83e jaargang nr. 6, juni 2012

83e jaargang nr. 6, juni 2012

onze gids

1



ONZE GIDS

Onze Gids is het contactblad van de NCB en verschijnt 11 x per jaar in braille, grootletter en op CD.

Redactie: Dhr. L. Bokhorst, eindredacteur Dhr. H. v.d. Berg Mevr. N. van Neutegem

Abonnement: Gratis voor leden van de NCB. Extra leesvorm € 5,00. Niet leden betalen € 16,00.

Redactieadres: Dhr. L. Bokhorst Joh. Bogaardstraat 24 2151 CV Nieuw-Vennep Tel. 0252-672187 E-mail: [email protected]

Lidmaatschap is € 15,00 per jaar. Voor contributie en abonnementen: ING nr. 2858940 t.n.v. NCB te Steenwijk.

Bondsbestuur: Dhr. L.W. Maters, penningmeester Mevr. J. v.d. Berg-Simonse sec. a.i. Lange Wand 16b 7783 ES Gramsbergen Tel. 0524-562929

Penningmeester: Dhr. L.W. Maters Tramlaan 10 8331 GL Steenwijk Tel. 0521-519064 ING 46871

Website: www.ncb-bond.nl

2

onze gids

Uitgave en grafische verzorging: CBB, Ermelo



INHOUD:

Gedicht...................................................................................................................4 Meditatie.................................................................................................................4 Informatie van het Bondsbestuur, april 2012..................................................... 5 Verslag Paas bijeenkomst Afdeling ‘Oost-Nederland’........................................ 6 Verslag jaarvergadering 24 maart 2012 van de afd. Rotterdam e.o............... 6 Dringende oproep aan alle gebruikers van Liederenbundels in braille......... 11 Gesprokkeld.........................................................................................................12 Verschijning Onze Gids......................................................................................20 Agenda.................................................................................................................20 Adressen..............................................................................................................20

onze gids

3

Gedicht De lange weg naar pinksteren We staan nog aarzelend in ‘t feestelijke licht van de bevrijding uit de donk’re slavernij en we beseffen nauwelijks: we zijn nu vrij! voor ons ligt de woestijn: Heer, toon ons Uw gezicht! Maar Gij verbergt U in de wolkkolom zo wijst U ons de weg naar het beloofde land, zo vaart U naar omhoog, met zegenende hand; wij staren naar de wolk en bidden: Jezus, kom! Kom Heer, de weg door de woestijn is lang geweest, verlicht de wolkkolom, zoals U hebt beloofd, met vlammend vuur, dat zich verdeelt op ieders hoofd, tongen van vuur, lichtflitsen van Uw Pinkstergeest! Nel Benschop

Meditatie Ds. P. den Butter Omdat ze geestelijk onderscheiden worden - 1 Korinthe 2:14 Om geestelijke dingen te kunnen verstaan, heeft een mens een geestelijk onderscheidingsvermogen nodig. Zijn we nog ‘natuurlijke’ mensen -onwedergeboren- dan missen we dat onderscheidingsvermogen. Dan verstaan we van Gods woord en het werk van Gods Geest niets. Er zal dan eerst wat bij en in ons moeten veranderen, willen we in staat zijn 4

onze gids

die dingen wel te verstaan. Hoe komt dat? Dat hangt samen met het feit dat we zondaren zijn. En zondaren zijn mensen die voor geestelijke dingen afgestompt zijn. We hebben daar geen antenne voor. We zijn zo aards en zo stoffelijk, ja, zelfs vleselijk, dat de hogere dingen, die van God en Zijn dienst zijn voor ons ontoegankelijk zijn. Zo komt het ook dat als God van zijn genade spreekt en als Hij ons

waarschuwt voor de zonde, wij gewoon verder leven alsof er niets bijzonders aan de hand is. We raken nog van het een, noch van het ander onder de indruk. Dat we op weg zijn naar het verderf en dat we alleen behouden kunnen worden door het offer van Christus horen we wel, maar het laat ons verder koud. We verstaan het niet. We hebben dat onderscheidingsvermogen niet. Maar

als Gods Geest gaat werken in ons leven en als Hij ons de ogen gaat openen, zodat we de geestelijke dingen gaan zien, wordt het anders. Dan worden we bang voor de zonde en we zoeken die te ontvluchten. Dan krijgen we Gods genade nodig. Dan gaan we tot de Heere vluchten. Kortom, dan gaan we wel onderscheiden.

Informatie van het Bondsbestuur, april 2012 Janny van den Berg-Simonse - Voor de leden van de nieuwe Afdeling ‘Oost-Nederland’ is op 4 april in ‘Hotel Urbana’ te Zwolle een bijzonder geslaagde Paasbijeenkomst gehouden. Alle leden waren hierover tevoren uitgebreid geïnformeerd. - Van het Ministerie VWS is inmiddels bericht ontvangen over toezegging van een voorschot op de aangevraagde subsidie voor 2012. - De NCB gaat deelnemen aan de ‘informatiemarkt’ bij een open dag van de CBB (Chr. Blinden Bibliotheek) ter ere van het 100-jarig bestaan. Er wordt een eenvoudige stand ingericht met materiaal van de NCB. - De afdelingen van de NCB zijn geïnformeerd over de conclusie

van het Bondsbestuur, dat een geplande aanpassing van de huidige statuten niet nodig is. De nieuw aangetrokken personen van buiten de NCB, te weten de heer W.J.A. Driesens en mevrouw K. Huisman, hebben zich namelijk ook bereid verklaard, als permanent adviseur, de NCB waar nodig te ondersteunen. De activiteiten van de adviseurs vinden dan plaats in het kader van art. 14 van de huidige statuten. Hierdoor wordt het goed mogelijk geacht tot een doeltreffende organisatie van de NCB te komen. - Op 23 juni a.s. wordt de eerstvolgende AVA-vergadering gehouden (Algemene Vergadering van Afgevaardigden). Hierbij worden onze gids

5

op basis van een advies van het Bondsbestuur nieuwe bestuursleden benoemd. Tevens wordt de toekomstige organisatie van de NCB besproken, waarbij adviseurs als vrijwilligers zijn ingeschakeld ter ondersteuning met en/of bij de

uitvoering van diverse taken. - Er zijn concept financiële jaarstukken opgesteld van de NCB voor het jaar 2011, dit ter voorbereiding van de definitieve jaarstukken die bij de komende AVA-vergadering aan de orde komen.

Verslag Paas bijeenkomst Afdeling ‘Oost-Nederland’ Janny van den Berg-Simonse Op 4 april is er een Paasbijeenkomst gehouden te Zwolle voor de NCB-leden uit Noord- en OostNederland, nu ondergebracht in de nieuwe Afdeling ‘Oost-Nederland’. Het aantal aanwezige leden van de Afdeling was nog beperkt, maar er waren vele genodigden van andere NCB-afdelingen en het Bondsbestuur aanwezig, zodat er in totaal 17 personen waren. De bijeenkomst stond in het teken van de Lijdensweek. De voorzitter a.i. dhr. W. Driesens, las hiervoor enkele verzen van Ps. 22 en benadrukte dat door deze gebeurtenis een keerpunt in de geschiedenis werd bereikt. Hij ging hierna voor in gebed, waarna dhr. W. van Herwijnen, pastoraal medewerker te Zwolle, een Meditatie hield met als onderwerp ‘De Voetwassing’. Het thema hierbij was: ‘Willen wij ons laten helpen? - wij hebben red6

onze gids

ding nodig en trots moeten we afleggen, we zijn afhankelijk van Christus, Jezus is de Bron van alle leven’. Er werden tevoren aan iedereen liederen uitgereikt die gezamenlijk en met medewerking van een klein zangkoor ‘Stil’, bestaande uit 3 dames, werden gezongen. Het koor voerde hiernaast ook een eigen programma uit met prachtige liederen welke 3-stemmig werden gezongen. Dit werd afgesloten met het gezamenlijk zingen van het lied ‘U zij de glorie, opgestane Heer’. Na de gezamenlijke lunch is er nog enige tijd gesproken over de nieuwe afdeling ‘Oost-Nederland’. Het Bondsbestuur had tevoren aan alle betreffende leden een informatieve brief gestuurd en met alle leden telefonisch contact opgenomen. Tevens zijn ook enkele leden bezocht. Hieruit bleek veel sympathie voor het werk van de Bond waarbij contact erg op prijs wordt gesteld.

Zolang er nog geen Afdelingsbestuur functioneert, zal het Bondsbestuur dan ook regelmatig contact houden met de leden - ook bezoek wordt in het algemeen op prijs gesteld. Via het Bondsbestuur is voorlopig voorzien in een vertegenwoordiging bij AVA-vergaderingen; de aanwezige

en aangeschreven leden ondersteunen dit ook. In de nabije toekomst zal gewerkt worden aan verdere uitbouw van de Afdeling. De voorzitter a.i. sloot, met veel dank aan de aanwezigen voor hun bijdrage, deze positieve en fijne bijeenkomst.

Verslag jaarvergadering 24 maart 2012 van de afd. Rotterdam e.o. Anneke Grinwis De NCB afd. Rotterdam e.o. mocht op zaterdag 24 maart 2012 haar jaarlijkse jaarvergadering houden en dat was dit jaar voor de 89ste keer. Om ongeveer half elf opende de voorzitter de vergadering met het zingen van ps. 72:1 en 6. Na het gebed heeft Piet Grinwis gelezen uit 1 Petrus 1:1-10. Daarna volgde het appèl nominaal, waaruit bleek dat er 14 personen aanwezig waren. Dit is voor onze afdeling niet zo veel maar er waren er verschillende die zich hadden afgemeld door ziekte en andere afspraken. Na de mededelingen kregen we een kopje koffie met wat lekkers erbij. Daarna werden de notulen van de vorige jaarvergadering en het jaarverslag voorgelezen door Piet Grinwis. Daarna kreeg Toos v/d Knijff het woord om het verslag van de penningmeester voor te lezen. Het was wel vreemd dat Arie v/d

Knijff niet aanwezig kon zijn bij de jaarvergadering. Hij was toen nog in het revalidatiecentrum Bloemendaal in Gouda. Toen kregen de afdelingen uit het land de gelegenheid om de felicitaties over te brengen. Van de afdeling Amsterdam was Nel van Neutegem aanwezig en van afdeling den Haag hebben we een berichtje gehad van verhindering. Na de rondvraag en het zingen van het lied Leer mij o Heer Uw lijden recht betrachten heeft de voorzitter de morgenvergadering afgesloten met dankgebed en is begonnen voor het eten. Na een glaasje fris voor aanvang van de lunch, werd al vlug de soep binnengebracht die was weer uitstekend er was niet bezuinigt op de ballen. Het was net of de ballen zich zelf vermenigvuldigen. De soep vulde zo goed dat er weinig brood meer werd gegeten. Na de onze gids

7

opening van de middagvergadering door het zingen Psalm 65:1 en 2 en gebed, kreeg mevr. Elsbeth Verduijn uit Veenendaal het woord. Zij is samen met haar man namens Woord en daad en de GZB uitgezonden geweest naar Haïti, Uganda en Zuid Soedan. In 1982 zijn zij uitgezonden namens Woord en Daad uit de oude kerk in Zeist naar Haïti. Daar hebben ze acht jaar gewerkt en gewoont. In Uganda hebben ze zeven jaar gewerkt, en in Zuid Soedan nog twee jaar. Rond 2000 zijn ze terug gekomen naar Nederland om de kinderen te laten studeren. Haar man Tim werkt nog steeds voor de GZB hij is nu regiocoördinator voor Afrika en Azië. Ze hebben twee kinderen, een jongen Sander en een meisje Saskia. Sander is ook de zending in gegaan. Hij woont in Peru en werkt er namens Woord en Daad. Hij is daar getrouwd met een Peruaanse en ze hebben een kind. In 1982 zijn zij dus naar Haïti gegaan en heeft Tim les gegeven aan de landbouwhogeschool aan jongens van 16 jaar en ouder. Het ging hier om praktische lessen zoals tractor rijden en hoe ga je met koeien en varkens. Daarnaast hebben ze een melkfabriekje opgezet en daar kwamen de boeren zelf hun melk brengen. Niet met grote hoeveelheden maar als je 20 liter bracht was dat al heel veel. De melk word eerst gecontroleerd op water, want als de koeien veel water 8

onze gids

gedronken hebben zit er veel water in de melk. De boeren gingen deze melk zelf naar de winkels brengen om te verkopen. Elsbeth is verpleegkundige en heeft in Haïti gewerkt in de sloppenwijken. Ze heeft hier kinderspreekuur gehouden. En ze heeft er een kliniek opgebouwd. Ze moesten zelf alles controleren of alles goed was. Toen de kliniek helemaal klaar was durfde Elsbeth de deur niet te openen, omdat ze dacht dat het niet goed zou komen. Toen was er een ouder iemand die haar vroeg of de kliniek nog niet open ging. Elsbeth zie dat zij dat niet durfde. De oudere zei haar: “doe de deur maar open, als je alles klaar hebt doet God de rest wel.” Dit is ook uitgekomen, het eerste jaar kwamen er zo’n 12.000 patiënten. Nu gaan we even nog naar Uganda (Karajamotja). In Uganda was geen lagere school dus heeft Elsbeth de kinderen zelf les gegeven tot de middelbare school. Daarna zijn de kinderen naar Konga gegaan naar een kostschool. Want er zijn niet zulke scholen als hier in Nederland. Zij gingen daar drie maanden naar school en een maand naar huis. Dus je begrijpt wel wat er gebeurd als je drie maanden je kinderen niet ziet. Ze werden verschrikkelijk verwent die ene maand thuis. Er werd in die maand wel Nederlandse les gegeven, want als ze terug naar Nederland gaan, moeten ze wel Neder-

lands kunnen. In Karajamotja spreken ze 28 verschillende talen maar de voer taal is Engels. Het is er verschrikkelijk warm, gemiddeld 40 graden. Wel een droge hitte. Er valt weinig regen, dus veel misoogsten. De mensen wonen in hutten van klei en het dak is van gras. Er is geen water en elektriciteit. Wel in de grote steden niet op het platteland. Er werd gekookt op houtskool dus niet op gas. Er reden ook geen bussen zo als hier. En de winkels of markt waren zo’n 8 uur rijden van hun huis, dus zij hadden wel wat in voorraad. Zij hadden een koekast die op kerosine draaide. De mensen daar leefden van de veeteelt. Hoe meer koeien je had hoe rijker je was. Je moet als man ook veel koeien hebben want er moet met koeien voor je vrouw betaald worden. (100 koeien voor een vrouw). De huiden van de koeien worden ook gebruikt en wel voor een rok voor de vrouwen. Schoenen dragen ze daar van oude autobanden. Dus als er een autoband weggegooid werd kreeg hij later als bestemming een paar schoenen. Er wordt ook veel geroofd en gemoord. Er wordt daar niet begraven. De dode lichamen worden in de bushbush gelegd en worden door de wilde dieren opgegeten. Het is er zo droog dat ze er geen gat kunnen graven. Er is een

persoon begraven toen de familie Verduijn er was. Er moest toen een dag en een nacht een tuinslang op de grond gelegd worden om de grond wat nat te krijgen. Er is ook veel bijgeloof want als jij een kist timmert ben jij de volgende die overlijdt. Nu nog wat over de leefcultuur in Karamotja. De vrouwen en kinderen blijven thuis en de mannen gaan met het vee er op uit om het te laten grazen. De vrouwen gaan het land bewerken in de regentijd om er wat op te verbouwen. Zij halen ook water uit de waterputten. De meeste mensen kunnen niet lezen of schrijven. Ze vertellen elkaar de verhalen die ze gehoord hebben. Sinds een paar jaar hebben ze het Nieuwe Testament in hun eigen taal. Het gebied waar de familie Verduijn werkte is net zo groot als Nederland maar had maar 22 kerkelijke gemeenten met een dominee. Tim was in Karamotja coördinator voor ontwikkelingshulp namens de GZB en is uitgeleend aan de kerk. Hij moest de projecten die daar waren, namens de GZB leiden, zoals veehouderij, landbouwverbetering, gezondheidszorg. (aidsbestrijding). Elsbeth heeft in Karamotja een kinderkoor geleid, zondagschool opgezet, vrouwenvereniging geleid. Nu nog een kort verhaaltje over iemand die tot bekering kwam in Karamotja (waar gebeurd). Hert verhaal begint op een bijzononze gids

9

dere zondag (zondagsschoolzondag). Dan krijgen alle kinderen die van de zondagsschool afgaan een bijbeltje mee. In deze dienst doen alle kinderen mee. De dienst begint om 8 uur. Alle kinderen zien er heel feestelijk uit. De koster was er ook al vroeg, want hij hielp in de kerk dat alles goed verliep. Over de koster, die de naam Zacharias heeft, gaat het verhaal. Hij is niet altijd koster. Nu komt het verhaal. Zacharias loopt al uren in de brandende zon in een stoffige woestijn en ziet niemand. Hij heeft allen een krukje en een omslagdoek bij zich. Hij zoekt zijn vrienden maar kan ze niet vinden. Hij heeft een paar maanden geleden afscheid genomen om bij een boer te gaan werken buiten Karamotja. Hij heeft geen ouders meer, zij zijn overleden en zijn broertjes en zusjes kan hij ook niet vinden, want die woonden ergens anders. Na lang zoeken heeft hij zijn vrienden toch gevonden. De vrienden vonden het heel leuk dat Zacharias er weer was. Ze hebben een aantal weken met elkaar opgetrokken en leefden van de jacht. Op een dag was Zacharias er alleen op uit getrokken. Hij kwam ‘s avonds thuis en vond zijn vrienden niet. Hij ruikt gevaar. Hij gaat op onderzoek uit en vond ze dood. Hij kon niet schrijven en lezen. Hij heeft geen eten, geen huis, geen stukje grond en geen geld, want dat had hij aan zijn vrienden gegeven. Dit hebben 10

onze gids

de rovers meegenomen. Hij vond in een klein dorpje een leegstaande woning waar hij in is gaan wonen. Na een paar dagen werd hij wakker met een zeer been. Zijn been was twee keer zo dik geworden (olifantsbeen). Hij kon dus niet bij een dokter komen. Na een poosje kwam er iemand langs die hem vertelde dat op 10 uur lopen een toverdokter was, die hem wel kon helpen. Zacharias dacht: dan ga ik daar maar naar toe. Zo goed en kwaad als hij kon lopen gaat hij er naar toe. De laatste kilometers krijgt hij een lift van een dokter die bij een kliniek werkt op het terrein van de kerk. Zacharias vertelde aan de dokter dat hij geen geld, geen onderdak en geen eten had. Dat hij al 10 uur had gelopen. Toen heeft deze dokter hem behandeld en eten gegeven en mocht hij in een hutje met Job slapen (een zieke man).Toen zijn been wat beter werd mocht hij allerlei karweitjes doen voor de dokter. Hij vroeg aan iemand of hij een stukje grond voor het verbouwen van tabak kon kopen. Deze vertelde hem dat deze grond eigendom is van de kerk. En hij wist toch dat men hier niet rookt en drinkt. Toen de dokter weer uit de bijbel vertelde bleef het bij Zacharias steken. Hij wilde niet meer dronken zijn en niet meer roken. Hij heeft woord gehouden en is christen geworden. Hij is koster geworden daarom is hij hier in de

kerk. Nu kan hij wel lezen en schrijven. Hij moet de preek uit het Engels vertalen in zijn eigen taal. Want dat kan hij al. Hij heeft de Heere God gedankt dat zijn been wat dunner werd. En dat deed Zacharias zo: Stel mijn vertrouwen op de Heer mijn God want in Zijn hand ligt heel mijn levenslot. Na dit indrukwekkende verhaal kon-

den er nog vragen gesteld worden. Nadat Elsbeth ze heeft beantwoord heeft de voorzitter haar hartelijk bedankt voor het boeiende verhaal en kreeg zij een envelop overhandigd. Na het zingen van U zij de glorie sprak de voorzitter een dankgebed uit. Na het zingen van het bondslied gingen we moe maar voldaan naar huis.

Dringende oproep aan alle gebruikers van Liederenbundels in braille Veel braillelezers, die bij de CBB een liederenbundel hebben besteld, ontdekten, dat deze bundels doorgaans wel de teksten, maar niet de melodieën van de betreffende liederen bevatten. Dit is een gevolg van de afspraken, die de bibliotheken indertijd maakten. Daarbij werd het overzetten van muziek in braille toebedacht aan de muziekbibliotheek in Amsterdam. Deze taak is inmiddels overgenomen door Dedicon in Grave. Voor veel mensen die liederenbundels in braille kregen met uitsluitend de teksten, was dit onbevredigend. Lang niet voor iedereen, want velen beheersen het braille muziekschrift niet. Om na te gaan hoe groot de behoefte is aan braille muziek bij de door

de CBB uitgegeven liederenbundels, doen we een dringende oproep aan allen die het betreft: Wilt u voor 1 juli a.s. doorgeven, bij welke liederenbundels u de melodieën zou willen hebben? De bundel “tussentijds” hoeft u niet te vermelden, want deze zal voor het merendeel worden opgenomen in het in 2013 te verschijnen nieuwe liedboek. De CBB zal er alles aan doen deze bundel voorzien te krijgen van melodieën in braille muziekschrift. U kunt uw reactie per brief of per e-mail doorgeven aan de secretaris van de Open Oecumenische Gemeenschap, dhr J. Pijnaker met uiteraard vermelding van de liederenbundels die u graag van melodieën in brailleschrift voorzien wilt hebben. onze gids

11

Stuur uw wensen dan naar onderstaand adres: J. Pijnaker,

Wanningstraat 63 8031 ZP Zwolle e-mail: [email protected]

Gesprokkeld Met je neus tegen de tv, kan dat kwaad? Met je neus tegen de televisie kijkt toch echt het lekkerst. Tenminste, dat lijken de 2-jarige dochter van een lezer en haar vriendjes te denken. Regelmatig treft hij het groepje zo aan. De ouders zijn bang dat dit slecht is voor de kinderogen. Moeten zij dit hun dochter afleren of is het een fabeltje? Kinderoogarts Tjeerd de Faber (56) snapt het probleem van de ouders. Al hoeven ze zich geen zorgen te maken. “Hun angst stamt nog uit de tijd dat ik jong was. De zwart-wittelevisies waar wij toen naar keken, waren grote beeldbuizen. Uit die kasten kwam straling die slecht zou zijn. Tegenwoordig weten we dat deze straling zo’n laag niveau heeft, dat het niet schadelijk is voor kinderogen.” De platte televisies die tegenwoordig in bijna elke huiskamer hangen, geven nauwelijks straling af. Hier kunnen kinderen dus geen oogafwijkingen van krijgen. Wel vraagt De Faber, arts in het Oogziekenhuis 12

onze gids

Rotterdam, zich af waarom het meisje zo dicht bij het beeldscherm zit. “Over het algemeen is er een reden dat kinderen of volwassenen zo strak op het scherm zitten. Waarschijnlijk is ze bijziend en heeft ze een bril nodig.” De Faber raadt de lezer dan ook aan om een bezoekje aan oogarts of opticien te brengen. De Faber en zijn collega’s denken wel dat kinderen sneller bijziend worden als ze te vaak en te lang naar de televisie kijken, achter de computer zitten of een boek lezen. Het oog moet dan altijd focussen op een voorwerp dat dichtbij is. Hierdoor vervormt de oogbal iets, die wordt als het ware langer. Wanneer kinderen veel buiten spelen verandert de focus van het oog vaker en kan het zich niet standaard aanpassen en vervormen. Dit verschijnsel doet zich niet alleen op jonge leeftijd voor. Zo hebben scholieren die in hun examenperiode zitten bijvoorbeeld slechtere ogen dan wanneer zij terugkomen van vakantie. Dit heet examenmyopie. De Faber: “Tijdens het leren zitten jongeren vaak lang achter elkaar in

de boeken. Als je ze dan test, zijn de ogen regelmatig een hele punt slechter dan wanneer je dezelfde test doet als ze bijna niet lezen. Het oog kan zich dus in een korte periode ergens aan aanpassen. Deze myopie herstelt zich wel weer.” Een oudere zoon van het stel kijkt het liefst in het donker naar zijn favoriete programma’s. Volgens De Faber is dat ook geen probleem: “Het is niet schadelijk om zonder licht televisie te kijken, je wordt er alleen sneller moe van. Om zo veel mogelijk licht op te vangen, zijn de pupillen heel wijd. Hierdoor ziet het oog minder scherptediepte en moet het dus meer moeite doen om scherp te stellen.” Dit is te vergelijken met het maken van een foto in het donker. Het kan wel, maar de foto is bijna standaard bewogen. Alleen met een hele lange sluitertijd is de foto duidelijk. Op korte termijn is het wel slecht voor zowel kinderogen als volwassen ogen om een langere periode dicht bij een beeldscherm te zitten. Je knippert dan veel minder, wat rode, droge en geïrriteerde ogen tot gevolg heeft. Dit blijkt op de werkvloer zo’n probleem dat de Arbowet er rekening mee houdt met het advies om na twee uur een kwartiertje pauze te houden. Een rondje lopen of naar buiten kijken tijdens vijftien minuten is lang genoeg voor je ogen om zich te herstellen.

Hersenfunctie in tact bij macula degeneratie Hoopvol nieuws voor blinden en slechtzienden, zegt dr. Frans Cornelissen van de oogheelkunde van het Universitair Medisch Centrum Groningen. Bij de oogziekte macula degeneratie (MD) blijken de hersenen niet of nauwelijks te veranderen, in tegenstelling tot wat door oogartsen werd gedacht. Alleen het netvlies zelf wordt minder doorzichtig, en dat is dus met een behandeling van dat netvlies tegen te gaan. Terwijl lange tijd gedacht is dat de hersenen ook anders gaan functioneren bij slecht zicht, en dat die hersenfunctie dus ook weer hersteld moet worden. De UMCG-onderzoekers publiceren hun bevindingen in het wetenschappelijke tijdschrift Nature Neuroscience. Hersenonderzoekers keken wat er gebeurt met de hersenfunctie bij mensen met MD. Het bleek dat de hersendelen die normaal gebruikt worden voor het verwerken van informatie uit het oog, gewoon niet meer actief zijn als er geen informatie meer komt uit dat deel van het oog. De hersenen zelf veranderen niet. Dat is volgens Cornelissen hoopgevend voor nieuwe technieken tegen blindheid en slechtziendheid. Zo wordt er gewerkt aan implanteerbare beeldchips of stamceltherapie. Die technieken maken meer kans onze gids

13

omdat de hersenfunctie er blijkbaar niet voor aangepast hoeft te worden. Vroege behandeling oogziekten voorkomt blindheid Kinderen met erfelijke oogafwijkingen die tot blindheid leiden, kunnen het best voor hun tiende levensjaar worden behandeld. Dat maakt de kans dat ze hun zicht behouden veel groter. Dit blijkt uit onderzoek waarop oogarts Alberta Thiadens van het Erasmus Medisch Centrum in Rotterdam, woensdag promoveert. Tot nu toe was er weinig bekend over deze aandoeningen en was het lastig om patiënten een therapie aan te bieden. Gen vervangen Mensen met erfelijke oogziekten hebben afwijkingen in hun genen. Door de niet functionerende genen te vervangen door een goed werkend gen, kunnen patiënten vaak weer beter zien. Deze gentherapieën zijn nu volop in ontwikkeling voor patiënten met afwijkingen aan de kegeltjes, cellen in het netvlies die ervoor zorgen dat mensen scherp en kleuren zien. Gentherapie kan alleen slagen als er nog levende kegeltjes in het oog aanwezig zijn. Kegels en staafjes Thiadens ontdekte dat bij patiëntjes 14

onze gids

de kegels al snel verdwijnen. “De therapie kan het beste al vóór het tiende jaar kan worden gegeven, als patiënten nog de meeste kegeltjes hebben.” Ook heeft Thiadens kunnen vaststellen hoe verschillende oogziekten zich ontwikkelen. Als alleen de kegels steeds minder goed gaan werken (kegeldystrofie) worden patiënten gemiddeld op 48-jarige leeftijd slechtziend. Als zowel de kegels als de staafjes slechter functioneren(kegelstaafdystrofie), gebeurt dat al op 23-jarige leeftijd. Inzicht behandeling De onderzoeksresultaten helpen oogartsen bij het behandelen van patiënten. Tot nu toe was er weinig bekend over de erfelijke oorzaken en de gevolgen van deze aandoeningen. Oogartsen konden patiënten maar weinig vertellen over het beloop van hun ziekte en konden geen therapie aanbieden. Aan het onderzoek hebben 500 patiënten met kegelaandoeningen meegedaan. Minder blindheid na epilepsie-operatie dankzij excellente BMT-studente BMT-studente Chantal Tax heeft tijdens haar afstudeeronderzoek voor het eerst in detail de visuele ze-

nuwbanen in de hersenen in kaart gebracht. Dit is van groot belang voor mensen die aan epilepsie geopereerd worden en vaak als gevolg van deze operatie per ongeluk blind worden. Maandag 16 april studeert Chantal Tax cum laude af bij de faculteit Biomedische Technologie. Tax liep stage bij epilepsiecentrum Kempenhaeghe in Heeze en heeft met wiskundige algoritmes en verbeterde MRI-scanprotocollen een duidelijk beeld gekregen van de hersenzenuwbanen. Tax: “Zo’n zeventig patiënten die aan de meest voorkomende vorm van epilepsie lijden worden jaarlijks geopereerd. Neurochirurgen snijden dan de epileptisch focus aan de zijkant van het brein weg, maar hierbij wordt bij een kwart van de geopereerden een visuele zenuwbaan geraakt waardoor ze blind worden.” Door de beeldverwerking van de gebruikte difussieMRI te optimaliseren en het visuele systeem na te bootsen in een wiskundig model kan Tax de neurochirurgen nu van duidelijke informatie voorzien. Daardoor worden zenuwbanen in toekomstige operaties minder makkelijk geraakt. “We kunnen nu een mooie plattegrond van de aanwezige banen reconstrueren, die voor de operatie wordt uitgereikt aan de chirurg. Het mooie is om dit ook live te kunnen doen, dat proces zijn we nog aan het optimaliseren.”

Nu haar master is afgerond - Chantal Tax volgde zevenentwintig vakken in plaats van de tien gebruikelijke verplichte vakken - is ze recent begonnen met haar promotieonderzoek aan het Universitair Medisch Centrum Utrecht. Daar gaat ze zich verder verdiepen in de beeldverwerking van difussieMRI-scans en tegelijkertijd een bijdrage leveren aan de nieuwe samenwerking tussen de TU/e, het UMCU, de UU, Philips Healthcare en Philips Research. Bruut steekt ogen van vriendin uit in twaalf uur durende lijdensweg “Hij heeft me een van de meest kostbare dingen in het leven afgepakt.” Voor het eerst sinds de laffe aanval van haar vriend trotseerde de dappere Tina Nash de camera’s zonder donkere zonnebril. De 32-jarige moeder van twee kinderen raakte volledig blind nadat ze vorig jaar gruwelijk hard aangepakt werd in haar huis in het Britse Hayle. Shane Jenkin stak niet alleen haar ogen uit, hij wurgde haar ook en brak haar kaak en neus in een martelgang die uiteindelijk twaalf uur zou duren. Chirurgen moesten één oog verwijderen en konden ook het andere niet meer redden. De dader gaf deze morgen in de rechtbank toe dat hij dit ‘zwaar lionze gids

15

chamelijk letsel’ veroorzaakt had. De uitspraak volgt volgende maand, al zal hij wel ontsnappen aan de kwalificatie poging tot moord. “Ik ben blij dat hij tenminste zijn verantwoordelijkheid opneemt voor het feit dat hij mijn leven voor altijd veranderd heeft”, verklaarde Nash in een emotioneel interview met de BBC. “Ik voelde echt dat hij me probeerde te vermoorden toen hij me aan het wurgen was. Het leek alsof ik levend verbrand werd. Hij heeft alles van me afgepakt, inclusief mijn zicht. Ik mis de dingen die anderen normaal vinden, zoals naar de lucht en de zee kijken.” Uit gevangenis geholpen Tijdens de bewuste horrornacht bevonden zich ook haar dertien- en driejarige zoon zich in het huis. “Hun gezichten niet meer kunnen zien is nog het ergste. Als zij er niet waren, zou ik hier waarschijnlijk niet meer zitten.” Jenkin had zich in het verleden ook al gewelddadig gedragen, maar toch bleef Tina hem steunen. Sterker nog, ze hielp hem zelfs uit de gevangenis. Nu hoopt ze vooral dat hij niet kickt op het feit dat hij de laatste persoon was die ze ooit gezien heeft. Boodschap voor andere slachtoffers De verminkte vrouw had ook nog een boodschap voor andere slachtoffers van huiselijk geweld. “Stap eruit 16

onze gids

nu het nog kan. Ik dacht dat ik mijn partner kon veranderen, maar het werd alleen maar erger. Slapen is mijn favoriete bezigheid geworden, want in mijn dromen kan ik opnieuw zien. Als ik wakker word, slaat de harde realiteit echter weer in mijn gezicht. Op sommige dagen wil ik gewoon niet opstaan, maar ik ben vastbesloten om mijn kinderen een toekomst te geven. Dat houdt me recht.” “Ik voel me nu een geest. Ik kan iedereen rondom mij wel horen, maar ik kan zelfs mijn eigen hand niet meer zien als ik die voor mijn gezicht hou.” Haar zelfvertrouwen is volledig verdwenen nu ze totaal niet meer weet hoe ze eruit ziet. “Dit ben ik niet. Ik mis de wereld, ik mis alles gewoon.” Benefietactie Toen Tina tijdens de afranseling bloedend op de grond lag, kreeg ze te horen dat dit alles haar eigen fout was. Dat hij haar op dat moment niet hielp, zal ze hem nooit kunnen vergeven. Hoewel de vrouw al weken in het ziekenhuis verbleef, zal ze nog een operatie aan haar oogkas moeten ondergaan. Haar familie en vrienden reageerden geschokt op wat de “vriendelijke” en “hartelijke” jongedame overkomen was. Om toch een klein steentje bij te dragen, organiseerden ze een benefietactie. “Tina kan iedereen

niet genoeg bedanken. Ze is overdonderd door de goede wil en lieve berichtjes. Leerkracht Visio verkozen tot brailledocent van het jaar Op de laatste dag van de Ziezobeurs is Visio-docent Thea den Dulk uitgeroepen tot brailledocent van het jaar. De verkiezing was onderdeel van de Braillechallenge, de eerste en enige braille schrijf- en spellingwedstrijd in de lage landen. De jury verkoos Thea tot winnaar vanwege de lovende woorden van degenen die haar hadden aangedragen. “Bevlogen, met passie aan het werk en een groot inlevingsvermogen door haar eigen blindheid”, zijn slechts enkele voorbeelden. Voor de blinde leerkracht is de verkiezing een mooie opsteker in het laatste jaar van haar loopbaan. Zij gaat na dit schooljaar namelijk met pensioen. Braillefanaten De Braillechallenge is een gezamenlijk initiatief van Freedom Scientific Benelux, Visio en Bartiméus. Het doel is om aandacht te vragen voor braille als schrift voor zeer slechtziende en blinde mensen. Leerlingen en studenten, maar ook andere braillefanaten vanaf 8 jaar konden zich aanmelden voor de wedstrijd. Onderdelen waren tekst schrijven, dictee,

correctie en grafiek/afbeelding lezen en interpreteren. Voorrondes vonden plaats bij Visio en Bartiméus. De finale werd gehouden tijdens de Ziezo-beurs op 14 april. Als apart onderdeel van de wedstrijd konden ouders/verzorgers, leerlingen en collega’s hun favoriete leerkracht braille aandragen voor de titel van brailledocent 2012. Velen maakten hiervan gebruik. Cafeïne helpt tegen droge ogen Onderzoekers van de University of Tokyo hebben aangetoond dat cafeïne het vermogen om tranen te produceren verbetert. Deze ontdekking kan de behandeling bij droge ogen verbeteren. Droge ogen zijn een veelvoorkomend probleem. Als je er last van hebt, is er iets mis met de kwaliteit, de verdamping of het aanmaken van het traanvocht. De ogen kunnen gaan tranen en branderig en kriebelig aanvoelen. Voor veel mensen is het een onschuldig ongemak, maar het kan ook het gezichtsvermogen aantasten. Caffeïne of placebo In dit onderzoek werden 78 proefpersonen in twee groepen verdeeld. De proefpersonen mochten zes dagen voor het onderzoek geen cafeïne onze gids

17

gebruiken. De ene groep kreeg eerst cafeïnetabletten en daarna een placebo, de andere groep kreeg eerst een placebo en daarna de cafeïne. Binnen drie kwartier na het innemen van de tabletten werd de traanproductie gemeten. Alle proefpersonen maakten meer traanvocht aan na het innemen van de cafeïnetabletten dan na het slikken van een placebo. Klieren Uit eerder onderzoek bleek al dat droge ogen minder vaak voorkomen bij cafeïnegebruikers. Cafeïne stimuleert namelijk klieren die tranen en speeksel aanmaken. Meer jongeren beschadigde ogen door contactlenzen Oogartsen van het Oogziekenhuis in Rotterdam kwamen tot de conclusie dat steeds meer jongeren beschadigde ogen hebben en dit komt door niet correcte gebruik en slechte hygiëne van hun contactlenzen. Oogartsen waarschuwen voor het kopen van lenzen en vloeistof zonder passend advies of begeleiding. Carina Koppen van het Oogziekenhuis zegt hierover: “Goede begeleiding door een oogarts of gekwalificeerd opticien is onontbeerlijk. Ook slapen met je lenzen in is een belangrijke risicofactor voor het ont18

onze gids

wikkelen van een abces aan het hoornvlies. Het is erg belangrijk dat als je gebruik wil maken van dag en nacht lenzen dat je eerst goed overlegt met een deskundige, die je ogen controleert. Blinde man beboet voor hondenpoep Een blinde man heeft een boete gekregen omdat hij de uitwerpselen van zijn blindegeleidenhond niet opruimde. De 46-jarige Ian Bradwell moest direct de boete betalen, ondanks dat eigenaren van geleidehonden daarvan zijn vrijgesteld. “Het is belachelijk. Het hebben van een geleidehond betekent dat je een visuele beperking hebt, maar ze wilden meer bewijs”, zegt hij tegen The Sun. Ian is blind sinds zijn zeventiende. Met zijn rechteroog ziet hij niets en met zijn linkeroog kan hij alleen zeggen of het dag of nacht is. “Terwijl ik met Iona liep, kwam iemand naar me toe en hij vroeg of ik me realiseerde dat mijn hond had gepoept. Ik verontschuldigde me en legde uit dat ik visueel beperkt was en hield mijn geleidestok omhoog het te laten zien. Ik vroeg om een zakje zodat ik het alsnog kon opruimen. Hij leek alleen geïnteresseerd te zijn in het geven van een boete van 80 pond. Ik belde naar de gemeente, maar kreeg dezelfde soort

houding. Ik heb al elf jaar geleidehonden en dit is de eerste keer dat er zoiets gebeurd.” De gemeente heeft de boete later ongedaan gemaakt. Burgemeesters bepleiten terugkeer stemcomputer Burgemeesters van verschillende Nederlandse gemeentes zijn voorstander van de stemcomputer. Met nieuwe verkiezingen in aantocht dringen zij opnieuw aan op afschaffing van het rode potlood. De stemcomputer zou in een proef met verbeterd papierstemmen zijn verdienste hebben bewezen. Renkum was een van de gemeentes die enkele jaren geleden deelnam aan die proef. Deze werd gehouden in instituut Het Schild in Wolfheeze, waar blinde en slechtziende ouderen wonen. Volgens burgemeester Jean Paul Gebben heeft deze proef aangetoond dat de techniek alle bezwaren tegen elektronisch stemmen heeft getackeld. “Het is nu mogelijk met een computer beveiligd te stemmen. Je kunt bij twijfel handmatig natellen.” De burgemeester geeft aan dat het stemmen met het rode potlood duurder is omdat het in veel gemeentes tot hertellingen leidde:

“Handmatig tellen is tijdrovend en kost veel manuren. Dat moeten we allemaal betalen.” Een standpunt dat ook wordt uitgedragen door Bernt Schneiders, Voorzitter van het Nederlands Genootschap van Burgemeesters en zelf burgemeester van Haarlem. Bart Jacobs, hoogleraar computerbeveiliging aan de Nijmeegse Radboud Universiteit, vindt de terugkeer van de stemcomputer geen goede gedachte: “Je wilt toch voorkomen dat hackers invloed hebben op de uitslag”. Herbert Blankesteijn wijst in zijn column op BNR.nl op de vele aangetoonde manco’s van het apparaat, die kennelijk nu al weer zijn verdrongen: “Uit de oproep van de burgemeesters van vandaag walmt weer die heilsverwachting: maak de verkiezingen ‘modern’, zet apparaten neer met stekkers en veel knopjes, en alles komt goed. Een visie op beveiliging en garanties voor een goed digitaal verkiezingsproces is op de site van het Nederlands Genootschap van Burgemeesters niet te vinden. Dat naïeve vertrouwen was nu juist de oorzaak van alle ellende. Volgens Jean Paul Gebben zou invoering van de stemcomputer voor de verkiezingen van september hoe dan ook niet haalbaar zijn.

onze gids

19

Verschijning Onze Gids Het volgende nummer van Onze Gids zal begin september verschijnen. Kopij voor dit nummer moet binnen zijn vóór de eerste dinsdag van augustus. Bij voorkeur per e-mail of in zwartschrift getypt. Graag één artikel per blad. Aan één kant beschrijven.

Mededelingen voor de redactie niet op het zelfde blad. Kopy zenden aan: Redactie Onze Gids p/a L. Bokhorst Joh. Bogaardstraat 24 2151 CV Nieuw-Vennep E-mail: [email protected]

Agenda 15 22 29 03 08 08 08

september september september november december december december

: : : : : : :

Afd. Afd. Afd. Afd. Afd. Afd. Afd.

Den Haag e.o. Opening seizoen Rotterdam e.o. Ledenvergadering. Amsterdam e.o Jaarvergadering Den Haag e.o. Jaarvergadering Den Haag e.o. Kerstviering Rotterdam e.o. Adventsbijeenkomst Amsterdam e.o. Kerstviering

Adressen Adres stichtingen van de N.C.B. Penningmeester beide stichtingen: Dhr. L.W. Maters Tramlaan 10 8331 GL Steenwijk Tel. 0521 51 90 64

20

onze gids

Stichting Recreatie der N.C.B. ING nr. 306 316 Louis Braille Fonds der N.C.B. ING nr. 809 898