UDC 679.737:621.86.065.3
NPR 3579
nederlandse praktijkrichtlijn Ingieten van staalkabels kunststof
le druk, september 1986
in sokken door middel
van
Vo
Socketing procedures for wire ropes - Resin socketing
en historische
achtergrond
Sokken zijn de sterkste staalkabeleindverbindingen en indien ze op de juiste wijze zijn aangegoten moeten ze ten minste de breekkracht van de kabel kunnen opnemen. Vanouds werd voor het ingieten van sokken gesmolten witmetaal of zink gebruikt. Tegenwoordig zijn voor dit doel ook geschikte kunststoffen ontwikkeld. De eerste laboratoriumproeven met kunststoffen als ingietmateriaal werden ongeveertwintig jaar geleden zowel in Europa als in Amerika uitgevoerd. De proeven toonden aan, dat deze materialen zowel onder statische- als dynamische belastingen goed voldoen. Sindsdien is er een duidelijke ontwikkeling gaande waarbij op verschillende terreinen, zoals bij het beproeven van staalkabels, het ingieten met kunststof gebruikelijk is.
or iew
ev
be
De twee meest gebruikte soorten zijn kunststoffen op een basis van respectievelijk polyester-en epoxyhars. In het algemeen is polyester iets brosser dan epoxy, maar minder temperatuurgevoelig tijdens het hardingsproces. Bovendien harden polyesters sneller uit dan de epoxyharsen. Bij geen van beide produkten is het nodig om de sok voor te verwarmen. De temperatuur van de kunststof gedurende ingieten en uitharden is aanzienlijk lager dan de normale giettemperaturen bij metalen. Daardoor is er minder kans dat de temperatuur invloed heeft op de structuur van de staaldraden. Dit is vooral een voordeel wanneer kabels in hogere treksterkteklassen worden ingegoten. Met beide materialen is reeds in verschillende landen ervaring opgedaan.
Pr
1
Onderwerp
en toepassingsgebiad
eld
Dit document mag slechts op een stand-alone PC worden geinstalleerd. Gebruik op een netwerk is alleen. toestaan als een aanvullende licentieovereenkomst voor netwerkgebruik met NEN is afgesloten. This document may only be used on a stand-alone PC. Use in a network is only permitted when a supplementary license agreement for us in a network with NEN has been concluded.
Inleiding
Deze praktijkrichtlijn geeft praktische aanwijzingen voor het met kunststof ingieten van sokken aan staalkabels in overeenstemming met NEN 2500en NEN 3231. De aanbevelingen zijn in het algemeen ookvan toepassing op het ingieten van sokken aan andere staalkabels. Wanneer sokken aan kabels met een treksterkteklasse boven 1960 worden ningen nodig zijn en moet de kabelleverancier worden geraadpleegd.
gegoten,
Kabeleindverbindingen met sokken, ingegoten volgens deze praktijkrichtlijn, het bepalen van de breekkracht van staalkabels volgens NEN 3560 ‘). 2
Algemeen
kunnen speciale voorzie-
kunnen worden
ISO 3189/1 *) specificeert de afmetingen van de sokken voor staalkabels voor algemeen gebruik. de ingegoten sokverbindingen moeten voldoen aan de typekeuring volgens ISO 3189/1. Aan sokken voor
strengen,
gesloten
kabels en voor trekproeven
kunnen
speciale
gebruikt
voor
De sokken en
eisen worden
gesteld.
1) Sokken dievoor deze beproeving zijn gebruikt, moeten daarna in verband met opgetreden overbelasting voor ander gebruik worden uitgesloten. 2) Een Nederlandse norm over dit onderwerp is in voorbereiding ais herziening van NEN 2538.
Dit document is een voorbeeld van NEN / This document is a preview by NEN
NPR 3579
NPR 3579 - Blz. 2
3
Gereedmaken
van het kabeleind
Een toereikende kabellengte dient aan beide zijden van de kapplaats met een schone droge doek of een in oplosmiddel (zie 4.2) gedrenkte beperkt tot de afgebonden kabellengte. 3.1 Afbinden
van
Twee vormen
de
uitwendig te worden doek. Deze reiniging
schoongemaakt dient te worden
kabel
van afbinden
worden
onderscheiden:
Vo
a. een tijdelijk bindsel wordt gebruikt wanneer niet voorgevormde kabels, draaivrije kabels, strengen, enz. worden gekapt. Een tijdelijk bindsel wordt aan weerszijden van de kapplaats aangebracht. Deze bindsels moeten zo zijn aangebracht dat ze de strengen en draden redelijk goed op hun plaats houden tijdens het kappen; b. een permanent bindsel wordt gebruikt om de draden en strengen vast te houden gedurende het ingieten. Een permanent bindsel wordt op dat deel van de kabel aangebracht dat het na het ingieten gedeeltelijk binnen of grenzend aan de insteekopening van de sok zit. Het permanente
bindsel
moet zo zijn dat:
1. de draden en strengen zich niet verplaatsen 2. de afgebonden kabel door de insteekopening
3.2 Materiaal
voor
Het bindmateriaal
permanent
tijdens het ingieten; van de sok gaat.
bindsel
moet voor:
- verzinkte kabels vertind of verzinkt zacht draad of streng zijn; - blanke kabels blank of verzinkt zacht draad of streng zijn.
or
Alternatieve materialen mogen worden geen electrolyse veroorzaken. Bijvoorbeeld koper- en messingdraden 3.3 Kappen
van
de
gebruikt
mogen
waarbij
daarom
er voor
moet worden
niet voor
het afbinden
gewaakt, worden
dat ze in gebruik gebruikt.
kabel
be
de draden onder het permanente bindsel niet wordt voorkeur. Wanneer gekapt wordt met hak- of snijmeis niet toegestaan vanwege het gevaar voor schade moeilijkheden bij het scheiden van draden gedurende
4
Gereedmaken
van de bezem
4.1 Gereedmaken
van
de
iew
ev
Pr
De kabel moet zo worden gekapt dat de ligging van verstoord. Het doorslijpen met een slijpschijf heeft de thoden, is extra voorzichtigheid vereist. Doorbranden door hitte aan de draden en de vetting en vanwege de de latere ingietwerkzaamheden.
kabel
en
sok
eld
Alvorens de kabel door de sok te steken moet al het vuil, vet of aanslag van de binnenkant van de conus worden verwijderd. Het afgekapte eind van de kabel moet door de sok worden gestoken waarbij erop moet worden gelet dat de wand van de conus niet in contact komt met de niet gereinigde delen van de kabel. Als dit toch gebeurt moet de kabel worden teruggetrokken en de wand van de conus opnieuw worden schoongemaakt. Na het doorsteken zal het tijdelijk bindsel worden verwijderd, de strengen tot het permanente bindsel worden losgewikkeld en naar buiten gebogen om de draden vrij te maken. De openingshoek van de uiteindelijke bezem mag voor uit strengen bedragen ten opzichte van de verticaal (zie figuur la).
opgebouwde
kabels niet meer dan 45
Voor gesloten kabels en strengen (zie bijv. ISO 3578, par 5.3type 1 en 2) moeten de draden worden losgewikkeld en naar buiten gebogen tot een hoek niet groter dan 60” ten opzichte van de verticaal (zie figuur 1 bl. Indien een kabel een staalkern open bezem te vormen.
bevat,
moeten
de draden van de kern volledig
Indien een kabel een touwkern verwijderd.
bevat,
moet de kern tot aan het permanente
Na het bewerken van de kern moeten de enkele gestrekt) en tot een bezem worden gevormd. Bij het permanente vermoeiingsbreuken
bindsel mogen in de gerede
draden
van de strengen
de draden niet scherp worden eindverbinding.
gebogen,
worden
bindsel
worden
losgewikkeld
worden
afgesneden
losgewikkeld
daar dit voortijdig
om een
en
(maar niet
kan leiden tot
Dit document is een voorbeeld van NEN / This document is a preview by NEN
NPR 3579 - Blz. 3
Vo Figuur
la - Uit strengen
opgebouwde
kabels
Figuur
or
Figuur
permanente binding
1 - Openingshoek
en
kabels en strengen
van de bezem
be
Pr
4.2 Schoonmaken
1 b - Gesloten
ontvetten
ev
oplosmiddel
of een schoon-
iew
De bezem moet grondig worden gereinigd en ontvet met een geschikt organisch maakemulsie. Aan damp-ontvettingsmethoden wordt de voorkeur gegeven. Benzine, petroleum en gelijksoortige produkten zijn niet’aan te bevelen.
Indien vloeibare ontvettingsmiddelen worden gebruikt, moet de bezem omlaag worden gehouden om te voorkomen dat de ontvettingsvloeistof of het water in de kabel terecht komt. Het ontvettingsproces kan worden versneld door het gebruik van een ultrasoon toestel. Het ontvettingsmiddel moet overvloedig en goed tot aan het bindsel worden gebruikt.
Indien een damp-ontvettingsmethode tot het vet en het vuil is verwijderd.
wordt
eld
Indien schoonmaakmiddelen op waterbasis in kokend water worden verwijderd. Daarna moet de bezem worden gedroogd.
worden
gebruikt,
gebruikt,
moeten
de restanten
volledig
door uitwassen
moet de bezem zo lang in de damp worden
gehouden
.Waarschuwing Gedurende het schoonmaken en ontvetten moeten de volgende voorzorgen worden getroffen: a. van groot belang is dat het ontvetten wordt beperkt tot de bezem; b. indien schoonmaakmiddelen op waterbasis worden gebruikt, is het van belang zeker te zijn dat het middel volledig is verwijderd en de bezem volledig droog is; c. de tijd tussen het schoonmaken en het aangieten moet zo kort mogelijkzijn om het oxideren en corroderen van de kabel zo gering mogelijk te houden; d. gechloreerde koolwaterstoffen en andere giftige of ontvlambare organische oplosmiddelen mogen alleen worden gebruikt op plaatsen dievoordat doel zijn ontworpen of in een uitermate goed geventileerde omgeving. 4.3 Ombuigen
van
de
draden
Ombuigen van draden (dat wil zeggen buigen van de draadeinden over een ruime straal) wordt aanbevolen voor kabels en strengen met een gering aantal draden, bijv. 1 x 19 of 6 x 7 volgens NEN 3575, vooral daar waar schokbelastingen mogelijk zijn. Voor typen met een groter aantal draden is het ombuigen van de draden niet noodzakelijk.
Dit document is een voorbeeld van NEN / This document is a preview by NEN
NPR 3579 - Blz. 4
5
PLaatsing en opstellen
van bezem, kabel en sok
Een binddraad moet rond het eind van de bezem worden aangebracht om deze licht samen te drukken zodat de vorm iets kleiner wordt dan de conus van de sok. Hiermee wordt voorkomen dat de buitenste draden over grote lengte tegen de wand van de sok aanliggen. De sok moet over de bezem worden getrokken tot de draadeinden, of de bochten van de omgebogen draden, gelijk zijn met de rand van de conus, of daar ten hoogste 2 mm boven uitsteken. Om iedere verplaatsing gedurende later gebruik te signaleren, kan de kabel direct onder de insteekopening van de sok worden gemerkt. De draden
moeten
aan de top van de bezem gelijk worden
verdeeld.
Vo
Als de bezem in de sok is getrokken moeten de kabel en de sok zo in een verticale houder worden bevestigd, dat de hartlijnen van de kabel en sok samenvallen. Onder de sok moet de kabel over een lengte van ten minste 30 maal de kabelmiddellijn gestrekt en verticaal zijn; daarna mag de kabel gebogen zijn met een straal van ten minste 50 maal de kabelmiddellijn. De insteekopening van de sok dient te worden afgedicht met een bruikbaar materiaal om het weglekken van de kunststof te voorkomen. Er moet op worden gelet dat het afdichtmateriaal niet in de ruimte tussen de sok en de kabel wordt geperst. Indien dit toch het geval is wordt het doordringen van de kunststof tot aan de insteekopening van de sok verhinderd. Dit kan leiden tot corrosie en voortijdige vermoeiïngsbreuken bij het gebruik.
6
Gereedmaken
en ingieten van de kunststof
or
De kunststof moet worden gemengd en ingegoten volgens de instructies van fabrikant of zijn vertegenwoordiger. Hierbij dient ook te worden gelet op de omgevingstemperatuur. In alle gevallen moet er langs dewand van sok worden gegoten. Eventueel ingesloten lucht kan ontsnappen door het roeren met een draad. Wanneer de aangemaakte hoeveelheid kunststof niet voldoende is om de sok te vullen, of wanneer in het geval van grote sokken enige krimp optreedt, is het van belang dat de navulinstructies van de fabrikant of zijn vertegenwoordiger nauwgezet worden opgevolgd.
be
Pr
Wanneer de kunststof om inspectie mogelijk
is uitgehard te maken.
iew
ev
Na het ingieten moet de kunststof uitharden voordat de kabel of sok wordt verplaatst. De uitharding van het materiaal kan worden vastgesteld door controle op overtollig materiaal in de mengbeker of door krabben op het oppervlak van de kunststof in de sok met een scherp stukje metaal. kan het bindsel tot aan de insteekopening
van de sok worden
verwijderd
Het schoongemaakte deel van de kabel moet met een geschiktcorrosiewerend materiaal worden behandeld, waarbij er op moet worden gelet dat alle draden worden bedekt en de insteekopening van de sokwordt afgedekt. Ingietkunststoffen In bijlage
A zijn als leidraad
Materiaal condities
waarvan de uiterste gebruiksdatum is overschreden of niet bekend is, danwel is bewaard mag in verband met de veiligheid niet worden gebruikt. steeds
enige voorbeelden
Voor gebruik pleegd.
dienèn
de instructies
Met kunststof gespecificeerd
ingegoten eindverbindingen in ISO 3189 deel 1.‘)
gegeven
eld
7
van algemeen
van de fabrikant
moeten
voldoen
gebruikte
of zijn vertegenwoordiger
aan de prototypekeuring
kunststoffen.
niet onder de juiste
te worden
geraad-
voor gietverbindingen
Opmerking Ingieten met kunststof is een betrekkelijk nieuwe techniek en de ervaring met de stabiliteit over een lange periode is beperkt. Bij het ingieten van staalkabels die langdurig op installaties dienst zullen doen (langer dan vier jaar) en waar de bereikbaarheid van de verbindingen zo is dat regelmatige inspectie onmogelijk is, wordt voorlopig aangeraden die ingietverbindingen met metaal uit te voeren. Kunststoffen zijn meer temperatuurgevoelig dan ingietmetalen. Indien de temperatuur tijdens het gebruik boven 70” en onder de -10 “C kan komen dient de fabrikant of zijn vertegenwoordiger te worden geraadpleegd.
1) Een Nederlandse norm over dit onderwerp
is in voorbereiding
als herziening van NEN 2538.
Dit document is een voorbeeld van NEN / This document is a preview by NEN
Bestelformulier Stuur naar:
NEN Standards Products & Services t.a.v. afdeling Klantenservice Antwoordnummer 10214 2600 WB Delft
NEN Standards Products & Services Postbus 5059 2600 GB Delft Vlinderweg 6 2623 AX Delft T (015) 2 690 390 F (015) 2 690 271
Ja, ik bestel __ ex. NPR 3579:1986 nl Ingieten van staalkabels in sokken door middel van kunststof
www.nen.nl/normshop
€ 24.20
Wilt u deze norm in PDF-formaat? Deze bestelt u eenvoudig via www.nen.nl/normshop
Gratis e-mailnieuwsbrieven
Retourneren
Wilt u op de hoogte blijven van de laatste ontwikkelingen op het gebied van normen,
Fax: (015) 2 690 271 E-mail:
[email protected] Post: NEN Standards Products & Services, t.a.v. afdeling Klantenservice Antwoordnummer 10214, 2600 WB Delft (geen postzegel nodig).
normalisatie en regelgeving? Neem dan een gratis abonnement op een van onze e-mailnieuwsbrieven. www.nen.nl/nieuwsbrieven
Gegevens Bedrijf / Instelling T.a.v.
O M
O V
Voorwaarden
• De prijzen zijn geldig tot 31 december 2016, E-mail tenzij anders aangegeven. • Alle prijzen zijn excl. btw, Klantnummer NEN verzend- en handelingskosten Uw ordernummer BTW nummer en onder voorbehoud bij o.m. ISO- en IEC-normen. Postbus / Adres • Bestelt u via de normshop een Postcode Plaats pdf, dan betaalt u geen handeling en verzendkosten. Telefoon Fax • Meer informatie: telefoon (015) 2 690 391, dagelijks Factuuradres (indien dit afwijkt van bovenstaand adres) van 8.30 tot 17.00 uur. Postbus / Adres • Wijzigingen en typefouten in teksten en prijsinformatie Postcode Plaats voorbehouden. • U kunt onze algemene voorwaarden terugvinden op: Datum Handtekening www.nen.nl/leveringsvoorwaarden.
Normalisatie: de wereld op één lijn.
preview - 2016