Inhoud. Textielservice 4. Voorwoord 5

Jaarverslag 2007

Inhoud Textielservice

4

Voorwoord

5

1. Branchekenmerken Textielservice

6

1.1 1.2 1.3 1.4 1.5 1.6

Huidige marktomvang Textielbeheer: Markt-ontwikkeling 2005-2007 Ontwikkelingen in de Gezondheidszorg Ontwikkelingen in de Handel en Industrie Ontwikkelingen in de Horeca en Recreatie Perspectieven naar 2010

2 FTN: Ketensamenwerking in textielverzorging 2.1 Representatie van de textielverzorgingsbranche 2.2 Nationaal Symposium Textielbeheer: “Innovatie in Dienstverlening” 2.3 Sociale Werkvoorziening 2.4 Dienst Justitiële Inrichtingen 2.5 FTN BV

3. Arbeidszaken 3.1 CAO Textielverzorging 2007-2009 3.2 Cytostatica 3.3 Kostprijsonderzoek

4. Milieu & Techniek 4.1 MJA-3 4.2 Verbredingsthema’s 4.3 Energieprijs 4.4 Projecten Technologisch Kenniscentrum Textielverzorging (TKT)

6 6 7 7 7 8

9 9 9 10 10 10

12 12 12 12

14 14 14 14 15

Foto’s: Berendsen Textiel Service B.V., Chaud Devant B.V., Kwintet KLM Kleding N.V., Lips Gezondheidszorg B.V., Medifort B.V. en het Vakblad TextielBeheer.

5. Wet- & Regelgeving 5.1 Platform Gezondheidszorg 5.2 Platform Industrie 5.3 Platform Horeca 5.4 RABC 5.5 Certex 5.6 Normeringsmatrix 5.7 Informatiesysteem / Kwartaalverslag

17 17 17 18 18 18 18 19

6. Ledengroepering MKW en Horecawasserijen

20

7. Stichting TKT

20

7.1 Doelstelling 20 7.2 Afgeronde Projecten 20 7.3 Lopende en geplande projecten wasserijen 21

8. PR-activiteiten

22

9. FTN Ledenlijst

24

9.1 9.2 9.3 9.4 9.5

Ledengroepering MKW/Horeca 26 Arbeidszaken 26 Milieu & Techniek 27 Wet- & Regelgeving 27 Geassocieerde leden 27

Textielservice Moderne, professionele textielservice levert een wezenlijke bijdrage in tal van branches. De dienstverlening van de bij de Federatie Textielbeheer Nederland aangesloten bedrijven omvat onder meer onderstaande activiteiten:

• Verhuur / lease van textiel en

persoonsgebonden bedrijfskleding op maat waaronder corporate imagekleding

• Services plus producten naar

behoefte, beschikbaar in de juiste hoeveelheden, op het juiste moment, op de juiste plaats

• Compleet advies over inzet van

instrumenten

•

Medische sets

•

Milieuvriendelijke concepten

• Hygiëne service voor sanitaire ruimten

•

Persoonlijke beschermingsmiddelen

•

Schoonloopmattensystemen

• Reinigen, onderhoud en reparatie

•

Distributiesystemen op maat

• Periodieke aanvulling en

•

Management informatiesystemen

•

After sales service

materialen en systemen, mede gebaseerd op weten regelgeving

voorraadbeheersing

• Verhuur / sterilisatie van

afdeksystemen voor operatiekamers

• Verhuur / sterilisatie van medische

Voorwoord De Federatie Textielbeheer Nederland heeft zich in de afgelopen jaren ontwikkeld tot een gedegen belangenbehartiger voor de gehele Textielverzorgingsbranche. Op vele terreinen werden projecten en activiteiten ontwikkeld om innovatie te versterken, markten te ontwikkelen en (keten-) samenwerking met partners te bevorderen. De meerwaarde voor de aangesloten bedrijven om hun zakelijke dienstverlening te faciliteren, stond daarbij voorop. FTN heeft haar positie en rol herkenbaar ingevuld. Vele projecten en activiteiten zijn tot stand gebracht. Met name in 2007 stond ketensamenwerking daarbij voorop. Met vele organisaties in binnen- en buitenland werden contacten gelegd en werd ook een begin van samenwerking gemaakt. In de breedte kwam dit tot uiting op het goed bezochte Nationaal Symposium Textielbeheer, dat onder het motto “Innovatie in Dienstverlening” in november op de Hightech Campus te Eindhoven werd georganiseerd. Zo’n 30 experts, branchevertegenwoordigers en andere stakeholders droegen bij aan een boeiend programma met parallelsessies voor de belangrijkste marktsegmenten: Gezondheidszorg, Handel & Industrie, alsmede de Horeca. Ook voor 2008 is het benaderen van ketensamenwerking een belangrijke speerpunt. Het verder verbeteren van de kwaliteit en efficiency van dienstverlening middels ondermeer het Certex kwaliteitssysteem is daarbij het uitgangspunt. Het beschikbaar stellen van documentatieen informatiemateriaal op brancheniveau, alsmede de exploitatie van een goed gedocumenteerde website vervult hierbij een belangrijke functie. Binnen de branche zijn ook het afgelopen jaar de inmiddels gebruikelijke activiteiten aan de orde geweest. Er werd een marktconforme CAO Textielverzorging 2007-2009 afgesloten, waarbij ook diverse protocolafspraken werden gemaakt (onder andere flexibilisering van de arbeid, Arbo-catalogus, onderzoek naar risicovolle stoffen en opleidingen). Met de overheid werd ondermeer gesproken over het openbreken van de lopende MeerJaren Afspraak (MJA-2) voor energiebesparing. Doelstelling van de overheid is meer ambitieuze energiebesparingdoelstellingen af te spreken, waarbij de overheid ook beduidend meer zal faciliteren om deze ook te halen. Naar verwachting zal het nieuwe MJA-3 convenant in de 1e helft van 2008 worden getekend. Ondertussen blijft de sector op energiebesparinggebied met een structurele besparing van jaarlijks meer dan 2% bovengemiddeld scoren. Professionele textielverzorging is daarmee zo’n 30%

milieuvriendelijker dan reiniging in de huishoudwasmachine. Dit is in belangrijke mate ook te danken aan de ondersteunde rol die het Technologisch Kenniscentrum Textielverzorging hier bij speelt. Jaarlijks wordt een projectprogramma opgezet, gericht op het ontwikkelen en in kaart brengen van nieuwe mogelijkheden van energiebesparing, die vervolgens via thema-avonden, documentatie en nieuwsbrieven binnen de branche worden verspreid. Deze activiteiten zijn ook nodig tegen de achtergrond van de voortdurend stijgende kosten van milieumaatregelen en de inzet van disposables. Vrijwel alle leden nemen deel aan de module Wet- en Regelgeving, die ook het afgelopen jaar veel informatie voor de diverse marktsegmenten verzamelde en distribueerde. Dit is ook een gevolg van de toenemende druk voor ondernemingen om aan steeds meer wetten en regels te moeten voldoen. Het branchespecifieke kwaliteitssysteem Certex wordt in toenemende mate als een geaccepteerde standaard gezien. In de markten is er nog sprake van een groot potentieel. In het verslagjaar was er sprake van een redelijke groei. Dit was evenwel minder dan verwacht. De voortdurende druk op de prijzen is hier vooral debet aan. Dit heeft geleid tot een grote concentratie van ondernemingen. Hoewel er jaarlijks nieuwe, veelal gespecialiseerde MKBbedrijven bij komen, dreigt er op sommige marktsegmenten een verschraling van het aanbod te ontstaan.

de heer H. van Dijk, voorzitter FTN

In het verslagjaar werden ook enkele belangrijke doorbraken bereikt op het gebied van samenwerking met de sociale werkvoorzieningbedrijven en de Dienst Justitiële Inrichtingen. FTN zal ook in de komende jaren op basis van een intensieve samenwerking met overheden en markpartijen haar faciliterende rol blijven versterken in het belang van een verdere vernieuwing en professionalisering van de textielverzorgingsbranche.

Bestuur FTN

1. Branchekenmerken Textielserv in eigen huis wordt gedaan of uitbesteed wordt. Onder textielservice wordt verstaan: het leveren van textielonderhoud en textielbeheer aan professionele klanten. Daarin is niet inbegrepen het wassen voor particulieren, dat maar voor een beperkt deel aan professionele textielbeheerders wordt uitbesteed. De totale omzet gerealiseerd door textielverzorgingsbedrijven (inclusief diensten op locatie van de klant, die zijn uitbesteed aan de textielverzorger) is in 2007 geschat op € 623 miljoen. Dat is 51,3% van de totale marktomvang. Een verdeling over de verschillende marktsegmenten treft u aan in tabel 1, 2 en 3.

1.2 Textielbeheer: Marktontwikkeling 2005-2007

1.1 Huidige marktomvang 2004

2006

2005

2007

De huidige marktomvang voor Groei Dragers Verdringing textielverzorging is in 2007 geschat op / Momenten € 1215 miljoen.Subsitutie Dat is gerekend op basis Verbreding van de aankoopwaarde van professioneel textiel, omgezet in verhuur/leasevolume Zorg en daarbij opgeteld de jaarlijkse kosten 20% voor onderhoud, reiniging, logistiek en beheer, en geassocieerde producten. In de marktomvang worden ook gerekend de interne kosten van de gebruikersorganisatie en dit is ongeacht of het beheer/reinigen

Omzet 623

570

611

585

Tabel 1 60%

20%

Marktomvang en marktsegmenten Textielverzorging 2007

Werkgelegenheid 8000 7860

7840

In 2007 werd in de branche een groei gerealiseerd van ca. 1,5%. Dit was in vergelijking met 2006 (1,9%) iets minder. Hoewel er wel sprake was van een volume toename, werd dit vooral door prijseffecten, veroorzaakt door een hevige concurrentie, voor een belangrijk deel teniet gedaan. Het perspectief van de markt van textielservice diensten is gerelateerd aan macroeconomische ontwikkelingen. Net als in 2006, groeide de marktsector Horeca en Recreatie procentueel het sterkste (12% ten opzichte van 2006), waarbij vooral de hotelsector (3-4 sterrenhotels), gevolgd door de restaurantsector en de verblijfsrecreatie, het

Industrie en Handel

40%

25%

7800

Marktomvang Marktaandeel in % Gezondheidszorg Handel en Industrie Horeca en Recreatie

€ 529 Mln € 508 Mln € 178 Mln

43,5% 41,8% 14,7%

Totale marktomvang

€ 1215 Mln

100%

5%

30%

nb. marktomvang bij volledige uitbesteding in alle segmenten Horeca

Omzet per medewerker 78 71,88

35%

35%

50%

Tabel 2

Markt omzetverhouding Textielverzorging 2007 Totale omzet ondernemingen Totale marktomvang 78

10%

75

€ 623 Mln € 1215 Mln

ice goed deden. De sector Handel & Industrie toonde net als de Gezondheidszorg slechts een beperkte groei. Deze sectoren groeiden met respectievelijk 3% en 1,5%. Binnen de Gezondheidszorg blijft de markt voor verplegings- en verzorgingshuizen stabiel. De Nederlandse economie is in 2007 met 3,5% gegroeid. Dat is de hoogste groei sinds 2000. De uitvoer bleef de belangrijkste bijdrage aan de economische groei leveren. Het waren echter vooral de consumptie van huishoudens en de investeringen die een versnelling brachten in de economische groei. In 2007 bleven de investeringen op peil net als het jaar daarvoor, vooral in machines, de belangrijkste investeringscategorie voor het bedrijfsleven, maar ook in bedrijfsauto’s en computers. In 2007 was de inflatie gemiddeld 1,6%. Een belangrijke verandering in vergelijking met 2006, waar nog 1,1% werd bereikt. Naar verwachting zal de inflatie verder doorzetten. In 2007 groeide de beroepsbevolking in Nederland met 156.000 personen. Dit betekent een groei van ruim 2,2%. Ongeveer 2/3 van deze groei komt door een toename van het aantal vrouwen in het arbeidsproces. Veruit de meeste banen kwamen er bij in de zakelijke dienstverlening. Een belangrijk deel daarvan zijn uitzendbanen. Door de gunstige economische ontwikkelingen zijn er extra banen die door veel werkgevers al dan niet tijdelijk worden ingevuld met uitzendkrachten. Deze banen worden gemeten bij de uitzendbureaus, terwijl de uitzendkrachten in andere bedrijfstakken aan het werk zijn. Ook andere zakelijke

dienstverleners hebben flink meer personeel in dienst. In de handel en de horeca heeft de banengroei zich doorgezet. De zorg blijft een belangrijke banenmotor met vele extra banen. Aan de andere kant verdwijnen er nog steeds banen in de industrie, bij de overheid en vooral bij het vervoer.

1.3 Ontwikkelingen in de Gezondheidszorg Op veel terreinen in de zorg zijn veranderingen doorgevoerd, zoals de invoering van de nieuwe zorgverzekering. Deze (zorgverzekering) is een direct gevolg van de hervorming van het zorgstelsel. Dit is nodig aangezien de bevolking steeds ouder wordt en een groter beroep zal doen op de gezondheidszorg. In de afgelopen jaren is het aantal ziekenhuisopnames per jaar gestegen. De verblijfsduur in het ziekenhuis is echter korter geworden. De toename van het aantal verpleeghuisbewoners gaat gelijk op met de vergrijzing. Het aandeel van personen van 65 jaar of ouder in verpleeg- en verzorgingshuizen neemt af. Het gebruik van thuiszorg blijft stijgen.

1.4 Ontwikkelingen in de Handel en Industrie

kredietcrisis in de USA. Het volume van de bruto toegevoegde waarde in de Nederlandse industrie was in 2007 2,5%.

2006

2007

In 2007 bleef de productie in de meeste bedrijfstakken op niveau. Dit betrof vooral de commerciële dienstverlening en de bouw. Binnen de commerciële dienstverlening was de groei het hoogst in de uitzendbranche, de groothandel, de architecten- en ingenieursbureaus en het bankwezen. De detailhandel groeide flink door de kooplust van de consumenten. De bouwnijverheid profiteerde vooral van de hogere investeringsactiviteit.

Werkgelegenheid Aantal Bedrijven*) Aantal vestigingen Totale omzet ondernemingen**)

7840 314 450 611

7860 310 442 623

1.5 Ontwikkelingen in de Horeca en Recreatie

Omzet per vestiging x e 1000 Werknemers per vestiging

1358 17

1409 18

78

78

Het vertrouwen van ondernemers in de industrie is vooralsnog onveranderd. De concurrentiepositie op de binnenlandse en de buitenlandse markt binnen de EU is volgens de producenten in de industrie nog goed, ondanks de effecten van de

Tabel 3

Karakteristieken

Omzet per werknemer x e 1000

**) Inclusief diensten / omzet op locatie eindgebruikers. *) Deze cijfers bevatten ook vele kleine wasserijen / wassalons met enkele werknemers (definitie bron CBS; wijkt af van FTN).

In de Horeca is in 2007 sprake geweest van een flinke groei, namelijk ruim 5%, waarvan 3,3 als gevolg van de prijsstijgingen. Het gehele jaar 2007 stegen de bestedingen vanuit het bedrijfsleven, alsmede door een toename van het aantal buitenlandse gasten. De hotelsector groeide qua omzet het meest met 7,0%. Het aantal overnachtingen nam verder toe, met name

bij 3 en 4 sterrenhotels. De bezettingsgraad is in alle categorieën verder gestegen. De omzet van de restaurantsector steeg net als in 2006 met 5,6%. De omzet van de branche verblijfsrecreatie, bestaande uit kampeerboerderijen, bungalowbedrijven en groepsaccommodaties, steeg 3,6% (2006, 1,2%).

1.6 Perspectieven naar 2010 De perspectieven naar 2010 zijn onverwacht positief. De verwachting is dat door de toenemende levensverwachting en vergrijzing in Nederland in de komende jaren strengere hygiëne eisen aan textielverzorgingsbedrijven zullen worden gesteld. Hiernaast zijn er verwachtingen met betrekking tot mogelijke kleinschaligheid en decentralisatie, automatisering van textielverzorgingsbedrijven en differentiatie van textielpakketten, etc. Vergrijzing heeft een toename van het aantal ziekenhuisopnamen en een toename van de ziekenhuiswas, zoals de kleding van het verzorgende personeel, het beddengoed, en het wasgoed van patiënten tot gevolg. Ondermeer door toenemende

(dag)recreatie, in de horeca neemt de vraag naar representatieve kleding toe en komen er strengere eisen aan de (voedsel)hygiëne. De voortgaande liberalisering en individualisering van de arbeidsmarkt leidt tot een verdere drang naar onderscheiding (individualiteit, gezag, vertrouwen) en de behoefte aan Corporate Identity in de verschillende marktsegmenten. Dit leidt tot differentiatie van textielpakketten, de noodzaak van meer persoonsbeschermende artikelen, etc. Bij textielverzorgingsbedrijven zal de inzet van bij voorbeeld meer internethandelingen, kleding tracering, identificatie, etc. verder toenemen.Dit leidt tot het actief beheren van de kledingvoorraad bij de klant (tracing), elektronische en stuksgewijze facturatie, etc. , maar vooral ook tot de ontwikkeling van nieuwe dienstverleningsvormen, meer afgestemd op de (toekomstige) klantenwensen. Ook de effecten van andere trends, zoals internationalisering, economische ontwikkelingen, en individualisme (groei van kleine huishoudens), zullen het dienstenpakket van textielverzorgers meer gaan bepalen. Tabel 4 geeft een prognose van de textielverzorgingsdiensten voor de komende jaren.

Tabel 4

Prognose Ontwikkeling van Textielverzorgingsdiensten 2004-2010 (in Mln €) Zorg Handel en Industrie Horeca en Recreatie Totaal

2004 482 470 158 1110

2007

2010

529 583 508 568 178 209 1215

1360

2 FTN: Ketensamenwerking in textielverzorging 2.1 Representatie van de textielverzorgingsbranche Als branchevereniging voor Nederlandse Textielservice bedrijven (wasserijen/ linnenverhuurders), alsmede toeleveranciers van onder andere textiel, wasmiddelen, machines, apparatuur en systemen, richt FTN zich op de gehele keten van textielverzorging. FTN kan, door de hoge dekkingsgraad aan wasserijen / linnenverhuurders en door de samenwerking in de keten met leveranciers, met recht als de vertegenwoordiger van de textielverzorgingsketen worden gezien. FTN kijkt daarbij in toenemende mate ook naar de eindgebruikers waar textiel en beroepskleding volgens doordachte concepten op maat worden toegepast. Daartoe werd een netwerk aan contacten opgebouwd met vertegenwoordigers uit belangrijke marktsegmenten, zoals brancheorganisaties, kennisinstituten, ontwikkelingscentra en overheidsorganisaties.

2.2 Nationaal Symposium Textielbeheer: “Innovatie in Dienstverlening” Een uitstekend platform voor het ontwikkelen van ketensamenwerking is het Nationaal Symposium Textielbeheer. Op de Hightech Campus te Eindhoven

ontvangst van bezoekers voor het Nationaal Symposium Textielbeheer 2007

vond in november van het verslagjaar een goed bezocht evenement plaats. Onder voorzitterschap van dhr. A. Bakas, trendwatcher en auteur van diverse boeken, werden in het ochtendprogramma vooral huidige en toekomstige trends gepresenteerd en ontwikkelingen in de marketing van dienstverlening aan de orde gesteld door o.m. drs. W. de Vries, marketeer en auteur van diverse marketing boeken. In het middenprogramma werden in parallelsessies voor de marktsegmenten Gezondheidszorg en Horeca, alsmede Handel & Industrie ketensamenwerkingsopties gepresenteerd. Praktijk cases, nieuwe technologie en textielmateriaal-ontwikkelingen, maar vooral ook wensen van eindgebruikers en klanten stonden daarbij centraal. Het werd een inspirerende dag die veel aanknopingspunten voor vernieuwing van dienstverlening opleverde. Vertegenwoordigers van brancheorganisaties Actiz, Horeca Nederland, kennisinstituten als TNO, TKT en Universiteit Twente en zo’n 25 andere experts en deskundigen verleenden hieraan hun medewerking. Centrale conclusie: er worden steeds hogere eisen aan de dienstverlening gesteld, met meer maatwerk, een hoger kwaliteitsniveau en slimme efficiënte oplossingen. Ook in 2008 zal het verder ontwikkelen van ketensamenwerking een belangrijke prioriteit hebben.

de heer A. Bakas, trendwatcher en auteur dagvoorzitter NST 2007

Duurzaam wassen; 30% beter Aan het einde van de dag gaf Ir. M. Cornelissen, poolreiziger en auteur, een bijzonder interessante presentatie over klimaat en milieu. De klimaatveranderingen en de noodzaak voor het toepassen van duurzame procestechnieken werden daarbij uitgebreid toegelicht. Overigens presteren Nederlandse industriële wasserijen op dit vlak al bijzonder goed. Industrieel wassen is kwalitatief beduidend beter en ruim 30% minder milieu belastend dan de huishoudwasmachine. In de Meerjaren Afspraak, het convenant tussen de overheid (Ministeries van VROM en Financiën) en 34 branches stonden de FTN- wasserijen met ruim 33% besparing over 15 jaar op een prominente 4e plaats.

2.3 Sociale Werkvoorziening

drs. W. de Vries, marketeer en auteur

onder: de heer H. van der Kooij, van Koninklijk Horeca Nederland rechts: de heer F. de Poel interviewt mevrouw M.E. Rompa in haar functie als voorzitter van Actiz

10

In 2007 is door FTN naar een duurzame, constructieve en maatschappelijk verantwoorde oplossing gezocht voor een optimale inzet van mensen met een arbeidsindicatie. Hiertoe werd intensief overleg gevoerd met de Sociale Werkvoorzieningbedrijven en hun brancheorganisatie Cedris. FTN geeft bij het bevorderen van de tewerkstelling van mensen met een arbeidsindicatie, de voorkeur aan oplossingen waarbij continuïteit en het ontwikkelen van kennis en ervaring naar behoefte voorop staan en er geen oneigenlijke staatssteun plaatsvindt. FTN ontwikkelde daartoe een model samenwerkingsovereenkomst op basis van overleg met de AM-groep uit Hoofddorp. Deze werd in aanwezigheid van vertegenwoordigers van het Ministerie van Sociale Zaken, MKB Nederland, Cedris en diverse industriële wasserijen op 7 december jl. officieel ondertekend. De kern van deze overeenkomst is dat textielverzorgers de commerciële, kwalitatieve en

organisatorische regie nemen. De Sociale Werkvoorzieningbedrijven dragen zorg voor de inzet van arbeidsgeïndiceerde medewerkers, de beschikbaarheid van voorzieningen, alsmede opleidingen en trainingen (leerprofielen). In het komende jaar zal in samenwerking met Cedris en met ondersteuning van het Ministerie van Sociale Zaken de samenwerkingsovereenkomst verder worden bevorderd, met als doel om met alle huidige SW-bedrijven en wasserijlocaties tot een samenwerking te komen volgens het in ontwikkeling zijnde model. Daarmee zou de huidige inzet van ca. 500 medewerkers met een arbeidsindicatie kunnen worden verdrievoudigd.

2.4 Dienst Justitiële Inrichtingen Ook met de Dienst Justitiële Inrichtingen (DJI) is FTN tot een model samenwerkingsovereenkomst gekomen. Door de projectleider van project “Aan ’t Werk” van DJI, werd met FTN in december jl. een intentieverklaring tot samenwerking met private wasserijen getekend. Beoogd wordt wasserijen in penitentiaire inrichtingen te laten exploiteren door private wasserijen. In 2008 zullen DJI en FTN gezamenlijk de intentieverklaring concreet uitwerken op een pilot lokatie.

2.5 FTN BV FTN BV, waarvan de vereniging 100% aandeelhouder is, heeft in 2007 haar eerste jaar positief afgesloten. Een groeiend aandeel FTN-leden is deelnemer geworden in de collectieve energie-inkoop, georganiseerd in samenwerking met Bergen Energi. Daarnaast biedt FTN BV, in samenwerking met de landelijke gekwalificeerde tussenpersoon AON, een voordelig pakket van bedrijfsverzekeringen aan.

ondertekening van de samenwerkingsovereenkomst door de heren A. van den Hoed, AM-groep en H. van Dijk, FTN op 7 december 2007

Bestuur FTN De heer H. van Dijk, Rentex Nederland B.V. (voorzitter) De heer M.L.M. Smit, Lips Gezondheidszorg B.V. (penningmeester) De heer H.L.D. de Blinde, H.L.D. de Blinde Holding B.V. De heer R.A. Meijer De heer M.A.M. Nieuwland, Newasco Textielreiniging De Hoop B.V. De heer P.N.M. Wennekes (secretaris)

Commissie Energie-inkoop De heer W. Hoefnagel, Berendsen Textiel Service B.V. (voorzitter) De heer W. Berends, CleanLeaseFortex Mevrouw R. Liekens, Lips Gezondheidszorg B.V. De heer M.A.M. Nieuwland, Newasco Textielreiniging De Hoop B.V. De heer D. de Jong, Rentex Floron B.V. De heer A.A.M. Vendrig, Vendrig-IJsselstein B.V

Ereleden FTN De heer F.R. Bogtstra De heer drs. P. Boon De heer J.J. Burmanje De heer G.L. Croonen De heer W.M. Giezeman De heer H.W. Hoes De heer P.A.J. Janssen De heer J. Lips

De heer T. Mulder De heer J.J.M. Piekar De heer E. Netten De heer G.H.J. van Rooij De heer J.J. Schoemaker De heer B. Vekemans De heer Th. Verweij

11

3. Arbeidszaken Arbeidszaken is één van de kernactiviteiten van FTN. De module Arbeidszaken draagt zorg voor de totstandkoming en uitvoering van de CAO Textielverzorging, het Bedrijfspensioenfonds, de VUT, alsmede kernactiviteiten op dat gebied en ledenservice. Vertegenwoordigers van deze module maken deel uit van het bestuur van de Raltex, de Stichting Bedrijfspensioenfonds Textielverzorging, de Stichting VUW, en het O&O-Fonds.

3.1 CAO Textielverzorging 2007-2009 Mei 2007 werd door de CAO-partijen een onderhandelingsresultaat bereikt voor een nieuwe CAO Textielverzorging. Er werd een marktconforme kostenstijging overeengekomen. Verder werden er diverse protocolafspraken gemaakt. Dit betrof onder andere: • Flexibilisering van de arbeidsorganisatie Maatschappelijke en sociale veranderingen nopen tot een herbezinning over de organisatie van de arbeid. Veranderende woon- en leefpatronen, maar ook de (toekomstige) krapte op de arbeidsmarkt, vragen om een nieuwe beoordeling van de effectiviteit van onder andere de huidige CAO afspraken op dit punt. Tegen deze achtergrond wordt er een onderzoek georganiseerd naar het beter benutten van beschikbare tijd, middelen en menskracht, alsmede het analyseren van de mogelijkheden van een gefaseerde uitbouw van de gemiddelde arbeidsduur. • Arboparagraaf Ultimo 2006 werden de feitelijke werkzaamheden voortvloeiend uit het Arboconvenant Textielverzorging 2002-2006 afgerond. De resultaten zijn via ondermeer de website van Raltex beschikbaar en opvraagbaar. Daarnaast worden vele maatregelen ook geborgd via het FTN Risico Preventie Systeem, een systeem van branchebreed toegepaste oplossingen (met protocollering) van de meest voorkomende arbeidsrisico’s. In het verslagjaar werd een begin gemaakt met de opzet van een zogenaamde Arbo Catalogus. Deze zal het Risico Preventie Systeem naar verwachting per eind 2008 gaan vervangen. Voor 2008 blijft het Risico Preventie Systeem nog van toepassing.

12

• Leeftijdsbewust personeelsbeleid Een onderzoek naar een branchekader op het gebied van leeftijdsbewust personeelsbeleid waarin rekening wordt gehouden met de behoefte van werknemers in hun carrière en de zwaarte van de werkzaamheden. Bij dit onderzoek is er onder andere aandacht voor; loopbaanbeleid, het in- en doorstroombeleid, om-, bij- en herscholing en eventuele brancheoverschrijdende afspraken.

3.2 Cytostatica Via structureel overleg met partijen in de keten wordt ondermeer de protocollering van cytostatica besproken en getoetst. Het gescheiden inzamelen van met cytostatica besmet wasgoed wordt, weliswaar ook door de Werkgroep Infectie Preventie onderschreven, maar de invoering is nog niet volledig gerealiseerd. Dit blijft nog aandacht vragen. Voor textielverzorgers is invoering noodzakelijk om arbeidsrisico’s voor medewerkers te kunnen ondervangen.

3.3 Kostprijsonderzoek Jaarlijks stuurt FTN de aangesloten bedrijven in september een rapportage op basis van door Ernst & Young uitgevoerd kostprijsonderzoek. Deze rapportage stelt bedrijven in staat om aan de hand van de eigen bedrijfssituatie een reële prognose op te stellen. In deze rapportage worden geen totaalcijfers opgenomen. Opleidingen FTN Arbeidszaken heeft de afgelopen periode een ‘Plan van aanpak Professionalisering vakkennis textielverzorging’ opgesteld. Met het plan wordt de realisatie van een professioneel en actueel opleidings-

website van het TrainingCentrum Textielverzorging, op www.raltex.nl/tct

en trainingsprogramma voor de gehele branche beoogd. Inmiddels is hiervoor het TrainingCentrum Textielverzorging (TCT) opgericht. Het opleidingsplan van TCT moet leiden tot een brede deelname van bedrijven en werknemers. Opleidingen worden heel flexibel aangeboden als maatwerk, afgestemd op wensen en behoeften van bedrijven. Controle-orgaan In samenwerking met een accountantskantoor is een controle-orgaan ingesteld dat de mogelijkheden krijgt de naleving van de CAO Textielverzorging te controleren. Dit controle-orgaan wordt medio 2008 operationeel.

Arbeidsongeschiktheid Er wordt een onderzoek uitgevoerd naar het werken op arbeidstherapeutische basis en het maken van een inventarisatie van de situatie van 35-minners, inclusief de effecten van een eventuele werkgarantie. Reiskostenvergoeding Nagegaan wordt of het invoeren van een reële reiskostenvergoeding voor de branche haalbaar is binnen de CAO Textielverzorging in de komende jaren. Zulks tegen de achtergrond van onder meer veranderende bedrijfsomstandigheden.

Bestuur en commissies Bestuur Arbeidszaken De heer H. van Dijk, Rentex Nederland B.V. (voorzitter) De heer F.K.W.J. Jeuken, Berendsen Textiel Service B.V. De heer E.J.A. Koomen, CleanLeaseFortex De heer J.L.P.M. Giezeman, Wasserij Rozenburg-Giezeman De heer F.J.M. Vullings, Lips Salland B.V. De heer F. Rutten, Lavans B.V. De heer P.N.M. Wennekes (secretaris)

Commissie Arbeidsvoorwaarden De heer F.K.W.J. Jeuken, Berendsen Textiel Service B.V. (voorzitter) De heer J.A.G. Aarts, Wissenraet & Van Spaendonck De heer R. Verkroost, Berendsen Textiel Service B.V. Mevrouw M.C.M.L. Moon, C.W.S.-Lin De heer H. Hageraats, Edelweiss Groep B.V. De heer A.H. van der Meer, Initial Hokatex B.V. De heer A. Harmsen, Lips Gezondheidszorg B.V.

De heer S. de Win, Rentex Awé Stein B.V. De heer S. Slagman, Rentex Floron B.V. De heer R. Guise, CleanLeaseFortex Mevrouw E. Essenberg, CleanLeaseFortex De heer P.N.M. Wennekes (secretaris)

Werkgroep Risico Preventie De heer ir. H. Pijper MBA, Initial Hokatex B.V. De heer W.A. Dijkshoorn, CleanLeaseFortex De heer B. Frijns, Rentex Awé Hoensbroek B.V. De heer A.A.M. Vendrig, Vendrig-IJsselstein B.V. De heer M. Heerkens, Lavans B.V. De heer A. de Schwartz, CleanLeaseFortex Mevrouw V.M. Dessing, Lips Gezondheidszorg B.V. Mevrouw C. Postma, Rentex Floron B.V. De heer P.N.M. Wennekes (secretaris)

13

4. Milieu & Techniek De module Milieu en Techniek is ondermeer verantwoordelijk voor de branche bijdrage aan het convenant meerjarenafspraak inzake energiebesparing. Vanuit deze module worden projecten geïnitieerd die gericht zijn op energiebesparing en het verminderen van de belasting van het milieu, alsmede technologische thema’s die het invoeren van innovatie van dienstverlening ondersteunen.

4.1 MJA-3 De Meerjarenafspraken Energie-efficiency, die voor de branche worden begeleid door de commissie Milieu en Energie, zijn zeer succesvol gebleken. Op 21 november werd tijdens een feestelijke bijeenkomst aandacht besteed aan het 15-jarig bestaan van de MJA. Hierbij werd tevens vooruitgekeken daar besloten is de MJA2 te intensiveren en de looptijd te verlengen van 2012 naar 2020. De principeovereenkomst voor de verlenging, die de naam MJA3 heeft gekregen, voorziet in een extra inspanningsverplichting van de MJA bedrijven. Als doelstelling is vastgelegd om in de periode van 2005 tot 2020 een verbetering van de energie-efficiency van 30% te realiseren. Een verdere doelstelling is zelfs het bereiken van 50% reductie in 2030 ten opzichte van 2005. Ondanks het feit dat MJA bedrijven in de afgelopen jaren al veel maatregelen hebben genomen om de besparingen te realiseren, zijn er nog vele (directe) besparingsmogelijkheden. De mogelijkheden om in de keten besparingen te realiseren worden verder uitgewerkt in strategische duurzaamheid roadmaps. Binnen de branche zal hier aandacht aan worden gegeven door het uitvoeren van een Quickscan, gevolgd door een Roadmap studie. Daar de overheid de doelstellingen hoog heeft gesteld zal zij ook zorgen voor het in ruimere mate faciliteren van de activiteiten. Uit de energiemonitoring blijkt dat de intensieve inspanningen van de textielverzorgingsbranche resulteren in een continue verbetering van de energieefficiency met ca 2% per jaar. Ook in 2007 werd ruim 2% besparing gerealiseerd. Ten opzichte van 1998 is een totale efficiency verbetering gerealiseerd van 21.5%. Hiermee scoort de textielverzorgingsbranche ook uitstekend ten opzichte van de andere deelnemende branches.

4.2 Verbredingsthema’s Als uitbreiding op de directe besparingsinitiatieven wordt in toenemende mate aandacht besteed aan de zogenaamde verbredingsthema’s. Met ondersteuning van SenterNovem

14

mevrouw M.J.A. van der Hoeven, minister van Economische Zaken samen met MJA platform voorzitter de heer G.J.M. Prieckaerts

en een externe consultant zijn een aantal voorbeelden uitgewerkt waarbij de berekening van de besparingen en toewijzing in de keten is weergegeven. In vergelijking met 2006 zijn in 2007 aanzienlijk meer maatregelen opgevoerd. Werden er in 2006 nog 13 maatregelen opgevoerd door alle vestigingen, in 2007 zijn dat er 18. Een stijging met 38%. De extra aandacht die aan de verbredingsthema’s en aan projecten in de keten wordt besteed zal in toenemende mate een bijdrage gaan leveren aan het verlagen van de energie-efficiencyindex. Voorbeelden van verbredingsthema’s zijn: reductie van productuitval; wassen bij lagere temperaturen; recycling van afgekeurd materiaal; vermindering van transport en brandstofverbruik.

4.3 Energieprijs De structurele aandacht die binnen de branche wordt besteed aan energiebesparing komt mede tot uiting

uitreiking van de FTN-energieprijs tijdens het Nationaal Symposium Textielverzorging in Eindhoven onder leiding van Fons de Poel. Winnaar 2007; Berendsen Textiel Service BV te Apeldoorn.

in de jaarlijkse toekenning van de Energieprijs. De procedure voor het toekennen van de energieprijs is in 2007 verbeterd door het inbouwen van extra, objectieve argumentatie en afleggen van bedrijfsbezoeken bij de genomineerden. Nominatie vindt plaats op basis van besparingsresultaten in de voorafgaande jaren (monitoring MJA2). De Energieprijs 2007 ging naar Berendsen Textiel Service BV te Apeldoorn. De overige genomineerden waren: Berendsen Textiel Service BV te Helmond, Newasco Verweij BV, Lips Goes BV, CleanLeaseFortex locatie Kerkrade en CleanLeaseFortex locatie Koudekerk aan den Rijn. De genomineerden hebben het afgelopen jaar een groot aantal maatregelen genomen om tot energiebesparing te komen. Een kleine greep uit deze maatregelen zijn onder andere: installatie complete waterzuivering; installatie naverbrander; plaatsing afgasketel; wassen op lagere temperaturen; verbeterd onderhoud aan en vernieuwing van drogers; vervanging van compressoren voor de persluchtvoorziening; plaatsing gasgestookte drogers en wijziging wasprocessen.

en energiebesparingen te realiseren. De projecten zijn uitgevoerd met subsidie van SenterNovem, door intensieve samenwerking met kennisinstituten, leveranciers en deelnemende textielverzorgingsbedrijven. Door middel van deze projecten wordt kennis opgebouwd die branche breed wordt uitgedragen. De projecten die in 2007 zijn uitgevoerd betreffen onder andere het vergroten van kennis en inzicht in de productie en het toepassen van stoom als verwarmingsbron (project Stoom), het ontwikkelen van een optimale instelling en eindpuntbepaling van drogers (project ToThe-Point), het ontwikkelen van een Meeten Normsysteem voor de vaststelling van de kwaliteit van het natwasproces (project Some) en een analyse van de mogelijkheden van energiebesparing door optimalisatie

van textielspecificaties voor bepaalde toepassingen (project Handdoek). Daarnaast is aandacht besteed aan het bepalen van de technische en economische haalbaarheid van de inzet van biobrandstof in de wasserij (project BABS). In 2007 is een aanvang gemaakt met een logistiek project wat tot doel heeft de mogelijkheden van toepassing van routeplanningssytemen te onderzoeken. Dit project zal in 2008 worden afgerond. Project Stoom Gelet op het belang van stoom in de energiehuishouding van wasserijen is een lijst opgesteld van een 18-tal voorbeelden van best practices. Deze lijst met best practices biedt praktische mogelijkheden om energie te besparen door een efficiëntere inrichting en bedrijfsvoering van het stoomsysteem.

4.4 Projecten Technologisch Kenniscentrum Textielverzorging (TKT) Door TKT zijn in 2007 in het kader van energie en milieu diverse projecten uitgevoerd die het voor de branche mogelijk moeten maken verdere kosten-

15

Project To-The-Point In dit project is onderzoek gedaan naar een methode om het optimale eindpunt te bepalen van een industrieel droogproces. Hierin hebben 8 bedrijven gewerkt aan de verhoging van de energie-efficiency van industriële droogprocessen. Met behulp van de IR-sensor en op basis van uitgebreide experimentele droogkennis is aangetoond dat de droogtijden aanzienlijk beperkt kunnen worden door de temperatuur van het wasgoed zelf te meten. De energiebesparing die gepaard gaat met de overgang van een niet naar wel optimaal functionerende eindpuntsbepaling blijkt in de praktijk te kunnen oplopen tot 14% van het gemiddelde verbruik. In combinatie met andere energiebesparende maatregelen kan dit oplopen tot 37%.

Project Some Op basis van een uitvoerige analyse van de wijze waarop de kwaliteit van het natwasproces kan worden bepaald (project Mens) in 2006 / 2007, werd een softwarepakket ontwikkeld dat medio 2008 aan de FTN leden ter beschikking wordt gesteld. Project Handdoek Er lijken belangrijke energiebesparingen in de keten mogelijk door textielspecificaties verder op gebruikstoepassingen af te stemmen. Binnen dit project werden diverse verbeteropties in de praktijk nader onderzocht. Het project zal medio 2008 worden afgesloten.

Bestuur en commissieleden Bestuur Milieu & Techniek

Gebruikersgroep To The Point

De heer M.A.M. Nieuwland, Newasco Textielreiniging De Hoop B.V. (voorzitter) De heer W. Hoefnagel, Berendsen Textiel Service B.V. De heer Th. van den Ende, C.W.S. Nederland B.V. De heer L. Mastenbroek, Landuwasco B.V. De heer F. Sijmons, Polymark B.V. De heer G.J.T. van der Kleij, Textielverzorging G. van der Kleij & Zn. B.V. De heer P.N.M. Wennekes (secretaris)

Mevrouw V.M. Dessing, Lips Gezondheidszorg B.V. De heer L. Mastenbroek, Landuwasco B.V. De heer O.P. Nieuwland, Newasco Textielreiniging De Hoop B.V. De heer. A. Wypkema, TNO Industrial Technology De heer C.H. de Vreugd, Christeyns B.V. De heer F. Sijmons, Polymark B.V Mevrouw Z. Schutte, Wevotex B.V. De heer R. Joosten, Lamme Groep B.V. De heer L. van Adrichem, CleanLeaseFortex De heer F. Hartkamp, Senternovem B.V. De heer H. Gooijer, TKT

Commissie Milieu en Energie De heer Th. van den Ende, C.W.S. Nederland B.V. De heer C. Krijnen, Ecolab B.V. De heer ir. H. Pijper MBA, Initial Hokatex B.V. De heer L. Mastenbroek, Landuwasco B.V. Mevrouw V.M. Dessing, Lips Gezondheidszorg B.V. De heer O.P. Nieuwland, Newasco Textielreiniging De Hoop B.V. De heer R. van Mossevelde, SenterNovem B.V. De heer Rolf Dijkkamp, Textielreiniging Het Springendal B.V.

Gebruikersgroep STOOM De heer L. Mastenbroek, Landuwasco B.V. De heer F. Sijmons, Polymark B.V. Mevrouw V.M. Dessing, Lips Gezondheidszorg B.V. De heer O.P. Nieuwland, Newasco Textielreiniging De Hoop B.V. De heer W.A. Dijkshoorn, CleanLeaseFortex, locatie Koudekerk De heer R. Schonk MSc, Royal Haskoning De heer F.H. van den Akker, Edelweiss Textielverzorging B.V. De heer P. Hartsink, Wasserij De Plassen De heer P. den Heijer, Initial Hokatex B.V. De heer J. Mourits, Royal Haskoning De heer R. Vermeeren, SenterNovem B.V. De heer F. de. Vreugd, Lips Gezondheidszorg B.V. De heer K. Baijens, Royal Haskoning De heer H. Gooijer, TKT

16

Gebruikersgroep Handdoek De heer J. Wagenaar, Amant Verpleeghuiszorg De heer S. van den Boom, Amant Verpleeghuiszorg Mevrouw M. Cordes-Morrison, Amant Verpleeghuiszorg De heer O.P. Nieuwland, Newasco Textielreiniging De Hoop B.V. De heer F. van de Pas, Senternovem B.V. De heer H. Gooijer, TKT De heer W. van den Eijnde, TNO Industrial Technology De heer A. Wypkema, TNO Industrial Technology Mevrouw Z. Schutte, Wevotex B.V.

Gebruikersgroep SOME De heer A.W. Bakker, CCD B.V. De heer L. Ros, CCD B.V. De heer P. Giezeman, Christeyns B.V. De heer C.H. de Vreugd, Christeyns B.V. De heer W.A. Dijkshoorn, CleanLeaseFortex, locatie Koudekerk De heer J.C.W. van Leeuwen, Edelweiss Textielverzorging B.V. De heer C. Krijnen, Ecolab B.V. De heer H. Verhoeven, Tüv Nederland B.V.

5. Wet- & Regelgeving Het aandachtsgebied Wet- & Regelgeving wordt in een aparte module behandeld. Daartoe zijn per marktsegment platforms opgericht, waar betrokken aangesloten bedrijven keten activiteiten en ontwikkelingen bespreken. Het resultaat van de stemronde wordt in 2008 verwacht. De norm ISO 22610 wordt herzien conform afspraak die bij de inwerkingtreding in 2006 is gemaakt. Vanuit de Nederlandse normcommissie is een revisievoorstel ingediend. FTN neemt deel aan deze taakgroep. Het totale revisie traject zal enkele jaren in beslag nemen.

5.1 Platform Gezondheidszorg Bij het platform Gezondheidszorg wordt veel aandacht besteed aan de noodzakelijke aanpassingen van de belangrijkste normen en aan veiligheid voor medewerkers en patiënten. Hierbij is veelvuldig contact geweest met vertegenwoordigers vanuit de gezondheidszorg. Zo zijn onder andere tot stand gekomen de “Leaflet Cytostatica” (naar aanleiding van het eerste cytostatica onderzoek), de “Leaflet Biologische Agentia” en de revisie van het Risico Preventie Systeem. Tevens is de projectdefinitie en omschrijving gemaakt voor een vervolgonderzoek Cytostatica Persoonsgebonden Goed. De voor de wasserijsector in de gezondheidszorg meest relevante normen waarvoor in 2007 aandacht is geweest zijn die op het gebied van textiel (platgoed) en operatie kleding. De norm ENV 14237, betreffende kwaliteitseisen voor textiel, is in 2007 opnieuw ter stemming voorgelegd. FTN heeft wederom haar argumentatie betreffende deze norm aan betrokkenen ter beschikking gesteld.

Van de norm EN 13795 was deel 1 in 2007 toe aan reguliere revisie. Bij stemming is deze weer voor 5 jaar bevestigd als de geldende norm. Deel 2 komt in 2009 regulier in aanmerking voor revisie. Vooruitlopend hierop is in de Nederlandse commissie besloten een voorstel in te dienen om de delen 1, 2 en 3 te herzien en samen te voegen. Tevens is het voorstel gedaan deze 3 delen onder ISO verantwoordelijkheid te brengen om een breder internationaal draagvlak te krijgen. Dit voorstel is door NEN namens Nederland ingediend. Ter voorbereiding op een komende totale revisie is op Europees niveau een reusable-initiatief gestart. FTN neemt deel aan dit initiatief.

5.2 Platform Industrie Het Platform Industrie heeft in 2007 verder vorm gekregen. Er is uitgebreid aandacht besteed aan de relevante normen en normontwikkelingen met betrekking tot beschermende kleding. Een branche-handleiding is opgesteld voor Verhuur van Persoonlijke Beschermingsmiddelen (beschermende kleding). Deze handleiding zal een formele status krijgen binnen FTN. Parallel hieraan is een brochure “Verantwoord omgaan met beschermende kleding” opgesteld, waarin informatie is opgenomen over het gebruik van chemicaliën in professionele wasprocessen en de voordelen hiervan ten opzichte van thuiswas. Basis voor beide documenten zijn de Europese en de nationale weten regelgeving omtrent het gebruik van persoonlijke beschermingsmiddelen en de hieraan gerelateerde normering.

17

5.3 Platform Horeca

geïntegreerd. Als onderdeel hiervan zijn voorbeelddocumenten ontwikkeld voor het identificeren en classificeren van risico’s en het uitvoeren van een procedure voor validatie. Het College van Deskundigen, wat toezicht houdt op de ontwikkeling van het Certex kwaliteitssysteem, heeft positief geadviseerd op deze aanpassing. Hierop is het handboek ter goedkeuring voorgelegd aan de Raad van Accreditatie. Vanaf medio 2007 zijn de gecertificeerde bedrijven begonnen met het aanpassen van hun kwaliteitssysteem. Doordat de norm EN 14065 is opgenomen in het Certex kwaliteitssysteem zijn de gecertificeerde wasserijen nog beter in staat kwaliteitsgaranties af te geven over het geleverde eindproduct. Het voorkomen van biologische besmetting is vooral van belang voor de sectoren Gezondheidszorg en Horeca, waar het aansluit op bestaande systemen zoals HACCP.

Het Platform Horeca is sterk gericht geweest op het Kwaliteitsproject Certex Horeca. De ontwikkelingen hierin zijn zeer positief, het tweede FTN deelcertificaat is aan acht wasserijen toegekend en drie wasserijen zijn intussen Certex gecertificeerd. De deelcertificaten hebben een beperkte geldigheid en de doelstelling van het project blijft gericht op certificering volgens CERTEX. Voor het gehele traject tot certificering is een Modelhandboek Certex Horeca opgesteld. Door aanhoudende vraag voor ondersteuning bij kwaliteitsprojecten is besloten een modelhandboek ter beschikking te stellen. Voor ondersteuning van de kwaliteitsprojecten kan op individuele basis een begeleidingstraject worden afgesloten. De ervaringen met de begeleiding door een consultant zijn zeer positief. Het platform Horeca zal worden voortgezet waarbij het aantal onderwerpen zal worden uitgebreid. Er zal aandacht worden besteed aan het opzetten van PR activiteiten en kontakten in de keten. Hierover is reeds overleg gevoerd met de Good Housekeepers Association en Horeca Nederland.

5.5 Certex Het aantal certificaathouders neemt toe, zowel door individuele trajecten als door het certificeren van bedrijven die deelnemen aan het project voor de Horeca sector. De toegevoegde waarde van het certificaat is gegarandeerd doordat voor alle bedrijven dezelfde hoge Certex eisen gelden, die door TÜV Nederland worden geaudit. Voortgang Certex, RABC en marketing Certex zijn reguliere onderwerpen tijdens de certificaathouders bijeenkomsten. Het Kwaliteitshandboek Textielverzorging heeft een volledige revisie gehad, mede doordat de RABC norm hierin is opgenomen. Het handboek revisie 2007 is beschikbaar voor de certificaathouders en FTN leden die het bedrijf willen laten certificeren. Door zowel TÜV als FTN wordt extra aandacht besteed aan het promoten van Certex en het uitdragen van de meerwaarde die dit kwaliteitssysteem heeft ten opzichte van ISO 9001. Hiervoor zijn brochures in voorbereiding en is de CERTEX website ontwikkeld. Op de FTN website is hiervoor een link gekomen.

5.4 RABC In het kader van het verhogen van de productkwaliteit en het beperken van veiligheids- en gezondheidsrisico’s is een project uitgevoerd over Biocontaminatie van wasgoed. Hiervoor is aansluiting gevonden bij de Europese norm EN 14065 (Risk Analysis Biocontamination Control). Op basis van het door de Projectgroep RABC geschreven voorstel is deze norm in het Certex kwaliteitssysteem

5.6. Normeringsmatrix

18-04-2008

ber 20071

aat novem

Certex certific

18

1

08:53:22

De FTN normeringsmatrix geeft een overzicht van normeringen die van belang zijn voor textielverzorgingsbedrijven. Dit overzicht is ingedeeld naar hoofdonderwerpen zoals beschermende kleding, textiel en textiele producten en industrieel reinigen bedrijfskleding. Het overzicht wordt periodiek geactualiseerd.

5.7 Informatiesysteem / Kwartaalverslag Het informatiesysteem en de website zijn regelmatig bijgewerkt. Alle documenten die digitaal beschikbaar zijn, zijn direct vanaf de site te downloaden. De overige documenten zijn via het secretariaat op te vragen. Als aanvulling op het informatiesysteem wordt er vier maal per jaar een Kwartaalverslag gemaakt dat beschikbaar is voor alle deelnemers aan de module Wet & Regelgeving.

Bestuur en commissieleden Bestuur Wet & Regelgeving De heer M.L.M. Smit, Lips Gezondheidszorg B.V. (voorzitter) De heer R.A. Meijer De heer P.J.M. Bruns, Ten Cate Protect B.V. De heer A.A.M. Vendrig, Vendrig-IJsselstein B.V. De heer P.N.M. Wennekes (secretaris)

Leden Platform Horeca De heer R.A. Meijer (voorzitter) De heer R. Kimman, Blycolin Groep B.V. De heer J.C.W. van Leeuwen, Edelweiss Textielverzorging B.V. De heer M. van Croonenburg, Euro laundry services Group B.V. De heer J. Lamme, Lamme Groep B.V. De heer M.A.M. Nieuwland, Newasco Textielreiniging De Hoop B.V. De heer A. de Schwartz, CleanLeaseFortex De heer G.J.T. van der Kleij, Textielverzorging G. van der Kleij & Zn. B.V. De heer H. Verhoeven, Tüv Nederland B.V. De heer M. Rynja, WOMITEX Linnenverhuur B.V. De heer P.N.M. Wennekes (secretaris)

Leden Platform Gezondheidszorg De heer H. Verhoeven, Tüv Nederland B.V. De heer W.A. Dijkshoorn, CleanLeaseFortex De heer A.M. Raymakers, Hensen B.V.

De heer P. Giezeman, Christeyns B.V. De heer R. Jansen, Kwintet KLM Kleding N.V. De heer J.M.P. Schot, Kwintet KLM Kleding N.V. De heer R. Heneweer, Lips Gezondheidszorg B.V. De heer L.W.M. van Beurten, Medifort B.V. De heer R. Elich, Rentex Floron B.V. Mevrouw R. Runia - Van der Burgh, Van Dijk Holland B.V. De heer P.N.M. Wennekes (secretaris)

Leden Platform Industrie De heer A.A.M. Vendrig, Vendrig-IJsselstein B.V. (voorzitter) Mevrouw S. van den Bremer, Berendsen Textielservice B.V. De heer W. de Roos, Berendsen Textielservice B.V. De heer C. van Haasteren, Christeyns B.V. De heer C. Krijnen, Ecolab B.V. De heer ir. H. Pijper (HBA), Initial Hokatex B.V. De heer B. Backer, Initial textiles De heer W. ten Hagen, Landuwasco B.V. De heer M. Heerkens, Lavans B.V. De heer L. de Win, Rentex Awé Hoensbroek B.V. Mevrouw K. Klein Hesselink, Ten Cate Protect B.V. De heer P.N.M. Wennekes (secretaris)

19

6. Ledengroepering MKW en Horecawasserijen Binnen de ledengroeperingen MKW en Horeca is in 2007 gewerkt aan het tot stand komen van een nauw samenwerkingsverband. Onder leiding van beide voorzitters, de heren Van Cronenburg en Van Leeuwen, zijn gezamenlijke vergaderingen gehouden waarin gemeenschappelijke onderwerpen zijn behandeld. Naast een reguliere vergaderagenda is aandacht besteed

aan specifieke onderwerpen door het uitnodigen van verschillende sprekers. Het project Certex Horeca dat in 2006 is gestart, verloopt goed. Een toenemend aantal bedrijven neemt deel en sluit het traject met goed gevolg af. In 2007 hebben een drietal bedrijven het Certex certificaat uitgereikt gekregen.

7. Stichting TKT 7.1 Doelstelling De oprichting van dit kenniscentrum in 2002, als samenwerkingsverband tussen FTN - M&T en Netex (stomerijen), heeft als doel de tot dusverre opgebouwde kennis binnen de natwas- en stomerijbranche veilig te stellen en lopende onderzoeken voortvarend te continueren. Het Technologisch Kenniscentrum Textielverzorging inventariseert kennisbehoeften, doet voorstellen voor onderzoeksprojecten en zoekt, na goedkeuring van de betrokken brancheorganisaties NETEX en/of FTN, een binnen- of buitenlandse partner die het onderzoek kan uitvoeren. Het TKT voert het projectmanagement en zorgt voor kennisdisseminatie. Het TKT stelt haar kennis beschikbaar aan leden van NETEX en FTN Milieu & Techniek voor het uitvoeren van deskresearch projecten en ondersteuning

20

bij het tot standkomen van nationale weten regelgeving. Door TKT worden projecten uitgevoerd op het gebied van proces ontwikkeling en optimalisering, milieu en wetgeving, energie besparing en kosten reductie en logistiek. Daarnaast wordt deelgenomen aan (internationale) trainings- en scholingsprogramma’s en worden publicaties verzorgd.

7.2 Afgeronde Projecten - BABS: onderzoek naar de technische en economische haalbaarheid van de inzet van biobrandstof in de wasserij sector - STOOM: best practices voor de inrichting en bedrijfsvoering van een stoomsysteem in de wasserijbranche. - To-the-point: ontwikkelen en vastleggen van een regelprincipe voor optimale bepaling van het eindpunt van industriële droogprocessen.

- DJI: Uitvoering benchmark voor 11 wasserijlocaties van de Dienst Justitiële Instellingen waarin gemeten is in hoeverre zij voldoen aan de in de wasserijbranche gangbare normen en regelgeving.

7.3 Lopende en geplande projecten wasserijen - Handdoek: verbeterde functionaliteit en energiebesparing in de keten door een geoptimaliseerd ontwerp ten behoeve van de gezondheidszorg. - SOME: ontwikkeling van een Softwaremodule Productbeoordelingssysteem. - CYCLE; energie- en waterbesparing door het sluiten van de waterkringloop in de wasserij - BLEACH (2008); Het project heeft tot doel het uitvoeren van een technische en economische haalbaarheidsanalyse van een alternatief en meer kosteneffectief lage temperatuur bleekproces. - Lifetime (2008); Het project heeft tot doel het inventariseren van de mogelijkheden om de textielslijtage in de natwassector te beperken.

· Energie-efficient industrieel wassen · Energie- en kostprijsbesparing door een efficiënter stoomsysteem (Best-practices) · Textielreiniging in CO2, stand van zaken reiniging · Algemene Maatregel van Bestuur wasserijen · Algemene Maatregel van Bestuur stomerijen · Ozon in de wasserij In het kader van onderwijsprojecten is deelgenomen aan een internationaal project voor e-learning voor wasserijpersoneel wat is uitgevoerd onder het EU subsidie programma Leonardo da Vinci.

In het kader van het toegankelijk maken van beschikbare gegevens heeft TKT in 2007 een aantal publicaties gedaan in de serie “Kennis voor de Praktijk”. De volgende onderwerpen zijn hierin behandeld:

21

8. PR-activiteiten Vanaf de oprichting van de FTN is het verbeteren van het imago een belangrijk uitgangspunt geweest. FTN besteedt daarom veel aandacht aan het informeren van leden over actuele ontwikkelingen en het opstellen van documentatie die leden kunnen gebruiken naar klanten en bevoegd gezag. In 2007 is een grote hoeveelheid nieuwsitems gepubliceerd op internet en in nieuwsbrieven. De nieuwsitems worden verdeeld over de modules waarop ze betrekking hebben. De leden van FTN hebben FTNnieuwsbrieven ontvangen. Deelnemers aan de module Wet- & Regelgeving hebben ieder kwartaal een nieuwsbrief met de laatste ontwikkelingen ontvangen. Hiernaast is er ook een milieuspecial gericht op gemeenten gemaakt. Ook in 2007 werd, in samenwerking met Netex en Vematex, het vakblad TextielBeheer uitgegeven. In vervolg op voorgaande jaren werden er vier speciale doelgroepenspecials samengesteld voor verspreiding onder eindgebruikers in de Gezondheidszorg, Horeca en Handel & Industrie. Voor diverse onderwerpen heeft FTN brochures beschikbaar, te weten: Brochure ‘Verantwoord Kleding Kopen’, brochure ‘Postoperatieve infecties: wat is uw norm?’ en diverse uitgaven van ‘Kennis voor de Praktijk’. Tevens zijn leaflets Biologische Agentia en Cytostatica gemaakt, welke in 2008 zullen worden verspreid. De Certex handboeken ‘Certex Kwaliteitshandboek Textielverzorging’ en ‘Handboek Kwaliteit Horecawasserij’ zijn tevens te verkrijgen via FTN. Voorts is er een uitgebreide website, die zowel voor belangstellenden als aangesloten bedrijven uitgebreide actuele informatie bevat over een brede schakering aan onderwerpen op het gebied van textielverzorging, alsmede een uitgebreide bibliotheek. De site werd in het verslagjaar zo’n 34.000 keer geraadpleegd.

22

MODELHanDbOEk kwaLitEit HOrEcawassErij 2007

www.ftn-nl.com

MODELHanDbOEk kwaLitEit HOrEcawassErij HHK FTN klapper en rug.indd 1

Leaflet Biologische agentia.indd1 1

12-06-2008 08:47:52

Leaflet Cytostatica.indd 1

21-08-2008 09:32:18

12-06-2008 08:46:35

23

9. FTN Ledenlijst bedrijfsnaam

adres

Avetex V.O.F. Barth Slijkhuis B.V. wasserij-textielverzorging Berendsen Textiel Service B.V. Blycolin Groep B.V. Blycolin Hotelservice B.V. C.W.S. Nederland B.V. C.W.S.-Lin Christeyns B.V. CleanLeaseFortex De Lelie Bedrijfskleding Wasserij B.V. De With Wasserijen B.V. Dry Cleaning + Laundry International B.V. Ecolab B.V. Edelweiss Textielverzorging B.V. Eper stoom & wasserij B.V. Euro Laundry Services Group B.V. Euro Nuclear Services B.V. Gelderse Linnenservice B.V. Goudkuil B.V. Machinefabriek Hezemans Textiel B.V. N.K. Hollands Roem Textielreiniging B.V. Initial Hokatex B.V. J.Sarens N.V. Kampschreur Textiles B.V. Kennemer Gasthuis Lokatie EG (CleanLeaseFortex) Kwintet KLM Kleding N.V. Lamme Groep B.V. Landuwasco B.V. Lavans B.V. Lips Gezondheidszorg B.V. LONING HOSPITEX GmbH Makori B.V. Meerzicht Nieuw Leven Mengelers Textielreiniging B.V. MEWA Textielservice B.V. Modeluxe Linnen Service B.V. Moderna Textielservice B.V. Newasco Textielreiniging De Hoop B.V. Newasco Van Houten B.V. Polymark B.V. Rentex Awé B.V. Rentex Floron B.V. Rentex Nederland B.V. Snel - Smeerdijk B.V. Ten Cate Advanced Textiles B.V.

‘t Woud 1 C 3232 LN Prof. Winternitzlaan 3 6957 DM Pieter Calandweg 2 6827 BK Van Heemstraweg Oost 4 5301 KE Röntgenweg 1 3752 LJ De Beverspijken 16 5221 ED De Beverspijken 16 5221 ED Lireweg 12 2153 PH Hoogewaard 191 2396 AR Poort van Midden Gelderland Blauw 1 6666 LR Koestraat 105 5014 EB Voltastraat 15-17 6372 CK Edisonbaan 9-11 3439 MN Spaarnestraat 62 2515 VP Vemderdwarsweg 15 8161 NL Breede Plat 17 1721 PS De Mars 11 7742 PT Voltastraat 33 7006 RT Europaweg 200 7336 AR Kerver 16 5521 DB Kennemerstraatweg 436 1851 BL Westeinde 50 2275 AE Houten Schoen 79 B-9100 Argonstraat 136 2718 SP Boerhaavelaan 22 2035 RC Strootsweg 16 7547 RX Reeweg 18 1394 JD Bellstraat 10 3133 KE Ringdijk 20 5705 CT Westhavenkade 47 3131 AE Klompenmaker 10 3171 HD Pijlstoep 31 2953 CS Ambachtsweg 34 2222 AJ Langheckweg 12 6468 EL Randstad 22-139 1316 BW Admiraal Banckertweg 16 2315 SR Coevorderweg 14 7783 BE Nijverheidsweg Noord 71 3812 PK Nijverheidsweg 40 2102 LL Groningenhaven 30 3433 PE Diedenweg 94 6717 KV Koopman Heeresweg 2 8701 PR Diedenweg 94 6717 KV Franciscusweg 343 1216 SL Campbellweg 30 7443 PV

24

postcode

woonplaats BRIELLE LAAG SOEREN ARNHEM ZALTBOMMEL BUNSCHOTEN-SPAKENBURG DEN BOSCH DEN BOSCH NIEUW VENNEP KOUDEKERK A/D RIJN HETEREN TILBURG LANDGRAAF NIEUWEGEIN ‘S GRAVENHAGE EPE BROEK OP LANGEDIJK COEVORDEN DOETINCHEM APELDOORN EERSEL HEILOO VOORBURG SINT-NIKLAAS BELGIE ZOETERMEER HAARLEM ENSCHEDE NEDERHORST DEN BERG VLAARDINGEN HELMOND VLAARDINGEN POORTUGAAL ALBLASSERDAM KATWIJK AAN ZEE KERKRADE ALMERE LEIDEN GRAMSBERGEN AMERSFOORT HEEMSTEDE NIEUWEGEIN EDE BOLSWARD EDE HILVERSUM NIJVERDAL

bedrijfsnaam

adres

postcode

Ten Cate Protect B.V. Tex-Lin Hygiëne Service Textielreiniging De Baronie B.V. Textielreiniging de Beek B.V. Textielreiniging Gebr. Bagerman B.V. Textielreiniging Het Springendal B.V. Textielverwenner Zeekant VOF Textielverzorging G. van der Kleij & Zn. B.V. Textielverzorging Schraven Tegelen B.V. Tijka Wasserij VOF Tilburgse Textielreiniging B.V. Van Dijk Holland B.V. Vendrig-IJsselstein B.V. Wasned Textielverzorging Wasserij ´t Heycop Wasserij Bouwman B.V. Wasserij Clean & White Wasserij de Bij Wasserij de Blinde B.V. Wasserij De Plassen Wasserij de Waslijn B.V. Wasserij Dingjan Wasserij Dubbel Blank V.O.F. Wasserij Elburg B.V. Wasserij Engelbertink Wasserij Gerard Best B.V. Wasserij Hagels B.V. Wasserij Jansen B.V. Wasserij Jardon B.V. Wasserij Juliana B.V. Wasserij Klein B.V. Wasserij P. de Haan Wasserij Reynders B.V. Wasserij Rozenburg Wasserij Rozenburg-Giezeman Wasserij Smeele B.V. Wasserij Steensel B.V. Wasserij Ten Oever B.V. Wasserij-Stomerij Koot Wevotex B.V. Wilgengroep B.V. Williamson - Dickie Nederland WIMAC Kliniekdiensten WOMITEX Linnenverhuur B.V.

Campbellweg 30 7443 PV Schilderweg 251d 1792 CJ Spoorlaan 9 4872 XM Molenweg 3 8181 BJ Zandweg 1 8181 PE Springendal 6 7637 PX Bamestraweg 17 1462 VM Damzigt 21 3454 PS Nassaustraat 16 5932 EB Weusteweg 9 7641 AG Molenstraat 36 5014 ND De Vest 76 5555 XP Produktieweg 5 3401 MG Energieweg 98 3641 RT de Corridor 10d 3621 ZB Kromme Elleboog 64 9751 RE Schiedamsedijk 54 I 3134 KK Metaalhof 50 3067 GM De Komeet 10 8448 CG Baambrugse Zuwe 147 3645 AE Wagenstraat 19-21 3142 CR Rooseveltstraat 7 2321 BK Lijtweg 56 1861 VB Oude Bleekseweg 4 8081 HA Hamburgstraat 3 7575 EG Vaartweg 20-21 1394 GL Richtersweg 5 7521 BV Nijendal 50 3972 KC Selzerbeeklaan 4 6291 HW Everdenberg 45 4902 TT A. Einsteinlaan 5 9615 TE Looierslaan 12 2264 AA Ijsseldijk 28 8261 LK St. Bonifaciusstraat 12 2264 AM Populierendreef 972 2272 HW Industrieweg 8A 3144 CH Stevert 15 5524 KB Schaapsdrift 49 6824 GP Nassaulaan 46-50 2628 GJ De Reulver 71 7544 RT Wilgenweg 8c 2964 AM Phoenixstraat 6 2011 KC Heer Hugostraat 2 3061 NL Réaumurstraat 8 3846 BZ

25

woonplaats NIJVERDAL OUDESCHILD ETTEN-LEUR HEERDE HEERDE OUD-OOTMARSUM MIDDENBEEMSTER DE MEERN VENLO-TEGELEN WIERDEN TILBURG VALKENSWAARD IJSSELSTEIN MIJDRECHT BREUKELEN HAREN VLAARDINGEN ROTTERDAM HEERENVEEN VINKEVEEN MAASSLUIS LEIDEN BERGEN NH ELBURG OLDENZAAL NEDERHORST D BERG ENSCHEDE DRIEBERGEN VAALS OOSTERHOUT NB KOLHAM LEIDSCHENDAM KAMPEN LEIDSCHENDAM VOORBURG MAASSLUIS STEENSEL ARNHEM DELFT ENSCHEDE GROOT-AMMERS HAARLEM ROTTERDAM HARDERWIJK

9.1 Ledengroepering MKW/Horeca Barth Slijkhuis B.V. wasserij-textielverzorging

Newasco Van Houten B.V.

Wasserij Elburg B.V.

Blycolin Hotelservice B.V.

Snel - Smeerdijk B.V.

Wasserij Engelbertink

CleanLeaseFortex, locatie Eindhoven

Tex-Lin Hygiëne Service

Wasserij Gerard Best B.V.

CleanLeaseFortex, locatie Kerkrade

Textielreiniging de Beek B.V.

Wasserij Hagels B.V.

De With Wasserijen B.V.

Textielverwenner Zeekant VOF

Wasserij Jansen B.V.

Edelweiss Textielverzorging B.V.

Textielverzorging G. van der Kleij & Zn. B.V.

Wasserij Jardon B.V.

Eper stoom & wasserij B.V.

Textielverzorging Schraven Tegelen B.V.

Wasserij Juliana B.V.

Euro Laundry Services Group B.V.

Tilburgse Textielreiniging B.V.

Wasserij Reynders B.V.

Hollands Roem Textielreiniging B.V.

Wasserij ´t Heycop

Wasserij Rozenburg-Giezeman

Lamme Groep B.V.

Wasserij de Blinde B.V.

Wasserij Smeele B.V.

Meerzicht Nieuw Leven

Wasserij De Plassen

Wasserij Steensel B.V.

Moderna Textielservice B.V.

Wasserij Dingjan

Wasserij-Stomerij Koot

Newasco Textielreiniging De Hoop B.V.

Wasserij Dubbel Blank V.O.F.

9.2 Arbeidszaken Avetex V.O.F.



Barth Slijkhuis B.V. wasserij-textielverzorging


Wasserij De Plassen

Berendsen Textiel Service B.V.


Wasserij de Waslijn B.V.


Rentex Awé Stein B.V.

Wasserij Dingjan

C.W.S.-Lin

Rentex Dieben B.V.


CleanLeaseFortex

Rentex Floron B.V.



Rentex Nederland B.V.


Dry Cleaning + Laundry International B.V.







Textielreiniging De Baronie B.V.





Euro Nuclear Services B.V.

Textielreiniging Gebr. Bagerman B.V.


Gelderse Linnenservice B.V.

Textielreiniging Het Springendal B.V.

Wasserij Klein B.V.



Wasserij P. de Haan

Initial Hokatex B.V.



Lamme Groep B.V.

Tijka Wasserij VOF

Wasserij Rozenburg

Lavans B.V.



Lips Gezondheidszorg B.V.

Vendrig-IJsselstein B.V.


Makori B.V.

Wasned Textielverzorging



Wasserij ´t Heycop

Wasserij Ten Oever B.V.

Mengelers Textielreiniging B.V.

Wasserij Bouwman B.V.


MEWA Textielservice B.V.

Wasserij Clean & White

Modeluxe Linnen Service B.V.

Wasserij de Bij

26

9.3 Milieu & Techniek Barth Slijkhuis B.V. wasserij-

Kennemer Gasthuis Lokatie EG


textielverzorging

(CleanLeaseFortex)



Lamme Groep B.V.



Landuwasco B.V.

Wasserij De Plassen

C.W.S. Nederland B.V.

Lavans B.V.


C.W.S.-Lin


Wasserij Klein B.V.

Christeyns B.V.



CleanLeaseFortex, locatie Koudekerk

Polymark B.V.



Rentex Awé Hoensbroek B.V.

Wevotex B.V.


Rentex Dieben B.V.

Wilgengroep B.V.


Rentex Floron B.V.



Initial Hokatex B.V.

Textielreiniging Het Springendal B.V.

9.4 Wet- & Regelgeving Barth Slijkhuis B.V. wasserij-

Lips Gezondheidszorg B.V.


textielverzorging

LONING HOSPITEX GmbH

Wasserij De Plassen



Wasserij Dingjan

Blycolin Groep B.V.






Christeyns B.V.



CleanLeaseFortex

Polymark B.V.



Rentex Nederland B.V.


Ecolab B.V.




Ten Cate Advanced Textiles B.V.



Ten Cate Protect B.V.





Goudkuil B.V. Machinefabriek

Textielreiniging De Baronie B.V.


Hezemans Textiel B.V. N.K.






J.Sarens N.V.



Kampschreur Textiles B.V.


Kwintet KLM Kleding N.V.


Wilgengroep B.V. Williamson - Dickie Nederland

Lamme Groep B.V.

Van Dijk Holland B.V.

WIMAC Kliniekdiensten

Landuwasco B.V.


WOMITEX Linnenverhuur B.V.

Lavans B.V.

Wasserij ´t Heycop

9.5 Geassocieerde leden AON Risico Management

Postbus 12250

1100 AG AMSTERDAM

Mica Beheer B.V

Klarenweg 62

8077 SN HULSHORST

Vematex

Postbus 10

4060 GA OPHEMERT

27

Postbus 10 4060 GA Ophemert Tel.: 0344 65 04 37 Fax: 0344 65 26 65 E-mail: [email protected] Internet: www.ftn-nl.com

Inhoud. Textielservice 4. Voorwoord 5

Recommend Documents