Vzw Ondersteuningsstructuur Bijzondere Jeugdzorg
[email protected] - www.osbj.be
e-zine OSBJ – juni 2008 – nr 6 OSBJ • • • • • •
Een logo voor Stent Bommarchés: vernieuwende initiatieven in de Bijzondere Jeugdzorg stellen zich voor De overeenkomst van de Vlaamse Overheid met de OSBJ voor 2008 is goedgekeurd Het werkingsverslag 2007 OSBJ is klaar Stand van zaken fotoproject "'t Is hier veel ça va" Drie laatste plaatsen voor vorming mediatraining op 19 juni
JEUGDRECHT.BE • e-zine Jeugdrecht.be mei 2008 - nr5 • Jeugdrecht.be bevraagt haar abonnees
VARIA • Sensoa lanceert brochure "Seksueel Grensoverschrijdend Gedrag" • De agressiebib. Het infokruispunt voor agressiebeheersing
EEN LOGO VOOR STENT Het stent project stimuleert een betere samenwerking tussen de Bijzondere Jeugdzorg en de Geestelijke Gezondheidszorg (Kinder en Jeugdpsychiatrie en Centra voor Geestelijke gezondheidszorg). We ontwikkelden een logo om deze samenwerking in de picture te plaatsen. Het logo fungeert als geheugensteun, als aanzet, het houdt de idee van samenwerken wakker. Waar staat het logo voor? Het logo bestaat uit twee cirkels die elkaar overlappen: • De kleine cirkel vertegenwoordigt het kind/de jongere zelf, die autonoom zijn pad bewandelt, die handelt vanuit zijn eigen zijn maar die op voldoende steun kan rekenen van de grote cirkel • De grote cirkel vormt de ontmoetingsplaats van afzonderlijke cirkels, die elk op hun eigen manier actief bij het kind/de jongere betrokken zijn. De cirkels staan op zichzelf, hebben een eigen visie hebben en manier van werken die vanuit hun eigen deskundigheid het kind/de jongere ondersteunen. Stent maakt de ontmoetingsplaats van deze cirkels concreet. Het is de plaats waar de verschillende vormen van zorg op elkaar afgestemd worden, waar samenwerking een vanzelfsprekendheid wordt, waar goede manieren van samenwerken ontstaan, waar je alles over samenwerken te weten komt, waar het belang van samenwerken wordt gesignaleerd en waar samenwerken vaste voet krijgt. Stent stimuleert jeugdzorg in overleg, waarbij het centrale doel, het waarborgen van een kwaliteitsvolle zorg aan het kind/ de jongere centraal staat. Stent richt zich in de eerste plaats naar het samenwerken tussen de sectoren Bijzondere Jeugdzorg en de Geestelijke Gezondheidszorg, maar wil ook andere vormen van samenwerken die hiermee gepaard gaan ondersteunen.
BOMMARCHES: VERNIEUWENDE JEUGDZORG STELLEN ZICH VOOR
INITIATIEVEN
IN
DE
BIJZONDERE
In het najaar organiseert de OSBJ provinciale markten, ‘Bommarchés' genaamd, in Gent, Leuven en Antwerpen. Tijdens de ‘Bommarchés’ staan informatie – en ervaringsuitwisseling en kennismaking centraal en maken medewerkers van de Bijzondere Jeugdzorg en sociale consulenten kennis met vernieuwende initiatieven in de Bijzondere Jeugdzorg. De bezoekers van de ‘Bommarché’ maken er tevens kennis met de praktijkmap ‘Pak vast (pakkende) vernieuwende initiatieven’.
Doelstelling • Kennismaken en informatie-uitwisseling • Ervaringsuitwisseling • Kennismaken met en verspreiden van de Map 'Pak vast: pakkende initiatieven in de Bijzondere Jeugdzorg' Doelgroep Medewerkers van de Bijzondere jeugdzorg: zowel begeleiders, stafmedewerkers, coördinatoren, directeurs als consulenten. Waar/wanneer De drie provinciale markten gaan op verschillende dagen door in de regio Gent, regio Antwerpen en regio Leuven. Antwerpen: 7 oktober 2008 in Het Oud Badhuis. De locaties en exacte data voor Gent en Leuven worden later meegedeeld via het e-zine en de website. Meer informatie Evi Meirsman,
[email protected], 02/513.15.10 Ook studenten en docenten van sociaal hogescholen nodigen we op deze bommarchés uit. Daarom doen we een oproep naar de geïnteresseerde hogescholen om dit aan ons bekend te maken via mail (
[email protected]) of telefoon (02/513.15.10). >> Meer informatie op www.osbj.be/?action=onderdeel&onderdeel=406&titel=Oproep%3ASociale+hogescholen
DE OVEREENKOMST VAN DE VLAAMSE OVERHEID MET DE OSBJ VOOR 2008 IS GOEDGEKEURD Minister Van Ackere keurde de convenant van de OSBJ voor het werkjaar 2008 onlangs goed. In de convenant voor 2008 worden zowel de doelgroep, de werkingsmiddelen als de opdrachten die de OSBJ in 2008 moet uitvoeren duidelijk omschreven. >> Lees meer op www.osbj.be/?action=onderdeel&onderdeel=39&titel=Overeenkomst
HET WERKINGSVERSLAG OSBJ 2007 IS KLAAR Na hard werken is het werkingsverslag 2007 van de OSBJ klaar! In dit werkingsverslag kan je o.a. lezen wat we het voorbije werkjaar deden op het vlak van het decreet rechtspositie van de Minderjarige in de Jeugdhulp en jeugddelinquentie, krijg je een overzicht van de acties omtrent vernieuwende initiatieven, registratie en jeugdrecht.be, krijg je zicht op de juridische vragen die het voorbije jaar de helpdesk passeerden en beschrijven we de verdere evolutie in de communicatie van de OSBJ en de acties omtrent beeldvorming van de Bijzonder Jeugdzorg. >> Lees meer op www.osbj.be/?action=onderdeel&onderdeel=121&titel=Jaarverslagen
STAND VAN ZAKEN FOTOPROJECT "'T IS HIER VEEL ÇA VA" Ondertussen zijn in de 7 organisaties Bijzondere Jeugdzorg de workshops fotografie voor de jongeren zo goed als afgerond. In het najaar volgen er nog workshop in 3 bijkomende organisaties. Er kwamen heel reeds wat mooie foto's tot stand. Deze foto's zullen door medewerkers van Mooss vzw tijdens de zomermaanden verwerkt worden in een fototentoonstelling. Fotografe Lieve Blancquaert denkt mee na over het concept van en tentoonstelling. Verschillende (culturele) organisaties in Vlaanderen lieten hun interesse blijken om de tentoonstelling op te nemen in hun programmatie. We zijn dan ook al volboekt van september 2008 tem mei 2009. 2
Daarnaast namen we interviews af met jongeren en begeleiders van de organisaties Bijzondere jeugdzorg om hun verhalen te verwerken in een fotoboek. Dit fotoboek zal gepresenteerd worden tijdens de eerste officiële opening op het kabinet van Anciaux eind september.
Geselecteerde organisaties Bijzondere Jeugdzorg We kregen in totaal 31 heel uiteenlopende kandidaatsformulieren binnen. Dit maakte de selectie er niet gemakkelijk op. Zeker omdat de motivatie bij elke kandidaat groot is. Daarom hielden we bij de selectie rekening met volgende criteria: verscheidenheid in aanbod in de Bijzondere Jeugdzorg, doelgroep, spreiding in Vlaanderen en of de jongeren reeds bevraagd werden tijdens het uitwerken van het kandidaatsformulier. We hanteren daarbij een totaalbeeld, Organisaties worden gewikt en gewogen tot er een groep ontstaat die voldoende representatief is. Deze selectie houdt dan ook geen individuele beoordeling van de kwaliteit van de ingediende projecten in. •
• • • • • • • •
Juna vzw (begeleidingstehuis voor niet-begeleide minderjarige vreemdelingen in Aalst - OostVlaanderen) en Minor Ndako (begeleidingstehuis voor niet-begeleide minderjarige vreemdelingen in Brussel) Huize Sint-Vincentius (begeleidingstehuis in Halen - Limburg) De Dam (begeleidingstehuis in Leuven - Vlaams-Brabant) OOOC Het Laar (Brugge - West-Vlaanderen) De Touter (dagcentrum in Berchem - Antwerpen) Open Haard vzw (dienst voor pleegzorg in Drongen - Oost-Vlaanderen) De Dijk en De Kering (diensten voor BZW - De Oever vzw in Hasselt- Limburg) Gemeenschapsinstelling De Markten (Mol - Antwerpen) TCK De Komma (Ingelmunster - West-Vlaanderen)
Planning tentoonstelling • September 08: Opening in het Kabinet van minister Anciaux • Novemberverlof 08: opening in stadsschouwburg Antwerpen • Januari 09: Bibliotheek Wevelgem • Van 8 tem 22 Februari 09: CC Begijnhof in Diest • Van 13 tot 30 april 2009: Openbare Bibliotheek van Heist-op-den-Berg • Mei 09: Bibliotheek in Aalst • Voorjaar 2008: Bibliotheek De Twee Stromen in Leuven • Najaar 09: Cultureel centrum in Mol . Fotoboek Daarnaast ontwikkelen we een fotoboek met enerzijds foto’s van de jongeren en anderzijds verhalen van jongeren en begeleiders van de organisaties Bijzondere Jeugdzorg die meewerkten aan het project. Dit fotoboek zal gepresenteerd worden op de opening bij minister Anciaux.
DE DRIE LAATSTE PLAATSTEN VOOR DE VORMING MEDIATRAINING OP 19 JUNI Deze vorming wijdt je in in de wereld van de journalistiek. Aan de hand van theorie, maar vooral de praktijk willen we je leren om op een professionele manier om te gaan met journalisten en de media. Er zijn nog drie plaatsen vrij. Dus wil je deelnemen, schrijf je dan nog vlug in ten laatste tegen 16 juni. >> Meer informatie en inschrijven op www.osbj.be/?action=agendadetail&agenda=461&titel=Mediatraining%3AHoe+sta+ik+de+pers+te+wo ord+-+OSBJ+vzw&select_page=12
3
E-ZINE JEUGDRECHT.BE e-zine Jeugdrecht.be mei 2008 - nr 5 Nieuwe artikels • Kan een minderjarige veroordeeld worden om schade te vergoeden? • De installatiepremie Geupdated artikels • Contact met broer en zus In het maandelijks e-zine Jeugdrecht.be vind je duiding bij actuele wetgeving en advies over knelpunten die zich in de jeugdhulpverlening stellen. Het e-zine is GRATIS voor alle organisaties en projecten van de Bijzondere Jeugdzorg en van het Algemeen Welzijnswerk. Andere sectoren betalen 20 euro per jaar. >> www.jeugdrecht.be
JEUGDRECHT.BE BEVRAAGT HAAR ABONNEES Om de site en databank met artikels nog beter af te stemmen op het werkveld, organiseert Jeugdrecht.be een bevraging. Ben jij geabonneerd op Jeugdrecht.be? Vul dan de bevraging in. Deelnemers maken kans op een FNAC-bon. >> Online bevraging in te vullen (Pop-up vensters toestaan) op www.jeugdrecht.be
SENSOA LANCEERT BROCHURE "SEKSUEEL GRENSOVERSCHRIJDEND GEDRAG" Sensoa brengt de brochure "Seksueel Grensoverschrijdend Gedrag" uit om ouders, leerkrachten en opvoeders te informeren, te sensibiliseren en verder te helpen. De brochure biedt concrete en correcte info zodat volwassenen seksueel grensoverschrijdend gedrag bij jongeren en kinderen kunnen voorkomen, maar ook weten hoe het te benaderen en hulp in te schakelen. Over seksueel grensoverschrijdend gedrag is moeilijk informatie te vinden omdat het met taboes en mythes beladen is. Nochtans komt het vaak voor: 25 tot 44% van de mensen heeft er ooit in zijn leven mee te maken gehad, in een derde van de gevallen als kind. De gevolgen zijn in bijna de helft ernstig tot zeer ernstig. Met de brochure wil Sensoa het thema bespreekbaar maken en concrete info aanreiken om het te voorkomen en er op te reageren. Seksueel gedrag kan grensoverschrijdend zijn als de relatie tussen beide personen niet gelijkwaardig is, als er geen sprake is van toestemming of als er geen volledige vrijwilligheid is. (On)gelijkwaardigheid wordt beoordeeld op basis van het verschil in leeftijd, kennis, macht, aanzien enz. Toestemming ontbreekt als één van beide partijen effectief geen toestemming heeft gegeven of niet oud, wijs of geïnformeerd genoeg is om toe te stemmen. Vrijwilligheid vereist dat er geen sprake is van een of andere vorm van dwang door geweld, manipulatie of groepsdruk. De term "seksueel grensoverschrijdend gedrag" is dus ruimer en bevat ook minder verregaand gedrag dan de term "seksueel misbruik". Maar de meeste hulpverleners en experts maken geen onderscheid meer tussen beide. Uit Belgisch onderzoek blijkt dat seksueel grensoverschrijdend gedrag meer voorkomt dan verwacht. 43,9 procent van de vrouwen en 25 procent van de mannen zegt er ooit mee geconfronteerd te zijn. Voor 30 procent van de vrouwen en bijna 15 procent van de mannen gebeurde dat tijdens hun jeugdjaren. In bijna de helft van de gevallen, zowel bij de mannen als bij de vrouwen, ging het om ernstige tot zeer ernstige feiten. Uit onderzoek blijkt dat meisjes gemiddeld 2,5 tot 3 keer meer risico lopen dan jongens. Een derde van de jongeren is 12 of ouder bij de eerste confrontatie met seksueel grensoverschrijdend gedrag. Een kwart is tussen de 8 en 11, een ander kwart is tussen de 4 en 7, bij 10 procent is het slachtoffer een kleuter van 0 tot 3 jaar. Ook kinderen met een handicap lopen vaker risico, net als kinderen in een kwetsbare gezinssituatie. Ten slotte lopen kinderen en jongeren die frequent internet gebruiken, een groter risico om met seksueel grensoverschrijdend gedrag geconfronteerd te worden. 4
Omdat jongeren en kinderen vaak het slachtoffer zijn is het belangrijk informatie te voorzien voor volwassenen die kinderen (mee) opvoeden. De brochure helpt hen het probleem te onderkennen, benaderen, signaleren en hulp in te schakelen. Zo bevat de brochure adressen waar men terecht kan voor aangifte, begeleiding, hulp of educatieve ondersteuning. Maar de brochure wil ook preventief werken: bedoeling is dat men alerter reageert en duidelijker aangeeft waarom bepaald gedrag niet wenselijk is. Om daarin te ondersteunen verdeelt de brochure seksueel gedrag in groen, geel, rood en zwart gedrag. Dat helpt ouders, leerkrachten en opvoeders om zelf (of kinderen te helpen) beoordelen wanneer seksueel gedrag oké (groen), en wanneer het licht (geel), ernstig (rood) of zwaar (zwart) grensoverschrijdend is. Daarbij worden voorbeelden gegeven van elk soort gedrag naar leeftijdscategorie en hoe daar best op te reageren. Eerder bracht Sensoa al brochures uit over anticonceptie en seksueel overdraagbare aandoeningen. De algemene brochure Seksueel Grensoverschrijdend Gedrag is gratis en wordt gedistribueerd via onder meer vertrouwenscentra, lerarenopleidingen, jeugddiensten, diensten voor slachtofferhulp, gezins- en relationeel welzijnswerk en begeleidings- en opvangtehuizen. De volledige lijst met adressen vindt u vanaf eind juni op www.sensoa.be.
DE AGRESSIEBIB. HET INFOKRUISPUNT VOOR AGRESSIEBEHEERSING Op zoek naar een agressieregistratiesysteem? Behoefte aan een inzichtelijk boek? In mei 2008 zetet Icoba de agressiebib online. Informatie vinden over agressie is sinds dan een stuk eenvoudiger. Als informatiekruispunt steunt de bib op de samenwerking tussen Icoba en organisaties uit de 319.01 . Daardoor bevat ze zowel theoretische werken als allerhande praktisch materiaal. De samenwerking gaat ver: een aantal organisaties fungeren als ‘deelbibs’ waar je ook materiaal kan inkijken of ontlenen. Waarom een agressiebib? Veel organisaties zijn op zoek naar praktische en theoretische informatie rond agressie en agressiebeheersing. Icoba heeft veel kennis en materiaal in huis. Een agressiebib is een ideaal middel om die kennis te verspreiden. Een unieke bib in de sector Het speciale van de agressiebib zit hem in drie zaken. 1. Je hoeft je kantoor niet uit om informatie rond agressie te vinden. De collectie is online doorzoekbaar. En het grootste deel kan je downloaden. 2. De agressiebib is een boeiende combinatie van praktijk en theorie. Veel organisaties sturen Icoba beleidsdocumenten op. Dat kunnen registratiesystemen, opvangprocedures, gedragscodes, … zijn. Mits toestemming neemt Icoba die in hun collectie op. Zo krijgen mensen nieuwe ideeën. Daarnaast komen er een heleboel theoretische werken in de agressiebib. 3. Wat niet downloadbaar is kan je uitlenen of inkijken. Zo vind je een heel aantal boeken in de Icobabib in Brussel. Maar daarnaast hebben een aantal organisaties het engagement aangegaan om ook hun privé-collectie rond agressie raadpleegbaar of uitleenbaar te maken. Ontdek je een interessant boek, dan kan je nagaan of dit dicht in de buurt te vinden is. En inspirerende contacten aangaan met verwante organisaties. Hoe ga je te werk Je vindt de agressiebib op www.icoba.be. Bij je zoekresultaten vind je hoe je aan gewenste documenten komt: dowloaden of uitlenen. Elke deelbib heeft uiteraard haar eigen uitleenmodaliteiten. Meewerken Organisaties die hun bibliotheek ook willen openstellen, nemen contact op met Marijn Somers. Via mail,
[email protected], telefoon 02/229.32.59 of per brief tav Marijn Somers, Icoba, Handelskaai 48, 1000 Brussel. 5
6