maatschappelijk verantwoord ondernemen 2013
inhoud voorwoord
3
écht verantwoord
4
hoe produceren we
9
hoe zijn onze producten
17
hoe runnen we de winkel
24
goed zorgen voor onze medewerkers
28
wat we met ons afval doen
34
midden in de maatschappij
36
duurzaam ondernemen, stap voor stap Als ik op reis ben in productielanden zoals China of Bangladesh, kom ik in de fabrieken die voor ons produceren en die minimaal voldoen aan onze voorwaarden voor arbeidsomstandigheden. Er zijn helaas ook genoeg fabrieken waar wij onze productie niet onder willen brengen. Waar wij bewust niet voor kiezen. Dat is wat betreft prijsconcurrentie weleens lastig. Er is namelijk ook een andere kant. Klanten vragen zich zelden af hoe een kledingstuk zo goedkoop kan zijn geproduceerd. Veel mensen zijn totaal niet bezig met vraagstukken over duurzaamheid. Zij denken er niet bij na hoe schoenen van drie euro per paar hier in Nederland voor die prijs verkocht kunnen worden. Als je er meer over nadenkt, kom je snel tot de conclusie dat zo’n prijs ten koste gaat van andere mensen.
Voor informatie over de juridische structuur van HEMA financiële informatie, de samenstelling van de managementboard en een beschrijving van het economisch klimaat verwijzen we naar het financieel jaarverslag 2013 van HEMA dat 2 mei jl. bij de KvK is gedeponeerd. 2
voortdurend proces HEMA probeert haar leveranciers ‘op te voeden’ om op een duurzame manier te produceren. Als ze zich aan onze standaarden houden, nemen we hun producten af. We helpen ze om
binnen hun fabrieken te leren hoe ze op een andere, meer verantwoorde manier kunnen ondernemen. Bijvoorbeeld door ze te laten zien hoe ze hun productieproces kunnen verbeteren zonder hun omgeving te vervuilen. Dat is een voortdurend proces. Binnen bepaalde culturen leeft het helemaal niet. Dat punt hebben ze dan nog niet bereikt. duurzaam produceren Wat mensen ook vaak vergeten, is dat in landen als Bangladesh de industrie nog in opbouw is. Tachtig jaar geleden zag de textielindustrie in Nederland er ook nog heel anders uit. De herfstvakantie is ontstaan omdat er moest worden geoogst, de aardappelen moesten van het land en de kinderen moesten helpen. Niks vakantie. Door duurzaam te produceren, dragen wij bij aan het bewustwordingsproces van onze klanten. Helaas leven we niet in een perfecte wereld. Het is een evolutie, geen revolutie. in stapjes vooruit We kijken in stapjes vooruit. Ik ver-
wacht dat duurzaamheid, herkomst en dat soort zaken over tien jaar nog veel belangrijker zijn dan nu al het geval is. Wij zullen daarin blijven investeren. Grondstoffen worden schaars. Er ontstaat een heel ander consumptiepatroon. Mensen zullen veel bewuster leven. Die bewustwording groeit alleen maar bij de huidige en toekomstige generaties, omdat zij steeds meer worden geconfronteerd met duurzaamheidsvraagstukken. goed op weg Duurzaam ondernemen is ook wat HEMA doet. Je kunt alleen niet van de kelder op de zolder springen. We zijn goed op weg, maar we kunnen geen stappen maken die klanten niet herkennen. Het is belangrijk om duurzaamheid stap voor stap te integreren. Dat is een voortdurend proces. ■ Ronald van Zetten directievoorzitter # 3
continu groeien Een leuk en makkelijk leven hoeft niet duur te zijn. Met die boodschap begon de Hollandsche Eenheidsprijzen Maatschappij Amsterdam in 1926 twee winkels in het centrum van Amsterdam. Inmiddels vind je ons in kleine dorpskernen, in het centrum van elke grote of middelgrote plaats in Nederland, en zelfs daarbuiten: in België, Luxemburg, Duitsland en Frankrijk. HEMA telt meer dan 660 winkels en ruim tienduizend medewerkers. En we blijven winkels openen. In ‘nieuwe’ landen en in de landen waar we al aanwezig zijn, met nieuwe en verbeterde winkelformules. verantwoorde producten Wat HEMA zo succesvol maakt? We onderscheiden ons door producten te verkopen onder eigen merk. Kwalitatief uitstekende artikelen voor het dagelijks leven, bijzonder vormgegeven, tegen lage prijzen. Deze produc-
soorten winkels kleine winkels
*376
grote winkels
**222
winkels met het internationale winkelconcept
38
beauty-winkels
3
high-traffic winkels
12
winkels NL
528
winkels buitenland
***138
* incl België 70 en Lux 3 **incl België 26, Lux 1 ***België 96, Duitsland 10, Frankrijk 28, Luxemburg 4
ten liggen pas in de winkel als ze aan de strenge HEMA eisen voldoen. Ook wat betreft veiligheid, duurzaamheid en onze ethische normen. slimme logistiek Dankzij een doordacht logistiek proces liggen alle producten van HEMA elke dag weer klaar voor de klant. Ons eigen banket maken we in de negen
bakkerijen verspreid over Nederland. Ruim 300 miljoen andere producten komen jaarlijks binnen van onze leveranciers, via het 105.000 vierkante meter grote distributiecentrum in Utrecht. Ondanks het groeiend aantal vestigingen weten we de groei van het aantal transportkilometers te beperken door bijvoorbeeld heel zorgvuldig om te gaan met de uitleveringsschema’s. prettig winkelen In welke vestiging je ook komt, je ziet meteen: dit is HEMA. Niet alleen het assortiment, ook de winkelinrichting is eigenzinnig. De sfeer is er uitnodigend: de winkels zijn er voor iedereen. Jong en oud, arm en rijk, mannen en vrouwen, iedereen voelt zich prettig bij HEMA. En dat zien we graag. We brengen onze winkels zo veel mogelijk naar onze klanten toe. Waar ze ook zijn, op elk uur van de dag. Of het nu gaat om een kleine, handige HEMA om
onze belangrijkste stakeholders Stichting Natuur & Milieu Economische Zaken
Stichting Schone Kleren Campagne
Plastic Soup foundation
Fiep Westendorp Foundation
Stichting Wakker dier
Leveranciers
Natuurmonumenten
keurmerken
écht verantwoord
∞ Marine Stewardship Council ∞ UTZ Certified ∞ Rainforest Alliance ∞ Fair Trade Original ∞ Forest Stewardship Council (FSC)
Lion Capital
4
Koningin Wilhelmina Fonds
media
Business Social Compliance Initiative
Return to Sender
Al vanaf de oprichting in 1926 staat HEMA dicht bij de mensen. We begonnen onze eerste winkels vanuit de gedachte om mensen met een kleine beurs goede producten te bieden tegen aantrekkelijke vaste lage prijzen. Het ging ons om het plezier van kleine dingen, en daar draait het nog steeds om. Maar we bieden de maatschappij graag meer. We willen goed zijn voor onze medewerkers en voor de wereld om ons heen. Dat was ons doel en dat zal altijd zo blijven.
Milieudefensie
Vakbonden
werknemers
Vereniging Proefdiervrij
Greenpeace
Raad Nederlandse Detailhandel
Nederlandse Voedsel en Waren Autoriteit
Oxfam Novib
Consumentenbond
Stichting Varkens in Nood 5
»
de hoek of op het station, een takeaway voor lunch of tussendoortje, zo’n grote HEMA in de stad voor al je boodschappen of HEMA online. duurzaam winkelen HEMA heeft in 2013 deelgenomen aan een pilot om een duurzaam consumptiepatroon van consumenten te bevorderen. Deze pilot was geïnitieerd door het ministerie van Infrastructuur en Milieu; CREM en GFK hebben hier samen met HEMA en andere retailers invulling aan gegeven, in de vorm van onderzoeken onder klanten om uiteindelijk tot een adviesrapport voor de textiel- en kledingsector te komen.
6
retailtrends Om het de klant makkelijk te maken, speelt HEMA zoveel mogelijk in op de belangrijkste consumententrends. Zo verwachten consumenten steeds meer echte shoppingexperiences, ofwel ‘winkelervaringen’, in de winkel én online. Zij willen geëntertaind worden tijdens het winkelen én op de juiste manier worden geïnformeerd bij het maken van een aankoopbesluit. De fysieke winkel en HEMA online worden daarom steeds meer één geheel. Consumenten zoeken steeds vaker unieke producten: producten die afgestemd zijn op de persoonlijke wensen, voorkeuren of situatie. Daarbij zijn ook
gemak en comfort van groot belang. Er ontstaat een behoefte aan een toevoeging van meerwaarde aan bestaande producten. Daarom ook verwacht de consument custom-made communicatie. Alleen met gerichte communicatie die op een bepaald moment relevant is voor een specifieke doelgroep trek je de aandacht van de consument. tevreden medewerkers Wat HEMA echt HEMA maakt, zijn de medewerkers. Mensen met hart voor de zaak, en die koesteren we. Door ze een veilige en gezonde werkplek te bieden. En ze ruimte te geven hun
grenzen te verleggen, bijvoorbeeld met een breed aanbod aan opleidingen. midden in de maatschappij HEMA is er voor iedereen. We zijn een doorsnee van de samenleving. Dat zie je aan de mensen die bij ons werken en bij ons winkelen. We staan midden in de maatschappij en daarom nemen we onze maatschappelijke verantwoordelijkheid serieus. We willen goed zijn voor de mensen binnen ons bedrijf en voor de wereld om ons heen. Daarom doen we graag iets extra’s terug, bijvoorbeeld voor de Fiep Westendorp Foundation, Return to Sender en met projecten als HEMA Helpende Handen. ■
het plezier van kleine dingen HEMA heeft een duidelijke missie: we willen het dagelijks leven van mensen leuker en makkelijker maken. We geloven dat plezier in kleine dingen zit. Om het onze klanten makkelijk te maken, kiezen we voor hen de beste basisartikelen uit. We verrassen ze met nieuwe artikelen en diensten en gaan voortdurend na hoe we elk product nog leuker, beter en mooier kunnen maken. Met altijd een verrassend aantrekkelijke prijs en die
goede kwaliteit, uiteraard. bijzondere eenvoud In al onze artikelen zie je ten minste één ding terug: honderd procent bijzondere eenvoud. We maken gewone dingen graag bijzonder. Niet alleen aan de ontwerptafel, ook in ons distributiecentrum, onze bakkerijen, op ons hoofdkantoor en in onze winkels. Bij alles wat we doen, draait het daarom. Dat maakt ons bijzonder, en toch zo gewoon.
7
in de prijzen HEMA is nog altijd een publiekslieveling: voor de zesde keer op rij koos het publiek ons als meest onmisbare merk. Daarnaast ontvingen we diverse prijzen, zoals een bronzen Esprix en zijn we beste winkelketen in baby en -kindermode.
Etnische Manager Award 2013 Iman Eddini, hoofd HR, won de Etnische Manager Award 2013. Deze prijs wordt jaarlijks door de stichting Etnische Zakenvrouwen Nederland (EZVN) uitgereikt aan vrouwelijke managers die als positief rolmodel dienen voor andere ambitieuze vrouwen van buitenlandse afkomst.
meest onmisbare merk In 2013 stond HEMA voor de zesde achtereenvolgende keer op nummer 1 in de top 100 van Onmisbare Merken. Ook kwam HEMA als categoriewinnaar uit de bus in de strijd om de titel Beste Winkelketen van Nederland 2013. Ruim 300.000 consumenten beoordeelden HEMA als beste winkelketen in baby- en kindermode. 8
Lean and Green Star Dat HEMA een grote aanhang kent, blijkt ook uit de 200.000 Facebookfans. Die achterban gebruikte HEMA voor de campagne ‘Het nieuwe HEMA broodje’, die een bronzen Esprix opleverde. Voor het aanbieden van zorgverzekeringen ontving HEMA de Publieksprijs XL van de Nationale Thuiswinkel Awards in de categorie Financiële diensten en een nominatie voor de SAN Award,
een prestigieuze marketingprijs. Er was ook winst op productniveau: de eau de toilette ‘today I feel’ zorgde voor een Beauty Astir Award, de website en woonaccessoires een Telegraaf Vrouw Award. Het DC kreeg de Lean and Green STAR Duurzaamheidprijs voor de structurele vermindering van CO2-uitstoot. Ook was er buitenlands succes: namens de Franse KvK ontving HEMA een Business Award. ■
hoe produceren we Het assortiment van HEMA is zeer herkenbaar. Het lijkt alsof de vijfendertigduizend verschillende producten uit een en dezelfde fabriek komen. Maar niets is minder waar. De productie is in handen van meer dan duizend leveranciers in zestig landen over de gehele wereld. De keuze van leveranciers komt zorgvuldig tot stand. Een scherpe prijs is belangrijk, maar niet ten koste van alles. Zaken als betrouwbaarheid, integriteit, continuïteit en goede en veilige arbeidsomstandig heden tellen ook mee. anti-corruptie en omkopingsbeleid HEMA wil op een eerlijke, open manier zaken doen. We verwachten van onze eigen medewerkers en al onze leveranciers dat ze integer handelen. Omkoping, in welke vorm dan ook, tolereren we niet. Dit geldt voor het aanbieden, beloven, betalen, geven, suggereren, autori-
seren en/of accepteren van onrechtmatige voordelen. Zogenoemde ‘facilitation payments’ horen daar ook bij. Om dit te voorkomen hanteren we bij HEMA effectieve controles. Al onze leveranciers hebben daarom onze anti-corruptie en omkopingsbeleidverklaring ondertekend, waarin ze beloven zich te houden aan onze regels op dit gebied.
ondernemingscode als leidraad Van productie tot verkoop: winst maken is belangrijk en zelfs noodzakelijk voor een organisatie als HEMA. Maar het gaat ook om de manier waarop we dit doen. We hebben daarom een ondernemingscode voor medewerkers en leveranciers. Hierin staat hoe we omgaan met integriteit, » 9
Een overzicht van de productiegebieden van # voor de productgroepen hardwaren en mode.
grootste restaurants bieden we onze klanten een assortiment met biologische producten, zoals gehaktballen, hamburgers en kippenbouten. dierproeven De vereniging Proefdiervrij registreert onze cosmetische producten als ‘proefdiervrij’, want HEMA cosmetica wordt niet op dieren getest. textiel- en vaatwasmiddelen HEMA heeft met haar leveranciers van textielwasmiddelen en vaatwasmiddelen bekeken of deze producten als proefdiervrij kunnen worden aangemerkt. Voorwaarde hiervoor is dat het
eindproduct nooit en de ingrediënten van het product na 1997 niet op dieren zijn getest. Alle eindproducten voldoen aan deze eis. Helaas is het op dit moment niet mogelijk om de volledige zekerheid te krijgen over de grondstoffen die worden gebruikt. varkensvlees Voor de productie van de HEMA rookworsten gebruiken we varkensvlees. Het vlees komt sinds het begin van 2009 alleen nog van varkens die niet of verdoofd gecastreerd zijn. dons en angora Net als de Detailhandel Nederland en
andere Nederlandse groot winkelbedrijven keurt HEMA levende pluk af. In onze producten zijn dan ook geen veren en dons verwerkt afkomstig van levend geplukte ganzen en eenden. Hierover maken we duidelijke afspraken met onze leveranciers. Fabrikanten en importeurs werken op dit moment ook aan een keurmerk en controleerbare wetgeving. Tot deze er zijn, blijft HEMA leveranciers aanspreken op hun verantwoordelijkheid en maken we duidelijk dat we levende pluk niet accepteren. Bovendien koopt HEMA sinds eind 2013 geen angora meer in. ■
'continue aandacht werpt zijn vruchten af' milieu, veiligheid en arbeidsomstandigheden. De ondernemingscode is gebaseerd op de Standards and Fundamental Principles and Rights at Work van de ‘International Labour Organization’ (ILO) en vormt de leidraad bij alles wat wij doen. De volledige ondernemingscode staat op onze website.
bewust omgaan met grondstoffen Om het milieu zo veel mogelijk te ontzien, houden we alle eigenschappen van onze producten uitvoerig tegen het licht voordat de producten een plaats in de winkel krijgen. Zo kijken we kritisch naar de stoffen die in onze producten worden toegepast. Voor milieu-belastende stoffen gaan we waar mogelijk met onze leveranciers actief op zoek naar betere alternatieven. schadelijke stoffen Als het gaat om gevaarlijke of giftige stoffen, is HEMA glashelder. Staat vast dat een bepaalde stof de gezondheid of het milieu schaadt, dan wachten we niet op regelgeving, maar dan weren we de stof. We letten er bijvoorbeeld streng op dat onze kleding geen scha10
delijke verfstoffen bevat, en dat de prints op onze kleding zonder gevaarlijke ftalaten (weekmakers) zijn gemaakt. wasmiddelen Wasmiddelen die de natuur zo schoon mogelijk houden, daar gaat HEMA voor. Samen met onze leveranciers ontwikkelen we wasproducten die het milieu minimaal belasten. katoen Onze basic T-shirts (baby’s, jongens en meisjes, heren en dames) zijn gemaakt van biologisch katoen. In 2013 had acht procent van ons totale verkochte modeassortiment een Organic Content Standard-keurmerk of Global Organic Textile Standard-certificaat. Binnen het
dames- en herenmodeassortiment was dit vijfentwintig procent. HEMA heeft naast de basis t-shirts ook nog een groot aantal andere biologische producten die herkenbaar zijn aan het Better Lifelogo. denim We verbieden onze producenten sinds 2011 om denim te zandstralen. Bij dit proces worden zandkorrels onder hoge druk op jeans kledingstukken gespoten om denim een versleten look te geven. Dit kan echter gezondheidsproblemen opleveren bij de werknemers. ecopanty's Tijdens het proces waarin de garens voor de panty's worden gemaakt, worden van het restafval nieuwe garens gemaakt. Zo bespaar je op grondstoffen, energie en water.
respect voor de natuur In de horeca verkoopt HEMA onder meer biologische melk en karnemelk. Voor ingrediënten die uit de bio-industrie afkomstig zijn, zoekt HEMA met haar leveranciers naar zo verantwoord mogelijke alternatieven. HEMA verwerkt waar mogelijk scharreleieren in haar producten. En in onze
Samen met leveranciers werkt HEMA al jaren aan het verbeteren van arbeidsomstandigheden. Het gaat steeds beter. 'Het besef groeit bij producenten dat duurzaam ondernemen uiteindelijk meer winst oplevert.' 'We willen weten hoe het er aan toe gaat in de fabrieken waar HEMA producten worden gemaakt. Daarbij vertrouwen we niet alleen op de controles van externe partijen. We voeren ook zelf controles uit. Dat doen we al jaren en door die ervaring leren we steeds beter te herkennen wat en vooral hoe we samen met leveranciers kunnen werken aan verbeteringen.' zelf controleren 'Elke leverancier moet tenminste voldoen aan onze minimum requirements. Daarbij kijken we niet alleen naar de producent die ons het eindproduct levert, maar ook naar de zogenoemde tweedelijns leveranciers. Bij spijkerbroeken is dit bijvoorbeeld de leverancier van de stof. We willen weten waar onze spullen vandaan komen, zodat we
'We hebben ongeveer 260 leveranciers en 400 productielocaties in China, India, Bangladesh en Vietnam. We kunnen niet altijd overal meekijken, daarom is het belangrijk dat we een vertrouwensrelatie opbouwen met onze leveranciers. Om die reden streven we naar lange termijnrelaties. Zo kunnen we blijvend werken aan aandachtspunten.'
aandacht 'Aandacht geven helpt. Een goed voorbeeld daarvan is Bangladesh. Na twee grote incidenten, waar wij gelukkig niet betrokken bij waren, is Bangladesh onder een vergrootglas komen te liggen. De politiek en het bedrijfsleven in dit land hebben daardoor binnen korte tijd enorme stappen gezet op het gebied van arbeidsomstandigheden en veiligheid. Daarnaast is er het Bangladesh Accord: grote retailers, waaronder HEMA, stellen mensen en middelen beschikbaar voor gezamenlijke audits specifiek op het gebied van bouwveiligheid en brandveiligheid. Door de internationale aandacht zijn de arbeidsomstandigheden in dit land vaak gemiddeld beter dan in het meer ontwikkelde China en India. Dat is echte winst.' ■
'Om te voldoen aan onze eisen, vragen we leveranciers te investeren in mensen en veiligheid. Voor ons is dat een vereiste. Voor een leverancier is dat een kans om aantrekkelijker te worden voor andere nieuwe klanten. Duurzaam ondernemen levert hen dus geld op.'
Wil van der Heuvel director sourcing Far East
ook zelf kunnen controleren of alles in orde is.'
11
HEMAwerkt aan goede arbeidsomstandigheden HEMA producten moeten je plezier geven. Dat geldt voor mensen die ze gebruiken en voor mensen die ze maken. Daarom eisen we gezonde en veilige arbeidsomstandigheden bij leveranciers. Hoe we zorgen dat de leveranciers deze eisen naleven? Al sinds 2003 laten we onafhankelijke controles uitvoeren. Bovendien hebben we een eigen audit-team dat leveranciers in risicolanden bezoekt en traint. minimumeisen Voordat we zaken doen met leveranciers in risicolanden, onderzoeken we eerst zelf of ze voldoen aan de door HEMA gestelde minimumeisen: waar maken ze goederen en hoe zijn de arbeidsomstandigheden? Wordt het verbod op kinderarbeid gehandhaafd en heeft de leverancier een beleid om dit te controleren? Is er geen gedwongen arbeid? Zijn er geen ernstige veiligheidsovertredingen? Zijn documenten over werkuren en salarisadministratie echt en actueel? Is er een ongevallenverzekering voor alle medewerkers? Is de productielocatie veilig en gezond? Sinds 2006 heeft HEMA inkoopkantoren in Hongkong en Sjanghai en sinds 2011 ook in Dhaka om de contacten met de leveranciers in het Verre Oosten te onderhouden. Daarnaast werkt
HEMA ook samen met agenten, Ranex (Midden-Oosten) en Ultimo (Turkije). HEMA Minimum Requirement Audit Bij elke leverancier waar HEMA direct inkoopt, vindt een initial HEMA Minimum Requirement Audit (MRQ-audits) plaats, uitgevoerd door een eigen HEMA auditor. Tijdens dit controlebezoek wordt ook gekeken naar de goedkeuring van het gebouw door de lokale overheid. BSCI HEMA is een van de medeoprichters van het Business Social Compliance Initiative (BSCI), een auditsysteem om arbeidsomstandigheden bij leveranciers te controleren en steeds verder te verbeteren. Inmiddels zijn meer dan 1186 leden uit negentien landen bij het initiatief aangesloten. BSCI
belangrijkste pijlers social compliance beleid HEMA Samengevat zijn de belangrijkste pijlers van het HEMA SC beleid: 1 Het is noodzakelijk dat leveranciers en producenten openheid geven over productielocaties (inzichtelijk maken HEMA supply chain) 2 Alleen audits uitvoeren is niet genoeg, training en uitleg helpt om HEMA beleid duidelijk te maken aan producenten 3 Samenwerking tussen verschillende schijven in de supplychain bevordert goede resultaten
12
4 HEMA voert een step-by-step approach; je hoeft niet direct perfect te zijn maar er moet een intentie zijn om te verbeteren 5 Een self assessment door de producer is de eerste stap tot verbetering 6 Audits blijven met regelmaat worden uitgevoerd, omdat dit de beste manier is om controle uit te oefenen zowel door eigen audit team als door onafhankelijke partij
hanteert een gedragscode. Hierin is onder andere opgenomen: de vrijheid van organisatie en collectief onderhandelen, de compensatie voor overwerk, veiligheidseisen op de werkplek en het verbod op kinderarbeid, discriminatie en gedwongen arbeid. De gedragscode voor leveranciers is ook onderdeel van onze ondernemingscode. De BSCImethodologie en -tools zijn bruikbaar voor alle soorten producten, zowel food als non-food. leefbaar loon Volgens de BSCI Code of Conduct zijn leveranciers verplicht werknemers het minimumloon te betalen. Dit is per land verschillend. Het uiteindelijke doel is dat alle leveranciers hun werknemers een leefbaar loon betalen. Dit is een stap-voor-stap-proces, waarbij rekening gehouden wordt met de lokale dynamiek. workshops en audits Hoe weten leveranciers aan welke eisen zij op het gebied van arbeidsomstandigheden moeten voldoen? BSCI organiseert hiervoor workshops, in de eerste plaats in landen waar veel leveranciers zitten en waar de arbeidsomstandigheden aanzienlijk kunnen worden verbeterd. Doel is om leveranciers hiervan bewust te maken of hen te helpen de omstandigheden verder te verbeteren. In 2013 heeft HEMA meer dan dertig trainingen voor haar importeurs en fabrieken georganiseerd met meer dan honderd deelnemers in China en Nederland. BSCI heeft in 2013 174 HEMA fabrieken geaudit. De meeste audits vonden plaats in China, Turkije en Bangladesh.
Ook intern trainen we onze medewerkers inkoop en sourcing op het gebied van social compliance en de voorwaarden die HEMA hieraan stelt. Het social compliance-beleid van HEMA is bovendien onderdeel van het introductieprogramma voor nieuwe medewerkers. betere arbeidsomstandigheden Vanuit HEMA willen we voldoen aan de gedragscode van de BSCI, maar de praktijk wijst uit dat dit voor veel leveranciers nog te hoog gegrepen is. We willen hen echter wel kansen bieden om stap voor stap verbeteringen door te voeren en dit niveau te bereiken. Een HEMA auditor in Hongkong, drie in Sjanghai en een in Bangladesh werken samen met zestig lokale medewerkers uit Azië om controles uit te voeren. We helpen met verbeterpunten, bijvoorbeeld
met brandveiligheid en een ongevallenverzekering voor medewerkers. Andere verbeterpunten nemen meer tijd in beslag en vragen een langere implementatietijd. hoge kwaliteit HEMA is een aantrekkelijke klant, dus leveranciers begrijpen dat ze hoge kwaliteit moeten leveren, onder de juiste arbeidsomstandigheden. In China krijgen arbeiders veelal meer dan het wettelijk minimumloon, want anders stappen zij over naar concurrenten. De arbeiders zijn er steeds mondiger en kennen hun rechten steeds beter. Fabriekseigenaren realiseren zich dat ze een stabiel medewerkersbestand nodig hebben om te voldoen aan de vraag. Toch is het niet mogelijk alle BSCI-eisen honderd procent te garanderen, hoe graag we ook
willen. In China vinden we bijvoorbeeld regelmatig gemanipuleerde documenten. In Bangladesh zijn heel lang geen ID-bewijzen afgegeven. Dan moeten we het doen met doktersverklaringen over leeftijd. We doen ons uiterste best, maar het blijven momentopnames. weten wat er gebeurt Onze controles en inspanningen hebben zeker zin. We hebben in 2013 zelf 386 MRQ-audits uitgevoerd. We geven workshops bij leveranciers om hen te informeren en te motiveren om te voldoen aan onze eisen. In totaal hebben we nu in het Verre Oosten circa driehonderd leveranciers met een veelvoud aan fabrieken. Wij weten wat er in fabrieken gebeurt zodat we, waar nodig, kunnen werken aan betere arbeidsomstandigheden. ■ 13
verantwoord We staan dicht bij de mensen, midden in de samenleving. We nemen onze verantwoordelijkheid voor mens, milieu en maatschappij. Samen onze wereld wat mooier maken, daar gaat het om. Echt verantwoord.
eerlijk Al onze losse chocolade is UTZ-gecertificeerd: gemaakt van verantwoorde cacao.
koffie # verkoopt koffiepads en koffiebonen met het Rainforest Alliancekeurmerk; tijdens de productie wordt het milieu duurzaam beschermd en worden arbeiders met respect behandeld.
FSC® Onze tuinmeubelen en een deel van onze collectie schrijfwaren zijn FSC®-gecertificeerd: gemaakt van eerlijk hout en eerlijk papier.
Return to Sender Door Return to Sender-producten in Nederland te verkopen bij HEMA, helpen we kleine producenten uit de armste regio’s in de wereld.
recyclen We recyclen ons afval zo veel mogelijk en zamelen batterijen van klanten in.
goede doelen We steunen onder meer de Fiep Westen dorp Foundation, KWF Kankerbestrijding, Not For Sale en Return to Sender.
proefdiervrij Onze cosmetische producten worden niet op dieren getest.
14
medewerkers We willen dat onze collega’s in een gezonde, veilige en inspirerende omgeving werken.
schoon Samen met onze leveranciers ontwikkelen we wasproducten die het milieu minimaal belasten.
transport Bij het transport van onze producten beperken we de uitstoot van schadelijke gassen zo veel mogelijk.
natuurlijk Meer dan driekwart van ons food assortiment bestaat uit natuurlijke geur-, kleuren smaakstoffen.
20-mvo-13 15
‘verantwoord ondernemen zit in onze genen’ ‘HEMA zette de afgelopen jaren grote stappen op het gebied van duurzaamheid. ’Het hoort bij de essentie van HEMA', zegt Rob Heesen. 'We staan voor kwaliteit en dat betekent dat onze producten gewoon "goed" moeten zijn.’ 'Als HEMA onderscheiden we ons met een combinatie van scherpe prijzen, bijzonder design en kwaliteit. Onze kracht is onze uitstekende prijs-kwaliteitverhouding. En daarbij gaat het er niet alleen om dat onze spullen goed in elkaar zitten, maar ook dat ze op een goede manier zijn gemaakt. Maatschappelijk verantwoord ondernemen hoort dus bij de essentie van HEMA. Het zit in onze genen. Dat willen we onze klanten nog beter vertellen. Daarom vatten we onze duurzame initiatieven samen onder de titel HEMA Better Life. ' verduurzamen 'In de afgelopen jaren hebben we grote stappen gezet om ons assortiment te verduurzamen. Daar zijn 16
we trots op. Zo bevat meer dan driekwart van onze foodartikelen alleen natuurlijke geur,- kleur en smaakstoffen. Ook zijn onze basic T-shirts gemaakt van organic cotton. In onze delimarkt is al het vlees biologisch en in onze horeca werken we bijna uitsluitend met duurzame producten.’ ‘Om de herkenbaarheid van al die duurzamere producten te vergroten, introduceerden we in 2013 een nieuw label: HEMA Better Life. Een duidelijk herkenbaar groen blaadje, waardoor onze klanten meteen zien dat het product duurzamer is en ook waarom dat zo is. De komende tijd ga je dit vrolijke zegel steeds vaker op verpakkingen van verantwoorde producten terugvin-
den. Met een korte tekst die vertelt wat het product bijzonder maakt. Of in combinatie met een keurmerk.’ nog beter ‘We kijken continu of we producten nog duurzamer kunnen maken zonder de prijs te verhogen. Dat kan omdat het aanbod in duurzame productiemethoden toeneemt. Daardoor wordt organic cotton bijvoorbeeld elk jaar beter betaalbaar. Dit opent voor ons mogelijkheden om dit nog breder te gaan toepassen. Bij koffie, thee en chocolade hebben we dezelfde ontwikkeling gezien. Die productgroepen zijn bij ons al jaren voorzien van duurzaamheidlabels. Het gaat goed, maar we kunnen nog beter. Daar gaan we de komende jaren mee verder.' ■
Rob Heesen, directeur categorieën food/horeca
hoe zijn onze producten Alle artikelen in onze winkels zijn herkenbaar aan die typische HEMA stijl: optimistisch, eigentijds, fris, verrassend, gebruiksvriendelijk en betrouwbaar. Maar er loopt nog een rode draad door het assortiment. Of liever: een groene draad. Onze artikelen voldoen aan strenge eisen op het gebied van kwaliteit en veiligheid. Bovendien breiden we ons assortiment duurzamere producten steeds verder uit. echt duurzaam: better life HEMA heeft een speciaal label voor verantwoorde producten: better life. Dit duurzamere assortiment bestaat onder meer uit textielproducten, tuinmeubelen, schrijfwaren, wijn, thee en koffie, chocolade, snoep, rijstwafels en biologische zuivelproducten, en we breiden het steeds meer uit. Ons doel is dat klanten voor steeds meer
producten een verantwoord alternatief vinden bij HEMA. Van alle producten die we verkopen, heeft inmiddels meer dan twaalf procent een duurzaamheidskeurmerk. textiel Onder het label better life vinden klanten allerlei textielproducten van natuurvriendelijke materialen, waaronder onze basis-T-shirts voor baby’s, kinderen, heren
en dames. Voor deze duurzame grondstoffen zijn geen kunstmest en chemische bestrijdingsmiddelen gebruikt en dat maakt deze better life artikelen extra vriendelijk voor het milieu. Heeft het product het 100% organic proces-label, dan is het ook nog eens op een extra verantwoorde wijze geproduceerd, zoals met milieuvriendelijke verfstoffen. Al onze biologische-katoenproducten hebben het Organic Content Standard- » 17
keurmerk. Is het productieproces duurzaam en milieuvriendelijk dan is het product GOTS (Global Organic Textile Standard) gecertificeerd. Acht procent van het textiel dat we verkopen, is ondertussen van een van deze keurmerken voorzien. hout HEMA beschikt over een certificaat van certificeringsinstantie Control Union. Daarmee zijn we onderdeel van de FSC®handelsketen. Onze producten gemaakt van eerlijk hout zijn herkenbaar aan een FSC®-keurmerk met een eigen registratienummer. Bijvoorbeeld op onze tuinmeubelen. Ook een deel van onze collectie schrijfwaren is FSC®-gecertificeerd, zoals kopieerpapier, schrijfblokken en schriften. Bovendien laten we ons personeelsblad op FSC®-papier drukken en zijn de dozen van onze printercartridges en ons gebak van dit gekeurmerkte papier gemaakt. HEMA gebruikt bovendien papier met het FSC®-keurmerk voor diverse fotoserviceproducten zoals albums, kalenders en ansichtkaarten.
productveiligheid voorop Onze producten liggen pas in de winkel als ze uitgebreid door ons zijn getest en aan de strenge HEMA eisen voldoen. Van het eerste ontwerp tot de laatste test houden we de veiligheid voor de consument in het vizier.
biologische zuivel en wijnen HEMA verrijkt het assortiment graag met biologische producten. Biologische melk en karnemelk zijn bij al onze horecapunten verkrijgbaar. Ook kan de klant bij ons terecht voor biologische producten zoals rijstwafels, drinkyoghurt, eieren, soepen en broden, biologische muesli en afbakbroodjes. HEMA verkoopt ook biologische wijnen, zoals de San Lazzaro Bardolino en de San Lazzaro Soave. Wijnen als de Balance Shiraz-rosé zijn al meerdere keren verkozen tot ‘Beste Fair Trade-wijn’ van Nederland. Ondertussen blijven we onderzoeken hoe we nog meer biologische en duurzame grondstoffen kunnen gebruiken voor onze producten.
koffie HEMA verkoopt koffiepads en koffiebonen met het Rainforest Alliance-keurmerk. Dat betekent dat inspecteurs de plantages op sociaal en ecologisch vlak goedkeuren. Zo worden natuurlijke bronnen duurzaam beschermd en
verantwoorde producten 18
18
persoonlijke verzorging In 2012 kwam HEMA met een nieuw assortiment pure verzorgingsproducten voor gezicht, haar en lichaam. Deze producten voldoen aan de COSMOS-standaard en bestaan voor 95 procent uit natuurlijke ingrediënten waarvan zeker vijf procent organisch verantwoord is geteeld. Ook zijn zij vrij van parabenen, kleurstoffen, minerale olie, siliconenolie en agressieve was-actieve stoffen. In 2013 heeft HEMA de zogeheten microplastics uit de verzorgingsproducten gehaald.
eerlijke chocolade Vrijwel al onze losse chocoladeproducten zijn voorzien van het UTZ Certifiedkeurmerk. Dit certificaat laat niet alleen zien dat onze chocolade is gemaakt van goede cacao. Het toont ook aan dat het milieu zo veel mogelijk wordt ontzien en dat lokale cacaoboeren geholpen worden om zich economisch te ontwikkelen. De UTZgecertificeerde cacao komt namelijk van plantages die de bonen op een milieuvriendelijke manier produceren en waar gezonde arbeidsomstandigheden en een goede bedrijfsvoering centraal staan.
thee Alle thee in onze winkels draagt het Fair Trade-keurmerk. Het keurmerk staat voor thee die voor een eerlijke prijs en onder internationale Fair Trade-handelsvoorwaarden is ingekocht bij plantages in ontwikkelingslanden. Dit schept werkgelegenheid waardoor de welvaart van de mensen zelf, van hun dorp en soms zelfs van de hele regio stijgt.
HEMA vindt het belangrijk dat consumenten kunnen kiezen uit een verantwoord assortiment. Daarom zijn steeds meer HEMA producten echt verantwoord.
duurzaam gevangen vis De Marine Stewardship Council (MSC) is een onafhankelijke internationale nonprofitorganisatie. Het MSC-keurmerk garandeert dat een vis duurzaam gevangen is. Onze haring, kibbeling en lekkerbek dragen dit keurmerk.
arbeiders met respect behandeld, ze krijgen redelijke lonen en toegang tot onderwijs en medische verzorging. Extra bijzonder is dat de koffieverbouw onder leiding staat van mensen uit de streek zelf, die bekend zijn met de plaatselijke cultuur en werkwijze. De filterkoffie in onze winkels heeft het UTZ Certified-keurmerk.
elektrische apparaten De veiligheid van elektrische producten is zeer belangrijk. Alle HEMA producten voldoen aan de Europese normen zoals REACH, RoHS2 en de LVD- en EMC-richtlijnen. Een testrapport of een keurmerk van een door HEMA erkend laboratorium vormt het bewijs. kinder- en babyproducten Ouders moeten alle producten voor kinderen zorgeloos kunnen gebruiken. Onze kinderartikelen voldoen aan de
biologisch katoen
biologische melk
FSC® gecertificeerd
koffie en thee
Onder het label better life vinden klanten onder meer ondergoed, basic T-shirts, bad- en bedtextiel en diverse babyartikelen gemaakt van biologisch katoen.
HEMA verkoopt biologische melk en karnemelk. Deze biologische producten zijn bij alle horecapunten van HEMA verkrijgbaar.
HEMA was de eerste leverancier van FSC®-gecertificeerde fotoproducten, zoals fotoalbums. Voor het personeelsmagazine Echt en een deel van de collectie schrijfwaren gebruiken we ook FSC®-papier.
HEMA verkoopt Rainforest Alliance-koffie en Fair Trade-thee op de foodafdeling en in de horeca. De filterkoffie heeft het UTZ Certified-keurmerk.
19
»
ieder product krijgt de aandacht die het verdient Kwaliteit staat bij HEMA hoog in het vaandel. We verkopen maar liefst 35.000 producten en die zijn vrijwel allemaal van ons huismerk. We waken dan ook zelf over de kwaliteit, veiligheid en duurzaamheid van al die artikelen. divers assortiment En dat is niet altijd eenvoudig, want we hebben een zeer divers assortiment. We verkopen niet alleen voeding, maar bijvoorbeeld ook textiel, speelgoed, elektrische apparaten en speelgoed. kwaliteitssysteem Eens in de zoveel tijd neemt HEMA het kwaliteitssysteem onder de loep. Om te kunnen blijven garanderen dat we voldoen aan de hoogste kwaliteitseisen en wettelijke veiligheidseisen, voeren we regelmatig risicostudies uit voor ons complete assortiment. We maken dan een analyse per product of productgroep waarbij we ook kijken naar binnengekomen klachten.
algemene productveiligheidrichtlijn, onze kinderkleding aan de EN 14682norm: Safety of Children’s Clothing. HEMA helpt ook mee om producten veiliger te maken. Zo zijn we lid van de NEN-normcommissies voor textiel, speelgoed en kinderartikelen. Daarin denken we bijvoorbeeld mee over eisen waaraan koordjes, touwtjes en drukknopen voor kinderkleding moeten voldoen. plastic zakken HEMA houdt, in verband met de kindveiligheid, eisen aan voor plastic zakken met een opening groter dan 380 millimeter. Deze moeten bijvoorbeeld een bepaalde dikte hebben en voorzien zijn van een duidelijk leesbare waarschuwing.
streng op kunstmatige stoffen We zijn buitengewoon voorzichtig met het gebruik van chemische stoffen en stoffen die een allergische reactie kunnen veroorzaken. Uiteraard kijken we daarbij goed naar wet- en regelgeving. Maar vaak vinden we die regels nog niet streng genoeg. pvc Pvc belast het milieu. HEMA gebruikt dit materiaal alleen als alternatieven schadelijker zijn en dan alleen in producten met een verwachte levensduur van meer dan een jaar. vluchtige stoffen Verfproducten, schoonmaakmiddelen, kantoorartikelen, lijmen, auto poetsproducten en andere artikelen kunnen vluchtige organische stoffen (VOS) bevatten. Ze zijn slecht voor het milieu en de gezondheid. Samen met onze leveranciers zoeken we voortdurend naar mogelijkheden om het percentage VOS in onze producten te verminderen. cosmetica De cosmeticaproducten van HEMA bevatten alleen kleurstoffen van categorie 1. Dit zijn stoffen die geschikt zijn voor de meest gevoelige huid. We mogen weliswaar andere kleurstoffen gebruiken, maar omdat die bijvoorbeeld irritatie aan slijmvliezen of ogen kunnen veroorzaken, vind je ze niet terug in onze cosmetica.
20
Europese Cosmetica Richtlijn Op het etiket van onze cosmetische producten vermelden we waar mogelijk informatie over houdbaarheid en samenstelling, zoals de Europese Cosmetica Richtlijn eist. Onze klanten kunnen bovendien bij de klantenservice terecht voor een overzicht van de ingrediënten van de cosmetica. We melden, zoals wettelijk vereist, de samenstelling van onze cosmetische producten bij de betrokken instellingen. Zo is dat in België en Duitsland bij respectievelijk het Antigifcentrum en het Bundesinstitut für Risikobewertung. Is er sprake van vergiftiging door (verkeerd) gebruik van het product, dan kan een arts de product-samenstelling en een behandeladvies opvragen bij deze organisaties.
aandacht voor voeding Van brood tot chocolade en van kaas tot seizoensproducten: HEMA staat bekend om het ruime assortiment
levensmiddelen, waarbij we versproducten dagvers in onze winkels aanbieden. Het assortiment stellen we zelf samen en stemmen we voortdurend af op de veranderende smaak van de klant met als constante de echte HEMA
toppers, zoals de rookworst en de tompouce. Meer dan driekwart van ons foodassortiment bestaat uit natuurlijk geur- kleur- en smaakstoffen. We zijn extra voorzichtig met toevoegingen zoals kleurstoffen.
snoep voor iedereen Kinderen snoepen graag. Helaas kunnen niet alle kinderen zomaar alles eten. Bijvoorbeeld omdat ze allergisch zijn voor melk, of een intolerantie hebben voor gluten of lactose. »
getest om zorgeloos te genieten In ons hoofdkantoor in Amsterdam hebben we testruimten waar onze producten de strengste tests doorlopen. Neem onze kleding, die controleren we op onder andere sterkte, krimp en kleurechtheid. valproeven Maar we doen bijvoorbeeld ook valproeven met koffers. En we testen of kunststof
bekers niet vervormen na een wasbeurt in de vaatwasser. Wie een rookworst of een taart bij HEMA koopt, moet ook kunnen vertrouwen op de kwaliteit ervan. Daarom houden onze leveranciers de kwaliteit en veiligheid van levensmiddelen goed in de gaten. Van hardwaren tot voedingsmiddelen – als consument moet je er zorgeloos van kunnen genieten. 21
naast bekijken we samen met onze leveranciers hoe we producten gezonder kunnen maken. genetische modificatie De mogelijkheden om erfelijke eigenschappen van planten en dieren aan te passen en geschikter te maken voor voedselproductie nemen toe. Maar willen we daarvan gebruikmaken? Volgens de wet moeten alle producten die afkomstig zijn van genetisch gemodificeerde organismen (gmo’s) als zodanig worden geëtiketteerd. HEMA accepteert alleen grond- en hulpstoffen die vanaf de bron gmo-vrij zijn.
In ons Jip & Janneke-snoepassortiment verkopen we daarom ook producten die gluten-, lactose- en/of melkeiwitvrij zijn. Het snoepgoed bevat alleen natuurlijke kleur-, geur- en smaakstoffen. Er zijn ook producten met extra vitamine C of calcium. Kinderen kunnen kiezen uit snoep, koek, fruitstukjes en rozijntjes. Op de verpakkingen staan symbolen die extra informatie geven over het product. voedselveiligheid Wie levensmiddelen koopt bij HEMA, moet kunnen vertrouwen op de kwaliteit ervan en kunnen genieten zonder erbij te hoeven nadenken. Om dat voor elkaar te krijgen, hebben we duidelijke procedures om de kwaliteit en veiligheid van onze levensmiddelen te waarborgen. Hierbij houden we ons aan de Hygiënecode STOR die bedoeld is voor restaurantketens. Het handboek Kwaliteit voor onze winkels is hierop gebaseerd en bevat op sommige punten zelfs nog strengere regels. Voor de controle op de naleving van de procedures schakelen we onafhankelijke bureaus in. Deze bezoeken elke HEMA vestiging minimaal 1 keer per jaar. De informatie uit deze inspecties gebruiken we om waar nodig verbeteringen door te voeren en adequaat te reageren op mogelijk risico’s met betrekking tot voedselveiligheid en hygiëne. 22
voedselovergevoeligheid Voedselovergevoeligheid is een verzamelterm voor alle overgevoelige reacties van het lichaam op bepaalde ingrediënten. Denk bijvoorbeeld aan voedselallergie en voedselintolerantie. Bij voedselallergie maakt het lichaam antistoffen aan tegen bepaalde eiwitten in voedingsmiddelen. HEMA maakt op de verpakking van haar levensmiddelen melding van allergene stoffen, zoals noten, melk, soja en granen die gluten bevatten. Een deel van onze levensmiddelen melden we aan bij de levensmiddelendatabank van het Voedingscentrum. Consumenten die specifieke vragen hebben, kunnen terecht bij onze consumentenservice. voedingswaarde Veel en ongezond eten in combinatie met weinig beweging leidt tot overgewicht, een sterk toenemend gezondheidsprobleem. HEMA vermeldt al jaren op de voorverpakte levensmiddelen uitgebreide informatie over de voedingswaarde van het product. Hierop staat informatie over de energiewaarde en het gehalte aan eiwitten, vetten, koolhydraten, suikers, verzadigd vet, voedingsvezels en zout. Via onze consumentenservice geven we klanten bovendien specifieke informatie over een steeds groter aantal HEMA producten. Daar-
voedingssupplementen Veel sporters vullen hun voeding aan met supplementen. Maar hoe weet je als topsporter dat je geen verboden middelen gebruikt? Sportorganisaties en producenten van voedingssupplementen hebben hiervoor het Nederlands Zekerheidssysteem Voedingssupplementen Topsport (NZVT) opgezet. De creatinepoeder die HEMA verkoopt, is geanalyseerd en bevat geen dopinggeduide stoffen.
steekproeven voor alle zekerheid HEMA neemt regelmatig steekproeven om te controleren of alle producten ook echt aan de HEMA eisen voldoen. Ontdekken we een risico voor de volksgezondheid of voor de veiligheid van de consument of zijn omgeving, dan roepen we onze producten terug. terugroep opstapkrukje In 2013 constateerde HEMA dat het opstapkrukje door een productiefout instabiel was. Hierdoor bestond de kans dat het opstapkrukje tijdens het opstappen zou kantelen met mogelijk een val als gevolg. Uit voorzorg adviseerde HEMA via posters bij de entree en de klantenservice in de winkel en via social media, klanten die dit opstapkrukje hadden aangekocht deze niet meer te gebruiken en terug te brengen naar een HEMA filiaal. Uiteraard ontvingen klanten hun geld terug. In 2013 was er ook een terugroepactie voor snoepfluitjes, -lipstick en feestmix, melaminemokken, een speenketting en een espressokoffiepot. ■ 23
opdrachtgevers ‘van het eerste uur’ is. Het vervoer over het water omarmen wij al jaren. Door de enorme stroom van containers die wij op die manier naar de Container Terminal Utrecht (CTU) en vandaar naar het distributiecentrum transporteren, zijn wij een belangrijke én schone speler op die markt die bovendien het wegennet zo behoorlijk ontlast. bevoorrading De groei van het aantal vestigingen is voor de DC-medewerkers een uitdaging. We regelen dat terwijl we tegelijkertijd proberen de toename van het aantal transportkilometers te beperken. Hoe? Door het aantal bestelmomenten voor de
winkels te optimaliseren en de beladingsgraad van de vrachtwagen te maximaliseren, bijvoorbeeld door standaardisatie van transportverpakkingen en nog slimmer winkels samen te voegen in de ritten. Verder beperken we het aantal transportbewegingen door dienstroosters en uitleverschema’s slim te plannen. vrachtwagens HEMA houdt rekening met regionale eisen aan transport. Zo zijn onze vrachtwagens voorzien van roetfilters, hoewel dit slechts in een beperkt aantal steden in Nederland verplicht is. Ook rijden onze nieuwste vrachtwagens opnieuw een stuk ‘schoner’. Ze voldoen allemaal aan de Euro-5norm. Deze norm zorgt voor een
sterke afname van de uitstoot van fijnstof en stikstofoxiden. Schaffen we nieuwe vrachtwagens aan, dan voldoen deze zelfs al aan de Euro-6norm. Zo houden we de uitstoot beperkt, ondanks de verwachte uitbreiding van ons wagenpark. rijden nieuwe stijl De nieuwe boordcomputers geven een nóg beter inzicht in de rijstijl van de chauffeurs. In combinatie met de opleiding ‘rijden nieuwe stijl’, die vooral gericht is op de effecten van het gebruik van je gaspedaal, moet dat tot een nóg effectiever brandstofverbruik leiden. Goed voor ons allemaal! Per jaar scheelt energiezuinig rijden ruim honderdduizend liter brandstof,
hoe runnen we de winkel Maatschappelijk verantwoord ondernemen hangt niet alleen samen met de samenstelling en productie van ons assortiment, maar ook met de manier waarop we onze ruim 660 winkels runnen. Hoe bevoorraden we al die filialen zonder het milieu te veel te belasten? En hoe zorgen we ervoor dat onze klanten prettig en veilig kunnen winkelen? spaarzaam vervoer Jaarlijks leggen de vrachtwagens van HEMA zo’n vijf miljoen kilometer af voor de bevoorrading van onze winkels. Uitstoot van schade24
lijke gassen beperken we door efficiënte logistiek, minder wachttijden bij de winkels door betere planningscommunicatie en, voor zover mogelijk, toepassing van de
nieuwste technieken in onze vrachtwagens. Naast Rotterdam en Amsterdam is er natuurlijk de Port of Utrecht waar het DC een van de grootste 25
»
externe vervoerders In de contracten met externe vervoerders die we inhuren, zijn afspraken opgenomen over MVO. De externe vervoerders moeten een uiterste inspanning leveren om hun CO2-uitstoot te verminderen of te compenseren.
veilig winkelen In de winkels van HEMA komen jaarlijks miljoenen klanten. Die gaan ervan uit dat de winkel veilig is. En terecht. We doen er dan ook alles aan om criminaliteit en calamiteiten te voorkomen. brandveiligheid Om brand te voorkomen en te bestrijden, hebben al onze winkels blusapparatuur, brandwerende constructies en noodvoorzieningen als sprinklerinstallaties en blusdekens. Daarnaast is er voor elke HEMA winkel een ontruimingsplan en volgen onze medewerkers cursussen op het gebied van veiligheid en calamiteiten. Ook voeren we jaarlijks een risico-inventarisatie en -evaluatie uit.
gerekend over al onze vrachtwagens en aanhangwagens. Door de maatregelen hebben we de laatste drie jaar de uitstoot van CO2 drastisch weten te reduceren, met anderhalf miljoen kilogram ten opzichte van 2010. Onze klanten verwachten dat we verantwoordelijkheid nemen voor het milieu. Dat doen we dus ook. Daarom rijden we met onze voeten, handen en ons hoofd. Natuurlijk willen we ook graag weten of nieuwe ontwikkelingen op het gebied van alternatieve brandstoffen voor ons interessant zijn. We volgen die op de voet en doen door het jaar heen testen bij zaken als ‘waterstof als brandstof’ en ‘additieven’ (toevoegingen) die moeten leiden tot ener26
giezuiniger rijden. Goed voor de fossiele grondstoffen en onze wereld. Lean & Green De Lean and Green STAR is binnen! In 2011 formuleerde het HEMA distributiecentrum de doelstelling binnen vijf jaar zijn CO2–uitstoot met minimaal 20 procent te reduceren. Daarvoor lanceerden we een mix van maatregelen met als kerndoelstelling: een nieuw transportmanagementsysteem in combinatie met een nieuwe boordcomputer. Drie jaar eerder dan de plandoelstelling behaalden we een besparing van 22,6 procent op de CO2-uitstoot. Voor die prestatie ontving HEMA in 2013 de Lean and Green STAR Duurzaamheidprijs.
energiebesparing HEMA let niet alleen op de veiligheid van de winkels. We willen ook een bijdrage leveren aan een stabiel klimaat door het verminderen van energieverbruik. Als de winkel gesloten is, dekken onze medewerkers koelmeubelen altijd af. In het merendeel van de winkels zijn de koelingen voorzien van kunststof deuren. Bovendien zetten we die op een slimme plek neer, bijvoorbeeld niet in het volle zonlicht. Verder investeren we in energiezuinige verlichting en apparatuur en installaties voor koeling en verwarming. In de allernieuwste horecaformule in onze grootste filialen gebruiken we ledverlichting, en dit doen we ook in de nieuwste takeaways. HEMA is gestart met het monitoren van energiegebruik. Hiermee kunnen we vergelijkingen maken tussen dezelfde typen vestigingen en een plan van aanpak opstellen om het energieverbruik te verminderen.
Bijvoorbeeld door de verlichting later in te schakelen. verlichting/sensoren In 2013 hebben we extra veel aandacht gegeven aan het vervangen van de verlichting in het DC en het eDC door energiezuinige armaturen en, op veel plaatsen, sensoren, zodat het licht pas aan gaat als het echt nodig is. verwarming/ventilatie Ook aan de combinatie verwarming en ventilatie besteden we veel aandacht. Zo hebben we in 2013 diverse tests en aanpassingen uitgevoerd om een en ander energiezuiniger te maken en effectiever op elkaar af te stemmen.
digitalisering De voortdurende digitalisering leidt ook tot een lager papiergebruik. Zo levert het digitaal versturen van bijvoorbeeld de roosters een papierbesparing en een effectievere communicatie op. We hebben veel inspan-
ningen achter de schermen verricht om voor HEMA medewerkers de HEMA portal in het voorjaar van 2014 van de grond te krijgen. Medewerkers kunnen dan digitaal hun HEMA gegevens inzien en, aanpassen.
klantvriendelijk Via onze klantenservice krijgen we dagelijks talloze vragen binnen. Deze stellen ons in staat om nog beter in te spelen op de wensen van onze klanten. Omdat de tevredenheid van onze klanten belangrijk voor ons is, doen wij hier regelmatig onderzoek naar. HEMA schakelt hiervoor een extern adviesbureau in. Jaarlijks bezoeken medewerkers van dit bureau onaangekondigd de HEMA winkels om door de ogen van de klant naar de winkel te kijken. Aan de hand van de winkeluitstraling, de geconstateerde kennis en de klantvriendelijkheid van de medewerkers, wordt dan de klantvriendelijkheid gemeten. ■
diefstal Met organisatorische, bouwkundige en elektronische maatregelen vergroot HEMA de veiligheid in de winkels. Zo trainen we onze medewerkers op dit gebied. We hebben surveillances, cameratoezicht, beveiligde geld- en waardetransporten, en kluizen met tijdsloten, die potentiële criminelen moeten ontmoedigen. Valt hun oog op een artikel in onze schappen, dan komen ze bij de beveiligingspoortjes voor een verrassing te staan. Er gaat een alarm af, dankzij een antidiefstalstrip in de verpakking, als die niet bij de kassa is gedeactiveerd. derving In Nederland wordt circa zestig procent van alle derving in de detailhandel veroorzaakt door winkeldiefstal. HEMA is een aantal jaren geleden gestart met een interne antidervingscampagne. Zo brengen we onze medewerkers regelmatig tijdens een speciale bijeenkomst op de hoogte van de laatste ontwikkelingen op het gebied van derving. 27
goed zorgen voor onze medewerkers Een groot deel van ons succes hebben we te danken aan onze medewerkers. Daarom zorgt HEMA goed voor haar personeel. Ook dat zien we als onderdeel van onze maatschappelijke verantwoordelijkheid. Met persoonlijke aandacht en bijzondere extra’s zorgen we ervoor dat onze medewerkers zich goed voelen.
onze medewerkers in cijfers Het personeel van HEMA is een afspiegeling van de samenleving. Hoe zien we dat terug in cijfers over bezetting, verloop, verzuim en vergrijzing? bezetting Wie zijn de medewerkers van HEMA? In tabel 1 laten we de gemiddelde bezetting naar geslacht zien voor de 28
verschillende bedrijfsonderdelen. Wat opvalt, is dat vooral in onze winkels relatief veel vrouwen werken. geslacht en leeftijd Tabel 2 geeft de verdeling van medewerkers naar geslacht en leeftijdscategorie. De gemiddelde leeftijd van onze medewerkers is zo’n 34 jaar. personeelsbewegingen HEMA is voortdurend in beweging (zie tabel 3 en 4). Elk jaar verlaten
medewerkers onze organisatie en verwelkomen we nieuwe personeelsleden. Vooral in de leeftijdscategorie 15-22 jaar is het verloop relatief groot, zo zien we in tabel 4. Maar tabel 3 laat zien dat de instroom binnen deze leeftijdscategorie groter was. Dat komt doordat we in 2013 verschillende nieuwe vestigingen openden. ziekteverzuim Extra aandacht voor gezondheid en verzuim heeft geleid tot een lichte »
aantal personen 2013
fte
man
vrouw
totaal
man
vrouw
totaal
gemiddeld aantal uren per week
filialen
1113
7441
8554
542
3237
3779
15,5
distributiecentrum
410
106
516
384
77
461
31,4
hoofdkantoor
206
382
588
204
350
554
35,2
bakkerijen
243
61
304
220
44
264
30,8
1972
7990
9962
1350
3708
5058
17,8
totaal
tabel 1: gemiddelde bezetting naar geslacht en bedrijfsonderdeel aantal mannen
leeftijd
aantal vrouwen
2009
2010
2011
2012
2013
2013
2012
2011
2010
2009
514
609
693
739
759
15 - 22 jaar
3953
4010
3864
3644
3201
259
23 - 34 jaar
959
977
913
907
975
241
246
253
257
322
286
271
263
237
35 - 44 jaar
934
1026
1133
1232
1377
427
428
422
403
400
45 - 54 jaar
1330
1346
1320
1323
1341
280
279
282
301
317
> 54 jaar
814
792
778
767
786
7990
8151
8008
7873
7680
1784
1848
1921
1963
1972
totaal
tabel 2: verdeling medewerkers naar geslacht en leeftijdscategorie 29
in dienst 2009
2010
2011
2012
2013
% verschil t.o.v. 2012 % verschil t.o.v. totaal
3775
4558
4666
4850
4487
-7,5%
90,6%
23 - 34 jaar
213
300
352
351
343
-2,3%
6,9%
35 - 44 jaar
86
93
110
73
76
4,1%
1,5%
45
50
67
39
41
5,1%
0,8%
4
13
12
7
5
-28,5%
0,1%
4123
5014
5207
5320
4952
-6,9%
100%
891
193
113
-368
15 - 22 jaar
45 - 54 jaar > 54 jaar totaal verschil t.o.v. voorgaand jaar
tabel 3: aantal indiensttredingen naar leeftijdscategorie
uit dienst 2009
2010
2011
2012
2013
15 - 22 jaar
3100
3736
4311
4314
4413
2,3%
85,1%
23 - 34 jaar
372
318
424
373
506
35,7%
9,8%
35 - 44 jaar
172
126
141
98
94
-4,1%
1,8%
45 - 54 jaar
92
76
90
63
75
19%
1,4%
129
159
130
110
96
-12,7%
1,9%
3866
4415
5096
4958
5184
4,6%
100%
549
681
138
226
> 54 jaar totaal
% verschil t.o.v. 2012 % verschil t.o.v. totaal
verschil t.o.v. voorgaand jaar
tabel 4: aantal uitdiensttredingen naar leeftijdscategorie ziekteverzuim 2008
2009
2010
2011
2012
2013
4,7
5,0
4,3
4,3
3,6
3,6
distributiecentrum
6,2
6,6
6,8
6,9
6,8
6,1
hoofdkantoor
3,6
2,5
3,5
5,1
3,6
3,7
filialen
bakkerijen
5,8
5,1
6,6
6,2
5,7
5,5
totaal
4,7
4,6
4,4
4,5
3,9
3,8
tabel 5: verzuimpercentages naar bedrijfsonderdeel
HEMA medewerkers per land Nederland Frankrijk Duitsland
88,5% 2,4% 1%
België
7,9%
Luxemburg
0,2%
daling van het ziekteverzuimcijfer (tabel 5). In 2013 was het 3,8 procent, in 2012 3,9 procent. diversiteit Nu het aantal ouderen in Nederland groeit, vergrijst ook ons personeelsbestand. HEMA vindt het belangrijk dat ook deze oudere medewerkers elke dag met plezier naar hun werk gaan en zo lang mogelijk meedraaien in onze organisatie. Daarom laten we personeel boven de 55 niet meer verplicht overwerken. Daar30
man/vrouw verhouding senior management mannen
44
vrouwen
22
totaal
66
naast heeft HEMA de afgelopen jaren aandacht besteed aan de etnische diversiteit van het personeelsbestand.
extra inspanningen voor onze medewerkers We koesteren onze medewerkers. Met extra inspanningen voor bijvoorbeeld gezondheid en educatie zorgt HEMA ervoor dat ze lekker in hun vel zitten en goed hun werk kunnen doen.
bijzondere stages HEMA biedt stageplaatsen voor mensen die een (re-)inte gratietraject volgen. Denk aan (probleem)jongeren en lang durig zieke of werkloze mensen. Via een stage of proefplaatsing kunnen ze beter Nederlands leren, zich oriënteren op of kennismaken met de arbeidsmarkt. Op deze manier helpen wij hen weer hun draai te vinden in het arbeidsproces.
gezondheid Medewerkers moeten veilig en gezond kunnen werken. Of ze nu winkels inrichten, vrachtwagens lossen of achter de kassa werken. Daarom besteden we onder meer in onze opleidingen veel aandacht aan verstandig tillen en werken met hulpmiddelen. Bovendien houdt HEMA rekening met de capaciteiten van individuele medewerkers. Zo voorkomen we dat medewerkers overbelast raken of arbeidsongeschikt worden. leefstijl De gezondheid van medewerkers wordt ook bepaald door hun leefstijl. Daarom stimuleert HEMA medewerkers om regelmatig te sporten. We organiseren bijvoorbeeld volleybalen golftoernooien en fietsdagen. En bij de Dam tot Damloop, Zevenheuvelenloop en de Vierdaagse in Nijmegen zijn we altijd met een enthousiast team van de partij. Het distributiecentrum wijst collega’s op de voordelen van een gezonde levensstijl door regelmatig gezondheidsdagen te organiseren, gezonde keuzes te bieden in het bedrijfsrestaurant en cursussen aan te bieden die je helpen om te stoppen met roken. re-integratie De Wet Verbetering Poortwachter verplicht werkgevers om er alles aan te doen om een zieke medewerker zo snel mogelijk weer aan het werk te krijgen. Ook de werknemer moet zich hiervoor inspannen. HEMA heeft
dan ook een goed ziekteverzuim- en re-integratiebeleid tot speerpunt gemaakt van haar personeelsbeleid. We hanteren een structurele en samenhangende aanpak, met ruime aandacht voor de medewerker. We
trainen onze leidinggevenden in het voeren van verzuimgesprekken en in het omgaan met ziekteverzuim. Bij het re-integreren van arbeidsongeschikte medewerkers wordt HEMA bijgestaan door een arbodienst en, mocht dat
nodig zijn, door re-integratiebedrijven en interventiebedrijven. Ons distributiecentrum in Utrecht is bovendien aangesloten bij het Utrechts Bedrijven Platform en Industrievereniging Lage Weide. We zoeken samen met » 31
andere organisaties in de regio naar mogelijkheden om langdurig werklozen een nieuwe kans te geven op de arbeidsmarkt.
lezen en schrijven
opleidingen De persoonlijke ontwikkeling van medewerkers is belangrijk, vindt HEMA. Met interne opleidingen bieden we medewerkers alle mogelijkheden om zich binnen de organisatie te ontplooien. Dit varieert van vaardigheidstrainingen tot functiegerichte loopbaanbegeleiding. De wensen en kwaliteiten van de medewerkers staan daarbij altijd centraal. En iedereen kan deze opleidingen volgen; van distributiecentrum tot winkelvloer en van gemotiveerde starter tot ervaren vijftiger. ongewenst gedrag HEMA voert een actief beleid om ongewenst gedrag tegen te gaan, zoals agressie, geweld en seksuele intimidatie. Bij de afdeling human resources van HEMA kunnen medewerkers terecht voor hulp, advies en informatie over zaken die hen in hun werk belemmeren. tevredenheid Waar worden medewerkers blij van? Voor HEMA is dat een belangrijke vraag. Want hoe tevredener je medewerkers, des te beter onze prestaties.
Om te zien hoe we scoren als werkgever en waarin we kunnen verbeteren, voert HEMA regelmatig onderzoek uit naar de tevredenheid van de medewerkers. Na elk
onderzoek werken we de aandachtspunten uit in een actieplan. Het meest recente onderzoek vond plaats in 2011. De algemene tevredenheid kreeg een 7.3.
Koningin Máxima opent Pensioen3daagse bij HEMA Op 1 oktober 2013 gaf Hare Majesteit Koningin Máxima in het distributiecentrum van HEMA het startsein
milieubewust We stimuleren onze medewerkers om rekening te houden met het milieu. Zo moedigen we medewerkers aan om de fiets in plaats van de auto te nemen. Collega’s met een een leaseauto stimuleren we om te kiezen voor een energiezuinige auto. e-bike Uit onderzoek is gebleken dat woon-werkverkeer tot zo'n vijf kilometer enkele reis vaak fietsend wordt afgelegd. Daarna is het de beurt aan de bus of de auto. In het najaar van 2013 is het distributiecentrum een samenwerking aangegaan met Rij2op5.nl. Onderdeel van de 32
acties is de mogelijkheid ervaring op te doen met de e-bike en wellicht tot aanschaf over te gaan. Inmiddels heeft een aantal collega’s weer en wind getrotseerd. De proefperiode loopt tot en met maart 2014. Fietsplan In het kader van rij2op5 is het fietsplan van HEMA opnieuw onder de aandacht gebracht in het DC door een fietsambassadeur van HEMA rond te laten fietsen. En om de reeds fietsende collega’s te belonen is er een fietsenstallingloterij geweest en zijn fietsende collega’s in het zonnetje gezet via de infoschermen. Mede hierdoor hebben 40 medewerkers
een nieuwe fiets aangeschaft in 2013. Dit zijn er 13 meer dan in 2012. Utrecht Bereikbaar Pas In 2013 is de overeenkomst met de gemeente Utrecht en het vervoersbedrijf Connexion beëindigd. Daarmee dreigde de Utrecht Bereikbaar Pas te verdwijnen. Op het laatste moment diende zich een nieuwe vervoerder aan. QBuzz en de gemeente Utrecht zijn een overeenkomst aangegaan waar wij en het milieu van profiteren en die de binnenstad van Utrecht en de rondwegen ontlast. Inmiddels hebben 138 HEMA medewerkers een Utrecht Bereikbaar Pas aangeschaft.
DC: elektrische-scooterplan Met 1000 euro subsidie van de overheid konden medewerkers van organisaties in Utrecht een elektrische scooter aanschaffen als ze dat wilden. Het distributiecentrum heeft een kennismaking georganiseerd. Er bleek grote belangstelling te bestaan voor een kennismaking met de voor- en nadelen van het elektrische rijden. Diverse DC-medewerkers hebben een fluisterstille proefrit gemaakt. Momenteel wordt de interesse bij de werknemers nog geïnventariseerd. In 2014 lopen de actie en subsidie gewoon door. Goed voor het milieu!
voor de Pensioen3daagse. HEMA is een van de vele partijen en werkgevers die zich tijdens de Pensioen3daagse 2013 inzetten. Van 1 tot en met 3 oktober organiseerden ruim 250 partijen activiteiten om Nederland pensioenbewuster te maken. Het thema was ‘Heb jij het goed voor elkaar?’. De Pensioen3daagse is een initiatief van het landelijk platform Wijzer in geldzaken en werd dit jaar voor de derde keer georganiseerd. HEMA wil goed zijn voor de samenleving én voor haar medewerkers. Daarin nemen we onze verantwoordelijkheid. Wij onderstrepen het belang van volledige en toegankelijke informatie naar onze medewerkers over het pensioen en het vergroten van het pensioenbewustzijn. Dit is dan ook de reden dat wij ons hebben aangesloten bij Wijzer in geldzaken en wij het initiatief van de Pensioen3daagse actief ondersteunen. bijzondere extra’s HEMA biedt collega’s en oud-collega’s een aantal bijzondere extra’s. Voor medewerkers die 25 jaar in dienst zijn of zijn geweest, is er bijvoorbeeld de
Al enige jaren is het DC nauw betrokken bij Lezen & Schrijven: de organisatie die HkH Prinses Laurentien in het leven heeft geroepen om laaggeletterdheid een halt toe te roepen. Inmiddels is het DC ambassadeur voor Lezen & Schrijven en organiseren we veel activiteiten om die aandacht in het DC vorm te geven, zoals taaltrainingen en speciale acties in de Week van de Alfabetisering. Als ambassadeur geven we een paar keer per jaar voorlichting en presenteren we ‘onze aanpak’ bij collegaondernemers (-verenigingen) in het land. Natuurlijk stellen we onszelf ook de kritische vraag ‘waar doen we het voor?’ In het najaar van 2013 zijn we met L&S en Social E’valuator de voorbereidingen gestart voor het onderzoek dat medio 2014 duidelijkheid moet geven over wat de maatschappelijke impact is.
Zilverlingendag; een bijeenkomst waarvoor we ook mensen uitnodigen die, na een dienstverband van 25 jaar of langer, gepensioneerd of uit dienst zijn. Zodat ze kunnen bijpraten met (oud-) collega’s en op de hoogte blijven van wat er bij HEMA speelt. HEMA actief organiseert jaarlijks verschillende sportieve evenementen die door HEMA worden gesponsord. Zo doen collega’s mee aan de Nijmeegse Vierdaagse en de Dam tot Damloop. En er zijn volleybal- en voetbaltoernooien. In 2011 werden we benaderd door Bos Theaterproducties met de vraag of HEMA medewerkers een rol konden krijgen in HEMA de musical, een spraakmakende en komische voorstelling die in 2012 en 2013 verschillende theaters in Nederland aandeed. ■ 33
magazijnen optimaal gebruiken, waardoor we het aantal transportkilometers beperken.
‘20 procent minder uitstoot’
FSC-verpakkingen Alle verpakkingen die we in het eDC gebruiken voor de verzending van de bestellingen naar klanten zijn gemaakt van FSC-karton. Zo helpen we de bomen en natuurgebieden in stand te houden.
wat we met ons afval doen HEMA besteedt veel aandacht aan productverpakking. Hiermee beschermen we onze producten tijdens transport en zorgen we ervoor dat de producten er aantrekkelijk uitzien. Maar verpakkingen zorgen ook voor afval. We willen onze omgeving hiermee zo min mogelijk belasten; met duidelijke verpakkingsafspraken, inzamelingsacties en bewust hergebruik van materialen, beschermen we het milieu. streng afvalbeheer Verpakkingen kunnen altijd milieuvriendelijker, vindt HEMA. We bekijken de noodzaak van verpakkingen, zoeken naar duurzaam materiaal, zamelen in en recyclen waar mogelijk. transportverpakking Vooral transportverpakkingen zorgen voor afval. Over het materiaal dat leveranciers gebruiken, hebben 34
we duidelijke afspraken gemaakt. Zo staat HEMA alleen recyclebaar plastic en karton toe. Kunststof omsnoeringen en metalen hechtingen gebruiken we niet. De teruggave van transportverpakkingen is bij HEMA hoog. Ruim negentig procent van al het materiaal kan hierdoor worden gerecycled. Maar als het even kan, gebruiken we helemaal geen extra verpakkingen om producten te vervoeren. Zo heeft HEMA met veel leveranciers
afgesproken dat ze hun producten in kratten aanleveren. We hebben met leveranciers ook afspraken over logistieke dragers die ze mogen gebruiken. HEMA werkt bijvoorbeeld alleen met Europallets en kunststof displaypallets. Deze zijn meerdere keren te gebruiken en worden uiteindelijk gerecycled. Ook de maten van de verpakkingen hebben we vastgelegd. Daarmee zorgen we ervoor dat we de ruimte in onze vrachtauto’s en
afval scheiden Naast transportverpakkingen bestaat afval in onze winkels vooral uit horecaen huishoudelijk afval. De verschillende soorten transportverpakkingen zamelen we gescheiden in en verwerken we in ons distributiecentrum. Daarna sturen we karton en plastic naar recyclebedrijven. De gewichtshoeveelheden houden we nauwkeurig in de gaten. Dankzij deze aanpak komen er minder afvalstoffen in het milieu terecht en houden we de verwijderingsbijdrage voor afval laag. Op het hoofdkantoor scheiden HEMA medewerkers papier, plastic, toners, batterijen, glas, lampen, kleding en elektrische apparaten. Er worden papieren bekertjes gebruikt en het schoonmaakbedrijf werkt met milieuvriendelijke producten. plastic tasjes HEMA heeft een aantal jaar geleden gekozen voor dunnere plastic tasjes, in verschillende formaten. Onze medewerkers vragen bij het afrekenen of de klant een tasje wenst. Ook heeft HEMA een assortiment van shoppers die als duurzaam alternatief voor een plastic
Binnen vijf jaar de CO2-uitstoot met twintig procent reduceren en het vervoer van onze goederen naar de winkels efficienter maken. Dat was de doelstelling van het distributiecentrum van HEMA. Binnen twee jaar werd die doelstelling al ruim overtroffen. ‘We gebruikten in 2013 voor het vervoeren van onze goederen gemiddeld 20 procent minder brandstof dan in
2010’, vertelt bedrijfskundige Frank van Westendorp. Hoe dat komt? ‘De vulgraad van de vrachtwagens is hoger’, zegt Van Westendorp. ‘We vervoeren dus weinig lucht. Dit komt doordat de vrachtwagens slimme routes rijden. Om dat mogelijk te maken is ons laadproces nog beter ingericht. Zo konden wij een verbeterde rittenplanning realiseren.’
tas kunnen worden gebruikt. HEMA heeft in 2013 meegedaan aan de pilot "Mag het een tasje minder zijn?". Een initiatief van het Kennisinstituut Duurzaam Verpakken waarbij in 3 gemeenten geen gratis tasjes meer werden weggegeven aan consumenten. In 2014 wordt de pilot afgerond en wordt bekeken wat mogelijke vervolgstappen zijn.
dijnhangers niet aan de klant mee te geven, maar te recyclen. ∞ Ook in Duitsland en Frankrijk zamelen wij wit- en bruingoed in.
niet weggegooid HEMA is ook populair bij andere winkels. Ze verkopen soms zelfs producten die verdacht veel op onze artikelen lijken. Die worden, na juridische bemiddeling, meestal uit de handel genomen. En dan? Verkopen kan niet meer, maar we vinden het zonde om goede spullen weg te gooien. Daar hebben we wat op bedacht: we schenken de artikelen aan het goede doel. Op voorwaarde dat de producten niet verkocht worden en alleen gebruikt worden voor humanitaire doeleinden. De Henri Nouwen Stichting kreeg in 2012 bijvoorbeeld slaapzakken via HEMA die naar een tehuis voor gehandicapte kinderen in Oekraïne zijn gegaan. ■
afval inleveren bij HEMA We gaan bewust om met ons eigen afval, maar ook met het afval van onze klanten. Daarom werkt HEMA mee aan verschillende inzamelingsinitiatieven: ∞ In al onze winkels staan inzamelbakken voor lege batterijen. Hiervoor werken we samen met Stibat in Nederland, Bebat in België, Corepile in Frankrijk en GRS Batterien in Duitsland. Daarnaast kunnen ook inktcartridges, mobiele telefoons en wegwerpcamera’s bij ons worden ingeleverd. ∞ We kiezen ervoor om kleding- en gor-
soort afval
hoeveelheid (in kg) 2008
2009
2010
2011
2012
2013
hoeveelheid
3.201
1.007
2.109
2.070
2.207
1.908
kg
47.680
32.600
-
12.369
32.310
18.402
stuks
bedrijfsafval (A-kwaliteit)
206.440
158.720
171.440
140.620
105.000
141.980
kg
folies
532.250
563.520
555.040
581.990
532.310
582.420
kg
422
936
1.624
3.296
1.368
196
kg
4.958.420
5.600.751
5.764.620
6.334.630
6.483.650
6.221.348
kg
322.580
606.520
721.000
512.000
178.880
152.940
kg
27.788
28.333
28.624
23.980
24.374
23.780
kg
158
-
148
-
-
318
kg
tractie accu’s in stalen kisten
4.985
-
-
11.284
10.676
7.352
kg
verfresten
1.669
1.258
89
906
1.654
-
kg
6.105.593
6.993.645
7.244.694
7.623.145
7.372.429
7.150.644
accu’s met zuur afvalhout (B-kwaliteit)
ICT- en telecom-apparaten karton (balen) karton (los) ongesorteerde batterijen oplosmiddelen
totaal
35
midden in de maatschappij Waar het even kan, doet HEMA graag iets extra’s voor haar omgeving. En we bieden mensen die wat hulp kunnen gebruiken graag een helpende hand of een steuntje in de rug.
bijdragen aan een betere wereld HEMA heeft voortdurend oog voor haar omgeving. Samen met andere organisaties en door eigen initiatieven leveren we een bescheiden bijdrage aan een betere wereld. ngo’s Niet-gouvernementele organisaties (ngo’s) streven maatschappelijke doelen na. Ze richten zich bijvoorbeeld op milieu, gezondheid of 36
arbeidsomstandigheden in ontwikkelingslanden. HEMA heeft contact met ngo’s om van gedachten te wisselen over belangrijke maatschappelijke onderwerpen of samenwerking. Zo was er de samenwerking met ‘Made by’ die ertoe heeft geleid dat ons gehele basis T-shirtassortiment sinds 2010 van biologisch katoen is. Fiep Westendorp Foundation HEMA verkoopt al jaren producten van Jip en Janneke. Tot groot plezier
van heel veel kinderen. Een deel van de vergoeding die HEMA betaalt aan auteursrechten komt ten goede aan de Fiep Westendorp Foundation. Deze organisatie is er voor kinderen die wel iets extra’s kunnen gebruiken. Met de bijdrage van HEMA organiseert de stichting bijvoorbeeld tekenworkshops voor kinderen die in het dagelijks leven niet of nauwelijks in aanraking komen met cultuur. Daarnaast ondersteunt de foundation jonge illustratoren en het illustratievak in het algemeen.
kan met een goed verhaal
aan deze uitgangspunten van eerlijk ondernemerschap.
Deze Return to Sender-kan is geproduceerd door een familiebedrijf in het stadje Lampang in Thailand. Oorspronkelijk staat de regio van Lampang bekend om de productie van teakhout, maar de afgelopen jaren richt de bevolking zich voornamelijk op het vervaardigen van aardewerk. Bij het familiebedrijf zijn 250 mensen in dienst, van wie het overgrote deel bestaat uit vrouwen. Geïnspireerd door de Thaise gebruiken en het Boeddhisme kent de fabriek een goed en sociaal personeelsbeleid, zodat vrouwen een eerlijk inkomen hebben en zij hun levensomstandigheden structureel kunnen verbeteren.
KWF Kankerbestrijding Een op de acht vrouwen in Nederland krijgt borstkanker en 75 procent van de vrouwen die borstkanker krijgen, is 50 jaar of ouder. Sinds 2010 gaat de opbrengst van ingeleverde cartridges naar KWF Kankerbestrijding. In 2013 was dat 26.000 euro.
Not For Sale HEMA wil een bijdrage leveren om meer mensen kansen te bieden hun toekomst op te bouwen. Om die gedachte verder tot uiting te brengen ging HEMA een samenwerking aan met de organisatie Not For Sale. Deze internationale non-profit organisatie werkt wereldwijd om de oorzaken van slavernij te bestrijden. Onder andere door slachtoffers van mensenhandel onderwijs en onderwijsmateriaal aan te bieden. Not For Sale doet dit onder andere in Peru, Roemenië en India. Dit idee spreekt ons bijzonder aan. Daarom willen we als HEMA een bijdrage leveren aan de initiatieven van deze organisatie. Om de organisatie financieel te ondersteunen, ontwikkelde HEMA in 2013 vier biologische soepen. Deze waren verkrijgbaar in de Nederlandse winkels van HEMA. Een deel van de verkoopopbrengst was bestemd voor Not For Sale. Return to Sender Maatschappelijk verantwoord ondernemen doet HEMA niet alleen in Europa. Wij vinden het belangrijk om ook minder welvarende landen te steunen. Stichting Return to Sender, een initiatief van Katja Römer-Schuurman, helpt ambachtelijke producenten uit de armste regio’s ter wereld aan een westerse afzetmarkt. Return to Sender gelooft dat eerlijke handel de motor is achter duurzame economische ontwikkeling. Naar schatting genereren jaarlijks zo’n tweeduizend mensen een eigen inkomen door de orders van Return to Sender en HEMA.
een goed verhaal HEMA en Return to Sender werkeninmiddels zes jaar samen. De producten uit de samenwerkingscollectie zijn exclusief te koop bij HEMA filialen en via de HEMA website, tegen echte HEMA prijzen. Bovendien helpen onze ontwerpers om deze producten te ontwikkelen. Daarbij laten ze zich inspireren door de cultuur, kleuren, materialen en technieken uit het land van herkomst. Voor de collecties werken HEMA en Return to Sender samen met een aantal vaste producenten. In samenwerking met de producenten zijn er weer mooie en unieke producten ontwikkelt, zoals opbergdozen van handgeschept milieuvriendelijk papier uit Nepal, gevlochten raffia tassen uit Madegaskar en tassenhangers met de traditionele pompon uit Guatemala. winst vloeit terug En de winst? Daarmee helpt Return to Sender de producenten om hun organisatie en marktpositie te versterken. Het doel is hen op weg te helpen, zodat ze zich zelfstandig en zonder hulp van Return to Sender zeker kunnen stellen van een inkomen en hun bedrijf kunnen laten groeien. Return to Sender en HEMA vinden zaken als eerlijke beloning, verbod op kinderarbeid, gelijke kansen voor mannen en vrouwen en veiligheid erg belangrijk. Hiervoor hebben we gezamenlijk een aantal uitgangspunten op papier gezet. In 2013 zijn we gestart met het uitvoeren van scans bij producenten, om duidelijk te bekijken of zij voldoen
HEMA Helpende Handen Elk jaar doen medewerkers van het HEMA hoofdkantoor twee dagen vrijwilligerswerk. Op 27 en 28 september 2013 hielpen zij bij verschillende projecten in Amsterdam en omgeving mee. Zo brachten zij met de bewoners van het Twiskehuis een bezoek aan het Speelgoedmuseum bij Barneveld,
de kussenhoes met een goed verhaal Deze kussenhoes komt uit San Gaspar Chajul, in het noordwestelijke Cuchumatanesgebergte van Guatemala en wordt gemaakt door vijftig vrouwen van het Mayavolk Ixil. Het dessin van deze kussenhoes is afkomstig van de huipil - de traditionele tuniek die de vrouwen zelf dragen. Om het mooie weefwerk te beschermen dragen zij hun klederdracht vaak binnenstebuiten. Dankzij de kussenhoezen kunnen Juana, Magdalena en hun collega’s de eigen taal en cultuur behouden en verdienen ze hun geld. 37
»
pers, academies en studenten. Het uitgangspunt is na al die jaren nog steeds hetzelfde: Met de jaarlijkse ontwerpwedstrijd wil HEMA een bijdrage leveren aan de praktijkvorming van studenten en vormgeving onder de aandacht brengen van een breed publiek. Door de publiciteit rond de wedstrijd staan de jonge ontwerpers meteen in de belangstelling van vakge noten en publiek. Bovendien streeft HEMA er elk jaar naar om een of meerdere winnende producten in het assortiment op te nemen. In het verleden kregen al meer dan dertig ontwerpen een plaats in de winkel, waaronder de fluitketel Le Lapin, het wegwerptaartplateau Tast toe en de Decolletéportemonnee. organiseer je leven! Voor de 26e editie van de ontwerpwedstrijd vroegen wij de studenten om dat ene goed vormgegeven HEMA product te ontwerpen waarmee zij het makkelijker en leuker maken om het dagelijkse leven te organiseren. Van opbergen in huis en het eenvoudig plannen van je dagelijkse bezigheden tot het makkelijker organiseren van bijvoorbeeld je studie, een feestje of een verre reis. Zodat er meer tijd overblijft voor de leuke dingen in het leven. Bijna 400 studenten gingen de uitdaging aan. HEMA zones Het ontwerp van Tessa Eising, studente aan de Universiteit Twente, won met haar ontwerp HEMA Zones de eerste
gingen zij met kinderen van de Joriskring naar speeltuin Oud Valkeveen in Naarden en maakten zij met cliënten van De Elzen uitstapjes naar onder andere Schiphol, Zandvoort en het Amstelpark. eigen initiatieven HEMA medewerkers zijn betrokken bij de maatschappij. Dat laten ze zien met talloze initiatieven. In de horeca van het HEMA filiaal in Amstelveen bijvoorbeeld, staat een collectebus voor KiKa. KiKa (Kinderen Kankervrij) werft fondsen die ten goede komen aan de zeven kinderkankercentra in Nederland. Een fooi van een klant gaat in de bus van KiKa. HEMA Dordrecht heeft de inhoud van haar fooienpot aan Stichting Jarige Job gedoneerd. HEMA Alp38
hen aan den Rijn trakteert kinderen uit Tsjernobyl, die tijdelijk verblijven bij gastgezinnen in Nederland, op een heerlijke lunch in het restaurant. Het bezoek aan de winkel is inmiddels een echte traditie geworden. # Lelystad organiseert twee bijzondere koopavonden in het jaar en opent exclusief de deuren voor mindervalide cliënten van zorginstellingen uit de buurt. # Doetinchem heeft al jaren collectebussen van KWF Kankerbestrijding in de zithoreca en take-away staan. natuurmonumenten Ontdek planten en dieren, loop speurtochten, of ga lekker ravotten in de natuur. HEMA en Natuurmonumenten startten in 2011 een belangrijke, maar
Blijzetkruk eervolle vermelding HEMA ontwerpwedstrijd 2013 ontwerper: Simone Post opleiding: Design Academy Eindhoven Een simpele zitplaats met een feestelijk tintje, geschikt voor volwassenen en kinderen. Gemaakt van dubbel golfkarton en daardoor licht. In een handomdraai om te toveren tot een gezellig, stevig krukje. En weer net zo makkelijk in te vouwen en mee te nemen dankzij het uitgestanste handvat aan de bovenkant.
prijs. De HEMA Zones zijn rechthoekige vellen van gelamineerd, waterbestendig karton met een vouwrand aan de lange en de korte kant, die je om een plank heen kunt vouwen. Op de vouwrand schrijf je wat er op de zone ligt, zodat je spullen makkelijk uit elkaar kunt houden. ‘Een slim, eenvoudig en vrolijk ontwerp dat zo in onze winkels zou kunnen liggen’, aldus de jury. De tweede prijs was voor het Bijdehandje van Elsje Meijler en de derde prijs ging naar Zsolt Hayde voor zijn Gofles. tentoonstelling De winnende ontwerpen, eervolle ver-
meldingen en andere inzendingen van deze editie van de HEMA ontwerpwedstrijd waren in september en oktober 2013 te zien in de Openbare Bibliotheek in Amsterdam. Een compleet overzicht van de winnaars staat op: hema.nl/ ontwerpwedstrijd. publiekslieveling Via hema.nl kon het publiek -uit de door de vakjury genomineerde ontwerpen- haar favoriet kiezen. Kim Monsters ontwerp De Waterspin, een zonnig spinnetje dat je kamerplanten heel geleidelijk water geeft uit een plastic fles, kreeg de meeste stemmen en won daarmee de publieksprijs. ■
vooral ook leuke missie: kinderen de natuur laten ontdekken. Speciaal daarvoor introduceerden we samen een assortiment vol met speur- en doespullen zoals een kompas en insectenwaaier. Met deze spullen kunnen kinderen vervolgens meedoen aan een van de spannende speurtochten die op natuurmonumenten.nl te vinden zijn. HEMA ontwerpwedstrijd Sinds begin jaren tachtig organiseert HEMA de HEMA ontwerpwedstrijd. HEMA koos destijds voor een meer trendy uitstraling in vormgeving en verpakkingen en in diezelfde periode kwamen er signalen uit het onderwijs dat er behoefte was aan meer praktijkvorming. Inmiddels is de wedstrijd uitgegroeid tot een instituut voor ontwer39
2014 HEMA BV – AMSTERDAM Dit verslag maatschappelijk verantwoord ondernemen 2013 is een uitgave van HEMA BV, afdeling corporate communicatie, postbus 37110, 1030 AC Amsterdam, 020 311 44 11. Meer informatie over HEMA is te vinden via www.hema.nl. Niets uit deze uitgave mag worden verveelvoudigd en/of openbaar worden gemaakt door middel van fotokopie of microfilm of op welke andere wijze dan ook zonder voorafgaande toestemming van HEMA BV. HEMA is niet aansprakelijk voor eventuele fouten in dit MVO-verslag.