Jaarverslag 2009
Inhoud Voorwoord
3
AZ Turnhout
5
Enkele realisaties 2009
11
Resultaten
39
Medewerkers Management
2
Voorwoord
Wij wensen u veel leesgenot.
Felix Vanbel Algemeen directeur
3
4
AZ Turnhout
5
“Op 1 september 2009 is de fusie tussen de twee Turnhoutse ziekenhuizen een feit”
Fusieakkoord wordt ondertekend
AZ Turnhout: eenvoudig en duidelijk
Op vrijdag 10 april 2009 werd het fusieakkoord
Aan de definitieve keuze van de naam voor het
ondertekend door de Turnhoutse ziekenhuizen. Deze
nieuwe fusieziekenhuis ging een uitgebreid traject
overeenkomst behandelt de belangrijkste principes
vooraf. Verschillende voorstellen, afkomstig van
van het nieuwe fusieziekenhuis: het bestuur, de
personeelsleden, artsen en bestuur, passeerden de
organisatiestructuur, de strategie en het beleid. Met
revue. Elk voorstel werd zorgvuldig gewikt en
het ondertekenen van dit akkoord gingen de zieken-
gewogen.
huizen de laatste rechte lijn in naar 1 september, de
Na uitgebreid overleg werd unanimiteit en eensge-
dag waarop één groot fusieziekenhuis AZ Turnhout
zindheid bekomen over één welbepaalde naam:
werd gevormd. Het nieuwe Kempense ziekenhuis telt
‘AZ Turnhout’.
maar liefst 665 bedden, 1600 medewerkers en 160 artsen.
De naam beantwoordt aan de basiscriteria voor een transparante communicatie: hij is makkelijk te
Luc Op de Beeck, OCMW-voorzitter Turnhout:
onthouden en uitspreekbaar, eenvoudig, sober en
“dankzij de fusie komt onze regio op het vlak van
vooral duidelijk. Een Kempenaar of zelfs iemand bui-
gezondheidszorg op de kaart. Maar ook voor
ten de Kempen, jong of oud, weet bij het horen van
Turnhout is de komst van het nieuwe ziekenhuis een
de naam meteen wat hij betekent. Zonder extra
belangrijke
doorgedreven
uitleg is het duidelijk dat het om het algemeen
samenwerking gaat onze dienstverlening er gevoelig
ziekenhuis in Turnhout gaat. Dat deze formule van
op vooruit.
eenvoud succes kan opleveren, werd eerder al
Bovendien is het ziekenhuis goed voor honderden
bewezen. Denk maar aan UZ Leuven, UZ Brussel, AZ
jobs, heel wat expertise en een schat aan ervaring.
Diest of AZ Oudenaarde. Uiteraard is de naam nog
We staan dan ook klaar om een hoofdrol op te ne-
maar een begin van het geheel. Achter deze naam
men in de uitbouw van welzijn en gezondheid in de
moet een identiteit en imago schuilgaan die we met
Kempen.”
de hele organisatie samen moeten waarmaken.
troef.
Door
de
6
Innovatie, dynamiek en verbondenheid
Het fusieziekenhuis werd een VZW
Achter het nieuwe logo van AZ Turnhout schuilen
Het nieuwe fusieziekenhuis kreeg de vorm van een
verschillende
vzw. Van deze vzw maken verschillende partners
betekenissen.
De
frisse
moderne
kleuren staan voor vernieuwing en medische innovatie. De golvende lijnen en het symbool van de wapperende vlag verwijzen naar de dynamiek van AZ
deel uit: - Stad en OCMW Turnhout: voormalige uitbaters Sint-ELisabethziekenhuis
Turnhout. Daarnaast integreert het logo twee duidelijke schakels die in elkaar passen. Dit wijst op
- vzw Kristelijke Medico-Sociale Instellingen
de verbondenheid tussen de twee campussen, maar
(KMSI) : voormalige uitbater AZ Sint
ook tussen de personeelsleden, artsen en patiënten
Jozef ziekenhuis
onderling.
- vzw artsen - vzw Huisartsen Vereniging Turnhout (HVRT)
Het fusieziekenhuis vervult de rol van centrumziekenhuis Wij zijn ervan overtuigd dat de fusie een belangrijke
In het nieuwe fusieziekenhuis krijgen de artsen
meerwaarde oplevert, zowel voor de patiënt als voor
inspraak in het beheer. Zij zetelen in de algemene
de artsen en de medewerkers. Dankzij de fusie
vergadering en via hun experten ook in de raad van
wordt de bestaande zorg verder uitgebouwd. Door
bestuur. Dit bestuursmodel, waarbij de artsen mee
de schaalvergroting kunnen artsen en medewerkers
betrokken worden in het bestuur, is vooruitstrevend
zich verder specialiseren in medische subdisciplines.
en nieuw. Daarnaast wordt ook belang gehecht aan
Daarnaast wordt het fusieziekenhuis een belangrijke
een goede samenwerking met de huisartsen. Door de
aantrekkingspool voor specialisaties van buitenaf.
HVRT
Bert de Backer, voorzitter raad van bestuur: “Naast
vergadering, engageert het ziekenhuis zich om deze
een breed zorgaanbod (met alle types van zorg), zal
samenwerking op verschillende niveaus verder uit te
het fusieziekenhuis ook topklinische zorg aanbieden.
werken.
een
zetel
te
geven
in
de
algemene
Daarbij willen we de bestaande samenwerking met de andere Kempense ziekenhuizen verder uitbouwen en zo onze maatschappelijke rol in de Kempen als centrumziekenhuis waarmaken. Patiënten uit de ruime Kempense regio
moeten voor bepaalde
behandelingen niet langer uitwijken naar Antwerpen of
Leuven,
maar
krijgen
gespecialiseerde
en
kwalitatief hoogstaande zorg dichtbij huis.”
7
Aan het roer staat een sterk team
Twee volwaardige campussen
Het fusieziekenhuis staat onder leiding van één
Het fusieziekenhuis wordt uitgebouwd op de twee
beheer en directie. Wie het ziekenhuis bestuurt,
bestaande
werd beslist in samenspraak met alle betrokkenen.
medische diensten, die nog grotendeels parallel
campussen.
Bijgevolg
moeten
de
worden aangeboden, herschikt worden. Directiecomité
Deze herschikking gebeurt niet van de ene dag op de andere, maar verloopt in fasen over een langere
Algemeen directeur: Felix Vanbel
termijn. Op beide campussen zijn immers nog
Medisch directeur: Jo Leysen
bouwprojecten lopende. Wanneer welke dienst
Directeur financiën en ICT: Guy Tormans
verhuist, is dan ook afhankelijk van de mogelijkhe-
Directeur administratie: Jef Lauwers Directeur patiëntenzorg: Geert Debbaut
den op infrastructureel vlak. Op campus Sint-Jozef zullen de huidige werken afgerond worden in 2010, op campus Sint-Elisabeth zullen deze nog doorgaan
Directeur verpleging: Eric Willems
tot begin 2011. Voor de diensten materniteit en
Directeur HRM (Human Resources Management):
pediatrie werden de infrastructurele mogelijkhe-
Keyne De Backer
den reeds gecreëerd zodat deze diensten kort na
Directeur facilitair management: Jeroen Hendrickx
de start van de fusie werden gecentraliseerd op campus Sint-Jozef.
Het directiecomité krijgt de ondersteuning van drie functies op managementniveau:
Personeelsdirecteur: Annelies Heens Technisch directeur campus Sint-Jozef: Ronny Jacobs Technisch directeur campus Sint-Elisabeth: Marc Pauwels Hoofdapotheker: Annelies Deckers
De komende maanden zullen zij de handen in mekaar slaan om de organisatie van het ziekenhuis verder vorm te geven.
8
AZ Turnhout: samen op weg met een duidelijke missie... Patiëntgestuurde zorg AZ Turnhout maakt de keuze om zorg te organiseren
Het concretiseren van de centrumziekenhuis-
volgens het principe van een patiëntgestuurde orga-
functie. In dit kader willen we zoveel mogelijk
nisatie. Dit houdt in dat wij als organisatie borg wil-
zorgprogramma‟s zware medische diensten
len staan om de patiënt en zijn omgeving de zorg te
uitwerken om tegemoet te komen aan de be-
bieden die ze nodig hebben, vragen, verwachten en
hoeften van de ganse regio. Vaak gaat het dan
verkiezen. Hiertoe dient de zorgverstrekker zich te
om zorgvormen met een hoge investerings–
kunnen herkennen en identificeren met de organisa-
werkingskost en hooggespecialiseerd perso-
tie en zich daadwerkelijk kunnen, willen en mogen
neel waarbij een voldoende kritisch volume
engageren in het beleid van het ziekenhuis.
een absolute vereiste is om kwaliteit te kunnen aanbieden
Centrumziekenhuis
Een schaalvergroting die toelaat, behalve basiszorg voor de omliggende gemeenten, ook
AZ Turnhout heeft de ambitie om zich te profileren
topklinische zorg te ontwikkelen door de mo-
als centrumziekenhuis. Hiermee engageert het zie-
gelijkheid tot super/subspecialisatie. Boven-
kenhuis zich om de bevolking van het arrondissement
dien laat deze schaalvergroting de ziekenhuis-
Turnhout in hun eigen regio topklinische zorg aan te
organisatie ook toe experten aan te werven,
bieden waardoor de uitstroom van pathologie uit de
dit zowel voor de bedrijfsvoering als voor de
regio kan worden tegengegaan.
zorg, waardoor het beleid in toenemende mate geprofessionaliseerd wordt.
Deze ambitie concretiseert zich voor AZ Turnhout in volgende opdrachten:
Als centrumziekenhuis de verantwoordelijkheid opnemen om een gestructureerd samenwerkingsverband uit te werken met de andere
Het verzekeren van basiszorg op hoog kwali-
ziekenhuizen voor bepaalde zorgprogramma‟s
teitsniveau. Deze opdracht als ziekenhuis vol-
of zorgvormen, waarbij voor alle partijen een
ledig invullen op lokaal vlak, is een eerste ver-
win-win situatie ontstaat.
eiste om op regionaal vlak een grotere ambitie en verantwoordelijkheid voor hooggespecialiseerde zorg te kunnen waarmaken.
Een uitgebreidere continuïteit en permanentie in de zorgverlening door de numerieke sterkte van het gezamenlijke artsenkorps. Eén van de kwaliteitsproblemen in de zorg is het gebrek aan continuïteit en permanentie door maatschappelijke veranderingen en door medical manpowerschaarste.
9
“Een grootse fusie vraagt om een groots feest”
Op 4 september 2009 werd de fusie van de Turn-
De rode draad in al deze toespraken was de uitbrei-
houtse ziekenhuizen gevierd in aanwezigheid van
ding van de medische mogelijkheden dankzij de
Vlaams minister Jo Vandeurzen.
fusie. Na de zitting konden de aanwezigen samen met de talrijk opgekomen personeelsleden en
De academische zitting werd bijgewoond door een
genodigden genieten van een receptie.
driehonderdtal genodigden, waaronder personen afkomstig uit het ziekenhuiskorps, de beleidsmen-
Later op de avond werd de start gegeven voor een
sen van de stad en prominenten uit de vakwereld.
dynamisch
Zij aanhoorden de redevoeringen van de burge-
Vanillia, onder leiding van de gekende dirigent en
meester, de voorzitter van de beheerraad, de alge-
componist Steven Mintjes muzikaal werd opgeluis-
meen directeur en van minister Vandeurzen.
terd.
avondfeest
dat
door
het
orkest
10
Realisaties 2009
11
“Eén patiënt, één ziekenhuis, dus één dossier”
Electronisch patiëntendossier C2M In het kader van de fusie werd een nieuw, gemeen-
De installatie van het electronische patiëntendos-
schappelijk electronisch patiëntendossier in gebruik
sier, C2M
genomen. Dat patiëntengegevens probleemloos en
fasen. In eerste instantie werd het patiëntendossier
op dezelfde manier kunnen geraadpleegd worden
toegepast
over de twee campussen heen is immers uitermate
disciplines,
belangrijk voor een goede patiëntenzorg en een opti-
orthopedie,
male samenwerking.
Pas als de werking van het dossier bij deze
genoemd, gebeurde in verschillende en geëvalueerd de
bij drie medische
zogenaamde
gastro-enterologie
„pilootdisciplines‟: en
pediatrie.
pilootdisciplines op punt was gesteld, werd het ook Voor deze opdracht wordt samengewerkt met het
bij de andere disciplines geïnstalleerd.
ICT-bedrijf Cegeka. Cegeka heeft de afgelopen jaren heel wat ervaring opgebouwd in het ontwikkelen van
Voortaan
kunnen
gebruiksvriendelijke informatiesystemen voor de
probleemloos en op dezelfde manier geraadpleegd
zorg– en gezondheidssector.
worden over de twee campussen heen. In de toekomst zal het
alle
patiëntengegevens
dus
mogelijk worden om, via dit
electronische patiëntendossier, de gegevens te raadplegen vanuit andere ziekenhuizen en door huisartsen van thuis uit. Ook aan een electronisch voorschrift zal in de toekomst gewerkt worden.
12
“De ziekenhuizen van Herentals en Turnhout bundelen hun krachten” Samenwerkingsovereenkomst werd gesloten
Concrete samenwerkingsvormen
In 2009 werd tussen AZ Sint-Elisabeth Herentals en
Volgende samenwerkingsinitiatieven werden reeds
AZ
gerealiseerd:
Turnhout
een
samenwerkingsovereenkomst
afgesloten die de vorm kreeg van een ziekenhuisgroepering. Hiermee engageren de ziekenhuizen zich
Gezamenlijke uitbating NMR Herentals
om de vlotte samenwerking, die er voor een aantal
Gezamenlijk zorgprogramma borstcarcinoma
specialismen al was, te bestendigen en verder uit te
Uitgebreide oncologische samenwerking:
bouwen. Door de oprichting van de groepering wordt
de medisch oncologen en hematoloog van het AZ
het aanbod van de zorgverlening in de Kempen
Turnhout nemen een consulentschap waar in het
verder uitgebouwd. Deze schaalvergroting is geen
AZ St.-Elisabeth te Herentals
doel op zicht, maar een essentieel middel om te
• Er zijn op het operationele vlak goede
komen tot gespecialiseerde zorg aangeboden in de
doorverwijzing en continuïteitsafspraken voor de
directe omgeving van de patiënt op een economisch
disciplines urologie.
verantwoorde manier. De samenwerking situeert zich voornamelijk op het
Voor de volgende disciplines zijn de samenwer-
vlak van het zorgaanbod. In eerste instantie wordt
kingsafspraken tussen de twee ziekenhuizen in
samengewerkt
voorbereiding:
wat
betreft
de
medische
zorgverlening op volgende terreinen: zorgprogramma borstcarcinoma, medische beeldvorming met de
Vaatheelkunde
NMR, oncologie, radiotherapie, urologie en pneumo-
Orthopedie
logie. In de loop van volgend jaar zal de samenwer-
Mond-,Kaak– en Aangezichtchirurgie
king worden doorgetrokken naar de algemene beleidsvoering op het gebied van kwaliteit en patiëntenveiligheid en initiatieven rond samen-aankoop.
De oprichting van deze ziekenhuisgroepering en de
Naar
wordt
diverse samenwerkingsmogelijkheden moeten ertoe
beoogd deze samenwerking in onderling overleg
leiden dat de belangrijke uitstroom van pathologie
verder uit te bouwen naar andere terreinen van de
uit het arrondissement Turnhout naar de universi-
ziekenhuiswerking.
taire centra en grotere ziekenhuizen in bredere
de
verdere
toekomst
toe
omgeving vermindert. Ongeveer 30 % van de KempiDankzij de numerieke sterkte en complementariteit
sche patiënten worden momenteel immers buiten
van het gezamenlijk artsenkorps wordt een hogere
de regio behandeld. Via de realisatie van het con-
graad van continuïteit en permanentie in de zorgver-
cept 'Centrumziekenhuis AZ Turnhout' in een ge-
lening gewaarborgd. Dit is belangrijk in een periode
structureerd samenwerkingsverband met het AZ St.-
waarin er schaarste bestaat aan specialisten en sub-
Elisabeth Herentals moet het in eerste instantie
specialisten in de diverse disciplines.
mogelijk zijn om een deel van deze patiënten opnieuw in de eigen regio te behandelen. Op deze
De synergie moet de optimale ontplooiing van elk
wijze verhogen wij de toegankelijkheid tot kwali-
der deelnemende ziekenhuizen mogelijk maken. Bei-
teitsvolle ziekenhuiszorg voor de bevolking van het
de ziekenhuizen beschouwen elkaar als volwaardige
arrondissement Turnhout.
partners.
13
“Opening nieuwe beddenvleugel”
In juli 2009 werd de eerste fase van de renovatie
Boven elk bed hangt een multimediascherm. Hier-
van campus Sint-Elisabeth afgerond. Eén van de
mee kan de patiënt televisie kijken, naar de radio
twee beddenvleugels is volledig vernieuwd en klaar
luisteren, op het internet surfen, telefoneren of
voor gebruik. In augustus werd gestart met de reno-
kamerverlichting bedienen. In een latere fase zal
vatie van de tweede beddenvleugel. Hiermee ver-
het ook mogelijk worden gemaakt voor de patiënt
loopt de renovatie van de campus vlot en volgens
om van hieruit zijn menu te
schema. Begin 2011 zal het renovatieproject volle-
medische gegevens op te vragen.
bestellen of zijn
dig afgerond zijn en behoort de campus tot één van de modernste in Vlaanderen. Comfort van de staat patiënt centraal De inrichting van de nieuwe beddenvleugel is sober en modern. De centrale glazen schacht in het midden van de vleugel zorgt voor lichtinval, openheid en transparantie. In het nieuwe ziekenhuis staat het comfort van de patiënt centraal. De gerenoveerde beddenvleugel telt aanzienlijk meer
een-
persoonskamers, elk uitgerust met hun eigen sanitaire cel. Via een mobiele wand kan de wastafel tot bij het bed van de patiënt worden gebracht. Door een systeem van topkoeling blijft de temperatuur in de patiëntenkamers aangenaam. Daarnaast zijn alle kamers gelegen aan de zuidkant uitgerust met een automatische zonnewering, die de patiënt zelf kan bedienen via zijn multimediascherm.
14
Patiënten en bezoekers ontvangen in stijl
Poliklinisch blok in gebruik
Op het gelijkvloers van de vernieuwde vleugel
Eind 2009 werd het poliklinisch blok op campus Sint
kreeg het onthaal een volledig nieuw uitzicht. Ook
-Elisabeth in gebruik genomen. Ook binnen dit pro-
hier werd gekozen voor een moderne, sobere in-
ject werden de strakke lijnen doorgetrokken wat
richting met enkele leuke kleuraccenten.
betreft de architectuur. Het interieur kreeg een zeer moderne toets.
Op campus Sint-Jozef zal het nieuwe onthaal opera-
Op het gelijkvloers heeft oncologie zijn intrek geno-
tioneel zijn in 2010, wanneer de bouw van het nieu-
men. De eerste verdieping wordt voor het grootste
we poliklinisch blok volledig afgewerkt is.
deel ingenomen door de clusterafdeling neurologieneurochirurgie. Overigens vinden hier ook de raadplegingen plaats van oogartsen. De tweede verdieping is een standaardafdeling waarvan de ene helft ter beschikking gesteld is voor de orthopedische dienst, de overige ruimte wordt gebruikt door de afdeling heelkunde. De Neus-keel-Oor-artsen zullen samen met de anesthesisten hun intrek nemen op de derde verdieping. Ook de raadplegingen van pneumologen, fysiotherapeuten en psychiaters vinden hier plaats. De bovenste verdieping ten slotte, werd gebouwd ten behoeve cardiologie.
15
“Kinderen verblijven voortaan allemaal op campus Sint-Jozef” Tentoonstelling op poli pediatrie campus SintJozef Dat een ziekenhuis niet direct de leukste plek is voor kinderen om naar toe te gaan, weet iedereen. Dokter Mieke Martens nam dan ook contact op met de tekenacademie van Beerse met de vraag of zij hun creatieve talenten konden gebruiken om de gang richting de kinderraadpleging aantrekkelijker te maken. En het resultaat mag er wezen. Je wandelt hier niet gewoon door een gang, maar je waant jezelf in een vliegtuig! Een vliegtuig dat onder de zeespiegel duikt en uitzicht biedt op een kleurrijke onderwaterwereld getekend door de 6-7 jarigen. Verder vlieg je naar het verre verleden om te belanden tussen de gigantische dinosauriërs. Hiervoor hebben de 8-9 jarige kunstenaars gezorgd. In het luchtruim zie je dartelende engeltjes naast stoere straaljagers gemaakt door 10-11 jarigen. Tijdens de reis heb je ook nog zicht op een aantal toeristische trekpleisters geschilderd door leerlingen van de middelbare graad. Op zaterdag 2 mei 2009 mochten wij de kunste-
Pediatrie en materniteit gecentraliseerd
naars samen met hun leerkrachten en ouders ontvangen voor een hapje en een drankje. Zij kwamen
Op 8 en 9 juli verhuisden de hospitalisatieactivitei-
talrijk hun eigen kunsten bewonderen.
ten van deze diensten van campus Sint-Elisabeth volledig naar campus Sint-Jozef. Deze gecentraliseerde dienst zal in de loop van volgend jaar ook een gloednieuwe stek krijgen in het nieuwe poliklinisch blok. Samen met de dienst pediatrie realiseerde ook de dienst materniteit een verhuis van de volledige hospitalisatieactiviteit naar campus SintJozef.
16
“Kinderneurologie”
Sinds 1 september 2009 werkt dokter Wouter De
Op termijn zal de verdere uitbouw bestaan uit het
Rouck binnen de kinderartsengeroep van AZ Turn-
oprichten van een exclusieve kinderneurologische
hout. Na de opleiding kindergeneeskunde volgde hij
consultatie, op verwijzing van huisarts of kinder-
een 2-jaarse voltijdse opleiding kinderneurologie en
arts, alsook de mogelijkheid van inslaap- EEG.
revalidatie aan UZ Gasthuisberg en UZ Pellenberg
Daarnaast wordt ook initiatief genomen om een
te Leuven. Tijdens deze jaren deed hij ervaring op
kinesitherapeutisch bilan uit te bouwen in samen-
in de revalidatie van kinderen met een motorische
werking met een ervaren pediatrische kinesiste. In
handicap, waaronder cerebrale parse, spina bifida
samenspraak met de dienst radiologie en anesthesie
en spierziekten, en kinderen met een mentale
zal in de toekomst NMR georganiseerd worden on-
handicap of epilepsie. Ook werkte hij tijdens zijn
der.
opleiding op het Centrum voor ontwikkelingsstoornissen en het revalidatiecentrum Pulderbos met
Verder wordt er gezocht om een samenwerking op
kinderen
Deficit
te starten met een kinderpsychiater in consulenten-
(Hyperactivity) Disorder), autisme spectrum stoor-
functie om zo het gebied van diagnosestelling te
nis (ASS) en globale ontwikkelingsvertraging.
kunnen uitbreiden.
met
AD(H)D
(Attention
Binnen de dienst kindergeneeskunde in AZ turnhout werkt hij samen met 2 kinderpsychologen rond kinderen met gedragsproblemen, diagnosestelling en behandeling van kinderen met AD(H)D, ASS en epilepsie. EEG‟s gebeuren op afspraak.
17
“Gynaecologie gaat een dimensie verder”
Echografie in drie dimensies Het nieuwe echografietoestel, Voluson Expert, op de dienst gynaecologie is een „state of the art‟ toestel met zeer veel diagnostische mogelijkheden. Dat het toestel internationaal als één van de beste wordt aanzien, is vooral te wijten aan de sterke mogelijkheden die het biedt wat betreft twee- én driedimensionale echografie. Deze uitbreiding naar 3D-beelden zorgt voor een aantal bijkomende klinische toepassingen, zoals de evaluatie van foetale aangezichtsafwijkingen, neurale buisdefecten en skeletafwijkingen. Daarnaast biedt het toestel enkele nieuwe toepassingen bij het onderzoek van het foetale hart en in de beoordeling van eierstokaandoeningen. De komst van dit nieuwe echografie toestel stelt ons in staat om blijvend hoogstaande geneeskundige zorg aan te bieden. Daarnaast zal ook de start van een nieuwe dynamische collega, dokter Ruben Vanspouwen, hiertoe bijdragen. Dit alles zorgt ervoor dat we onze stevige positie behouden als grootste gynaecologische dienst in de Kempen en één van de grotere op Vlaamse schaal, met kwaliteitsvolle zorg voor vrouw en kind.
18
“Dag tegen Kanker”
Op 17 september organiseerde de Vlaamse Liga
AZ Turnhout is vooruitstrevend in de oncologische
tegen Kanker (VLK) de Dag tegen Kanker. Met dit
zorg
jaarlijks initiatief wil de VLK alle kankerpatiënten een hart onder de riem steken. Voor AZ Turnhout,
Een van de speerpunten van AZ Turnhout is de zorg
vooruitstrevend in de oncologische zorg, is deze dag
voor de oncologische patiënt. De samenwerking
belangrijk. Daarom droeg het ziekenhuis op 17
tussen de oncologische disciplines van de twee
september graag een steentje bij en organiseerde
campussen van het nieuwe fusieziekenhuis, ligt al
zelf enkele activiteiten.
geruime tijd vast in behandelingsprotocollen. Deze protocollen
Op
campus
Sint-Jozef
konden
bezoekers
zijn
gebaseerd
op
nationale
en
een
internationale richtlijnen. Door het toepassen van
voordracht bijwonen van prof. Dr. Manu Keirse.
deze protocollen, deelname aan wetenschappelijke
Keirse, klinisch psycholoog en zelf getroffen door
studies
prostaatkanker, vertelde over de emotionele schok
bestralingstoestellen,
die de kankerdiagnose veroorzaakt. Hij lichtte toe
uiterst gespecialiseerd en betrouwbaar. Zo nam de
hoe de patiënt en zijn omgeving moet leren omgaan
afdeling
met het verdict en de zware behandelingen die
bestralingstoestel in gebruik: Artiste van Siemens.
en
het
gebruik
van
ultramoderne
de
patiëntenzorg
verloopt
radiotherapie
dit
jaar
een
nieuw
hem te wachten staan. Artiste van Siemens Op campus Sint-Elisabeth bood de Dag tegen Kanker
Via dit nieuwe bestralingstoestel kunnen patiënten
de ultieme gelegenheid om de nieuwe afdelingen
met tumoren op uiteenlopende plaatsen in het
oncologie aan het grote publiek voor te stellen.
lichaam, behandeld worden met de modernste
Tijdens de rondleiding konden de bezoekers kennis
bestralingstechnieken. Artiste laat toe om de plaats
maken met de afdeling radiotherapie en zijn
van de tumor uiterts nauwkeurig te bepalen en in
ultramoderne
hoge dosis te bestralen, terwijl gezonde organen en
bestralingstoestellen,
de
nieuwe
verpleegafdelingen oncologie verkennen en een
weefsels zoveel mogelijk gespaard blijven.
bezoek brengen aan de nieuwe polikliniek waar de consultaties van de artsen plaatsvinden.
Het ziekenhuis besteedt ook aandacht aan de psychosociale opvang van iedere kankerpatiënt.
Verder werden voor de kankerpatiënten en hun
Hiervoor doet men beroep op een goed uitgebouwde
naaste
multidisciplinaire
omgeving
workshops
georganiseerd
samenwerking
tussen
artsen,
waaronder „Kanker en voeding‟ en „kleur-en stij-
verpleegkundigen, paramedici, sociale werkers en
ladvies‟.
psychologen. VLK-inloophuis
Ook
de
ondersteuning
en
de
VLK-vrijwilligers
van
het
in
het
ziekenhuis sluiten hierbij aan.
19
“Een studieprimeur voor ons ziekenhuis”
Reeds sinds 2000 is de dienst gastro-enterologie
In 2009 was er een duidelijke toename van de
actief lid van de E.O.R.T.C., en probeert zo veel
activiteiten op gebied van digestieve oncologie. Bij
mogelijk te participeren in innovatieve oncologi-
een aantal patiënten kon een poortkatheter, met
sche studies, die voor de patiënten een meerwaar-
langdurige infusionele chemotherapie, vermeden
de inhouden. Gezien de richtlijnen voor deze stu-
worden
dies steeds veeleisender worden, is een goede ad-
chemotherapie,
ministratieve ondersteuning noodzakelijk. Daarom
intraveneuze chemotherapie. Opvallend is ook de
wordt er sinds 2006 samengewerkt met de dienst
progressieve stijging van de leeftijd der patiënten,
oncologie en het oncologisch studiebureau voor de
die met chemotherapie behandeld worden. Het
administratieve ondersteuning van deze studies.
gebeurt momenteel regelmatig dat hoogbejaarde
Deze samenwerking verloopt vlot voor beide partij-
patiënten met adjuverende of palliatieve chemo-
en, en is zeker één van de redenen waarom de
therapie behandeld worden. Dit veronderstelt dan
deelname aan studies progressief toeneemt.
uiteraard een goede ondersteuning, zowel thuis als
door
gebruik meestal
te
maken in
van
combinatie
orale met
in het ziekenhuis en daghospitaal. Een primeur voor ons ziekenhuis was de opstart van
Alvorens een behandeling op te starten, vindt
de Petacc-6 trial, waarbij ons ziekenhuis optreedt
steeds een multidisciplinair oncologisch overleg
als hoofdsite, doch met actieve betrokkenheid van
plaats, met actieve deelname van de diensten
verschillende subsites waaronder het Sint-Elisabeth
Radiotherapie-Oncologie,
van Herentals en het Heilig Hart ziekenhuis van
Radiologie en Anatoompathologie.
Abdominale
chirurgie,
Mol. Onder andere door deze samenwerking hebben we in 2009 tien nieuwe patiënten kunnen insluiten in deze studie en horen we bij de top 5 voor Europa.
20
“Speciale aandacht voor respiratoire revalidatie”
Voor patiënten met een chronische longaandoening
De specifieke doelstellingen van het programma zijn:
werd een zorgprogramma opgericht rond respiratoire revalidatie. Dit programma wordt aangepast aan de individuele behoeften van de patiënt
om zo
enerzijds de fysieke en sociale mogelijkheden en
Verbeteren van de uithouding Verbeteren van de levenskwaliteit Verminderen van het aantal opnames in het
anderzijds de zelfstandigheid te bevorderen.
ziekenhuis
Het programma is geschikt voor patiënten met chronische
obstructieve
mucoviscidose, bronchitis,
longaandoeningen
chronische
emfyseem
en
astma,
(COPD), chronische
patiënten
die
belangrijk
revalidatie
is
onderdeel de
fysieke
in
de
heid en zelfvertrouwen
Economische, sociale en medische lasten ver-
een
minderen
Verbeteren van dagelijkse activiteiten
operatieve ingreep moeten ondergaan. Een
Toename van de spierkracht Controleren en verbeteren van de zelfstandig-
respiratoire
training
of
Het ganse programma wordt begeleid door een
de
multidisciplinair revalidatieteam dat bestaat uit een
bewegingseducatie. Deze fysieke training is uiterma-
pneumoloog, fysisch geneesheer, revalidatiearts,
te belangrijk
kinesitherapeut, ergotherapeut en ondersteuning
omdat veel patiënten uit
deze
doelgroep zich in een soort vicieuze cirkel bevinden. Zo
hebben
patiënten
die
last
hebben
krijgt van een diëtiste en de sociale dienst.
van
kortademigheid angst om inspanningen te leveren en gaan daardoor minder bewegen. Hierdoor gaat hun
Patiënten worden naar het zorgprogramma verwezen
fysieke conditie er op achteruit, waardoor ze nog
door
meer kortademig worden. Het doorbreken van deze
organisatie van het programma wordt bepaald door
cirkel betekent dan ook een grote stap vooruit om
de revalidatiearts in samenspraak met de patiënt.
beter en meer zelfstandig te functioneren.
Op die manier wordt een geschikt programma
de
pneumoloog.
De
verdere
praktische
uitgewerkt dat tegemoet komt aan de specifieke De trainingssessies kunnen opgedeeld worden in vier
behoeften van elke patiënt met een chronische long-
onderdelen:
aandoening.
Cardiovasculaire oefeningen om het uithoudingsvermogen te verbeteren
Krachttraining om de spierkracht te verbeteren zowel van de armen en benen als de ademhalingsspieren
Ademhalingsoefeningen, bestaande uit ademhalingsheropvoeding, bronchiale toilettechnieken,…
Oefening in specifieke technieken en strategieën om de functionele longcapaciteit te verbeteren.
21
“EBUS in werking”
De dienst pneumologie pakt uit Sedert medio 2009 werd in AZ Turnhout binnen de dienst pneumologie gestart met Endobronchiale Ultrasonografie, ook EBUS genoemd. Dit is een nieuwe techniek waarbij op het uiteinde van de bronchoscoop
een
echosonde
is
geplaatst.
Hierdoor kunnen nu de structuren die zich achter de bronchuswand bevinden gevisualiseerd en onder echografisch zicht aangeprikt worden. Via het bekomen aspiraat kan dan een cyto-histologische diagnose gesteld worden. Deze procedure is essentieel om patiënten te onderzoeken waarbij longkanker werd vastgesteld, zonder uitzaaiingen naar andere lichaamsdelen. Op die manier kan nagegaan worden of klieren in de omgeving reeds aangetast zijn of niet. Wanneer dit niet het geval is komt de patiënt in aanmerking voor een operationele verwijdering van de tumor. Bovendien kan met EBUS de diagnose gesteld worden bij pathologie van het mediastinum zoals bijvoorbeeld Sarcoidose of TBC. De eerste procedures gebeurden in de operatiezaal
EBUS is een zeer veilige en ambulante interventie.
onder algemene narcose. Geleidelijk aan werden
Hierdoor hoeft de patiënt in de meeste gevallen
meer procedures verricht in de behandelkamer on-
niet meer gehospitaliseerd te worden. Dit in
der lichte sedatie.
tegenstelling tot meer invasieve procedures zoals de mediastinoscopie.
22
In april 2009 werd het eerste EBUS onderzoek uitgevoerd. Sinds dan stijgt het aantal onderzoeken langzaam tot een totaal van 23 onderzoeken aan het einde van dit jaar. We verwachten dat deze stijgende trend in 2010 zal aanhouden en zelfs zal toenemen.
Aantal EBUS onderzoeken in 2009 6 5 4 3 2 1
be r de ce m
be r no ve m
ok to be r
au gu st us se pt em be r
ju li
ju ni
ei m
ap ril
0
23
“Eerste zorgtrajecten opgestart”
Zorgtrajecten chronische nierinsufficiëntie en
Zorgtrajecten in AZ Turnhout
diabetes type 2 in de startblokken De implementatie van zorgtrajecten kadert mooi Op 18 mei 2009 werd er een akkoord ondertekend
binnen de visie van AZ Turnhout waarin patiëntge-
voor de opstart van twee zorgtrajecten door minis-
richte zorg centraal staat. Bovendien werd histo-
ter van Sociale Zaken en Volksgezondheid, Laurette
risch een goede relatie opgebouwd tussen het
Onkelinx, de ziekenhuisfondsen en de representa-
ziekenhuis en de huisartsen. Dit uitte zich al onder-
tieve artsenorganisaties. Deze trajecten behande-
meer in de opname procedure en preoperatief
len chronische nierinsufficiëntie en diabetes type 2,
dossier dat in overleg werd opgesteld, een commu-
en zullen van start gaan respectievelijk op 1 juni en
nicatieproject en de oprichting van zorgpaden met
1 september.
betrekking tot hypertensie en de borstkliniek. Naast de huisartsen werden ook apothekers, diabetesedu-
Wat houdt een zorgtraject in
catoren en adviserende geneesheren uitgenodigd om te participeren in de trajecten. De goede rela-
Een zorgtraject organiseert de aanpak, behandeling
tie met de huisartsen, samen met de voorbereiden-
en opvolging van patiënten met een chronische
de vergaderingen die reeds van start gingen begin
ziekte. Het traject gaat uit van een verbintenis
2009, maakten het mogelijk om beide zorgtrajecten
tussen drie actoren, namelijk de patiënt, de huis-
synchroon op te starten binnen de vooropgestelde
arts en de specialist en bevordert hun onderlinge
termijn. De kwaliteit van de trajecten zal opge-
samenwerking. Dit kader biedt ruimte voor dialoog
volgd worden met behulp van inspannings– en klini-
zodat de patiënt goed inzicht krijgt in zijn ziekte
sche uitkomstmaten.
en de opvolging ervan. Met behulp van een persoonlijk
zorgplan,
wordt
de
gecoördineerde
zorg
Op tien oktober vond ook een symposium plaats
afgestemd op de specifieke behoeften van elke
rond de implementatie van zorgtrajecten. Dit initi-
patiënt.
atief
was
een
samenwerking
van
de
HVRT
(Huisartsen Vereniging Turnhout) en de dienst Het traject start na het ondertekenen van een
endocrinologie-nefrologie. Naast een uitgebreide
„zorgtrajectcontract‟ door de drie actoren en loopt
toelichting en een stappenplan voor beide zorgtra-
gedurende vier jaar.
jecten, werd ook een algemene uiteenzetting gegeven rond zorgtrajecten „nu en in de toekomst‟ door Dr. Rob van den Oever.
24
“Patiënten met heupfracturen worden voortaan opgevolgd in een klinisch pad” In 2005 werd gestart met de uitwerking van klinische
Dit betekent dat de verantwoordelijke projectgroep
paden in ons ziekenhuis. Deze paden laten toe
ook multidisciplinair moet samengesteld zijn. Zo kan
patiëntgerichte zorg op een systematische wijze te
elke betrokken hulpverlener zijn aandeel in het tra-
plannen en op te volgen. De reacties op de eerste
ject mee bepalen en wordt een echte transparantie
klinische paden die werden uitgewerkt zijn zeer
bekomen in de therapie.
positief. Zowel de patiënt, zijn familie als de zorgverleners zelf zijn zeer tevreden.
Het uiteindelijke doel dat beoogd wordt met de uitwerking van het klinisch pad is het aanbrengen
Klinisch pad totale heupprothese
van structuur in het zorgproces zodat een kwalitatieve en efficiënte zorgverlening wordt verzekerd en
Het klinisch pad werd opgericht voor het sturen van
patiënten een grote tevredenheid kunnen ervaren.
de totale zorgverlening voor gewrichtsvervangende heupchirurgie, een ingreep die in ons ziekenhuis zeer veel voorkomt. Het is een totaalconcept geworden met een compleet medisch, verpleegkundig en paramedisch plan. Het pad start al in de pré-klinische fase in
de polikliniek en doorloopt verder de
pré-operatieve fase, de operatie zelf, de postoperatieve fase en eindigt met de revalidatiefase.
Heupprothese
MacMinn Heupprothese
25
“Zorg dragen voor ouderen”
Geriatrisch zorgprogramma
Het therapeutisch programma is bedoeld voor behandelingen waarbij opname vereist is, maar die
Vlaanderen krijgt te maken met een steeds toene-
via een dagopname kunnen gebeuren. Hieronder
mende vergrijzing. Naarmate men ouder wordt,
vallen bijvoorbeeld bloedtransfusies en diabetische
neemt het risico op ziekte en zorgafhankelijkheid
oppuntstelling.
onmiskenbaar toe. Daarom is er binnen de zorg nood aan specifieke voorzieningen voor bejaarden.
De revalidatie die aangeboden wordt kan over
Met de uitbouw van een geriatrisch zorgprogramma
diverse domeinen gaan zoals valpreventie, follow-
trachten wij, als ziekenhuis, hieraan tegemoet te
up en behandelingen bij CVA-patiënten, training en
komen.
adviezen.
Opstart geriatrisch dagziekenhuis
Doelgroepen: Een eerste groep die beoogd wordt, is de groep
Eén van de belangrijkste elementen binnen dit
thuiswonende geriatrische patiënten met multi-
zorgprogramma is het geriatrisch dagziekenhuis. De
pathologie. Deze groep kan via het dagziekenhuis
oprichting van het dagziekenhuis komt het comfort
enkele onderzoeken ondergaan om zo tot de juiste
van de geriatrische patiënt en zijn familie ten
diagnose en een aangepast therapievoorstel te ko-
goede. De patiënt verblijft slechts één dag in het
men. De huisarts kan de behandeling van de patiënt
ziekenhuis, hij wordt comfortabel opgevangen en
thuis verder opvolgen.
ondergaat alle onderzoeken en consultaties die nodig
zijn.
Door
de
onderzoeken
en
de
Een tweede doelgroep voor het dagziekenhuis zijn
(multidisciplinaire) evaluatie op dezelfde dag sa-
die patiënten die zich, na recent ontslag uit het
men te brengen, hoeven de patiënt en zijn familie
ziekenhuis, aanbieden voor revalidatie of evaluatie
zich niet nodeloos te verplaatsen. Bovendien laat
van de therapie.
het dagziekenhuis de geriatrische patiënt toe om een traditionele opname in het ziekenhuis te ver-
Een derde groep bestaat uit hoogbejaarden die in
mijden of de opname in te korten en de terugkeer
een instelling voor chronische zorg verblijven. Een
naar huis te versnellen.
geïndividualiseerde pluridisciplinaire evaluatie van deze geriatrische patiënt is noodzakelijk om een
Aanbod:
aangepast therapievoorstel te formuleren. Op die
Wat betreft het aanbod op deze dienst kunnen we
manier kan opnieuw vlot de zorg worden opgeno-
drie grote pijlers onderscheiden: diagnostiek, the-
men binnen de zorginstelling na een dagopname.
rapie en revalidatie. Het ambulant diagnostisch programma omvat onder andere pre-operatieve onderzoeken, evaluatie bij vermoeden van dementie, sociale evaluatie en valevaluaties. Ook rond problemen met betrekking tot incontinentie of pijn, waarmee ouderen vaak geconfronteerd worden, wordt gewerkt.
26
Pluridisciplinaire evaluatie en behandeling:
Wanneer een oudere een positief geriatrisch profiel
Bij de diagnostische oppuntstelling, alsook de
scoort, zal het team een uitgebreid geriatrisch
therapeutische toepassingen en de revalidatie,
assessment afnemen bij de patiënt. Aan de hand
kunnen de geriaters steunen op de expertise van
hiervan kan de verpleegkundige in overleg met
een
andere teamleden bepalen of een bijkomende evalu-
pluridisciplinair
team
waaronder
artsen,
verpleegkundigen, ergotherapeuten, psychologen,
atie
maatschappelijke
ontslag-
Vervolgens wordt een eindadvies overgemaakt aan
manager, logopedisten, diëtisten, en verpleeg-
de verpleegafdeling en de behandelende arts. Het
kundige diabeteseducatoren.
pluridisciplinair verslag wordt toegevoegd aan het
assistenten
en
een
door
andere
disciplines
aangewezen
is.
verpleegdossier en een eventuele behandeling wordt Geriatrisch supportteam
ingesteld, na akkoord van de behandelende arts.
Bij opname in het ziekenhuis is het voor elke
Het team voorziet ook in opvolging van de patiënt en
geriatrisch patiënt cruciaal om de juiste, kwaliteits-
gaat na of er nog bijkomende vragen of problemen
volle zorgverlening te ontvangen die bij zijn (poly)
zijn.
pathologie past. Ouderen komen niet altijd terecht op de dienst
Op deze manier draagt het geriatrisch support team
geriatrie, maar vaak op diensten die specifieke
bij aan een optimale ouderenzorg binnen het
zorgen bieden voor zeer gerichte problemen. Voor
ziekenhuis.
ouderen die weinig bijkomende medische problemen hebben en in goede fysieke en geestelijke conditie verkeren, vormt dit geen probleem. Maar bij meer kwetsbare ouderen met verschillende medische problemen volstaat deze zorg niet altijd. De opsporing van deze kwetsbare ouderen gebeurt aan de hand van een screening die zo snel mogelijk na opname plaatsvindt. De verpleegkundigen op de niet-geriatrische diensten nemen bij elke 75-plusser het Geriatrisch Risico Profiel af, een gevalideerd instrument dat bestaat uit een vijftal vragen. Indien de patiënt drie of meer scoort, wordt de hulp ingeschakeld van het Geriatrisch Support Team, bestaande uit een geriater, een verpleegkundige, een ergotherapeut en een sociaal verpleegkundige. Het doel van dit team is tweeledig. Enerzijds bieden zij zorgverleners de ondersteuning en advies zodat patiënten met een geriatrisch profiel aangepaste zorg krijgen en de hospitalisatie op een efficiëntere manier verloopt. Anderzijds willen zij zorgverleners op andere afdelingen op deze wijze sensibiliseren.
27
Beperking valrisico bij bejaarden Eén op de drie oudere mensen die nog thuis woont, valt minstens één keer per jaar. Soms met ernstige gevolgen, maar vaak verzwijgen ze dit. Men vreest voor een plaatsing in een rusthuis. Nochtans zijn de valpreventiecampagnes erop gericht om senioren zo lang mogelijk in hun eigen huis te laten wonen. De valevaluatie binnen ons ziekenhuis kadert in het geriatrisch zorgplan. Het doel betreft geriatrische personen met een valgeschiedenis nader te onderzoeken om zo de oorzaak van de val te kunnen achterhalen. Indien de oorzaak van de val gekend is, kan er door individueel aangepaste adviezen aan
Hieraan wordt een beoordeling van de thuissituatie
gewerkt worden om herhaling te vermijden.
gekoppeld. De volgende factoren worden eveneens gescreend: het geheugen, de gemoedstoestand en
Elke patiënt met een geriatrisch profiel, komt in
de valangst. Extra aandacht gaat naar het nakijken
aanmerking voor een valevaluatie. Dit kan zowel
van het schoeisel. Verder gebeurt er ook een korte
tijdens een opname als tijdens een dagbezoek in
observatie van het gangpatroon.
het geriatrisch daghospitaal. Een belangrijke voorwaarde is wel dat de patiënt medisch stabiel is.
Pas wanneer men merkt dat er problemen zijn op het gebied van het gangpatroon, is een kinesi-
De behandelende arts zal een eerste medisch
therapeutische evaluatie aan de orde. Hierbij wordt
onderzoek uitvoeren. Dit omvat het nakijken van
voornamelijk mobiliteit, kracht, gang en evenwicht
specifieke oorzakelijke factoren, onder andere me-
nagekeken. Ook wordt er aandacht gegeven aan het
dische
uitvoeren van functionele taken en dubbeltaken.
voorgeschiedenis,
evaluatie.
Vervolgens
en
Het rechtkomen na een val wordt ook in de praktijk
orthostatische hypotensie controleren, drangincon-
geoefend. Voor het nakijken van gang en evenwicht
tinentie navragen en een algemene visusscreening
worden
uitvoeren.
gebruikt.
ergotherapeut
de
medicatiede
De
gaat
een
verpleging
tracht
via
een
specifieke
gestandaardiseerde
testen
gesprek, liefst in aanwezigheid van een familielid of mantelzorger, meer te weten te komen over
Uiteindelijk worden alle gegevens samengebracht in
valincidenten in het verleden.
een multidisciplinair besluit. Daarin worden individuele adviezen geformuleerd die aan de patiënt worden meegegeven.
28
“Rugrevalidatie”
Eind vorig jaar werd door de afdeling fysische ge-
Het team bestaat uit 4 kinesisten, een psycholoog,
neeskunde gestart met rugrevalidatie, in samen-
een kinesist-ergonoom, een ergotherapeut, een
werking met de dienst psychologie en het pijncen-
kinesist-relaxatietherapeut, twee revalidatieartsen
trum. Frequent verwijzende diensten zijn orthope-
en een administratief medewerker.
die, neurochirurgie en neurologie. Soms worden patiënten ook verwezen door de huisarts of arbeids-
Dit jaar deden 98 patiënten beroep op de rugrevali-
geneesheer.
datie en volgden samen ruim 2539 multidisciplinaire sessies. Uit een eerste evaluatie met 34 deelne-
Multidisciplinaire rugrevalidatie
mende patiënten blijkt dat 35.3 percent na de behandeling hun werk terug kunnen hervatten.
Dit revalidatieprogramma richt zich op patiënten met
chronische
aspecifieke
rugklachten
en
Bewegingsprogramma
patiënten na rugchirurgie. Voor patiënten met grotere beperkingen en bij paHet
multidisciplinaire
rugrevalidatieprogramma
tiënten waar doorgedreven fysieke training vaak
omvat training van de verschillende spiergroepen
minder haalbaar is, loopt sinds enkele maanden ook
van de romp, buik en ledematen die van belang zijn
een tweede revalidatieprogramma. Het herstel van
voor de rug. Daarbij wordt gebruik gemaakt van
de belastbaarheid en de functie staan hier minder
Genius apparatuur, maar ook van toestellen voor
op de voorgrond. Wel het terug in beweging bren-
medische trainingstherapie, Red Cord oefeningen,
gen van de patiënt, reduceren van pijn, leren om-
en grondoefeningen. De patiënt krijgt hierbij
gaan met pijn en het aanleren van de juiste hou-
instructies en praktische training over de juiste
ding. De aanpak is tevens meer gedragsmatig.
houding, krijgt lessen over ergonomie, psychologie en pijn en hoe omgaan met pijn. Verder wordt er
In dit progamma wordt meestal gebruik gemaakt
informatie gegeven over anatomie en de oorzaken
van hydrotherapie, maar ook van ergonomie en re-
van rugklachten, en kan de patiënt beroep doen op
laxatie. Tevens is er bijzondere aandacht voor de
relaxatie– en conditietraining.
psychologie van pijn.
De oefenprogramma’s zijn sterk geïndividualiseerd en elke patiënt wordt grondig onderzocht op mobiliteit, spierkracht, houding en werkomstandigheden. Bij de start van het revalidatieprogramma vindt een psychologische screening plaats voor eventuele stressfactoren, depressie en “yellow flags”. Het rapport van het Kenniscentrum voor de Gezondheidszorg (KCE) over chronische lage rugpijn geeft een “high level of evidence” aan voor nut van dergelijke multidisciplinaire revalidatie.
29
“Procedures rond pijn”
“Pijn is wat de patiënt zegt dat het is en treedt op
De bestrijding van postoperatieve pijn kadert bin-
wanneer hij dat aangeeft” (McCaffrey) is een veel-
nen een brede visie op de peri-operatieve zorgver-
gehoorde omschrijving van pijn. Pijn is dus subjec-
lening. Met deze procedure hebben we een heel
tief wat maakt dat pijnbestrijding moet afgestemd
aantal doelstellingen:
worden op de ervaring van de individuele patiënt.
Zorgen voor een adequate postopereratieve
Binnen AZ Turnhout wordt gestreefd naar een
pijnbestrijding voor alle patiënten, omdat dit
multimodale pijnbestrijding. Hierbij wordt een
het welzijn en het herstel van patiënten be-
combinatie van producten gebruikt om pijn via ver-
vordert
schillende mechanismen zo effectief mogelijk te
Standaardiseren van het postoperatieve anal-
onderdrukken met zo weinig mogelijk neveneffec-
gesiebeleid aan de hand van richtlijnen en
ten.
principes
Om de pijn van een patiënt te evalueren, wordt de numerieke schaal gehanteerd. Hierbij wordt aan de
Individualiseren van het analgesiebeleid op maat van de individuele patiënt
Bevorderen van een goede observatie en ob-
patiënt gevraagd een schaal in te beelden van 0 tot
jectieve registratie van pijn bij de individue-
10, waarbij 0 geen pijn betekent en 10 overeen-
le patiënt
komt met de ergste pijn die hij zich kan indenken.
Vastleggen van de taken en bevoegdheden
Zo kan de patiënt aangeven hoeveel pijn hij er-
van de behandelende arts, de anesthesist en
vaart. De doelstellingen die we hierbij voorop stel-
de verpleegkundigen en vroedvrouwen
len is een pijnscore van 4 of minder, wat betekent dat de pijn redelijk onder controle is. Procedure post-operatieve pijn In deze procedure wordt de praktische uitvoering van het postoperatieve analgesiebeleid beschreven, zoals dat wordt voorgeschreven door de behandelende anesthesist en zoals voorgeschreven in de heelkundige klinische paden. In het algemeen streven we naar een pijnscore van 3 of minder voor ontslag vanop de recovery-afdeling.
30
“Point of care testing”
Glucosemetingen gebeuren volledig automatisch
Opleiding en identificatie van verpleegkundigen
Glucosemetingen verlopen in ons ziekenhuis sinds
Alvorens te starten met POCT voor glucosemetingen
kort sneller en betrouwbaarder door het nieuwe
vereist de reglementering dat iedere verpleegkun-
geautomatiseerde systeem voor Point of Care
dige hierin wordt opgeleid. Er werden een 15-tal
Testing (POCT). Op elke dienst werden de oude
vormingsmomenten voorzien. Wanneer een ver-
glucosemeters ingeruild voor nieuwe toestellen met
pleegkundige zichzelf inscant met behulp van een
ingebouwde barcodescanner. Deze leest, alvorens
barcode, gaat de computer in de nieuwe glucome-
het suikergehalte in het bloed te bepalen, zowel de
ter na of de verpleegkundige reeds de opleiding
gegevens in van de patiënt als deze van de
volgde en dus kan verdergaan met de procedure.
verpleegkundige via een unieke streepjescode. De
Via een identificatiebadge met naam, functie, per-
verkregen data worden door de meter onmiddellijk
soneelsnummer en unieke barcode zorgen we er-
doorgestuurd naar een server op het labo. Via de
voor dat elke verpleegkundige zijn of haar barcode
laboratoriumcomputer komt het resultaat van de
steeds bij de hand heeft.
glycemie
rechtstreeks
in
Quadrat
en
het
Elektronisch Medisch Dossier (EMD) van de patiënt
Het concept van de identificatiebadge werd naast
terecht. Op deze manier is het zo goed als
de verpleegkundigen, ook verder doorgetrokken
onmogelijk dat de resultaten in het dossier bij een
naar alle andere ziekenhuismedewerkers.
verkeerde patiënt terecht komen, heeft de arts
Alle ziekenhuismedewerkers herkenbaar
zeer snel de resultaten van de glucosemeting en
voor patiënten en hun bezoekers, straalt vertrou-
kan er snel en adequaat gereageerd worden. Dit
wen en professionaliteit uit. Bovendien weten pati-
klinkt allemaal zeer eenvoudig. Maar toch zijn er
ënten en bezoekers op die manier ook meteen wie
aan dit proces een aantal belangrijke stappen
ze waarvoor kunnen aanspreken.
maken
vooraf gegaan die hun invloed hadden op alle departementen binnen het ziekenhuis. Identificatie patiënten Tot voor kort kregen al onze patiënten een door de verpleging zelf geschreven identificatiebandje rond de pols. Maar de invoering van POCT vereist per patiënt een unieke barcode die het mogelijk maakt om het opname-nummer van de patiënt in te scannen. In samenspraak met informatica en administratie werd op zoek gegaan naar het ideale identificatiebandje. We vonden uiteindelijk een identificatiebandje dat zowel patiëntvriendelijk als gebruiksvriendelijk is.
31
“Intern kwaliteitssysteem Mithras”
Mithras is een intern kwaliteitssysteem dat in 2009
Kwaliteit en klachtenregistratie
werd ingevoerd in de laboratoria van AZ Turnhout. Dit Mithraspakket bestaat uit 9 modules waaronder
Vervolgens
documentenbeheer,
klachten-registratie
investeringsgoederen
en
werden
de
modules
van
het
kwaliteit
Mithras
en
pakket
onderhoud, personeel, kwaliteit, analyses, interne
opgestart. Elke klacht of opmerking, zowel intern als
opleidingen, externe opleidingen, contacten en
extern, wordt in de module kwaliteit beheerd. Via
meetings.
mail kan de melder de klacht doorgeven aan de verantwoordelijke die de klacht moet behandelen.
Documentbeheer
Zowel correctieve als preventieve acties worden gelogd.
De efficiëntie van genomen maatregelen
In eerste instantie werd het documentenbeheer in
kan worden opgevolgd.
gebruik genomen met een automatisch versiebeheer.
behandeling worden opgevolgd.
De status en tijdige
Zo worden alle documenten automatisch uniek genummerd en bij vrijgave van een nieuwe versie
In de module kwaliteit kunnen de verslagen
wordt de oude automatisch gearchiveerd. De nieu-
teruggevonden worden van vooraf gespecificeerde
we versie wordt automatisch naar alle betrokkenen
punten.
gemaild. Een automatische leeslijst geeft weer wie
audit-verslagen,
een bepaald document gelezen heeft en wie nog
inspecties, EQC-verslagen of verslagen van de
niet.
management-review geraadpleegd worden, met een
Hierin
kunnen verslagen
bijvoorbeeld van
visitaties
de en
overzicht van de uit te voeren acties. Via mail Investeringsgoederen en onderhoud
worden de medewerkers automatisch op de hoogte gesteld
van
te
ondernemen
correctieve
Met deze module is de opvolging voorzien voor zo-
maatregelen.
wel interne als externe onderhoudstaken. Door
acties voor de streefdatum worden de betrokkenen
frequenties op de onderhoudstaken te plaatsen
via mail hieraan herinnerd.
bestaat er een overzicht van welke taken wanneer
genomen
moeten uitgevoerd worden. De taken moeten dan
Preventieve maatregelen worden ook in deze
afgepunt worden. Door deze registratie ontstaat er
module gelogd en opgevolgd.
een
en
voldoet, net als de overige Mithrasmodules, aan
uitvoerders. De verantwoordelijken kunnen op
kwaliteitsnormen als ISO 17025, ISO 15189 en ISO
ieder moment in een overzichtsscherm nakijken
9000.
welke
logging
van
onderhouden,
onderhoudstaken
nog
datums
niet
Bij het niet uitvoeren van deze
maatregelen
kan
De efficiëntie van worden
opgevolgd.
Deze module
werden
uitgevoerd. Een overzicht van te late of veel te late onderhoudstaken wordt automatisch doorgemaild naar toezichthoudend personeel.
32
Interne opleidingen
Meetings
In de module interne opleidingen wordt opgevolgd
Tenslotte werd de module meetings in gebruik ge-
wie welke opleiding gevolgd heeft en bijgevolg
nomen. Deze administratiedatabase heeft tot doel
bevoegd is. Daarom wordt er per persoon een plan
meetings
opgesteld van te volgen opleidingen. De betrokken
uitnodigingen te sturen en de verslagen op te
medewerker registreert per opleiding het aantal
maken. De module bevat ook een ideeënbus om te
gevolgde uren.
voorkomen dat kostbare ideeën verloren geraken
Nadat een bepaalde opleiding
volledig afgerond is, volgt er een goedkeurings-
voor
te
bereiden
per
categorie,
doorheen de tijd.
procedure. Door het opstellen van een meeting met agendaExterne opleidingen
punten en deelnemers wordt er automatisch een email gestuurd naar de deelnemers.
Het verslag
Bij de registratie in de module externe opleidingen
van een meeting wordt na goedkeuring automatisch
wordt een onderscheid gemaakt tussen initiële en
via email verstuurd naar de personen die een ver-
permanente opleidingen. Er wordt ook informatie
slag dienen te krijgen. Een automatische leeslijst
geregistreerd zoals plaatsbeschrijving, evaluatie,
geeft
synthese van de opleiding, prijzen en dergelijke. De
Deze module wordt ook gebruikt voor het opmaken
mogelijkheid is voorzien om certificaten of dip-
van dienstnota‟s.
weer
wie
een
verslag
gelezen
heeft.
loma‟s als gescand document bij de registratie te bewaren.
Duidelijke
overzichten
tonen
het
aantal uren opleiding per persoon, per jaar en per soort opleiding.
33
“Traceersysteem voor steriel materiaal”
In 2009 werd in AZ Turnhout gestart met een
Toepassingen van het systeem
traceersysteem op beide campussen. Dit systeem wordt gebruikt voor de traceerbaarheid van steriel
Met een traceersysteem is het mogelijk om op
materiaal in de centrale sterilisatieafdelingen.
ieder ogenblik na te gaan waar een instrumenten-
Onder „traceerbaarheid‟ wordt verstaan dat het
set of individueel instrument zich bevindt in de
materiaal in alle fasen van zijn cyclus kan opge-
behandelingscyclus en welke behandelingsprocedu-
volgd worden en dat gewenste processen proactief
re het heeft ondergaan. Daarnaast kunnen voor
kunnen gestuurd worden.
deze instrumenten de chemische en biologische indicatoren worden bijgehouden alsook de nodige onderhoudsprocedures ervan.
De traceerbaarheid draagt bij tot een goed beheer van het materiaal en vormt een essentieel onder-
Op niveau van de patiënt kan worden aangetoond
deel van het kwaliteitssysteem. Bovendien stelt dit
welk instrumentarium tijdens een chirurgische in-
systeem het ziekenhuis in staat om ten alle tijden
greep werd gebruikt en welk behandelingsproces
de betrouwbaarheid van medisch materiaal aan te
het heeft ondergaan.
tonen, indien dit in een juridische procedure in twijfel getrokken wordt.
Op deze manier voorziet een traceersysteem heel belangrijke elementen van kwaliteitsbewaking bin-
Er bestaan verschillende systemen om traceerbaar-
nen het behandelingsproces.
heid te bekomen. Momenteel beschikt AZ Turnhout over 2 traceersystemen, namelijk T-DOC of Total Documentation op campus Sint Jozef en Steripro op campus Sint Elisabeth. Op termijn zal gekozen worden voor een eenvormig systeem over de twee campussen.
34
“Kwaliteit en veiligheid”
De start van 2009 werd meteen ook de start voor
Veiligheidmanagementsysteem: iVim en iTask
een gloednieuwe dienst „Kwaliteit en Veiligheid‟ of in één adem „K&V‟. Deze dienst heeft als missie de
Er werd beslist om het Veiligheidmanagementsys-
uitbouw van een kwaliteits– en managementsys-
teem (VMS) uit te bouwen van uit een Veilig (bijna)
teem in het fusieziekenhuis AZ Turnhout te
Incident Melden (VIM). Dit VIM zal het vroegere FO-
ondersteunen.
NA, dat staat voor Fouten, Ongevallen en Nearaccidents, vervangen. Er werd voor gekozen om het
Het diensthoofd werd dokter Jacques Rutten,
melden en verwerken van bijna-incidenten decen-
voorheen hoofd van de dienst radiotherapie, onco-
traal te organiseren, waardoor elke afdeling een
logie en nucleaire geneeskunde. Deze dienst haalde
veiligheidscommissie heeft waarin naast het hoofd
in 2000 als eerste klinische dienst in België het ISO
en een senior arts ook een verpleegkundige coördi-
9000 certificaat. De afdeling nucleaire geneeskunde
nator de meldingen analyseert en verbeteracties
was één van de vijf eerste Europese diensten die in
formuleert. De zeer goede resultaten van de piloot-
2001 door de European Association of Nuclear
diensten bevestigen de waarde van dergelijk sys-
Medicin EANM werd geaccrediteerd.
teem: de drempel om te melden verlaagt, de efficiëntie van het beoordelen waarom een incident kon
Verder bestaat de dienst uit Christin de Beukelaar,
gebeuren vergroot door de terreinkennis en vooral
een verpleegkundige en kwaliteitsfunctionaris, die
het plannen van verbeteracties gebeurt adequaat.
een master behaalde in Health Science. Ook Ellen
De communicatie gebeurt via het dienstoverleg
Van den Bogerd maakt deel uit van de dienst. Zij is
waardoor de keten veel korter is dan de centrale
een
de
me melding en beoordeling. De ondersteuning van
verantwoordelijke staffunctionaris voor kwaliteit en
deze veiligheidscommissies door het team K&V
documentbeheer.
blijft voorlopig nog essentieel.
Documentbeheersysteem
Correcte patiënten-identificatie
Een essentieel element in de ontwikkeling van een
Foutieve identificatie is naast medicatiefouten de
kwaliteit– en veiligheidmanagementsysteem is de
meest frequente oorzaak van ongewilde schade in
vlotte beschikbaarheid van procedures, instructies,
een ziekenhuis. De eerste stap in de keten is een
staande orders, die uniek en geborgd dienen te
correcte identificatie van de patiënt. AZ Turnhout
zijn. Om dit in het fusieziekenhuis te kunnen
gebruikt naam, voornaam en geboortedatum als
realiseren werd beslist een performant document-
verplichte indentificatoren voor een patiënt. Daar-
beheersysteem aan te kopen. Na een grondige
naast dient elke opgenomen patiënt (ook in het al-
analyse ging de voorkeur uit naar Infoland. Infoland
gemeen– en in het oncologisch dagziekenhuis) een
ondersteunt
de
armbandje te dragen. Een eerste meting in septem-
ziekenhuizen, en heeft ook in Vlaanderen een
ber 2009 gaf een compliantie aan van 90 percent.
belangrijk
Voor 2010 gaan we voor de volle 100 percent.
licentiate
in
handelswetenschappen
Nederland
marktsegment
de
helft
verkregen.
en
van Voor
het
fusieziekenhuis was het van belang dat Infoland zowel een documentbeheer als een veilig meld systeem kon aanbieden, dat geïntegreerd en vlot bereikbaar is via een afdelingsgebonden portaal. 35
“Gezamenlijk kwaliteitsoffensief”
Meer en meer wordt getracht om de kwaliteit van
Op
basis
van
eenvoudige
indicatoren
kan
de zorg te meten. Het is logisch dat de maatschap-
positionering ten opzichte van andere ziekenhuizen
pij en overheid proberen de beste zorg te bekomen
gebeuren en kan kwaliteit van zorg op de agenda
voor de beste prijs. Gezien er tot nog toe weinig
geplaatst worden.
instrumenten bestaan om de resultaten van zorg te meten, probeert men deze te ontwikkelen. Zo is de
Concreet worden de data van de verschillende zie-
overheid gestart met het verzamelen van data.
kenhuizen over 2008 verzameld, geanalyseerd in een kleine werkgroep , daarna in de werkgroep
Multidimensionele feedback
hoofdgeneesheren en voorzitters medische raad van VznkuL uitgebreid besproken.
Binnen dit kader werd de multidimensionele feedback FOD opgestart. Ziekenhuizen krijgen terugkop-
Nadien kunnen deze data in de verschillende zie-
peling betreffende hun prestaties op verschillende
kenhuizen zelf een instrument zijn om het debat
vlakken, ook op klinisch vlak. Deze data worden
over kwaliteit en resultaat van zorg te starten.
echter
met
4
jaar
vertraging
aangeleverd.
De bedoeling is nu om deze data uit de verschillende netwerkziekenhuizen versneld te verzamelen en te analyseren. De data verzameling vraagt dus geen extra inspanning van artsen.
36
“Nieuw project rookstop”
Project rookstop: een samenwerking tussen AZturnhout en het preventiecentrum Bij patiënten die in het ziekenhuis verblijven voor pathologie gerelateerd aan actieve nicotineabusus is er meestal een extra motivatie om te stoppen met roken na het doorgemaakte event. Daarenboven zijn zij gedurende de hospitalisatie dikwijls „rookvrij‟. Het probleem is echter dat de meesten spijtig genoeg hervallen na het ontslag. Het doel van het project is om de rokers die gemotiveerd zijn om te stoppen reeds op te vangen en te
Hierbij zullen ze een eerste gesprek hebben met de
ondersteunen binnen de muren van het ziekenhuis.
patiënt en verder peilen naar de motivatie rond het
Via een goede communicatie naar de huisarts kan
stoppen met roken.
de follow-up van het rookstopprobleem door de huisarts ondersteund worden en verbeteren. Door
De tabacologen zullen verder geen actie onderne-
de dubbele benadering proberen we de slaagkansen
men maar een adviesbrief meegeven voor de huis-
van de patiënt te verhogen.
arts van de patiënt. Het advies wordt dan samen met de ontslagbrief meegegeven zodat dit onder-
Hoe gaat het project in zijn werk
werp bij het eerste consult na thuiskomst opnieuw kan besproken worden. Dit advies kan onder ande-
Door de verpleegkundige zal er een screening ge-
ren zijn: nicotinesubstitutie, medicamenteuze on-
beuren van de gehospitaliseerde patiënten in ver-
dersteuning of verdere rookstopbegeleiding door de
band met hun rookstatus en naar de motivatie om
huisarts of via doorverwijzing naar de tabacologen
te stoppen met roken via een vragenlijst.
in het preventiecentrum voor individuele of groepsbegeleiding.
Gemotiveerde patiënten worden indien gewenst doorverwezen
naar
de
rookstopconsulent
Door de intensievere begeleiding tijdens de zieken-
(tabacoloog) die een halve dag per week consulta-
huisopname en daaraan gekoppelde de follow-up
tie zullen voorzien in het ziekenhuis. De patiënten
door de huisarts willen we betrachten dat een gro-
zullen via een folder op de hoogte gebracht worden
ter aantal personen de weg naar een definitieve
van het aanbod en dit zal ook besproken worden
rookstoop zullen vinden met behulp van alle acto-
met de zaalarts. Deze zal dan indien gewenst een
ren: de ziekenhuisbestaffing, de tabacologen en de
consultaanvraag richten aan de tabacoloog.
huisartsen.
Consultatie tabacoloog in het ziekenhuis
Dit project is voorbereid door een werkgroep bestaande uit huisartsen van de HVRT (Huisartsen Ver-
De twee tabacologen van het preventiecentrum
eniging Regio Turnhout), de tabacologen en specia-
zullen in het ziekenhuis dus een halve dag per week
listen van het AZ Turnhout en zal op regelmatige
consultatie houden.
basis opgevolgd en geëvalueerd worden. 37
“In AZ Turnhout bent u in goede handen”
Nationale campagne voor handhygiëne
Doelstelling bereikt
In 2009 werd een derde editie van de campagne „U
Aangezien de sensibiliseringscampagne reeds van
bent in goede handen‟ afgerond. Deze campagne is
start ging in 2008, nam AZ Turnhout nog deel onder
een initiatief van de Federale Overheidsdienst
de vorm van twee aparte instellingen. Op campus
Volksgezondheid, Veiligheid van de Voedselketen en
Sint-Jozef steeg de handhygiënecompliantie signifi-
Leefmilieu. Het doel van de campagne bestaat erin
cant met 5,5 percent. Daarmee ligt de handhygiëne
de handhygiëne binnen zorginstellingen te bevorde-
compliantie nu op 81,6 percent en werd de voorop-
ren, aangezien dit nog steeds wereldwijd een
gestelde doelstelling van de campagne ruimschoots
probleem blijft. De twee voorgaande edities toon-
gehaald. Ook op campus Sint-Elisabeth steeg de
den aan dat door het invoeren van eenvoudige
handhygiëne-compliantie met 4 percent. Daarmee
maatregelen, goede resultaten kunnen behaald
ligt de handhygiëne compliantie nu op 48 percent,
worden.
wat onvoldoende is.
Dat een derde editie van de campagne niet overbo-
Op beide
dig was, blijkt uit een recente Belgische prevalen-
medewerkers beloond met een toename van de
tie studie. Deze toont aan dat 6,2 percent van de
handhygiëne. Toch blijft er steeds ruimte voor ver-
patiënten, die gehospitaliseerd worden in acute
betering. We engageren ons dan ook om blijvend
ziekenhuizen, een ziekenhuisinfectie oploopt. Dit
deel te nemen aan deze tweejaarlijkse campagne
komt neer op zo‟n 103.000 patiënten per jaar. Ge-
zodat handhygiëne een belangrijke prioriteit blijft in
zien deze infecties gepaard gaan met een toegeno-
ons ziekenhuis.
campussen werd de inzet van onze
men morbiditeit, hospitalisatieduur en mortaliteit is het dan ook evident dat preventie van dergelijke nosocomiale infecties een prioriteit is voor elk ziekenhuis. Het is algemeen bekend dat handhygiëne de belangrijkste maatregel betreft ter preventie van de
overdracht
van
micro-organismen
tussen
patiënten en gezondheidsmedewerkers. We engageren ons dan ook om telkens deel te nemen aan deze campagne en van handhygiëne een prioriteit te maken binnen ons ziekenhuis.
38
Resultaten
39
“AZ Turnhout sluit 2009 af met positief financieel resultaat” Het overzicht van de financiële resultaten en de
De eigendommen van AZ Turnhout op 31
ziekenhuisactiviteiten van het afgelopen jaar
december 2009
2009 vallen in principe uiteen in twee delen. In de periode van 1 januari tot en met 31 augustus
Het balanstotaal van AZ Turnhout komt op € 181
2009 waren het Sint-Elisabethziekenhuis en AZ
miljoen en stijgt in 2009 met € 27,4 miljoen of
Sint-Jozef nog twee aparte juridische entiteiten.
17,8 %.
Op 1 september 2009 was de fusie een feit. Vanaf dan tot en met 31 december 2009 vallen
Het overgrote deel van deze eigendommen zit
de resultaten wel onder één entiteit, namelijk
onder de noemer gebouwen: € 107,8 miljoen.
AZ Turnhout vzw.
De waarde van deze eigendommen is in het jaar 2009 met 25 % gestegen. De hoofdredenen zijn
Vermits de activiteiten van beide ziekenhuizen
gelegen in de bouwwerkzaamheden op beide
ook al tijdens de eerste helft van 2009 sterk met
campussen. Het betreft hier de bouw van het
mekaar verweven waren, werd beslist om de ge-
poliklinische blok op campus Sint-Jozef en de
gevens van de eerste helft van 2009 als één ge-
renovatie op campus Sint-Elisabeth.
heel te presenteren. De eigendommen van AZ Turnhout worden voor 2009 werd afgesloten met een positief
35 % of € 64.2 miljoen gefinancierd door eigen
financieel resultaat
vermogen. De overige € 117,0 miljoen wordt gefinancierd door leningen. Een vergelijking met
Het jaar 2009 werd door AZ Turnhout afgesloten
het ziekenhuislandschap in België geeft aan dat
met een positief resultaat van bijna € 10 miljoen
een aandeel van 35 % van het eigen vermogen
euro. Dit resultaat betreft een percentage van
op het gemiddelde ligt van de private ziekenhui-
5,87 % van de omzet, wat een stuk hoger is dan
zen en ruimschoots boven dat van de publieke
gemiddeld voor de sector.
ziekenhuizen.
Door het feit dat de bedrijfsopbrengsten sterker
De financiële schuldgraad voor AZ Turnhout blijft
gestegen zijn (8,15 %) dan de bedrijfskosten
relatief hoog ten opzichte van de andere publie-
(5,69 %), is het bedrijfsresultaat positief geëvo-
ke ziekenhuizen in Vlaanderen. Maar de cashflow
lueerd van € 5,6 miljoen in 2008 naar € 10 mil-
ten opzichte van de vervallende lange termijn
joen in 2009.
schulden geeft een positief resultaat van 2,4. Dit geeft aan dat de schulden op termijn zonder pro-
De samenstelling van de omzet die AZ Turnhout
blemen ingelost kunnen worden.
realiseerde in 2009, is ongeveer gelijk aan die van de sector.
Goede basis voor toekomst AZ Turnhout
Door het realiseren van bouwwerkzaamheden op
Met dit positieve resultaat van 5,9 % van de
beide
voor
omzet in het jaar waarin de fusie heeft
afschrijvingen alsook de financiële kosten sterk
campussen,
zijn
de
kosten
plaatsgevonden, heeft AZ Turnhout een goede
gestegen ten opzichte van 2008.
basis gelegd voor de toekomst.
40
Balans 2009
Omschrijving
2007
2008
2009
2009-2008 (€)
2009-2008 (€)
Vaste activa
73.492.710
86.501.745
107.851.365
+21.349.621
+24,68%
Vlottende activa
69.537.456
67.523.380
73.626.678
+6.103.298
+9,04%
143.030.165
154.025.125
181.478.043
+27.452.918
+17,82%
Eigen vermogen
51.480.771
59.897.894
64.200.106
+4.302.212
+7,18%
Schulden
91.549.394
94.127.231
117.277.937
+23.150.706
+24,60%
143.030.165
154.025.125
181.478.043
+27.452.918
+17,82%
2007
2008
2009
2009-2008 (€)
2009-2009 (€)
I. Bedrijfsopbrengsten
150.261.520
165.276.834
178.747.250
+13.470.416
+8,15%
II. Bedrijfskosten
145.335.933
159.615.883
168.690.549
+9.074.666
+5,69%
III. Bedrijfsresultaat
4.925.587
5.660.951
10.056.701
+4.395.750
+77,65%
IV. Financiële opbrengsten
2.021.728
2.163.438
2.278.439
+115.001
+5,32%
V. Financiële kosten
1.382.199
1.680.805
2.263.988
+583.183
+34,70%
VI. Courant resultaat
5.565.116
6.143.585
10.071.152
+3.927.567
+63,93%
VII. Uitzonderlijke opbrengsten
256.764
2.700.333
489.201
-2.211.132
-81,88%
VIII. Uitzonderlijke kosten
185.413
586.193
753.575
+167.382
+28,55%
5.636.467
8.257.725
9.806.778
+1.549.053
+18,76%
4,02%
5,34%
5,87%
Totaal Activa
Totaal Passiva
Resultaat 2009
Omschrijving
IX. Winst Resultaat/Omzet
41
Cashflow ten opzichte van vervallende lange termijn schuld
8 7 6 5 4 3 2 1 0
7,0 6,3 5,7
AZ Globaal
4,4
2,6
2,1
1,9
2006
2,9
2,6
2,3
1,4
1,6
2007
2008
1,3
1,1
2,6
2,6
2,1
2,7
2,4 1,5
Privaat Publiek UZ AZ Turnhout
2009
Eigen vermogen als percentage van het balanstotaal
% 50 39,1
40 32,8
30
39,0 31,2
22,2
25,2
33,1
36,0 31,6
23,0
38,9
38,7 33,2
31,2 23,6
38,7 33,3
35,2 32,6 23,5
AZ Globaal
20
Privaat
10
Publiek UZ AZ Turnhout
0 2006
2007
2008
2009
42
Ziekenhuisactiviteit in 2009 In 2009 daalde het aantal klassieke opnames ten
Met dit resultaat komen we op het niveau van het
opzichte van het jaar 2008. Het aantal klassieke
jaar 2007.
opnames komt in het jaar 2009 op 25.477.
Klassieke opnames AZ Turnhout 26500 26000 25500 25000 24500 24000 23500 23000 22500 22000
26098 25447
25385 24181
24399
24565
2005
2006
23611
2003
2004
2007
2008
2009
Een verklaring voor de daling van het aantal
Meer nog, de stijging in de daghospitalisaties
klassieke opnames ligt in het feit dat het aantal
compenseert
dagopnames, zowel op de chirurgische afdeling als
klassieke opnames.
ruimschoots
de
daling
van
de
op de inwendige afdelingen, aanzienlijk blijft stijgen.
Chirurgische Daghospitalisaties AZ Turnhout 8000 7000 6000
5802
6083
5933
2004
2005
7135
7283
7578
2007
2008
2009
6465
5000 4000 3000 2000 1000 0 2003
2006
43
Bij een daling van het aantal klassieke opnames,
Dit is een aanzienlijke daling ten opzichte van het
kan
jaar 2008 met 169.000 verpleegdagen.
verwacht
worden
dat
ook
het
aantal
verpleegdagen daalt. In 2009 werden er 159.870 verpleegdagen genoteerd.
Activiteitenverslag 2009 Aantal verpleegdagen 190000 185000 180000 175000 170000 165000 160000 155000 150000 145000
187205 183698
181359 177368 169362 166079 159870
2003
2004
2005
2006
2007
2008
2009
Omdat het aantal verpleegdagen sterker daalt dan
In het jaar 2009 verbleef een patiënt gemiddeld
het aantal patiëntenopnames, zien we dat de trend
6,28 dagen in AZ Turnhout.
van de dalende verblijfsduur zich doorzet.
Activiteitenverslag 2009 Gemiddelde ligduur 8 7,5 7 6,5 6 5,5 5 2003
2004
2005
2006
2007
2008
2009 44
Het aantal bevallingen schommelt de laatste acht jaren tussen de 1500 en 1600 bevallingen. In 2009 werden er 1591 bevallingen geregistreerd in AZ Turnhout.
Activiteitenverslag 2009 Aantal bevallingen AZ Turnhout 2500 2026
1967
1956
1904
2000
1903
1794
1824
1706
1617
1550
1595
1562
1617
1555
1660
1591
1500 1000 500 0 1994 1995 1996 1997 1998 1999 2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009
Wat het aantal dialyses betreft, merken we sinds
Daarnaast voerde de overheid sinds 2004 een actief
2002 een aanzienlijke stijging. Deze stijging kan
beleid
verklaard worden door enerzijds de uitbreiding van
(dialyse thuis, dialyse in het collectieve autodialyse
de beschikbare infrastructuur, maar anderzijds ook
centrum te Mol, …). Deze alternatieve vormen wor-
door de steeds ouder wordende bevolking. In 2009
den op financieel vlak gestimuleerd van overheids-
werden 15.598 dialyses in het dialysecentrum van
wege.
naar
alternatieve
vormen
van
dialyse
AZ Turnhout uitgevoerd.
Activiteitenverslag 2009 Aantal dialyses 18000
15598
16000 14000 12000
14602
14.232
11135
11968
13289
12578
10000 8000 6000 4000 2000
375
935
1746
2265
2857
2750
3023
2007
2008
2009
0 2003
2004
2005
Moedercentrum
2006
Alternatieve 45
46
Medewerkers
47
Het aantal medewerkers van AZ Turnhout kent al jaren een stijging. Zo bedraagt het totaal aantal medewerkers 1381 in 2009. Hiervan is 42 percent voltijds in dienst, de overige 58 percent is deeltijds tewerkgesteld. Dit vertaalt zich in een toename van het aantal voltijds equivalenten naar 1196.
Aantal medewerkers 1.800
1.400 1.200
1.187
1.158
1.133
1.615
1.571
1.550
1.600
1.000
FTE
800
Hoofden
600 400 200 0 2007
2008
2009
48
Mobiliteitsenquête
Cursus „omgaan met conflicten‟
Enkele jaren geleden voerde de Federale Overheid
De samenwerking tussen collega‟s op eenzelfde
de driejaarlijkse mobiliteits-enquête in. Met de
dienst verloopt niet altijd van leien dakje. Iedereen
invoering hiervan hoopt de overheid een volledig en
wordt af en toe wel eens geconfronteerd met een
correct
woon-
conflictsituatie waarvoor er ogenschijnlijk niet
werkverplaatsingen in België. Ze willen hiermee
beeld
te
krijgen
van
de
direct een oplossing is. Vaak zorgen aanslepende
eveneens de bewustwording over de mobiliteitspro-
conflicten er dan ook voor dat de sfeer op een
blematiek en het debat binnen de onderneming of
dienst verziekt of dat mensen het werk op hun
instelling stimuleren en eventueel tot een gedrags-
dienst niet meer zien zitten. Voor de verantwoor-
wijziging aanzetten waarbij via overleg een stap
delijke is het vaak niet eenvoudig om deze conflic-
gezet wordt in de richting van de vrijwillige opmaak
ten op een bevredigende manier aan te pakken.
van een bedrijfsvervoerplan.
Daarom werd beslist om alle leidinggevenden een tweedaagse cursus „Conflict-coaching‟ te laten
Alle werkgevers die meer dan 100 werknemers te-
volgen.
werkstellen, moeten de enquête invullen en doorsturen. Op campus Sint-Jozef werd de enquête door
In
eerste
instantie
biedt
deze
cursus
een
801 personen ingevuld en terug binnengebracht.
theoretische basis. Wat zijn conflicten, hoe kunnen
Intussen zijn de resultaten bekend.
we ze herkennen, in welke stadium zit een conflict, wie lost een conflict op en hoe pakken we een con-
Uit de bevraging blijkt dat 665 werknemers zich
flict aan.
met de wagen naar het werk begeven, 177 nemen de fiets en 9 personen komen met de bromfiets of
Op dag twee werd de theorie omgezet in praktijk
moto. Slechts eentje neemt de bus.
en volgde een rollenspel, waarin bepaalde situaties effectief aan bod kwamen. Belangrijke punten hierbij waren: hoe stellen we vragen, hoe antwoorden we op vragen, hoe reageren mensen op situaties, in welk conflictstadium zitten we, wie reikt een oplossing aan, enzovoort. Deze dagen hebben tot doel om dienstverantwoordelijken te helpen bij de organisatie en het leiding geven aan een dienst en personeelsgroep. Een dienst leiden wordt meer en meer een managementfunctie waarbij heel wat aspecten komen kijken. Dergelijke cursus is hierbij een nuttig instrument en bekwaamt de verantwoordelijken verder in de uitoefening van hun job.
49
“Eerste gezamenlijke nieuwjaarsreceptie was een groot succes” Dat 2009 het jaar van de fusie zou worden werd al
De jazzmuziek van het ensemble demi-sec zorgde
meteen duidelijk op de eerste festiviteit van het
voor een warme ontvangst. Vervolgens werd door
jaar, de nieuwjaarsreceptie.
Bert De Backer en Felix Vanbel in hun speeches nogmaals de nadruk gelegd op het belang van de fusie
Voor het eerst organiseerden de twee Turnhoutse
voor de gezondheidszorg in deze regio. Ook de offici-
ziekenhuizen een gezamenlijke nieuwjaarsreceptie.
ële fusiedatum, één september 2009, werd in pri-
Dat iedereen uitkijkt naar de fusie werd bevestigd:
meur bekendgemaakt.
de receptie was een meer dan groot succes. Meer dan 900 bestuursleden, artsen en personeelsleden
Later op de avond werd er lustig gebabbeld en ge-
lieten zich graag verleiden.
danst. De eerste samenwerkingsverbanden werden uitgelaten gevormd...
50
Medisch team uitgebreid
Dr. Greet Bries
Dr. Wouter De Rouck
Hematoloog
Pediater
Dr. Griet Gysemberg
Dr. Peggy Joosen
Fysische Geneeskunde
Endocrinoloog
Dr. Marc Mombert
Dr. Stijn Van Gool
Orthopedist
Gastro-enteroloog
Dr. Filip Van Grimberge
Dr. Ruben Vanspauwen
Radioloog
Gynaecoloog
51
Artsenkorps 2009 Anatomopathologie
Gynaecologie
Medische beeldvorming
Oftalmologie
Plastische chirurgie
Dr. K. Segers
Dr. J. Aerts
Dr. B. Caerts
Dr. E. Daems
Dr. J. Vermeylen
Dr. L. Van Leuven
Dr. P. Braet
Dr. H. Cuykx
Dr. K. D‟hondt
Dr. G. Verbeeck
Dr. A. Pecceu
Dr. P. De Bie
Dr. W. Dirven
Pneumologie
Dr. J. Proost
Dr. G. De Vriendt
Dr. G. Jansen
Dr. B. Dewispelaere
Anesthesie
Dr. L. Senten
Dr. I. Eerens
Dr. J. Jansen
Dr. P. Driesen
Dr. K. Claeysoone
Dr. E. Snauwaert
Dr. V. Mol
Dr. W. Craninx
Dr. S. Van Calenbergh
Dr. M. Nijssens
Oncologie - nucleaire
Dr. P. Debois
Dr. B. Van Rompaey
Dr. T. Sainte
geneeskunde -
Dr. J. Geelen
Dr. R. Vanspauwen
Dr. P. Van de Gaer
radiotherapie
Dr. I Geudens
Dr. M. Vermeerbergen
Dr. A. Van der Goten
Dr. G. Bries
Dr. R. Linhart
Dr. F. Van Grimberge
Dr. K. De Vis
Dr. C. Vandecasteele
Dr. H. Meeuwis
Dr. M. Van den Heuvel Dr. S. Vanhees Psychiatrie
Dr. R. Ver Elst
Dr. I. Mertens
Gastro-enterologie
Dr. R. Vandeurzen
Dr. K. Geboers
Dr. G. Mwani
Dr. C. Claessens
Dr. S. Verhaegen
Dr. Marc Martens
Dr. I. Peeters
Dr. R. Harlet
Dr. F. Smolders
Dr. J. Janssens
Mond-keel-aangezicht
Dr. J. Meyskens
Dr. F. Soetens
Dr. M. T‟Syen
Dr. K. Plumot
Dr. G. Pelgrims
Dr. A. Van de Peer
Spoedgevallen
Dr. S. Van Gool
Dr. B. Kuyken
Dr. J. Rutten
Dr. F. Van de Perck
Dr. A. Agten
Dr. G. Van Roey
Dr. K. Spaepen
Dr. T. Boure
Dr. A. Van der Donck
Dr. Michel Martens
Nefrologie-diabetologie-
Reumatologie Dr. W. Verdickt
Dr. S. Haugustaine
Dr. M. Vanhoof
Abdominale heelkunde
endocrinologie
Orthopedie
Dr. G. Verboven
Dr. A. Liekens
Dr. E. Bosmans
Dr. P. Arnouts
Dr. T. De Baets
Dr. I. Mertens
Dr. G. Caluwé
Dr. D. Van Caesbroeck
Dr. L. Hansen
Dr. T. Smets
Dr. P. Cheyns
Dr. V. Verjans
Dr. M. Haumont
Dr. J. Theunis
Dr. P. Du Jardin
Dr. M. Zeegers
Dr. L. Hofkens
Dr. L. Van Buel
Dr. T. Hendrickx
Dr. P. Joosen
Dr. R. Houben
Cardiologie Dr. I. Bekaert Dr. K. Debie Dr. H. Lesseliers Dr. B. Reynders
Dr. M. Mombert
Urologie
Vaatheelkunde
Neurochirurgie
Dr. J. Roos
Dr. K. Ackaert
Dr. J. Avet
Dr. L. De Cocker
Dr. E. Vanlommel
Dr. W. Schelfhout
Dr. G. Daenen
Dr. J. Deckers
Dr. P. Verstraete
Dr. J. Schurmans
Dr. P. Stabel
Dr. K. Engelborghs
Fysische geneeskunde
Heelkunde en
Neurologie
Dr. G. Gysemberg
senologie
Dr. G. Naessens
Dr. J. Thoeng Dr. H. Van der Stighelen Dr. B. Van Reet* Dr. G. Van Thielen
Pediatrie Dr. J. Proost
Dr. W. De Rouck Dr. K. Delanghe
Dr. M. Bronckaers
Dr. V. Van den Bergh
Dr. L. Geyskens
Dr. E. Van Damme
Dr. D. Servaes
Dr. I. Van Lierde
Dr. P. Lemay
Geriatrie
Klinische biologie
Neus-keel-oorziekten
Dr. L. Pattyn
Dr. J. Gielen
Dr. J. Boes
Dr. G. Gevers
Dr. E. Van Hollebeke
Dr. P. Hofkens
Dr. S. De Raedt
Dr. J. Leysen
Dr. L. Vercammen
Dr. M. Develter
Dr. E. Van Aken
Dr. A. Wijnants
Dr. M. Masschelin
Dr. J. Van Vliet
Dr. M. Martens
Dr. D. Van der beek Dr. J. Verschaeren
52
53
Management AZT
54
ALGEMENE VERGADERING - Guido Helsen, voorzitter namens KMSI vzw
- Astrid Wittebolle, lid namens stad Turnhout
- Luc Op de Beeck, ondervoorzitter namens OCMW Turnhout
- Juul Boes, lid namens VZT vzw
- Marcel Hermans, lid namens KMSI vzw
- Erwin Bormans, lid namens VZT vzw
- Guy Peeters, lid namens KMSI vzw
- Hugo Casteleyn, lid namens VZT vzw
- Marc Smouts, lid namens KMSI vzw
- Dirk Maes, lid namens VZT vzw
- Bart Massart, lid namens KMSI vzw
- Michel Martens, lid namens VZT vzw
- Tonni Steeman, lid namens KMSI vzw
- Luc Pattyn, lid namens VZT vzw
- Jan Van Ballaer, lid namens KMSI vzw
- Johan Schurmans, lid namens VZT vzw
- Stef Van Hoof, lid namens KMSI vzw
- Patrick Stabel, lid namens VZT vzw
- Rik Wouters, lid namens KMSI vzw
- Bart Van Daele, lid namens VZT vzw
- Bert De Bakker, voorzitter namens OCMW Turnhout
- Vic Van Den Bergh, lid namens VZT vzw
- Lau De Vries, lid namens OCMW Turnhout
- Maryse Van den Heuvel, lid namens VZT vzw
- Paul Meeus, lid namens OCMW Turnhout
- Gert Verpoorten, lid namens VZT vzw
- Martine Vandenbergh, lid namens OCMW Turnhout
- Jan Geivers, lid namens HVRT
- Karel De Busser, lid namens stad Turnhout
- Luc Lenaerts, lid (raadgever)
- Peter Segers, lid namens stad Turnhout
- Rob van den Oever, lid (raadgever)
- Walter Sermeus, lid namens stad Turnhout
- Frank Rademakers, lid (raadgever)
- Francis Stijnen, lid namens stad Turnhout
- Robert Stouthuysen (raadgever)
RAAD VAN BESTUUR
DIRECTIECOMITÉ
- Bert De Bakker, voorzitter namens OCMW Turnhout
- Keyne De Backer, directeur HRM
- Karel Van Eynde, ondervoorzitter namens KMSI vzw
- Geert Debbaut, directeur patiëntenzorg
- Erwin Bormans, lid namens VZT vzw
- Jeroen Hendrickx, directeur facilitair management
- Guido Helsen, lid namens KMSI vzw
- Jef Lauwers, directeur administratie
- Luc Lenaerts, lid (raadgever)
- Jo Leysen, medisch directeur
- Dirk Maes, lid namens VZT vzw
- Guy Tormans, directeur financiën en ICT
- Luc Op de Beeck, lid namens OCMW Turnhout
- Felix Vanbel, algemeen directeur
- Guy Peeters, lid namens KMSI vzw
- Eric Willems, directeur verpleging
- Frank Rademakers, lid namens Vlaams Ziekenhuisnetwerk - Peter Segers, lid namens stad Turnhout
DIRECTEURS BUITEN DIRECTIECOMITÉ
- Walter Sermeus, lid namens stad Turnhout
- Annelies Heens, directeur personeelsbeleid
- Marc Smouts, lid namens KMSI vzw
- Ronny Jacobs, technisch directeur campus Sint-Jozef
- Tonni Steeman, lid namens KMSI vzw
- Marc Pauwels, technisch directeur campus Sint-Elisabeth
- Francis Stijnen, lid namens stad Turnhout - Robert Stouthuysen, lid (raadgever) - Michel Stroobants, lid namens OCMW Turnhout
MEDISCHE RAAD
- Bart Van Daele, lid namens VZT vzw
- Dokter Ludo Hansen
- Dokter Luc Pattyn
- Dokter Johan Schurmans
- Dokter Steven Van Calenbergh
- Dokter Filiep Soetens
- Dokter Vic Van den Bergh
- Dokter Bruno Reynders
- Dokter Maryse van den Heuvel
- Klinisch bioloog Juul Boes
- Dokter Erik Vanlommel
- Rob van den Oever, lid (raadgever) - Hugo Casteleyn, lid namens VZT vzw - Rik Wouters, lid namens KMSI vzw
- Dokter Michel Martens
55
De SPEC Commissie: nieuw en vooruitstrevend Om het beleid in het fusieziekenhuis mee vorm te
De SPEC commissie heeft drie belangrijke opdrach-
geven en te ondersteunen, werd de Strategische Pa-
ten of functies.
ritaire Executieve Commissie of kortweg SPEC opgericht. De oprichting van deze commissie is een ge-
Executieve functie
volg van de fusieovereenkomst van 10 april 2009 en kadert binnen de principes van Hospital Governance.
Deze functie bestaat uit de beleidsvoorbereiding, de uitvoering van doelstellingen en het ontwikkelen van
Hierbij wordt, met respect voor de eindverantwoor-
een strategie en boorstellen van het beleidsplan.
delijkheid van de Raad van Bestuur voor de strategie, organisatie en financiën van het ziekenhuis, de-
Functie van financiële commissie
ze commissie als beleidsvoorbereidend en uitvierend orgaan opgericht. De commissie telt twaalf leden en
Tot deze functie behoort het toezicht op de financi-
is paritair samengesteld uit zes artsen en zes direc-
ële regeling met onder meer centrale inning, financi-
tieleden.
ële regeling met betrekking tot conventies, supplementen, afdrachten en de bespreking van de jaarrekening, begroting, en verslag van de bedrijfsrevisor. Formuleren van voorstellen met betrekking tot EIS fonds
Namens de artsen: - Koen De Vis - Ludo Hansen - Luc Pattyn - Johan Schurmans - Maggy T‟Syen - Vic Van den Bergh
Namens de directie: - Geert Debbaut - Jeroen Hendrickx - Jo Leysen - Guy Tormans - Felix Vanbel: voorzitter - Eric Willems
Deze functie betreft het formuleren van voorstellen met betrekking tot de bestemming en het beheer van het EIS (Exploitatie, Investerings– en Solidariteitsfonds. De SPEC-commissie vergadert elke twee weken en speelt een belangrijke rol in het toewijzen van de investeringen in uitvoering van de beleidsplannen. De SPEC is dus op het vlak van de bedrijfsvoering een belangrijk orgaan, waarbij de beleidsbetrokkenheid van artsen geconcretiseerd wordt. Wij zijn ervan overtuigd dat deze samenwerkingsvorm tussen beheer, directie en artsen een effectieve meerwaarde voor ons ziekenhuis zal betekenen.
56
ORGANOGRAM
Algemene Vergadering Guido Helsen
Raad van Bestuur Bert De Bakker Auditcomité Remuneratiecomité Ondernemingsraad Directiecomité Felix Vanbel Comité PBW
Algemeen Directeur Felix Vanbel
57
Algemeen Directeur Felix Vanbel
SPEC Communicatieverantwoordelijke Griet somers Informaticacel
Datacel—cel beleidsinfo
Datamanager Liesbet Das
Pastorale dienst
Medisch directeur Jo Leysen
Directeur Patiëntenzorg Geert Debbaut
Directeur Verpleging Eric Willems
Directeur Financiën en IT Guy Tormans
Directiesecretariaat
Preventieadviseur Kurt Van den Kieboom
Ombudsdienst Mariette Konings
Apotheek Annelies Deckers
Stuurgroep apotheek
Kwaliteit en Patiëntveiligheid Christine de Beukelaer Ellen Van den Bogerd
Stuurgroep Kwaliteit
Directeur Administratie Jef Lauwers
Directeur HRM Keyne De Backer
Directeur Facilitair management Jeroen Hendrickx
58
Beleidscyclus In 2009 werd een aanzet gegeven tot het opstarten
Vervolgens wordt een coördinatie van de diverse
van een beleidscyclus, waarbij elk najaar een
operationele beleidsplannen uitgewerkt. Aangevuld
beleidsplan wordt opgesteld voor het volgende
met de belangrijkste actiepunten ziekenhuisbreed
jaar. Hiertoe werd een sjabloon ontwikkeld in
ontstaat aldus
overleg met de dienst Kwaliteit en Patiëntenveilig-
operationeel beleidsplan.
een voorstel van het globaal
heid. Dit sjabloon gaat uit van het Kwadrantmanagement model waarbij aan elke dienst en aan
Dit voorstel van operationeel plan wordt in novem-
het ziekenhuis in zijn geheel gevraagd wordt aan-
ber verwerkt in het jaarbudget. Het budget wordt
dacht te besteden aan volgende management- en
dan samen met het beleidsplan overgemaakt aan de
resultaatgebieden:
SPEC en de medische raad voor advies en dient uiteindelijk goedgekeurd te worden door de Raad
- Managementgebieden:
van Bestuur. Deze goedkeuring wordt voorzien in de
- leiderschap
maand december. Daarna komt het aan het direc-
- beleid en strategie
tiecomité toe om dit beleidsplan binnen het
- management van medewerkers
goedgekeurde budget uit te voeren.
- management van middelen - management van processen
In
januari
wordt
met
de
diverse
afdelingen
afgestemd om de effectieve realisatie van hun be- Resultaatgebieden: - waardering door klanten, leveranciers en maatschappij
leidsplan binnen de vastgelegde budgettaire ruimte op te starten. In de periode van februari tot april worden dan de strategische doelstellingen uitge-
- waardering door de medewerkers
werkt uitgaande van de visie en missie van de in-
- eindresultaten en performantie
stelling. Deze uitwerking gebeurt in nauwe samenwerking met de Raad van Bestuur, de directie, de artsen en de leidinggevenden. In dezelfde periode wordt het jaarverslag van het voorgaande jaar gefinaliseerd en geëvalueerd met jet opgestelde beleidsplan voor dat jaar. In de periode rond april en mei, dienen door het HR -management functioneringsgesprekken te worden gevoerd.
Deze
gebeuren
aan
de
hand
van
functiekaarten die naast de functie-inhoud eveneens de vereiste competenties voor elke functie vastleggen. In oktober van dit jaar werd voor een eerste maal In september worden de binnengekomen jaarversla-
het beleidsplan van elke dienst en departement
gen geïnventariseerd en globaal afgestemd. In okto-
voorgesteld.
ber volgt een bespreking van het beleidsplan met
geïnitieerd.
Hiermee
werd
de
beleidscyclus
elk van de diensten en afdelingen. 59
AZ Turnhout Maatschappelijke zetel: Steenweg op Merksplas 44, 2300 Tunrhout www.azturnhout.be
60
