INHOUD 1
Voorwoord
4
2
Organisatiestructuur
5
3
Missie en kernwaarden 3.1 Missie van ROC West-Brabant 3.2 Besturingsfilosofie 3.3 Kernwaarden 3.4 Grondhouding
7 7 8 8 9
4
Planvorming en verantwoording
11
5
Onderwijs, begeleiding en zorg 5.1 Basiskwaliteit 5.2 Nieuwe technologie
13 13 15
6
Personeel 6.1 Competentiemanagement in het VMBO 6.1.1 Personeelsplanning/ formatieplanning/teamontwikkeling 6.1.2 Werving & selectie 6.1.3 Opleiding, ontwikkeling & coaching 6.1.4 Beoordeling 6.1.5 Loopbaanontwikkeling 6.1.6 Mobiliteit & outplacement
16 17 18 18 18 18 18 18
7
Organisatie 7.1 Planvorming 7.2 Kwaliteitsmodel 7.3 Verantwoording 7.4 Controle
19 19 19 20 20
8
Kwaliteitsmodel 8.1 INK management model 8.1.1 Positiebepaling 8.1.2 Finishfoto 8.2 Zelfevaluatiekader (ZEK) 8.3 Audits
22 22 22 22 23 23
9
Medezeggenschap en ouderparticipatie 9.1 Ondernemingsraad 9.2 Rol ouders 9.3 De ouderraad
24 24 24 24
10
Huisvesting
Schoolplan VMBO-scholen ROC West-Brabant 2011-2015
26
2
Addendum bij Schoolplan 2011-2015.
Het schoolplan van de VMBO scholen van ROC West-Brabant is een richtinggevend document beleidsperiode tot 2015. In het voorjaar 2012 is het Bestuursakkoord VO ondertekend door de minister van OC&W en de VO-raad. In dit akkoord maakt de sector duidelijke prestatieafspraken met de minister voor de komende beleidsperiode. Voor een deel zijn deze afspraken overlappend met de beleidsagende zoals beschreven in dit Schoolplan, voor een deel worden nieuwe elementen toegevoegd. Omdat het schoolplan een levend document hoort te zijn, wordt in deze tweede versie duidelijk verwezen naar de punten uit het Bestuursakkoord en worden er nieuwe punten aan de agenda toegevoegd. Naast het bestuursakkoord zijn ook onderdelen uit het koersdocument VMBO opgenomen in deze versie. In dit koersdocument wordt beschreven hoe onze scholen de toekomst gezamenlijk tegemoet gaan treden. In het bestaande schoolplan 2011-2015 wordt cursief beschreven welke veranderingen er zijn ten opzichte van het oorspronkelijke plan, zodat de lezer de aanpssingen ten opzichte van versie 1 snel kan vinden.
A.C.J. Flink Algemeen directeur VMBO
Schoolplan VMBO-scholen ROC West-Brabant 2011-2015
3
1 Voorwoord Dit schoolplan vindt zijn ontstaansgrond in artikel 24 van de Wet op het Voortgezet Onderwijs. In het schoolplan is de route uitgestippeld die de VMBO-scholen van 2011 tot 2015 zullen bewandelen. Binnen ROC West-Brabant zijn elf verschillende scholen ondergebracht in de VMBO-entiteit. De regionale spreiding is groot, hetgeen leidt tot een diversiteit aan scholen binnen zeer verschillende marktgebieden. Onze scholen zijn verspreid over West-Brabant, van Andel tot Tholen. Binnen centrale kaders kunnen de scholen daarom hun eigen koers uitzetten en een eigen profiel ontwikkelen. In dit document zijn de kaders terug te vinden. De typisch eigen invulling op de verschillenden scholen is terug te vinden in hun strategisch marketingplan, de (meer)jarenplannen en jaarverslagen. Het schoolplan is geen document op zich. Uitgangspunten zijn het strategisch beleidsplan ‘Onderwijs met passie 2015’ van ROC West-Brabant, de INKnulmetingen en de finishfoto’s zoals die door management, teams, ouders en leerlingen zijn vastgesteld. Daarnaast is de Wet Voortgezet Onderwijs en de kwaliteitsagenda VO evenals het toetsingskader van de Inspectie richtinggevend voor het schoolplan. Bij het samenstellen van genoemde documenten is gebruik gemaakt van de inbreng van stakeholders, zoals ouders, relaties, personeelsleden en vertegenwoordigers van het bedrijfsleven. De doelgroepen worden regelmatig bevraagd over hun ervaringen met de scholen, waardoor dit document jaarlijks bijgesteld kan worden. Binnen de kwaliteitscyclus wordt hiervoor het ZEK-instrument (zelfevaluatiekader) gebruikt. De uitkomsten hiervan worden in consentgesprekken met doelgroepen besproken waarna jaarplannen al dan niet aangepast worden. In 2014 willen onze VMBO-scholen onderwijs van goede kwaliteit bieden, waarbinnen voor leerlingen iets te kiezen valt. Iedere VMBO-leerling kan iets van zijn of haar gading vinden op onze scholen. Wij bieden zelfs meer. Ieders talent wordt aangesproken en kan ontwikkeld worden.
Ton Flink Algemeen directeur VMBO
Vastgesteld oktober/november 2010 ,door Raad van Bestuur ROC West-Brabant, DMR VMBO en Managementteam VMBO
Schoolplan VMBO-scholen ROC West-Brabant 2011-2015
4
2 Organisatiestructuur ROC West-Brabant bestaat uit acht relatief autonome MBO-instituten die onder hun eigen merknaam opereren in West-Brabant. Daarnaast is een aantal BV’s onder de paraplu van het ROC operationeel en is er in de afgelopen beleidsperiode een VMBO-entiteit gevormd van alle VMBO-scholen die voorheen onderdeel uitmaakten van MBO/VMBO-scholen. De aansturing van de scholen geschiedt door de vestigingsdirecteuren en een algemeen directeur. Binnen de entiteit zal de komende jaren gewerkt gaan worden aan een aantal gezamenlijke doelstellingen die in dit schoolplan terug te vinden zijn. De VMBO-entiteit van ROC West-Brabant bestaat uit de volgende elf scholen: - Prinsentuin van Cooth - Prinsentuin Andel - Prinsentuin Oudenbosch - Prinsentuin Halsteren - Scala Teteringen - Effent Oosterhout - Westerpoort - ‘t Bergse VMBO - De Rotonde - Praktijkschool Breda In 2012 is de vestiging Van Cooth gesloten en is en in het kader van het Masterplan Breda een RPO aangevraagd. Met ingang van 1 augustus 2012 is de nieuwe school Prinsentuin van Cooth van start gegaan. ROC West-Brabant is een identiteitgestuurde organisatie, waardegedreven op basis van collectieve idealen. Deze idealen zijn kompas en radar tegelijkertijd. Waarbij het kompas betekent dat de organisatie koersgericht is op basis van een duurzame, lange termijnvisie. Koersen op radar houdt in dat daarnaast permanente omgevingsverkenningen worden uitgevoerd zodat de koers kan worden bijgesteld, versneld en/of anderszins aangepast als daar aanleiding toe bestaat.
Schoolplan VMBO-scholen ROC West-Brabant 2011-2015
5
Schoolplan VMBO-scholen ROC West-Brabant 2011-2015
6
3 Missie en kernwaarden Het hart van de organisatie wordt gevormd door de gekozen identiteit. De identiteit van ROC West-Brabant vindt zijn oorsprong in de kernwaarden. De kernwaarden hebben een duurzaam karakter, zijn los en ontdaan van ‘hypegedrag’. De kernwaarden zijn, in hun onderlinge combinatie en in samenhang met onze besturingsfilosofie niet alleen onderscheidend, maar vooral richtinggevend voor strategie, beleid en uitvoering. ROC West-Brabant is een onderwijsinstelling, hetgeen betekent dat alle facetten van beleid gericht zijn op dat ene grote doel: onderwijskundig rendement. Daarbij vatten wij rendement op als een aantoonbaar onderwijskundig leerresultaat op terreinen van de persoonlijke ontwikkeling van de student, toeleiding en toegankelijkheid naar vervolgvormen van onderwijs, voorbereiding op een beroepskwalificatie en daarmee succes op de arbeidsmarkt alsmede van de vorming tot verantwoordelijk lid van onze samenleving. De ontwikkelingen in onze maatschappij stellen in toenemende mate hoge eisen aan deze vier succesfactoren. In onze kernwaarden hebben wij geformuleerd vanuit welke optieken aan het gewenste resultaat wordt gewerkt. De positionering van de verschillende VMBO-scholen is divers, de geografische spreiding groot. De vestigingsdirecteuren hebben een grote invloed op de implementatie van de positionering en het daarmee samenhangende beleid. Aan de front office ontstaan zo scholen die sterk in de markt staan en zich onderscheiden van collega-scholen buiten én binnen ROC West-Brabant. Om onze scholen goed aan te sturen en uniform verantwoording af te kunnen leggen, zijn afspraken en spelregels nodig. De back office moet daarom zoveel mogelijk uniform zijn, zodat consolidatie van gegevens voor de verschillende doelgroepen eenvoudig is. De uniforme back office moet er ook voor gaan zorgen dat taken van scholen verlicht worden opdat ze zich maximaal kunnen richten op hun onderwijskundige taakstelling, de kernactiviteit. 3.1 Missie van ROC West-Brabant ROC West-Brabant heeft hoge ambities. We willen midden in de samenleving staan en op een eigentijdse wijze toponderwijs verzorgen. De maatschappelijke verantwoordelijkheid ten opzichte van leerlingen, studenten en de regio, waaronder het regionale bedrijfsleven, beschouwen we als een serieuze en eervolle opdracht. Toch willen we niet louter uit plicht maar vooral vanuit inspiratie betekenis hebben voor onze stakeholders. Alleen dan kan sprake zijn van een onderscheidende en ambitieuze strategie die duidelijk uitstijgt boven het strikt functionele en het lauwe gemiddelde. De koers die het ROC uitzet geeft blijk van die inspiratie. Naast het ontwikkelen van hoogwaardig vakmanschap, stimuleren en faciliteren wij de persoonlijke groei van leerlingen, studenten en medewerkers. Wij stimuleren dat zij hun talenten optimaal ontwikkelen en productief maken. Zo kunnen zij duurzaam blijven bijdragen aan de verdere ontwikkeling van zichzelf, de maatschappij en werkgevers. Mission statement: Optimale talentontwikkeling & duurzame groei.
Schoolplan VMBO-scholen ROC West-Brabant 2011-2015
7
De betekenis van de missie voor onze stakeholders ziet er als volgt uit:
Leerlingen en studenten:
Groei van expliciete kennis, vaardigheden en competenties
Medewerkers:
Groei van professionaliteit / doorgroei als professional
Bedrijfsleven:
Groei van ‘merkwaardig’ en marktwaardig gedrag Groei van omzet, rendement, markt(aandeel/-positie)
Maatschappij:
Innovatieve ontwikkelingen Groei van welvaart en welzijn in de regio
Financiers:
Groei in kwaliteit van de onderwijsproductie
Ontdekking en ontwikkeling van talenten; groei tot stevige persoonlijkheden: zelfbewust, leervaardig, zelfredzaam en met ondernemingszin
Groei tot een gezond rendement van de organisatie (5-7%)
3.2 Besturingsfilosofie De besturingsfilosofie van ROC West-Brabant (zie ook hoofdstuk Organisatie) is als volgt: groot en klein tegelijkertijd, met herkenbare en geprofileerde scholen en colleges met letterlijk eigen naam en faam. Het zijn organisaties ingericht naar menselijke maat. Er is iets te kiezen in de regio. Die ontwikkeling is zeker nog niet af. Het bouwen van een sterk merk kost jaren. Stevige voortgang is nu geboden. Het scherp wegzetten en waarmaken van de eigen merken blijft dan ook een onverkorte opdracht voor de komende periode. Vanuit de eigenheid van de merken ontwikkelt de organisatie zich naar het volgende stadium. Meer dan voorheen wordt de kracht van het collectief gezocht, ontwikkeld en versterkt: “van IK naar WIJ”. Om de scholen en colleges in staat te stellen zich maximaal te kunnen richten op hun kernactiviteit – de onderwijskundige taak en merkpositionering – zullen zij voor de secundaire processen in toenemende mate op een efficiënte en effectieve worden ondersteund. Dit vraagt om een hervorming van deze diensten. Dit sluit goed aan bij de keuze voor servant leadership. 3.3 Kernwaarden Drie fundamentele kernwaarden leiden ons duurzaam door de uitdagende opdracht van het onderwijs: 1. De mens centraal, iedereen doet er toe, iedereen is ergens (erg) goed in, iedereen heeft er recht op alle (meervoudige) talenten te kunnen aanspreken: “geen talent blijft onder de korenmaat”. Maar ook: primair denken vanuit het belang van de mens, de leerling, student en pas daarna vanuit het belang van de organisatie. 2. Ondernemingszin wil zeggen dat eigenaarschap hoog in het vaandel staat. Anders gesteld: niet gestuurd worden, maar eigen ruimte nemen voor het zelf sturen binnen afgesproken en vastgelegde kaders. Eigenaarschap toekennen, is vertrouwen geven en ruimte bieden aan student en medewerker, loslaten dus.
Schoolplan VMBO-scholen ROC West-Brabant 2011-2015
8
Maar ondernemingszin vraagt om een subtiele balans van durven ontwikkelen en tegelijk beheersen: 1. het is accepteren van verantwoordelijkheid en tegelijkertijd het afwijzen van vrijblijvendheid; 2. het is nieuwe wegen inslaan maar ook efficiency en effectiviteit; 3. en hoe onbegrensd de mogelijkheden dus ook lijken: het vraagt om focus en keuzes maken. 3. Duurzaamheid in de ecologische zin van het woord, ecological intelligence, maar vooral ook in de zin van duurzame partnerships en consistent beleid. Pedagogisch-didactisch gezien gaat het om het verder gaan dan het aangeleerde kunstje of het behaalde papiertje. Het gaat om de ontwikkeling van zelfsturend vermogen en leren blijvend te leren. Zo kunnen mensen zich duurzaam handhaven in een steeds sneller ontwikkelende wereld. ROC West-Brabant koerst op kompas én radar. Dat wil zeggen met een open oog voor permanente omgevingsverkenning maar wel strategisch koersvast. 3.4 Grondhouding Naast de fundamentele kernwaarden zijn er enkele houdingsaspecten die ROC West-Brabant kenmerken: -
-
ROC West-Brabant neemt haar publieke taak en maatschappelijke opdracht serieus en handelt daarbij steeds integer. In lijn daarmee is het ROC transparant en open, intern én extern en legt verantwoording af. ROC West-Brabant wil een excellente organisatie zijn die op alle terreinen kwaliteit op hoog niveau borgt. Het ROC gaat verder dan het louter bieden van het (voorgeschreven) basispakket en heeft een brede kijk op ontwikkeling en groei en maakt ruimte voor verbreding en verdieping, onder meer in de vorm van cultuur, bewegen en sport. 3.5 Ambities VMBO
Bestuursakkoord: Het bestuursakkoord VO dwingt scholen om slagvaardiger te sturen. Het voortgezet onderwijs moet, kan en wil verder verbeteren. Leerlingen moeten beter gaan presteren, beter doorstromen naar het vervolgonderwijs, goed opgeleid toetreden tot de arbeidsmarkt en goed toegerust worden voor de maatschappij van de toekomst. Daarom hebben de scholen in 2012 hun ambities geformuleerd. Ambities: 1. Wij werken systematisch aan het maximaliseren van de prestaties van onze leerlingen. wij werken opbrengstgericht. 2. Wij signaleren verschillen en gaan hier adequaat mee om, ook bij de medewerkers. 3. Er is een lerende cultuur waarin het draait om het leren van de leerlingen maar ook van leraren en schoolleiders. Ons uitgangspunt is professionele groei. Dit wordt gefaciliteerd door goed HR-beleid.
Schoolplan VMBO-scholen ROC West-Brabant 2011-2015
9
4. Onze scholen staan midden in de samenleving en hebben een intensieve relatie met ouders en bedrijfsleven opgebouwd. 5. Onze scholen realiseren een optimale doorstroming van PO naar VO naar MBO. Samenwerking met de ketenpartners is een vanzelfsprekendheid. Als we nu niets doen, dan onderwijzen we in 2020 12% minder leerlingen dan nu. Door onderlinge concurrentie is er nu voor sommige vestigingen sprake van versnippering. Dit gaat ten koste van de kwaliteit. VMBO ROC WB maakt keuzes voor een helder portfolio aan sectoren en leerwegen. Ondernemerschap is noodzakelijk!
Schoolplan VMBO-scholen ROC West-Brabant 2011-2015
10
4 Planvorming en verantwoording De VMBO-scholen van ROC West-Brabant onderschrijven en respecteren de missie, het mission statement, de kernwaarden en de grondhouding. Gezien de regionale spreiding van onze VMBO-scholen en het verschil in onderwijsaanbod en zorg zijn er echter verschillen. Ieder instituut heeft voor de jaren 2011-2015 een meerjarenplan gemaakt, op basis van het INK-model en een INK-nulmeting. In dit meerjarenplan staan de op de ROC-uitgangspunten gebaseerde eigen visie, missie en kernwaarden nader uitgewerkt. Het vijfjarenplan is onderdeel van het bedrijfsproces VMBO en resulteert jaarlijks in een jaarplan en jaarverslag, waarin onderwijs-, organisatie- en personele ontwikkelingen beschreven staan. De missie en de visie, maar ook het onderwijs, de begeleiding en de zorg van de scholen maken onderdeel uit van de front office van de scholen. De planvorming van de afzonderlijke scholen is als volgt: Strategisch marketingplan Eigenaar: algemeen directeur, vestigingsdirecteur Periode: eenmalig Het strategisch marketingplan is de basis voor het vijfjarenplan en de jaarplannen. Alle plannen en ontwikkelingen moeten passen binnen deze positionering. Identiteitsmarketing Met als motto “onderscheidend naar buiten, verbindend naar binnen” hebben de scholen op basis van het marketingplan tevens een identiteitsmarketing- en profileringprogramma doorlopen. De scholen moeten zich onderscheidend en relevant positioneren onder de paraplu van ROC West-Brabant. Vanuit deze strategische keuze komen we uit op een identiteitsstructuur die endorsed identity wordt genoemd. Bij endorsed identity krijgen alle scholen een eigen huisstijl, maar blijft de moederorganisatie (ROC West-Brabant) op de achtergrond herkenbaar. Voor de scholen betekent het dat er vanuit de eigen identiteit een authentieke profilering is uitgewerkt die heeft geleid tot een: merkpaspoort internal branding traject positionering (kleur bekennen) huisstijl. De keuze voor endorsed identity houdt in dat de scholen hun eigen cultuur, tradities en merk nog nadrukkelijker naar buiten brengen. Dat ze vrij zijn in de keuzes die hierbij worden gemaakt, maar dat het vertrekpunt van alle scholen de kernwaarden van ROC West-Brabant is. Men kan het vergelijken met een voornaam en achternaam. De achternaam van de scholen is ROC West-Brabant. Maar de scholen moeten een eigen authentieke plaats in de samenleving innemen. Die eigenheid wordt aangeduid met de voornaam.
Meerjarenplan/schoolplan Eigenaar: vestigingsdirecteur Periode: elke vier jaar De meerjarenplannen/schoolplannen vormen de uitwerking van het strategisch (marketing)plan. De basis wordt gelegd door een nulmeting gebaseerd op het INKmodel en een zogenaamde finishfoto, waarin beschreven staat hoe de school er over vijf jaren uit zal zien. De plannen zijn uitgewerkt rondom de hoofdgebieden: - onderwijs
Schoolplan VMBO-scholen ROC West-Brabant 2011-2015
11
-
organisatie medewerkers.
Bij de totstandkoming van het meerjaren van de VMBO-scholen zijn twee sporen doorlopen. Het ene spoor vertrekt vanuit de identiteit. Samen met de medewerkers is gekeken naar de bedoeling van de school om vanuit het hart van de medewerkers tot een merkpaspoort te komen met merkwaarden die recht doen aan de accenten die school en medewerkers kiezen. Het andere spoor vertrekt vanuit bestaande plannen, ambities en kwaliteitsagenda. Samen met de medewerkers is gekeken naar de ambitie van de school en is er een Finishfoto 2015 opgesteld. Deze finishfoto is vervolgens vertaald naar een meerjarenplan en naar het merkpaspoort. In het strategisch meerjarenplan zijn naast zelf te benoemen VMBO- en vestigingsprestatie-indicatoren ook de prestatie-indicatoren van ROC West-Brabant meegenomen. Jaarplan Eigenaar: vestigingsdirecteur Periode: jaarlijks, november Het meerjarenplan wordt vertaald naar een jaarplan. In het jaarplan vertaalt iedere school bestaande plannen, ambities en kwaliteitsagenda naar onderwijs, personeel en organisatie. Om deze vervolgens in een gestandaardiseerde projectaanvraag in te dienen bij de algemene directie van de VMBO-scholen. Goedgekeurde projecten krijgen extra gelden die zowel materieel als personeel kunnen worden ingezet. Voor de personele inzet voor projecten geldt dat deze alleen van tijdelijke aard kan zijn. De projecten worden door de scholen gespiegeld aan de visie, missie en merkwaarden. Op deze manier leren de scholen te sturen op ambitie, rekening houdend met de identiteit en de kwaliteitsagenda.
Jaarverslag Eigenaar: vestigingsdirecteur Periode: jaarlijks, maart/april Vanaf het verslagjaar 2008 worden onderwijsinstellingen geacht zich te houden aan de richtlijn Jaarverslag Onderwijs, zoals opgenomen in richtlijnen voor het jaarverslag. De Raad van Bestuur heeft zich voorgenomen om stakeholders en met name de Inspectie van het Onderwijs in de eerste fase van hun onderzoek ruim van informatie te voorzien. Besloten is om het jaarverslag te gebruiken voor de zelfevaluatie ten behoeve van de inspectie. Dit betekent dat het format voor de instituten aansluit op het toetsingskader BVE 2009 en Richtlijn Jaarverslag Onderwijs. Sinds 2009 is een zelfevaluatie-instrument geïmplementeerd, voor het VMBO is dit het ZEK. Middels dit instrument zal jaarlijks op afdelingsniveau op basis van het toezichtkader inspectie een zelfevaluatie worden opgesteld. Deze zelfevaluatie is de basis voor de interne audits.
Schoolplan VMBO-scholen ROC West-Brabant 2011-2015
12
5 Onderwijs, begeleiding en zorg Er is een duidelijk herkenbare groep jongeren die behoefte heeft aan, en belang heeft bij leren in een beroepscontext. De samenleving en de arbeidsmarkt hebben deze jongeren ook nodig. De leerling staat centraal en het onderwijs en het VMBO sluit maximaal aan bij de mogelijkheden en behoeften van de leerling. Intensieve en kwalitatief goede leerlingen loopbaanbegeleiding en zorgvoorzieningen zijn structureel en integraal in het onderwijs ondergebracht. Het VMBO is breed en oriënterend, gericht op het verkrijgen van juiste beroepsbeelden en een goed zelfbeeld. De leerling is daarbij in toenemende mate verantwoordelijk voor zijn eigen leerproces, kan keuzes maken en leert actief. De scholen houden er rekening mee dat de leerling en zijn leefomgeving aan veranderingen onderhevig zijn en houden hierbij trends goed in de gaten zodat hierop tijdig kan worden ingespeeld. Dit komt tot uiting in een adequate begeleidingsstructuur voor de gehele schoolloopbaan met daarin veel aandacht voor potentiële gedrags- en leerproblemen. De leerstof wordt aangeboden in een veilige leeromgeving, zowel binnen de school als buitenschools. De leerstof wordt aangeboden in samenhangende programma’s in contextrijke leeromgevingen en is betekenisvol. Het aanbod is gevarieerd qua inhoud, niveau en leerstijl waarbij vooral de leerstijl “leren door doen” nadrukkelijk aan bod komt. Het bieden van maatwerk staat soms op gespannen voet met de regelgeving van de overheid en de eisen die deze stelt aan het leerproces van de leerling. Iedere school moet eigen keuzes maken, afgestemd op de doelgroep, regio en ambities, en passend bij de identiteit van de school. Om deze keuzes te kunnen maken dient de school te beschikken over creativiteit, enthousiasme en betrokkenheid van alle medewerkers van hoog tot laag. De VMBO-scholen kiezen er voor alle geledingen nadrukkelijk te betrekken bij het maken van deze keuzes. Het geven van ruimte betekent echter ook dat de gemaakte keuzes verantwoord moeten kunnen worden. In de voorgaande jaren is de ontwikkeling van de school soms ten koste gegaan van de basiskwaliteit van de opleidingen. Dit kan en mag natuurlijk niet, vandaar dat scholen die de basiskwaliteit niet bieden de komende jaren hard aan verbetering zullen werken. 5.1 Basiskwaliteit De basiskwaliteit van een aantal VMBO scholen is door de inspectie als onvoldoende beoordeeld. Deze scholen werken de komende jaren met volle overgave aan de verbetering van onderwijskwaliteit om weer tot een beoordeling “goed’ of “excellent” te komen. Scholen die de kwaliteit op orde hebben werken verder aan de profilering van hun scholen middels aantrekkelijke onderwijsprogramma’s die een relatie hebben met het profiel van de school. In ‘Onderwijs met passie 2010-2015’ van ROC West-Brabant worden de volgende kwaliteitsdoelstellingen genoemd die de basiskwaliteit van het onderwijs moeten garanderen. 1. Een fundamentele primaire kwaliteitsgarantie: de geleverde onderwijskwaliteit en onderwijsprestaties voldoen te allen tijde aan de daaraan door inspectie (vast) te stellen minimumeisen; onze scholen scoren daarenboven ruimschoots bovengemiddeld.
Schoolplan VMBO-scholen ROC West-Brabant 2011-2015
13
2. Een flankerende operationele kwaliteitsdoelstelling: de beoogde prestaties zorgen ervoor dat het ROC West-Brabant vanaf 2012 voldoet aan het kwaliteitsprofiel ‘Excellente onderwijsorganisatie in (volledig) control’. Uit de deze kwaliteitsdoelstellingen zijn de volgende focuspunten 2015 afkomstig. Deltaplan basiskwaliteit (voldoen aan alle inspectiestandaarden) met name in VMBO: 1. Hiertoe zetten wij een Taskforce in met de bovenstaande heldere doelstelling en opdracht. De Taskforce krijgt vergaande bevoegdheden en adequate faciliteiten; 2. Medio 2012 zullen alle VMBO-scholen uit de gevarenzone zijn; 3. Medio 2013 zullen alle scholen op alle standaarden minimaal voldoen aan de kwalificatie “voldoende”. Dit geldt voor zowel de VMBO-scholen als de MBOcolleges; 4. Medio 2014 zullen alle scholen minimaal op de helft van de standaarden voldoen aan de kwalificatie “voldoende” en op de andere helft aan de kwalificatie sterk danwel geven op een andere wijze blijk van excelleren. Bestuursakkoord: Om bovenstaande doelstellingen te realiseren werken onze scholen systematisch aan het maximaliseren van prestaties van leerlingen. Ze werken opbrengstgericht. Er wordt gewerkt vanuit de visie op resultaat verantwoordelijk management. Het management van de scholen heeft intensief overleg met individuele docenten en teams over de behaalde resultaten. De analyse is onderdeel van kwaliteitscyclus zoals beschreven in het bedrijfsproces VMBO. ROC West-Brabant creëert optimaal voordeel voor de leerling vanuit zijn unique selling point: VMBO én MBO onder één ROC-paraplu: 1. Gegeven ons leerling-centraal denken realiseren we structureel doorlopende leer- en begeleidingslijnen: een optimale doorstroom binnen de beroepskolom en leerwinst voor de leerling/student; 2. Elke leerling van onze VMBO-scholen wordt een passende opleiding in (en transfer naar) het MBO gegarandeerd; 3. Een integraal systeem van Transfercoaching vanuit het VMBO (en MBO) wordt ingezet om voorbereiding op en vervolgsucces in het MBO te bevorderen/borgen; 4. De ontmoeting en samenwerking van medewerkers uit VMBO en MBO wordt sterk gestimuleerd om de kennis van leerling, programma, didactiek en cultuur over en weer te versterken. Dit moet als resultaat concrete plannen opleveren voor verbetering van de afstemming. Er komt een budget beschikbaar waaruit we effectieve voorstellen/initiatieven vanuit de werkvloer kunnen faciliteren/belonen; 5. Onder inspiratie van het lectoraat en het daaraan verbonden project Keuzeprocessen wordt maximaal ingezet om het proces van kiezen en loopbaanleren in samenwerking met het (regionale) VMBO te optimaliseren. Het bieden van keuzediversiteit en excellente keuzebegeleiding is een belangrijk strategisch doel en kenmerk van ROC West-Brabant. Onze VMBO scholen hebben de komende jaren de opdracht de basiskwaliteit op orde te brengen daar waar dit nu nog niet gerealiseerd is. Dit heeft voor betrokken scholen prioriteit nummer één. Scholen waar de kwaliteit voldoende of goed is gaan verder met de profilering van hun profiel en werken dit uit in het onderwijsproces. Naast bovenstaande punten zullen de VMBO-scholen met name de Kwaliteitsagenda van het Ministerie van OC&W volgen in de komende jaren. Deze agenda biedt een uitstekend uitgangspunt voor onze verbeterslag, maar biedt ook ruimte aan die scholen die (ruim) voldoende scoren om door middel van profilering te komen tot
Schoolplan VMBO-scholen ROC West-Brabant 2011-2015
14
excellent onderwijs. De beleidsprioriteiten gericht op onderwijs in de kwaliteitsagenda zijn: - Rekenen en taal De basiskwaliteit op orde en een aantoonbare verbetering van het taal- en rekenniveau. Bestuursakkoord: Onze scholen hebben een eigen taal-en rekenbeleid ontwikkeld, de prestaties van individuele leerlingen worden gevolgd. Scholen zorgen er voor dat leerlingen goed presteren op de kernvakken. Daarnaast worden leerlingen breed gevormd, bijvoorbeeld in lesprogramma’s, maatschappelijke stages en middels loopbaanoriëntatie en (snuffel)stages. - Uitblinken Uitblinken op alle niveau’s en een passende kwalificatie voor alle leerlingen. Bestuursakkoord: onze scholen werken optimaal mee aan talentontwikkeling van de leerling.
- Burgerschap Burgerschapsvorming voor alle leerlingen onder andere door maatschappelijke stages. - Examens Goede en betrouwbare examens. - Verbetercultuur (Zeer) zwakke scholen weer goed, goede scholen nog beter. In de meerjarenplannen van de VMBO-scholen zullen deze activiteiten worden uitgewerkt per school en per regio. Zwakke en zeer zwakke scholen hebben één prioriteit zoals hierboven beschreven, de overige scholen kunnen verder gaan met hun positionering, waarbij de basiskwaliteit van de opleiding altijd in beeld moet worden gehouden. De ontwikkeling van de zorgstructuur zal in de komende jaren doorgaan, maar kan beïnvloed worden door ontwikkelingen in de wetgeving, bijvoorbeeld ‘Passend Onderwijs’. Binnen de VMBO-entiteit zal men vooral van elkaar gaan leren en gebruik gaan maken van elders opgebouwde expertise. 5.2 Nieuwe technologie Nieuwe technologieën zijn diep verankerd in ons onderwijs, mede vanuit het besef dat de hedendaagse leerlingen zich tal van moderne communicatiemiddelen en – methoden als een tweede natuur hebben eigen gemaakt, waarmee ze toegang hebben tot een wereld aan informatie en een nieuwe generatie vormen waar het gaat om leren en communiceren. Onderwijsprogramma’s op onze VMBO-scholen worden in de komende jaren steeds meer aangepast op en ingericht met moderne technologieën. Moderne technologie is echter geen doel op zich maar moet meerwaarde brengen binnen de lesprogramma’s.
Schoolplan VMBO-scholen ROC West-Brabant 2011-2015
15
6 Personeel Bestuursakkoord: onderstaand hoofdstuk past volledig in het Bestuursakkoord VO. Prestatiebox gelden zullen ingezet worden om scholingsprogramma’s versneld uit te voeren. Om de zaken die ons voor ogen staan en de betekenis die we willen geven te realiseren zorgen we binnen ROC West-Brabant voor een klimaat waar medewerkers voortdurend aan hun professionaliteit werken. De professional in het primaire proces moet op alle fronten van zijn denken en werken een grote verantwoordelijkheid aankunnen. Verantwoordelijk voor het onderwijs- en vormingsproces van scholieren en studenten, verantwoordelijk ook voor zijn eigen ontwikkeling zijn. Voortdurend op zoek gaan naar innovatie en verbetering, gelovend in de potenties en het lerende vermogen van de moderne jeugd. Het is de professional die een zodanig breed scala van methodieken en didactieken beheerst, dat verschillende leerstijlen erkenning en herkenning vinden. Het is de professional wiens denken en handelen zich baseert op en gevormd is midden in de samenleving en in de bedrijven en instellingen. Deze professional heeft grenzen en scheidslijnen tussen school en de arbeidsmarkt doen vervagen, onder behoud van de eigen verantwoordelijkheid. De volgende focuspunten zijn benoemd: Medewerkers van het ROC West-Brabant onderscheiden zich als het werkelijke ‘kapitaal’ van de instelling. Ons HRM munt uit in facilitering van groei en (talent)ontwikkeling. 1. Het streven naar een status van keuzespecialist en talentontwikkelaar houdt vooral een opdracht voor de medewerkers in. Alleen als zij zich maximaal ontplooien, als professional kunnen zij meebouwen aan een onderscheidende topinstelling. Zo halen zij het beste uit leerlingen, studenten en zichzelf. Bestuursakkoord: leraren signaleren verschillen tussen leerlingen en gaan hier op een adequate manier mee om. De scholingsprogramma’s voor de jaren 20122013-2014 zullen hier voor een groot gedeelte op ingericht worden. De pedagogisch didactische aanpak wordt één van de belangrijkste agendapunten op onze scholen. 2. Medewerkers ontplooien zich daarnaast maximaal als merkwerker en dragen zo expliciet bij aan het bouwen van het onderscheidende merk van hun de school of college. Zij gedragen zich intern en extern als ambassadeur van het merk. 3. Medewerkers nemen actief verantwoordelijkheid voor hun professionele ontwikkeling. 4. Medewerkers denken en werken vanuit het eigen normenkader zoals vastgelegd in ons medewerkerstatuut. Een voor ieder geldend studiepuntensysteem garandeert ‘continu lerende medewerkers en teams’. We gaan in dat kader ondermeer periodiek de praktijk van de werkvelden in om ons permanent te oriënteren op nieuwe ontwikkelingen en trends. Vanuit HRM wordt in samenwerking met de ROC West-Brabant Academie scholing, training en coaching georganiseerd en gefaciliteerd. 5. In lijn met ‘meer dan de bottom-line’ voor studenten willen we ook medewerkers stimuleren met ondermeer faciliteiten in het kader van bewegen en sport, DocArt, Studium Generale en dergelijke.
Schoolplan VMBO-scholen ROC West-Brabant 2011-2015
16
Het ROC West-Brabant kiest voor een versterkte de rol van de professional (uitvoering) in combinatie met een faciliterende rol voor het management op basis van de principes van dienend leiderschap. 1. De samenleving bepaalt het ‘wat’, de minimaal vereiste inhoud van het curriculum. Het ROC stelt daarbij kaders ten aanzien van strategie, positionering en (merk)identiteit/profiel en bedrijfsvoering van zowel de gezamenlijkheid als de afzonderlijke scholen en colleges. 2. De onderwijsinstelling bepaalt binnen de gestelde kaders voor strategie, positionering en bedrijfsvoering, op welke wijze men het onderwijs wil organiseren en inrichten. De onderwijsgevende professionals hebben daarbij een leidende rol als eigenaar van het ‘hoe’, de wijze waarop onderwijs gegeven wordt. Medewerkers worden maximaal in hun kracht gezet en versterkt in hun rol als “de kern van het primaire proces, de instelling en het merk”. 3. Het leiderschap is koersbepalend en stelt daarbinnen ruime werkbare kaders voor vormgeving en inrichting van het onderwijs. Directie en management functioneren op basis van het principe van servant leadership en worden hierop geëvalueerd. Samen met de ondersteuning vervullen zij een faciliterende, coachende en op resultaat beoordelende taak en verantwoordelijkheid. 4. Scholen en colleges hebben een plan met concrete doelen en resultaten ten aanzien van de benodigde rolaanpassing tussen professionals en directie/management. De Raad van Bestuur zorgt voor monitoring en beoordeling, mede door middel van audits, panels en/of focusgroepen. 5. Ons (digitaal) medewerkerpanel draagt bij aan directe communicatie van de werkvloer met de bestuurlijke top en krijgt daarmee directe beleidsinvloed. Het is de professional die scholieren en studenten weet te inspireren door te appelleren aan hun lerende vermogen en die hen centraal stelt als het belangrijkste kapitaal van de samenleving. Ook is de moderne professional gericht op kennisontwikkeling en kennisdeling. ROC West-Brabant initieert, stimuleert en faciliteert hiervoor competentiemanagement en competentieontwikkeling van alle medewerkers. Via tal van activiteiten en instrumenten stimuleert en faciliteert de organisatie de professionals mede met het oogmerk dat zij zich aan en met elkaar verbinden tot connected people. Zij werken in teams met veel verantwoordelijkheden en regelcapaciteit en zijn dragers geworden van het profiel van hun school en ambassadeurs van hun organisatie. Voor de VMBO-scholen wordt hiervoor een competentiemanagementmodel ontwikkeld. 6.1 Competentiemanagement in het VMBO Competentiemanagement is een middel om de koppeling te maken tussen de strategie en het gedrag van medewerkers. Door het beschrijven van competenties en hierover in gesprek te gaan met elkaar, wordt de basis gelegd voor het gedrag dat we binnen de VMBO scholen nastreven. Het verder uitbouwen van deze competenties binnen de HRM-instrumenten moet leiden tot gerichte competentieontwikkeling dat er voor zorgt dat we de kernwaarden ook echt gaan doorleven en dat ze herkenbaar worden in ons gedrag en de manier waarop we samenwerken. De kern van het gedrag is het vinden van de balans tussen individueel en organisatiebreed ondernemend handelen. Met andere woorden: wat betekent jouw initiatief voor ons als collectief?
Schoolplan VMBO-scholen ROC West-Brabant 2011-2015
17
Als het mission statement van een school is vastgesteld, worden de competenties die nodig zijn om de gewenste organisatiedoelstellingen te bereiken, per functie/rol opgenomen in een competentieprofiel. Dit profiel, tezamen met de functiebeschrijving en de Wet Bio, vormt de basis voor een gesprekkencyclus en voor de resultaat- en ontwikkelafspraken. Zoals reeds aangegeven vormt competentiemanagement de koppeling tussen organisatiestrategie en gedrag van medewerkers. Deze koppeling heeft zijn weerslag op velerlei HRM-instrumenten. Door het operationeel maken van competentiemanagement kunnen HR-processen tevens effectiever gaan verlopen. De invloed van competentiemanagement op de VMBO HRM-instrumenten ziet er als volgt uit: 6.1.1 Personeelsplanning/ formatieplanning/teamontwikkeling Door vast te stellen welke competenties in de organisatie en de opleidingsteams aanwezig én nodig zijn, nu en in de toekomst, wordt het mogelijk hierop te sturen. De aansluiting van output én talent van medewerkers en opleidingsteams op de strategische organisatiedoelstellingen is dan het resultaat. Keuzes in de formatie kunnen beter onderbouwd worden en het is mogelijk om meerjaren- formatieplanning vorm te geven. 6.1.2 Werving & selectie Competenties zijn de basis voor het vaststellen van de werving- en selectiecriteria. Tijdens het werving- en selectieproces worden kandidaten getoetst op de mate waarin zij voldoen aan de benodigde competenties. 6.1.3 Opleiding, ontwikkeling & coaching Door vast te stellen over welke (en in welke mate) de medewerker over de benodigde competenties beschikt, wordt het mogelijk om de ontwikkeling van de medewerkers vorm te geven op basis van de voor de (toekomstige) functieuitoefening vereiste competenties. Vervolgens worden de opleidings- en coachingsactiviteiten afgestemd op het verkrijgen of verder ontwikkelen van de benodigde competenties. Op deze manier sluiten de opleidingsactiviteiten optimaal aan bij de door de organisatie gestelde strategische doelen. 6.1.4 Beoordeling Doordat de benodigde competenties voor iedere medewerker helder zijn, wordt duidelijk wat van de medewerker wordt verwacht. Het beoordelen van medewerkers en het onderbouwen van de beoordelingsresultaten wordt dan ook gedaan vanuit de voor de functie-uitoefening vereiste competenties. 6.1.5 Loopbaanontwikkeling Doordat voor iedere functie helder is welke competenties benodigd zijn, wordt het mogelijk om loopbaanpaden inzichtelijk te maken. De activiteiten die op loopbaanontwikkeling zijn gericht worden vervolgens uitgevoerd met als uitgangspunt de benodigde competenties. 6.1.6 Mobiliteit & outplacement Ook voor mobiliteit & outplacement geldt dat de inzichtelijk gemaakte competenties voor toekomstige functies (zowel binnen als buiten de organisatie) als uitgangspunt dienen voor de activiteiten in het kader van mobiliteit & outplacement.
Schoolplan VMBO-scholen ROC West-Brabant 2011-2015
18
7 Organisatie Bij de besturing is gekozen voor een organisatievorm van relatief autonome, onder een eigen naam opererende scholen met een eigen en herkenbaar profiel, steeds (en complementair aan elkaar) passend binnen de algemene kaders van ROC WestBabant. Voor deze structuur is welbewust gekozen om de volgende redenen. 1. We zijn een zeer grote organisatie, behorend tot de vijf grootste ROC’s van Nederland. Met dit gegeven kunnen we waar dat nodig is met heel velen uit één mond spreken. Maar in onze praktische organisatievorm hebben we gehoor willen geven aan de duidelijk hoorbare maatschappelijke roep om herkenbaarheid, nabijheid en kleinschaligheid oftewel de implementatie van de menselijke maat. 2. Voorwaarde voor optimale talentontwikkeling is ‘gekend worden en gekend zijn’ en dat vereist een organisatie op niveau van de menselijke maat. Dit gedachtegoed is de filosofie en drive geweest achter de bestuursstructuur van ROC West-Brabant. In tegenstelling tot vele andere ROC’s hebben wij niet de schoolnamen van de muren gehaald om tot een monolithische organisatie te geraken, maar hebben wij de schoolnamen geaccentueerd. Vanwege dit gedachtegoed hebben wij de colleges opdracht gegeven voor herkenbaarheid, profilering en authentieke keuzen. We hebben de kleinschaligheid van de scholen georganiseerd voor het realiseren van het ‘gekend worden en gekend zijn’ voor student, medewerker en werkveld. Groot en klein tegelijkertijd in één organisatie. Groot voor onze bestuurlijke stakeholders en klein voor student, ouders en medewerkers. Om onze scholen goed aan te sturen en uniform verantwoording af te kunnen leggen, zijn afspraken en spelregels nodig. De back office moet zoveel mogelijk uniform zijn, zodat consolidatie van gegevens voor de verschillende doelgroepen eenvoudig is. De uniforme back office moet er ook voor gaan zorgen dat de scholen in toenemende mate ontlast worden opdat ze zich maximaal kunnen richten op hun onderwijskundige taakstelling, de core business. Er wordt de komende jaren gewerkt volgens het bedrijfsproces VMBO. Het is een ingrijpende wijziging in de aanpak voor een aantal scholen, maar ook in het planmatig werken aan door vestigingen gewenste ontwikkelingen gebaseerd op de positionering en het strategisch meerjarenplan. Het nieuwe model is niet alleen doelmatig voor de directeuren, maar biedt ook de kans om de nieuwe aanpak van de inspectie te implementeren. Het nieuwe toezichtskader wordt immers gebaseerd op verantwoording en governance. De volgende onderdelen maken deel uit van het proces:
7.1 Planvorming Strategisch marketingplan Strategisch meerjarenplan/schoolplan 2011-2015 Jaarplan 7.2 Kwaliteitsmodel INK-model ZEK Kwaliteitsagenda VO Audits
Schoolplan VMBO-scholen ROC West-Brabant 2011-2015
19
7.3 Verantwoording Jaarverslag Managementrapportages Vensters voor Verantwoording Jaarrekening 7.4 Controle Tweegesprekken Control Intern Control ROCWB Accountant Inspectie
Het besturingsmodel is op de volgende pagina schematisch weergegeven.
Schoolplan VMBO-scholen ROC West-Brabant 2011-2015
20
UITGANGSPUNTEN BEDRIJFSVOERING Kwaliteitsmodel INK → PDCA/IMWR Inspectiekader VO Kwaliteitsagenda VO Prestatie-indicatoren ROCWB Prestatie-indicatoren VMBO-entiteit Prestatie-indicatoren vestiging
Strategisch marketingplan ↓ Positionering, merkbelofte Eigenaar: Alg. directeur + vestigingsdirecteur Frequentie: eenmalig
Ondersteuning door dienst KZ intern (Jan Berende): § Formulering speerpunten § SMART-geformuleerde doelen § Concrete en meetbare indicatoren en normen
PLAN Strategisch meerjarenplan 2010 – 2015 Eigenaar: vestigingsdirecteur Frequentie: elke 5 jaar
§ Basis: nulmeting INK + finishfoto 2015 § vaste indeling: § 1. Visie,missie, kernwaarden § 2. Strategisch meerjarenbeleidsplan 2010-2015 § 3. Globale uitwerking v/d jaarplannen 2010-2015 § Bijlagen § op te nemen: § inspectiekader VO, § kwaliteitsagenda VO § prestatie-indicatoren ROCWB, VMBO-entiteit en vestiging
Ondersteuning door dienst KZ intern (Jan Berende): § Formulering speerpunten § SMART-geformuleerde doelen § Concrete en meetbare indicatoren en normen
PLAN Jaarplan 20XX Eigenaar: vestigingsdirecteur Frequentie: jaarlijks (november)
§ Afgeleid van het strategisch meerjarenplan én jaarverslag 20(XX-1) § vaste indeling (zoals in stuk Ton weergegeven) § Voldoen aan de (wettelijke) eisen van een schoolplan VO § op te nemen: § inspectiekader VO, § kwaliteitsagenda VO § prestatie-indicatoren ROCWB, VMBO-entiteit en vestiging
DO
jaarlijks
Analyseren
Elke 5 jaar
Bewaken voortgang
CHECK Hoe? (instrumenten)
Frequentie?
Eigenaar/verantwoordelijke(n)
MARAPS
Kwartaal
Accountantscontrole Cockpit ZEK 2-gesprekken Interne audits Externe audits (inspectie)
Jaarlijks Doorlopend Jaarlijks 5 x per jaar / 2-maandelijks Jaarlijks Jaarlijks / proportioneel
Financieel → Rogier Roselle Personeel → Esther Kerkman Dienst A&C intern Dienst A&C intern Vestigingsdirecteuren Algemeen directeur Auditorganisatie ROCWB Algemeen directeur
Wat?
Werkwijze
Eigenaar/verantwoordelijke(n)
MARAPS Resultaten cockpit Interne/ROC-rapportages Externe rapportages ...
Op basis van de verkregen Dienst KZ intern (Jan Berende) informatie onderzoeken waarom doelstellingen niet behaald worden. Welke problematiek ligt eraan ten grondslag? Uitbrengen van aanbevelingen/adviezen. Bevindt zich met name op procesniveau.
Jaarverslag 20XX (inclusief jaarrekening) Eigenaar: vestigingsdirecteur Frequentie: jaarlijks (maart/april)
ACT
Schoolplan VMBO-scholen ROC West-Brabant 2011-2015
§ § § §
Uitgangspunt: jaarplan 20XX vaste indeling (zoals in stuk Ton weergegeven) Voldoen aan de (wettelijke) eisen van een schoolplan VO op te nemen: § inspectiekader VO, § kwaliteitsagenda VO § prestatie-indicatoren ROCWB, VMBO-entiteit en vestiging
Ondersteuning door dienst KZ intern (Jan Berende): § Formulering speerpunten § SMART-geformuleerde doelen § Concrete en meetbare indicatoren en normen
21
8 Kwaliteitsmodel Er wordt in het onderwijs hard gewerkt om voor alle stakeholders een aantrekkelijke organisatie te zijn waar kwaliteit hoog in het vaandel staat. Het beschikken over een integraal kwaliteitszorgsysteem is daarbij steeds belangrijker. Een integraal kwaliteitszorgsysteem voor het VMBO zal ervoor moeten zorgen dat onze processen beheersbaar verlopen, de resultaten zichtbaar zijn en onze stakeholders, zoals leerlingen, bedrijven, inspectie, onderwijspartners en medewerkers, tevreden zijn. 8.1 INK management model Het ROC West-Brabant heeft het INK-managementmodel als kwaliteitszorg- en verbeterinstrument omarmd. Voor de strategische meerjarenplanning van onze scholen zijn twee activiteiten van belang: 8.1.1 Positiebepaling Het meten van de huidige toestand wordt in het INK-model ondersteund met een analyse op basis van de aandachtsgebieden (INK-positiebepaling). Hier wil het model de organisatie confronteren met de vraag of zij consistent en consequent is als het gaat over de ontwikkelde visie en strategie, de inrichting van haar primaire proces, het scheppen van randvoorwaarden en het hebben van inzicht in de opvattingen en beelden die de stakeholders over haar hebben. 8.1.2 Finishfoto De beweging wordt ingevuld met aandacht voor de ontwikkelingen op langere termijn, zoals op het terrein van onderwijsontwikkelingen, economie, maatschappij en arbeidsmarkt. Door een analyse van het verbetervermogen (onderdeel positiebepaling) en vooral door het begrip ambitie (de finishfoto) toe te voegen aan de organisatieanalyse. De ambitie wijst de weg naar de toekomst. De VMBOvestigingen stellen hiervoor een finishfoto van de toekomst vast.
Meten
VMBO Positiebepaling: waar staan we nu
Meerjarenplan: de weg naar 2015
Bewegen
Ambitie
Waar staan in 2015: “Finishfoto”
Schoolplan VMBO-scholen ROC West-Brabant 2011-2015
22
8.2 Zelfevaluatiekader (ZEK) Naast het het INK-managementmodel hebben de VMBO-scholen ook een Zelfevaluatiekader (ZEK) in gebruik genomen dat in de komende jaren wordt geoptimaiseerd en onderdeel zal uitmaken van de kwaliteitscyclus. Het ZEK betreft een digitaal instrument waarmee kwaliteit van onderwijs en zorg gemeten worden. ZEK is opgebouwd uit de volgende onderdelen: 1. Een digitaal instrument dat jaarlijks wordt ingericht; 2. Vragenlijsten voor management, docenten, ouders, leerlingen, basisscholen, MBO, stagebedrijven en externen; 3. Consentgesprekken met het team; 4. Een ontwikkelagenda per school; 5. Visitaties bij collega scholen. Voor de komende beleidsperiode zijn de volgende afspraken gemaakt: -
ZEK is het basisinstrument voor alle VMBO-locaties, exclusief Praktijkschool (deze maakt gebruik van het instrument PRO); ZEK zal gekoppeld worden aan de Vensters Voor Verantwoording; Benchmarken met collega scholen wordt mogelijk en via de Vensters wordt ook een landelijke benchmark bereikbaar.
8.3 Audits ROC West Brabant heeft besloten een systeem van auditing in te voeren als middel om systematisch de kwaliteit van de organisatie in al zijn onderdelen vast te kunnen stellen, te borgen en voortdurend verder te verbeteren. Onder audit wordt verstaan het systematisch bevragen van een (onderdeel van) de organisatie op de kwaliteit van de werkuitvoering en de daarmee behaalde resultaten. Er zijn in de organisatie naast de audit meerdere onderzoeksvormen mogelijk, zoals interne controles. De inzet en uitvoering van interne controles ligt bij de dienst Audit & Control. De komende jaren zullen audits onderdeel worden van het bedrijfsproces en deel gaan uitmaken van de beoordelingssystematiek.
Schoolplan VMBO-scholen ROC West-Brabant 2011-2015
23
9 Medezeggenschap en ouderparticipatie Met ingang van 1 maart 2010 is er een nieuw wettelijk kader voor de regeling van de medezeggenschap in de educatie en het beroepsonderwijs. De Medezeggenschapsraad volgens de Wet Medezeggenschap Onderwijs (WMO), waarin personeel, ouders en leerlingen zitting hebben met een gedeelde medezeggenschap, maakt vóór 1 maart 2011 plaats voor een structuur met ongedeelde medezeggenschap voor medewerkers, deelnemers en ouders. De medezeggenschap voor personeel wordt geregeld volgens de Wet op de Ondernemingsraden en het professioneel statuut. De medezeggenschap voor deelnemers en ouders wordt geregeld door een wijziging in de wet educatie en beroepsonderwijs. 9.1 Ondernemingsraad Voor de personele geleding zal ROC-breed een Ondernemingsraad gekozen gaan worden. Op het VMBO-entiteit en de MBO-instituten zal een onderdeelcommissie de plaats in gaan nemen van de personeelvertegenwoordiging in de deelmedezeggenschapsraden. Op iedere school wordt een leerlingenraad en een ouderraad geïnstalleerd. 9.2 Rol ouders De rol van de ouders in school blijft vaak onderbelicht en dit geldt zeker voor het beroepsonderwijs. De individuele relatie met ouders wordt vaak wel gezien. Voor ouders en school gelden rechten en plichten. De mogelijkheden voor samenwerking met de ouders bij opleiding en opvoeding van de eigen kinderen wordt echter vaak onvoldoende benut. Ouders die met hun kinderen praten over school(ervaringen), helpen bij het huiswerk en contact onderhouden met school, dragen bij aan een goede motivatie. Heldere afspraken over de onderwijsopbrengsten en over wat ieder daaraan kan bijdragen zijn van belang voor individuele leerlingen, de klas en de school. Daarnaast is een goed functionerende oudergemeenschap voor klas en school van groot belang. Ouders kunnen zaken signaleren en in onderlinge contacten bijdragen aan het klimaat in de klas en in de school. 9.3 De ouderraad ROC West-Brabant wil ouders meer betrekken bij hun school. Een ouderraad met ruime bevoegdheden, waarmee overleg wordt gevoerd over het beleid en waaraan verantwoording wordt afgelegd over de bereikte resultaten, is hiervoor een goed middel. Omdat de colleges van ROC West-Brabant zich zelfstandig profileren en de zeggenschap steeds zo dicht mogelijk bij de belanghebbenden ligt, wordt gekozen voor een ouderraad per onderwijseenheid. Hiermee wordt voldaan aan het algemene uitgangspunt dat de medezeggenschap de zeggenschap volgt. Op grond van dezelfde argumenten is ook gekozen voor een deelnemersraad, een deelcommissie (voor medewerkers) per onderwijseenheid. De bevoegdheden van de ouderraad worden in twee stappen opgebouwd. Om te beginnen krijgt de ouderraad dezelfde bevoegdheden als de oudergeleding in de MR volgens de WMS. Het gaat dan volgens de regels van de gedeelde medezeggenschap om onderwerpen die de ouders direct aangaan. Voor een aantal onderwerpen heeft de ouderraad als enige het recht op medezeggenschap. ROC West-Brabant wil de ouderraad de mogelijkheid geven om zich sterk te richten op de onderwijsresultaten en de ontwikkeling van de desbetreffende school Voor de komende beleidsperiode wordt – in overleg met veel betrokkenen – een strategisch beleidsplan opgesteld, dat verder uitgewerkt wordt in een
Schoolplan VMBO-scholen ROC West-Brabant 2011-2015
24
kwaliteitsagenda. De ouderraad zal betrokken worden bij de uitwerking van deze agenda in concrete plannen voor de school en bij de jaarlijkse evaluatie van de resultaatafspraken. Naast de verticale verantwoording naar ministerie wil ROC West-Brabant de horizontale verantwoording vorm geven. De ouderraad krijgt met de hier beschreven taken en bevoegdheden een belangrijke rol in dit verantwoordingsproces. Verslagen van bevindingen van de ouderraad worden beleidsbepalende documenten voor de interne en externe verantwoording. Ze worden steeds met de schooldirectie besproken en het jaarverslag van de ouderraad wordt integraal opgenomen in het jaarverslag van het desbetreffende instituut. Een keer per jaar organiseert de Raad van Bestuur een overleg waarvoor de ondernemingsraad en vertegenwoordigers van de ouderraden en de deelnemersraden gezamenlijk worden uitgenodigd. Dit overleg is vooral informatief.
Schoolplan VMBO-scholen ROC West-Brabant 2011-2015
25
10 Huisvesting ROC West-Brabant heeft een programma opgestart om alle onder haar ressorterende scholen van een excellente huisvesting en een dito inrichting te voorzien. Elk gebouw dient de eigenheid van de school uit te stralen en deze optimaal te ondersteunen. Gebouw en inrichting zijn mede daarom gebaseerd op een heldere onderwijsvisie van waaruit wordt gewerkt. De gebouwen bieden passende werkruimte aan scholieren en studenten maar ook aan de medewerkers. De gebouwen geven in hun vorm en volume uiting aan het uitgangspunt van kleinschaligheid. In opzet, organisatie en inrichting staan veiligheid en het bieden van inspirerende leeromgevingen centraal. Gebouwen nodigen uit tot en appelleren aan verantwoordelijk gedrag. Ze bieden vertrouwdheid en een sfeer van ‘kennen en gekend worden’. Zij zijn ontmoetingspunten, ook voor vertegenwoordigers van werkvelden en maatschappelijke organisaties. In Breda wordt de komende jaren gewerkt aan de uitwerking van het Masterplan Breda. In dit Masterplan hebben de gezamenlijke schoolbesturen met elkaar afgesproken dat het aanbod van VMBO-onderwijs breed zal zijn en dat er voor iedere leerling iets te kiezen valt. In een teruglopende markt, veroorzaakt door demografische factoren en veranderende keuzes van ouders en leerlingen, zal het complete aanbod van VMBO-richtingen in Breda blijven bestaan. Een herschikking van opleidingen over de scholen en het combineren van richtingen zal echter noodzakelijk zijn. Eenzelfde problematiek doet zich ook voor in de regio Bergen op Zoom. Ook daar is door de gezamenlijke schoolbesturen een eerste aanzet gegeven om de problematiek gezamenlijk aan te pakken. In de komende beleidsperiode zal, afhankelijk van de hierboven genoemde ontwikkelingen, de huisvesting van de volgende scholen nog aangepast worden door grootschalige verbouwing of nieuwbouw: - De Rotonde - Praktijkschool Breda - ’t Bergs VMBO. Daarmee zal het huisvestingsplan VMBO dat in de vorige beleidsperiode is gestart volbracht zijn. Alle VMBO-scholen bevinden zicht dan in goed geoutilleerde gebouwen die voldoen aan de eisen voor modern onderwijs.
Schoolplan VMBO-scholen ROC West-Brabant 2011-2015
26