Onderzoek Instagram
Uitgevoerd door Scholieren.com in november 2015
Inhoud Voorwoord Steekproefsamenstelling Resultaten Conclusies
Voorwoord Scholieren.com heeft haar bezoekers middels een enquête vragen gesteld over hun Instagramgebruik. Dit rapport laat zien hoe vaak scholieren Instagram gebruiken, hoe ze er gebruik van maken en of ze weleens betaald hebben gekregen voor het plaatsen van een foto. Ook hebben we kort gefocust op de invloed van Instagram op hun gemoedstoestand. De vragenlijst is uitgezet op Scholieren.com van 10 november t/m 16 november 2015.
Steekproefsamenstelling Aantal responses Totaal aantal responses in deze vragenlijst
768
Aantal volledige, bruikbare responses
522*
Percentage van totaal
68,50%
*Op dit aantal respondenten zijn de volgende vragen gebaseerd.
Wat is je geslacht? Antwoord
Telling
Percentage
Jongen
171
32,76%
Meisje
351
67,24%
Wat is je leeftijd? Gemiddelde leeftijd
15,05*
Standaardafwijking
1,59
Welk niveau doe je? Antwoord
Telling
Percentage
Vmbo
66
12,64%
Havo
185
35,44%
Vwo
245
46,93%
Ik zit niet meer op de middelbare school
26
4,98%
Algemene vragen over Instagram 1. Heb je een Instagram-account? Antwoord
Telling
Percentage*
Ja
488
93,49%
Nee
34
6,51%
1a. Waarom heb je geen Instagram-account? Deze open vraag is alleen gesteld aan de respondenten die “nee” antwoordden op vraag 1. Antwoord Ik vind het onzin/nutteloos
9
Het kost teveel tijd/ik gebruik al zoveel
7
Ik maak bijna nooit foto’s
5
Ik heb er geen zin in
4
Ik weet het niet
4
Mijn vrienden zitten er niet
1
Ik ben te jong
1
Mijn telefoon is te slecht
1
De volgende vragen zijn alleen gesteld aan de respondenten die “Ja” antwoordden op vraag 1.
2. Is je Instagram-account openbaar? Antwoord
Telling
Percentage*
Ja
174
35,66%
Nee
314
64.34%
3. Hoeveel mensen volg je op Instagram? Gemiddeld aantal volgers
302
Standaardafwijking
300
Maximum
3570
Minimum
0
Mediaan
236
4. Hoeveel volgers heb je? Gemiddeld aantal volgers
574
Standaardafwijking
2739
Maximum
50.000
Minimum
0
Mediaan
240
5. Waar gebruik je Instagram vooral voor? Antwoord
Telling
Percentage*
Het bekijken van foto’s
152
31,15%
Het plaatsen van foto’s
5
1,02%
Een combinatie van beiden
331
67,83%
Tijdsbesteding op Instagram 6. Hoeveel uur per week besteed je aan Instagram? Antwoord
Telling
Percentage*
0-1 uur per week
79
16,19%
1-5 uur per week
172
35,25%
5-10 uur per week
84
17,21%
10-15 uur per week
33
6,76%
15-20 uur per week
23
4,71%
Meer dan 20 uur per week
18
3,69%
Ik heb echt geen idee
79
16,19%
7. Wat vind je van je tijdsbesteding aan Instagram? Antwoord
Telling
Percentage*
Ik vind dat ik te weinig tijd besteed aan Instagram
23
4,71%
Ik vind dat ik precies genoeg tijd besteed aan Instagram
348
71,31%
Ik vind dat ik teveel tijd besteed aan Instagram
117
23,98%
Posten op Instagram 8. Hoeveel foto’s plaats je per week op Instagram? Antwoord
Telling
Percentage*
0-1 foto’s per week
378
77,46%
1-5 foto’s per week
92
18,85%
5-10 foto’s per week
9
1,84%
10-15 foto’s per week
5
1,02%
15-20 foto’s per week
1
0,20%
Meer dan 20 foto’s per week
3
0,61%
9. Waar moet een goede Instagramfoto volgens jou aan voldoen (meerdere antwoorden mogelijk)? Antwoord
Telling
Percentage*
Leuke/grappige gebeurtenis
292
59,84%
Goede belichting
272
57,17%
Mooie omgeving
224
45,90%
Interessante gadgets/kleding
134
27,46%
Mooie mensen
117
23,98%
Beroemde mensen
33
6,76%
Anders (veel genoemd zijn, “leuke foto”, “vrienden”, “maakt niet uit” en “iets wat ik interessant vind”
128
26,23%
10. Wat voor soort foto’s like je meestal op Instagram? Antwoord
Telling
Percentage*
Foto’s van vrienden/bekenden
385
78,89%
Grappige foto’s
266
54,51%
Foto’s van vette gebeurtenissen
196
40,16%
Foto’s van beroemde mensen
157
32,17%
Foto’s van kleding/gadgets
133
27,25%
Foto’s van mooie mensen
127
26,02%
Foto’s van eten
92
18,85%
Anders (meest genoemd “ik like alles”
115
23,57%
11. Hoe vaak maak je dezelfde foto opnieuw, voordat je ‘m plaatst op Instagram? Antwoord
Telling
Percentage*
1 keer
164
33,61%
2-5 keer
216
44,26%
5-10 keer
66
13,52%
Meer dan 10 keer
42
8,61%
Antwoord
Telling
Percentage*
Nooit
61
12,50%
Soms
199
40,78%
Regelmatig
86
17,62%
Vaak
75
15,37%
12. Gebruik je wel eens filters?
Altijd
67
13,73%
13. Bewerk je je foto’s met externe apps/programma’s? Antwoord
Telling
Percentage*
Nooit
200
40,98%
Soms
148
30,33%
Regelmatig
36
7,38%
Vaak
44
9,02%
Altijd
60
12,30%
14. Heb je wel eens iets in scene gezet voor een Instagramfoto? Antwoord
Telling
Percentage*
Ja
220
45,08%
Nee
268
54,92%
Verdienen met Instagram 15. Ben je wel eens benaderd door een bedrijf of organisatie om iets te posten in ruil voor een vergoeding (geld, spullen) Antwoord
Telling
Percentage*
Ja
36
7,38%
Nee
452
92,62%
15a. Wat heb je toen gekregen in ruil voor een Instagram post? Deze vraag is alleen gesteld aan de 36 respondenten die op vraag 14 “ja”antwoordden. Antwoord
Telling
Percentage*
Niets, ik ben er niet op ingegaan
13
36,11%
Kleding/spullen
8
22,22%
Geld én kleding/spullen
6
16,67%
Geld
4
11,11%
Anders (telefoonnummer, korting op kleding, concerttickets, niets)
5
13,89%
Effecten van Instagram 16. Ik ben tevreden met hoe ik eruit zie. Antwoord
Telling
Percentage*
Helemaal mee oneens
16
3,28%
Mee oneens
53
10,86%
Neutraal
141
28,89%
Mee eens
188
38,52%
Helemaal mee eens
90
18,44%
17. Ik vergelijk mezelf met andere Instagramgebruikers. Antwoord
Telling
Percentage*
Helemaal mee oneens
91
18,65%
Mee oneens
110
22,54%
Neutraal
108
22,13%
Mee eens
138
28,28%
Helemaal mee eens
41
8,40%
18. Ik heb door Instagram het idee dat mijn leven veel saaier is dan dat van anderen. Antwoord
Telling
Percentage*
Helemaal mee oneens
161
32,99%
Mee oneens
147
30,12%
Neutraal
97
19,88%
Mee eens
61
12,50%
Helemaal mee eens
22
4,51%
19. Als je je eigen uiterlijk zou moeten beoordelen met een cijfer tussen 1 en 10, welk cijfer geef je jezelf dan? Cijfer
Telling
Percentage*
1
5
1,02%
2
3
0,61%
3
11
2,25%
4
18
3,69%
5
31
6,36%
6
94
19,26%
7
172
35,25%
8
93
19,06%
9
25
5,12%
10
36
7,38%
Open vragen over de effecten van Instagram 20. Welk effect heeft het gebruik van Instagram op jouw zelfvertrouwen (open vraag)? De antwoorden op de open vragen zijn ingedeeld in een aantal categorieën Antwoord
Telling
Percentage*
Het heeft weinig tot geen effect op mijn zelfvertrouwen
251
51,43%
Het heeft een positief effect op mijn zelfvertrouwen (door likes, comments, waardering op mijn posts)
100
20,49%
Het heeft een dubbel effect op mijn zelfvertrouwen. (Positief door veel waardering, negatief door uitblijven van waardering en vergelijken met anderen)
63
12,91%
Het heeft een negatief 48 effect op mijn zelfvertrouwen (door weinig waardering, vergelijken met anderen)
9,84%
Ik weet het niet/overig
5,33%
26
21. In hoeverre heeft het aantal likes op een foto effect op hoe je je voelt (open vraag)? De antwoorden op de open vragen zijn ingedeeld in een aantal categorieën Antwoord
Telling
Percentage*
Het heeft weinig tot geen effect op hoe ik mij voel
182
37,30%
Het heeft veel invloed op hoe mij voel (veel likes = blij, weinig likes = niet blij)
132
27,05%
Het heeft een beetje/soms
88
18,03%
invloed op hoe ik me voel Het heeft weinig invloed op hoe ik me voel, maar meer likes is wel altijd beter
49
10.04%
Ik weet het niet/overig
37
7,58%
22. Ervaar je weleens druk door het gebruik van Instagram? De antwoorden op de open vragen zijn ingedeeld in een aantal categorieën Antwoord
Telling
Percentage*
Nee, ik ervaar nooit druk door het gebruik van Instagram
397
81,35%
Ja, ik ervaar weleens druk door het gebruik van Instagram
73
14,95%
Ik twijfel of ik wel eens druk ervaar door het gebruik van Instagram
11
2,25%
Ik weet het niet/overig
17
3,48%
Conclusies Algemene vragen over Instagram Het eerste dat opvalt, is het enorme percentage scholieren dat een Instagram-account heeft: 93,5% procent. Meer dan tweederde van de respondenten met een Instagram-account heeft dit account niet openbaar staan. Instagram wordt door de respondenten vooral gebruikt om zowel te posten als te kijken (67%). Een derde kijkt alleen maar en post zelf niets. De aantallen volgers en personen die gevolgd worden, lopen flink uiteen. Het aantal personen dat men volgt varieert van 0 tot ruim 3.000. Gemiddeld volgen de respondenten zo’n 300 mensen. Het aantal volgers loopt nog sterker uiteen. Gemiddeld hebben de respondenten 574 volgers, maar dat zegt niet zoveel omdat er uitschieters zijn van respondenten met 50.000 volgers. De mediaan ligt op 240 volgers. Tijdsbesteding op Instagram Iets meer dan een derde (35%) besteedt 1 tot 5 uur per week aan Instagram. Bijna 30% besteedt tussen de 5 en 20 uur aan Instagram en iets meer dan 3% zelfs meer dan 20 uur. 16% zegt niet te weten hoeveel tijd het hen kost. De respondenten zijn over het algemeen tevreden over hoeveel tijd ze aan de app besteden (71%). 24% vindt dat het hun teveel tijd kost. Posten op Instagram Iedereen heeft het, iedereen gebruikt het, maar wat doen scholieren dan op Instagram? Verreweg het grootste deel (77%) post maar 0 tot 1 foto’s per week, en is dus vrij passief. Bijna 19% post 1 tot 5 foto’s per week, maar een hogere postfrequentie komt bijna niet voor. Het is ook belangrijk om te kijken wát er gepost wordt op Instagram en wat het goed doet. We vroegen respondenten waar een goede Instagramfoto aan moet voldoen. Bovenaan staat dat het grappig moet zijn (59%). De kwaliteit is ook erg belangrijk, want goede belichting staat op twee (57%) en een mooie omgeving op drie (47%). Instagram is voor scholieren toch vooral een sociaal medium onder vrienden, blijkt uit het like-gedrag. Foto’s van vrienden kunnen in bijna 80% van de gevallen op een like rekenen. Verder doen grappige foto’s en foto’s van vette gebeurtenissen het goed. Foto’s van eten scoren het minst goed onder scholieren en er is ook een aardig grote groep die gewoon alles liket.
Scholieren blijken vrij kieskeurig te zijn met wat ze posten op Instagram. Maar liefst 76% maakt meerdere versies van een foto, voordat deze gepost wordt. Bijna 10% geeft aan dat ze een foto zelfs meer dan 10 keer opnieuw maken. 87,5% maakt gebruik van filters om hun foto’s op te fleuren en bijna 60% doet dat met externe apps of programma’s zoals Picsart en VSCO. Ook opvallend: 45% geeft aan weleens iets in scene gezet te hebben voor een betere of leukere foto. Denk aan het stileren van bepaalde spullen. Verdienen met Instagram Niet veel scholieren worden op Instagram benaderd door bedrijven om in opdracht van hen iets te posten, waarschijnlijk vanwege het feit dat je daar een flink aantal volgers voor moet hebben. 7,4% overkwam dit wel, maar de meerderheid wees dit aanbod af. De scholieren die wél ingingen op het aanbod, ontvingen in ruil voor hun post meestal kleding of spullen, soms in combinatie met een geldbedrag. Effect van Instagram Het is lastig om echt effecten te meten van het gebruik van Instagram op zelfvertrouwen of gemoedstoestand, daarvoor is een uitgebreider experimenteel onderzoek nodig. We hebben deze effecten proberen te verkennen door een paar meerkeuze en een aantal open vragen te stellen. Vooral de open vragen helpen om een beter beeld te krijgen van hoe scholieren het gebruik van de app ervaren. Op de gesloten vragen antwoordt een derde van de respondenten dat ze zichzelf vergelijken met andere Instagram-gebruikers. Toch lijkt het erop dat scholieren dat wel kunnen relativeren. Op de vraag of ze denken dat ze een veel saaier leven hebben dan anderen, door gebruik van Instagram, antwoordt meer dan twee derde ontkennend. De open vragen geven inzicht in wat posten, liken en geliked worden op Instagram met scholieren doet. Een groot deel van de scholieren geeft bij alle vragen aan dat het gebruik van Instagram helemaal geen effect heeft op hun zelfvertrouwen of gemoedsrust. Bij de scholieren die aangeven dat het wél effect op hen heeft, lijkt dit zowel positief als negatief te kunnen zijn. Qua zelfvertrouwen geeft 20% aan dat Instagram een positief effect heeft. 12% zegt dat het effect twee kanten op kan (als ik geliked word positief, als likes uitblijven negatief) en bijna 10% ervaart een negatief effect. Als het gaat om de invloed van het aantal likes op een foto en je gemoedstoestand, zijn de effecten sterker. Bij 27% heeft het aantal likes veel invloed op hoe ze zich voelen. Veel likes op een foto geven een goed gevoel. Je wordt mooi gevonden, gewaardeerd. Weinig likes zorgen voor een slecht gevoel. Sommige scholieren geven aan dat, indien het aantal likes onder een voor hen onaanvaardbare grens komt, de foto te verwijderen. 10% zegt dat ze wel altijd graag zoveel mogelijk likes willen, maar als er minder likes op een foto komen, dat dat geen invloed heeft op hun humeur.
Verreweg het grootste deel van de respondenten (81%) ervaart tot slot geen druk op Instagram.
