JONGEREN EN NIEUWE MEDIA
OSBJ – 17 april 2008
› Landelijk erkende jeugdorganisatie › Werkzaam rond (alternatieve) communicatie › › › ›
Workshops, cursussen, vormingen,… Projectwerking Docutheek Tijdschrift Transparant
Studiedag Apestaartjaren 2006
› Landelijk erkende jeugdorganisatie › Werkzaam rond ICT en jeugdwerk › › › › ›
Vorming Sitebouw Hosting Online Nieuws Spelen- en Adressendatabank
Inhoud sessie 1/ Overzicht nieuwe media + hoe gaan jongeren ermee om? 2/ Onderzoek Apestaartjaren 2.0: 900 jongeren bevraagd 3/ Aanbevelingen – Tips - …
1
Nieuwe media? Web 2.0?
Jongeren en nieuwe media
Oude media
Nieuwe media
Traag Gesloten Passief gebruik Trouwe klanten Tekst “Oudere” gebruikers Alleen bezoekers ‘nodig’
Snel Open (web 2.0) Actief gebruik Wisselende gebruikers Beeld “Jongere” gebruikers Gebruikers ‘nodig’
•
Ideale combinatie: Het ‘nieuwe’ van nieuwe media + het ‘jonge’ van jongeren
• Early adaptors , consumenten/producenten
Bezit van nieuwe media
Eigen bezit?
(< onderzoek apestaartjaren)
• TV
• Niet weg te denken uit leefwereld jongeren 100%
99,60%
97,60%
95,16%
• 39% heeft eigen TV op kamer
93,30% 71,90%
80%
• Jongens (43%)
>
Meisjes (36%)
• 6e jaars (46%)
>
1e jaars (33%)
60% 40%
• Computer
20% 0%
• 41,8% heeft computer op kamer TV
computer
Internet
GSM
Game-toestel
• Jongens (41%)
>
• 6e jaars (49%)
>
• BSO (50%), TSO (46%) >
Meestal niet zelf betaald zelf betaald
39%
100
96,3 %
41,8%
46,6
70 60 50 40 30
30,3
46,7
29,6
20 10
12,2
8,7
0
TV
GSM
1e jaars (27%) ASO (36%)
MULTI-media (vb.GSM-functies) • Gemiddeld gebruik van 4 functies
bezit
90 80
Meisjes (34%)
Computer
• Internet via GSM nauwelijks gebruikt Sms’en Bellen Foto’s nemen Wekker Muziek beluisteren Spelletjes Videoclipjes bekijken Radio luisteren mms’en Surfen op internet Mailen Gps
98,6 91,2 61,5 59,8 40,5 28,3 25,4 17,7 13 7,2 5 2,4
0
20
40
60
80
100
2
Internettoepassingen MSN Informatie Youtube Mail Games Muzieksite Netlog Myspace Nieuwssite Chatten fotosites Blog Facebook
Internettoepassingen 89
67,8 62,9 62 60,4
• •
Internet wordt multifunctioneel gebruikt Top 5: • MSN: sociale en communicatieve functie • Informatie opzoeken: informatieve functie, voor school • YouTube: ontspanningsfunctie • Mail: sociale en communicatieve functie • Games: ontspanningsfunctie
• •
Meisjes: sociaal, communicatie Jongens: ontspanning, informatie
54,2 39,7 18,7 16,6 16,5 9,4 6,9 5,5
0
10
20
30
40
50
60
70
80
90
Informatie opzoeken – 2/3 zoekt informatie op! • Vaak voor school • Ook uit eigen interesse: muziek, hobby’s, huisdieren, sport…
TOOLS & TOEPASSINGEN
100
“Door internet heb ik het gevoel dat ik meer weet” 49,5%
21%
29,5%
• Jongens > meisjes • Geen verschil in leeftijd, opleiding • Minderheid zoekt andere infobronnen: school, ouders,… • Kleine groep vindt internet onbetrouwbaar
~ Geen web 2.0 middel = Programma voor het verzenden en ontvangen van tekstberichten + Vele extra’s Heel populair bij jongeren Gekendheid: 100% Gebruik: 97,5% Piek tussen 16-17 jaar Gemiddeld 13 uur per week 71% heeft meer dan 25 buddies
3
•
Doel: Top 3 – 97,1% babbelen – 84,7% foto's delen – 84,2% schoolwerk
•
Vergelijking: – Jongens vs meisjes • Jongens = afspraken maken • Meisjes = gewoon babbelen – Jong vs oud • Jong = meer foto's en schoolwerk • Oud = meer afspraken
= Sociaal netwerk • • • •
management tool Toestemming verlenen Mensen blokkeren Bezet, afwezig, lunchpauze,… Classificatie van het netwerk: vrienden, collega’s, familie,…
• Ook ‘mood’-communiceren: emoticons, nickname, bijschrift, afbeelding • Micro/Webcam-mogelijkheid • Spelletjes
• E-mail wordt compleet overbodig bij jongeren:
• Je blijft in je eigen ‘vertrouwd’ netwerk
• (Geen) verschil tussen online en offline communicatie: vb. directer
“veel te traag”
› Jongeren hebben niet gevoel op internet te zitten (!)
* VoIP
Skype = Social Network Tool
afkorting voor Voice Over IP. = telefonie of spraak over gewone computernetwerken.
• Contacten toevoegen, • Toestemming geven • Webcam-mogelijkheid
Vb. programma Skype.
• ‘gratis’ bellen • Handig om te communiceren met vrienden/familie in het buitenland
4
Soorten Blogs:
* Blog
• Nieuwsblogs 1997 – weblog
=>
1999 – blog
= een site in dagboek-stijl • Interactiviteit – reageren (posts) • Gebruiksvriendelijk: Free (soft)ware (blogger, wordpress, blogspot,…) • elke halve seconde een blog
> standaard.be
• Politieke blogs > lvb.net • Organisatieblogs / corporate blogs > bladda • Reisblogs • Moblogs > moblog.co.uk • Topicblogs > apestaartjaren.be, citykingz.be, • Mp3blogs > electrobel.be • Videoblogs & Fotoblogs • Shockblogs > vkmag.com
Jongeren en blogs • 52% van de bloggers zijn jongeren • Van websites naar “social scenes” • Plaatsen om rond te hangen, te flirten, om van gedachten te wisselen • Publishing volledig in functie van communicatie • Stuk zoektocht naar waardering, erkenning,… • persoonlijke en/of groepsgerichte expressie • ‘op m’n kamer’ bezig > interactiviteit • Passief versus actieve vrije tijdsbesteding
PROFIELSITES (social network sites)
• • • •
Micro-blogging “what are you doing?” 140 tekens Via e-mail of sms rondsturen naar je netwerk
• Vooral in secundair populair (40%) • Profielsite Eigen profielpagina
Foto’s en filmpjes delen Netwerk uitbouwen Music playlists Blogs posten ‘clans’ vormen
5
• +200 miljoen gebruikers
• 10 miljard pageviews per maand • 18,7% (onderzoek apestaartjaren) • • • •
muziekgroepjes Portfolio Marketing (vb. Arctic Monkeys, Fixkes) Jongereninitiatieven, vzw’s,…
• Profielsite • 5,5 % (onderzoek apestaartjaren) • Eigen profielpagina – Personaliseren (boeken, cd’s, reizen,…) – Netwerk – Groepjes – Quiz, vampierenbeten, poken, vrienden kopen,…
Jongeren en Profielsites • Identity production: ~ Profielen als digitale lichamen • Hanging out: ~ Rondhangen, relaties op te bouwen en verbonden blijven. ~ cultuur, mode, muziek en media delen • Digitale publieke plaatsen: ~ Via Netwerksites “zijn” jongeren in een publieke ruimte ~ Net als in offline publieke plaatsen zijn online publieke plaatsen plaatsen waar socialisatie geoefend wordt
• Favoriete sites toevoegen aan je profiel • Netwerk uitbreiden • Links (= interesses) delen, uitwisselen,…
Wiki-Spaces • Iedereen kan inhoud aanpassen • Administrator • WYSIWYG-principe
*Podcasting = iPod +'broadcasting' (uitzenden) • “radio” voor het internet: muziek, discussies, radioshows,… • Zowel creëren als consumeren • uitzendingen automatisch • downloaden en beluisteren • op PC of mp3-speler
6
• Van game naar virtuele wereld • 9 miljoen gebruikers • Avatar: virtuele identiteit • LindenLabdollars
Filmpjes • Populairste videowebsite
Enkele beschouwingen omtrent jongeren en nieuwe media
• Tags & Ratings
Foto’s • Delen digitale foto’s
Slides • presentaties
BEHOEFTES VAN JONGEREN CONSOLIDATIE (vrienden behouden) DIFFERENTIATIE (van elkaar/van volwassenen) AFFIRMATIE (zoeken naar erkenningwaardering)
Consolidatie Netwerk van vrienden en kennissen onderhouden & steviger maken via: • gsm, • sms, • instant messaging, • profielsites • … • vb. einde schooldag: online verder praten
EXPLORATIE (nieuwsgierig: de wereld, ander geslacht) → Succes nieuwe media cfr. behoeftes
7
Differentiatie
Affirmatie/Erkenning
• eigen taaltje (slang) • styling van tools • Gsm • msn-looks • profielpagina • eigen bronnen (wiki-pedia) …
Exploratie • Zowel van mensen als onderwerpen • Web • Chatten + je komt snel bij “soortgenoten”
• ‘Friends’ toevoegen • Meeste msn-contacten • Aantal myspace-friends • Aantal reacties op Blogs, eigen sites,… • Rating: Punten geven (vb. aantal sterren op youtube)
Jongeren passen nieuwste media in hun leven in EN passen hun leven aan nieuwste media aan ~ Jongeren gebruiken het internet voornamelijk als sociaal netwerk of in functie van hun sociaal netwerk / peer group ~ Connection ipv Content ~ COMPUnication ipv Communication
Waarom? APESTAARTJAREN 2.0
• Web 2.0-hype Van euforie tot bezorgdheid
• Jongeren zelf aan het woord HET ONDERZOEK
8
Onderzoeksvragen 1.Welke media bezitten of gebruiken jongeren? En welke rol speelt zakgeld hierin? 2. Welke toepassingen zijn het populairst? 3.In welke mate zijn jongeren naast
Onderzoeksvragen 4. Wat is de relatie tussen deelname aan georganiseerd vrijetijdsaanbod en nieuwe media-gebruik? 5. Welke invloed heeft het nieuwe mediagebruik van jongeren op hun sociale relaties? 6. Hoe ervaren jongeren hun eigen mediagebruik? Praten ze hierover met hun ouders?
consument ook producent?
METHODOLOGIE
Opzet • 919 leerlingen uit scholen in heel Oost-Vlaanderen
• 3 parameters: • jongens (45%) – meisjes (55%) • 1e jaar (54%) – 6e jaar (46%) • ASO (46%) - TSO (22%) - BSO (29%) - oriënteringsjr (3%)
• Vorige editie: Kamedialion: online Nu: enquête op papier • verwerkt in SPSS
VRIJETIJDSBESTEDING
Lidmaatschap • Helft lid van sportclub vooral jongens, 1e jaar, ASO
“Ik ga liever eens gaan vissen in de buitenlucht dan altijd maar achter die computer te zitten.”
• Kwart lid van jeugdbeweging vooral meisjes, 1e jaar, ASO
9
Uitgaan met vrienden • Driekwart van de leerlingen Vooral 6e jaars • Geslacht, opleiding: bijna geen verschil
Invloed • Heeft effect, maar geen duidelijke lijn: • Leden sportclub: Minder sms, gsm, tv en internet Geen invloed op gamegedrag • Leden jeugdbeweging: Minder gsm, internet en games Geen invloed op tv-kijken
Invloed uitgaan met vrienden
SOCIALE RELATIES
• Meer gsm, vaste telefoonlijn en internet • Bloeiend sociaal leven irl = bloeiend sociaal leven ~ nieuwe media
Met wie? • mail, chat en MSN: schoolkameraden, dichte vrienden, familie • Profielpagina’s (Netlog, Facebook): ook met mensen die ze enkel van internet kennen • Logisch: doel van deze toepassingen
Hoe ik nieuwe vrienden maak op internet? Gewoon zeggen: “Hallo, hoe is ‘t?” En dan: “Eigenlijk vind ik u wel een toffe…”
Vrienden maken op het net • 40%: vrienden maken • Vaak via online games en Netlog • helft jongeren een derde jongeren TSO, BSO ASO
• 1 op 3 heeft internationale contacten
10
En daarna?
Eerst in real life?
• Minderheid sprak al eens af in real life
• 57%: “ik maak eerst vrienden in real life voor ik ze toevoeg via internet”
• Wordt vaak een vriend • 1e jaars > 6e jaars • of zelfs relatie (3%) • ASO voorzichtiger dan TSO en BSO
Ik beschouw al mijn online contacten als vrienden 33%
47%
20%
“Doordat ik mijn vrienden via MSN en e-mail ontmoet, spreek ik minder met hen in het echt af” 14,5%
54,5%
31%
• 6e jaars > 1e jaars • Verklaring: • Verklaring: - veel contacten ken ik ‘passief’: zie/spreek ik bijna nooit mee - iedereen is ook een vriend in real life
Verklaring
• • • •
e-contact te onpersoonlijk e-contact geen invloed MSN en e-mail vooral om af te spreken irl irl wordt overbodig
Nieuwe media = nieuwe vrienden?
• Persoonlijker in het echt
• Contact: bekenden > onbekenden
• Via MSN net meer contact
• Contact via nieuwe media betekent vooral verderzetten contacten uit real life
• 2 verschillende manieren van communiceren
11
Perceptie PERCEPTIE VAN GEBRUIK
• Meerderheid vindt dat ze voldoende aan de computer zitten • 1/3 ouders stelt vragen over internetgedrag
“Ik zou graag minder aan de computer zitten. Ik denk dat ik te veel op de pc speel en mijn leven gaat zo te snel voorbij”
• vaker bij 1e jaars (39,3%) dan bij 6e jaars (25,6%) • vaker bij ASO (40,0%) dan TSO (26,3%) en BSO (27,5%)
• 1/3 jongeren start zelf gesprek over internetgedrag • vaker door meisjes (37,7%) dan bij jongens (25,9%)
“Door internet moeten mijn ouders me niet meer inlichten over seks, drugs,…” 19%
39%
42%
“Door internet moeten mijn ouders me niet meer inlichten over seks, drugs,…” Verklaring:
• Jongens (41%) > meisjes (25%) • Vaak toch liever via ouders
• 6e jaars (40%) > 1e jaars (24%) • noch op net, noch via ouders
• TSO en BSO (38%) > ASO (26%) • ik zoek niet naar deze info
Afspraken
Afspraken
• Internet: 48,5% • eerst school, niet te lang, geen virussen, geen porno
• GSM: 34,6% • niet te veel geld, op tijd uit
• Computer: 20,5%
• meisjes > jongens • 1e jaars > 6e jaars • ASO > BSO
• niet te lang, niet te laat
12
STELLINGEN
“Ik neem soms een andere identiteit aan op internet” 22%
55%
23%
• Jongens > meisjes “Als ze zes uur zonder pauze voor de PC zitten is dat natuurlijk schadelijk, en soms zelfs dodelijk!”
• 1e jaars > 6e jaars • TSO > BSO en ASO
“Ik neem soms een andere identiteit aan op internet” • Verklaring
“Ik vind dat games voor meer geweld onder jongeren zorgen” 28%
31%
41%
• Veel ‘geen mening’! Moeilijk? Vervelend? • nergens voor nodig
• Meisjes (65%) > jongens (29%) • biedt bescherming • stom, belachelijk, pervers
• jongens gamen meer
• BSO > ASO en TSO
• leuk, spannend, bevrijdend
“Ik vind dat games voor meer geweld onder jongeren zorgen” •
Verklaring:
“Door mijn internet- en sms-gebruik, maak ik meer schrijffouten” 20%
57%
23%
• ASO en TSO < BSO •
Imitatiegedrag
•
Hangt af van persoon tot persoon
•
Duidelijk verschil tussen real life en van games
13
“Door mijn internet- en sms-gebruik, maak ik meer schrijffouten”
“Ik vind dat internet gevaarlijk voor jongeren kan zijn.” 51%
• Verklaring: • Toch meer afkortingen,... • Weet wanneer ik welke ‘taal’ moet gebruiken • correcte spelling is belangrijk • ik leer juist beter schrijven door internet
21%
28%
• Meisjes angstiger dan jongens • ASO > TSO en BSO • 6e jaars > 1e jaars! • Hoe minder ze pc & internet gebruiken, hoe meer gevaar ze zien
“Ik vind dat internet gevaarlijk voor jongeren kan zijn.” • 31%: veiligheid op net is je eigen verantwoordelijkheid • Oppassen voor:
CONCLUSIES
- vreemden, pedofielen (53%) - virussen, spam (6%) - verslaving (4%)
• 3%: internet heeft ook goede kanten • 3%: regels en afspraken nodig
Voorzichtiger • ASO-jongeren: ‘voorzichtiger’ • Minder gebruik van nieuwe media • Meer regels over • Maken minder vaak vrienden via het net
Jongens - meisjes • Clichés lijken te kloppen: – Meisjes: • vooral sociale en communicatieve functie • gsm, sms, vaste telefoonlijn
– Jongens:
• BSO-jongeren: lijken er ‘vrijer’ mee om te gaan
• vooral ontspanning en informatieve functie • internet, games
• Nuance!
14
Vertrouwdheid met nieuwe media • Hoe meer vertrouwd met pc, internet, games, hoe meer men de vooroordelen tegenspreekt / gevaren relativeert
Maatschappelijke reactie op jongeren en nieuwe media
AANBEVELINGEN
Jongeren zijn door technologieën genetwerkt
Jongeren willen experimenteren: nieuwe media = nieuwe mogelijkheden
Genetwerkte jongeren creëeren: • Intellectueel kapitaal (kennis)
Positief : • Vooruitgang, toekomst • Omgaan met techniek • Creativiteit • Communicatie – netwerken (soms niet langer op uiterlijk!) > goed voor psychisch welbevinden van jongeren
Negatief
• Sociaal kapitaal (netwerken) • Creatief kapitaal (creaties)
Hele markt rond onveiligheid
• Gevaren (contact met vreemden)
Advies-sites
• Te vroeg in contact met bep. onderwerpen, einde van de kindertijd,… • Copy-paste-generatie
• • • •
• Eigendomsrecht
Technische preventie
• Waarde van informatie? Meningen?
• Filters • Nieuwe Windows Vista: Parental Control
Clicksafe.be (Child Focus) Actioninnocence.be (ouderavonden) Saferinternet.be Mijnkindonline.nl
• Cyberpesten
15
Tips voor jongerenbegeleiders: * Don’t panic! : Niet problematiseren: bekijk pro’s & contra’s * Zorg dat je ‘mee’-bent: lezen, zelf proberen of je door de jongeren laten inleiden * Zorg dat je erover kan praten
* Afspraken – regels – Charter / protocol: clicksafe.be – Ethische code voor gebruikers
* Media-educatie: - Jongeren leren omgaan met tools - jongeren kritisch leren omgaan met informatie en beelden: • Verschillende bronnen vergelijken • Bronnen vermelden
Meer info • www. apestaartjaren.be • Krax, vakblad voor jeugdwerk • Themanummer tijdschrift Transparant
16