedekte risico’s Een behoorlijk aantal risico’s hebben we beperkt door bijvoorbeeld het risico te verzekeren dan wel een voorziening of een bestemmingsreserve te vormen. Zoals bijvoorbeeld voor de GR BWR en de reserves grondexploitaties. Daarnaast hanteren we ook andere beheersmaatregelen zoals administratieve organisatie, interne controle. Om risico’s van gemeentelijk bezit (gebouwen, inventaris, wagenpark e.d.) te dekken zijn verzekeringen afgesloten. Conclusie

Op basis van de geïdentificeerde risico’s, ca. € 1,9 mln. en de weerstandscapaciteit van € 2,5 mln. kan worden geconcludeerd dat het weerstandsvermogen van de gemeente Slochteren toereikend is.

37

Paragraaf 2

Onderhoud kapitaalgoederen


In artikel 12 van het BBV is over het onderhoud van kapitaalgoederen het volgende bepaald: 1. De paragraaf betreffende het onderhoud van kapitaalgoederen bevat tenminste de volgende onderdelen: a. Wegen b. Riolering c. Water d. Groen e. Gebouwen 2. Van de kapitaalgoederen, bedoeld in het eerste lid, wordt aangegeven: a. Het beleidskader b. De uit het beleidskader voortvloeiende financiële consequenties c. De vertaling van de financiële consequenties in de begroting

Inleiding

De gemeente heeft de openbare ruimte in beheer. In die ruimte vindt, met behulp van onze kapitaalgoederen, een groot aantal activiteiten plaats, zoals wonen, werken en recreëren. Al deze kapitaalgoederen dienen onderhouden te worden. Gedurende de levensduur van de kapitaalgoederen is dat een taak die continu budgettaire middelen vraagt.

Wegen

In 2009 is het Beheersplan wegen 2009 – 2013 door de gemeenteraad vastgesteld. Het uitgangspunt hierbij is dat de wegen in de gemeente een kwaliteitsniveau moeten hebben dat minimaal gelijk moet zijn aan “Basis” volgens de CROW-systematiek. De belangrijkste beheersaspecten die hierbij een rol spelen zijn de veiligheid, comfort, duurzaamheid en aanzien. Voor de uitvoering van het beleidsplan wordt gebruik gemaakt van een beheersplan. Dit houdt in dat de beheersgegevens conform de door de CROW voorgeschreven richtlijnen uniform zijn vastgelegd en dat de inspecties en planningen in overeenstemming met de richtlijnen van het CROW zijn uitgevoerd en opgesteld. Uit het beheersplan volgt een onderhoudsplanning met een kostenraming voor de komende 5 jaren. Op basis van deze planning kunnen vervolgens onderbouwde keuzes gemaakt worden, waarbij de relatie die er ligt met het GRP (Gemeentelijk Riolerings Plan) een belangrijk punt van aandacht is. Het totale verharde beheerareaal bedraagt ca 1,6 miljoen m2. Daarnaast hebben we nog ca 27.000 m2 puin- en zandwegen. Het areaal kan globaal worden onderverdeeld in de onderstaande verhardingstypes: Verhardingstype Asfaltverharding Cementbetonverharding Elementverharding Halfverhard Onverhard Diversen

Areaal (m2) 1.304.700 91.080 233.870 11.010 15.320 80

Uit het Beheersplan wegen is gebleken dat de staat van onderhoud van 90% van het totale wegenareaal voldoet aan het niveau Basis. 10% van het wegenareaal wordt als onvoldoende beoordeeld.

38

Openbare verlichting

Voor het jaar 2013 is een investeringsbedrag voor openbare verlichting opgenomen van € 146.000. In dit jaar wordt nog een aantal lichtmasten vervangen, waarna de eerder opgelopen achterstand in het Beleidsplan Openbare Verlichting is weggewerkt. Vanaf 2014 is een bedrag opgenomen van € 75.000. Vanaf dat jaar zullen nagenoeg alleen nog de armaturen vervangen moeten worden die technisch of economisch zijn afgeschreven. Er loopt op dit moment een proces tegen Ziut van meerdere gemeentes.

Riolering

Voor de riolering is in 2008 het Gemeentelijk Rioleringsplan (GRP) vastgesteld. De speerpunten van het GRP hebben betrekking op: 1. Het rechtstreeks afvoeren van hemelwater van “schoon” oppervlak naar het oppervlaktewater. 2. Het doelmatig reduceren van de vuilemissie via overstorten om de waterkwaliteit verder te verbeteren. 3. Het doelmatig beheren van de rioleringsobjecten. 4. Het tijdig inspelen op toekomstige ontwikkelingen om knelpunten in de riolering en de rioleringszorg te voorkomen. Bij de uitvoering van het GRP zal zoveel mogelijk aansluiting worden gezocht met het Beheersplan wegen. Door een goede afstemming kan zo efficiënt mogelijk worden omgegaan met de beschikbare middelen. Voor het jaar 2013 staat onder andere de rioolvervanging aan de Oudeweg in Siddeburen in de planning. Noorderweg Slochteren is naar 2012 geschoven. Deze rioolvervanging stond voor 2013 op de rol. Het aantal rioolaansluitingen bedraagt momenteel ca 6.000. Het areaal bestaat uit: Vrijvervalriolering Drukriolering Rioolgemalen Randvoorzieningen Externe overstorten Kolken

Water

160 km 15 km 130 stuks 4 stuks 45 stuks 6.000 stuks

Om het waterbeheer op orde te brengen en om voorbereid te zijn op de toekomst, hebben het rijk, de provincies, gemeenten en waterschappen in 2003 het Nationaal bestuursakkoord Water ondertekend. In 2005 zijn deze afspraken nader uitgewerkt voor de regio Groningen en Noord en Oost Drenthe in het Regionaal Bestuursakkoord Water. Bovendien is in Europees verband een goede ecologische toestand van het water centraal komen te staan als referentie voor de waterkwaliteit. De gemeente heeft in 2008 samen met het Waterschap Hunze en Aa’s de wateropgaven middels een interacties proces uitgewerkt in een Waterplan Slochteren.

Groen

De uitvoering van het groenbeheer vindt plaats op basis van de plannen in het kader van de vastgestelde Landschaps- en Groenvisie. Deze visie dient als kapstok ten aanzien van landschap en stedelijk groen (kapvergunningenbeleid, monumentale bomen en beheerplannen voor groen, bermen, bomen, watervisie, waterplan). De oppervlaktes die beheerd worden bestaan (bij benadering) uit: Openbaar groen waarvan: buitengebied wijkgroen scholen speelterreinen sportvelden begraafplaatsen Bomen Bermen

131 ha 75 ha 34 ha 1 ha 5 ha 20 ha 1 ha 17.000 stuks 140 ha

39

Gebouwen

Per 1 januari 2010 is in het kader van de samenwerking het beheer van de gemeentelijke gebouwen overgedragen aan de gemeente Hoogezand-Sappemeer. De kwaliteitseisen voor de gebouwen zijn ongewijzigd gebleven.

40

Paragraaf 3

Financiering


In artikel 13 van dit besluit is het volgende bepaald ten aanzien: De paragraaf betreffende de financiering bevat in ieder geval de beleidsvoornemens ten aanzien van het risicobeheer van de financieringsportefeuille. In artikel 19 van de Financiële Beheersverordening is tevens aangegeven dat bij de begroting en de jaarstukken verslag wordt gedaan van: De kasgeldlimiet De renterisiconorm De rentevisie De rentekosten en renteopbrengsten verbonden aan de financierings-functie.

Inleiding

In deze begroting wordt verslag gedaan van de wijze waarop de gemeente invulling heeft gegeven aan het risicobeheer van de financieringsportefeuille. Belangrijk daarbij is de Wet Fido (Wet Financiering Decentrale Overheden) waar onder andere de randvoorwaarden zijn opgenomen inzake het kasgeldlimiet en renterisiconorm. Het aangaan van leningen en het uitzetten van middelen of het verlenen van garanties zijn alleen toegestaan voor de uitoefening van de publieke taak. Uitzetting van tijdelijke overtollige middelen dient een prudent karakter te hebben en mag niet gericht zijn op het genereren van inkomen door het lopen van overmatig risico’s. Daarbij nemen we de regels in acht die in het BBV, de wet fido, de financiële beheersverordening en het tresarystatuut zijn vermeld.

Wet HOF

Het wetsvoorstel Houdbare overheidsfinanciën is nog niet vastgesteld door de 2e kamer en 1e kamer. Mogelijk wordt de wet HOF per 1-1-2014 van kracht. Het doel van deze wet is om het begrotingstekort van de overheid binnen de 3% te houden. Ook de lokale overheid draagt bij in het begrotingstekort van de collectieve sector. Het wetsvoorstel houdt in dat ook de lokale overheid zich moeten houden aan de Emu-begrotingsregels. Als het gezamenlijke begrotingstekort hoger uitvalt is de kans aanwezig dat er via het gemeentefonds een boete of korting wordt opgelegd. Dit gebeurd ook als voor Nederland als geheel geen sprake is van een boete vanuit Europa. De wet HOF heeft nogal wat impact op de gemeenten omdat uitgegaan wordt van het kasstelsel terwijl de gemeenten het baten – lastenstelsel hanteren. In het kasstelsel (van het rijk) drukken de investeringen op één jaar. Er wordt gekeken naar de daadwerkelijke geldstromen. Terwijl de lokale overheden het baten-lastenstelsel hanteren. Daarin worden de investeringen over een langere termijn uitgesmeerd (afschrijven). Hiermee zijn de pieken minder fors als bij het rijk. Echter het wetsvoorstel HOF maakt geen onderscheid tussen het kasstelsel en het baten-lastenstelsel. Voorbeeld: Aanschaf van een auto in 2012 ad. € 100.000. De uitgave vindt ook in 2012 plaats. Kasstelsel: Het bedrag van € 100.000 wordt volledig in één keer opgenomen in de begroting in 2012. Baten-lasten stelsel: De investering wordt over uitgesmeerd over 5 jaren (afschrijvingskosten). In de begroting 2013-2017 worden de afschrijvingslasten van € 20.000 meegenomen. Het betekent dat, als de wet HOF van kracht is, we heel kritisch moeten zijn wanneer we investeringen gaan uitvoeren.

Schatkistbankieren

Het kabinet heeft besloten dat gemeenten vanaf 2013 verplicht moeten schatkistbankieren zonder leenfaciliteit. Dit betekent dat de gemeenten als ze overtollig geld (spaargeld) heeft deze weg moet zetten bij het rijk (ministerie van Financiën) en niet tijdelijk mag stallen bij de bank. Schatkistbankieren is afgesproken in het begrotingsakkoord 2013 en gepubliceerd in de Staatcourant op 4 juni 2012. Het

41

(demissionair) kabinet wil zo snel mogelijk een wettelijke grondslag hiervoor creëren. Gemeenten kunnen niet bij de staat lenen. De gemeente zal een rente vergoed krijgen die gelijk is aan de rente die de staat betaalt op leningen die ze op de markt aangaat. Het is onzeker of de gemeenten dan dezelfde opbrengst krijgen als ze nu krijgen van de banken. Kasgeldlimiet

De kasgeldlimiet is bedoeld om het renterisico op opgenomen kortlopende geldleningen te beperken. Deze limiet wordt bepaald door de wet Fido. De toegestane kasgeldlimiet is een percentage (8,5 %) van het totaal van de jaarbegroting (ca. € 32 mln.) van de gemeente bij aanvang van het jaar. Voor 2013 geldt voor de gemeente Slochteren een kasgeldlimiet van € 2,7 mln. Dit is het bedrag wat maximaal als kasgeld mag worden opgenomen ter financiering. In 2013 zal de omvang van de begroting gaan toenemen omdat het beheer van de openbare ruimte (riolen, wegen, groen en afval) van de gemeente HS zal worden uitgevoerd door Slochteren. Hiervoor is de IBOR (Integraal Beheer Openbare Ruimten) opgericht.

Renterisiconorm

De renterisiconorm wordt bepaald door de wet Fido. Het doel van de norm is om zoveel mogelijk spreiding in de looptijden van leningen aan te brengen om daarmee het renterisico bij herfinanciering te beheersen. De renterisiconorm houdt in dat de jaarlijkse verplichte aflossingen en de renteherzieningen niet meer mogen bedragen dan 20% van het begrotingstotaal. Dit is een bedrag van circa € 6,4 mln. (x € 1.000) 2013 2014 2015 2016 Renterisico per a b c

Renteherziening op vaste schuld o/g Te betalen aflossing Renterisico op vaste schuld (a + b)

3.364 3.364

2.032 2.032

2.031 2.031

2.031 2.031

d

Renterisiconorm Ruimte onder renterisiconorm (d – c)

6.400 3.036

6.400 4.368

6.400 4.369

6.400 4.369

Uit bovenstaande tabel blijkt dat de renterisico op de vaste schuld in de periode 2013 – 2016 binnen de wettelijk gestelde normen blijft. Voor detailinformatie over de rente en de aflossingen van de door de gemeente Slochteren aangetrokken geldleningen wordt verwezen naar de bijlage Overzicht Langlopende Geldleningen. Financieringsbehoefte Bij het bepalen van de financieringsbehoefte wordt de gemeente als één geheel beschouwd. Dit houdt in dat alle baten en lasten worden betrokken. De achterliggende gedachte is dat tijdelijke overschotten van de ene activiteit een andere activiteit kunnen financieren. Deze wijze van financieren wordt totaalfinanciering genoemd. Door deze werkwijze worden de rentekosten beperkt. De onderstaande berekening van de financieringsbehoefte geeft een indicatie of het aangaan van vaste geldleningen al dan niet noodzakelijk zal zijn in 2013. Of we ook daadwerkelijk leningen moeten aantrekken hangt af van het tempo van de uitvoering van de lopende exploitatie, nieuwe en lopende investeringen en grondexploitaties. Berekening financieringsbehoefte (in mln.): Totaal geïnvesteerd bedrag Reserves en voorzieningen Aangetrokken geldleningen Financieringstekort

€ 19.3 € 35.4

€ 61,1

€ 54,7 € 6,4

Om het tekort van ca. € 6,4 mln. op te vangen, sluiten we zoveel mogelijk kasgeldleningen af. Dit kan tot een bedrag van maximaal het kasgeldlimiet van € 2,7 mln. Het restant (€ 3,7 mln.) wordt gefinancierd met langlopende geldleningen. Rentevisie

Op de kapitaalmarkt worden nog steeds leningen aangeboden tegen lage percentages. Het is en blijft heel erg moeilijk om de renteontwikkelingen te voorspellen omdat het met name afhangt van de ontwikkelingen in Europa.

42

Voor de begroting 2013 en de meerjarenramingen 2014-2016 zijn de volgende uitgangspunten gebruikt met betrekking tot rentepercentages: Voor het aantrekken van langlopende geldleningen wordt rekening gehouden met 5% rente. Medio augustus 2012 was de rente van langlopende geldleningen ca. 2,9%. Het percentage is mede afhankelijk van o.a. de looptijd maar ook van de ontwikkelingen op de kapitaalmarkt en de economische ontwikkelingen. De tendens is dat de rente stijgende is. Derhalve gaan we uit van 5%. Voor het aantrekken van kortlopende geldleningen wordt rekening gehouden met 4% rente. Op de kapitaalmarkt is de renteontwikkeling grillig. Medio augustus 2012 varieert het, afhankelijk van de constructie waarvoor gekozen wordt, tussen 1,38 % en 3,39 %. Voor het toerekenen van rentekosten aan activa (investeringen en grondexploitaties) wordt een rentepercentage van 4% gehanteerd. Voor het berekenen van bespaarde rente (zie overzicht reserves en voorzieningen) wordt ook een rentepercentage van 4% gehanteerd.

43

Paragraaf 4

Bedrijfsvoering

BBV

Het BBV maakt de paragraaf bedrijfsvoering tot een verplicht onderdeel van de gemeentelijke begroting en jaarrekening. De paragraaf bedrijfsvoering geeft inzicht in de stand van zaken en de beleidsvoornemens ten aanzien van de bedrijfsvoering. De bedrijfsvoering wordt in 2013 verder ingericht volgens de kaders waarover in het kader van de Bestuurlijke Agenda 2012-2014 en de Perspectiefwissel besluiten zijn genomen. Dit komt tot uitdrukking in onderstaande beleidsuitgangspunten: 1. De zes van Slochteren 2. Kwaliteit van dienstverlening 3. Efficiency en kostenbesparing 4. Organisatie ontwikkeling 5. Samenwerking met Hoogezand-Sappemeer 6. Communicatie

De zes van Slochteren

Vertrouwen op de kracht van mensen vraagt behalve van de samenleving ook een daarop afgestemde inzet en aanpak vanuit de ambtelijke organisatie. Omdat we taken over moeten dragen, zullen we de samenleving ook de ruimte moeten geven om die taken zo uit te kunnen voeren zoals de inwoners dat zelf willen. Minder regels, minder bemoeizucht en betutteling, waardoor daadwerkelijk meer ruimte ontstaat voor het eigen initiatief. Vertrouwen gaat namelijk samen met ruimte geven en duidelijkheid. De ambtelijke organisatie is de afgelopen jaren intensief betrokken bij en voorbereid op het “Toekomstvisie-proof” werken. Ook ambtelijk gezien moeten we duidelijk zijn in wat we wel en niet kunnen doen en waar de grenzen liggen. Vertrouwen betekent dat we problemen niet overnemen. Inzet in faciliterend opzicht vanuit de ambtelijke organisatie is er wanneer mensen of dorpen zelf met een oplossing komen of wanneer individuen een vangnet nodig hebben.

Kwaliteit van dienstverlening

Ook in 2013 blijven we investeren in de kwaliteit van gemeentelijke dienstverlening. Naast een adequate uitvoering van wettelijke taken ligt daar onze focus. De burger verwacht van de gemeente als eerste overheid kwalitatief goede dienstverlening die aansluit bij de wensen en behoeften. Landelijk is daarom afgesproken dat gemeenten gezamenlijk met andere overheden het programma antwoord© stapsgewijs gaan implementeren. In dat kader wordt momenteel onderzocht of deelname aan een pilot rond de invoering van een landelijke berichtenbox, waarin alle grote partijen participeren, zinvol is. Gekeken wordt hoe deze ontwikkelingen zich verhouden met het invoeren van een persoonlijke internet pagina (PIP) op de eigen gemeentelijke website. Het publiekscentrum wordt daarom in 2013 verder uitgebouwd naar een klantcontactcentrum (KCC), waar alle kanalen voor dienstverlening en informatie uitwisseling tussen de inwoners en de gemeente bij elkaar komen. Over 2012 valt inmiddels een toename van het gebruik van digitale kanalen te constateren. We spelen daarmee maximaal in op de veranderende wijze waarop onze inwoners, het maatschappelijk middenveld en de bedrijven met de gemeente Slochteren zaken willen doen. Wachttijden in het publiekscentrum brengen we terug door middels sturing het digitale kanaal voor klantvragen aantrekkelijker te maken door hierin meer producten en diensten op te nemen, door inrichting van een snelloket en door ook op afspraak te gaan werken. Met het KCC werken we niet alleen aan de bereikbaarheid en een snellere afhandeling van vragen en verzoeken, maar vooral het verhogen van de kwaliteit van de diensten en producten door alle contacten via het klantcontactcentrum te laten lopen. Dat we in vergelijking met alle overige gemeenten al goed op weg zijn, bleek medio juni uit de benchmark servicegerichtheid NL gemeenten 2012. Onderstaand treft u ter informatie de link naar de resultaten van deze benchmark aan. http://www.basilelemaire.com/publicaties/BenchmarkServicegerichtheidNLGemeenten2012.pdf

Hieruit blijkt dat we als gemeente voldoende scoren en ons tot de middenmoters mogen rekenen. Natuurlijk kan het beter en daarom blijven we ons ook in 2013 inzetten op verdere (door)ontwikkeling van de kwaliteit van dienstverlening en informatieverstrekking. Om ons zelf te auditen blijven we klanttevredenheidsonderzoeken en benchmarking als instrument benutten.

44

Voor 2013 staat het volgende gepland: Meer producten en diensten komen digitaal beschikbaar zodat burgers, bedrijven en instellingen 7 x 24 uur een verzoek kunnen indienen bij de gemeente via de website. Met de komst van een vernieuwde gemeentelijke website begin 2013 zal naast producten en diensten ook sneller actuele informatie langs digitale weg de burgers, bedrijven en instellingen bereiken. Verwacht wordt dat als gevolg van verdergaande digitalisering het aantal website bezoeken in 2013 zal stijgen tot 35.000 (was over 2011 21.500) en het aantal gerichte klantvragen (digitale producten en diensten) langs die weg tot 3.500 stijgt (was over 2011 1.150). Efficiency en kostenbesparing

De perspectiefwissel leidt ook in 2013 tot een noodzakelijke kostenreductie met een forse impact op de organisatie. De kosten voor de interne organisatie moeten blijvend worden gereduceerd met als gevolg dat de uitvoering van onze wettelijke en niet-wettelijke taken met minder formatie plaatsvindt. Dit vraagt de nodige flexibiliteit van personeel en organisatie. Stappen hiertoe zijn inmiddels op meerdere fronten gezet. Op managementniveau is 2e halfjaar 2012 één Fte niet meer ingevuld. Ook gaan in 2013 ongeveer 35 medewerkers over naar de werkmaatschappij IBOR, Integraal Beheer Openbare Ruimte. Dit organisatieonderdeel zal op bedrijfsmatige basis gaan werken voor de gemeenten Slochteren en Hoogezand-Sappemeer. Om kwalitatief goed personeel aan ons te blijven binden, is het noodzakelijk een goede werkgever te zijn en te blijven, zowel voor wie al bij de gemeente Slochteren werkzaam is als voor sollicitanten op vacatures. Toch ontkomen we niet aan het versoberen van arbeidsvoorwaarden om kosten te besparen. Het streven is om keuzes te maken die zo min mogelijk afbreuk doen aan de aantrekkingskracht van de gemeente als goed werkgever. Een groot deel van deze maatregelen is inmiddels in 2012 ingevoerd. In april 2012 is een nieuwe CAO–gemeenten vastgesteld. De financiële effecten van deze nieuwe CAO maatregelen betekenen een verhoging van de salariskosten op de staat B van circa € 125.000 op jaarbasis. Per 1-1-2013 wordt, in samenwerking met Hoogezand-Sappemeer, de nieuwe werkkostenregeling ingevoerd, waarbij we er vanuit gaan dat de invoering financieel gezien een besparing van ongeveer € 50.000 zal opleveren. In 2013 zal nader onderzocht worden hoe de werkkostenregeling zich ontwikkelt en of een persoonsgebonden budget haalbaar is. Het maximale percentage van de loonsom dat onder de werkkostenregeling valt is momenteel vastgesteld op 1,4 %.

Organisatie ontwikkeling

In 2012 is gestart met een organisatieontwikkelingstraject om de medewerkers voor te bereiden op veranderingen: de Perspectiefwissel, decentralisatie overheidstaken, samenwerking en de veranderende rol van de overheid. In 2013 wordt hieraan nadere uitwerking gegeven. De vraag die hieraan vooraf is gegaan “wat voor organisatie wil de gemeente Slochteren zijn, nu en in de nabije toekomst ?”. De visie hierop in 5 thema’s uiteengezet luidt als volgt: • De horizon De veelheid aan ontwikkelingen in de taakuitvoering van de lokale overheid en in de bestuurlijke organisatie van het lokaal- en middenbestuur maakt het vrijwel onmogelijk een stip op de horizon te plaatsen: welke taken heeft de lokale overheid over x jaar en welk type bestuurlijke- en uitvoeringsorganisatie past daarbij. We vinden het een reële ambitie om ongeveer vijf jaar vooruit te kijken. • Maatschappelijke carrousel Centraal in ons beleid staat het vertrouwen in de kracht van de inwoners. We nemen geen taken en verantwoordelijkheden over, maar we stimuleren de participatie van onze inwoners, een actieve invulling van hun verantwoordelijkheid, voor henzelf, voor hun naasten en voor hun omgeving. Onze rol wordt meer faciliterend. Daarnaast bieden we een vangnet aan hen die dat (liefst tijdelijk) nodig hebben. We treden terug in de uitvoering van taken, maar bieden inwoners en het maatschappelijk middenveld ook meer ruimte om de samenleving in te richten zoals hen goed dunkt. In deze ontwikkeling past het scenario van de maatschappelijke carrousel: omdat maatschappelijke opgaven zich niet beperken tot één domein, werken overheid en maatschappelijke ondernemingen duurzaam samen in het aanpakken van maatschappelijke vraagstukken, samen met de inwoners. De grens

45

tussen organisaties lost op, organisaties worden hybride: onze medewerkers werken elders aan maatschappelijke opgaven die ook de onze zijn, medewerkers van andere organisaties werken binnen de gemeentelijke organisatie omdat ze specifieke deskundigheden hebben. Die deskundigheid wordt steeds op wisselende plaatsen ingezet, maar de arbeidsrelatie is duurzaam, voor het behoud en de ontwikkeling van schaarse deskundigheid. Vandaar de titel maatschappelijke carrousel, waarin zowel de organisaties, de opgaven als de medewerkers zich steeds op een andere locatie kunnen bevinden, maar wel in een netwerk van duurzame relaties. • De mens centraal Het (sociaal) kapitaal van onze lokale samenleving zijn de inwoners; de sociale cohesie, de betrokkenheid op elkaar en op wat er moet gebeuren om het platteland leefbaar te houden. Het kapitaal van de gemeentelijke organisatie zijn onze medewerkers en hun competenties in kennis, ervaring en gedrag, gedreven door motivatie. Onze grootste zorg en aandacht moet dus liggen in de ontwikkeling en het behoud van onze medewerkers en hun kwaliteiten. Want onafhankelijk van de vraag in welke bestuurlijke organisatie ze opereren of hoe de uitvoeringsorganisatie er uit komt te zien, met hun kwaliteit en inzet kunnen deze medewerkers bijdragen aan de leefbaarheid in het land van Slochteren en het welbevinden van de mensen die er wonen. Goed werkgeverschap is een hierbij een voorwaarde, zowel in de materiële arbeidsvoorwaarden als, en dat is waarschijnlijk nog belangrijker, in het bieden van kansen aan mensen om zich verder te ontwikkelen, om hun talent tot ontplooiing te brengen. Daarbij past een werkklimaat dat mensen stimuleert en uitdaagt tot bijzondere prestaties. • Kleinere en flexibele organisatie Er zal zeker op ruimtelijk gebied de komende jaren blijvend minder vraaggestuurde dienstverlening zijn. Van de overheid wordt nog meer verwacht dat ze het ruimtelijk beleid zo vorm weet te geven dat er optimale voorwaarden voor economisch herstel en voor een goed ondernemersklimaat worden geschapen. Dit vraagt meer flexibiliteit en wendbaarheid, want snel kunnen reageren en beslissen, kansen vroegtijdig zien aankomen is van het grootste belang. Dit noodzaakt tot meer samenhang tussen de beleidsterreinen economische ontwikkeling en ruimtelijk beleid, met economische en maatschappelijke ontwikkelingen in de lead. Als we alle effecten bij elkaar optellen, is het resultaat ongetwijfeld dat er over enkele jaren minder mensen bij de gemeente Slochteren zullen werken dan nu het geval is. • Binding met lokaal bestuur We gaan uit van de meerwaarde van een zelfstandige gemeente Slochteren, juist in de interactie tussen inwoners en bestuur. Die meerwaarde blijkt uit de mogelijkheid om vanuit het lokale bestuur te bepalen hoe de gemeentelijke taken worden uitgevoerd, de couleur locale. Die lokale inkleuring is van even groot belang bij de taken die in medebewind worden uitgevoerd als bij de uitoefening van de autonome bevoegdheden. Samenwerking met HoogezandSappemeer

Na overleg met de GO-en en OR-en is op basis van de uitkomsten van de evaluatie van eind 2011 besloten tot verlenging van het lopende sociaal convenant en de samenwerkingsovereenkomst met maximaal één jaar. Per 1-1-2013 zal de tijdelijke detachering van betrokken medewerkers zijn omgezet in structurele zin, hetgeen betekent dat de medewerkers vanaf dat moment definitief in dienst zullen treden van de leveranciergemeente. Voor ons houdt dit in dat de medewerkers H-S van de taakvelden Inkoop en Automatisering (5 Fte) definitief in dienst treden van Slochteren. Eind 2011 is de samenwerking op het gebied van het Integraal Beheer Openbare Ruimte (IBOR) geformaliseerd en opgestart. Openbare Werken Slochteren en Stadsbeheer Hoogezand-Sappemeer worden met inzet van de GR BWR omgevormd tot één werkmaatschappij IBOR, die met ingang van 2013 het beheer van de openbare ruimte (groen, infrastructuur, waterbeheer/riolering en afvalinzameling) van de gemeenten H-S en Slochteren uit gaat voeren. Slochteren zal hierbij optreden als leveranciersgemeente. Dit betekent dat de medewerkers van Stadsbeheer H-S in dienst treden van de gemeente Slochteren. Als vervolgstap in de samenwerking geldt een gezamenlijk waarderen en heffen van de gemeentelijke belastingen. Voor dit thema is Hoogezand-Sappemeer aangewezen als leveranciersgemeente met een gefaseerde ingangsdatum te weten 1 januari 2013 op onderdelen en 1 januari 2014 in zijn geheel.

46

Andere in voorbereiding zijnde samenwerkingsthema’s zijn Informatievoorziening en GEOinformatie. Begin 2013 wordt het gezamenlijke inkoop- en aanbestedingsbeleid van de gemeenten Hoogezand-Sappemeer en Slochteren aangepaste om te voldoen aan nieuwe weten regelgeving. Hierin worden behalve nieuwe Europese en landelijke wetgeving ook verdere stappen op het gebied van duurzaam inkopen meegenomen. De eerste stappen zijn de afgelopen jaren gezet, maar we willen een hoger niveau bereiken. Dit vraagt om actueel inkoop- en aanbestedingsbeleid, waarin we oog hebben voor lokale en regionale ondernemers, een voorbeeldrol vervullen vanuit onze eigen bedrijfsvoering en invulling geven aan duurzaamheid in termen van milieu en sociaal duurzaam. Communicatie

Digitale publicaties/bekendmakingen Digitale communicatiemiddelen worden verder doorontwikkeld met blijvende aandacht voor traditionele middelen voor specifieke doelgroepen. We streven er naar om schriftelijke publicaties en bekendmakingen steeds verder terug te brengen. Social media Social media zijn een belangrijk onderdeel van de externe communicatie en het gebruik wordt verder uitgebreid (niet alleen twitter, maar ook inzet van facebook en linkedin), waarbij het belangrijk is voor ogen te houden wat de boodschap is voor de buitenwereld. Ongeacht het communicatiekanaal dat de gemeente inzet moeten beloftes worden waargemaakt. Doorontwikkeling nieuwe website In 2013 wordt de nieuwe website gelanceerd. De nieuwe website is de basis voor de externe digitale communicatie van de gemeente met haar doelgroepen. De site wordt voornamelijk gebruikt voor dienstverlening en informatievoorziening. De nieuwe website is voorbereid op een steeds verdergaande verschuiving van de fysieke balie naar de digitale balie. Daarom kent de nieuwe website eenvoudige procedures voor aanvragen, biedt heldere communicatie en meer digitale interactie tussen inwoners en ondernemers met de gemeente. Zo wordt het professionele en betrouwbare imago van de gemeente Slochteren bevestigd en versterkt. Gebiedsmarketing Eén van de speerpunten in de bestuurlijke agenda 2012-2014, de zes van Slochteren is gebiedsmarketing. De komende jaren wil het college nadrukkelijker naar buiten treden en de Slochter identiteit en imago worden bepaald: Slochteren bron van Energie! We zullen onze successen meer uit gaan dragen en laten zien waar we trots op zijn.

47

Paragraaf 5

Verbonden partijen

BBV

In dit besluit is over verbonden partijen het volgende bepaald: Artikel 15: De paragraaf betreffende de verbonden partijen bevat tenminste: a. de visie op verbonden partijen in relatie tot de realisatie van de doelstellingen die zijn opgenomen in de begroting; b. de beleidsvoornemens omtrent verbonden partijen. Artikel 67 lid 2: De toelichting op de productenrealisatie bestaat tenminste uit: b. een lijst van verbonden partijen; Artikel 69: In de lijst van verbonden partijen wordt tenminste de volgende informatie verstrekt over verbonden partijen: a. de naam en de vestigingsplaats; b. het openbaar belang dat op deze wijze behartigd wordt; c. de veranderingen die zich hebben voorgedaan gedurende het begrotingsjaar in het belang dat de gemeente in de verbonden partij heeft; d. het eigen vermogen en het vreemd vermogen van de verbonden partij aan het begin en aan het einde van het begrotingsjaar; e. het resultaat van de verbonden partij. De gemeente Slochteren heeft bestuurlijke en financiële belangen in zogenaamde verbonden partijen. Deze partijen voeren beleid uit voor de gemeente onder bestuurlijke, beleidsmatige en financiële verantwoordelijkheid van de gemeente. Vanwege deze belangen is het gewenst dat in de begroting aandacht wordt besteed aan derderechtspersonen, waarmee de gemeente een band heeft. Voor de begrotingsparagraaf is het criterium daarvoor gelegd bij de vraag of de gemeente bij die partijen een bestuurlijk en een financieel belang heeft. Het gaat dan concreet om deelnemingen (vennootschappen), gemeenschappelijke regelingen, stichtingen en verenigingen. Onder bestuurlijk belang wordt in dit verband verstaan; het hebben van een zetel in het bestuur of het hebben van stemrecht. Met financieel belang wordt bedoeld dat de gemeente middelen ter beschikking heeft gesteld die achtergesteld zijn in geval van faillissement van de verbonden partij en/of dat financiële problemen bij de verbonden partij verhaald kunnen worden op de gemeente.

Inleiding

Belang raad

voor

de Een gemeente kan grotendeels zelf bepalen hoe een bepaalde taak wordt uitgevoerd. De gemeente kan er bijvoorbeeld voor kiezen de uitvoering zelf ter hand te nemen of juist die uitvoering te regelen via een gemeenschappelijke regeling met een aantal regiogemeenten. Maar vaak zijn ook andere oplossingen mogelijk, zoals bijvoorbeeld het verstrekken van een subsidie aan een private stichting. Het belang van verbonden partijen is dat deze vaak beleid uitvoeren dat de gemeente in principe ook zelf kan (blijven) doen. De gemeente houdt de uiteindelijke verantwoordelijkheid voor het realiseren van de beoogde doelstellingen van de programma’s. Kernvragen zijn of de doelstellingen van de verbonden partijen nog steeds corresponderen met die van de gemeente en of de doelstellingen van de gemeente via de verbonden partijen gerealiseerd worden. Het tweede belang betreft het budgettaire beslag en de financiële risico’s die de gemeente met verbonden partijen kan lopen en de daaruit voortvloeiende budgettaire gevolgen. De gemeente zal steeds moeten afwegen welke aanpak de beste garantie geeft dat de taak wordt uitgevoerd op een manier zoals de gemeente voor ogen staat en op welke manier de gemeente voldoende inhoudelijk en financieel toezicht heeft in het uitvoeren van een taak.

Welke verbonden partijen

Hieronder wordt ingegaan op de gemeenschappelijke regelingen, deelnemingen en stichtingen waarin de gemeente Slochteren participeert. Bij elk van de verbonden partijen is daarbij het te behartigen openbaar belang en het financieel belang weergegeven. Ten aanzien van de vertegenwoordigingen in de verbonden partijen is uitgegaan van de

48

situatie na de gemeenteraadsverkiezingen van 3 maart 2010. a. Gemeenschappelijke regelingen: 1. Gemeenschappelijke regeling Bedrijvenpark Rengers Goedgekeurd bij besluit van G.S. van de provincie Groningen van 27 juni 1995, nummer 95/7569/26, WB. Vestigingsplaats is Slochteren. Lid: .J.J. Boersma, K. Dontje, K. Koers Plv lid: G.J. ten Brink, G.H. Akkerman – Ritsema, A. Hazeborg Doel: Bedrijvenpark Rengers heeft tot doel het bevorderen van de economische ontwikkeling en werkgelegenheid rond het stedelijk knooppunt Groningen door middel van het gezamenlijk ontwikkelen en exploiteren van een kwalitatief hoogwaardig en uit financieel-economisch oogpunt aanvaardbaar intergemeentelijk bedrijvenpark, een en ander conform de profilering gegeven in de structuurvisie voor het bedrijvenpark. Financieel belang: In de gemeenschappelijke regeling is vastgelegd dat enig batig, dan wel nadelig saldo ponds –pondsgewijs wordt verdeeld over de drie deelnemende gemeenten. 2. Gemeenschappelijke regeling Samenwerkingsverband Afvalstoffenverwijdering Oost- en Zuidoost Groningen (SOZOG) Goedgekeurd bij besluit van G.S. van de provincie Groningen van 17 september 1986, nummer 12.082, afd. MZ. Vestigingsplaats is Veendam. Lid: G.A. Huizing-Albronda Plv lid: A. Scheidema Doel: Het samenwerkingsverband heeft tot doel te komen tot een doelmatige en vanuit een oogpunt van milieuhygiëne verantwoorde wijze van verwijdering van afvalstoffen binnen het samenwerkingsgebied overeenkomstig het bij of krachtens de Afvalstoffenwet bepaalde. Financieel belang: de gemeentelijke bijdrage voor 2013 bedraagt € 0. 3. Gemeenschappelijke regeling Veiligheids- en Gezondheidsregio Groningen Inwerkingtreding per 1 juli 1997, raadsbesluit d.d. 21 oktober 1996. Vestigingsplaats is Groningen. Lid: G.J. ten Brink Plv lid: A Scheidema Doel: De regeling stelt zich ten doel met behulp van intergemeentelijke samenwerking en door een doelmatige organisatie en coördinatie uitvoering te geven aan: a. de repressieve en preventieve brandbestrijding, zulks met behoud van de zelfstandigheid van de brandweerkorpsen van de deelnemende gemeenten; b. de hulpverlening bij ongevallen en rampen, waaronder de geneeskundige hulpverlening, alsmede de voorbereiding daarop; c. de bescherming en bevordering van de gezondheid van de bevolking; d. de afstemming in de ambulancehulpverlening en de communicatie tussen degenen die het ambulancezorg verrichten. Financieel belang: De gemeentelijke bijdrage voor 2013 bedraagt: Algemene bijdrage (brandweer): € 120.185 Gezondheidszorg; € 137.464 Commandovoering: € 18.859 Logopedie: € 17.095 Kwaliteitsverbetering rampenbestrijding: € 16.942

49

4. Gemeenschappelijke regeling voor het grensoverschrijdend openbaar lichaam Eems Dollard Regio (EDR) Opgericht in 1977, raadsbesluit tot toetreding 16 december 1996. Vestigingsplaats is Leer (Duitsland). Lid: G.H. Renkema, A. Scheidema Doel: De Eems Dollard Regio heeft als doel de regionale grensoverschrijdende samenwerking van haar deelnemers te bevorderen, te ondersteunen en te coördineren. Financieel belang: De gemeentelijke bijdrage voor 2013 bedraagt € 2.200. 5. Gemeenschappelijke regeling Garantievoorziening voormalige Bestuursacademie Noord-Nederland De gemeenschappelijke regeling is aangegaan en goedgekeurd bij Koninklijk Besluit d.d. 22 december 1989, nr. 89.03.15.83. Lid: G.J. ten Brink Plv lid: C.C.W. van den Akker Doel: Het betreft een gemeenschappelijke regeling waaraan de provincies Groningen, Friesland en Drenthe, 69 gemeenten uit deze provincie en 13 waterschappen deelnemen. Vanaf oktober 2002 is de gemeenschappelijke regeling BANN uitsluitend bedoeld als garantievoorziening voormalige BANN. Dit als gevolg van de fusie tussen de BANN en de BAON (bestuursacademie Oost-Nederland). De fusie heeft geleid tot een stichting BAONN. De vereniging BAONN staat voor de steunvereniging Bestuursacademie Oost- en Noord-Nederland. De vereniging heeft ten doel zich in te zetten voor het doen verzorgen van gekwalificeerd bestuursdienstonderwijs. Daarnaast is er nog de stichting BAONN. Deze stichting staat voor de stichting die is ontstaan na de fusie tussen de bestuursacademie Noord en Oost. De bestuursacademie Oost was al langer geprivatiseerd; de bestuursacademie Noord is medio 2002 eveneens door deze fusie een private onderneming geworden. De stichting heeft ten doel het instandhouden van een academie ter opleiding en vorming tot de openbare bestuursdienst en de belangenbehartiging van deze academie. 6. Gemeenschappelijke regeling ten behoeve van het geven en verkrijgen van speciaal onderwijs en voortgezet speciaal onderwijs, aan en voor kinderen met leer- en opvoedingsmoeilijkheden, en voor moeilijk lerende kinderen. Besluit tot wijziging en opnieuw vaststellen van de gemeenschappelijke regeling raadsbesluit d.d. 21 mei 1990. Vestigingsplaats is HoogezandSappemeer. Doel: Het geven en verkrijgen van speciaal onderwijs en voortgezet speciaal onderwijs aan en voor kinderen met leer- en opvoedingsmoeilijkheden, en voor moeilijk lerende kinderen in overeenstemming met de daarvoor van overheidswege gegeven en nog te geven voorschriften onder toezicht van de betreffende rijksorganen, in twee scholen, gevestigd te HoogezandSappemeer en tot het gemeenschappelijk dragen van bepaalde daaraan verbonden kosten. Financieel belang: De gemeentelijke bijdrage voor 2013 bedraagt € 3.500. 7. Gemeenschappelijke Regeling Meerstad Inwerkingtreding per 1 juli 2009, raadsbesluit van 29 januari 2009. Lid dagelijks bestuur: G.A. Huizing-Albronda, J.J. Boersma Plv lid dagelijks bestuur: A Scheidema. Lid algemeen bestuur: J.J. Boersma, F. Bos, G. Hooikammer, G.A. Huizing – Albronda, IJ.C.W. van der Leeuw, J. van der Meer – Dijkstra, A.L.R. Nieveen, P.O. Offens, G.H. Renkema Plv lid algemeen bestuur: N. Joostens, A. Scheidema, N.H.R. Stok

50

Doel: deze regeling heeft als doel om door intergemeentelijke samenwerking en door een doelmatige organisatie, coördinatie en overdracht van taken uitvoering te geven aan de ontwikkeling, inrichting, realisatie en het (tijdelijk) beheer van de publiekrechtelijke taken van de deelnemende gemeenten voor de ontwikkeling van Meerstad. Financieel belang: de GR Meerstad wordt voor 65% bekostigd door de gemeente Slochteren en voor 35% door de gemeente Groningen. De bijdrage vanuit de gemeente Slochteren voor het jaar 2013 is €204.750. 9. Gemeenschappelijk regeling Bedrijf voor Werk en Reïntegratie (GR BWR) Inwerkingtreding per 1 januari 2010, raadsbesluit van 17 december 2009, 42D. De GR BWR is in de plaats gekomen van Trio. Lid: J.J. Boersma, G.A. Huizing – Albronda Doel: Het bevorderen en uitvoeren van activiteiten welke gericht zijn op het creëren, bevorderen of in stand houden van werkgelegenheid ten behoeve van natuurlijke personen die een afstand hebben tot de (reguliere) arbeidsmarkt. Financieel Belang:

De gemeentelijke bijdrage voor 2013 is € 106.000.

Voor het negatief eigen vermogen hebben is een voorziening gevormd. Bij de jaarrekening wordt deze geactualiseerd. b.

Deelnemingen 1. Energiebedrijf Essent In 2009 is het productie-, handels- en leveringsbedrijf van Essent verkocht. De andere delen van de oorspronkelijke houdstermaatschappij zijn afgesplitst en blijven in handen van de oorspronkelijke rechthebbers. Daardoor heeft de gemeente Slochteren aandelen gekregen van onderstaande rechtspersonen. Enexis Holding NV. Doel: Het distribueren en transporteren van energie, zoals elektriciteit, gas, warmte en warm water en alles wat de wet toestaat als netwerkbeheerder. Financieel belang : Voor € 7.000 aandelen Attero Holding NV (voorheen Essent Milieu Holding): Doel: Het deelnemen in vennootschappen die werkzaam zijn op het gebied van de afvalverwijdering en –verwerking, recycling/verwerking en het geschikt maken van afval tot producten voor hergebruik en energieopwekking. Financieel belang: Voor € 1 aandelen. Publiek Belang Elektriciteitsproductie BV: Doel: 50% deelname in de NV Elektriciteits Productiemaatschappij ZuidNederland (o.a. centrale Borssele) Ontwikkelingen: In 2011 heeft PBE haar belang in EPZ (Borssele) verkocht aan RWE. Binnen PBE is nog een zeer beperkt kapitaal achtergebleven voor de definitieve afwikkeling van de verkoop. Financieel belang: Voor € 1 aandelen. Daarnaast is een aandeel in een aantal BV’s die dienen ter zekerheid van mogelijke claims, voortvloeiende uit de verkooptransactie of rechtshandelingen van voor de verkoop. Het gaat om de volgende BV’s: Verkoop Vennootschap BV: Doel : Beheer van gegeven garanties ten opzichte van RWE en het beheer van het garantiebedrag dat in depot is gehouden. Omdat onduidelijk is in hoeverre er daadwerkelijk een beroep op het vermogen van de Verkoop Vennootschap BV wordt gedaan, is er voor hetzelfde bedrag een voorziening (Vordering Verkoop Vennootschap) in het leven geroepen.

51

Jaarlijks wordt bekeken of een deel van deze voorziening vrij kan vallen. Ontwikkelingen: In 2011 is een eerste deel afgerekend. Voor de gemeente Slochteren betrof dit ca. € 85.000. Financieel belang: Voor € 5 aandelen en ca. € 105.000 voorziening. Cross Border Leases BV (CBL BV): Doel : Medebeheerder van het CBL-fonds. Ontwikkelingen: Alle CBL’s zijn inmiddels beëindigd. In het fonds zit nog een klein bedrag voor de afwikkeling van advieskosten. Dit wordt waarschijnlijk in 2012 afgerekend. Financieel belang: Voor € 5 aandelen Vordering op Enexis BV: Doel: Het beheer van leningen aan Enexis Holding BV. Financieel belang: In 2012 is conform planning een lening afgelost. Voor € 5 aandelen (nominaal). In 2012 is conform een planning afgelost, waardoor de aandelen nu een waarde vertegenwoordigen van ca. € 320.000. Claim Staat Vennootschap BV: Doel: Het gezamenlijk procederen tegen de Staat inzake splitsings-wetgeving. Ontwikkelingen: De Staat is in cassatie gegaan. Het is nog niet te zeggen wanneer er een definitieve uitspraak komt. Financieel belang: Voor € 5 aandelen (nominaal) en eventueel een te ontvangen schadevergoeding. 2. N.V. Waterbedrijf Groningen Lid: G.A. Huizing-Albronda Plv.lid: J.J. Boersma Doel: De vennootschap heeft ten doel de voorziening van haar verzorgingsgebied met drinkwater en water voor andere doeleinden alsmede het verrichten van al hetgeen tot een en ander behoort of daaraan bevorderlijk kan zijn. De vennootschap neemt bij haar extern en intern functioneren in acht de voorschriften die zijn of worden gesteld in de haar van overheidswege verstrekte of te verstrekken vergunning(en) en concessie(s). Financieel belang: de gemeente is in het bezit van 7 aandelen op basis van inwonertal. Daarnaast zijn de gemeenten als aandeelhouders aansprakelijk voor de hoofdsom plus rente van de door het Waterbedrijf gesloten lening (stand per 31-12-2011 € 5,2 miljoen). De aansprakelijkheid voor deze hoofdsom wordt ten volle gedragen door de Provincie Groningen, echter de gemeentelijke aandeelhouders staan op hun beurt voor 90% daarvan garant tegenover de Provincie Groningen. Het garantiebedrag is gekoppeld aan het aantal km gelegde hoofdleiding. Voor Slochteren houdt dit 201 km in. Het garantiebedrag voor Slochteren bedraagt hierdoor ca € 198.000. 3. N.V. Bank Nederlandse Gemeenten Vestigingsplaats is Den Haag Doel: De BNG is de bank van en voor overheden en instellingen voor het maatschappelijke belang. Met gespecialiseerde financiële dienstverlening draagt de BNG bij aan zo laag mogelijke kosten van maatschappelijke voorzieningen voor de burger. Daarmee is de bank essentieel voor de publieke taak. Financieel belang: aantal aandelen à € 2,50. De gemeente Slochteren is in het bezit van 20.124 aandelen (€ 50.310) Eigen vermogen per 04-01-2011 Eigen vermogen per 31-12-2011 Vreemd vermogen per 01-01-2011 Vreemd vermogen per 31-12-2011

52

€ 2.259 € 1.897 € 116.182 € 134.562

mln. mln. mln. mln.

Nettowinst in 2010 bedroeg Nettowinst in 2011 bedroeg c.

€ 257 mln. € 256 mln.

Stichtingen 1. Stichting Exploitatie Maatschappij Golfbaan Duurswold Vestigingsplaats is Slochteren. Het bestuur van de Stichting wordt gevormd door de gemeente Slochteren, Geveke Ontwikkeling en de Golfclub. Doel: Het aanleggen, de exploitatie en het onderhoud van een golfbaan in Steendam en voorts al hetgeen met een en ander verband houdt of daartoe bevorderlijk kan zijn. Financieel belang: De Stichting heeft de golfbaan aangelegd met een garantie (€ 1,8 mln.) van de gemeente en de gemeente is eigenaar van een groot deel van de ondergrond van de golfbaan. In geval de Stichting niet aan de verplichtingen kan voldoen is er een contragarantie van € 1,8 mln. van één van de andere bestuursleden richting de gemeente. Ontwikkelingen: De gofbaan is geopend in 2011. De aanleg van de baan met aanloopverliezen heeft uiteindelijk meer gekost dan het door de gemeente gegarandeerde bedrag. Voor deze meerkosten heeft de Stichting een lening afgesloten met één van de overige deelnemers in de Stichting.

53

Paragraaf 6

Grondbeleid

Overzicht complexen

De beleidsmatige uitgangspunten voor het ruimtelijk beleid van de gemeente zijn opgenomen in programma 7. In de paragraaf grondbeleid is een overzicht opgenomen van alle grondcomplexen in de gemeente. Er is een verdeling gemaakt met daadwerkelijk in exploitatie zijnde complexen en complexen, die in 2013 niet in exploitatie zijn genomen, maar wel in de begroting zijn opgenomen. Als gevolg van de stangerende markt in de woningbouw en bedrijfslocaties zijn de grondexploitaties geoptimaliseeerd en de investeringen zijn aangepast aan de in de huidige afzetmogelijkheden. In het kader van de verbeteringen in de P&C cyclus is de paragraaf ten opzichte van voorgaande jaren financieel meer gedetailleerd uitgewerkt. Op planonderdelen wordt inzicht gegeven in de inkomsten en de uitgaven en de koppeling met de beheersbegroting is verbeterd. Dit maakt het tevens mogelijk om meer flexibel te kunnen opereren in de huidige marktomstandigheden. Vanaf 2012 is er voor elke exploitatieopzet een herziening, die gelijktijdig met de begrotingsbehandeling ter goedkeuring aan de raad wordt aangeboden. Bij nieuwe bestemmingsplannen wordt de exploitatieopzet gelijktijdig met het bestemmingsplan ter goedkeuring aangeboden. Overzicht ontwikkeling grondexploitaties 2013.

Omschrijving complex

X € 1.000

01-01-12

mutatie

01-01-13 mutatie

01-01-14 mutatie

01-01-15

Borgmeren 3a plankosten aankoop grond bouwrijp maken woonrijp maken tijdelijk beheer kapitaallasten opbrengsten

125 125

53 50 0

178 175 0 0 0 0 3 0

1294 86 1150

1472 261 1150 0 0 0 61 0

1901 347 1150 270 0 0 134 0

Verl Veenlaan plankosten aankoop grond bouwrijp maken woonrijp maken tijdelijk beheer kapitaallasten opbrengsten

2528 212 1850 167

350 23 105 118

104 23 105 118

3 296

3 101

2878 235 1955 285 0 6 397 0

Slochterhaven plankosten aankoop grond bouwrijp maken woonrijp maken tijdelijk beheer kapitaallasten opbrengsten

174 65 775

37 30 0

880 183 550 788

2 12 -680

3 4 0

211 95 775 0 0 5 16 -680

3 65 -709

1091 278 1325 788 0 8 81 -1389

Korenmolenweg plankosten

89 67

241 60

330 127

261 57

591 184

In exploitatie

3

54

58

2 111 -255

2982 258 2060 403 0 8 508 -255

429 86 270

73

-309 23 11 45 2 120 -510 -284 7 130

3 85 -509 1

2673 281 2060 414 45 10 628 -765 807 285 1455 788 0 11 166 -1898 592 184

aankoop grond bouwrijp maken woonrijp maken tijdelijk beheer kapitaallasten opbrengsten

5 0 0 0 17 0

176 0

PPS Siddeburen plankosten aankoop grond bouwrijp maken woonrijp maken tijdelijk beheer kapitaallasten opbrengsten

121 1290 1314 2094 153 15 0 -4745

2 2

Subtotaal

2948

442

1 4

181 0 0 1 21 0

0 0 0 1 5 -257

181 0 0 2 26 -257

123 1292 1314 2094 153 15 0 -4745

-23 6

-169

100 1298 1314 2094 293 15 0 -4914

-115

70 1304 1314 2094 372 15 0 -5029

2255

5645

-194

5451

3390

140

0 1 0 -30 6

79

181 0 0 3 26 -257

Niet in exploitatie Kalverkampen II Meeroevers fase 1 Edzersweg Slochterveldweg De Weerterij Meeroevers fase 2

3

3

3

119 356 160 24

-142 14 6 0

-23 370 166 24

14 7 -45

992

40

1032

-1010

Subtotaal

1654

-82

1572

Totaal

4602

360

4962

3

384 173 -21

15 7 -45

399 180 -66

-1034

539

-23

516

1221

6184

-217

5967

Borgmeren 3a.

Het bestemmingsplan Harkstede, Eilandrijk 3a, wordt nog in 2012 vastgesteld en in 2013 zal de beroepsprocedure worden afgerond. De onteigeningsprocedure is opgestart en wacht eveneens op een uitspraak in 2013. Na het verkrijgen van de gronden en de definitieve uitspraak inzake het bestemmingsplan wordt direct begonnen met de voorbereiding voor het bouwrijp maken, waarna vervolgens de verkoopprocedure zal worden opgestart.

Verl. Veenlaan.

Het bestemmingsplan Verlengde Veenlaan is in 2013 in uitvoering. De vervolgaanpak zal sterk afhankelijk zijn van de grondverkopen en nader worden bepaald in 2013.

Slochterhaven.

De kernopgaven voor het gebied Slochterhaven zijn het verbeteren van het erfgoed- en havenplein en het invullen van de locatie oude gemeentewerf, zoals deze zijn vastgelegd in het masterplan voor het centrumgebied. In 2013 zal samen met de betrokken partijen de nadere invulling van het gebied worden uitgewerkt en komt het bestemmingspan in procedure. De verplaatsing van de bouwmarkt naar de Korenmolenweg is gepland in december 2013 waarna vervolgens in 2014 dit plandeel nader kan worden ingevuld. In het masterplan is voor het werfterrein woningbouw gedacht, maar de verslechterde situatie op de woningmarkt is voelbaar bij het zoeken van geschikte partijen die voor invulling kunnen zorgen. Investeringen op het terrein van de oude gemeentewerf zullen worden voorgesteld als er enige zekerheid over de ontwikkelingen bestaat.

Korenmolenweg.

Uiteraard afhankelijk van een eventueel beroep of bezwaar zal het bestemmingplan van de Korenmolenweg in 2013 worden vastgesteled. De uitvoering van het bouwrijp maken van de

55

terreinen aan de Korenmolenweg en de maatregelen aan de weg zelf kunnen starten in het voorjaar van 2013. Vervolgens kunnen de eerste terreinen verkocht worden. De verplaatsing van de bouwmarkt is eind 2013 geheel afgerond. PPS Siddeburen

Voor de afronding van de PPS Siddeburen is een herziening van de exploitatieopzet gemaakt waarin de financiële afwikkeling en de nog aan te leggen verbindingsweg vanaf de Hoofdweg naar de Reint Dijkemastraat zijn openomen. In de exploitatieopzet is een binnenplanse bijdrage vanuit de Weerterij voorzien.

Kalverkampen II

Op basis van de in 2012 getoonde belangstelling van plaatselijke bedrijven voor een vestiging op Kalverkampen wordt in 2013 gewerkt aan het bestemmingsplan voor het eerste deel Kalverkampen II. Indien beroep of bezwaar achterwege blijft zal de bestemmingsplanprocedure voor het grootste deel in 2013 kunnen worden afgerond. Van Kalverkampen II is nog geen definitieve exploitatieopzet beschikbaar. Het uitgangspunt in de planontwikkeling is een kostenneutrale exploitatie.

Meeroevers 1

Gepland is dat alle kavels in Meeroevers 1 in 2012 zijn verkocht en dat Meeroevers 1 in 2013 met de rekening 2012 kan worden afgesloten.

Edzersweg

Voor de Edzersweg zijn geen activiteiten gepland. De geraamde uitgaven betreffen de kapitaalslasten.

Slochterveldweg

Voor de Slochterveldweg zijn geen activiteiten gepland. Ook hier zijn de kapitaalslasten geraamd.

De Weerterij

De Weerterij is geen gemeentelijke grondexploitatie. Met de ontwikkelende partij is een exploitatieovereenkomst afgesloten. Geraamd zijn de kosten van de gemeente en de bijdragen van de ontwikkelende partij in de binnenplanse en bovenplanse kosten van de gemeente.

Meeroevers fase 2

De gemeente Slochteren heeft in Meeroevers samen met de gemeente Groningen kavels in fase 2 afgenomen. De deelname van Slochteren van 20% in deze gezamenlijke grondtransacties wordt hier verantwoord.

56

Paragraaf 7

Lokale Heffingen


In artikel 10 van het BBV is het opstellen van een paragraaf betreffende de lokale Heffingen verplicht en dient in ieder geval te bevatten: a. de geraamde inkomsten; b. het beleid ten aanzien van de lokale heffingen; c. een overzicht op hoofdlijnen van de diverse heffingen; d. een beschrijving van het kwijtscheldingsbeleid

Inleiding

De lokale heffingen zijn een belangrijke inkomstenbron voor de gemeente. In deze paragraaf wordt een overzicht gegeven van de verschillende geheven belastingen en heffingen. In 2012 is de Nota Lokale Heffingen 2013-2014 door u vastgesteld. In deze nota zijn de beleidsuitgangspunten voor de lokale heffingen beschreven.

Overzicht van de lokale heffingen

Onderstaande tabel verschaft inzicht in de raming en realisatie van de opbrengsten uit de lokale heffingen. Uit de tabel blijkt dat het merendeel van de heffingsinkomsten bestaat uit de onroerende zaakbelasting, de afvalstoffenheffing en de rioolheffing.

Omschrijving Onroerende zaakbelasting Afvalstoffenheffing Rioolheffing Toeristenbelasting Forensenbelasting Begrafenisrechten Leges

2010 realisatie 2.335.977 1.453.872 1.583.168 47.022 1.282 961 488.664 5.910.946

2011 realisatie 2.379.999 1.460.401 1.585.679 41.558 0 825 567.432 6.035.894

2012 raming 2.397.000 1.518.024 1.591.563 41.500 0 0 481.131 6.029.218

2013 raming 2.502.000 1.494.576 1.524.914 41.500 0 0 603.225 6.166.215

Toeristenbelasting wordt geheven over het aantal overnachtingen in het voorgaande jaar. Dus belastingen geheven in 2013 heeft betrekking op het jaar 2012. De toeristenbelasting liet een dip zien in 2009. Dit is het gevolg van de economische crisis in 2008. Het jaar 2010 en 2011 laat weer een herstel zien. Conform het raadsbesluit van 10 november 2011 wordt in het kader van de perspectiefwissel voor het jaar 2013 rekening gehouden met een tariefstijging van € 0,05 per persoon per overnachting. Daarmee komt het tarief uit op € 0,85 per persoon per overnachting. Onroerende zaakbelasting

Conform de perspectiefwissel wordt er voor het jaar 2012 naast de reguliere opbrengststijging van 1,5% rekening gehouden met een extra omzetstijging van 2 %.

Afvalstoffenheffing

De kosten van de afvalinzameling en –verwerking worden in rekening gebracht doormiddel van de afvalstoffenheffing. Deze kosten zijn inclusief BTW. Gemeente Slochteren kent als tariefdifferentiatie een één- en meerpersoonstarief. Hieronder treft u een overzicht aan van de uitgaven en de inkomsten met betrekking tot afval.

AFVALSTOFFENHEFFING Reserve afvalstoffenheffing Overige goederen en diensten BTW Kapitaallasten Organisatiekosten Kwijtschelding TOTALE LASTEN

10.919 850.475 161.590 37.927 475.015 33.000 1.568.925

Vergoeding verrichte diensten Afvalstoffenheffing TOTALE BATEN

74.350 1.494.576 1.568.925

57

Rioolheffing

Gemeente Slochteren heft de rioolheffing van de eigenaar van het object. Het tarief is een vast bedrag per direct of indirecte aansluiting op het gemeentelijke riool of een door de gemeente beschikbaar gestelde IBA. De opbrengst dient ter dekking van de kosten van de afvoer van afvalwater, hemelwater en het in stand houden van het gemeentelijke rioleringsstelsel. Hieronder treft u de uitgaven en inkomsten aan met betrekking tot rioolheffing:

RIOOLHEFFFING Energie Overige goederen en diensten BTW Kapitaallasten Organisatiekosten TOTALE LASTEN Afronding Vergoeding verrichte diensten Rioolheffing TOTALE BATEN Leges

Met het oog op overzichtelijkheid zijn gelijksoortige diensten gegroepeerd in een vijftal hoofdgroepen namelijk: burgerlijke stand, bouw gerelateerde vergunningen, reisdocumenten, rijbewijzen en overige loketfuncties.

Onderdeel Burgerlijke stand Bouw gerelateerde vergunningen Reisdocumenten Rijbewijzen Overige loketfuncties

Tarieven

2013 60.300 284.400 53.979 870.138 257.935 1.526.752 338 1.500 1.524.914 1.526.752

2010 2011 realisatie realisatie 47.708 36.724 275.656 307.385 78.120 119.956 48.057 56.537 39.123 46.830 488.664 567.432

2012 raming 60.000 283.531 50.400 46.000 41.200 481.131

2013 raming 60.000 398.531 60.000 46.000 38.694 603.225

In de onderstaand overzicht zijn de afzonderlijke tarieven van de diverse belastingen opgenomen van 2011 tot en met 2013 weergegeven. Omschrijving Onroerende zaakbelastingen: ozb eigenaren woning ozb eigenaren niet-woning ozb gebruiker niet-woning

Tarief 2011 Tarief 2012 Tarief 2013 Nnb is 0,1028% 0,1121% afhankelijk 0,1493% 0,1542% van de 0,1204% 0,1243% waardeontwikkeling

Stijgings% In de begroting is rekening gehouden met een omzetstijging van 3,5%

Afvalstoffenheffing: éénpersoonshuishouden meerpersoonshuishouden

€ 211,49 € 234,24

€ 222,06 € 245,95

€ 210,00 € 233,00

-/- 5 % -/- 5 %

Rioolheffing Gemeentelijke IBA’s

€ 242,50 € 162,50

€ 238,75 € 158,75

€ 229,00 € 149,00

-/- 4 %

58

Paragraaf 8

Bestuur


De paragraaf bestuur is niet verplicht in het kader van het BBV. Deze paragraaf beschrijft de relevante ontwikkelingen in de uitvoering van het lokaal bestuur. Daarbij gaat het om het samenspel tussen samenleving, raad, college en organisatie. Vanuit de toekomstvisie en de Bestuurlijke Agenda kiezen we voor vertrouwen als leidend principe in de relatie tussen overheid en samenleving. Van de inwoners vragen we dat ze verantwoordelijkheid nemen, voor hun medeburgers en voor zichzelf. Daarbij past dat we het lokaal bestuur de inwoners ook de ruimte geeft om zelf te bepalen hoe ze die verantwoordelijkheid willen invullen. Dat is een eerlijke deal. Zowel bestuur als organisatie zullen zich steeds af moeten vragen of ze maximaal ruimte bieden, of het met minder regels toe kan. We zullen uitdrukkelijk aandacht moeten besteden aan de cultuuromslag die dat vraagt, zowel bij ons zelf, bij bestuur en organisatie, als bij de inwoners. Uit de bestuurlijke agenda spreekt ook dat we als bestuur nog meer zichtbaar willen zijn, omdat we onze doelen ook alleen kunnen bereiken als we samen optrekken met inwoners en organisaties. Ook de resultaten van ons beleid zullen we meer zichtbaar maken, zowel in de gemeente Slochteren als daarbuiten. Daarom gaan gebiedmarketing en plattelandsontwikkeling hand in hand in de zes van Slochteren. De implementatie van de perspectiefwissel staat op nummer 1 in de zes van Slochteren. Om de verandering die nodig is om de Perspectiefwissel in de praktijk te brengen te versnellen, zullen we waardevolle burgerinitiatieven extra gaan stimuleren. Hiervoor is in de jaren 2013 tot en met 2015 telkens een budget van € 100.000 beschikbaar. Hiermee kunnen we investeren in innovatie, in nieuwe vormen om gemeenschapstaken vorm te geven door inwoners, buurten en dorpen. In dat kader zullen we onderzoeken of we naast de bestaande subsidieregeling voor dorpsverenigingen ook met dorpsbudgetten willen gaan werken. Zo stimuleren we het nemen van verantwoordelijkheid door inwoners, buurten en dorpen. De inwoners van de kernen kunnen hiermee aangeven wat ze het belangrijkste vinden voor de leefbaarheid van hun directe omgeving. In 2013 zullen de voorstellen voor raad en college in een nieuw en gestandaardiseerd format worden aangeboden. Hierdoor wordt meteen duidelijk wat de essentie van het voorstel is, met de argumentatie en consequenties, zowel voor de raadsleden als voor geïnteresseerde inwoners. Daarnaast draagt een helder voorstel bij aan de kwaliteit van de discussie en de besluitvorming in de raad.

59

Hoofdstuk 4

BUDGETAUTORISATIE 2013 EN MEERJARENPERSPECTIEF 2013 - 2016

60

Hoofdstuk 4

Budgetautorisatie

Budgetautorisatie Op bijgaande overzicht treft u de budgetten per begrotingsprogramma aan. Elk programma is onderverdeeld naar de lasten en baten. Het overzicht toont de bedragen die de raad per programma beschikbaar stelt aan het college. Het college is per programma geautoriseerd om de bedragen te besteden. De bestuursrapportage en de jaarrekening zullen gebaseerd zijn op de geautoriseerde bedragen per programma.

Omschrijving

Lasten

Programma 1 Veiligheid Programma 2 Openbaar onderwijs Programma 3 Gemeenschapsvoorziening Programma 4 Maatschappelijke activering Programma 5 Werk en Inkomen Programma 6 Beheer en openbare ruimte Programma 7 Ruimtelijke ontwikkeling Programma 8 (excl. reserves) Algemene dekkingsmiddelen

BEGROTING 2013 Baten

Saldo

1.211.652

15.000

-1.196.652

16.467

64.178

47.711

4.229.889

1.229.372

-3.000.517

4.822.168

398.750

-4.423.418

5.797.772

4.966.839

-830.933

7.283.152

3.133.672

-4.149.480

7.114.033

5.197.354

-1.916.679

2.796.683

17.536.212

14.739.529

Resultaat VOOR bestemming Programma 8 (reserves) Toevoegingen/onttrekkingen aan reserves

33.271.818

32.541.377

-730.441

578.642

1.160.196

581.554

Resultaat NA bestemming

33.850.460

33.701.573

-148.887

Meerjarenperspectief

Het resultaat na bestemming zal, overeenkomstig de meerjarenbegroting 2013 -2016, worden gedekt door een uitname uit de saldireserve.

61

Het begrotingstekort (overschot) wordt ten laste (gunste) van de saldireserve worden gebracht. Het resultaat van de beheersbegroting 2013 heeft de volgende lasten en baten per product. Product 26. brandweer 27. veiligheid TOTAAL programma 1 14. openbaar onderwijs TOTAAL programma 2 11. kinderen 13. lokaal onderwijs 22. sport 23. Multifunctionele centra TOTAAL programma 3 7. opvang nieuwkomers 8. individuele voorzieningen 9. gezondheidszorg 10. jeugd 12. algemene voorzieningen 24. recreatie en toerisme 25. kunst en cultuur 30 informatie en advies 31. leefbaarheid 32. mantelzorg en vrijwilligers 33. financiële ondersteuning TOTAAL programma 4 4. inkomen 5. werk 6. economische zaken TOTAAL programma 5 15. groenbeheer 16. infrastructuur 17. afval 18. riool en openbare hygiene 19 milieu TOTAAL programma 6 20. bouwen en wonen 21 ruimtelijke plannen TOTAAL programma 7 1. bestuursorganen raad 2. bestuursorganen college 3. bevolking 28 financiering en algemene dekkingsmiddelen. 50 beschikking reserves TOTAAL programma 8 TOTAAL

Lasten

Baten

Saldo

923.740 287.912 1.211.652 16.467 16.467 405.402 1.926.650 914.891 982.946 4.229.889 184.771 1.865.607 342.967 605.254 301.226 111.894 798.768 134.922 200.252 103.503 173.005 4.822.168 3.263.053 2.389.232 145.487 5.797.772 1.191.622 2.553.462 1.493.779 1.623.130 421.159 7.283.152 776.641 6.337.392 7.114.033 240.683 1.099.138 756.714 700.149

15.000 0 15.000 64.178 64.178 103.740 82.825 189.457 853.350 1.229.372 80.000 157.500 0 10.800 0 450 150.000 0 0 0 0 398.750 2.689.345 2.265.700 11.794 4.966.839 17.222 14.660 1.568.926 1.529.414 3.450 3.133.672 428.839 4.768.515 5.197.354 0 2.060 254.200 17.279.952

908.740 287.912 1.196.652 -47.711 -47.711 301.662 1.843.825 725.434 129.596 3.000.517 104.771 1.708.107 342.967 594.454 301.226 111.444 648.768 134.922 200.252 103.503 173.005 4.423.418 573.708 123.532 133.693 830.933 1.174.400 2.538.802 -75.147 93.716 417.709 4.149.480 347.802 1.568.877 1.916.679 240.683 1.097.078 502.514 -16.579.803

578.642 1.160.196 -581.554 3.375.325 18.696.408 -15.321.083 33.850.460 33.701.573

148.887 nadeel

62

Hoofdstuk 5

BIJLAGEN

63

Kerngegevens 2013 begroting 2013

A. Sociale structuur Aantal inwoners waarvan: Van 0 - 3 jaar Van 4 - 16 jaar Van 17 - 64 jaar Van 65 jaar en ouder Aantal cliënten in de Wet werk en bijstand (WIJ, BBZ, IOAW en IOAZ)

begroting 2012

rekening 2011

rekening 2010

15.613 640 2.650 9.905 2.418

15.627 638 2.657 9.929 2.403

15.535 638 2.603 9.845 2.449

15.547 638 2.657 9.929 2.323

202

182

199

182

15.877

15.877

15.877

15.877

737

737

737

737

6.665 6.351 140 174

6.665 6.351 140 174

B. Fysieke structuur Oppervlakte gemeente waarvan: Binnenwater Aantal woonruimten waarvan: * woningen recreatiewoningen bijzondere woongebouwen

6.693 6.379 140 174

Lengte in m1 van de gemeentelijke wegen:

276.000

276.000

276.000

276.000

Lengte waterwegen

38.980

38.980

38.980

38.980

Aantal ha openbaar groen waarvan: Wijkgroen Speelterreinen Buitengebieden Bermen Sportvelden Begraafplaatsen Scholen Aantal bomen

131 34 5 70 140 20 1 1 17.200

131 34 5 70 140 20 1 1 17.200

131 34 5 70 140 20 1 1 17.200

131 34 5 70 140 20 1 1 17.200

C. Financiële structuur (in bedragen per inwoner) Aantal inwoners Gewone uitgaven Kapitaaluitgaven Opbrengst OZB Algemene uitkering gemeentefonds Vaste schuld per 31-12 Boekwaarde geactiveerde kapitaaluitgaven Eigen financieringsmiddelen

15.613 2.168 336 160 885 2.273 3.913 1.223

15.627 2.053 346 153 886 2.027 3.875 1.375

15.535 2.542 328 153 912 2.039 3.142 1.267

15.547 2.722 289 150 897 1.722 3.149 1.538

* Het aantal woonruimten is gebaseerd op cijfers van het CBS. Deze cijfers worden gehanteerd door het Ministerie van Financiën bij de berekening van de algemene uitkering. De categorie bijzondere woongebouwen bevat onder meer bejaardenoorden en verpleeghuizen. Begroting 2012 is nog een andere methode gebruikt.

64

65

66

68

69

70

71

72

73

74

75

76

77

78

79

Ontwikkeling reserves en voorzieningen 2013 - 2016 saldo per 01-01-13

saldo per 01-01-14

saldo per 01-01-15

saldo per 01-01-16

saldo per 01-01-17

Saldi- reserve.

2.505.232

2.117.266

2.278.514

2.604.972

3.315.587

Totaal algemene reserves

2.505.232

2.117.266

2.278.514

2.604.972

3.315.587

Omschrijving Algemene reserves 9000000

9130032 9130023 9130027 9130029 9130036 9130033 9130034 9130035

9500004 9501003 9501002 9120014 9501003 9500005 9500007

Bestemmingsreserves Algemene reserve Grondexploitaties 1.543.327 1.543.327 1.393.327 1.393.327 1.393.327 Reserve Grote projecten 8.693.065 8.008.353 7.347.175 6.704.751 6.153.831 Reserve Meerstad 3.000.000 3.000.000 3.000.000 3.000.000 3.000.000 Egalisatiereserve riool 655.840 655.840 655.840 655.840 655.840 Egalisatiereserve afvalstoffenheffing 0 0 0 0 0 Reserve accommodatiefonds 1.197.905 1.197.905 1.197.905 1.197.905 1.197.905 Reserve BUIG 200.000 200.000 200.000 200.000 200.000 Reserve frictiekosten perspectiefwissel 201.000 201.000 201.000 201.000 201.000 Egalisatiereserve afvalstoffenheffing 0 10.919 10.919 10.919 10.919 Innovatiereserve 0 100.000 200.000 300.000 300.000 Totaal bestemmingsreserves 15.491.137 14.917.343 14.206.165 13.663.741 13.112.821 0 0 0 0 0 Totaal reserves 17.996.368 17.034.609 16.484.679 16.268.713 16.428.408

Voorzieningen Voorz. compl. PPS Siddeburen Voorziening dub.debiteuren Debiteuren Wet Werk en bijstand voorziening OPOS Vord. Verk.Vennootschap (Essent) Voorz.GR Bedrijf voor Werk en Reïnt. Voorz. Gewezen Wethouders Totaal voorzieningen

Totaal Generaal

0 0 118.282 44.978 428.412 24.000 104.865 115.800 265.784 1.102.121

0 0 118.282 44.978 428.412 0 104.865 115.800 265.784 1.078.121

0 0 118.282 44.978 428.412 0 104.865 115.800 265.784 1.078.121

0 0 118.282 44.978 428.412 0 0 115.800 265.784 973.256

0 0 118.282 44.978 428.412 0 0 115.800 265.784 973.256

19.098.489 18.112.730 17.562.800 17.241.969 17.401.664

OVERZICHT VAN KAPITAALLASTEN 2013

OMSCHRIJVING

LASTEN

Rentelasten - lang geld (overzicht langlopende geldleningen) - lang geld financieringsbehoefte - kort geld financieringsbehoefte

BATEN

€ 1.412.513 € 185.000 € 104.000

Rente eigen financieringsmiddelen (overzicht reserves en voorzieningen)

€

773.940

Afschrijving

€ 2.694.696

Bankkosten

€

10.000

Doorberekende kapitaallasten : - afschrijvingen 2.694.696 - rente 2.548.337 € 5.243.033 Saldo kapitaallasten

€

62.884

€ 5.243.033

€ 5.243.033

Het saldo van ca. € 57.884 komt ten gunste van de exploitatie.

Berekening financieringsbehoefte: Totaal geïnvesteerd bedrag Reserves en voorzieningen Aangetrokken geldleningen

€ €

€

61,1 mln.

€ €

54,7 mln. 6,4 mln.

19,3 mln. 35,4 mln.

Financieringsbehoefte

Om het tekort van ca. € 6,4 mln. op te vangen, sluiten we zoveel mogelijk korte kasgeldleningen af. Hierbij dienen we rekening te houden met het kasgeldlimiet. Het restant wordt gefinancieerd met lang geld kasgeldlimiet langlopende geldleningen

€ € €

2,7 tegen 4 % = 3,7 tegen 5 % = 6,4

81

€ 104.000 € 185.000

OVERZICHT LANGLOPENDE GELDLENINGEN 2013 Lening Nummer

Oorspronkelijk bedrag van de geldlening of het voorschot

Jaar

Omschrijving

99000002 99000004 99000005 99000009 99000010 99000012 99000013 99000015 99000016 99000017 99000018

679.080 726.048 1.361.341 3.176.462 7.000.000 7.000.000 5.500.000 5.000.000 137.572 6.000.000 7.000.000 7.000.000 50.580.503

2003 2003 1994 2001 2002 2003 2008 2009 2006 2010 2011 2012

B.N.G. 96624 SWS (annu) B.N.G. 96446 B.N.G. 82092 B.N.G. 93485 B.N.G. 95810 B.N.G. 98624 B.N.G. 103981 B.N.G. 104854 I.B.M. Lease 2010-2013 B.N.G. 104855 B.N.G. 106445 B.N.G. 107494 Totaal Generaal

Jaar van Renteper- Restantbedrag de (laat- centage van de geldste) aflening of het lossing voorschot aan het begin van het dienstjaar

2013 2018 2019 2026 2027 2013 2028 2029 2013 2030 2031 2032

4,510 4,360 4,620 5,185 5,100 3,980 4,970 4,180 3,800 4,420 3,080

608.881 272.268 381.175 1.778.818 4.200.000 700.000 4.400.000 4.250.000 23.674 5.400.000 6.650.000 6.825.000 35.489.816

Bedrag van de Bedrag van in de loop van __________________ ________________ het dienstjaar de rente of het de aflossing of op te nemen/ rentebestanddeel het aflossingsopgenomen geldbestanddeel leningen of voorschotten 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0

20.614 10.510 15.191 90.986 211.735 27.173 215.797 177.392 0 203.795 280.452 158.868 1.412.513

608.881 45.378 54.454 127.058 280.000 700.000 275.000 250.000 23.674 300.000 350.000 350.000 3.364.445

83

Activa Klasse 210 220 230 240 250 260 270 310 340 360 370 410 430 440 460 480 490 500

OVERZICHT GEACTIVEERDE KAPITAALUITGAVEN Omschrijving Afschrijving/ Boekwaarde per Boekwaarde per Rente 2013 Kapitaallasten aflossing 1-1-2013 31-12-2013 2013 2013 Gronden & terreinen economisch nut 0 2.503.396 2.503.396 100.136 100.136 Woonruimten economisch nut 2.553 18.727 16.175 1.498 4.051 Bedrijfsgebouwen economisch nut 1.092.673 25.118.451 24.025.777 1.028.317 2.120.990 Grond, weg & water economisch nut 235.631 12.120.330 11.884.700 549.545 785.176 Vervoermiddelen economisch nut 302.715 1.745.152 1.442.437 72.761 375.476 Machines, apparatuur, installaties econ.nut 481.516 2.195.129 1.713.612 83.716 565.232 Overige materiële vaste activa econ.nut 11.420 289.496 278.076 11.580 23.000 Gronden & terreinen maatschappelijk nut 1.165 11.652 10.486 466 1.631 Grond, weg & water maatschappelijk nut 529.715 9.186.503 8.656.788 378.628 908.342 Machines, apparatuur, installaties maat.nut 648 1.943 1.295 78 725 Overige materiële vaste activa maat.nut 0 0 0 0 0 Kapitaalverstrekking deelnemingen 0 592.477 592.477 19.504 19.504 Kapitaalverstrekking overige partijen 0 919.984 919.984 36.799 36.799 Leningen woningbouwcorporaties 17.630 1.170.930 1.153.300 56.409 74.039 Leningen overige partijen 0 80.925 80.925 3.237 3.237 Overige uitzettingen > 1 jaar 0 -7.637 -7.637 -305 -305 Bijdrage activa derden 19.031 541.281 522.250 21.651 40.682 Bestemmingsplannen 0 4.607.928 4.607.928 184.317 184.317 TOTAAL GENERAAL 2.694.696 61.096.665 58.401.969 2.548.337 5.243.033

84

Overzicht personele sterkte Rekening 2011

Raad totaal

Burgemeester en wethouders totaal Vrijwillige brandweer totaal

Begroting 2012

Begroting 2013

leden

loonsom

leden

loonsom

leden

loonsom

17,00 17,00

149.119

17,00 17,00

154.000

17,00 17,00

154.000

fte's

loonsom

fte's

loonsom

fte's

loonsom

3,25 3,25

307.552

3,25 3,25

315.000

3,25 3,25

315.000

45,00 45,00

158.891

47,00 47,00

150.000

47,00 47,00

150.000

Management

4,89

4,89

3,89

Raadsgriffier

0,67

0,67

0,67

Beleid

11,72

11,78

11,72

Dienstverlening

78,75

71,25

69,37

10,68

7,50

26,78

25,92

4,00

4,00

Samenwerking W&I en gebouwenbeheer Middelen

31,49

Samenwerking Inkoop en automatisering Brandweer totaal

3,00 130,52

7.512.842

3,00 133,05

7.588.600

Perspectiefwissel (3-3-2011) personele opgave ca. 10 fte.

fte: fulltime-equivalent, is een rekeneenheid waarmee de personele sterkte wordt uitgedrukt. 1 fte is een volledige werkweek van 36 uur.

565.000

3,22 126,29

7.266.350

EMU-saldo Op basis van art. 19 lid d van de BBV moet er een berekening van het aandeel van de gemeente in het EMU-saldo worden opgesteld. Het EMU-saldo is het totale begrotingstekort dan wel overschot van alle Nederlandse overheden. Veelal wordt het EMU-saldo weergegeven in procenten van het bruto binnenlands product (BBP). Het tekort van een land mag maximaal 3% van het BBP bedragen. In de overzicht "Overzicht EMU-saldo" treft u het geraamde EMU-saldo van de gemeente Slochteren.

Elementen EMU-saldo (x € 1.000)

+/-

2013

2012

1 Exploitatiesaldo voor toevoeging aan c.q. onttrekking uit reserves 2 Afschrijvingen ten laste van de exploitatie 3 Bruto dotaties aan de post voorzieningen ten laste van de exploitaties

+ + +

-1.683 2.767 p.m.

-730 2.695 p.m.

4 Investeringen in (im)materiële vaste activa die op de balans wordt geactiveerd. 5 De in mindering op onder 4 bedoelde investeringen gebrachte ontvangen bijdragen van het Rijk, de Provincies, de Europese Unie en overigen 6 Desinvesteringen in (im)materiële vaste activa: Baten uit desinvesteringen in (im)materiële vaste activa (tegen verkoopprijs), voorzover niet op exploitatie verantwoord 7 Aankoop van grond en de uitgaven aan bouw-, woonrijp maken e.d. (alleen transacties met derden die niet op de exploitatie staan)

_

4.841

5.257

+

p.m.

p.m.

+

p.m.

p.m.

_

p.m.

p.m.

+

p.m.

p.m.

_

p.m.

p.m.

_

0

0

nee

nee

-3.757

-3.292

8 Baten bouwgrondexploitaties: Baten voorzover transacties niet op exploitatie verantwoord 9 Lasten op balanspost Voorzieningen voorzover deze transacties met derden betreffen 10 Lasten ivm tranacties met derden, die niet via de onder post 1 genoemde exploitatie lopen, maar rechtstreeks ten laste van de reserves (inclusief fondsen en dergelijke) worden gebracht en die nog niet vallen onder één van bovenstaande posten 11 Verkoop van effecten: 11 a. Gaat u effecten verkopen (ja/nee) 11 b. Zo ja, wat is bij verkoop de verwachte boekwinst op de exploitatie Berekend EMU-saldo

86

_

INHOUDSOPGAVE. 1. INLEIDING Inleiding 4

Recommend Documents