Informatiememorandum en profielschets Lid Raad van Commissarissen Nederlands Loodswezen B.V.
1. Inleiding Deze notitie bevat globale informatie over Nederlands Loodswezen, de vacature en de selectieprocedure en is bedoeld voor de oriënterende fase met potentiële kandidaten. Bij voortzetting van dit contact wordt aanvullende documentatie verstrekt. Kijk voor meer informatie op www.loodswezen.nl
2. Loodswezen Het Nederlands Loodswezen is dé organisatie die bijdraagt aan het veilig en vlot afhandelen van het scheepvaartverkeer. De voornaamste taak van de registerloodsen is het jaarlijks loodsen van meer dan 90.000 zeeschepen van en naar de Nederlandse en Vlaamse zeehavens. Nederlands Loodswezen B.V. is de organisatie die de loodsen op alle fronten ondersteunt bij hun beroepsuitoefening. Hiervoor is het Loodswezen 24 uur per dag inzetbaar onder alle weersomstandigheden. Het Loodswezen heeft een rijke (eeuwenlange) geschiedenis en ervaring in de Nederlandse scheepvaart. 2.1 Geschiedenis Het verhaal van het Loodswezen gaat ruim vierhonderd jaar terug. Vier eeuwen van historische momenten en tradities. Het jaar 1988 was echter een belangrijk jaar voor het huidige Loodswezen. Toen vond de verzelfstandiging plaats, verenigden de loodsen zich in de Nederlandse Loodsencorporatie en werden zij aandeelhouder van het ondersteunende bedrijf Nederlandse Loodswezen B.V. Hiermee ging het Loodswezen een nieuw tijdperk in. Het Loodswezen werd op 1 september 1988, losgeweekt van de overheid, een buitenambtelijke verzelfstandigde organisatie. De loodsen verenigden zich toen in de Nederlandse Loodsencorporatie en werden aandeelhouder van het ondersteunende bedrijf Nederlands Loodswezen B.V. De zelfstandige organisaties zagen kans de dienstverlening te verbeteren in het voordeel van de havens en haar klanten. Voor meer informatie over de geschiedenis van het loodwezen, kijk op 'Van Rijksloods naar loods.pdf' 1
2.2 Blijvend investeren in kwaliteit Inmiddels bestaat het verzelfstandigde Loodswezen ruim 25 jaar. In die kwart eeuw is veel gebeurd. Een rode draad daarin is dat men steeds weer efficiënter en innovatiever is gaan werken. Nederlands Loodswezen kan haar klanten een steeds hogere kwaliteit bieden. Naar de toekomst toe willen zij hun dienstverlening minimaal op hetzelfde peil handhaven en liever nog verbeteren. Daarom blijven ze hiervoor investeren in hun mensen en middelen. Tegelijkertijd blijven ze continu oog hebben voor ontwikkelingen in hun omgeving, zowel nationaal als Europees gericht. 2.3 Het beroep loods Het beroep registerloods is een zeer verantwoordelijke baan, omdat fouten niet acceptabel zijn. 99 % concentratie is onvoldoende om schepen vlot en veilig havens in en uit te loodsen. Over soms moeilijk bevaarbare waterwegen, op elk mogelijk tijdstip en onder alle weersomstandigheden. Een loods vaart op niet één, maar op vele honderden schepen met allemaal verschillende vaar- en manoeuvreereigenschappen. Tevens adviseert de loods dagelijks verschillende mensen met uiteenlopende nationaliteiten. Dat vraagt om aanpassings- en inlevingsvermogen én een hoge mate van stressbestendigheid. Daarbij dient een loods 24/7 inzetbaar te zijn. Een ingewikkelde en afwisselende baan, wat juist voor veel loodsen zo aantrekkelijk is. Om de kwaliteit van het beroep loods hoog te houden wordt veel geïnvesteerd in permanente opleiding. 2.4 Ontwikkelingen Vlootvernieuwing; Hiermee is de laatste jaren ruim 100 miljoen aan investeringen gemoeid geweest. In 2014 is de laatste van de 3 nieuwe Loodsvaartuigen in gebruik genomen, daarnaast is deel van de tendervloot vernieuwd als onderdeel van een lange termijn vlootplan. In 2015 en 2016 ondergaan de SWATH vaartuigen een mid-life update waardoor ze weer volledig up to date zijn voor de volgende 10 jaar. Evaluatie Loodsenwet; De evaluatie vormt de basis voor hernieuwde afspraken met het Loodswezen over het financieringsmodel, het overheidstoezicht etc. Afronding is voorzien voor eind 2015. Per 1 januari 2017 kan dan de nieuwe situatie ingaan. Port Policy; Op Europees niveau zijn er (al lange tijd) plannen in de maak voor het in de havens van de lidstaten introduceren van meer concurrentie en creëren van meer transparantie. Vanwege de Europese Verkiezingen heeft dit proces in 2014 enige tijd stil gelegen. Inmiddels heeft de politiek het traject weer opgepakt. De verwachting is dat eind 2015 een beslissing volgt over het reguleringsvraagstuk. Daarbij zal zoals het er nu naar uitziet beloodsing vanuit oogpunt van veiligheid worden uitgezonderd van marktwerking. In nauwe samenwerking met onder meer de European Maritime Pilots’ Association (EMPA) volgt het Loodswezen de ontwikkelingen in Brussel op de voet. Waar relevant en mogelijk informeren wij partijen proactief over onze zienswijze. Loodsplicht nieuwe stijl; Het ministerie van I&M is in overleg met de rijkshavenmeesters bezig om het loodsplichtstelsel te herzien. Het proces verloopt stroef maar kan grote gevolgen hebben voor het Loodswezen.
3. Organisatie Nederlands Loodswezen is gevestigd in Hoek van Holland. Het Loodswezen bestaat uit twee onderdelen en is zowel beroeps- als bedrijfsmatig georganiseerd en onderverdeeld in de Nederlandse Loodsencorporatie (NLC) en Nederlands Loodswezen B.V. (NLBV). Het aantal registerloodsen (medio 2015) is ruim 460 en het totaal aantal medewerkers bij de NLBV is 410 fte. 2
De huidige juridische structuur van ziet er als volgt uit:
Organogram Nederlands Loodswezen
3.1 Beroepsorganisatie 3.1.1 Nederlandse Loodsencorporatie Het Loodswezen is onderverdeeld in vier regionale loodsencorporaties, waarvan alle leden zijn ingeschreven in het loodsenregister. Alle Nederlandse registerloodsen zijn tevens lid van de Nederlandse Loodsencorporatie (NLC). Deze NLC bestaat uit drie organen: de voorzitter, de algemene raad en de ledenvergadering. In de algemene raad zijn ook alle corporaties vertegenwoordigd, waarmee de raad bestaat uit de vier regionale voorzitters en de voorzitter van de Nederlands Loodsencorporatie. De huidige algemene raad ziet er als volgt uit. - Voorzitter Nederlands Loodsencorporatie: - Voorzitter Regionale Loodsencorporatie Noord: - Voorzitter Regionale Loodsencorporatie Amsterdam-IJmond: - Voorzitter Regionale Loodsencorporatie Rotterdam-Rijnmond: - Voorzitter Regionale Loodsencorporatie Scheldemonden:
de heer E.M. van Dijk de heer B. Oldenbeuving de heer J.Y. van der Laan de heer J.F. van den Hoek de heer F.J.A. Kuipers
3.1.2 Regionale Loodsencorporatie Nederlands Loodswezen is onderverdeeld de regio’s: Noord, Amsterdam-IJmond, RotterdamRijnmond en Scheldemonden. Elke regio heeft zijn eigen regionale loodsencorporatie (RLC). De RLC bestaat net als de NLC uit drie organen: de voorzitter, het bestuur en de ledenvergadering. Het bestuur zorgt voor voldoende goed opgeleide registerloodsen.
3
3.2 Bedrijfsorganisatie 3.2.1 Nederlands Loodswezen B.V. (NLBV) NLBV is een organisatie die zich specifiek richt op het ondersteunen van registerloodsen in het uitvoeren van hun beroep. De registerloodsen zijn aandeelhouder van Nederlands Loodswezen BV. De huidige samenstelling van de directie en het management van NLBV ziet er als volgt uit. Management Directeur: Financieel Directeur: Manager Staf & Organisatie: Manager Vlootbeheer: Manager Varende Dienst: Directiesecretaresse:
de heer J.W. Bentinck de heer W. Dorst de heer J. Schlepers de heer T. de Vos de heer T. Duivestein mevrouw P.M.J. de Ligt-de Wekker
3.2.2 Kenniscentrum De gespecialiseerde knowhow en vaardigheden van de loodsen en het ondersteunende bedrijf Nederlands Loodswezen BV staan ter beschikking van internationale opdrachtgevers in de maritieme- en havensector via het Kenniscentrum Loodswezen (KCLW). 3.2.3 Loodswezen Materieel B.V. De registerloodsen zijn tevens aandeelhouders van Loodswezen Materieel BV, een vennootschap die juridisch eigenaar is van de vaartuigen die voor het vervoer van de registerloodsen worden gebruikt. 3.3 Financieel 3.3.1 Algemeen De inkomsten van het Loodswezen bestaan voornamelijk uit de tariefvergoedingen die Nederlands Loodswezen ontvangt voor het vervullen voor verleende diensten, conform de Wet markttoezicht registerloodsen. De jaarlijkse raming van het aantal loodsreizen is een cruciaal element voor de tariefstelling. 3.3.2 Loodsgeldtariefvorming Sinds de invoering van de Wet markttoezicht registerloodsen in 2008 is er voor de tariefvorming sprake van het zogenoemde cost+ systeem. Het cost+ systeem houdt in dat in de tarieven niet meer mag worden doorberekend dan de geraamde kosten, inclusief een genormaliseerde vermogensvergoeding en de lasten van de FLO/FLP1. De basis is gedefinieerd in de Loodsenwet artikel 27c lid 3.
1
Het loodswezen moet 4,5 procent van de omzet reserveren voor functioneel leeftijdsontslag (FLO) en functioneel leeftijdspensioen (FLP). Daarmee wordt deze jaarlijkse reservering verder afgebouwd. Vanaf 2019 moet de tariefopslag nihil zijn. De reservering wordt verwerkt in de tarieven die rederijen aan loodsen betalen. 4
Om te komen tot de tarieven worden de volgende stappen doorgelopen: Schema: stappenplan tariefvoorstel Raming # loodsverrichtingen (te loodsen reizen)
Wettelijke regels:
-
Raming omzet door (geconverteerde) reizen 2014) x tarieftabel TB 2015 ACM
Raming arbeidsvergoeding
Loodsenwet
-
Besluit markttoezicht registerloodsen
-
Regeling markttoezicht registerloodsen
Raming overige kosten en vermogensverg.
Toerekening Scheldevaart
Overige regels:
-
Kostentoereke-
Kosten gereguleerde taken Nederland
Maximaal macro tarief Nederland
Macro tariefmutatie
Bepalen individuele tarieven 2016
Nederlands Loodswezen heeft een stabiele financiële positie en de bruto omzet en de bruto winst hebben zich de afgelopen 5 jaar naar tevredenheid ontwikkeld. De bruto omzet bedroeg in 2014 bijna € 189 miljoen, een stijging van ca. 6,5 miljoen ten opzichte van 2013. Tot en met boekjaar 2014 worden de jaarrekeningen van het Loodswezen gecontroleerd door PWC Accountants. Vanaf jaarrekening 2015 is Deloitte Accountants de controlerend accountant. Tot op heden zijn er door de accountant jaarlijks goedkeurende verklaringen afgegeven zonder voorbehoud over de cijfers van het Loodswezen.
5
4. Raad van Commissarissen 4.1 Algemeen Nederlands Loodswezen B.V. heeft een Raad van Commissarissen met een statutair geformaliseerde positie. De Raad van Commissarissen heeft tot taak toezicht te houden op het beleid van de directie en op de algemene gang van zaken in de Vennootschap (= Nederlands Loodswezen B.V.) en de met haar verbonden onderneming.
De Algemene Raad en het bestuur van de Stichting Opleiding en Deskundigheidsbevordering Registerloodsen (STODEL) zullen de Raad van Commissarissen van Nederlands Loodswezen B.V. op hoofdlijnen informeren over het door hun voorgenomen en uit te voeren beleid. De Raad van Commissarissen van Nederlands Loodswezen B.V. zal de Algemene Raad en het bestuur van de Stichting Opleiding en Deskundigheidsbevordering Registerloodsen (STODEL) ter zake advies kunnen geven. Bij de vervulling van zijn taak richt de Raad van Commissarissen zich naar het belang van de Vennootschap en het Loodswezen in het algemeen en de met haar verbonden ondernemingen en weegt daartoe de in aanmerking komende belangen van alle bij de Vennootschap betrokkenen af. Dus inclusief de belangen van het personeel. De werkwijze van de raad is vastgelegd in een reglement. De verschillende en onderlinge verantwoordelijkheden en bevoegdheden zijn omschreven in een drietal documenten: statuten van Nederlands Loodswezen B.V., de maatschapsovereenkomsten en het Bestuursstatuut Loodswezen.
4.2 Samenstelling De Raad van Commissarissen is zodanig samengesteld dat de leden ten opzichte van elkaar, de directie en Bestuursraad en welk deelbelang dan ook onafhankelijk en kritisch kunnen opereren.
De Raad van Commissarissen bestaat uit drie leden, hetgeen gelet op de aard en omvang van de huidige organisatie adequaat is. De samenstelling behoort zodanig te zijn dat de combinatie van ervaring, deskundigheid en onafhankelijkheid van zijn leden de Raad van Commissarissen in staat stelt zijn diverse taken naar behoren te verrichten.
De volgende kwaliteiten moeten in principe bij de Raad van Commissarissen aanwezig zijn:
1. Kennis van de maritieme wereld
2. Inzicht in het functioneren van de landspolitiek en de overheid
3. Beschikken over kwaliteiten van en ervaring hebben als ondernemer
4. Financieel-economisch inzicht
5. Inzicht in HRM en sociale verhoudingen
6. Gedegen kennis van en ervaring met corporate governance, compliance en risk management. De profielschets van de RvC is door de RvC en de Bestuursraad vastgesteld op 10 januari 2012 op grond van het bepaalde in de artikelen 23, 24 en 25 van de statuten van de Vennootschap en artikel 12 van het Bestuursstatuut. De profielschets zal van tijd tot tijd worden geëvalueerd en getoetst aan maatschappelijke ontwikkelingen en strategische veranderingen bij de Vennootschap en zo nodig worden aangepast. De profielschets wordt vervolgens ter goedkeuring voorgelegd aan de algemene vergadering van aandeelhouders (vgl. boek 2 BW 252.3). De profielschets is voor het eerst aangepast op 8 januari 2013 in verband met de door de Raad van Commissarissen bijgestelde termijnen van benoeming van de leden van de Raad van Commissarissen en ter goedkeuring voorgelegd aan de vergadering van aandeelhouders op 5 februari 2013. 4.3 Voordracht en (her)benoeming Bij het opstellen van de voordracht voor (her)benoeming van één of meer leden van de Raad van Commissarissen zal rekening worden gehouden met het vereiste dat elke commissaris geschikt dient te zijn om de hoofdlijnen van het totale beleid te beoordelen. 6
Een lid van de Raad van Commissarissen komt, conform de afspraken hierover gemaakt binnen de Raad van Commissarissen in overleg met de Bestuursraad, niet voor (her)benoeming in aanmerking indien het betreffende lid van de Raad van Commissarissen reeds vier maal achtereenvolgend voor een periode van drie jaar zitting heeft gehad in de Raad van Commissarissen (= maximale zittingstermijn). De leden van de Raad van Commissarissen worden op voordracht van de Raad van Commissarissen, na afstemming met de Bestuursraad, benoemd dan wel herbenoemd door de Algemene Vergadering van Aandeelhouders van Nederlands Loodswezen B.V. De RvC benoemt zijn leden op basis van een profiel, na een openbare werving- en selectie procedure. Bij de benoeming van één lid van de raad waarover overeenstemming met de ondernemingsraad benodigd is ingevolge artikel 12 lid 2 van het Bestuursstatuut, zal de ondernemingsraad worden geconsulteerd.
4.4 Honorering De jaarhonorering van de RvC is gebaseerd op de wettelijke regelingen (de wet Normering Top Inkomens – WNT) en bedraagt in 2015 € 17.977 exclusief BTW voor een lid is en exclusief een vast bedrag voor reiskosten en onkostenvergoeding. Er is een bestuurdersaansprakelijkheidsverzekering voor de leden van de Raad afgesloten. 4.5 Tijdsbesteding De raad vergadert circa zes maal per jaar met de bestuursraad van het Loodswezen en tenminste één maal per jaar buiten aanwezigheid van de directeur. Voorts zijn er vaste, geregisseerde momenten van overleg met de ondernemingsraad. Dit overleg wordt alleen bijgewoond door de voorzitter. De landelijke loodsenvergaderingen (ongeveer zes per jaar) worden, afhankelijk van de agenda zoveel mogelijk door de voltallige raad bijgewoond.
5. Profiel Raad van Commissarissen Uitgangspunt voor de bezetting van de Raad van Commissarissen is dat er sprake kan zijn van een goede onderlinge vertrouwensrelatie, zodat ze als een team kan optreden. Bij de werving en selectie wordt rekening gehouden met een gebalanceerde verhouding tussen dames en heren die zitting hebben in de Raad van Commissarissen. Van de leden van de RvC is maximaal één persoon voorgedragen in overleg met de ondernemingsraad.
De Raad van Commissarissen en Bestuursraad toetsen voor elke voordracht voor (her)benoeming van één of meer leden van de RvC de samenstelling van de RvC aan het geheel van uitgangspunten van de profielschets. Voor een goed, integraal besluitvormingsproces moeten alle de leden van de RvC beschikken over een helikopterview met daarnaast een specifieke deskundigheid of invalshoek. De leden zijn besluitvaardig en resultaatgericht, en zijn in staat om scherpe discussies op collegiale wijze te voeren. Ze hebben goed inzicht in de positie en de rol van het toezichthoudend orgaan en hebben affiniteit met de doelstellingen en doelgroepen van de Vennootschap. Ze zijn onafhankelijk, objectief en vrij van elke schijn van mogelijke belangenverstrengeling of verantwoordingsplicht naar een achterban, ten opzichte van elkaar en ten opzichte van de directeur.
7
De algemene vereisten voor leden van de Raad van Commissarissen zijn: analytisch vermogen (academisch denkniveau) en gevoel voor bestuurlijke verhoudingen; inzicht in strategische afwegingsprocessen en in staat hoofd- van bijzaken te scheiden; kunnen adviseren over beleid en in staat beleid te toetsen; normen en waarden van Nederlands Loodswezen onderschrijvend; beschikkend over relevante en actuele netwerken; kunnen functioneren in teamverband; kunnen bijdragen aan de positionering van Nederland Loodswezen; verbondenheid met het loodswezen is een pré. Het algemene persoonsprofiel van leden van de Raad van Commissarissen is: betrouwbaar en integer; kritisch analytisch vermogen; collegiaal en teamgericht; gedecideerd en standvastig; inspirerend; zakelijk; gevoel voor humor. Het streven is de Raad zodanig samen te stellen dat verschillende kennisvelden en aandachtsgebieden goed vertegenwoordigd zijn. Uiteraard kunnen meerdere aandachtsgebieden in één persoon gecombineerd zijn. Specifieke vereisen ten aanzien van het persoonsprofiel en de rol van voorzitter: voldoende mate van beschikbaarheid; is zich bewust van zijn/haar specifieke rol als regisseur van het toezicht op de NLBV en de rol als adviseur van de beroepsorganisatie; is eerstverantwoordelijke voor de samenstelling van de Raad van Commissarissen; verantwoordelijk voor het functioneren van de Raad en zijn leden en bewaakt de collegialiteit; beschikt over goede vergader technische kwaliteiten; heeft relevante ervaring met en kennis van soortgelijke zaken; is zich bewust van zijn/haar integrerende kwaliteiten en kwaliteiten op het gebied van conflicthantering; is diplomatiek en een goed onderhandelaar; is in staat zich te verplaatsen in de belevingswereld van de directie, de Bestuursraad en de registerloodsen in crisissituaties en in relatie tot de positie van andere betrokkenen; beoordeelt de statutair directeur op zijn functioneren. De huidige Raad van Commissarissen van Nederlands Loodswezen is als volgt samengesteld: 1. de heer J.C. (Hans) Kombrink , voorzitter [aftredend in 2017] 2. de heer M.E.R. (Marc) Francken, lid [aftredend in 2016] 3. mevrouw T.E. (Thecla) Bodewes, lid [aftredend in 2015] Voor mevrouw Bodewes zoeken we nu derhalve een vervangster.
8
7. Vacature lid Raad van Commissarissen 2015, tevens beoogd toekomstig voorzitter De Raad van Commissarissen en de Bestuursraad zoekt naar een geschikt kandidaat-lid dat begin najaar 2015 tot de RvC kan toetreden. De huidige voorzitter van de RvC, de heer Hans Kombrink, heeft over twee jaar zijn maximale zittingstermijn bereikt. Daarom wordt bij de werving van het nieuwe RvC gezocht naar een kandidaat die naast de gewenste competenties ook voorzitterskwaliteiten heeft om over enkele jaren mogelijk als voorzitter te kunnen functioneren. De Raad van Commissarissen en bestuursraad zijn verantwoordelijk voor de selectie en keuze van de kandidaat die, na overleg met de ondernemingsraad, voorgedragen zal worden aan de Algemene Vergadering van Aandeelhouders. Gelet op de huidige samenstelling van de Raad van Commissarissen wordt gezocht naar: - bij voorkeur een vrouwelijke kandidaat - met bij voorkeur een stevig netwerk binnen de landelijke politieke arena in Den Haag - die beschikt over de gewenste bestuurlijke ervaring - en beschikt over ervaring en/of kennis van bedrijfseconomische processen en financiën - waarbij affiniteit met de maritieme wereld tot aanbeveling strekt. De kandidaat beschikt over de juiste competenties om de huidige voorzitter per 1 juni 2017 op te volgen.
8. Procedure Namens Nationaal Register begeleiden de adviseurs mevrouw drs. Carla Aalse en mevrouw mr. Annelies de Groot de wervingsprocedure. Bij Nederlands Loodswezen B.V. is de (voor)selectie in handen van een selectiecommissie, bestaande uit de heer J.C. (Hans) Kombrink, voorzitter RvC; de heer E.M. (Eric) van Dijk, voorzitter NLC en de directeur NLBV de heer J.W. (Willem) Bentinck. Na kennismaking, selectie en uiteindelijke voordracht volgt een kennismakingsgesprek met de voltallige Raad van Commissarissen. Bij een gunstig verloop van dit gesprek kan benoeming plaatsvinden in de eerstvolgende vergadering van de Raad. Nationaal Register kan besluiten één of meerdere kandidaten tegelijkertijd bij de opdrachtgever te introduceren. Bij selectie wordt aandacht besteed aan het voldoen aan één of meer van de geschetste criteria van de betreffende vacature.
9. Uw reactie Heeft u belangstelling voor deze functie en voldoet u aan het gevraagde profiel, dan nodigen wij u van harte uit te reageren vóór 22 mei via onze website. Via deze link kunt u online solliciteren en ontvangt u direct een ontvangstbevestiging van uw sollicitatie. NB: de gesprekken met de selectiecommissie vinden plaats op maandag 22 juni 2015.
9
Meer informatie kunt u opvragen via Nationaal Register Adviseurs: Telefoon: E-mail: Website:
mevrouw drs. Carla Aalse en mevrouw mr. Annelies de Groot 070 - 3243091
[email protected] www.nationaalregister.nl
Daarnaast zijn de volgende stukken beschikbaar: Jaarbericht Nederlands Loodswezen2013 (link via de website va Nederlands Loodswezen) Bestuursstatuut Loodswezen op aanvraag beschikbaar Reglementen en codes op aanvraag beschikbaar Begroting 2015 op aanvraag beschikbaar
10
