De redactie van Tracer wenst u en de uwen prettige feestdagen en een gezond, gelukkig en voorspoedig 2014
12 december 2013 nummer 25
Mediumcare mooiste van het land
Van studenten kun je leren
2013 in beeld
Met een koffer vol kralen naar Afrika
Koester artsen met durf
Ze moesten er drie keer voor verhuizen, maar nu hebben ze een mediumcare met de nieuwste snufjes ▶ pagina 2
Een innovatieve vorm van onderwijs: studenten schrijven in een driemanschap geneesmiddelen voor ▶ pagina 3
Foto’s uit Tracer van het afgelopen jaar laten zien dat er in 2013 in VUmc veel werk is verzet ▶ pagina 4
Pedagogisch medewerkers delen hun kennis over het begeleiden van kinderen met collega’s uit Kenia ▶ pagina 7
Sjors Fröhlig kreeg spasmodische dysfonie, maar tegenwoordig kan hij bijna weer als voorheen spreken ▶ pagina 8
Foto Mark van den Brink
‘We realiseren stap voor stap onze ambities’
In september presenteerde VUmc de plannen voor twee duurzame gebouwen: het Imaging Center en het Diagnostisch Centrum. Manager ontwerp & realisatie Monique de Loos is trots op de duurzaamheidsambities van de organisatie. n Jeroen Kleine “VUmc kiest voor duurzaam omdat we goed rentmeesterschap willen voeren”, legt Monique de Loos uit. “Het mag niet zo zijn dat generaties na ons met onbruikbaar bouwafval blijven zitten als zo’n gebouw uiteindelijk weer gesloopt moet worden. Duurzaamheid sluit aan bij de kernwaarden van VUmc én de duurzame
ontwikkelingen in het Zuidasgebied. In alle langetermijnplannen speelt duurzaamheid een belangrijke rol. VUmc staat voor duurzaamheid en heeft oog voor mens en omgeving.”
Hoog niveau Het Imaging Center is straks hét gebouw voor beeldvormende technieken, met plaats voor Cyclotron bv, radiologie, nucleaire geneeskunde en het lasercentrum. In het Diagnostisch Centrum wordt alle diagnostiek van het ziekenhuis samengebracht. Voor beide gebouwen streeft VUmc naar het ‘excellent’-stempel van breeam, een beoordelingsmethode om de duurzaamheidprestatie van gebouwen te bepalen. “Zo’n hoog niveau kun je in nieuw-
dekking tot verlichting, zoeken we naar duurzame oplossingen. En we koelen de polikliniek nu al met water uit het Nieuwe Meer.” Een wereld van verschil tussen het VU Ziekenhuis in 1965 en VUmc anno 2013 bouw natuurlijk sneller realiseren dan in bestaande bouw. De twee gebouwen zullen straks voldoen aan zeer hoge eisen op het gebied van energieprestatie, co2-uitstoot en materiaalgebruik. VUmc is daarmee een van de eerste ziekenhuizen met een excellent-ambitie.”
Ook bij verbouw Op veel plaatsen in VUmc zijn de duurzaamheidsambities nu al terug te vinden. “We streven er steeds naar om duurzaam te bouwen en verbou-
wen. Bij het leggen van nieuwe kabels in de polikliniek vervangen we bijvoorbeeld meteen de bestaande verlichting door ledlampen en plaatsen we ook nieuwe plafondplaten. Deze platen kun je simpel verschuiven zonder ze neer te hoeven zetten en je loopt dus geen risico op breuk of vieze vingers. Energiebesparing zit al verwerkt in de meerjaren energieafspraken, maar met dit soort simpele ingrepen kun je ook een duurzamer gebouw bereiken. Steeds als we iets vervangen, van vloerbe-
Supertrots Het zal zeker nog enkele jaren duren voor de twee nieuwe gebouwen worden opgeleverd. De Loos zal er hoe dan ook straks met genoegen doorheen wandelen. “Ik ben ervan overtuigd dat iedereen die daar werkt of op bezoek komt, supertrots zal zijn. Ik werk zelf al dertig jaar voor VUmc en dit is ook voor mij weer een nieuwe mijlpaal. Ondertussen gaan we volop door met de lopende projecten, om stap voor stap onze duurzaamheidsambities te realiseren.”
✶✶✶✶✶✶✶✶✶✶✶✶✶✶✶✶✶✶✶✶✶✶✶✶✶✶✶✶✶✶✶✶✶✶✶✶✶✶✶✶✶✶✶✶✶✶✶✶✶✶✶✶✶✶✶✶✶✶✶✶✶✶✶✶✶✶✶✶✶✶✶✶✶✶✶✶✶✶✶✶✶✶✶✶✶✶✶✶✶✶✶✶✶✶✶✶✶✶
Cees Veerman: ‘Het ministerschap was makkelijker’
ik dat het een ‘gewone’ raad van toezicht zou worden met zes vergaderingen per jaar. Nou, dat bleek dus totaal anders te zijn. Door de opeenstapeling van vraagstukken – van de Eyeworks-affaire tot de bestuurscrises bij zowel VUmc als de VU – moest ik ongelooflijk hard aan de slag; het ministerschap was makkelijker. Dat is ten koste gegaan van mijn huiselijke leven. Maar het is ook bevredigend dat we het nu op orde hebben.”
n Liesbeth Kuipers
Na twee roerige jaren neemt Cees Veerman afscheid als voorzitter van de raad van toezicht van VU/VUmc. “Ik kan met een gerust hart weg.” Waarom gaat u juist nu weg? “Het was crisis toen ik kwam en die heb ik – onverwachts in de rol van een soort crisismanager – geprobeerd in goede banen te leiden. Het tweede jaar hoefde ik daar geen vergoeding voor; als het maar goed kwam met de VU en VUmc. Nu we weer op volle sterkte zijn, de zaak op orde hebben,
vind ik dat mijn taak erop zit. Ik kan met een gerust hart weg.” Hoe kijkt u terug? “Twee jaar geleden verwachtte
Hoe ziet u de toekomst van VU/VUmc? “Het zijn prachtige instellingen met goede mensen en een enorme schat aan kennis, ervaring en infrastructuur. Er liggen grote uitdagingen: samenwerking met het amc en de bètafaculteiten van de UvA, het enorme bouwprogramma… Maar met de nieuwe bestuurders
bij de VU en VUmc en de nieuwe toezichthouders is het in goede handen. Zij zijn zeer gekwalificeerd.” Heeft u er vertrouwen in dat met de komst van Wouter Bos het goed gaat komen? “Anders had ik hem niet aangesteld. Wat belangrijk is: zijn hart ligt in de zorg.” Wat zijn uw toekomstplannen? “Eerst een beetje uitrusten. En dan gewoon weer druk aan de slag, onder meer als commissaris bij Rabobank Nederland. Het zal wat rustiger zijn. Vast niet voor lang. M’n vrouw zegt altijd: Oh, maar dan weten ze je wel weer te vinden voor wat anders.” Wat adviseert u VUmc-ers naar de toekomst toe? “Bij te dragen aan dit mooie
instituut. Het is echt een heel goed ziekenhuis. En ondanks alle perikelen – niets is ons bespaard gebleven – hebben medewerkers ononderbroken hun werk gedaan en mensen beter gemaakt of getroost. Het mooiste werk dat je kunt doen. Wees er maar trots op.”
Nieuwjaarsreceptie Tijdens de Nieuwjaarsreceptie op maandag 6 januari hebben medewerkers van VUmc gelegenheid elkaar een voorspoedig 2014 te wensen. Bestuursvoorzitter Wouter Bos zal om 16.00 uur in De Amstel terugkijken op 2013 en vooruitkijken op het nieuwe jaar. Ook wordt de jaarlijkse teamprijs uitgereikt. Aansluitend volgt er een feestelijke receptie in de foyer. De bijeenkomst wordt om 18.30 uur afgesloten.
Onze mediumcareafdeling is de mooiste van het land
Beste wensen! Zo’n laatste column in Tracer dit jaar geeft natuurlijk aanleiding tot allerlei bespiegelingen over het jaar dat afgelopen is en het jaar dat komen gaat. Ik dik het in tot twee observaties. De eerste is dat ik hoop dat 2013 het jaar is geweest waarin we onder allerlei zaken een dikke streep hebben gezet en met hernieuwd zelfvertrouwen de toekomst tegemoet zien. Dat zit ’m echt niet alleen in de vernieuwde raad van bestuur en raad van toezicht, maar ook in de verbeterde verhouding met de Inspectie, een campagne vol trots en plezier als ‘Dankzij Jou!’ en het feit dat we langzamerhand vooral weer in het nieuws komen met alle prachtige dingen die hier gebeuren en niet alleen maar met die paar keer dat er ook wel eens wat fout gaat. Volhouden, zou ik zeggen! Mijn tweede observatie is dat 2014 voor de toekomst van VUmc wel een heel belangrijk jaar gaat worden. We willen toestemming voor de Alliantie met het amc, we willen die Alliantie daadwerkelijk gaan vormen medio 2014 en we willen het voor die tijd eens zijn over wat het eindplaatje van het umc Amsterdam uiteindelijk zal zijn. Dat is nogal wat. Eén van de belangrijkste vragen daarbij is natuurlijk of we uiteindelijk op één locatie gaan werken of dat onze activiteiten over twee locaties gespreid blijven. Cruciaal bij de beantwoording van die vraag is, wat het betekent voor de kwaliteit en doelmatigheid van onze kernactiviteiten: zorg, onderzoek, onderwijs en opleiding. Maar natuurlijk ook of we er patiënten door zouden verliezen of winnen en wat het met zich mee brengt aan investeringen en afschrijvingen. Aan al deze zaken gaat de komende maanden druk gewerkt en gerekend worden in een poging in het voorjaar de knoop door te hakken. Let wel, de knoop doorhakken over hoe het umca er over 15-20 jaar uit ziet! Het zegt dus nog niets over wat er de komende jaren gaat gebeuren. En het feit dat we er van uit gaan dat we wel eens 15-20 jaar nodig zouden kunnen hebben om het eindplaatje te bereiken, betekent gelukkig ook dat we geen plotselinge veranderingen hoeven door te voeren, maar de tijd kunnen nemen om goed na te denken en zorgvuldig te handelen. 2014 wordt dus een belangrijk jaar. Waar alle VUmc-medewerkers met vertrouwen in wie we zijn en wat we kunnen, aan kunnen beginnen. Ik hoop jullie daarbij tot steun te zijn en er samen met jullie op die manier iets moois van te maken. Maar nu eerst, geniet van wat vakantie straks en voor daarna: de beste wensen!
Tracer
De ongeveer veertig medewerkers van de medium care hebben roerige jaren achter de rug waarin drie keer werd verhuisd. Op 18 november werd onder veel belangstelling een gloednieuwe afdeling geopend. “Het was het wachten waard”, zegt teamleider Ramona Stui. “We werken nu op een van de mooiste mediumcareafdelingen in Nederland.” n Ben de Graaf
‘V
oorheen lagen de patiënten op de medium care op een oude afdeling met zeven personen op de zaal”, vertelt Ramona Stui, “dat was niet meer van deze tijd. Dat betekende weinig privacy, maar ook veel onrust. Continu piepten alarmen en kwamen artsen en bezoekers de zaal op. Het leek soms de Kalverstraat wel. Nu hebben we een-, twee- en driepersoonskamers. Alle materialen liggen nu op de kamers zelf, dus daar hoeven we niet meer naar te zoeken. Voor patiënten is deze opzet veel rustiger en voor ons werkt het prettiger.”
Nieuwste snufjes De kamers ogen fris, zijn gemakkelijk schoon te houden en zijn voorzien van nieuwe apparatuur en de nieuwste snufjes. Zo is de tillift voor patiënten nu geïntegreerd in het plafond, wat voor verpleegkundigen gemakkelijker werkt en minder belastend is. Ook kijken patiënten niet meer in felle tl-lampen, maar kan de kleur van de verlichting worden aangepast. De veiligheid van patiënten is verbeterd door camerabewaking. De afdeling medium care ligt nu op dezelfde gang als de intensive care. “Daardoor groeien de teams van deze afdelingen steeds meer naar elkaar toe”, vertelt Stui. “We kunnen nu gemakkelijker overleggen en personeel uitwisselen. Om de hoek of zeven trappen op en af is toch een heel verschil.” Ook voor onderwijs en training zijn de faciliteiten fors verbeterd. Intensive care en medium care hebben nu de beschikking over een collegezaal en reanimatie- en simulatielab. “We
Foto Mark van den Brink
Wouter Bos
Ramona Stui: ‘De teams van de IC en de MC groeien steeds meer naar elkaar toe trainen hier met een pop die we kunnen laten praten en kreunen, maar waarmee we ook een maagbloeding en adem- en hartstilstand kunnen simuleren. Deze trainingen deden we vroeger op een patiëntenkamer.”
Officieel erkend “Onze medium care is nu een van de best geoutilleerde afdelingen in het land”, besluit Stui. “Wij voelen het
als een waardering voor ons werk dat we in zo’n mooie omgeving kunnen werken. Daar komt nog bij dat het College Zorg Opleidingen onze opleiding tot mediumcareverpleegkundige 1 augustus dit jaar officieel heeft erkend. Verpleegkundigen die bij ons zijn opgeleid, kunnen nu met dat diploma in het hele land terecht. Dat valt prachtig samen met de ingebruikname van onze nieuwe afdeling.”
✶✶✶✶✶✶✶✶✶✶✶✶✶✶✶✶✶✶✶✶✶✶✶✶✶✶✶✶✶✶✶✶✶✶✶✶✶✶✶✶✶✶✶✶✶✶✶✶✶✶✶✶✶✶✶✶✶✶✶✶✶✶✶✶✶✶✶✶✶✶✶✶✶✶✶✶✶✶✶✶✶✶✶✶✶✶✶✶✶✶✶✶ 12e jaargang nr 25, 12 december 2013
Kerst 2013
Tracer is het tweewekelijkse medewerkersblad van VU medisch centrum. Oplage: 4.750. Tracer wordt gemaakt onder verantwoordelijkheid van de dienst communicatie. Eindredactie Monique Krinkels Redactie Caroline Arps, Dyske Beelen, Ellen van den Boomgaard, Bernie Hermes, Edith Krab, Marcel Licher, Marre Roozen, Marieke Schutte, Jan Spee Redactieraad Henk Groenewegen, Tom Stoof, Riekie de Vet Redactie-adviesgroep Erik van Aalst, Ronald Gabel, Marcel van der Haagen, Marga Jaspers, Inèz de Jonge, Willy Schuppert, Maybritt Stal, Esther van ’t Riet en Cora Visser Vaste bijdragen Rick Dros, Henriëtte van der Horst, Chris Mulder Redactiesecretariaat
dienst communicatie VUmc, kamer PK4x190 telefoon (020) 44 43 444, email:
[email protected] Vormgeving De Ontwerperij, Amsterdam Druk DeltaHage, Den Haag Opgave en vragen over abonnementen
dienst communicatie VUmc, kamer PK4x190 (020) 44 43 444, e-mail
[email protected] Copyright © 2013 VUmc, Amsterdam Alle rechten voorbehouden. Niets uit deze uitgave mag worden verveelvoudigd, opgeslagen in een geautomatiseerd gegevensbestand, of openbaar gemaakt, in enige vorm of op enige wijze, hetzij elektronisch, mechanisch, door fotokopieën, opnamen of op enige andere manier, zonder voorafgaande schriftelijke toestemming van de redactie. Volgende Tracer
D e volgende Tracer verschijnt op vrijdag 27 december. Deadline voor kopij is 18 december om 12.00 uur.
2
René Vos, Edelherten in de sneeuw het juiste uur de juiste stem het juiste zicht het juiste teken licht dat ons aanstoot Allerlei aspecten van het leven komen ons als vanzelf tegemoet bij het vieren van het Kerstfeest,
Tracer 25 – 1 2 de ce m b e r 201 3
de behoefte aan licht, aan warmte, aan nieuw leven, aan ontvangen, aan geven, aan verlangen naar vrede. Al deze thema’s zijn duidelijk, heel dichtbij en bepalend voor, ja, voor wie niet, voor ons allemaal. Meer verborgen is vaak de samenhang in wat je als mens in het dagelijks leven overkomt.
Hoe kan een onbegrijpelijke gebeurtenis verstaanbaar worden? Dat kan, als het je lukt om een vruchtbare samenhang te zien in ogenschijnlijk losstaande gebeurtenissen. Het Kerstverhaal is daar een voorbeeld van. Een ster, arme mensen, politieke onrust, dromen, overvolle wegen en hotels, identificatieplicht, herders in de nacht, een bevalling ergens onderweg. In deze kluwen van gebeurtenissen is herkend dat met deze geboorte de hemel op aarde kwam. Dat lang geleden gebeurde verhaal is doorverteld, omdat het laat zien hoe wat onbereikbaar was, zich onder de mensen laat leven. Dit inzicht is inspiratiebron geweest voor heel veel mensen om door te zetten, boven zichzelf uit te stijgen, mee te werken aan vrede, om belangeloos iets van zichzelf te geven en om zich te verbinden en het goede te doen. Door met inzicht, kennis van zaken en vrijheid van denken samenhang te zien, kan soms iets geweldigs worden ontdekt, iets dat je licht maakt, iets vruchtbaars, dat essentieel is. Juist nu, juist dit! Als illustratie van dit vinden van samenhang, zijn bij ons in de kapelruimte (zh 0C 65) foto’s te zien van René Vos, medewerker van de apotheek. Daar hangen foto’s die met oog voor samenhang genomen zijn, zonder fotoshop! Ze zijn ‘gewoon’ genomen, op het juiste uur, met het juiste zicht, de juiste stemming en de juiste tekening. Gewoon? Nee, heel bijzonder dus! U allemaal een goed en gezegend Kersfeest toegewenst, namens de dienst pgv Jannet Delver
✶✶✶✶✶✶✶✶✶✶✶✶✶✶✶✶✶✶✶✶✶✶✶✶✶✶✶✶✶✶✶✶✶✶✶✶✶✶✶✶✶✶✶✶✶✶✶✶✶✶✶✶✶✶✶✶✶✶✶✶✶✶✶✶✶✶✶✶✶✶✶✶✶✶✶✶✶✶✶✶✶✶✶✶✶✶✶✶✶✶✶✶✶✶✶✶✶✶
Om het onderlinge, openhartige gesprek over de voorgenomen alliantie met het AMC te bevorderen, opent binnenkort binnen VUmc het Alliantie Café zijn deuren. De eerste keer, op 17 december, is het Alliantie Café gevestigd in personeelsrestaurant Het Plein, dat voor dit doel zal zijn omgedoopt tot een bruin café. Iedere VUmc-medewerker is van harte welkom. Tijdens het Café kunnen medewerkers in een ‘elevator pitch’ van 1 à 2 minuten
Alliantie Café opent deuren
hun ideeën te berde brengen, gevolgd door een debat onder leiding van Yvo Smulders, hoogleraar vasculaire geneeskunde. Leden van de raad van bestuur drinken ook een glaasje mee, dus de meningsvorming zal ook hen bereiken. Het Café vindt plaats van 16.30 uur tot circa 18.00 uur en kan maximaal zestig stamgasten bevatten. Aanmelden is dus noodzakelijk. Ook kan er spreektijd worden aangevraagd. Meer informatie:
[email protected].
✶✶✶✶✶✶✶✶✶✶✶✶✶✶✶✶✶✶✶✶✶✶✶✶✶✶✶✶✶✶✶✶✶✶✶✶✶✶✶✶✶✶✶✶✶✶✶✶✶✶✶✶✶✶✶✶✶✶✶✶✶✶✶✶✶✶✶✶✶✶✶✶✶✶✶✶✶✶✶✶✶✶✶✶✶✶✶✶✶✶✶✶✶✶✶✶✶✶
Elke verandering biedt nieuwe mogelijkheden Sinds 2002 coördineert Annemieke Bredius de in service-opleiding medewerker zorgadministratie van VUmc en de Amstel Academie. Het diploma opende voor tientallen cursisten nieuwe deuren. Met een groot aantal heeft Bredius nog steeds contact. n Ursula Wopereis
Foto Mark van den Brink
A
nnemieke Bredius startte in 1969 zelf in de Valeriuskliniek met de in service-opleiding tot röntgenlaborant. Vijf jaar later was ze hoofd neuroradiologie. Vervolgens werd Bredius paramedisch hoofd van de röntgenafdeling VUmc. In 1993 switchte ze naar biza, waar ze als hoofd van de centrale administratieposten leiding gaf aan een ingrijpende reorganisatie. Inmiddels coördineert ze al elf jaar de in service-opleiding tot medewerker zorgadministratie (omz). “Ik heb altijd gehouden van de combinatie van leren en werken in de praktijk. In service is gewoon het beste leerconcept,” lacht Bredius. “Onze doelgroep bestaat uit zittend personeel, schoolverlaters, herintreders en medewerkers van VUmc die zich willen laten omscholen. Met dit certificaat kunnen de meesten direct aan de slag. Ruim de helft werkt nog steeds in VUmc.”
Annemiek Bredius: ‘In service is gewoon het beste leerconcept’ de contacten met de afdelingen en zoekt actief naar vacatures voor ‘haar’ mensen. “Ik gun iedereen een baan. Op elke afdeling, klinisch en poliklinisch, ken ik mensen die de opleiding hebben gedaan. Sommigen zijn doorgestroomd naar de opleiding tot verpleegkundige of doktersof OK assistent. Het is zó leuk om te zien hoe mensen zich ontwikkelen. Dat lukt overigens alleen dankzij de
Carrièreboost Het onderwijsprogramma is afgestemd op VUmc, maar het theoriedeel is ook toegankelijk voor andere ziekenhuizen. Bredius selecteert en begeleidt de cursisten, onderhoudt
gezamenlijke inzet van de afdelingen en werkbegeleiders.”
Nieuwe fase Per 1 augustus gaat Bredius met pensioen. Hoe ziet ze de toekomst? “Het afscheid van het papieren dossier, de komst van eva en de alliantie met het amc betekent een verschuiving in de taakinhoud en samenstelling van de afdelingen,
maar er is altijd veel vraag geweest naar deze opleiding. Voor de zorgadministratie is het bovendien belangrijk dat alle administratieve veranderingen soepel en ziekenhuisbreed kunnen worden doorgevoerd. Onze nauwe contacten met de afdelingen en de medewerkers zorgadministratie zijn bijzonder waardevol. Ik hoop dat mijn functie wordt gecontinueerd.”
Bredius is overigens positief. “Ik kijk met veel plezier terug op een heel fijne tijd. Mijn levensles is dat elke verandering ook nieuwe mogelijkheden biedt. Uit ervaring weet ik dat VUmc mensen met goede ideeën volop de ruimte biedt om zich verder te ontwikkelen. Dat vind ik een groot goed. Ik wens iedereen een glans- en kansrijk 2014.”
✶✶✶✶✶✶✶✶✶✶✶✶✶✶✶✶✶✶✶✶✶✶✶✶✶✶✶✶✶✶✶✶✶✶✶✶✶✶✶✶✶✶✶✶✶✶✶✶✶✶✶✶✶✶✶✶✶✶✶✶✶✶✶✶✶✶✶✶✶✶✶✶✶✶✶✶✶✶✶✶✶✶✶✶✶✶✶✶✶✶✶✶✶✶✶✶✶✶
Van studenten kun je leren Afgelopen zomer werd internist Michiel van Agtmael hoofd van de sectie farmacotherapie. De sectie zat bij de apotheek en is nu onderdeel van de afdeling interne geneeskunde. Voor iemand die zich jarenlang op infectieziekten concentreerde een hele overstap. Of toch niet?
‘I
k ben als infectioloog en klinisch farmacoloog opgeleid en ook gepromoveerd in deze richting. Beide gebieden hebben mijn interesse. Speerpunt van deze sectie is onderwijs en het is mijn ambitie om kwaliteitsverbetering in de zorg te realiseren door beter onderwijs”, aldus Michiel van Agtmael. Onderwijs over farmacotherapie (of breder therapeutisch redeneren) is in de ogen van Van Agtmael onderbeTracer 25 – 12 dece m b e r 201 3
Foto Mark van den Brink
n Monique Krinkels
Michiel van Agtmael: ‘Een derde van alle medicatiefouten is te wijten aan het verkeerd voorschrijven van medicijnen’ licht. “De nadruk in de opleiding tot arts – maar ook daarna – ligt meer op het diagnostisch redeneren. Terwijl in de praktijk van alle dim-meldingen (decentraal incident melden, red.) in huis een derde van alle medicatiefouten te wijten is aan het verkeerd voorschrijven van medicijnen. Daar wil ons team wat aan doen.”
Driemanschap Als innovatieve onderwijsvorm is de
sectie farmacotherapie inmiddels een pilot gestart. “We noemen het de studentenpoli”, vertelt Van Agtmael enthousiast. “Drie studenten, een eerstejaars, een derdejaars en een vijfdejaars, nemen samen een patiënt voor hun rekening. Ze bereiden het consult voor, verzamelen informatie over mogelijke behandelingen en komen met een voorstel. Natuurlijk worden ze goed begeleid en krijgt de patiënt uiteindelijk het door ons
goedgekeurde geneesmiddel voorgeschreven. Maar ze moeten wel alles zelfstandig uitzoeken.” De pilot startte in juli. “De studenten reageerden enthousiast. Hoewel dit buiten het curriculum valt, moesten we bijna dranghekken plaatsen zoveel aanmeldingen kregen we.” Hij is er van overtuigd dat studenten door het geven van verantwoordelijkheid beter leren en ook van elkaar leren, al kan hij dat nog niet cijfermatig onderbouwen. “En niet alleen studenten trouwens, want ik leer ook. Eén van de studenten wees me onlangs op een nieuwe richtlijn en liet mij zien dat in dit specifieke geval een bepaald geneesmiddel het beste was.”
Gemalen pitten Maar ook voor de kliniek heeft Van Agtmael iets nieuws te bieden: een maandelijks Klinisch Farmacologisch Rapport voor het bespreken van geneesmiddel gerelateerde problemen. “Samen met Noortje Swart, hoofd ziekenhuisapotheek, en een team van klinisch farmacologen bespreken we ongebruikelijke bijwerkingen of interacties. Om er wat van te leren en vooral om te zorgen dat het zich
niet herhaalt. Zo hadden we onlangs een patiënt die een leverprobleem kreeg. Het bleek dat hij, naast de medicijnen voor zijn maligniteit die zijn arts had voorgeschreven, ook grote hoeveelheden gemalen abrikozenpitten gebruikte. In het alternatieve circuit gelden die als middel tegen kanker. Pitten bevatten echter cyanide en door de grote hoeveelheid raakte zijn lever beschadigd.” Volgens Van Agtmael is zelfmedicatie een probleem. “Dat mensen bij de drogist ibuprofen kunnen kopen, vind ik niet wenselijk. Sommigen lopen een verhoogd risico op maagbloedingen of nierschade. Anno 2013 moeten patiënten meedenken en beslissen over hun therapie en dus ook goed geïnformeerd zijn over risico’s. Maar artsen moeten ook goed geïnformeerd zijn over wat deze patiënten zichzelf ‘voorschrijven’. Ze moeten leren daar goed op door te vragen.” Acute geneesmiddelproblemen kunnen worden aangemeld bij de ziekenhuisapotheker op tracer 6011. Niet acute bijwerkingen, interacties kunnen per e-mail worden aangemeld op
[email protected]. 3
Tweesterrenchef deelt keukengeheimen met VUmc-koks Een Michelinster voor de VUmc-keuken zit er nog niet in, maar het beste ziekenhuiseten van Nederland dat moet haalbaar zijn, meent chef-kok Bart van Nes. Tweesterrenchef Lucas Rive (rechts), bekend van De Bokkedoorns in Overveen, gaf begin januari een workshop over sous-vide koken
Kinderstad viert eerste lustrum Met een grote knal met een confetti shooter gaven Prinses Marilène en Prins Maurits op zaterdag 2 februari het startschot voor de eerste lustrumviering van Kinderstad. Ze vierden dit samen met de kinderburgemeester Yvanca van Splunter (uiterst links) en vele (oud) patiëntjes
Studenten speeddaten met specialisten Kinderlongarts Ad Nagelkerke heeft een mooi beroep, tenminste, dat vindt hij zelf. Kon hij binnen tien minuten masterstudent Mirjam van de Velde overtuigen van de aantrekkingskracht van zijn vak? Tijdens de speeddate op 9 februari deden hij en zijn collega’s hun uiterste best
OR-voorzitter prijst teamwork Inge Schadee-Eestermans ging per 1 juli met pensioen. De onderzoekmedewerker moleculaire celbiologie en immunologie was sinds 2001 voorzitter van de OR. ‘Het sociale aspect, het idee dat je echt iets kunt betekenen, vind ik heel bevredigend’
VUmc-ers bedankt! Als dank voor de inzet in de roerige maanden van eind 2012, gaf de raad van bestuur in maart aan alle medewerkers een cadeautje: feestelijk verpakte hyacinten- en narcissenbollen. In totaal deelden de leden van de raad van bestuur 5.000 lentetasjes uit
Het Nieuwe Werken doet zijn intrede De dienst P&O heeft op 1 maart als eerste Het Nieuwe Werken ingevoerd. Medewerkers hebben geen vaste werkplek meer en werken vaker thuis. Eind 2013 stapte ook de dienst communicatie over op HNW en is de bedoeling dat meer stafdiensten op deze manier gaan werken
Iedereen draagt bij aan een kleurrijk VUmc Tijdens een ‘diner pensant’ op dinsdag 23 april bogen artsen, opleiders en divisiebestuurders zich over de vraag: VUmc steeds kleurrijker – wat is mijn bijdrage? Internist Prabath Nanayakkara en vasculair consulent Alex Patty zorgden samen voor een bijzonder muzikaal intermezzo
Interventiecardiologie in de voorhoede Interventiecardiologie loopt wereldwijd mee in de voorste linie. Drie innovaties zijn hiervan het voorbeeld: hartklep vervangen via een slagader, nierzenuwen uitschakelen via radiofrequente golven om de bloeddruk te verlagen en oplosbare stents. Alexander Nap, Niels van Royen en Paul Knaapen (vlnr) zijn er trots op dat VUmc zo innovatief is
2 0 1 3 in beeld
Van der Sars openen revalidatiegeneeskunde Edwin en Annemarie van der Sar openden op donde 30 mei de afdeling revalidatiegeneeskunde. Na ruim een jaar intensieve verbouwing heeft de afdeling uitstekende faciliteiten zoals een oefenzaal, zwemba kinderbehandelkamers en een virtual reality laborato voor bewegingsanalyse. De oefenzaal is ingericht me opbrengsten van de Zuidas Run
Operatie MRI verloopt vlekkeloos Het vervangen van de MRI op de vierde etage van de verband met het enorme gewicht, ruim 6.000 kilo, m In de vroege ochtend van zaterdag 18 mei arriveerde van het bedrijf Mammoet
erdag
ad, orium et
Nieuwe spoedeisende hulp veiliger Op 11 oktober werd de spoedeisende hulp officieel geopend. De nieuwe SEH beschikt over vier shockrooms, waarvan een voor kinderen. Hierdoor kan VUmc meerdere traumapatiënten gelijktijdig opvangen. Daarnaast is er een CT-scan op de SEH. De faciliteiten vergroten de herstelkans van patiënten
Papa Cupcake trakteert Kinderverpleegkundige Heavenly Dubois heeft een schaal vol cupcakes ontvangen van ‘Papa Cupcake’, Edwin Petri. Sinds maart staat VUmc op zijn lijstje van goede doelen. Als hij een nieuwe smaak wil uitproberen of wanneer er onverhoopt cupcakes over zijn, brengt Papa Cupcake ze naar een van zijn projecten
Onderzoekers met vergaderbus naar Brussel De directeuren van de onderzoekinstituten reisden op 31 januari met een aantal andere onderzoeksleiders naar Brussel. Doel was om de VUmc-visie op wetenschappelijk onderzoek te delen
e polikliniek is vlekkeloos verlopen. In moest groot materieel worden ingezet. e daarom de grootste zelfrijdende kraan
‘Ik ben apetrots op deze pioniers’ In 2010 startte in VUmc, AMC en OLVG de in-service opleiding tot klinisch chemisch analist. Rien Blankenstein, afdelingshoofd klinische chemie VUmc, nam hiervoor het initiatief. De opleiding is erkend door het College Zorgopleidingen (CZO) en op 4 juli studeerden de eerste studenten af
‘Vrijwilligers zijn onbetaalbaar’ Op 9 augustus verhuisde het Gastenverblijf naar een splinternieuwe locatie in de Westflank, tot groot genoegen van het team van Wim Knaap en de gasten. Op 2 september vond de feestelijke opening plaats. Er zijn 25 kamers die van alle gemakken zijn voorzien voor de familie van patiënten
Erben en Lesley matten collega’s af In de voorbereiding op de TCS Amsterdam Marathon kregen de medewerkers een runclinic van topatleten Lesley van Miert en Erben Wennemars. De deelnemers die op 20 oktober meededen aan de 8, 21 of 42 km hebben gezamenlijk 215.000 euro opgehaald voor VUmc CCA
VONK luidt de beursgong Hoogleraar kinderoncologie en projectleider VONK, Gert-Jan Kaspers luidt op 21 november samen met fondsenwerver Judith Stuijt de gong in de Beurs van Amsterdam. Dit gebeurde ter ere van het 25-jarig bestaan van VUmc Onderzoek Naar Kinderkanker (VONK)
Alliantie houdt gemoederen bezig Van verschillende kanten krijgen de bestuurders van VUmc en AMC vragen over hoe het Universitair Medisch Centrum Amsterdam er uiteindelijk uit komt te zien. Niet alleen medewerkers dringen aan op een concreet plaatje, maar ook de banken, toezichthouders, verzekeraars en overheden willen weten wat er precies gaat veranderen
Menu
Vacatures VUmc
Informatie over het menu vindt u ook op de startpagina van intranet
donderdag 12 december kipsaté, omelet naturel, satésaus, nasi, vegetarische nasi, atjar kroepoek, gebonden aspergesoep, gebonden vegetarische aspergesoep, heldere groentesoep, heldere vegetarische groentesoep vrijdag 13 december gebakken vis, gevulde aubergine, remouladesaus, wortelen, rösti aardappelen, gebonden kip-kerriesoep, gebonden vegetarische kerriesoep, heldere tomaat-vermicellisoep, heldere vegetarische tomaat-vermicellisoep zaterdag 14 december lasagne, gemengde salade, foccacia, gebonden goulashsoep, gebonden vegetarische paprikasoep, heldere vermicellisoep, heldere vegetarische vermicellisoep zondag 15 december visfilet Provencaal, omelet tomaat-kaas, tomatensaus, haricots verts, gekookte aardappelen, gebonden tomatensoep, gebonden vegetarische tomatensoep, heldere kippensoep, heldere vegetarische groentesoep maandag 16 december rookworst, vegetarische worst, jus, vegetarische jus, boerenkool, vegetarische boerenkool, gebonden bruine bonensoep, vegetarisch gebonden bruine bonensoep, heldere kerriesoep, vegetarische heldere kerriesoep dinsdag 17 december Coq au vin, boerenomelet, gegrilde groenten, Duchesse aardappelen, Thaise Rode Currysoep, Thaise Rode Currysoep vegetarisch, heldere Madrileensesoep, vegetarische heldere Madrileensesoep woensdag 18 december Babi pangang, Quorn Pangang, Pangangsaus, Pangang groenten, witte rijst, gebonden kippensoep, vegetarische gebonden crème soep, heldere Aspergesoep, vegetarische heldere Aspergesoep donderdag 19 december gestoofde vis in het groen, gegratineerde broccoli, aardappelpuree, gebonden tomatensoep, vegetarische tomatensoep, heldere Chinese kippensoep, vegetarische heldere Chinese soep vrijdag 20 december Chili con carne, Chili sin carne, taco’s, Ijsbergsalade, gebonden gele paprikasoep, vegetarische gebonden gele paprikasoep, heldere groentesoep, vegetarische heldere groentesoep zaterdag 21 december kippenpoot, champignonschotel, roomsaus, jus, snijbonen, gekookte aardappelen, gebonden kip-kerriesoep, vegetarische gebonden kerriesoep, heldere tomaat-vermicellisoep, vegetarische heldere tomaat-vermicellisoep zondag 22 december groente-curry met kip, vegetarische groente-curry, witte rijst, gebonden goulashsoep, vegetarische gebonden paprikasoep, heldere vermicellisoep, vegetarische heldere vermicellisoep maandag 23 december gepaneerde kipfilet, gevulde paprika, provencaalsaus, jus, broccoli, gekookte aardappelen, gebonden tomatensoep, vegetarische gebonden tomatensoep, heldere kippensoep, vegetarische heldere groentesoep dinsdag 24 december sucadelapje, vegetarische braadworst, jus, vegetarische jus, hutspot, gebonden linzensoep, vegetarische gebonden linzensoep, heldere Mulligatawnysoep, vegetarsiche heldere Mulligatawnysoep woensdag 25 december perzik/crab cocktail, tournedos, kaas-uientaart, Wildsaus. Gegratineerde witlof, stoofpeertjes, kroket aardappelen, heldere Madrileensesoep, vegetarische heldere Madrileensesoep
6
Dankzij jou kan VUmc het verschil maken. Alle interne vacatures zijn te vinden via ‘P&O direct’; klik op ‘Werven en selecteren’ en daarna op ‘interne vacatures’. Wij zijn bereikbaar via tst. 45635 of
[email protected] – #DankzijJou
Vacatures 25 november tot 2 december. Uiterlijke reactie datum zie intranet. Paramedisch Medisch maatschappelijk werker kindergeneeskunde D2.2013.00088YO Kan jij ouders/verzorgers op een professionele manier begeleiden tijdens de ziekte van hun kind? Afdeling medisch maatschappelijk werk, Divisie II Obductie assistent D5.2013.00158FS Ben jij die betrokken, servicegerichte medewerker met persoonlijke aandacht voor nabestaanden? Afdeling Unit Obductie, afdeling Pathologie, Divisie V
Wetenschappelijk onderzoek Datamanager D5.2013.00163FS Bied jij ondersteuning bij het opzetten en uitvoeren van alle fasen van klinisch patiëntgebonden onderzoek? Afdeling Hematologie, Divisie V Registratiemedewerker PHAROS project D5.2013.00164FS Verzamel jij de gegevens van patiënten met hemato-oncologische ziekten in verschillende ziekenhuizen? Afdeling Hematologie, Divisie V PostDoc ‘Academische werkplaats’ D6.2013.00089WH Projectorganisatie, begeleiding, scholing en participatie in innovatief onderzoek! Afdeling Academisch netwerk huisartsgeneeskunde (ANH), Huisarts geneeskunde & Ouderengeneeskunde
Personeel en organisatie
Vacatures 2 december tot 9 december. Uiterlijke reactie datum zie intranet.
ICT integratiespecialist D7.2013.00096YO Ervaren Microsoft BizTalk / .Net developer voor migreren en ontwikkelen van koppelingen Afdeling/dienst dienst ICT, delivery team basisdiensten, Facilitair bedrijf / Stafdiensten
Wetenschappelijk onderzoek Junior Onderzoeker ‘Optimalisatie van het indicatieprotocool bij hoortoestelverstrekking’ D2.2013.00090WH Het bepalen van de psychometrische kwaliteiten van een gewijzigde vragenlijst Afdeling KNO Audiologie, Divisie II Staf/management - ICT Senior netwerk systeembeheerder D7.2013.00090YO CCNA, JNCIA en CCNA Security certificaten gezocht! Afdeling/dienst dienst ICT, team infrastructuur, Facilitair bedrijf / Stafdiensten
SSIS specialist D7.2013.00097YO Ontwikkelaar ten behoeve van migratie elektronisch patientendossier Afdeling/dienst dienst ICT, delivery team basisdiensten, Facilitair bedrijf / Stafdiensten Staf/management Assistent manager klinische genetica D5.2013.00170YO Ben jij de linkin pin tussen de afdeling en het divisiebureau Afdeling klinische genetica, Divisie V
Senior microsoft systeembeheerder D7.2013.00091YO MCSE, MCITP en ESX certificaten gezocht! Afdeling/dienst dienst ICT, team infrastructuur, Facilitair bedrijf / Stafdiensten Senior citrix systeembeheerder D7.2013.00092YO CCA / CCAA / CCEE certificaten gezocht! Afdeling/dienst dienst ICT, team infrastructuur, Facilitair bedrijf / Stafdiensten
Ondernemingsraad
Informatie over personele zaken vindt u ook op intranet onder de rubriek ‘P&O direct’
Dagelijks bestuur OR; Willy Arjaans (voorzitter), Jan Rauwerda (vice-voorzitter), Klaske van den Berg (lid), Andy Higgs (lid), Rene van Andel (ambtelijk secretaris) Info: Bureau medezeggenschap, Hoogbouw H 322, Tel 43478, e-mail
[email protected], http://intranet/afdelingen/orgaan/OR/
Onderwerpen die in de ondernemingsraad aan de ORde zijn: Reorganisatiecode Yolande van der Linden en Ellen Jonkeren van de dienst P&O zijn in de vergadering uitgenodigd om vragen te beantwoorden over de reorganisatiecode. De OR wil graag enkele aanpassingen zien in de reorganisatiecode. Deze aanpassingen worden overgenomen en verwerkt in de reorganisatiecode. De aangepaste versie wordt naar de ondernemingsraad gestuurd, voor verdere afhandeling. Plan van aanpak, RI&E pze Heelkunde en Anesthesiologie De ondernemingsraad stemt in en de RI&E wordt goedgekeurd. De instemmingsbrief wordt verstuurd.
Algemene gang van zaken vergadering De heer Geerlings heeft als afgevaardigde van de raad van toezicht, de algemene gang van zaken vergadering bijgewoond op 4 december jl. Met de voltallige RvB is gesproken over zaken als bezuinigingen, alliantie, visie op de toekomst, prestatiebekostiging en EVA. Reorganisatie IOP De OR stemt in met de adviesaanvraag voor reorganisatie. De bevestigende brief, inclusief aanvullende punten, wordt verzonden. Facebook Sinds enkele weken is de ondernemingsraad VUmc ook met een eigen pagina op Facebook te vinden.
Bedankt, collega’s op de achtergrond! ‘Ik wil graag die medewerkers binnen VUmc in het zonnetje zetten die op stille wijze maar met toewijding hun steentje bijdragen aan het reilen en zeilen binnen VUmc!’ Dit is een van de vele reacties op de Dankzij Jou campagne. Lees de leuke en lieve verhalen van collega’s die elkaar bedanken op www.dankzijou.nl. Aanmelden voor de nieuwsbrief P&O direct Wilt u op de hoogte blijven van nieuws op het gebied van CAO UMC of wetswijzigingen? Nu kunt u zichzelf aanmelden voor de nieuwsbrief P&O direct. Deze nieuwsbrief is bedoeld voor alle medewerkers van VU medisch centrum en verschijnt maandelijks. Hier komen onderwerpen aan de orde als: nieuwe CAO UMC, gebruik van persoonlijk budget, de digitale salarisstrook, loopbaanontwikkeling etc.. Wilt u ook de nieuwsbrief P&O direct in uw mailbox. Meldt u dan aan via P&O direct/nieuwsberichten. Heeft u geen mailadres en account van VUmc dan kan u dat aanvragen bij ICT. Premie basisverzekering UMC 77,58 euro Volgens een artikel in het Financieel Dagblad d.d. 8 november behoort de premie van UMC Zorgverzekering tot de laagste in Nederland. De premie van de basisverzekering van UMC Zorgverzekering was in 2013 107,25 euro exclusief collectiviteitskorting. In 2014 wordt dat op basis van alleen het wettelijk verplicht eigen risico inclusief collectiviteitskorting 77,58 euro. Hier het premieoverzicht van alle pakketten bij UMC zorgverzekering met collectiviteitskorting voor 2014. Meer informatie op www.umczorgverzekering.nl Ledenraadpleging sociaal beleidskader Het sociaal beleidskader is vernieuwd. Daarover wordt een bijeenkomst georganiseerd
Tracer 25 – 1 2 de ce m b e r 201 3 – S er v icep ag in a
op 12 december om 12 uur, locatie Amstelzaal. Met dit SBK zorgt VUmc dat er een goed sociaal beleid gevoerd wordt wanneer medewerkers te maken krijgen met gevolgen van een grote verandering of een reorganisatie. De concept-eindversie wordt door de werknemersorganisaties (vakbonden) aan haar leden voorgelegd. Naast leden zijn alle overige medewerkers van harte welkom. Themasite interculturalisatie van start Aan de themasites is een nieuwe site toegevoegd namelijk de themasite interculturalisatie. Het is het resultaat van een intensieve samenwerking van 18 maanden tussen Erasmus MC, VUmc en Pharos. De themasite heeft als doelstelling korte, praktische informatie over situaties die voorkomen in de praktijk van VUmc. U vindt op de site informatie over: • best practices bij de behandeling van patiënten • gewoonten en rituelen aan het begin en einde van het leven • beleid in VUmc rondom interculturalisatie, omgangsvormen en discriminatie • feesten en vieringen uit allerlei culturen, zoals Ramadan en Divali. Ook geeft de site onder het kopje ‘Haal het meeste uit uw team’ veel praktische tips voor leidinggevenden en medewerkers in het omgaan met collega’s uit verschillende culturen.
Het Heilig VU-UUR Donderdag 19 december 2013 in de Amstelzaal, VUmc
Dr. Saskia M. Peerdeman Neurochirurgie VUmc “TeAMS-VUmc; Competentiegerichte training in teams verhoogt de kwaliteit van zorg en samenwerking” Stelling I 1 + 1 = meer dan 2?
Stelling II Teamwork MOET getraind worden! De lezing is bedoeld voor alle medewerkers. Aanvang: 12.00 uur (met broodjes, melk en fruit). Begin voordracht: 12.30 uur (duur voordracht is 25 tot 30 minuten met aansluitend 10 minuten discussie).
Dankzij jou
Wie brengt het VUmc-gevoel in beeld
Met een koffer vol kralen naar Afrika
Na alle mooie trots-verhalen en dank-berichten zijn we nu op zoek naar beelden van VUmc. Je bent werkzaam bij VUmc, wie weet VUmc dus beter in beeld te brengen dan jij! Als VUmc-er ken je het VUmcgevoel waarschijnlijk wel. Misschien krijg je het bij een collega die zich extra inzet. Misschien bij een werkplek, of bij een afdeling. Het is een lastig te beschrijven gevoel – vandaar ook de fotowedstrijd ‘Trots op VUmc’. Probeer het specifieke van ons ziekenhuis vast te leggen en stuur je foto vóór 15 januari met een bijschrift van maximaal 50 woorden naar
[email protected].
Trots op VUmc Spelregels n De foto moet worden voorzien van de naam van de fotograaf en een kort bijschrift n De foto moet relevant zijn voor het thema ‘Trots op VUmc’ n Geportretteerden moeten toestemming verlenen n Er mogen geen patiënten of patiëntengegevens op de foto staan Kijk voor alle spelregels op www.DankzijJou.nl. Winnaar De foto’s komen op www.DankzijJou.nl te staan en tot en met 28 januari kan er door VUmc-ers gestemd worden op de foto’s. De foto met de meeste stemmen, die dus het beste het VUmc-gevoel weet weer te geven, wint de wedstrijd! Hoofdprijs? De eer. Maar er wordt bijvoorbeeld ook ruimte voor je gereserveerd in Tracer.
Foto Mark van den Brink
Fotowedstrijd
Volgens Karin van Gils (rechts) en Michelle de Lange is in Kenia winst te behalen op het gebied van ziektebeleving en rouwverwerking
Onder de noemer Doctor2Doctor werkt VUmc aan duurzame verbetering van de zorg in het Moi Teaching and Referral Hospital in Eldoret, Kenia. Medisch pedagogisch medewerkers Karin van Gils en Michelle de Lange zetten hun kennis en ervaring in om onder andere voorbereidingsmateriaal te maken voor de kinderafdeling. In mei kwamen hun Keniaanse collega’s Ernest en Liz naar VUmc om ervaringen uit te wisselen en nieuwe ideeën op te doen. n Ursula Wopereis
richten”, vertelt Karin van Gils. Een speerpunt is de voorbereiding van kinderen en hun ouders op medische handelingen. “We gebruiken hier films en fotoboeken om uit te leggen hoe bijvoorbeeld een infuus wordt aangeprikt of wat het inhoudt als een kind een operatie, röntgenfoto of ct-scan krijgt. In 2012 zijn Michelle de Lange en ik een week in Kenia geweest. Met hulp van twee patiëntjes hebben we de meest voorkomende onderzoeken en handelingen nagespeeld en vastgelegd. Dat ging super.”
Verrijkende ervaring De fotoboeken die daaruit voortkwamen zijn inmiddels in gebruik genomen. “Het videomateriaal is klaar voor montage, maar dat is niet ons sterkste punt”, vult Michelle aan.
H
et medisch pedagogisch werk in Eldoret is nog volop in ontwikkeling. “In overleg met Ernest en Liz stemmen we continu af waar we ons gezamenlijk op kunnen
Agenda
“We hopen eigenlijk dat een handige collega binnen VUmc ons daarbij wil helpen.” In mei 2013 brachten Ernest en Liz een tegenbezoek aan VUmc. “Zowel voor hen als voor ons was het een heel inspirerende en motiverende week”, vertelt Van Gils. “Door de verschillen in achtergrond, cultuur en inzicht zijn die bezoeken een heel verrijkende ervaring.” In Kenia is, behalve met pedagogische begeleiding, met name winst te behalen op het gebied van ziektebeleving en rouwverwerking. “Dat ligt echter gevoelig.”
KanjerKetting Sommige ideeën zijn briljant in al hun eenvoud. Zoals de KanjerKetting van de vokk, die VUmc gebruikt voor kinderen met kanker. Voor
elke medische handeling, hoogteof dieptepunt krijgt de patiënt een KanjerKraal. Alle kralen tezamen vertellen een heel persoonlijk verhaal. “De KanjerKetting is beloning, steun, verwerking en herinnering in één”, legt Van Gils uit. “Liz was zo enthousiast dat ze zelf een bead project is gestart. Vier van de vijf deelnemers zijn inmiddels overleden. De nabestaanden koesteren de ketting als tastbare herinnering aan hun kind.” In januari 2014 gaat medisch pedagogisch werk weer naar Kenia. Hun nieuwjaarswens? Kralen voor Kenia. “Voor ons een kleinigheid, voor de mensen daar van onschatbare symbolische waarde. Dus als medewerkers nog kralen over hebben: alle soorten, kleuren en maten zijn welkom.”
✶✶✶✶✶✶✶✶✶✶✶✶✶✶✶✶✶✶✶✶✶✶✶✶✶✶✶✶✶✶✶✶✶✶✶✶✶✶✶✶✶✶✶✶✶✶✶✶✶✶✶✶✶✶✶✶✶✶✶✶✶✶✶✶✶✶✶✶✶✶✶✶✶✶✶✶
Op 17 oktober jongstleden besloot minister Edith Schippers op basis van een rapport van de Gezondheidsraad om in 2016 de huidige screeningstest voor baarmoederhalskanker te vervangen door een test naar het humaan papillomavirus (HPV). Hoogleraar moleculaire pathologie Peter Snijders publiceert al vanaf 1990 over dit virus en baarmoederhalskanker en is nu een van de meest geciteerde onderzoekers van VUmc. n Ben de Graaf
Afscheid vrijdag 20 december – aula, 15.45 uur, prof.dr.ir. J.M. Festen, ‘Goed verstaan met halve woorden’ Symposium vrijdag 13 december – De Veranda, 9.30 uur, ‘Communicating risks and uncertainties concerning environmental hazards’ Meer informatie: intranet/organisatie/ agenda/risks-hazards/
7
Tracer 25 – 1 2 de ce m b e r 201 3
S
amen met zijn toenmalige supervisor Jan Walboomers en collega Adriaan van de Brule ontwikkelde Peter Snijders rond 1990 een test waarmee een breed spectrum aan hpv’s kon worden aangetoond. Tot die tijd bracht men dit virus wel in verband met baarmoederhalskanker, maar nog niet alle varianten waren bekend. Pas jaren later werd, mede door
Foto Mark van den Brink
Promoties vrijdag 13 december – aula, 13.45 uur, H.N. Bui, ‘Testosterone: the power of a ‘method on steroids’ promoter: prof. dr. M.A. Blankenstein; copromotoren: dr. A.C. Heijboer, dr. E.A. Struys donderdag 19 december – aula, 15.45 uur, E.G.M. Landeweer, ‘Moral dynamics in psychiatry. Fostering reflection and change regarding coercion and restraint’ promotoren: prof. dr. G.A.M. Widdershoven, prof. dr. T.A. Abma; copromotor: dr. A.C. Molewijk vrijdag 20 december – aula, 13.45 uur, E.J.F. Houwink, ‘Training in genetics and genomics for primary health care workers’ promotoren: prof. dr. M.C. Cornel, prof. dr. G.J. Dinant; copromotoren: prof. dr. C.P.M. van der Vleuten, dr. L. Henneman
HPV-artikel meer dan 3000 maal geciteerd
Peter Snijders: ‘Onze ontdekking dat bij baarmoederhalskanker altijd sprake is van een HPV-infectie betekende een doorbraak’ vervolgonderzoek van Snijders en zijn collega’s, duidelijk dat aan elke vorm van baarmoederhalskanker een infectie met het hpv-virus ten grondslag ligt. Snijders: “Dit virus wordt door seksueel contact overgedragen, maar heeft – gelukkig – meestal geen kanker tot gevolg. Maar andersom wel: we ontdekten dat bij baarmoederhalskanker altijd sprake is van een hpv-infectie.
Die ontdekking betekende een doorbraak.”
Doorbraakartikel Dit doorbraakartikel is meer dan drieduizend maal geciteerd en ook de vervolgonderzoeken en grote studies die daarna volgden, droegen bij aan een hoge citatiescore voor de VUmc-hoogleraar. Zeker toen uit dit vervolgonderzoek duidelijk werd dat
de hpv-test bij het onderzoek naar baarmoederhalskanker een gevoeligheid heeft van 95 procent. Bij de huidige screening (Pap-test) is dit 65 procent. Vrouwen hoeven daardoor minder vaak getest te worden. Een andere belangrijke ontdekking is dat de hpv-test ook kan worden uitgevoerd op een slijmvliesuitstrijkje dat vrouwen bij zichzelf afnemen. Snijders wordt hier heel enthousiast van. “Vrouwen hoeven hiervoor niet meer naar de huisarts. Onderzoek wijst uit dat daardoor ook meer vrouwen aan dit preventieve onderzoek meedoen. De ambitie voor 2014 en 2015 is om meer wetenschappelijk inzicht te krijgen in de betrouwbaarheid van deze zelfafnametest en hoe we kunnen bepalen welke vrouwen met een positieve hpv-test wel en welke niet naar de gynaecoloog moeten voor vervolgonderzoek en behandeling.”
Trendsetter Het hpv-team waar Snijders deel van uitmaakt staat bekend als trendsetter op dit onderzoeksgebied. Ondanks dit succesverhaal en zijn hoge citatiescore blijft hij bescheiden. “Ach, citatiescore.., maar het is natuurlijk wel leuk dat je via de minister hoort dat jouw werk als onderzoeker ergens toe leidt. Je hoort mij niet klagen.” 7
Sjors Fröhlich kreeg in 2007 spasmodische dysfonie. Deze zeldzame aandoening aan de stembanden dwong hem zijn baan als radiopresentator te verruilen voor een baan achter de schermen. Sinds een bijzondere operatie kan hij bijna weer als voorheen spreken. n Joop K. de Vries
S
Nieuw soort operatie Die behandeling is een operatie waarbij met een co2-laser de spier naar de stembanden wordt doorgesneden. Deze operatie wordt in Taiwan al een jaar of acht met succes uitgevoerd, maar in Neder-
F o t o Il v y Nj i o k i k tj i e n
pasmodische dysfonie is een neurologische aandoening waarbij de stembanden verkrampen. Fröhlich, tegenwoordig hoofdredacteur bij bnr Nieuwsradio: “Ik was bijna niet meer verstaanbaar. De enige remedie was botox inspuiten waardoor de verkramping stopt van de spier die naar de stembanden loopt, maar dat moet je levenslang om de drie maanden herhalen. Geen fijn vooruitzicht. Ik ben toen in VUmc terecht gekomen bij kno-arts Rico Rinkel, want hij kende een nieuwe behandeling.”
Sjors Fröhlich: ‘Ik besef nu eens te meer dat het een ongelofelijke kwaliteit van leven is als je je stem kunt gebruiken’
land tot nu toe zelden. Fröhlich: “Ik heb twee jaar lang alle informatie over deze operatie verzameld en onder andere video’s gezien van Taiwanezen die acht jaar geleden geholpen en nog steeds een goede stem hadden. Rico Rinkel heeft ook uitgebreid overlegd met Ton Langeveld, kno-arts in lumc waar ik eerder kwam. Alle risico’s en kansen op verbetering zijn gewogen. Uiteindelijk hebben we met z’n drieën geconcludeerd dat een operatie voor mij de beste behandeling was. Het is geen operatie die wereldwijd vaak wordt uitgevoerd en wetenschappelijk is dichtgetimmerd. Maar Rinkel en Langeveld hebben alles zeer zorgvuldig bestudeerd en gezien dat het mij als patiënt enorm zou helpen. Je moet natuurlijk geen onverantwoorde risico’s nemen, maar als was gewacht tot alle studies over de operatie waren afgerond, had dat drie tot vijf jaar geduurd. Ik besef nu eens te meer dat het een ongelofelijke kwaliteit van leven is als je je stem kunt gebruiken. Ik ben heel blij dat Rinkel me wilde opereren. De wereld is geholpen met doktoren die in het belang van de patient af en toe een stapje verder durven denken en daarbij ook nog eens ziekenhuisoverschrijdend overleggen. Zulke artsen moet je koesteren als umc.”
✶✶✶✶✶✶✶✶✶✶✶✶✶✶✶✶✶✶✶✶✶✶✶✶✶✶✶✶✶✶✶✶✶✶✶✶✶✶✶✶✶✶✶✶✶✶✶✶✶✶✶✶✶✶✶✶✶✶✶✶✶✶✶✶✶✶✶✶✶✶✶✶✶✶✶✶✶✶✶✶✶✶✶✶✶✶✶✶✶✶✶✶✶✶✶✶✶✶
Onzekere tijden voor team gynaecologie & verloskunde
B
egin 2013 kwamen de plannen voor een gezamenlijk vrouwkind-centrum van VUmc en amc in een gevorderd stadium. Voor de locatie ervan werden drie opties overwogen: in het amc, in VUmc of in een nieuw ziekenhuisgebouw. De raden van bestuur besloten uiteindelijk de betrokken VUmc-afdelingen – gynaecologie & verloskunde, kinder-
Tracer 25 – 12 dece m b e r 201 3
Kwaliteit In de loop van het jaar kregen de
Reflectie en feedback zijn wezenlijk’ n Barbara van Male
“Als reguliere student heb je eigenlijk geen idee van al het werk dat achter ons onderwijs zit. En ik heb er met m’n neus bovenop mogen zitten.” De 22-jarige Omaima El Tahir was het afgelopen jaar studentassessor. Een stevige adviseursrol waarin ze de mening, wensen en klachten van de studenten vertolkte voor de directie van VUmc School of Medical Sciences. e bent echt een brug tussen studenten en docenten. Ik kon uitleggen waar klachten over bijvoorbeeld een practicumregeling vandaan komen. Andersom kon ik studenten vertellen hoe een programma in elkaar steekt en waarom.” Omaima El Tahir kijkt met groot enthousiasme terug op haar werk als studentassessor. “Een van mijn doelen was om studentenorganisaties dichter bij elkaar te brengen, zodat ze minder op hun eigen eiland zitten. Ik denk dat ik daar wel in geslaagd ben.”
Foto Mark van den Brink
n Liesbeth Kuipers
afdelingen, kinderIC, neonatologie en betreffende poliklinieken – over te brengen naar het amc. Het besluit leidde tot veel onzekerheid bij de medewerkers, vertellen leidinggevend verpleegkundige Joyce ten Cate en hoofd zorgeenheid Wilma Teekens van de afdeling gynaecologie & verloskunde. “De grootste vragen waren: waar gaan we precies naartoe en behouden we onze baan? Maar ook: is het nodig? Verliezen we geen kwaliteit van zorg? Houdt men er wel rekening mee dat het amc en VUmc niet met dezelfde protocollen werken? En: raken we de patiënten in de omgeving van VUmc niet kwijt?”
Omaima El Tahir: ‘Het is de kunst je bewust te zijn van je kwetsbaarheden’
‘J
Joyce ten Cate (links) en Wilma Teekens zijn ervan overtuigd dat hoe efficiënter hun afdeling is, hoe meer toegevoegde waarde dat straks heeft binnen de alliantie
Gaan we nu wel of gaan we niet naar het AMC? Het team van de afdeling gynaecologie & verloskunde heeft er een jaar over in onzekerheid gezeten. En nog steeds is er geen duidelijkheid. Maar het team werkt gemotiveerd verder, ook aan kwaliteitsverbeteringen.
Foto Mark van den Brink
Koester artsen met durf
medewerkers te horen dat een verhuizing naar het amc toch nog niet zeker was: de optie moest eerst worden uitgewerkt en ook de mededingingsautoriteit moest nog toestemming geven. Met het aantreden van bestuursvoorzitter Wouter Bos deze zomer, werd het besluit geparkeerd. Hij wil eerst de financiële consequenties van de opties in kaart brengen. Inmiddels zijn er ook nieuwe opties. De medewerkers hopen op een verstandige beslissing, waarbij de kwaliteit van zorg voorop staat. Ten Cate: “Op welke locatie het komt, maakt mij niet zoveel meer uit, als de uitwerking maar goed is en de kwaliteit overeind blijft.” Teekens hoopt ook dat er goed naar het personeel geluisterd wordt. “We hebben een heel betrokken en krach-
tig team, dat patiëntgericht werkt, en wensen dat onze kennis en ervaring niet verloren gaat.”
Efficiënt Medio 2014 zal duidelijk worden of er een samenwerking met het amc komt. Het team van de afdeling gynaecologie & verloskunde werkt ondertussen gemotiveerd verder, ook aan kwaliteitsverbetering, zeggen Ten Cate en Teekens. “Momenteel concentreren we ons op het realiseren van een betere doorstroming op de verloskamers en op de kwaliteit van het zorgproces. Ook met een eventuele verhuizing in gedachten. Want hoe krachtiger en efficiënter onze eigen afdeling is, hoe meer toegevoegde waarde we straks hebben binnen de alliantie.”
Perfecte arts Goed geneeskundeonderwijs is een van de drijfveren van El Tahir – inmiddels kijkt ze ook buiten VUmc naar een positie om daarover te adviseren. “Onderwijs is echt een passie van mij. Mijn hele leven geef ik al les: bijlessen, examentrainingen, Eerste Hulp-onderwijs hier op VUmc. Goed onderwijs betekent uiteraard een flinke dosis basisvakken, de patiënt moet vanaf dag één centraal staan, zoals hier gebeurt, plus bevlogen docenten die didactisch vaardig zijn. Maar ook reflectie en feedback zijn wezenlijk. Je hoeft niet de perfecte arts te zijn om je beroep goed uit te oefenen, de kunst is je bewust te zijn van je kwetsbaarheden. Erg interessant om uit te zoeken hoe je dit naar een curriculum vertaalt.” Puur en oprecht De ambitieuze student weet verschillende werelden in zichzelf te verenigen. Op dit moment doet ze onderzoek naar meningitis bij kinderen en haar ambitie is om kinderarts te worden. “Op m’n vijfde riep ik al dat ik kinderdokter, zo noemde ik het toen, wilde worden. Het is zo bijzonder om te zien hoe kinderen ondanks hun ziekte kind blijven, puur en oprecht. En misschien kan ik op deze manier het kind in mezelf koesteren.” Daarmee zijn haar ambities nog niet op. Ze maakt ook haar eigen huidproducten, wil die op de markt brengen. “Ik vind echt zo veel leuk. Dat vraagt om stevig te structureren, en gelukkig kan ik dat. Ja, passie en planning komen wel in mij samen.” 8