REKENING 2011
Inhoudsopgave 1
AANBIEDINGSBRIEF
2
POLITIEKE STRUCTUUR 2.1 Samenstelling raad / functies raad en college van burgemeester en wethouders 2.2 Samenstelling college van burgemeester en wethouders per 29 februari 2012
9 10 11
3
JAARVERSLAG 2011 3.1 Programmaverantwoording 3.1.1 Programmastructuur 3.1.2 Inleiding 3.1.3 Programma VERKEER, VERVOER EN GROEN 3.1.4 Programma RUIMTELIJKE ONTWIKKELING, ECONOMISCHE ZAKEN EN TOERISME & RECREATIE 3.1.5 Programma MILIEUZORG 3.1.6 Programma JEUGD EN ONDERWIJS 3.1.7 Programma WELZIJN, SPORT EN CULTUUR 3.1.8 Programma MAATSCHAPPELIJKE ZORG 3.1.9 Programma OPENBAAR BESTUUR EN DIENSTVERLENING 3.1.10 Programma OPENBARE ORDE EN VEILIGHEID 3.1.11 Overzicht ALGEMENE DEKKINGSMIDDELEN 3.2 Paragrafenverantwoording 3.2.1 Paragraaf Lokale heffingen 3.2.2 Paragraaf Weerstandsvermogen 3.2.3 Paragraaf Onderhoud kapitaalgoederen 3.2.4 Paragraaf Financiering 3.2.5 Paragraaf Bedrijfsvoering 3.2.6 Paragraaf Verbonden partijen 3.2.7 Paragraaf Grondbeleid
13 14 14 15 16 24 34 40 47 53 60 66 70 75 76 80 88 97 104 110 120
4
JAARREKENING 2011 4.1 Programmarekening met toelichting 4.1.1 Overzicht van baten en lasten per programma 4.1.2 Budgettaire uitkomst op hoofdlijnen 4.1.3 Realisatie gebruik van de raming voor onvoorzien 4.1.4 Overzicht van incidentele lasten en baten per programma 4.1.5 Begrotingscriterium 4.2 Balans met toelichting 4.2.1 Balans 4.2.2 Toelichting op de balans 4.2.3 Overzichten vooruitontvangen overheidsbijdragen 4.2.4 Grondslagen voor waardering en resultaatbepaling 4.2.5 Overzicht afschrijvingstermijnen 4.2.6 Reserves en voorzieningen 4.3 Single information Single audit 4.3.1 Single information Single audit
127 128 129 131 145 146 154 156 156 158 162 164 169 172 190 190
5
BIJLAGEN REKENING 2011 5.1 Rapportage Ombuigingen en bezuinigingen 5.2 Algemene kengetallen 5.2.1 Sociale structuur 5.2.2 Fysieke structuur 5.2.3 Financiële structuur 5.3 Emu-rekening 2011 5.4 Overzicht van gebruikte afkortingen
197 198 202 202 203 204 205 206
REKENING 2011
3
1
Gemeente Ermelo
Gemeente Ermelo Bezoekadres
Raadhuisplein 2, 3851 NT Ermelo
Telefoonnummer
0341 56 73 21
Postadres Email
Internet
Handelsregister Kamer van Koophandel
Postbus 500, 3850 AM Ermelo
[email protected] www.ermelo.nl
nummer 08217014
Colofon Programmarekening 2010 Uitgave
Gemeente Ermelo
Aangeboden door
College van burgemeester en wethouders gemeente Ermelo
Oplage
Opstellers
Coördinatie
Eindredactie
Druk- en bindwerk Omslag Datum uitgifte
100 exemplaren
Afdelingen gemeente Ermelo
Afdeling Planning & Control gemeente Ermelo Afdeling Planning & Control gemeente Ermelo
Afdeling Facilitaire en Administratieve Dienstverlening gemeente Ermelo Afdeling Facilitaire en Administratieve Dienstverlening gemeente Ermelo Maart 2012
Beschikbaarheid boekwerken In boekvorm Digitaal
Op te vragen bij de afdeling Planning & Control gemeente Ermelo www.ermelo.nl (onder Politiek en Bestuur, De Cijfers)
Foto omslag Fotograaf
Toelichting
REKENING 2011
Peter van der Velde
Ons Huis, Zeeweg 100 De eerste steen voor het verenigingsgebouw werd op 29 april 1936 gelegd door J. Kroles. Op 18 augustus van dat jaar werd het officieel geopend. Het is ontstaan uit particulier initiatief. Een commissie bereidde de oprichting voor van de "Vereniging tot stichting en instandhouding van een verenigingsgebouw voor Horst, Telgt en Veldwijk". Door de jaren heen werd het gebouw uitgebreid en gemoderniseerd. Het kreeg de naam Buurthuis Ons Huis. Het heeft een belangrijke multifunctionele functie voor de buurtschappen Horst en Telgt. Voor meer informatie: www.buurthuis-onshuis.nl.
2
Gemeente Ermelo
1. AANBIEDINGSBRIEF
REKENING 2011
3
Gemeente Ermelo
Aan de leden van de raad van de gemeente Ermelo Datum: 27 maart 2012. Onderwerp: Rekening 2011. Geachte leden, Hierbij bieden wij u ter bespreking en vaststelling aan de Rekening 2011. Deze aanbiedingsbrief dient enerzijds als leeswijzer van de diverse rekeningsboekwerken en anderzijds als samenvatting van het boekwerk Rekening 2011. Dit laatste boekwerk is de Programmarekening 2011. Hiertoe is deze aanbiedingsbrief onderverdeeld in een aantal alinea's. Het begrotingsjaar 2011 is afgesloten. De Rekening 2011 is vervaardigd. Hiermee leggen wij verantwoording af over het door ons gevoerde beleid in het jaar 2011. Inmiddels heeft ook de accountantscontrole plaatsgevonden. Deloitte Accountants B.V. heeft een controleverklaring (voorheen: accountantsverklaring) afgegeven en een rapport van bevindingen uitgebracht. Kortom, de Rekening 2011 is gereed. Hiermee hebben wij voldaan aan de wettelijke voorschriften. Wij verzoeken u deze Rekening 2011 als bespreekstuk te behandelen en vast te stellen. Daarmee verleent u ons decharge. Basis Rekening 2011. De Nederlandse gemeenten zijn op grond van de Gemeentewet verplicht om jaarlijks een rekening, voorzien van een controleverklaring van de accountant, te vervaardigen. Deze rekening moet vóór 15 juli van het volgende jaar door de raad zijn vastgesteld én aangeboden aan de provincie en het CBS. De wettelijke eisen zijn verder uitgewerkt in het Besluit Begroting en Verantwoording provincies en gemeenten (BBV 2004). Naast de wettelijke eisen kent Ermelo eigen regelgeving, zoals de Financiële verordening en de Regeling Budget- en Kredietbeheer gemeente Ermelo. Daarnaast is geregeld dat wij vóór 1 mei van het volgende jaar de rekening moet aanbieden aan de raad. Deze Rekening 2011 is conform de wettelijke eisen en eigen regelgeving opgesteld. De Rekening 2011 maakt onderdeel uit van de jaarlijkse beleids- en beheerscyclus. Deze cyclus start met het opstellen van de begroting, welke is gebaseerd op de kaderstelling door de raad bij de kadernota. Tussentijds wordt door middel van de kadernota, najaarsnota en eventueel de decemberwijziging de begroting aangepast. Dit is wettelijk verplicht. De cyclus eindigt met de vervaardiging en vaststelling van de rekening. Basis voor deze Rekening 2011 is de jaarschijf 2011 uit de Programmabegroting 2011-2014.
REKENING 2011
4
Gemeente Ermelo
Boekwerken 2011. De jaarstukken 2011 bestaan uit een drietal boekwerken, te weten: 1 2 3
Rekening 2011. Dit is de programmarekening en is bestemd voor de raad en wordt ook als zodanig door de raad vastgesteld. Productenrealisatie 2011. Dit boekwerk is bestemd voor ons college en als zodanig op 20 maart 2012 door ons vastgesteld. Het is tevens bedoeld als naslagwerk voor de raad. Het geeft inzicht in de cijfers die onder de programma's liggen. Rekening 2011: Bijlagen. In dit boekwerk is een aantal staten en bijlagen opgenomen ter toelichting op de balans c.q. een aantal staten en bijlagen die benodigd zijn als achtergrondinformatie voor de interne organisatie. Dit boekwerk maakt formeel geen onderdeel uit van de rekening en is derhalve bedoeld als naslagwerk.
In het kader van de verdergaande digitalisering en vanuit kostenbesparende overwegingen wordt uitsluitend het boekwerk Rekening 2011 in drukvorm uitgebracht. Alle drie boekwerken liggen ter inzage en zijn digitaal raadpleegbaar. Indien de boekwerken wel in drukvorm gewenst zijn, kunt u contact opnemen met de afdeling Planning & Control (email:
[email protected], telefoon 0341- 56 72 71). Rekening 2011: programma's. Uitsluitend het boekwerk Rekening 2011 (programma's) dient door de raad te worden vastgesteld. In Ermelo geldt dat voor de behandeling door de raad eerst de auditcommissie de rekening bespreekt. De auditcommissie spreekt dan met de wethouder van financiën, een ambtelijke vertegenwoordiging en de accountant. Uiteindelijk bepaalt de auditcommissie of de rekening gereed is om inhoudelijk door de raad te laten behandelen. De opbouw van het boekwerk Rekening 2011 sluit aan bij de wettelijke voorschriften, met name het BBV 2004, en is zoveel mogelijk een spiegelbeeld van de Programmabegroting 2011-2014. Concreet betekent dit dat de Rekening 2011 uit twee hoofdstukken bestaat, te weten: 1 2
Jaarverslag 2011. Dit hoofdstuk bestaat uit de onderdelen programmaverantwoording en paragrafenverantwoording. De programma's worden door de gemeente zelf bepaald. De paragrafen zijn wettelijk voorgeschreven. Jaarrekening 2011. In dit hoofdstuk is opgenomen de budgettaire uitkomst op hoofdlijnen, inclusief een nadere toelichting. Verder het overzicht van (incidentele) lasten en baten per programma, de balans en de toelichting hierop, de grondslagen voor waardering en resultaatbepaling, de afschrijvingstabel, het overzicht van reserves en voorzieningen (inclusief een nadere toelichting) en de SiSa 2011.
Naast deze beide wettelijk voorgeschreven hoofdstukken hebben wij nog opgenomen de aanbiedingsbrief, een rapportage met betrekking tot de realisatie van de ombuigingen en bezuinigingen, een overzicht met betrekking tot de politieke structuur in Ermelo, de EMU-rekening 2011, de algemene kengetallen en een overzicht van gebruikte afkortingen. Budgettaire uitkomst 2011. Het begrotingsjaar is budgettair afgesloten. Alle lasten en baten 2011 zijn verwerkt. Het saldo tussen de werkelijke uitgaven en inkomsten is bepaald. Het jaar 2011 sluit met een positief reëel rekeningsaldo van € 332.604,68 voordelig. Afgerond € 333.000,00 voordelig. Dit rekeningresultaat 2011 bedraagt ongeveer 0,46% van de totale omzet 2011 (= € 71,7 mln.). Dit percentage blijft ruimschoots binnen de Ermelose norm voor budgettaire afwijkingen, welke 3% is. Wij spreken hier van een reëel rekeningsaldo 2011. Indien wij alle uitgaven en inkomsten 2011 tegen elkaar afzetten, komen wij op een voordelig saldo van afgerond € 1.572.000,00. Wij noemen dit het cijfermatig rekeningsaldo 2011. Echter dit is een fictief voordeel. In dit cijfermatig voordeel 2011 ter grootte van € 1.572.000,00 zitten twee grote voordelige posten, die in 2012 alsnog tot lasten en dus nadelen gaan leiden. Dit betreft allereerst een bedrag van € 775.000,00 voordeel voor de rekeningsaldobestemmende posten 2011. Dit zijn taken die niet in 2011 zijn uitgevoerd, waarvan het in de Begroting 2011 beschikbare budget dus niet is
REKENING 2011
5
Gemeente Ermelo
uitgegeven. Om de uitvoering alsnog in 2012 te garanderen, wordt het budget 2011 doorgeschoven naar 2012 en dus alsnog uitgegeven. Ten tweede betreft dit een bedrag van € 464.000,00 voordeel op het onderdeel bestemmingsreserves 2011. Dit voordeel over 2011 moet op grond van de gemeentelijke regelgeving in de Kadernota 2012 alsnog gestort worden in de desbetreffende reserves. Hierdoor ontstaat in 2012 alsnog een nadeel. Indien het cijfermatige rekeningsaldo 2011 ter grootte van € 1.572.000,00 voordelig wordt gecorrigeerd met deze beide voordelige posten ontstaat een reëel rekeningsaldo 2011 van € 333.000,00. Dit voordeel is nog vrij besteedbaar. In hoofdstuk 4.1. vindt u een nadere toelichting op deze cijfermatige uitkomst 2011. Zoals gebruikelijk in Ermelo wordt dit voordeel meegenomen in de kadernota. Wij zullen op dat moment dan ook een concreet bestemmingsvoorstel aan u voorleggen.. Beleidsmatige uitvoering 2011. In de Programmabegroting 2011-2014 is door de raad bepaald welke prestaties er in 2011 geleverd moeten worden. In deze Rekening 2011 rapporteren wij bij de programma's over de uitvoering van deze beleidsmatige doelen. In 2011 is er aan veel zaken gewerkt. Zonder compleet te willen zijn, willen wij toch een aantal zaken noemen. Er is, samen met burgers en belanghebbenden, intensief gewerkt aan het opstellen van de nieuwe Structuurvisie Ermelo 2025. Op 1 maart 2012 is deze structuurvisie door de raad vastgesteld. Verdere zaken die wij hier willen noemen zijn de aanleg van de fietspaden Telgterweg en Oude Telgterweg, het evaluatierapport GVVP, de parkeerproblematiek en de aanleg van parkeerplaatsen bij de sporthal Dindoa en De Bree, Entente Florale, woningbouw Het Trefpunt en De Verbinding, de woonzorgzone Oost, de startersleningen, het KlimaatUitvoeringsProgramma 2010-2014, het GRP in combinatie met het Waterplan en de voorbereiding van het BRP, de bouw van de Margrietschool en De Arendshorst en de voorbereidingen van de bouw van De Cantharel, het accommodatieonderzoek en het onderzoek Wmo-beleid, de vaststelling van de Kadernota Wmo-beleid, de Notitie Samenleven in Ermelo: een wijkgerichte aanpak en de Sportnota. Ten slotte willen wij ook niet onopgemerkt laten de burgemeesterswisseling. Qua interne organisatie is er veel energie gestoken in de regionale samenwerking op de bedrijfsvoering (Meerinzicht) en de reorganisatie van de eigen ambtelijke organisatie. Ook de ombuigings- en bezuinigingsronde heeft veel aandacht gevraagd. De komende tijd zal de concrete realisering nog veel aandacht vragen. Kortom, er is in het jaar 2011 veel gedaan. Bij de programma's in hoofdstuk 3.1 vindt u nadere toelichtingen. Financiële positie. Ermelo is een financieel gezonde gemeente. Wij schrijven dit al enkele jaren. Maar ook dat wij alert moeten blijven. Ook in Ermelo staat de begroting onder druk en dat zal de komende jaren alleen maar toenemen. Wereldwijd gaat het slecht met de economie. In Europa zijn de financiële problemen groot. Nederland zit in een recessie. Om aan de Europese begrotingsnorm van 3% te voldoen moet Nederland verder bezuinigen. Er wordt gesproken van een aanvullend bezuinigingsbedrag van 9 miljard, bovenop de al eerder aangekondigde € 18 miljard. Alle inwoners van Nederland zullen dit gaan merken. Ook de Nederlandse gemeenten en dus ook de gemeente Ermelo. De tering zal naar de nering moeten worden gezet. Wij zijn voor onze inkomsten voor ± 60% afhankelijk van het Rijk. En daar komen thans de grootste financiële risico's vandaan. In de stresstest ten aanzien van de Ermelose financiën, uitgevoerd door Deloitte Accountants B.V. in het 4e kwartaal 2011, wordt bevestigd dat Ermelo een financieel gezonde gemeente is. Echter 2 onderdelen, te weten de garantstellingen en de begroting, scoren ongunstig. Met betrekking tot de begroting stelt Deloitte dat deze weliswaar op orde is, maar dat Ermelo net als alle andere Nederlandse gemeenten grote risico's loopt in de rijksuitkeringen. Met betrekking tot beide onderdelen liggen bij deze Rekening 2011 toelichtende notities ter inzage voor uw raad. Ook is er extra aandacht aan besteed in de paragraaf Weerstandsvermogen. Ermelo heeft zijn financiën momenteel op orde. Er zijn echter veel ambities. De verwachting is dat de rijksuitkeringen straks verder gaan teruglopen en dat op een aantal terreinen de kosten mede als gevolg van de recessie zulen gaan toenemen. Ook voor Ermelo zal dit zeer waarschijnlijk betekenen dat er voor de komende jaren een aanvullend bezuinigingstraject opgestart zal moeten worden.
REKENING 2011
6
Gemeente Ermelo
Ten slotte. Hierbij bieden wij u aan de Rekening 2011. In overeenstemming met de in Ermelo geldende afspraken weer vóór 1 mei 2012. De auditcommissie en de agendacommissie bepalen of en wanneer de Rekening 2011 op de agenda van de raad wordt gezet. De vergadering van de auditcommissie is gepland op 18 april 2012. Wij stellen voor de behandeling door de raad te laten plaatsvinden in de commissie Bestuur & Middelen van 10 mei 2012 en in de raadsvergadering van 31 mei 2012. Aansluitend zullen wij de Rekening 2011 aanbieden aan de provincie Gelderland en het CBS. Hiermee wordt voldaan aan de wettelijke termijn van 15 juli 2012 tot vaststelling van de Rekening 2011 door de raad én de aanbieding aan de provincie Gelderland en het CBS. Het jaar 2011 is met deze Rekening 2011 afgesloten. In dankbaarheid kunnen wij terugkijken op hetgeen tot stand is gekomen. Het college van burgemeester en wethouders van Ermelo, A.M. Weststrate, secretaris,
REKENING 2011
A.A.J. Baars, burgemeester,
7
Gemeente Ermelo
REKENING 2011
8
Gemeente Ermelo
2. POLITIEKE STRUCTUUR
REKENING 2011
9
Gemeente Ermelo
2.1
Samenstelling raad / functies raad en college van burgemeester en wethouders
De politieke structuur is weergegeven per 29 februari 2012. Samenstelling raad Partij
Aantal raadszetels
Progressief Ermelo
CDA
ChristenUnie VVD
Gemeentebelang SGP
Dorpspartij Ermelo
Totaal
Aantal wethouders
Aantal fractievertegenwoordigers
4
2
1
5
1
3
2
3
1
2
1
2
1
2
1
21
9
Voorzitterschap raad Voorzitter raad
1 1 1
4
De heer A.A.J. Baars
Eerste plaatsvervangend voorzitter raad
De heer F.N. Snoek
Tweede plaatsvervangend voorzitter raad
Mevrouw drs. E. Heutink-Wenderich
Voorzitterschap commissievergaderingen Voorzitter commissie Openbare Werken en Sport
De heer R. Arts
Voorzitter commissie Ruimte
Mevrouw drs. E. Heutink-Wenderich
Voorzitter commissie Samenleving
De heer B.A.C. van der Knaap
Voorzitter commissie Bestuur en Middelen
De heer J. van Eijsden
Samenstelling agendacommissie Voorzitter agendacommissie
De heer A.A.J. Baars (voorzitter/tevens voorzitter van de raad)
Lid
Mevrouw drs. E. Heutink-Wenderich (CDA)
Lid
De heer J. van Eijsden (CU)
Lid
De heer R. Arts (PE)
Lid
De heer B.A.C. van der Knaap (GB)
Secretaris
REKENING 2011
Mevrouw A.J. van Meerveld (griffier)
10
Gemeente Ermelo
2.2
Samenstelling college van burgemeester en wethouders per 29 februari 2012 De heer A.A.J. Baars, burgemeester (voorzitter) Portefeuille: politie, brandweer, communicatie & promotie, beleidscoördinatie, algemene en bestuurlijke zaken, representatie en relatiebeheer, nutsbedrijven, toezicht en handhaving (met betrekking tot alle portefeuilles), openbare orde en veiligheid, dienstverlening, algemeen bestuur van de VNOG, bestuur Stichting Collectieve Beveiliging Ermelo.
De heer mr. J. van den Bosch (wethouder CDA) loco-burgemeester Portefeuille: ruimtelijke ordening, volkshuisvesting (inclusief projecten wonen, zorg en welzijn), grondexploitatie en grondzaken, stads- en dorpsvernieuwing, monumentenbeleid, centrumontwikkeling (exclusief parkeren), vergunningverlening bouwen, wonen en milieu (WABO integraal), dagelijks bestuur RNV.
De heer A. Nederveen (wethouder ChristenUnie) Portefeuille: financiën, belastingen, personeel en organisatie, bezuinigingen, duurzaamheid en milieubeleid, recreatie en toerisme, verblijfsrecreatie, asielbeleid, ICT, inkoopbeleid, RUD, ReVu, klankbordgroep reconstructie Veluwe, Natuur- en Recreatieschap Veluwerandmeren.
REKENING 2011
11
Gemeente Ermelo
Mevrouw M.J.E. Verhagen (wethouder VVD) Portefeuille: openbare werken, waterbeleid, verkeer en vervoer, economische zaken, arbeidsmarktbeleid, sport, breedtesport, mediabeleid, landschapsbeleidsplan, deregulering, Care Valley, Regiocontract.
De heer A.L. Klappe (wethouder Progressief Ermelo) Portefeuille: gezondheidszorg, EOZ, sociaal-cultureel werk, maatschappelijke doelgroepen, sociale zorg, wijkgericht werken, burgerparticipatie, mantelzorg en vrijwilligerswerk, ontwikkelingssamenwerking, jeugd en onderwijs, kunst en cultuur, SDV.
De heer A.M. Weststrate Gemeentesecretaris / Algemeen directeur
REKENING 2011
12
Gemeente Ermelo
3. JAARVERSLAG 2011
REKENING 2011
13
Gemeente Ermelo
3.1
Programmaverantwoording
3.1.1
Programmastructuur
In het BBV 2004 is bepaald dat gemeenten met programma's moeten werken in de begroting en rekening. Gemeenten zijn verder vrij in de programmastructuur. De huidige programmastructuur van Ermelo is, op voorstel van de auditcommissie, in december 2010 door de raad vastgesteld voor de raadsperiode 2010-2014. De programmastructuur ziet er als volgt uit: Programma Verkeer, Vervoer en Groen. Programma Ruimtelijke Ontwikkeling, Economische Zaken en Toerisme & Recreatie. Programma Milieuzorg. Programma Jeugd en Onderwijs. Programma Welzijn, Sport en Cultuur. Programma Maatschappelijke Zorg. Programma Openbaar Bestuur en Dienstverlening. Programma Openbare Orde en Veiligheid. Overzicht Algemene Dekkingsmiddelen.
REKENING 2011
14
Gemeente Ermelo
3.1.2
Inleiding
Voor de programmaverantwoording is een format (programmaformulier) vervaardigd. Dit sluit aan bij het format uit de Programmabegroting 2011-2014. In het format zijn de volgende blokken opgenomen: A. Algemene informatie. In dit blok zijn opgenomen de ontwikkelingen en trends, een opsomming van het vastgestelde beleid (welke beleidsnota's liggen ten grondslag aan het programma), de producten die onder het programma hangen, de verantwoordelijke portefeuillehouder en de betrokken gemeentelijke afdeling. Deze onderdelen zijn in deze Rekening 2011 gebaseerd op de meest actuele stand. B. Doelstellingen en prestaties. In dit blok is allereerst de algemene programmadoelstelling, zoals verwoord in de Programmabegroting 2012-2015, opgenomen. In een korte definitie wordt verwoord wat de raad wil bereiken met het desbetreffende programma. Ten tweede zijn opgenomen de te leveren prestaties 2011, zoals door de raad verwoord in de Programmabegroting 2011-2014. Per punt is aangegeven welke prestaties daadwerkelijk in 2011 zijn geleverd. Bij afwijkingen ten opzichte van de begroting is, waar mogelijk, de oorzaak aangegeven. C. Indicatoren. Opgenomen is het meest actuele overzicht van effect- en prestatie-indicatoren, zoals door de raad op 6 december 2010, op voorstel van de auditcommissie, is vastgesteld. Nieuw is dat de werkelijke waarden 2011 zijn ingevuld. Deze werkelijke waarden komen voornamelijk uit www.waarstaatjegemeente.nl. Hiermee wordt de trend over de jaren nog duidelijker. Tevens kan deze werkelijke waarde worden afgezet tegen het begrotingscijfer 2011. Dit begrotingscijfer kan zijn een streefcijfer, een verwachtingscijfer of een ambitiecijfer. D. Wat heeft het gekost. In dit blok wordt allereerst aangegeven wat de budgettaire uitkomst van de exploitatie is. Opgenomen zijn de lasten en baten 2011 van het desbetreffende programma, uitgesplitst naar primitieve Begroting 2011, Begrotingswijzigingen 2011, Begroting na wijziging 2011, Rekening 2011 en saldo Rekening 2011 / Begroting 2011. Tevens zijn, ter vergelijk, de cijfers van de Rekening 2010 opgenomen. De verschillen tussen de Rekening 2011 en de Rekening 2010 worden niet nader toegelicht. In de wetgeving (BBV 2004) wordt dit niet vereist. Vervolgens is een tabel opgenomen met de cijfermatige analyse van het saldo tussen de Rekening 2011 en de Begroting 2011 na wijziging. Immers alle begrotingswijzigingen 2011 zijn in de loop van 2011 door de raad geautoriseerd. Bij deze cijfermatige analyse wordt gewerkt conform de Regeling Budget- en kredietbeheer gemeente Ermelo. Dit houdt in dat minimaal die budgetafwijkingen toegelicht moeten worden die 3% of meer afwijken ten opzichte van de op productniveau vastgestelde budgetten, met een minimum van € 5.000,00. Ten slotte is opgenomen een overzicht van alle investeringen 2011. Hierbij wordt aangegeven welk krediet door de raad beschikbaar is gesteld, wat er daadwerkelijk verantwoord is in 2011 en of het krediet wordt afgesloten of doorloopt naar 2012 of later. Tevens wordt bij het doorlopen van een krediet naar een later jaar aangegeven welk kredietbedrag moet doorlopen. E. Overige bestuurlijk relevante toelichtingen. In dit blok worden rapportages opgenomen die niet onder de te leveren prestaties 2011 vallen, maar die het college van burgemeester en wethouders wel aan de raad wil melden in deze Rekening 2011.
REKENING 2011
15
Gemeente Ermelo
3.1.3
Programma VERKEER, VERVOER EN GROEN
3.1.3.1
Algemene informatie
3.1.3.1.1
Ontwikkelingen en trends
Duurzaam veilig Rijk en gemeenten hebben een convenant gesloten waaraan de inrichting van de verkeersinfrastructuur moet voldoen met het oog op vergroting van de verkeersveiligheid. Dit betekent het beïnvloeden van zowel de veilige weg als het veilig gedrag van de weggebruiker. In het kader van de bezuinigingen zal door de gemeente minder worden besteed aan het onderdeel verkeerseducatie. Ontwikkelingen GVVP In het evaluatierapport worden aanbevelingen gedaan die bij de bijstelling worden behandeld. De voornaamste zijn: - het opwaarderen van een aantal wegen; - het fietsgebruik en de verkeersveiligheid van de fietser verder vergroten; - aan het thema leefbaarheid wordt aandacht besteed . Infrastructuur Het CROW heeft kwaliteitsnormen ontwikkeld die mede als leidraad dienen ten behoeve van de Ermelose normering voor beheer en onderhoud van de verkeersinfrastructuur. Een handboek inrichting openbare ruimte is in ontwikkeling. Het normenboek vanuit de toegankelijkheidsgedachte is gereed en maakt hier onderdeel vanuit.. Provincie, regio en gemeenten zetten steeds meer in op het programma voor de fiets, waarbij een bovenlokaal netwerk de fietsontsluiting vormt voor bewoonde gebieden. Daarbij wordt het gebruik van openbaar vervoer en fiets gestimuleerd. Wegennetwerken spelen een steeds belangrijker rol in een vlotte doorstroming van het verkeer. Naast het oplossen van infrastructurele knelpunten wordt steeds meer aandacht besteed aan het afstemmen van wegonderhoud door goed wegmanagement. Zeer belangrijke regionale en lokale wegennetontwikkelingen zijn: ▪ ▪
De tweede ontsluiting van bedrijventerrein Veldzicht-Noord (Meeboerserf) op de Groene Zoomweg. Deze ontsluiting zal in belangrijke mate de Harderwijkerweg ontlasten. Het gezamenlijke onderzoek van Ermelo en Putten naar de mogelijkheden tot verbetering van doorstroming en ontlasting van het verkeer en leefbaarheid in het westelijk buitengebied.
De NS is bezig met de voorbereiding van het project "Verder via Veluwe". Dit gaat betekenen dat op het traject Amersfoort-Harderwijk de dienstregeling een hogere frequentie zal krijgen. Er zal tezamen met ProRail een onderzoek worden gedaan naar de kansen en mogelijkheden van een ondertunneling. Parkeren in centrum Op dit moment worden plannen voorbereid voor uitbreiding van parkeerplaatsen op maaiveldniveau. Hierbij zijn in beeld de locaties rondom het gemeentehuis (marktplein en Chevallierlaan) en de hoek D. Staalweg/ Kerkelijk Centrum / Groeneweg. Stationsomgeving Door de Provincie zijn gelden beschikbaar gesteld voor aanpassingen aan het stationsplein. De ambitie is hier meer stallingmogelijkheden voor fietsen en auto”s aan te leggen terwijl ook de mogelijkheden voor het reguliere busvervoer voor het aandoen van het station hierin zullen worden betrokken. Naar verwachting zal in 2016 Ermelo worden aangesloten op Randstadrail (kwartiersdienst per spoor naar Utrecht) waardoor meer mensen van het openbaar vervoer gebruik zullen gaan maken. Dit vraagt om extra faciliteiten Blijvende aandacht voor de kwaliteit van de openbare ruimte De openbare buitenruimte moet als leefomgeving op orde zijn en blijven, zowel fysiek als in sociaal opzicht (burgerparticipatie / wijkgericht werken). Aan het beheer en onderhoud van de voorzieningen in de openbare ruimte worden kwaliteitseisen gesteld (beeldkwaliteiten volgens CROW normen). Het bevorderen van integraliteit en de rol van de burger maakt er onderdeel vanuit evenals het wijkgericht werken.
REKENING 2011
16
Gemeente Ermelo
Begraafplaats Er is een toenemende vraag naar alternatieve vormen van begraven en rouwverwerking (begraven in een natuurlijke omgeving, bovengronds begraven, kindergraven e.d.). De Wet op de lijkbezorging is aangepast, waarbij onder andere sprake is van een wetswijziging rond het ruimen van graven. Dit aspect wordt meegenomen in de visie begraafplaats. Recreëren Fietsen en wandelen vragen als vrije tijdsbesteding een goed en gevarieerd netwerk aan fietspaden en wandelpaden (waaronder klompenpaden). Vanuit de provincie Gelderland wordt het ontwikkelen van dit netwerk gestimuleerd. In het LOP (LandschapsOntwikkelingsPlan) heeft dit de nodige aandacht gekregen. Entente Florale De deelname door Ermelo aan de landelijke competitie heeft geresulteerd in goud. Ermelo is een jaar lang de groenste gemeente van Nederland. Dit betekent dat wij ook meedoen aan de internationale competitie. Het gevolg is dat wij als gemeente medeorganisator zijn van een symposium dat in het najaar door onze gemeente wordt gehouden. Tenslotte mogen wij ons laten vertegenwoordigen tijdens de internationale prijsuitreiking op de Tuinbouwtentoonstelling Floriade 2012 in Venlo. Bij elkaar mooie gelegenheden om ons als gemeente te promoten op het gebied van groen, gezondheid en recreatie. Jeugd en spelen Om de jeugd meer in beweging te krijgen wordt er meer aandacht gevraagd voor jeugd en spelen. De actualisatie van het speelruimtebeleid en het Sportbeleid geven hier invulling aan. Trend is/wordt het natuurlijk spelen. Beheer natuur en landschap Met ingang van 1 januari 2012 is een nieuw subsidiestelsel voor het Natuur- en Landschapsbeheer in werking getreden. Dit heeft gevolgen voor de financiering van het beheer, agrarische natuur en landschapselementen.
REKENING 2011
17
Gemeente Ermelo
3.1.3.1.2 ▪ ▪ ▪ ▪ ▪ ▪ ▪ ▪ ▪ ▪ ▪ ▪ ▪ ▪ ▪ ▪ ▪ ▪ ▪ ▪ ▪ ▪ ▪ ▪ ▪ ▪ ▪ ▪
Gemeentelijk Verkeer- en VervoersPlan (GVVP) (2006); Parkeernota (2004); Notitie flitspalen (2003) (herzien in 2011); Ermelo Onbelemmerd en Zorgzaam / BTB; Wegenbeheersplan 2010-2014 (2010); Beleidsplan Openbare Verlichting 2011-2015 (2010); Rapport fietsparkeren (2006); Eindrapport Uitwerking Blauwe Zone (2006); Gemeentelijk Rijwielpadenplan (1992; herzien in 2003 en 2009); Notitie Gladheidsbestrijding (2002); Evaluatie Gladheidsbestrijding (2011) ; Overeenkomst met de gemeenten Zeewolde en Harderwijk inzake de instandhouding en exploitatie van het fiets- en voetveer FleGel (2011); De Ontwerp structuurvisie (2011); Notitie Vereenvoudiging kapvergunningenbeleid (2006); APV (2011); Notitie Historische bomen in Ermelo (2004); Lijst monumentale bomen - deel 1 (2006); Groenstructuurvisie gemeente Ermelo 2005-2015 (2004); Beleidsnota Begraafplaats (2001); Spelen in Ermelo - Speelruimteplan (2000) (er is een nieuw speelruimteplan in voorbereiding); LandschapOntwikkelingsPlan (2011); Subsidieregeling inheemse beplantingen gemeente Ermelo (2006); Lange termijnvisie bossen gemeente Ermelo 1994-2019 (1994); Beheersplan gemeentebossen Ermelo 2007-2017 (2008); Beheersplan Leemputten 2003-2008 (2003); Visie begraafplaats (Nog niet vastgesteld); Beheersplan heideterreinen (2011); Faunabeleidsnota (2009).
3.1.3.1.3 ▪ ▪ ▪ ▪ ▪
Portefeuillehouder
mevrouw M.J.E. Verhagen.
3.1.3.1.5 ▪ ▪
Het programma bestaat uit de producten
Verkeer en vervoer; Begraafplaats; Openbaar groen; Speelvoorzieningen; Bossen, heide en natuurterreinen.
3.1.3.1.4 ▪
Vastgesteld beleid voor dit programma
Afdeling
Openbare Werken; Welzijn.
REKENING 2011
18
Gemeente Ermelo
3.1.3.2
Doelstellingen en prestaties
3.1.3.2.1
Algemene programmadoelstelling
De gemeente Ermelo ontwikkelt en beheert een structuur van wegen, fiets- en voetpaden, groenvoorzieningen, bossen en natuurterreinen, waarbij een evenwicht aanwezig is tussen bereikbaarheid, verkeersveiligheid, leefomgeving, natuurwaarden en kosten. 3.1.3.2.2
Prestaties
Te leveren prestaties 2011
Geleverde prestaties 2011
Evalueren en herzien van het Gemeentelijk Verkeers- en VervoersPlan (GVVP) 2011-2015.
Het evaluatierapport heeft vertraging opgelopen doordat er extra opdrachten aan zijn toegevoegd. Pas hierna wordthet GVVP opgesteld. Bestuurlijke vaststelling is gepland in oktober 2012.
Evalueren van het geldende Gemeentelijk Verkeers- en VervoersPlan.
Realiseren van een parkeerterrein bij de sporthal Dindoa. Aanleggen van de fietspaden langs de Telgterweg en de Oude Telgterweg, evenals het ontbrekende vrijliggende fietspad in de omgeving van de rotonde Kolbaanweg/Julianaweg.
Aanleggen van de tweede ontsluitingsweg Veldzicht Noord (Meeboerserf). Vaststellen van een herzien gemeentelijk rijwielpadenplan 2011-2015, waarin opgenomen de fietspaden die zijn overgenomen van de Recreatie Gemeenschap Veluwe (RGV).
Aanleggen van een mindervalidenpad op de Ermelose Heide.
Haalbaarheidsonderzoek naar door de raad aangewezen parkeerlocaties.
Haalbaarheidsonderzoek naar de instelling en werking van een parkeerfonds.
Vaststellen van een investeringsprogramma voor het oplossen van de parkeerproblematiek.
Vaststellen van een beleidsnota parkeren, waarin expliciet aandacht voor het parkeren van auto’s en fietsen in het centrum.
Verdere uitbreiding aanleg Blauwe Zonegebieden.
Een voorstel doen waar in het centrum (overdekte) fietsvoorzieningen gerealiseerd kunnen worden. Opstellen van een nota waarin de samenwerking met Harderwijk en Putten op het gebied van openbaar vervoer uiteen wordt gezet. Deelname aan bijeenkomsten met betrekking tot de komst van Randstadspoor. Het in stand houden van het fiets- en voetveer FleGel.
REKENING 2011
Het evaluatierapport is gereed. Op 12 maart 2012 is het rapport besproken in de commissie Openbare Werken en Sport. de behandeling door de raad zal naar verwachting plaatsvinden op 29 maart 2012.
Het parkeerterrein is aangelegd. De financiële afwikkeling vindt begin 2012 plaats.
De fietspaden langs de Telgterweg en Oude Telgterweg zijn aangelegd. In 2012 worden nog afrondende werkzaamheden gedaan. Onder andere de beplantingen moeten nog worden aangelegd. Daarnaast dient de subsidie nog te worden afgewikkeld. Het fietspad Julianalaan/Kolbaanweg zal in 2012 worden aangelegd. Het bestemmingsplan is onherroepelijk. De realisatie is opgeschoven naar 2012 als gevolg van ingediende zienswijzen door omwonenden. Het bestemmingsplan is inmiddels onherroepelijk. Het gemeentelijk rijwielpadenplan zal worden opgenomen in het Gemeentelijk Verkeers- en VervoersPlan. Deze wordt bestuurlijk vastgesteld in 2012.
Er is besloten om te kijken of er alternatieve financieringsbronnen gevonden kunnen worden om het pad alsnog aan te leggen. Bij de provincie is dit aangekaart maar vanwege andere prioriteiten heeft dit niet tot resultaat geleid.
Er is een plan van aanpak gemaakt dat geïntegreerd wordt in de Centrumvisie. Hierin zullen ook de benodigde financiële middelen worden meegenomen. Daarnaast heeft er een onderzoek (MAAN) plaatsgevonden naar diverse parkeerlocaties in het centrum. Het haalbaarheidsonderzoek als zodanig heeft nog niet plaatsgevonden. In 2011 zijn alle voorbereidingen gedaan. In 2012 zal het haalbaarheidsonderzoek worden opgesteld en vastgesteld.
Pas nadat de haalbaarheidsonderzoeken hebben plaatsgevonden kan een investeringsprogramma worden opgesteld. Er komt geen nieuwe beleidsnota parkeren, maar naar aanleiding van de uitkomsten van het project (gebouwde) parkeervoorzieningen zal de huidige beleidsnota worden geactualiseerd. Dit wordt meegenomen in het Masterplan Centrumontwikkeling.
In 2011 is de markt ingericht als Blauwe Zonegebied. Daarnaast heeft in afwachting van de uitkomsten van de Centrumvisie en als gevolg van het ontheffingenbeleid geen verdere uitbreiding van de Blauwe Zonegebieden plaatsgevonden. Verdere actie volgt in 2012. Dit is niet uitgevoerd in 2011 in verband met de ontwikkeling van de Centrumvisie. Fietsparkeren wordt meegenomen in zowel stationsontwikkeling als centrumontwikkeling. De vervoerder is initiator van het verkennend onderzoek en het opstellen van de nota. Dit heeft in 2011 niet plaatsgevonden.
Dit is een uitvoeringszaak. Wij zijn ons zeer bewust van de urgentie en betrokken bij het proces. Diverse bijeenkomsten over de komst van Randstadspoor zijn bijgewoond. Zeewolde is namens drie gemeenten "trekker" van de exploitatie van het veer. Voor de exploitatie wordt een bijdrage uit het provinciaal verenfonds ontvangen.
19
Gemeente Ermelo
Te leveren prestaties 2011
Geleverde prestaties 2011
Uitvoeren van een haalbaarheidsstudie van één of meer ongelijkvloerse (fiets en/of auto) kruisingen met de spoorlijn.
Er zijn diverse overleggen met ProRail geweest en er is een afspraak gemaakt dat door ProRail een quick-scan zal worden gemaakt met betrekking tot de mogelijkheden voor (fiets) tunnels. Daarnaast is door Movaris een studie gedaan met betrekking tot de dichtligtijden van de spoorovergangen. Binnenkort zal een informatieavond worden gehouden met ProRail en andere betrokkenen.
Planmatig onderhoud uitvoeren van de openbare ruimte (grijs en groen), mede op basis van betrokkenheid van de wijkbewoners (wijkgericht werken, beleidsschouw en vastgestelde beeldkwaliteit). Opstellen van een planmatig uitvoeringsprogramma van het LandschapsOntwikkelingsPlan (LOP). Vaststellen van het Speelruimteplan. Vaststellen van een herziene nota Begraafplaats. Ombuigings- en bezuinigingstaakstellingen 2011 – 2015 realiseren:.
REKENING 2011
Het planmatig onderhoud in de vorm van omgevingsbeheer is met 2x1 jaar verlengd (tot 1 maart 2013). Het wijkgericht werken is met een lagere intensiteit voortgezet in afwachting van de besluiten over wijkgericht werken “nieuwe stijl” (maart 2012).
Het uitvoeringsprogramma maakt onderdeel uit van het inmiddels opgestelde en vastgestelde LOP. In tweejaarlijkse (werk)plannen wordt dit verder ingevuld, in samenspraak met de gemeente Putten. Vaststelling Speelruimteplan in voorjaar 2012 (visie). Realisering en instandhouden (beheer en onderhoud) volgen daarna. Herstart behandeling visie Begraafplaats door raad is voorzien in 2012, na afwikkeling lopend onderzoek.
Elders in deze jaarrekening treft u een volledig overzicht aan van de stand van zaken met betrekking tot de bezuinigingstaakstellingen 2011-2015.
20
Gemeente Ermelo
3.1.3.3
Indicatoren
3.1.3.3.1
Effectindicatoren
Omschrijving
Tevredenheid burgers over verkeersveiligheid gemeente
Rek. 2008
Rek. 2009
Rek. 2010
Rek. 2011
Begr. 2011
Begr. 2012
6,6
7,2
7,1
7,3
6,1
7,1
6,1
Tevredenheid burgers over onderhoud wegen en fietspaden Tevredenheid burgers over straatverlichting in de wijk (nieuw met ingang van Rekening 2009)
Tevredenheid burgers over parkeermogelijkheden in de gemeente Tevredenheid burgers over openbaar vervoer gemeente Tevredenheid burgers over openbaar groen
Tevredenheid burgers over speelmogelijkheden in de wijk
7,5
6,5 7,6
6,5 7,6
6,5 7,6
7,5
7,3
7,4
6,6
7,3
35
39
24
***
<40
<40
6,7
6,5
6,2
6,7
6,5
6,4
6,7
7,2
7,1
7,2
6,8
7,1
7,2
6,5
Tevredenheid burgers over schoonhouden buurt (Nieuwe indicator met ingang van Rekening 2009)
7,6
6,4
7,1 6,1
Aantal verkeersslachtoffers in gemeente
6,4
6,8
6,7
6,6 7,0 6,5
6,6 7,0 6,5
***) Deze gegevens zijn pas in najaar 2012 beschikbaar. 3.1.3.3.2
Prestatie-indicatoren
Omschrijving
Aantal gevaarlijke kruispunten / wegvakken
Rek. 2008
Rek. 2009
Rek. 2010
Rek. 2011
Begr. 2011
Begr. 2012
3
4
4
4
4
4
11
Aantal wijken ingericht als 30 km zone
Aantal gebieden in buitengebied ingericht als 60 km zone (er zijn maar 2 gebieden: oost en west)
1
Aantal geregistreerde klachten over onderhoud wegen, fietspaden en voetpaden Aantal autoparkeerplaatsen in het centrumgebied Aantal fietsparkeerplaatsen in het centrumgebied
Aantal illegale stortingen waartegen opgetreden is
2
6 2
236
< 200
<200
3.977
3.977
3.977
3.977
4.100
4.003
27
32
54
47
20
35
50
Aantal verstrekte subsidies landschapsverbetering
2
6
241
51
Aantal hectaren onderhoudsintensief groen
2
6
221
108
Aantal hectaren onderhoudsextensief groen
2
10
294
615
Aantal illegale kap waartegen opgetreden is
11
6
615
615
83
127
49
48
52
10
54
9
615 87 54 51 *) 3
650 75 52 50 5
650 85 55 47 5
*) De toename in 2011 is veroorzaakt door areaaluitbreidingen, zoals Parc Viventra (geurtuin), Veldzicht-Noord fase 3 en uitbreidingen in de kom.
REKENING 2011
21
Gemeente Ermelo
3.1.3.4
Wat heeft het gekost
3.1.3.4.1
Budgettaire uitkomst exploitatie
Budgettaire uitkomst exploitatie (bedragen x € 1.000,00) saldo 2010
lasten 2011
baten 2011
saldo 2011
Primitieve begroting Begrotingswijzigingen Begroting na wijziging
7.611 -1.104 6.507
7.812 2.048 9.860
-766 -58 -824
7.046 1.990 9.036
Saldo rekening en begroting
-275 V
-326 V
-41 V
-367 V
Rekening
6.232
9.534
-865
8.669
Cijfermatige analyse saldo Rekening 2011 ten opzichte van Begroting 2011 (bedragen x € 1.000,00) saldo 2011 a.
Doorbelasting kostenplaatsen
c.
Rekeningsaldobestemmende posten 2011 (overlopende budgetten): ▪ Eenmalige kapitaallasten fietspad Telgterweg ▪ Eenmalige kapitaallasten parkeervoorziening De Bree ▪ Maatregelen voor verkeersveiligheid Strokel/Korhoenlaan/Ganzenveld ▪ Klompenpaden ▪ Onderhoud recreatieve fietspaden ▪ Aankleding rotondes Veldzicht en Bonaparte (Fazantlaan) ▪ Landschapsbeleidplan ▪ LandschapsOntwikkelingsPlan (inkomsten) ▪ Opstellen speelruimteplan ▪ Structurele vervanging speelplaatsen
b.
d.
e. f. g.
h. i. j.
k. l.
-6 V
Kapitaallasten
Groen en bermonderhoud In de begroting zit een bedrag van € 10 opgenomen voor het onderhoud van de bermen van de Harderwijkerweg (provinciaal deel). De oplevering van het groen door de provincie heeft echter niet plaatsgevonden omdat het nog steeds niet aan de afspraken voldoet.
o.
-200 V -52 V -33 V -17 V -40 V -25 V -19 V 16 N -20 V -21 V - 13 V
Gladheidsbestrijding Er is veel zout gekocht om de voorraad weer op peil te brengen. Voor de inkoop is een regionaal contract gesloten. Daarnaast zijn zoutkorrels aangeschaft voor de zorginstellingen.
15 N
Regulier onderhoud Groen In 2011 is het groen aan de Eksterstraat heringericht in verband met het optoppen van de woningen door Uwoon. Daarnaast is het groen vanuit het project Groot Horloo heringericht omdat het niet goed was aangelegd. Tevens is in verband met het gunstige weer in november/december extra inboet (aanplant) gepleegd aan de Hof van Chevallier.
20 N
Voorbereiding en advies In het kader van de Entente Florale is een drietal rotondes ingericht.
15 N
Verkeersborden Dit jaar zijn extra waarschuwingsborden voor de blauwalg gemaakt. Daarnaast zijn er veel klappalen aangereden die vervangen moesten worden en waarvan de dader onbekend is.
5N
Omgevingsbeheer Groen Vanuit het bestek zijn, in opdracht, extra werkzaamheden verricht om de wijken op het juiste kwaliteitsniveau te brengen.
11 N
Kapvergunningen Er is dit jaar extra ingehuurd voor het beoordelen van aangevraagde kapvergunningen, onder andere voor Taweb en Het Trefpunt. Dit betrof aanvragen voor de kap van veel bomen en dus veel werk. De leges echter worden geheven per aanvraag en niet per boom.
7N
Onderhoud speelvoorzieningen. Uit de inspecties is gebleken dat een groot aantal ondergronden niet meer voldeed. Hiertoe zijn veel ondergronden aangepast.
Hogere opbrengst hout In het boscomplex Ruigeveld is in 2011 de dunningsachterstand weggewerkt. Bovendien waren de houtprijzen erg goed. Dit bij elkaar genomen heeft geleid tot een hogere opbrengst.
m. Houtdorper en Speulderveld Heide In de afgelopen jaren zijn er achterstanden ontstaan op het onderhoud van de heidevelden. Daarnaast is er eindelijk toestemming gekomen van de Provincie, om de heide van de bomen te ontdoen zonder herplantverplichting/boscompensatie. Toen de toestemming kwam, is besloten om direct de achterstand in te lopen. Dit heeft positieve gevolgen gehad voor de opbrengst houtverkopen. Zie hierboven bij punt l. n.
0
Recreatievoorzieningen In 2011 zijn, na klachten vanuit de hippische sport, de ruiter- en menpaarden hersteld. Overige verschillen, per saldo
-21 V 18 N
13 N
-25 V
Totaal saldo 2011
REKENING 2011
5N
-367 V
22
Gemeente Ermelo
3.1.3.4.2
Investeringen 2011
Investeringen 2011 (bedragen x € 1.000,00) Begroting 2011 Herinrichting Harderwijkerweg / Putterweg
91
Herinrichting 30 km zones: ▪ uitgaven ▪ inkomsten
207 -34
Herinrichting 60 km zones
119
Uitbreiding parkeervoorziening De Bree Aanleg zuidelijk deel 2e Verbindingsweg Aanleg fietspad Telgterweg: ▪ uitgaven ▪ inkomsten
Aanleg fietspad Oude Telgterweg: ▪ uitgaven ▪ inkomsten
50
26 naar 2012
0
172
Vervanging abri's (MOP)
137
Vervanging lichtmasten
42
Afwikkeling aanleg Kolbaanweg
92
Aanleg rotonde Oude Telgterweg / Hamburgerweg
29
Aanleg parkeerterrein Kerkelijk Centrum
177 naar 2012 -28 naar 2012
698 naar 2012
573 -95
Aanleg parkeerterrein Watervalweg
87 naar 2012
750
807 -125
Aanleg fietspaden Julianalaan / Kolbaanweg
Rekening 2011 Toelichting
1
606 naar 2012 0 naar 2012
201 -125
597 naar 2012 -60 naar 2012 1 naar 2012
192 naar 2012 136 naar 2012 43 afsluiten 36 afsluiten
10 naar 2012 1 naar 2012
14 afsluiten
Dimapparatuur openbare verlichting
19
19 afsluiten
Aanleg 30 km zone omgeving Parc Viventra
10
10 afsluiten
Verbetering en optimalisering openbare verlichting
20
Aanpassing Korhoenlaan / Ganzenveld
Totaal investeringen 2011
3.1.3.5
67
2.954
52
-17
14 8
30 -6
136 naar 2012
Vervanging armaturen openbare verlichting Verbetering NPR openbare verlichting
Door te schuiven kredietbedrag 4
9 afsluiten
19 afsluiten 5 naar 2012
2.734
24
-26 -35 0
-20 1
19 0
62
164
Overige bestuurlijk relevante toelichtingen
N.v.t.
REKENING 2011
23
Gemeente Ermelo
3.1.4
Programma RUIMTELIJKE ONTWIKKELING, ECONOMISCHE ZAKEN EN TOERISME & RECREATIE
3.1.4.1
Algemene informatie
3.1.4.1.1
Ontwikkelingen en trends
Ruimtelijke Ordening Van rijkswege komen er steeds meer tekenen die duiden op de wens van het Rijk om de Ruimtelijke Ordening meer over te laten aan provincies en gemeenten. De laatste structuurvisie van Minister Schultz, de StructuurVisie Infrastructuur en Ruimte (SVIR) ligt in die lijn: minder centraal regelen en meer vrijheid voor de regio. Net als het Rijk concentreert ook de provincie zich steeds meer op de provinciale belangen binnen de ruimtelijke ordening. De Provinciale Verordening die in de plaats is gekomen van het Streekplan, is hier een voorbeeld van. Hierdoor ontstaat meer ruimte, maar ook noodzaak voor regio’s en gemeenten om een eigen ruimtelijk beleid te ontwikkelen en uit te voeren. Structuurvisie Ermelo 2025 Ermelo heeft op 1 maart 2012 een nieuwe Structuurvisie Ermelo 2025 vastgesteld, waarin de ambitie van Ermelo is bepaald. Aan deze structuurvisie wordt een uitvoeringsprogramma gekoppeld, op basis waarvan de verschillende beleidsvoornemens worden geconcretiseerd. Op basis van de kaders uit de structuurvisie zullen in 2012 sectorale uitwerkingen worden gemaakt voor het economisch beleid en het toeristisch-recreatieve beleid. Tevens worden plannen gemaakt voor het centrum. Hiervoor is eerder al een proces gestart dat draagvlak voor te nemen maatregelen genereert. De uitdaging waarvoor het winkelcentrum zich gesteld ziet is groot. De landelijke trends die het functioneren van centra onder druk zetten, gaan niet aan Ermelo voorbij (denk aan internetwinkelen, maar ook aan het overaanbod aan verkoopvloeroppervlakte). Tevens blijkt uit onderzoek dat de koopkrachtafvloeiing (dit geeft de mate weer waarin de inwoners van een bepaald gebied hun bestedingen doen bij winkels buiten dat gebied) voor Ermelo onrustbarend is. Gebleken is dat eigen inwoners meer dan gemiddeld hun inkopen in winkelcentra buiten de gemeente Ermelo doen. Ermelo verliest de slag om de klant, tenzij er een krachtig en samenhangend beleid gevoerd wordt, dat gedragen wordt door de betrokken ondernemers en bewoners. In potentie zijn er goede kansen en mogelijkheden. Het komt erop aan deze ook daadwerkelijk te benutten. Regionaal Programma Bedrijventerreinen De samenwerkende gemeenten in de Regio Noord Veluwe hebben op verzoek van de provincie Gelderland een Regionaal Programma Bedrijventerreinen opgesteld. In dit RPB maken de regiogemeenten afspraken over planning en programmering van bedrijvenlocaties. Voor Ermelo betekenen deze afspraken dat Veldzicht Noord fase 4 kan worden doorontwikkeld, maar dat Het Tonselse Veld en De Driehoek niet langer in beeld zijn als bedrijventerrein. Ook worden in het RPB afspraken gemaakt over de kwaliteit van bedrijventerreinen. In Ermelo zullen deze betrokken worden bij de revitalisering van Veldzicht. Functieverandering binnen de agrarische sector De trend dat agrariërs stoppen met de bedrijfsvoering zet zich duidelijk voort. De vraag naar functieverandering neemt daarmee toe. In veel gevallen is het niet mogelijk en wenselijk om op de plaats waar de bedrijfsbeëindiging plaatsvindt de functieverandering toe te passen. Nieuwe middelen, bijvoorbeeld het instellen van een bouwrechtendepot, bieden wellicht een oplossing. Functieverandering speelt zich hierdoor minder nadrukkelijk op perceelsniveau af, maar wordt meer een gebiedsproces. Daarbij speelt als gevolg van een voorspelde dalende vraag naar woningen nadrukkelijker de vraag waar woningbouw kan plaatsvinden: in verstedelijkt gebied of daarbuiten. De rol van de gemeente wordt daardoor belangrijker. Het aantal aanvragen in Ermelo stijgt. Dit kan gevolgen hebben voor het KWP. Het is noodzakelijk ons te bezinnen op de vraag hoe wij in de toekomst aan het beleid inzake functieverandering invulling willen geven. Woningbouw/-markt De invloed van de zorgwekkende situatie op de woningmarkt is duidelijk merkbaar in de realisatie en voortgang van de woningbouwprojecten. Bestaande woningen in het midden en dure segment worden nauwelijks nog verkocht. Ook appartementen, zelfs in de goedkope prijsklasse, worden slechts mondjesmaat afgezet. De steeds strakkere regels die voor hypotheekverstrekking door de banken worden gesteld en het vertrouwen van de consument spelen hierbij een grote rol. De aankoop van een bestaande of nieuwbouwwoning blijkt voor steeds meer consumenten niet meer haalbaar. Financiële steunmaatregelen zoals de starterslening proberen een bijdrage te leveren om de koop van een eerste woning mogelijk te maken. Corporaties krijgen door een rigoureuze aanpak van de regering en de financieel economische crisis steeds meer problemen met het bouwen en beheren van woonruimte. Mede hierdoor leggen woningcorporaties
REKENING 2011
24
Gemeente Ermelo
woningbouwplannen tegenwoordig onder de financiële meetlat van hun begroting en moeten vaker concluderen dat er geen middelen zijn om een project te financieren of aan onrendabele investeringen bij te dragen. Ook demografische ontwikkelingen hebben invloed op de situatie van de Ermelose woningmarkt. De voorspelde dalende vraag naar woningen en het daarmee samenhangend proces van krimp blijft de gemeenten bezig houden. Blijkens gegevens van het Planbureau voor de Leefomgeving (http://www.pbl.nl/publicaties/2011/Demografische-groeien-krimp-in-Nederland) wordt krimp van de bevolking de eerstkomende jaren vooral aan de randen van Nederland verwacht. Voor de meer centraal gelegen regio’s voorspelt het Planbureau nog enige groei. In Ermelo wordt tot 2040 een zeer bescheiden groei tot 5% voorzien. Hoewel de verkoop van woningen in het duurdere segment als gevolg van de ontwikkelingen in de woningmarkt vrijwel is ingestort, moeten er voor onder meer de starters en senioren toch mogelijkheden zijn om te voorzien in hun huisvesting. Het realiseren van betaalbare grondgebonden woonruimte in Ermelo is de route om deze woningzoekenden ondanks de huidige marktsituatie toch te bedienen. In 2013 zal het provinciale en regionale woningbouwbeleid, mede in het licht van de recente ontwikkelingen, geëvalueerd en zo nodig bijgesteld worden. Wet ruimtelijke ordening De Wet ruimtelijke ordening verplicht gemeenten om voor 1 juli 2013 hun bestemmingsplannen actueel (dat wil zeggen niet ouder dan 10 jaar) te hebben. Het na die datum hebben van verouderde bestemmingsplannen komt te staan op een verbod om in dat gebied nog leges voor planologische procedures en (omgevings)vergunningen te heffen. Alleen al om die redenen is actualisatie van een aantal plannen een speerpunt. Bovendien zijn verouderde bestemmingsplannen vaak aanleiding tot vrijstellings- en ontheffingsprocedures, wat inefficiënt en voor de burger kostenverhogend werkt. Wabo De Wabo (Wet algemene bepalingen omgevingsrecht) en het Stelsel van Basisregistraties is verder geïmplementeerd. Intussen wordt op rijksniveau gewerkt aan de nieuwe wet omgevingsrecht. Deze wet beoogt een verdere integratie van beleidsvelden, mede met het oogmerk het voor de burger en het bedrijfsleven eenvoudiger en transparanter te maken. Naar verwachting zal de eerste fase van deze nieuwe wet in 2013 in werking treden. Groei en krimp Het provinciaal beleid "groei en krimp" is nog steeds de meest bepalende ontwikkeling voor de recreatiesector op dit moment. Het beleid wordt verankerd in bestemmingsplannen voor het Veluwedeel van de gemeente. Het beleid biedt voor een beperkt aantal bedrijven mogelijkheden voor een kwaliteitsverbetering in de recreatiesector op de Veluwe. Het leeuwendeel van de bedrijven moet de kwaliteitsverbetering en differentiatie van aanbod binnen de grenzen van de bestaande (bestemmings)plannen realiseren. Het door een Ermelo’s recreatiebedrijf bij de provincie Gelderland ingediende groeiplan voor de groeitender 2011 is niet gehonoreerd.
REKENING 2011
25
Gemeente Ermelo
3.1.4.1.2 ▪ ▪ ▪ ▪ ▪ ▪ ▪ ▪ ▪ ▪ ▪ ▪ ▪ ▪ ▪ ▪ ▪ ▪ ▪ ▪ ▪
Nota Grondbeleid (1990) (deze handelt uitsluitend over het beheer van gemeentegrond binnen de Algemene Dienst); Cultuurhistorische analyse buitengebied (1996); Notitie Permanente bewoning recreatiewoningen (1996); Beeldkwaliteitsplan 't Weitje (1997); Structuurvisie Ermelo 2015 beperkte bijstelling 2009 (2009); Structuurvisie Ermelo 2025 (2012); Toeristisch-recreatief beleidsplan (2000); Beeldkwaliteitsplan Stationsstraat (2001); Sociaal economisch beleidsplan (2002); Detailhandelsvisie (2004); Welstandsnota, herziening 2007 (2007); Woonvisie (2008); Verordening Starterslening Ermelo (2010); Handhavingsbeleid en handhavingsuitvoeringsprogramma (jaarlijkse update); Kwalitatief WoonProgramma 2010-2019 (KWP-3) (2010); Aanvullende welstandscriteria Het Trefpunt (2010); Beleidsregels artikel 2.12, eerste lid, onder a, onder 2o Wabo (2010); Nota Grondbeleid (2010) (deze heeft betrekking op de activiteiten die in de begroting en jaarrekening van de gemeente onder de noemer grondexploitatie vallen); Nota Uitgangspunten grondprijsbepaling (2010); LandschapsOntwikkelingsPlan (2011); Notitie R.O. instrumenten 2011 (2011).
3.1.4.1.3 ▪ ▪ ▪ ▪ ▪ ▪ ▪
Portefeuillehouder
De heer mr. J. van den Bosch; De heer A. Nederveen; De heer A.A.J. Baars; Mevrouw M.J.E. Verhagen.
3.1.4.1.5 ▪ ▪
Het programma bestaat uit de producten
Ruimtelijke ordening; Bouwen; Wonen; Grondzaken; Grondexploitatie; Toerisme en recreatie; Economische zaken.
3.1.4.1.4 ▪ ▪ ▪ ▪
Vastgesteld beleid voor dit programma
Afdeling
Ruimtelijke Ontwikkeling; Veiligheid, Vergunningen en Handhaving.
REKENING 2011
26
Gemeente Ermelo
3.1.4.2
Doelstellingen en prestaties
3.1.4.2.1
Algemene programmadoelstelling
De gemeente Ermelo streeft naar realisatie en behoud van een vitale dorpsgemeenschap in een groene woonomgeving, zowel in de kernen als in het buitengebied, en schept condities voor een gevarieerd aanbod in wonen, onderwijs, zorg, werken en recreëren. Ermelo streeft naar een klimaat dat bedrijven en instellingen mogelijkheden biedt voor continuïteit binnen de gemeentegrenzen. De gemeente Ermelo versterkt haar positie als toeristenplaats voor verblijf- en dagrecreatie. 3.1.4.2.2
Prestaties
Te leveren prestaties 2011
Geleverde prestaties 2011
Ter visie leggen van de ontwerp-Structuurvisie 2011-2025, waarvan onder andere onderdeel uitmaakt: ▪ de structuurvisie centrumontwikkeling; ▪ de parkeerinfrastructuur in het centrum, gebaseerd op de door de raad vast te stellen notitie Parkeerbeleid; ▪ de ruimtelijke aspecten verbonden aan de door de raad vast te stellen notitie Toeristisch en recreatief beleid.
De ontwerp Structuurvisie Ermelo 2025 is in november ter visie gelegd. De vaststelling van de structuurvisie heeft plaatsgevonden op 1 maart 2012. De notitie Toeristisch en recreatief beleid volgt na vaststelling van de Structuurvisie Ermelo 2025 en zal in 2012 worden aangeboden aan de raad.
Vaststellen bestemmingsplan en faciliteren start bouw Woonzorgcomplex West.
Door snel veranderende regels, bezuinigingen en nieuwe inzichten in de ouderenhuisvesting, vindt nieuwe oriëntatie plaats op de wijze waarop ouderenhuisvesting in Ermelo gestalte moet krijgen. Door het uitblijven van zorgplekken voor dit project, moet een nieuwe opzet gekozen worden. Dit wordt gedaan in goed overleg met alle betrokken partijen. Een notitie hierover wordt in mei 2012 aan de raad voorgelegd.
Regisseren en begeleiden van woningbouwprojecten, die bijdragen aan de volkshuisvestelijke opdracht, waarbij prioriteit wordt gegeven aan de projecten: De Verbinding, Het Trefpunt en Taweb (inclusief bestemmingsplan).
Vaststellen bestemmingsplan en faciliteren van de start bouw Woonzorgcomplex Oost.
Prestatieafspraken maken met Uwoon, onder meer over de wijze waarop "scheefwonen" kan worden aangepakt.
Onderzoek doen naar de rol en mogelijkheden tot beperking van de welstandstoetsing door de welstandscommissie in het kader van deregulering. Na vaststelling van de Structuurvisie wordt een prioritering opgesteld en vastgesteld voor de projecten en locatiegebonden bestemmingsplannen Kerkdennen, De Driehoek, De Driesprong, Kerklaan, Postlaantje, De Enk, Veldzicht Noord fase 4, Van der Vlis en Taxi Bakker.
Voortgang ter visie leggen ontwerpbestemmingsplan 's Heeren Loo.
Voortgang ter visie leggen ontwerpbestemmingsplan Veldwijk.
Vaststellen bestemmingsplan Taweb.
REKENING 2011
Dit is conform uitgevoerd.
De sloop van de bestaande bebouwing is in december 2011 gestart. Het schorsingsverzoek van de omgevingsvergunning is door de rechtbank afgewezen. De bouw is inmiddels gestart.
In afwachting van de uitkomsten van het landelijke woningbehoefteonderzoek WoON 2012, waar Ermelo aan meedoet, zijn deze afspraken met Uwoon nog niet gemaakt. Op basis van de publicaties in het 4e kwartaal 2012 zullen begin 2013 prestatieafspraken met de woningcorporatie in gang worden gezet. In 2011 is een notitie geschreven met als doel het welstandsbeleid opnieuw te bepalen. Deze notitie is besproken in de commissie Ruimte. Medio 2012 wordt duidelijk op welke wijze de welstandstoetsing zal plaatsvinden en in hoeverre deze beperkt zal worden. In 2011 is voortvarend gewerkt aan de totstandkoming van de Structuurvisie Ermelo 2025. De vaststelling van deze structuurvisie heeft op 1 maart 2012 plaatsgevonden, waarna de prioritering zal worden opgemaakt.
De gesprekken met de grondeigenaar zijn nog gaande via een externe projectgroep. In plaats van nu snel onder tijdsdruk een voorontwerp af te ronden, steken wij extra tijd in de dialoog met de instelling. Omdat op deze wijze de inspraak informeel al plaatsvindt, zal in de raad van oktober 2012 een ontwerpbestemmingsplan worden aangeboden met daarbij een terugkoppeling van de gesprekken met de instelling en een reactie van de burgerbewoners op het terrein. Ook met Veldwijk zal de inspraak informeel plaatsvinden via een externe projectgroep. Ook voor dit plan zal in de raad van oktober 2012 een ontwerpbestemmingsplan worden aangeboden met daarbij een terugkoppeling van de gesprekken met de instelling. Bestemmingsplan Taweb is onherroepelijk.
27
Gemeente Ermelo
Te leveren prestaties 2011
Geleverde prestaties 2011
Voortgang ter visie leggen voorontwerpbestemmingsplan Kom Ermelo.
De uitgangspunten voor dit bestemmingsplan zijn op 15 september 2011 vastgesteld. Op grond hiervan wordt het voorontwerpbestemmingsplan opgesteld en in mei 2012 in de raad behandeld en vervolgens ter visie gelegd.
Vaststellen ontwerp-gebiedsvisie Tonselse Veld (als onderdeel structuurvisie).
Vaststellen ontwerp-gebiedsvisie De Driehoek (als onderdeel structuurvisie).
Voortgang ter visie leggen ontwerpbestemmingsplan Veldzicht.
Voortgang ter visie leggen voorontwerpbestemmingsplan buitengebied 1e wijziging.
Voortgang afronding bedrijventerrein Veldzicht Noord, onder andere bestaande uit: vaststelling bestemmingsplan Groene Zoom ten behoeve van fietspad en start aanleg ontsluitingsweg Meeboerserf.
Nemen van een go/no-go besluit over Veldzicht-Noord 4e fase (tussen Middelerf en spoorlijn). Opstellen van een haalbaarheidsonderzoek revitalisering bedrijventerrein (oude gedeelte) Veldzicht (Veldzicht Zuid), in samenwerking met de ondernemers.
Opstellen van een geactualiseerd Sociaal Economisch Beleidsplan. Start inspraak van een nieuwe kadernota toerisme en recreatie, waarin aandacht voor de thema’s: ▪ ondernemerschap; ▪ vergroten aantrekkelijkheid Ermelo voor recreanten; ▪ economische spin-off; ▪ instrumenten voor de uitvoering. Ombuigings- en bezuinigingstaakstellingen 2011 – 2015 realiseren.
REKENING 2011
Zoals gemeld in de Najaarsnota 2011 worden de kaders voor dit gebied globaal uiteengezet in de Structuurvisie Ermelo 2025. Na vaststelling van deze structuurvisie zullen de betreffende kaders rechtstreeks in een bestemmingsplan nader worden uitgewerkt. Deze argumentatie heeft er toe geleid om tussentijds niet in een separate gebiedsvisie te voorzien. Zoals gemeld in de Najaarsnota 2011 worden de kaders voor dit gebied globaal uiteengezet in de Structuurvisie Ermelo 2025. Na vaststelling van deze structuurvisie zullen de betreffende kaders rechtstreeks in een bestemmingsplan nader worden uitgewerkt. Deze argumentatie heeft er toe geleid om tussentijds niet in een separate gebiedsvisie te voorzien.
Besloten is om de uitkomsten van het onderzoek naar revitalisering Veldzicht Zuid te verwerken in de herziening van het bestemmingsplan Veldzicht en het geheel te betrekken bij de opstelling van het bestemmingsplan Groene Zoom. Inmiddels is met de opstelling van het bestemmingsplan aangevangen. De planning is er op gericht dat het bestemmingsplan uiterlijk per 1 juli 2013 wordt vastgesteld.
Het betreft hier het bestemmingsplan Reparatie Buitengebied Midden-West. Dit bestemmingsplan is niet in 2011 ter visie gelegd. Reden hiervan is dat de Raad van State pas in januari 2012 definitief beslist heeft op het bestemmingsplan Midden-West zelf. De planning is er op gericht om in het 1e kwartaal 2012 het "reparatieplan" ter visie te leggen.
Dit betreft de voortgang van de herziening van het bestemmingsplan Veldzicht en de ontwikkeling van Veldzicht Noord 4e fase. In de herziening van het bestemmingsplan Veldzicht worden opgenomen een deel van de Groene Zoom en de benodigde planwijziging voor de revatilisering van Veldzicht-Zuid. In 2011 is met de werkzaamheden daartoe aangevangen. De planning is er op gericht dat het bestemmingsplan uiterlijk per 1 juli 2013 wordt vastgesteld. Daarnaast zijn in 2011 de onderhandelingen over de grondaankopen ontwikkeling Veldzicht Noord 4e fase gestart en zijn de voorbereidingen van het bestemmingsplan ter hand genomen. Door de raad is besloten tot het voortzetten van de plannen voor realisatie van Veldzicht Noord fase 4.
Het haalbaarheidsonderzoek en het masterplan zijn in 2011 uitgevoerd/opgesteld. Op basis van het masterplan is een verzoek voor cofinanciering bij de provincie Gelderland ingediend. Na beschikking zal in 2012 het masterplan verder uitgewerkt worden. Dit is niet gerealiseerd. Dit wordt opgepakt na vaststelling van de Structuurvisie Ermelo 2025. Dit is niet gerealiseerd. Dit wordt opgepakt na vaststelling van de Structuurvisie Ermelo 2025.
Elders in deze jaarrekening treft u een volledig overzicht aan van de stand van zaken met betrekking tot de ombuigings- en bezuinigingstaakstellingen 2011-2015.
28
Gemeente Ermelo
3.1.4.3
Indicatoren
3.1.4.3.1
Effectindicatoren
Omschrijving
Rek. 2008
Rek. 2009
Rek. 2010
Rek. 2011
Begr. 2011
Aantal nieuwbouwwoningen
270
Aantal hectare uitgegeven bedrijventerrein
Tevredenheid burgers over aard en aantal winkels in gemeente
Tevredenheid burgers over wegen, paden en pleintjes in de wijk (ruimtelijke inrichting) (nieuwe indicator met ingang van de Rekening 2009)
3.1.4.3.2
79
151
176
0,5
0,8
0,0
0,0
0,0
7,7
7,5
7,5
7,5
7,5
7,7
7,6
7,5
7,6
7,6
7,0
7,1
7,2
7,0
7,0
Rek. 2008
Rek. 2009
Rek. 2010
Rek. 2011
Begr. 2011
Begr. 2012
Prestatie-indicatoren
Omschrijving
Aantal woningbouwprojecten dat een ontwikkelfase verder is gebracht
2
Aantal woonzorgcomplexen dat een ontwikkelfase verder is gebracht Aantal bedrijfsbezoeken
REKENING 2011
23
1,2 7,5
Tevredenheid burgers over directe woonomgeving in de wijk (nieuwe indicator met ingang van de Rekening 2009)
130
Begr. 2012
29
1
14
1 0
16
7 1
17
2 1
14
5 2
15
5 2
15
Gemeente Ermelo
3.1.4.4
Wat heeft het gekost
3.1.4.4.1
Budgettaire uitkomst exploitatie
Budgettaire uitkomst exploitatie (bedragen x € 1.000,00) Primitieve begroting Begrotingswijzigingen Begroting na wijziging Rekening
Saldo rekening en begroting
saldo 2010
lasten 2011
baten 2011
saldo 2011
3.012 -647 2.365
5.499 1.914 7.413
-2.482 -1.575 -4.057
3.017 339 3.356
-1.214 V
-293 V
-617 V
-910 V
1.151
7.120
-4.674
2.446
Cijfermatige analyse saldo Rekening 2011 ten opzichte van Begroting 2011 (bedragen x € 1.000,00) saldo 2011 a.
Doorbelasting kostenplaatsen (exclusief Grondexploitatie)
c.
Rekeningsaldobestemmende posten 2011 (overlopende budgetten): ▪ Bestemmingsplan Kom Ermelo ▪ Bestemmingsplan 's Heeren Loo en Veldwijk ▪ Structuurvisie Ermelo 2025 ▪ Haalbaarheidsonderzoek De Driehoek ▪ Legalisatieonderzoek permanente bewoning en bestemmingsplan ▪ Uitgaven vergunningen (aanschaf tablets)
b.
d. e.
f. g. h.
i. j. k.
Kapitaallasten Dit betreft de afboeking op de boekwaardes van een viertal percelen/panden, welke zijn aangekocht in het kader van de aanleg Kolbaanweg. De taxatiewaardes lagen onder de boekwaardes.
Product 621 Ruimtelijke ordening ▪ ontvangen leges in verband met wijziging bestemmingsplannen op verzoek ▪ ontvangen exploitatiebijdragen ter vergoeding gemeentelijke kosten voor projecten van derden
Product 624 Bouwen ▪ hogere opbrengst werkelijk opgelegde en ontvangen dwangsommen inzake handhaving bouwen ▪ hogere opbrengst leges bouwvergunningen met daarnaast lagere lasten dan begroot, met name veroorzaakt door lagere inhuur dan geraamd en meer bouwprojecten (onder andere Alexiahof) dan verwacht. ▪ lagere lasten gemeentelijke monumenten, wegens minder aanvragen subsidies dan verwacht. Product 625 Wonen ▪ ontvangen nabetaling SGW-prestatiedeel 2010 ▪ exploitatiesaldo woonwagencentrum
Product 628 Grondzaken ▪ pachtopbrengsten (dit betreft een verschuiving tussen de jaren) ▪ luchtfotografie
Product 629 Grondexploitatie ▪ extra storting in verliesvoorziening De Verbinding (conform exploitatieopzet 2012, dit bedrag wordt bij de Kadernota 2012 aan de reserve Grondexploitatie onttrokken) ▪ winstneming complex Het Trefpunt (wordt bij Kadernota 2012 toegevoegd aan reserve Grondexploitatie) ▪ afsluiten complex Oude Telgterweg 221 (dit leidt tot een lagere onttrekking aan de reserve Grondexploitatie) ▪ winstneming complex Oude Arnhemsekarweg (wordt bij Kadernota 2012 gestort in reserve Grondexploitatie) ▪ saldo complex De Wegwijzer (overlopend krediet) ▪ ambtelijke kosten realisatie woonzorgcomplex De Amaniet (in de Begroting 2011 is onterecht uitgegaan van het activeren van de gemeentelijke kosten; deze worden bij de grondoverdracht verrekend en komen voorshands ten laste van de algemene dienst) Product 667 Toerisme & recreatie ▪ diverse kleine afwijkingen per saldo Product 668 Economische zaken ▪ dividend Vitens
165 N
-11 -15 -39 -5 -15 -26
V V V V V V
-25 V -21 V
-54 V -132 V -8 V -61 V -7 V
8N -12 V
99 N -348 V -7 V -196 V -5 V 40 N 7N
-6 V
Overige verschillen, per saldo
-35 V
Totaal saldo 2011
REKENING 2011
-201 V
-910 V
30
Gemeente Ermelo
3.1.4.4.2
Investeringen 2011
Investeringen 2011 (bedragen x € 1.000,00) Begroting 2011 Vervanging dakbedekking NH toren (MOP): ▪ uitgaven ▪ inkomsten Starterslening Ermelo (SVn)
960 -100 350
Aankoop opstal Stationsstraat 36a
190
Grondexploitatie:
Complex Het Trefpunt: planontwikkeling, voorbereiding en toezicht
124
Rekening 2011 Toelichting 0 naar 2012 0 naar 2012
350 afsluiten 184 afsluiten
113 naar 2012
Door te schuiven kredietbedrag 960 -100
11
Complex Het Trefpunt: verwerving
45
31 afsluiten
Complex Het Trefpunt: bodemsanering
40
0 afsluiten
Complex Het Trefpunt: bouwrijpmaken
94
Complex Het Trefpunt: onderzoeken
0
Complex Het Trefpunt: grondwerken
15
Complex Het Trefpunt: woonrijpmaken
100
Complex Het Trefpunt: overige kosten en bijdragen
42
Complex Het Trefpunt: acquisitie, promotie en verkoop
57
Complex Het Trefpunt: rente
3 afsluiten 2 afsluiten
9 naar 2012 0 naar 2012
17 naar 2012 15 afsluiten
45
100 23
-64
-64 afsluiten
Complex Oude complexen: diverse kosten
57
55 afsluiten
Complex Taweb: onderzoeken
18
Complex Het Trefpunt: opbrengst grondverkopen woningbouw
-17
Complex Taweb: verwerving
16
Complex Taweb: planontwikkeling, voorbereiding en toezicht
54
Complex Taweb: overige kosten en bijdragen
3
-16 afsluiten
21 afsluiten
8 naar 2012
66 afsluiten
54 naar 2012
6
9 afsluiten
13 afsluiten
Complex Landbouwgronden De Zwaan: tijdelijke verhuur
-3
-4 afsluiten
Complex Landbouwgronden De Zwaan: rente
9
Complex Oude Telgterweg 221: planontwikkeling, voorbereiding en toezicht Complex Oude Telgterweg 221: rente
23
15 afsluiten
-155
-153 afsluiten
7 afsluiten
Complex Oude Arnhemsekarweg: planontwikkeling, voorbereiding en toezicht
22
22 afsluiten
Complex Oude Arnhemsekarweg: rente
-3
-3 afsluiten
0
1 afsluiten
Complex Oude Telgterweg 221: opbrengst grondverkopen
7
13 60
10
3 afsluiten
Complex Taweb: rente
Complex Taweb: bouwkosten De Snelpost
Complex Oude Arnhemsekarweg: onderzoeken
26
Complex Oude Arnhemsekarweg: bodemsanering Complex Oude Arnhemsekarweg: bouwrijpmaken Complex Oude Arnhemsekarweg: opbrengst grondverkopen
7
-425
Complex De Wegwijzer: planontwikkeling, voorbereiding en toezicht
22
1 naar 2012 7 afsluiten
-425 afsluiten 15 naar 2012
25
5
Complex De Wegwijzer: ontvangen exploitatiebijdragen
-90
-90 afsluiten
21
22 afsluiten
Complex Van der Vlis: ontvangen exploitatiebijdragen
-70
-70 afsluiten
Complex De Amaniet: planontwikkeling, voorbereiding en toezicht
25
32 afsluiten
Complex De Verbinding: planontwikkeling, voorbereiding en toezicht
12 48
12 afsluiten
7 afsluiten
22 afsluiten
Complex Van der Vlis: planontwikkeling, voorbereiding en toezicht
Complex De Leemkuul: planontwikkeling, voorbereiding en toezicht
4
Complex De Verbinding: rente
Complex De Verbinding: woonrijpmaken
0
Complex De Verbinding: overige kosten en bijdragen Complex De Verbinding: staatssteunprocedure Complex De Verbinding: tijdelijke verhuur
Complex De Verbinding: opbrengst grondverkopen Complex De Verbinding: verwerving
REKENING 2011
78 afsluiten
31
32 afsluiten
0
-2 afsluiten
2
-335 750
31
4 afsluiten
-336 afsluiten 750 afsluiten
Gemeente Ermelo
Begroting 2011 Complex De Verbinding: bouwrijpmaken Complex Veldzicht Noord: onderzoeken
0
3 afsluiten
Door te schuiven kredietbedrag
20
29 afsluiten
-85
-85 afsluiten
29
31 afsluiten
43
43 afsluiten
7 afsluiten
0
Complex Veldzicht Noord: woonrijpmaken
Complex Veldzicht Noord: planontwikkeling, voorbereiding en toezicht
20
Complex Veldzicht Noord: rente
Complex Veldzicht Noord/ontsluiting: woonrijpmaken
0
Complex Veldzicht Noord/ontsluiting: planontwikkeling, voorbereiding en toezicht Complex Veldzicht Noord/ontsluiting: rente
Complex Veldzicht Noord/entree: planontwikkeling, voorbereiding en toezicht
3
Complex Veldzicht Noord/entree: rente
7
Complex Veldzicht Noord/fase 4: planontwikkeling, voorbereiding en toezicht
Rekening 2011 Toelichting
9 afsluiten
26 afsluiten
6 afsluiten
3 afsluiten
78
93 afsluiten
Complex Veldzicht Noord/fase 4: onderzoeken
72
38 naar 2012
34
Complex Bakker: planontwikkeling, voorbereiding en toezicht
25
21 naar 2012
2
16
13 afsluiten
Complex Veldzicht Noord/fase 4: rente
2
Complex De Enk: planontwikkeling, voorbereiding en toezicht
Totaal investeringen 2011
REKENING 2011
2.215
32
2 afsluiten
1.056
1.121
Gemeente Ermelo
3.1.4.5
Overige bestuurlijk relevante toelichtingen
Kwalitatief Woon Programma (KWP)
REKENING 2011
33
Gemeente Ermelo
3.1.5
Programma MILIEUZORG
3.1.5.1
Algemene informatie
3.1.5.1.1
Ontwikkelingen en trends
Riool Optimalisatie afvalwatersysteem studies (OAS) voor het totale rioolsysteem zijn in samenwerking met het Waterschap Veluwe en de gemeenten Harderwijk en Putten uitgevoerd. Momenteel loopt er binnen dat kader een onderzoek naar de mogelijke oorzaken van de ervaren overlast situaties van "water op straat" en de daarbij te treffen maatregelen ter voorkoming van deze overlast situatie. De evaluatie van de OAS is nog niet afgerond omdat nog niet alle werkzaamheden zijn uitgevoerd. Naar verwachting zal dit in het najaar 2012 worden afgerond. Het nieuwe BRP (Basis RioleringsPlan) zal medio 2012 worden opgeleverd en ter vaststelling worden aangeboden. Gezien de ervaren wateroverlast en de eerste resultaten vanuit dit plan zijn aanzienlijk te treffen maatregelen te verwachten met bijbehorende grote investeringen. Samenwerking binnen de (afval)waterketen Er is een onderzoek uitgevoerd naar de mogelijkheden van verdergaande samenwerking binnen de (afval)waterketen tussen de gemeenten van de Regio Noord-Veluwe en het Waterschap Veluwe. Het beoogde resultaat is om stapsgewijs tot een doeltreffender en doelmatiger beheer van de afvalwaterketen te komen. Daarbij is gekozen voor een groeimodel in drie fases. Fase 1: Integrale planvorming op zuiveringskringniveau is in uitvoering. In 2012 zal deze fase worden geëvalueerd om vervolgens fase 2 te kunnen invoeren. Randmeergebied Het IIVR (Integrale Inrichting Veluwe Randmeren) is van invloed op de plannen rond het randmeergebied. De samenwerking in IIVR-verband is inmiddels beëindigd.De bij de IIVR betrokken gemeenten blijven samenwerken. Hiervoor is op grond van de Wet gemeenschappelijke regelingen het "Natuur- en recreatieschap Veluwerandmeren" opgericht. Gebiedsnota Veluwe Er is een bestuurlijke Gebiedsnota Veluwe (Gebiedsproces Veluwe) geschreven in januari 2008, waarvan de resultaten zijn overgenomen voor het stroomgebied Rijn-Midden. Daaronder vallenvoor de uitvoering van de maatregelen voor de KRW-wateren (KaderRichtlijn Water) voor Ermelo de Hierdensche Beek en de Veldbeek. De inrichtingsmaatregelen zullen voornamelijk op oevers gericht zijn voor de HEN (Hoog Ecologisch Niveau) en de SED wateren (Specifiek Ecologische Doelstelling) met daarnaast beschermingsmaatregelen voor het tegengaan van overbemesting. Voor de gemeente betekent dit voornamelijk richtlijnen voor de bestemming van de gronden. Watertaken Met de nieuwe Wet gemeentelijke watertaken heeft de gemeente sturende bevoegdheden gekregen om aan haar zorgplicht te voldoen met betrekking tot afvoer van hemelwater en stedelijk grondwater. Dit gaat vooral richting afvoer van "water" in bebouwd gebied. Via verordeningen kan de gemeente sturende regelgeving opstellen voor beperking afvoer van hemelwater en eventueel grondwater via de riolering. De volgorde van behandeling is bergen, vasthouden en gebruiken eventueel richting opvang in de bodem. Op lokaal, regionaal en provinciaal niveau wordt sterk ingezet op duurzaamheid. Klimaat In 2009 is de Raadsvisie Klimaat vastgesteld. Centrale doelstelling is dat Ermelo in 2030 energieneutraal en in 2035 klimaatneutraal zal zijn. Met de projecten in het regionale Klimaatactieplan en met de projecten in de vierjaarlijkse gemeentelijke klimaatuitvoeringsprogramma's wordt naar die doelstelling toegewerkt. De doelstelling heeft afgeleide consequenties voor de gemeentelijke besluitvorming in het algemeen (bijvoorbeeld investerings-, ontwikkelings- en bouwplannen) en vraagt een meedenkende/participerende houding van de gemeente als het gaat om lokale duurzaamheid en duurzaamheidsinitiatieven.
REKENING 2011
34
Gemeente Ermelo
3.1.5.1.2 ▪ ▪ ▪ ▪ ▪ ▪ ▪ ▪ ▪ ▪
Gemeentelijk RioleringsPlan 2009-2013 (2009); Waterplan 2008-2012 (2008); Bestuursovereenkomst OAS - Harderwijk; Convenant Samenwerking in de handhaving provincie Gelderland; Tariefsdifferentiatie afvalstoffenheffing; Handhavingsbeleid en handhavingsuitvoeringsprogramma (jaarlijkse update); Raadsvisie Klimaat (2009); KlimaatUitvoeringsProgramma 2010 - 2014 (eind 2011 vastgesteld door de raad); Nieuw BRP 2011 (BasisRioleringsPlan) (vaststelling medio 2012); Notitie Vervolgstappen in de samenwerking in de afvalwaterketen (Regio Noord-Veluwe).
3.1.5.1.3 ▪ ▪ ▪
Portefeuillehouder
De heer A. Nederveen; De heer A.A.J. Baars; Mevrouw M.J.E. Verhagen; De heer mr. J. van den Bosch.
3.1.5.1.5 ▪ ▪
Het programma bestaat uit de producten
Milieu; Huishoudelijke afvalstoffen; Riolering en waterzuivering.
3.1.5.1.4 ▪ ▪ ▪ ▪
Vastgesteld beleid voor dit programma
Afdeling
Veiligheid, Vergunningen en Handhaving; Openbare Werken.
REKENING 2011
35
Gemeente Ermelo
3.1.5.2
Doelstellingen en prestaties
3.1.5.2.1
Algemene programmadoelstelling
De gemeente Ermelo streeft naar een klimaatbestendig en duurzaam Ermelo. 3.1.5.2.2
Prestaties
Te leveren prestaties 2011
Geleverde prestaties 2011
Vertaling van het gekozen ambitieniveau in bestuurlijke acties en in geld voor de periode 2011 tot en met 2014.
Het gekozen ambitieniveauvan "koploper" is voor 2011 - 2014 vertaald in bestuurlijke acties en in geld.
Vaststellen van de routekaart en het uitvoeringsprogramma ten behoeve van het realiseren van het door de raad vast te stellen ambitieniveau (meeloper, voorloper of koploper).
Planmatige uitvoering van en rapportage over vastgestelde bestuurlijke acties 2011.
Dit is gerealiseerd doordat de raad eind 2011 het KlimaatUitvoeringsProgramma 2010-2014 heeft vastgesteld. Het vastgestelde ambitieniveau is dat van koploper.
Dit is een doorlopend proces.
Controle op illegale stort.
Dit is een doorlopend proces.
Uitvoeren van het investeringprogramma GRP en het Waterplan jaar 2011.
G.R.P.: ▪ Opstellen nieuw BRP is opgestart en wordt naar verwachting medio 2012 opgeleverd. ▪ Inventarisatie verhard oppervlak is uitgevoerd; ▪ De eerste fase van de renovatie mechanisch/elektrisch van ca. 300 pompputten is uitgevoerd. Het resterende deel van 200 stuks wordt in 2012 uitgevoerd; ▪ Inrichten van een Centraal InformatieSysteem (CIS) is opgestart; ▪ Er zijn diverse reline-werkzaamheden aan de riolering uitgevoerd.
Bij het onderhoud prioriteit geven aan een schone omgeving.
Uitvoeren "Wegonderhoud 2010" (gedeelte Ermelo Oost) in verband met het combineren met het afkoppelen afvoer van hemelwater via het riool. Evalueren van het tussen de gemeente(n) en het Waterschap gesloten akkoord "Optimalisatie Afvalwater Samenwerking (OAS)".
REKENING 2011
Dit is een doorlopend proces.
Waterplan: ▪ herstellen en aanleg van poelen; ▪ afkoppelen van hemelwaterafvoer van overheidsgebouwen; ▪ educatie (folders, expositie riolering); ▪ inrichten speelplaats met "waterspeelelement"; ▪ uitvoeren waterkwaliteitspoor binnen waterpartijen. Grootonderhoud (Ermelo-Oost) is in uitvoering. Oplevering medio 2012. Binnen dit bestek wordt ca. 1 ha verhard oppervlak afgekoppeld.
Aangezien nog niet alle maatregelen uit de OAS zijn gerealiseerd kan de evaluatie nog niet plaatsvinden. Naar verwachting vindt dit in 2012 plaats.
36
Gemeente Ermelo
3.1.5.3
Indicatoren
3.1.5.3.1
Effectindicatoren
Omschrijving
Percentage milieuvergunningen dat actueel is
Rek. 2009
Rek. 2010
Rek. 2011
Begr. 2011
65
65
65
65
72
Percentage meldingsplichtige bedrijven dat goed gereguleerd is
Aantal geregistreerde klachten wateroverlast In de Rekening 2009 was oorspronkelijk 120 aangegeven. Dit blijkt achteraf onjuist te zijn. Tevredenheid burgers over afvalinzameling
3.1.5.3.2
Rek. 2008
75
70
70
98
196
245
226
7,5
7,7
7,4
Rek. 2008
Rek. 2009
159 81 73 25 4,4 1,0 4,7 1,4
168 94 69 26 4,2 1,1 3,9 1,2
75
Begr. 2012 70 65
80
<200
7,6
7,2
7,2
Rek. 2010
Rek. 2011
Begr. 2011
Begr. 2012
167 99 69 26 3,7 1,0 3,2 1,7
163 97 66 26 4,1 1,2 3,0 1,2 8,3
168 94 69 26 4,2 1,1 3,9 1,2
167 99 69 26 3,7 1,0 3,2 1,7 7,5
5.000 m2
14.000 m2
Prestatie-indicatoren
Omschrijving
Aantal geregistreerde klachten over bedrijven
133
Hoeveelheid ingezameld afval in kilogrammen per inwoner: ▪ restafval, exclusief grofvuil ▪ groente-, tuin- en fruitafval ▪ papier ▪ glas ▪ textiel ▪ klein chemisch afval ▪ drankkartons ▪ blik ▪ kunststoffen Aantal kilometers te reinigen en te inspecteren riool
25,5
Jaarlijks aantal m2 van de riolering afgekoppeld verhard oppervlak
13.370 m2
140
11
10.600 m2
24 *)
10
8.095 m2
24*)
3
80
5
50
7,5
10.000 m2
*) Met ingang van 2010 zijn uitsluitend nog de inrichtinggebonden klachten geregistreerd. Daarnaast is het aantal inrichtinggebonden klachten in 2010 ook afgenomen.
REKENING 2011
37
Gemeente Ermelo
3.1.5.4
Wat heeft het gekost
3.1.5.4.1
Budgettaire uitkomst exploitatie
Budgettaire uitkomst exploitatie (bedragen x € 1.000,00) Primitieve begroting Begrotingswijzigingen Begroting na wijziging Rekening
Saldo rekening en begroting
saldo 2010
lasten 2011
baten 2011
saldo 2011
2.241 9 2.250
5.274 145 5.419
-3.227 -105 -3.332
2.047 40 2.087
-257 V
-111 V
20 N
-91 V
1.993
5.308
-3.312
1.996
Cijfermatige analyse saldo Rekening 2011 ten opzichte van Begroting 2011 (bedragen x € 1.000,00) saldo 2011 a.
Doorbelasting kostenplaatsen (exclusief huishoudelijke afvalstoffen en riolering)
-44 V
c.
Rekeningsaldobestemmende posten 2011 (overlopende budgetten): ▪ Riolering: inspectie leidingen vrijverval ▪ Waterplan ▪ Asbestsanering Zandkampweg ▪ KlimaatUitvoeringsProgramma 2010-2014: SLOK-subsidie
-29 -14 -23 -9
b.
d.
e f. g.
Kapitaallasten
Saldo 2011 GRP (Beschikking reserve GRP in Kadernota 2012). In het in 2009 vastgestelde Gemeentelijk RioleringsPlan is besloten om het jaarresultaat te storten in c.q. te onttrekken uit de reserve GRP. Het nadeel over 2011 is voornamelijk ontstaan door een lagere opbrengst verbrede rioolheffing als gevolg van hogere leegstand en minder nieuwe woningen die zijn opgeleverd. Daarnaast is een nadeel ontstaan op de energiekosten (inmiddels is op 17 februari 2012 een afrekening ontvangen waaruit blijkt dat de gemeente ruim € 33 terugontvangt). Bij de opstelling van het nieuwe GRP zal de raming van de energiekosten op basis van het geschatte verbruik worden opgenomen. Milieuzorg Betreft per saldo hogere bijdrage RNV en lagere opbrengst milieuvergunningen.
Huishoudelijke afvalstoffen. Door middel van de afvalstoffenheffing worden alle geraamde kosten en de btw in rekening gebracht. De verrekenbare btw is € 54 hoger uitgevallen dan begroot. Dit leidt tot het voordeel op dit onderdeel Overige verschillen, per saldo
V V V V
68 N
13N -54 V 2N
Totaal saldo 2011
REKENING 2011
-1 V
-91 V
38
Gemeente Ermelo
3.1.5.4.2
Investeringen 2011
Investeringen 2011 (bedragen x € 1.000,00) Begroting 2010 BBB Kerkdennen (afvalwater: ▪ uitgaven ▪ beschikking over voorziening Vervangingsinvesteringen GRP BBB Kerkdennen (hemelwater): ▪ uitgaven ▪ beschikking over voorziening Vervangingsinvesteringen GRP
Afkoppeling 7 ha in 4 jaar (hemelwater): ▪ uitgaven ▪ beschikking over voorziening Vervangingsinvesteringen GRP
Drukriolering (mechanisch / elektrisch) (afvalwater): ▪ uitgaven ▪ beschikking over voorziening Vervangingsinvestering GRP)
15 -15
21 afsluiten -21 afsluiten
15 -15
21 afsluiten -21 afsluiten
Door te schuiven kredietbedragen
224 -224
29 naar 2012 -29 naar 2012
195 -195
20 -20
2 naar 2012 -2 naar 2012
18 -18
20 -20
1 naar 2012 -1 naar 2012
19 -19
Verbeteringsmaatregelen riolering (afvalwater): ▪ uitgaven ▪ beschikking over voorziening Vervangingsinvesteringen GRP
Verbeteringsmaatregelen riolering (hemelwater): ▪ uitgaven ▪ beschikking over voorziening Vervangingsinvesteringen GRP
Rekening 2010 Toelichting
294 -294
297 afsluiten -297 afsluiten
Verkoop aandelen ARN (inkomsten)
-12
-12 afsluiten
Totaal investeringen 2011
-12
-12
3.1.5.5
0
Overige bestuurlijk relevante toelichtingen
N.v.t.
REKENING 2011
39
Gemeente Ermelo
3.1.6
Programma JEUGD EN ONDERWIJS
3.1.6.1
Algemene informatie
3.1.6.1.1
Ontwikkelingen en trends
Preventief jeugdbeleid De gemeentelijke taken voor het preventief jeugdbeleid zijn opgenomen in prestatieveld 2 van de Wmo en vastgelegd in het Meerjarenbeleidsplan Wmo 2008-2012 gemeente Ermelo. Deze taken zijn het versterken van opvoed- en opgroeiondersteuning door het bieden van informatie en advies, probleemsignalering en toeleiding naar zorg, bieden van lichte ambulante hulp en coördinatie van zorg voor jeugdigen van 0-24 jaar en hun ouders om dreigende problemen te voorkomen. In de gemeente Ermelo is in februari 2010 het Centrum voor Jeugd en Gezin (CJG) aan de Dr. Van Dalelaan geopend. Hiermee is voldaan aan de taak om een herkenbaar, laagdrempelig inlooppunt te hebben waar iedereen naar toe kan met vragen over problemen bij opgroeien en opvoeding. Echter de huidige vorm kent nog geen grote toestroom en vernieuwend aanbod. Het CJG kent een groeimodel, waarbij continue naar de vraag in de samenleving wordt gekeken. Het CJG gaat uit van een netwerkuitvoering, waarbij over de grenzen van de organisatie wordt gekeken. Het maken van duidelijke afspraken met uitvoerende organisaties is een continue punt van aandacht. Jeugdzorg Het kabinet zet in op een totale reorganisatie van het jeugdzorgstelsel. De provinciale jeugdzorg (Wet op de jeugdzorg), jeugdbescherming en jeugdreclassering, jeugd-ggz (Zorgverzekeringswet) en de zorg voor licht verstandelijk gehandicapte jeugd (AWBZ) worden overgeheveld naar gemeenten. Aanleiding is het toenemende gebruik van gespecialiseerde zorg. Door (vroegtijdige) ondersteuning van gezinnen te versterken en hulp aan jeugdigen te verbeteren is de aanname dat de inzet van zwaardere zorg verminderd kan worden. De gemeentelijke Centra voor Jeugd en Gezin worden als de basis gezien van de stelselherziening. Naast een laagdrempelig inlooppunt en het aanbieden van lichte ondersteuning gaan ook zwaardere vormen van hulpverlening onderdeel uitmaken van de gemeentelijke inzet. In 2012 zal de CJG-basis verder moeten worden ontwikkeld. Belangrijke pijlers om op in te zetten zijn het bewerkstelligen van een omslag binnen de professionele inzet en het versterken van de eigen kracht van gezinnen en hun systeem/netwerk. In plaats van ondersteuning overnemen, zal de opvoeder gesteund moeten worden. In 2012 zal ook verder nagedacht worden over de schaal en de regio-omvang van waaruit de gemeente Ermelo zorg in kan kopen. In financieel opzicht betekent de stelselherziening van de jeugdzorg dat in 2012 de (geoormerkte) Brede Doeluitkering Centrum Jeugd en Gezin (BDU CJG) komt te vervallen. Vanaf 2012 worden de financiële middelen voor het CJG via een nieuwe decentralisatie-uitkering binnen het Gemeentefonds verstrekt; de decentralisatie-uitkering Centra voor Jeugd en Gezin (DU CJG). In 2012 wordt eveneens een klein budget invoeringskosten voor de jeugdzorg ontvangen. De verwachting is dat vanaf 2014 de eerste (geoormerkte) decentralisatiemiddelen aan de gemeenten worden toegekend. Regionaal Sociaal Programma 2012-2015 Het sub-programma Jeugd maakt, net als in de periode van 2008-2011, deel uit van de regionale sociale agenda (onderdeel "Mens"). Door projecten regionaal op te pakken met steun van de provincie, kan er meer gerealiseerd worden. Er wordt op toegezien dat projecten aansluiten op een versterking van bestaand beleid en op actuele ontwikkelingen. Onderdelen in de nieuwe planperiode 2012-2015 zijn het versterken van een gezonde leefstijl onder jeugd, vroegsignalering en versterken van de opvoedcapaciteiten van ouders en inzet voor kwetsbare jeugdigen. Passend Onderwijs Scholen en hun besturen krijgen de verantwoordelijkheid om ieder kind met of zonder beperking passend onderwijszorgaanbod te bieden. Schoolbesturen en Weer Samen Naar School verbanden hebben een Onderwijs Zorg Koepel Noord-Veluwe geformeerd om deze herziening in gang te zetten. Belangrijke taak voor de gemeente is er op toe te zien dat er ook afstemming en samenhang komt met externe zorgstructuren, zoals jeugdzorg.
REKENING 2011
40
Gemeente Ermelo
Voortijdig schoolverlaten Het Rijk heeft besloten dat het aantal voortijdige schoolverlaters drastisch omlaag moet. Een voortijdige schoolverlater is een jongere tot 23 jaar die niet in het bezit is van een diploma op HAVO, VWO of MBO-2 niveau. Er is met de centrumgemeente van onze regio en de onderwijsinstellingen een convenant afgesloten, waarin is afgesproken dat het aantal voortijdige schoolverlaters gedurende 4 jaren jaarlijks met 10% vermindert ten opzichte van het schooljaar 2005/2006. De scholen ontvangen een financiële bijdrage voor projecten die gericht zijn op het terugdringen van het aantal voortijdige schoolverlaters. De procesmatige begeleiding van deze maatregelen liggen bij het Regionaal Bureau Leerlingzaken. Kinderopvang en peuterspeelzaalwerk Het Rijk wil dat er voor alle kinderen een kwalitatief goede opvang is in peuterspeelzalen en kinderopvanginstellingen. Alle kinderen die het nodig hebben, krijgen daarbij voor- en vroegschoolse educatie (VVE) aangeboden, waardoor hun achterstand wordt ingelopen. Het kabinet gaat toewerken naar een landelijk dekkend VVE-aanbod in peuterspeelzalen, kinderdagverblijven en basisscholen voor kinderen die daarvoor in aanmerking komen. Daarvoor neemt het kabinet maatregelen die gericht zijn op het aanbod en de kwaliteit van VVE en de toeleiding naar VVE. In dit proces krijgen de gemeenten de regierol toebedeeld. Met ingang van het schooljaar 2010-2011 zijn landelijke kwaliteitseisen peuterspeelzaalwerk opgenomen in de Wet Kinderopvang en wordt bij wet bepaald dat de personele bezetting aan voorwaarden moet voldoen. Voor de laatste maatregel wordt een financiële compensatie beschikbaar gesteld door het Rijk. Per augustus 2009 is de ouderbijdrage voor ouder(s)/verzorger(s) van doelgroepkinderen VVE die een peuterspeelzaal bezoeken verlaagd naar het niveau van de kinderopvang. Vanaf 2011 zijn wijzigingen doorgevoerd in de hoogte van de bijdrage die ouder(s)/verzorger(s) voor de kinderopvang dienen te betalen om de kinderopvang betaalbaar te houden. Dit is ook doorgevoerd in de ouderbijdrage voor doelgroepkinderen VVE die een peuterspeelzaal bezoeken. De rijksbijdrage onderwijsachterstandenbeleid waar de VVE-maatregelen uit bekostigd worden is gebaseerd op de gewichtenregeling die in het basisonderwijs van toepassing is. Dit is per 2011 een bijdrage waar ook de verlaging ouderbijdrage van doelgroepkinderen uit betaald moet worden. Deze gewichtenregeling is enige tijd geleden gewijzigd. Er zou gedurende een aantal jaren een overgang van toepassing zijn van oude naar nieuwe gewichtenregeling. Deze overgangsperiode is door het Rijk ingekort. Dit heeft gevolgen voor de hoogte van de rijksbijdrage onderwijsachterstandenbeleid per 2011. Door verlaging van de ouderbijdrage moet de toegankelijkheid van de peuterspeelzaal worden vergroot. Dit verloopt via het gemeentelijk onderwijsachterstandenbeleid (OAB). Door deze maatregelen zullen peuterspeelzalen en kinderopvanginstellingen naar elkaar toegroeien en kunnen via samenwerking de toegankelijkheid en de kwaliteit verhoogd worden. Volwasseneneducatie De RNV-gemeenten heroriënteren zich op de positie van het onderdeel Voortgezet Algemeen Volwassenen Onderwijs (VAVO, dat bestaat uit avond VMBO, HAVO en VWO) binnen de volwasseneneducatie. Volwasseneneducatie is bedoeld voor 18-jarigen of ouder als een tweede kans om een diploma te behalen of een vak te leren. VAVO, voortgezet algemeen volwassenenonderwijs, maakt onderdeel uit van de volwasseneneducatie. Dit is bedoeld om alsnog het diploma te behalen in het voortgezet onderwijs. Het kabinet streeft naar aansturing door het Rijk van VAVO per 1 januari 2013. Hiermee blijft naar verwachting nog maar 27% afgezet tegen het evaluatiebudget 2009, voor de gemeente Ermelo € 74.500,00. De organisatie van de inkoop van volwasseneneducatie zal daarnaast naar verwachting in 2013 wijzigen. Dit zal in ieder geval plaatsvinden in samenwerking met Harderwijk en Zeewolde.
REKENING 2011
41
Gemeente Ermelo
3.1.6.1.2 ▪ ▪ ▪ ▪ ▪ ▪ ▪ ▪ ▪ ▪
Nota Evaluatie jeugdbeleid (2005); Notitie Kwaliteitseisen peuterspeelzaalwerk Ermelo (2005); Notitie "De leerling centraal" (2005); Integraal huisvestingsplan onderwijs (2005); Kadernota brede school (2006); Meerjarenonderhoudsplan (MOP) (driejaarlijkse actualisatie 2010); Raamovereenkomst ROC Landstede uitvoering volwasseneneducatie 2010 - 2013; Plan van aanpak Aansluiting Jeugdbeleid Jeugdzorg Regio Noord-Veluwe (2006); Meerjarenbeleidsplan Wmo 2008-2012 gemeente Ermelo "Actief en betrokken" (2008); Nota "Jeugdparticipatie in Ermelo" (2009).
3.1.6.1.3 ▪ ▪ ▪ ▪ ▪ ▪
Portefeuillehouder
De heer A.L. Klappe.
3.1.6.1.5 ▪
Het programma bestaat uit de producten
Primair onderwijs; (Voortgezet) speciaal onderwijs; Voortgezet onderwijs; Gemeenschappelijke lasten en baten onderwijs; Volwasseneneducatie; Jeugdbeleid.
3.1.6.1.4 ▪
Vastgesteld beleid voor dit programma
Afdeling
Welzijn.
REKENING 2011
42
Gemeente Ermelo
3.1.6.2
Doelstellingen en prestaties
3.1.6.2.1
Algemene programmadoelstelling
De gemeente Ermelo wil voorzien in goed en samenhangend jeugd- en onderwijsbeleid waardoor jongeren en volwassenen zijn voorbereid op actieve deelname aan de samenleving. 3.1.6.2.2
Prestaties
Te leveren prestaties 2011
Geleverde prestaties 2011
Faciliteren van voorschoolse educatie, door mee te werken aan de totstandkoming van het landelijk dekkend netwerk van vve-voorzieningen (voor- en vroegschoolse educatie) in peuterspeelzalen, kinderdagverblijven en basisscholen.
Dit is een doorlopend proces.
Ondersteunen en uitvoeren van een regionale aanpak terugdringen voortijdige schooluitval.
Dit is een doorlopend proces.
Regie voeren op en faciliteren van het Centrum voor Jeugd en Gezin, onder andere door het bevorderen van: ▪ de herkenbaarheid; ▪ de vindbaarheid en bereikbaarheid (digitaal, telefonisch en fysiek); ▪ de samenwerking binnen het CJG en met het onderwijs.
Bewaken en bevorderen van de kwaliteit van voorschoolse educatie.
In 2011 is met de kernpartners CJG gewerkt aan het formuleren van een visie en uitgangspunten op de toekomst van het CJG. In 2012 wordt deze aanzet verder afgerond en omgezet in concrete afspraken.
In 2011 is een scholingstraject ingekocht ter bevordering van de kwaliteit van de voorschoolse educatie. Hier wordt in 2012 uitvoering aangegeven. Ook is de samenwerking tussen voorschoolse voorzieningen geïntensiveerd en is een pilot uitgezet tot intensivering van samenwerking tussen voorschoolse voorzieningen en het basisonderwijs in Ermelo-West.
Het in beeld brengen en houden van jongeren ontmoetingsplekken door: ▪ het aanbieden van voldoende speelgelegenheid voor jongeren; hiertoe wordt het Speelruimteplan geëvalueerd; ▪ het faciliteren van een voorziening voor open jeugd- en jongerenwerk (Plaza); ▪ het onderhouden van contact met hangjongeren door de inzet van straathoekwerk, mede met het oog op beperking en bestrijding van overlast.
Dit is uitgevoerd.
Vaststellen notitie Multifunctioneel gebruik scholen.
Op het brede terrein van welzijn, sport en onderwijs voert ICSadviseurs een accommodatieonderzoek uit. Op basis van de uitkomsten van dit onderzoek kan worden bepaald of een aparte notitie multifunctioneel gebruik van scholen noodzakelijk is. Het onderzoek van ICSadviseurs zal in de loop van 2012 beschikbaar komen.
Evalueren van het jeugdparticipatiebeleid en de participatieactiviteiten in de jaren 2009-2010 en eventuele bijstelling van het beleid.
Afwikkelen bekostiging nieuwbouw Rietschansschool. Opleveren en afwikkelen bekostiging nieuwbouw bijzondere basisschool Margriet. Opleveren en afwikkelen bekostiging nieuwbouw openbare basisschool De Arendshorst.
Voorbereiden nieuwbouw openbare basisschool De Cantharel. Voorbereiden nieuwbouw van drie basisscholen Pretoriusplein.
REKENING 2011
Er heeft nog geen evaluatie van het jeugdparticipatiebeleid plaatsgevonden. 2011 stond wel in het teken van oprichting van de Ermelose Jongerenraad. Met hen kan jeugdparticipatie een nieuwe impuls krijgen.
In de loop van 2012 zal de afwikkeling van de bekostiging worden afgerond.
De bijzondere basisschool Margriet is in januari 2012 in gebruik genomen. De bekostiging wordt in het 1e kwartaal 2012 afgerond. De openbare basisschool De Arendshorst zal in het 2e kwartaal 2012 worden opgeleverd. De bekostiging zal in het 3e kwartaal 2012 worden afgerond. De nieuwbouw van de openbare basisschool De Cantharel is begin 2012 gestart. De oplevering zal in het 3e kwartaal 2013 plaatsvinden.
Mede in verband met het accommodatieonderzoek door ICSadviseurs is de voorbereiding tijdelijk opgeschort. Op basis van de uitkomsten van het genoemde onderzoek zal de voorbereiding weer worden opgepakt.
43
Gemeente Ermelo
3.1.6.3
Indicatoren
3.1.6.3.1
Effectindicatoren
Omschrijving
Tevredenheid burgers over basisonderwijs
Rek. 2008
Rek. 2009
Rek. 2010
Rek. 2011
Begr. 2011
Begr. 2012
7,6
7,8
7,5
7,6
7,6
7,6
7,8
Oordeel burgers over onderwijs in het algemeen
Tevredenheid burgers over voorzieningen in de wijk voor jongeren (Nieuwe indicator met ingang van de Rekening 2009)
Percentage bevraagde jeugdigen dat positief oordeelt over: ▪ lichamelijke gezondheid ▪ psychische gezondheid ▪ thuissituatie
8,1 5,4
Percentage leerplichtige leerlingen dat onderwijs volgt
3.1.6.3.2
20%
niet beschikbaar
niet beschikbaar
niet beschikbaar
6
6
6
8
100%
Uitkomsten E-Movo komen in de loop van 2012
100%
7,8 5,4
7,8 5,5
98% 87% 92%
98% 87% 92%
20%
20%
100%
100%
100%
Rek. 2011
Begr. 2011
Begr. 2012
2
2
2
8
8
Prestatie-indicatoren
Omschrijving
Rek. 2008
Percentage bereik jeugdgezondheidszorg
Aantal zorgadviesteams voortgezet onderwijs
Percentage succesvol herplaatste schoolverlaters
Rek. 2010
100%
100%
100%
1
1
1
1
92%
44
Rek. 2009
100%
2
Bovenschools zorgadviesteam primair onderwijs
REKENING 2011
5,2
100%
Aantal geregistreerde klachten over het leerlingenvervoer
5,0
7,8
98% 87% 92%
Deze indicatoren worden eens in de drie jaar gemeten. Percentage jongeren tussen de 18 en 23 jaar zonder startkwalificaties dat geen onderwijs volgt
8,0
2
92%
2
89%
89%
97% 1
90%
97% 1
90%
Gemeente Ermelo
3.1.6.4
Wat heeft het gekost
3.1.6.4.1
Budgettaire uitkomst exploitatie
Budgettaire uitkomst exploitatie (bedragen x € 1.000,00) saldo 2010
lasten 2011
baten 2011
saldo 2011
Primitieve begroting Begrotingswijzigingen Begroting na wijziging
3.519 -193 3.326
3.971 211 4.182
-508 68 -440
3.463 279 3.742
Saldo rekening en begroting
-14 V
-126 V
-212 V
-338 V
Rekening
3.312
4.056
-652
3.404
Cijfermatige analyse saldo Rekening 2011 ten opzichte van Begroting 2011 (bedragen x € 1.000,00) saldo 2011 a.
Doorbelasting kostenplaatsen
-36 V
c.
Rekeningsaldobestemmende posten 2011 (overlopende budgetten): ▪ Archeologisch onderzoek Margrietschool ▪ Preventief jeugdbeleid ▪ Peuterspeelzaalwerk
-16 V -40 V -61 V
Leerlingenvervoer Dit betreft een openeinderegeling waardoor de kosten nooit exact te ramen zijn. Voor 2011 vallen de kosten mee.
-13 V
b.
d. e. f.
g.
h. i.
Kapitaallasten
Huisvesting VSO In de raming voor 2011 is geen rekening gehouden met de huurvergoeding 2010 voor Driekansen. Dit bedrag is namelijk alsnog ten laste van 2011 gekomen.
Onderwijsachterstandenbeleid Van de ontvangen subsidie 2011 is een bedrag van € 50 niet besteed. Reden is de relatief late ontvangst van de offerte waardoor een deel van de uren pas in 2012 zal worden gefactureerd. Dit bedrag is geoormerkt en toegevoegd aan de balans. Verder heeft de afrekening plaatsgevonden over de jaren 2006-2010. De gemeente behoeft minder terug te betalen dan verwacht. Per saldo valt er een bedrag van € 29 vrij ten gunste van 2011.
Jeugdbeleid De kosten voor straathoekwerk vallen enigszins lager uit ( € 5 voordeel). In het kader van de verantwoording van de kosten voor de BDU-CJG bleek het toegestaan om kosten aan derden voor jeugdgezondheidszorg en kosten aan derden voor maatschappelijke ondersteuning jeugd toe te rekenen aan de BDU. Als gevolg daarvan kan de balanspost vooruitontvangen bedragen op dit onderdeel volledig vrijvallen wat leidt tot een voordeel van € 95. Daarnaast valt de post preventief jeugdbeleid € 18 lager uit dan voorzien. Ook de kosten voor BDU CJG vielen iets lager uit dan voorzien (€ 15 voordeel) Kinderopvang: door landelijke afspraken over de GGD inspecties behoeft maar 50% van de gastouders minimaal geïnspecteerd te worden. Op basis van de cijfers over 2010 werd aanvankelijk nog uitgegaan van een hoger percentage aantal inspecties. Overige verschillen, per saldo
26 N
-29 V
-131 V
-24 V -14 V
Totaal saldo 2011
REKENING 2011
0
-338 V
45
Gemeente Ermelo
3.1.6.4.2
Investeringen 2011
Investeringen 2011 (bedragen x € 1.000,00) Begroting 2011 OBS De Cantharel: vervangende nieuwbouw
100
Rekening 2011 Toelichting 111 naar 2012
OBS De Arendshorst: vervangende nieuwbouw
1.373
1.197 naar 2012
BBS Bernhard: vervanging dakbedekking (MOP)
3
0 naar 2012
BBS Irene: vervanging kozijnen, ramen en deuren (MOP)
123
BBS Juliana: vervanging dakbedekking (MOP)
BBS De Klokbeker: vervanging dakbedekking (MOP) BBS Margriet: vervangende nieuwbouw BBS Augustinus: vervanging dak (MOP)
8
80
3 8
101
40
17 naar 2012
23
389
373 naar 2012
16
0
24
BBS De Klokbeker: uitbreiding
OBS De Arendshorst: hsv buitenschool/ peuterspeelzaal
3.1.6.5
71 afsluiten
1.612 naar 2012
VSO Rietschans: 1e inrichting OLP en meubilair
Totaal investeringen 2011
0 naar 2012
176
1.713
Scholen Pretoriusplein: vervangende nieuwbouw
143 afsluiten
Door te schuiven kredietbedragen -11
316
4.169
3 naar 2012
53 afsluiten
0 naar 2012
3.580
-3
316
629
Overige bestuurlijk relevante toelichting
In de Bestuurlijke Afspraken tussen Rijk, provincie en gemeenten is overeengekomen om op het gebied van werk, jeugd en zorg een omvangrijk deel van de taken te decentraliseren. De gemeenten op de Noordwest Veluwe pakken deze decentralisaties gezamenlijk op.
REKENING 2011
46
Gemeente Ermelo
3.1.7
Programma WELZIJN, SPORT EN CULTUUR
3.1.7.1
Algemene informatie
3.1.7.1.1
Ontwikkelingen en trends
Wet maatschappelijke ondersteuning In de Wet maatschappelijke ondersteuning (Wmo) hebben de taken van de gemeente om samen met de burgers te zorgen voor een prettige en stimulerende sociale leefomgeving voor haar inwoners, een plek gekregen. Dit beleidsveld is in ontwikkeling. Ook de komende jaren staan veranderingen, zoals de verschuiving van taken vanuit de AWBZ naar de Wmo toe, op het programma. De uitdaging ligt in het zorgvuldig omgaan met wijzigingen, daarnaast is alertheid nodig om de kwaliteit van het algemeen voorzieningenniveau op peil te houden. Dit is nodig om de gewenste deelname door groepen die nu nog aan de zijlijn staan te kunnen bewerkstelligen. Cultuurbeleid Cultuur als afzonderlijk domein maakt plaats voor een cultuurbeleving die steeds wisselende verbanden aangaat met andere sectoren, zoals onderwijs en naschoolse opvang, welzijn en sport, maar ook toerisme en recreatie. Om de positie van cultuur op de Veluwe te versterken wordt het Cultuurpact Veluwe tot 2015 gecontinueerd. Belangrijkste speerpunten zijn cultuureducatie, cultuurtoerisme, cultuurparticipatie en op lokaal niveau kunst in de openbare ruimte. Het Servicepunt AmateurKunst (SAK) en het Coördinatiepunt CultuurEducatie Noordwest-Veluwe (CCE) waren tot 1 januari 2012 ondergebracht bij de stichting Cultuur.Uit. Omdat die stichting per 1 januari 2012 ophield te bestaan, hebben de deelnemende gemeenten besloten het CCE en het SAK gedurende het jaar 2012 onder te brengen bij een stichting die gelinkt is aan het Centrum ’t Klooster in Harderwijk. Voor de periode na 2012 zijn de gemeenten in overleg met de provincie om na te gaan op welke wijze de beide instellingen in stand kunnen blijven. Vanaf 1 september 2010 verzorgt Kunstuitleen Noordwest Veluwe, de uitvoering van de kunstuitleen Ermelo, overgenomen van het CBKG. Vooralsnog geldt de doorstart voor een bepaalde periode, namelijk tot eind 2012. In 2012 zal worden bekeken of deze voorziening kan worden gecontinueerd. In 2010 is Het Pakhuis geopend. Hiermee wordt de aandacht versterkt voor de (vroege en late) historie van Ermelo in combinatie met natuur- en milieueducatie. In 2011 hebben de deelnemende gemeentebesturen besluiten genomen omtrent de bestuurlijke ontvlechting van de Muziekschool Noordwest Veluwe. De kaders voor deze ontvlechting worden beschreven in drie documenten: een kaderovereenkomst voor subsidies, een garantstellingsovereenkomst en nieuwe statuten. Startdatum voor de feitelijke ontvlechting was 1 januari 2012. De provincie besloot in 2011 de subsidie aan de bibliobusvoorziening in de buurtschappen Horst/Telgt en Speuld met ingang van 2012 te beëindigen. De gemeenten hebben met de bibliotheek afgesproken, dat de voorziening het eerste halfjaar van 2012 wordt voortgezet. De gemeente Ermelo heeft met de bibliotheek afgesproken, dat de directie van de bibliotheek in samenwerking met de directies van de scholen van die buurtschappen zal nagaan welke mogelijkheden er zijn tot een alternatieve bibliotheekvoorziening in die buurtschappen na 1 juli 2012. Vrijwilligerswerkbeleid en informele zorg Mantelzorgers en zorgvrijwilligers vormen samen een informeel zorgnetwerk rondom mensen met een hulpvraag. Per 1 januari 2010 is in Ermelo het lokale steunpunt mantelzorg gevestigd, waarin de mantelzorgconsulent actief is. Eind 2011 zijn in de regio de programma’s ter ondersteuning van vrijwilligers en mantelzorgers uit het Sociaal Programma 2008-2011 afgerond. De nieuwe beleidskeuzes worden op grond van deze regionale eindevaluatie verwerkt in het nieuwe uitwerkingsplan van de Kadernota Wmo-meerjarenbeleidsplan 2012-2016, welke in 2011 is vastgesteld. Sport In Ermelo zijn circa 40 sportverenigingen en vele andere aanbieders van sport- en beweegactiviteiten actief. In het collegeprogramma is sport en bewegen aangeduid als belangrijk onderwerp. In 2011 zijn de sportaccommodatienota "Sport in beweging" en de Sportvisie 2011-2015 vastgesteld. De gemeente gaat in deze periode verder met het doen van investeringen in de buitensportaccommodaties. In 2012 wordt een kunstgrasveld aangelegd bij FC Horst. FC Horst zal ook worden ondergebracht bij de Stichting Sportaccommodaties Ermelo. Deze stichting is in 2010 opgericht tijdens de renovatie van de sportparken Sportlaan en De Zanderij. De stichting zorgt voor het beheer/onderhoud en de verhuur van de accommodaties die onder de stichting vallen.
REKENING 2011
47
Gemeente Ermelo
3.1.7.1.2 ▪ ▪ ▪ ▪ ▪ ▪ ▪ ▪ ▪ ▪ ▪ ▪
Meerjarenbeleidsplan Wmo 2008-2012 gemeente Ermelo "Actief en betrokken" (2008); Kadernota Wmo-meerjarenbeleidsplan 2012-2016 (2011); Eindevaluatie afsluiting Tijdelijke stimuleringsregeling vrijwilligerswerk (2006); Nota Beeldende kunst in de openbare ruimte, kunstplan 2006-2010 (2006); Regionaal Cultuurprogramma Veluwe 2009-2012 (2008); Notitie Wijkgericht Werken: Een Tussenbalans (2008); Notitie Burgerparticipatie en communicatie (2009); Kadernotitie regeldrukvermindering vrijwilligersorganisaties (2010); Meerjarenbeleidsplan 2009 t/m 2012 Basisbibliotheek N.W. Veluwe (raad 12 februari 2009), inclusief basis- en pluspakket; Kaderovereenkomst subsidies 2012-2015 Muziekschool Noordwest Veluwe, Garantstellingsovereenkomst Muziekschool Noordwest Veluwe en conceptakte statutenwijziging Stichting Muziekschool Noordwest Veluwe; Sportaccommodatienota 2011-2015 "Sport in beweging" (uitvoeringsnota) (2011); Sportvisie “Sport in beweging” 2011 – 2015 (2011).
3.1.7.1.3 ▪ ▪ ▪ ▪
Portefeuillehouder
De heer A.L. Klappe; Mevrouw M.J.E. Verhagen.
3.1.7.1.5 ▪
Het programma bestaat uit de producten
Sociaal-cultureel werk; Sport; Sociaal-culturele en maatschappelijke accommodaties; Kunst en cultuur.
3.1.7.1.4 ▪ ▪
Vastgesteld beleid voor dit programma
Afdeling
Welzijn.
REKENING 2011
48
Gemeente Ermelo
3.1.7.2
Doelstellingen en prestaties
3.1.7.2.1
Algemene programmadoelstelling
De gemeente Ermelo wil een vitale samenleving zijn waarin iedereen actief deelneemt en medeverantwoordelijkheid draagt. Daarbij geeft Ermelo extra aandacht aan de mogelijkheden voor deelname door groepen inwoners die door hun leeftijd of beperking kwetsbaar zijn. 3.1.7.2.2
Prestaties
Te leveren prestaties 2011
Geleverde prestaties 2011
Opstellen van een nieuw meerjaren Wmo-beleidsplan 2012-2016, waarin accent wordt gelegd op de doelstelling om de zorg veilig te stellen voor wie het echt nodig heeft.
Kadernota Wmo-meerjarenbeleidsplan 2012 – 2016 is op 15 december 2011 door de raad vastgesteld.
Bevorderen van initiatieven van maatschappelijke organisaties die bijdragen aan versterking van de sociale cohesie in de wijk, door ▪ het faciliteren van de totstandkoming van een woonzorgcomplex en ontmoetingsgelegenheid in wijk Oost en wijk West; ▪ het in samenwerking met maatschappelijke organisaties inzetten van een buurtregisseur; ▪ het houden van tenminste één wijkschouw en het opstellen van een wijkagenda.
De notitie Samen leven in Ermelo; een wijkgerichte aanpak waarin voorstellen worden gedaan om de burgers in buurten en wijken uit te nodigen en te stimuleren zelf aan de slag te gaan met de eigen woonomgeving, wordt naar verwachting in het tweede kwartaal 2012 in de raad behandeld.
Onderzoek naar het accommodatiebeleid en mogelijke beheersvormen (publiek en privaat).
Het accommodatieonderzoek is gestart in 2011. In 2012 worden voorstellen aan de gemeenteraad voorgelegd.
Regie voeren bij implementatie (nieuwe) regionale en lokale ondersteunings- en informatiestructuur informele zorg
Regionaal project inplementatie regionale en lokale ondersteunings- en informatiestructuur informele zorg is eind 2011 afgerond.
Wegnemen van hinderlijke (gemeentelijke) financiële en administratieve lasten voor vrijwilligersorganisaties
Regie voeren in de lokale invulling van de makelaarsrol maatschappelijke stage. Daarnaast maatschappelijke stages voor jongeren zo optimaal mogelijk afstemmen in de regio.
Vaststellen van een Sportnota, waarin opgenomen de beleidsvisie voor de periode 2010 – 2025, het sportaccommodatiebeleid voor binnen- en buitensport (inclusief onderlinge samenhang) en de mogelijkheden en randvoorwaarden voor combinatiefuncties sport, cultuur en onderwijs. Evalueren van de nota Beeldende kunst in de openbare ruimte, kunstplan 2006-2010.
Implementeren beleidswijzigingen met betrekking tot muziekonderwijs. Volgen ontwikkeling en evaluatie eerste jaar exploitatie van museum Het Pakhuis. Besluitvorming inzake beleid Kunstuitleen.
Realiseren ombuigings- en bezuinigingstaakstellingen 2011-2015.
REKENING 2011
Project lastenverlichting voor vrijwilligersorganisaties is eind 2011 afgerond.
Regionaal project maatschappelijke stage is op 29 november 2011 omgezet in een nieuwe regionale overeenkomst samenwerking maatschappelijke stage.
In 2011 zijn vastgesteld de Uitvoeringsnota Sport in beweging 2011 – 2015 (1 juni 2011) en de Sportvisie Sport in beweging 2011 – 2015 (17 nov. 2011). In het kader van de bezuinigingen is besloten dat geen toevoegingen aan het kunstbudget worden gepleegd. In 2011 is een plan ontwikkeld voor een kunstwerk van Leonardo da Vinci bij de ingang van het gemeentehuis. Op drie rotondes vindt artistieke verfraaiing plaats. De kosten worden gedekt uit het kunstbudget. De gemeenteraad heeft in juni 2011 besloten in te stemmen met bestuurlijke ontvlechting van de muziekschool. Deze heeft per 1 januari 2012 zijn beslag gekregen.
In 2011 hebben verschillende gesprekken plaatsgevonden met het bestuur van Het Pakhuis. Deze gesprekken worden in 2012 voortgezet. In 2011 is besloten de faciliteiten voor de kunstuitleen in 2012 te continueren. In 2012 wordt in samenhang met het accommodatieonderzoek en met de bezuinigingsplannen een besluit genomen over voortzetting van de kunstuitleen.
De raad heeft in 2011 besloten op een aantal posten bezuinigingen aan te brengen. In relatie tot het accommodatieonderzoek zullen over verdere bezuinigingen in 2012 voorstellen aan de raad worden verricht.
49
Gemeente Ermelo
3.1.7.3
Indicatoren
3.1.7.3.1
Effectindicatoren
Omschrijving
Tevredenheid burgers over uitgaansvoorzieningen
Rek. 2009
Rek. 2010
Rek. 2011
Begr. 2011
Begr. 2012
6,1
6,4
6,3
6,2
6,1
6,1
7,0
Tevredenheid burgers over cultuurvoorzieningen
Tevredenheid burgers over verenigingen en clubs
7,6
Tevredenheid burgers over sportvoorzieningen
7,7
Tevredenheid burgers over welzijnsvoorzieningen
3.1.7.3.2
Rek. 2008
5,8
7,0 7,7 7,8 6,2
6,9 7,5 7,6 6,2
7,1 7,5 7,7 6,2
7,0 7,6 7,7 6,0
7,0 7,5 7,8 6,0
Prestatie-indicatoren
Omschrijving
Rek. 2008
Aantal bezoekers theater De Dialoog **) ▪ 2004-2005: 1.498 ▪ 2005-2006: 2.599 ▪ 2006-2007: 3.733 ▪ 2007-2008 ▪ 2008-2009 ▪ 2009-2010 ▪ 2010-2011 ▪ 2011-2012
3.363
Aantal aangevraagde breedtesportactiviteiten
Aantal leerlingen in voortgezet onderwijs dat maatschappelijke stage vervult (bron: gegevens CCG en SVE)
7
110
Rek. 2009
3.506
3
320
Rek. 2010
3.811
3
450
Rek. 2011
3.729 2
600
Begr. 2011
3.500 *)
300
Begr. 2012
3.500 *)
350
*) Vanaf de Begroting 2010 afhankelijk van de destijds nog vast te stellen Sportnota 2010-2025. **) Deze gegevens komen uit het theateractiviteitenverslag.
REKENING 2011
50
Gemeente Ermelo
3.1.7.4
Wat heeft het gekost
3.1.7.4.1
Budgettaire uitkomst exploitatie
Budgettaire uitkomst exploitatie (bedragen x € 1.000,00) Primitieve begroting Begrotingswijzigingen Begroting na wijziging Rekening
Saldo rekening en begroting
saldo 2010
lasten 2011
baten 2011
saldo 2011
3.245 2.111 5.356
6.322 -60 6.262
-2.413 360 -2.053
3.909 300 4.209
70 N
-228 V
36 N
-192 V
5.426
6.034
-2.017
4.017
Cijfermatige analyse saldo Rekening 2011 ten opzichte van Begroting 2011 (bedragen x € 1.000,00) saldo 2011 a.
Doorbelasting kostenplaatsen (exclusief Beheerscommissie Accommodaties)
-33 V
c.
Rekeningsaldobestemmende posten 2011 (overlopende budgetten): ▪ Breedtesport ▪ Stichting Pinel
-11 V -47 V
b.
d.
e. f.
g.
Kapitaallasten
0
Sociaal cultureel werk De kosten voor schuldhulpverlening (€ 15) staan verantwoord onder het programma Maatschappelijke Zorg. De raming staat evenwel onder dit programma waardoor er naast enkele kleine verschillen een voordeel ontstaat op dit onderdeel.
-18 V
Binnen en buitensportaccommodaties: ▪ hogere opbrengst verkoop zwemkaarten € 36 (V) ▪ per saldo lagere lasten bio-gasinstallatie € 11 (V) ▪ lagere lasten buitensportaccomodaties € 9 (V) ▪ lagere overige posten € 2 (V)
-58 V
Sportbeleid Doordat de sportvisie eerst door de raad in november 2011 is vastgesteld, kon een aantal zaken niet meer in 2011 worden uitgevoerd.
Overige verschillen, per saldo
2N
Totaal saldo 2011
REKENING 2011
-27 V
-192 V
51
Gemeente Ermelo
3.1.7.4.2
Investeringen 2011
Investeringen 2011 (bedragen x € 1.000,00) Begroting 2011 Zwembadinstallatie Calluna (MOP)
44
Vervanging toplaag sportvelden
51
Vervanging kasregister Calluna
2
Kleedkamers DVS'33
207
Renovatie kleedkamers DVS'33
14
Aanleg één kunstgrasveld FC Horst
0
FC Horst: overige kosten
0
Aankoop grond voor uitbreiding FC Horst
325
Kleedkamers CSV Dindoa
350
Vervanging dakbedekking Calluna
48
Vervanging ventilatie Calluna
31
Vervanging automatiseringssysteem De Dialoog
29
Vervanging verwarming theaterzaal en keuken De Dialoog
Totaal investeringen 2011
3.1.7.5
28
1.129
Rekening 2011 Toelichting 1 naar 2012
Door te schuiven kredietbedragen 43
0 naar 2012
2
22 naar 2012
29
207 afsluiten
14 naar 2012
0
24 naar 2012
-24
2 naar 2012
323
0 naar 2012
48
3 naar 2012 0 naar 2012 0 naar 2012 0 naar 2013 0 naar 2013
273
-3
350 31 29 28
856
Overige bestuurlijk relevante toelichtingen
In de Bestuurlijke Afspraken tussen Rijk, provincie en gemeenten is overeengekomen om op het gebied van werk, jeugd en zorg een omvangrijk deel van de taken te decentraliseren. De gemeenten op de Noordwest Veluwe pakken deze decentralisaties gezamenlijk op. In het nieuwe Regiocontract Noord-Veluwe 2012 – 2015 is in het programma MENS een deelgebied Eigen Kracht opgenomen, waarin onder meer projecten mantelzorgondersteuning zijn geformuleerd. Rond 1 april 2012 wordt duidelijk welke afspraken de provincie Gelderland maakt met de Regio Noord-Veluwe voor uitvoering van deze projecten.
REKENING 2011
52
Gemeente Ermelo
3.1.8
Programma MAATSCHAPPELIJKE ZORG
3.1.8.1
Algemene informatie
3.1.8.1.1
Ontwikkelingen en trends
Ermelo Onbelemmerd en Zorgzaam De EOZ-visie (Ermelo Onbelemmerd en Zorgzaam) gericht op Ermelo als zorggemeente, voor mensen met een psychische of fysieke beperking, is onderdeel van de Structuurvisie Ermelo 2025 en het nieuwe Wmo-beleid. EOZ heeft in het voorjaar 2009 een nieuwe impuls gekregen. De projectgroep EOZ heeft in het vierde kwartaal 2011 het normendocument aangeboden. De uitvoering zal de komende jaren plaatsvinden. WMO Gemeenten moeten mensen met een beperking compensatie bieden, waardoor zij in staat worden gesteld om te participeren in de samenleving. Dat is de essentie van de Wmo. De behoeften van de Wmo-cliënt moeten daarbij uitgangspunt zijn. Dat vergt een andere benadering van gemeenten en burgers. Ideeën rond versterking van eigen kracht en netwerk van Wmo-cliënten houden nauw verband hiermee en winnen terrein. Het project De Kanteling beoogt gemeenten te stimuleren deze nieuwe benadering te kiezen. Ontwikkelingen als De Kanteling en Welzijn Nieuwe Stijl hebben belangrijke implicaties voor het Wmo-beleid. De raad heeft op 15 december 2011 een Kadernota Wmo-meerjarenbeleidsplan 2012 – 2016 vastgesteld. Algemene Wet Bijzondere Ziektekosten De komende jaren vinden wijzigingen plaats in de Algemene Wet Bijzondere Ziektekosten (AWBZ). Het meest in het oog springend hierbij is de functie begeleiding (waaronder dagbesteding) voor mensen die niet in een instelling wonen. Deze verdwijnt in zijn geheel uit de AWBZ en wordt onder de Wmo gebracht. Vanaf 1 januari 2013 gaat dit gelden voor nieuwe cliënten, vanaf 1 januari 2014 ook voor oude cliënten. De instelling voor algemeen maatschappelijk werk is met de regiogemeenten in gesprek over ontwikkelingen als De Kanteling en Welzijn Nieuwe Stijl en de implicaties van wettelijke veranderingen (AWBZ, Jeugdzorg) voor haar dienstverlening. Ook hier spelen zaken als een vraaggerichte benadering en versterking van eigen kracht en netwerk. Een stapsgewijze transitie is neergelegd in een nieuwe budgetovereenkomst voor de periode 2012-2015. Lokaal moeten nog concrete prestatieafspraken worden vastgelegd. Hier ligt duidelijk een samenhang met het wijkgericht werken, waarover de gemeenteraad naar verwachting in het 2e kwartaal 2012 een besluit neemt. Wet gemeentelijke schuldhulpverlening De Wet gemeentelijke schuldhulpverlening is begin 2012 door de Eerste Kamer aangenomen. De gemeenten Harderwijk en Ermelo zijn met veel initiatieven hierop al vooruitgelopen. Na een toename van de hulpvraag in 2009 en 2010 leek aanvankelijk in 2011 een daling te zijn ingezet, maar recente informatie wijst weer op een toename. De gevolgen van de recessie lijken langzamerhand op dit terrein ook zichtbaar te worden. Maatschappelijke Zorg Op het brede terrein van de Maatschappelijke Zorg (voorheen OGGZ) zijn in de afgelopen jaren in de RNV-regio veel zaken ontwikkeld. Een nieuwe beleidsnota voor de jaren na 2011 is in maart 2012 in de gemeenteraad behandeld. Deze kan gezien worden als onderdeel van het Beleidsplan Wmo voor de Prestatievelden 7, 8 en 9. Deze nota staat in het teken van borging van wat is bereikt en waar mogelijk ook doorontwikkeling daarvan. Omdat het hier om het vangnet gaat, is dit veld bij de bezuinigingen veelal buiten schot gebleven. Echter, ook Centrumgemeente Zwolle moet opnieuw bezuinigen en richt zich meer op haar kerntaken in dezen. Dat zal gevolgen hebben voor de dienstverlening in de regio, al lijken de gevolgen voor onze regio vooralsnog te overzien. In de nieuwe nota gaat meer aandacht uit naar zingeving en versterking van de eigen kracht van de cliënt, wat ook in lijn is met ideeën achter De Kanteling. Lokaal Preventief Gezondheidsbeleid Het in de regio gezamenlijk ontwikkelde gezondheidsbeleid loopt eind 2011 af. De preventienota van het Rijk is in mei 2011 verschenen. Binnen 2 jaar na deze vaststelling dient het nieuwe beleidsplan 2012-2015 vastgesteld te worden. De voorbereidingen daarvoor namen in 2010 in samenwerking met de GGD Gelre-IJssel een aanvang. Naar verluidt zal de Inspectie Gezondheidszorg op basis van de Wet publieke gezondheid verscherpt gaan toezien op naleving van deze wet.
REKENING 2011
53
Gemeente Ermelo
Wet werk en bijstand, minimabeleid en Wet inburgering Op basis van een Gemeenschappelijke Regeling (2010) worden de wet Werk en bijstand (WWB), het minimabeleid (bijzondere bijstand), de wet Inburgering (WI) en de wet Participatiebudget voor Ermelo uitgevoerd door de Sociale Dienst Veluwerand te Harderwijk (SDV). Ook Harderwijk en Zeewolde participeren in de SDV. Sociale Dienst Veluwerand Het beleidsplan, (meerjaren-) begroting(-swijzigingen),jaarrekening en beleidsverslag van de SDV worden voorgelegd aan de raden van de deelnemende gemeenten (Ermelo, Harderwijk en Zeewolde). De SDV voert het beleid uit dat de raad van Ermelo heeft vastgesteld. Arbeidsmarkt De arbeidsmarkt heeft zich sinds 2009 ongunstig ontwikkeld, wat heeft geleid tot een sterke stijging van het aantal uitkeringsgerechtigden. Wet Participatiebudget In deze wet zijn met ingang van 2009 de budgetten van het WWB-werkdeel, voor inburgeringsvoorzieningen en de middelen voor volwasseneneducatie gebundeld. Hierdoor kunnen gemeenten re-integratievoorzieningen financieren voor een brede doelgroep, iedereen van 18 jaar en ouder. In de Regio Noord-Veluwe is een concept visie Ondersteuning bij participatie ontwikkeld en aan de gemeenteraden aangeboden. De visie zou uitgewerkt worden in een plan van aanpak. In verband met de aangekondigde rijksbezuinigingen op het participatiebudget is een pas op de plaats gemaakt. Daarnaast zullen de gemeenten Ermelo, Harderwijk en Zeewolde in samenwerking met de SDV een beleidsnotitie opstellen voor het onderdeel re-integratie van uitkeringsgerechtigden. Wet werken naar vermogen Op 1 januari 2013 zal de Wet werken naar vermogen (Wwnv) worden ingevoerd. Met deze wet komt er één wet voor iedereen met een arbeidsvermogen, die voorheen een beroep zou doen op de Wet Wajong, de Wet sociale werkvoorziening (wsw)of de Wet werk en bijstand. De gemeenten worden verantwoordelijk voor de uitvoering van deze wet. Samen met de gemeenten op de Noord-Veluwe, Sociale Dienst Veluwerand, Inclusief Groep en Proson, oriënteren wij ons op de aanpak en de uitvoering van de Wwnv.
REKENING 2011
54
Gemeente Ermelo
3.1.8.1.2 ▪ ▪ ▪ ▪ ▪ ▪ ▪ ▪ ▪ ▪ ▪ ▪ ▪ ▪ ▪
Meerjarenbeleidsplan Wmo 2008-2012 gemeente Ermelo "Actief en betrokken" (2008); Kadernota Wmo-meerjarenbeleidsplan 2012-2016 (2011): Beleidsnotitie gezondheidsbeleid 2008-2012 "Kiezen voor een gezond leven op de Noord-Veluwe" (2008); Beleidsnota Schuldhulpverlening "Signaleren, differentiëren en ....samen werken" (2009); Nota Kansen bieden en grenzen stellen, Paraplunota Wmo voor de prestatievelden 7, 8 en 9 (2009); Notitie Burgerparticipatie en communicatie (2009); Gemeenschappelijke regeling van de Sociale Dienst Veluwerand; Beleidsplan 2010-2012, Begroting en Jaarrekening Sociale Dienst Veluwerand 2011; Beleidsplan inburgering (2008) is vertrekpunt voor uitvoering en de jaren hierop volgend; Toeslagenverordening Wwb en WIJ (2010); Verordening bestrijding misbruik Wwb en WIJ (2010); Verordening cliëntenparticipatie Wet werk en bijstand en Wet investeren in jongeren (2010); Nota Armoedebeleid (2009); Visiedocument ondersteuning bij participatie (re-integratie, inburgering en volwasseneneducatie); Verordening werkleeraanbod Wet investeren in jongeren (2010).
3.1.8.1.3 ▪ ▪ ▪ ▪ ▪ ▪ ▪ ▪
Portefeuillehouder
De heer A.L. Klappe; De heer A. Nederveen; Mevrouw M.J.E. Verhagen.
3.1.8.1.5 ▪
Het programma bestaat uit de producten
Ouderenbeleid; Gezondheidszorg; Gehandicaptenbeleid; Wmo; Asielzoekers; Wet Inburgering; Inkomensondersteuning; Activering en uitstroom.
3.1.8.1.4 ▪ ▪ ▪
Vastgesteld beleid voor dit programma
Afdeling
Welzijn.
REKENING 2011
55
Gemeente Ermelo
3.1.8.2
Doelstellingen en prestaties
3.1.8.2.1
Algemene programmadoelstelling
De gemeente Ermelo wil het voor iedereen mogelijk maken om in een gezonde en veilige fysieke omgeving zo zelfstandig mogelijk te leven, naar vermogen mee te doen aan het maatschappelijk leven op alle levensterreinen en de sociale zorg te ontvangen die hij of zij nodig heeft. 3.1.8.2.2
Prestaties
Te leveren prestaties 2011
Geleverde prestaties 2011
Opstellen van een nieuw meerjaren Wmo-beleidsplan 2012-2016, waarin accent wordt gelegd op de doelstelling om de zorg veilig te stellen voor wie het echt nodig heeft.
Kadernota Wmo-meerjarenbeleidsplan 2012 – 2016 is op 15 december 2011 door de raad vastgesteld.
Stimuleren dat inwoners waar mogelijk "zorg op maat" ontvangen en mogelijkheden bieden om in de eigen wijk deel te nemen aan het maatschappelijk leven.
Er is zeer frequent overleg met de verschillende maatschappelijke partners om hier invulling aan te geven.
Vaststellen van en uitvoering geven aan een normendocument op basis van de EOZ-visie, onder voorwaarde van budgetneutraliteit.
Het document is opgesteld en de uitvoering wordt in 2012 ter hand genomen.
Investeren in vrijwilligerswerk en mantelzorg, door regionaal en lokaal ondersteuning en waardering te bieden zoals weergegeven in het raadsprogramma Welzijn, Sport en Cultuur.
Regionaal project implementatie regionale en lokale ondersteunings- en informatiestructuur informele zorg is eind 2011 afgerond. Met diverse activiteiten is extra aandacht geschonken aan vrijwilligers in het kader van het Europees jaar van de Vrijwilliger 2011.
Vaststellen van een nieuwe nota Huiselijk Geweld.
Vaststellen van een nieuwe nota Gezondheidsbeleid voor de jaren 2012 – 2016. Het vastgestelde armoedebeleid wordt ongewijzigd uitgevoerd. Uitvoering van de schuldhulpverlening.
Afspraken maken met werkgeversorganisaties ter voorkoming van uitval uit het arbeidsproces. Aangaan van verschillende vormen van re-integratietrajecten.
Realiseren van de ombuigings- en bezuinigingstaakstellingen 2011-2015.
REKENING 2011
De Regio Noord-Veluwe is begin 2011 overgegaan naar het gebied van Centrumgemeente Apeldoorn. De gemeente Apeldoorn had op dat moment voor haar werkgebied een nota Huiselijk Geweld gereed. De Noord-Veluwe is in de gelegenheid gesteld om daaraan een eigen paragraaf toe te voegen. In de startnotitie die in december 2011 aan de raad is gezonden is aangegeven dat het streven is om in juni 2012 een voorstel voor een nieuwe gezondheidsnota (2012-2015) aan de raad voor te leggen. Dit is een doorlopend proces.
Schuldhulpverlening wordt daadwerkelijk uitgevoerd en beleid daaromtrent doorontwikkeld. Dit is een doorlopend proces. Dit is een doorlopend proces.
Elders in deze jaarrekening treft u een volledig overzicht aan van de stand van zaken met betrekking tot de ombuigings- en bezuinigingstaakstellingen 2011-2015.
56
Gemeente Ermelo
3.1.8.3
Indicatoren
3.1.8.3.1
Effectindicatoren
Omschrijving
Tevredenheid burgers over gezondheidszorgvoorzieningen
Percentage toe- of afname cliëntenbestand levensonderhoud (peildatum 1 juli)
Rek. 2010
Rek. 2011
Begr. 2011
Begr. 2012
45,5 31,1 3,0
45,3 32,5 3,0
47,0 32,0 3,0
46,5 32,0 3,0
45,5 32,0 3,0
-10,42%
+6,7%
+5,7%
+11,0%
nb
46,0 32,0 3,0
Rek. 2087
Rek. 2009
Rek. 2010
Rek. 2011
Begr. 2011
15
15
12
21
7,5
7.6
7,5
7.3
7,3
nb
Prestatie-indicatoren
Omschrijving
Afgedane aanvragen woonvoorzieningen
142
Afgedane aanvragen vervoersvergoedingen
Afgedane aanvragen vervoersvoorzieningen
Afgedane aanvragen hulp bij het huishouden ZIN Afgedane aanvragen financiële vergoeding huishoudelijke hulp
Aantal Wwb-cliënten per 1 januari Aantal instroom Wwb
Aantal minima-bereikaanvragen Aantal inburgeringstrajecten
57
>100
>110
<10
<10
303
>250
>250
1
5
15
13
<10
<12
313
0
325 0
258 0
>350 <5
49,5
nb
46
30,5
51,1
229
228
235
256
259
79
92
96
99
nb
105
117
96
nb
>350 <5 47
274
nb nb
857
991
908
1.077
962
980
13
16
13
1
13
13
18
Aantal handhavingen inburgering
103
245
78
Aantal uitstroom Wwb
95
240
0
Gemiddelde doorlooptijd tussen aanvraag en verzenden beschikking (in kalenderdagen)
82
Begr. 2012
230 321
Afgedane aanvragen PGB
REKENING 2011
Rek. 2009
7,3
Percentage gebruik Wmo (van het totaal aantal Wmo-cliënten): ▪ huishoudelijke hulp ▪ vervoersvoorziening ▪ eetvoorziening
3.1.8.3.2
Rek. 2008
23
20
30
23
13
Gemeente Ermelo
3.1.8.4
Wat heeft het gekost
3.1.8.4.1
Budgettaire uitkomst exploitatie
Budgettaire uitkomst exploitatie (bedragen x € 1.000,00) saldo 2010
lasten 2011
baten 2011
saldo 2011
7.869 -61 7.808
16.353 525 16.878
-8.539 -165 -8.704
7.814 360 8.174
-281 V
179 N
-544 V
-365 V
Primitieve begroting Begrotingswijzigingen Begroting na wijziging Rekening
Saldo rekening en begroting
7.527
17.057
-9.248
7.809
Cijfermatige analyse saldo Rekening 2011 ten opzichte van Begroting 2011 (bedragen x € 1.000,000) saldo 2011 a.
Doorbelasting kostenplaatsen
-53 V
c.
Rekeningsaldobestemmende posten 2011 (overlopende budgetten): ▪ SWOE (verbouwing De Baanveger) ▪ Uitvoering Nota Gezondheidsbeleid en Gezondheidsplan
-20 V -17 V
b.
d. e. f. g.
h. i.
j. k. l.
Kapitaallasten
Hoger aandeel uitvoeringskosten Sociale Dienst Veluwerand (SDV) als gevolg van per saldo hogere lasten met betrekking tot de bedrijfsvoering.
Hogere kosten bijstandsuitkeringen (inclusief bijzondere bijstand) als gevolg van hoger beroep op voorzieningen voor (bijzondere) bijstand.
29 N 30 N
JGZ: gedurende het RSU-regime compenseerden gemeente in de regio elkaar onderling. Dit is per 1 januari 2011 losgelaten, maar nog niet in de begroting gecorrigeerd. Dit leidt tot een voordeel. Voorts is sprake van voordelen bij onderdelen GGD en EKD.
-67 V
Lokaal gehandicaptenbeleid/EOZ: voornamelijk veroorzaakt door een onderbesteding bij het beschikbare budget EOZ/BTB.
-20 V
Innovatieve projecten: dit is een openeinderegeling. Het aantal en bedrag van de aanvragen bleef in 2011 beneden de raming.
-16 V
Maatschappelijk Werk: de kosten voor schoolmaatschappelijk werk (€ 40 N) worden gedekt uit de post jeugdbeleid (programma Jeugd en Onderwijs). De lasten staan evenwel op dit programma geraamd. Voorts vallen de kosten voor algemeen maatschappelijk werk hoger uit door loon- prijsontwikkelingen (€ 6 N). De dekking daarvan staat bij de post WAGGS op het programma Algemene Dekkingsmiddelen. Tenslotte is een meevaller ontstaan bij de post schuldhulpverlening (€ 11 V) als gevolg van het open eind karakter van deze taak.
WMO: dit is een openeinderegeling. De kosten vallen nooit exact te ramen. Het nadelig saldo is de resultante van diverse over- en onderschrijdingen. Met name de kosten hulp bij huishouden vielen hoger uit dan geraamd. Meevallers deden zich vooral voor bij de producten collectief vervoer, uitvoering wmo, eigen bijdrage alsmede awbz-pakketmaatregel.
Asielzoekers: op grond van de Rekening 2010 werd een hogere bijdrage voor de stichting Vluchtelingenwerk Midden Gelderland verwacht. Dit heeft zich evenwel niet voorgedaan. Voorts vallen de uitgaven over hele linie mee. Tenslotte is een tweetal nog te betalen posten uit de Rekening 2010 vrijgevallen. Taalcoaches: de op de balans nog beschikbare post valt vrij.
m. Wet Inburgering / Participatiebudget: In de afgelopen jaren zijn rijksbudgetten welke niet zijn besteed beschikbaar gehouden op de balans. Zij moeten alsnog worden uitgegeven of worden terugbetaald aan het Rijk. Begin maart 2012 is er met betrekking tot de Wet Inburgering met het Rijk afgerekend over de jaren 2007, 2008, 2009. Omdat er een bedrag van € 130 moet worden terugbetaald, kan er € 201 vrijvallen. Daarnaast is het Participatiebudget (de zgn. meeneemregeling Wwb/Wi) opnieuw doorgerekend en afgestemd met de rijksbeschikkingen en SiSa-aangiften. Dit leidt in deze rekening tot een vrijval van € 57. n.
Overige verschillen, per saldo
Totaal saldo 2011
0
REKENING 2011
35 N
33 N
-33 V -12 V
-258 V
4N
-365 V
58
Gemeente Ermelo
3.1.8.4.2
Investeringen 2011
Investeringen 2011 (bedragen x € 1.000,00) Begroting 2011 Geen investeringen in 2011
Totaal investeringen 2011
3.1.8.5
Door te schuiven kredietbedragen
0
0
0
Rekening 2011 Toelichting
Overige bestuurlijk relevante toelichtingen
In de Bestuurlijke Afspraken tussen Rijk, provincie en gemeenten is overeengekomen om op het gebied van werk, jeugd en zorg een omvangrijk deel van de taken te decentraliseren. De gemeenten op de Noordwest Veluwe pakken deze decentralisaties gezamenlijk op.
REKENING 2011
59
Gemeente Ermelo
3.1.9
Programma OPENBAAR BESTUUR EN DIENSTVERLENING
3.1.9.1
Algemene informatie
3.1.9.1.1
Ontwikkelingen en trends
Digitalisering De verdere ontwikkeling van de digitalisering van de overheid, onder andere middels het project "de andere overheid". Deregulering Het verder invulling geven aan deregulering. Burgerparticipatie Het verder invulling geven aan burgerparticipatie. Raad Het proces rond de kaderstelling, invulling van de volksvertegenwoordigende rol en communicatie door de raad zijn belangrijke aandachtspunten in deze raadsperiode: ▪ ▪
Met ingang van 1 maart 2011 is de vergaderstructuur van de raad herzien. Eén keer per maand is er een viertal commissievergaderingen en één keer per maand is er een besluitvormende raadsvergadering. De onderzoeken van een onafhankelijke rekenkamercommissie ondersteunen de raad in zijn controlerende taak.
Dienstverlening De verdere invoering van het stelsel van basisregistraties. Invoering van het 14+ nummer isafhankelijk van regionale samenwerking. Gefaseerde invoering van het project "overheid heeft antwoord". Einddoel in 2015: De gemeente is voor de burger de ingang voor nagenoeg alle vragen aan de overheid en handelt 80% van de vragen van de burger aan de overheid in één keer goed af. De frontoffice levert producten en diensten van een toenemend aantal aangesloten overheidsorganisaties van alle overheidslagen en ketenpartners. De regie op de keten wordt door het gemeentelijk klantcontactcentrum gevoerd. Regionale samenwerking Regionale samenwerking op bestuurlijk en ambtelijk niveau wordt versterkt, mede als antwoord op schaalvergroting van maatschappelijke vraagstukken, grote decentralisaties van Rijk naar gemeenten en noodzakelijke kostenbesparing. Voorbeelden hiervan zijn de vorming van de RUD's, samenwerking op de bedrijfsvoering in "Meerinzicht" en vergroting deelname aan de Sociale Dienst Veluwerand. Ook de samenwerking tussen regionale samenwerkingsverbanden zal worden geïntensiveerd.
REKENING 2011
60
Gemeente Ermelo
3.1.9.1.2 ▪ ▪ ▪ ▪ ▪ ▪ ▪ ▪ ▪ ▪ ▪ ▪ ▪
Communicatiebeleidsplan (2000); Notitie burgerparticipatie en communicatie (2009); I&A-plan (2005); Herziening visie informatie architectuur digitale dienstverlening (2010); Communicatieplan gemeenteraad (2006); Reglement van Orde van de gemeenteraad van Ermelo (2007); Rapport en evaluatie van de werkgroep kaders (2008 en 2011); Eerste versie kwaliteitshandvest (2008); Notitie: De raad en zijn griffie (2009); Verordening op de auditcommissie (2009); Werkwijze en Vergaderstructuur Raad (2011); Gemeente Ermelo Ontwerpplan KCC Horizon 2015 (2009); Plan van aanpak Invoering 14+ nummer (2010).
3.1.9.1.3 ▪ ▪ ▪ ▪ ▪
Portefeuillehouder
De heer A.A.J. Baars; De heer mr. J. van den Bosch; De heer A.L. Klappe; De heer A. Nederveen; Mevrouw M.J.E. Verhagen.
3.1.9.1.5 ▪ ▪ ▪ ▪ ▪ ▪
Het programma bestaat uit de producten
Bestuursorganen; Ondersteuning raad; Ondersteuning b&w en directie; Burgeraangelegenheden; Algemene bestuurlijke aangelegenheden.
3.1.9.1.4 ▪ ▪ ▪ ▪ ▪
Vastgesteld beleid voor dit programma
Afdeling
Interne Advisering en Ondersteuning; KlantContactCentrum; Bestuurs- en ManagementOndersteuning; Griffie; Facilitaire en Administratieve Dienstverlening; Planning & Control.
REKENING 2011
61
Gemeente Ermelo
3.1.9.2
Doelstellingen en prestaties
3.1.9.2.1
Algemene programmadoelstelling
De gemeente Ermelo wil bekend staan als een dienstbare klantgerichte gemeente die maatschappelijke ontwikkelingen adequaat in beleid vertaalt. Verwacht mag worden dat daarin wordt samengewerkt met inwoners, bestuurlijke en maatschappelijke partners en bedrijfsleven. Ook wordt gestreefd naar een zo groot mogelijke beperking van regelgeving. 3.1.9.2.2
Prestaties
Te leveren prestaties 2011
Geleverde prestaties 2011
Implementeren van de nota Wijkgericht werken, waarbij accent gelegd kan worden op: ▪ het inzetten van "de dorpstafel" ingeval van majeure kaderstelling door de raad en/of nieuwe beleidsontwikkelingen; ▪ het inzetten van de wijkagenda en wijkschouw met betrekking tot de beleidsuitvoeringsactiviteiten die de wijk aangaan.
De notitie Samen leven in Ermelo; een wijkgerichte aanpak waarin voorstellen worden gedaan om de burgers in buurten en wijken uit te nodigen en te stimuleren zelf aan de slag te gaan met de eigen woonomgeving, wordt in het tweede kwartaal 2012 in de raad behandeld.
Uitvoeren aanbevelingen evaluatie kaderstelling.
De werkgroep kaders heeft tijdens de raadsvergadering van 13 januari 2011 de notitie "Evaluatie werkgroep Kaders" aan de gemeenteraad aangeboden. De aanbeveling om ieder jaar één of meer onderwerpen ter kaderstelling aan te wijzen heeft in 2011 vorm gekregen in het proces rond de centrumvisie en de bezuinigingen.
Uitwerken van de aanbevelingen uit de evaluatie van de vergaderstructuur en het functioneren ervan in de raad.
Besluiten over vernieuwing en efficiency-verbetering in de verslaglegging van de raadsvergaderingen.
Doorontwikkelen van de inzet van internet als communicatiemedium (meer digitaal, minder analoog, bijvoorbeeld nieuw content managementsysteem). Bestuurlijk communiceren van de doelstelling "In stand houden van een zelfstandige gemeente Ermelo, met een compacte overheidsorganisatie".
Vervullen van een voortrekkersrol in het vormgeven aan verdere regionale samenwerking, door: ▪ initiatieven te nemen om binnen RNV-verband nieuwe taken uit te laten voeren; ▪ initiatieven van andere gemeenten daartoe te steunen; ▪ waar geen draagvlak voor gevonden kan worden binnen RNVverband te bezien of samenwerking met onze directe buren mogelijk is. Vaststellen van de visie op de rol van de gemeente en de samenwerking in de regio.
Vaststellen van dereguleringsvoorstellen (afschaffen of vereenvoudigen van regels), gebaseerd op de SIRA-aanbevelingen, met speciale aandacht voor vermindering van regels op het gebied van welstand. Aanpassen APV conform het model van de VNG (algemene regels in plaats van vergunningplicht). Daarnaast zal gestart worden met de Algemene subsidieverordening (VNGmodel).
Aanscherpen en uitvoeren van het kwaliteitshandvest, daarbij staan houding en gedrag centraal: ▪ afspraak is afspraak; ▪ de burger krijgt (een duidelijk) antwoord; ▪ termijnen worden niet overschreden.
REKENING 2011
Op 27 januari 2011 heeft de raad ingestemd met een wijziging van de vergaderstructuur. Per 1 maart 2011 zijn er maandelijks een viertal commissievergaderingen en twee weken erna één raadsvergadering.
Vanaf 14 maart 2011 heeft het schriftelijke verslag plaats gemaakt voor audioverslaglegging. Elke vergadering (commissie- en raadsvergaderingen) wordt opgenomen en live uitgezonden. Na de live-uitzending worden de audiobestanden geïndexeerd naar spreker en agendapunt, zodat de audiobestanden gebruikt kunnen worden als verslaglegging van de vergaderingen.
In het 2e kwartaal 2012 zal het nieuwe content management systeem (cms) geïmplementeerd zijn. Overige ontwikkelingen worden opgepakt in het kader van Meerinzicht. Hierdoor zijn wij, meer dan nu het geval is, in staat een kwaliteitsimpuls te geven aan deze ontwikkelingen. Is volop in uitvoering. De vorming van “Meerinzicht” is hiervan een sprekend voorbeeld. Ook de reorganisatie die in uitvoering is draagt hieraan in grote mate bij.
Is volop in uitvoering. De vorming van “Meerinzicht” is hiervan een sprekend voorbeeld. De discussie over taak en rol RNV is actueel en staat bestuurlijk op de agenda.
Er is een nieuwe visie gevormd op de rol van de gemeente en de samenwerking in de regio. De RNV is het voertuig op strategisch niveau en “Meerinzicht” zal dit worden op tactisch en operationeel niveau.
De raad is door middelvan een raadsbrief (case 2011-07831) geïnformeerd over de voortgang met betrekking tot het sira rapport en vermindering administratieve lasten. De APV is aangepast en de Algemene Subsidieverordening zal voor 2014 zijn afgerond. Betreft een continu proces.
62
Gemeente Ermelo
Te leveren prestaties 2011
Geleverde prestaties 2011
Realiseren van het 14 + nummer (december 2011): ▪ het voldoen aan de aansluitvoorwaarden 14+ netnummer Antwoord; ▪ het sluiten van een convenant inzake 14+ netnummer Antwoord en het antwoord contentcollectie tussen Ermelo en de stichting ICTU.
Dit is verschoven naar medio 2012. Dit in verband met een nieuwe aanbesteding door KING en samenwerking Meerinzicht.
Besluitvorming over de bezuinigingsopgave, te realiseren door in 2015 taakstellend ten minste € 1 miljoen te bezuinigen op het budget van de ambtelijke organisatie, inclusief de griffie. Dit moet vorm krijgen door: ▪ het temporiseren of schrappen van taken; ▪ een selectieve vacaturestop; ▪ het in principe stopzetten en afbouwen van inhuur van derden; ▪ het (in principe) niet meer aangaan van meerjarige financiële verplichtingen (bijvoorbeeld contracten), tenzij dit juridisch en/of politiek onontkoombaar is; ▪ efficiënter werken; ▪ het doorlichten van applicaties en contracten van automatiseringssystemen; ▪ besparing op overhead.
De bezuinigingsdoelstelling op de bedrijfsvoering, aflopend in 2015, is inmiddels voor ruim 60% behaald. Het resterende deel is in voorbereiding en zal in het kader van de reorganisatie en met behulp van natuurlijk verloop tijdig worden gerealiseerd.
In 2011 realiseren van niveau 2 en 3. Centraal staan hierbij ontwikkeling telefonie, verschuiving van producten van vakafdeling naar KCC en de ontwikkeling van de regierol van het KCC op de dienstverleningsprocessen.
Daarnaast willen wij de bezuinigingen realiseren door: ▪ zo min mogelijk opdrachten te verlenen aan externe adviesbureaus, tenzij duidelijk aantoonbaar is dat de effectiviteit en efficiency hiermee gediend is; ▪ energiebesparing; ▪ verdere uitbouw van de regionale samenwerking; ▪ deregulering, bijvoorbeeld door het welstandstoezicht te beperken; ▪ het schrappen van of korten op subsidies; bij het maken van keuzen zal de visie op Ermelo leidend zijn. Uiteraard zullen daarbij redelijke overgangstermijnen worden gehanteerd; ▪ het ontwikkelen van een visie op deinzet en het beheer van de gemeentelijke accommodaties en schoolgebouwen. Dit in goed overleg met de betrokken organisaties. Daarbij wordt een hogere efficiency nagestreefd; ▪ het betrekken van alle programma's van de programmabegroting in de bezuinigingen. Daartoe worden ze allen kritisch en grondig doorgelicht. Realiseren ombuigings- en bezuinigingstaakstellingen 2011-2015.
REKENING 2011
Ontwikkelingen zijn in 2011 opgepakt en worden verder doorontwikkeld in 2012.
De selectieve vacaturestop is gehandhaafd en zal voorlopig worden gecontinueerd. Doorlichting van processen, applicaties en contracten vindt plaats als onderdeel van de reorganisatie en de introductie van “lean” werken.
Elders in deze jaarrekening treft u een volledig overzicht aan van de stand van zaken met betrekking tot de bezuinigingstaakstellingen 2011-2015.
63
Gemeente Ermelo
3.1.9.3
Indicatoren
3.1.9.3.1
Effectindicatoren
Omschrijving
Rek. 2008
Rek. 2009
Rek. 2010
Rek. 2011
Begr. 2011
Begr. 2012
Mening burgers over goed gemeentebestuur
5,7
6,0
6,4
6,2
6,5
6,7
Oordeel bezoekers over deskundigheid aan het loket
8,1
8,4
8,3
8,1
8,0
8,0
Oordeel bezoekers over duidelijkheid informatie aan het loket
8,2
8,3
8,2
7,8
8,0
8,0
Rapportcijfer oordeel burgers over vertegenwoordiging door gemeenteraad
5,0
Oordeel bezoekers over openingstijden gemeentehuis (voldoende en duidelijk) (Dit is een nieuwe indicator met ingang van de Rekening 2009, gebaseerd op de situatie van september 2009, dus voor de wijziging van openingstijden)
Oordeel bezoekers over doorlooptijd aan het loket
7,7
Oordeel burgers over: burgers worden voldoende betrokken bij de totstandkoming van gemeentelijke plannen (Dit is een nieuwe indicator met ingang van de Rekening 2009)
Oordeel burgers over: burgers worden voldoende betrokken bij de uitvoering van gemeentelijke plannen (Dit is een nieuwe indicator met ingang van de Rekening 2009)
5,4
7,0
8,2 5,5
5,7
7,2
7,8 5,7
5,5
7,2
7,8 5,5
6,2
7,0
8,0 6,0
6,2
7,2
8,0 6,0
5,3
5,4
5,2
6,0
6,2
Rek. 2008
Rek. 2009
Rek. 2010
Rek. 2011
Begr. 2011
Begr. 2012
77%
85%
85%
85%
90%
90%
Percentage tijdig afgedane vergunningen**): ▪ bouwvergunningen ▪ sloopvergunningen/melding ▪ monumentenvergunning ▪ apv-vergunningen
99 100 82% 87%
96%
86%
89%
100%
100%
Percentage (deels) gegronde bezwaar- en beroepschriften
16%
32%
170
***)
3.1.9.3.2
Prestatie-indicatoren
Omschrijving
Oordeel burgers over informatieverstrekking: ▪ duidelijkheid ▪ toegankelijkheid ▪ via kranten ▪ via website
6,5 6,8 7,0 6,8
Percentage tijdig afgehandelde brieven / aanvragen (exclusief vergunningen)*)
Aantal behandelde bezwaar- en beroepschriften
125
6,9 7,1 7,3 7,1
144
6,9 7,2 7,4 7,0
26%
7,0 7,1 7,3 7,0
***)
7,5 7,5 7,5 7,5
100
25%
7,5 7,5 7,5 7,5
100
25%
*) het percentage afgehandelde brieven wordt niet meer bijgehouden op briefniveau maar op caseniveau (case kan uit meerdere brieven bestaan). **) Vergunningen zijn niet meer uit te splitsen sinds de invoering van de omgevingsvergunning. ***) Deze uitkomsten zijn nog niet beschikbaar.
REKENING 2011
64
Gemeente Ermelo
3.1.9.4
Wat heeft het gekost
3.1.9.4.1
Budgettaire uitkomst exploitatie
Budgettaire uitkomst exploitatie (bedragen x € 1.000,00) saldo 2010
lasten 2011
baten 2011
saldo 2011
4.410 175 4.585
4.618 454 5.072
-499 -161 -660
4.119 293 4.412
-394 V
-206 V
27 N
-179 V
Primitieve begroting Begrotingswijzigingen Begroting na wijziging Rekening
4.191
Saldo rekening en begroting
4.866
-633
4.233
Cijfermatige analyse saldo Rekening 2011 ten opzichte van Begroting 2011 (bedragen x € 1.000,00) saldo 2011 a.
Doorbelasting kostenplaatsen
-81 V
c.
Rekeningsaldobestemmende posten 2011 (overlopende budgetten): ▪ Werkbudget Griffie ▪ Evaluatie extern communicatiebeleid
-6 V -40 V
b.
d. e. f.
g.
Kapitaallasten
0
Ondersteuning Raad: met name niet volledig benutten van het beschikbare inhuurbudget griffie en het budget Rekenkamercommissie Onderzoek door BING
Diverse plussen op het product Burgerzaken.
24 N
-15 V
Minder uitbesteding van juridische procedures doordat kennis in huis aanwezig is.
-24 V
Totaal saldo 2011
3.1.9.4.2
-37 V
-179 V
Investeringen 2011
Investeringen 2011 (bedragen x € 1.000,00) Begroting 2011
Rekening 2011 Toelichting
Vervanging DVD-productie
10
0 naar 2012
Totaal investeringen 2011
10
0
3.1.9.5
Door te schuiven kredietbedragen 10
10
Overige bestuurlijk relevante toelichtingen
N.v.t.
REKENING 2011
65
Gemeente Ermelo
3.1.10
Programma OPENBARE ORDE EN VEILIGHEID
3.1.10.1
Algemene informatie
3.1.10.1.1
Ontwikkelingen en trends
Integraal veiligheidsplan Vanaf 2012 wordt gewerkt met een nieuw integraal veiligheidsplan. Veiligheidshuis Het Veiligheidshuis (de Veiligheidskamer) is een feit. In 2012 vindt verdere uitrol van de casusoverleggen (bijvoorbeeld jeugd en huiselijk geweld) plaats en verdere verdieping in de samenleving. Brandweer De brandweer speelt op basis van eigen audits in op de ontwikkelingen in onze veiligheidsregio. De organisatie van de brandweer is in beweging. Er vindt regionalisering plaats op de schaal van de veiligheidsregio’s. Daarbinnen vindt op verschillende manieren clustervorming plaats. Ermelo, Nunspeet, Putten en Harderwijk vormen samen één cluster, aan het hoofd waarvan een clustercommandant staat. Het cluster maakt formeel onderdeel uit van de VNOG. Gevonden en verloren voorwerpen Per 1 januari 2012 heeft de gemeente de taak van "gevonden en verloren voorwerpen" overgenomen van de politie. Rampenplan Overgang van het Rampenplan naar het Regionaal crisisplan. Wet op de Veiligheidsregio Verdere uitwerking van de Wet op de Veiligheidsregio (WvR). 3.1.10.1.2 ▪ ▪ ▪ ▪ ▪
Jaarlijks Politieveiligheidsbeleid; Horecaconvenant (2008); Integraal Veiligheidsbeleid 2006-2010; Organisatieplan brandweer cluster Veluwe West; Brandweerzorg Ermelo in relatie tot opkomsttijden.
3.1.10.1.3 ▪ ▪
Portefeuillehouder
De heer A.A.J. Baars; De heer A.L. Klappe; De heer A. Nederveen.
3.1.10.1.5 ▪
Het programma bestaat uit de producten
Openbare orde en veiligheid; brandweer en rampenbestrijding.
3.1.10.1.4 ▪ ▪ ▪
Vastgesteld beleid voor dit programma
Afdeling
Veiligheid, Vergunningen en Handhaving.
REKENING 2011
66
Gemeente Ermelo
3.1.10.2
Doelstellingen en prestaties
3.1.10.2.1
Algemene programmadoelstelling
De gemeente Ermelo wil een gemeente zijn waar mensen veilig over straat kunnen gaan, kunnen wonen, werken en recreëren in veilige wijken en in een veilig buitengebied. 3.1.10.2.2
Prestaties
Te leveren prestaties 2011
Geleverde prestaties 2011
Opstellen van een regionaal crisisplan waarmee regionaal invulling wordt gegeven aan rampenbeheersing en -bestrijding.
In 2011 is de Wet Veiligheidsregio's in werking getreden. Daartoe heeft de Veiligheidsregio Noord- en Oost-Gelderland (VNOG) een drietal verplichtingen in 2011 vastgesteld: 1 Regionaal Risicoprofiel (beschrijving van de voornaamste risico's); 2 Regionaal Beleidsplan (prioritering van de risico's); 3 Regionaal Crisisplan (uitwerking van de regionale crisisorganisatie, inclusief onderdeel bevolkingszorg).
Opstellen van een integraal veiligheidsplan, met als speerpunten: ▪ het tegengaan van overlast op straat door hangjongeren (12+); ▪ het tegengaan van horecaoverlast van vertrekkende bezoekers; ▪ het aanbieden van buurtbemiddeling; ▪ het zo nodig toepassen van huisverboden; ▪ het verminderen van door de raad aan te wijzen lokale speerpunten ten aanzien van criminaliteitsbestrijding.
Het proces voor een gezamenlijk integraal veiligheidsbeleid is gaande. De startnotitie is in de raad geweest. De veiligheidsanalyse is nagenoeg gereed. Hierin zijn de gegevens van de criminaliteitcijfers, gebiedsscan en integrale veiligheidsmonitor samengevoegd. Tevens is aan deskundigen informatie gevraagd. In 2011 is, samen met Harderwijk en Putten, gestart met het opstellen met het integraal beleidsplan met ruimte voor couleur locale. Er is een begin gemaakt met de Kwaliteitsmeter Veilig Uitgaan om horecaoverlast te verminderen. Buurtbemiddeling wordt, desgewenst, nog steeds aangeboden. In 2011 zijn 3 huisverboden opgelegd bij situaties van (dreigend) huiselijk geweld. Met betrokken partijen is een hennepconvenant afgesloten om gezamenlijk de hennepkweek tegen te gaan.
Het regionaal risico-profiel is voorgelegd aan de raad. Het regionaal beleids- en crisisplan is in concept besproken met het college. Het AB van de VNOG heeft in 2011 ingestemd met zowel een regionaal risico-profiel als met het beleids- en crisisplan.
Zorg dragen voor een goed functionerende brandweercluster Veluwe West binnen de gehele veiligheidsketen.
REKENING 2011
Het regionaal crisisplan moet het gemeentelijke rampenplan gaan vervangen. Hiervoor zijn de 22 gemeenten, die deel uitmaken van de VNOG bezig om middels poolvorming de volledige gemeentelijke crisisorganisatie intergemeentelijk te organiseren. Dit traject moet in 2012 worden afgerond, zodat op termijn het lokale rampenplan kan worden ingetrokken. Ermelo gaat hiervoor samenwerken met de 8 gemeenten op de Noordwest-Veluwe, zodat een hoger kwaliteitsniveau wordt bereikt. De gemeenten blijven zelf verantwoordelijk voor de eigen daadwerkelijke inzet. Voor de implementatie van het regionaal crisisplan is een regionaal opleidings- en oefenplan opgesteld en moeten alle lokale vereisten worden geborgd om de inzet intergemeentelijk mogelijk te maken. Dit is een doorlopend proces.
67
Gemeente Ermelo
3.1.10.3
Indicatoren
3.1.10.3.1
Effectindicatoren
Omschrijving
Percentage inwoners dat zich vaak onveilig voelt in de eigen buurt
Rek. 2008
Rek. 2009
Rek. 2010
Rek. 2011
Begr. 2011
Begr. 2012
5,8
6,3
6,2
nvt
3,3%
Oordeel burgers over aanpak sociale veiligheid Deze indicator is met ingang van de Rekening 2010 vervallen in De Staat van de Gemeente. Oordeel burgers over veiligheid in de buurt (het is in de gemeente voldoende veilig op straat) Met ingang van de Rekening 2010 is dit een nieuwe indicator in De Staat van de Gemeente)
Oordeel burgers over handhaving regels
5,5
Percentage uitrukken naar aanleiding van loze automatische brandmeldingen
Aantal door politie geregistreerde meldingen van overlast door jeugd Aantal door politie geregistreerde meldingen geluidshinder horeca in combinatie met overlast van/door dronkenschap Aantal door politie geregistreerde meldingen geluidshinder horeca
1,1%
5,8
1,2%
7,1
6,1
2,0%
7,0
6,1
9,0%
7,1
6,0
5,0%
7,1
6,0
53%
63%
58%
58%
40%
50%
242
201
158
163
190
190
21
14 *)
21
26
20
20
73
*)
*)
*)
*)
*)
*) Overlast door dronkenschap wordt niet meer als indicator door de politie opgenomen. Dit betreft geluidshinder horeca.
3.1.10.3.2
Prestatie-indicatoren
Omschrijving
Rek. 2008
Aantal keren mediation / bemiddeling toegepast
10
Aantal afgegeven bouw-, sloop- en monumentenvergunningen / -meldingen (per 1 oktober 2010 is de omgevingsvergunning ingevoerd): ▪ ▪ ▪ ▪ ▪
431
Aantal afgegeven omgevingsvergunningen totaal (inclusief kapvergunning);
Rek. 2009
+/- 25
327
333
0
53
449
31
355
Adviezen t.a.v. de brandveiligheid inzake bouwen, gebruik en evenementen;
Aantal brandweercontroles;
Aantal repressieve inzetten door vrijwilligers.
68
Rek. 2011
33
Aantal afgegeven omgevingsvergunningen aspecten bouw-, sloop- en monumentendeel;
REKENING 2011
Rek. 2010
20
Begr. 2011 35
30
300
253
255
Begr. 2012
360 250 450 225 180
Gemeente Ermelo
3.1.10.4
Wat heeft het gekost
3.1.10.4.1
Budgettaire uitkomst exploitatie
Budgettaire uitkomst exploitatie (bedragen x € 1.000,00) saldo 2010
lasten 2011
baten 2011
saldo 2011
Primitieve begroting Begrotingswijzigingen Begroting na wijziging
1.625 54 1.679
1.698 -15 1.683
-46 -48 -94
1.652 -63 1.589
Saldo rekening en begroting
-66 V
-97 V
0
-97 V
Rekening
1.613
1.586
-94
1.492
Cijfermatige analyse saldo Rekening 2011 ten opzichte van Begroting 2011 (bedragen x € 1.000,00) saldo 2011 a.
Doorbelasting kostenplaatsen
-15 V
c.
Exploitatie brandweer. Het voordeel bestaat grotendeels uit lagere uitgaven voor opleiding en oefeningen van € 67. Dit is met name veroorzaakt doordat in werkelijkheid minder personeelsleden hieraan hebben deelgenomen, dan waarvan oorspronkelijk was uitgegaan. Overige per saldo hogere uitgaven € 8.
-59 V
b.
d. e.
Kapitaallasten
Lagere uitgaven inzake rampenbestrijdingsorganisatie. Dit voordeel is grotendeels (€ 17) toe te schrijven aan lagere uitgaven voor oefenen en opleiden. Per saldo lagere overige uitgaven
-22 V -2 V
Totaal saldo 2011
3.1.10.4.2
1N
-97 V
Investeringen 2011
Investeringen 2011 (bedragen x € 1.000,00) Begroting 2011 Brandweer: vervanging auto preventiemedewerker
26
Brandweer: basispost mobilofoons
6
Brandweer: vervanging tankautospuit
210
Brandweer: redapparatuur (Holmatro)
11
Brandweer; ladders en toebehoren
8
Rekening 2011 Toelichting 30 afsluiten
0 naar 2012
206 naar 2012 0 naar 2012 0 naar 2012
Brandweer: ademluchttoestellen
133
131 afsluiten
Totaal investeringen 2011
394
367
3.1.10.5
Door te schuiven kredietbedragen 6 4
11 8
29
Overige bestuurlijk relevante toelichtingen
N.v.t.
REKENING 2011
69
Gemeente Ermelo
3.1.11
Overzicht ALGEMENE DEKKINGSMIDDELEN
3.1.11.1
Algemene informatie
3.1.11.1.1
Ontwikkelingen en trends
Inwoneraantal Het aantal inwoners van Ermelo daalde sterk, doch lijkt zich enigszins te stabiliseren. De gevolgen voor de algemene uitkering stabiliseren daardoor ook. Wet waardering onroerende zaken Met ingang van 1 januari 2009 is de basisregistratie WOZ ingevoerd. Veel uitgangspunten van de basisregistratie gelden reeds voor de WOZ-waarde. Gemeenten zijn verantwoordelijk voor het vaststellen van WOZ-waarden en het leveren van gegevens aan bijvoorbeeld Belastingdienst en Waterschappen. Binnen het stelsel van basisregistraties zijn gemeenten daarmee "bronhouders". Verder geldt voor de Belastingdienst en Waterschappen de WOZ-waarde als heffingsmaatstaf, dus ook "verplicht gebruik" van de WOZ-waarde door andere overheden is niet nieuw. De WOZ-waarde wordt jaarlijks vastgesteld. Dit is van invloed op de vaststelling van het rekentarief door het Rijk. Het uitgangspunt hierbij blijft dat de OZB-opbrengst geen wijziging ondergaat als gevolg van waarde-fluctuaties. Rioolheffing Gekoppeld aan het nieuwe GRP 2009-2013 zal er toegewerkt worden naar volledige kostendekkendheid van de rioolheffing uiterlijk in het jaar 2026. Met ingang van 1 januari 2010 wordt de verbrede rioolheffing op basis van de Wet bekostiging gemeentelijke watertaken in Ermelo geheven. Algemene uitkering De financiële- en economische crisis heeft tot een uiterst onzekere financiële situatie geleid voor de overheid. Het Rijk bezuinigt € 18 miljard, waardoor de algemene uitkering van Ermelo sterk daalt. Dit noopt tot vergaande ombuigingen en bezuinigingen. In maart 2012 is bekend geworden dat het Rijk aanvullend nog € 9 miljard extra moet bezuinigen. Ook Ermelo zal hiervan de gevolgen gaan ondervinden. De algemene uitkering als zodanig is conjunctuur gevoelig én is steeds sterker onderhevig aan veranderingen in de berekeningswijze. Ermelo is voor ongeveer 60% van de inkomsten afhankelijk van het Rijk. Er liggen thans grote risico's op het onderdeel inkomsten van het Rijk. Besluit Begroting en Verantwoording In het Besluit Begroting en Verantwoording provincies en gemeenten 2004 (BBV) is voorgeschreven dat in de begroting een bedrag moet worden geraamd voor onvoorzien en dat in de programmarekening een overzicht moet worden opgenomen over de aanwending van het geraamde bedrag voor onvoorzien. In de Regeling Budget- en kredietbeheer gemeente Ermelo is dit verder uitgewerkt. Als criteria voor het inzetten van het bedrag voor onvoorzien zijn opgenomen: onvoorzienbaar, onuitstelbaar, onvermijdelijk en incidenteel. De beschikkingsbevoegdheid over dit bedrag ligt bij het college van burgemeester en wethouders. 3.1.11.1.2 ▪ ▪ ▪ ▪ ▪ ▪ ▪ ▪ ▪
Vastgesteld beleid voor dit programma
Financiële verordening (2011); Notitie Budget- en kredietbeheer gemeente Ermelo (2005); Notitie Reserves en voorzieningen gemeente Ermelo (2004); Notitie Kostentoerekening (2003); Notitie Rentebeleid gemeente Ermelo (2011); Financieringsstatuut (2011); Notitie Loon- en prijsontwikkelingen en de algemene uitkering (2004); Nota Afschrijvingsbeleid gemeente Ermelo (2004); Belastingverordeningen (jaarlijks).
REKENING 2011
70
Gemeente Ermelo
3.1.11.1.3 ▪ ▪ ▪
Wet WOZ; Algemene belastingen; Overige algemene dekkingsmiddelen.
3.1.11.1.4 ▪
Portefeuillehouder
De heer A. Nederveen.
3.1.11.1.5 ▪ ▪
Het programma bestaat uit de producten
Afdeling
Facilitaire en Administratieve Dienstverlening; Planning & Control.
3.1.11.2
Doelstellingen en prestaties
3.1.11.2.1
Algemene programmadoelstelling
De gemeente Ermelo behoudt een gezonde financiële huishouding met het oog op de ontwikkeling en instandhouding van het voorzieningenniveau. 3.1.11.2.2
Prestaties
Te leveren prestaties 2011
Geleverde prestaties 2011
Realiseren van de ombuigings- en bezuinigingsbesluiten geldend voor het jaar 2011, zijnde het dekkingsplan.
Het dekkingsplan 2011 is ongewijzigd gerealiseerd.
Besluiten over de te realiseren ombuigingen en bezuinigingen voor het jaar 2012 en verdere richting bepalen voor de jaren 2013 t/m 2015.
De besluiten die betrekking hebben op 2012 zijn genomen bij de vaststelling van de Begroting 2012 en zijn inmiddels in uitvoering. Toen zijn ook de richtinggevende besluiten voor 2013 t/m 2015 genomen door de raad.
In het kader van de ombuigingen en bezuinigingen besluiten tot het Bij de vaststelling van de Begroting 2012 is besloten de wijzigen en/of instellen van (nieuwe) belastingen en/of heffingen, rioolheffing eenmalig extra te verhogen en zijn de toeristen- en ingaande 2012. forensenbelasting extra verhoogd. Verder is prijscompensatie doorgevoerd. Er zijn geen nieuwe belastingen of heffingen ingesteld. Handhaven van een financieel weerstandsvermogen dat tenminste voldoet aan de kwalificatie "voldoende" (is ratio 1.0 tot 1.4). Rapportage bij de jaarrekening over de inzet van de post onvoorzien.
Realiseren van de ombuigings- en bezuinigingstaakstellingen 2011-2015.
REKENING 2011
Dit is meer dan gerealiseerd. De ratio in Ermelo laat zien dat de reservepositie thans meer dan toereikend is voor afdekking van de geïnventariseerde risico’s. In deze jaarrekening is gerapporteerd over de inzet van deze post.
Elders in deze jaarrekening treft u een volledig overzicht aan van de stand van zaken met betrekking tot de bezuinigingstaakstellingen 2011-2015.
71
Gemeente Ermelo
3.1.11.3
Indicatoren
3.1.11.3.1
Effectindicatoren
Omschrijving
Rek. 2008
Tevredenheid burgers ten aanzien van de stelling: de gemeente is mijn belastinggeld waard
Rek. 2009
6,2
Weerstandsvermogen versus omzet
6,6
9,7
Verhouding tussen weerstandsvermogen en omzet (teken van een degelijk financieel beleid)
9,8
Rangnummer netto-woonlasten volgens Coelo-rapport
47% *)
8
Verhouding rekeningresultaat gemiddelde voorafgaande 3 jaren versus algemene middelen (Is indicator hoeveel financiële beleidsruimte er "blijft liggen" met inbegrip van de zgn. saldobestemmende posten) (Dit is een nieuwe indicator met ingang van de rekening 2009)
11
10%
Rek. 2010 6,1 *)
47%
12
10%
Rek. 2011 6,3 *)
Begr. 2011 6,3 9,0
Begr. 2012 6,3 *)
**)
47%
> 25%
9
1-100
1-100
**)
10%
< 10%
*) Er wordt geen rapportcijfer meer gegeven, maar met ingang van 2009 een verhoudingscijfer. **) Dit maakt geen onderdeel meer uit van "De Staat van de gemeente".
3.1.11.3.2
Prestatie-indicatoren
Omschrijving
Belastingstijging OZB woningen
Rek. 2008
Rek. 2009
Rek. 2010
Rek. 2011
Begr. 2011
Begr. 2012
0%
2,0%
0%
1,5%
1,5%
1,5%
4,2%
Belastingstijging OZB niet-woningen Belastingstijging Hondenbelasting
2,75%
Belastingstijging Toeristenbelasting
0%
Belastingstijging Forensenbelasting
0%
2,0% 2,0%
0% 0%
0% 0% 0% 0%
1,5% 1,5% 1,5% 1,5%
1,5% 1,5% 1,5% 1,5%
1,5% 1,5%
18% 50%
Stijging leges met uitzondering van marktgelden, kapvergunningen en begraafplaats
kostendekkend
kostendekkend
kostendekkend
kosten- dekkend
kostendekkend
kostendekkend
Stijging Rioolrecht/-heffing
€ 50.000
€ 75.000 + 2,0%
Conform GRP 20092013
Conform Conform GRP GRP 20092009 2013 -2013 + + 1,5% 1,5%
Conform GRP 2009 -2013 + 21% + 1,5%
Stijging Afvalstoffenheffing
REKENING 2011
kostendekkend
72
kostendekkend
kostendekkend
kosten- dekkend
kostendekkend
kostendekkend
Gemeente Ermelo
3.1.11.4
Wat heeft het gekost
3.1.11.4.1
Budgettaire uitkomst exploitatie
Budgettaire uitkomst exploitatie (bedragen x € 1.000,00) saldo 2010
lasten 2011
baten 2011
saldo 2011
Primitieve begroting Begrotingswijzigingen Begroting na wijziging
-33.532 -343 -33.875 -32.256
7.877 5.799 13.676
14.582
-40.944 -9.336 -50.280
-33.067 -3.537 -36.604
Saldo rekening en begroting
1.619 N
906 N
61 N
967 N
Rekening
-50.219
-35.637
Cijfermatige analyse saldo Rekening 2011 ten opzichte van Begroting 2011 (bedragen x € 1.000,00) saldo 2011 a.
Doorbelasting kostenplaatsen
c.
Rekeningsaldobestemmende posten 2011 (overlopende budgetten): ▪ Reserve IDM: reorganisatie en regionalisering ▪ Reserve IDM: eenmalige kapitaallasten fietspad Telgterweg ▪ Reserve VEO: eenmalige kapitaallasten parkeervoorziening De Bree ▪ Reserve Wijken en wijkplatforms: aankleding rotondes Veldzicht en Bonaparte ▪ Reserve IDM: Structuurvisie Ermelo 2025 ▪ Reserve Grondexploitatie: haalbaarheidsonderzoek De Driehoek ▪ Reserve Algemene buffer: asbestsanering Zandkampweg ▪ Reserve IDM: archeologisch onderzoek Margrietschool
b.
d.
e.
f.
g. h. i. j.
k.
82 N
Kapitaallasten
Belastingen. De kosten derden Wet WOZ vallen € 16 lager uit dan begroot. De kosten van heffing en invordering vallen € 3 voordeliger uit. De belastingopbrengsten, met name de opbrengst OZB niet woningen, vallen per saldo € 30 nadeliger uit. Algemene uitkering Gemeentefonds. Het voordeel op de Algemene uitkering van het Gemeentefonds wordt veroorzaakt door een aantal factoren. In december 2011 kwam nog een circulaire uit welke een positief effect had op de uitkeringsjaren 2009 t/m 2011. Voorts zijn nadien de basisgegevens geactualiseerd naar de laatst bekende gegevens, ook dit had een positief effect tot gevolg. Tenslotte zijn de transitorische posten geactualiseerd wat leidde tot een vrijval van enkele posten ten laste van 2011. Per saldo leidt dit tot een voordeel ten gunste van 2011. Stelposten. Dit betreft: ▪ Vrijval stelpost Waggs 2011 (€ 125 V) ▪ Teveel gebruik gemaakt van stelpost Prijsmutaties 2011 (€ 8 N).
0
9 200 52 25 39 5 23 16
N N N N N N N N
11 N
-379 V
-117 V
Stelpost Uitkomst Kadernota 2011, Najaarsnota 2011 en Decemberwijziging 2011. Kortheidshalve wordt verwezen naar deze documenten.
980 N
BTW. Dit is ontstaan door een teruggave omzetbelasting 2002-2003 en de transparante btw van de RNV.
-36 V
Saldo 2011 kostenplaatsen. Dit betreft met name het saldo van de kostenplaats Kapitaallasten 2011. Op het onderdeel rente is een voordeel ontstaan.
Reserves. ▪ Reserve ▪ Reserve ▪ Reserve ▪ Reserve ▪ Reserve ▪ Reserve ▪ Reserve
algemene buffer (€ 34 V / Bing-onderzoek en planschades) Gladheidsbestrijding (€ 16 V / tekort exploitatie gladheidsbestrijding 2011) IDM (€ 47 N / bio-energiecentrale Calluna / archeologisch onderzoek Margrietschool) Grondexploitatie (€ 18 N / diverse complexen) Onderwijshuisvesting (€ 30 N / De Klokbeker) I&A (€ 25 N / EGEM-i / audit ict / kapitaallasten) VEO (€ 2 N / centrumontwikkeling)
Overige verschillen, per saldo
72 N
0
Totaal saldo 2011
REKENING 2011
-15 V
967 N
73
Gemeente Ermelo
3.1.11.4.2
Investeringen 2011
Investeringen 2011 (bedragen x € 1.000,00) Begroting 2011 Geen investeringen in 2011
Totaal investeringen 2011
3.1.11.5
Door te schuiven kredietbedragen
0
0
0
Rekening 2011 Toelichting
Overige bestuurlijk relevante toelichtingen
N.v.t.
REKENING 2011
74
Gemeente Ermelo
3.2
Paragrafenverantwoording
De opname van de paragrafen in de begroting en de rekening is wettelijk geregeld in het BBV 2004. Doel van de paragrafen is dat onderwerpen die versnipperd in de begroting of rekening staan worden gebundeld in één overzicht, waardoor de raad voldoende inzicht krijgt. De paragrafen geven feitelijk een dwarsdoorsnede van de begroting of rekening. Ook de inhoud van de diverse paragrafen is op hoofdlijnen geregeld in het BBV 2004. Ermelo heeft er voor gekozen om uitsluitend de wettelijk voorgeschreven paragrafen op te nemen in de begroting en de rekening. In dit hoofdstuk zijn opgenomen de paragrafen: ▪ ▪ ▪ ▪ ▪ ▪ ▪
Lokale heffingen; Weerstandsvermogen; Onderhoud kapitaalgoederen; Financiering; Bedrijfsvoering; Verbonden partijen; Grondbeleid.
REKENING 2011
75
Gemeente Ermelo
3.2.1
Paragraaf Lokale heffingen
3.2.1.1
Algemene informatie
In deze paragraaf wordt een toelichting gegeven op de gerealiseerde ontwikkeling van de belastingtarieven en rechten 2011. De gemeentelijke belastingen en rechten zijn een belangrijke inkomstenbron voor onze gemeente en vallen met name onder de algemene dekkingsmiddelen van de gemeente. Voor een overzicht op hoofdlijnen van de diverse heffingen wordt kortheidshalve verwezen naar de prestatie-indicatoren van het overzicht Algemene Dekkingsmiddelen. 3.2.1.2
Landelijke ontwikkelingen en trends
3.2.1.2.1
Wettelijke beperkingen ten aanzien van de OZB
Nieuwe waarde-eenheid heffing OZB. De onroerende-zaakbelastingen worden sinds 1 januari 2009 berekend naar een percentage van de waarde van de onroerende zaak in plaats van in euro’s per € 2.500,00 waarde-eenheid. Deze nieuwe berekeningswijze maakt duidelijk dat de OZB slechts over een klein percentage van de waarde wordt geheven. Macronorm OZB. Sinds 2008 is de limitering van de OZB-tarieven afgeschaft. Een limitering geldend voor alle gemeenten samen is hiervoor in de plaats gekomen. De macronorm voor het begrotingsjaar 2011 is 3,5% over € 2,961 miljard. Dit bedrag is de opbrengst van 2009 (op basis van CBS-gegevens is dit € 2,868 miljard) vermeerderd met 3,25%. Het percentage van 3,25% is de macronorm voor het jaar 2010 ad 4,3%, verminderd met 1,05% op grond van het feit dat besloten is het wetsvoorstel vrijstelling precariobelasting op netwerken van nutsbedrijven niet bij de Tweede Kamer in te dienen. Het percentage van de macronorm OZB voor het jaar 2011 ad 3,5% is als volgt berekend: de pNB van 1,75% op basis van het CEP 2010 en daarbij opgeteld de geraamde reële trendmatige groei van 1,75% over de periode 2011-2015. De tariefstijging in Ermelo bedroeg in 2011 voor woningen 1,5% en voor niet-woningen eveneens 1,5%. De gemeente Ermelo is daarmee ruimschoots onder de macrolimitering gebleven. Ermelo behoort daarmee opnieuw tot de goedkoopste gemeenten in Nederland. Hertaxatie. De WOZ-waarde wordt thans jaarlijks vastgesteld. Voor 2011 is uitgegaan van de WOZ-waarde uit het WOZ-tijdvak met waardepeildatum 1 januari 2010. De (landelijke) marktontwikkeling tussen 1 januari 2009 en 1 januari 2010 bij woningen werd bij de Begroting 2011, op basis van informatie die de Waarderingskamer heeft verzameld, geschat op -2,8%. Voor niet-woningen wordt de waardeontwikkeling over dezelfde periode geschat op -1,3%. De inflatie (pNB) in de periode 2009 – 2010 bedroeg op basis van de huidige ramingen van het CPB 0,9%. De korting binnen de algemene uitkering werd op basis van deze gegevens gecorrigeerd door een navenante verhoging van de rekentarieven, gecorrigeerd met het inflatiecijfer. Voor Ermelo waren de werkelijke cijfers van de waarde ontwikkeling bij het opstellen van de Begroting 2011 nog niet bekend. Voorlopig werd nog uitgegaan van de geschatte WOZ-waarde per 1 januari 2009. Uit de hertaxatie kwam ook voor Ermelo in 2011 een omslag in de waarden naar voren. In tegenstelling tot de jaren daarvoor waren de waarden in veel gevallen gedaald. Het ging daarbij voor wat betreft de woningen om een gemiddelde daling van -2,28% en voor de niet woningen om een daling van –0,38%. Deze (gemiddelde) daling betekende evenwel dat de tarieven evenredig moesten stijgen om dezelfde opbrengst te verkrijgen als in 2010. Daarbovenop kwam de inflatiecorrectie, vastgesteld op 1,5%, waarmee Ermelo overigens wel ruim beneden de macro-norm bleef.
REKENING 2011
76
Gemeente Ermelo
3.2.1.2.2
Verbrede rioolheffing
Met ingang van 1 januari 2008 is de Wet Gemeentelijke Watertaken in werking getreden. Met deze nieuwe wet hebben gemeenten een zorgplicht voor inzameling en transport van stedelijk afvalwater, voor doelmatige inzameling en verwerking van afvloeiend hemelwater en voor (met name de regie van) het beheer van overtollig grondwater. Om ook de nieuwe taken te kunnen financieren is wettelijk bepaald dat het rioolrecht omgevormd moet worden tot een verbrede rioolheffing. De in Ermelo ingevoerde verbrede rioolheffing is dan ook gebaseerd op het nieuwe Gemeentelijk RioleringsPlan (GRP) 2009-2013 en het Waterplan. De grootste groep valt in de categorie "tot 500 kuub". Het tarief voor het rioolheffing 2011 bedraagt € 103,67 plus 1,5% inflatiecorrectie. Het tarief 2011 is daarmee uitgekomen op € 105,25.
3.2.1.2.3
Precariorechten
Bij het vaststellen van de macronorm 2011 OZB werd er nog vanuit gegaan dat het wetsvoorstel vrijstelling precariobelasting op netwerken van nutsbedrijven niet bij de Tweede Kamer werd ingediend. Eind 2010 heeft de Tweede Kamer echter een motie (motie-Van der Burg) aangenomen die het kabinet verzoekt om het wetsvoorstel alsnog in te dienen. Inmiddels is het volgende duidelijk. Nutsbedrijven hoeven in de toekomst geen precariobelasting meer te betalen voor hun netwerken. Minister Donner (BZK) komt met een wet die erin voorziet netwerken van nutsbedrijven vrij te stellen van precariobelasting. De minister geeft daarmee gehoor aan de wens van de Tweede Kamer om een eerder ingetrokken wetsvoorstel, dat die vrijstelling regelde, alsnog in te dienen. Dit wetsvoorstel is in voorbereiding en zal ter consultatie worden voorgelegd aan de VNG en Unie van Waterschappen. In de gemeente Ermelo worden geen precariorechten geheven.
3.2.1.3
Beleid in Ermelo
In het overzicht Algemene Dekkingsmiddelen van de Programmabegroting 2010-2014 zijn de doelstellingen ten aanzien van de lokale heffingen vastgelegd. Dit zijn: ▪ ▪ ▪
Een lokale lastendruk die in verhouding staat tot omvang en kwaliteit van de openbare voorzieningen. In bruto- en netto-woonlasten meerpersoonshuishoudens blijft Ermelo behoren tot de 100 laagste (goedkoopste) gemeenten in Nederland. De lastendruk voor niet-woningen komt op een vergelijkbaar gemiddeld niveau met de buurgemeenten.
De brede rioolheffing (voorheen rioolrecht) is inmiddels gekoppeld aan het GRP waarvan het waterplan deel uitmaakt. De heffing bevindt zich thans nog onder de grens van volledige kostendekkendheid, maar zal in de loop van de komende jaren op volledig kostendekkend niveau komen. Om deze doelstellingen te realiseren, worden de volgende beleidsuitgangspunten gehanteerd: ▪ ▪ ▪ ▪
Bij de jaarlijkse vaststelling van de WOZ-waarde blijft het uitgangspunt dat de OZB-opbrengst geen wijziging ondergaat als gevolg van waardefluctuaties; De OZB-ontwikkeling blijft binnen de wettelijke kaders; Ten aanzien van de afvalstoffenheffing geldt dat deze de kosten 100% moet dekken, inclusief de btw, waarbij tevens de stand van de voorziening Afvalstoffen wordt betrokken; De legestarieven zijn 100% kostendekkend (inclusief btw), tenzij uitdrukkelijk anders besloten is/wordt. Dit geldt thans bijvoorbeeld voor de marktgelden, de kapvergunningen en de begraafplaats.
Op 5 juni 2008 is door de raad de notitie Lokale lastenverlichting vastgesteld. De raad heeft besloten om voor de onroerendezaakbelasting niet-woningen gedurende de periode 2009-2012 de nullijn te hanteren ten aanzien van de jaarlijkse opbrengst, met dien verstande dat de inflatiecorrectie wel kan worden toegepast. Zodra de regering concrete invulling geeft aan haar voornemen tot verruiming van het gemeentelijke belastinggebied zal onderzocht worden of hierin voor Ermelo mogelijkheden liggen om de opbrengst van de onroerendezaakbelasting voor de niet-woningen te verlagen en de daarmee gepaard gaande derving van inkomsten te compenseren met een nieuwe heffing.
REKENING 2011
77
Gemeente Ermelo
3.2.1.3.1
Collegeprogramma 2010-2014
In het Collegeprogramma 2010-2014 zijn enkele passages opgenomen betrekking hebbend op het beleid inzake de lokale heffingen. Wij noemen: "Enerzijds willen wij de komende jaren werken aan onze ambities. Anderzijds komen er de komende jaren zeer forse bezuinigingen op ons af. Dat dwingt tot een herbezinning op de rol en de taak van de gemeentelijke overheid. Forse ingrepen zijn onvermijdelijk. Deze zullen pijn gaan doen. Dit zal leiden tot een versobering van de voorzieningen. Ook voor de individuele burger. Naar zich nu laat aanzien moet er in 2015 in totaal een bedrag van maar liefst 7 miljoen euro structureel zijn omgebogen op de gemeentelijke begroting. Dat is in de Ermelose verhoudingen een enorm bedrag. Wij zoeken de bezuinigingen binnen de ambtelijke organisatie, in efficiëncy, in regionale samenwerking, in programma's en in taken. Geen enkele gemeentelijke activiteit wordt op voorhand ontzien, behalve de zorg voor hen die het echt nodig hebben. Daarnaast gaan we creatief en actief op zoek naar andere inkomstenbronnen, zoals subsidies van Rijk en provincie op het gebied van duurzaamheid. Uitgangspunt is geen lastenverzwaring voor de burger". "Uitgangspunt is geen lastenverzwaring, behoudens inflatiecorrectie, tenzij er echt geen enkele andere optie overblijft om de begroting sluitend te krijgen. Daarnaast geldt dat op macro niveau de opbrengsten uit de OZB gelijk zullen blijven. Het college zal dit alles uitwerken in een bezuinigingsprogramma dat dit najaar ter vaststelling aan de raad zal worden voorgelegd". 3.2.1.4
Kwijtschelding
Particulieren die aan bepaalde voorwaarden voldoen kunnen, afhankelijk van de persoonlijke financiële omstandigheden, in aanmerking komen voor kwijtschelding van de gemeentelijke belastingen. Geen kwijtschelding wordt echter verleend voor de hondenbelasting en de leges. Bij de invoering van Diftar is besloten om personen, die medisch afval hebben (bijvoorbeeld: incontinentie-, stoma of dialysemateriaal), tegemoet te komen in de afvalstoffenheffing. Hiervoor dient een schriftelijk verzoek te worden ingediend, voorzien van een medische verklaring van bijvoorbeeld de huisarts, of een rekening waaruit blijkt dat medisch materiaal gebruikt wordt. In de jaarrekening wordt jaarlijks verantwoording afgelegd over het aantal verleende kwijtscheldingen. Overzicht verleende kwijtschelding 2003 tot en met 2011 Verleende kwijtschelding Categoriaal
Geautomatiseerde kwijtschelding
Overige verzoeken Totaal
2003
2004
2005
2006
2007
2008
2009
2010
260
292
283
280
292
275
277
293
45
305
46
338
63
346
78
358
64
356
65
340
62
339
44
337
2011 23
211 73
307
Met ingang van 2011 is de gemeente Ermelo overgegaan tot een systeem van geautomatiseerde kwijtschelding. Wanneer aan een burger kwijtschelding is toegekend, wordt het volgende jaar gekeken of het recht op kwijtschelding geautomatiseerd vastgesteld kan worden. Is dat het geval dan hoeft de burger geen handmatige aanvraag meer in te dienen, maar staat deze kwijtschelding al vermeld op het aanslagbiljet. De geautomatiseerde toetsing vindt plaats door middel van vergelijking van bestanden van de belastingdienst, de RDW en het UWV. Overzicht toegekende aanvragen tegemoetkoming medisch afval 2003 tot en met 2011 Medisch Afval Toegekende aanvragen
REKENING 2011
2003
2004
2005
2006
2007
2008
2009
2010
2011
40
59
43
44
43
32
29
33
30
78
Gemeente Ermelo
3.2.1.5
Gerealiseerde opbrengsten leges en heffingen Rekening 2009 (x € 1.000,00)
Rekening 2009 in %
Rekening 2010 (x € 1.000,00)
Rekening 2010 in %
Rekening 2011 (x € 1.000,00
Rekening 2011 in %
OZB-gebruiker (niet-woningen)
977
9,79%
998
10,01%
977
9,55%
OZB-eigenaar (won./niet-woningen) Hondenbelasting
Toeristenbelasting Forensenbelasting
subtotaal alg. belastingen
Verbrede rioolheffing Afvalstoffenheffing Begraafrechten
Leges vergunningen en kabels Leges bouwvergunningen Leges welstand
Leges bestemmingsplannen Leges burgerzaken Marktgelden
Leges openbare orde en veiligheid
Leges gebruiksvergunningen brandveiligheid Leges kapvergunningen
Leges kadastrale informatie Leges woonruimteverdeling
Leges abonnement raadsstukken
Leges vergunningverlening milieu subtotaal heffingen en leges
Totaal
REKENING 2011
3.913 151 261 470
5.772
1.167 1.649 415 7
602 57 0
264 12 9
14 2 2 1 4 2
4.207
9.979
39,23% 1,51% 2,61% 4,71%
57,85%
11,70% 16,53% 4,16% 0,07% 6,04% 0,57% 0,00% 2,64% 0,12% 0,09% 0,14% 0,02% 0,02% 0,01% 0,04% 0,02%
42,15%
100,00%
79
3.976 160 248 479
5.861
1.231 1.648 339 13
494 46 2
298 12 8 4 2 1 0 3 3
4.104
9.965
39,90% 1,61% 2,49% 4,81%
58,82%
12,36% 16,53% 3,40% 0,13% 4,96% 0,46% 0,02% 2,99% 0,12% 0,08% 0,04% 0,02% 0,01% 0,00% 0,03% 0,03%
41,18%
100,00%
4.063 150 212 488
5.890
1.299 1.644 305 17
650 64 32
293 9 6
13 2 1 1 3 0
4.339
10.229
39,73% 1,47% 2,07% 4,77%
57,59%
12,7%
16,08% 2,98% 0,16% 6,35% 0,63% 0,32% 2,86% 0,09% 0,06% 0,12% 0,02% 0,01% 0,00% 0,02% 0,00%
42,41%
100,00%
Gemeente Ermelo
3.2.2
Paragraaf Weerstandsvermogen
3.2.2.1
Aanleiding en achtergrond
De gemeente Ermelo onderkent het belang van risicomanagement. Wij achten het daarom wenselijk om risico’s te identificeren en vervolgens beheersbaar te maken. Door inzicht in de risico’s wordt de gemeente in staat gesteld om op verantwoorde wijze besluiten te nemen, zodat de risico’s nu en de risico’s gerelateerd aan toekomstige investeringen in verhouding staan tot de vermogenspositie van de gemeente. Hiertoe heeft de raad op 6 maart 2008 de notitie Weerstandsvermogen en Risicomanagement vastgesteld. Wij beseffen dat dit een groeiproces is en hier is dan ook een periode van vier jaar voor uitgetrokken. Dit betekent dat het doel is om het implementatietraject van risicomanagement in 2012 af te ronden zodat dit instrument volledig operationeel is. Periodiek worden de risico’s door de afdeling Planning & Control - in overleg met de afdelingshoofden - verwerkt in NARIS (het softwarepakket dat wij hiervoor aangeschaft hebben). Dit gebeurt op basis van de genomen raads- en collegebesluiten en draait inmiddels naar tevredenheid. Gebleken is dat ook in andere paragrafen en rapportages risico's benoemd worden (bijvoorbeeld in de paragraaf Verbonden partijen en in de rapportage grondexploitatie / projecten Structuurvisie). Deze risico's worden waar mogelijk in geclusterde vorm geregistreerd in NARIS. Hoewel de fase van identificeren van bestaande (operationele) risico's nog niet volledig afgerond is, willen wij ons de komende jaren meer gaan richten op een verdere beheersing van de reeds benoemde risico's. Dit kan door middel van het ontwerpen, implementeren en monitoren van beheersmaatregelen. Dit laat echter onverlet dat wij nieuwe ontwikkelingen scherp moeten blijven volgen, zodat eventuele nieuwe risico's tijdig gesignaleerd worden en bestaande risico's actueel blijven.
REKENING 2011
80
Gemeente Ermelo
3.2.2.2
Risicoprofiel
Centraal in de paragraaf Weerstandsvermogen staat het risicoprofiel. De tien belangrijkste risico’s die de gemeente Ermelo loopt, worden in deze paragraaf gepresenteerd. Elk risico is ingeschat op de kans dat de risicogebeurtenis zich voordoet en het (financiële) gevolg dat de risicogebeurtenis met zich meebrengt. Tevens is bezien of er beheersmaatregelen getroffen zijn en kunnen worden en wat het effect daarvan is op de reductie van het risico. Op basis van de geïnventariseerde risico’s is de benodigde weerstandscapaciteit berekend. Momenteel zijn er in totaal 79 risico’s in beeld gebracht. In tabel 1 worden de tien risico’s gepresenteerd die de grootste bijdrage leveren aan de berekening van de benodigde weerstandscapaciteit. Tabel 1: Belangrijkste financiële risico's Risico nummer
Risico
Gevolgen
Kans
Financieel gevolg
Invloed
R148
Verandering van de definitie van het aantal woonruimten op grond van de wet BAG.
geld-Herverdeling van de algemene uitkering wat leidt tot een lager bedrag.
70%
max. € 1.900.000,00
15.52%
70%
max. € 1.250.000,00
15.49%
R43
Een toename van de werkeloosheid.
geld-Waardoor er sprake is van een latere en/of lagere grondopbrengst.
90%
max. € 700.000,00
10.44%
R131
Decentralisatie van de uitvoering jeugdzorg en Awbz wordt verantwoordelijkheid van gemeente waarbij onvoldoende financiële middelen beschikbaar worden gesteld.
geld-Waardoor meer mensen een beroep doen op een bijstandsuitkering. Hogere uitvoeringskosten SDV / Wmo. Hogere kosten voor kwijtschelding. Toename kosten bijzondere bijstand. Hogere uitgaven armoedebeleid. Hogere uitgaven schuldhulpverlening. Imago-Taak wordt uitgevoerd tegen een lager kwaliteitsniveau. geld-Uitvoering van de taak kost extra geld.
70%
max. € 600.000,00
9.69%
geld-In de begroting dient een structureel nadeel geraamd te worden.
90%
max. € 300.000,00
4.19%
geld-Extra kosten 50% voor aanpassingen in de uitvoering van bijstand, sociale werkplaatsen en Wajong en/of toename van het uitkeringsbestand als gevolg van minder inzet reïntegratiemiddelen.
max. € 600.000,00
3.40%
R47
R136
R127
REKENING 2011
Stagnatie uitvoering bouwprojecten.
De uitkomst van het onderzoek naar de toekomst van het sportcomplex Calluna, alsmede het onderzoek naar alternatieve brandstoffen voor de bio-energiecentrale leiden ook voor de jaren 2012 en verder tot financiële tegenvallers. Invoering van de Wet werken naar vermogen per 1 januari 2013.
81
Gemeente Ermelo
Risico nummer
Risico
Gevolgen
Kans
Financieel gevolg
Invloed
R139
Een instelling kan haar betalingsverplichting tot rente en aflossing voor een door de gemeente Ermelo volledig gewaarborgde geldlening niet nakomen.
10%
max. € 2.467.568,00
2.83%
R145
Overheveling van de middelen van buitenonderhoud van en aanpassingen aan schoolgebouwen van gemeente naar schoolbesturen.
geld-Een beroep van geldverstrekkers op de gemeente Ermelo om de betalingsverplichting van een instelling over te nemen ter grootte van het bedrag waar de gemeente garant voor staat.
geld-De algemene 30% uitkering wordt gekort voor de middelen van onderwijshuisvesting.
max. € 500.000,00
2.31%
geld-De gemeente 30% moet aanvullende bezuinigingsmaatregelen nemen.
max. € 600.000,00
2.13%
max. € 1.500.000,00
1.94%
R138
R50
Het Rijk wordt genoodzaakt verder te bezuinigen.
Indien de uitbreidingsbehoefte bij het Christelijk College Groevenbeek minimaal 10% van de bekostigde capaciteit van het gebouw bedraagt, zal de gemeente Ermelo een normbedrag beschikbaar moeten stellen.
geld-Bekostiging 10% uitbreidingsbehoefte.
Subtotaal grote risico's
€ 10.417.568,00
Subtotaal overige risico's
€ 9.326.612,00
Totaal alle risico's
€ 19.744.180,00
Op basis van de ingevoerde risico’s is een risicosimulatie uitgevoerd. De risicosimulatie wordt toegepast omdat het reserveren van het maximale bedrag (€ 19.744.180,00 - zie tabel 1) onnodig en ongewenst is. De risico’s zullen immers niet allemaal tegelijk en in hun maximale omvang optreden. Tabel 2 toont de resultaten van de risicosimulatie. Hieruit blijkt dat, met een zekerheidspercentage van 90%, de risico’s kunnen worden afgedekt met een bedrag van € 5.543.179,00 (= benodigde weerstandscapaciteit). Tabel 2: Benodigde weerstandscapaciteit bij verschillende zekerheidspercentages Zekerheidspercentage
Benodigde weerstandscapaciteit
70%
€ 4.631.886,00
80%
€ 5.021.834,00
75%
€ 4.820.928,00
85%
€ 5.239.148,00
90%
€ 5.543.179,00
95%
3.2.2.3
€ 5.997.291,00
Beschikbare weerstandscapaciteit
De beschikbare weerstandscapaciteit bestaat uit het geheel aan middelen dat de gemeente Ermelo beschikbaar heeft om de risico’s in financiële zin af te dekken. Deze capaciteit bestaat grotendeels uit incidentele middelen, waarmee in principe dus ook alleen incidentele risico's afgedekt kunnen worden. Tabel 3: Beschikbare weerstandscapaciteit Onderverdeling weerstandscapaciteit
Weerstandscapaciteit in €
Weerstandscapaciteit exploitatie
779.000,00
Weerstandscapaciteit vermogen
47.926.000,00
Totale weerstandscapaciteit naar peil ultimo 2011 (eindcapaciteit)
54.122.000,00
Weerstandscapaciteit grondexploitatie (bestemmingsreserve Grondexploitatie en risicoreserve Grondexploitatie)
REKENING 2011
5.417.000,00
82
Gemeente Ermelo
3.2.2.4
Relatie benodigde en beschikbare weerstandscapaciteit
Om te bepalen of het weerstandsvermogen toereikend is, dient de relatie te worden gelegd tussen de financieel gekwantificeerde risico’s en de weerstandscapaciteit. De relatie tussen beide componenten wordt in figuur 1 weergegeven. Figuur 1: Weerstandsvermogen gemeente Ermelo
De benodigde weerstandscapaciteit die uit de risicosimulatie voortvloeit, kan worden afgezet tegen de beschikbare weerstandscapaciteit. De uitkomst van die berekening vormt de ratio weerstandsvermogen. Ratio weerstandsvermogen =
Beschikbare weerstandscapaciteit Benodigde weerstandscapaciteit
=
€ 54.122.000,00 € 5.543.179,00
= 9.76
Onderstaande normtabel (tabel 4) is ontwikkeld in samenwerking met de Universiteit Twente. Het biedt een waardering van de berekende ratio weerstandsvermogen. De ratio van de gemeente Ermelo valt in waarderingsklasse A en dit duidt op een uitstekend weerstandsvermogen. Tabel 4: Weerstand velden Waarderingsklasse
Ratio
Betekenis
A
> 2.0
Uitstekend
C
1.0 - 1.4
Voldoende
B
1.4 - 2.0
D
0.8 - 1.0
E
Matig
0.6 - 0.8
F
3.2.2.5
Ruim voldoende
Onvoldoende
< 0.6
Ruim onvoldoende
Verloop ratio weerstandsvermogen
Dit is de achtste keer dat de ratio weerstandsvermogen voor Ermelo is berekend. Het verloop ziet er als volgt uit: Tabel 5: Verloop ratio weerstandsvermogen Moment van berekening
Ratio weerstandsvermogen
Programmabegroting 2009-2012
8.69
Programmabegroting 2010-2013
3.20
Programmarekening 2008 Programmarekening 2009
Programmabegroting 2011-2014 Programmarekening 2010
Programmabegroting 2012-2015 Programmarekening 2011
5.10 8.00 7.25 9.27
11.47 9.76
Alle acht ratio's liggen in de waarderingsklasse A "Uitstekend". Hoewel de beschikbare weerstandscapaciteit (saldo van de reserves) ten opzichte van de Programmabegroting 2012-2015 is gestegen met € 4.659.828,00, is een
REKENING 2011
83
Gemeente Ermelo
verklaring voor de lagere ratio dat er nieuwe risico's toegevoegd zijn in deze Programmarekening. Het aantal geïdentificeerde risico's ten opzichte van de Programmabegroting 2012-2015 is gestegen met 10 (van 69 naar 79). De nieuwe risico's hebben vooral betrekking op ontwikkelingen vanuit het Rijk, welke van invloed kunnen zijn op de algemene uitkering. Dit wordt verderop in deze paragraaf toegelicht. Daarnaast zijn de reeds geïdentificeerde risico's waar nodig geactualiseerd op basis van de meest recente beschikbare informatie. Mede omdat de huidige paragraaf Weerstandsvermogen nog in ontwikkeling is, adviseren wij u vooral te kijken naar de tendens waarin de ratio zich ontwikkelt. Ermelo heeft een probleem als het ratio onder de norm komt te liggen. 3.2.2.6
Nieuwe ontwikkelingen
Algemene uitkering Gemeentefonds De bijdragen van de rijksoverheid en dan met name de algemene uitkering Gemeentefonds is de grootste inkomstenbron binnen de begroting van Ermelo. In de Begroting 2012 bedraagt de omzet van Ermelo € 55 miljoen. Hiervan wordt € 24 miljoen gedekt door de algemene uitkering. Dit is dan 44% van onze jaaromzet. Het totaal van de rijksuitkeringen bedraagt € 32 miljoen en dit bedraagt 58% van onze jaaromzet. Hieruit blijkt dat Ermelo sterk afhankelijk is van de rijksoverheid. En op dit onderdeel zitten thans de meeste en ook grootste risico's. In de paragraaf Weerstandsvermogen van de Programmabegroting 2012-2015 is al een aantal van deze risico's benoemd. Maar inmiddels zijn weer nieuwe risico's ontstaan, te weten: ▪ ▪ ▪ ▪ ▪ ▪ ▪ ▪ ▪ ▪ ▪ ▪ ▪
Decentralisatiekortingen (AWBZ-begeleiding en Jeugdzorg); Korting RUD; Wet werken naar vermogen; Onderwijshuisvesting; Aantal uitkerings- en bijstandsontvangers; WOZ-waarde; Vermindering aantal politieke ambtsdragers; Herverdeling Gemeentefonds; BAG; EMU-saldo; Onderuitputting Rijksbegroting; Financiële en economische crisis; Artikel 12-status door afboeken verliezen op grondposities.
Onzeker blijft of al deze risico's zich uiteindelijk ook voor zullen doen, in welke mate en wanneer. Indien deze risico’s daadwerkelijk zullen leiden tot budgettaire nadelen voor Ermelo geldt dat daar thans geen dekkingsmiddelen in onze begroting voor beschikbaar zijn. Decentralisatiekortingen De komende jaren krijgt de gemeente te maken met enkele zeer grote decentralisatieoperaties, te weten de decentralisatie AWBZ-begeleiding en de decentralisatie Jeugdzorg. ABWZ-begeleiding (macrobudget, invoerings- en uitvoeringskosten) De activiteiten die onder de extramurale AWBZ-functie begeleiding vallen, worden onder de compensatieplicht van de Wmo gebracht. Dit is inclusief het vervoer dat aan de begeleidingsactiviteiten verbonden is. De extramurale begeleiding voor jeugd wordt budgettair betrokken bij (de taakstelling samenhangend met) de decentralisatie. In het regeerakkoord is afgesproken dat gemeenten vanaf 2013 verantwoordelijk zijn voor die mensen die voor het eerst of opnieuw een beroep doen op begeleiding en dat gemeenten vanaf 2014 verantwoordelijk zijn voor alle mensen die in aanmerking komen voor begeleiding. Op het totale geïndexeerde budget dat wordt overgeheveld in 2013/2014 wordt een doelmatigheidskorting toegepast van 5%. Die korting kan hoger of lager uitvallen dan het vastgestelde bedrag van € 140 miljoen (vanaf 2014) in het regeerakkoord. Jeugdzorg (macrobudget, invoerings- en uitvoeringskosten) Uiterlijk in 2016 moet de decentralisatie van de jeugdzorg gerealiseerd zijn. Conform het regeerakkoord is 2013 een overgangsjaar voor de begeleiding uit de AWBZ. In de periode van 2014 tot en met 2016 zal fasegewijs de ambulante hulp overgaan, de dag- en residentiële hulp, de overige onderdelen van de provinciale jeugdzorg (kindertelefoon, diagnostiek, indicatiestelling, casemanagement, advies en meldpunt kindermishandeling), de jeugd-GGZ en jeugd-LVG (= zorg voor kinderen en jongeren met een licht verstandelijke handicap) en gesloten jeugdzorg. De jeugdreclassering en de jeugdbescherming zullen aan het einde van deze periode overgaan. De door de gemeenten te realiseren besparing voor het jeugddomein kent een oplopende reeks in het regeerakkoord. Deze bedraagt netto € 80 miljoen in 2015, oplopend tot € 300 miljoen vanaf 2017. Voor de gemeenten zal bij al deze
REKENING 2011
84
Gemeente Ermelo
decentralisaties een uitdaging liggen om bij de aanbesteding van deze taken binnen het beschikbare budget te blijven. Korting RUD Hoewel de aanvankelijke korting van € 100 miljoen op de RUD niet door zou gaan is dit later wel degelijk doorgevoerd. Financieel is dit al vertaald en verwerkt middels de septembercirculaire 2011 en dus ook in onze begroting. Doordat deze korting in de gemeentebegroting is verwerkt is hiermee thans het risico verdwenen. Wet Werken naar vermogen Het kabinet gaat de Wwb, Wajong, Wsw en WIJ samenvoegen tot één nieuwe wet: de Wet werken naar vermogen. De risico’s voor de gemeenten kunnen aanzienlijk zijn. Onderwijshuisvesting Sinds de decentralisatie van de onderwijshuisvesting zijn gemeenten verantwoordelijk voor het buitenonderhoud van scholen in het primair en voortgezet onderwijs. Voor het uitvoeren van deze taken ontvangen de gemeenten een vergoeding uit het Gemeentefonds. Het onderhoud aan de binnenkant van het gebouw is een verantwoordelijkheid van de schoolbesturen. Het kabinet wil komen tot een aanpassing van de verdeling van verantwoordelijkheden voor onderwijshuisvesting tussen gemeenten en schoolbesturen voor primair en speciaal onderwijs. Het voornemen is dan om middelen voor buitenonderhoud van en aanpassingen aan schoolgebouwen te decentraliseren naar de schoolbesturen en zo de situatie gelijk te trekken met die in het voortgezet onderwijs. Om een goed beeld te krijgen van het draagvlak voor dit voornemen laat het Ministerie van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap in overleg met de PO-Raad en VNG een onderzoek uitvoeren onder besturen voor primair onderwijs en onder gemeenten. Begin november hebben alle schoolbesturen met scholen voor primair onderwijs een vragenlijst ontvangen over de wenselijkheid van een mogelijke decentralisatie van het buitenonderhoud. Wat een eventuele overheveling in financiële zin betekent is thans in dit stadium niet in te schatten. Aantal uitkerings- en bijstandsontvangers Sinds kort werkt de SDV met een meerjarenraming voor het aantal bijstandsontvangers. De gemeente Ermelo sluit in haar ramingen aan bij de in deze raming gehanteerde aantallen. Deze aantallen kennen een afnemende reeks, en wijken af van de macro verwachte ontwikkeling van de aantallen. Binnen de algemene uitkering geldt hier een positief risico. Wordt de doelstelling van de SDV niet gehaald, en vallen de aantallen daarmee hoger uit, dan leidt dit tot een hogere algemene uitkering. Daar staat dan echter wel nadelen tegenover aan de uitgavenkant bij de Sociale Dienst Veluwerand. WOZ-waarde Jaarlijks corrigeert het Rijk de korting op de algemene uitkering samenhangend met de belastingcapaciteit in de gemeente, voor de verwachte waardeontwikkeling. Wijkt een gemeente daarvan af, zowel in positieve als in negatieve zin dan kunnen hier verdeeleffecten ontstaan. Dit kan zowel positief als negatief zijn. Vermindering aantal politieke ambtsdragers Het verminderen van het aantal politieke ambtsdragers leidt tot een besparing op de loonkosten en de kosten van directe ondersteuning. Vanaf 2015 wordt als gevolg hiervan structureel € 110 miljoen uitgenomen. Vanaf 2015 wordt hiertoe voor Ermelo een bedrag gekort van € 165.000,00. Dit nadeel is middels de meicirculaire 2011 al verwerkt in de begroting van de gemeente Ermelo. Mogelijk kan hier dus een voordeel ontstaan indien Ermelo het aantal politieke ambtsdragers alsnog in 2014 terugbrengt. Herverdeling Gemeentefonds Op dit moment wordt de wijze van verdelen van de algemene uitkering grondig tegen het licht gehouden. Het daartoe strekkende onderzoekstraject van het Rijk startte in het najaar van 2010. De omvang van de algemene uitkering staat in dit traject niet ter discussie, het gaat louter om de verdeelsystematiek. De voorstellen die eind 2011 zijn gepresenteerd, gaan op dit moment nog puur over de lijnen en principes waarlangs het Gemeentefonds kan worden verdeeld. Cijfers over herverdeling tussen gemeenten, uitgedrukt in euro’s per inwoner, zijn er nog niet. Deze komen pas in een volgende fase beschikbaar. De VNG verwacht dat de uitkomsten zullen leiden tot voorstellen voor aanpassing van het verdeelmodel, met herverdeeleffecten voor de individuele gemeente. Het effect hiervan voor de gemeente is thans nog onbekend. Wel is de invoering een jaar uitgesteld tot 2014. BAG Het aantal woonruimten is één van de variabelen welke bepalend is voor de hoogte van de algemene uitkering van een gemeente. Tot op heden werd het aantal woonruimten bepaald door de som van het aantal woningen, capaciteit bijzondere woongebouwen, wooneenheden alsmede recreatiewoningen. Met ingang van 2013 verandert dit en wordt een nieuwe definitie ingevoerd. Gevolg is dat de gemeente te maken krijgt met een forse herverdeling. Naar verwachting wordt de algemene uitkering voor Ermelo beduidend lager. Onduidelijk is in hoeverre en op welke wijze de gemeente hiervoor wordt gecompenseerd. In het uiterste geval moet rekening worden gehouden met
REKENING 2011
85
Gemeente Ermelo
een fors budgettair nadeel. Als gevolg van de bezuinigingen op defensie wordt een aantal kazernes gesloten. De betekenis voor de gemeente Ermelo is nu nog niet geheel duidelijk, het lijkt erop dat de kazerne blijft bestaan. Mocht zij worden opgeheven of kleiner worden (als gevolg van minder opleidingsplaatsen) dan zou Ermelo sowieso te maken krijgen met een correctie van het aantal woonruimten. Bij opheffing zou de gemeente ook de jaarlijkse legerplaatsvergoeding derven, deze staat overigens los van de algemene uitkering. EMU-saldo Inmiddels wordt in de EU, in verband met de schuldencrisis, een verdere aanscherping van de Europese regels voorbereid. Voor Nederland zal dit betekenen dat het EMU-tekort binnen een paar jaar hooguit 0 procent mag bedragen. Nu bestaat het risico dat gemeenten niet met een kasstelsel werken (zoals het Rijk), maar met een stelsel van baten en lasten. Voor het kasstelsel tellen uitgaven en inkomsten mee voor het jaar waarin deze daadwerkelijk worden uitgegeven dan wel ontvangen. Voor het baten en lasten stelsel wordt gekeken naar het jaar waarin de uitgaven en inkomsten tot uitdrukking komen. Belangrijkste verschillen zijn de wijze waarop wordt omgegaan met investeringen en reserves en voorzieningen. Het is denkbeeldig dat dit strakkere regime ertoe leidt dat gemeenten gedurende het lopende jaar onverwijld allerlei projecten moeten afblazen wegens een dreigend EMU tekort, dan wel een “boete” moeten betalen bij een overschrijding van de norm. Zo dreigen de gemeenten in hun activiteiten beperkt te worden door het aanscherpen van een norm die toch al weinig rekening hield met de wijze waarop gemeenten hun financiële huishouding hebben ingericht. Momenteel werkt het Rijk aan de nieuwe Wet Hof (Wet Houdbare overheidsfinancien), welke op 1 januari 2013 in werking moet gaan treden. Onderuitputting Rijksbegroting Bij het bestuursakkoord van april 2011 is afgesproken om de zogenaamde normeringssystematiek weer te herstellen. Daarmee volgt het Gemeentefonds de ontwikkelingen van de Rijksbegroting, in positieve maar ook in negatieve zin. Ook is afgesproken om de functie van de behoedzaamheidsreserve niet te herstellen. Daarmee is ook de buffer bij een eventuele onderuitputting van de Rijksbegroting verdwenen. Is inderdaad sprake van een onderuitputting, dan leidt dit tot een lagere algemene uitkering. Financiële en economische crisis Het Rijk heeft aangekondigd dat er boven op de reeds ingeboekte bezuinigingen van € 18 miljard een bedrag van minimaal € 5 miljard, mogelijk € 10 miljard extra bezuinigd gaat worden. Indien deze extra bezuinigingen leiden tot extra inkomsten voor het Rijk heeft dit geen effect op het Gemeentefonds. Indien de bezuinigingen leiden tot het schrappen van uitgaven, kan het gemeentefonds ook geraakt worden door de werking van de normeringssystematiek. In dat geval worden gemeenten geconfronteerd met extra kortingen op de algemene uitkering. Op donderdag 1 maart 2012 is uit een publicatie van het Centraal Planbureau duidelijk geworden dat naar schatting € 9 miljard extra bezuinigd moet worden om in 2013 een maximaal tekort te halen van 3 procent zoals de Europese Unie voorschrijft. Deze recente cijfers zijn nog niet meegenomen in het risicoprofiel. Artikel 12-status door afboeken verliezen op grondposities Naar verwachting komt 15 procent van alle Nederlandse gemeenten binnenkort in flinke financiële problemen vanwege grote verliezen op het grondbezit. Dat staat in een nog niet gepubliceerd onderzoek van het overlegorgaan Vakberaad Gemeentefinanciën. Het Vakberaad Gemeentefinanciën baseert haar conclusies op de jaarrekeningen van alle gemeenten over 2010. De gemeenten hadden de verwachting dat er veel gebouwd zou worden en kochten voor hoge prijzen grote stukken grond. Deze waren bedoeld voor woningbouw of regionale industrieterreinen. Door de economische crisis komt er van die plannen niets terecht en moet er voor miljarden worden afgeboekt, zo staat in het rapport te lezen. Van de 415 gemeenten komen er 64 in de financiële gevarenzone vanwege de grote verliezen op het grondbezit, aldus één van de conclusies. In heel Nederland komen dit jaar acht gemeenten, waaronder Apeldoorn, onder preventief toezicht van hun provincie vanwege de financiële problemen. Dit kan er toe leiden dat deze gemeenten een beroep moeten doen op de artikel 12-status. De hiervoor benodigde bedragen worden uit de algemene uitkering genomen en dus door alle gemeenten tezamen opgebracht.
REKENING 2011
86
Gemeente Ermelo
3.2.2.7
Leeswijzer
Hoe komt nu een risico - en dan met name de inschatting van een risico - tot stand? Hiertoe wordt een aantal stappen doorlopen die nog eens kort worden toegelicht. Voor meer gedetailleerde informatie wordt verwezen naar de Notitie Weerstandsvermogen en Risicomanagement die door uw raad begin 2008 is vastgesteld. Ten eerste is er het identificeren van risico's. In deze fase wordt samen met het betreffende afdelingshoofd (dit is de risico-eigenaar) geïnventariseerd welke risico's de gemeente loopt. Een risico is hierbij gedefinieerd als de kans op een gebeurtenis met een bepaald gevolg voor de gemeente, waarbij zowel de gebeurtenis als de uitkomst ervan onzeker is. Vervolgens worden risico's geanalyseerd en beoordeeld. Hierbij wordt ingeschat hoe groot de kans is dat het risico zich voordoet en hoe groot de financiële gevolgen zullen zijn. Omdat het kwantificeren veelal niet eenvoudig is, wordt gebruik gemaakt van een klassenindeling op beide onderdelen. Tabel 6: Inschatting van de kans Klasse
Kans
Percentage
1
< of 1 keer per 10 jaar
10%
3
1 keer per 2 - 5 jaar
50%
2 4 5
1 keer per 5 - 10 jaar
30%
1 keer per 1 - 2 jaar
70%
> 1 keer per jaar
90%
Tabel 7: Inschatting van het financiële gevolg Klasse
Financiële gevolg
1
X < € 50.000,00
3
€ 100.000,00 < X < € 300.000,00
2 4 5
€ 50.000,00 < X < € 100.000,00
€ 300.000,00 < X < € 600.000,00 X > € 600.000,00
Door het koppelen van de kans aan het financiële gevolg kan het risicoprofiel worden bepaald en vindt er een ordening van risico's plaats. Dit gebeurt automatisch binnen NARIS. In tabel 1 is deze ordening opgenomen op basis van de kolom "Invloed". Daarnaast bestaat er nog een extra klasse waardoor imagorisico's kunnen worden gekwantificeerd (dit loopt van "geen imagogevolg" tot "zeer groot imagogevolg" waarbij de landelijke pers wordt gehaald). Ook de analyse van de maatregelen om de risico's te beheersen behoort tot deze fase. Vastgesteld moet worden waar het zinvol is om maatregelen te nemen tegen aanvaardbare kosten. Deze actie is voor de meeste risico's ook uitgevoerd. Er wordt in eerste instantie gekeken naar het beheersen van de oorzaken (preventief), daarna pas naar het beheersen van de gevolgen (repressief). Als laatste zal regelmatig geëvalueerd moeten worden om te bekijken of de gewenste maatregelen ook zijn uitgevoerd en leiden tot het gewenste effect. Het is mogelijk dat de maatregelen bijgesteld dienen te worden, omdat bestaande risico's kunnen veranderen of verdwijnen en nieuwe risico's zich weer voor kunnen doen. In tabel 1 zijn opgenomen de tien belangrijkste risico's. In de kolommen "Risico" en "Gevolgen" is een korte toelichting op het risico opgenomen. In de kolom "Kans" is de classificatie weergegeven van de kansberekening conform tabel 6. In de kolom "Financieel gevolg" is opgenomen de omvang van het risico in bedragen. Hierbij wordt gebruik gemaakt van tabel 7. De percentages genoemd in de kolom "Invloed" geven aan hoe groot het risico is ten opzichte van het geheel. De totaalbedragen onderaan de tabel zijn een optelsom van de bedragen uit de kolom "Financieel gevolg" en vervolgens aangevuld met de niet in tabel 1 genoemde risico's. Zouden álle risico's zich volledig en ineens voordoen dan is hiervoor een bedrag benodigd van € 19.744.180,00. In tabel 2 zijn de resultaten van de risicosimulatie opgenomen. Middels de simulatie (dit gebeurt achter de schermen in NARIS) is berekend dat het voor 90% zeker is dat met een bedrag van € 5.543.179,00 de risico's kunnen worden afgedekt. Laatstgenoemd percentage wordt gebruikt omdat dit binnen risicomanagement een algemeen geaccepteerd percentage is. In deze simulatie wordt rekening gehouden met het feit dat uiteindelijk niet alle risico's zich voor zullen doen en dat niet alle risico's zich gelijktijdig en op korte termijn voor zullen doen.
REKENING 2011
87
Gemeente Ermelo
3.2.3
Paragraaf Onderhoud kapitaalgoederen
3.2.3.1
Algemene informatie
Wegen, openbare verlichting, riolering, groen, speelvoorzieningen, water, sportvoorzieningen, gemeentegebouwen en onderwijsgebouwen worden tezamen als kapitaalgoederen aangeduid. Zij vormen het gezicht van de gemeente. Het onderhouden van kapitaalgoederen is van belang voor het zo goed mogelijk functioneren van de gemeente op het terrein van veiligheid, vervoer, recreatie, onderwijs en overige gemeentelijke diensten. Ook de gemeente Ermelo heeft veel in kapitaalgoederen geïnvesteerd. Kapitaalgoederen dienen zo lang mogelijk een bijdrage te leveren aan het doel waarvoor zij zijn aangeschaft of vervaardigd. Om het kapitaalgoed te kunnen blijven gebruiken waarvoor het bedoeld is, dient het derhalve te worden onderhouden. Onderhoud moet daarbij worden gezien als meer dan "houden wat je hebt". Inadequaat beheer kan immers leiden tot kapitaalvernietiging. Het spreekt voor zich dat de lokale gemeenschap daarmee niet wordt gediend. Zij is het immers die – nog los van de eventuele ongemakken – de kosten daarvan zal moeten dragen. Het is daarom van evident belang om de kapitaalgoederen in een goede staat te houden of te brengen door het plegen van onderhoud en het uitvoeren van preventieve dan wel correctieve maatregelen. Met het onderhoud van de kapitaalgoederen is een substantieel deel van de begroting gemoeid. Een helder en volledig overzicht is daarom van belang voor een goede beoordeling van de financiële positie op de korte en de langere termijn. Teneinde uw raad van voldoende inzicht te voorzien, wordt het onderhoud van kapitaalgoederen – een onderwerp dat versnipperd in de begroting staat – in deze paragraaf gebundeld in een kort overzicht. Deze paragraaf geeft daarmee een dwarsdoorsnede van de begroting voor het onderdeel onderhoud kapitaalgoederen. Beleidsmatige uitgangspunten, voorgenomen acties voor beheer en onderhoud en de daarmee samenhangende uitgaven komen immers in diverse programma's (beleidsvelden) voor. 3.2.3.1.1
Nadere definitie van het begrip "onderhoud"
Voor een juist begrip van onder meer de financiële gegevens in deze paragraaf is het van belang te weten wat er in deze paragraaf onder het begrip "onderhoud" wordt verstaan. Overeenkomstig de toelichting op het BBV wordt er uitgegaan van regulier onderhoud (normaal en zogenaamd groot onderhoud), dat is het plegen van preventieve dan wel correctieve maatregelen. Vervangingsinvesteringen en de uit investeringen voortvloeiende kapitaallasten worden daar uitdrukkelijk niet toe gerekend. Overige zaken voor het gebruik, niet zijnde onderhoud van een kapitaalgoed (zoals bijvoorbeeld het betrekken van energie) vallen daarmee ook buiten het bestek van deze paragraaf. 3.2.3.1.2
Aandachtsgebieden
Het onderhoud van kapitaalgoederen wordt onderscheiden naar de aandachtsgebieden wegen, riolering en waterhuishouding, groen en gebouwen kort samengevat. Per aandachtsgebied wordt aangegeven wat het beleidskader is, hoe het beheer wordt uitgevoerd en hoeveel financiële middelen daarmee zijn gemoeid. De kwaliteit van de kapitaalgoederen en het onderhoud ervan is bepalend voor het voorzieningenniveau en de jaarlijkse lasten. 3.2.3.1.3 ▪ ▪ ▪ ▪ ▪ ▪ ▪
Programma Verkeer & Vervoer en Groen. Programma Ruimtelijke Ontwikkeling, Economische Zaken en Toerisme & Recreatie (product Bouwen); Programma Milieuzorg (product Riolering en waterzuivering); Programma Jeugd en Onderwijs; Programma Welzijn, Sport en Cultuur; Programma Openbare Orde en Veiligheid; Paragraaf Bedrijfsvoering (kostenplaatsen FAD en OW).
3.2.3.1.4 ▪
Portefeuillehouder
Mevrouw M.J.E. Verhagen.
3.2.3.1.5 ▪ ▪
Het onderhoud van kapitaalgoederen staat verspreid over de volgende programma's/paragrafen
Afdeling
Openbare Werken; Facilitaire Administratieve Dienstverlening.
REKENING 2011
88
Gemeente Ermelo
3.2.3.2
Aandachtsgebied: Wegen
3.2.3.2.1
Algemene doelstelling onderhoud wegen
De gemeente Ermelo beheert de verkeersinfrastructuur waarbij evenwicht is tussen bereikbaarheid, verkeersveiligheid, leefomgeving en kosten. 3.2.3.2.2 ▪ ▪ ▪ ▪ ▪
Onder de categorie "wegen" wordt gerekend
Wegen (inclusief wegmeubilair en civieltechnische kunstwerken); Fietspaden; Voetpaden; Onverharde paden; Openbare verlichting.
3.2.3.2.3
Beleid en beheersmatige uitgangspunten voor onderhoud wegen zijn vastgelegd in
Omschrijving
Vastgesteld in
Actueel
Wegenbeheersplan Ermelo 2010-2014
2010
ja
Gemeentelijk Verkeer- en Vervoersplan Ermelo (GVVP) In 2011 is het huidige GVVP geëvalueerd (komt in maart 2012 in de raad), waarna later in 2012 een nieuw GVVP kan worden vastgesteld.
2006
nee
Beleidsplan Openbare Verlichting 2011-2015
2010
ja
Parkeernota
Notitie Gladheidsbestrijding In 2011 heeft een evaluatie van de gladheidsbestrijding plaatsgevonden
2004 2002
ja
Ermelo Onbelemmerd en Zorgzaam / BTB Gemeentelijk rijwielpadenplan (evaluatie en bijstelling gedaan in 2006. De evaluatie 2009 is op 14 januari 2010 door de raad vastgesteld)
3.2.3.2.4
ja
2003
ja
ja
Samenvatting van de wijze waarop het onderhoud wegen wordt uitgevoerd
In de vergadering van 18 februari 2010 heeft de raad het Wegenbeheersplan 2010-2014 vastgesteld. Het kwaliteitsniveau van de Ermelose wegen is hierin vastgesteld op het CROW-niveau. Voor het centrumgebied wordt een plusvariant gehanteerd. De onderhoudsbudgetten op basis van het nieuwe wegenbeheersplan zijn structureel in de programmabegroting opgenomen. Voor het groot onderhoud is een voorziening Groot onderhoud ingesteld. Bij het onderhoud van wegen en paden gaat specifieke aandacht uit naar de looproutes tussen de zorginstellingen en het centrum, teneinde ook voor burgers met een beperking een bereikbare, toegankelijke en bruikbare gemeente te zijn. De "Notitie toegankelijkheid" van de Plaatselijke Werkgroep Toegankelijkheid (PWT) wordt daarvoor in principe als leidraad gebruikt bij het ontwikkelen van beleid en beheer. De gemeente Ermelo ambieert een kwalitatief goede woon- en leefomgeving als vitale, groene en zorgzame gemeente te zijn. Een goed functionerende openbare verlichting maakt daar deel van uit. In het beleidsplan Openbare Verlichting 2011-2015 wordt een duurzame en veilige openbare verlichting voor de gemeente Ermelo voor de komende jaren beschreven. Bij de totstandkoming van dit plan is een afweging gemaakt tussen de drie hoofditems kwaliteit, milieu en kosten. Belangrijke aspecten als milieubelasting, energiebesparing en de kwaliteit van donkerte zijn afgezet tegen de primaire verlichtingsfunctie verkeersveiligheid, sociale veiligheid en aantrekkelijkheid. De beleidsuitgangspunten zijn vertaald naar een beheerparagraaf die leidend is voor de te nemen maatregelen in de voorliggende planperiode. In de planperiode worden aanpassingen / uitbreidingen aangebracht zodat de openbare verlichting voldoet aan de NPR 1302-1 norm. Daarnaast wordt geïnvesteerd in verbetering en optimalisatie. Dit moet leiden tot een lager energieverbruik en een verbeterde lichtopbrengst. Er zijn gelden beschikbaar gesteld voor remplace (=inspectie van masten en vervangen van lampen) en voor het schilderen van masten.
REKENING 2011
89
Gemeente Ermelo
3.2.3.2.5
Wat heeft het gekost
Explotatie (bedragen x € 1.000,00) Omschrijving
Verkeer
Groot onderhoud
Regulier onderhoud
Schoon & berijdbaar houden Wegmeubilair
Openbare verlichting Waterlossingen
Totaal onderhoudslasten
REKENING 2011
Rekening 2010
Primitieve begroting 2011
1.090
834
215
110
76
321 58
58
Begrotingswijzigingen 2011
Begroting 2011 na wijziging
Rekening 2011
0
834
834
241
326
253
62
-1
63
250
-49
579
521
-58
173
61
182
65
101
13
114
141
1.882
74
1.565
90
-7
562
299
58 64
Saldo 2011
67
2.127
70
2.063
0 9 4
27 3
-64
Gemeente Ermelo
3.2.3.3
Aandachtsgebied: Riolering en waterhuishouding
3.2.3.3.1
Algemene doelstelling onderhoud riolering en waterhuishouding
De gemeente Ermelo zorgt voor het in stand houden van een kwalitatief goede voorziening voor doelmatig afvalwatertransport, welke bijdraagt aan de duurzame bescherming van grond en water ten behoeve van een leefbaar Ermelo. 3.2.3.3.2 ▪ ▪
Onder de categorie "riolering en waterhuishouding" wordt gerekend
Voorziening voor het afvalwatertransport en de verwerking/zuivering van afvalwater; Overige waterhuishouding uitgezonderd dat van het afvalwater wegen (inclusief wegmeubilair en civieltechnische kunstwerken).
3.2.3.3.3
Beleid en beheersmatige uitgangspunten voor onderhoud riolering en waterhuishouding zijn vastgelegd in
Omschrijving
Vastgesteld in
Actueel
Gemeentelijk RioleringsPlan (GRP) 2009-2013
2009
ja
Basisrioleringsplan (BRP) Actualisatie in 2012.
2000
nee
Waterplan 2008-2012
3.2.3.3.4
2008
ja
Samenvatting van de wijze waarop het onderhoud riolering en waterhuishouding wordt uitgevoerd
Volgens de Wet Milieubeheer (Wm) dient elke gemeente te beschikken over een vastgesteld en actueel Gemeentelijk RioleringsPlan (GRP). De gemeente heeft, volgens de Wm, de wettelijke zorgplicht voor de doelmatige inzameling en transport van afvalwater. Per 1 januari 2008 is de zorgplicht door de komst van de "Wet Gemeentelijke Watertaken" uitgebreid met een zorgplicht voor doelmatige inzameling en verwerking van hemelwater en het voorkomen van structurele grondwateroverlast. Om een goede invulling te geven aan de wettelijke zorgplichten is de gemeente Ermelo voornemens een groot aantal maatregelen te treffen in de huidige planperiode waaronder: ▪ ▪ ▪ ▪
Uitvoering van maatregelen uit het vorige GRP, die in de afgelopen planperiode nog niet gerealiseerd zijn. Het gaat hierbij om een onderzoek naar het functioneren van de gemeentelijke organisatie en enkele maatregelen ter verbetering van het functioneren van het rioolstelsel; Afkoppelen van 7 ha. verhard oppervlak in bestaand stedelijk gebied; Onderzoek naar de effecten van klimaatverandering; Opstellen van een nieuw basisrioleringsplan en de naverkenning van het afvoerend oppervlak binnen de gemeentegrens.
In het GRP 2009-2013 zijn de investeringen en overige kosten gerelateerd aan de rioleringszorg voor de drie verschillende zorgplichten inzichtelijk gemaakt. Hierbij zijn voor investeringen die niet toe te rekenen zijn aan één zorgplicht verdeelsleutels gebruikt. Dit heeft geleid tot een kostenoverzicht voor afvalwater, hemelwater en grondwater. Doordat de gemeente een goed beeld heeft van de staat van de riolering kan een goede prognose gemaakt worden van toekomstige investeringen. De gehanteerde technische levensduur en economische afschrijvingstermijn van de riolen zijn conservatief gekozen (te weten 60 jaar voor afschrijving en 70 jaar voor vervanging), waardoor wordt voorkomen dat de gemeente in de toekomst voor financieel nadelige verrassingen komt te staan. De investeringen als ook de exploitatielasten zijn in het GRP 2009-2013 inzichtelijk gemaakt tot en met het jaar 2060. In totaliteit wordt voorzien dat tot en met het jaar 2060 circa € 69 miljoen exclusief btw geïnvesteerd zal moeten worden. De gecumuleerde jaarlijkse lasten (exploitatie- en kapitaallasten) bedragen tot en met 2060 circa € 133 miljoen exclusief btw. In het GRP 2009-2013 wordt er voor gekozen te voorkomen dat de komende generaties in verhouding tot nu zwaar worden belast. Daarom is gezocht naar een methodiek waarbij in de toekomst gekomen kan worden tot een afvlakking van de geëxtrapoleerde hoge tarieven.
REKENING 2011
91
Gemeente Ermelo
Het resultaat hiervan is op hoofdlijnen als volgt te omschrijven: ▪
▪
▪
de voorziening Vervangingsinvesteringen GRP wordt dusdanig gevoed waardoor de vervangingsinvesteringen GRP nagenoeg gedekt kunnen worden. Dit heeft als gevolg dat geen nieuwe kapitaallasten behoeven te worden toegerekend. Hierdoor wordt op termijn een afgevlakt, lager tarief mogelijk in vergelijk met de tariefsberekening op basis van alle jaarlasten inclusief nieuwe kapitaallasten; de tarieven (exclusief inflatie) stijgen van ca. € 100,00 in 2010 tot (geëxtrapoleerd) ca. € 177,00 in 2026, waarna dit bedrag een continue beeld vertoont tot en met 2060; In het kader van de ombuigingen en bezuinigingen is besloten om versneld over te gaan naar een kostendekkende rioolheffing. Hiertoe is het tarief met ingang 2012 verhoogd met € 25,00. er wordt weliswaar met het niet toerekenen van btw in de heffing tot een uitzondering besloten op het raadsbesluit van december 2002 (btw-compensatiefonds/toerekening btw aan leges/tarieven) en op de in mei 2007 vastgestelde "verordening op de uitgangspunten voor het financieel beleid, alsmede voor het financieel beheer en voor de inrichting van de financiële organisatie van de gemeente Ermelo", maar de burgers en instellingen worden niet onnodig belast. Daarnaast heeft het niet doorberekenen van btw in het (brede) riooltarief tot gevolg dat er nog een stuk onbelaste belastingcapaciteit, en daarmee een stuk weerstandsvermogen, overblijft.
3.2.3.3.5
Wat heeft het gekost
Exploitatie (bedragen x € 1.000,00) Omschrijving
Begrotingswijzigingen 2011
Begroting 2011 na wijziging
Rekening 2011
Primitieve begroting 2011
Onderhoud afval-, hemel- en grondwater
311
271
24
295
268
Totaal onderhoudslasten
328
Specifieke GRP-maatregelen
REKENING 2011
Rekening 2010
17
59
330
92
15
39
74
369
84
352
Saldo 2011
10
-27
-17
Gemeente Ermelo
3.2.3.4
Aandachtsgebied: Groen
3.2.3.4.1
Algemene doelstelling onderhoud groen
De gemeente Ermelo beheert de groene voorzieningen in de openbare ruimte, dat een positieve bijdrage levert aan een groen Ermelo, zowel binnen als buiten de bebouwde kom. 3.2.3.4.2 ▪ ▪ ▪ ▪ ▪ ▪
Onder de categorie "groen" wordt gerekend
Stedelijk groen (incl. speelvoorzieningen); Landschappelijk groen; Bossen; Heide; Natuurterreinen; Cultuurhistorische/archeologische elementen (onder andere grafheuvels en Romeins marskamp).
3.2.3.4.3
Beleid en beheersmatige uitgangspunten voor onderhoud groen zijn vastgelegd in
Omschrijving
Vastgesteld in
Actueel
Lange termijnvisie bossen Ermelo (1994-2019)
1994
ja
Beheersplan gemeentebossen Ermelo 2007-2017
2008
ja
Beheersplan Leemputten 2003-2008 Het nieuwe plan wordt naar verwachting in 2012 vastgesteld.
2003
nee
Beheersplan heidevelden Faunabeleid
2011 2009
ja
Speelruimteplan "Spelen in Ermelo" Het nieuwe plan wordt naar verwachting door de raad in 2012 vastgesteld.
2000
nee
LandschapsOntwikkelingsPlan
2011
ja
Beleidsnota Begraafplaats Naar verwachting zal in 2012 de visie Begraafplaats door de raad worden vastgesteld.
2001
nee
Groenstructuurvisie gemeente Ermelo 2005-2015
2004
Natuurterreinen:
Speelruimte:
ja
Landschap:
Begraafplaats:
Groen:
3.2.3.4.4
ja
Samenvatting van de wijze waarop het onderhoud groen wordt uitgevoerd
Groen. Het onderhoud van het openbaar groen wordt zowel door derden als in eigen beheer uitgevoerd. De uit te voeren beheerswerkzaamheden zijn beschreven in het beeldbestek omgevingsbeheer onderhoud openbare ruimte. In 2005 is de implementatie van het groenbeheersysteem in samenhang met het wegen- en rioolbeheersysteem afgerond. Op basis van de voor de invoering noodzakelijke groeninventarisatie is de groenstructuurvisie herzien in 2004 en in het voorjaar van 2005 is het groenbeheersplan herzien. In 2008 is een nieuwe ronde onderhoudsbestekken (omgevingsbeheer) gestart. Met het stedelijk groen dient de vitale en groene identiteit van de gemeente te worden benadrukt/versterkt. De groenelementen langs de (hoofd)wegen dragen door begeleiding en accentuering bij aan een gewenste heldere infrastructuur binnen de gemeente. Onderhoud van dit groen is dan ook belangrijk en is met name gericht op instandhouding. Speelvoorzieningen. Het onderhoud van speelplaatsen en –toestellen is gebaseerd op het speelruimteplan "Spelen in Ermelo". Het gaat hierbij om cyclisch onderhoud en structurele vervanging, herinrichten van bestaande speelvoorzieningen en
REKENING 2011
93
Gemeente Ermelo
aanleggen van nieuwe speelvoorzieningen. Hierbij wordt nadrukkelijk aandacht besteed aan de aspecten schoon, heel en veilig. Landschapsbeheer. Het beheer van de buitengebieden is vastgelegd in het LandschapsOntwikkelingsPlan (LOP). De doelstelling van het LOP is om met behulp van een consequente uitvoering van beleid de kwaliteit van het landschap te verbeteren. Hierdoor krijgen vooral ecologie, duurzame economie en de leefbaarheid in het gebied een stimulans. Na vaststelling van het LOP komt deze in de plaats van het Landschapsbeleidsplan. Bij de uitwerking van de landschapsvisie is gebruik gemaakt van de duidelijke driedeling van het Ermelose landschap (ligging op een stuwwal met smeltwatervallei): ▪ ▪ ▪
randmeerzone als overgang op de flank van de stuwwal tussen bos en randmeren; boszone als stuwwal; agrarische enclave als smeltwatervallei.
Deze sterke landschappelijke zonering blijft in de toekomst de hoofdzonering. Behoud en versterking van het specifieke karakter van elk van de drie landschappelijke zones vormt het hoofduitgangspunt. Het behoud en de ontwikkeling van haaks op de hoofdzonering staande landschappelijke structuren, relaties en gradiënten vormt het tweede hoofduitgangspunt. Bossen. Voor het beheer van de verschillende bossen ligt de nadruk op een beheer waarbij veel gebruik wordt gemaakt van natuurlijke processen (onder andere natuurlijke verjonging). Dit komt tot uitdrukking door minder verzorging en bewerken, waardoor het uiterlijk van de bossen langzaam zal veranderen. De structuur van het bos wordt hierdoor gevarieerder en aantrekkelijker voor de natuur en de recreant. In 2008 is het beheersplan voor onze grotere boscomplexen (in totaal ca. 600 ha) vastgesteld. De basis voor dat plan wordt gevormd door Europees en rijksbeleid, alsmede provinciaal en eigen gemeentelijk beleid (onder andere de lange termijnvisie voor de bossen). Ook de beginselen van het Forest Stewardship Council (FSC) zijn er in meegenomen. Het beheersplan schetst de kaders waarbinnen het beheer gevoerd moet worden (onder andere ten aanzien van houtoogst en natuur). Het is de wens om voor een aantal resterende kleinere boselementen (de totale oppervlakte is onbekend, naar verwachting betreft het tussen de 50 en de 120 ha, deels gelegen op de heide of langs diverse wegen, deels gelegen in het westelijk buitengebied en in de bebouwde kom) te komen tot een beheersvisie en richtlijnen voor het beheer. Het betreft potentierijke bossen en bosjes die derhalve een kostbaar bezit vormen. Zij bepalen mede het mooie aanzien van Ermelo en vragen om een zorgvuldig beheer. Mogelijk kan hiervoor in een later stadium SN-subsidie worden verkregen, echter zal daartoe eerst meer duidelijkheid moeten volgen over de vragen "Wat hebben we precies?" en "Wat kunnen we ermee?". In verband daarmee is inmiddels gestart met het in kaart brengen van de betreffende gebieden. Heide. Voor het beheer van de heidevelden (in totaal ± 1.000 ha) ligt de nadruk op een relatief intensief cyclisch patroonbeheer (maaien, plaggen), gecombineerd met procesbeheer (extensieve begrazing). Het uitgangspunt is dat de heide daadwerkelijk heide blijft en qua structuur en soortenrijkdom verder ontwikkeld wordt. Mede als gevolg van een doelstelling in het kader van een ontvangen LNV-/SN-subsidie om bepaalde dier- en plantensoorten te behouden, zijn hiertoe specifieke beheersmaatregelen getroffen (in de vorm van maaien, plaggen, begrazing met schapen of koeien en het verwijderen van boompjes). Natuurterreinen. Voor het staatsnatuurmonument De Leemputten (totaal ca. 30 ha) is er het afzonderlijk Beheersplan De Leemputten 2003-2008 (opgesteld in 2003). Het is een gebied met een bijzondere wettelijke status waarvoor een specifiek beheerregime geldt. In 2008 liep het plan af en het moet herzien worden. De vaststelling zal in 2012 plaatsvinden.
REKENING 2011
94
Gemeente Ermelo
3.2.3.4.5
Wat heeft het gekost
Exploitatie (bedragen x € 1.000,00) Omschrijving
Begrotingswijzigingen 2011
Begroting 2011 na wijziging
Rekening 2011
Primitieve begroting 2011
581
522
147
669
638
-31
Bossen, heide en natuurterreinen
157
102
37
135
158
23
Totaal onderhoudslasten
883
746
208
950
926
Begraafplaats
Openbaar groen
Speelvoorzieningen
REKENING 2011
Rekening 2010
100 45
83 39
95
4
20
87 59
87 43
Saldo 2011
0
-16
-24
Gemeente Ermelo
3.2.3.5
Aandachtsgebied: Gebouwen
3.2.3.5.1
Algemene doelstelling onderhoud gebouwen
De gemeente Ermelo wil een doelmatig en adequaat beheer van de gemeentelijke gebouwen alsmede enkele private en semi-publieke gebouwen en accommodaties teneinde de toegankelijkheid en veiligheid van die gebouwen en accommodaties te garanderen. De gemeente streeft daarbij naar toegankelijkheid van alle gebouwen in 2015, ook en juist voor burgers met een beperking, conform de visie "Ermelo, Onbelemmerd en Zorgzaam" en de daarmee samenhangende BTB-gedachte. 3.2.3.5.2 ▪ ▪ ▪ ▪
Onder de categorie "gebouwen" wordt gerekend
Gebouwen (incl. daarbij behorende terreinen); Installaties; Monumentenzorg; Buitensportaccommodaties.
3.2.3.5.3
Beleid en beheersmatige uitgangspunten voor onderhoud gebouwen zijn vastgelegd in
Omschrijving
Vastgesteld in
Actueel
Meerjarenonderhoudsplan gebouwen 2009-2018
3.2.3.5.4
n.v.t.
ja
Samenvatting van de wijze waarop het onderhoud gebouwen wordt uitgevoerd
Voor nagenoeg alle gemeentelijke en tevens een aantal private en semi-publieke gebouwen wordt één keer in de 3 jaar een meerjarenonderhoudsplan (MOP) opgesteld. Het opstellen van een meerjarenonderhoudsplan voor het voortgezet en openbaar onderwijs vindt in eigen beheer plaats door het schoolbestuur. In de tussenliggende jaren wordt namens de gemeente een inspectie verricht of geplande werkzaamheden zijn uitgevoerd. Uitgangspunt is dat de (gemeentelijke) gebouwen op een adequate wijze worden onderhouden. De jaarlijkse kosten van onderhoud en groot onderhoud zijn op basis van het meerjarenonderhoudsplan in de programmabegroting verwerkt. 3.2.3.5.5
Wat heeft het gekost
Exploitatie (bedragen x € 1.000,00) Omschrijving
Gemeentewerf Gemeentehuis
Gebouwen begraafplaats Muziektent
Toren Oude Kerk
Gebouwen onderwijs Gebouwen sport
Private accommodaties Gebouwen BA 't Palet
Brandweerkazerne
Gebouwen: algemeen
Totaal onderhoudslasten
REKENING 2011
Rekening 2010
Begrotingswijzigingen 2011
Begroting 2011 na wijziging
Rekening 2011
Primitieve begroting 2011
104
104
0
104
104
0
7
0
7
6
-1
69
-8
303
0
21 6 4
86
21
6 4
77
162
119
57
57
85 11 20 6
562
0 0 0 0
6
119
0
57
57
11
0 0
15
37
519
262
96
4
77
6
119
225
6
21
0
78
20
21
303
11 20 52
781
11 20
Saldo 2011
0 0 0 2 0 0 0 0
18
-34
740
-41
Gemeente Ermelo
3.2.4
Paragraaf Financiering
3.2.4.1
Inleiding
Opname van deze paragraaf in de Rekening vloeit voort uit artikel 9, lid 2 en 13 van het "Besluit Begroting en Verantwoording provincies en gemeenten", dat per 1 januari 2004 van kracht is geworden. Deze paragraaf geeft inzicht in het (verwachte) risicoprofiel van onze gemeente op het terrein van financieringsaspecten. In deze paragraaf gaan wij achtereenvolgens in op reeds bestaand beleid, de financiële situatie per balansdatum op basis van kengetallen, de liquiditeitspositie, renteontwikkelingen en uitzettingen. Tot slot treft u ons eindoordeel over onze risicopositie aan. 3.2.4.2
Bestaande notities / regelgeving
De basis van het huidige financieringsbeleid ligt in de volgende stukken vast: ▪ ▪ ▪ ▪ ▪ ▪ ▪
het financieringsstatuut van januari 2007 (geactualiseerd in het vierde kwartaal 2011); de notitie "Rentebeleid gemeente Ermelo" van januari 2005, inclusief de notitie "Rente in relatie tot de grondexploitatie" van januari 2005 (geactualiseerd in het vierde kwartaal 2011); de notitie "Reserves en voorzieningen gemeente Ermelo" van oktober 2004; de financiële beheersverordening artikel 212 van juni 2011; het raadsbesluit van 23 juni 2011 inzake het rentebeleid; het Financieringsstatuut gemeente Ermelo (ingangsdatum 1 januari 2012); Nota Rentebeleid gemeente Ermelo 2011 (december 2011).
De gemeente heeft de regels ter beperking van het renterisico, het koersrisico, het kredietrisico en het intern liquiditeitenrisico beschreven in het financieringsstatuut. De notitie "Rentebeleid gemeente Ermelo" en de notitie "Reserves en voorzieningen gemeente Ermelo" geven richting aan de inzet van reserves en voorzieningen bij de financiering, de administratieve verwerking van investeringen en de invloed hiervan op de rentelasten en de wijze waarop het renterisico kan worden beperkt. 3.2.4.3
Verkorte balans
Activa
Vaste activa - immateriële vaste activa - materiële vaste activa
- financiële vaste activa
Totaal
2011
2010 Passiva
2011
2010
55.124
57.402
28.235 - Langlopende schulden
13.164
14.273
64.109 Totaal
76.152
0
38.393 29.527
67.920
Vaste financieringsmiddelen
0 - Eigen vermogen
35.874 - Voorzieningen
7.864
7.158
78.833
Vlottende activa
13.414
20.342 Vlottende passiva
5.181
5.618
Totaal generaal
81.333
84.451 Totaal generaal
81.333
84.451
De verliesvoorzieningen van de grondexploitatie en de voorzieningen dubieuze debiteuren voor reguliere vorderingen en vorderingen Sociale Zaken zijn, conform het BBV, in mindering gebracht op de boekwaarde van de grondexploitatie respectievelijk op de vorderingen.
REKENING 2011
97
Gemeente Ermelo
3.2.4.4
Financieringspositie
Het financieringsoverschot c.q. -tekort geeft de mate weer, waarin de vaste activa van de gemeente gefinancierd wordt met vaste financieringsmiddelen. Bij deze berekening wordt ook de grondexploitatie betrokken, aangezien de grondexploitatie meerjarige financiering behoeft. Per 31 december 2011 resulteert dit in een financieringsoverschot (x € 1.000,00): Vaste activa
Grondexploitatie
Totaal vaste activa
67.920
Reserves
Voorzieningen (*)
Totaal vaste financieringsmiddelen Financieringsoverschot
66.384
53.553 7.864
Rekeningsaldo 2011
Langlopende schulden
-1.536
1.572
13.164
76.152 9.768
(*) exclusief voorzieningen dubieuze debiteuren voor reguliere vorderingen, vorderingen Sociale Zaken en risicovoorzieningen grondexploitatie. Deze zijn in mindering gebracht op de boekwaarde van de vorderingen respectievelijk de boekwaarde van de grondexploitatie. De financieringspositie is een momentopname en is zoals hierboven valt af te lezen afhankelijk van zeer veel factoren (onder andere de ontwikkeling van de reserves en voorzieningen en de grondexploitatie). Ter vergelijking (bedragen x € 1.000,00): Financieringsoverschot
3.2.4.5
2008
2009
2010
7.950
16.007
17.122
Vermogenspositie
De vermogenspositie wordt hier getypeerd door de verhouding eigen en vreemd vermogen, de verhouding korte en lange financiering en de reserves en voorzieningen. Het eigen vermogen is het verschil tussen de activa en het vreemd vermogen. Reserves behoren tot het eigen vermogen. Het vreemd vermogen bestaat uit vaste en vlottende schulden, voorzieningen en overlopende passiva. 3.2.4.5.1
De verhouding tussen het eigen en vreemd vermogen
Jaar
Bron
2008
Jaarrekening 2008
24.890
Vreemd vermogen (x € 1.000,00) 32.771
2010
Jaarrekening 2010
57.402
27.049
2009 2011
Eigen vermogen (x € 1.000,00)
Jaarrekening 2009 Jaarrekening 2011
56.873 55.124
29.776 26.209
Verhouding
1 : 1,32 1 : 0,52 1 : 0,47 1 : 0,48
Het eigen vermogen is in 2009 sterk gestegen als gevolg van de instelling van de bestemmingsreserve Belegging NUON gelden 2009 (€ 11.575.021,91 per 31 december 2011) en de bestemmingsreserve Opbrengst NUON gelden 2e, 3e en 4e tranche (€ 9.271.454,50 per 31 december 2011). De tweede tranche van de aandelen NUON is medio 2011 ontvangen (€ 3.863.130,08). 3.2.4.5.2
De verhouding vlottende en vaste financiering
Jaar
Bron
2008 2010
2009 2011
Jaarrekening 2008
Vlottende financiering (x € 1.000,00) 0
Vaste financiering (x € 1.000,00) 20.403
Jaarrekening 2010
0
14.273
Jaarrekening 2009 Jaarrekening 2011
0 0
16.361 13.164
Verhouding
0% 0% 0% 0%
Bij een normale rentestructuur (het rentepercentage van de vlottende schuld is lager dan het rentepercentage van de vaste schuld) zullen wij zonodig tot aan de kasgeldlimiet vlottend financieren, om onze rentelasten zo laag mogelijk te houden.
REKENING 2011
98
Gemeente Ermelo
3.2.4.5.3
Reserves en voorzieningen
In de notitie "Reserves en voorzieningen" is het beleid opgenomen ten aanzien van de reserves en voorzieningen. Als onderdeel van het bezuinigings- en ombuigingstraject is in 2011 het principe van bespaarde rente afgeschaft (raadsbesluit van 23 juni 2011). In 2011 maakte bespaarde rente dan ook geen onderdeel meer uit van de rentelasten. Het onderstaand overzicht geeft het verloop weer van de reserves en voorzieningen in de afgelopen jaren (bedragen x € 1.000,00): Algemene reserve Structurele DekkingsMiddelen
Algemene reserve Incidentele DekkingsMiddelen Bestemmingsreserve Algemene buffer
Bestemmingsreserve Egalisatie meerjarenbegroting Bestemmingsreserve Grondexploitatie Overige bestemmingsreserves Voorzieningen gemeente (*) Totaal
2008
2009
2010
2011
11.762
11.516
12.149
11.950
1.615
1.516
1.179
1.168
1.425 1.762
-1
4.617 2.571 5.886
3.665
1.984
1.732 6.721
520
2.916
6.300
30.245
31.145
35.013
33.332
65.480
65.972
64.020
10.469
9.129
9.381
10.467
(*) Dit is, ten behoeve van de aansluiting op het overzicht reserves en voorzieningen, inclusief de voorzieningen dubieuze debiteuren voor reguliere vorderingen, vorderingen Sociale Zaken, risicovoorzieningen Grondexploitatie en de voorzieningen van de Beheerscommissie Accommodaties (inmiddels een regulier onderdeel van de gemeentelijke administratie en daarom niet meer apart in de bovenstaande tabel gepresenteerd). 3.2.4.6
liquiditeitspositie
3.2.4.6.1
Liquiditeiten
Ermelo bankiert enkel bij betrouwbare banken. Na de kredietcrisis is de regelgeving ten aanzien van het uitzetten van gelden aangescherpt: uitzettingen langer dan drie maanden mogen alleen nog plaatsvinden bij banken met minimaal een AA minus status. Het risico op verlies van gelden is hiermee gering. De stand van de liquide middelen bedroeg per balansdatum € 6.200.000,00. De liquiditeiten zijn in 2011 per saldo met € 4.600.000,00 afgenomen. Echter in 2011 is een bedrag van € 5.000.000,00 op deposito gezet (zie verder het onderdeel Beleggingen), zodat er per saldo dus een kleine toename in kasstromen is geweest. Het (tijdelijk) liquiditeitsoverschot is uitgezet op spaarrekeningen. In 2011 is de tweede tranche van NUON gelden ontvangen (€ 3.863.130,08). Het aantrekken van lange leningen is in 2011 niet noodzakelijk geweest. De financieringsbehoefte gedurende 2011 is opgevangen met een positieve stand op de rekening courant en spaarrekeningen. Gebruik van kasgeldleningen is tevens niet noodzakelijk geweest. 3.2.4.6.2
Liquiditeitsprognose
Bij de begroting 2012-2015 is een liquiditeitsprognose gemaakt. Met alle relevante inkomsten en uitgaven is rekening gehouden. Er is in deze jaren per saldo sprake van een liquiditeitsoverschot. Waar mogelijk worden tijdelijke overschotten bij solide financiële instellingen (langere tijd) uitgezet, bijvoorbeeld in deposito. De verwachte rente-inkomsten zijn in de Programmabegroting 2012-2015 opgenomen. Zie ook het onderdeel Beleggingen. Het tijdstip van investeren en aan- en verkoop van gronden hebben een grote invloed op de liquiditeitsbehoefte. In de Begroting 2012-2015 is voorzien dat er geen aanspraak hoeft te worden gemaakt op de kapitaalmarkt. De huidige economische situatie kan leiden tot bijstelling van de liquiditeitsprognose. Ondanks het economische zwaar weer is het de verwachting dat er komende jaren positieve geldstromen zullen zijn als gevolg van verwachte grondverkopen. Dit blijkt uit de liquiditeitsprognose die voor de Begroting 2012 tot en met 2015 is opgemaakt. Het is echter niet ondenkbaar dat de inkomsten onder druk blijven staan. Wij zullen waar nodig, binnen de grenzen van de kasgeldlimiet, vlottende middelen (kasgeld en debetstand rekening courant BNG) gebruiken ter dekking van onze financieringsbehoefte. Voor de vlottende financiering maken wij
REKENING 2011
99
Gemeente Ermelo
gebruik van een raamovereenkomst met de BNG. Bij de bepaling van de financieringsbehoefte houden wij rekening met de planning van ons investeringsprogramma. 3.2.4.6.3
Kasgeldlimiet
De kasgeldlimiet geeft het maximumbedrag aan dat een gemeente vlottend mag financieren. Deze limiet is van toepassing op de financiering van investeringen met kort geld (korter dan 1 jaar). In de wet Fido wordt de kasgeldlimiet voor een bepaald jaar berekend door middel van een, door de Minister van Financiën vastgesteld, percentage van het begrotingstotaal van het respectievelijke jaar. De gemiddelde netto-vlottende schuld mag niet meer zijn dan 8,5% van het begrotingstotaal. Voor 2011 is de kasgeldlimiet voor de gemeente Ermelo berekend op afgerond € 5.112.000,00. Wordt de kasgeldlimiet langdurig overschreden dan moet een gemeente haar vlottende schuld omzetten in vaste schuld. De gemiddelde netto vlottende schuld per kwartaal mag de kasgeldlimiet niet overschrijden. Het toezicht op de kasgeldlimiet vindt plaats door de provincie via de paragraaf financiering in de begroting (vooraf) en in de jaarrekening (achteraf). De gemeente Ermelo is gedurende 2011 binnen de kasgeldlimiet gebleven (zie de volgende tabel). Bedragen x € 1.000,00 (per eerste van de maand)
1
2
3
4
5
6a
6b
Berekening kasgeldlimiet:
1e kw.
4e kw.
maand 1
0
0
0
0
maand 3
0
0
0
0
maand 2
0
0
0
0
Vlottende middelen
maand 1
12.115
13.087
19.004
10.191
maand 3
11.678
11.885
11.522
9.720
maand 2
10.949
11.473
11.580
10.641
Netto vlottende schuld (+)/
maand 1
12.115
13.087
19.004
10.191
maand 3
11.678
11.885
11.522
9.720
Overschot vlottende middelen (1-2)
maand 2
Gemiddelde netto vlottende schuld (+)/
Gemiddeld overschot vlottende middelen
Kasgeldlimiet Ruimte onder kasgeldlimiet (5-4)
9
Kasgeldlimiet: (7) x (8) / 100
Het bij ministeriële regeling vastgestelde percentage
100
10.949
11.581
11.473
12.148
11.580
14.035
10.641
10.184
5.112
5.112
5.112
5.112
16.693
17.260
19.147
15.296
Overschrijding van de kasgeldlimiet (4-5)
Begrotingstotaal
REKENING 2011
3e kw.
Vlottende (korte) schuld
7 8
2e kw.
60.140
5.112
8,5%
Gemeente Ermelo
3.2.4.7
Renteontwikkelingen en renterisicobeheer
3.2.4.7.1
Renteontwikkelingen 2011
Voor kort geld (geldmarkt) wordt de 3 maands euribor als benchmark gehanteerd. Voor lang geld (kapitaalmarkt) wordt het gemiddelde rentepercentage over de laatste 10 jaar van 10-jarige leningen van meerdere aanbieders gehanteerd. De korte rente heeft vanaf 2008 een enorme duikvlucht genomen. In 2008 is een daling ingezet die zich in 2009 explosief heeft doorgezet. In december 2008 bevond de korte rente zich nog net onder de 4%. Eind december 2009 bevond de korte rente zich net boven de 0,70%. De korte rente is in 2010 licht gestegen naar net boven de 1% en in 2011 licht doorgestegen naar rond de 1,30%. Tot 2011 is enkele jaren rekening gehouden met een lange rente van 4,75% (onder anderen gebruikt als intern rekenpercentage). Bij een (langdurige) afwijking van 0,50% naar boven en naar beneden wordt dit percentage bijgesteld. Door een jarenlange daling van de rente is het 10 jaars gemiddelde buiten de bandbreedte gevallen. In juni 2011 heeft de gemeenteraad het nieuwe percentage op 3,75% vastgesteld. 3.2.4.7.2
Portefeuille langlopende geldleningen
De portefeuille van de langlopende geldleningen bevat eind 2011 een drietal leningen. Alle leningen hebben een oorspronkelijke rentevaste looptijd van 20 jaar, met een jaarlijks gelijke aflossing. Op deze wijze worden een laag renterisico en relatief lage rentelasten verkregen. De schuld betreffende de regionale vuilstortplaats Ullerberg (ReVu) is eind 2011 nagenoeg afgewikkeld en is voor de gemeente Ermelo omgeslagen in een vordering van € 146.000,00 op de ReVu.
Instelling
Rentepercentage
1a
BNG
4,415
3.000 1 juli 2023
2
BNG
4,325
3.900 1 april 2024
1b 3
3.2.4.7.3
BNG BNG
Totaal
4,415
Bedragen per Datum laatste 31 december 2011 Aflossing 3.000 1 juli 2023
3,820
3.250 15 december 2024
13.150
Renterisiconorm
Met de berekening van de renterisiconorm wordt inzichtelijk gemaakt hoeveel de gemeente in elk jaar risico loopt ten aanzien van de rente van dat jaar. Simpel gezegd worden de aflossingen en de renteherzieningen gerelateerd aan het begrotingstotaal. In 2009 is de Regeling uitzettingen en derivaten decentrale overheden (Ruddo) ingesteld. Met ingang van het begrotingsjaar 2009 wordt de renterisiconorm gekoppeld aan het begrotingstotaal in plaats van aan het saldo van de langlopende leningen, zodat het renterisico direct is gerelateerd aan het budgettaire risico. Het doel van de renterisiconorm is hiermee niet gewijzigd. Hoe meer de aflossing van de schuld in tijd gespreid wordt, hoe minder gevoelig de begroting is voor renteschokken bij herfinanciering. Het toezicht op de renterisiconorm vindt plaats door de provincie. Het renterisico mag de renterisiconorm in beginsel niet overschrijden. De toetsing vindt plaats via de paragraaf financiering in de begroting (vooraf) en de jaarrekening (achteraf).
REKENING 2011
101
Gemeente Ermelo
Uit de onderstaande tabel blijkt dat wij in 2011 onder de renterisiconorm zijn gebleven. Renterisiconorm (bedragen x € 1.000,00) 1
Renteherzieningen
3
Renterisico (1+2)
2
4
Renterisiconorm
5a (4>3)
Ruimte onder risiconorm
5b (3>4)
4a
4b 4 = 4a * 4b
3.2.4.7.4
0
Aflossingen
1.120
1.120
12.028 10.908
Overschrijding renterisiconorm
0
Berekening renterisiconorm
Begrotingstotaal 2011
60.140
Renterisiconorm
12.028
Bij ministeriële regeling vastgesteld percentage
20%
Dekking rentelasten
Ter dekking van de financieringslasten zijn de kapitaallasten over 2011 berekend met een rente van 3,75%. Bijstelling van het percentage vindt in principe plaats bij een afwijking van 0,50% naar boven of naar beneden (bandbreedte). In deze beoordeling worden historische cijfers betrokken, maar ook verwachtingen voor de toekomst. Het percentage wordt maandelijks getoetst aan de marktontwikkelingen. In juni 2011 heeft de gemeenteraad besloten tot aanpassing van het percentage van 4,75% naar 3,75%. Zie ook Renteontwikkelingen 2011. Binnen onze gemeente werd tot en met de Rekening 2011 gewerkt met een bestemmingsreserve Renteschommelingen. Het doel van deze reserve is het voorkomen van grote renteschommelingen tussen de begrote en werkelijke rente. De maximumstand van de reserve is vastgesteld op € 100.000,00. 3.2.4.8
Koersrisico
3.2.4.8.1
Beleggingen
De verkoop van de aandelen NUON heeft in 2009 een grote kasstroom met zich meegebracht. Eind september 2009 is een bedrag van € 12.000.000,00 langdurig belegd bij de Rabobank in drie gelijke deposito’s met een looptijd van respectievelijk 5, 10 en 15 jaar. Rekening houdend met externe en interne regelgeving en de huidige financiële markt wordt een rendementsoptimalisatie gerealiseerd door gebruik te maken van spaarrekeningen voor overige liquiditeitsoverschotten. Zoals uit het onderdeel Liquiditeitsprognose blijkt, beschikt de gemeente Ermelo gedurende de begrotingsjaren 2012 tot en met 2015 over liquiditeitsoverschotten. Bij deze liquiditeitsprognose is rekening gehouden met alle relevante inkomsten en uitgaven. De werkelijkheid kan uiteraard afwijken door onverwachte gebeurtenissen. Om mogelijke onverwachte gebeurtenissen met negatieve financiële gevolgen het hoofd te kunnen bieden is een buffer ingebouwd die alleen in een directe en vrij opneembare vorm wordt uitgezet (reguliere spaarrekening). Medio 2011 is er een onderzoek uitgevoerd naar mogelijkheden voor een rendementsverbetering, binnen de grenzen van wet-en regelgeving (onder andere wet Fido en het financieringsstatuut van de gemeente Ermelo). De mogelijkheden voor uitzettingen zijn beperkt.Immers het lopen van bovenmatig risico op verlies van de inleg is niet toegestaan. De beleggingen dienen een prudent karakter te hebben. In Nederland zijn nog maar 2 banken met een zogenoemde triple A status: de hoogst mogelijke waardering van de kredietwaardigheid van een financiële instelling. Dit zijn de Bank Nederlandse Gemeenten (BNG) en de Nederlandse Waterschapsbank. De rating van de Rabobank is in 2011 verlaagd naar AA (dubbel A). Er is bij bovengenoemde banken geïnformeerd naar beleggingsmogelijkheden in de vorm van spaarrekeningen en deposito's. Tevens is bij de BNG geïnformeerd naar de mogelijkheid om in het verleden aangegane langlopende geldleningen vervroegd af te lossen, waarmee toekomstige rentekosten bespaard worden. Het vervroegd aflossen van afgesloten geldleningen zou leiden tot aanzienlijke boeterenten. Dit boetebedrag bleek dusdanig hoog dat dit geen reële optie meer was. De Rabobank bood naast een reguliere ook een spaarvorm aan met het langjarige karakter van een deposito, maar met een aantrekkelijker rendement. Per 1 juli 2011 is een bedrag van € 5.000.000,00 belegd bij de Rabobank met een looptijd van 8 jaar. De verwachting voor de jaren 2012 tot en met 2015 is dat er in die jaren opnieuw gelden langjarig uitgezet kunnen worden. Rekening houdend met de verwachting dat de rente gaat stijgen en met het feit dat er grote investeringen
REKENING 2011
102
Gemeente Ermelo
verwacht worden zijn medio 2011 niet alle beschikbare overschotten uitgezet om flexibiliteit te behouden. Deze tijdelijke overschotten zijn op spaarrekeningen ondergebracht voor rendementsoptimalisatie. Het college heeft in 2011 besloten om, binnen redelijke grenzen, de spreiding van gelden over meerdere financiële instellingen nadrukkelijk te betrekken bij het uitzetten van geld. Mocht overgegaan worden tot een uitzetting (op lange termijn) wordt rekening gehouden met dit besluit. Per 31 december 2011 stond er € 5,5 mln op spaarrekeningen.
3.2.4.8.2
Deelnemingen
Voor onze huidige deelnemingen, niet zijnde beleggingen, verwijzen wij u naar de paragraaf Verbonden partijen. 3.2.4.9
Samenvattend
Door het aanwezig zijn van een aantal laagrentende geldleningen zonder mogelijkheid tot renteaanpassing, het toepassen van het uitgangspunt dat enkel zaken wordt gedaan met betrouwbare financiële instellingen, een adequate, beschreven administratieve organisatie van de financieringswerkzaamheden, de aanwezigheid van een jaarlijks geactualiseerd meerjareninvesteringsplan (inclusief de dekking van de kapitaallasten hiervan in de meerjarenbegroting) en periodieke analyse van onder andere openstaande vorderingen, beoordelen wij de risico's die met financiering samenhangen voor onze gemeente als gering.
REKENING 2011
103
Gemeente Ermelo
3.2.5
Paragraaf Bedrijfsvoering
3.2.5.1
Algemene informatie
3.2.5.1.1
Ontwikkelingen en trends
Integraal management De organisatie is ingericht op basis van het principe van integraal management. Product-, proces-, personeleen budgettaire verantwoordelijkheden komen hierin samen. Daarbinnen wordt projectmatig en planmatig samengewerkt. De cultuur van de bedrijfsvoering is hierop gericht. Teneinde de kwaliteit en continuïteit van de dienstverlening te borgen en nog verder te verbeteren is een organisatie-ontwikkelingsproces in gang gezet, dat bestaat uit een vijftal samenhangende elementen. Dit zijn: gemeentelijke taak en rol, herschikking organisatie- en managementstructuur, HRM/strategisch personeelsbeleid, bestuurlijk-ambtelijk samenspel en intergemeentelijke samenwerking. Samenwerking Als eerste stap ter uitwerking van de intergemeentelijke samenwerking is besloten tot ontwikkeling van "Meerinzicht", waarin de samenwerking op het gebied van de bedrijfsvoering gestalte krijgt. Reorganisatie In 2012 zal de ambtelijke organisatie anders worden georganiseerd. Tevens worden de HR21 (generiek functiebeschrijvingssysteem) en een nieuw beloningsbeleid ingevoerd. Risicomanagement Risicomanagement als onderdeel van de planning & control-cyclus is ingebed in het bedrijfsvoeringsproces. SiSa De invoering van de rechtmatigheidstoets bij de overheid en de invoering van SiSa noodzaakt tot versterkte aandacht voor strikte naleving van processen en procedures, waardoor de kwaliteit en zorgvuldigheid van de besluitvorming toeneemt. Midoffice Een vraaggestuurde organisatie stelt hoge eisen aan de informatie- en communicatietechnologie. Het Rijk stimuleert deze ontwikkelingen door eigen programma’s op dit gebied. Een hierop afgestemde inrichting van de midoffice is hiervoor voorwaarde. Basisregistraties De invoering van de basisregistraties, de realisering van digitale publieksdienstverlening volgens het principe van "any time any place", stelt zeer hoge eisen aan het inhoudelijk en systeemtechnisch beheer van data. Dienstverlening Vanuit het oogpunt van goede dienstverlening staat deregulering en vermindering van administratieve lasten hoog in het vaandel. De administratieve lastendruk voor de overheden zelf groeit nog steeds gestaag. Vergrijzing De gemeentelijke overheid als werkgever zal de komende jaren geconfronteerd worden met de vergrijzing en het vertrek van de babyboomers en zal er voor moeten zorgen een aantrekkelijke werkgever te zijn en te blijven. Het HRM-beleid wordt hierop aangepast. Digitalisering Het beheer van digitale overheidsarchieven zal, evenals uitbouw van de digitale dienstverlening, de komende jaren de aandacht blijven vragen. Thema's hierbij zijn basisregistraties, architectuur Midoffice en de beheersorganisatie. Inkoopfunctie De professionalisering van de inkoopfunctie is doorgevoerd.
REKENING 2011
104
Gemeente Ermelo
Lean Management De komende jaren zal lean management een plek gaan krijgen in onze organisatie. Het motto van lean in het algemeen is meer doen met minder inspanningen. Lean richt zich daarbij op wat wel of geen klantwaarde toevoegt en waar "verspillingen" kunnen worden geëlimineerd. Vervolgens wordt dit verwerkt in de dagelijkse werkprocessen. Bezuinigingen bedrijfsvoering In 2015 zal € 1 mln bezuinigd moeten zijn op het budget van de ambtelijke organisatie. Deels is dit al gerealiseerd. De komende jaren zal dit verder succesvol gerealiseerd worden. 3.2.5.1.2 ▪ ▪ ▪ ▪ ▪ ▪ ▪ ▪ ▪ ▪ ▪
Notitie HRM-cyclus (2003); Notitie Beloningsbeleid (2005); Notitie Ziekteverzuim (2011); Beleidsnota Informatiebeheer (2006); Regionaal inkoopbeleid Inkoopsamenwerking Noord Veluwe (2010); Herziening visie informatie architectuur digitale dienstverlening (2010); Notitie Weerstandsvermogen en Risicomanagement (2008); Notitie Uitwerking inkoopbeleid (2011); Notitie Inkoopbeleid en duurzaam inkopen (2011); Notitie Inkoopbeleid en lokaal ondernemerschap (2011); Notitie Inkoopbeleid en SW-bedrijven (2011).
3.2.5.1.3 ▪ ▪ ▪ ▪ ▪ ▪ ▪ ▪ ▪ ▪ ▪ ▪
Vastgesteld beleid voor dit programma
Het programma bestaat uit de activiteiten
Doorbelastingen (onder andere rente en afschrijving investeringen = kapitaallasten); Personele lasten (onder andere salariskosten, inhuur en opleiding); Centrale automatisering; Documentaire informatievoorziening; Huishoudelijke zaken; Huisvesting; Kantoorbenodigdheden; Streekarchivariaat; Telecommunicatie; Financiële administratie; Bijzondere accountantscontroles en rechtmatigheid; Hulpmiddelen en huisvesting buitendienst Openbare Werken.
De kosten hiervan worden via vaste verdeelsleutels (op basis van fte's) doorbelast aan de raadsprogramma's (op productniveau). 3.2.5.1.4 ▪ ▪
De heer A. Nederveen; De heer A.A.J. Baars.
3.2.5.1.5 ▪ ▪ ▪ ▪ ▪ ▪ ▪ ▪ ▪
Portefeuillehouder
Afdeling
Openbare Werken; Veiligheid, Vergunningen en Handhaving; Ruimtelijke Ontwikkeling; Welzijn; KlantContactCentrum; Overdekte SportAccommodaties; Facilitaire en Administratieve Dienstverlening; Interne Advisering en Ondersteuning; Planning & Control.
REKENING 2011
105
Gemeente Ermelo
3.2.5.2
Doelstellingen en prestaties
3.2.5.2.1
Algemene programmadoelstelling
Een doelmatige bedrijfsvoering waarin kostenbewustzijn, een efficiënte organisatiestructuur en een organisatiecultuur van samen werken en samenwerken in balans zijn. 3.2.5.2.2
Prestaties
Te leveren prestaties 2011
Geleverde prestaties 2011
Aanpassing en actualisering financiële beleidsnotities als gevolg van de ombuigings- en bezuinigingsbesluiten 2011-2015, onder andere: ▪ de financiële verordening; ▪ de nota Rentebeleid gemeente Ermelo.
Door de raad is de financiële verordening opnieuw vastgesteld. Er is een nieuwe nota Rentebeleid door de raad vastgesteld.
Uitvoeren 4e en laatste fase invoering risicomanagement.
Risicomanagement is in de volle breedte vast onderdeel van het planning & controlproces. In 2012 zal de laatste fase worden afgerond en het beleid worden geëvalueerd.
Onderzoeken van en benutten van mogelijkheden tot: ▪ het temporiseren of schrappen van taken; ▪ een selectieve vacaturestop te handhaven totdat de bezuinigingsdoelstellingen behaald zijn; ▪ het afbouwen en stopzetten van inhuur van derden; ▪ het (in principe) niet meer aangaan van meerjarige financiële verplichtingen (bijvoorbeeld contracten), tenzij dit juridisch en/of politiek onontkoombaar is; ▪ efficiënter werken; ▪ het doorlichten van applicaties en contracten van automatiseringssystemen gericht op besparingen; ▪ besparing op overhead.
De bezuinigingsdoelstelling op de bedrijfsvoering, aflopend in 2015, is inmiddels voor ruim 60% behaald. Het resterende deel is in voorbereiding en zal in het kader van de reorganisatie en met behulp van natuurlijk verloop tijdig worden gerealiseerd.
Het ontwikkelen van een nieuwe (compacte) organisatie- en managementstructuur, die in staat is de kwaliteit en continuïteit van beleid ook in de toekomst te waarborgen.
De reorganisatie is in een vergevorderd stadium. De organisatieen managementstructuur is verregaand vereenvoudigd. In de doorontwikkeling verwachten we de formatieomvang verder te reduceren.
Starten met de herziening van het HRM-beleid onder andere op de terreinen: ▪ personeelsvoorziening (aantrekken, vasthouden en vertrek); ▪ binden en boeien van medewerkers; ▪ opleiding en training; ▪ functie- en beloningsstructuur.
Het waar nodig verder doorlichten van de applicaties en contracten van automatiseringssystemen ter vergroting van de efficiency en onderlinge samenhang. Beheer en onderhoud van de ictinfrastructuur centraliseren.
Besluitvorming over de uitkomsten van het onderzoek naar de mogelijkheden voor regionale en landelijke samenwerking op het gebied van digitale dienstverlening (2010).
Professionaliseren van de ict-beheer organisatie.
REKENING 2011
De selectieve vacaturestop is gehandhaafd en zal voorlopig worden gecontinueerd. Doorlichting van processen, applicaties en contracten vindt plaats als onderdeel van de reorganisatie en de introductie van lean werken. Meerinzicht biedt mogelijkheden om efficiënter te gaan werken. En hoewel er slechts een intentieverklaring is opgesteld, plukken we hier incidenteel de vruchten al van, bijvoorbeeld door uitleen van medewerkers (kosteloos).
Besluitvorming over de functie- en beloningsstructuur is begin 2012 opgestart als onderdeel van de reorganisatie. De overige punten worden in 2012 verder uitgewerkt.
Dit onderdeel maakt deel uit van de regionale samenwerking Meerinzicht. Vanuit dit samenwerkingsverband zijn de applicaties en de (ICT) contracten van de Meerinzicht gemeenten doorgelicht. In beginsel worden er geen nieuwe applicaties aangeschaft, anders dan na overleg binnen de Meerinzicht gemeenten. ICT-beheer wordt binnen de gemeente daar waar mogelijk gecentraliseerd als onderdeel van de reorganisatie. Deze centralisatie gedachte wordt de komende jaren uitgebreid naar Meerinzicht. Begin 2011 is besloten om vooralsnog niet in te stappen in een landelijke samenwerking (bijv. Dimpact of GovUnited), maar om dit vraagstuk vanuit de regio (lees Meerinzicht) op te pakken. Het maakt nu dan ook onderdeel uit van de te realiseren samenwerking. Binnen Meerinzicht ICT is een werkgroep Midoffice (MO) opgericht die als taak heeft de regionale samenwerking op dit gebied te onderzoeken. Het streven is erop gericht binnen Meerinzicht een MO te ontwikkelen. Maakt deel uit van de reorganisatie. Met de ingang van de nieuwe organisatie, volgens planning 1 juli 2012, wordt hieraan concreet invulling gegeven. Verdere doorontwikkeling hiervan binnen Meerinzicht ligt ook hier voor de hand.
106
Gemeente Ermelo
Te leveren prestaties 2011
Geleverde prestaties 2011
Verdere uitbouw van de digitale dienstverlening. Thema’s hierbij zijn: ▪ ontwikkeling digitale loket; ▪ basisregistraties; ▪ architectuur Midoffice zakenmagazijn; ▪ architectuur Midoffice gegevensmagazijn; ▪ beheerorganisatie.
Dit heeft continue de aandacht en heeft zeker ook een relatie met het samenwerkingsverband Meerinzicht.
Doorontwikkeling van de archieffunctie, gericht op vervanging van fysieke archivering naar digitale archivering.
Vervanging van op termijn vernietigbare stukken is gerealiseerd. Momenteel loopt een project om vervanging voor niet-vernietigbare stukken aan te vragen bij de provincie. Verwachting is dat dit in de 2e helft van 2012 gerealiseerd wordt.
Verdere implementatie van procesmatig en digitaal werken conform de in 2009 geactualiseerde architectuur van front-, mid- en backoffice.
Vanaf 1 april 2011 wordt intern volledig digitaal gewerkt. Verdere doorontwikkeling hangt af van de te realiseren samenwerking op het gebied van dienstverlening.
Verdere professionalisering van de inkoopfunctie binnen de organisatie en binnen de regio.
In 2011 is het inkoopbeleid op de onderdelen lokale ondernemers, duurzaamheid en sociale werkvoorziening nader uitgewerkt en vastgesteld. Regionaal krijgt de inkoopsamenwerking ook steeds meer vorm. Iedere gemeente (of groep gemeenten) beschikt over inkoopadviseurs, die in nauwe samenwerking met elkaar gezamenlijke aanbestedingstrajecten begeleiden. Onder de vlag van Meerinzicht zal de samenwerking op het gebied van inkoop een meer formele status krijgen.
Onderzoek doen naar de gewenste kwaliteit en benodigde kwantiteit van de facilitaire dienstverlening en onderzoeken van mogelijkheden voor efficiëntere clustering van taken met andere bedrijfsonderdelen. Ombuigings- en bezuinigingstaakstellingen 2011 - 2015 realiseren.
3.2.5.3
Indicatoren
3.2.5.3.1
Effectindicatoren
Het onderzoek is uitgevoerd en heeft diverse maatregelen opgeleverd voor efficiëntere werkwijze, aangepaste dienstverlening of besparing op externe kosten (inkoop). Hiermee wordt een goede bijdrage geleverd aan de te realiseren bezuinigingsdoelstelling op bedrijfsvoering. Elders in deze jaarrekening treft u een volledig overzicht aan van de stand van zaken met betrekking tot de ombuigings- en bezuinigingstaakstellingen 2011-2015.
Omschrijving
Rapportcijfer burgers over gemeentelijke organisatie
Rek. 2008
Rek. 2009
Rek. 2010
Rek. 2011
Begr. 2011
Begr. 2012
7,7
7,9
8,0
8,0
7,9
< 7,9
6,2
Aantal fte's per 1.000 inwoners
Gemiddelde loonsom (x € 1,00) per fte
49.500
6,2
49.541
*)
*)
6,6
*)
52.723
53.300
56.500
57.000
Rek. 2010
Rek. 2011
Begr. 2011
Begr. 2012
*) Met ingang van de Rekening 2010 vervallen in De Staat van de Gemeente. 3.2.5.3.2
Prestatie-indicatoren
Omschrijving
Rek. 2087
Ziekteverzuimpercentage
REKENING 2011
4,15%
107
Rek. 2009
4,91%
4,14%
4,44%
<5%
<5%
Gemeente Ermelo
3.2.5.4
Wat heeft het gekost
3.2.5.4.1
Budgettaire uitkomst exploitatie
Budgettaire uitkomst exploitatie (bedragen x € 1.000,00) saldo 2010
lasten 2011
baten 2011
saldo 2011
Primitieve begroting Begrotingswijzigingen Begroting na wijziging
0 0 0
16.066 -177 15.889
-16.066 177 -15.889
0 0 0
Saldo rekening en begroting
0
-403 V
403 N
0
Rekening
0
15.486
-15.486
0
Cijfermatige analyse saldo Rekening 2011 ten opzichte van Begroting 2011 (bedragen x € 1.000,00) saldo 2011 a.
Doorbelasting kostenplaatsen
c.
Rekeningsaldobestemmende posten 2011 (overlopende budgetten): ▪ Gedifferentieerde beloning diverse afdelingen ▪ Bewijs van goede dienst (optimalisering dienstverleningsprocessen) ▪ Onderhoud gemeentelijke eigendommen (avondvergaderingen in De Dialoog) ▪ Adviezen en onderzoek (reorganisatie en regionalisatie) ▪ Arbeidsomstandigheden (trainingen agressie en geweld) ▪ Stelpost Loonmutaties 2011 (CAO 2011) ▪ Cultuurtraject en managementontwikkeling ▪ ICT-budget dienstverlening ▪ Nationaal Uitvoeringsprogramma E-overheid (NAP) ▪ Onderhoudskosten automatisering (pilot Het Nieuwe Werken)
b.
d. e. f. g. h. i.
Kapitaallasten Bij het opstellen van de rekening worden alle boekwaardes van bezittingen beoordeeld. Met betrekking tot de boekwaardes van de onderdelen vervanging vitrage gemeentehuis en aanpassing werkvertrekken afdelingen OW en VROM is thans gebleken dat de waardes niet meer terecht in de boeken staan. Deze zijn alsnog in de Rekening 2011 afgeboekt.
Tractie (met name onderhoudskosten).
Op de post voormalig personeel is een voordeel behaald. Reden hiervoor is dat het begrootte bedrag medio 2010 is bepaald en naderhand bewust (zou normaliter in Najaarsnota hebben plaatsgevonden) niet meer is bijgesteld op basis van ontwikkelingen in het volume.
Op het product facilitaire zaken wordt de positieve uitkomst met name bereikt op de onderdelen kopiëren en kantoorbenodigdheden omdat hier nieuwe aanbestedingen hebben plaatsgevonden. Personele kosten (salariskosten, overwerk, inhuur en centrale personeelsbudgetten). Gemakshalve wordt ook verwezen naar de staat van personele lasten, opgenomen in het boekwerk bijlagen.
Overige personeelskosten: dit is een grote verscheidenheid aan personeelsbudgetten, van ambtsjubilea tot arbeidsomstandigheden tot stagevergoedingen. Op de ene post zit een nadeel en op de andere een voordeel; per saldo is er dus een voordeel van € 46.000,00. Overige verschillen, per saldo
-8 -30 -15 -20 -3 -120 -13 -20 -43 -17
V V V V V V V V V V
37 N
-41 V -70 V -104 V -46 V -16 V
Totaal saldo 2011
REKENING 2011
0
126 N
-403 V
108
Gemeente Ermelo
3.2.5.4.2
Investeringen 2011
Investeringen 2011 (bedragen x € 1.000,00) Begroting 2011 Gemeentewerf: vervanging ramen en deuren (MOP)
51
Tractie: vervanging Mercedes sprint
26
Tractie: vervanging dienstauto's Fiat Doblo
19
Gemeentewerf: vervanging plafonds en wanden (MOP) Tractie: vervanging Nissan Cabstar
Gemeentehuis: renovatie hellingbaan
Automatiseringskredieten: Vervanging servers Vervanging pc's
0 naar 2012
35
41 afsluiten
13
0 naar 2012
26 naar 2012
31
Gemeentehuis: beveiligingsvoorzieningen daken (MOP)
51 afsluiten
47 22
Gemeentehuis: vervanging zonwering (MOP)
Rekening 2011 Toelichting
0 naar 2012 0 naar 2012 0 naar 2012
18
23 afsluiten
Test en back-up hardware
15
0
Vernieuwen legeskas
2
Applicatie servicedesk
4 0
110
16 -16 0
Notudoc en Notubox
3.2.5.5
13
12
15 naar 2012
Applicatie bezwaarschriften jbz
Totaal investeringen 2011
31
0 naar 2012
Doorontwikkeling Corsa
22
12
26
28 naar 2012
Microsoft Outlook en exchange
21
37
40
Logisch ontwerp 3.0: ▪ uitgaven ▪ inkomsten
26
137 naar 2012
Uitwijk automatisering
Telefooncentrale
19
174
AS400 Swupcontract
Gegevensmagazijn inclusief koppelingen
Door te schuiven kredietbedragen
19
664
0 afsluiten 2 afsluiten
0 naar 2012 0 naar 2012 1 afsluiten
19 naar 2012 0 afsluiten -0 afsluiten 2 afsluiten
13 naar 2012
358
11 12
15 4
91
6
320
Overige bestuurlijk relevante toelichtingen
N.v.t.
REKENING 2011
109
Gemeente Ermelo
3.2.6
Paragraaf Verbonden partijen
3.2.6.1
Algemene informatie
Verbonden partijen zijn privaatrechtelijke of publiekrechtelijke organisaties waarin de gemeente een belang heeft. Dit moet een bestuurlijk én financieel belang zijn. Vanwege bestuurlijke, beleidsmatige en/of financiële belangen en mogelijk dito risico's is het gewenst dat in de begroting en jaarrekening aandacht wordt besteed aan derde rechtspersonen, waarmee de gemeente een bestuurlijke én financiële band heeft. Het is dus niet de bedoeling van de wet om over alle partijen waarmee de gemeente op enigerlei wijze verbonden is, in deze paragraaf te informeren. Het wettelijk criterium is gelegd bij die partijen waar de gemeente een bestuurlijk én een financieel belang in heeft. Een "bestuurlijk belang" betekent dat de gemeente op enigerlei wijze zeggenschap heeft, hetzij omdat de gemeente een zetel in het bestuur heeft, hetzij omdat de gemeente mee kan stemmen. Met "financieel belang" wordt bedoeld dat de gemeente middelen ter beschikking heeft gesteld die ze kwijt is in geval van faillissement van de verbonden partij en/of als financiële problemen bij de verbonden partij verhaald kunnen worden op de gemeente. Het belang van deze paragraaf schuilt in het bijzonder in het feit dat een aantal van de verbonden partijen beleid uitvoert dat in principe ook door de gemeente zelf uitgevoerd kan worden. De gemeenteraad heeft daarbij een kaderstellende en controlerende taak op de kernvraag, namelijk of de doelstellingen van de verbonden partijen nog steeds overeenkomen met de doelstellingen van de gemeente of dat de doelstellingen van de gemeente via de verbonden partijen gerealiseerd worden. Daarbij is ook inzicht nodig in het budgettaire beslag en de financiële risico's die de gemeente met verbonden partijen kan lopen. Deze vraag kan óf bij het desbetreffende raadsprogramma worden gesteld óf in het kader van de paragraaf Verbonden partijen. In deze paragraaf zijn ook de beleidsregels vermeld waaraan voldaan moet worden indien de raad of het college deel wenst te gaan nemen in of overweegt een verbonden partij op te richten. Verder wordt in deze paragraaf ieder jaar een beeld gegeven van onder andere te verwachten dividenden, risicoanalyses en andere belangrijke ontwikkelingen ten aanzien van de genoemde verbonden partijen. De beleidsregels. Onderstaand worden de beleidsregels opgesomd die in acht genomen moeten worden alvorens een verbinding wordt aangegaan met een derde rechtspersoon, waarin de gemeente een bestuurlijk én financieel belang krijgt of neemt. 1 2 3 4 5 6 7 8
Een besluit tot deelname in of oprichting van een derde rechtspersoon waarin de gemeente een bestuurlijk én financieel belang krijgt of neemt, vermeldt expliciet de redenen en de motieven waarom de uitvoering van het gemeentelijk beleid daarmee beter is gediend. Een besluit bevat een motivering waarom in dat geval de gekozen vorm de meest geëigende vorm is (soort privaatrechtelijke of publiekrechtelijke rechtsvorm), waarbij wordt gemotiveerd waarom een publiekrechtelijke rechtsvorm niet kan (een publiekrechtelijke rechtsvorm geniet dus in principe de voorkeur). Een besluit bevat een beschrijving waaruit het publieke belang bestaat. Een besluit bevat een beschrijving waaruit het financiële belang bestaat. Een besluit bevat een beschrijving van de risico's die aan de betreffende verbonden partij zijn verbonden en welke beheersmaatregelen daarvoor genomen worden. Een besluit bevat een beschrijving van de te leveren prestaties in meetbare kwantiteit en kwaliteit. Een besluit bevat een beschrijving op welke wijze de verbonden partij verantwoording aflegt. Het college geeft de raad door middel van de paragraaf Verbonden partijen jaarlijks inzicht in het aantal verbonden partijen en welke ontwikkelingen zich daarin voltrekken en welke risico's worden onderkend.
REKENING 2011
110
Gemeente Ermelo
3.2.6.2
Overzicht Verbonden Partijen
Naam verbonden partij
Gevestigd
Aard
A.R.N. B.V.
Nijmegen
Aandelenbezit (% belang)
Arnhem
Alliander N.V.
Apeldoorn
GGD Gelre-IJssel
Lelystad
Integrale Inrichting VeluweRandmeren (IIVR)
Arnhem
Nuon Energy N.V.
Den Haag
N.V. Bank Nederlandse Gemeenten
Arnhem
RecreatieGemeenschap Veluwe (+RGV Holding B.V.)
Harderwijk
Regio Noord Veluwe
Ermelo
Samenwerkingsverband Regionale Vuilwerking "Ullerberg" (ReVu) Sociale Dienst Veluwerand Stichting Sportaccommodaties Ermelo
Velp
Vitens N.V. Verbonden partij:
Alliander N.V.
Bestuurlijke vertegenwoordiger:
De heer A.A.J. Baars, burgemeester
Vestigingsplaats:
Verantwoordelijke beleidsmedewerker: Publiek belang: Aard:
Realisatie van publiek belang vorig jaar: Ontwikkelingen, risico's etc.:
Boekjaar: Eigen vermogen
Vreemd vermogen Resultaat
Begroot dividend
Realisatie dividend
REKENING 2011
Aandelenbezit (% belang) Aandelenbezit
Gemeenschappelijke regeling Gemeenschappelijke regeling
Overheidsstichting
Apeldoorn
Veiligheidsregio Noord en Oost Gelderland (VNOG)
Aandelenbezit (% belang)
Ermelo Ermelo
Streekmuziekschool Noordwest-Veluwe
Gemeenschappelijke regeling
Gemeenschappelijke regeling
Elburg
Streekarchivariaat Noordwest-Veluwe
Gemeenschappelijke regeling
Harderwijk Ermelo
Stichting Het Pakhuis
Aandelenbezit (% belang)
Overheidsstichting
Gemeenschappelijke regeling
Stichtingsdeelname (% belang) Gemeenschappelijke regeling Aandelenbezit (% belang)
Arnhem
De heer R. Siepel
Alliander is de elektriciteitsnetwerkbeheerder. Het elektriciteitsnetwerk dient in overheidshanden te blijven om zeker te stellen dat het elektra geleverd wordt. Aandelenbezit: 357.178 stuks
Er is naar verwachting gepresteerd in lijn met het sectorgemiddelde.
Alliander is in 2009 ontstaan na de juridische splitsing van NV NUON in een netwerkbedrijf en een productie- en leveringsbedrijf. Wettelijk is vastgesteld dat de aandelen van het netwerkbedrijf in publieke handen dienen te blijven. Nu de splitsing van de energiebedrijven een feit is, lijkt het aannemelijk dat de komende jaren ook verder nagedacht zal worden over een herkaveling van de netwerkbedrijven. Ermelo kan als klein aandeelhouder feitelijk geen zelfstandige invloed uitoefenen op het functioneren van Alliander. Het financiële belang voor Ermelo bestaat uit de dividenduitkering. Risico's: Dividenduitkering kan tegen vallen 31 december 2009
31 december 2010
31 december 2011
€ 2.245.000.000
€ 2.906.000.000
Onbekend
€ 312.000.000
€ 222.000.000
€ 4.511.000.000 € 140.000 € 140.500
111
€ 4.494.000.000 € 180.000 € 210.000
Onbekend Onbekend
€ 180.000
Onbekend
Gemeente Ermelo
Verbonden partij:
A.R.N. B.V.
Bestuurlijke vertegenwoordiger:
A. Nederveen, ph. milieu
Vestigingsplaats:
Verantwoordelijke beleidsmedewerker: Publiek belang: Aard:
Realisatie van publiek belang vorig jaar: Ontwikkelingen, risico's etc.:
Nijmegen
De heer K. Braamskamp
Deelname in het Afvalverbrandingsbedrijf Aandelenbezit (% belang)
Het publieke belang is inmiddels achterhaald door alle ontwikkelingen op de milieu- en afvalmarkt. Er is thans alleen nog sprake van een afwikkeling van het losmakingsproces van het bedrijf.
Het Dagelijks Bestuur heeft op 24 juni 2009 besloten om de aandelen van ARN B.V. en de gemeentelijke garantstellingen ter verkoop aan de directie van ARN B.V. aan te bieden. In de loop van 2011 is het belang van ARN B.V. beëindigd. De garantstelling loopt echter nog door totdat het gehele geleende bedrag is afgelost. Risico's: De gemeente loopt het risico dat ARN B.V. onvoldoende middelen heeft om de schulden te voldoen. Ermelo staat nog garant voor € 295.683.
Boekjaar:
31 december 2009
31 december 2010
31 december 2011
€ 10.668.897
€ 14.126.593
Onbekend
- € 11.797.035
€ 3.457.695
Eigen vermogen
Vreemd vermogen
€ 82.815.899
Resultaat Lening
Nominale waarde
Aflopende garantstelling € 295.683
€ 55.000
€0
€0
€ 11.000 € 5.000
Verbonden partij:
GGD Gelre-IJssel
Bestuurlijke vertegenwoordiger:
De heer A.L. Klappe, ph welzijn
Publiek belang: Aard:
Realisatie van publiek belang vorig jaar: Ontwikkelingen, risico's etc.:
Boekjaar:
Onbekend
Aflopende garantstelling € 488.301
Realisatie dividend
Verantwoordelijke beleidsmedewerker:
Onbekend
Aflopende garantstelling € 598.289
Begroot dividend
Vestigingsplaats:
€ 73.809.594
€ 11.000
€0
€0 €0
Apeldoorn
De heer H. van Dijk
De GGD Gelre-IJssel is een samenwerkingsverband tussen 21 gemeenten in de provincie Gelderland. De GGD Gelre-IJssel heeft als doel de gemeentelijke taken met betrekking tot gezondheidszorg uit te voeren. Gemeenschappelijke regeling Conform doelstelling
Er zijn geen nieuwe ontwikkelingen bekend. Gemeenschappelijke regelingen hebben het risico in zich dat een meerderheid van de deelnemende gemeenten besluiten nemen met financiële gevolgen, die vervolgens bindend zijn voor gemeenten die niet willen of kunnen instemmen met een besluit. Per 1 januari 2011 is de gemeente Deventer uitgetreden uit de gemeenschappelijke regeling en tegelijkertijd is de gemeente Heerde ingetreden. Dit heeft te maken met de congruentie van regio's, dat wil zeggen het gelijkmaken van de gezondheidsregio's met veiligheidsregio's etc. De uittreding vormde een financieel risico dat geheel bij de gemeente Deventer is neergelegd. Uiteindelijk hebben zowel het algemeen als het dagelijks bestuur van de GGD de overtuiging dat de risico's voldoende zijn afgedekt door toezeggingen van de gemeente Deventer op dit vlak. Risico's: Verbonden partij kan kampen met tekorten waardoor de bijdrage zal moeten worden verhoogd. 31 december 2009
31 december 2010
31 december 2011
Eigen vermogen
€ 2.197.897
€ 3.580.847
Onbekend
Resultaat
€ 1.041.000
€ 1.717.000
Vreemd vermogen Begroot bijdrage
Realisatie bijdrage
REKENING 2011
€ 5.260.089 € 401.000 € 381.270
112
€ 4.394.770 € 385.000 € 384.500
Onbekend Onbekend
€ 368.000 € 354.400
Gemeente Ermelo
Verbonden partij:
Integrale Inrichting VeluweRandmeren (IIVR)
Bestuurlijke vertegenwoordiger:
De heer A. Nederveen, ph Toerisme & Recreatie
Vestigingsplaats:
Verantwoordelijke beleidsmedewerker: Publiek belang:
Aard:
Realisatie van publiek belang vorig jaar: Ontwikkelingen, risico's etc.:
Lelystad
De heer J.P. Zwijnenburg
IIVR is een samenwerkingsverband tussen 19 overheden die betrokken zijn bij de Veluwerandmeren, het gebied tussen Nijkerkersluis en Roggebotsluis bij Kampen. De overheden betrokken bij de Veluwerandmeren willen er samen voor zorgen dat de Veluwerandmeren zich op een goede manier verder kunnen ontwikkelen. Gemeenschappelijke regeling Conform doelstelling
Doordat IIVR nog genoeg budget overgehouden heeft door bijdragen uit eerdere jaren, is er over het jaar 2011 geen bijdrage begroot en geboekt. Vanaf 2012 is er een jaarlijkse bijdrage van € 10.000 begroot. Integrale Inrichting Veluwerandmeren (IIVR) is per januari 2012 overgedragen aan het Natuur- en Recreatieschap Veluwerandmeren. Het Natuur- en Recreatieschap wordt gevormd door de gemeenten Dronten, Kampen, Elburg, Nunspeet, Putten, Oldebroek, Ermelo, Harderwijk, Nijkerk en Zeewolde. Het schap draagt zorg voor verdere coördinatie van het IIVR-inrichtingsplan en behartigt de bovengemeentelijke belangen van de recreatie en de natuurbescherming binnen het Veluwerandmerengebied.
Risico's: Verbonden partij kan kampen met tekorten waardoor de bijdrage zal moeten worden verhoogd.
Boekjaar:
31 december 2009
31 december 2010
31 december 2011
Eigen vermogen
Onbekend
Onbekend
Onbekend
Resultaat
Onbekend
Onbekend
Onbekend
Vreemd vermogen
Onbekend
Begroot bijdrage
€ 24.000
Realisatie bijdrage
€ 23.724
Verbonden partij:
Nuon Energy N.V.
Bestuurlijke vertegenwoordiger:
De heer A.A.J. Baars, burgemeester
Vestigingsplaats:
Verantwoordelijke beleidsmedewerker: Publiek belang: Aard:
Realisatie van publiek belang vorig jaar: Ontwikkelingen, risico's etc.:
Boekjaar: Eigen vermogen
Vreemd vermogen Resultaat
Begroot dividend
Realisatie dividend
REKENING 2011
Onbekend € 24.000
Onbekend €0
€ 20.927
€0
Arnhem
De heer R. Siepel
De deelneming komt voort uit een historisch gegroeid openbaar belang, waarbij overheden in het verleden verantwoordelijk waren voor de oprichting en instandhouding van de lokale of regionale energievoorziening. Aandelenbezit: 357.178 stuks Conform doelstelling
Nuon Energy is ontstaan na de juridische splitsing van NV NUON in een netwerkbedrijf (Alliander) en een productie- en leveringsbedrijf. Gelijktijdig hebben de aandeelhouders besloten tot verkoop van NUON Energy aan Vattenfall. Deze verkoop vindt plaats in 4 tranches, waarvan de eerste in 2009 plaatsvond en de laatste in 2015. In de komende jaren zal het belang van de gemeente Ermelo in Nuon Energy derhalve worden afgebouwd en zal naar rato de zeggenschap en het dividend afnemen. Hier staan een verkoopopbrengst tegenover. Binnen het NUVAL-platform (Nuon-Vattenfall-Alliander) is in 2009 een aandeelhoudersovereenkomst opgesteld welke door de gemeente Ermelo getekend is. In 2012 zal de aandeelhoudersovereenkomst worden verlengd en de samenwerking worden uitgebreid met de Vitens-aandeelhouders. Hiermee trekken de kleine(re) aandeelhouder gezamenlijk op en hebben via de voorzitter van het NUVAL een stem in het groot-aandeelhoudersoverleg. Risico's: ▪ Dividenduitkering kan tegen vallen. ▪ Als vorm van zekerheidsstelling is bij de verkoop van NUON aan Vattenfall een deel van de verkoopopbrengsten op een geblokkeerde bankrekening gezet. Bij extreem ongunstige zaken kan Vattenfall deze rekening aanspreken. Per 1 juli 2011 valt hiervan een escrowuitkering van € 261.000 vrij. Dit betekent dat de omvang van de garantstelling bij de begroting 2012-2015 teruggebracht is naar € 261.000. 31 december 2009
31 december 2010
31 december 2011
€ 3.400.000.000
€ 4.134.000.000
Onbekend
€ 196.000.000
€ 721.000.000
€ 4.416.000.000 € 782.000 € 781.000
113
€ 4.551.000.000 € 560.000 € 562.000
Onbekend Onbekend
€ 443.000
Onbekend
Gemeente Ermelo
Verbonden partij:
N.V. Bank Nederlandse Gemeenten
Bestuurlijke vertegenwoordiger:
De heer A. Nederveen, ph financiën
Vestigingsplaats:
Verantwoordelijke beleidsmedewerker: Publiek belang: Aard:
Realisatie van publiek belang vorig jaar: Ontwikkelingen, risico's etc.:
Den Haag
De heer J.P. van Veldhoven
Vanuit het oogpunt van het behartigen van het publieke belang, is de gemeente Ermelo gedeeltelijk in het bezit van de aandelen. Aandelenbezit: 75.075 stuks (0,13 % belang) Conform doelstelling
Gemeenten moeten rekenen met een lagere winstuitkering van de Bank Nederlandse Gemeenten. De BNG is niet in staat het huidige uitkeringsniveau te handhaven. Op de aandeelhoudersvergadering van 23 april zal de BNG een voorstel doen voor een lager percentage voor de komende jaren. Hoeveel lager de winstuitkering wordt, hangt van een aantal zaken af. Van belang is onder andere de vormgeving van de bankenbelasting, het tijdpad dat de BNG mag bewandelen voordat het aan de vereisten van Basel III moet voldoen en de uiteindelijke hoogte tot waar het eigen vermogen moet worden aangevuld. Als gevolg van de financiële crisis worden banken inmiddels weer gedwongen het eigen vermogen aan te vullen. De bank krijgt daarvoor de tijd tot 2018. Het uitgeven van nieuwe aandelen, zoals voor andere banken mogelijk is, is onhaalbaar, gegeven de financiële positie van de overheid. De BNG zal het vermogen dus voor een belangrijk deel moeten versterken uit de winst. Complicerende factor is dat de winst negatief zal worden beïnvloed door de bankenbelasting die op stapel staat en die de BNG relatief fors zal treffen. Risico's: Dividenduitkering kan tegen vallen
Boekjaar: Eigen vermogen
Vreemd vermogen Resultaat
31 december 2009
31 december 2010
31 december 2011
€ 2.253.000.000
€ 2.259.000.000
Onbekend
€ 102.243.000.000
€ 116.274.000.000
€ 106.000
€ 173.000
€ 278.000.000
Begroot dividend
Realisatie dividend
€ 257.000.000
€ 106.606
€ 172.673
Verbonden partij:
RecreatieGemeenschap Veluwe (+RGV Holding B.V.)
Bestuurlijke vertegenwoordiger:
De heer A. Nederveen, ph toerisme & recreatie De heer J. van den Bosch, plaatsvervanger
Vestigingsplaats:
Verantwoordelijke beleidsmedewerker: Publiek belang:
Aard:
Realisatie van publiek belang vorig jaar: Ontwikkelingen, risico's etc.:
Boekjaar: Eigen vermogen
Vreemd vermogen Resultaat
Begroot dividend
Onbekend
€ 187.000
Onbekend
Arnhem
De heer R. Siepel
Het voorzien in een breed scala aan recreatieve mogelijkheden, zowel op publiek terrein (bijvoorbeeld dagrecreatieterreinen) als ook op privaat terrein (bijvoorbeeld projectontwikkeling/beheer). Bij dit alles is aandacht voor de samenhang met de natuur en het "locale erfgoed". Aandelenbezit
Conform doelstelling
In 2010 is door college's en raden van de deelnemende gemeenten besloten de gemeenschappelijke regeling te beëindigen en de gemeenten rechtstreeks aandeelhouder in RGV Holding te laten worden. Deze structuurwijziging is in 2011 geëffectueerd; dit betekent dat de gemeente Ermelo voor 2,34% eigenaar is van RGV Holding. De overige 26 aandeelhouders zijn gemeenten op de Veluwe en in het Rijk van Nijmegen. Op grond van aandeelhoudersovereenkomst zijn de aandelen voor een periode van vijf jaar (tot 2015) niet verhandelbaar; ook zal voor deze periode geen besluit worden genomen over uitkeren van dividend. Risico's: Dividenduitkering kan tegen vallen 31 december 2009
31 december 2010
31 december 2011
€ 38.024.000
€ 40.368.000
Onbekend
€ 1.955.000
€ 2.295.000
Onbekend
€ 35.126.000 N.V.T.
Realisatie dividend
REKENING 2011
Onbekend
N.V.T.
114
€ 27.833.000
N.V.T. N.V.T.
Onbekend N.V.T. N.V.T.
Gemeente Ermelo
Verbonden partij:
Regio Noord Veluwe
Bestuurlijke vertegenwoordiger:
De heer mr. J. van den Bosch
Vestigingsplaats:
Verantwoordelijke beleidsmedewerker: Publiek belang:
Aard:
Realisatie van publiek belang vorig jaar: Ontwikkelingen, risico's etc.:
Harderwijk
mevrouw A.H. van der Maat
De Regio Noord-Veluwe (RNV) is het samenwerkingsverband van de gemeenten Elburg, Ermelo, Harderwijk, Nunspeet, Oldebroek en Putten. De gemeenten Hattem, Heerde, Nijkerk, Zeewolde en Epe nemen op diverse terreinen ook deel aan de regionale samenwerking. De activiteiten van RNV richten zich op een heel breed gebied: economie, toerisme en recreatie, milieu, volkshuisvesting, ruimtelijke ordening, openbare werken, arbeidsmarktbeleid, sociale werkvoorziening, welzijn en onderwijs. De taken en bevoegdheden van de RNV zijn opgenomen in de Samenwerkingsregeling Noord-Veluwe. Gemeenschappelijke regeling Conform doelstelling
Per 1 januari 2009 worden de volgende hoofdfuncties in de RNV-organisatie onderscheiden: de platformfunctie, de ontwikkelfunctie en de uitvoeringsfunctie. De vastgestelde regiovisie Care Valley Veluwe is een toekomstvisie voor de regio NoordVeluwe in 2030. De gemeenten van de Noord-Veluwe hebben samen met inwoners, organisaties en bedrijven deze visie ontwikkeld. Care Valley Veluwe schetst de keuzes die gemaakt zijn op het gebied van wonen, werken, recreëren, zorg, natuur, landschap en landbouw. De visie verbindt fysieke, ruimtelijke en economische ontwikkelingen met de toekomstige sociale leefomgeving. Risico's: Verbonden partij kan kampen met tekorten waardoor de bijdrage zal moeten worden verhoogd.
Boekjaar: Eigen vermogen
Vreemd vermogen
31 december 2009
31 december 2010
31 december 2011
€ 3.258.296
€ 3.840.369
Onbekend
-/- € 66.688
€ 472.360
€ 10.056.560
Resultaat
Begroot bijdrage
€ 1.402.414
Realisatie bijdrage
€ 1.355.046
€ 9.754.458
Onbekend Onbekend
€ 1.306.459
€ 1.344.063
Onbekend
Onbekend
Verbonden partij:
Samenwerkingsverband Regionale Vuilverwerking "Ullerberg" (ReVu)
Bestuurlijke vertegenwoordiger:
De heer A. Nederveen, ph. milieu
Vestigingsplaats:
Verantwoordelijke beleidsmedewerker: Publiek belang:
Aard:
Realisatie van publiek belang vorig jaar: Ontwikkelingen, risico's etc.:
Boekjaar:
Ermelo
De heer R.J. Brouwer
(Voorheen): De inrichting en exploitatie van een voor de gemeente noodzakelijke vuilnisstortplaats voor de verwerking van afvalstoffen gelegen in de zandgroeve op het landgoed Ullerberg aan de Jhr. Dr. C.J. Sandbergweg 115 te Ermelo. (Huidig) doel: Overdragen aan de provincie Gelderland en bepalen van het bijbehorend doelvermogen. De planning is dat medio 2012 de stortplaats aan de provincie Gelderland kan worden overgedragen. Gemeenschappelijke regeling Conform doelstelling
De stortplaats is medio 2010 afgewerkt. Medio 2012 kan de stortplaats worden overgedragen aan de provincie Gelderland. De ReVu zal dan opgeheven worden. Risico's: De opgebouwde reserve van de ReVu is niet toereikend om de overdracht aan de provincie te bekostigen met als gevolg dat naar rato moet worden bijgedragen in het verlies. 31 december 2009
31 december 2010
31 december 2011
Eigen vermogen
-/- € 163.842
-/- € 163.842
Onbekend
Resultaat
-/- € 755.919
-/- € 363.600
Onbekend
Vreemd vermogen
REKENING 2011
€ 518.210
115
€ 518.210
Onbekend
Gemeente Ermelo
Verbonden partij:
Sociale Dienst Veluwerand
Bestuurlijke vertegenwoordiger:
De heer A.L. Klappe, ph welzijn
Vestigingsplaats:
Verantwoordelijke beleidsmedewerker: Publiek belang:
Aard:
Realisatie van publiek belang vorig jaar: Ontwikkelingen, risico's etc.:
Harderwijk
De heer J. Aalbers
Het handhaven van kwaliteit en continuïteit in de uitvoering van de voorzieningen voor inkomensondersteuning voor sociale zorg van individuele burgers, gericht op het verbeteren van hun zelfredzaamheid, uitstroom naar werk en/of sociale activering met het doel dat zij zoveel als mogelijk zelfstandig voorzien in de kosten van levensonderhoud en deelnemen aan het sociale leven. Het verbeteren van afstemming van vraag en aanbod van arbeid en sociale zorg. Concreet betekent dit: - beoordelen aanvragen voor en verstrekken van sociale uitkeringen; - inkopen en aanbieden van reïntegratietrajecten; - uitvoeren van het armoedebeleid en bijzondere bijstand; - (doen) uitvoeren van inburgeringstrajecten. Gemeenschappelijke regeling Conform doelstelling
Als gevolg van de economische en financiële crisis wordt een toename verwacht van het aantal aanvragen om een sociale uitkering. Anderzijds bestaat hierdoor het risico dat de re-integratie-inspanningen minder rendement opleveren. Gevolg kan ook zijn dat de uitvoeringskosten toenemen. Risico's: Verbonden partij kan kampen met tekorten waardoor de bijdrage zal moeten worden verhoogd.
Boekjaar: Eigen vermogen
31 december 2009
31 december 2010
€0
€0
31 december 2011 €0
Vreemd vermogen
€ 1.737.000
€ 2.166.000
€ 2.594.000
Begroot bijdrage
€ 1.267.749
€ 1.239.000
€ 1.217.768
Resultaat
€0
Realisatie bijdrage
€ 1.249.630
Verbonden partij:
Stichting Het Pakhuis
Bestuurlijke vertegenwoordiger:
De heer A.L. Klappe, ph welzijn
Vestigingsplaats:
Verantwoordelijke beleidsmedewerker: Publiek belang: Aard:
Realisatie van publiek belang vorig jaar: Ontwikkelingen, risico's etc.:
Boekjaar:
€ 1.227.524
€0
€ 1.246.530
Ermelo
De heer B. deWeert
In stand houden van een Centrum voor erfgoed, natuur en milieu, waarin kennis gemaakt kan worden met genoemde elementen in en met betrekking tot de gemeente Ermelo. Overheidsstichting Opgericht in 2010
De stichting beheert en exploiteert het museum Het Pakhuis, waarin het Centrum voor erfgoed, natuur en milieu gevestigd is. Risico's zijn: ▪ het mislopen van en moeten terugbetalen van BTW-voordelen door de gemeente, indien de BTW regelgeving onjuist wordt toegepast. 31 december 2009
31 december 2010
31 december 2011
N.V.T
€ 134.000
€ 260.000
Begroot bijdrage
Realisatie bijdrage
REKENING 2011
€0
N.V.T
116
€ 121.443
€ 265.467
Gemeente Ermelo
Verbonden partij:
Stichting Sportaccommodaties Ermelo
Bestuurlijke vertegenwoordiger:
Mevr. M.J.E. Verhagen, ph openbare werken en sport
Vestigingsplaats:
Verantwoordelijke beleidsmedewerker: Publiek belang: Aard:
Realisatie van publiek belang vorig jaar: Ontwikkelingen, risico's etc.:
Ermelo
De heer ing. P.M. van der Kemp
Gelegenheid geven tot sportbeoefening op gemeentelijke buitensportaccommodaties Overheidsstichting Opgericht in 2010
De stichting beheert op dit moment de sportvelden aan de Sportlaan en aan de Oude Telgterweg. Op termijn is het mogelijk dat de stichting meer (sport) accommodaties gaat beheren. Risico's zijn: ▪ het mislopen van en moeten terugbetalen van BTW-voordelen indien de spelregels voor ingebruikgeving onjuist worden toegepast en/of dat de administratie onzorgvuldig wordt gevoerd.
Boekjaar:
31 december 2009
31 december 2010
31 december 2011
N.V.T
€78.000
€ 207.300
Begroot bijdrage
Realisatie bijdrage
N.V.T
€77.500
Verbonden partij:
Streekarchivariaat Noordwest-Veluwe
Bestuurlijke vertegenwoordiger:
De heer A.A.J. Baars, burgemeester
Vestigingsplaats:
Verantwoordelijke beleidsmedewerker: Publiek belang: Aard:
Realisatie van publiek belang vorig jaar: Ontwikkelingen, risico's etc.:
Boekjaar: Eigen vermogen
Vreemd vermogen Resultaat
Begroot bijdrage
Realisatie bijdrage
REKENING 2011
€ 203.175
Elburg
De heer E.J. Helmsing
Te komen tot een versterking van de streekarchieffunctie en te komen tot een dekking van archieven op de Noordwest-Veluwe die beheerd worden door een bevoegde streekarchivaris. Gemeenschappelijke regeling Conform doelstelling
Risico's: Verbonden partij kan kampen met tekorten waardoor de bijdrage zal moeten worden verhoogd. 31 december 2009
31 december 2010
31 december 2011
Onbekend
Onbekend
Onbekend
-/- € 68.142
Onbekend
Onbekend
Onbekend € 51.000 € 54.910
117
Onbekend € 57.600 € 65.126
Onbekend € 65.000 € 63.956
Gemeente Ermelo
Verbonden partij:
Streekmuziekschool Noordwest-Veluwe
Bestuurlijke vertegenwoordiger:
De heer A.L. Klappe, ph Welzijn
Vestigingsplaats:
Verantwoordelijke beleidsmedewerker: Publiek belang:
Aard:
Realisatie van publiek belang vorig jaar: Ontwikkelingen, risico's etc.:
Harderwijk
De heer W. van der Schaaf
Doel: ▪ Onder alle lagen van de Ermelose bevolking muziekonderwijs te geven en het volgen van dit onderwijs te bevorderen (basisvoorziening). ▪ Het aanbieden en verzorgen van muzikale en instrumentale vorming buiten het reguliere onderwijs. ▪ Het ondersteunen van de amateurkunst (muziek- en zangverenigingen) via opleiding aan aspirant leden volgens een landelijk vastgesteld raamplan en vocale lessen. Overheidsstichting
Conform doelstelling
De instelling zal veranderen in een private instelling, Stichting Streekmuziekschool Noordwest-Veluwe. Voorlopig zal de komende 4 jaar wel een subsidie-bijdrage vanuit de gemeente geleverd worden. Op basis van het subsidie prijspeil 2009 wordt een budgetsubsidie beschikbaar gesteld. Risico's: Verbonden partij kan kampen met tekorten waardoor de bijdrage zal moeten worden verhoogd. Daarnaast staat de gemeente Ermelo garant voor een bedrag van € 844.647.
Boekjaar:
31 december 2009
31 december 2010
31 december 2011
€ 167.189
€ 105.404
Onbekend
€ 86.927
-/- € 61.784
€ 207.100
€ 212.275
Eigen vermogen
Vreemd vermogen
€ 657.828
Resultaat
Begroot subsidie-bijdrage
€ 208.000
Realisatie subsidie-bijdrage
€ 765.115 € 208.000
Verbonden partij:
Veiligheidsregio Noord en Oost Gelderland (VNOG)
Bestuurlijke vertegenwoordiger:
De heer A.A.J. Baars, burgemeester
Vestigingsplaats:
Verantwoordelijke beleidsmedewerker: Publiek belang:
Aard:
Realisatie van publiek belang vorig jaar: Ontwikkelingen, risico's etc.:
Boekjaar: Eigen vermogen
Vreemd vermogen Resultaat
Begroot bijdrage
Realisatie bijdrage
REKENING 2011
Onbekend Onbekend
€ 200.000 € 207.112
Apeldoorn
mevrouw. M. Baayen
Ermelo valt onder de Veiligheidsregio Noord-Oost Gelderland voor de onderdelen brandweer en geneeskundige hulp bij rampen (GHOR). Binnen de VNOG functioneert het cluster Veluwe West, verantwoordelijk voor de organisatie van de brandweerzorg in Ermelo, Harderwijk, Nunspeet en Putten. Gemeenschappelijke regeling Conform doelstelling
Er zijn op dit moment geen nieuwe ontwikkelingen bekend. Gemeenschappelijke regelingen hebben het risico in zich dat een meerderheid van de deelnemende gemeenten besluiten nemen met financiële gevolgen, die vervolgens bindend zijn voor gemeenten die niet willen of kunnen instemmen met een besluit. Risico's: Verbonden partij kan kampen met tekorten waardoor de bijdrage zal moeten worden verhoogd. 31 december 2009
31 december 2010
31 december 2011
€ 2.606.876
€ 2.876.394
Onbekend
€0
€0
€ 4.920.114
€ 322.100 € 330.200
118
€ 4.190.837 € 659.100 € 659.450
Onbekend Onbekend
€ 639.000 € 601.845
Gemeente Ermelo
Verbonden partij:
Vitens N.V.
Bestuurlijke vertegenwoordiger:
De heer A.A.J. Baars, burgemeester
Vestigingsplaats:
Verantwoordelijke beleidsmedewerker: Publiek belang: Aard:
Realisatie van publiek belang vorig jaar: Ontwikkelingen, risico's etc.:
Velp
De heer R. Siepel
Vanuit het oogpunt van het behartigen van het publieke belang voor de openbare drinkwatervoorziening is de gemeente Ermelo gedeeltelijk in het bezit van de aandelen. Aandelenbezit: 24.035 stuks (0,48 % belang) Conform doelstelling
Vitens is een naamloze vennootschap die statutair gevestigd is in Utrecht en waarvan de aandelen worden gehouden door gemeenten en provincies in haar verzorgingsgebied. De belangrijkste activiteiten van Vitens N.V. zijn het winnen, zuiveren en distribueren van drinkwater. Op dinsdag 8 februari 2011 ondertekende Vitens en zeven provincies (waaronder Gelderland) het convenant ‘Verkenningen interprovinciale drinkwaterleveringen’. Hierin hebben de partijen afgesproken om te onderzoeken hoe toekomstige knelpunten in de drinkwatervoorziening gezamenlijk kunnen worden opgelost. Vijf gebieden worden onderzocht op hun potentie voor duurzame drinkwatervoorziening voor de komende 30 jaar. Dit is nodig om te zorgen dat er ook in de toekomst betrouwbaar drinkwater tegen een zo laag mogelijke prijs uit de kraan komt. In de praktijk trekken de klein-aandeelhouders uit de provincie Gelderland samen op in de voorbereiding van de aandeelhoudersvergaderingen. Op deze wijze kan kennis beter worden ingezet en leggen de gezamenlijke klein-aandeelhouders meer gewicht in de schaal. Deze samenwerking zal in 2012 worden geformaliseerd door middel van een aandeelhoudersovereenkomst. In 2005 zijn preferente aandelen geconverteerd naar een achtergestelde lening. Vitens lost deze lening van € 1.611.200,00 af in 15 jaarlijkse termijnen van € 107.413,00. Over het openstaande saldo wordt een rente betaald.
Boekjaar: Eigen vermogen
Vreemd vermogen Resultaat
Begroot dividend
Realisatie dividend
REKENING 2011
Risico's: Dividenduitkering kan tegen vallen. Daarnaast loopt de gemeente risico over een gegarandeerde geldlening die Vitens in het verleden is aangegaan met een financier. De restantschuld waar Ermelo garant voor staat bedraagt per 31 december 2011 € 322.500. 31 december 2009
31 december 2010
31 december 2011
€ 353.800.000
€ 359.000.000
Onbekend
€ 26.800.000
Onbekend
€ 1.315.100.000
€ 1.302.600.000
€ 63.000
€ 60.000
€ 24.900.000
€ 59.660
119
€ 64.299
Onbekend € 60.000
Onbekend
Gemeente Ermelo
3.2.7
Paragraaf Grondbeleid
3.2.7.1
Algemene informatie
Onder de paragraaf Grondbeleid vallen de ontwikkeling en het beheer van diverse complexen binnen de grondexploitatie, grond- en opstallenbeheer en vastgoedinformatie. 3.2.7.1.1 ▪ ▪
De Wet op de ruimtelijke ordening met daarin opgenomen de Grondexploitatiewet biedt het wettelijk kader op het gebied van kostenverhaal en het stellen van voorwaarden en/of eisen aan gebiedsontwikkelingen door derden. Bij ministeriële regeling (de plankostenscan) zal een microaftopping van de te verhalen kosten vastgesteld worden. Het gaat hierbij om kosten van voorbereiding en toezicht op de uitvoering van werken en werkzaamheden, gemeentelijke apparaatskosten, kosten van het opstellen van ruimtelijke plannen en kosten competities (zoals ontwerp- en ontwikkelingscompetities en prijsvragen). De microaftopping begrenst de verhaalbaarheid van deze kosten. Vooralsnog moet de regeling plankostenscan in definitieve vorm nog landelijk worden vastgesteld. Wel is er momenteel de beschikking over de conceptregeling plankostenscan, welke bij initiatieven van derden op dit moment als leidend wordt toegepast.
3.2.7.1.2 ▪ ▪ ▪ ▪ ▪ ▪ ▪
Portefeuillehouder
De heer mr. J. van den Bosch; De heer A. Nederveen.
3.2.7.1.4 ▪ ▪
Vastgesteld beleid
Nota Grondbeleid 2010; Exploitatieverordening gemeente Ermelo (2004); Exploitatieopzet complex De Verbinding (2012); Exploitatieopzet complex Veldzicht Noord (2012); Exploitatieopzet complex TAWEB (2012); Exploitatieopzet complex Het Trefpunt (2012); Structuurvisie Ermelo 2025 (maart 2012).
3.2.7.1.3 ▪ ▪
Ontwikkelingen en trends
Afdeling
Ruimtelijke Ontwikkeling; Planning & Control.
REKENING 2011
120
Gemeente Ermelo
3.2.7.2
Doelstellingen
Actieve/passieve grondpolitiek Voor het realiseren van ontwikkellocaties en –projecten binnen de Structuurvisie 2015 hanteert Ermelo het volgende grondbeleid: Streven naar actief grondbeleid, als: ▪ ▪ ▪
zich kansen voordoen; een positieve impuls kan worden gegeven aan de gewenste ruimtelijke herstructurering van een gebied; de beoogde ruimtelijke ontwikkeling daar om vraagt.
In beginsel kiezen voor facilitair grondbeleid als: ▪ ▪
de grondexploitatie van een locatie als risicovol moet worden aangemerkt; de ontwikkeling niet door de gemeente behoeft te worden geïnitieerd en qua regie kan worden volstaan met het stellen van locatie-eisen.
Bovenstaand beleid is vastgelegd in de "Nota Grondbeleid 2010". Structuurvisie Ermelo 2025 In de Structuurvisie Ermelo 2025, vastgesteld door uw raad op 1 maart 2012, gaat Ermelo uit van een ondersteunende rol van de gemeente. Voor veel opgaven zal de gemeente niet de initiatiefnemer of de ontwikkelende partij zijn. De gemeente voert geen actief grondbeleid en wil juist bedrijven, burgers en organisaties ruimte geven om initiatieven te ontplooien. Grondbeheer en vastgoedinformatie Gronden en opstallen bestemd voor de openbare dienst en/of van niet strategisch belang voor ontwikkellocaties worden gerekend tot de algemene dienst. Deze laatste categorie wordt zo mogelijk marktconform in particulier eigendom overgedragen, wanneer deze niet benodigd is voor de inrichting van een wijk of straat, dan wel om andere redenen niet in gemeentelijk bezit dient te blijven. Gronden en opstallen van strategisch belang voor ontwikkellocaties worden ondergebracht in grondexploitatiecomplexen. Relatie met de raadsprogramma's Programma Verkeer en Vervoer. Grondaankopen worden gedaan ten behoeve van de aanleg, reconstructie en herinrichting van wegen en aanleg van fietspaden. Programma Ruimtelijke Ontwikkeling en Economische Zaken. Grondaankopen en -verkopen zijn/worden gedaan ten behoeve van de ontwikkellocaties, zoals De Verbinding, Het Trefpunt en Taweb. Ontwikkelvisies en de haalbaarheid van nieuwe ontwikkellocaties, waar de gemeente zelf een positie heeft, worden opgesteld en onderzocht. Bij door derden te ontwikkelen locaties treedt de gemeente faciliterend en voorwaardenstellend op. Tevens zijn/worden grondaankopen en –verkopen gedaan ten behoeve van de ontwikkeling van bedrijventerrein Veldzicht Noord, de opwaardering van de entree van het bedrijventerrein Veldzicht, de tweede ontsluiting van Veldzicht en Veldzicht Noord 4e fase. Daarnaast zal grond voor boscompensatie aangekocht worden.
REKENING 2011
121
Gemeente Ermelo
3.2.7.3
Prestaties
Te leveren prestaties 2011
Geleverde prestaties 2011
Actieve grondpolitiek Tot 2011 werd tweemaal per jaar de "Rapportage grondexploitatie / projecten structuurvisie" opgesteld over de voortgang van de ontwikkellocaties, zowel inhoudelijk als financieel. Met ingang van 2011 wordt ervoor gekozen om de rapportage niet meer in de huidige vorm op te stellen, maar de belangrijkste elementen daaruit te betrekken bij de paragraaf Grondbeleid van de rekening. Daarnaast zal uw raad in de periode van de behandeling van de begrotingsstukken op informele wijze worden geïnformeerd en bijgepraat over de stand van zaken van de betreffende projecten. Indien er aanleiding toe bestaat, zal er daarnaast tussentijds met uw raad worden gecommuniceerd.
In het najaar van 2011 is de "Rapportage grondexploitatie / projecten structuurvisie" opgesteld en aangeboden aan uw raad.
Actieve grondpolitiek Minimaal jaarlijks worden de exploitatieopzetten van de in uitvoering genomen complexen geactualiseerd. De eerstvolgende actualisatie van de exploitatieopzetten voor de complexen Veldzicht Noord, De Verbinding, Het Trefpunt en Taweb staat gepland voor het najaar van 2011. Mede door het aangescherpte toezicht door de accountant bij de controle van de jaarrekening zal de actualisatie zo veel mogelijk aansluiten op het opstellingstraject van de jaarrekening.
REKENING 2011
De herziening van de exploitatieopzetten is eind 2011 ter hand genomen. De vaststelling van de exploitatieopzetten door uw raad heeft in februari en maart 2012 plaatsgevonden.
122
Gemeente Ermelo
3.2.7.4
Wat heeft het gekost
De activiteiten binnen de grondexploitatie hebben een bedrijfsmatig karakter. De grondexploitatie dient daarom over het geheel genomen tenminste kostendekkend te zijn. Uitgangspunt is dat complexen minimaal budgettair neutraal zijn. Indien dit niet mogelijk is, wordt een verliesgevend complex gedekt door (een) winstgevend(e) complex(en). Hiertoe wordt gebruik gemaakt van de reserve Grondexploitatie. Onderstaand worden enkele belangrijke financiële aspecten aangaande grondexploitatie aangegeven. Actieve grondpolitiek Kosten en opbrengsten worden middels exploitatieopzetten per complex in beeld gebracht. Naast kosten derden zijn met de betreffende projecten ook personele en financieringskosten gemoeid. De personele lasten worden op basis van te verwachten urenbestedingen toegerekend aan de betreffende complexen. Op begrotingsbasis komt dit overeen met 4,3 formatieplaatsen. De werkelijk toegerekende formatie in 2011 betreft 4 fte. Deze kosten zijn op basis van aantal bestede uren * afdelingstarief toegerekend aan de betreffende complexen. Reserves Grondexploitatie De reserves Grondexploitatie bepalen in belangrijke mate het directe weerstandsvermogen van de grondexploitatie. Op basis van de Nota Grondbeleid 2010 bestaan de reserves grondexploitatie uit twee afzonderlijke bestemmingsreserves: ▪ ▪
de Risicoreserve Grondexploitatie, die is bedoeld als buffer voor de opvang van voorspelbare risico’s; de Reserve Grondexploitatie, die voornamelijk moet dienen als werkkapitaal voor strategische en anticiperende grondverwerving.
Tevens worden er in de nota Grondbeleid 2010 regels gesteld voor beide reserves: ▪ ▪ ▪ ▪
De maximale hoogte van de beide reserves samen bedraagt maximaal € 5 miljoen. Wordt dat bedrag bij de jaarrekening overschreden, dan wordt het meerdere bij de kadernota in het kader van het afromen van reserves en voorzieningen ten gunste gebracht van de Reserve Vitaal Ermelo in Ontwikkeling. De maximale hoogte van elk van de reserves afzonderlijk bedraagt € 2,5 miljoen. De minimale hoogte van de beide reserves samen bedraagt € 2,5 miljoen. Als er binnen afzienbare tijd ontwikkelingen te verwachten zijn, die een grotere hoogte van een of van beide reserves noodzakelijk maken, kan de raad besluiten de hoogtes van één of van beide reserves bij te stellen. In dat geval kan ook de maximale hoogte van beide reserves worden bijgesteld.
REKENING 2011
123
Gemeente Ermelo
Grondexploitatie Complex
Veldzicht Noord De Verbinding Het Trefpunt
Oude Arnhemsekarweg TAWEB
Laatst vastgestelde exploitatieopzet
Verwacht exploitatiesaldo (op contante waarde)
2 februari 2012
€ 762.000,00 voordeel
1 maart 2012
€ 2.034.000,00 voordeel **
2 februari 2012
n.v.t.
2 februari 2012
Getroffen voorziening
n.v.t.
Bijstelling exploitatieopzet verwacht Eind 2012
n.v.t.
Eind 2012
€ 1.595.000,00 nadeel
€ 1.595.000,00 *
nihil (na winstneming)
n.v.t.
€ 705.000,00 voordeel
n.v.t.
Eind 2012
n.v.t.
Eind 2012
* de getroffen voorziening is bij de jaarrekening 2011 op peil gebracht ten laste van het rekeningsaldo 2011. Bij de Kadernota 2012 wordt de toevoeging van € 99.000,00 alsnog ten laste gebracht van de reserve Grondexploitatie. ** het getoonde verwachte exploitatiesaldo is het resterende resultaat na tussentijdse winstnemingen van in totaal € 13.914.000,00. Hiervan is tot op heden een bedrag van € 7.762.000,00 gerealiseerd. De overige winstnemingen tot een bedrag van € 6.152.000,00 staan gepland in de resterende planperiode van 2012 t/m 2016.
REKENING 2011
124
Gemeente Ermelo
Risicomanagement Bij risico's moet gedacht worden aan risico's van algemene aard en specifieke projectgebonden risico's. De kwantificering van de risico’s vindt ten minste één maal per jaar plaats (bij de jaarrekening) of zo nodig tussentijds (bij de programmabegroting, kadernota of najaarsnota). Risico's van algemene aard De categorie van algemene aard laat zich vertalen in economische risico's zoals de marktsituatie voor woningbouw en bedrijventerreinen en renteontwikkelingen. Vooral complexen met een lange looptijd hebben dit risico nadrukkelijk in zich. De schuldencrisis van Europese landen en de onrust op de financiële markten wereldwijd zorgen op economisch gebied voor een onzekere situatie. Begin 2012 bevindt de Nederlandse economie zich als gevolg hiervan in een recessie. Ontwikkelingen en gevolgen zijn op dit moment niet in te schatten. In de recente herziening van de exploitatieopzetten is wel rekening gehouden met een langere afzetperiode van nog uit te geven gronden. Specifieke projectgebonden risico's Bij specifieke projectgebonden risico's gaat het om bodemsaneringen (bijvoorbeeld asbest), (bestemmingsplan-) procedures en dergelijke, maar ook om risico's verbonden aan inhoudelijke posities die belanghebbenden bij een project innemen. Deze risico's worden bij de opstelling/herziening van de exploitatieopzetten per project zo goed mogelijk ingeschat en financieel vertaald. Dit neemt niet weg dat altijd een bepaald risico blijft bestaan. Weerstandsvermogen grondexploitatie Op basis van de ingevoerde risico's van de grondexploitatie is een simulatie uitgevoerd. Hieruit blijkt, dat met een zekerheid van 90% de risico's afgedekt kunnen worden met een bedrag van € 1.141.000,00 (= benodigde weerstandscapaciteit). De beschikbare weerstandscapaciteit grondexploitatie bestaat uit de reserves grondexploitatie en de voordelige exploitatiesaldi van de complexen Veldzicht Noord, Het Trefpunt en Taweb. Onderverdeling weerstandscapaciteit
Weerstandscapaciteit in €
Exploitatiesaldi complexen
3.501.000,00
Totale weerstandscapaciteit naar peil ultimo 2011 (eindcapaciteit)
8.918.000,00
Reserves grondexploitatie (bestemmingsreserve grondexploitatie en risicoreserve grondexploitatie)
5.417.000,00
De benodigde weerstandscapaciteit afgezet tegen de beschikbare weerstandscapaciteit levert een ratio weerstandsvermogen op van 7,8. Dit ratio betekent, dat de grondexploitatie over een uitstekend weerstandsvermogen beschikt. Ratio weerstandsvermogen =
Beschikbare weerstandscapaciteit Benodigde weerstandscapaciteit
8.918.000,00 =
1.141.000,00
= 7,8
Actualiteit exploitatieopzetten Als onderdeel van het beheersbaar houden van risico's worden de exploitatieopzetten jaarlijks herzien. Bij deze actualisatie wordt zo veel mogelijk aangesloten op het opstellingstraject van de jaarrekening. Als daar aanleiding voor is, vindt daarnaast tussentijdse herziening van de exploitatieopzetten plaats. Op dit moment zijn de complexen Veldzicht Noord, De Verbinding, Oude Arnhemsekarweg, TAWEB en Het Trefpunt in exploitatie.
REKENING 2011
125
Gemeente Ermelo
REKENING 2011
126
Gemeente Ermelo
4. JAARREKENING 2011
REKENING 2011
127
Gemeente Ermelo
4.1
Programmarekening met toelichting
Dit hoofdstuk is wettelijk voorgeschreven (BBV 2004). Het bevat feitelijk de cijfermatige jaarrekening. De wet schrijft voor dat dit hoofdstuk de naam "Jaarrekening" krijgt. Het bestaat uit drie onderdelen, te weten: ▪ ▪ ▪
Programmarekening met toelichting; Balans met toelichting; Single information Single audit.
De programmarekening bestaat uit de onderdelen: ▪ ▪
▪ ▪ ▪
Overzicht van lasten en baten per programma Budgettaire uitkomst op hoofdlijnen Programmabegroting 2011-2014 / Jaarbegroting 2011 Resultaat Rekening 2011 Analyse rekeningsaldo 2011 Bestemming rekeningsaldo 2011 Totale lasten 2011 Realisatie gebruik van de raming voor onvoorzien Overzicht van incidentele lasten en baten per programma Begrotingscriterium
De balans met toelichting bestaat uit de onderdelen: ▪ ▪ ▪ ▪ ▪ ▪ ▪ ▪ ▪ ▪
Balans Toelichting op de balans Overzichten vooruitontvangen overheidsbijdragen Grondslagen voor waardering en resultaatbepaling Overzicht afschrijvingstermijnen Overzicht reserves en voorzieningen Overzicht toevoegingen en onttrekkingen reserves en voorzieningen Overzicht claims reserves en voorzieningen Overzicht afwijkingen begroting en rekening reserves en voorzieningen Overzicht ontwikkelingen reserves en voorzieningen.
De Single information Single audit bestaat uit het onderdeel: ▪
Overzicht SiSa.
REKENING 2011
128
Gemeente Ermelo
4.1.1
REKENING 2011
Overzicht van baten en lasten per programma
129
Gemeente Ermelo
Nadere uitsplitsing Overzicht Algemene Dekkingsmiddelen (bedragen x € 1.000,00) Algemene Dekkingsmiddelen bestaan uit:
Lokale middelen, waarvan de besteding niet gebonden is
Begroting 2011 na wijziging
Rekening 2011
-24.740
-24.290
-24.669
377
-1.808
-1.816
-684
-5.260
-3.825
-33.067
-36.604
-35.637
-5.017
Algemene uitkeringen
Beleggingen / geldleningen
-3.003
Saldo van de financieringsfunctie Compensatie btw
0
Overige algemene dekkingsmiddelen
Totaal
REKENING 2011
Begroting 2011 voor wijziging
130
-5.073
-173 0
-5.118 -173
-36
Gemeente Ermelo
4.1.2
Budgettaire uitkomst op hoofdlijnen
4.1.2.1
Programmabegroting 2011-2014 / Jaarbegroting 2011
De jaarlijkse beleids- en beheerscyclus start met het opstellen van de begroting, op basis van de kaderstelling door de raad bij de kadernota, en eindigt met de vaststelling van de rekening. De primitieve Begroting 2011 is op 11 november 2010 door de raad vastgesteld. Nadien is de Begroting 2011 een aantal keren aangepast. Hiertoe heeft u een aantal begrotingswijzigingen vastgesteld. Dit betreft de volgende bijstellingen: ▪ ▪ ▪ ▪ ▪ ▪ ▪
Najaarsnota 2010 (raadsbesluit van 11 november 2010); Decemberwijziging 2010 (raadsbesluit van 9 december 2010); Kadernota 2011 (raadsbesluit van 23 juni 2011); Najaarsnota 2011 (raadsbesluit van 10 november 2011); Parkeervoorzieningen De Bree (raadsbesluit 10 november 2011); KlimaatUitvoeringsProgramma 2010-2014 (raadsbesluit 10 november 2011); Decemberwijziging 2011 (raadsbesluit van 15 december 2011).
In een tabel ziet de ontwikkeling van de Begroting 2011 er als volgt uit: Omschrijving
Bedrag (x € 1.000,00)
Totaal uitkomst Programmabegroting 2011-2014: jaarschijf 2011: ▪ Bestaand beleid ▪ Nieuwe ontwikkelingen ▪ Dekkingsplan
-29 V 744 N -715 V
Totaal uitkomst Najaarsnota 2010: jaarschijf 2011
-46 V
Totaal uitkomst Decemberwijziging 2010: jaarschijf 2011
0
Totaal uitkomst Kadernota 2011: jaarschijf 2011: ▪ Bestaand beleid ▪ Nieuwe ontwikkelingen ▪ Ombuigingen en bezuinigingen
577 N -78 V -291 V
Totaal uitkomst Najaarsnota 2011: jaarschijf 2011
832 N
Totaal uitkomst Decemberwijziging 2011: jaarschijf 2011
-14 V
Eindtotaal Begroting 2011
980 N
In principe moet een begroting altijd budgettair sluitend zijn. Voor het bovenstaande nadeel van € 980.000,00 zou destijds dekking moeten zijn aangegeven. De raad heeft echter besloten geen tussentijdse dekking aan te geven en tijdelijk de Begroting 2011 te sluiten door opname van een stelpost Uitkomst kadernota/najaarsnota/ decemberwijziging. Dit in afwachting van de definitieve uitkomst van de Rekening 2011. Hierbij is in de Decemberwijziging 2011 aangegeven dat indien het uiteindelijk rekeningsaldo 2011 ook een nadeel geeft te zien, op dat moment in de dekking moet worden voorzien. Rekeningstekorten mogen niet geactiveerd worden, maar moeten gedekt worden uit bestaande reserves. Hierbij kan gedacht worden aan de reserve Algemene buffer, de reserve Incidentele DekkingsMiddelen of de reserve Vitaal Ermelo in Ontwikkeling.
REKENING 2011
131
Gemeente Ermelo
4.1.2.2
Resultaat Rekening 2011
In oktober 2011 is het rekeningstraject gestart met het opstellen van de richtlijnen en de detailplanning, de bepaling van het format en de vormgeving van de rekeningsboekwerken. In december 2011 is concreet gestart met het opstellen van de Rekening 2011. Als eerste actie is het jaar 2011 cijfermatig afgesloten en is gekeken naar de cijfermatige analyses. Vervolgens zijn alle beleidsrapportages vervaardigd, de programmaformulieren ingevuld, de paragrafen opgesteld en alle overige staten en bijlagen samengesteld. Op 2 maart 2012 was dit traject gereed. Op 6 maart 2012 waren de rekeningsboekwerken in concept gereed. Ermelo is daarmee altijd vroegtijdig in het jaar. Van 7 tot en met 23 maart 2012 heeft de accountantscontrole plaatsgevonden. Dit is uitgevoerd door Deloitte Accountants B.V. Zowel de getrouwheid als de rechtmatigheid zijn getoetst. Begin maart 2012 werd ons college geïnformeerd over de cijfermatige en reëele uitkomst 2011. Op 22 maart 2012 vond de besluitvorming inzake de Rekening 2011 door ons college plaats. Aansluitend werden de rekeningsboekwerken gedrukt en ingebonden. Uiteindelijk konden de rekeningsboekwerken u in de laatste week van maart 2012 toegezonden worden. Na behandeling door de auditcommissie (naar verwachting op 18 april 2012) kan de behandeling en vaststelling door de raad plaatsvinden. Wettelijk is de einddatum voor de vaststelling door de raad gesteld op 15 juli 2015. Al met al kan geconcludeerd worden dat ook dit jaar het rekeningstraject weer soepel is verlopen. Tot zover de procesinformatie. Nu de cijfers. Nadat alle boekingen over 2011 waren verwerkt, kon het saldo van de uitgaven en inkomsten 2011 worden bepaald. Vervolgens zijn de cijfermatige analyses vervaardigd. U vindt deze cijfermatige analyses op de programmaformulieren. In dit hoofdstuk wordt het resultaat over 2011 op hoofdlijnen weergegeven en geanalyseerd. Het jaar 2011 sluit met een positief reëel rekeningsaldo van € 332.604,68 voordelig, afgerond € 333.000,00 voordelig. Dit voordeel bedraagt ongeveer 0,46 % van de totale omzet 2011. Voor de omvang van een rekeningoverschot of -tekort zijn geen landelijke of wettelijke normen beschikbaar. Sinds de Rekening 2007 wordt in Ermelo het rekeningsaldo afgezet tegen de 3%-norm voor budgettaire afwijkingen, zoals bepaald in de Regeling Budget- en kredietbeheer gemeente Ermelo. Over de jaren komen wij tot de volgende werkelijke afwijkingsnormen: Jaren
Percentage
2007
0,80 %
2009
0,04 %
2008 2010 2011
2,50 % 0,38 % 0,46 %
Duidelijk is dat Ermelo binnen de 3%-norm blijft zitten. Wij spreken hier van een reëel rekeningsaldo 2011. Indien wij alle uitgaven en inkomsten 2011 tegen elkaar afzetten, komen wij op een voordelig saldo van afgerond € 1.572.000,00. Wij noemen dit het cijfermatig rekeningsaldo 2011. Echter dit is een fictief voordeel. In dit cijfermatige voordeel 2011 ter grootte van € 1.572.000,00 zitten twee grote voordelige posten, die in 2012 alsnog tot lasten en dus nadelen gaan leiden. Dit betreft allereerst een bedrag van € 775.000,00 voordeel voor de rekeningsaldobestemmende posten 2011. Dit zijn taken die niet (volledig) in 2011 zijn uitgevoerd, waarvan het in de begroting beschikbare budget dus niet (volledig) is uitgegeven. Om de uitvoering alsnog in 2012 te garanderen, wordt het budget 2011 doorgeschoven naar 2012 en dus alsnog uitgegeven. Ten tweede betreft dit een bedrag van € 464.000,00 voordeel op het onderdeel bestemmingsreserves 2011. Dit voordeel over 2011 moet op grond van de gemeentelijke regelgeving in de Kadernota 2012 alsnog gestort worden in de desbetreffende reserves. Hierdoor ontstaat er in 2012 alsnog een nadeel.
REKENING 2011
132
Gemeente Ermelo
Indien het cijfermatige rekeningsaldo 2011 ter grootte van € 1.572.000,00 voordelig wordt gecorrigeerd met deze beide voordelen ter grootte van in totaal € 1.239.000,00 ontstaat een reëel rekeningsaldo 2011 van € 333.000,00 voordelig. Aan dit voordeel kan nog een bestemming gegeven worden. Kortom het reële rekeningsaldo 2011 bedraagt € 1.572.000,00 minus € 775.000,00 minus € 464.000,00 is € 333.000,00 voordelig. Op hoofdlijnen bestaat het rekeningsaldo 2011 uit de volgende posten (> € 150.000,00): Omschrijving
Bedrag
Cijfermatige rekeningsaldo 2011
-1.572.000,00 V
a. Naar 2012 overlopende taken en budgetten 2011
-775.000,00 V
b. Bestemmingsreserves 2011
-464.000,00 V
Reëel rekeningsaldo 2011
-333.000,00 V
c. Algemene uitkering Gemeentefonds
-379.000,00 V
e. Bouwen
-193.000,00 V
g. Vrijval budgetten sociale zorg
-258.000,00 V
d. Kapitaallasten grondzaken
165.000,00 N
f. Algemene stelposten
863.000,00 N
h. Overige verschillen, per saldo
-531.000,00 V
In het vervolg van dit hoofdstuk geven wij een nadere toelichting op deze onderdelen van het rekeningsaldo 2011.
REKENING 2011
133
Gemeente Ermelo
4.1.2.3
Analyse rekeningsaldo 2011
Per onderdeel uit de voorgaande tabel wordt een nadere toelichting gegeven. 4.1.2.3.1
Naar 2012 overlopende taken en budgetten 2011
Op het onderdeel overlopende taken 2011 (rekeningsaldobestemmende posten 2011) is een voordeel ontstaan van € 775.000,00. Dit is een fictief voordeel. Immers zodra in 2012 de werkzaamheden alsnog zijn uitgevoerd en dus de uitgaven gedaan, is het voordeel verdwenen. Conform de wetgeving mogen uitsluitend de lasten van daadwerkelijk in 2011 uitgevoerde werkzaamheden / geleverde diensten in de Rekening 2011 worden opgenomen. In 2011 aangegane verplichtingen en/of gedane toezeggingen, die niet in 2011 uitgevoerd zijn, mogen derhalve niet in de rekeningcijfers verwerkt worden. Dit ondanks dat er in de Begroting 2011 wel budget voor beschikbaar is gesteld door de raad. Om te voorkomen dat de desbetreffende taken niet alsnog uitgevoerd kunnen worden, gestopt moeten worden of dat Ermelo niet aan zijn aangegane verplichtingen kan voldoen, is in de Regeling Budget- en kredietbeheer gemeente Ermelo de mogelijkheid opgenomen om taken en dus budgetten naar een volgend begrotingsjaar door te schuiven. In deze regeling zijn ook de voorwaarden voor het doorschuiven van budgetten opgenomen. Tevens is geregeld dat in uitzonderingsgevallen het college van burgemeester en wethouders op voorstel van de afdeling P&C mag afwijken van de gestelde voorwaarden. Voor alle duidelijkheid het betreft hier exploitatiebudgetten en dus géén investeringskredieten. De raad heeft de afgelopen jaren herhaaldelijk aangegeven niet gelukkig te zijn met het aantal en de omvang van de rekeningsaldobestemmende posten. Wij zijn ons daar zeer bewust van. In de afgelopen jaren is er nadrukkelijk aandacht geweest voor het terugdringen van de omvang. Er wordt scherper geraamd en de regels om budgetten door te schuiven worden streng gehanteerd. Echter rekeningsaldobestemmende posten zullen er altijd blijven. De wetgeving dwingt ons hiertoe. Veelal liggen er wettelijke verplichtingen onder, berusten zij op afgesloten contracten of zijn er al toezeggingen gedaan. In sommige gevallen zijn wij ook afhankelijk van derden. De wetgever onderkent deze problematiek ook. In de kadernota van het Platform Rechtmatigheid provincies en gemeenten, vallende onder de Commissie BBV, worden dan ook algemene regels gesteld voor het doorschuiven van budgetten. Wij houden ons aan deze regels. In 2011 is al bij de Kadernota 2011 en bij de Najaarsnota 2011 gekeken naar de uitvoering van de taken in 2011. Op dat moment heeft de raad al voorstellen van ons ontvangen ter doorschuiven van taken en dus budgetten 2011. De raad is daarmee destijds akkoord gegaan. Bij het opstellen van de Rekening 2011 heeft nogmaals een inventarisatie plaatsgevonden, aangevuld met een zeer kritische beoordeling door ons college. Wij stellen u voor om in deze Rekening 2011 40 posten door te schuiven met een totaalbedrag van € 775.000,00. Ter informatie is een vergelijk met de afgelopen jaren opgenomen: Bedragen x € 1.000,00 Omschrijving
Doorschuivingen in kadernota
Doorschuivingen in najaarsnota
Rekening 2006
Rekening 2007
Rekening 2008
Rekening 2009
Rekening 2010
Rekening 2011
105
724
324
369
837
670
0
Doorschuivingen in rekening
1.447
Totale doorschuivingen
1.552
0
622 1.346
195 594
1.113
107 480 956
-14
-38
523
775
1.346
1.407
Het gemiddelde van de rekeningsaldobestemmende posten over de jaren 2006 tot en met 2011 is afgerond € 1.300.000,00. Het jaar 2011 zit daar boven. De rekeningsaldobestemmende posten 2011 maken onderdeel uit van het positieve rekeningsaldo 2011. Indien de raad akkoord is met onze voorstellen dan is hiermee dit deel van het cijfermatige rekeningsaldo 2011 bestemd. Technisch zal dit verwerkt worden in de Kadernota 2012.
REKENING 2011
134
Gemeente Ermelo
In het onderstaande overzicht zijn alle voorgestelde rekeningsaldobestemmende posten 2011 weergegeven, voorzien van een korte toelichting. Omschrijving / toelichting
Gedifferentieerde beloning diverse afdelingen. Conform de afspraak met de OR en de Arbeidsvoorwaardenregeling moeten eventuele overschotten en/of tekorten worden overgebracht naar het volgende jaar.
Bedrag (x € 1.000,00) -8 V
Bewijs van goede dienst. In 2011 zou worden gestart met het project, bedoeld om dienstverleningsprocessen te optimaliseren met gebruik making van de methode van Lean Management. Dit is in het kader van de reorganisatie uitgesteld en eerst eind 2011 weer opgepakt. Het budget over 2011 zal worden gebruikt om Lean Management in 2012 gemeentebreed in te voeren.
-30 V
Adviezen en onderzoek. In 2011 was beschikbaar een budget voor implementatiekosten reorganisatie en regionalisering (Meerinzicht). Aangezien de werkzaamheden doorlopen in 2012 moet ook het restantbudget 2011 ter grootte van € 20.000,00 beschikbaar blijven. De dekking van dit budget 2011 kwam gedeeltelijk uit de reserve Incidentele DekkingsMiddelen. Dit restant ter grootte van € 9.0000,00 moet ook naar 2012 doorschuiven.
-20 V 9N
Onderhoud gemeentelijke eigendommen. De avondvergaderingen zullen per 1 januari 2012 worden ondergebracht in De Dialoog. Hiertoe zijn enige aanpassingen aan de vergaderaccommodatie noodzakelijk. De kosten bedragen € 15.000,00 en de uitvoering zal eerst in 2012 plaatsvinden.
Arbeidsomstandigheden. Dit betreft trainingen agressie en geweld. De offerte dateert uit oktober 2011. De uitvoering heeft deels plaatsgevonden in 2011. De trainingen lopen door in 2012. Het restantbudget ter grootte van € 3.000,00 moet hiervoor beschikbaar blijven. Stelpost Loonmutaties. In de onderhandelingen tussen de werknemersbonden en de VNG over een nieuwe CAO gemeenten ligt er vanuit de werkgevers een eindbod van 1% loonstijging over 2011. Deze eventuele loonstijging 2011 is in 2011 geraamd op de stelpost Loonmutaties 2011. Aangezien de onderhandelingen momenteel stilliggen, is het niet duidelijk of deze loonstijging 2011 alsnog geëffectueerd zal worden. Voorshands blijft het budget beschikbaar.
-15 V
-3 V -120 V
Cultuurtraject / managementondersteuning. In het licht van de reorganisatie is er in 2011 terughoudendheid betracht met het doen van uitgaven in het licht van cultuur en managementontwikkeling. De nieuwe organisatie wordt in 2012 geëffectueerd, waarmee verder invulling gegeven wordt aan cultuur en managementontwikkeling. Het restantbudget 2011 ter grootte van € 13.000,00 is alsnog benodigd in 2012.
-13 V
Nationaal Uitvoerings Programma E-overheid. De gemeenten ontvangen in de periode 2011-2015 via het Gemeentefonds een stimuleringsimpuls. Inmiddels zijn de onderdelen van het NAP binnen de Meerinzicht-gemeenten geïnventariseerd en is de aanpak voorgelegd aan de projectgroep Bedrijfsvoering. In 2012 volgt de interne inventarisatie en een planning voor de inzet van de ontvangen bedragen.
-43 V
ICT-budget dienstverlening. Dit bedrag is benodigd voor de ict ondersteuning van het nieuwe KCC. Dit traject is in 2011 opgepakt in Meerinzichtverband en loopt in 2012 door.
-20 V
Onderhoudskosten automatisering afdeling IAO. Dit budget is in 2012 benodigd voor de pilot Het Nieuwe Werken.
-17 V
Kapitaallasten Verkeer en Vervoer. De aanleg van het fietspad Telgterweg wordt ineens afgeschreven. Voor een belangrijk deel heeft dit in 2011 plaatsgevonden. Een gedeelte (€ 200.000,00) van deze extra afschrijving ineens komt eerst in 2012. Deze extra afschrijving wordt gedekt door een beschikking over de reserve Incidentele DekkingsMiddelen. Ook dat moet doorschuiven naar 2012.
-200 V 200 N
Kapitaallasten Verkeer en Vervoer. In 2011 is gestart met de uitbreiding van de parkeervoorziening De Bree. De werkzaamheden lopen door in 2012. De kosten worden ineens afgeschreven. Een bedrag van € 52.000,00 wordt eerst in 2012 uitgegeven. Derhalve moet dit bedrag doorgeschoven worden naar 2012. De dekking komt uit de reserve Vitaal Ermelo in Ontwikkeling. Derhalve moet de beschikking over deze reserve ook doorgeschoven worden.
-52 V 52 N
Klompenpaden. Dit project is samen met de gemeente Ede opgezet en uitgevoerd. Er is nog onduidelijkheid over de verrekening van de btw. Gevolg is dat de eindafrekening eerst in 2012 zal plaatsvinden. Dit betekent dat zowel de restantuitgavenraming als de restantinkomstenraming naar 2012 doorgeschoven moeten worden.
-40 V 23 N
Inspectie leidingen vrijverval riolering (afvalwater). In 2011 heeft de aandacht gelegen bij de voorbereiding van het omvangrijke renovatiebestek. De inspectiewerkzaamheden zijn hiervan een onderdeel. Het restantbudget 2011 is benodigd voor de uitvoering in 2012.
-29 V
Projecten Verkeer en Vervoer. Dit betreft de besteding van een extra subsidiebedrag van de provincie in het kader van Duurzaam veilig ter grootte van € 33.000,00. Dit wordt in 2012 ingezet voor maatregelen voor verkeersveiligheid van de omgeving Strokel/Korhoenlaan/ Ganzenveld.
-33 V
Onderhoud recreatieve fietspaden. Voor de uitvoering moet eerst een meerjarenplan opgesteld te worden. Dit gebeurt in 2012.
-40 V
Waterplan. Dit betreft de aanleg van een waterspeelelement op de speelplaats Kwetternest. De activiteiten zijn in 2011 in gang gezet en worden in 2012 afgerond.
-14 V
REKENING 2011
135
Gemeente Ermelo
Omschrijving / toelichting Rotondes. In 2011 was als incidenteel budget beschikbaar € 25.000,00 voor de aankleding van de rotondes Veldzicht en Bonaparte (Fazantlaan). Dit is het budget van het wijkplatform Noord. De uitvoering zal in 2012 plaatsvinden. Het budget moet derhalve doorgeschoven worden naar 2012. De dekking komt uit de reserve Wijken en Wijkplatforms. Deze beschikking moet derhalve ook doorgeschoven worden.
Bedrag (x € 1.000,00) -25 V 25 N
Landschapsbeleidsplan. Binnen het budget landschapsbeleidsplan zijn verschillende projecten uitgevoerd, waaronder landschap in beeld, een gesubsidieerd project. Daarvoor moet de aanvraag voor de subsidievaststelling nog worden afgewikkeld, hetgeen op korte termijn moet gebeuren. Zowel de uitgaven- als de inkomstenraming moet overgebracht worden naar 2012. De activiteiten zullen worden geïntegreerd met het LandschapsOntwikkelingsPlan.
-44 V 25 N
Opstellen Speelruimteplan. Het Speelruimteplan is beleidsmatig in een afrondende fase, maar er dienen in het vervolgtraject (uitwerking vervangingsplan) nog wel aanvullende onderzoeken te worden uitgevoerd naar de wenselijkheid van speelruimte op een aantal locaties. Ook nader onderzoek naar de wens om en mogelijkheden van uitbreiding en/of verbetering van de trapvelden moet nog worden uitgevoerd. Het restantbudget 2011 moet hiervoor beschikbaar blijven.
-20 V
Bestemmingsplan Kom Ermelo. De kosten zijn op basis van de offerte geraamd. Echter de afhandeling loopt niet in de pas met wat eerder werd aangenomen. Het budget moet derhalve overlopen naar 2012.
-11 V
Structuurvisie Ermelo 2025. Niet alle werkzaamheden in het kader van de nieuwe Structuurvisie Ermelo 2025 zijn afgerond in 2011. De werkzaamheden zullen worden afgerond en afgerekend in 2012. Overloop van dit projectbudget 2011 naar 2012 is noodzakelijk. De dekking komt uit de reserve Incidentele DekkingsMiddelen. Deze beschikking moet ook doorgeschoven worden naar 2012.
-39 V 39 N
Handhaving. Het legalisatieonderzoek permanente bewoning recreatiewoningen leidt er toe dat het noodzakelijk is om een nieuw bestemmingsplan op te stellen. Omdat dit voortvloeit uit dit onderzoek en daarvoor in 2012 nog geen budget in de begroting is opgenomen, zal het restantbudget 2011 voor het onderzoek worden doorgeschoven naar 2012.
-15 V
Milieuzorg. Dit betreft de asbestsanering Zandkampweg. De werkzaamheden zijn in 2011 aangevangen en lopen door in 2012. De dekking komt uit de reserve Algemene Buffer. Deze beschikking moet ook doorgeschoven worden naar 2012.
-23 V 23 N
Huisvesting bijzonder basis onderwijs. Het archeologisch onderzoek Margrietschool is in 2011 gestart en grotendeels uitgevoerd. In 2012 volgt de afronding. Hiervoor is nog € 16.000,00 benodigd. Dit bedrag wordt vanuit het restantbudget 2011 doorgeschoven naar 2012. De dekking komt uit de reserve Incidentele DekkingsMiddelen. Deze beschikking moet ook doorgeschoven worden naar 2012.
-16 V 16 N
Preventief jeugdbeleid. In 2008-2011 zijn activiteiten in gang gezet welke zijn uitgelopen. Ondermeer trainingen vroegsignalering aan voorschoolse voorzieningen in het onderwijs. In 2012 wordt Samen Starten door Icare JGZ in gang gezet. In 2012 vangen gemeenten aan met nieuwe vormen van jeugdzorg.
-40 V
SWOE. Het gaat hierbij om de kosten van de verbouwing van De Baanveger, welke niet in 2011 is uitgevoerd. In verband met het accommodatieonderzoek is met de SWOE afgesproken om eerst op de uitkomsten hiervan te wachten. Het budget 2011 moet derhalve beschikbaar blijven.
-20 V
LandschapsOntwikkelingsPlan. Het LOP (LandschapsOntwikkelingsPlan) is als project in november 2011 afgerond. Momenteel wordt de eindafrekening opgesteld ter voorbereiding op de aanvraag voor de subsidievaststelling, welke uiterlijk 1 juli 2012 ingediend moet zijn. De inkomstenraming wordt doorgeschoven naar 2012.
16 N
Structurele vervanging speelplaatsen. In 2011 is opnieuw een buurtspeelplaats onderhanden genomen, waarbij het nodige is heringericht en vervangen. De bedoeling was dat voor het eind van het jaar 2011 alle te vervangen speeltoestellen geplaatst zouden worden, maar de natte weersomstandigheden hebben het voorbereidende werk bemoeilijkt en vertraagd. Hierdoor kon het leveren en plaatsen van de bestelde speeltoestellen niet uitgevoerd worden. Dit is inmiddels in februari 2012 alsnog uitgevoerd.
-21 V
Bestemmingsplan 's Heeren Loo en Veldwijk. De kosten zijn op basis van de offerte geraamd. Echter de afhandeling loopt niet in de pas met wat eerder werd aangenomen. Het budget moet derhalve overlopen naar 2012.
-15 V
Haalbaarheidsonderzoek De Driehoek. Het haalbaarheidsonderzoek is in 2011 in gang gezet, echter nog niet geheel afgerond. De afronding zal in 2012 plaatsvinden. Derhalve moet het restantbudget 2011 doorgeschoven worden naar 2012. De dekking komt uit de reserve Grondexploitatie. Deze beschikking moet ook doorgeschoven worden naar 2012.
Vergunningen. Een gedeelte van het restantbudget 2011 voor kosten van vergunningen wordt doorgeschoven naar 2012 in verband met de aanschaf van tablets (data abonnementen).
Klimaatuitvoeringsprogramma 2010-2014. Dit betreft de SLOK-subsidie 2011. Deze subsidie is geoormerkt geld binnen de algemene uitkering. Het gemeentelijk deel is 50%. Het restant van 2011 moet doorgeschoven naar 2012. Het rijksdeel is ook 50%. Het restant hiervan is beschikbaar gebleven op de balans.
-5 V 5N
-26 V
-9 V
Breedtesport. De uitvoering van het onderzoek paardensport, de vierjaarlijkse RSO en de handhaving subsidies 2011 zal in 2012 plaatsvinden.
-11 V
Peuterspeelzalen. Binnen de algemene uitkering is een extra budget beschikbaar gekomen: septembercirculaire 2009 Versterking Peuterspeelzaalwerk ter grootte van € 61.000,00. In 2011 is hieraan nog geen aandacht gegeven.
-61 V
REKENING 2011
136
Gemeente Ermelo
Omschrijving / toelichting Gezondheidsbeleid. Tot op heden is er nog geen uitvoering gegeven aan de Nota Gezondheidsbeleid en de Kadernota 2008 Gezondheidsplan. De uitvoering zal eerst in 2012 plaatsvinden. Hiertoe moet het restantbudget 2011 worden doorgeschoven naar 2012. Werkbudget Griffie. Dit betreft de opleiding/scholing van een medewerker van de Griffie. Er is in 2011 een verplichting aangegaan, welke in 2012 tot een betaling zal leiden.
Communicatiebeleid. In 2011 is eenmalig budget beschikbaar voor de evaluatie van het externe communicatiebeleid. Het onderzoek (inventarisatiefase) is inmiddels door een extern bureau uitgevoerd. De resterende werkzaamheden zullen in 2012 worden uitgevoerd. Hiervoor is het budget 2011 benodigd in 2012.
Voorziening Groot onderhoud wegen. Eind 2011 is gestart met het groot onderhoud in wijk Oost. Dit werk loopt door in 2012. De verwachting is dat het werk in mei 2012 wordt opgeleverd. De uitgavenraming dient dus overgebracht te worden naar 2012. Dit heeft geen gevolgen voor de exploitatie. Het komt ten laste van de voorziening Groot onderhoud wegen. Stichting Pinel. Voor het meerjarig onderhoud van de semipublieke accommodaties Mens en Werk en plaza is een onderhoudsrapport door Asset Facility management uitgebracht. Uit dit rapport volgt dat voor 2011 nog een bedrag benodigd is voor subsidiabel onderhoud. Daarnaast moet nog een bedrag beschikbaar blijven voor loon-/prijsontwikkelingen 2011.
Totaal voorgestelde rekeningsaldobestemmende posten 2011
REKENING 2011
Bedrag (x € 1.000,00) -17 V -6 V -40 V
-316 V 316 N -47 V
-775 V
137
Gemeente Ermelo
4.1.2.3.2
Bestemmingsreserves 2011
In het rekeningsjaar 2011 is op dit onderdeel een voordeel ontstaan van € 464.000,00. Ook dit is een fictief voordeel. De bedragen zullen alsnog in 2012 aan de desbetreffende reserves toegevoegd worden. Op dat moment is dus het voordeel op de exploitatie weg. Alle in Ermelo bestaande bestemmingsreserves zijn ingesteld door de raad. In de begroting worden de jaarlijkse beschikkingen en toevoegingen opgenomen en geautoriseerd door de raad. Jaarlijks wordt bij het opstellen van de rekening duidelijk wat de daadwerkelijke uitgaven en inkomsten op een specifiek onderdeel zijn. Op dat moment kan ook pas berekend worden wat de daadwerkelijke beschikking over of toevoeging aan de bestemmingsreserve moet worden. Op basis van de wetgeving (BBV 2004) mogen in de rekening uitsluitend die toevoegingen en onttrekkingen aan elk van de bestemmingsreserves worden verwerkt tot maximaal het bedrag dat via de begroting(swijzigingen) door de raad is goedgekeurd voor de betreffende bestemmingsreserve. Dit betekent dat als bijvoorbeeld de kosten hoger zijn uitgevallen dan begroot, het meerdere niet in de rekening mag worden beschikt over de desbetreffende bestemmingsreserve. Dit maakt dan onderdeel uit van het rekeningsaldo en moet via de eerstvolgende kadernota alsnog geautoriseerd worden door de raad. Daarnaast staat de wetgeving toe dat er specifieke raadsbesluiten kunnen worden genomen die inhouden dat specifiek benoemde saldi, bij voorbeeld een overschot op de uitvoering van de gladheidsbestrijding, toch nog in het lopende begrotingsjaar ten gunste of ten laste van een specifieke bestemmingsreserve mogen worden verwerkt. De raad heeft in de Najaarsnota 2009 besloten om voor een drietal bestemmingsreserves alsnog een zgn. reparatiebesluit in te stellen. Dit betreft: ▪ ▪ ▪
Reserve Algemene buffer. Immers calamiteiten, schadevergoedingen en aansprakelijkstellingen zijn niet altijd vooraf in te schatten. Reserve Gladheidsbestrijding. Immers het weer is door ons niet te beïnvloeden. Reserve WWB uitgaven i-deel. Immers dit is een openeinderegeling.
De Rekening 2011 is op het onderdeel bestemmingsreserves conform deze wetgeving opgesteld. Dit betekent dat, met uitzondering van de drie hierboven genoemde bestemmingsreserves, geldt dat een aantal nadelen op begrotingsposten niet in de Rekening 2011 ten laste zijn gebracht van de desbetreffende bestemmingsreserve. Zij zijn nu als nadeel opgenomen in de Rekening 2011. Omgekeerd, voordelen op begrotingsposten zijn niet in de Rekening 2011 ten gunste gebracht van de desbetreffende bestemmingsreserve. Zij zijn nu als voordeel opgenomen in de Rekening 2011. In de Kadernota 2012 zullen wij de raad voorstellen om de desbetreffende beschikkingen over en toevoegingen aan de bestemmingsreserves alsnog te autoriseren.
REKENING 2011
138
Gemeente Ermelo
Met betrekking tot het jaar 2011 gaat het om de volgende bestemmingsreserves: Omschrijving / toelichting
Reserve Grondexploitatie. Bij het opstellen van de Rekening 2011 is, conform de geldende regelgeving, gekeken naar de budgettaire uitkomsten van de complexen Grondexploitatie. Met betrekking tot het complex Oude Arnhemsekarweg zijn de gerealiseerde opbrengsten afgezet tegen de gerealiseerde en nog te maken kosten. Per saldo ontstaat een voordeel op dit complex ter grootte van € 196.000,00. Op grond van de huidige regelgeving betekent dit dat in de Rekening 2011 een winstneming ter grootte van € 196.000,00 is verwerkt. Dit is ten gunste van het jaar 2011 gebracht. Op grond van de Notitie Grondbeleid gemeente Ermelo moet dit voordeel gestort worden in de reserve Grondexploitatie. Op grond van de BBV 2004 mag deze storting in de reserve niet in de Rekening 2011 worden verwerkt. Het voordeel maakt derhalve onderdeel uit van het rekeningsaldo 2011. In de Kadernota 2012 zal het voordeel alsnog worden gestort in de reserve Grondexploitatie.
Bedrag (x € 1.000,00) -196 V
Reserve Grondexploitatie. Bij het opstellen van de Rekening 2011 is, conform de geldende regelgeving, gekeken naar de budgettaire uitkomsten van de complexen Grondexploitatie. Met betrekking tot het complex Het Trefpunt zijn de gerealiseerde opbrengsten afgezet tegen de gerealiseerde en nog te maken kosten en de inmiddels gerealiseerde winstnemingen. Per saldo ontstaat een voordeel op dit complex ter grootte van € 348.000,00. Op grond van de huidige regelgeving betekent dit dat in de Rekening 2011 een winstneming ter grootte van € 348.000,00 is verwerkt. Dit is ten gunste van het jaar 2011 gebracht. Op grond van de Notitie Grondbeleid gemeente Ermelo moet dit voordeel gestort worden in de reserve Grondexploitatie. Op grond van de BBV 2004 mag deze storting in de reserve niet in de Rekening 2011 worden verwerkt. Het voordeel maakt derhalve onderdeel uit van het rekeningsaldo 2011. In de Kadernota 2012 zal het voordeel alsnog worden gestort in de reserve Grondexploitatie.
-348 V
Reserve Gemeentelijk RioleringsPlan. In 2009 is door de raad vastgesteld het GRP 2009-2013. De begroting is conform dit plan ingericht. In dit plan is bepaald dat eventuele overschotten aan de reserve GRP moeten worden toegevoegd en dat eventuele tekorten moeten worden onttrokken aan deze reserve. In de Rekening 2011 bleek dat er op dit onderdeel per saldo een nadeel is ontstaan ter grootte van € 38.000,00. Op grond van de BBV 2004 mag de onttrekking aan de reserve GRP niet in de Rekening 2011 worden verwerkt. Het nadeel maakt dus onderdeel uit van het rekeningsaldo 2011. In de Kadernota 2012 zal het nadeel alsnog worden beschikt over de reserve GRP.
38 N
Reserve Woningbouw. Ten gunste van 2011 is aan het einde van het jaar ontvangen een nabetaling SGW-prestatiedeel over 2010. Dit voordeel maakt onderdeel uit van het rekeningsaldo 2011. Het moet worden gestort in de reserve Woningbouw. Op grond van de BBV 2004 mag de storting van dit voordeel in de reserve niet in de Rekening 2011 worden verwerkt. In de Kadernota 2012 zal dit voordeel alsnog worden gestort in de reserve Woningbouw.
-61 V
Reserve Grondexploitatie. In de raad van 2 februari 2012 is vastgesteld de herziening 2012 exploitatieopzet complex De Verbinding. Daaruit bleek een tekort ter grootte van € 99.000,00. Dit bedrag moet op grond van de BBV 2004 in de Rekening 2011 alsnog gestort worden in de risicovoorziening De Verbinding. De dekking komt uit de reserve Grondexploitatie. Op grond van de BBV 2004 mag deze onttrekking aan de reserve Grondexploitatie niet in de Rekening 2011 worden verwerkt. Het nadeel maakt derhalve onderdeel uit van het rekeningsaldo 2011. In de Kadernota 2012 zal het nadeel alsnog worden onttrokken aan de reserve Grondexploitatie.
Reserve Wijken en Wijkplatforms. In de begroting zijn gelden geraamd voor de wijkplatforms. Onder andere om te kunnen sparen voor de uitvoering van grotere projecten is door de raad een reserve ingesteld. Jaarlijks moeten eventuele overschotten gestort worden in deze reserve en eventuele tekorten onttrokken worden aan deze reserve. In de Rekening 2011 bleek dat er een tekort is ontstaan in 2011 ter grootte van € 4.000,00. Op grond van de BBV 2004 mag de onttrekking van dit nadeel aan de reserve niet in de Rekening 2011 worden verwerkt. Dit nadeel maakt dus onderdeel uit van het rekeningsaldo 2011. In de Kadernota 2012 zal het nadeel alsnog worden onttrokken aan de reserve Wijken en Wijkplatforms.
Totaal bestemmingsreserves 2011
99 N
4N
-464 V
Uiteindelijk betekent dit dat wij u in de Kadernota 2012 zullen voorstellen om de bovengenoemde toevoegingen en onttrekkingen aan de reserves alsnog te autoriseren. Per saldo zal dit in het jaar 2012 tot een nadeel leiden van € 464.000,00. Ter dekking zal het cijfermatig rekeningssaldo 2011 ingezet worden.
REKENING 2011
139
Gemeente Ermelo
4.1.2.3.3
Algemene uitkering Gemeentefonds
In de Rekening 2011 is er een voordeel ontstaan ter grootte van € 379.000,00. Dit voordeel is ontstaan door: 1
2
3
De decembercirculaire 2011. In december 2011 is de decembercirculaire 2011 van het Rijk ontvangen. Deze circulaire leidde tot voordelen over de jaren 2009 (€ 90.000,00), 2010 (€ 106.000,00) en 2011 (€ 106.000,00). Gezien het moment van ontvangst van de decembercirculaire 2011 was het niet meer mogelijk hiervoor tijdig een begrotingswijziging 2011 aan de raad aan te bieden. Gevolg is dat dit tot voordelen leidt in deze jaarrekening. De budgettaire gevolgen voor de jaren 2012 en verder zullen in de Kadernota 2012 meegenomen worden. Actualisatie basisgegevens. Alle basisgegevens, op grond waarvan de algemene uitkering tot stand komt, zijn bij het opstellenvan de Rekening 2011 geactualiseerd naar de laatst bekende gegevens. Ook dit leidt tot een voordeel in de Rekening 2011. Nog te betalen posten 2008 tot en met 2010. In de Rekeningen 2008, 2009 en 2010 zijn bedragen opgenomen voor aan het Rijk terug te betalen algemene uitkering. Deze zijn in de Rekening 2011 herrekend en waar noodzakelijk ten gunste van het jaar 2011 afgeboekt. Dit leidt tot een voordeel in de Rekening 2011.
4.1.2.3.4
Kapitaallasten grondzaken
Op dit onderdeel is in de Rekening 2011 een nadeel ontstaan van € 165.000,00. Gronden en opstallen bestemd voor de openbare dienst en/of van niet strategisch belang voor ontwikkellocaties worden niet gerekend tot de Grondexploitatie, maar tot de Algemene Dienst. Deze categorie wordt zo mogelijk marktconform in particulier eigendom overgedragen, wanneer deze niet benodigd is voor de inrichting van een wijk of straat, dan wel om andere redenen niet in gemeentelijk bezit dient te blijven. Bij aanpak van deze panden en/of percelen worden deze in eerste instantie tegen de aankoopprijs in de gemeentelijke boeken opgenomen. De wetgeving eist echter dat de reëele marktwaarde in de boeken wordt opgenomen. De accountant toetst hierop bij de rekeningscontrole. In de Nota Grondbeleid is bepaald dat deze panden en/of percelen tweejaarlijks getaxeerd moeten worden. Tijdens het opstellen van de Rekening 2011 heeft deze taxatie door een onafhankelijk taxateur plaatsgevonden. Het betrof een viertal panden/percelen die destijds zijn aangekocht voor de realisatie van de Kolbaanweg en een pand in de Stationsstraat. Met betrekking tot de vier panden/percelen Kolbaanweg (Julianalaan en Oude Nijkerkerweg) is de getaxeerde waarde lager dan de waarde die wij thans in de boeken hebben staan. Gevolg is dat de boekwaardes in deze Rekening 2011 naar beneden zijn bijgesteld. Dit leidt tot een nadeel van in totaliteit € 165.000,00.
REKENING 2011
140
Gemeente Ermelo
4.1.2.3.5
Bouwen
Op het product Bouwen is in de Rekening 2011 een totaal voordeel ontstaan ter grootte van € 193.000,00. Dit voordeel bestaat uit de volgende onderdelen: 1
2
3
4
5
Opbrengst leges bouwvergunning € 91.000,00 voordelig. In de begroting is rekening gehouden met een lagere opbrengst leges bouwvergunningen als gevolg van de economische situatie en de problemen in de bouwsector. In 2011 is het aantal aanvragen omgevingsvergunningen ook daadwerkelijk achter gebleven ten opzichte van voorgaande jaren. Echter in met name het vierde kwartaal 2011 is een aantal grote projecten vergund, waardoor de werkelijke opbrengst leges toch hoger uitgevallen is dan begroot. Dit betreft bijvoorbeeld de bouw van 50 woningen aan de Alexiahof en de bouw van woningen in wijk Noord. Welstand. De lasten en baten van welstand zijn per saldo € 12.000,00 voordelig. Dit komt enerzijds omdat er een verrekening over 2010 heeft plaatsgevonden en anderzijds omdat er nog verrekeningen over 2011 moeten plaatsvinden, welke ten laste van 2012 zullen komen. Uitgaven vergunningen/handhaving zijn € 28.000,00 voordelig. Allereerst zijn dekosten van de invoering van de Wabo minder geweest dan begroot. Ten tweede zijn de kosten voor de toetsing constructie bouwdeel vergunningen lager uitgevallen dan begroot. Dit wordt veroorzaakt door gebruikmaking van inhuur die goedkoper is dan geraamd. Deze wijze van werken is kwalitatief goed. Echter, het voldoet niet geheel aan de kwaliteitseisen die landelijk zijn geformuleerd. In afwachting van samenwerking met andere gemeenten voor dit onderdeel van vergunningverlening wordt deze (goedkope) oplossing aangehouden. Dit betekent echter wel dat op termijn de kosten weer hoger zullen zijn. Opbrengst dwangsommen. Indien een dwangsom wordt opgelegd, wordt dit als inkomst verantwoord in het desbetreffende begrotingsjaar. Wel wordt direct de inkomst overgeheveld naar de voorziening Dubieuze debiteuren Ermelo. Eerst nadat de dwangsom daadwerkelijk wordt ontvangen, wordt deze weer onttrokken aan de voorziening Dubieuze debiteuren Ermelo en komt dus ten gunste van het begrotingsjaar waarin het bedrag is ontvangen. In 2011 is in totaliteit € 54.000,00 aan dwangsommen ontvangen. Monumentenzorg. Er is in 2011 een voordeel ontstaan ter grootte van € 8.000,00. Dit is veroorzaakt doordat erminder aanvragen voor een subsidie zijn binnengekomen. Normaliter wordt dit voordeel in de eerstvolgende kadernota gestort in de reserve Monumentenbeleid. Omdat deze reserve al op de maximumstand staat, kan dit thans achterwege blijven.
REKENING 2011
141
Gemeente Ermelo
4.1.2.3.6
Algemene stelposten 2011
Op dit onderdeel is in 2011 een nadeel ontstaan ter grootte van € 863.000,00. Dit bestaat uit een drietal onderdelen, te weten: ▪ ▪ ▪
Restant stelpost Waggs 2011 € 125.000,00 voordeel: Restant stelpost Prijsmutaties 2011 € 8.000,00 nadeel; Stelpost Uitkomst Kadernota 2011, Najaarsnota 2011 en Decemberwijziging 2011 € 980.000,00 nadeel.
Het nadeel op de stelpost Uitkomst Kadernota 2011, Najaarsnota 2011 en Decemberwijziging 2011 wordt hieronder nader toegelicht. In de diverse tussentijdse rapportages (Kadernota 2011, Najaarsnota 2011 en Decemberwijziging 2011) is de Begroting 2011 bijgesteld. In deze documenten leidde dit tot een nadeel voor het begrotingsjaar 2011. Dit nadeel bedroeg in totaliteit € 980.000,00. Normaliter wordt er direct dekking gezocht voor dergelijke nadelen. Echter in deze tussentijdse rapportages is de raad voorgesteld om nog niet in de dekking te voorzien, maar eerst de uitkomst van de Rekening 2011 af te wachten. De raad is hiermee akkoord gegaan. Het totale nadeel is tijdelijk geraamd op de stelpost Uitkomst kadernota/najaarsnota/decemberwijziging 2011. Deze stelpost leidt thans in de Rekening 2011 dus tot een nadeel. De nadelen bestonden uit de volgende onderdelen: Omschrijving
Bedragen (x € 1.000,00)
Najaarsnota 2010:
a. Algemene uitkering 2011 Gemeentefonds (junicirculaire 2010)
b. Dekking tekort algemene uitkering 2011 uit de reserve Incidentele DekkingsMiddelen c. Beschikking over de reserve I&A ten behoeve van Egem i-traject en audit ict d. Diverse kleinere afwijkingen, per saldo
550 N
-550 V
-54 V 8N
Totaal uitkomst Najaarsnota 2010
-46 V
Kadernota 2011:
a. Grondexploitatie: kosten derden projecten
48 N
b. Grondexploitatie: storten voordeel 2010 complex Horst Noord in reserve Grondexploitatie (Rekening 2010)
847 N
d. Bibliotheek: afrekening subsidies 2006 tot en met 2009
-30 V
c. Grondexploitatie: beschikken nadeel 2010 complex De Driesprong over reserve Grondexploitatie (Rekening 2010) e. Gezondheidsbeleid
-45 V 30 N
f. Wmo collectief vervoer: btw-teruggave 2009 tot en met 2011
-25 V
g. Debiteuren sociale zaken
h. Voormalig bestuur: storting in de voorziening Pensioenverplichtingen wethouders i. Inhuur Griffie
-50 V 26 N 26 N
j. Nog te bestemmen gedeelte Rekeningsaldo 2010 (Rekening 2010)
-288 V
l. GRP 2010: storten voordeel 2010 in reserve GRP (Rekening 2010)
123 N
k. Complex De Verbinding: beschikking nadeel 2010 over reserve Grondexploitatie (Rekening 2010) m. Rente 2010: storten voordeel 2010 in reserve Renteschommelingen (Rekening 2010) n. Reserve renteschommelingen: afromen reserve tot maximale stand o. Reserve gladheidsbestrijding: aanvullen van de negatieve stand p. Reserve Algemene buffer: aanvullen tot de minimumstand
42 N
-75 V 31 N 77 N
q. Overige afwijkingen, per saldo
37 N
r. Toezicht uitgaansgebied
20 N
s. Verkoop aandelen ARN B.V.
-9 V
t. Sportnota
-89 V
u. Bezuiniging op de bedrijfsvoering
-89 V
v. bezuiniging op rente en reserves
-202 V
Totaal uitkomst Kadernota 2011
208 N
Najaarsnota 2011:
a. Gladheidsbestrijding
50 N
b. Begraafplaats
59 N
c. Grondexploitatie
-186 V
d. Voorziening Onderhoud private accommodaties
56 N
e. Brede scholen en combinatiefuncties
-50 V
f. Stelpost Nieuw beleid Wmo
REKENING 2011
-197 V
-50 V
142
Gemeente Ermelo
Omschrijving
Bedragen (x € 1.000,00) 488 N
g. Sociale Dienst Veluwerand h. Wwb inkomensdeel
62 N
i. Personeelskosten
111 N
j. RNV
-56 V
k. Stelpost prijsmutaties en Volumeontwikkelingen
54 N
l. Financiering / kostenplaats kapitaallasten
212 N
m. Overige afwijkingen, per saldo
82 N
Totaal uitkomst Najaarsnota 2011
832 N
Decemberwijziging 2011:
a. Septembercirculaire 2011 algemene uitkering Gemeentefonds
b. Meerjarig onderhoud van de semipublieke accommodaties Mens en Werk en Plaza c. Reserve Algemene buffer: aanvulling naar minimale stand d. Wwb inkomensdeel
-71 V 27 N 36 N
-6 V
Totaal uitkomst Decemberwijziging 2011
-14 V
Totaal uitkomst 2011 Najaarsnota 2010, Kadernota 2011, Najaarsnota 2011 en Decemberwijziging 2011
980 N
4.1.2.3.7
Vrijval budgetten sociale zorg
Het voordeel op dit onderdeel bedraagt € 258.000,00. Het bestaat uit twee onderdelen, te weten: ▪ ▪
Wet Inburgering 2007, 2008 en 2009 € 201.000,00 voordelig; Participatiebudget € 57.000,00 voordelig.
De wetgeving schrijft voor dat ontvangen overheidsgelden, welke niet volledig zijn besteed, afzonderlijk op de balans van een gemeente moeten worden verantwoord als vooruitontvangen overheidsbijdragen. Hiermee blijven deze (restant-)gelden beschikbaar voor eventuele uitgaven in de volgende jaren of ter dekking van een terugbetaling aan het Rijk. Wij hebben dit ook zo verwerkt in de jaarrekeningen van de afgelopen jaren. Met betreking tot de Wet Inburgering is er begin maart 2012 een beschikking van het Rijk ontvangen over de jaren 2007 tot en met 2009 met daarin opgenomen de werkelijke aantallen van bijvoorbeeld deelnemers taalcursussen. Via de website van het Ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid kon berekend worden wat de budgettaire gevolgen van deze beschikking zijn voor de individuele gemeenten. Het ministerie maakt bij de afrekening gebruik van normbedragen. Tevens is bepaald dat gemeenten deze afrekening moeten verwerken in de Rekening 2011. Wij hebben dit ook uitgevoerd en de budgettaire gevolgen voor Ermelo berekend. Van het nog beschikbare bedrag ter grootte van € 331.000,00 moeten wij € 130.000,00 terugbetalen aan het Rijk. Het verschil ter grootte van € 201.000,00 is vrijgevallen ten gunste van de Rekening 2011. Met betrekking tot het participatiebudget is bij het opstellen van de Rekening 2011 een herziene berekening gemaakt van de zgn. meeneemregeling (Wwb en WI). Daarbij heeft tevens afstemming plaatsgevonden met de rijksbeschikkingen en de SiSa-aangiften. Gebleken is dat wij een bedrag ter grootte van € 57.000,00 moeten laten vrijvallen ten gunste van de Rekening 2011. 4.1.2.3.8
Overige verschillen, per saldo
In de analyse van het rekeningsaldo 2011 op hoofdlijnen hebben wij ons beperkt tot de afwijkingen groter dan € 150.000,00. Daarnaast zijn er nog tal van "kleinere" afwijkingen. Tesamen leiden zij tot een voordeel van € 531.000,00. Wij noemen onder andere voordelen op de onderdelen leges/bijdragen ruimtelijke ordening (€ 46.000,00 V), inzameling huishoudelijke afvalstoffen ( € 54.000,00 V), jeugdbeleid/kinderopvang/schoolmaatschappelijk werk (€117.000,00 V), sport (€ 85.000,00 V), jgz (€ 67.000,00 V), brandweer/rampenbestrijding (€ 81.000,00 V), personeelskosten (€ 123.000,00 V), facilitaire zaken (€ 70.000,00 V) en centrale personeelsbudgetten (€ 46.000,00 V). Nadelen zijn er op de onderdelen kapitaallasten gemeentehuis (€ 126.000,00 N) en SDV/bijstand (€ 59.000,00 N).
REKENING 2011
143
Gemeente Ermelo
4.1.2.4
Bestemming rekeningsaldo 2011
Conform de wettelijke voorschriften (BBV 2004) hebben wij het resultaat over 2011 afzonderlijk opgenomen op de balans, onder de kop eigen vermogen. Hiertoe hebben wij in 2011 het positieve cijfermatige overschot 2011 van de exploitatie overgeboekt naar de balans. Bij de vaststelling van de Rekening 2011 door de raad wordt tevens het rekeningsaldo 2011 vastgesteld. Dit houdt tevens in dat eerst na deze definitieve vaststelling de bestemming van het positieve rekeningsaldo 2011 kan worden bepaald. Wij doen derhalve in dit rekeningsboekwerk geen concreet bestemmingsvoorstel, maar zullen het voordeel meenemen in de Kadernota 2012. Bij het bestemmingsvoorstel zullen wij rekening houden met de in het verleden gemaakte afspraken met betrekking tot de onderwerpen reserve Algemene buffer, voorziening Pensioenverplichting wethouders en reserve Grondexploitatie. Daarnaast zal aandacht worden besteed aan de overlopende taken en dus budgetten 2011. Ten slotte zal rekening moeten worden gehouden met de nog in de bestemmingsreserves te storten bedragen 2011.
4.1.2.5
Totale lasten 2011
De totale lasten van de exploitatie van onze gemeente bestaat uit het totaal van de programma's, inclusief het rekeningsaldo van dat jaar.. Over het jaar 2011 zijn de werkelijke lasten € 71,7 miljoen. Ter informatie voegen wij een overzicht van de totale lasten van de afgelopen jaren toe, uitgesplitst in begrote en werkelijke bedragen. Jaar
Primitieve begroting
Begroting na wijziging
Rekening
2000
€ 33,3 mln.
€ 40,7 mln.
€ 40,9 mln.
2002
€ 36,4 mln.
€ 41,6 mln.
€ 42,5 mln.
2001 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011
€ 35,0 mln.
€ 40,4 mln.
€ 38,8 mln.
€ 44,1 mln.
€ 39,3 mln.
€ 43,9 mln.
€ 40,0 mln.
€ 47,4 mln.
€ 41,5 mln.
€ 57,6 mln.
€ 40,1 mln.
€ 60,6 mln.
€ 50,0 mln.
€ 60,9 mln.
€ 55,3 mln.
€ 103,9 mln.
€ 59,4 mln.
€ 70,4 mln.
€ 56,5 mln.
€ 73,4 mln.
€ 41,4 mln. € 46,6 mln. € 46,6 mln. € 44,1 mln. € 53,7 mln. € 58,0 mln. € 62,2 mln. € 98,2 mln. € 74,9 mln. € 71,7 mln.
De omzet over 2009 ligt beduidend hoger dan de omzet over de voorgaande begrotingsjaren. Dit komt met name door de verwerking van de opbrengst verkoop NUON-aandelen en grondexploitatie. Ditzelfde geldt in mindere mate voor de jaren 2010 en 2011.
REKENING 2011
144
Gemeente Ermelo
4.1.3
Realisatie gebruik van de raming voor onvoorzien
In het Besluit Begroting en Verantwoording provincies en gemeenten 2004 is voorgeschreven dat in de begroting een bedrag moet worden geraamd voor onvoorzien en dat in de programmarekening een overzicht moet worden opgenomen over de aanwending van het geraamde bedrag voor onvoorzien. In de Regeling Budget- en kredietbeheer gemeente Ermelo is dit verder uitgewerkt. Als criteria voor het inzetten van het bedrag voor onvoorzien zijn opgenomen: onvermijdelijk, onuitstelbaar, onvoorzienbaar en incidenteel. De beschikkingsbevoegdheid over dit bedrag ligt bij het college van burgemeester en wethouders. De afdeling Planning & Control is verantwoordelijk voor het dagelijkse beheer van deze post voor onvoorzien. In de Begroting 2011 is geraamd een bedrag van € 53.000,00. Dit is opgebouwd op basis van € 2,00 per inwoner. Het budget voor onvoorzien 2011 is als volgt ingezet: Omschrijving
Bedrag (x € 1,00)
Beschikbaar in Begroting 2011
53.000,00
Dekkingsplan 2011. In het dekkingsplan 2011 (nummer 13) van de Programmabegroting 2011-2014 is deze stelpost verlaagd naar € 1,00 per inwoner.
27.000,00
Permanente bewoning. De kosten voor het onderzoek naar mogelijkheden tot legalisering permanente bewoning van recreatiewoningen bedragen € 25.000,00. De dekking komt uit de stelpost Incidenteel onvoorzien 2011. Dit is opgenomen in de Kadernota 2011, nummer 27.
Stelpost Incidenteel onvoorzien 2011. Het restant van deze stelpost 2011 bedraagt € 1.000,00. Dit bedrag is in de Najaarsnota 2011 vrijgevallen. Dit is opgenomen in de Najaarsnota 2011, nummer 131.
Eindstand stelpost Incidenteel onvoorzien 2011
25.000,00
1.000,00
0,00
Voor een nadere toelichting op de bovengenoemde posten wordt kortheidshalve verwezen naar de Kadernota 2011 en de Najaarsnota 2011.
REKENING 2011
145
Gemeente Ermelo
4.1.4
Overzicht van incidentele lasten en baten per programma
4.1.4.1
Algemene informatie
In het Besluit Begroting en Verantwoording provincies en gemeenten 2004 (BBV) is voorgeschreven dat zowel in de programmabegroting als in de programmarekening een overzicht van incidentele lasten en baten moet worden opgenomen. De wetgever beoogt hiermee informatie te geven die relevant is voor het beoordelen van de financiële positie. In januari 2012 heeft de Commissie BBV de Notitie Incidentele baten en lasten uitgebracht. Doel van deze notitie is een verduidelijking te geven van de regelgeving, met name op het onderscheid tussen incidentele en structurele lasten en baten. In deze notitie wordt onder "incidenteel" verstaan "baten en lasten die zich gedurende maximaal drie jaar voordoen". Het zijn eenmalige zaken, die leiden tot variabele posten in de begroting en rekening. Daarnaast kunnen het posten zijn waarvan de eindigheid vastligt in een raadsbesluit en/of toekenningsbesluit. Structurele lasten en baten zijn in elk geval die lasten en baten die in beginsel jaarlijks in de begroting, meerjarenraming en rekening zijn opgenomen. Indien de structurele lasten worden gedekt door structurele baten is er sprake van materieel begrotingsevenwicht. De provincie Gelderland gebruikt dit overzicht bij de toetsing van de financiële positie van onze gemeente. Met betrekking tot de Rekening 2011 van onze gemeente leidt dat tot de volgende conclusie. Overzicht werkelijke cijfers 2011 Omschrijving (bedragen x € 1.000,00)
Lasten 2011
Baten 2011
Saldo lasten en baten 2011
Totaal lasten / baten 2011
70.142
-71.714
Af: Incidentele lasten / baten 2011
16.742
-17.102
-360
Totaal structurele lasten / baten 2011
53.400
-54.612
-1.212
Af: Stelpost incidenteel onvoorzien 2011
0
-1.572
0
0
De conclusie is dat in werkelijkheid in het jaar 2011 alle structurele lasten met structurele baten zijn gedekt.
REKENING 2011
146
Gemeente Ermelo
4.1.4.2
Overzicht incidentele lasten 2011
Overzicht incidentele lasten 2011 (bedragen x € 1.000,00) Programma / Product / Omschrijving
Begroting 2011 primitief
Begroting 2011 na wijziging
150 150 440 0 0
478 682 0 750 210
NJN 2010 / KDN 2011 / 478 NJN 2011 482 0 698 210
0
124
137 NJN 2010 / NJN 2011
* Onderzoek parkeervoorziening Centrum
0
50
52 KDN 2011-nb10
* Opstellen beleidsplan openbare verlichting
0
15
15 KDN 2011-nb2
Programma Verkeer, Vervoer en Groen:
* 601 Eénmalige afschrijvingen op activa V en V: ▪ Fietspad Oude Telgterweg ▪ Fietspad Telgterweg ▪ Rotonde Telgterweg / Hamburgerweg ▪ Parkeervoorzieningen De Bree ▪ Parkeerterrein Watervalweg * Onderzoeken Verkeer en vervoer
0
* Projecten Verkeer en vervoer (onder andere Sandbergweg) * Aanleg klompenpaden
0
* Masterplan Veldzicht Zuid
0
* Kleine aanschaffingen begraafplaats
7
* Herinrichting groen (Eksterstraat en rotondes) * Bomenstructuur
* Opstellen Speelruimteplan
50 0
3
* Bestemmingsplan Kom Ermelo
0
11
0
15
0
0
0
20
* Structuurvisie Ermelo 2025
0
157
* Revitalisering Veldzicht Zuid
0
10
50
165
7
7
* Centrumontwikkeling
0
* Project Heidelaan (Akkermaalshout) * Ontwikkeling visie De Driehoek
0
* Eenmalig extra onderhoud Muziektent
* Afboeken boekwaardes panden/percelen (Kolbaanweg) in verband met lagere taxaties
0
* Luchtfotografie
* Implementatie BAG
* Complex Landbouwgronden Telgter Eng
* Project Van der Vlis
35 0 30
0
0
4
* Project De Wegwijzer (Kerklaan/Postlaantje)
45
30 0
* Extra storting in de risicovoorziening complex De Verbinding
13 0
45
22
* Project Taxi Bakker
23
0
21
* Patrimonium De Enk
35
16
* Vervanging marktkasten
2
Programma Milieuzorg:
0 NJN 2011-013
54 KDN 2011
20
0
* Bestemmingsplan 's Heeren Loo en Veldwijk
54 NJN 2011-3
70
29
* Bestemmingsplan Buitengebied Midden-West
* Bestemmingsplan Meerkanten
0 NJN 2010-7 / NJN 2011-9
0
* Bestemmingplan Recreatietereinen
12 NJN 2010 / NJN 2011-5
31 NJN 2011-16+17
Programma Ruimtelijke Ontwikkeling, Economische Zaken en Toerisme en Recreatie:
37
38
0
13
5
12
* LandschapsOntwikkelingsPlan
Rekening Toelichting 2011
25
2
35 KDN 2011-17 0 NJN 2010-22 7 NJN 2011 4
0 DW 2010-4 / NJN 2011-20 0 DW 2010-5
5 DW 2010-5 / NJN 2011-20
118 DW 2010-3 / KDN 2011-24 13 NJN 2011
44 NJN 2011-21
160 KDN 2011-24
28 NJN 2011-19+22 6
164 REK 2011 28
10 KDN 2011-31
99 Raad 2-2-2012 0 NJN 2011-154
15 KDN 2011-35 / NJN 2011-35+38 22 NJN 2011-38
21 KDN 2011-035 / NJN 2011-038 13 NJN 2011-38 0
* Specifieke GRP maatregelen (afvalwater)
24
34
* Specifieke GRP maatregelen (hemelwater)
25
28
* Specifieke GRP maatregelen (grondwater)
10
12
* Uitvoering Waterplan
10
18
0
57
34 KDN 2011-nb5
42
42
33
* Sanering gemeentelijke asbestwegen * Oprichting RUD
0
* Eenmalige kosten Klimaatbeleid
* Isolatiemaatregelen woningen 2010
0
* Isolatiemaatregelen woningen 2011
REKENING 2011
0
147
18 15 0
38 NJN 2010-57 / KDN 2011-49 / NJN 2011-42 38 NJN 2010-57 / KDN 2011-49 / NJN 2011-42 7 NJN 2010-57 / KDN 2011-49 / NJN 2011-42 1 NJN 2010-54 / KDN 2011-49 / NJN 2011-43
18 NJN 2011-44 14 NJN 2011-45
9 Raad 17-11-2011
Gemeente Ermelo
Programma / Product / Omschrijving
Begroting 2011 primitief
Begroting 2011 na wijziging
* Eenmalige afschrijvingen boekwaardes De Arendshorst en De Cantharel als gevolg van sloop gebouwen
0
157
157 NJN 2011-154
* Extra kosten tijdelijke huisvesting De Arendshorst * Extra voorzieningen gebouw De Arendshorst
0
100
100 NJN 2011-47
* Archeologisch onderzoek Margrietschool
0 0
74
Programma Jeugd en Onderwijs:
* Actualisatie MOP (eens in de drie jaar)
13
* Verplaatsing noodlokalen van de Beatrixschool naar De Klokbeker
0
* Klimaatmaatregelen schoolgebouwen
0
* Huurvergoeding noodlokalen Rietschans
14
* Brede doeluitkering CJG * BTW Groevenbeek
Programma Welzijn, Sport en Cultuur:
18 13 53 0
14
214
174
0
5
Rekening Toelichting 2011
18 NJN 2011-47
39 KDN 2011-nb7 0
53 NJN 2011-50 84 14
165 NJN 2011
5 KDN 2011-57
* Aankoop schilderij burgemeester
0
4
4 NJN 2011-70
* Extra storting in voorziening Onderhoud private accommodaties i.v.m. negatieve stand voorziening (€ 171 tlv reserve Egal. mjb)
0
227
227 NJN 2011-86
73 477
0 0
* Contributievrijdom 13 t/m 17 jarigen bibliotheek (t/m 2012)
8
* Eenmalige afschrijvingen sportvoorzieningen: ▪ Kleedkamers DVS'33 ▪ Aanvullende kredieten Sportnota * Eenmalige afschrijvingen sportvoorzieningen: ▪ (renovatie) kleedkamers DVS'33 * Renovatie sportparken
* Verfraaiing molenaarsplein Programma Maatschappelijke Zorg:
97 NJN 2011-154
0
25
29 NJN 2011-091
5
9
24
* Storten in de voorziening Pensioenverplichtingen wethouders (incidenteel pensioenoverdracht)
0
164
* Extra aanvullende storting in de voorziening Pensioenverplichtingen wethouders op basis van de meest recente berekeningen van de verplichtingen
0
26
* Eenmalige personeelskosten
* Eenmalige personeelsvergoedingen
0
110
* Onderzoek BING
0 0
21
* Afrekening met Rijk inzake de Wet Inburgering 2007, 2008 en 2009
Programma Openbaar Bestuur en Dienstverlening:
* Wisseling burgemeester
0
* Verkiezingen
* Onderzoek en evaluatie extern communicatiebeleid
Programma Openbare Orde en Veiligheid: * Onderhoud brandputten
Overzicht Algemene Dekkingsmiddelen:
19 25
0
31
40
0
6
9
30
* Afboeken boekwaarde voertuigen brandweer
16 0
* Planschadevergoedingen
NJN 2010 / KDN 2011 / 0 NJN 2011 0
97
* Taalcoaches
8
0
0
8
9
5 KDN 2011-69
21 NJN 2010-118+119
130 REK 2011
164 NJN 2011-110 64 KDN 2011-095 / REK 2011 110 NJN 2011-112 13 NJN 2011-112 47 DW 2011-5
36 KDN 2011-96 / NJN 2011-111 29 KDN 2011-102 0 KDN 2011-103
39 KDN 2011-105 / NJN 2011-116
6 NJN 2011-121 0
* Reserve Algemene Buffer: bijstorting naar minimumstand
0
77
77 KDN 2011-121
* Reserve SDM: opbrengst verkopen snippergroen
0
10
10 NJN 2011-26
* Reserve Algemene Buffer: bijstorting naar minimumstand
0
* Reserve Gladheidsbestrijding: aanvullen i.v.m. negatieve stand
0
* Reserve Renteschommelingen: storting voordeel 2010
0
36 31 42
36 DW 2011-6
31 KDN 2011-120 42 KDN 2011-117
* Reserve IDM: storting voordelen begrotingsjaren 2009-2012 (PB 2009-2012)
317
317
317
52
52
52
* Reserve IDM: storting voordeel septembercirculaire 2008 (KDN 2009)
166
166
166
* Reserve IDM: storting voordeel decembercirculaire 2008 (KDN 2009)
115
115
115
* Reserve IDM: storting voordeel 2011 (PB 2010-2013) * Reserve IDM: storting voordeel 2011 (PB 2010-2013)
269 579
269
269
* Reserve IDM: storting voordelen begrotingsjaren 2009-2012 (NJN 2008)
REKENING 2011
148
579
579
Gemeente Ermelo
Programma / Product / Omschrijving
* Reserve IDM: correctie op bovengenoemde stortingen (dekkingsplan nr. 37 PB 2010-2013) * Reserve IDM: correctie op bovengenoemde stortingen (dekkingplan nr. 38 PB 2010-2013) * Reserve IDM: correctie op bovengenoemde stortingen (dekkingsplan KDN 2009)
* Reserve IDM: voordeel 2011 uit de septembercirculaire 2010 (DW 2010) * Reserve VEO: storting opbrengst Escrow NUON-gelden 2011
Begroting 2011 primitief -202
Begroting 2011 na wijziging -202
-34
-34
-34
-100
-100
-100
0
65
261
* Reserve VEO: storting opbrengst 2e tranche aandelen NUON * Reserve VEO: storting afroming reserve Grondexploitatie
3.863
0
993
0
* Reserve Klimaatuitvoeringsprogramma
* Reserve grondexploitatie: overbrengen naar risicoreserve Grondexploitatie
* Reserve Egalisatie MJB: inspectie elektrische installaties (van 2011 naar 2012) * Reserve Egalisatie MJB: opbrengst inruil brandweerauto (van 2010 naar 2011) * Reserve Egalisatie MJB: abonnement NDFF (van 2011 naar 2012)
1.721
-202
65 DW 2010-21 261
3.863 KDN 2011-129 1.721 KDN 2011-122 993 KDN 2011-nb6
0
2.500
2.500 NJN 2011-123
0
17
17 NJN 2010-167
0
40
40 NJN 2010-134
0
* Reserve Egalisatie MJB: 2e Kamerverkiezingen
261
3.865
Rekening Toelichting 2011
4
4 KDN 2011-53
14
14
14
0
10
10 NJN 2011-4
* Reserve Egalisatie MJB: evaluatie GVVP (van 2011 naar 2012)
0
36
36 NJN 2011-5
* Reserve Egalisatie MJB: onderzoek mogelijkheden Stationsstraat Rabobank / AH (van 2011 naar 2012)
0
50
50 NJN 2011-5
* Reserve Egalisatie MJB: onderhoud klompenpaden (van 2011 naar 2012)
0
4
4 NJN 2011-9
* Reserve Egalisatie MJB: kleine aanpassingen begraafplaats (van 2011 naar 2013)
0
18
18 NJN 2011-13
* Reserve Egalisatie MJB: herinrichting buitengebied Eksterstraat / Spechtstraat (van 2011 naar 2012)
0
13
13 NJN 2011-17
* Reserve Egalisatie MJB: onderhoud bos- en heideterreinen (van 2011 naar 2012)
0
65
65 NJN 2011-18
* Reserve Egalisatie MJB: herziening bestemmingsplannen (van 2011 naar 2012)
0
30
30 NJN 2011-20
* Reserve Egalisatie MJB: herziening bestemmingsplan Recreatieterreinen (van 2011 naar 2012)
0
8
8 NJN 2011-20
* Reserve Egalisatie MJB: herziening bestemmingsplan Kom Ermelo (van 2011 naar 2012)
0
70
70 NJN 2011-20)
* Reserve Egalisatie MJB: herziening bestemmingsplan 's Heeren Loo / Veldwijk (van 2011 naar 2012)
0
15
15 NJN 2011-20
* Reserve Egalisatie MJB: onderhoud panden Kolbaanweg (van 2011 naar 2012, 2013 en 2014)
0
30
30 NJN 2011-27
* Reserve Egalisatie MJB: onderzoek en planontwikkeling wzc West / De Leemkuul (van 2011 naar 2012)
0
8
8 NJN 2011-36
* Reserve Egalisatie MJB: specifieke maatregelen GRP (van 2011 naar 2012)
0
220
220 NJN 2011-42
* Reserve Egalisatie MJB: maatregelen Waterplan (van 2011 naar 2012)
0
45
45 NJN 2011-43
* Reserve Egalisatie MJB: toekenning wijkbudgetten (van 2011 naar 2012)
0
14
14 NJN 2011-72
* Reserve Egalisatie MJB: afzuiginstallatie uitlaatgassen remise brandweerkazerne (van 2011 naar 2012)
0
50
50 NJN 2011-119
* Reserve Egalisatie MJB: project Kwaliteitsmeter Veilig Uitgaan (van 2011 naar 2012)
0
20
20 NJN 2011-123
* Reserve Egalisatie MJB: audiovisuele middelen (van 2011 naar 2012)
0
21
21 NJN 2011-142
* Reserve Egalisatie MJB: vervanging vouwmachine (van 2011 naar 2012)
0
2
2 NJN 2011-143
* Reserve Egalisatie MJB: ICT-budget dienstverlening (van 2011 naar 2012)
0
27
27 NJN 2011-147
* Reserve Egalisatie MJB: informatievoorzieningentools (van 2011 naar 2012)
0
10
10 NJN 2011-153
0
3
* Reserve Egalisatie MJB: elektronisch kinddossier
6
* Reserve Egalisatie MJB: opstellen Algemene Verordening Ondergrondse Infrastructuren (van 2011 naar 2012)
* Reserve Egalisatie MJB: onderzoek aanlegsteiger Flegel (van 2011 naar 2012)
0
Paragraaf Bedrijfsvoering:
* NEN 3140-controle stroomkasten marktterrein (eens in de vijf jaar)
REKENING 2011
149
6
4
6
4 NJN 2011-5
3 NJN 2011-145
Gemeente Ermelo
Programma / Product / Omschrijving
* Rapport "Bewijs van goede dienst" (KCC) * Aanschaf audiovisuele middelen
Begroting 2011 na wijziging 30
1
24
16 NJN 2010-164
0
14
0 NJN 2010-165
0
107
0
20
0
100
0
5
18
* Opstellen onderhoudsplan gemeentelijke en private gebouwen (eens in de drie jaar) * Eenmalig onderhoud gemeentelijke eigendommen
* Inspectie elektrische apparaten (eens in de twee jaar)
17
* Digitaliseren bouwdossiers (€ 100 tlv reserve Egal. mjb) * Aanschaf kantoormachines
* Audit ICT (eens in de drie jaar)
15
* Implementatie reorganisatie
* Eenmalige personeelskosten (jur./fisc. ondersteuning)
0
* Ontwikkeling VNG functiebeschrijvings- /waarderingsonderzoek * Ontwikkeling arbeidsmarktcommunicatie * Onderzoek inkoopsamenwerking
* Nationaal UitvoeringsProgramma E-overheid NAP
7.305
150
5
27
Totaal incidentele lasten
15
27 0
0
15
0
* Implementatie XML-documents / Cognos8
0
0 0
* Eenmalige ICT-budgetten dienstverlening
REKENING 2011
Begroting 2011 primitief 0
10 43 10
16.891
Rekening Toelichting 2011 0 NJN 2011-134 0 NJN 2011-142
0 NJN 2010-167
107 NJN 2010-157 / NJN 2011-137 17 NJN 2010-168 0 PB 2011-2014
91 KDN 2011-135 6 NJN 2011-112 5 NJN 2010-178 0 NJN 2010-177 0 NJN 2010-176 7 PB 2011-2014
0 NJN 2011-126 7 NJN 2010-190
16.742
Gemeente Ermelo
4.1.4.3
Overzicht incidentele baten 2011
Overzicht incidentele baten 2011 (bedragen x € 1.000,00) Programma / Product / Omschrijving
Begroting 2011 primitief
Begroting 2011 na wijziging
* Provincie Gelderland: subsidie duurzaam veilige mobiliteit
0 0
0
-23
* Bijdrage LandschapsOntwikkelingsPlan
0
-36
Programma Verkeer, Vervoer en Groen:
* Bijdrage klompenpaden
Programma Ruimtelijke Ontwikkeling, Economische Zaken en Toerisme & Recreatie:
* Kostenverhaal Wro
0
-22
* Stimuleringsbijdrage Goedkope Woningbouw
0
0
* Verkoopopbrengst snippergrond
0
* Complex Het Trefpunt: winstneming
0
* Complex Oude Arnhemsekarweg: winstneming
0
* Kostenverhaal Wro * Kostenverhaal Wro
0
-90
-261
-261
Programma Milieuzorg:
0
0 0
*Ontvangst Escrow (NUON)
-10
-70
* Opbrengst verkoop aandelen ARN
0
-35
* Isolatiemaatregelen woningen 2011
0
0
* Isolatiemaatregelen woningen 2010
0
Programma Jeugd en Onderwijs:
* Bijdrage in actualisatie MOP schoolgebouwen
-8
* Brede doeluitkering CJG
* Rijksbijdrage Klimaatmaatregelen schoolgebouwen * Vrijval bdu/cjg - gelden
* Vrijval Rijksbudgetten Wet Inburgering 2007, 2008 en 2009
* Vrijval Participatiebudget
Programma Openbaar Bestuur en Dienstverlening:
* Pensioenoverdracht
* Opbrengst verkoop voertuigen brandweer
-2
0
-40
Overzicht Algemene Dekkingsmiddelen:
0
-164
0
* Opbrengst inruilwaarde brandweervoertuigen
0
0
Programma Openbare Orde en Veiligheid:
-43 NJN 2011-23 -12 NJN 2011-26 -61 REK 2011
-348 REK 2011 -196 REK 2011
-90 NJN 2011-39 -70 NJN 2011-39
-261
-35 KDN 2011-nb9 -14 NJN 2011-45
-9 Raad 17-11-2011
-8
-28 REK 2011
Programma Maatschappelijke Zorg:
0
-10 KDN 2011
0
N.v.t.
-8
0 NJN 2010-7 / NJN 2011-9
-188 NJN 2011
Programma Welzijn, Sport en Cultuur:
-33
-182
0
-124 0
* Afromen voorziening Onderwijsachterstandenbeleid
-15
Rekening Toelichting 2011
-84 REK 2011 -94 REK 2011
-331 REK 2011 -57 REK 2011
-164 NJN 2011-110
-2 NJN 2011-121
-34 NJN 2010-134
* Reserve Monumentenbeleid: afroming i.v.m. maximale stand
0
-11
-11 KDN 2011-119
* Reserve Algemene Buffer: onderzoek BING
0
-21
-47 DW 2011-5
* Reserve Algemene Buffer: BTW Groevenbeek
0
-5
* Reserve Algemene Buffer: planschadevergoedingen
0
* Reserve Algemene Buffer: sanering gemeentelijke asbestwegen
0
* Reserve Aankopen/opdrachten beeldende kunst: schilderij burgemeester
0
* Reserve Renteschommelingen: afroming i.v.m. maximale stand
0
-31
-57
-4 -75
* Reserve IDM: tekort 2010 GRP 2009-2013 (KDN 2009)
-165
-165
* Reserve IDM: extra afschrijving rotonde Margrietschool
-108
0
* Reserve IDM: extra afschrijving fietspad Oude Telgterweg
-150
-150
0
-93
* Reserve IDM: afhechting Telgter Eng (KDN 2010)
-73
* Reserve IDM: extra afschrijving fietspad Telgterweg
-150
* Reserve IDM: tekort begrotingsjaar 2011 (dekkingsplan PB 2011-2014) * Reserve IDM: nadeel 2011 uit junicirculaire 2011
REKENING 2011
0
151
-97
-150
-550
-39 KDN 2011-105 / NJN 2011-116 -34 KDN 2011-nb5 -5 NJN 2011-57 -4 NJN 2011-70 -75 KDN 2011-118
-165
-97 KDN 2011-110
0 NJN 2010 / DW 2010 / NJN 2011-2
-150 0
-93 PB 2011-2014 -550 NJN 2011
Gemeente Ermelo
Programma / Product / Omschrijving
* Reserve IDM: vervaardiging Structuurvisie Ermelo 2025 * Reserve IDM: herinrichting groen Eksterstraat
Begroting 2011 primitief 0
Begroting 2011 na wijziging -135
0
-100
0
-74
-39 KDN 2011-nb 7
-24
-24 KDN 2011-nb 7 / NJN 2011-7
0
* Reserve IDM: begeleiding bezuinigings-/reorganisatietraject * Reserve IDM: Opstellen Structuurvisie Ermelo 2025
0
* Reserve IDM: archeologisch onderzoek Margrietschool * Reserve IDM: verlichtingsplan beeldbepalende panden
0
* Reserve IDM: parkeervoorzieningen en kiss and ridestrook Margrietschool
0
-46 -22 -15
Rekening Toelichting 2011 -118 DW 2010-3
-46 NJN 2011-16
-91 KDN 2011-135 0 KDN 2011-110
-15 KDN 2011-nb 2
* Reserve IDM: extra afschrijving parkeerterrein Watervalweg
0
-210
-210 NJN 2010 / DW 2010
* Reserve IDM: extra afschrijving fietspad Telgterweg
0
-630
-455 NJN 2010 / DW 2010
* Reserve IDM: extra afschrijving fietspad Oude Telgterweg
0
* Reserve IDM: extra afschrijving subsidie fietspad Telgterweg
0
* Reserve Wijken en wijkplatforms: verfraaiing rotonde
0
* Reserve Wijken en wijkplatforms: verfraaiing molenaarsplein
0
* Reserve Huisvesting onderwijs: extra kosten tijdelijke huisvesting De Arendshorst * Reserve Huisvesting onderwijs: extra voorzieningen gebouw De Arendshorst * Reserve Huisvesting onderwijs: verplaatsen noodlokalen De Klokbeker
* Reserve VEO: extra afschrijving aanvullende kredieten Sportnota
0 KDN 2011-21
-5 KDN 2011-69
0
-18
-18 NJN 2011-47
0
-53
-53 NJN 2011-50
0
* Reserve VEO: uitbreiding parkeren De Bree
-5
0 NJN 2010 / DW 2010
-100 NJN 2011-47
0
* Reserve VEO: uitwerking centrumontwikkeling
-25
-100
0
* Reserve VEO: overbrengen naar beklemde bestemmingsreserve Klimaatuitvoeringsprogramma 2010-2014
125
-262 NJN 2010 / DW 2010
0
-477
* Reserve VEO: onderzoek parkeren in gebouwde voorzieningen
-262
0
0
-50
-993 -45
-750
0 KDN 2011
-50 KDN 2011-nb10
-993 KDN 2011-nb6 -44 NJN 2011-21
-698 20113042
* Bestemmingsreserve Opbrengst NUON-gelden 2e, 3e en 4e tranche: opbrengst 2e tranche aandelen NUON
-3.865
-3.863
* Reserve Grondexploitatie: projectplan masterplan Veldzicht-Zuid * Reserve Grondexploitatie: planvorming locatie De Driehoek
0
-50
* Reserve Grondexploitatie: extra storting in risicovoorziening De Verbinding in 2010
0 0
-197
-197 KDN 2011-112
* Reserve Grondexploitatie: afroming i.v.m. maximumstand
0
-1.721
-1.721 KDN 2011-122
* Risicoreserve Grondexploitatie: storting uit reserve Grondexploitatie
0
-2.500
-2.500 KDN 2011-123
-60
-60
-60
-151
-151
-151
* Reserve Egalisatie MJB: bestemmingsplannen
-45
-45
-45
* Reserve Egalisatie MJB: woningbouwlocatie Akkermaalshout
-50
-50
-50
* Reserve Grondexploitatie: haalbaarheidsonderzoek De Driehoek
0
* Reserve Egalisatie MJB: sluitend maken Programmabegroting 2007-2011 * Reserve Egalisatie MJB: dekkingsplan Programmabegroting 2008-2011 * Reserve Egalisatie MJB: bestemmingsplannen
-20
* Reserve Egalisatie MJB: brandweer mobiele data, terminals en bereikbaarheidskaarten
-21
* Reserve Egalisatie MJB: handhavingsplan veiligheid
-5
* Reserve Egalisatie MJB: afkoopsom ReVu
-23
-12
-20 -21 -5
-3.863 NJN 2011-129 -50 NJN 2011-3
-23 NJN 2001-19
-5 NJN 2011-22
-20 -21 -5
-42
-42
-42
* Reserve Egalisatie MJB: herinrichting speelvoorzieningen (van 2010 naar 2011)
0
-25
-25 NJN 2011-23
* Reserve Egalisatie MJB: kleine aanschaffingen begraafplaats (van 2010 naar 2011)
0
-11
-11 NJN 2010-14
* Reserve Egalisatie MJB: LandschapsOntwikkelingsPlan (van 2010 naar 2011)
0
-35
-35 NJN 2010-18
* Reserve Egalisatie MJB: opstellen Speelruimteplan (van 2010 naar 2011)
0
-20
-20 NJN 2011-22
* Reserve Egalisatie MJB: uitvoering klompenpaden (van 2010 naar 2011)
0
-18
-18 NJN 2010-7
* Reserve Egalisatie MJB: monitoring parkeersituatie Centrum (van 2010 naar 2011)
0
-24
-24 NJN 2010-2
* Reserve Egalisatie MJB: monitoring verkeersbeleving (van 2010 naar 2011)
0
-11
-11 NJN 2010-3
* Reserve Egalisatie MJB: onderzoek verbetermogelijkheden Stationsstraat tussen Rabobank en AH (van 2010-2011)
0
-50
-50 NJN 2010-4
* Reserve Egalisatie MJB: Bijstelling GVVP (van 2010 naar 2011)
* Reserve Egalisatie MJB: aanpassingen Jhr. Dr. C.J. Sandbergweg nabij de Zwarte Boer (van 2010 naar 2011)
0 0
* Reserve Egalisatie MJB: invoeringskosten Wabo (van 2010 naar 2011)
REKENING 2011
0
152
-50
-10
-100
-50 NJN 2010-27
-10 NJN 2010-5
-100 NJN 2010-6
Gemeente Ermelo
Programma / Product / Omschrijving
Begroting 2011 primitief 0
Begroting 2011 na wijziging -190
* Reserve Egalisatie MJB: maatregelen Waterplan (van 2010 naar 2011)
0
-30
-30 NJN 2010-54
* Reserve Egalisatie MJB: breedtesport (van 2010 naar 2011) * Reserve Egalisatie MJB: EOZ (van 2010 naar 2011)
0
-10
-10 NJN 2010-84
* Reserve Egalisatie MJB: uitvoering Wet Inburgering / taalcoaches (van 2010 naar 2011)
0 0
-15
-15 NJN 2010-118/119
* Reserve Egalisatie MJB: repressie brandweer: opleidingen en oefeningen (van 2010 naar 2011)
0
-54
-54 NJN 2010-132
* Reserve Egalisatie MJB: inhuur personeel / opleidingen afdeling FAD (van 2010 naar 2011)
* Reserve Egalisatie MJB: specifieke GRP-maatregelen (van 2010 naar 2011)
-4
-190 NJN 2010-53
-4 NJN 2010-114
* Reserve Egalisatie MJB: rampenbestrijding (van 2010 naar 2011)
0 0
-10
-10 NJN 2010-153
* Reserve Egalisatie MJB: digitalisering bouwdossiers (van 2010 naar 2011)
0
-100
-100 NJN 2010-157
* Reserve Egalisatie MJB: audiovisuele middelen (van 2010 naar 2011)
0
-3
-3 NJN 2010-162
* Reserve Egalisatie MJB: meerjarenonderhoudsplan gemeentelijke en private gebouwen (van 2010 naar 2011)
0
-23
-23 NJN 2010-164
* Reserve Egalisatie MJB: onderhoud gemeentelijke eigendommen (van 2010 naar 2011)
0
-14
-14 NJN 2010-165
* Reserve Egalisatie MJB: energiebesparende maatregelen (van 2010 naar 2011)
0
-3
-3 NJN 2010-166
* Reserve Egalisatie MJB: kantoormachines (van 2010 naar 2011) * Reserve Egalisatie MJB: inkoopsamenwerking (van 2010 naar 2011)
0 0
-25
-25 NJN 2010-168
* Reserve Egalisatie MJB: arbeidsmarktcommunicatie (van 2010 naar 2011)
0
-15
-15 NJN 2010-177
* Reserve Egalisatie MJB: ontwikkeling VNG functiebeschrijvings- en waarderingssysteem (van 2010 naar 2011)
0
-5
-5 NJN 2010-178
* Reserve Egalisatie MJB: implementatie Cognos 8 en XMLdocuments (van 2010 naar 2011)
0
-22
-22 NJN 2010-190
* Reserve Egalisatie MJB: herziening bestemmingsplan Kom Ermelo (van 2012 naar 2011)
0
-81
-81 DW 2010-4
* Reserve Egalisatie MJB: herziening bestemmingsplan Meerkanten / 's Heeren Loo (van 2013 naar 2011)
0
-20
-20 DW 2010-5
* Reserve Egalisatie MJB: kapitaallasten OBO (van 2010 naar 2011)
* Reserve Egalisatie MJB: dividendopbrengst NUON (van 2011 naar 2012)
0 0
-168
-168 NJN 2010-191
* Reserve Egalisatie MJB: project Akkermaalshout (van 2011 naar 2012)
0
50
50 KDN 2011-26
* Reserve Egalisatie MJB: project Akkermaalshout (van 2010 naar 2011)
0
-165
-165 KDN 2011-24
* Reserve Egalisatie MJB: voorziening Onderhoud private accommodaties
0
-171
-171 NJN 2011-86
* Reserve Egalisatie MJB: NEN-keuring marktkasten (van 2013 naar 2011)
0
-3
* Reserve Egalisatie MJB: armoedebeleid
* Reserve Egalisatie MJB: eenmalige afschrijving fietspad Oude Telgterweg
0 0
-31
-31 KDN 2011
* Reserve Egalisatie MJB: eenmalige afschrijving fietspad Telgterweg
0
-27
-27 KDN 2011-110
* Reserve I&A: audit ict
0
-15
* Reserve Egalisatie MJB: afroming
0
* Reserve I&A: Egem-i traject
0
Paragraaf Bedrijfsvoering:
* Bijdrage "Bewijs van goede dienst"
REKENING 2011
153
-10
-92
-66
-2
-39
0
-15
-5.775
-16.299
Totaal incidentele baten
-8
Rekening Toelichting 2011
-8 NJN 2010-136
-10 NJN 2010-176
-92 KDN 2011-48
-3 NJN 2011-145
-66 KDN 2011-110
-2 NJN 2011-130 0 NJN 2010-184 0 NJN 2010-184
-15 NJN 2011-134
-17.102
Gemeente Ermelo
4.1.5
Begrotingscriterium
Het Platform Rechtmatigheid provincies en gemeenten geeft in haar Kadernota 2010, welke ook voor de Rekening 2011 geldig is, regels met betrekking tot het begrotingscriterium. Het begrotingscriterium is een belangrijk toetsingscriterium bij de accountantscontrole. In de Kadernota 2010 van het platform wordt begrotingsrechtmatigheid als volgt omschreven: "Financiële beheershandelingen, die ten grondslag liggen aan de baten en lasten, alsmede de balansposten, dienen tot stand te zijn gekomen binnen de grenzen van de geautoriseerde begroting en hiermee samenhangende programma's (begrotingscriterium). In de begroting zijn de maxima voor de lasten vermeld die door de raad zijn vastgesteld. Dit houdt in dat de financiële beheershandelingen dienen te passen binnen de begroting, waarbij het juiste programma, de toereikendheid van het begrotingsbedrag, alsmede het begrotingsjaar van belang zijn". Concreet wordt dus met de controle op het begrotingscriterium getoetst of het budgetrecht van de gemeenteraad is gerespecteerd. Immers begrotingsafwijkingen behoeven autorisatie door de raad. Indien een wijziging niet meer in het jaar zelf is voorgelegd aan de raad zijn bestedingen boven het begrotingsbedrag strikt genomen onrechtmatig. Daarbij geldt dat begrotingsoverschrijdingen binnen bestaand beleid door de accountant niet worden betrokken bij de overweging om al dan niet tot een goedkeurende verklaring te komen. Daarbij telt ook mee of de begrotingsoverschrijding past binnen de door de raad vastgestelde beleidskaders. Het Platform Rechtmatigheid provincie en gemeenten geeft een overzicht van mogelijke kostenoverschrijdingen uit. Er worden zeven verschillende mogelijkheden aangegeven. Per mogelijkheid wordt tevens aangegeven of de begrotingsonrechtmatigheid al dan niet meetelt voor het accountantsoordeel. Bij het opstellen van de Rekening 2011 zijn alle programma's getoetst op kostenoverschrijdingen. Bij de volgende programma's zijn de lasten in 2011 overschreden: Programma
Kostenoverschrijding (x € 1,00)
Maatschappelijke Zorg
179.000,00
Algemene Dekkingsmiddelen
904.000,00
De hierboven genoemde kostenoverschrijdingen zijn getoetst. Er is onderzocht welke kostenoverschrijdingen leiden tot een begrotingsonrechtmatigheid. Per programma leidt dit tot de volgende conclusies inzake een eventuele begrotingsonrechtmatigheid: Programma Maatschappelijke Zorg Kostenoverschrijdingen, die leiden tot een begrotingsonrechtmatigheid
Bedrag (x € 1,00)
Wet maatschappelijke ondersteuning. De raming voor lasten derden is met € 99.000,00 overschreden. Dit is een openeinderegeling. Hier tegenover staat aan de inkomstenkant een voordeel van € 82.000,00. Derhalve valt deze kostenoverschrijding onder de noemer "Kostenoverschrijdingen die geheel of grotendeels worden gecompenseerd door direct gerelateerde opbrengsten" en de noemer "Kostenoverschrijdingen bij openeinderegelingen" en telt dus niet mee voor het accountantsoordeel.
99.000,00
Openstaande debiteuren sociale zaken. Na vervaardiging van de Jaarrekening 2011 van de Sociale Dienst Veluwerand hebben wij duidelijkheid gekregen over de omvang van de openstaande posten debiteuren sociale zaken. Dit leidde er toe dat wij een bedrag van € 27.000,00 in onze Rekening 2011 moesten storten in de voorziening Dubieuze debiteuren sociale zaken. Hiertegenover staat aan de inkomstenkant de opboeking van de opgelegde debiteurenposten (€ 53.000,00 voordeel). Derhalve valt deze kostenoverschrijding onder de noemer "Kostenoverschrijdingen die geheel worden gecompenseerd door direct gerelateerde opbrengsten" en telt dus niet mee voor het accountantsoordeel.
27.000,00
Uitvoeringskosten SDV. In de Rekening 2011 van de SDV is een niet-begrote uitgaven meegenomen inzake een personeelsaangelegenheid. Hierdoor zijn de uitvoeringskosten voor de deelnemende gemeenten, waaronder Ermelo, ook hoger uitgevallen dan begroot. Dit was wel door middel van de early-warning van de SDV aan de raad gemeld (Raad dd 2 februari 2012). Derhalve valt deze kostenoverschrijding onder de noemer "Kostenoverschrijdingen bij openeinderegelingen" en telt dus niet mee voor het oordeel van de accountant.
29.000,00
Uitkeringen Wet BUIG. Na vervaardiging van de Jaarrekening 2011 van de Sociale Dienst Veluwerand hebben wij duidelijkheid gekregen over de omvang van het WWB-i deel. De kosten zijn met € 27.000,00 overschreden. Dit is een openeinderegeling. In de raad van 2 februari 2012 is dit gemeld. Hiertegenover staat een rijksbijdrage. Derhalve valt deze kostenoverschrijding onder de noemer "Kostenoverschrijdingen die geheel of grotendeels worden gecompenseerd door direct gerelateerde opbrengsten" en de noemer "Kostenoverschrijdingen bij openeinderegelingen" en telt dus niet mee voor het accountantsoordeel.
27.000,00
REKENING 2011
154
Gemeente Ermelo
Kostenoverschrijdingen, die leiden tot een begrotingsonrechtmatigheid Beschikkingen bijzondere bijstand. Na vervaardiging van de Jaarrekening 2011 van de Sociale Dienst Veluwerand hebben wij duidelijkheid gekregen over de omvang van de bijzondere bijstand. De kosten zijn met € 35.000,00 overschreden. Dit is een openeinderegeling. In de raad van 2 februari 2012 is dit gemeld. Hiertegenover staat de algemene uitkering uit het Gemeentefonds. Derhalve valt deze kostenoverschrijding onder de noemer "Kostenoverschrijdingen die geheel of grotendeels worden gecompenseerd door direct gerelateerde opbrengsten" en de noemer "Kostenoverschrijdingen bij openeinderegelingen" en telt dus niet mee voor het accountantsoordeel. Uitkeringen re-integratiebudget. De raming van de uitgaven 2011 is met € 152.000,00 overschreden. Dit is een openeinderegeling. Hiertegenover staat aan de inkomstenkant een hogere opbrengst van € 152.000,00. Derhalve valt deze kostenoverschrijding onder de noemer "Kostenoverschrijdingen die geheel of grotendeels worden gecompenseerd door direct gerelateerde opbrengsten" en de noemer "Kostenoverschrijdingen bij openeinderegelingen" en telt dus niet mee voor het accountantsoordeel. Wet Sociale Werkvoorziening. De raming van de uitgaven 2011 is met € 127.000,00 overschreden. Hiertegenover staat aan de inkomstenkant een hogere bijdrage van € 129.000,00. Derhalve valt deze kostenoverschrijding onder de noemer "Kostenoverschrijdingen die geheel of grotendeels worden gecompenseerd door direct gerelateerde opbrengsten" en telt dus niet mee voor het accountantsoordeel.
Bedrag (x € 1,00) 35.000,00
152.000,00
127.000,00
Programma Algemene Dekkingsmiddelen Kostenoverschrijdingen, die leiden tot een begrotingsonrechtmatigheid
Stelpost Uitkomst Kadernota 2011 / Najaarsnota 2011 / Decemberwijziging 2011. De budgettaire uitkomsten van de Kadernota 2011, de Najaarsnota 2011 en de Decemberwijziging 2011 bedroegen € 980.000,00 nadelig. Er is destijds, in afwachting van de werkelijke uitkomst in de Rekening 2011, geen dekking aan dit nadeel gegeven. Tijdelijk is hiertoe deze stelpost in de Begroting 2011 opgenomen. Aangezien op een stelpost geen werkelijke boekingen verwerkt mogen worden ontstaat hier dus een verschil tussen de raming en de rekening. Aangezien dit gebaseerd is op een raadsbesluit valt dit niet onder de noemer begrotingsonrechtmatigheid.
REKENING 2011
155
Bedrag (x € 1,00)
980.000,00
Gemeente Ermelo
4.2
Balans met toelichting
4.2.1
Balans
REKENING 2011
156
Gemeente Ermelo
REKENING 2011
157
Gemeente Ermelo
4.2.2
REKENING 2011
Toelichting op de balans
158
Gemeente Ermelo
REKENING 2011
159
Gemeente Ermelo
REKENING 2011
160
Gemeente Ermelo
REKENING 2011
161
Gemeente Ermelo
4.2.3
Overzichten vooruitontvangen overheidsbijdragen
4.2.3.1
Specifieke uitkeringen VVH
REKENING 2011
162
Gemeente Ermelo
4.2.3.2
REKENING 2011
Specifieke uitkeringen Welzijn
163
Gemeente Ermelo
4.2.4
Grondslagen voor waardering en resultaatbepaling
4.2.4.1
Wettelijke bepalingen
Met ingang van 1 januari 2004 is het Besluit Begroting en Verantwoording provincies en gemeenten 2004 (BBV) in werking getreden en is het Besluit ComptabiliteitsVoorschriften 1995 (CV95) vervallen. De Rekening 2011 is opgemaakt met inachtneming van de voorschriften conform het BBV. In aanvulling hierop is ook rekening gehouden met de notities, stellige uitspraken en aanbevelingen van de commissie BBV. 4.2.4.2
Algemene grondslagen voor het opstellen van de jaarrekening
De waardering van de activa en passiva en de bepaling van het resultaat vindt plaats op basis van historische kosten. Tenzij bij het desbetreffende balanshoofd anders is vermeld, worden de activa en passiva opgenomen tegen nominale waarden. De baten en lasten worden toegerekend aan het jaar waarop zij betrekking hebben. Baten en winsten worden slechts genomen voorzover zij op de balansdatum zijn gerealiseerd. Verliezen en risico's die hun oorsprong vinden voor het einde van het begrotingsjaar, worden in acht genomen indien zij voor het opmaken van de rekening bekend zijn geworden. Dividendopbrengsten van deelnemingen worden als baten genomen op het moment waarop het dividend betaalbaar gesteld wordt. Personeelslasten worden in principe toegerekend aan het boekjaar waarop ze betrekking hebben. Als gevolg van het formele verbod op het opnemen van voorzieningen c.q. schulden uit hoofde van jaarlijks terugkerende arbeidskostengerelateerde verplichtingen van vergelijkbaar volume worden sommige personele lasten echter toegerekend aan de periode waarin uitbetaling plaatsvindt. Daarbij moet worden gedacht aan componenten zoals ziektekostenpremie ten behoeve van gepensioneerden, overlopende vakantiegeld- en verlofaanspraken en dergelijke. Voor arbeidskostengerelateerde verplichtingen van een jaarlijks vergelijkbaar volume wordt geen voorziening getroffen of op andere wijze een verplichting opgenomen. De referentieperiode is dezelfde als die van de meerjarenraming, te weten vier jaar. Indien er sprake is van (eenmalige) schokeffecten (reorganisaties) dient wel een verplichting gevormd te worden. De jaarlijkse rentelasten worden via een systeem van omslagberekening op basis van het begrote rentepercentage ten laste van de exploitatie (producten) gebracht. Als gevolg van de nota Rentebeleid 2012 wordt er met ingang van 2011 geen gebruik meer gemaakt van een renteschommelfonds (bestemmingsreserve Renteschommelingen). Bij de Kadernota 2012 wordt de bestemmingsreserve Renteschommelingen opgeheven. De verdeling van de kosten van de verschillende kostenplaatsen over de diverse producten geschiedt via de kostenverdeelstaat. De gehanteerde verdeelsleutels kunnen bij de kadernota en najaarsnota en de rekening worden herzien. De afschrijvingen worden conform de onder "vaste activa" genoemde criteria berekend. 4.2.4.3
Balans
Vaste activa Artikel 59 BBV beschrijft het onderscheid tussen investeringen met uitsluitend maatschappelijk nut in de openbare ruimte en investeringen met een (beperkt) economisch nut. Investeringen die op enigerlei wijze kunnen leiden tot of bijdragen aan het verwerven van inkomsten zijn investeringen met economisch nut. De vraag of de investering geheel kan worden terugverdiend is niet relevant voor de classificatie. Bij lineaire afschrijving wordt over de investeringen op basis van de verwachte nuttigheidsduur jaarlijks een vast percentage van de aanschaffingswaarde afgeschreven. Dit is de meest voorkomende afschrijvingsvorm. In het eerste jaar worden geen kapitaallasten berekend. In de volgende jaren wordt, zolang het investeringskrediet niet is afgesloten, uitsluitend de rente berekend. Pas na het volledig afsluiten van het krediet c.q. voltooien van de investering worden de volledige kapitaallasten (rente en afschrijving) opgenomen.
REKENING 2011
164
Gemeente Ermelo
Immateriële vaste activa De immateriële vaste activa worden gewaardeerd tegen de verkrijgings- c.q. vervaardigingsprijs verminderd met de afschrijvingen en waardeverminderingen die naar verwachting duurzaam zijn. De kosten van onderzoek en ontwikkeling worden, voorzover deze samenhangen met de realisatie van een activum, in maximaal 5 jaar afgeschreven. Afsluitkosten van opgenomen geldleningen worden afgeschreven in de looptijd van de betrokken geldlening. Materiële vaste activa met economisch nut Deze materiële vaste activa zijn gewaardeerd tegen de verkrijgings- of vervaardigingsprijs. Specifieke investeringsbijdragen van derden worden op de desbetreffende investering in mindering gebracht. In die gevallen wordt op het saldo afgeschreven. De in erfpacht uitgegeven percelen zijn gewaardeerd tegen de eerste uitgifteprijs (i.c. de waarde die bij eerste uitgifte als basis voor de canonberekening in aanmerking is genomen). Percelen waarvan de erfpacht eeuwigdurend is afgekocht, zijn tegen een geringe registratiewaarde opgenomen. Slijtende investeringen worden vanaf het moment van ingebruikneming lineair afgeschreven in de verwachte gebruiksduur, waarbij rekening wordt gehouden met een eventuele restwaarde. Op grondbezit met economisch nut (buiten de openbare ruimte) mag niet worden afgeschreven. Zie verder het Overzicht afschrijvingstermijnen en de afschrijvingstabel. Bij de waardering van activa wordt in voorkomende gevallen rekening gehouden met een bijzondere vermindering van de waarde, indien deze naar verwachting duurzaam is. Dergelijke afwaarderingen worden teruggenomen als ze niet langer noodzakelijk blijken. Volledigheidshalve vermelden wij dat op investeringen die vóór 2004 gedaan zijn soms extra is afgeschreven zonder economische noodzaak (ter verlichting van toekomstige lasten). Ook zijn in voorkomende gevallen reserves op dergelijke investeringen afgeboekt. Op de waarde van activa met economisch nut mogen vanaf 1 januari 2004 reserves niet meer in mindering worden gebracht. Investeringssubsidies en andere bijdragen van derden mogen wel in mindering worden gebracht. Compensabele BTW wordt niet geactiveerd. Investeringen in de openbare ruimte met uitsluitend maatschappelijk nut Overeenkomstig de door de gemeenteraad vastgestelde Notitie Afschrijvingsbeleid gemeente Ermelo worden infrastructurele werken in de openbare ruimte, zoals bijvoorbeeld wegen, pleinen, bruggen, viaducten en parken geactiveerd en afgeschreven in 20 jaar. De ondergrond van deze werken wordt daarbij als integraal onderdeel van het werk beschouwd (en dus ook afgeschreven). Voorzover in voorkomende gevallen een snellere budgettaire dekking mogelijk is, wordt op dergelijke activa overigens extra afgeschreven. De boekwaarden moeten dus nadrukkelijk als nog te dekken investeringsrestanten worden gezien. Alle materiële vaste activa zijn gewaardeerd tegen de aanschaffings- of vervaardigingskosten, verminderd met de eventuele bijdragen (subsidies) van derden, beschikkingen over reserves en voorzieningen (voorzover toegestaan). De normale jaarlijkse afschrijvingen zijn gebaseerd op de geschatte nuttigheidsduur. Financiële vaste activa De financiële vaste activa worden gewaardeerd tegen verkrijgingsprijs. De waarde van de geldleningen uitgeleend geld wordt verminderd met de jaarlijks ontvangen aflossingen. Kapitaalverstrekkingen aan gemeenschappelijke regelingen en leningen u/g zijn opgenomen tegen nominale waarde. Zonodig is een voorziening voor verwachte oninbaarheid in mindering gebracht. Participaties in het aandelenkapitaal van NV’s en BV’s ("kapitaalverstrekkingen aan deelnemingen" in de zin van het BBV) zijn gewaardeerd tegen de verkrijgingsprijs van de aandelen. Indien de waarde van de aandelen onverhoopt structureel mocht dalen tot onder de verkrijgingsprijs zal afwaardering plaatsvinden. Tot dusver is een dergelijke afwaardering niet noodzakelijk gebleken. De actuele waarde ligt ruim boven de verkrijgingsprijs.
REKENING 2011
165
Gemeente Ermelo
Obligatieportefeuilles worden gewaardeerd tegen de verwachte aflossingswaarden. Het verschil met de destijds betaalde verkrijgingsprijs wordt als transitorische (rente)post in de balans opgenomen. Dit verschil wordt in het resultaat opgenomen in de (gemiddelde) resterende looptijd tot aflossing/uitloting. Bijdragen aan activa van derden worden geactiveerd. Dergelijke geactiveerde bijdragen zijn gewaardeerd op het bedrag van de verstrekte bijdragen, verminderd met afschrijvingen. De verleende bijdragen worden afgeschreven in de periode waarin het betrekken actief van de derde op basis van de door de gemeente gestelde voorwaarden moet bijdragen aan de publieke taak. Vlottende activa Voorraden onderhanden werk (complexen Grondexploitatie) Dit betreft de boekwaarde per balansdatum van de complexen in uitvoering en complexen in voorbereiding. De complexen zijn gewaardeerd tegen de aanschaffings- of vervaardigingkosten, inclusief de aan de boekwaarde toegerekende financieringskosten en verminderd met de ontvangen bedragen wegens grondverkopen, andere bijdragen en beschikkingen over reserves. Eventueel kan tussentijds winst genomen worden. In de nota Grondbeleid 2010 is hiervoor beleid geformuleerd. Voor het tussentijds nemen van winst is een raadsbesluit vereist. Daarbij worden de beginselen en uitgangspunten uit de genoemde nota in acht genomen. In specifieke gevallen kan de raad tot een andere wijze van winstnemen besluiten. Voorwaarde is, dat dit dan wel voldoende onderbouwd is. Bij tussentijds winstnemen staat het voorzichtigheidsbeginsel centraal. Na de administratieve afwikkeling van de complexen worden de resultaten in beginsel ten gunste of ten laste van de reserve Grondexploitatie gebracht. Complexen worden administratief afgewikkeld nadat alle percelen zijn verkocht c.q. nadat de feitelijke werkzaamheden nagenoeg geheel zijn uitgevoerd. Eventueel bij de afsluiting nog resterende percelen worden tegen de vermoedelijke opbrengstwaarde opgenomen, terwijl eventueel dan nog te verwachten posten wegens afwerking van het complex e.d. aan de passiefzijde van de balans worden opgenomen. Er is rekening gehouden met de aftrek voorbelasting BTW en de compensatie vanuit het BTW-compensatiefonds. Dit geschiedt aan de hand van de verdeling conform het bestemmingsplan. Indien deze nog niet voorhanden was is uitgegaan van een forfaitair percentage (60% bouwkavel, 40% gemeenschapsvoorzieningen). Voorraden grond- en hulpstoffen De voorraden grond- en hulpstoffen (magazijnvoorraden) worden gewaardeerd tegen de betaalde inkoopprijs. Debiteuren, overige vorderingen en nog te ontvangen bedragen De debiteuren c.a. zijn opgenomen tegen nominale waarden. Voor dubieuze debiteuren is een tweetal voorzieningen (reguliere debiteuren en debiteuren Sociale Zaken) getroffen. Vorderingen en overlopende activa De vorderingen worden gewaardeerd tegen nominale waarde. Voor verwachte oninbaarheid is een voorziening in mindering gebracht. De voorziening wordt statisch bepaald op basis van de geschatte inningskansen. Liquide middelen De liquide middelen zijn gewaardeerd tegen nominale waarde. Reserves Reserves worden gevormd c.q. opgeheven conform door de raad genomen besluiten. Onttrekking uit en toevoeging aan de reserves geschiedt conform daartoe strekkende raadsbesluiten. Aan de reserves wordt geen rente meer toegevoegd. Met betrekking tot de bestemmingsreserves geldt dat de toevoegingen en beschikkingen maximaal het begrote bedrag mogen bedragen (een aantal uitzonderingen daargelaten). Afwijkingen verlopen via het rekeningresultaat en moeten in de kadernota alsnog verwerkt worden. Voor alle reserves worden onderbouwingsformulieren vervaardigd.
REKENING 2011
166
Gemeente Ermelo
Voorzieningen Voorzieningen worden gewaardeerd op het nominale bedrag van de betrokken verplichting c.q. het voorzienbare verlies. De pensioenverplichting ten behoeve van de wethouders is echter op de contante waarde van de (reeds opgebouwde) toekomstige uitkeringsverplichtingen gewaardeerd. Zo nodig wordt de omvang van de voorzieningen via extra dotaties of onttrekkingen aangepast aan de hand van een nieuwe inschatting van de omvang van de verplichtingen en risico's. Aan de voorzieningen wordt geen rente toegevoegd. Voor alle voorzieningen worden onderbouwingsformulieren vervaardigd. De onderhoudsegalisatievoorzieningen stoelen op een meerjarenraming van het uit te voeren groot onderhoud aan (een deel van) de gemeentelijke kapitaalgoederen, waarin rekening is gehouden met de kwaliteitseisen die terzake geformuleerd zijn. In de paragraaf Onderhoud kapitaalgoederen die is opgenomen in het jaarverslag is het beleid terzake nader uiteengezet. Voorzieningen worden op grond van artikel 44 BBV gevormd voor: -
verplichtingen en verliezen waarvan de omvang op balansdatum onzeker is doch redelijkerwijs te schatten; bestaande risico's op balansdatum terzake van verplichtingen of verliezen waarvan de omvang redelijkerwijs te schatten is; kosten die in een volgend begrotingsjaar worden gemaakt maar de oorsprong hebben in het begrotingsjaar of een eerder begrotingsjaar en de voorziening strekt tot kostenegalisatie; van derden verkregen middelen die specifiek besteed moeten worden, met uitzondering van de voorschotbedragen, bedoeld in artikel 49, onderdeel b.
De van de Europese en Nederlandse overheidslichamen ontvangen voorschotbedragen voor uitkeringen met een specifiek bestedingsdoel die dienen ter dekking van lasten van volgende begrotingsjaren of terugbetaald moeten worden, worden niet door middel van een voorziening verantwoord, maar als vooruitontvangen bedragen op de balans verantwoord (stelselwijziging per 1 januari 2008). Reserves en voorzieningen In de loop van het begrotingsjaar, maar in ieder geval bij het opstellen van de rekening, wordt de omvang van de reserves en de voorzieningen bekeken. Waar noodzakelijk wordt er, binnen de door de raad gestelde kaders, afgeroomd of worden negatieve standen aangevuld. Bespaarde rente Als gevolg van de nota Rentebeleid 2012 is met ingang van 2011 de methode van bespaarde rente afgeschaft. Vaste schulden Vaste schulden worden gewaardeerd tegen de nominale waarde verminderd met gedane aflossingen. De vaste schulden hebben een rentetypische looptijd van één jaar of langer. De aflossingen die binnen een jaar vervallen, worden uitsluitend in de toelichting apart vermeld evenals de daarmee gepaard gaande rentelast in het betreffende begrotingsjaar. De waardering van de verplichting uit hoofde van de financial leasing van de vervoermiddelen vindt plaats tegen de contante waarde van de contractueel verschuldigde leasetermijnen. Vlottende passiva De vlottende passiva worden gewaardeerd tegen de nominale waarde. De voorschotbedragen met betrekking tot van derden verkregen middelen die specifiek besteed moeten worden als bedoeld in artikel 49, onderdeel b. worden als vooruitontvangen post opgenomen. Borg- en garantiestellingen
REKENING 2011
167
Gemeente Ermelo
Voorzover leningen door de gemeente gewaarborgd zijn, is buiten de balanstelling het totaalbedrag van de geborgde schuldrestanten per einde boekjaar opgenomen. Overigens is in de toelichting op de balans en het boekwerk bijlagen nadere informatie opgenomen. 4.2.4.4
(leges)Tarieven
De (leges)tarieven worden niet gecorrigeerd voor de via het BTW-compensatiefonds ontvangen BTW. 4.2.4.5
Omzet
De jaaromzet is het totaal van de programma's en het overzicht Algemene Dekkingsmiddelen en het overzicht Onvoorzien. Vanaf 1996 is besloten om het product "Grondexploitatie" buiten de berekening te houden. Met betrekking tot de goedkeuringstoleranties geldt dat: -
ten aanzien van fouten in de jaarrekening 1% van de omvangsbasis en; ten aanzien van onzekerheden in de controle 3% van de omvangsbasis.
De omvangsbasis is gelijk aan de totale lasten van de gemeente. In de toelichting op de wetgeving staat dat dit betekent dat de goedkeuringstolerantie wordt berekend op basis van een percentage van de totale lasten. Dit is het totaal van de programma's en het overzicht Algemene Dekkingsmiddelen en het overzicht Onvoorzien. Dus inclusief de Grondexploitatie. 4.2.4.6
Saldo van de rekening van baten en lasten
In overeenstemming met de BBV wordt het rekeningsaldo afzonderlijk opgenomen op de balans. Op voorstel van het college van burgemeester en wethouders wordt door de raad een bestemming c.q. dekking aan dit saldo gegeven. 4.2.4.7
Niet in de balans opgenomen verplichtingen
Behalve de in de balans op te nemen (voorwaardelijke) verplichtingen, kunnen er ook verplichtingen bestaan, die (nog) niet in aanmerking komen voor verwerking in de balans. Hierbij kan worden gedacht aan verplichtingen, die kunnen ontstaan uit verstrekte garanties jegens derden en gewaarborgde geldleningen. Voor zover leningen door de gemeente gewaarborgd zijn, is buiten telling het totaalbedrag van de geborgde schuldrestanten per einde boekjaar opgenomen. Overigens is in de toelichting op de balans en het boekwerk bijlagen nadere informatie opgenomen. 4.2.4.8
BTW
Enkel de inkoop-BTW op facturen met een factuurdatum in 2011 kan in 2011 worden gedeclareerd. De in rekening gebrachte inkoop-BTW moet conform de Wet op de Omzetbelasting 1968 in het tijdvak worden verantwoord dat correspondeert met de factuurdatum. Dit betekent dat de BTW van facturen gedateerd vóór 31 december 2011 verantwoord wordt in 2011 en de BTW van facturen gedateerd ná 31 december 2011 verantwoord wordt in 2012.
REKENING 2011
168
Gemeente Ermelo
4.2.5
Overzicht afschrijvingstermijnen
In 2004 is opgesteld de Nota Afschrijvingsbeleid gemeente Ermelo. Deze nota is door de raad in de raadsvergadering van 23 september 2004 vastgesteld. De werking is ingegaan op 1 januari 2004. In deze nota is als bijlage opgenomen een afschrijvingstabel. In deze tabel is per soort investering aangegeven de afschrijvingsduur in jaren en de onderverdeling naar economisch of maatschappelijk nut. Deze nota is bijgesteld en in de raadsvergaderingen van 21 december 2006 en 14 juni 2007 opnieuw vastgesteld. In beide gevallen betrof dit een aanpassing van de afschrijvingstabel. De laatste jaren wordt er bij investeringen en het afschrijven daarop meer en meer naar maatwerk gezocht. In de Kadernota 2007 is daarom besloten om in de Nota Afschrijvingsbeleid gemeente Ermelo een zgn. hardheidsclausule op te nemen. Deze luidt als volgt: "In uitzonderlijke gevallen kan het college van b&w op voorstel van de afdeling P&C afwijken van de afschrijvingstabel". De ingangsdatum is gesteld op 1 januari 2007. Het college van b&w heeft gebruik gemaakt van deze hardheidsclausule. Dit heeft geleid tot de volgende afwijkingen van de afschrijvingstabel: ▪ ▪ ▪ ▪ ▪ ▪ ▪ ▪ ▪ ▪ ▪ ▪ ▪ ▪
Kadernota 2007: Vervanging No Break-systeem (waarborging continuiteit netspanning automatisering). Afschrijving volgens de afschrijvingstabel is 4 jaar. Dit wordt voor de hardware 15 jaar en voor de accu's 5 jaar. Kadernota 2008: Audiovisuele middelen Beheerscommissie Accommodaties. Dit komt niet voor in de afschrijvingstabel. De afschrijvingstermijn wordt 5 jaar. Kadernota 2008: Toneel-/balletvloer Beheerscommissie Accommodaties. Dit komt niet voor in de afschrijvingstabel. De afschrijvingstermijn wordt 10 jaar. Kadernota 2008: Automatisering / internet. Volgens de afschrijvingstabel is de afschrijvignstermijn 5 jaar. De afschrijvingstermijn wordt 3 jaar. Kadernota 2008: Automatisering / Geïntegreerd systeem internet. Volgens de afschrijvingstabel is de afschrijvingstermijn 5 jaar. De afschrijvingstermijn wordt 3 jaar. Kadernota 2008: Automatisering / Storage Area Network. Volgens de afschrijvingstabel is de afschrijvingstermijn 4 jaar. De afschrijvingstermijn wordt 3 jaar. Kadernota 2008: Automatisering / servers. Volgens de afschrijvingstabel is de afschrijvingsduur 4 jaar. De afschrijvingstermijn wordt 3 jaar. Kadernota 2009: Renovatie Toren Oude Kerk. Volgens de afschrijvingstabel is de afschrijvingstermijn 15 jaar. De afschrijvingstermijn wordt 40 jaar. Kadernota 2009: Aanschaf Mobiele Data terminals (MDT) en (digitale) Bereikbaarheidskaarten brandweer. Dit komt niet voor in de afschrijvingstabel. De afschrijvingstermijn wordt 5 jaar. Najaarsnota 2009: Aanschaf klepelmaaier. Volgens de afschrijvingstabel wordt tractie afgeschreven in 6 tot 10 jaar. De klepelmaaier wordt afgeschreven in 6 jaar. Najaarsnota 2009: SOX-lampen openbare verlichting. Dit komt niet voor in de huidige afschrijvingstabel. De afschrijvingstermijn wordt 2 jaar. Najaarsnota 2009: Driejaarlijks groot onderhoud automatisering. Volgens de afschrijvingstabel is de afschrijvingstermijn 4 of 5 jaar. De afschrijvingstermijn wordt 3 jaar. Najaarsnota 2009: AS400 SWUP-contract. Volgens de afschrijvingstabel is de afschrijvingstermijn 5 jaar. De afschrijvingstabel moet zijn 3 jaar. Kadernota 2010: Toplagen kunstgrasvelden. Dit komt niet voor in de afschrijvingstabel. De afschrijvingstermijn wordt 10 jaar (maatschappelijk nut).
REKENING 2011
169
Gemeente Ermelo
▪ ▪ ▪ ▪ ▪ ▪ ▪ ▪ ▪ ▪
Kadernota 2010: Lichtmasten openbare verlichting. Dit komt niet voor in de afschrijvingstabel. De afschrijvingstermijn wordt 40 jaar (maatschappelijk nut). Kadernota 2010: Armaturen openbare verlichting. Dit komt niet voor in de afschrijvingstabel. De afschrijvingstermijn wordt 20 jaar (maatschappelijk nut). Kadernota 2010: Solar studs openbare verlichting. Dit komt niet voor in de afschrijvingstabel. De afschrijvingstermijn wordt 8 jaar (maatschappelijk nut). Kadernota 2010: Gebouwrenovatie. Dit staat in de huidige afschrijvingstabel onder de noemer economisch nut. Afhankelijk van het gebruik van het gebouw moet dit zijn economisch of maatschappelijk nut. Rekening 2010: Zonnebanken. Dit komt niet voor in de afschrijvingstabel. De afschrijvingstermijn moet zijn 5 jaar. Rekening 2010: DVD-serie. Dit komt niet voor in de afschrijvingstabel. De afschrijvingstermijn moet zijn 4 jaar. Rekening 2010: Groepsremplace openbare verlichting. Dit komt niet voor in de afschrijvingstabel. De afschrijvingstermijn moet zijn 4 jaar. Rekening 2010: Circulatiepompen zwembad. Dit komt niet voor in de afschrijvingstabel. De afschrijvingstermijn moet zijn 15 jaar. Kadernota 2011: Ademluchttoestellen brandweer. In de huidige afschrijvingstabel staat 8 jaar. De afschrijvingstabel moet zijn 10 jaar. Najaarsnota 2011: Brandweerinvesteringen. In de Najaarsnota 2011 hebben wij afwijkingen met betrekking tot de investeringen brandweer opgenomen. In de Notitie Gemeente Ermelo: Ombuigingen en bezuinigingen is opgenomen een bezuiniging van € 20.000,00 met ingang van 2012 op de kapitaallasten van de brandweer, te realiseren door een verlenging van de afschrijvingstermijn naar 16 jaar. Dit is aanleiding geweest om in samenwerking met de commandant van de brandweercluster Veluwe West het gehele investeringsplan 2011-2021 van de brandweer door te lichten. Daarbij zijn tevens de afschrijvingstermijnen van de brandweerinvesteringen bekeken en waarnodig herzien. Deze herziening gaat in voor nieuwe investeringen 2011 en verder. De afschrijvingstermijnen van oude (bestaande) brandweerinvesteringen blijven ongewijzigd. Dit is een uitsterfconstructie. Bovenstaande leidt tot de volgende nieuwe afschrijvingstermijnen:
Omschrijving
Afschrijvingstermijn nieuw
Afschrijvingstermijn oud
Hulpverleningsauto brandweer
16 jaar
10 jaar
Tankautospuit brandweer Slangenwagen brandweer
Dienstvoertuigen brandweer
Mobiele Data Terminals brandweer
Redapparatuur Holmatro brandweer Ladders en toebehoren brandweer Aggregaat brandweer Hefkussens Holmatro
Basispost mobilofoons brandweer Communicatienetwerk brandweer Uitrukkleding brandweer Helmen brandweer
Uniformen brandweer
Chemiepakken brandweer
Valbeveiligingssets brandweer Gaspakken brandweer
Compressor Dräger brandweer
Ademluchttoestellen brandweer
Verkenningsvoertuig brandweer Motorspuit brandweer
Schuimblusaanhanger brandweer Meetapparatuur brandweer
Mobiel noodstroom aggregaat brandweer
REKENING 2011
16 jaar
15 jaar
16 jaar
10 jaar
7 jaar
10 jaar
5 jaar
5 jaar
10 jaar
10 jaar
10 jaar
10 jaar
16 jaar
10 jaar
16 jaar
10 jaar
5 jaar
5 jaar
5 jaar
5 jaar
5 jaar
5 jaar
7 jaar
7 jaar
10 jaar
10 jaar
5 jaar
5 jaar
10 jaar
10 jaar
10 jaar
10 jaar
20 jaar
10 jaar
10 jaar
15 jaar
15 jaar
10 jaar
16 jaar
10 jaar
16 jaar
10 jaar
10 jaar
5 jaar
20 jaar
10 jaar
170
Gemeente Ermelo
Afschrijvingstabel Soort actief
Afschrijvingsduur Afschrijvingsduur EconomischMaatschappelijk (jaren) (jaren) nut nut OUD HUIDIG
Materiële vaste activa: Gronden
niet
niet
X
X
Riolering: bouwkosten rioolgemalen
50
50
X
Gebouwen / woningen (permanent)
40
40
X
Riolering: verbeteringsmaatregelen, vervanging/renovatie vrijverval riolen, opheffen knelpunten riolering Riolering: pompputten drukriolering
60
45
Sporthallen / gymnastieklokalen / schoolgebouwen / zwembad
40
Riolering: leidingen drukriolering
40
Riolering: mechanisch/elektrisch rioolgemalen, aanleg drukriolering
20
Aanlegkosten/renovatie wegen/straten/pleinen/voet- en fietspaden
20
Aanlegkosten/renovatie sportterreinen
20
Plantsoenreconstructies
20
Installaties en inrichting gebouwen (liften, cv, ed)
20
Vaste inrichting bedrijfsgebouwen/scholen
20
Gebouwen (niet-permanent)/noodlokalen
20
Inventaris/meubilair/speelmaterialen
Technische infrastructuur (onder- en bovengronds): veiligheidsvoorzieningen, telefooninstallaties, ed
20 15
60
45 40 40 20 20 20 20
X
X X X X
X
20
X
15
X
X
20
20 20
X X X
X
Gebouwrenovaties
15
15
X
X
Verkeerslichten
15
15
X
Aanlegkosten snelheidsremmende voorzieningen
15
Ademluchttoestellen brandweer
10
Tankautospuit brandweer
10
Uniformen en gaspakken brandweer
10
Riolering: drukriolering mechanisch/elektrisch
10
Overige brandweerauto's
10
Werktuigen/machines/gereedschap
10
Huishoudelijke apparatuur
10
Renovatie/aanleg speelplaatsen
10
Bedrijfswagens/tractie/schaftwagens Bureau's
Ademluchtmaskers brandweer
10
7
10 5
Personenauto's
5
Maaimachines
5
Automatiseringsapparatuur: hardware
4
Immateriële vaste activa:
Kosten van onderzoek en ontwikkeling Deelnemingen
REKENING 2011
171
X X
10
X
10
X
X
10 10
X
10 8
X
X
X
X
5
X
5
X
8
X
7
X
7 5 5 5 4
X X
X
Max. 5
Max. 5
X
X
niet
niet
X
Financiële vaste activa:
X
X
X
Uitrukkleding en chemiepakken brandweer
X
10
10
8
Automatiseringsapparatuur: software
10
10
Communicatienetwerk brandweer
10
X
Helmen brandweer Bureaustoelen
15
6-10
10
Mobilofoons
15
8-10 10
Automatiseringsapparatuur: netwerkbekabeling
15
Gemeente Ermelo
4.2.6
Reserves en voorzieningen
4.2.6.1
Overzicht reserves en voorzieningen
REKENING 2011
172
Gemeente Ermelo
REKENING 2011
173
Gemeente Ermelo
REKENING 2011
174
Gemeente Ermelo
4.2.6.2
REKENING 2011
Overzicht toevoegingen en onttrekkingen reserves en voorzieningen
175
Gemeente Ermelo
REKENING 2011
176
Gemeente Ermelo
REKENING 2011
177
Gemeente Ermelo
REKENING 2011
178
Gemeente Ermelo
REKENING 2011
179
Gemeente Ermelo
REKENING 2011
180
Gemeente Ermelo
REKENING 2011
181
Gemeente Ermelo
REKENING 2011
182
Gemeente Ermelo
4.2.6.3
REKENING 2011
Overzicht claims reserves en voorzieningen
183
Gemeente Ermelo
REKENING 2011
184
Gemeente Ermelo
REKENING 2011
185
Gemeente Ermelo
REKENING 2011
186
Gemeente Ermelo
4.2.6.4
REKENING 2011
Overzicht afwijkingen begroting en rekening reserves en voorzieningen
187
Gemeente Ermelo
4.2.6.5
Overzicht ontwikkelingen reserves en voorzieningen
Conform de Notitie Reserves en voorzieningen gemeente Ermelo moet jaarlijks worden gekeken naar de omvang van de reserves en voorzieningen in relatie tot de onderliggende verplichtingen en de vastgestelde maximale c.q. minimale stand. Op basis van de bovengenoemde notitie moeten negatieve standen onverkort aangezuiverd worden en moet de stand boven de toegestane maximumstand afgeroomd worden. Met de accountant zijn de volgende afspraken gemaakt: 1 2 3 4 5 6 7
Negatieve standen bij voorzieningen, ook al is dat niet geraamd, moeten in de rekening worden aangevuld. Negatieve standen bij reserves worden niet in de rekening verwerkt, maar meegenomen in de eerstvolgende kadernota. Afromingen van voorzieningen worden, ook al is dat niet geraamd, wel meegenomen in de rekening. Afromingen van reserves worden niet verwerkt in de rekening, maar wel meegenomen in de eerstvolgende kadernota. Het opheffen van een voorziening moet in de rekening worden verwerkt. Het instellen van een nieuwe voorziening moet in de rekening worden verwerkt. Het opheffen of instellen van een reserve mag niet in de rekening worden verwerkt, maar moet worden meegenomen in de eerstvolgende kadernota.
Naast dat in de loop van het begrotingsjaar 2011 de stand van de reserves en voorzieningen in de gaten is gehouden, is bij het opstellen van de Rekening 2011 ook nadrukkelijk gekeken naar de reserves en voorzieningen. Jaarlijks worden de onderbouwingsformulieren van de reserves en voorzieningen geactualiseerd. Deze onderbouwingsformulieren zijn op 8 november 2011 door ons college vastgesteld en hebben op 15 december 2011 voor de raad ter inzage gelegen. Ook zijn in 2011 nieuwe reserves en voorzieningen ingesteld of bestaande reserves en voorzieningen opgeheven. Dit alles gebeurt door middel van een raadsbesluit. De wijzigingen, die in de loop van 2011 zijn geconstateerd, zijn opgenomen de Kadernota 2011, de Najaarsnota 2011 en de Decemberwijziging 2011. Voor zover de wijziging in het kader van de Rekening 2011 is gebeurd, wordt de raad voorgesteld om, door middel van het vaststellen van de Rekening 2011, hiermee akkoord te gaan. Alle budgettaire gevolgen zijn verwerkt in deze Rekening 2011.
REKENING 2011
188
Gemeente Ermelo
Voor alle duidelijkheid hebben wij hieronder een overzicht van de wijzigingen opgenomen. ▪ ▪ ▪ ▪ ▪ ▪ ▪ ▪ ▪ ▪ ▪ ▪ ▪ ▪ ▪ ▪
Kadernota 2011: Reserve Grondexploitatie. De algemene kosten Grondexploitatie worden voortaan niet meer verdeeld over de verschillende complexen, maar ten laste gebracht van de reserve Grondexploitatie. Kadernota 2011: Reserve Renteschommelingen. De reserve wordt met € 75.000,00 afgeroomd naar de maximale stand. Kadernota 2011: Reserve Monumentenbeleid. De reserve wordt met € 11.000,00 afgeroomd naar de maximale stand. Kadernota 2011: Reserve Gladheidsbestrijding. De reserve wordt met € 31.000,00 aangevuld om de negatieve stand weg te werken. Kadernota 2011: Reserve Algemene Buffer. De reserve wordt met € 77.000,00 aangevuld naar de minimale stand. Kadernota 2011: Reserve Grondexploitatie. De reserve wordt met € 1.721.000,00 afgeroomd naar de maximale stand. Dit bedrag wordt gestort in de reserve Vitaal Ermelo in Ontwikkeling. Kadernota 2011: Reserve Grondexploitatie. Op grond van de nota Grondbeleid wordt de reserve Grondexploitatie opgesplitst in twee reserves, te weten de reserve Grondexploitatie en de risicoreserve Grondexploitatie. Kadernota 2011: Reserve Klimaatuitvoeringsprogramma 2010-2014. Instellen van een nieuwe beklemde bestemmingsreserve KUP 2010-2014 en deze te vullen door een storting uit de reserve VEO. Najaarsnota 2011: Voorziening Onderhoud private accommodaties. Als gevolg van een negatieve stand wordt er in 2011 een extra bedrag gestort van per saldo € 171.000,00. Najaarsnota 2011: Reserve Egalisatie meerjarenbegroting. De reserve kan met € 2.000,00 worden afgeroomd. Decemberwijziging 2011: Reserve Algemene buffer. De reserve wordt met € 36.000,00 aangevuld naar de minimale stand. Rekening 2011: Voorziening Onderhoud MOP gemeentehuis. Extra storting van € 1.178,00 als gevolg van negatieve stand. Rekening 2011: Voorziening Onderwijsachterstandenbeleid. Afromen voorziening met € 27.713,00. Rekening 2011: Voorziening Onderhoud MOP De Dialoog. Extra storting van € 4.837,00 als gevolg van negatieve stand. Rekening 2011: Risicovoorziening De Verbinding. Er is op basis van het raadsbesluit van 2 februari 2012 een extra storting gedaan van € 99.000,00. Rekening 2011: Reserve Wmo. Deze reserve is al sinds 31 december 2010 leeg en wordt thans formeel opgeheven.
REKENING 2011
189
Gemeente Ermelo
4.3
Single information Single audit
4.3.1
Single information Single audit
REKENING 2011
190
Gemeente Ermelo
REKENING 2011
191
Gemeente Ermelo
REKENING 2011
192
Gemeente Ermelo
REKENING 2011
193
Gemeente Ermelo
REKENING 2011
194
Gemeente Ermelo
REKENING 2011
195
Gemeente Ermelo
REKENING 2011
196
Gemeente Ermelo
5. BIJLAGEN REKENING 2011
REKENING 2011
197
Gemeente Ermelo
5.1
Rapportage Ombuigingen en bezuinigingen
Op 23 juni 2011 heeft de raad vastgesteld de Notitie Gemeente Ermelo: Ombuigingen en bezuinigingen. In het boekwerk Programmabegroting 2012-2015 zijn op de bladzijden 125 tot en met 129 alle raadsbesluiten van 23 juni 2011 verwoord. In deze Rekening 2011 rapporteren wij over de voortgang van de realisatie van de ombuigingen en bezuinigingen. Hiertoe zijn in het onderstaande overzicht korte rapportages per punt opgenomen.
REKENING 2011
198
Gemeente Ermelo
REKENING 2011
199
Gemeente Ermelo
REKENING 2011
200
Gemeente Ermelo
REKENING 2011
201
Gemeente Ermelo
5.2
Algemene kengetallen
5.2.1
Sociale structuur
Omschrijving
Rekening 2010 Begroting 2011 Rekening werkelijk raming 2011 werkelijk 31-12-2010 01-01-2011 31-12-2011 26.146 26.191 26.133
Aantal inwoners waarvan: 0-9 jaar
10-19 jaar 30-39 jaar
2.350
2.756
2.840
2.942
3.592
2.637
40-49 jaar
Aantal 4-12 jarigen
Waarvan er onderwijs volgen binnen de gemeente
5
2.648
Bijzonder speciaal onderwijs (VSO-ZMOK) "Het Emauscollege", "De Lelie" en de "Rietschansschool" in aantallen (alle leeftijden) Aantal leerlingen dat voortgezet onderwijs volgt binnen de gemeente (inclusief VaVo) Aantal bijstandsontvangers ▪ WWB-cliënten ▪ IAOW-cliënten ▪ IOAZ-cliënten
Minderheden *) Aantal minderheden, exclusief vluchtelingen
*) Conform definitie Ministerie van Binnenlandse Zaken
202
2.718
260
10
2.631 2.255
8,85%
8,63%
298 13,01% 1.992 86,99%
288 12,43% 2.029 87,57%
292 12,95% 1.963 87,05%
273
303
371
2.203
2.166
2.276
256 3 1
5
2.317
8,76%
openbaar onderwijs in aantallen openbaar onderwijs in percentage bijzonder basisonderwijs in aantallen bijzonder basisonderwijs in percentage
1.266
206
2.290
De laatste aantallen in een % van het totaal aantal inwoners
2.286
1.186
181
100-109 jaar
3.603
2.201
1.151
90-99 jaar
3.782
3.445
2.178
80-89 jaar
3.767
3.738
3.429
70-79 jaar
2.413
3.852
3.723
60-69 jaar
3.454
2.632
3.866
50-59 jaar
REKENING 2011
2.494
3.590
20-29 jaar
▪ ▪ ▪ ▪
2.630
490
265 7 1
460
250 9 0
510
Gemeente Ermelo
5.2.2
Fysieke structuur
Omschrijving
Rekening 2010 werkelijk 31-12-2010
Oppervlakte gemeente: ▪ Totale oppervlakte in ha. ▪ waarvan binnenwater in ha.
Wegenstructuur naar wegcategorie (in m2) (inclusief fietspaden, trottoirs, parallelwegen, etc.): ▪ Hoofdwegennet ▪ Zwaar belaste weg ▪ Gemiddeld belaste weg ▪ Licht belaste weg ▪ Weg in woongebied ▪ Weg in verblijfsgebied ▪ Fietspaden Openbaar stedelijk groen: ▪ aantal m2 openbaar groen ▪ aantal m2 per inwoner ▪ aantal m2 per woning ▪ kosten per m2 (x € 1,00) Bossen (in hectare)
8.739 171
* 0 72.000 291.771 390.795 493.790 228.842 85.056
Riolering Lengte in meters: ▪ vrijverval ▪ persleiding ▪ drukriolering
Aansluit percentages ▪ binnen de bebouwde kom ▪ buiten de bebouwde kom
Woningbestand ▪ aantal woningen ▪ aantal wooneenheden ▪ capaciteit bijzondere woonbebouwing ▪ aantal recreatiewoningen ▪ totaal aantal woonruimten
0 72.000 291.771 390.795 502.710 230.377 93.625
1.057.442 40,46 108 1,81
4.100
4.100
4.100
650
650
136.421 8.311 100.000
132.664 8.697 100.000
133.904 8.697 100.000
5.461 740 6
9.216 600 6
6.092 751 6
9.748 281 3.627 2.420 16.076
Aantal woonwagens
0 101.090 278.272 416.023 504.290 230.377 87.792
8.739 171
1.055.462 40,30 108 1,68
100 100
Overigen ▪ infiltratieriool (in meters) ▪ infiltratiekratten (in m3) ▪ I.B.A. klasse I/IIIa
8.738 167
Rekening 2011 werkelijk 31-12-2011
1.045.835 40,00 107 1,43 650
Heide en natuurterrreinen (in hectare)
Begroting 2011 raming 01-01-2011
14
100 100
100 100
9.789 281 2.907 2.427 15.404
9.827 281 3.627 **4.455 18.190
14
14
* In het verleden zijn bij de implementatie van het wegbeheer programma veel groenvakken gekoppeld aan wegbeheer vlakken waardoor er te veel m2 in de database stonden. Deze vlakken zijn nu er uitgehaald. ** Door de BAG is er een beter inzicht in de aantallen, uit de BAG blijkt dat dit het juiste aantal is.
REKENING 2011
203
Gemeente Ermelo
5.2.3
Financiële structuur
Omschrijving
Algemene belastingen: Totale belastingdruk per hoofd van de bevolking, inclusief belastingen op andere productgroepen. Waarvan voor: ▪ Onroerend zaakbelasting ▪ Afvalstoffenheffing ▪ Rioolheffing ▪ Hondenbelasting
Totale belastingopbrengsten in een percentage van de algemene uitkering uit het Gemeentefonds Algemene financiële structuur: Totaal (x € 1.000,00) ▪ Boekwaarde geactiveerde kapitaaluitgaven ▪ Eigen financieringsmiddelen ▪ Gewone uitgaven (exclusief Grondexploitatie) ▪ Kapitaaluitgaven ▪ Belastingopbrengst ▪ Algemene uitkering uit het Gemeentefonds ▪ Vaste schuld Per inwoner (x € 1,00) ▪ Boekwaarde geactiveerde kapitaaluitgaven ▪ Eigen financieringsmiddelen ▪ Gewone uitgaven (exclusief Grondexploitatie) ▪ Kapitaaluitgaven ▪ Belastingopbrengst ▪ Algemene uitkering uit het Gemeentefonds ▪ Vaste schuld
REKENING 2011
Rekening 2010 werkelijk 31-12-2010
306
Rekening 2011 werkelijk 31-12-2011
190 63 47 6
304
190 65 52 6
313
32,7%
32,3%
33,4%
38.974 65.972 69.828 5.570 8.013 24.508 14.273 1.491 2.523 2.670 213 306 937 546
204
Begroting 2011 raming 01-01-2011
39.394 57.727 59.359 5.586 7.969 24.683 14.406 1.504 2.204 2.266 213 304 942 550
193 65 50 6
41.648 64.020 69.533 7.651 8.134 24.482 13.164 1.594 2.450 2.661 293 311 937 504
Gemeente Ermelo
5.3
REKENING 2011
Emu-rekening 2011
205
Gemeente Ermelo
5.4
Overzicht van gebruikte afkortingen
Afkorting
Omschrijving
AB
Algemeen Bestuur
APV
Algemene Plaatselijke Verordening
ABZ
ARN
AWBZ BA
BAG BBB BBP BBS
BBV
BDU BGT
BNG
Bofv BRP
BTB btw bwt
BZK
CAO
CBKG CBS
CCE
CCG CEP CIS
CIZ
CJG
CJIB
cms CPB
CROW DB
DSW DU
DW
ECB
EGEM-i EKD
EMU EOZ EPO
FAD
Fido FSC
GBA
GGD GGZ
GHOR GRP
GVVP
HAVO HEN
HRM hsv
I&A IBA
ICT
IDM IIVR
IOAZ JBZ
JGZ
KCC
KDN
REKENING 2011
Algemene en Bestuurlijke Zaken Afval Regio Nijmegen
Algemene Wet Bijzondere Ziektekosten Beheerscommissie Accommodaties
Basisregistratie Adressen en Gebouwen Berg Bezink Bassin
Bruto Binnenlands Product Bijzondere Basisschool
Besluit Begroting en Verantwoording provincies en gemeenten 2004 Brede Doel Uitkering
Basisregistratie Grootschalige Topografie Bank Nederlandse Gemeenten
Bestuurlijk overleg financiële verhoudingen Basis Riolerings Plan
Bereikbaarheid, Toegankelijkheid en Bruikbaarheid Belasting Toegevoegde Waarde (omzetbelasting) bouw en woningtoezicht
Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties Collectieve Arbeids Overeenkomst
Centrum voor Beeldende Kunst Gelderland Centraal Bureau voor de Statistiek Coördinatiepunt Cultuur Educatie Christelijk College Groevenbeek Centraal Economisch Plan
Centrum Internationale Samenwerking Centrum Indicatiestelling Zorg Centrum Jeugd en Gezin
Centraal Justitieel Incasso Buro content management systeem Centraal Plan Bureau
Centrum voor Regelgeving en Onderzoek in de Grond-, Water- en Wegenbouw Dagelijks Bestuur
Dienst Sociale Werkvoorziening Decentralisatie Uitkering December Wijziging
Europese Centrale Bank
Electronische Gemeenten
Elektronisch KInd Dossier Europese Monetaire Unie
Ermelo Onbelemmerd en Zorgzaam
Economisch Programmerings en Ontwikkelingsdocument Facilitaire en Administratieve Dienstverlening Wet financiering Decentrale Overheden Forest Steward Chip (hout)
Gemeentelijke Basis Administratie
Gemeenschappelijke Gezondheids Dienst Geestelijke Gezondheids Zorg
Geneeskundige Hulp bij Ongevallen en Rampen Gemeentelijk Riolerings Plan
Gemeentelijk Verkeers en Vervoers Plan Hoger Algemeen Voortgezet Onderwijs Hoog Ecologisch Niveau
Human Rescource Management huisvesting
Informatie & Automatisering
Individuele Behandelingsinstallatie Afvalwater Informatie- en CommunicatieTechnologie Incidentele Dekkings Middelen
Integrale Inrichting Veluwe Randmeren
Inkomensvoorziening Oudere en deels Arbeidsongeschikte Zelfstandigen Juridisch Bestuurlijke Zaken Jeugd Gezondheids Zorg Klant Contact Centrum Kapitaaldienst
206
Gemeente Ermelo
Afkorting
Omschrijving
KRW
Kader Richtlijn Water
KWP
Kwalitatief Woningbouw Programma
KUP
LNV LOP
LVG
MBO mjb
MOP NAP
NDFF NJN
NOGA NPR
NUVAL NS
OAB OAS OBS
OBO
OGGZ OLP OR
OV
OW
OZB PB
PGB
PWT RBL
RDW RPB
ReVu RGV
RNV RPB
RSO RSU
RUD
Ruddo SAK
SDM SDV SED
SGW SiSa
SN-subsidie SNL
SLOK SVE
SVIR SVn
SWOE T&R
UWV
VAVO VenV VEO
VERAS VMBO VNG
VNOG
VROM VSO VVE
VWO
Wabo
Waggs
Wet BUIG WI
REKENING 2011
Klimaat Uitvoerings Programma Landbouw Natuur en Visserij
Landschaps Ontwikkelings Plan
Licht Verstandelijk Gehandicapten Middelbaar Beroeps Onderwijs meerjarenbegroting
Meerjaren Onderhouds Plan
Nationaal Actie Programma (ICT beleid) Nationale Databank Flora en Fauna Najaarsnota
NUON platform van oud GAMOG gemeenten Nederlandse Praktijk Richtlijn
Nuon, Vitens en Alliander (platform) Nederlandse Spoorwegen
Onderwijs Achterstanden Beleid
Optimalisatie Afvalwatersysteem Studie Openbare Basis School
Openbaar Bijzonder Onderwijs
Openbare Geestelijke Gezondheidszorg OnderwijsLeerPakket OndernemingsRaad Openbaar Vervoer Openbare Werken
Onroerende Zaak Belasting Programma Begroting
Persoons Gebonden Budget
Plaatselijke Werkgroep Toegankelijkheid Regionaal Bureau Leerlingzaken
RijksDienst voor het Wegverkeer
Regionaal Programma Bedrijventerreinen Regionale Vuilverwerking
Recreatie Gemeenschap Veluwe Regio Noord Veluwe
Regionaal Programma Bedrijventerreinen Regionaal Steunpunt Oost
Regeling Specifieke Uitkering (Jeugd gezondheidszorg) Regionale Uitvoerings Dienst
Regeling Uitzettingen en Derivaten Decentrale Overheden Servicepunt Amateur Kunst
Structurele Dekkings Middelen Sociale Dienst Veluwerand
Specifiek Ecologische Doelstelling
Stimulering Goedkope Woningbouw Single Information Single Audit Subsidieregeling Natuurbeheer
Subsidieregeling Natuur en Landschap Stimulering Lokale Klimaatinitiatieven Steunpunt Vrijwilligers Ermelo
Structuur Visie Infrastructuur en Ruimte
Stimuleringsfonds Volkshuisvesting Nederlandse gemeenten Stichting Welzijn en Ondersteuning Ermelo Toerisme & Recreatie
Uitvoeringsinstituut Werknemers Verzekeringen Voortgezet Algemeen Volwassenen Onderwijs Verkeer en Vervoer
Vitaal Ermelo in Ontwikkeling
Verkeersongevallenregistratiesysteem
Voortgezet Middelbaar Beroeps Onderwijs Vereniging Nederlandse Gemeenten
Veiligheidsregio Noord- en Oost-Gelderland
Volkshuisvesting Ruimtelijke Ordening en Milieu Voortgezet Speciaal Onderwijs voorschoolse educatie
Voortgezet Wetenschappelijk Onderwijs
Wet Algemene Bepalingen Omgevingsvergunningen
Wet Arbeidsvoorwaarden Gesubsideerde en Gepremieerde Sector
Wet Bundeling van Uitkeringen Inkomensvoorziening aan Gemeenten Wet Investeringen
207
Gemeente Ermelo
Afkorting
Omschrijving
WIJ
Wet Investering Jongeren
Wmo
Wet maatschappelijke ondersteuning
WM
WOZ Wsw WvR
Wwb
Wwnv wzc
WZV ZAT ZIN
ZMOK
REKENING 2011
Wet Milieubeheer
Waardering Onroerende Zaken Wet Sociale Werkvoorziening Wet op de Veilgheidsregio Wet werk en bijstand
Wet werken naar vermogen woonzorgcomplex
wijk West, Zuid en Veldzicht Zorgadviesteams
Zorg Indicatie Nummer
Zeer Moeilijk Opvoedbare Kinderen
208
Gemeente Ermelo