21919_OB_BB.fm Page 9 Wednesday, January 8, 2003 1:04 PM
Inhoud Voorwoord 5 Gezocht: een ... 6 7
Verzorg je dieren! 11 7.1 Natuurlijk gedrag 11 7.2 Goed verzorgen in zes stappen 16 7.3 Diergroep en voeding 20 7.4 Een checklist om besmetting te voorkomen 23 7.5 Wassen, kammen en borstelen 29 7.6 Dierverzorgers gevraagd 34 7.7 Hanteren volgens de regels 37 7.8 Dierwelzijn, regels en de maatschappij 41 7.9 Een extraatje voor de dieren 43 7.10 Afsluiting 47
8
Zorg voor dieren 51 8.1 Plattegronden schetsen 51 8.2 Welzijn en ruimte voor dieren 55 8.3 De ideale stal ontwerpen 59 8.4 Liever een scharreleitje? 62 8.5 Een lekker klimaat 65 8.6 Afsluiting 71
9
(Zaai)klaar maken 75 9.1 Wat is er allemaal te koop? 75 9.2 Kamerplanten en trends 82 9.3 Goede bomen leveren 89 9.4 Jaarrondbloemen kweken 96 9.5 Zelf zaaien 103 9.6 Afsluiting 111
10
Onderhoud van begroeiingen 117 10.1 Het Land van Ooit 117 10.2 Soorten begroeiingen en plantensoorten 119 10.3 Groen in stad en dorp 125 10.4 Onderhoud van waterbegroeiingen 130 10.5 Snoeien in het groen 141 10.6 Onderhoud van de border 150 10.7 Chemische onkruidbestrijding 157 10.8 Afsluiting 163
I n h o ud
9
21919_OB_BB.fm Page 10 Wednesday, January 8, 2003 1:04 PM
11
Een schoon en hygiënisch bedrijf 169 11.1 Onderzoek naar vuil op school 169 11.2 Het juiste middel voor de juiste klus 172 11.3 Het schoonmaken kan beginnen 176 11.4 Reiniging en desinfectie 180 11.5 Afsluiting 184
Een advertentie voor een droombaan 188
10
V e rz orgi ng 2
21919_OB_BB.fm Page 11 Wednesday, January 8, 2003 1:04 PM
7
7.1
Verzorg je dieren!
Natuurlijk gedrag
Doel Je kunt: – de herkomst van verschillende huisdieren in Nederland aangeven; – van huisdieren aangeven of het gezelschapsdieren of productiedieren zijn; – redenen opschrijven voor het houden van dieren; – een verband maken tussen de herkomst van dieren en de verzorging van dieren; – van diersoorten aangeven of ze wel of niet verhandeld mogen worden. Benodigdheden Voor deze opdracht heb je nodig: – boeken over de verzorging van dieren; – een computer met internetaansluiting; – een pen. Oriëntatie De olifant komt van nature voor in Indonesië en Afrika. Olifanten leven in Indonesië in het oerwoud. De soort heet in Indonesië de Indische olifant. In Afrika leven de Afrikaanse olifanten. Zij leven op de savanne. Dit gebied is droger dan het oerwoud. Olifanten zijn planteneters. Het gebied waar olifanten vandaan komen, bepaalt welk voedsel ze eten. In Nederland zie je alleen olifanten in de dierentuin of in het circus. Dat is een heel andere leefomgeving voor de dieren dan dat hun natuurlijke leefomgeving is. In de dierentuin zijn de verblijven van de olifanten zo gemaakt dat ze lijken op een Afrikaanse savanne of op een Indonesisch oerwoud met stammen en donkere hoekjes.
Ve rz o rg j e di eren!
11
21919_OB_BB.fm Page 12 Wednesday, January 8, 2003 1:04 PM
Fig. 7.1 De olifant leeft van nature in groepen.
12
In Indonesië worden olifanten gebruikt als trekdier. Mensen maken de olifanten tam. De olifanten helpen bij de houtproductie. Ze verslepen boomstammen naar de houtzagerijen. De olifanten zijn productiedieren geworden. In Nederland hebben we lang geleden het wilde paard tam kunnen maken. De paarden werden gebruikt om trekkracht te leveren in de landbouw en de bosbouw. Nu worden paarden nog een enkele keer gebruikt als trekdier. Vaker worden ze als gezelschapsdier gehouden. We beoefenen er zelfs een olympische sport mee. De herkomst van dieren bepaalt hoe ze verzorgd moeten worden. In Nederland worden bijna alle productiedieren en gezelschapsdieren gefokt. Soms halen we de dieren uit het land van herkomst. Dit zijn vooral vogels en reptielen. Dit aantal neemt echter sterk af. We kweken nu de dieren en verhandelen ze binnen Nederland. Je kunt er zeker van zijn dat de huidige chinchilla’s die je hier kunt kopen, in Nederland geboren zijn en niet in Peru.
V e rz orgi ng 2
21919_OB_BB.fm Page 13 Wednesday, January 8, 2003 1:04 PM
Beantwoord de volgende vragen. a Bekijk de tabel.
b c d
Nr
Soort dier
1
Paard/pony
2
Geit/schaap
3
Hond
4
Kat
5
Duif
6
Hamster
7
Chinchilla
8
Tamme muis/rat
9
Slang
11
Kip/kwartels
11
Parkiet/papegaai
12
Goudvissen
Gezelschapsdier en/of productiedier
Reden om het dier te houden:
Geef in de tweede kolom aan of het dier volgens jou een gezelschapsdier of een gebruiksdier is. Beide kan ook. Noteer in de derde kolom een reden voor het houden van dit dier. Controleer je antwoorden.
Uitvoering In figuur 7.2 staat een wereldkaart. Vul in de figuur in waar de dieren van de tabel in de oriëntatie vandaan komen. Gok de herkomst. Je kunt het ook opzoeken op internet of in boeken over dieren. Zet het nummer van de diersoort in de wereldkaart.
V e rz o rg j e di eren!
13
21919_OB_BB.fm Page 14 Wednesday, January 8, 2003 1:04 PM
Fig. 7.2
Waar komen de dieren vandaan?
14
Afsluiting Beantwoord de volgende vragen. Informatie kun je zoeken op internet of in boeken over dieren. a Waarom moet je als dierverzorger of dierenverkoper weten wat de herkomst van een dier is? ..................................................... .....................................................
b
De kip is oorspronkelijk een oerwoudbewoner. Hij leeft op de grond en slaapt op een tak in een boom. Op die manier is de kip beter beschermd tegen roofdieren. Waarschijnlijk weet je wel hoe de huisvesting van kippen eruit ziet. Wat valt je op als je die vergelijkt met hun oorspronkelijke leefwijze? ..................................................... .....................................................
c
Paarden, pony’s, geiten, schapen en koeien zijn kuddedieren. Wat is de beste manier om dat soort dieren te houden? ..................................................... .....................................................
V e rz orgi ng 2
21919_OB_BB.fm Page 15 Wednesday, January 8, 2003 1:04 PM
d
Chinchilla’s, hamsters, muizen en vele andere knaagdieren zijn nachtdieren. Wat moet er altijd in hun hok aanwezig zijn? ..................................................... ..................................................... .....................................................
e
Slangen kunnen leven op de bodem, in het water, op takken en in de zee. Belangrijk om te weten is dat ze koudbloedig zijn. Ze hebben zonnewarmte nodig om hun hartslag op gang te houden. Hoe kun je dit natuurlijke situatie nabootsen in een terrarium? ..................................................... .....................................................
f
Honden en katten zijn vleeseters. Ze leven van de jacht in de vrije natuur. Beschrijf waarom het eigenlijk niet goed is om een hond of kat op een flat te hebben en alleen blikvoer te geven. ..................................................... ..................................................... .....................................................
g
Bekijk de wereldkaart in figuur 7.2. Je hebt daar de herkomst van een aantal dieren in ingevuld. Wat valt je op als je naar Nederland kijkt? ..................................................... .....................................................
Ve rz o rg j e di eren!
15