Inhoud. Textielservice 4. Voorwoord 5

Jaarverslag 2006

Inhoud Textielservice

4

Voorwoord

5

1.

Branchekenmerken Textielservice 1.1 Huidige marktomvang 1.2  Textielbeheer: Markt­ontwikkeling 2005-2006 1.3  Ontwikkelingen in de Gezondheidszorg 1.4  Ontwikkelingen in de Handel en Industrie 1.5  Ontwikkelingen in de Horeca en Recreatie 1.6 Perspectieven naar 2010

6 6 6 7 8 8 8

2.

FTN; Meerwaarde voor aangesloten bedrijven 2.1  Representatie van de textielverzorgingsbranche 2.2  Grote opkomst Nationaal Symposium Textielbeheer 2.3 Sociale werkvoorziening 2.4 Europees aanbesteden 2.5 Collectieve energie-inkoop

11 10 10 10 11 11

3.

Module Arbeidszaken 3.1  Arbeidsvoorwaarden Commissie 3.2  Collectieve Arbeids Overeenkomst (CAO) 3.3  Arboconvenant Textielverzorging 3.4 Risico Preventie Systeem 3.5 Cytostatica 3.6 Kostprijsonderzoek

12 12 12 12

4.

Module Milieu & Techniek 4.1 Energieprijs 4.2 Commissie Milieu & Energie 4.3  Projecten Technologisch Kenniscentrum Textielverzorging (TKT)

14 14 14 15

13 13

Foto’s: Blycolin Groep B.V. , CleanLeaseFortex B.V., Kwintet KLM Kleding N.V., Lips Gezondheidszorg B.V., Medifort B.V.en het Vakblad TextielBeheer.



5.

Module Wet- & Regelgeving 5.1 Platform Industrie 5.2 Normeringsmatrix 5.3 Platform Horeca 5.4 RABC 5.5  Certex: kwaliteitssysteemvan de branche 5.6 Project MENS 5.7 Platform Gezondheidszorg 5.8  Informatiesysteem / Kwartaalverslag

17 17 17 17 18 18 18 18 18

6.  Ledengroeperingen MKW (Middelgrote en Kleine Wasserijen) en Horecawasserijen

20

7.

20 20 20 21

Stichting TKT 7.1 Doelstelling 7.2 Projecten 7.3  Lopende / geplande projecten wasserijen

8. PR-activiteiten

22

9.

24 26 26 27 27 27

FTN Ledenlijst 9.1 Ledengroepering MKW/Horeca 9.2 Arbeidszaken 9.3 Milieu & Techniek 9.4 Wet- & Regelgeving 9.5 Geassocieerde leden



Textielservice Moderne, professionele textielservice levert een wezenlijke bijdrage in tal van branches. De dienstverlening van de bij de Federatie Textielbeheer Nederland aangesloten bedrijven omvat onder meer onderstaande activiteiten:

•

Verhuur / lease van textiel en persoonsgebonden bedrijfskleding op maat waaronder corporate imagekleding

• S ervices plus producten naar behoefte, beschikbaar in de juiste hoeveelheden, op het juiste moment, op de juiste plaats •



 ompleet advies over inzet van C materialen en systemen, mede gebaseerd op wet en regelgeving

•

Reinigen, onderhoud en reparatie

•

 eriodieke aanvulling en P voorraadbeheersing

•

Verhuur / sterilisatie van afdeksystemen voor operatiekamers

•

Verhuur / sterilisatie van medische instrumenten

•

Medische sets

•

Milieuvriendelijke concepten

•

Hygiëne service voor sanitaire ruimten

•

Persoonlijke beschermingsmiddelen

•

Schoonloopmattensystemen

•

Distributiesystemen op maat

•

Management informatiesystemen

•

After sales service

Voorwoord Met genoegen bieden wij u hierbij het zesde jaarverslag aan van de Federatie Textielbeheer Nederland. FTN is in 2006 als belangenbehartiger van de textielverzorgingsbranche op velerlei terreinen actief geweest. Activiteiten waren met name gericht op het bevorderen van goede markt- en branche omstandigheden met meerwaarde voor de aangesloten bedrijven. Dit jaarverslag biedt een overzicht van de belangrijkste activiteiten en resultaten daarvan.

In het verslagjaar is op het terrein van Arbeidszaken het Arboconvenant Textielverzorging succesvol afgerond. Uit evaluaties bleek dat er binnen de branche veel maatregelen zijn genomen ter verbetering van de arbeidsomstandigheden. Dit heeft tot de beoogde daling van het ziekteverzuim en de instroom in de WAO geleid van respectievelijk 16,1% en 15,4%. Het in dit verband ook ingevoerde Risico Preventie Systeem Textielverzorging is inmiddels door werknemersorganisaties en het Ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid geaccepteerd en wordt branchebreed toegepast. De Arbeidsinspectie heeft de protocollen van dit FTN-systeem als stand der wetenschap beschouwd en in het verslagjaar de bedrijven in de branche gecontroleerd op de toepassing ervan. Ook binnen Milieu & Techniek zijn bijzondere resultaten te vermelden. De jarenlange inspanningen om tot structurele energiebesparingen te komen, blijven tot positieve resultaten leiden. Binnen het convenant Meerjarenafspraken Energie-efficiency (MJA2) verricht de branche vele activiteiten. Het Technologisch Kenniscentrum Textielverzorging (TKT) heeft hierin een vooraanstaande, ondersteunende rol op zich genomen. In het verslagjaar werd onder andere in gebruikersgroepen enthousiast gezocht naar verdere optimalisaties, die wederom extra energiebesparingen opleverden. Middels thema-avonden en nieuwsbrieven werden de conclusies gedeeld met alle betrokkenen in de branche.

Ten aanzien van Wet & Regelgeving blijven de activiteiten en daarmee concrete, positieve resultaten toenemen. De diverse onderwerpen zijn verdeeld over drie platforms (gezondheidszorg, horeca, industrie). Het branche-specifieke kwaliteitssysteem Certex wordt steeds meer als vereist kwaliteitssysteem gezien binnen het klantensegment gezondheidszorg. Dit blijkt onder andere uit de nieuwe richtlijn Linnengoed van de Werkgroep Infectie Preventie. Binnen het segment horeca zijn vele bedrijven gestart met de implementatie van een Certex Horeca kwaliteitssysteem. Hiervoor zijn de eerste FTN deelcertificaten kwaliteit horeca uitgereikt.

de heer H. van Dijk, voorzitter FTN

Kortom, uit bovenstaande greep van verschillende activiteiten moge duidelijk zijn dat FTN zich ontwikkeld heeft tot een krachtige branchevereniging, die een stimulerende factor is geworden voor de aangesloten ondernemingen. Het delen van informatie, het investeren in contacten met overheden, koepelorganisatie MKB Nederland, collega brancheorganisaties en andere relevante partijen in de keten, blijft van belang om de ingezette lijn te kunnen uitbouwen. De basis hiervoor is thans gelegd en dat biedt veel vertrouwen voor de toekomst.

Bestuur FTN



1. Branchekenmerken Textielserv 1.1 Huidige marktomvang

2003

2005

2004

2006

Omzet 611

545

570

585 Werkgelegenheid

8000

7840

1.2 Textielbeheer: Markt­

Onder textielservice wordt verstaan: ontwikkeling 2005-2006 het leveren van textielonderhoud en De perspectieven van textielbeheer zijn textielbeheer aan professionele klanten. gerelateerd aan macro-economische Daarin is niet inbegrepen het wassen ontwikkelingen. In 2006 was er sprake voor particulieren, dat maar voor van een groei van 1,9%. De sector Horeca een beperkt deel aan professionele en Recreatie groeide procentueel het textielbeheerders wordt uitbesteed. sterkste met 4,5%. Deze stijgingen De huidige marktomvang voor zijn gebaseerd op de groei in aantal Groei Dragers textielverzorging is in 2006 geschat op hotelovernachtingen en in stijgingen Verdringing / Momenten € 1174 miljoen. Dat is gerekend op basis in bezoek aan restaurants. De handel Subsitutie Verbreding van de aankoopwaarde van professioneel en industrie is, gelet op de groei in de textiel, omgezet in verhuur/leasevolume meeste bedrijfstakken, in vergelijking en daarbij opgeteld de jaarlijkse met 2005 gestegen met 1,8%. Ook in Zorg kosten voor onderhoud, reiniging, de gezondheidszorg is sprake van een 20% logistiek en beheer, en geassocieerde stijging, te weten 1,1%. Dit is vooral producten. In de marktomvang wordt gerelateerd aan de groei binnen ook gerekend de interne kosten van de de ziekenhuismarkt. De markt voor gebruikersorganisatie en dit is ongeacht verplegings- en verzorgingshuizen het of beheer/reinigen in eigen huis stabiliseert. wordt gedaan of uitbesteed wordt. De totale omzet gerealiseerd door De Nederlandse economie is in 2006 met textielverzorgingsbedrijven (inclusief 2,9% gegroeid. Dit is bijna twee keer zo diensten op locatie van de klant, die zijn veel als in 2005. Net als in 2005 leverde uitbesteed aan de textielverzorger) is de uitvoer de belangrijkste bijdrage aan 60% 20% in 2006 geschat op € 611 miljoen. Dat de economische groei. Het waren echter is 52% van de totale marktomvang. vooral de consumptie van huishoudens Industrie en Handel Een verdeling over de verschillende en de investeringen die een versnelling 40% 25% marktsegmenten geeft het volgende brachten in de economische groei. beeld (tabel 1,2 en 3). Tabel 1

Marktomvang en marktsegmenten Textielverzorging 2006 7800

8000

Omzet per medewerker 78

Marktomvang Marktaandeel in % Gezondheidszorg Handel en Industrie Horeca en Recreatie

€ 521 Mln € 494 Mln € 159 Mln Horeca

Totale marktomvang 71,25

44% 42% 14%

5%

30%

€ 1174 Mln 35%

35%

100%

50%

nb. marktomvang bij volledige uitbesteding in alle segmenten

Tabel 2

Markt omzetverhouding Textielverzorging 2006 Totale omzet ondernemingen Totale marktomvang 75



71,88

10%

€ 611 Mln € 1174 Mln

ice In 2006 is 6,1% meer geïnvesteerd dan in 2005. Vooral in machines, de belangrijkste investeringscategorie voor het bedrijfsleven, maar ook in bedrijfsauto’s en computers. De investeringen in woning en infrastructuur waren eveneens duidelijk hoger.

reclamebureaus. In de handel en de horeca is een omslag gemaakt. Daar is sinds begin 2006 ook banengroei. De zorg blijft een belangrijke banenmotor met vele extra banen. Aan de andere kant verdwijnen er nog steeds banen in de industrie, bij de overheid en vooral bij het vervoer.

In 2006 was de inflatie gemiddeld 1,1%. Zo laag is de prijsstijging sinds 1989 niet meer geweest. De lage inflatie in 2006 is vooral te danken aan lagere overheidstarieven en een minder sterke stijging van de energieprijzen in 2005. Toen was de inflatie 1,7%. De prijzen voor kleding en schoeisel stegen in 2006 met 0,5%. In 2006 groeide de beroepsbevolking in Nederland met 156.000 personen. Dit betekent een groei van ruim 2,2%. Ongeveer 2/3 van deze groei komt door een toename van het aantal vrouwen aan het arbeidsproces. Veruit de meeste banen kwamen er bij in de zakelijke dienstverlening. Een belangrijk deel daarvan zijn uitzendbanen. Door de aantrekkende economie ontstaan extra banen die door veel werkgevers al dan niet tijdelijk worden ingevuld met uitzendkrachten. Deze banen worden gemeten bij de uitzendbureaus, terwijl de uitzendkrachten in andere bedrijfstakken aan het werk zijn. Ook andere zakelijke dienstverleners hebben flink meer personeel in dienst. Het gaat onder meer om ICT-bedrijven, accountants-, advocaten- en ingenieursbureaus en

1.3 Ontwikkelingen in de Gezondheidszorg In 2006 is een start gemaakt met de herziening van het zorgstelsel. Op veel terreinen in de zorg zijn veranderingen doorgevoerd, zoals de invoering van de nieuwe zorgverzekering. De nieuwe zorgverzekering is een belangrijk gevolg van de hervorming van het zorgstelsel. Dit is nodig aangezien de bevolking steeds ouder wordt en een groter beroep zal doen op de gezondheidszorg. Bovendien lijden steeds meer mensen aan chronische aandoeningen zoals diabetes, hart- en vaatziekten en luchtwegaandoeningen. In de afgelopen jaren is het aantal ziekenhuisopnames per jaar gestegen. De verblijfsduur in het ziekenhuis is over het algemeen korter geworden. Dit blijkt ook uit het gegeven dat zorg steeds vaker poliklinisch en in dagbehandeling wordt verleend. Het aantal bewoners van verzorgingshuizen is de afgelopen jaren licht gedaald. Dat komt doordat ouderen langer zelfstandig blijven wonen. De toename van het aantal verpleeghuisbewoners gaat gelijk

op met de vergrijzing. Het aandeel van personen van 65 jaar of ouder in verpleeg- en verzorgingshuizen neemt af, terwijl het gebruik van zorg zonder verblijf toeneemt. Dit laatste blijkt uit de stijgingen in het gebruik van thuiszorg. De sterke groei van de thuiszorg is niet volledig toe te schrijven aan de vergrijzing en het langer zelfstandig wonen. Ook andere factoren, zoals vermindering van wachtlijsten voor thuiszorg, spelen een rol.

Tabel 3

Karakteristieken

2005

2006

Werkgelegenheid Aantal Bedrijven*) Aantal vestigingen Totale omzet ondernemingen**)

7800 320 465 585

7840 314 450 611

Omzet per vestiging x e 1000 Werknemers per vestiging

1258 17

1358 17

75

78

Omzet per werknemer x e 1000

**) Inclusief diensten / omzet op locatie eindgebruikers. *) Deze cijfers bevatten ook vele kleine wasserijen / wassalons met enkele werknemers (definitie bron CBS; wijkt af van FTN).



geleid tot meer horeca-uitgaven door huishoudens en bedrijven. De hotelsector groeide qua omzet het meest met 6,3%. Het aantal overnachtingen was 5% hoger dan in 2005. Er waren meer zakelijke en particuliere overnachtingen van Nederlanders en buitenlanders, waardoor de bezettingsgraad over vrijwel de gehele linie is gestegen. Ook in de restaurantuitgaven is te zien dat de sombere stemming van consumenten over de economie gekeerd is. De omzet van de restaurantsector steeg met 5,6%. De opkomst van de buitenlandse restaurants geeft aan dat veel horecaondernemers begrepen hebben dat Nederlanders niet alleen uit eten gaan om de smaakbeleving, maar vooral ook om de sfeerbeleving.

1.4 Ontwikkelingen in de Handel en Industrie Het vertrouwen van ondernemers in de industrie is groot. Vanaf de zomer van 2005 is het sentiment van de ondernemers sterk verbeterd. De concurrentiepositie op de binnenlandse en de buitenlandse markt binnen de EU is volgens de producenten in de industrie sterk verbeterd. Mede dankzij de groeispurt van de industrie in het vierde kwartaal was over geheel 2006 het volume van de bruto toegevoegde waarde 2,1% groter dan die van 2005. In 2006 steeg de productie in de meeste bedrijfstakken. Dit betrof vooral de commerciële dienstverlening en de bouw. Binnen de commerciële dienstverlening was de groei het hoogst in de uitzendbranche, de groothandel, de architecten- en ingenieursbureaus en het bankwezen. De detailhandel groeide flink door de toegenomen kooplust van de consumenten. De bouwnijverheid profiteerde vooral van de hogere investeringsactiviteit. Ook in de industrie trok de productiegroei aan. De productie van de energiesector



was echter lager. In samenhang met een hogere invoer werd in het binnenland minder elektriciteit opgewekt en minder aardgas gewonnen. De groei van de niet-commerciële dienstverlening was bescheiden. De metaal-, elektrotechnische en transportmiddelenindustrie is, na een daling in 2005, in 2006 met bijna 3% gegroeid. De textiel-, kleding- en lederindustrie is in 2006 met 4% gestegen onder andere door een hogere buitenlandse omzet. Voor de aardolie-, chemische, rubber- en kunststofindustrie was er, na een gelijkblijvend jaar in 2005, een royale plus van 3% voor 2006 van toepassing.

1.5 Ontwikkelingen in de Horeca en Recreatie In de horeca is in 2006 sprake geweest van een flinke groei, namelijk ruim 5%. Het gehele jaar 2006 stegen de bestedingen vanuit het bedrijfsleven, alsmede door een toename van het aantal buitenlandse gasten. Pas vanaf de zomer trokken de horecabestedingen van particuliere huishoudens aan. Een verdere verbetering van het consumenten- en producentenvertrouwen heeft uiteindelijk

De fastfoodsector en de drankensector blijven daar bij de hotel- en restaurantsector achter door het lage aandeel zakelijke bestedingen. De omzet van catering en kantines wordt voor een groot deel bepaald door contractcatering. De markt van bedrijfscatering lijkt verzadigd en de cateraars zoeken naar nieuwe markten. De branche verblijfsrecreatie, bestaande uit kampeerboerderijen, bungalowbedrijven en groepsaccommodaties, zag na twee jaar van omzetdaling de omzet terug komen op een stijging van 1,2%.

1.6 Perspectieven naar 2010 Voor de textielverzorgingsbranche leiden lange termijn trends zoals vergrijzing, liberalisering, informatisering tot de volgende veranderingen. De verwachting is dat door de toenemende levensverwachting en vergrijzing in Nederland in de komende jaren strengere hygiëne eisen aan textielverzorgingsbedrijven zullen worden gesteld. Hiernaast zijn er verwachtingen met betrekking tot mogelijke kleinschaligheid en decentralisatie, automatisering van textielverzorgingsbedrijven en differentiatie van textielpakketten, etc. Dit wordt veroorzaakt doordat vergrijzing ondermeer leidt tot een toename van het aantal ziekenhuisopnamen, zorginstellingen en verpleeghuizen en daarmee

samenhangend een toename van de ziekenhuiswas, zoals de kleding van het verzorgende personeel, het beddengoed, en het wasgoed van patiënten. Verder zullen er door een toenemende (dag)recreatie in de horeca, waardoor de vraag naar representatieve kleding toeneemt strengere eisen aan de (voedsel)hygiëne gesteld worden. Ook de voortgaande liberalisering en individualisering van 2005heeft gevolgen voor de2003 arbeidsmarkt de textielverzorgers. Dit leidt tot een 2004 2006 verdere drang naar onderscheiding (individualiteit, gezag, vertrouwen) en de behoefte aan Corporate Identity Omzet in de verschillende marktsegmenten. 611 545 Dit leidt tot differentiatie van textielpakketten, de noodzaak van meer persoonsbeschermende artikelen, etc. Toenemende informatisering

Tabel 4

bij textielverzorgingsbedrijven zal leiden tot de inzet van bijvoorbeeld meer internet handelingen, kleding tracering, identificatie, etc. Dit leidt tot het actief beheren van de kledingvoorraad bij de klant (tracing), elektronische en stuksgewijze facturatie, etc. Ook de effecten van andere trends, zoals dienstensamenleving, globalisering en internationalisering, Groei Dragers Verdringing risicosamenleving, flexibilisering van / Momenten arbeidscontracten, economische Subsitutie Verbreding ontwikkelingen, individualisme (en groei kleine huishoudens) versus groepsgevoel en geborgenheid, Zorg zullen van invloed zijn op het 20% dienstenpakket van textielverzorgers. Tabel 4 geeft een prognose van de textielverzorgingsdiensten weer voor de komende jaren..

Groei Dragers / Momenten

Verdringing

Prognose Ontwikkeling vanSubsitutie Textielverzorgingsdiensten Verbreding 570 20% 2004-2010 (in Mln €)

585

Werkgelegenheid

7840



Zorg 2004

8000

Zorg Handel en Industrie Horeca en Recreatie

20%

Totaal

7800

Groei Dragers / Momenten

Verdringing

Subsitutie

Verbreding 8000

20% 78

60% 71,88

Industrie en Handel Groei Dragers Verdringing 40% 25% / Momenten Subsitutie

2010

25%

521 494 159

583 568 209

1110

1174

1360

5%

30%

Horeca 40%

25%

5% 30% Groei Dragers / Momenten

35%

35%

35%

50%

10% Verdringing

Subsitutie Horeca

Verbreding

40%

60% Industrie en Handel

71,25

7520%

Industrie en Handel

2006

482 470 158

20% Zorg Omzet per medewerker

60%

35%

Verbreding 50%

Zorg Zorg

20%

20%



2. FTN; Meerwaarde voor aangesl 2.1 Representatie van de textielverzorgingsbranche FTN is de branchevereniging voor Nederlandse Textielservice bedrijven (wasserijen / linnenverhuurders), alsmede toeleveranciers van onder andere textiel, wasmiddelen, machines, apparatuur en systemen. FTN richt zich op de gehele keten van textielverzorging. FTN kan door de hoge dekkingsgraad aan wasserijen / linnenverhuurders en door de samenwerking in de keten met leveranciers met recht als de vertegenwoordiger van de textielverzorgingsketen worden gezien.

onderzoek van de Arbeidsinspectie werden door directeur de heer J.J.M. Uijlenbroek nader toegelicht. De strategische research agenda in de keten textielverzorging en natuurlijk de uitreiking van de FTN Energieprijs kwamen aan bod. Na afloop was er een korte rondleiding door het bedrijf waarbij de maatregelen van het arboconvenant centraal stonden.

2.2 Grote opkomst Nationaal Symposium Textielbeheer In 2006 is het zesde Nationaal Symposium Textielbeheer gehouden. Onder het motto “Houd je rug recht” waren zo’n 200 gasten aanwezig op een praktijklocatie Lips Textielservice te Tiel. Tijdens het symposium werd uitgebreid stil gestaan bij de positieve afronding van het Arboconvenant Textielverzorging. Ook de resultaten van een branchebreed

de heer J.J.M. Uijlenbroek directeur van de Arbeidsinspectie

2.3 Sociale werkvoorziening

op 16 november 2006 is het ere-lidmaatschap toegekend aan de heer J.J.M. Piekar als erkenning en dank voor zijn langdurige grote verdiensten voor de textielbeheer­branche in Nederland

10

Sociale Werkvoorziening-bedrijven ontvangen naast de financiële ondersteuning van de Rijksoverheid ter compensatie van de arbeidsindicatie per werkplek, veelal steun van de andere overheden tot zo’n 70% van de exploitatie. Dit leidt tot oneigenlijke concurrentie met private wasserijen. FTN heeft daarom een klacht ingediend bij de Europese Commissie op onrechtmatige staatssteun. Daarnaast wordt met zowel MKB Nederland als met het Ministerie van SZW overleg gevoerd om aan deze oneigenlijke steun een einde te maken en tegelijkertijd tewerkstelling van mensen met een arbeidsindicatie in de sector te bevorderen. Ook met diverse

oten bedrijven individuele SW-bedrijven is contact opgenomen om per bedrijf volgens een door FTN ontwikkeld model tot structurele afspraken te komen.

2.4 Europees aanbesteden In het verslagjaar is er veel gesproken over de omstandigheden die tot een verplichting leiden om Europese aanbestedingsprocedures te voeren. En, als een dergelijke procedure dan al aan de orde is, hoe deze het beste kan worden opgezet en uitgevoerd. Op verzoek van FTN heeft Loyens & Loeff hierover een nieuwsbrief samengesteld, die nader uiteenzet wanneer Europese aanbestedingsprocedures verplicht zijn. Vastgesteld werd dat dit lang niet altijd het geval is.

2.5C ollectieve energie-inkoop Om ook in de toekomst tot goede energiecontracten te komen is in 2006 gekozen voor een nieuwe structuur middels de oprichting van FTN BV. De vereniging is 100% aandeelhouder van deze nieuwe BV. FTN BV verzorgt de collectieve energie-inkoop voor de leden van de vereniging FTN. Een groot deel van de bij FTN aangesloten

textielverzorgingsbedrijven neemt deel aan de collectieve energie inkoop. Hierdoor is een maximaal besparingsaandeel mogelijk. In 2006 zijn langlopende contracten met gunstige voorwaarden afgesloten. Daarnaast heeft FTN BV in samenwerking met de landelijke gekwalificeerde tussenpersoon een initiatief ontwikkeld op het gebied van bedrijfsverzekeringen.

Bestuur FTN De heer H. van Dijk, Rentex Nederland B.V. (voorzitter) De heer M.L.M. Smit, Lips Gezondheidszorg B.V. (penningmeester) De heer M.A.M. Nieuwland, Newasco Textielreiniging De Hoop B.V. De heer H.L.D. de Blinde, H.L.D. de Blinde Holding B.V. De heer R.A. Meijer De heer P.N.M. Wennekes (secretaris)

Commissie Energie-inkoop De heer W. Hoefnagel, Berendsen Textiel Service B.V. (voorzitter) De heer R.J.P.J. Oostveen, Lips Gezondheidszorg B.V. De heer D. de Jong, Rentex Floron B.V. De heer A.A.M. Vendrig, Vendrig-IJsselstein B.V De heer W. Berends, CleanLeaseFortex De heer M.A.M. Nieuwland, Newasco Textielreiniging De Hoop B.V.

Ereleden FTN De heer F.R. Bogtstra De heer drs. P. Boon De heer J.J. Burmanje De heer G.L. Croonen De heer W.M. Giezeman De heer H.W. Hoes De heer P.A.J. Janssen De heer J. Lips

De heer T. Mulder De heer E. Netten De heer J.J.M. Piekar De heer D.B. Plandsoen De heer G.H.J. van Rooij De heer J.J. Schoemaker De heer B. Vekemans De heer Th. Verweij

11

3. Module Arbeidszaken

5 & 9 5 * & -7 & 3 ; 0 3 ( * / (

De module Arbeidszaken is ondermeer verantwoordelijk voor de totstandkoming en uitvoering van de CAO Textielverzorging, het Bedrijfspensioenfonds, de VUT, alsmede uitvoering van afspraken betreffende het arboconvenant en ledenservice. Vertegenwoordigers van deze Module maken deel uit van het bestuur van de Raltex, de Stichting Bedrijfspensioenfonds Textielverzorging, de Stichting VUW, het O&O-Fonds en de Branche Begeleidingscommissie Arboconvenant Textielverzorging (BBC).

3.1 Arbeidsvoorwaarden Commissie De Arbeidsvoorwaarden Commissie houdt zich bezig met de belangrijkste ontwikkelingen op het terrein van arbeidsvoorwaarden in de branche. Uiteraard richt de commissie zich vooral op de uitvoering van CAO afspraken en arbeidsomstandigheden en functioneert zij als klankbordgroep voor arbeidsvoorwaardelijke zaken. De commissie is vorig jaar drie keer bijeen geweest, waarbij vooral de voortgang van projecten en activiteiten aan de orde is geweest.

3.2 Collectieve Arbeids Overeenkomst (CAO) Een aantal protocolafspraken uit de CAO werden in dit verslagjaar uitgevoerd: • De vereenvoudiging van de CAO tekst. • De aanpassing van de pensioenregeling aan de nieuwe fiscale kaders. • Het uitvoeren van een studie naar verzekering voor ziektekosten en WAO/WGA-hiaat. • De uitwerking van een Reïntegratietoets.

3.3 Arboconvenant Textielverzorging Het doel van het arboconvenant dat in 2002 van start ging was het ziekteverzuim en de WAO instroom met 15% terug te dringen. De genomen maatregelen leidden uiteindelijk tot een daling van het ziekteverzuim met 16,1% en een daling van de WAO instroom met 15,4%. 70% van de bedrijven heeft deelgenomen aan het arboconvenant en 46% werd door een

12

arbo-coördinator bezocht. Er is veel aandacht besteed aan het voorlichten van bedrijven en de ontwikkeling van digitale instrumenten door het maken van ondermeer een goede risico-inventarisatie en evaluatie (RI&E), alsmede het samenstellen en invoeren van een Risico Preventie Systeem. De afspraken uit het arboconvenant worden geborgd in de ontwikkeling van een arbocatalogus die in 2007 projectmatig zal worden uitgewerkt.

3.4 Risico Preventie Systeem In 2006 is er door werkgroepen binnen FTN gewerkt aan verbeteringen in het branchebreed toegepast Risico Preventie Systeem voor toepassing in en door industriële natwasserijen. De doelstelling daarbij is een voor alle betrokkenen eenduidig en herkenbaar systeem in te voeren dat de (arbeids)risico’s minimaliseert. Het systeem is ontwikkeld door FTN, ondermeer na overleg met vertegenwoordigers van het Ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid en de vakorganisaties. Ook deskundigen uit Academische en Algemene Ziekenhuizen hebben een bijdrage geleverd aan de totstandkoming van dit document. De protocollen voor gezondheidsrisico’s op het gebied van fysieke gebruikersrisico’s zijn nieuw in het Risico Preventie Systeem. De protocollen zijn samengesteld op basis van de informatie die voortgekomen is uit het Arboconvenant Textielverzorging.

3.5 Cytostatica Er heeft het afgelopen jaar diverse malen overleg plaatsgevonden met partijen in de keten. Tevens

zijn er mailingen verzonden naar gezondheidszorginstellingen. Dit heeft geleid tot een bredere acceptatie van gescheiden inzameling van met cytostatica besmet wasgoed. Dit is voor textielverzorgers noodzakelijk om het protocol cytostatica uit het Risico Preventie Systeem na te kunnen leven en daarmee arbeidsrisico’s voor medewerkers te kunnen ondervangen.

3.6 Kostprijsonderzoek Ook in 2006 heeft Ernst & Young een kostprijsonderzoek uitgevoerd. De deelnemers Arbeidszaken hebben de rapportage in september toegestuurd gekregen. In de rapportage zijn geen totaalcijfers opgenomen. Bedrijven kunnen de gegevens gebruiken om aan de hand van de eigen bedrijfssituatie tot een reële prognose te komen.

Bestuur en commissies Bestuur Arbeidszaken

Werkgroep Risico Preventie

De heer H. van Dijk, Rentex Nederland B.V. (voorzitter) De heer F.K.W.J. Jeuken, Berendsen Textiel Service B.V. De heer E.J.A. Koomen, CleanLeaseFortex De heer J.L.P.M. Giezeman, Wasserij Rozenburg-Giezeman De heer F.J.M. Vullings, Lips Salland B.V. De heer F. Rutten, Lavans B.V. De heer P.N.M. Wennekes (secretaris)

De heer ir. H. Pijper MBA, Initial Hokatex B.V. De heer W.A. Dijkshoorn, CleanLeaseFortex De heer B. Frijns, Rentex Awé Hoensbroek B.V. De heer A.A.M. Vendrig, Vendrig-IJsselstein B.V. De heer M. Heerkens, Lavans B.V. De heer A. de Schwartz, CleanLeaseFortex Mevrouw V.M. Dessing, Lips Gezondheidszorg B.V. Mevrouw C. Postma, Rentex Floron B.V. De heer P.N.M. Wennekes (secretaris)

Commissie Arbeidsvoorwaarden De heer F.K.W.J. Jeuken, Berendsen Textiel Service B.V. (voorzitter) De heer J.A.G. Aarts, Wissenraet & Van Spaendonck De heer R. Verkroost, Berendsen Textiel Service B.V. Mevrouw M.C.M.L. Moon, C.W.S.-Lin De heer H. Hageraats, Edelweiss Groep B.V. De heer A.H. van der Meer, Initial Hokatex B.V. De heer M. van ’t Klooster, Lamme Groep B.V. De heer A. Harmsen, Lips Gezondheidszorg B.V. De heer S. de Win, Rentex Awé Stein B.V. De heer S. Slagman, Rentex Floron B.V. Mevrouw J. Driessen, CleanLeaseFortex De heer R. Guise, CleanLeaseFortex Mevrouw E. Essenberg, CleanLeaseFortex De heer P.N.M. Wennekes (secretaris)

13

4. Module Milieu & Techniek 4.1 Energieprijs De jaarlijkse FTN energieprijs is tijdens het Nationaal Symposium Textielverzorging uitgereikt aan Lips Bergen op Zoom. Net als voorgaande jaren werden vijf bedrijven genomineerd op grond van hun energiebesparing van het afgelopen jaar, de besparingsresultaten over de voorgaande jaren en de maatregelen en innovatie die daaraan ten grondslag hebben gelegen. Overige genomineerden waren Berendsen Textiel Service Hoogeveen, Rentex Floron Bolsward, Newasco Textielreiniging De Hoop Amersfoort en CleanLeaseFortex Rotterdam. De winnaar van de prestigieuze FTN-Energieprijs had een procentuele besparing van 11% weten te realiseren.

4.2 Commissie Milieu & Energie De commissie Milieu & Energie begeleidt voor de branche de Meerjarenafspraken Energie-efficiency. Uit de monitoring

die in 2006 heeft plaatsgevonden over het voorafgaande jaar, blijkt dat de textielverzorgingsbranche opnieuw forse besparingen heeft weten te realiseren. In totaal is er in 2005 3,9% extra energie bespaard. Hiermee zet de branche de trend van hoge energiebesparingen door. Uit de rapportage blijkt dat vele verschillende maatregelen tot de hoge besparingen hebben geleid. Enkele highlights zijn: optimalisatie logistiek door hangbaan, vervangen van stoomdrogers door gasdrogers, energiezorg, optimalisatie droogprocessen, installatie warmtewisselaar, mangel vervangen, aanscherping op- en afsluitprocedure, good housekeeping, thermische olieketel vervangen door stoomketel, hergebruik restwarmte ten behoeve van drogers en het wassen op lagere temperaturen. In 2005 zijn ook meerdere verbredingsthema’s (VT’s) opgenomen. Het doorberekenen

winnaar FTN Energieprijs 2006, Lips Textielservice Bergen op Zoom, ontvangt de energieprijs uit handen van de heer F.H. von Meijenfeldt van het ministerie van Economische Zaken

14

4.3 Projecten Technologisch Kenniscentrum Textielverzorging (TKT) Om het voor de branche mogelijk te maken verdere energiebesparingen te realiseren heeft TKT in 2006 diverse projecten gestart en zijn fraaie resultaten geboekt.

Project KIND-2:

Ir. R.P.M. van Mossevelde van Senter Novem van textielrecycling blijkt voor vele bedrijven tot goede besparingen te leiden. Andere highlights voor VT’s zijn: reductie brandstofverbruik en reductie productuitval. De totale energie-efficiency van de aan MJA2 deelnemende wasserijen is inmiddels met 17,4% verbeterd ten opzichte van het referentiejaar 1998.

Energie- en kostenvoordelen van een goede eindpuntbepaling van de droging. Het installeren en onderhouden van een goede eindpuntbepaling op industriële wasdrogers loont zich economisch. De meerkosten worden snel terugverdiend in de vorm van energiebesparing, minder afschrijving op de droger, minder personeelskosten voor verwerking natte posten en minder wasgoedslijtage (langere levensduur en minder gewichtsverlies).

Project KRING: Onderzoek naar mogelijkheden sluiten van waterkringloop. Om verdere besparingen op energie en water voor industriële natwasserijen mogelijk te maken, zijn de mogelijkheden onderzocht van het (gedeeltelijk) sluiten

van de waterkringloop in wasserijen met een jaarlijks waterverbruik van 20.000 - 50.000 m3.

Project KETEX: Kleinere handdoek biedt veel voordelen. Tot voor kort werden energiebesparingen binnen de wasserijsector vooral gerealiseerd door verbeteringen in het eigen proces. Binnen dit project zijn de deelnemende bedrijven op zoek gegaan naar substantiële energiebesparingen in de keten van de handdoek die in de gezondheidszorg wordt gebruikt. Daarbij kwamen zeven verbeteropties naar voren, die nader worden onderzocht.

Project OPUS-2 In dit brancheproject is onderzocht of de parameter mechanische actie kan worden geoptimaliseerd bij industriële wasprocessen, waardoor ‘overall’ tot belangrijke energiebesparingen bij deze processen kan worden gekomen. Uit het onderzoek komt de aanbeveling naar voren om de beladingsgraad van de wasmachines in de wasserijen te optimaliseren in combinatie met het optimaliseren van de trommel rotatie snelheid.

24% 19,4% 17,4% 14,7% 13,5% 9,6%

9,4%

6,4%

MJA-1 1989-2000

MJA-2 2000

MJA-2 2001

MJA-2 2002

MJA-2 2003

MJA-2 2004

MJA-2 2005

MJA-2 2006

besparingen Energie Efficiency Index

15

Bestuur en commissieleden Bestuur Milieu & Techniek De heer M.A.M. Nieuwland, Newasco Textielreiniging De Hoop B.V. (voorzitter) De heer Th. van den Ende, C.W.S. Nederland B.V. De heer L. Mastenbroek, Landuwasco BV De heer F. Sijmons, Polymark B.V. De heer W. Hoefnagel, Berendsen Textiel Service B.V. De heer G.J.T. van der Kleij, Textielverzorging G. van der Kleij & Zn. B.V. De heer P.N.M. Wennekes (secretaris)

Commissie Milieu en Energie De heer L. Mastenbroek, Landuwasco B.V. (voorzitter) De heer Th. van den Ende, C.W.S. Nederland B.V. De heer C. Krijnen, Ecolab B.V. De heer ir. H. Pijper MBA, Initial Hokatex B.V. Mevrouw V.M. Dessing, Lips Gezondheidszorg B.V. De heer O.P. Nieuwland, Newasco Textielreiniging De Hoop B.V. De heer R. van Mossevelde, SenterNovem B.V. De heer R. Dijkkamp, Textielreiniging Het Springendal B.V. De heer M.M.F. Verhees (secretaris)

Gebruikersgroep OPUS De heer E. Verduin, Christeyns B.V. Mevrouw Z. Schutte, Wevotex B.V. De heer F. Hartkamp, SenterNovem B.V. De heer P. Giezeman, Christeyns B.V. De heer C. Krijnen, Ecolab B.V. De heer L. Mastenbroek, Landuwasco B.V. De heer F. Sijmons, Polymark B.V. De heer J.H.G. Poppe, CleanLeaseFortex De heer C.H. de Vreugd, Christeyns B.V. De heer R. Joosten, Lamme Groep B.V. Mevrouw V.M. Dessing, Lips Gezondheidszorg B.V. De heer O.P. Nieuwland, Newasco Textielreiniging De Hoop B.V. De heer A. Wijpkema, TNO Industrial Technology De heer J.M.P. Schot, Kwintet KLM Kleding N.V.

Gebruikersgroep KIND Mevrouw Z. Schutte, Wevotex B.V. De heer L. Mastenbroek, Landuwasco B.V. De heer F. Sijmons, Polymark B.V.

16

De heer C.H. de Vreugd, Christeyns B.V. De heer R. Joosten, Lamme Groep B.V. Mevrouw V.M. Dessing, Lips Gezondheidszorg B.V. De heer O.P. Nieuwland, Newasco Textielreiniging De Hoop B.V. De heer A. Wijpkema, TNO Industrial Technology

Gebruikersgroep STOOM De heer R. Schonk Msc, Royal Haskoning De heer F.H. van den Akker, Edelweiss Textielverzorging B.V. De heer P. Hartsink, Wasserij De Plassen De heer F. Hartkamp, SenterNovem B.V. De heer L. Mastenbroek, Landuwasco B.V. De heer F. Sijmons, Polymark B.V. Mevrouw V.M. Dessing, Lips Gezondheidszorg B.V. De heer O.P. Nieuwland, Newasco Textielreiniging De Hoop B.V. De heer W.A. Dijkshoorn, CleanLeaseFortex De heer J. Maurits, Royal Haskoning De heer P. den Heijer, Initial Hokatex B.V. De heer F. de Vreugd, Lips Gezondheidszorg B.V. De heer K. Baijens, Royal Haskoning De heer H. Gooijer

Gebruikersgroep KRING De heer F.H. van den Akker, Edelweiss Textielverzorging B.V. De heer F. Oesterholt, Kiwa Water Research Mevrouw C. van Haasteren, Christeyns B.V. De heer Th. van den Ende, C.W.S. Nederland B.V. De heer P. Giezeman, Christeyns B.V. De heer J.J.M. Piekar, CleanLeaseFortex De heer C.H. de Vreugd, Christeyns B.V. De heer R. Joosten, Lamme Groep B.V. Mevrouw V.M. Dessing, Lips Gezondheidszorg B.V.

Gebruikersgroep KETEX De heer O.P. Nieuwland, Newasco Textielreiniging De Hoop B.V. Mevrouw Z. Schutte, Wevotex B.V. De heer F. van de Pas, SenterNovem B.V. De heer A. Wijpkema, TNO Industrial Technology De heer M. Houtveen, Amant De heer H. Gooijer

5. Module Wet- & Regelgeving

5.1 Platform Industrie

5.3 Platform Horeca

Het Platform Industrie is in 2006 gestart. De belangrijkste normen die van toepassing zijn voor het klantensegment zijn in een overzicht (normeringsmatrix) geplaatst. Hierbij zijn de ontwikkelingen omtrent deze normen schematisch weergegeven. Het onderwerp Persoonlijke beschermingsmiddelen is een belangrijk aandachtspunt op het gebied van normontwikkeling, praktische testmethoden en informatievoorziening. De verkenningen die in 2006 hiervoor zijn gemaakt, zullen in 2007 worden omgezet in concrete acties, zoals een brochure en een handleiding. Ook de hygiëne-norm voor wasserijen is uitgebreid aan bod geweest.

In 2006 is het Platform Horeca volop bezig geweest met het verhogen van het kwaliteitsdenken bij de textielverzorgers in dit segment. Voor de wasserijen die de FTN Deelcertificaten Kwaliteit Horeca willen behalen, zijn de eerste toetsen geweest. De eerste certificaten zijn inmiddels daadwerkelijk uitgereikt. Bij het behalen van deelcertificaat 3 zijn de bedrijven grotendeels klaar om het Certex-certificaat te behalen. Om de bedrijven in deze stappen te begeleiden heeft het Platform Horeca een kwaliteitshandboek ontwikkeld. Met behulp van dit handboek kunnen de bedrijven een bedrijfseigen systeem opzetten. Het Platform is hiernaast bezig geweest met het opstellen van branchespecifieke horeca-eisen voor het Certex-handboek. Ook het onderwerp RABC is uiteraard aan bod geweest. Verder zijn contacten gelegd met vertegenwoordigers van de horecabranche om de positieve ontwikkelingen in de textielverzorgingsbranche te kunnen uitdragen.

5.2 Normeringsmatrix FTN brengt periodiek een overzicht uit van normeringen die van belang zijn voor textielverzorgingsbedrijven. Dit overzicht is ingedeeld naar hoofdonderwerpen zoals beschermende kleding, textiel en textiele producten en industrieel reinigen bedrijfskleding. Binnen de diverse hoofdonderwerpen staat een opsomming met korte uitleg van de normen. Tevens staat er aangegeven welke normen in ontwikkeling zijn, welke herzien worden, welke komen te vervallen en welke normen zijn vervallen.

5.4 RABC De norm EN 14065 (Risk Analysis Biocontamination Control) beschrijft een managementsysteem dat gebruikt wordt in sectoren waar het nodig is hygiëne

17

te controleren om de microbiologische kwaliteit van gewassen textiel te verzekeren. Dit is in meerdere sectoren het geval. In 2006 heeft de projectgroep RABC aanbevelingen gedaan hoe de norm verwerkt kan worden in het branchespecifieke kwaliteitssysteem Certex. Het College van Deskundigen van Certex heeft inmiddels positief gereageerd op de aanbevelingen, waardoor RABC naar verwachting in 2007 in het Certex-kwaliteitsschema wordt opgenomen. Hierdoor kunnen wasserijen nog beter kwaliteitsgaranties afgeven over het geleverde eindproduct.

5.5 Certex: kwaliteitssysteem van de branche Binnen de branche is inmiddels een groot aantal jaren het CERTEX-kwaliteitssysteem van toepassing. Steeds meer bedrijven voldoen aan de eisen en richtlijnen voor dit branchespecifieke kwaliteitsschema. Certex wordt door vele bedrijven, die aan de gezondheidszorg leveren, toegepast. Hiernaast is het belang van Certex ook groeiende voor bedrijven die aan horeca en industrie leveren. Meerdere textielverzorgers in het klantensegment horeca zijn het afgelopen jaar begonnen met een kwaliteitssysteem. FTN heeft in het verslagjaar aan 12 textielverzorgers het eerste FTN Deelcertificaat Kwaliteit Horeca uitgereikt.

uitreiking van de eerste FTN Deelcertificaat Kwaliteit Horeca

(beschikbare) meetmethoden. Vervolgens zijn selecties gemaakt op basis van uitvoerbaarheid, noodzakelijkheid. Uit deze selecties is het meetsysteem opgesteld. Naast een overzicht van meetmethoden worden ook normen en meetfrequenties gegeven. Per geïdentificeerde kwaliteitsparameter is de meest geschikte meetmethode vastgesteld.

5.7 Platform Gezondheidszorg

5.6 Project MENS In dit project MENS is het Meet- en Normsysteem voor de vaststelling van de kwaliteit van het natwasproces beschreven. Het systeem is tot stand gekomen door een inventarisatie uit te voeren van kwaliteitsparameters en de

18

In het verslagjaar heeft het Platform onder andere de totstandkoming van een nieuw protocol biologische agentia begeleid. Hierbij is veelvuldig contact geweest met vertegenwoordigers vanuit de gezondheidszorg. Voor operatiekamertextiel heeft FTN een hernieuwde versie van de brochure uitgebracht onder de titel ‘Postoperatieve infecties: wat is uw norm’?. Deze brochure is te bestellen bij FTN. De nieuwe uitgave is uitgebracht aangezien alle delen van de nieuwe OKnorm inmiddels zijn vastgesteld. Hiernaast

heeft het Platform Gezondheidszorg nog een grote diversiteit aan onderwerpen op de agenda gehad; onder andere RABC, Richtlijnen Werkroep InfectiePreventie (WIP) en de opzet van vervolgonderzoek cytostatica, gericht op persoonsgebonden kleding.

5.8 Informatiesysteem / Kwartaalverslag Om de grote hoeveelheid informatie over regelgeving, normalisatie en onderzoeksprojecten overzichtelijk en toegankelijk te maken, wordt de voor de branche noodzakelijke informatie geselecteerd en via internet aan de leden ter beschikking gesteld. Dit informatiesysteem wordt regelmatig bijgewerkt en alle documenten die digitaal beschikbaar zijn, zijn direct vanaf de site te downloaden. De overige documenten zijn via het secretariaat op te vragen. Als aanvulling op het informatiesysteem wordt er vier maal per jaar een Kwartaalverslag gemaakt dat beschikbaar is voor alle deelnemers aan de module Wet & Regelgeving.Middels het Kwartaalverslag wordt een overzicht gegeven van alle belangrijke ontwikkelingen en nieuwsitems van de afgelopen periode.

Bestuur en commissieleden Bestuur Wet & Regelgeving De heer M.L.M. Smit, Lips Gezondheidszorg B.V. (voorzitter) De heer R.A. Meijer De heer P.J.M. Bruns, Ten Cate Protect B.V. De heer J. Langstraat, Blycolin Groep B.V. De heer A.A.M. Vendrig, Vendrig-IJsselstein B.V. De heer P.N.M. Wennekes (secretaris)

Leden Platform Horeca De heer R.A. Meijer (voorzitter) De heer J. Langstraat, Blycolin Groep B.V. De heer R. Kimman, Blycolin Groep B.V. De heer J.C.W. van Leeuwen, Edelweiss Textielverzorging B.V. De heer M. van Croonenburg, Wasserij Mulder B.V. De heer J. Lamme, Lamme Groep B.V. De heer M.A.M. Nieuwland, Newasco Textielreiniging De Hoop B.V. De heer P.R.H. Massop, CleanLeaseFortex De heer G.J.T. van der Kleij, Textielverzorging G. van der Kleij & Zn. B.V. De heer H. Verhoeven, Tüv Nederland B.V. De heer H. Bilderbeek, WOMITEX Linnenverhuur B.V. De heer M.M.F. Verhees (secretaris)

Leden Platform Gezondheidszorg De heer H. Willems, WIMAC Kliniekdiensten (voorzitter) De heer H. Verhoeven, Tüv Nederland B.V. De heer W.A. Dijkshoorn, CleanLeaseFortex

De heer A.J. van Ingen, Domein B.V. De heer A.M. Raymakers, Hensen B.V. De heer P. Giezeman, Christeyns B.V. De heer R. Jansen, Kwintet KLM Kleding N.V. De heer J.M.P. Schot, Kwintet KLM Kleding N.V. Mevrouw N. de Kort, Lips Gezondheidszorg B.V. De heer R. Heneweer, Lips Gezondheidszorg B.V. De heer L.W.M. van Beurten, Medifort B.V. De heer R. Elich, Rentex Floron B.V. Mevrouw R. Runia - Van der Burgh, Van Dijk Holland B.V. De heer H. Bosch, Van Dijk Holland B.V. De heer M.M.F. Verhees (secretaris)

Leden Platform Industrie De heer A.A.M. Vendrig, Vendrig-IJsselstein B.V. (voorzitter) Mevrouw S. van den Bremer, Berendsen Textielservice B.V. De heer W. de Roos, Berendsen Textielservice B.V. De heer C. van Haasteren, Christeyns B.V. De heer C. Krijnen, Ecolab B.V. De heer F. Woltjer, Initial Hokatex B.V. De heer W. ten Hagen, Landuwasco B.V. De heer M. Heerkens, Lavans B.V. De heer L. de Win, Rentex Awé Hoensbroek B.V. Mevrouw K. Klein Hesselink, Ten Cate Protect B.V. De heer M.M.F. Verhees (secretaris)

19

6. L  edengroeperingen MKW (Middelgrote en Kleine Wasserijen) en Horecawasserijen

MKW en Horecawasserijen bijeenkomst met een presentatie van mevr. M. Nooteboom van bureau Praktima

In 2006 hebben de ledengroeperingen MKW en Horecawasserijen besloten om vooralsnog gezamenlijk te vergaderen. Tijdens de bijeenkomsten zijn alle belangrijke ontwikkelingen op het gebied van Arbeidszaken en Wet &

Regelgeving aan bod gekomen. Naast marktinformatie, trends en ontwikkelingen in de horeca, zijn ook inhoudelijke thema’s besproken. Zo gaf brancheorganisatie EVO een presentatie over de problematiek van het leveren in grote steden en de (on)mogelijkheden voor het uitbesteden van transport. Andere inhoudelijke thema’s waren onder andere energie-inkoop, ondersteuning bij verzuim en reïntegratie, RABC en kwaliteitszorg. Het onderwerp kwaliteitszorg is behandeld middels een algemene uitleg over kwaliteitsnormen en een presentatie van PraKtima inzake Certex en het FTN-handboek Kwaliteit Horeca. Hierbij vond de uitreiking plaats van de eerste FTN-deelcertificaten Kwaliteit Horeca aan vertegenwoordigers van de desbetreffende wasserijen. De ledengroeperingen MKW en Horecawasserijen namen ook in 2006 collectief deel aan de module Wet & Regelgeving.

7. Stichting TKT 7.1 Doelstelling De oprichting van dit kenniscentrum in 2002, als samenwerkingsverband tussen FTN M&T en Netex (stomerijen), TNO en de Stichting Reinigingstechnieken, heeft als doel de tot dusverre opgebouwde kennis binnen de natwas- en stomerijbranche veilig te stellen en lopende onderzoeken voortvarend te continueren. Het Technologisch Kenniscentrum Textielverzorging fungeert als kennismakelaar. Zij inventariseert kennisbehoeften, doet voorstellen voor onderzoeksprojecten en zoekt, na goedkeuring van de betrokken brancheorganisaties NETEX en/of FTN, een binnen- of buitenlandse

20

partner die het onderzoek kan uitvoeren. Het TKT voert dus zelf geen onderzoeken uit. Wel is zij betrokken bij de uitvoering. Het TKT stelt haar kennis beschikbaar aan leden van NETEX en FTN M&T. Door middel van het inzetten van bestaande en nieuw te genereren kennis, verkregen via projecten en kennisuitwisselingen, trachten de natwas- en stomerijsectoren hun huidige technologische voorsprong te behouden. Uitgangspunt hierbij is de behoefte en visie van beide sectoren. Verder is het doel van TKT zich uitdrukkelijk te richten op het bereiken van economisch haalbare projectresultaten en inzetbare toepassingen in deze sectoren.

7.2 Projecten Een deel van de projecten komt voort uit de Roadmapstudie. De Roadmap Textielverzorging was erop gericht om de textielreinigingsbranche en de leveranciers technologisch voor te bereiden op de wensen en eisen van de eindgebruiker in het jaar 2015. In 2006 zijn naast de Roadmap de volgende projecten afgerond: -

-

-

-

-

MENS: Meetsysteem en normen voor de vaststelling van de kwaliteit van het natwasproces KETEX: Energiebesparing en verbeterde functionaliteit door energiezuinig productontwerp in de textiele keten KRING: Energie- en waterbesparing door het sluiten van de waterkringloop in de wasserij OPUS: Optimalisatie van het industriële wasproces; invloed van de mechanische actie KIND: Kwaliteits- en Innovatief Drogen; een inventarisatie van de mogelijkheden en ontwikkeling voor kortere droogprocessen

-

-

CYCLE; energie- en waterbesparing door het sluiten van de waterkringloop in de wasserij; vervolg op KRING SOME: ontwikkeling Softwaremodule Productbeoordelingssysteem MENS

Om de beschikbare informatie toegankelijk te maken voor de branche, brengt TKT met regelmaat een Kennis voor de Praktijk uit (project Added value). De volgende onderwerpen zijn hierbij aan bod gekomen: Energiebesparing en produktverbetering door samenwerking in de textiele keten; Verbeteringstips voor textielreiniging in KWL; Efficiënt drogen van wasgoed; Textielfunctionalisering door toepassing van nanotechnologie; De aanpak van bodemsanering – Bosatex; Veelgebruikte proceseenheden.

7.3 Lopende / geplande projecten wasserijen: - -

-

Biobrandstof; economische haalbaarheidsstudie Stoom; best practices voor de inrichting en bedrijfsvoering van een stoomsysteem in de wasserijbranche Handdoek; verbeterde functionaliteit en energiebesparing door een geoptimaliseerd handdoekontwerp ten behoeve van gezondheidszorg

dr. ir. H. Gooijer van TKT

uitgaven van TKT leaflets Kennis voor de Praktijk

21

8. PR-activiteiten Het verbeteren van het imago van de wasserijbranche is van meet af aan voor FTN een belangrijk uitgangspunt geweest. FTN besteedt daarom veel aandacht aan enerzijds het informeren van leden over actuele ontwikkelingen en anderzijds het opstellen van documentatie welke leden kunnen gebruiken naar klanten en bevoegd gezag.

In 2006 is een grote hoeveelheid nieuwsitems gepubliceerd op internet en in nieuwsbrieven. De nieuwsitems worden verdeeld over de modules waarop ze betrekking hebben. De leden van FTN hebben vier maal een FTN-nieuwsbrief ontvangen. Hiernaast is er ook een milieuspecial voor gemeenten gemaakt. Deelnemers aan de module Wet & Regelgeving hebben ieder kwartaal een nieuwsbrief met de laatste ontwikkelingen ontvangen. Daarnaast werd ook in 2006, in samenwerking met Netex en Vematex, het vakblad ‘Textielbeheer’ 10 keer uitgegeven. In vervolg op 2005 werden er vier speciale uitgaven samengesteld voor verspreiding onder eindgebruikers in de Gezondheidszorg, Horeca en Industrie. Voor diverse onderwerpen heeft FTN brochures beschikbaar, te weten een brochure ‘Milieuvriendelijk textielbeheer’, een ‘Brochure Gezondheidszorg’, een ‘Brochure Beroepskleding’ en een brochure ‘Verantwoord kleding kopen’. De brochure voor OK-jassen en OK-afdekmateriaal is in 2006 herzien en uitgebracht onder de titel ‘Postoperatieve infecties: wat is uw norm?’. Voorts is inmiddels een uitgebreide website samengesteld, die zowel voor belangstellenden als aangesloten bedrijven uitgebreide actuele informatie bevat over een brede schakering aan onderwerpen op het gebied van textielvervanging, alsmede een uitgebreide bibliotheek. De site werd in het verslagjaar zo’n 20.000 keer geraadpleegd.

22

nieuwsblad over textielverzorging

TEXTIELBEHEER

horeca

• Deelnemers Certex kwaliteitsprogramma enthousiast aan de slag • Het gemak van snelle, specialistische textielservice

jaargang 17 / februari 2006

• Textielverzorger biedt horecaondernemer service op maat

www.textielbeheer.nl/horeca

• Horecatextiel in vertrouwde handen

vtb katern nr1_06.indd 1

06-02-2006 11:53:15

23

9. FTN Ledenlijst bedrijfsnaam

adres

postcode

woonplaats

Barth Slijkhuis B.V. wasserij-textielverzorging Berendsen Textiel Service B.V. Bleeklust Textielreiniging B.V. Blycolin Groep B.V. Blycolin Hotelservice B.V. C.W.S. Nederland B.V. C.W.S.-Lin Christeyns B.V. CleanLeaseFortex, locatie Koudekerk De Lelie Bedrijfskleding Wasserij B.V. De With Wasserijen B.V. De Zeekant Domein B.V. Dry Cleaning + Laundry International B.V. Ecolab B.V. Edelweiss Textielverzorging B.V. Eper stoom & wasserij B.V. Euro Nuclear Services B.V. Gelderse Linnenservice B.V. Goudkuil B.V. Machinefabriek Hensen B.V. Hezemans Textiel B.V. N.K. Hollands Roem Textielreiniging B.V. Initial Hokatex B.V. J.Sarens N.V. Kampschreur Textiles B.V. Kennemer Gasthuis Lokatie EG Kwintet KLM Kleding N.V. Lamme Groep B.V. Landuwasco B.V. Lavans B.V. Ledengroepering Horecawasserijen Lips Bombeke B.V. Lips Gezondheidszorg B.V. Lips Salland B.V. Makori B.V. Meerzicht Nieuw Leven Mengelers Textielreiniging B.V. Modeluxe Linnen Service B.V. Moderna Textielservice B.V. Newasco Neede B.V. Newasco Textielreiniging De Hoop B.V. Newasco Van Houten B.V. Newasco Verweij B.V. Polymark B.V. Rentex Nederland B.V. Snel - Smeerdijk B.V.

Prof. Winternitzlaan 3 Pieter Calandweg 2 Hoogstraat 2 Van Heemstraweg Oost 4 Röntgenweg 1 De Beverspijken 16 De Beverspijken 16 Lireweg 12 Hoogewaard 191 Laan van Spitsbergen 89 Koestraat 105 Poortweg 20 Röntgenweg 11 Voltastraat 15-17 Edisonbaan 9-11 Spaarnestraat 62 Vemderdwarsweg 15 De Mars 11 Voltastraat 33 Europaweg 200 Phoenixstraat 6 Kerver 16 Kennemerstraatweg 436 Westeinde 50 Houten Schoen 79 Argonstraat 136 Boerhaavelaan 22 Strootsweg 16 Reeweg 18 Bellstraat 10 Ringdijk 20 Molenstraat 29 Schinkelse Baan 8 Westhavenkade 47 Aakstraat 3 Pijlstoep 31 Ambachtsweg 34 Langheckweg 12 Admiraal Banckertweg 16 Coevorderweg 14 Nijverheidsweg 6 Nijverheidsweg Noord 71 Nijverheidsweg 40 Bouwkamp 8 Groningenhaven 30 Diedenweg 94 Franciscusweg 343

6957 DM 6827 BK 2851 BA 5301 KE 3752 LJ 5221 ED 5221 ED 2153 PH 2396 AR 7336 AR 5014 EB 4613 BW 3208 KG 6372 CK 3439 MN 2515 VP 8161 NL 7742 PT 7006 RT 7336 AR 2011 KC 5521 DB 1851 BL 2275 AE B-9100 2718 SP 2035 RC 7547 RX 1394 JD 3133 KE 5705 CT 4061 AB 2908 LE 3131 AE 8102 HH 2953 CS 2222 AJ 6468 EL 2315 SR 7783 BE 7161 AA 3812 PK 2102 LL 6576 JX 3433 PE 6717 KV 1216 SL

LAAG SOEREN ARNHEM HAASTRECHT ZALTBOMMEL BUNSCHOTEN-SPAKENBURG DEN BOSCH DEN BOSCH NIEUW VENNEP KOUDEKERK A/D RIJN APELDOORN TILBURG BERGEN OP ZOOM SPIJKENISSE LANDGRAAF NIEUWEGEIN ‘S GRAVENHAGE EPE COEVORDEN DOETINCHEM APELDOORN HAARLEM EERSEL HEILOO VOORBURG SINT-NIKLAAS BELGIE ZOETERMEER HAARLEM ENSCHEDE NEDERHORST DEN BERG VLAARDINGEN HELMOND OPHEMERT CAPELLE A/D IJSSEL VLAARDINGEN RAALTE ALBLASSERDAM KATWIJK AAN ZEE KERKRADE LEIDEN GRAMSBERGEN NEEDE AMERSFOORT HEEMSTEDE OOIJ NIEUWEGEIN EDE HILVERSUM

24

bedrijfsnaam

adres

postcode

woonplaats

Ten Cate Advanced Textiles B.V. Ten Cate Protect B.V. Tex-Lin Hygiëne Service Textielreiniging De Baronie B.V. Textielreiniging de Beek B.V. Textielreiniging Het Springendal B.V. Textielverwenner Zeekant VOF Textielverzorging G. van der Kleij & Zn. B.V. Textielverzorging Schraven Tegelen B.V. Tijka Wasserij VOF Tilburgse Textielreiniging B.V. Van Dijk Holland B.V. Vematex Vendrig-IJsselstein B.V. Wasned Textielverzorging Wasserij ´t Heycop Wasserij Bouwman B.V. Wasserij Broodbakker Wasserij Clean & White Wasserij de Bij Wasserij de Blinde B.V. Wasserij De Plassen Wasserij de Waslijn B.V. Wasserij Dingjan Wasserij Dubbel Blank V.O.F. Wasserij Elburg B.V. Wasserij Engelbertink Wasserij Gerard Best B.V. Wasserij Hagels B.V. Wasserij Jansen B.V. Wasserij Jardon B.V. Wasserij Juliana B.V. Wasserij Klein B.V. Wasserij Mulder B.V. Wasserij P. de Haan Wasserij Reynders B.V. Wasserij Rozenburg Wasserij Rozenburg-Giezeman Wasserij Smeele B.V. Wasserij Steensel B.V. Wasserij Ten Oever B.V. Wasserij-Stomerij Koot Wevotex B.V. Wilgengroep B.V. WIMAC Kliniekdiensten WOMITEX Linnenverhuur B.V.

Campbellweg 30 Campbellweg 30 Schilderweg 251d Spoorlaan 9 Molenweg 3 Springendal 6 Bamestraweg 17 Damzigt 21 Nassaustraat 16 Weusteweg 9 Molenstraat 36 Hennepstraat 7 Postbus 10 Produktieweg 5 Energieweg 98 de Corridor 10d Kromme Elleboog 64 Burg. Ritmeesterweg 23v Schiedamsedijk 54 I Metaalhof 50 Leeuwarderstraatweg 70 Baambrugse Zuwe 147 Wagenstraat 19-21 Rooseveltstraat 7 Lijtweg 56 Oude Bleekseweg 4 Hamburgstraat 3 Vaartweg 20-21 Richtersweg 5 Nijendal 50 Selzerbeeklaan 4 Everdenberg 45 A. Einsteinlaan 5 Breede Plat 15 Looierslaan 12 Ijsseldijk 28 St. Bonifaciusstraat 12 Populierendreef 972 Industrieweg 8A Stevert 15 Schaapsdrift 49 Nassaulaan 46-50 De Reulver 71 Wilgenweg 8c Heer Hugostraat 2 Réaumurstraat 8

7443 PV 7443 PV 1792 CJ 4872 XM 8181 BJ 7637 PX 1462 VM 3454 PS 5932 EB 7641 AG 5014 ND 5561 AC 4060 GA 3401 MG 3641 RT 3621 ZB 9751 RE 1784 NV 3134 KK 3067 GM 8441 PG 3645 AE 3142 CR 2321 BK 1861 VB 8081 HA 7575 EG 1394 GL 7521 BV 3972 KC 6291 HW 4902 TT 9615 TE 1721 PS 2264 AA 8261 LK 2264 AM 2272 HW 3144 CH 5524 KB 6824 GP 2628 GJ 7544 RT 2964 AM 3061 NL 3846 BZ

NIJVERDAL NIJVERDAL OUDESCHILD ETTEN-LEUR HEERDE OUD-OOTMARSUM MIDDENBEEMSTER DE MEERN VENLO-TEGELEN WIERDEN TILBURG RIETHOVEN OPHEMERT IJSSELSTEIN MIJDRECHT BREUKELEN HAREN DEN HELDER VLAARDINGEN ROTTERDAM HEERENVEEN VINKEVEEN MAASSLUIS LEIDEN BERGEN NH ELBURG OLDENZAAL NEDERHORST D BERG ENSCHEDE DRIEBERGEN VAALS OOSTERHOUT NB KOLHAM BROEK OP LANGEDIJK LEIDSCHENDAM KAMPEN LEIDSCHENDAM VOORBURG MAASSLUIS STEENSEL ARNHEM DELFT ENSCHEDE GROOT-AMMERS ROTTERDAM HARDERWIJK

25

9.1 Ledengroepering MKW/Horeca Barth Slijkhuis B.V. wasserij-textielverzorging Bleeklust Textielreiniging B.V. Blycolin Hotelservice B.V. CleanLeaseFortex, locatie Eindhoven CleanLeaseFortex, locatie Kerkrade De With Wasserijen B.V. De With Wasserijen B.V. De Zeekant Edelweiss Textielverzorging B.V. Eper stoom & wasserij B.V. Hollands Roem Textielreiniging B.V. Lamme Groep B.V. Lips Aurora Utrecht B.V. Lips Bombeke B.V. Lips Salland B.V. Meerzicht Nieuw Leven

Moderna Textielservice B.V. Newasco Neede B.V. Newasco Textielreiniging De Hoop B.V. Newasco Van Houten B.V. Newasco Verweij B.V. Rentex Floron B.V. locatie Winschoten. Snel - Smeerdijk B.V. Tex-Lin Hygiëne Service Textielreiniging de Beek B.V. Textielverwenner Zeekant VOF Textielverzorging G. van der Kleij & Zn. B.V. Textielverzorging Schraven Tegelen B.V. Tilburgse Textielreiniging B.V. Wasserij ´t Heycop Wasserij Broodbakker Wasserij de Blinde B.V.

Wasserij De Plassen Wasserij Dingjan Wasserij Dubbel Blank V.O.F. Wasserij Elburg B.V. Wasserij Engelbertink Wasserij Gerard Best B.V. Wasserij Hagels B.V. Wasserij Jansen B.V. Wasserij Jardon B.V. Wasserij Juliana B.V. Wasserij Mulder B.V. Wasserij Reynders B.V. Wasserij Rozenburg-Giezeman Wasserij Smeele B.V. Wasserij Steensel B.V. Wasserij-Stomerij Koot

Modeluxe Linnen Service B.V. Moderna Textielservice B.V. Newasco Neede B.V. Newasco Textielreiniging De Hoop B.V. Newasco Van Houten B.V. Newasco Verweij B.V. Rentex Awé Stein B.V. Rentex Dieben B.V. Rentex Floron B.V. Rentex Nederland B.V. Snel - Smeerdijk B.V. Tex-Lin Hygiëne Service Textielreiniging De Baronie B.V. Textielreiniging de Beek B.V. Textielreiniging Het Springendal B.V. Textielverzorging G. van der Kleij & Zn. B.V. Textielverzorging Schraven Tegelen B.V. Tijka Wasserij VOF Tilburgse Textielreiniging B.V. Vendrig-IJsselstein B.V. Wasned Textielverzorging Wasserij ´t Heycop Wasserij Bouwman B.V. Wasserij Broodbakker

Wasserij Clean & White Wasserij de Bij Wasserij de Blinde B.V. Wasserij De Plassen Wasserij de Waslijn B.V. Wasserij Dingjan Wasserij Dubbel Blank V.O.F. Wasserij Elburg B.V. Wasserij Engelbertink Wasserij Gerard Best B.V. Wasserij Hagels B.V. Wasserij Jansen B.V. Wasserij Jardon B.V. Wasserij Juliana B.V. Wasserij Klein B.V. Wasserij Mulder B.V. Wasserij P. de Haan Wasserij Reynders B.V. Wasserij Rozenburg Wasserij Rozenburg-Giezeman Wasserij Smeele B.V. Wasserij Steensel B.V. Wasserij Ten Oever B.V. Wasserij-Stomerij Koot

9.2 Arbeidszaken Barth Slijkhuis B.V. wasserij-textielverzorging Berendsen Textiel Service B.V. Bleeklust Textielreiniging B.V. Blycolin Hotelservice B.V. C.W.S.-Lin CleanLeaseFortex, locatie Koudekerk De Lelie Bedrijfskleding Wasserij B.V. De With Wasserijen B.V. De Zeekant Dry Cleaning + Laundry International B.V. Edelweiss Textielverzorging B.V. Eper stoom & wasserij B.V. Euro Nuclear Services B.V. Gelderse Linnenservice B.V. Hollands Roem Textielreiniging B.V. Initial Hokatex B.V. Lamme Groep B.V. Lavans B.V. Lips Bombeke B.V. Lips Gezondheidszorg B.V. Lips Salland B.V. Makori B.V. Meerzicht Nieuw Leven Mengelers Textielreiniging B.V.

26

9.3 Milieu & Techniek Barth Slijkhuis B.V. wasserijtextielverzorging Berendsen Textiel Service B.V. Blycolin Hotelservice B.V. C.W.S. Nederland B.V. C.W.S.-Lin Christeyns B.V. CleanLeaseFortex, locatie Koudekerk Ecolab B.V. Edelweiss Textielverzorging B.V. Eper stoom & wasserij B.V. Hollands Roem Textielreiniging B.V. Initial Hokatex B.V.

Kennemer Gasthuis Lokatie EG Lamme Groep B.V. Landuwasco B.V. Lavans B.V. Lips Gezondheidszorg B.V. Lips Salland B.V. Newasco Neede B.V. Newasco Textielreiniging De Hoop B.V. Newasco Van Houten B.V. Newasco Verweij B.V. Polymark B.V. Rentex Nederland B.V. Snel - Smeerdijk B.V.

Textielreiniging Het Springendal B.V. Textielverwenner Zeekant VOF Vendrig-IJsselstein B.V. Wasserij de Blinde B.V. Wasserij De Plassen Wasserij Elburg B.V. Wasserij Klein B.V. Wasserij Mulder B.V. Wasserij Smeele B.V. Wasserij Steensel B.V. Wevotex B.V. Wilgengroep B.V.

Landuwasco B.V. Lavans B.V. Ledengroepering MKW/Horecawasserijen Lips Aurora Utrecht B.V. Lips Bombeke B.V. Lips Gezondheidszorg B.V. Lips Salland B.V. Meerzicht Nieuw Leven Moderna Textielservice B.V. Newasco Neede B.V. Newasco Textielreiniging De Hoop B.V. Newasco Van Houten B.V. Newasco Verweij B.V. Polymark B.V. Rentex Floron B.V. locatie Winschoten. Rentex Nederland B.V. Snel - Smeerdijk B.V. Ten Cate Advanced Textiles B.V. Ten Cate Protect B.V. Tex-Lin Hygiëne Service Textielreiniging De Baronie B.V. Textielreiniging de Beek B.V. Textielverwenner Zeekant VOF Textielverzorging G. van der Kleij & Zn. B.V. Textielverzorging Schraven Tegelen B.V.

Tilburgse Textielreiniging B.V. Van Dijk Holland B.V. Vendrig-IJsselstein B.V. Wasserij ´t Heycop Wasserij Broodbakker Wasserij de Blinde B.V. Wasserij De Plassen Wasserij Dingjan Wasserij Dubbel Blank V.O.F. Wasserij Elburg B.V. Wasserij Engelbertink Wasserij Gerard Best B.V. Wasserij Hagels B.V. Wasserij Jansen B.V. Wasserij Jardon B.V. Wasserij Juliana B.V. Wasserij Mulder B.V. Wasserij Reynders B.V. Wasserij Rozenburg-Giezeman Wasserij Smeele B.V. Wasserij Steensel B.V. Wasserij-Stomerij Koot Wilgengroep B.V. WIMAC Kliniekdiensten WOMITEX Linnenverhuur B.V.

Mica Beheer B.V, Klarenweg 62 8077 SN HULSHORST

Vematex Postbus 10 4060 GA OPHEMERT

9.4 Wet- & Regelgeving Barth Slijkhuis B.V. wasserijtextielverzorging Berendsen Textiel Service B.V. Bleeklust Textielreiniging B.V. Blycolin Groep B.V. Blycolin Hotelservice B.V. Christeyns B.V. CleanLeaseFortex, locatie Eindhoven CleanLeaseFortex, locatie Kerkrade CleanLeaseFortex, locatie Koudekerk De With Wasserijen B.V. De With Wasserijen B.V. De Zeekant Domein B.V. Ecolab B.V. Edelweiss Textielverzorging B.V. Eper stoom & wasserij B.V. Goudkuil B.V. Machinefabriek Hensen B.V. Hezemans Textiel B.V. N.K. Hollands Roem Textielreiniging B.V. J.Sarens N.V. Kampschreur Textiles B.V. Kwintet KLM Kleding N.V. Lamme Groep B.V.

9.5 Geassocieerde leden AON Risico Management Postbus 12250 1100 AG AMSTERDAM

27