Inhoudsopgave. 1. Aanbiedingsbrief 3

1

Inhoudsopgave 1. Aanbiedingsbrief

3

2. Programma’s 2.1 Programma 2.2 Programma 2.3 Programma 2.4 Programma 2.5 Programma 2.6 Programma 3. Paragrafen 3.1 Paragraaf 3.2 Paragraaf 3.3 Paragraaf 3.4 Paragraaf 3.5 Paragraaf

1: 2: 3: 4: 5: 6:

Ruimte, Wonen en Duurzaamheid Toerisme en Economie Sociaal Domein Leefomgeving Dienstverlening Bestuur, Veiligheid en Financiën

weerstandsvermogen en risicobeheersing Financiering Bedrijfsvoering Grondbeleid Duurzaamheid

8 12 15 23 27 29 34 35 36 38 39

4. Financieel overzicht

41

Bijlage Bijlage Bijlage Bijlage

42 48 54 55

1 2 3 4

Stand van zaken bevindingen accountant Normenkader Ombuigingen Overzicht financiële afwijkingen

2

1 Aanbiedingsbrief 2de Voortgangsrapportage 2015 1.1 Inleiding In de 2de Voortgangsrapportage informeren wij u per programma over de belangrijkste afwijkingen en ontwikkelingen ten opzichte van de in de programmabegroting 2015 opgenomen activiteiten. Tevens maken wij de afwijkingen op de toegekende budgetten inzichtelijk en vragen wij uw raad de budgetaanpassingen als gevolg van de afwijkingen vast te stellen. Twee maal per jaar informeren wij u over de belangrijkste programma afwijkingen. Gebruikelijk was u hierover na de zomer te informeren in de najaarsnota. Omwille van de herkenbaarheid in de naamgeving van het document hebben wij gemeend de najaarsnota voortaan 2e voortgangsrapportage te noemen. Duurzaamheid Eén van de speerpunten van het coalitieakkoord 2014-2018 is “Duurzaamheid en Houdbaarheid”. Naast duurzaam richten we ons ook op het uitgangspunt van houdbaar ontwikkelen, ontwerpen en besluiten. Dit betekent bijvoorbeeld dat in woningen utiliteitsbouw lang houdbare materialen worden gebruikt en dat er aandacht is voor het energieverbruik nu en in de toekomst. Het begrip houdbaarheid heeft echter ook nadrukkelijk een bredere betekenis: het begrip geeft aan dat bij elk besluit en project meegewogen wordt of een ontwikkeling of besluit ook op de lange(re) termijn economisch, milieutechnisch en/of sociaal voordeel biedt. Inmiddels is duurzaamheid nu een terugkerend onderdeel in alle college- en raadsvoorstellen. We zijn gestart met het opstellen van de nieuwe duurzaamheidsagenda voor de periode 2016 2018. Maar ook heel praktisch komt de duurzaamheidsdoelstelling nu al voor bij opzet van diverse projecten, zoals bij de aanbesteding van afval en afvaltransport, waarbij duurzaamheid een belangrijk aanbestedingscriterium was en de aanbestedingen leefomgeving waar gebruik en hergebruik materialen en het transport de duurzaamheidsthema’s zijn. Tenslotte moet vermeld worden dat duurzaamheid een belangrijke plek krijgt bij de opzet van het parkeerdek station Sassenheim. Waarbij aannemers worden uitgedaagd hun kennis en kunde op het gebied van duurzaamheid in te zetten bij de aanbesteding. Sociaal Domein Sinds 1 januari van dit jaar is de overheveling van de nieuwe taken in het kader van de Jeugdhulp, de uitgebreide WMO en de Participatiewet een feit. De eerste maanden van 2015 hebben in het teken gestaan van het opdoen van de eerste ervaringen en het waar nodig doorvoeren van aanpassingen om (de organisatie van) de geboden ondersteuning zo goed mogelijk (en conform de wettelijke vereisten) vorm te geven. Hier gaan we de komende maanden mee door. Tegelijkertijd hebben we op verschillende manieren een start gemaakt met de transformatie binnen het sociaal domein. Zo zijn de Jeugd- en Gezinsteams als contactpunt voor alle vragen en ondersteuning op het gebied van jeugdhulp van start gegaan en zijn we met zorgaanbieders in gesprek om binnen de inkoop van de diverse vormen van zorg innovatie een nadrukkelijke plek te geven. Inmiddels zijn in Holland Rijnland verband de voorbereidingen rondom inkoop Jeugdhulp vanaf 2017 ter hand genomen. Met uw raad voeren wij overleg over de kant van de gemeente Teylingen op dit gebied in te brengen wensen en prioriteiten. Ook binnen de WMO zijn in de eerste maanden van dit jaar belangrijke stappen gezet. Zo is er onderzoek gedaan naar het aanbod op en de behoeften aan respijtzorg en bekijken we de mogelijkheden om maatwerkvoorzieningen om te vormen naar algemene voorzieningen. Uiteraard gebeurt dit in nauwe samenwerking met onze maatschappelijke partners. Voor wat betreft de voorgenomen transformatie van hulp bij huishouding 1 (HbH 1), van een maatwerk- naar algemene voorziening, maken wij even pas op de plaats in afwachting van uitspraken van de Centrale raad van Beroep rondom het algemeen maken van een dergelijke voorziening in combinatie met een tegemoetkomingsregeling voor de minder draagkrachtigen. Kernvraag in deze 3

procedure is of gemeenten een inkomensafhankelijke compensatieregeling mogen hanteren. Nog voor het eind van dit jaar zullen wij uw raad voorstellen doen over de wijze waarop wij, afhankelijk van de uitspraak van de Centrale Raad van Beroep, vorm en inhoud kunnen geven aan de verdere transformatie van HbH1. Op het gebied van Participatie wordt momenteel onder leiding van een kwartiermaker hard gewerkt aan de oprichting van het Servicepunt Werk, van waaruit straks de re-integratie van inwoners met een afstand tot de arbeidsmarkt vormgegeven wordt. Tevens zijn we voornemens om in pilotvorm 'het nieuw beschut werken vorm' te geven, de verwachting is dat daarover in het 1e kwartaal van 2016 meer duidelijkheid kan worden geboden. In de komende maanden zullen verdere stappen gezet worden op de bovenstaande ontwikkelingen. Hierbij blijven we nadrukkelijk inzetten op de benodigde innovatie en het waar mogelijk en nodig leggen van verbindingen tussen de verschillende onderdelen van het sociaal domein om zo een integraal ondersteuningsaanbod voor onze inwoners te kunnen realiseren. Wij kunnen u naar tevredenheid melden dat we naar verwachting de nieuwe taken i.v.m. de drie decentralisaties in 2015 binnen de beschikbaar gestelde Rijksbudgetten kunnen uitvoeren. Onze prognose is gebaseerd op tussentijdse informatie van o.a. Holland Rijnland, ISD en inschatting van onze lokale budgetten. In onderstaande tabel kunt u per decentralisatie aflezen wat de financiële uitkomst is. Per saldo is de verwachting dat we op een totaalbudget van 14,7 miljoen euro € 106.000 overhouden. Tekort Jeugd Tekort participatie Overschot WMO Totaal overschot 3D Toevoegen overschot 3D aan buffer Sociaal Domein

-149.568 -78.999 334.892 106.325 106.325

Toelichting: Jeugd Het tekort wordt voornamelijk veroorzaakt doordat de kosten voor PGB’s fors hoger uitpakken dan verwacht. Momenteel wordt onderzocht wat hier de reden van is. De huurkosten CJG vallen lager uit vanwege latere oplevering Sassembourgh. Participatie De opvallendste afwijkingen zijn hogere uitgaven voor bijstandsuitkering en lagere verwachte uitgaven voor bijzondere bijstand die per saldo tot een klein tekort leiden. WMO Het overschot komt door lager verwachte uitgaven in bestaande taken (vervoer, ondersteunende begeleiding) en nieuwe taken (begeleiding). Het overschot van € 106.000 wordt toegevoegd aan het buffer Sociaal domein. Mocht het overschot/tekort bij de jaarrekening anders blijken te zijn dan stelt het college aan de raad voor dit voor bepaling van het jaarrekeningsaldo te verrekenen met de buffer sociaal domein in de algemene reserve. Ambtelijke samenvoeging Al geruime tijd hebben de gemeenten in de Bollenstreek vastgesteld dat, om hun strategische positie te versterken, intensieve samenwerking onderling noodzakelijk is. Ook willen de gemeenten de kwaliteit van hun werk verhogen, de kwetsbaarheid verkleinen en de kosten verminderen. Daarom hebben de raden van de gemeente Hillegom, Lisse en Teylingen op 25 juni 2015 besloten tot een ambtelijke samenvoeging. De werktitel voor deze ambtelijke samenvoeging is “HLT Samen”. Inmiddels is een concept-plan van aanpak opgesteld. Dit is de eerste stap in de totstandkoming van de toekomstige werkorganisatie. In dit plan van aanpak staat beschreven hoe te komen tot de samenvoeging per 1 januari 2017. Op basis van het plan van aanpak werken we aan de volgende stap; het opstellen van het bedrijfsplan dat in het voorjaar van 2016 aan de drie 4

raden wordt aangeboden. Het college en de organisatie zijn enthousiast over dit traject en waarderen de steun van de raad hiervoor. Afzonderlijk komen we met de raad nog te spreken over hoe de betrokkenheid van de raad in dit proces vorm krijgt. De samenvoeging gaat met aanloopen investeringskosten gepaard. Deze kosten zijn niet in de begroting 2016-2019 opgenomen, in een afzonderlijk voorstel zullen wij de raad hierover informeren. Evident is dat dit traject in 2016 het nodige van de organisatie zal vergen, waarbij we weten dat de Gemeentewinkel – letterlijk – open blijft en ook alle overige werkzaamheden doorgaan. Septembercirculaire De doorrekening van de septembercirculaire 2015 heeft voor Teylingen een positief effect. Ten opzichte van de meicirculaire 2015 is de destijds verwachte daling van het accres (toename/afname gemeentefonds o.b.v. trap op-trap af systematiek) afgenomen. Dit leidt tot een toevoeging van 60 miljoen op macro niveau, voor Teylingen een bedrag van € 154.000. De belangrijkste verklaring is de verwachte toename van kosten door verhoogde instroom van asielzoekers. Voor een uitgebreide toelichting en de meerjarige financiële effecten verwijzen wij u voor de raadsmededeling over de septembercirculaire. 1.2 Financiële uitkomsten van de 2de Voortgangsrapportage 2015 Saldo primaire programmabegroting 2015 € 13.000 Voordelig Mutaties Voorjaarsrapportage2015 -€ 1.300.000 Nadelig Saldo programmabegroting 2015 voor 2de voortgangsrapportage Mutaties 2de Voortgangsrapportage : Prog. Omschrijving Mutaties sociaal domein 3 Tekort Jeugd 3 Tekort Participatie 3 Overschot WMO Toevoegen overschot 3D aan buffer Sociaal 3 Domein Subtotaal

-€ 1.287.000 Nadelig Bedrag

Effect

Termijn

-€ 150.000 Nadelig -€ 79.000 Nadelig € 335.000 Voordelig -€ 106.000 Nadelig €0

Autonome ontwikkelingen 1 Vrijval Voorziening grondexploitatie 1 Hogere inkomsten anterieure overeenkomsten 1 Lagere rente inkomsten startersleningen 1 Lagere uitgaven aan bestemmingsplannen Aframen stelpost Verkoop gemeentelijke 1 eigendommen Uitvoeren Economische Agenda recreatie en 2 toerisme 3 Regionalisering leerlingenvervoer 4 Verkoop snippergroen 4 Aframen stelpost gemeentelijke gebouwen 4 Hogere uitgaven waterschapsbelasting 5 Lagere inkomsten OZB 6 Algemene uitkering 6 Aframen onvoorzien 6 Hogere accountantskosten 6 Dividend 6 Correctie rente vrij maken algemene reserve 6 Overige (lager dan € 30.000) Subtotaal

-€ 35.000 € 60.000 € 77.000 -€ 50.000 -€ 30.000 -€ 147.000 € 84.000 € 50.200 -€ 13.000 € 234.000 € 67.000 -€ 34.700 € 1.180.500

Mutaties 2de Voortgangsrapportage

€ 1.180.500 Voordelig

Saldo programmabegroting na wijzigingen

-€ 106.500 Nadelig

€ 804.000 € 165.000 -€ 70.000 € 54.000

Voordelig Voordelig Nadelig Voordelig

-€ 35.000 Nadelig Nadelig Voordelig Voordelig Nadelig Nadelig Nadelig Voordelig Voordelig Nadelig Voordelig Voordelig Nadelig Voordelig

Incidenteel Incidenteel Incidenteel Incidenteel Incidenteel Incidenteel Structureel Incidenteel Incidenteel Structureel Structureel Structureel Incidenteel Incidenteel Incidenteel Incidenteel

5

De mutaties in de 2de voortgangsrapportage bedragen € 1.180.500 voordelig. Het begrotingssaldo komt uit op € 106.500 nadelig. De mutaties in bovenstaand overzicht zijn per programma opgenomen. De toelichting op de afwijkingen kunnen terug worden gevonden in het desbetreffende programma. 1.3 Ombuigingen 2015 In de 2de voortgangsrapportage kunnen wij melden dat 74% van de ombuigingen opgenomen in de begroting 2014 definitief zijn ingevuld. Daarnaast zijn de stelposten van de nog in te vullen besparingen in 2015 (de begroting 2015 ) voor 86% ingevuld. De stelposten voor verkoop gemeentelijke eigendommen (€ 35.000) en onderhoud gemeentelijke gebouwen (€ 50.000) zijn afgeraamd. Zie voor een nadere toelichting bijlage 3 Ombuigingen. 1.4 Leeswijzer Om de aandacht te richten op de relevante beleidsdoelen hebben we in het onderdeel programma de doelenboom beperkt tot de hoofddoelstellingen. Bij het onderdeel “wat gaan we ervoor doen ?” zijn de thema’s verder op voortgang toegelicht. Onder “wat mag het kosten ?” treft u per programma de materiële wijzigingen met toelichting aan. Deze wijzigingen leiden tot aanpassing van de budgetten en eventueel mutaties op de algemene reserve. Technische (administratieve) wijzigingen zijn niet bij de programma’s opgenomen maar in bijlage 4 Overzicht financiële afwijkingen. In de paragrafen en de programmateksten worden alleen afwijkingen ten opzichte van de begroting opgenomen. Daarnaast wordt in hoofdstuk 4 Financieel overzicht de aansluiting op de begrotingstotalen zichtbaar gemaakt door het totaal van wijzigingen (materieel en technisch) op te voeren, leidend tot de Begroting na wijziging 2015. 1.5 Normenkader Ter kennisname is, in bijlage 2, het normenkader 2015 opgenomen. Ten behoeve van de controle van de jaarrekening door de accountant dienen elk jaar de kaders te worden aangegeven waarbinnen de controle van de gemeente Teylingen moet plaatsvinden. Dit wordt het normenkader genoemd. 1.6 Accountantscontrole Ter kennisname zijn, in bijlage 1, de acties opgenomen die het college heeft ondernomen op de openstaande bevindingen van de accountant bij de jaarrekening 2014. 1.7 Aanvragen aanvullend krediet - Investering legionellabestrijding Gemeentewerf Voorhout € 37.000 (jaarlijkse kapitaallast €4.995 , 10 jaar) In maart 2015 is er een overschrijding van de legionella bacterie in de douche installatie geconstateerd op de gemeentewerf / brandweerkazerne aan de Nijverheidsweg 32 te Voorhout. Deze douche installatie wordt zowel door de gemeente als door de brandweer intensief gebruikt. Na de constatering is de installatie gereinigd en is vast gesteld dat de installatie niet voldoet aan de huidige wetgeving. Om de installatie op de juiste wijze aan te passen en de installatie te laten voldoen aan de huidige wetgeving is er een investering nodig van € 37.000. 1.8 Te nemen besluit Resumerend stellen wij u voor:

1. Kennis te nemen van de 2de Voortgangsrapportage 2015; 2. De bij de 2de Voortgangsrapportage voorgestelde wijzigingen in de programmabudgetten en de daarbij behorende begrotingswijziging vast te stellen en de aanvullende kredieten beschikbaar te stellen. 3. Het overschot, alsmede het uit de jaarrekening blijkende overschot of tekort, binnen het Sociale Domein van € 106.325 te verrekenen met het buffer Sociaal Domein (algemene reserve).

4. Het aanvullende krediet voor legionellabestrijding Gemeentewerf Voorhout € 37.000 beschikbaar te stellen. 6

5. Kennis te nemen van het normenkader 2015.

Teylingen, oktober 2015 Burgemeester en wethouders van de gemeente Teylingen

7

Programma 1: Ruimte, Wonen, Mobiliteit en Duurzaamheid Portefeuillehouder:

Wethouder Bas Brekelmans Wethouder Arno L. van Kempen Ruimte Marcel Schuring

Afdeling: Programmamanager:

Wat willen we bereiken?

Wat gaan we ervoor doen? Beleidsdoel Afgeleid beleidsdoel

Wat gaan we ervoor doen?

Verantwoord en zorgvuldig ruimtegebruik Open en functioneel Herijking Intergemeentelijke Structuurvisie (ISG) Greenport Duin- en bollenstreek samen met de zes deelnemende gemeenten (Hillegom, Katwijk, Lisse, Noordwijk, gebied Noordwijkerhout en Teylingen) Toelichting: De Evaluatie en de (tussentijdse) Beslispuntennotitie zijn vastgesteld. Begin 2016 volgt ter inzagelegging van een ontwerp ISG. Vitale kernen Proactief met partijen en burgers onder meer de volgende locaties ontwikkelen: Hof van Leede (2015/2016) Toelichting: Start bouw 1e blok appartementen Hof van Leede 4e kwartaal 2015. Voorzien in de lokale en (boven)regionale woningbehoefte Woningmarkt in beweging

Opstellen Woonvisie Teylingen (2015) Toelichting: In 2015 is besloten de Woonvisie uit te breiden met een visiedeel voor de Bollen-3. De gezamenlijke terinzagelegging is voorzien in oktober waarna vaststelling begin 2016 kan plaatsvinden. Prestatieafspraken Gemeentecorporaties (2015-2018) Toelichting: In het najaar 2015 wordt, vooruitlopend op het vaststellen van de woonvisie, een start gemaakt het opstellen van prestatieafspraken.

Goede bereikbaarheid Infraprojecten uitvoeren, Aanleg fietspad Roodemolenpolder / Schanspad (2015) samen met partners Toelichting: Voorwaarde om de aanleg te starten is het afronden van de grondverwerving. Voorkeur is een minnelijke verwerving. Doordat deze nog niet is afgerond, zal realisatie niet in 2015 kunnen starten. Voorbereiden (2014-2015) en uitvoeren (2015-2016) parkeerdek bij station Sassenheim Toelichting: De voorbereidingen voor het parkeerdek zijn gestart. De aanbestedingsprocedure en

8

vergunningverlening lopen door tot in 2016 waardoor de werkelijke uitvoering pas in 2016 kan starten. Integrale aanpak Stimuleren ketenmobiliteit door optimaliseren voorzieningen bij station Sassenheim en Voorhout infrastructurele Toelichting: knelpunten Het parkeerdek wordt voorbereid en extra fietsenstallingen zijn in 2015 uitgevoerd. Duurzaamheid als vanzelfsprekendheid Duurzaamheid toetsen bij beleidsvorming/ uitvoering

Duurzame nieuwbouw

Verduurzamen bestaande woningen

Op alle beleidsgebieden toetsen wat het effect van de (voorgenomen) maatregelen is voor de lange termijn en volgende generaties Toelichting: Vanaf juni 2015 wordt in alle college- en raadsvoorstellen een paragraaf duurzaamheid opgenomen. Hierdoor wordt duurzaamheid nu nog beter bij alle besluitvorming betrokken. GPR (gemeentelijke praktijk richtlijnen) Bouwbesluit toepassen Toelichting: In te sluiten anterieure overeenkomsten met ontwikkelaars wordt overeengekomen dat de ontwikkelaar moet voldoen aan GPR gebouw met een score van ten minste 7. Het bouwbesluit gaat uit van een score 6. Stimuleren en faciliteren van (buurt)initiatieven om particuliere woningen energiezuinig en duurzamer te maken Toelichting: De duurzaamheidslening is een groot succes, veel bewoners plaatsen zonnepanelen om duurzame energie op te wekken. Via het duurzaambouwloket krijgen bewoners informatie over duurzame maatregelen.

Wat mag het kosten? Lasten en Baten voor programma 1 Ruimte, Wonen, Mobiliteit en Duurzaamheid

Product

Begroot 2015 voor wijzigingen

Wijzigingen

Begroot 2015 na wijzigingen

Baten: Bouwgrond exploitatie

7.389.771

2.834.500

10.224.271

-

165.032

165.032

Verkoop gemeentelijke eigendommen

498.661

-200.000

298.661

Woonruimte aangelegenheden

158.350

-70.000

88.350

-7.832.591

-2.342.500

-10.175.091

Milieuhandhaving

-722.541

-28.000

-750.541

Monumenten

-126.656

Ruimtelijke ordening

Mutaties reserves Lasten: Bouwgrond exploitatie

Ruimtelijke ordening Verkoop gemeentelijke eigendommen Woonruimte aangelegenheden Mutatie reserves Totaal mutaties

-126.656

-1.754.313

53.656

-1.700.657

-29.896

-35.000

-64.896

-155.250

-16.936

-172.186

-1.752.217

512.047

-1.240.170

872.799

De mutaties worden in het onderstaande toegelicht. De posten die zijn onderstreept hebben een voordelig of nadelig effect op het begrotingssaldo.

9

Baten: - Bouwgrondexploitatie (baten (+ € 2.834.500) en lasten(-€ 2.342.500)) en mutatie reserves (lasten(- €492.000)), budgettair neutraal. Deze mutaties houden met elkaar verband en zijn budgettair neutraal. 1. Enerzijds betreft het de actualisatie van de verschillende bouwgrondexploitaties (baten en lasten (-) € 2.342.500). Dit is met name het project Hooghkamer. 2.Daarnaast betreft het de afsluiting van de grondexploitatie Industriekade. In maart 2015 heeft de levering van het laatste perceel grond plaatsgevonden en kan het project Industriekade worden afgesloten met een winst van afgerond € 492.000. De winst wordt gestort in de Reserve Investeringsstrategie Holland Rijnland (Regionaal Investeringsfonds). - Ruimtelijke ordening, voordelig, incidenteel (€ 165.032) Dit betreffen baten vanuit incidenteel afgesloten anterieure overeenkomsten, en betreffen met name Post nl en reconstructie Nagelbrug. In de anterieure overeenkomst worden zaken geregeld en vergoedingen afgesproken met de exploitant. Dit betreft het opstellen van bestemmingsplanwijziging, uitvoeren van onderzoeken, planschade analyse e.d. Daarnaast ontvangt de gemeente vergoeding voor voorbereiding en toezicht en voor bovenwijkse voorzieningen. Deze activiteiten zijn incidenteel en vooraf niet goed te begroten. - Verkoop gemeentelijke eigendommen, budgettair neutraal (- € 200.000). In de begroting 2015 is de verkoop van een woning aan de Boerhaavestraat opgenomen. De verkoop van het pand is echter verschoven naar 2016. Deze verkoop komt hierdoor niet ten gunste van de reserve RIF in 2015. - Woonruimte-aangelegenheden, nadelig, incidenteel (-€ 70.000) Op basis van de overzichten is een inschatting gemaakt van de rente-opbrengsten uit startersleningen. Ook dit jaar is de tendens zichtbaar dat door stagnatie in de economie meer mensen om uitstel van rente en aflossing vragen. Dit levert een nadeel op van € 70.000. De inschatting was dat er meer mensen rente gaan betalen na 3 jaar. De eerste 3 jaar is de lening rentevrij. Na deze eerste 3 jaar wordt op basis van het inkomen bepaald of er rente betaald moet worden. De economische recessie en de stagnatie in inkomens groei heeft als gevolg dat er veel minder rente afspraken worden gemaakt is dan begroot. Het hierdoor ontstane nadeel is hier verwerkt. De aflossing van de lening gaat wel door. In 2016 kijken we of de nu gecalculeerde renteopbrengsten op de startersleningen structureel aangepast moeten worden. Er wordt in samenspraak met de SvN gezocht naar een rentepercentage dat aansluit bij de huidige economische situatie. Ervaringen bij andere gemeenten worden hierbij meegenomen.

Lasten: - Milieuhandhaving, nadelig, incidenteel (-€ 28.000) Als gevolg dat er dit jaar meer RO advies door de gemeente wordt aangevraagd bij de Omgevingsdienst is € 28.000 bijgeraamd. - Ruimtelijke ordening, voordelig, incidenteel ( € 53.656) Dit jaar zijn er minder uitgaven gedaan aan bestemmingsplannen. De bestemmingsplannen zijn up to date en vanaf 2016 gaat de cyclus weer opgestart worden. - Verkoop gemeentelijke eigendommen, nadelig, incidenteel (-€ 35.000) Wij verwachten geen verkoop van panden meer in 2015, waardoor ook de stelpost niet wordt gerealiseerd in 2015. - Woonruimte-aangelegenheden, nadelig, incidenteel (-€ 16.936)

10

Dit betreffen de uitgaven voor onderzoek, taxatie en advies voor het aandeel van 18 sociale huurwoningen in Hooghkamer. - Mutaties reserves, incidenteel ( € 512.047) Dit betreft: - Verkoop gemeentelijke eigendommen € 200.000 (Boerhaavestraat ), budgettair neutraal; - Bouwgrondexploitaties € - 492.000 (Industriekade), budgettair neutraal; - Project Hooghkamer € 804.047, voordelig: Het saldo op contante waarde in de gemeentelijke grondexploitatie Hooghkamer 2015, gekoppeld aan het exploitatieplan ‘Hooghkamer 2011, 2e herziening’, komt uit op 0,1mln.negatief. Dit is een verbetering van 0,8 mln. ten opzichte van de gemeentelijke grondexploitatie Hooghkamer 2014 (Raadsbesluit 24-9-2015, nummer 2015 Raad 00066).

11

Programma 2: Toerisme en Economie Portefeuillehouder:

Wethouder Bas Brekelmans Wethouder Kees van Velzen Ruimte Marcel Schuring





Uitbreiden en verbeteren toeristische, recreatieve voorzieningen Verbeteren toegankelijkheid recreatiegebieden

Ontwikkelen nieuwe recreatieve gebieden en voorzieningen

Boterhuispolder tweede fase: aanleggen fietspad aan de noordzijde zodat er rondom de polder gefietst kan worden (2014-2015). Toelichting: Voorbereiding in 2014 gestart, uitvoering 2016. Fietspad Klaas Hennepoelpolder: aanleg ontbrekende fietsverbinding tussen Warmond en de Klaas Hennepoelpolder, in samenwerking met Oegstgeest en het Zuid-Hollands Landschap (2014-2015). Toelichting: In plaats van een fietsverbinding wordt er een wandelpad aangelegd. Aan de start van het pad worden mogelijkheden gecreëerd om de fiets te stallen. Dit heeft geen financiele consequenties. Boterhuispolder tweede fase: faciliteren recreatieve voorzieningen bij agrarische bedrijven (2014-2015). Toelichting: Recreatieve voorzieningen bij agrarische bedrijven zijn in het Bestemmingsplan Buitengebied mogelijk gemaakt. Aanvullende activiteiten worden verder uitgewerkt en waar mogelijk ondersteund. Ontwikkelen Kagerzoom en Klinkenbergerplas: door provincie Zuid-Holland over te dragen recreatie gebieden worden in regionaal verband en samen met gebruikers herontwikkeld (2015-2018). Toelichting: De recreatiegebieden zijn inmiddels overgedragen. Kagerzoom wordt door Teylingen in relatie tot het programma Leidse Ommelanden ontwikkeld. Klinkenbergerplas door Oegstgeest. Verkennen weidevogelkerngebieden: onderzoek doen naar het ontwikkelen van weidevogelkerngebieden nabij Kagerplassen (2015-2016). Toelichting: Verkennend onderzoek naar weidevogelgebieden is uitgevoerd. De uitkomsten van het onderzoek worden betrokken bij de ontwikkeling van het programma Leidse Ommelanden. Ruïne van Teylingen: opstellen visie voor de ontwikkeling van de Ruïne van

12

Teylingen en omgeving (2014-2015). Toelichting: Visie is opgesteld. Verdere uitvoering is mede afhankelijk van het overdragen van monumenten aan de Nationale Monumenten Organisatie. Stimuleren en faciliteren van lokaal ondernemerschap Faciliteren Jaarlijks wordt over het Ondernemersfonds Teylingen gerapporteerd. ondernemersfonds bij Toelichting: gedragen initiatief Rapportage na invoering van het fonds, dus vanaf 2016. Ondersteunen startende Verkennen van mogelijkheden om startende ondernemers te ondersteunen (20152016). ondernemers Toelichting: Deze verkenning wordt in 2016 opgestart. Het initiatief om te komen tot wisselwinkels wordt samen met vastgoedeigenaren en ondernemers uitgewerkt (2015-2016). Toelichting: Wordt meegenomen in de detailhandelsvisie. Versterken van lokale detailhandel Uitwerken uitvoeringsprogramma detailhandel met ondernemers

Stimuleren van uitvoering UP detailhandel, door ondernemers

Vaststellen centrumvisies Sassenheim, Voorhout en Warmond (2014-2015). Toelichting: Start uitwerken centrumvisies in 2015, vaststellen in 2016. Het uitvoeringsprogramma, inclusief prioritering, is mede afhankelijk van het invoeren van het Ondernemersfonds / het beschikbare budget. Gefaseerd invoeren van de centrumvisies in de diverse beleidsregels (2015-2018). Toelichting: Start in 2016. Vormgeven van centrummanagement door de ondernemers, gefaciliteerd vanuit de gemeente (2015-2018). Toelichting: Afhankelijk van invoering Ondernemersfonds. Stimuleren en faciliteren bij promotie en marketing van de winkelcentra (20152018). Toelichting: Afhankelijk van invoering Ondernemersfonds.

Wat mag het kosten? Lasten en Baten voor programma 2 Toerisme en Economie

Product


Wijzigingen


Baten: Overige aangelegenheden handelen ambacht

50.000

29.691

79.691

Overige openluchtrecreatie

18.377

-5.075

13.302

Toerisme

45.605

-5.815

39.790

Overige aangelegenheden handelen ambacht

-280.177

-35.000

-315.177

Toerisme

-375.391

-25.109

-400.500

Lasten:

Totaal

-41.308

De mutaties worden in het onderstaande toegelicht. De posten die zijn onderstreept hebben een voordelig of nadelig effect op het begrotingssaldo. Baten: Pachten en huren, diverse producten , voordelig, structureel ( €18.801) Op de diverse producten onder de baten zijn de huren en pachten onderzocht bij het onderzoek naar het verhuurregister. Op basis hiervan en de ervaringsgegevens is de begroting bijgesteld. 13

Lasten: Overige aangelegenheden handelen ambacht, nadelig, incidenteel (- €35.000) Ten onrechte is de bijdrage voor de Uitvoering Economische Agenda, recreatie en toerisme afgeraamd. De aframing wordt hiermee gecorrigeerd. Toerisme, nadelig, incidenteel (€ 25.109) De veiligheidskosten van de bloemencorso bedragen in 2015 € 25.109. Met deze kosten is geen rekening gehouden en worden daarom bijgeraamd. Volgens de principes van Back to basics worden de veiligheidskosten afgebouwd naar € 6.000 in 2018. Dit is het bedrag dat Teylingen in 2011 besteedde aan (verkeers-)veiligheid. De Stichting Bloemencorso zal zelf zorgdragen voor de (verkeers-)veiligheid van het evenement.

14

Programma 3: Sociaal Domein Portefeuillehouder:

Wethouder Arno L. van Kempen Wethouder Kees van Velzen Wethouder Bas Brekelmans Maatschappelijke Ontwikkeling Ine van Holland



Wat gaan we ervoor doen? SOCIAAL DOMEIN* Beleidsdoel Afgeleid beleidsdoel


3D Sociaal Domein Naast transitie aandacht voor transformatie en innovatie

Door een hoogwaardige intake en een integrale werkwijze binnen de jeugd en gezinsteams kunnen wij de cliënt sneller toeleiden naar de juiste hulpverlener. Een zelfde werkwijze staan we voor bij de vorming van de sociale wijkteams. Toelichting: De eerste resultaten en ervaringen van de jeugden gezinteams zijn positief. De lijnen zijn korter door het uitblijven van indicaties. De burger kan sneller naar de specialist. We realiseren hiermee maatwerk voor de cliënt en voorkomen dan wel beperken dat inzet van zwaardere en duurdere zorg en beschermingsmaatregelen noodzakelijk wordt.

15

Toelichting: Het is nog te vroeg hier iets concreet over te kunnen zeggen. Via voortgangsrapportages wordt u op de hoogte gehouden. In samenspraak met ketenpartners gaan we op zoek naar nieuwe en innovatieve concepten voor hulp en zorg. De kwaliteit van de voorzieningen voor cliënten spelen hierin een belangrijke rol. Toelichting: Het jaar 2015 heeft met name in het teken gestaan van zorgcontinuiteit, elkaar beter leren kennen en wennen aan de nieuwe situatie. Aanbieders zoeken elkaar op om gezamenlijk te kijken naar de mogelijkheden. Binnen de WMO staat het voornemen tot omvorming van de hulp bij het huishouden van een maatwerk- naar algemene voorziening door verschillende rechterlijke uitspraken onder druk. Vooruitlopend op de uitspraak van de Centrale Raad van Beroep verkennen wij momenteel alternatieven met een maatwerkvoorziening waarbij resultaatafspraken worden gemaakt met aanbieders. Zodra de rechter uitspraak doet ontvangt u een voorstel voor een maatwerkvoorziening met resultaatafspraken. Dat zal naar verwachting in het vierder kwartaal van 2015 dan wel het eerste kwartaal van 2016 zijn. We zetten in op een integrale re-integratiebenadering binnen het nieuw op te richten Servicepunt Werk van mensen met een afstand tot de arbeidsmarkt (2015). Toelichting: De verwachting is dat in het 1e kwartaal van 2016 aan u voorstellen worden voorgelegd rondom de inrichting van het ServicePunt Werk. Tot dat moment worden de relevante re-integratie taken uitgevoerd door de ISD Bollenstreek en wordt het Werkgeversservicepunt gecontïnueerd. Inzetten op ontschotting Ontschotting van de beschikbare middelen doen we binnen onze eigen organisatie, beschikbare middelen maar dragen we ook uit aan onze samenwerkingspartners (continu). Toelichting: Vanwege de verlaging van de Rijksbudgetten voor Jeugd en WMO is het noodzakelijk om te ontschotten en strategische keuzes te maken. Via de monitor sociaal domein wordt u geïnformeerd over de uitputting van de budgetten. Mogelijke strategische keuzes worden voorgelegd in de Kadernota 2017. We willen budgetten in het sociale domein samenvoegen, zo mogelijk ook binnen de regio (Bollen 5). vanaf begin 2015 zullen we in elk geval de bedrijfs- en uitvoeringskosten bundelen, omdat we ernaar streven vanaf dan een gemeenschappelijke beleids- en uitvoeringsorganisatie te hebben. Toelichting: In november gaat de projectorganisatie Sociaal Domein voor de HLT gemeenten van start. Onderzoek sociaal demo- We gaan het zorgpact samen met onze partners evalueren op basis van de ervaringen van de afgelopen twee jaar. Ook gaan we het aanpassen aan de meest grafische ontwikkelingen recente weten regelgeving. in wonen en zorg Toelichting: Het Zorgpact is inmiddels uitgewerkt in vijf projecten die met de partners uitgevoerd worden: Kwetsbare ouderen, Veilig en Comfortabel Wonen, Zorg- en Welzijnsdiensten, Tijdelijke zorgkamer en Dementievriendelijk Teylingen. De pilot Kwetsbare ouderen is niet gehouden in 2014, maar van 1 januari tot 1 juli 2015. Bovendien wordt het project in verband met representativiteit uitgebreid met een 2e pilot in het najaar 2015. Het onderzoek naar zorgen welzijnsdiensten is eind september afgerond. Dementievriendelijk Teylingen is een extra project dat later aan het Zorgpact is toegevoegd. Inmiddels is een visie- en een beleidsplan goedgekeurd door de bestuurders van de bij het Zorgpact aangesloten partners. In december 2015 wordt het uitvoeringsplan aan hen voorgelegd. U wordt hierover geïnformeerd in een raadsmededeling. Ontwikkelen eigen kracht Zelfredzaam vermogen bevolking

We willen de keukentafelgesprekken graag verder ontwikkelen in het kader van een integrale toegang tot ondersteuning (2015). Toelichting: In juli heeft met samenwerkingspartners in het veld een bijeenkomst

16

Gezamenlijke aanpak vrijwilligers -en mantelzorgbeleid en welzijnswerk

plaatsgevonden over de eventuele wenselijkheid van de instelling van sociale wijkteams. Dit proces krijgt in het najaar een vervolg. Binnen het proces wordt onder andere gekeken naar de wijze waarop de onderzoeken (keukentafelgesprekken) een plek kunnen krijgen in de wijze waarop we de integrale toegang organiseren. De medewerkers in het lokaal loket/sociaal team zullen worden gefaciliteerd om cliënten mee te helpen bij het vinden en ontwikkelen van eigen kracht. Toelichting: Concrete cijfers met betrekking tot de inzet van maatwerkvoorzieningen ten opzichte van algemene voorzieningen zijn op dit moment nog niet beschikbaar. Echter de ISD constateert dat de dalende trend in het gebruik van maatwerkvoorzieningen doorzet. We gaan beleid ontwikkelen om het thema wederkerigheid vorm te geven (2015). Toelichting: Social Return on Investment wordt in Bollenstreek Vijf verband, plus Katwijk, ISD en de Maregroep verband opgepakt. Momenteel wordt gewerkt aan een actieplan inclusief planning voor de uitrol hiervan. De verwachting is dat eind 2015 SROI toegepast kan worden. We ondersteunen Alzheimer Nederland bij haar initiatieven voor de organisatie van het Alzheimer Café. Toelichting: Het Alzheimer Café is een van de instrumenten in het plan voor een dementievriendelijk Teylingen. De gemeente ondersteunt dit initiatief met een subsidie voor 2016. We initiëren samenwerking tussen Welzijn Teylingen en Alzheimer Nederland om initiatieven te stimuleren die eraan bijdragen dat dementerende mensen langer zelfstandig kunnen blijven wonen. Toelichting: De handreiking van Alzheimer Nederland is gebruikt als basis voor het project Dementievriendelijk Teylingen. Communicatie over dit project vindt plaats onder de vlag van het Zorgpact. Alzheimer Nederland organiseert 10 Alzheimer Cafés, Welzijn Teylingen organiseert diverse buurtkamers, waar ook mensen met beginnende dementie welkom zijn. De activiteiten zijn aanvullend. U wordt hierover geinformeerd in een raadsmededeling. We onderzoeken samen met de Bollen5 gemeenten welke mogelijkheden er zijn om de ondersteuning van mantelzorgers en vrijwilligers en de organisatie van het welzijnswerk gezamenlijk vorm te geven en dicht bij de inwoners uit te voeren (2015 en 2016). Hierbij kijken we nadrukkelijk naar welke aanvullingen er op het gebied van respijtzorg nodig zijn. Toelichting: Onder verwijzing naar de raadsmededeling van september kan worden vermeld dat samen met maatschappelijke partners wordt gezocht naar praktische oplossingen en pakketten om de respijtzorg vorm te geven. Verder is nadrukkelijk aandacht voor het verbeteren van de bekendheid van de mogelijkheden voor respijtzorg.

Inzet op preventie Sociaal Domein Versterking preventie om curatieve zorg te voorkomen

We herijken de rol van het jeugden jongerenwerk nu de jeugdzorg een taak van de gemeente wordt. Dit leidt tot een nieuwe overeenkomst met een aanbieder van het jeugden jongerenwerk (2015). Toelichting: Nieuwe uitgangspunten zijn opgesteld. We continueren de huidige inzet met de huidige partij waarbij meer aandacht gericht wordt op het versterken van de relatie tussen het jeugden jongerenwerk en de andere partners binnen het preventieve veld. We evalueren de huidige inzet op schulddienstverlening en wanneer de uitkomsten hiertoe aanleiding geven, passen we ons (preventieve) beleid aan. Toelichting: U heeft ingestemd met het voorstel het huidige beleidsplan 'Van schuldhulpverlening naar schulddienstverlening' te verlengen tot 1 juli 2016. De evaluatie staat gepland voor de tweede helft van 2015. In het eerste kwartaal van 2016 ontvangt u deze evaluatie en een voorstel voor een nieuw beleidsplan schulddienstverlening 20162020.

17

Verstrekken van voorzieningen Van maatwerk naar algemene voorzieningen

Op het terrein van de Wmo zetten we een beweging in gang waarbij we bestaande maatwerkvoorzieningen ombouwen naar algemene voorzieningen. Doel is de bureaucratie te verminderen, kosten te besparen en de toegankelijkheid te verbeteren. Deze ontwikkeling vergt tijd en zorgvuldigheid om de kwaliteit van de voorzieningen (zoveel als mogelijk) in stand te houden en oog te hebben voor de belangen van cliënten. Toelichting: Het omvormen van de Hulp bij Huishouden (HbH) van maatwerk- naar algemene voorziening staat door verschillende rechterlijke uitspraken onder druk. Vooruitlopend op de uitspraak van de Centrale Raad van Beroep verkennen wij momenteel alternatieven met een maatwerkvoorziening waarbij resultaatafspraken worden gemaakt met aanbieders. Nog voor het eind van dit jaar zullen wij uw raad voorstellen doen over de wijze waarop wij, afhankelijk van de uitspraak van de Centrale Raad van Beroep, vorm en inhoud kunnen geven aan de verdere transformatie van HbH1.’

Versterking samenwerking Schaal voor krachten bundeling met opties lokaal maatwerk

Gemeenten collectief individueel optimaal bedienen

Kostenbesparing, risicospreiding en solidariteit

Gesprekspartner richting onderwijs

Teylingen streeft op korte termijn naar een tijdelijke gemeenschappelijke werkeenheid van de Bollen 5, die beleids- en uitvoeringstaken op 3-D- gebied op zich neemt. Op de langere termijn (circa twee jaar) streven wij naar een volledig integrale gemeenschappelijke organisatie, die de taken op het gebied van het sociaal domein zal uitvoeren. Dat zal dan ook consequenties hebben voor de ISD. Toelichting: Het intensief overleg in de regio heeft er toe geleid dat in november wordt gestart met een projectteam Sociaal Domein voor de HLT gemeenten. In de Bollenstreek heeft de sociale structuur van gemeenten meer overeenkomsten dan verschillen. Daarom streven wij er naar de beleids- en uitvoeringskracht van de vijf gemeenten te bundelen. Daarbij houden we rekening met lokale verschillen en de behoefte aan lokaal maatwerk. Belangrijk is dat het werk dicht bij mensen en in samenspraak met de inwoners en ketenpartners wordt uitgevoerd. Toelichting: Via een netwerk samenwerking en bestuurlijke afstemming in de te continueren 3D stuurgroep worden de krachten in de Bollenstreek blijvend gebundeld. Daar waar dat kan, streven wij naar financiële solidariteit tussen de Bollen 5gemeenten. Wat ons betreft delen we vanaf het begin de kosten voor de gemeenschappelijke beleids- en uitvoeringsorganisatie (inclusief de kosten voor de sociale wijkteams en de Jeugd en Gezinsteams). Op termijn willen wij overwegen om ook bij de levering van diensten en voorzieningen de kosten te delen. Voordat we daarover kunnen besluiten, is het wenselijk een aantal jaren ervaring op te doen. Toelichting: Het is nog te vroeg om inzicht te kunnen geven of en op welke wijze de solidariteit (financieel) noodzakelijk is (geweest). We komen tot afstemming tussen arbeidsmarkt en onderwijs. Toelichting: In het vierde kwartaal van 2015 ontvangt u hierover een raadsmededeling.

*Op het gebied van de 3D willen we zoveel mogelijk samenwerken binnen de Bollen 5. Wanneer we het er met de samenwerkingspartners over eens zijn dat bepaalde beleidsdoelen of activiteiten lokaal zijn, zullen wij deze zelf oppakken. Dat zal eerder uitzondering dan regel zijn.

18

Wat mag het kosten?

Lasten en Baten voor programma 3 Sociaal Domein Begroot 2015 voor Product wijzigingen Baten: Participatie Participatiebudget 95.182 Overige Gemeentelijke sportaccommodaties 227.252 Lokaal onderwijsbeleid 133.635 Volwasseneducatie 83.856 Lasten: WMO Algemene baten en lasten 241.209 Huishoudelijke verzorging -1.517.860 Lokaal WMO beleid -537.802 Maatwerk WMO materieel -906.416 Overige: Maatwerkvoorziening natura immaterieel Wmo -3.426.069 Algemene voorziening WMO en Jeugd -504.199 Sociaal-cultureel werk -1.191.898 Wet WMO -498.073 PGB WMO en Jeugd -402.094 Eerstelijnsloket WMO en jeugd 143.637 Maatschappelijk werk -1.615.473 Participatie Inkomensvoorziening -4.152.188 Gemeentelijk minimabeleid -1.015.710 Werkgelegenheidsvoorziening -3.267.548 Jeugd Individuele voorzieningen Natura Jeugd -4.910.562 Eerstelijnsloket WMO en jeugd 940.126 PGB WMO en Jeugd -333.515 Veiligheid, jeugdreclasering en opvang jeugd -943.737 Jeugdgezondheidszorg, maatwerk -430.965 Overige Leerlingenvervoer -507.441 Leerplicht -169.934 Lokaal onderwijsbeleid -503.911 Algemene baten en lasten -17.000 Participatiebudget -352.048 Mutaties reserves Totaal mutaties

-729.515

Wijzigingen

-95.182


-

-19.519 -70.000 -83.856

207.733 63.635 -

-302.536 231.625 109.500 124.674

-44.327 -1.286.235 -428.302 -781.742

3.426.069 504.199 -15.000 -3.830.200 402.094 -178.136 -69.410

-1.206.898 -4.328.273 321.773 -1.684.883

-391.550 280.000 67.348

-4.543.738 -735.710 -3.200.200

186.542 624 -506.485

-4.724.020 939.502 -840.000

250.623 49.000

-693.114 -381.965

60.000 17.845 13.777 17.000 83.856

-447.441 -152.089 -490.134 -268.192

-106.325

-835.840

156.577

De mutaties worden in het onderstaande toegelicht. De posten die zijn onderstreept hebben een voordelig of nadelig effect op het begrotingssaldo.

19

Participatie Baten: - Participatie (re-integratie) ( -€ 95.182 nadelig, incidenteel) De Rijksbijdrage re-integratie wordt m.i.v. 2015 niet afzonderlijk op dit product verantwoord maar maakt onderdeel uit van de integratie-uitkering Sociaal Domein. Lasten: Inkomensvoorziening, (-€ 391.550 nadelig, incidenteel) en Gemeentelijke Minimabeleid (€ 280.000, voordelig, incidenteel) De hogere lasten (€ 391.550) op dit product komt enerzijds door stijging van de bijstandsuitkeringen door huisvestingstaakstelling statushouders en de instroom van nieuwe doelgroepen (WSW en Wajong), anderzijds kan de raming voor bijzondere bijstand (€ 280.000) naar beneden worden bijgesteld. Werkgelegenheidsvoorziening (€ 67.348 voordelig, incidenteel) De gemeentelijke exploitatiebijdrage 2015 aan de Gemeenschappelijke regeling Kust- duin en bollenstreek kan op basis van hun tussentijdse rapportage naar beneden worden bijgesteld. Bovengenoemde mutaties binnen de producten van Participatie moeten in samenhang worden gezien met de hogere Rijksbijdrage integratie-uitkering Sociaal Domein (€ 60.385) en leiden tot het volgende verwachte financiële resultaat van de decentralisatie Participatie: Re-integratie -95.182 Inkomensvoorziening -111.550 Werkgelegenheidsvoorziening 67.348 Integratie-uitkering sociaal domein onderdeel participatie 60.385 -78.999 Voor een financieel totaalbeeld van de drie decentralisaties wordt u verwezen naar de aanbiedingsbrief. Jeugd Individuele voorzieningen natura (186.542 voordeel, structureel) Bijstelling van de jeugdbegroting van Holland Rijnland leidt tot een aanpassing op dit product die wordt ingezet voor de hogere kosten PGB. Eerste lijnsloket WMO en Jeugd (€ 624 voordeel, incidenteel) Bijstelling van de jeugdbegroting van Holland Rijnland leidt tot een kleine aanpassing op dit product. PGB (€ -506.485 nadeel, structureel) In de eerste jeugdbegroting van Holland Rijnland was voor het onderdeel PGB voor Teylingen gerekend met een budget van € 333.000. Later is het deel onvoorzien PGB verdeeld over de gemeenten wat leidde tot een ophoging van het budget naar € 507.000. Desondanks blijkt uit de halfjaarcijfers van de ISD die de uitvoering van de PGB voor haar rekening neemt dat we rekening moeten houden met totale uitgaven van € 840.000. Het naar beneden bijstellen van de budgetten op de producten ‘individuele voorzieningen natura’ en ‘Veiligheid, reclassering en opvang’ van in totaal € 437.000 compenseert de stijging kosten PGB. Veiligheid, reclassering en opvang (€ 250.623 voordeel, structureel) Bijstelling van de jeugdbegroting van Holland Rijnland leidt tot een aanpassing op dit product die wordt ingezet voor de hogere kosten PGB.

20

Exploitatie CJG (€ 49.000 voordeel, incidenteel) In verband met de latere oplevering van Sassembourgh hebben we incidenteel lagere huurlasten. Bovengenoemde mutaties binnen de producten van Jeugd moeten in samenhang worden gezien met de lagere Rijksbijdrage integratie-uitkering Sociaal Domein (129.850) en leiden tot het volgende verwachte financiële resultaat van de decentralisatie Jeugd: JGT PGB Individuele voorzieningen natura Veiligheid, reclassering en opvang Exploitatie CJG Integratie-uitkering sociaal domein onderdeel jeugd

624 -506.485 186.542 250.623 48.978 -129.850 -149.568

Voor een financieel totaalbeeld van de drie decentralisaties wordt u verwezen naar de aanbiedingsbrief. WMO Lokaal WMO beleid (€ 109.500 voordelig, structureel) Van het totaal beschikbare budget van 295.500 voor lokaal WMO beleid (o.a. ondersteunende begeleiding en WMO beleidsplan) verwachten we dit jaar 186.000 nodig te hebben. Maatwerk WMO materieel (€ 124.674 voordelig, structureel) Uit de halfjaarcijfers van de ISD blijkt een afname van de kosten op het gebied van collectief vervoer, rolstoelen en scootmobielen. WMO huishoudelijke verzorging/Algemene baten en lasten (€ -70.911 nadelig, incidenteel) De doorgevoerde korting hulp –bij huishouden in het gemeentefonds hebben wij in de begroting 2015 door vertaald in een taakstelling van 302.536. Uit de halfjaarcijfers van de ISD blijkt dat hiervan 231.625 gerealiseerd kan worden. Derhalve een nadeel van 70.911. Overige Sociaal cultureel werk, maatwerk immaterieel, algemene voorziening, Maatschappelijke werk, PGB, Eerstelijnsloket WMO en Jeugd Ten tijde van het opstellen van de begroting 2015 was op basis van de verdeling van het macrobudget een globale verdeling gemaakt van het Rijksbudget naar de verschillende bovengenoemde WMO producten. Nu in het derde kwartaal hebben we een beter inzicht in de te verwachten kosten en vinden er onderlinge verschuivingen plaats. Per saldo leiden deze verschuivingen tot een positief (incidenteel) resultaat van € 239.616.

Bovengenoemde mutaties binnen de producten van WMO moeten in samenhang worden gezien met de lagere Rijksbijdrage integratie-uitkering Sociaal Domein (€ 67.987) en leiden tot het volgende verwachte financiële resultaat van de decentralisatie WMO: Lokaal WMO beleid Maatwerk WMO materieel Maatwerk WMO immaterieel Overige Integratie-uitkering sociaal domein onderdeel WMO

109.500 124.674 -70.911 239.616 -67.987 334.892

21

Voor een financieel totaalbeeld van de drie decentralisaties wordt u verwezen naar de aanbiedingsbrief. Overige baten Gemeentelijke sportaccommodaties, nadelig (€ 19.519) incidenteel I.v.m. faillissement van de exploitant van de Winnersclub wordt in 2015 niet de volledige huur ontvangen. Lokaal onderwijsbeleid, nadelig (€ 70.000) incidenteel De Rijksbijdrage Impuls brede scholen (combinatiefunctie) wordt niet meer als afzonderlijke bijdrage op dit product ontvangen maar maakt onderdeel uit van het gemeentefonds. Volwasseneducatie, nadelig (€ 83.000) incidenteel Deze middelen worden vanaf 2015 niet meer via de afzonderlijke gemeenten gefinancierd maar via de centrumgemeente Leiden. Deze mutatie is per saldo budgettair neutraal. Overige lasten Lokaal onderwijsbeleid, voordelig (€ 13.777) incidenteel De formatie van de muziekleerkracht is teruggegaan van 1 naar 0,71 Fte. Leerlingenvervoer, voordelig (€ 60.000) structureel Het leerlingenvervoer is regionaal aanbesteed met de gemeenten Lisse, Noordwijkerhout en Hillegom. Dit levert een structureel voordeel op voor onze jaarlijkse kosten. Op basis van de voorlopige berekeningen is een structureel voordeel van € 60.000 berekend. Opgemerkt dient te worden dat het leerlingenvervoer een open einde regeling betreft. Leerplicht, voordelig (€ 17.845) structureel De kosten voor Leerplicht zijn opgenomen in het totaalbudget van Holland Rijnland. Het afzonderlijke budget kan daarom afgeraamd worden. Algemene baten en lasten, voordelig (€ 17.000) incidenteel De post 'structureel maken van incidenteel gefinancierde (welzijns-) initiatieven uit de kadernota 2015 is ondergebracht op de betreffende producten. Volwasseneducatie, baten (€ 83.000) incidenteel Deze middelen worden vanaf 2015 niet meer via de afzonderlijke gemeenten gefinancierd maar via de centrumgemeente Leiden. Deze mutatie is per saldo budgettair neutraal. Mutatie reserves Algemene reserve (buffer sociaal domein) De hierboven toegelichte mutaties sociaal domein leiden tot een positief resultaat van 106.325: Tekort Jeugd -149.568 Tekort participatie -78.999 Overschot WMO 334.892 Totaal overschot 3D 106.325 Toevoegen overschot 3D aan buffer Sociaal Domein 106.325 Conform de afspraak met de gemeenteraad storten we dit bedrag in de algemene reserve (buffer sociaal domein).

22

Programma 4: Leefomgeving Portefeuillehouder: Afdeling: Programmamanager:

Wethouder Kees van Velzen Gemeentewerken Kees Stoffer




Huidige kwaliteit openbare ruimte behouden samen met bewoners Bomenbeleidsplan Op basis van het nieuwe bomenbeleidsplan worden in 2015 de bomen in de volgende straten vervangen: - Horsten - St. Antoniuslaan - Dr. de Visserlaan en Menneweg (gedeeltelijk) - Philippostraat Toelichting: De Horsten is gerealiseerd. De overige projecten worden als integraal project in 2016 gerealiseerd. De voorbereidingen m.u.v. de Philippostraat worden in het najaar gestart. Philippostraat is als gevolg van temporisering verschoven naar het najaar van 2016. In het najaar worden bomen vervangen in de B. de Ketelaastraat, Voorhavenkwartier, Vliegeniersweg en Teylingerlaan. Het nieuwe beleid is erop gericht om (toekomstige) overlastbomen te voorkomen. Kap van bestaande overlastbomen blijft beperkt tot maximaal 12 bomen per jaar, de zogenaamde commissiebomen. Het aanwijzen van deze 12 bomen vindt in 2015 aan het eind van de zomer plaats. De kap zelf vindt plaats na de bladval. Toelichting: De commissie heeft 12 overlastbomen vastgesteld volgens de richtlijnen van het nieuwe bomenbeleid. De kap zal na de bladval plaatsvinden. Groenbeleidsplan In het tweede kwartaal van 2015 wordt het nieuwe groenbeleid vastgesteld. Toelichting: In verband met de werkdruk is het nieuwe groenbeleid in het tweede kwartaal van 2016 gereed. De startnotitie wordt in het najaar van 2015 aan de raad voorgelegd. De inrichting en het beheer moet duurzamer worden. Een proeftuin voor het gemeentehuis in Sassenheim lijkt succesvol en wordt in 2015 geëvalueerd. Toelichting: De evaluatie staat gepland in de maand november. Voor onkruidbestrijding op verharding wordt in 2014 nieuw beleid gemaakt. Dit is nodig door een wetswijziging die chemische onkruidbestrijding op verharding na september 2015 verbied. 2015 wordt het laatste jaar dat onze gemeente chemische onkruidbestrijding toepast. Toelichting: De aanbesteding voor onkruidbestrijding wordt geïntegreerd in de aanbesteding voor

23

het integraal schoonhouden van de openbare ruimte. De gedachte is dat een schone verharding weinig voedingsbodem geeft voor onkruid. De aanbesteding wordt in oktober gestart. Speelplaatsen Deze vijf speelplaatsen worden in overleg met kinderen, ouders en bewoners beleidsplan ingericht. De participatie heeft ook betrekking op het dagelijks beheer van deze speelplaatsen. Toelichting: Gerealiseerd en nog twee andere speelplaatsen worden in het najaar opgeknapt. We geven bij de (her)inrichting van de openbare ruimte het informele spelen een meer prominente plaats. Bij de ontwikkeling van plannen wordt hiermee rekening gehouden. Toelichting: Het nieuwe speelplaatsenbeleid is in september door de raad vastgesteld. De vijf nieuwe speelplaatsen zijn op dit nieuwe beleid gebaseerd. Beleidsplan integraal Duurzame (her)inrichting maakt onderdeel uit van integraal beheer. Omdat een beheer duurzame inrichting van de openbare ruimte ook belangrijk is bij nieuwbouw, is passen we onze leidraad inrichting openbare ruimte daarop aan. Deze zal in het derde kwartaal van 2015 gebruiksklaar zijn. Toelichting: Voor aanpassing van de leidraad is nieuw beleid nodig op gebied van duurzame (her)inrichting van de openbare ruimte. De startkeuzenotitie is in de loop van 2015 gereed, waarna de leidraad hierop kan worden aangepast. Onderhoudsregime Voor de recreatieve buitengebieden stellen we een beheerplan op, waarin de buitengebieden kwaliteit van het gebied en het functioneel gebruik als uitgangspunt dienen. Het beheerplan is in het tweede kwartaal van 2015 gereed. Toelichting: Dit is uitgesteld naar 2016 omdat de beheervisie buitengebieden nog met de partners en betrokkenen moet worden bepaald. Afval en zwerfafval Samen met scholen gaan we zwerfafval opruimen in de openbare ruimte. Speciale aandacht is er voor het eiland Koudenhoorn omdat daar veel jeugd komt. Toelichting: Diverse acties zijn uitgevoerd samen met partners en bewoners. Medio 2015 is een Plan van Aanpak gereed voor verdergaande afvalscheiding om de gestelde ambities te realiseren. Daarbij werken Teylingen Katwijk en Noordwijk samen (TKN). Toelichting: Start en keuzenotitie wordt in oktober aangeboden aan de gemeenteraad. Vooronderzoek uitgevoerd in samenwerking met regiogemeenten. In het derde kwartaal van 2015 is de Afvalstoffenverordening geactualiseerd. Toelichting: Modelverordening 2016 wordt afgewacht. Dit is door de VNG doorgeschoven. Duurzame onderhoudsarme (her)inrichting openbare ruimte Integrale aanpak beheer openbare ruimte

In 2015 wordt met alle beheerders, nutsbedrijven en woningbouwverenigingen afgesproken of een integrale aanpak van een straat of wijk mogelijk is. De werkzaamheden worden bij integraal beheer per gebied in 1 keer aangepakt of gecombineerd. De eerste integrale beheersplanning is in februari 2015 gereed. Toelichting: Binnen de afdeling is het beleid dat de integrale aanpak wordt gevolgd en dit verloopt goed. Uitvoering gemeentelijke Verkeer- en Vervoer Plan (GVVP)/aandacht kwetsbare verkeersdeelnemers Duurzaam veilige In samenspraak met de scholen worden schoolomgevingen veiliger ingericht. Voorbeeld hiervan is de Sint Antoniuslaan, waarvan de voorbereiding in 2015 wordt inrichting leefomgeving opgestart en de uitvoering in 2016 plaatsvindt. De aanpassingen hebben vooral betrekking op de veiligheid van fietsers en voetgangers. Toelichting: In verband met de planning en werkdruk is de voorbereiding in september opgestart. Uitvoering zal in 2016 plaatsvinden. Nieuwe infrastructuur richten we in volgens het principe Duurzaam Veilig van kennisorganisatie CROW. De toegankelijkheid van de infrastructuur voor ouderen en gehandicapten is een specifiek onderdeel van het Programma van Eisen. Voorbeeld is het aanpassen en vervangen van de verkeersregelinstallatie in de Padoxlaan in

24

Kwaliteit fietspaden

2015. Toelichting: Uit nader onderzoek blijkt de staat van onderhoud beter te zijn dan vooraf werd aangenomen. Vervanging is doorgeschoven naar volgende jaren. Een Duurzaam Veilige inrichting van wegen maakt integraal onderdeel uit van onderhoud aan onze infrastructuur. Zo wordt in 2017 de Zijldijk van nieuw asfalt voorzien en wordt het profiel van de weg in samenspraak met de provincie en het hoogheemraadschap aangepast en veiliger gemaakt voor alle gebruikers. Toelichting: Het gaat hierbij vooral om de veiligheid van voetgangers en fietsers. Vanuit het uitvoeringsprogramma van het GVVP voeren we veiligheidsmaatregelen uit onder meer op de volgende wegen (2015-2016): - Hoofdstraat Noord, Narcissenlaan/Van Alkemadelaan, Wasbeekerlaan (Sassenheim) - Herenweg/Sweilandstraat/Oranje Nassaulaan/Padoxlaan (Warmond) - Oosthoutlaan, in HOV-project (Voorhout) Daarnaast voeren we doorlopend maatregelen uit op het gehele wegennet, zodat de wegen voldoen aan de landelijke richtlijnen Basiskenmerken wegontwerp. Toelichting: - Hoofdstraat Noord: wordt 2016/2017 conform Kadernota 2016-2019 - Narcissenlaan/Van Alkemadelaan: wordt 2018/2019 conform Kadernota 2016-2019 - Herenweg/Sweilandstraat/Oranje Nassaulaan/Padoxlaan: De voorbereiding is inmiddels opgestart. De vertraging is een gevolg van de werkdruk en planning, maar ook vanwege inbreng vanuit de bewoners van Warmond waardoor nieuwe inzichten zijn ontstaan. De uitvoering start in 2016 en participatie zal zowel bij de voorbereiding als de uitvoering een belangrijk onderdeel van het project uitmaken. - Wasbeekerlaan: geen bijzonderheden. - Oosthoutlaan: geen bijzonderheden. We streven hoge kwaliteit van fietspaden na (beton of asfalt) om fietsgebruik te stimuleren en jaarlijkse onderhoudskosten (en daarmee gepaarde overlast) te beperken (2015-2018). Toelichting: Het verharden van de fietspaden met de betonnen fietsplaten levert hier een belangrijke bijdrage aan.

Wat mag het kosten? Lasten en Baten voor programma 4 Leefomgeving

Product


Wijzigingen


Baten: Onderhoud openbaar groen

58.700

76.641

135.341

Lasten: Algemene baten en lasten

50.000

-50.000

-

Onderhoud openbaar groen Overige waterwegen

-3.077.821 -887.456

-12.000 -35.000

-3.089.821 -922.456

Riolering Wegenbeheer

-2.279.385 -4.310.967

-47.173 -30.000

-2.326.558 -4.610.967

Totaal mutaties

-97.532

De mutaties worden in het onderstaande toegelicht. De posten die zijn onderstreept hebben een voordelig of nadelig effect op het begrotingssaldo. Baten: - Onderhoud openbaar groen , voordelig (€ 76.641), incidenteel Dit betreft de meeropbrengsten op de verkoop van het snippergroen. Een aantal grotere stukken snippergroen zijn in 2015 verkocht. Lasten: - Algemene baten en lasten, nadelig (-€ 50.000), incidenteel De stelpost voor lagere uitgaven aan gemeentelijke gebouwen is afgeraamd. 25

Vooralsnog achten wij realiseren van de stelpost vanaf 2017 pas haalbaar. Zie voor een onderbouwing de bijlage 3: ombuigingen. - Onderhoud openbaar groen, nadelig, (- € 12.000) structureel De stijging van de lasten betreft de inflatiestijging op het contract van de Maregroep voor het onderhoud van het openbaar groen. In de begroting 2015 is een post voor prijsstijgingen opgenomen. Diverse prijsstijgingen op andere producten zijn eerder ten laste gegaan van deze post. Dit is de reden dat deze prijsstijging een effect heeft op het begrotingssaldo. - Overige waterwegen, budgettair neutraal, (- € 35.000),structureel Dit is een technische wijziging en betreft het overhevelen van budget vanaf de afdeling gemeentewerken naar het product overige waterwegen € 35.000. In de kadernota 2015 is hiervoor budget geraamd en wordt nu op het juiste product geboekt. In programma 6 is de tegenboeking op genomen onder saldo kostenplaatsen. - Riolering, budgettair neutraal, (- € 47.173), incidenteel De hogere uitgaven wordt deels veroorzaakt door hogere uitgaven aan onderhoudswerkzaamheden (€ 40.000) en een hogere storting in de egalisatievoorziening riolering (€ 7.173). Hogere inkomsten riolering € 47.173 Hogere uitgaven Onderhoud € 40.000 Storting Egalisatievoorziening Onderhoud € 7.173 Totaal € 0 De hoogte van de egalisatievoorziening bedraagt € 78.488 - Wegenbeheer, nadelig , (- € 30.000), structureel De uitgaven voor waterschapsbelasting liggen structureel hoger dan voorgaande jaren. Dit wordt veroorzaakt door een tariefstijging op de waterschapsbelasting wegen. De tarieven zijn gestegen van € 146,- naar € 303,- per hectare.

26

Programma 5: Dienstverlening Portefeuillehouder Afdeling Verantwoordelijke

College van Burgemeester & Wethouders Dienstverlening Ine van Holland




Wij hebben dienstverlening hoog in het vaandel staan Intern hostmanshipIn het 2e kwartaal van 2015 maken wij een plan voor intern Hostmanship. Uiterlijk trainingen aanbieden in het 4e kwartaal vinden de trainingen plaats. Toelichting: Vanuit de visie op dienstverlening wordt nagedacht om dit onderwerp in de samenwerking HLT kan worden opgepakt. Op dit moment is nog niet duidelijk of en in welke vorm deze trainingen zullen worden aangeboden. Voldoen aan de Om te voldoen aan de kwaliteitscriteria wordt samenwerking gezocht met Lisse, kwaliteitscriteria voor Hillegom en Noordwijkerhout. vergunningverlening. Toelichting: Dit project heeft enige vertraging opgelopen in verband met de besluitvorming rondom de ambtelijke samenvoeging. Uit het in 2014 opgestelde verbeterplan was al duidelijk geworden dat we samen met Hillegom en Lisse kunnen voldoen aan de kwaliteitscriteria. Uitvoering geven aan het verbeterplan met als belangrijkste uitgangspunt het voldoen aan de kwaliteitscriteria. Toelichting: Bij het uitwerken van de verdere samenwerking met Lisse en Hillegom per 1 januari 2017 zal het verbeterplan als leidraad dienen. Servicenormen onder de Een monitorinstrument inrichten en in het 4e kwartaal 2015 uitvoeren. aandacht brengen van Toelichting: alle medewerkers Door veranderde systematiek van de benchmark publiekszaken is een vergelijk in ranking met voorgaande jaren niet mogelijk. We hebben het initiatief genomen om met de "GOV-metric" gemeenten een benchmark op te zetten over klanttevredenheid. De resultaten van diverse benchmarks worden integraal aangeboden. Efficiënte dienstverlening met een menselijke maat Vernieuwen klantgeleidingssysteem

In verband met de centrale huisvesting schaffen wij in 2015 een klantgeleidingssysteem aan dat toekomstgericht is. Toelichting: Het klantgeleidingssysteem was aanvankelijk gekoppeld aan de centrale huisvesting. Aangezien dit systeem dringend moet worden vervangen zal dit in 2016 vervangen worden in overleg met HLT.

27

Wat mag het kosten?

Lasten en Baten voor programma 5 Dienstverlening Product


Wijzigingen


Baten:

Baten OZB-eigenaren Baten OZB-gebruikers Baten rioolrechten

4.380.698 769.808 2.428.175

-84.223 -63.249 47.173

4.296.475 706.559 2.475.348

Lasten: Geen posten Totaal

-100.299

De mutaties worden in het onderstaande toegelicht. De posten die zijn onderstreept hebben een voordelig of nadelig effect op het begrotingssaldo. Baten - Baten OZB-eigenaren, nadelig, structureel (- € 84.223): Bij het opnieuw bekijken van de OZB is gebleken dat de OZB raming de laatste jaren niet is aangepast aan de meest recente woningprognose. Dit betekent dat de raming en de werkelijke inkomsten uit elkaar zijn gaan lopen. Aanpassen aan de huidige woningprognose betekent een nadeel. Dit nadeel is structureel en is verwerkt in het meerjarenbeeld van de begroting 2016-2019. - Baten OZB-gebruikers, nadelig, structureel (- € 63.249): Lagere realisatie i.v.m. lagere inkomsten door leegstand en amendement de Pater. In 2006 is in de Tweede kamer een voorstel aangenomen dat bedrijfspanden waar een woning in is opgenomen (bejaarden- en verpleeghuizen) niet belast mogen worden. Door jurisprudentie vallen steeds meer bedrijfspanden onder deze vrijstelling. De waarde verhoging die onder deze vrijstelling valt verschilt van 2014 naar 2015 al 20 miljoen. - Baten rioolrechten, budgettair neutraal, (€ 47.173): De extra opbrengsten komen voornamelijk door het variabele deel van de heffing dat afhankelijk is van het waterverbruik Naast deze hogere inkomsten zijn de onderhoudskosten ook gestegen. Hogere inkomsten riolering € 47.173 Hogere uitgaven Onderhoud € 40.000 Storting Egalisatievoorziening Onderhoud € 7.173 Totaal € 0 Per saldo wordt er € 7.173 extra toegevoegd aan de egalisatievoorziening riolering. De hoogte van de egalisatievoorziening riolering bedraagt hierna € 78.488. - Baten Bouwvergunningen , geen mutatie Aan inkomsten bouwvergunningen is tot en met september € 654.000 gerealiseerd. Hiervoor is begroot € 988.000. Het verschil € 335.000 dient nog te worden gerealiseerd in de resterende maanden van het jaar. Naar verwachting zullen die kunnen worden ingevuld met het project Hooghkamer en de overige plannen. Wij hebben afgesproken dat eventuele tekorten uit de algemene reserve kunnen worden gecompenseerd. Wij verwachten hier geen beroep op te hoeven doen.

28

Programma 6: Bestuur, Veiligheid en Financiën Portefeuillehouders:

Burgemeester Carla Breuer Wethouder Kees van Velzen

Afdelingen:

Bedrijfsvoering Gemeentewerken Richard Vrieling

Programmamanager: Wat willen we bereiken?

Wat gaan we ervoor doen? Beleidsdoel Afgeleid beleidsdoel Netwerksamenleving Regionaal samenwerken vanuit de inhoud

Betrekken van onze partners


We zoeken actief naar mogelijke ambtelijk samenwerking binnen onder meer het sociaal domein, economische zaken en bedrijfsvoering in de Duin- en Bollenstreek. Toelichting: In de uitgangspunten voor de verder samenwerking binnen Holland Rijnland is gekozen voor een scenario dat gaat voor een netwerksamenwerking met ruimte voor flexibele allianties tussen gemeenten en partners en een nadruk op de samenwerking binnen de clusters. Dit leidt tot een nadere opzet voor de portefeuillehoudersoverleggen (“regiomiddag”). In de nieuwe bestuurlijke organisatie zijn de portefeuillehoudersoverleggen verandert qua karakter. De bureaucratie is verminderd door minder taken en benodigde besluitvorming en focus op de platformfunctie, afstemming en belangenbehartiging. Daardoor ontstaan bestuurlijke werktafels en is ruimte voor kennisdeling en het vormen van nieuwe allianties tussen gemeenten. In regionaal verband sturen wij en willen wij grip houden op de gemeenschappelijke regelingen (onder meer via een raadswerk groep). Wij controleren of zij de doelen, die wij met de deelname nastreven, ook realiseren. Verder is het van belang dat dit gebeurt tegen de kosten die met ons zijn afgesproken en de risico’s voor ons worden beheerst. Toelichting: De informatievoorziening vindt langs drie verschillende lijnen plaats over regionale samenwerkingsverbanden geïnformeerd. De eerste lijn is de verplichte paragraaf in de gemeentelijke begroting en rekening (en voor zover nodig ook in de relevante programma’s). De tweede informatielijn is de toezending van ontwerpbegrotingen en ontwerprekeningen aan de raad De derde lijn is de ad hoc informatievoorziening rechtstreeks door de samenwerkingsverbanden of door de verantwoordelijke portefeuillehouder. Inmiddels zijn ook enkele “governanceteams” gevormd voor o.a. de veiligheidsregio en de RDOG HM. We organiseren een tijdige, juiste en volledige (actieve) informatiestroom naar de Raad. Dit brengt onze Raad in positie om nieuwe kaders te stellen. Toelichting: Agenda's en adviezen over de portefeuillehoudersoverleggen van het samenwerkingsorgaan Holland Rijnland zenden wij tijdig naar de raad.

29

Portefeuillehouders koppelen met regelmaat terug in de vakcommissies over regionale onderwerpen. Wij ondersteunen de improviserende overheid omschreven in het rapport 'loslaten in vertrouwen' (opgesteld door de Raad voor openbaar bestuur) door ook naar onze partners een andere houding aan te nemen. Toelichting: Heel veel van onze inwoners zetten zich in voor de publieke zaak, zoals in de eigen buurt, in verenigingen en als vrijwilliger op allerlei plekken. Wij nemen dit als uitgangspunt en geven onze inwoners daarvoor de ruimte. Wij vragen ons niet langer af wanneer en in welke mate wij invloed van inwoners toestaan, maar wat wij kunnen doen om inwoners maximaal de ruimte te geven: van helemaal loslaten en faciliteren tot, als dat niet anders kan, reguleren. Iedereen doet mee Participatie

Open houding, goed luisteren en durven loslaten

Communiceren via alle kanalen; ook social media

Voorbeeldfunctie gemeente

Als gemeente staan we voor ingrijpende taken waarbij we de oplossing vooral niet alleen zelf bedenken, maar zoveel mogelijk samen met de bewoners, bedrijven en instellingen aan de slag gaan. Daarin zijn we vooraf alert op het managen van verwachtingen, het betrekken van de juiste stakeholders en passen we actief onze rol aan naar gelang er meer of minder zelfredzaamheid mogelijk is. Bij participatietrajecten gaan we nadrukkelijk na op welke wijze we jongeren een stem kunnen geven. Het gebruik van sociale media zal een belangrijk instrument zijn om jongeren te bereiken. Toelichting: In participatie werken als het gaat over de buitenruimte, is inmiddels gemeengoed. Bij de aanleg van nieuwe voorzieningen/renovaties wordt contact gezocht met bewoners en belanghebbenden zonder een ontwerp. Met hen samen worden oplossingen bedacht. Ook hebben we inmiddels mooie voorbeelden van overheidsparticipatie in onze gemeente (initiatieven van burgers waarbij wij als gemeente aansluiten). Ook op andere beleidsterreinen experimenteren wij met het werken in participatie, bijvoorbeeld bij de totstandkoming van de Kadernota. Kortom, het werken in participatie/overheidsparticipatie proberen wij waar mogelijk verder toe te passen. Daar is geen pasklaar antwoord voor. Het zal steeds weer maatwerk en inventiviteit vergen. We investeren in bewustwording van de verschillende rollen en de vaardigheden die daarvoor nodig zijn. Van medewerkers wordt verwacht dat ze zich flexibel opstellen en meebewegen in diverse netwerken. Daarop moet ons communicatieve optreden optimaal aansluiten. Voor het college en de raad organiseren wij workshops, zodat ze voldoende informatie hebben om hieraan actief invulling te kunnen geven. Toelichting: Ook in het traject rondom de ambtelijke samenvoeging is dit een expliciet aandachtspunt. Om alle doelgroepen te bereiken, gebruiken we passende en moderne communicatiemiddelen, zodat we zoveel mogelijk in verbinding staan en blijven met wat er speelt bij alle partijen en hierop snel en adequaat reageren. Toelichting: De kadernotitie communicatie beschrijft de kijk op communicatie en er is een uitvoeringsprogramma opgenomen hoe we deze open houding, luisteren en durven loslaten verder ontwikkelen. Open en integer handelen staat bij personeel en bestuur centraal. Integriteit zal afdelingsbreed worden uitgedragen. Toelichting: Binnen afdelingen is in 2015 op verschillende manieren aandacht besteed aan het thema integriteit, op afdelingsniveau en/of teamniveau. Medewerkers hebben soms zelf een programma rondom integriteit opgesteld en vervolgens binnen hun team/afdeling besproken met hun collega's. Daar zijn goede ervaringen mee opgedaan. Maar ook geven bepaalde onderwerpen, die gerelateerd zijn aan integriteit, soms aanleiding om bijv. in werkoverleggen te bespreken en ervaringen uit te wisselen. Integriteit komt tenslotte ook aan de orde tijdens de beëindigingsgesprekken van nieuwe medewerkers en in het MT. We stimuleren oud-bestuurders die gebruik maken van de wachtgeldregeling actief in het vinden van een andere betrekking. Mochten er werkzaamheden binnen Teylingen zijn die geschikt zijn voor de oud- bestuurder, dan gaan we daarover in

30

gesprek. Toelichting: Op dit moment maakt 1 oud bestuurder gebruik van de aangeboden faciliteiten. Financieel gezonde gemeente Sluitende Met de voorjaars- en najaarsrapportages informeren we de raad over de verwachte meerjarenbegroting uitkomst van de jaarrekening en doen we voorstellen die ervoor moeten zorgen dat de jaarrekening geen tekort vertoont. Toelichting: Omdat in de verordening het tijdsstip van de rapportages is losgelaten noemen we de rapportages vanaf nu 1e en 2e voortgangsrapportages waarbij verschijning in voor- en najaar logisch is. Veilige leefomgeving Woninginbraak tegengaan

Minimaal 1x per jaar een wervingsactie om het aantal deelnemers van Burgernet in de gemeente te vergroten. Toelichting: De wervingsactie staat in het najaar gepland, in samenhang met de donkere dagen en de wijkmarkt.

Eén crisis organisatie Duin- en Bollenstreek

Jaarlijks medewerkers opleiden en oefenen in de koude fase (rampenbestrijding) volgens het gezamenlijk opleidingsplan. Toelichting: Dit jaar staat in het teken van de implementatie van de intergemeentelijke crisisorganisatie. Een gezamenlijk opleidingsplan voor 2016-2017 wordt opgesteld.

Cameratoezicht stationsgebieden Teylingen

In 2015 worden in de stationsgebieden camera's geplaatst. De samenwerking met de betrokken partijen, zoals politie, NS en Prorail wordt jaarlijkse gerapporteerd in de evaluatie van het veiligheidsbeleid. Toelichting: Op basis van de resultaten uit het plan van aanpak stationsgebieden blijkt de veiligheid voldoende geborgd en is de inzet van cameratoezicht in de openbare ruimte niet haalbaar. Tweejaarlijks onderzoeken stand van zaken veiligheid en veiligheidsgevoel en de resultaten vertalen in het veiligheidsbeleid. Toelichting: Vanaf augustus vindt het onderzoek in Teylingen plaats. In het voorjaar van 2016 worden de resultaten bekend. De uitvoering van het bibob beleid wordt jaarlijks gerapporteerd in de evaluatie van het veiligheidsbeleid. Toelichting: Tegen verwachting in laat het aantal bibob toetsen van de gemeente een verdubbeling zien dit jaar. Dit komt door een stijging van het aantal overnames binnen de horeca. Tot nu toe is één zaak doorgezet naar het landelijk bureau bibob voor nader onderzoek.

Veiligheidsscan /Veiligheidsmonitor Teylingen

Toepassen Wet BIBOB

31

Wat mag het kosten? Lasten en Baten voor programma 6 Bestuur, Veiligheid en Financien

Product Baten: Algemene uitkeringen Mutaties reserves Overige financiële middelen Risicobeheer Uitkering deelfonds Sociaal Domein Lasten: Algemene baten en lasten Bestuur Mutaties reserves Ondersteuning raad Overige financiële middelen Risicobeheer Saldo van de kostenplaatsen Totaal mutaties


Wijzigingen


23.745.215 1.527.123 2.364.879 55.000 14.832.585

154.233 11.487 255.821 -20.000 -137.489

23.899.448 1.538.610 2.620.700 35.000 14.695.096

-542.827 -1.843.286 -226.949 -838.842 -1.386.126 -297.375 15.310

17.611 -15.000 55.013 -13.000 -21.133 10.000 92.589 390.132

-525.216 -1.858.286 -171.936 -851.842 -1.407.259 -287.375 107.899

De mutaties worden in het onderstaande toegelicht. De posten die zijn onderstreept hebben een voordelig of nadelig effect op het begrotingssaldo. Baten: - Algemene uitkering gemeentefonds, € 154.233 voordelig, structureel De doorrekening van de septembercirculaire 2015 heeft voor Teylingen een positief effect. Ten opzichte van de meicirculaire 2015 is de destijds verwachte daling van het accres (toename/afname gemeentefonds o.b.v. trap op-trap af systematiek) afgenomen. Dit leidt tot een toevoeging van 60 miljoen op macro niveau, voor Teylingen een bedrag van € 154.000. De belangrijkste verklaring is de verwachte toename van kosten door verhoogde instroom van asielzoekers. - Mutaties reserves, budgettair neutraal, € 11.487, incidenteel Betreft het overboeken van de bestemmingsreserve rekeningsaldo naar de algemene reserve. Deze reserve is gevormd voor een deel van het rekeningsaldo 2012 om uitgaven te bekostigen in de komende jaren. Deze uitgaven zijn gedaan en daarom is de reserve overgeheveld naar de algemene reserve. Zie ook de lastenkant, mutaties reserves. - Overige financiële middelen, voordelig baten : € 255.821, nadelig: € 21.133 (=€ 234.688) Het totaal van € 234.688 wordt verklaard door: 1. Nutsbedrijven-dividend, € 286.809 voordelig, incidenteel De dividenduitkering van Alliander is met € 719.000, € 119.000 hoger dan geraamd. Daarnaast hebben we over de laatste uitstaande tranche van de verkochte NUON aandelen dividend over 2014 ontvangen (€ 167.000). 2. Overige financiële middelen, € 52.121 nadelig, incidenteel De BNG heeft minder winst uitgekeerd over het jaar 2014 dan over 2013. De lijdt tot een lagere dividendopbrengst. - Risicobeheer, baten en lasten (-) € 10.000 Lagere inkomsten en kosten op minder schade/vandalisme en daarmee ook de verhaalmogelijkheden.

32

- Integratie-uitkering sociaal domein, -€ 137.489 nadelig, incidenteel Ten opzichte van de septembercirculaire is de Rijksbijdrage met 137.489 naar beneden bijgesteld van 14,8 miljoen naar afgerond 14,7 miljoen. Per saldo levert dit geen nadeel op voor de gemeentelijke begroting omdat de lagere rijksbijdrage lijdt tot lagere uitgaven binnen de drie decentralisaties. Zie ook de toelichting van programma 3 Sociaal Domein. Lasten: - Algemene baten en lasten ,voordelig € 17.611 Dit bedrag bestaat uit: 1. Algemene baten en lasten, onvoorzien € 50.200 voordelig incidenteel Naar verwachting zal in de resterende periode van 2015 geen beroep meer worden gedaan op de post onvoorzien. Het saldo van 50.200 kan derhalve worden afgeraamd. 2. Overboeking personeelslast naar personeelsvoorziening bovenformatief, budgettair neutraal -€ 32.589. - Bestuur, nadelig -€ 25.000 1. Directie , -€ 35.000 nadelig, incidenteel In verband met een gehouden formatie onderzoek en ingewonnen advies Hybride kapitaal overschrijden we de post advies- en onderzoekskosten met 35.000. Deze overschrijding wordt opgevangen binnen de bedrijfsvoeringsbudgetten (ICT/benchmarks). 2. Verlaging budget benchmarks € 10.000, voordelig incidenteel In de kadernota 2015 is € 30.000 beschikbaar gesteld voor benchmarks. Van dit budget wordt in 2015 € 20.000 besteed. Het overschot wordt ingezet voor het tekort op het budget advies- en onderzoekskosten. - Mutaties reserves, + € 55.013 1. Correctie bestemmingsreserve rekeningsaldo budgettair neutraal, - € 11.487, incidenteel 2. Correctie rente vrijmaken algemene reserve € 5 miljoen, + € 66.500, incidenteel In de begroting 2013 is voor meerdere jaren een bedrag opgenomen voor het rente vrij maken van een deel van de algemene reserve. Inmiddels is dit geblokkeerde deel besteed. - Ondersteuning raad, Accountantskosten, -€ 13.000 nadelig, incidenteel Op basis van een gehouden aanbesteding is ingaande 2015 onze accountant, Baker Tilly Berk. Tot en met de jaarrekening 2014 is onze jaarrekening gecontroleerd door Deloitte accountants BV. De facturering van accountantskosten van Baker Tilly Berk vindt plaats in termijnen aan de hand van de gemaakte uren. De facturering van Deloitte verliep altijd achteraf. Omdat de interim controle over 2015 in september plaatsvindt zullen ook de eerste facturen van BTB in 2015 gefactureerd worden, dit zorgt in 2015 voor meerkosten (€ 13.000). - Saldo van de kostenplaatsen, + € 92.589 1. Overboeking personeelslast naar personeelsvoorziening bovenformatief, budgettair neutraal + € 32.589. 2. Zie programma 4, overboeken stelpost € 35.000 naar Overige waterwegen, budgettair neutraal 3. Aframing ICT budget op basis van prognose + € 25.000, voordelig budgettair neutraal. Rente deposito RABO bank Het voornemen is om de bij de RABO bank uitgezette gelden (deposito 25,5 miljoen Euro) in het 4e kwartaal 2015 om te zetten in een hybride lening bij de BNG. Met de RABO bank is bij een voortijdige opname van de deposito gelden een afkoopsom afgesproken. Bij opname van het depo per 1-10-2015 is € 296.000 als afkoopsom overeengekomen. Omdat de definitieve datum van conversie nog niet bekend is, hebben wij vooralsnog de definitieve bate uit de afkoopsom niet als begrotingsbijstelling opgenomen.

33

3.1 Weerstandsvermogen Inleiding Per programma zijn in de begroting de meest significante risico’s inzichtelijk gemaakt. Per risico is aangegeven hoe groot wij de kans achten dat het risico zich voordoet. Ten opzichte van de geïnventariseerde risico’s opgenomen in de begroting 2015 nemen wij de volgende aanvulling op: Programma 1 Ruimte, Wonen en Duurzaamheid Effecten wijziging verslaggevingsregels grondexploitatie: risico > 75%< 100% De landelijk forse afboekingen op grondposities hebben er toe geleid dat de Commissie BBV ( Besluit Begroting en Verantwoording) een voornemen heeft uitgebracht tot herziening van verslaggevingsregels grondexploitatie met ingang van 1 januari 2016. De wijziging betreft onder andere het niet meer toestaan van de toerekening van rente of andere indirecte kosten aan gronden niet zijnde bouwgronden in exploitatie en waarvoor geen actuele grondexploitatie is opgesteld. Het effect van de maatregelen kan invloed hebben op de begrotingscijfers vanaf 2016. In de loop van 2015-2016 zullen maatregelen worden genomen om voor zover van toepassing de betreffende grondexploitaties te actualiseren.

Programma 3 Sociaal Domein Rechtmatigheid Sociaal Domein: risico 50% De verwachting is dat we voor de uitgaven in het sociaal domein, en met name het onderdeel Jeugd, niet de rechtmatigheid kunnen aantonen. Een probleem is bijvoorbeeld dat onze verordeningen gebaseerd zijn op verstrekking aan onze eigen inwoners, terwijl de systematiek niet zo ingericht is. Gevolg hiervan is dat we mogelijk geen rechtmatigheidsverklaring krijgen voor onze jaarrekening. Dit geldt niet alleen voor onze gemeenten, de verwachting is dat dit landelijk voor veel gemeenten een probleem is. De Tijdelijke Werkorganisatie Opdrachtgeverschap Jeugdhulp Holland Rijnland organiseert in oktober een bijeenkomst over de verantwoording van de Jeugdhulp Holland Rijnland. Het doel van deze bijeenkomst is om het verantwoordingsproces rond de regionale Jeugdhulp toe te lichten. Specifiek zal besproken worden: het controleprotocol voor de jeugdzorgaanbieders, aanvullende auditinstructies bij dit protocol, het controleplan voor de IC en de planning.

Programma 5: Dienstverlening Samenwerking vergunning: risico > 50% <75% We gaan de samenwerking in de regio en de kwaliteit van vergunningverlening toekomstproof maken. We gaan samenwerken met Hillegom en Lisse. Er moeten aanloopkosten gemaakt worden om de centrumgemeente vorm te kunnen geven. Voor de aanloopkosten is nog geen bedrag opgenomen. Er is in de begroting wel meerjarig een besparing opgenomen van € 20.000. Omgevingswet: risico >50% <75% Er is op dit moment nog onvoldoende in beeld welke extra taken er op ons af zullen komen met de invoering van de Omgevingswet per 1 januari 2018. De kans bestaat dat voor deze taken extra formatie nodig is.

34

3.2 Paragraaf Financiering Inleiding De financieringsparagraaf geeft inzicht in de ontwikkelingen rond de gemeentelijke meerjarige financiering, in het te voeren beleid op dit gebied en in de risico’s die we daarbij lopen. Welke ontwikkelingen spelen er? In 2016 zal het in 2009 gestorte deposito van € 25.500.000 vrijvallen. Het rentepercentage voor deze belegging bedraagt 4,1% en genereert jaarlijks een rente-inkomst van ruim € 1 miljoen. Na een verzoek van de BNG bank heeft u in juni 2015 besloten tot een investering in een hybride lening bij de BNG bank van maximaal het oude deposito bij de RABObank (€ 25,5 miljoen). De BNG bank kan hierdoor al op korte termijn voldoen aan de Basel III normen. Conform het Treasurystatuut Gemeente Teylingen 2012 heeft u deze investering aangewezen als een kapitaalverstrekking in het kader van de publieke taak. De storting bij de BNG bank en de vroegtijdige beëindiging van de deposito bij de RABObank zal waarschijnlijk in het najaar van 2015 plaatsvinden. De verwachting is dat de BNG-hybride lening in 2020 zal vrijvallen. De prognose is dat tot 2016/2017 de liquiditeit kan worden gewaarborgd met goedkoop kort geld (looptijd korter dan een jaar). Het tarief bedraagt hiervoor al enige tijd niet meer dan 0,1% op jaarbasis. Hierbij is er vanuit gegaan dat de voorgenomen investeringen vertraagd zullen worden uitgevoerd en/of bewust worden getemporiseerd. Zo nodig zal geld op de kapitaalmarkt worden aangetrokken met een looptijd van maximaal 3 à 4 jaar.

35

3.3 Paragraaf Bedrijfsvoering Inleiding In deze 2de Voortgangsrapportage worden in de paragraaf bedrijfsvoering de volgende onderwerpen behandeld. Dit betreft de ontwikkeling op het gebied van Personeel en Organisatie, de analyse van de personeelskosten ten opzichte van de begroting 2015 en het beleid van de bovenformatieve plaatsingen. Daarnaast rapporteren wij aan u over de ontwikkelingen rondom Inkoop, Informatisering en automatisering en Huisvesting. Wat gaan we ervoor doen?

Personeel en Organisatie Personeelskosten In onderstaand overzicht treft u de ontwikkeling van de personeelskosten ten opzichte van de begroting 2015. Daarin wordt ook de stand van zaken gegeven met betrekking tot het budget op de centrale stelpost ‘personeel derden’ Personeelskosten Huidig personeel en bestuur en personeel derden t.l.v. salarisbudget Voormalig personeel en exbestuurders (uitkeringen) Stelpost personeel derden Saldo

Begroting 2015 13.415.223

Werkelijk jan-jul'15 7.386.514

Prognose aug-dec'15 5.940.401

Saldo 88.308

217.256

165.818

94.224

-42.786

226.455

53.561

98.726

74.168

13.858.934

7.605.893

6.133.351

119.690

Het overzicht laat inclusief de stelpost inhuur derden een positief saldo zien. Hierbij worden wel een aantal kanttekeningen geplaatst:  De kosten van de eenmalige uitkering van 0,74% in oktober, die geraamd wordt op ongeveer € 75.000,--, zijn nog niet in de prognose verwerkt;  Uit onderzoek is naar voren gekomen, dat de werkgeversafdracht WGA al meerdere jaren op een tussenrekening staat geboekt, terwijl deze op de personeelsbegroting zou moeten drukken. Deze kosten, totaal ongeveer € 67.000,--, worden alsnog op de juiste wijze geboekt en zijn ook nog niet in de prognose opgenomen. Het overzicht geeft een globaal beeld, waar altijd onzekerheden in zitten als gevolg van vacatures, salariswijzigingen (toelagen, hogere inschalingen, extra uren, overwerk etc.) en kosten personeel derden. Op basis van de huidige informatie ontstaat een gering tekort op de personeelskosten. Beleid bovenformatieve plaatsingen Vanaf 2015 is een aparte voorziening in de begroting opgenomen als dekking voor de kosten van bovenformatieve plaatsingen. In dat kader is ook beleid ontwikkeld om deze kosten zoveel mogelijk te voorkomen c.q. te beperken. De volgende maatregelen zijn afgesproken: 1. Het MT gaat uit van integraal personeelsbeleid voor de gehele organisatie en stimuleert mobiliteit. Beleid in het kader van bovenformatieve plaatsingen past hierin en wordt waar nodig toegepast. 2. Het MT als geheel stelt zich op als eigenaar van dit thema en is verantwoordelijk voor het realiseren van duurzame oplossingen over afdelingsgrenzen heen. Bij een bovenformatieve plaatsing wordt een van de MT-leden casemanager. 3. P&O versterkt de adviserende en ondersteunende rol op dit gebied. Daartoe wordt dit onderwerp een vast item in het periodiek overleg tussen de leidinggevende en de P&O-adviseur. 4. Het MT bespreekt 2x per jaar de stand van zaken en bepaalt gezamenlijk de strategie om bovenformatieve plaatsingen te voorkomen c.q. te beperken.

36

5. Voor nieuwe bovenformatieve plaatsingen wordt eenzelfde wijze van financiering gehanteerd als bij de huidige bovenformatieve plaatsingen, waarbij de kosten uit de voorziening wordt gehaald. Het vastgestelde beleid moet overall een besparing opleveren van 25% van de totale kosten. Periodiek wordt nagegaan, of de omvang van de voorziening nog toereikend is of aangevuld moet worden. Op basis van de huidige inzichten is dit voor 2015 niet het geval. Inkoop Stichting Rijk ondersteunt Teylingen bij de uitvoering van de inkoopfunctie. Dit betekent dat in overleg met het management bepaald wordt op welke trajecten Stichting Rijk wordt ingezet. Dit zullen meestal de meer ingewikkelde trajecten betreffen alsmede Europese aanbestedingen. Na onze aansluiting per 1 januari 2015 zijn de eerste resultaten van de samenwerking met Stichting Rijk positief. Een voorbeeld hiervan is het recentelijk afgesloten contract leerlingenvervoer. Informatisering en Automatisering Voor het realiseren en slagen van de ambtelijke samenvoeging is een goede ICT infrastructuur met betrouwbare ICT producten en diensten een belangrijke randvoorwaarde en kritische succesfactor. In 2015 en 2016 wordt er samen met de buurgemeenten met prioriteit gewerkt aan het realiseren van deze doelen. In 2015 en 2016 werken we verder aan het tijd- en plaatsonafhankelijk werken en aan flexibel werken in de bestaande huisvesting. Dit doen we door onze thuiswerkomgeving verder te professionaliseren en laptops en iPads in bruikleen aan te bieden. Digitale dienstverlening en zaakgericht werken We sluiten aan bij het landelijke programma voor de digitale overheid: Digiprogramma. De ambitie van dit programma is het realiseren van één generieke digitale infrastructuur voor de hele Nederlandse overheid. Ook houden we de ontwikkelingen rondom de Omgevingswet in de gaten. De verwachte inwerkingtreding is 1-1-2018. We passen tijdig onze informatievoorziening op de komst van de Omgevingswet aan. Voor wat betreft het zaakgericht werken gaan we in samenwerking met Hillegom en Lisse aan de slag met het ontwikkelen van toekomstscenario’s voor zaakgericht werken en het zaaksysteem. Decentralisaties sociaal domein, informatiebeveiliging en privacy Vanaf 2015 is Teylingen bezig met de doorontwikkeling, met name op het gebied van monitoring, informatieveiligheid, privacy en de doorgroei naar een integrale aanpak van de kolommen Jeugd, Werk en Wmo. In 2015 zijn we aangesloten bij de Informatie Beveiligingsdienst en werken we verder aan het informatiebeveiligingsbeleid en plan. Een belangrijk uitgangspunt van het beleid is dat we voldoen aan de Baseline Informatiebeveiliging voor gemeenten en dat we voldoen aan (nieuwe) wetgeving op het gebied van Privacy. Huisvesting In 2014 is uitgebreid gesproken over de capaciteit van de gemeentelijke huisvesting. Nadat dit in 2015 niet heeft geleid tot centralisatie van de huisvesting, zijn plannen ontwikkeld over hoe we om willen gaan met de overcapaciteit die de gemeente Teylingen op dit gebied heeft. De ambtelijke samenvoeging met de gemeenten Hillegom en Lisse biedt veel kansen om de huisvesting verder te optimaliseren. De raad zal hierin actief betrokken worden. Er ligt een voorstel om de medewerkers van de projectorganisatie Sociaal domein vanaf 1 november 2015 op één plek te laten samenwerken. De beoogde locatie is het gemeentekantoor in Sassenheim. De besluitvorming hierover vindt in september plaats. In oktober wordt aan de raad een voorstel voorgelegd om in te stemmen met het huisvesten van het CJG Voorhout (inclusief JGT) in een vleugel van het bestuurscentrum.

37

3.4 Paragraaf Grondbeleid Inleiding In de begroting 2015 wordt in de paragraaf Grondbeleid nader ingegaan op het beleid, ontwikkelingen en lopende projecten. In deze rapportage is een update opgenomen rondom het project Industriekade en Hooghkamer.

Projecten Project Industriekade In maart 2015 heeft de levering van het laatste perceel grond plaatsgevonden en kan het project Industriekade worden afgesloten met een winst van afgerond € 492.000. De winst wordt gestort in de Reserve Investeringsstrategie Holland Rijnland (Regionaal Investeringsfonds). Project Hooghkamer Het bestemmingsplan en het bijbehorende exploitatieplan Hooghkamer zijn vastgesteld door de raad. De komende jaren wordt het uitgevoerd. Uit de gemeentelijke grondexploitatie van september 2015 (prijspeil 1-1-2015) blijkt een klein tekort. De voorziening GREX is derhalve verlaagd van € 900.000 naar € 100.000. De 2e herziening van het bestemmingsplan is vastgesteld in de raad van september 2015, of hiertegen beroep is ingesteld bij de Raad van State is nog niet bekend. Zolang dit beroep niet is afgerond is het huidige plan de basis.  Voorziening: Het resultaat van de gemeentelijke grondexploitatie fluctueert (de laatste jaren tussen de nul en 1 miljoen euro tekort). Deze schommelingen zijn niet te voorkomen en worden o.a. veroorzaakt door dat bouwprojecten binnen Hooghkamer vertraagd /versneld worden uitgevoerd. Voor een tekort moet een voorziening worden getroffen. Om de hoogte van de voorziening te bepalen wordt met prijspeil 1/1/, jaar t+1 de exploitatie Hooghkamer in januari/februari geactualiseerd. Daarnaast vindt aanpassing plaats bij vaststelling van een herziening van het exploitatieplan.

38

3.5 Duurzaamheid Inleiding Eén van de speerpunten van het coalitieakkoord 2014-2018 is “Duurzaamheid en Houdbaarheid”. Hieronder wordt verstaan het realiseren van de ontwikkeling die aansluit op de behoeften van het heden, zonder het vermogen van de toekomstige generaties om in hun eigen behoeften te voorzien in gevaar te brengen. De ingestelde duurzaamheidsleningen dagen woningbezitters uit tot investeren in energiebesparende oplossingen. De gemeente zelf heeft zonnepanelen aangebracht op haar twee kantoren, er zijn aanwezigheidsdetectoren gekomen in de kantoren, er wordt alleen nog duurzaam hout gebruikt, etc. Met externe initiatiefnemers is gesproken over het toepassen van duurzame (lokale) energieopwekking. In samenwerking met de woningbouwcorporaties en de zorgverleners is een zorgpact gesloten om zo ook de sociale duurzaamheid binnen de gemeenschap te borgen en uit te bouwen. In de vorige periode is hiermee een grote stap gezet in het vormgeven van het milieudeel van het begrip duurzaamheid. In deze collegeperiode willen we hier nog een stap verder mee maken. Een belangrijk element dat we daar nog aan willen toevoegen is het begrip houdbaarheid. In het coalitieakkoord is gekozen voor het hanteren van het uitgangspunt van houdbare ontwikkelingen, ontwerpen en besluiten. Dit betekent bijvoorbeeld dat in woningen utiliteitsbouw lang houdbare materialen worden gebruikt en dat er aandacht is voor het energieverbruik nu en in de toekomst. Het begrip houdbaarheid heeft echter ook nadrukkelijk een bredere betekenis: het begrip geeft aan dat bij elk besluit en project meegewogen wordt of een ontwikkeling of besluit ook op de lange(re) termijn economisch, milieutechnisch en/of sociaal voordeel biedt. Wat willen wij bereiken?

Missie Duurzaamheid en houdbaarheid zijn integraal onderdeel van zowel beleidsvorming als beleidsuitvoering van de gemeente. De gemeente stimuleert, faciliteert en voert uit. De gemeente is de spin in het web van duurzaamheid en heeft een aanjagende, prikkelende en stimulerende rol binnen de samenleving. In samenwerking met onze partners in de regio streven wij ernaar om met de Duin- en Bollenstreek de meest duurzame regio in Nederland te worden. Voorgang in 2015 Duurzaamheid is nu een terugkerend onderdeel in alle college- en raadsvoorstellen. Hiermee is duurzaamheid nog meer op de kaart gezet als onderwerp dat betrokken moet worden in de besluitvorming. In de programma's is al het een en ander beknopt aangegeven over duurzaamheid in verschillende projecten. Op een aantal specifieke projecten wordt hieronder uitgebreider ingegaan om de te illustreren wat zoal gedaan wordt op het gebied van duurzaamheid. Duurzaamheidsagenda We zijn gestart met het opstellen van de nieuwe duurzaamheidsagenda voor de periode 2016 2018. Bij het opstellen van de agenda wordt de teylingse gemeenschap nadrukkelijk betrokken. Afval en afvaltransport We hebben aanbestedingen gedaan op gebied van afval en transport van afval. Zowel het ophalen van gft en restafval als het verzamelen en transporteren van het afval van de milieustraat, papier en plastic. Bij al deze aanbestedingen (op basis van EMVI) is duurzaamheid een belangrijk criterium (met een aandeel van maximaal 33%). De centrale vraag is wat de voorstellen van de aannemers zijn om duurzaamheid werkelijk handen en voeten te geven, maar ook om de hoeveelheid afval te minimaliseren of een betere scheiding van afval. 39

Bij de start en keuzenotitie voor het nieuwe afvalbeleidsplan is de adviesgroep duurzaamheid om advies gevraagd. Om de adviesgroep een toelichting te geven op de start en keuzenotitie is een informatieavond georganiseerd. Het vervolgens uitgebrachte advies is direct gebruikt voor het aanscherpen van de notitie. Aanbestedingen leefomgeving Bij de nieuwe aanbestedingen voor groot en klein onderhoud aan elementen en asfalt verharding is duurzaamheid een onderdeel. Dan gaat het om materiaalgebruik, hergebruik van grondstoffen, transport met vrachtwagens Euro 5 of liever 6. Voor de openbare ruimte wordt nu beleid voorbereid over een duurzame inrichting. Hiermee kan dan nog een extra slag gemaakt worden op het gebied van duurzaamheid. Bedrijfsvoering Deze zomer is een tweede elektrische dienstauto aangeschaft. Bij komende aanbestedingen (nog dit jaar) voor tractie is duurzaamheid het belangrijkste criterium. Onderzocht wordt of het al mogelijk is om dergelijke kleine vrachtwagens elektrisch uit te voeren dan wel op groengas te laten lopen. We zijn bezig zijn met een onderzoek naar de verbetering van het klimaat in het bestuurscentrum. Daar is eerst een algemeen onderzoek voor uitgevoerd. Nu word de verdiepingsslag gemaakt naar specifieke duurzame maatregelen. Sociaal domein Bij de verbouwing van ’t Onderdak die in de zomer en herfst plaatsvindt worden diverse duurzaamheidsmaatregelen getroffen zoals een beter binnenmilieu, zuinige verlichting en verbeterde indeling zodat 't Onderdak beter toegankelijk is voor alle gebruikers. Bij de nieuwbouw van de Brede School in Warmond en de Renovatie van de Springplank wordt duurzaamheid als belangrijk onderwerp betrokken. Parkeerdek Station Sassenheim Duurzaamheid heeft in dit project een belangrijke plaats gekregen. Teylingen 100% duurzaam in 2030, is als uitgangspunt genomen. Gezamenlijk met stakeholders binnen de gemeente is gezocht naar een goede balans in de 3P's (People, Planet en Profit) bij de P+R in Sassenheim. Door de gemeente is de keuze gemaakt een aantal van deze verbetervoorstellen reeds te verwerken in het ontwerp en het programma van eisen van de P+R. Daarnaast worden aannemers uitgedaagd hun kennis en kunde op het gebied van duurzaamheid in te zetten bij aanbesteding. Hiervoor is een notitie met duurzaamheidswensen opgesteld waarin suggesties zijn gedaan voor onderdelen als energie, duurzame materialen, verlichting, beheer & onderhoud en social return. De aannemers worden beloond als zij een of meerdere van deze wensen benutten. Ervaringen bij andere soortgelijke projecten in Nederland leert ons dat deze werkwijze zorgt voor een duurzaam project met innovatieve onderdelen wat zeer goed aansluit bij onze eigen ambities als gemeente.

40

4. Financiële begroting In het onderstaande overzicht is het verloop opgenomen vanaf de voorjaarsrapportage 2015 naar de 2de voortgangsrapportage (2 VGR) en is het effect op het totaal van baten en lasten begroting 2015 weergegeven. Voor de volledigheid zijn alle (voorgenomen) besluiten weergegeven. Ten tijde van het schrijven van de 2 VGR is nog niet duidelijk of de voorgenomen besluiten daadwerkelijk door uw raad zullen worden goedgekeurd. Ook de investeringen zijn opgenomen, deze hebben geen effect op de begrotingsexploitatie in 2015. De wijzigingen in de 2 VGR hebben geresulteerd in een positief saldo € 1.180.369. Het begrotingssaldo na de 2de voortgangsrapportage betreft € 106.465 negatief. *= Amendement 2, jaarrekening 2014 betreft het gedeelte van het rekeningsaldo 2014 dat is bestemd voor duurzaamheidsleningen.

Wijzigingen Baten/Lasten/Reserves

Totaal Baten

Begroting na wijzigingen Voorjaarsrapportage 2015

74.433.982

-82.248.795

52.519

-52.519

Administratieve technische wijzigingen Investering:Reconstructie fietspaden 2015 (RAAD 2015_00014) Investering:Verhoging investering Springplank (Raad 2015_00050) Duurzaamheidsleningen (Amendement 2 _ jaarrekening 2014)* Gemeentelijke grondexploitatie Hooghkamer 2e herziening (RAAD 2015_00062) Voorgenomen besluiten: Investering:Verhoging investering Springplank Investering: Huisvesting JGT Ambtelijke samenvoeging HLT Wijzigingen 2 VGR 2015 Begroting na wijziging 2de Voortgangsrapportage 2015

Totaal lasten

Saldo voor bestemming

-7.814.813

8.074.024

Stortingen in reserves

Mutaties reserves

-1.546.045

6.527.979

Saldo na bestemming

-1.286.834

-

-

-

-

-

-

-

-

-

-

-

-

804.047

Onttrekking aan reserves

500.000

804.047

-500.000

-804.047

-804.047

-

2.708.683

-2.000.536

708.147

11.487

460.735

472.222

PM PM PM 1.180.369

77.195.184

-83.497.803

-6.302.619

8.585.511

-2.389.357

6.196.154

-106.465 41

Bijlage 1 Stand van zaken bevindingen accountant De accountant legt jaarlijks de bevindingen van de controle in twee documenten vast: het accountantsverslag met bevindingen bij de jaarrekeningcontrole en de managementletter naar aanleiding van de (tussentijdse) interimcontrole. Het college geeft een reactie op de bevindingen en vervolgens worden de bevindingen van de accountant en de reactie van het college besproken in de Auditcommissie. Onderstaand een overzicht van de bevindingen en de (re)actie van het college cq. de stand van zaken hiervan. Wanneer de eerste kolom groen gekleurd is, ziet het college deze als afgehandeld en zal de bevinding niet terugkomen in een volgend overzicht.

Nr. Bevinding accountant = afgehandeld = in uitvoering 01

(Re-)actie college / stand van zaken

Grondexploitaties - Hooghkamer In de paragraaf grondbeleid in het jaarverslag zijn risico’s en kans en per project toegelicht. Daarbij zijn een aantal concrete risico’s benoemd die kunnen leiden tot een slechter resultaat dan nu voorzien en aantal kansen voor een verbetering van het resultaat. In de paragraaf weerstandsvermogen en risicobeheersing is geen kwantificering van de risico’s van de in de paragraaf grondbeleid genoemde risico’s opgenomen.

Van het project Hooghkamer is de 2de herziening van bestemmingsplan en exploitatieplan aan de raad aangeboden (behandeling september). Op basis van de 2 herzieningen is ook de doorrekening, a.h.v. scenario’s, incl. risico’s, van de gemeentelijke grondexploitatie vooruitlopend op het definitieve model, opgesteld. De aangeboden GREX zal na vaststelling door de raad leiden tot bijstelling van de voorziening.

Wij adviseren enkele mogelijke scenario’s , bijvoorbeeld een optimistisch, neutraal en pessimistisch scenario, door te rekenen en de uitkomst hiervan te vertalen naar een risicobedrag. Bron: Accountantsverslag 2014

02

Grondexploitaties – Niet in exploitatie genomen gronden Voor de waardering in de jaarrekening is het van belang dat de boekwaarde minimaal kan worden terugverdiend. Op basis van de door de gemeente aangeleverde documentatie en op basis van de huidige inzichten en berekeningen lijkt dit mogelijk. Een deel van de onderbouwing van de gemaakte berekeningen is gebaseerd op taxaties uit 2013.

In 2015 zal kritisch worden gekeken naar de waarde van de gronden en de NIEGG. Daar waar noodzakelijk zal opnieuw worden getaxeerd.

Wij adviseren in 2015 nieuwe taxaties uit te voeren. De formele status van de gronden is dat deze nog niet in ontwikkeling zijn genomen, maar dat de gemeente voornemens is de gronden op termijn wel te gaan ontwikkelen. De vraag kan gesteld worden of de gemeente in de komende jaren daadwerkelijk tot ontwikkeling over

In het kader van een aanstaande BBV aanpassing zal tevens worden bezien ( 4e kwartaal 2015, 1e kwartaal 2016) in hoeverre voor gronden NIEGG daadwerkelijk tot een gewijzigde status moet worden overgegaan.

42

gaat of dat een koper voor de gronden zal worden gezocht. Wij adviseren in 2015 tevens vast te stellen of de gronden de NIEGG status moeten behouden dan wel dat een andere kwalificatie aan de gronden moet worden gegeven. Bron: Accountantsverslag 2014

03

Inkopen en Aanbesteden – onrechtmatige uitgaven De verbijzonderde interne controle (VIC) in uw gemeente heeft onderzoek gedaan naar inkopen en aanbestedingen in 2014. De uitkomst van deze controle zijn een aantal aandachts- en verbeterpunten ter verbetering van de interne beheersing. Voor de controle van de jaarrekening is van belang dat uit de VIC en de aanvullend door ons uitgevoerde onderzoeken twee onrechtmatige aanbestedingen blijken die meetellen als fout in de accountantscontrole. Onrechtmatige aanbestedingen in het kader van de accountantscontrole zijn aanbestedingen waarbij ten onrechte geen Europese aanbestedingsprocedure is gevolgd. In 2014 zijn uitgaven voor een bedrag van €137.000 gedaan op twee contracten die in het verleden (vòòr 2014) ten onrechte niet Europees zijn aanbesteed.

Het gaat in casu om de volgende twee zaken: a. Bestedingen aan brandstof in 2014 à € 51.704,-. Door de jaren heen heeft de besteding aan brandstof de grens voor Europees aanbesteden overschreden. Een aanbesteding is op dit moment gaande met geplande ingang van 2015. b. Bestedingen aan veegwerkzaamheden in 2014 à € 85.859,-. Het contract met betrekking tot deze werkzaamheden stond in 2014 gepland om te worden aanbesteed, maar dit is doorgeschoven naar 2015. Vandaar dat deze besteding in 2014 nog (steeds) als onrechtmatig wordt aangemerkt. De aanbesteding start dit najaar met als ingangsdatum maart 2016. Dit betekent voor 2015 nog één keer onrechtmatige uitgaven.

Bron: Accountantsverslag 2014

04

Inkopen en aanbesteden – diverse bevindingen Uit de verbijzonderde interne controle van het proces inkopen & aanbesteden blijken diverse bevindingen die Deloitte onder de aandacht wil brengen. Als rode draad is te benoemen het niet (zichtbaar) naleven van interne en externe afspraken op het gebied van budgetbeheer, mandatering, contractbeheer en organisatorische administratieve afspraken. Bron: Managementletter 2014

Opgemerkt wordt dat er sprake was van een omvangrijke steekproef en dat de meeste bevindingen incidenten betroffen. Ook wordt opgemerkt dat geconstateerde fouten geen ernstige / risicovolle zaken betroffen, en ze waar mogelijk inmiddels zijn hersteld. Desalniettemin geeft de hoeveelheid en verscheidenheid aan bevindingen wel degelijk aanleiding om extra scherp te letten op het naleven van zowel interne als externe afspraken. De betreffende bevindingen zijn teruggekoppeld naar de betrokken medewerkers en leidinggevenden binnen de organisatie. Verder blijft correcte toepassing van interne en externe afspraken op het gebied van inkopen en aanbesteden een punt van aandacht de komende tijd.

43

05

Betaalorganisatie De medewerkers die de controle uitvoeren op alle facturen (naam, bedrag en bankrekeningnummer) en ook de eerste digitale handtekening zetten, kunnen alle crediteurengegevens ook zelf wijzigen. De medewerkers die de tweede digitale handtekening zetten zijn allen zogenaamde applicatiebeheerders waardoor zij ook alle mutatierechten hebben in de grootboekadministratie. Deloitte adviseert om de bevoegdheden van de eerste en tweede handtekeningenzetters voor de betalingen te beperken of een andere groep van handtekeningenzetters in het proces toe te voegen die geen mutatierechten hebben in de grootboekadministratie. Bron: Managementletter 2014

Zoals reeds in eerdere collegereacties is aangegeven, is er in 2008 samen met de toenmalige accountant (KPMG) een werkwijze opgezet waarbij controle op wijziging van crediteurenstamgegevens in het proces is ingebracht. Deze werkwijze is vooral ingegeven doordat de beperkte capaciteit op de administratie functiescheiding maar tot op zekere hoogte toelaat (nog meer functiescheiding leidt tot een slecht werkbaar proces). Afgelopen jaar is bovengenoemde werkwijze overigens nog eens aangescherpt. Feit blijft wel dat tot op het laatste controleniveau in theorie de mogelijkheid bestaat om crediteurenstamgegevens te wijzigen. Bij de VIC-onderzoeken is daarom aanvullend inhoudelijk gecontroleerd op de aanwezigheid van mutaties op crediteurenstamgegevens door deze laatste controleur. Bovenstaande werkwijze is voor 2014 voldoende geweest om het risico op onterecht betalen te beperken. De ondersteunende afdelingen zijn inmiddels per 1 april 2015 samengegaan, waarbij grotere teams zijn ontstaan. Het idee was dat het hierdoor makkelijker zou worden om de gewenste functiescheiding door te voeren. Toch blijken de organisatorische implicaties complexer te zijn en een grotere impact te hebben dan aanvankelijk voorzien. De organisatie is nog aan het onderzoeken hoe verder vorm te geven aan de gewenste functiescheiding.

06

Prestatielevering Deloitte adviseert om het vaststellen van de prestatielevering in het inkoopproces zichtbaar te maken door altijd (minimaal) twee functionarissen zichtbaar in de (digitale) factuurafhandeling te laten accorderen. Bron: Managementletter 2014

Uitgangspunt van de gemeentelijke organisatie is vertrouwen in de medewerker en de verantwoordelijkheid zo laag mogelijk in de organisatie beleggen. Vanuit dit oogpunt is de werkwijze van altijd door twee functionarissen (zichtbaar) laten accorderen een aantal jaren terug bewust losgelaten. Dit is mede ingegeven vanuit de ervaring dat leidinggevenden soms zoveel facturen accordeerden dat van controle geen sprake was. Desalniettemin is de organisatie zich bewust van de risico’s van het argument ‘gelegenheid bieden’. Daarom is onderzocht welke factuurroutes wat dit betreft een hoog risicoprofiel hebben, om hier een extra functionaris in de factuurroute aan toe te voegen. Op moment van schrijven ligt een voorstel in het MT over de wijze waarop de zichtbaarheid voor de betreffende factuurroutes aan te passen. Na akkoord van het MT kunnen de technisch benodigde aanpassingen worden

44

doorgevoerd.

07

IT Audit In het kader van de jaarrekeningcontrole heeft Deloitte Risk Services (RS) een IT Audit uitgevoerd naar de algemene IT beheersmaatregelen en het proces van digitale factuurverwerking bij Gemeente Teylingen. De IT Audit betreft een onderzoek naar de kwaliteit van de algemene IT beheersmaatregelen rondom de financiële administratie. Tevens hebben wij gekeken naar de getroffen beheersmaatregelen in het proces van digitale factuurverwerking. Uit het onderzoek blijken risico’s met betrekking tot de automatisering van de gemeente Teylingen. Dit wordt deels veroorzaakt door het ontbreken van goed geïmplementeerde functiescheidingen in het proces van digitale factuurverwerking. Gevolg hiervan is dat wij bij onze controle niet kunnen steunen op geautomatiseerde controles. Om dit te ondervangen hebben wij in samenwerking met de intern controle aanvullende controles uitgevoerd.

Zie reactie bij punten 5 en 6.

Wij adviseren in 2015 opvolging te geven aan de aanbeveling om meer functiescheiding in het proces te realiseren. Bron: Accountantsverslag 2014

08

Verhuuropbrengsten In onze managementletter 2014 hebben we aangeven dat de gemeente Teylingen niet beschikt over een (volledig) verhuurregister. Wij hebben geadviseerd op korte termijn de verhuuradministratie en het bijbehorende verhuurregister te completeren. De afgelopen periode is opvolging gegeven aan dit advies en is door de gemeente nader onderzoek gedaan. Het verhuurregister is verder gevuld en aangesloten met de in 2014 ontvangen huuropbrengsten en de contracten. Uit het onderzoek blijkt dat de gemeente niet beschikt over alle huurcontracten en dat meer huuropbrengsten worden ontvangen dan uit het aangevulde verhuurregister blijkt. Wij beoordelen het als positief dat de gemeente dit onderzoek heeft uitgevoerd.

De afdeling Bedrijfsvoering is momenteel bezig het verhuurregister te actualiseren en verder te completeren. De ontbrekende huurcontracten betreffen veelal oudere contracten uit de voormalige gemeenten.

Wij constateren dat verder onderzoek in 2015 nodig is om een volledig overzicht van objecten en huurcontracten te verkrijgen. Bron: Accountantsverslag 2014

09

Voorzieningen De voorziening onderhoud gemeentelijke

Dit behoort tot de standaard werkzaamheden.

45

gebouwen bedraagt € 2,8 miljoen en is op basis van de meerjarenonderhoudsplanning en het vastgestelde gewenste onderhoudsniveau voor de komende jaren toereikend. Op termijn lijkt een tijdelijk tekort te ontstaan. Dit tekort kan worden opgevangen door de jaarlijkse toevoeging te verhogen. Of dit echt nodig is hangt ook af van de ontwikkeling van de vastgoedportefeuille. Als gebouwen worden afgestoten kan worden volstaan met een lager onderhoudsbudget.

Het advies wordt derhalve opgevolgd.

Wij adviseren de voor 2015 en verder benodigde toevoeging aan de voorziening opnieuw te beoordelen en zonodig aan te passen. Bron: Accountantsverslag 2014

10

Interne beheersing 3 decentralisaties Vanuit financieel perspectief adviseren wij in 2015 prioriteit te geven aan de interne beheersing rond de drie decentralisaties.

De interne beheersing met betrekking tot de drie decentralisaties heeft in het geval van Teylingen vooral betrekking op het in de grip houden van de beschikbare budgetten.

Bron: Accountantsverslag 2014 De feitelijke inkoop van de zorg op het gebied van WMO en Jeugd wordt in regionaal verband georganiseerd. De deelnemende gemeenten worden hier wel nauw bij betrokken. Aan de gemeenteraad wordt per half jaar een beleidsmatige en financiële rapportage gestuurd. Het college heeft met de gemeenteraad de afspraak gemaakt dat de uitgaven op het gebied van de drie decentralisaties binnen drie jaar moeten passen binnen de beschikbaar gestelde budgetten. Binnen de drie jaar kan indien nodig gebruik worden gemaakt van de buffer Sociaal Domein (binnen de algemene reserve).

11

Frauderisicoanalyse Als onderdeel van onze controle hebben wij het college verzocht inzicht te geven in de eigen inschatting van het risico dat de jaarrekening een materiële afwijking zou kunnen bevatten als gevolg van fraude of vanwege de overtreding van weten/of regelgeving, in de aard, omvang en frequentie van deze inschattingen, het proces dat het college daarbij hanteert, alsook de communicatie daarover met het personeel en met het toezichthoudend orgaan. Tijdens onze interimcontrole hebben wij een frauderisicoanalyse ontvangen en wij hebben deze analyse kunnen gebruiken bij onze risicoanalyse. Wij beoordelen het als positief dat de gemeente zelf een analyse heeft opgesteld. Deze is inmiddels (19 mei 2015) ook door het college vastgesteld.

Bij de opzet van de frauderisicoanalyse is gebruik gemaakt van het risico-overzicht zoals Deloitte dat heeft opgesteld. We nemen de verbeterpunten mee in overweging bij de volgende frauderisicoanalyse.

Wij adviseren de analyse periodiek te actualiseren en op basis van nieuwe inzichten aan te passen. Ten behoeve van de actualisatie benoemen wij het volgende aandachtspunt: De

46

analyse besteedt (nog) geen of beperkt aandacht aan de risico’s bij gronden vastgoedrisico’s en het integriteitsrisico van partijen waarmee wordt samengewerkt. Uw organisatie loopt hiermee het risico dat de interne beheersing door actuele ontwikkelingen kwetsbare plekken bevat die onopgemerkt blijven. Bron: Accountantsverslag 2014

12

Planning beschrijving administratieve organisatie Deloitte adviseert de planning voor de AObeschrijvingen zodanig aan te passen dat prioriteit wordt gegeven aan het beschrijven van de administratieve organisatie van de in financiële zin meest significante processen voor de organisatie: grondexploitatie, verhuur, factuurbehandeling (budgethouderschap/ toetsing prestatielevering) en bouwleges zodat deze beschrijvingen ultimo 2014 gereed zijn. Bron: Managementletter 2014

13

Deze aanbeveling is inmiddels overgenomen doordat de planning hierop is aangepast en diverse beschrijvingen zijn gerealiseerd. De uitvoering is voor sommige andere processen door andere prioriteiten iets veranderd: AO-Grondexploitatie is afgerond. AO-Verhuur staat nog op de rol omdat het register nog moet worden afgerond – zie ook punt 11 ‘Verhuuropbrengsten’. AO-factuurafhandeling is afgerond en wordt geactualiseerd naar aanleiding van de resultaten uit punten 5 en 6. AO-Bouwleges is op moment van schrijven zo goed als afgerond.

Interne beheersing en interne controle De kwaliteit van de interne controle op de processen en transacties in de gemeente heeft de laatste jaren veel en goede aandacht gekregen. Bij de interne controle komen enkele onderwerpen die voor de jaarrekening wel van belang zijn, zoals reserves, voorzieningen en grondexploitatie, in mindere mate aan de orde. Wij geven de gemeente in overweging een deel van de interne controlecapaciteit in te zetten voor de meest risicovolle jaarrekeningposten. Daarbij adviseren wij deze werkzaamheden voorafgaand aan het opstellen van de jaarrekening uit voeren. Bron: Accountantsverslag 2014

Voor wat betreft het in overweging nemen van het inzetten van interne controlecapaciteit op reserves, voorzieningen en grondexploitatie geldt: a. Reserves: Dit proces ligt qua externe en interne weten regelgeving volledig vast en zit standaard volledig in de jaarrekeningcontrole van de accountant. Hier wordt zodoende geen aanvullende interne controlecapaciteit op ingezet. b. Voorzieningen: Met het interne controleplan 2015 zou worden overwogen of en zo ja, wanneer en op welke manier dit proces te onderzoeken. Bij nader inzien is geconstateerd dat voor dit proces hetzelfde geldt als voor reserves; het is al standaard onderdeel van de accountantscontrole. Er is zodoende geen reden om hier aanvullend VIC-capaciteit op in te zetten. Bovendien staat dit onderwerp bij de betrokken organisatie-onderdelen (financiën en vakafdelingen) voldoende op de radar. c. Grondexploitatie: Hier vindt al interne controle op plaats. Er wordt in 2015 een inhoudelijke verdiepingsslag gemaakt in de opzet en uitvoering van deze controle.

47

Bijlage 2: Normenkader 2015 Het normenkader voor een rechtmatigheidscontrole betreft de inventarisatie van de voor de accountantscontrole relevante regelgeving van hogere overheden en van de gemeente zelf. De inventarisatie bestaat uit de externe wetgeving en de eigen regelgeving, waarbij de verordeningen, raadsbesluiten en de collegebesluiten kunnen worden onderscheiden. Bij de externe wetgeving is alleen weten regelgeving van belang die bepalingen bevat over financiële beheershandelingen zoals bijvoorbeeld Europese aanbestedingsrichtlijnen. Voor verordeningen geldt dat alle verordeningen voor zover die bepalingen bevatten over financiële beheershandelingen onderdeel uitmaken van het normenkader. Andere besluiten van de gemeenteraad, dus niet zijnde verordeningen, met een kaderstellend karakter en die bepalingen bevatten over financiële beheershandelingen zijn ook een verplicht onderdeel van het normenkader. Het normenkader moet actueel worden gehouden en worden aangepast op basis van nieuwe weten regelgeving. Daarom wordt het normenkader altijd in het najaar, voorafgaand aan de accountantscontrole, door het college vastgesteld. Op deze manier wordt aan de accountantscontrole altijd de meest actuele regelgeving meegegeven. Het normenkader wordt de raad bij de 2de voortgangsrapportage ter kennisname aangeboden.

Normenkader 2015 Programma's

Specifieke activiteit

Wetgeving extern

Regelgeving intern

1. Ruimte, Wonen, Mobiliteit en duurzaamheid

Grondexploitatie

◊Wet ruimtelijke ordening

Verordening heffing recht tegemoetkoming planschade

◊Besluit ruimtelijke ordening

Exploitatieverordening Teylingen

Opmerkingen

Procedureverordening voor advisering tegemoetkoming planschade Teylingen Beleid groensnippers ◊Gemeentewet

Nota grondbeleid

Intensivering Stedelijke ◊Wet ISV Vernieuwing Woonwagens

◊Gemeentewet

Wonen, economie en beheer gemeentelijke panden en accommodaties

◊Woningwet

◊Leegstandswet ◊Huurprijzenwet woonruimte ◊Huisvestingswet ◊Huurwet ◊Besluit woninggebonden subsidies ◊Wet bevordering eigen woningbezit

48


2. Toerisme en Economie

3. Sociaal domein


Wetgeving extern

Regelgeving intern

Monumenten

Monumentenwet

Monumentenverordening Teylingen

Starters

Verordening VROM Starterslening Teylingen

Duurzaamheid

Verordening duurzaamheidslening Teylingen

Opmerkingen

Marktgelden

◊Gemeentewet

Marktgeldverordening

zit bij Noordwijk

Havenbeheer

◊Binnenschepenwet

Verordening havengeld

zit bij Noordwijk

Algemeen welzijn en sport

◊Gemeentewet

Algemene subsidieverordening Teylingen

Algemeen welzijn

◊Wet Maatschappelijke Zorg


◊Algemene Wet Bijzondere Ziektekosten Cultuur

◊Wet op het specifiek cultuurbeleid

Kinderopvang

◊Wet kinderopvang en kwaliteitscriteria peuterspeelzalen

Vreemdelingenzaken

◊Vreemdelingenwet

zit bij ISD

Schuldhulpverlening

◊Wet op het kredietbeheer

zit bij ISD

◊Wet gemeentelijke schuldhulpverlening

zit bij ISD

Werkgelegenheid

◊Participatiewet


Verordening minimabeleid en activering Participatiewet IOAW, IOAZ ISD Bollenstreek

zit bij ISD

Verordening Tegenprestatie naar vermogen Participatiewet IOAW en IOAZ ISD Bollenstreek

zit bij ISD

Afstemmingsverordening Participatiewet, IOAW en IOAZ ISD Bollenstreek

zit bij ISD

Verordening cliëntenparticipatie ISD Bollenstreek

zit bij ISD

49



Wetgeving extern

◊Wet sociale werkvoorziening

Sociale inkomensvoorzieningen

◊Participatiewet

◊IOAW en IOAZ

Integratie

◊ROA / ZVVTV

Gehandicaptenzorg

◊Wet Maatschappelijke Ontwikkeling (WMO)

Centrum voor Jeugden Gezin + Jeugd- en Gezinsteam

◊Jeugdwet

Regelgeving intern

Opmerkingen

Verordening individuele studietoeslag ISD Bollenstreek

zit bij ISD

Verordening reintegratie en loonkostensubsidie Participatiewet ISD Bollenstreek

zit bij ISD

Handhavingsverordening PW, IOAW en IOAZ ISD Bollenstreek

zit bij ISD

Verordening verrekening bestuurlijke boete bij recidive ISD Bollenstreek

zit bij ISD

Verordening inburgering ISD Bollenstreek

zit bij ISD

Handhavingsbeleidsplan

zit bij ISD

Regeling uitvoering sociale werkvoorziening en begeleid werken

zit bij Maregroep

Verordening Persoonsgebonden budget begeleid werken Wsw gemeente Teylingen

zit bij Maregroep


zit bij ISD

Beleidsregels Bijzondere bijstand

zit bij ISD

Verstrekkingenboek Bijzondere bijstand

zit bij ISD


zit bij ISD

WMO verordening

zit bij ISD

Besluit WMO

zit bij ISD

Verstrekkingenbeleid WMO

zit bij ISD

Verordening Jeugdhulp Teylingen

Voorzieningen in natura zit bij Holland Rijnland. Bij verantwoording hiervan geldt het solidariteitsbeginsel als basis voor de financiële afwikkeling.

50



Wetgeving extern

Regelgeving intern

Basisonderwijs

◊Wet primair onderwijs

Verordening leerlingenvervoer

Opmerkingen

Verordening voorzieningen huisvesting onderwijs ◊Wet op de basiseducatie ◊Gemeentelijk onderwijsachterstandenbeleid - Onderwijs in Allochtone Levende Talen (GOA-OALT) Onderwijsachterstandenbeleid

◊Wet Ontwikkelingskansen door Educatie

zit bij ISD (regeling sociaal medische indicatie)

◊Besluit houdende vaststelling van het besluit doelstelling en bekostiging onderwijsachterstandenbeleid Voortgezet onderwijs

◊Wet op het Verordening voortgezet onderwijs voorzieningen huisvesting onderwijs Beleidsregel onderwijsleerpakket en meubilair Beleidsregel bouwkundige aanpassingen Beleidsregel leerlingenprognose ◊Wet educatie- en beroepsonderwijs

4. Leefomgeving

Groenbeheer

◊Boswet ◊Kaderwet LNVsubsidies

Parkeerbeheer

◊Gemeentewet

Wegenbeheer

◊Wegenverkeerswet 1994

Verordening parkeerbelastingen Teylingen

zit bij Noordwijk

◊Besluit administratieve bepalingen wegverkeer

51



Wetgeving extern

5. Dienst-verlening

Burgerlijke stand en afgifte documenten

◊Burgerlijk wetboek ◊Gemeentewet

Regelgeving intern

Opmerkingen

Legesverordening

◊Wet BRP ◊Wet rechten burgerlijke stand Adreswijzigingen

◊Algemene wet bestuursrecht

Beleidsregels vergoeding bij adreswijziging

Afvalstoffenbeheer

◊Gemeentewet

Verordening Afvalstoffenheffing en Reinigingsrechten

zit bij Noordwijk

Rioolbeheer en reiniging

◊Gemeentewet

Verordening Rioolheffing

zit bij Noordwijk

◊Wet op de waterhuishouding ◊Waterleidingwet

6. Bestuur, Veiligheid en financiën

Milieubeheer

◊Wet belastingen op milieugrondslag

Handhaving

◊Gemeentewet

◊Winkeltijdenwet ◊Woningwet en Bouwbesluit ◊Drank- en horecawet Brandweer en rampenbestrijding

◊Wet veiligheidsregio's

Algemeen financieel middelenbeheer

◊Gemeentewet

Verordening 212 Verordening 213 Verordening 213a

◊Besluit Begroting en Verantwoording

Besluit (financieel) mandaat, volmacht en machtiging

◊Wet gemeenschappelijke regelingen ◊Algemene Wet Bestuursrecht Arbeidsvoorwaarden en personeelsbeleid

◊Wet normering bezoldiging topfunctionarissen publieke en semipublieke sector (WNT) ◊Ambtenarenwet

Bezoldigingsverordening gemeente Teylingen

◊Fiscale wetgeving

Fietsregeling

52



Wetgeving extern

Regelgeving intern

◊Sociale verzekeringswetten

Afbouwregeling gratificaties

◊CAR/UWO

Uitvoeringsregeling verplaatsingskosten

Opmerkingen

Werktijdenregeling Cafetariaregeling vergoeding vakbondscontributie Inkopen en contractbeheer

◊EUaanbestedingsregels ◊Aanbestedingswet en Aanbestedingsbesluit ◊Wet Markt en Overheid

Media

◊Mediawet

Treasurybeheer

◊Wet financiering decentrale overheden

Treasurystatuut

OZB

◊Wet waardering Onroerende Zaken

Verordening onroerendezaakbelastingen

zit bij Noordwijk

Belasting op roerende zaken

◊Gemeentewet

Verordening op heffing en invordering belasting op roerende woon- en bedrijfsruimten

zit bij Noordwijk

Precariorechten

◊Gemeentewet

Verordening Precariobelasting

zit bij Noordwijk

Woonforensenbelasting

◊Gemeentewet

Verordening Forensenbelasting

zit bij Noordwijk

Regeling kwijtschelding van de gemeentelijke belastingen

zit bij Noordwijk

Kwijtschelding

Algemeen

Raadsbesluit tot vaststelling van economische activiteiten in het algemeen belang als bedoeld in artikel 25h Mededingingswet

Specifieke uitkeringen onder SISA-regime (Single Information, Single Audit)

◊Besluit Financiële verhoudingswet

◊Besluit begroting en verantwoording Provincies en Gemeenten (BBV) ◊Besluit accountantscontrole decentrale overheden (Bado)

53

Bijlage 3: Ombuigingen

Categorie Ombuiging 2014 - Voorzieningen - Verkoop openbaar groen - Minder verkeers regelinstallaties - Gemeentelijke woningen verkopen - Speelvoorzieningen - Park Rusthof - Gebouwenbeheer Totaal voorzieningen Ombuiging 2014 - Samenwerken - Leerlingenvervoer regionaliseren - Structuur- en bestemmingsplannen Totaal samenwerken Stelposten in begroting 2015 Besparing Holland Rijnland Dualiseringskorting* Slimmer gebruik maken van subsidies Kapitaallasten vervangingsinvesteringen Totaal stelposten begroting 2015 Totaal

Programma

Begroting 2015

Begroting na wijzigingen Realisatie 2015

Leefomgeving Leefomgeving Ruimte, Wonen en Duurzaamheid Leefomgeving Leefomgeving Leefomgeving

€ 10.000 € 20.000 € 35.000 € 10.000 € 20.000 € 50.000 € 145.000

€ 10.000 € 20.000 €0 € 10.000 € 20.000 €0 € 60.000

€0 € 20.000 €0 € 10.000 € 20.000 €0 € 50.000

Sport, Onderwijs en C ultuur Ruimte, Wonen en Duurzaamheid

€ 20.000 € 50.000 € 70.000

€ 20.000 € 50.000 € 70.000

€ 60.000 € 50.000 € 110.000

€ 62.500 € 29.000 € 10.000 € 100.000 € 201.500 € 416.500

€ 62.500 €0 € 10.000 € 100.000 € 172.500 € 302.500

€ 62.500 €0 € 10.000 € 100.000 € 172.500 € 332.500

Bestuur, Financien Bestuur, Financien Ruimte, Wonen en Bestuur, Financien

en Veiligheid en Veiligheid Duurzaamheid en Veiligheid

Toelichting op afgeraamde posten in de 2de voortgangsrapportage: - Gemeentelijke woningen verkopen -€ 35.000 (nadelig) Indien er geen noodzaak is voor de instandhouding van gemeentelijke eigendom verkopen we ons gemeentelijk vastgoed. De besparing zit in het onderhoud en ondersteunende kosten om het bezit in stand te houden. De volgende panden staan op de nominatie op de komende jaren af te stoten/te verkopen: - Jacoba van Beierenlaan 6, voormalige school - Woning Oranje Nassaulaan - Schoolwoningen P. van Slingerlandstraat - Beheergebouw Koudenhoorn Wij verwachten geen verkoop van de panden meer in 2015, waardoor ook de stelpost niet wordt gerealiseerd in 2015. - Gebouwenbeheer -€ 50.000 (nadelig) De stelpost is destijds opgevoerd vanuit het oogpunt dat er (1) een voordelige gunning wordt verwacht voor de nieuwe contractperiode van de uitbesteding van het Groot Planmatig Onderhoud en (2) door het afstoten van gemeentelijke eigendommen wat tot lagere kosten leidt in het MOP. Voor een deel is dit laatste al gelukt door verkoop van drie kinderdagverblijven en een woning in het Kievitspark. Daarnaast hebben we leegstand van de voormalige Leo Kannerschool aan de Jacoba van Beierenlaan in Sassenheim. Op korte termijn zal er een plan worden opgesteld vanuit vastgoedbeheer (zie ook punt gemeentelijke woningen verkopen). Afhankelijk van voortgang van de verkoop van accommodaties wordt de bezuiniging gehaald. Wat de uitbesteding van groot planmatig onderhoud betreft, verwachten we de resultaten in de loop van dit jaar. De onderhandelingen voor een nieuwe contractperiode zullen naar verwachting maar een beperkt voordeel opleveren, uiteraard ook afhankelijk van de afname van het aantal te onderhouden gebouwen. Vooralsnog achten wij realiseren van de stelpost vanaf 2017 haalbaar.

54

Bijlage 4: Overzicht financiële afwijkingen Programma FCL Code

FCL Omschrijving

ECL Code

ECL Omschrijving

Lasten/Baten

2015

Omschrijving

1

6310401

Project verkoop gemeentelijke eigendommen

00011U

Stelpost ombuigingen 2014-2017 programma 1

Lasten

-35.000 Aframen stelpost gemeentelijke woningen verkopen

1

6310401

Project verkoop gemeentelijke eigendommen

33100I

Opbrengst grondverkopen

Baten

1

6723201

Milieuhandhaving

42400U

Bijdrage gemeenschappelijke regeling

Lasten

1

6810101

Structuur- en bestemmingsplannen

34326U

Overige personeelskosten

Lasten

1

6810101


34026I

Overige inkomsten

Baten

1

6810101


34323U

Diensten door derden

Lasten

1

6822101

Overige volkshuisvesting

34323U


Lasten

1

6822101

Overige volkshuisvesting

21000I

Rente rekening courant

Baten

-70.000 De rente van de duurzaamheidleningen en startersleningen zijn lager dan was ingeschat

1

6830105

Project Langeveld

33300U

Aanschaf/vervanging duurzame goederen

Lasten

199.334 Ontwikkeling grex Langeveld uitgesteld naar 2016

1

6830105

Project Langeveld

63000I

Overige verrekeningen

Baten

-199.334 Ontwikkeling grex Langeveld uitgesteld naar 2016

1

6830106

Industriekade

63000I


Baten

1

6830110

Project Narcissenlaan/ Parklaan

33350U

Stedenbouw/ beeldkwaliteitsplan

Lasten

1

6830110


33360U

Civiele en cultuurtechniek/ voorbereiding,toezicht

Lasten

-700 obv herziene exploitatie

1

6830110


33356U

Ruimtelijke ordening/ opstellen bestemmingsplan

Lasten

-5.000 obv herziene exploitatie

1

6830110


33352U

Stedenbouw/ inrichtingsplan openbare ruimte

Lasten


1

6830110


33390U

Bijkomende kosten/ onvoorzien

Lasten

-604 obv herziene exploitatie

1

6830110


33200U

Verwervingen/Aankoop gronden

Lasten

395.718 obv herziene exploitatie

1

6830110


63000I


Baten


1

6830110


33369U

Gronduitgifte/Gronduitgiftecontracten

Lasten

1

6830110


63000U


Lasten

1

6830110


63000I


Baten

1

6830110


30300U

Overige personeel derden

Lasten


1

6830112

Project Hooghkamer

33338U

Woonrijpmaken/ straatverlichting

Lasten


1

6830112

Project Hooghkamer

33333U

Bouwrijpmaken

Lasten


1

6830112

Project Hooghkamer

33381U

Bijkomende kosten/ overig

Lasten

1

6830112

Project Hooghkamer

33120I

Grondopbrengsten/woningen

Baten

2.487.872 obv herziene exploitatie

1

6830112

Project Hooghkamer

63000I


Baten


1

6830112

Project Hooghkamer

33381U

Bijkomende kosten/ overig

Lasten


1

6830112

Project Hooghkamer

33390U


Lasten


1

6830112

Project Hooghkamer

33326U

Sloopkosten/ sloop groen

Lasten


1

6830112

Project Hooghkamer

43000U

Bijkomende kosten/ planschade

Lasten


1

6830112

Project Hooghkamer

63000U


Lasten

3.206.514 obv herziene exploitatie

-200.000 Aframen verkoop Boerhavestraat 40 , verschoven naar latere jaren -28.000

Als gevolg dat er dit jaar meer RO advies door de gemeente wordt aangevraagd bij de Omgevingsdient dient er 340 uur = € 28000,--bijgeraamd te worden

8.656 Inkomsten inzake overeenkomst Engelse Tuin 165.032 Opbrengsten uit anterieuwre overeenkomsten Omdat er dit jaar minder aan bestemmingsplannen is uitbesteed(bestemmingsplannen zijn up to 45.000 date en vanaf 2016 gaat de cyclus weer opgestart worden) kan dit bedrag met € 45000,-afgeraamd worden. bijramen voor uitgaven voor onderzoek, taxatie en advies om het aandeel van 18 sociale -16.936 huurwoningen in Hooghkamer veilig te stellen

492.000 Afsluiting grondexploitatie Industriekade -7.000 obv herziene exploitatie

-2.000 obv herziene exploitatie 1.004 obv herziene exploitatie -469.294 obv herziene exploitatie


55

Programma FCL Code

FCL Omschrijving

ECL Code

ECL Omschrijving

Lasten/Baten

2015

Omschrijving

3

6480102

Lokaal onderwijsbeleid

41114I

Rijksbijdrage diversen

Baten

3

6480102


34323U


Lasten

9.777

3

6480102


42420U

Combinatiefunctie

Lasten

4.000 4000,-- aframen

3

6480201

Toezicht Regionaal Bureau Leerplicht

34304U

Contrib., lidmaatsch, donaties, NIET pers.gebonden

Lasten

3.155 Zie omschrijving bij 6480201, 42400

3

6480201


34304U


Lasten

3

6480201


42400U


Lasten

3

6480301

Leerlingenvervoer

42300U

Leerlingenvervoer

Lasten

3

6482101

Volwasseneducatie

42401U

Overige bijdragen

Lasten

3

6482101

Volwasseneducatie

41150I

Rijksbijdrage volwasseneducatie

Baten

Programma FCL Code

FCL Omschrijving

ECL Code

ECL Omschrijving

Lasten/Baten

-70.000 70.000,-- loopt via het gemeentefonds , kan eruit gehaald worden. - 9.777,-- aframen, muziekleerkracht van 1 fte naar 0.71 fte. Niet alles om nog een verwacht tekort bij onderwijsachterstanden op te vangen

Restant budget kan afgeraamd worden omdat de kosten voor de leerplichtadministratie in het algemeen budget meegenomen wordt. Uitvoering leerplichtadministratie wordt niet meer apart gefactureerd maar zit bij het totaal. Dit -3.155 totaal is daarom wel iets hoger dan voorgaande jaren. Het contract van leerlingenvervoer voor het nieuwe schooljaar is regionaal aanbesteed en heeft geleid tot een verlaging van het contractbedrag. Op basis hiervan schatten wij een besparing in 60.000 van € 60.000.Leerlingenvervoer is een open einde regeling dus het uiteindelijke bedrag kan afwijken. 17.845

83.856 Deze middelen worden vanaf 2015 vanuit het Rijk overgemaakt naar centrumgemeente Leiden -83.856 Deze middelen worden vanaf 2015 door het Rijk overgemaakt aan centrumgemeente Leiden

2015

Omschrijving

1

6830112

Project Hooghkamer

33327U

Sloopkosten/ sloop verharding, etc

Lasten


1

6830112

Project Hooghkamer

33321U

Verwervingen/Bijkomende verwervingskosten

Lasten


1

6830112

Project Hooghkamer

33329U

Milieukosten/ sanering

Lasten


1

6830112

Project Hooghkamer

33376U

Planeconomie

Lasten


1

6830112

Project Hooghkamer

33380U

Bijkomende kosten/tijdelijk beheer

Lasten


1

6830112

Project Hooghkamer

33324U

Sloopkosten/sloop van objecten

Lasten


1

6830112

Project Hooghkamer

33337U

Woonrijpmaken/ groenaanleg

Lasten


1

6830112

Project Hooghkamer

33336U

Woonrijpmaken

Lasten

-1.259.690 obv herziene exploitatie

1

6830112

Project Hooghkamer

33200U

Verwervingen/Aankoop gronden

Lasten

-2.975.331 obv herziene exploitatie

1

6830112

Project Hooghkamer

63000I


Baten


1

6830112

Project Hooghkamer

33376U

Planeconomie

Lasten


1

6830112

Project Hooghkamer

33339U

Woonrijpmaken/ brandkranen

Lasten


1

6830112

Project Hooghkamer

33390U


Lasten


1

6830112

Project Hooghkamer

30300U

Overige personeel derden

Lasten


1

6980111

Mutaties reserve programma 1

60002U

Algemene reserve vrij

Lasten

804.047 Voorziening GREX ten gunste van de exploitatie

1

6980111


60016U

Reserve investeringsstrategie Holland Rijnland

Lasten

1

6980111


60016U

Reserve investeringsstrategie Holland Rijnland

Lasten

-492.000 Afsluiting grondexploitatie Industriekade

Lasten/Baten

2015

200.000 Aframen verkoop Boerhavestraat 40 , verschoven naar latere jaren

872.799 Programma FCL Code

FCL Omschrijving

ECL Code

ECL Omschrijving

Omschrijving

2

6310301

Overige aangelegenheden handel - ambacht

34336U

Overige diensten en aankopen

Lasten

-35.000 Uitvoering economische agenda ten onrechte afgeraamd bij Voorjaarsrapportage

2

6310301

Overige aangelegenheden handel - ambacht

32200I

Pachten

Baten

29.691 Ontvangen pacht

2

6560101

Koudenhoorn

32200I

Pachten

Baten

-2.360 Pacht kiosk Koudenhoorn is komen te vervallen

2

6560101

Koudenhoorn

32100I

Huren

Baten

2

6560104

Overige toerisme

34336U


Lasten

2

6560201

Overige openluchtrecreatie

32200I

Pachten

Baten

-3.455 Realistisch ramen huurinkomsten -25.109 Bijramen kosten verkeersplan Bloemencorso -5.075 Onduidelijk , al jaren geen inkomsten op ontvangen -41.308

56

Programma FCL Code

FCL Omschrijving

ECL Code

ECL Omschrijving

Lasten/Baten

2015

Omschrijving

3

6480102


41114I

Rijksbijdrage diversen

Baten

-70.000 70.000,-- loopt via het gemeentefonds , kan eruit gehaald worden.

3

6480102


34323U


Lasten

9.777

3

6480102


42420U

Combinatiefunctie

Lasten

4.000 4000,-- aframen

3

6480201


34304U


Lasten

3.155 Zie omschrijving bij 6480201, 42400

3

6480201


34304U


Lasten

3

6480201


42400U


Lasten

3

6480301

Leerlingenvervoer

42300U

Leerlingenvervoer

Lasten

3

6482101

Volwasseneducatie

42401U

Overige bijdragen

Lasten

3

6482101

Volwasseneducatie

41150I

Rijksbijdrage volwasseneducatie

Baten

-83.856 Deze middelen worden vanaf 2015 door het Rijk overgemaakt aan centrumgemeente Leiden

3

6530104

Sporthal De Tulp

32100I

Huren

Baten

-19.519

3

6610101

Bijstandsverlening

42205U

Bijstandsuitkeringen

Lasten

3

6611101

Participatie

41137I

Rijksvergoeding werkdeel Wwb

Baten

3

6611102

Sociale werkvoorziening

42400U


Lasten

3

6614101

Minimavoorzieningen

42409U

Bijzondere bijstand

Lasten

280.000 Bijstelling raming obv halfjaarcijfers 2015

3

6620102

Ouderen

42500U

Subsidies overige instellingen

Lasten

-10.000

3

6620103

Uitvoering Wmo- subsidieregelingen

42505U

Overige subsidies

Lasten

-69.410 Bijdrage inloopfunctie GGZ

3

6620103

Uitvoering Wmo- subsidieregelingen

42505U

Overige subsidies

Lasten

3

6622101

Maatwerk WMO immaterieel

42410U

Huishoudelijke verzorging

Lasten

3

6622101

Maatwerk WMO immaterieel

42422U

Begeleiding

Lasten

3

6630101

Sociaal-cultureel werk

42505U

Overige subsidies

Lasten

-15.000 Mantelzorgcompliment

3

6652101

Maatwerk WMO materieel

42412U

Wmo vervoersvoorzieningen

Lasten


3

6652101

Maatwerk WMO materieel

42414U

Wmo rolstoelen en scootmobielen

Lasten


3

6652102

Lokaal WMO beleid

42508U

Uitvoering WMO-beleidsplan

Lasten

27.000 Bijstelling obv verwachte uitgaven

3

6652102

Lokaal WMO beleid

42503U

Bijdragen

Lasten


3

6652102

Lokaal WMO beleid

42507U

Ondersteunende begeleiding

Lasten

3

6662102

Wmo maatwerkvoorziening natura immaterieel

00025U

Stelpost Nieuwe taakgebieden

Lasten

3

6670110

Algemene voorziening WMO

00025U


Lasten

3

6671101

Jeugd en gezinsteams

42421U

Bijdrage Holland Rijnland jeugdzorg

Lasten

3

6671102

Sociale wijkteams

00025U


Lasten

3

6671103

Toegang WMO

42104U

Clientondersteuning MEE

Lasten

- 9.777,-- aframen, muziekleerkracht van 1 fte naar 0.71 fte. Niet alles om nog een verwacht tekort bij onderwijsachterstanden op te vangen

Restant budget kan afgeraamd worden omdat de kosten voor de leerplichtadministratie in het algemeen budget meegenomen wordt. Uitvoering leerplichtadministratie wordt niet meer apart gefactureerd maar zit bij het totaal. Dit -3.155 totaal is daarom wel iets hoger dan voorgaande jaren. Het contract van leerlingenvervoer voor het nieuwe schooljaar is regionaal aanbesteed en heeft geleid tot een verlaging van het contractbedrag. Op basis hiervan schatten wij een besparing in 60.000 van € 60.000.Leerlingenvervoer is een open einde regeling dus het uiteindelijke bedrag kan afwijken. 17.845

83.856 Deze middelen worden vanaf 2015 vanuit het Rijk overgemaakt naar centrumgemeente Leiden Huurovereenkomst is opgezegd, we zijn in overleg met oude exploitant om te kijken hoe we tot een afwikkeling van de ontstane huurschuld kunnen komen. Explointant is failliet.

-391.550 Stijging op basis van halfjaarcijfers ISD -95.182 Bijdrage reintegratie via integratie uitkering sociaal domein 67.348 Bijstelling gemeentelijke bijdrage obv tussentijdse rapportage GR KDB Huurcompensatie WT voor hogere huur Sassembourg voor de rest van het jaar (dekking vanuit overschot WMO subsidieregelingen)

10.000 Dekking voor hogere huur WT door intrek in Sassembourg (zie FCL Ouderen) 231.625 Bijstelling raming obv halfjaarcijfers 2015 -3.830.200 Bijstelling raming obv halfjaarcijfers 2015 (incl.overhead)

70.000 Bijstelling obv verwachte uitgaven 3.426.069 Correctie naar 6622101 504.199 Herverdeling WMO budgtten 624 Obv bijgestelde begroting Jeugd Holland Rijnland 143.637 Bijstelling obv verwachte uitgaven -321.773 Subsidie MEE clientenparticipatie

57

Programma FCL Code

FCL Omschrijving

ECL Code

ECL Omschrijving

Lasten/Baten

2015

Omschrijving

3

6672101

PGB Wmo

00025U


Lasten


3

6672102

PGB Jeugd

42505U

Overige subsidies

Lasten

3

6682101

Individuele voorzieningen Natura Jeugd

42421U


Lasten

3

6682101

Individuele voorzieningen Natura Jeugd

00025U


Lasten

132.008 Correctie stelpost naar diverse posten Jeugd

3

6683101

Veiligheid, jeugdreclasering en opvang jeugd

42421U


Lasten

250.623 Obv bijgestelde begroting Jeugd Holland Rijnland

3

6716102

Exploitatie CJG locaties

34334U

Huurkosten

Lasten

3

6922115

Algemene baten en lasten programma 5

00036U

Stelpost beleidsinitiatieven raads-en collegeprogr

Lasten

3

6922115

Algemene baten en lasten programma 5

00025U


Lasten

-302.536 Taakstelling WMO hulp bij huishouden op product verwerkt

3

6980113


60002U


Lasten

-106.325 Storting saldo decentralisaties aan buffer sociaal domein

Lasten/Baten

2015

-506.485 Bijstelling raming obv halfjaarcijfers 2015 54.534 Obv bijgestelde begroting Jeugd Holland Rijnland

49.000 Lagere huurlasten ivm latere oplevering Sassembourgh 17.000 Ondergebracht op functionele posten

156.577

Programma FCL Code

FCL Omschrijving

ECL Code

ECL Omschrijving

Omschrijving

4

6210101 Onderhoud en reparatie wegenstelstel

34105U

Waterschapsbelasting

Lasten

-30.000 Structureel tekort op waterschapbelasting

4

6221101 Waterbeheer

34303U

Aankoop diverse materialen

Lasten

4

6221102 Waterbeheer (GW)

34323U


Lasten

-35.000 Overheveling van afd gem. werken naar Walbeschoeiing

4

6221102 Waterbeheer (GW)

34323U


Lasten

-25.000 Corrigeren ombuiging waterbeheer van 622102 naar 6221101

4

6560301 Onderhoud openbaar groen

33100I

Opbrengst grondverkopen

Baten

4

6560305 Onderhoud openbaar groen beheer

34323U


Lasten

4


00018U

Stelpost Kadernota 2015-2018

Lasten

4


34323U


Lasten

4

6722101 Riolering Teylingen

60001U

Onttrekking/toevoeging voorziening

Lasten

4

6722104 Riolering Teylingen (GW)

34306U

Onderhoudswerkzaamheden

Lasten

4

6922114 Algemene baten en lasten programma 4

00014U

Stelpost ombuigingen 2014-2017 programma 4

Lasten

25.000 Corrigeren ombuiging waterbeheer van 622102 naar 6221101

76.641 Extra opbrengst grondverkopen -50.000 Verplaatsen naar juiste ecl 50.000 Verplaatsen naar juiste ecl -12.000 Inflatiecorrectie contract Maregroep -7.173

Het saldo van de hogere inkomsten rioolrechten en hogere onderhoudslasten riolering worden op Egalisatievoorziening riolering vermeerderd.

-40.000 Extra kosten onderhoud -50.000 Aframen stelpost 2015 -97.532

Programma FCL Code

FCL Omschrijving

ECL Code

ECL Omschrijving

Lasten/Baten

2015

Omschrijving

5

6726104 Baten rioolbelasting Teylingen

40105I

Rioolbelasting niet-woningen

Baten

12.745 Hogere inkomsten riolering

5

6726104 Baten rioolbelasting Teylingen

40203I

Rioolbelasting woningen

Baten

34.428 Hogere inkomsten riolering

5

6931101 Baten OZB-gebruikers

40102I

OZB niet-woningen gebruikers

Baten

5

6932101 Baten OZB-eigenaren

40101I

OZB niet-woningen eigenaren

Baten

5

6932101 Baten OZB-eigenaren

40100I

OZB woningen eigenaren

Baten

-63.249

lagere realisatie i.v.m. lagere inkomsten leegstand en amendement de Pater, strucuteel in begroting 2016

-9.515 lagere inkomsten niet woningen-eigenaren. -74.708 lagere inkomsten door verschil woningprgnose, structureel bij begroting 2016 -100.299

58

Programma FCL Code

FCL Omschrijving

ECL Code

ECL Omschrijving

Lasten/Baten

2015

Omschrijving

6

6002101 Directie

34323U


Lasten

10.000 Verlaging budget benchmarks: taakstelling afdeling bedrijfsvoering

6

6002101 Directie

34308U

Advies- en onderzoekskosten

Lasten

6

6002201 Risicobeheer

34321U

Schade/vandalisme

Lasten

6


34323U


Lasten

-10.000 Budgettair neutraal: inhuur Hillegom m.b.t. verzekeringen

6


42300I

Schadeverhaal gem.eigendommen

Baten

-20.000

6


34321U

Schade/vandalisme

Lasten

6

6006103 Planning en control - raad

34315U

Controle werkzaamheden

Lasten

-13.000 Meerwerknota ivm afwikkeling jaarrekening 2014 en eerste termijn nieuwe accountant

6

6330201 Nutsbedrijven

21003I

Overige rente en dividenden

Baten

358.000 Hogere dividend opbrengst Alliander, NUON

6


57000I

Opbrengst verkoop aandelen

Baten

-50.058 Aanpassing opbrengst vergoeding meegekocht dividend

6


57000U

Kapitaalinbreng

Lasten

-21.133 Afboeking geactiveerde waarde NUON aandelen

6

6913101 Overige financiële middelen

21003I

Overige rente en dividenden

Baten

-52.121 Minder dividend BNG vanwege halvering winst

6

6921101 Algemene uitkering gemeentefonds

41100I

Algemene uitkering

Baten

154.233 verwerken septembercirculaire

6

6922101 Algemene baten en lasten

60001U

Onttrekking/toevoeging voorziening

Lasten

-32.589 Raming Huisink tbv voorziening bovenformatieven

6

6922101 Algemene baten en lasten

00010U

Onvoorziene uitgaven - incidenteel

Lasten

6

6923101 Integratie-uitkering Sociaal domein

41100I

Algemene uitkering

Baten

6


41100I

Algemene uitkering

Baten

6


41100I

Algemene uitkering

Baten

6

6960101 Saldo van de kostenplaatsen

62999U

Correctie saldo kostenplaatsen, lasten

Lasten

25.000 KPL:NJR 5202 u34226 aframing op basis van prognose

6


62999U


Lasten

35.000 KPL: Overheveling van afd gem. werken naar Onderhoud openbaar groen 35.000

6


11000U

Personeelslasten werknemers

Lasten

32.589 Raming Huisink tbv voorziening bovenformatieven

6

6980117 Mutaties reserve programma 7

60038I

Bestemmingsreserve rekeningsaldo

Baten

11.487 Vrijval bestemmingsreserve rekeningsaldo naar Algemene reserve

6


60000U

Onttrekking/toevoeging reserve

Lasten

6


60002U


Lasten

-35.000 Bijraming ivm Lean traject jaarrekening en formatie onderzoek financiën 20.000 Budgetneutraal: verlaging schade verhaag en schade gemeentelijke eigendommen n.av. realisatie budgetneutraal: verlaging schadeverhaal en kosten schade gemeentelijke eigendommen n.a.v realisatie

10.000 Budgetneutraal: kosten inhuur Hillegom

50.200

De verwachting is dat in de resterende periode van 2015 geen beroep meer op de post onvoorzien wordt gedaan

-129.887 bijstelling Jeugd obv meicirculaire 2015 60.385 bijstelling Participatie obv meicirculaire 2015 -67.987 bijstelling WMO obv meicirculaire 2015

66.500 Bijboeken rente gecorrigeerd. Er is geen deel van de algemene reserve meer geblokkerd. -11.487 Vrijval bestemmingsreserve rekeningsaldo naar Algemene reserve 390.132

Programma FCL Code

FCL Omschrijving

ECL Code

ECL Omschrijving

Lasten/Baten

2015 -376.322 Resultaat VGR 2

-

6990101 Saldo rekening van baten en lasten na bestemming

00000I

Nog aan te wijzen dekkingsmiddelen

Baten

-

6990101 Saldo rekening van baten en lasten na bestemming

00000I

Nog aan te wijzen dekkingsmiddelen

Baten

Omschrijving

-804.047 Resultaat VGR 2 -1.180.369

Programma FCL Code

FCL Omschrijving

ECL Code

ECL Omschrijving

Lasten/Baten

2015

Omschrijving

KPL

5202

Afd. Advies en Ondersteuning I&A

34336U


Lasten

25.000 Bijstelling raming o.b.v. prognose

KPL

5202

Afd. Advies en Ondersteuning I&A

62999U


Lasten

-25.000 Correctie naar kostenplaats

KPL

5213

Voormalige afd. Int. Service en Informatie (ICT)

34313U

Onderhoudscontracten

Lasten

-20.000 Aangepaste raming o.b.v. prognose (Microsoft kosten omhoog plus overige extra licentiekosten)

KPL

5214

Voormalige afd. ISI Functioneel beheer

34336U


Lasten

KPL

5214

Voormalige afd. ISI Functioneel beheer

34323U


Lasten

KPL

5270

Afd. Gemeentewerken

62999U


Lasten

KPL

5270

Afd. Gemeentewerken

11000U

Personeelslasten werknemers

Lasten

12.000 Aangepaste raming o.b.v. prognose 8.000 Aangepaste raming o.b.v. prognose -35.000 KPL Overheveling van afd gem. werken naar Onderhoud openbaar groen 35.000 35.000 Overheveling van afd gem. werken naar Onderhoud openbaar groen 35.000 -

59

Inhoudsopgave. 1. Aanbiedingsbrief 3

Recommend Documents