Profielschets Raad van Commissarissen
Inleiding Bij het opstellen van de profielschetsen is rekening gehouden met de statuten van l‟escaut, de Governancecode Woningcorporaties, de criteria voor “Goed toezicht” van de VTW en de eisen van de Autoriteit Woningcorporaties. Tevens zijn bij het opstellen van de profielschets de missie en visie van l‟escaut woonservice als uitgangspunten meegenomen. De missie van l‟escaut woonservice is als volgt: Wij bieden u goed wonen in een passende woonomgeving, met aandacht voor uw woonlasten. De visie van l‟escaut woonservice l‟escaut is als woningcorporatie en maatschappelijk ondernemer verbonden aan de lokale opgaven in Vlissingen. Zij is een corporatie die altijd dicht bij haar kerntaak is gebleven en dit naar de toekomst toe ook blijft doen. l‟escaut gaat voor voldoende beschikbaarheid en goede kwaliteit van betaalbare huurwoningen. Zij draagt zorg voor kwetsbare doelgroepen op de woningmarkt. Dit zijn huishoudens die vallen binnen de wettelijke inkomensgrenzen en/of met een specifieke woonvraag. Met als vertrekpunt het wonen en vanuit deze doelgroep kiest l‟escaut voor een zo breed mogelijke kijk op onze maatschappelijke taak. Vanuit deze taakstelling houdt de RvC toezicht op de koers van l‟escaut en borgt zij de governance aspecten die hiermee samenhangen. Naast de rol van toezichthouder en werkgever, is zij een kritische sparringpartner om voor de doelgroep die woonachtig is of wil zijn in Vlissingen prettig wonen te faciliteren. Zowel buiten als binnen in de organisatie is het motto van l‟escaut woonservice dan ook: Samen werken aan wonen.
Werving leden Raad van Commissarissen De werving of herbenoeming van leden van de Raad van Commissarissen, inclusief de voordracht door de huurdersorganisatie, is vastgelegd in de statuten en het reglement van de Raad van Commissarissen. Daarnaast is voor de benoeming of herbenoeming van nieuwe commissarissen een geschiktheid- en betrouwbaarheidstoets („fit- and propertoets‟) vereist door de Autoriteit Woningcorporaties.
De profielschetsen RvC als team De criteria voor de Raad van Commissarissen als groep vormen de basis voor een goed functionerend team, waardoor het besluitvormingsproces op een professionele wijze tot stand kan komen. Open cultuur In de RvC heerst een cultuur waarin ieder lid zich veilig voelt en zich kwetsbaar durft op te stellen. Hierdoor kunnen kritische vragen gesteld worden, eventuele verschillen van mening op tafel komen en grondig worden besproken. Dit leidt tot een betere samenwerking en besluitvorming. Zelfreflectie Het vermogen van de RvC als groep tot zelfreflectie over het eigen functioneren. Rolopvatting De RvC is primair toezichthouder en werkgever van de bestuurder. De RvC is terughoudend met betrekking tot zijn rol als adviseur. De RvC houdt de onderscheiden rollen van de RvC en de bestuurder scherp in de gaten; gaat dus niet op de stoel van de bestuurder zitten en bewaart voldoende afstand. Algemeen kwaliteitsprofiel lid RvC Uitgangspunt voor de personele bezetting van de Raad van Commissarissen is dat deze uit generalisten bestaat die gezamenlijk een multidisciplinair team vormen. Voor de integrale besluitvorming zijn leden nodig die een specifiek aandachtsgebied hebben, maar bovenal een helikopterview. Van de leden wordt gedrevenheid, besluitvaardigheid, inlevingsvermogen en resultaatgerichtheid verwacht. De leden van de RvC moeten aantoonbare betrokkenheid hebben met het werkgebied, het bedrijfsleven in de regio en de lokale volkshuisvesting in het bijzonder. De leden kennen de lokale omstandigheden en vertegenwoordigen zo nodig de RvC bij publieke gebeurtenissen. Vanuit de dagelijkse werkzaamheden van de leden van de RvC noch aan andere kant mag van belangenverstrengeling sprake zijn. De leden beschikken over de volgende kwaliteiten: - Authenticiteit Is consistent in denken en doen (gedrag en houding) onder verschillende omstandigheden. Maakt zichtbaar wat hij werkelijk belangrijk vindt en waar hij voor staat. Dit betekent ook het open communiceren van intenties, ideeën en gevoelens, het uitnodigen tot openheid en eerlijkheid naar diverse betrokken partijen. Juiste informatie geven over de werkelijke situatie en het tijdig erkennen van risico‟s, uitdagingen en problemen naar bestuurder. - Bestuurlijk inzicht Kan ingewikkelde materie snel overzien, heeft realiteitszin en een gezond boerenverstand. Heeft oog voor de ontwikkelingen, machtsverhoudingen en gevoelens binnen de toegelaten instelling. Kan schakelen op bestuurlijk niveau, weet complexiteit van het aansturen van een organisatie in al zijn aspecten en kan goed klankbord zijn voor de bestuurder. - Helikopterview Kan gegevens en mogelijke handelswijzen tegen elkaar afwegen en tot een logisch oordeel komen. Onderzoekt/herkent/begrijpt de essentiële vraagstukken. Kan over de eigen portefeuille heen kijken, vooral als problemen de continuïteit van de toegelaten instelling in gevaar kunnen brengen. - Integriteit en moreel besef Oefent de functie adequaat en zorgvuldig uit, met inachtneming van regels en verantwoordelijkheden. Oordeelt en handelt op moreel verantwoorde wijze, op basis van algemeen aanvaarde sociale en ethische normen. Is hierbij aanspreekbaar op eigen gedrag en spreekt ook anderen hierop aan. Vertoont goed voorbeeldgedrag voor de eigen organisatie en de sector. - Maatschappelijke (omgevings)sensitiviteit en verantwoordelijkheid Onderkent de specifieke rol van de toegelaten instelling als maatschappelijke onderneming en bewaakt binnen de visie en missie van de toegelaten instelling de invulling daarvan. Laat
blijken goed geïnformeerd te zijn over de (veranderende) maatschappelijke, politieke en andere ontwikkelingen in de omgeving van de toegelaten instelling alsook over de belangen van belanghouders. Kan dit vertalen naar de volkshuisvesting en deze kennis effectief benutten. Kan omgaan met diverse belanghouders en daarin tot een weloverwogen balans komen voor keuzes en handelen en verantwoordt zich daarover. - Onafhankelijke oordeelsvorming Moet de lastige vragen durven blijven stellen (ook als hij daar aanvankelijk alleen in staat), in durven grijpen als dat nodig is en een “rechte rug” hebben bij moeilijke beslissingen. Moet in staat zijn tot onafhankelijke oordeelsvorming. Kan de goede vragen stellen en durft door te vragen. - Teamspeler Heeft oog voor het groepsbelang en levert een bijdrage aan het gemeenschappelijke resultaat. Is tevens in staat in collegiaal verband te functioneren en geen pleitbezorger te zijn van individuele belangen. - Vakinhoudelijke kennis en visie Beschikt over de voor de bestuurlijke functie vereiste vakinhoudelijke kennis, bijvoorbeeld kennis van financiën bij toegelaten instellingen, van de ontwikkeling en het beheer van vastgoed en kennis op het gebied van volkshuisvestelijke vraagstukken. Heft een voldoende realistische visie op toekomstige ontwikkelingen op het gebied van de volkshuisvesting en kan deze vertalen in lange termijn doelstellingen en een strategische planning ter verwezenlijking daarvan. Houdt hierbij goed zicht op risico‟s en uitdagingen die de instelling loopt en neemt bijbehorende beheermaatregelen.
Bezetting van de Raad van Commissarissen Voor een goed functionerende RvC als team is het ook noodzakelijk dat de RvC is samengesteld uit personen met diverse achtergronden (onder andere sekse, leeftijd, beroepsgroepen, etnische afkomst, persoonlijke stijl). Daarnaast zijn binnen de RvC de volgende disciplines aanwezig: - Governance - Volkshuisvestelijk - Vastgoedontwikkeling en –beheer - Financiën en control - Juridische zaken Van ieder lid van de Raad van Commissarissen wordt verwacht dat hij de ontwikkelingen ten aanzien van zijn kennisgebied weet te vertalen naar de volkshuisvesting en de corporatie. Specifieke kwaliteiten in beeld Kwaliteitsprofiel voorzitter: De voorzitter van de Raad van Commissarissen bereidt de agenda van de vergadering voor en leidt de vergaderingen van de raad, ziet toe op het goed functioneren van de raad (en zijn commissies), bewaakt de hoofdlijnen en is schakel tussen Raad van Commissarissen en directeur-bestuurder. Daarbij gelden voor de voorzitter de volgende criteria: De voorzitter bezit de kwaliteiten om het groepsproces binnen de raad van commissarissen op een professionele wijze te leiden. Hij of zij beschikt over uitstekende sociale en communicatieve vaardigheden en heeft kennis van bestuurlijke besluitvormingsprocessen en daartoe ervaring bijvoorbeeld als voorzitter van een bestuur, RvC of directeur van een organisatie. De voorzitter kan vergaderingen efficiënt, effectief en daadkrachtig leiden in een open sfeer waarin iedereen gelijkwaardig kan participeren. Heeft oog voor taakvervulling en verantwoordelijkheden van anderen, kan omgaan met belangentegenstellingen c.q. benoemt gemeenschappelijke belangen op een wijze die tot overeenstemming leidt. De voorzitter heeft gevoel voor de positionering van l‟escaut in het publieke domein en is in staat om de koers van de corporatie te bewaken. De voorzitter staat open voor en neemt actief deel aan kritische discussies en neemt de verantwoordelijkheid voor het functioneren van de raad, inclusief periodieke zelfevaluatie. Hij heeft daarbij inzicht in interne en externe invloeden op zijn functioneren en kan
hierover verantwoording afleggen. Toont lerend vermogen en beseft dat zijn handelen invloed heeft op het functioneren van de raad, en omgekeerd. Kan (persoonlijke) leerpunten benoemen en van gedachten wisselen over het vormgeven van het eigen leerproces.
Kwaliteitsprofiel Governance De functie van het aandachtsgebied governance is om vooral uit passie en visie een bijdrage te leveren aan de continuïteit van l‟escaut en haar dienstverlening en nieuwe ideeën toe te voegen. De commissaris met dit profiel heeft verder: visie op de wijze waarop de toezichthoudende rol binnen een maatschappelijke onderneming als l‟escaut dient te worden ingevuld; kennis van wet- en regelgeving die van toepassing zijn op de corporatiesector, inclusief de consequenties die dit kan hebben/heeft op l‟escaut; zich verdiept of is actief in vernieuwing van het toezicht; kennis van en ervaring met sturings-, inrichtings- en verantwoordingsvraagstukken van organisaties bij voorkeur opgedaan als bestuurder of toezichthouder; ervaring met opzet en uitvoering van integriteitsbeleid en risicobeheersing.
Kwaliteitsprofiel volkshuisvestelijk De functie van het aandachtsgebied volkshuisvestelijk is om vooral uit passie en visie een bijdrage te leveren aan de continuïteit van de corporatie en haar dienstverlening, en nieuwe ideeën toe te voegen. De commissaris met dit profiel heeft verder: kennis van relevante wet- en regelgeving (zoals de woningwet en het BTIV) en weet deze te spiegelen aan de koers van l‟escaut en de de ontwikkelingen in de gemeente Vlissingen, inclusief hetgeen dit kan betekenen voor de positionering en strategieontwikkeling van l‟escaut; visie op de rol van de corporaties binnen de volkshuisvesting in relatie tot de maatschappelijke opgave, betaalbaarheid, wonen & zorg en andere ontwikkelingen waar de doelgroepen van l‟escaut voor staan; kennis van het lokale netwerk van stakeholders (zoals huurders, gemeenten, toezichthouders), inclusief het inlevingsvermogen wanneer/hoe deze te informeren en te betrekken; kennis van en/of ervaring in het maatschappelijke en politieke speelveld binnen de provincie Zeeland en binnen de gemeente Vlissingen in het bijzonder; kennis van en/of ervaring met wonen en zorg en maatschappelijk vastgoed; kennis van de (lokale) doelgroepen van beleid en de bijbehorende opgave voor l‟escaut.
Kwaliteitsprofiel vastgoedontwikkeling en –beheer De functie van het aandachtsgebied vastgoedontwikkeling en -beheer is om vooral uit passie en visie een bijdrage te leveren aan de continuïteit van de corporatie en haar dienstverlening, en nieuwe ideeën toe te voegen. De commissaris met dit profiel heeft verder: affiniteit met vastgoedstrategie (transitie van de vastgoedportefeuille), kennis van strategisch voorraadbeheer en weet vanuit zijn profiel de vertaling te maken naar wat dit betekent voor de vastgoedportefeuille van l‟escaut; Kennis van en ervaring met duurzaamheidsvraagstukken en –oplossingen; kennis van relevante wet- en regelgeving rondom vastgoedontwikkeling en -beheer,waarbij valt te denken aan regels met betrekking tot aanbesteding, uitbesteding van werkzaamheden, ruimtelijk beleid, bouwbeleid (inclusief veiligheid en duurzaamheid); kennis van of ervaring met gebiedsontwikkeling en projectontwikkeling, en het vermogen om projecten te beoordelen op risico‟s met betrekking tot de woningmarkt in Zeeland, inclusief financiële haalbaarheid.
Kwaliteitsprofiel financiën en control De functie van het aandachtsgebied volkshuisvestelijk is om vooral uit passie en visie een bijdrage te leveren aan de continuïteit van de corporatie en haar dienstverlening en nieuwe ideeën toe te voegen. De commissaris met dit profiel heeft verder: kennis en inzicht in de specifieke eisen die aan de continuïteit van corporaties gesteld worden door externe toezichthouders als de Autoriteit Woningcorporaties, het WSW en de accountant; kennis van en/of ervaring met vraagstukken rond financiering en financiële continuïteit van l‟escaut; kennis van en inzicht in financiële risico‟s voor l‟escaut en de relevante eisen en regels, onder andere op het terrein van treasury en beleggingen; is in staat om investeringsbeslissingen te kunnen beoordelen op risico‟s; kennis van financieel-economische vraagstukken en managementtechnieken gericht op beheersing/control (risicomanagement; kennis van de regels voor (financiële) (jaar)verslaglegging. Kwaliteitsprofiel juridische zaken De functie van het aandachtsgebied juridische zaken is om vooral uit passie en visie een bijdrage te leveren aan de continuïteit van de corporatie en haar dienstverlening en nieuwe ideeën toe te voegen. De commissaris met dit profiel heeft verder: kennis van relevante wet- en regelgeving (zoals rechtspersonenrecht, verbintenissenrecht/contractenrecht, bouwrecht, fiscaal recht, arbeidsrecht, bestuursrecht en huurrecht) en weet deze toe te passen in het belang van l‟escaut; kennis van en veel ervaring met juridische vraagstukken en kan hierover de organisatie van l‟escaut adviseren en een klankbordrol vervullen; kennis van/inzicht in juridische consequenties van besluiten en de mogelijke procedures die daaruit volgen; kennis van statuten en reglementen; de kennis en ervaring om projecten, zoals samenwerkingsconstructies, op juridische aspecten te beoordelen en te toetsen.
