Profielschets Lid Raad van Commissarissen Rabobank Bollenstreek
1. Inleiding Binnenkort ontstaat er een vacature in de Raad van Commissarissen van Rabobank Bollenstreek. Dit document bevat globale informatie over Rabobank Bollenstreek, de vacature, de selectieprocedure en is bedoeld voor de fase van een eerste oriënterend contact met potentiële kandidaten. Meer informatie over Rabobank Bollenstreek treft u aan via www.rabobank.nl/bollenstreek. 2. Het beeld van de Rabobank Bollenstreek Rabobank Bollenstreek is een lokale coöperatieve bank die vanuit de klantoriëntatie handelt. Dat, gecombineerd met het gegeven dat klanten lid kunnen worden van de bank en vanuit die rol invloed en zeggenschap kunnen uitoefenen op het reilen en zeilen van de bank, maakt de Rabobank anders dan andere banken. Het lokale ondernemerschap en het marktgericht opereren met een eigen lokale inkleuring bepalen voor een belangrijk deel het functioneren in het eigen werkgebied. Het werkgebied Rabobank Bollenstreek is gevestigd in Hillegom en ontstaan uit fusies van 10 (lokale) Rabobanken in 2006 en 2011. Het werkgebied van de bank omvat de woonkernen Voorhout, Warmond, Sassenheim, Noordwijk, Noordwijkerhout, Lisse, Hillegom en Bennebroek. Het gebied valt te typeren als een aantal relatief zelfstandige provinciegemeenten en telt ca. 125.000 inwoners. De bevolkingsdichtheid is hoog evenals het gemiddeld inkomen van de bewoners. De toename in de woningvoorraad is in normale conjuncturele tijden gemiddeld te noemen maar was de afgelopen jaren uiteraard zeer gematigd. De economische dynamiek is wegens problemen op het vlak van ruimtelijke ordening laag. Van oudsher is het gebied bekend van de bollenteelt. Door de beperkte ruimte is er in dat opzicht sprake van een bescheiden groei. De dynamiek in de sector (voornamelijk bij de exportbedrijven) is echter zeker aanwezig, er heerst wel degelijk een ondernemende geest. Voorts blijkt op maatschappelijk terrein de samenwerking binnen de Bollenstreek nog een moeizaam proces met vele spelers en belangen.
1
Met betrekking tot wonen, werken en winkelen kan de Bollenstreek als een homogeen gebied worden beschouwd. Het is compact, in de zakelijke sfeer zijn er veel bovenlokale verbanden; de woningmarkt kan als één gebied worden gezien en de bewoners vertonen veel overeenkomsten. De Duin- en Bollenstreek is door het kabinet aangewezen als één van de vijf Greenports in Nederland. Hiermee wordt het nationale belang van de combinatie bloembollen, glastuinbouw, bioscience en toerisme onderstreept. Hierdoor wordt in de komende jaren veel geïnvesteerd in economische vitaliteit, innovatie en landschapsontwikkeling. Dit biedt zeker kansen voor de streek. Naast de Greenport zijn de volgende ontwikkelingen in het gebied van belang: - In de bedrijvenmarkt neemt het belang van de bloembol in de streek af. Dit is zowel in oppervlakte van het areaal als in aantal kwekerijen/broeierijen/handelsbedrijven/exporteurs het geval. Anderzijds neemt de Bollenstreek 80 % van de wereldhandel in bollen voor haar rekening. De schaalvergroting gaat onverminderd door, de basis van het bedrijf blijft vaak in de streek, maar de teelt vindt voornamelijk elders plaats. Daarnaast vindt er een verschuiving van de bloembollenteelt naar vaste plantenteelt plaats. Het deel agrarisch (incl. handel) in het obligo van de bank neemt af en zal naar verwachting nog verder afnemen; het huidige deel varieert van ruim 20 – 30 %. Het gemeentelijk en provinciaal beleid is gericht op behoud van de cluster teelt, handel, bemiddeling. - Expansie van de HID-sector (handel, industrie en dienstverlening) binnen de streek is beperkt mogelijk. De groei van het aantal nieuwe ondernemingen is beperkt; de markt is verzadigd, er is sprake van een verdringingsmarkt en de bedrijventerreinen zijn versnipperd. Toerisme/recreatie/horeca neemt in belang toe, evenals het congrestoerisme. - In de detailhandel is sprake van een verdringingsmarkt. Alle gemeenten trekken aan de bekende ketens en hier is nog geen sprake van een gezamenlijk gedeelde visie. Lisse kan getypeerd worden als het koopcentrum van de streek. - Behalve innovaties in de bloembollensector is er sprake van een relatief lage innovatiegraad. Wel wordt mede op initiatief van de bank in samenwerking met Europees ruimtevaartcentrum ESA-Estec gewerkt aan de ontwikkeling van een innovatief space-technology park in Noordwijk. - Bovenlokale samenwerkingsvormen en netwerken zijn in het gebied op diverse terreinen aanwezig. - De particuliere markt valt te typeren als bovengemiddeld rijk en welgesteld; zowel in inkomen, huizenprijs als “oud” geld. Er zijn relatief veel private banking-klanten. De woningmarkt kent hoge prijzen, waarbij er traditioneel meer vragers dan aanbieders waren. De startersmarkt is een probleem in de streek. - De individuele gemeenten ontwikkelen zich nog solitair. Enkele gemeenten werken wel op verschillende beleidsterreinen in wisselende samenstelling met elkaar samen, maar de door de provincie gewenste fusie tot één gemeente lijkt politiek nog niet haalbaar. Op het gebied van gezondheidszorg, onderwijs, woningbouwverenigingen, e.d. hebben zich al wel fusies (of intensieve vormen van samenwerking) voorgedaan.
2
Positie in de markt De bank laat zich typeren als een sterke regionale bank die lokaal dichtbij en betrokken is. De bank is op diverse gebieden onbetwist marktleider. De grootzakelijke en vermogenden markt biedt kansen en kan nog verder ontgonnen worden. Door de verbetering van het imago van de bank in de afgelopen periode wordt de bank steeds meer gezien als (potentieel) partner van grootzakelijke bedrijven. Ook in de markt van Private Banking en effectendienstverlening heeft de bank een sterke uitgangspositie. De bank is in de relevante netwerken zichtbaar aanwezig. De directie heeft naast een functionele taakverdeling ook regionaal de aandachtsgebieden verdeeld. Concurrentie De grootbanken hebben zich in de afgelopen jaren regionaal terug getrokken en bewerken het gebied met gespecialiseerde teams. Pleitbezorgers zijn voornamelijk sturend naar financiële dienstverleners toe. Met name in de particuliere markt zijn er erg veel aanbieders. Ook diverse private banken als Van Lanschot zijn in de Bollenstreek actief. Ambitie van de bank Rabobank Bollenstreek is een brede coöperatieve financiële dienstverlener, die in haar handelen de klant centraal stelt. Zij wil dit bereiken door de dienstverlening te verzorgen met als vertrekpunt het klantbelang. Dat betekent passend adviseren, gericht op een langdurige relatie en continuïteit van de dienstverlening. Bovendien bereikt zij dit door ervoor te zorgen dat de kwaliteit van de advisering door de medewerkers zich op een hoog peil bevindt, waarbij professionaliteit, deskundigheid, integriteit en respect de kerneigenschappen zijn. Daarbij wordt (behoud van) marktleiderschap nagestreefd. Zowel voor zakelijk als grootzakelijk wil de bank het marktleiderschap verder uitbouwen. Bij de niet-klanten wil zij absoluut bovenaan de shortlist staan van banken die naast hun huisbankier gevraagd worden bij belangrijke beslismomenten. Op het gebied van bloembollen, vaste planten en vooral bloembollenexport is de bank toonaangevend richting de markt en wordt zij alom gezien als de bancaire autoriteit op dat gebied. Binnen de Rabobank Groep wordt ze ook alszodanig herkend en erkend. Ten aanzien van de vermogendenmarkt (inclusief beleggen) wil de bank haar positie nadrukkelijk verder versterken met als doel binnen afzienbare termijn marktleider te worden. Ten aanzien van de particuliere markt is de bank reeds absoluut marktleider. De ambitie is om het marktleiderschap, met name in de hypotheken- en verzekeringsmarkt, te handhaven en uit te bouwen. Door het te verwachten afnemend belang van de bollensector zal de groei in de bedrijvenmarkt met name gezocht worden in de bovenkant van de markt. Organisatie en besturing Rabobank Bollenstreek is een bank die betekenis heeft voor haar leden, klanten en medewerkers. Laatstgenoemden (ruim 200 fte’s) werken in een inspirerende en open werkomgeving waarin iedereen op een positieve wijze op de realisatie van de doelstellingen wordt aangesproken. Binnen de ontwikkeling van de bank is er ruime aandacht voor het maken van verbinding en het stimuleren van de cultuurontwikkeling waarbij de kernwaarden van de bank (professionaliteit, deskundigheid, integriteit en respect) als uitgangspunt dienen. Ook is compliance met wet en inen externe regelgeving een belangrijke focus en mede onderdeel van het programma dat Rabobankbreed ter behoud en versterking van het vertrouwen is ingezet.
3
Ultimo 2013 had Rabobank Bollenstreek een balanstotaal van nagenoeg € 2,6 miljard, waarbij sprake was van ruim € 2,3 miljard aan verstrekte kredieten en nagenoeg € 2,1 miljard aan toevertrouwde middelen. Over 2013 werd een brutoresultaat van 16,7 miljoen en een nettowinst van € 12,5 miljoen behaald. De zeggenschap berust bij de leden. Die zeggenschap wordt bereikt door een democratisch besluitvormingsproces. De bank draagt haar coöperatie gedachte uit door een actief ledenbeleid, het aanmoedigen van ledeninvloed en -zeggenschap en het bevorderen van de betrokkenheid van de bank bij de klant en omgekeerd. De bank kent een actieve en betrokken ledenraad; 50% van de klanten is lid van de coöperatie; het tekent de coöperatieve instelling. De Rabobank Bollenstreek voelt zich betrokken bij de lokale samenleving en creëert mogelijkheden om doeleinden van lokaal, algemeen belang te steunen middels 4 lokale coöperatiefondsen en een regionaal innovatiefonds. Ten aanzien van governance zijn er drie randvoorwaarden aan Rabobank Bollenstreek te stellen, te weten: professioneel bestuur, goed en onafhankelijk toezicht en ledeninvloed. In 2006 is het directiemodel geïntroduceerd, medio 2011 werd overgegaan naar het Rabomodel. In 2010 is een tweelaags hiërarchische managementstructuur geïntroduceerd. De bank kent een 4-hoofdige statutaire directie, die al langjarig aan Rabobank Bollenstreek verbonden is, de bank en haar klanten goed kent en als team en met gedrevenheid functioneert. Binnen de statutaire directie heeft elk directielid zijn eigen aandachtsgebied, is er een duidelijke afbakening van de verantwoordelijkheidsgebieden en zijn de structuurafspraken helder en duidelijk geformuleerd. De statutaire directie is gezamenlijk verantwoordelijk voor de totale performance van de bank. De leden van het directieteam zijn: -Johan Ram MBA (1960), directievoorzitter -drs. Petra Verhoeff-den Dubbelden MBA (1956), directeur Particulieren -ir.drs. Richard van de Merwe (1971), directeur Bedrijven -Erik Hartman QC MFE MBA (1961), directeur Bedrijfsmanagement 3. Governance Raad van Commissarissen Rabobank Bollenstreek Het huidige besturingsmodel van Rabobank Bollenstreek kent, zoals elke lokale Rabobank, twee colleges: de statutaire directie die de bank bestuurt, en de Raad van Commissarissen die toezicht houdt. Daarnaast heeft de lokale bank een ledenraad om de ledeninvloed te borgen. De ledenraadsleden worden gekozen door de leden van de bank. De Raad van Commissarissen wordt benoemd door de ledenraad. De statutaire directie wordt benoemd door de Raad van Commissarissen. De Raad van Commissarissen ziet erop toe dat de belangen van alle bij de bank betrokken belanghebbende partijen evenwichtig in acht worden genomen. Belanghebbende partijen zijn met name klanten, leden, ledenraad, medewerkers, de lokale gemeenschap, de bij Rabobank Nederland aangesloten banken en de overige onderdelen van de Rabobank Groep.
4
De Raad van Commissarissen houdt toezicht op de adequate uitvoering van taken door de directie. Zij keurt een aantal belangrijke beleidsbeslissingen goed en ziet erop toe dat de statutaire directie bij (belangrijke) beleidsvoornemens de leden consulteert en adviezen van de leden maximaal in de beleidsvaststelling meeweegt. De lokale, autonome Rabobank is onderdeel van een groter geheel, de Rabobank Groep. De Raad van Commissarissen onderschrijft het belang van dit geheel. In dat kader bespreekt de Raad van Commissarissen beleidsdocumenten op organisatieniveau, die zijn geagendeerd voor de (kleine) kringvergadering en de centrale kringvergadering van Rabobank Groep. De Raad van Commissarissen heeft vijf kerntaken: - benoemen, beoordelen, schorsen en ontslaan van de statutaire directie; - toezicht uitoefenen op de statutaire directie, het door haar gevoerde beleid, de wijze waarop de directie de externe oriëntatie borgt en de algemene gang van zaken in de coöperatie en haar bedrijf; - (goed)keuren van de in de statuten vermelde besluiten van de statutaire directie; - toezien op naleving van de wet, de statuten en de in- en externe regelgeving; - adviseren van de statutaire directie. 4. Profiel van de Raad van Commissarissen De Raad van Commissarissen: - onderschrijft de coöperatie als relevante organisatiefilosofie en -vorm voor de Rabobank en bewaakt de invulling van de coöperatieve doelstelling van de bank, met specifieke aandacht voor het ledenbeleid en de invloed van leden op het beleidsproces; - is onafhankelijk en heeft een positief-kritische en pro actieve grondhouding ten opzichte van de statutaire directie; - kijkt op hoofdlijnen en vanuit een breed perspectief (vanuit verschillende gezichtspunten van de diverse belanghebbende partijen) naar zaken die van belang zijn voor de bank en is in staat om een evenwichtige afweging van de diverse belangen te maken; - heeft affiniteit met bancair ondernemerschap, zonder zelf op de stoel van de statutaire directie te gaan zitten; - voelt zich betrokken bij en heeft zicht op de ontwikkelingen in de lokale gemeenschap; - heeft zicht op in- en externe ontwikkelingen op het terrein van de lokale en de corporate governance; - heeft zicht op de samenhang van de uitgezette koers van de lokale bank en voelt zich betrokken bij het beleid van de Rabobank Groep als geheel en de rol van Rabobank Nederland in dit kader; - is in staat en bereid om transparant verantwoording af te leggen aan de leden over het gehouden toezicht en aan overige belanghebbende partijen. Deskundigheid De Raad van Commissarissen voldoet aan de geschiktheidseisen en beschikt als collectief over kennis en ervaring op de volgende gebieden: coöperatie, commercie, bankbedrijf, financiën, bedrijfseconomie, ICT (gebruikerskant), audit/control, juridische zaken en human resource management. Bij voorkeur geldt dat meerdere leden van de Raad van Commissarissen managementervaring hebben (gehad) in het bedrijfsleven of non-profitorganisaties. 5
Gedragscompetenties De Commissaris beschikt in ieder geval over de competenties oordeelsvorming, klantfocus, besluitvaardigheid, omgevingsgerichtheid, organisatiesensitiviteit, onafhankelijkheid en (groepsbreed) samenwerken. Daarnaast geldt dat elk lid van de Raad van Commissarissen: - onafhankelijk is, hetgeen wil zeggen: - is in staat onafhankelijk op te treden en een evenwichtige belangenafweging te maken; - weet in zijn functioneren onderscheid te maken tussen zijn verbintenis met de lokale bank als toezichthouder en zijn verbintenis als klant en lid. - niet angstig is om te falen, een afwijkende mening te hebben, dóór te vragen of zijn nek uit te steken; houdt zich dus niet op de vlakte; - niet schroomt om bestaande werkwijzen ter discussie te stellen en om toelichting te vragen als zaken niet duidelijk zijn; - minimaal een HBO denk- en werkniveau heeft; - zich aan de regelgeving houdt ten aanzien van o.a. belangenverstrengeling en hoofd- en nevenfuncties. Voorkomt of beheerst de schijn van belangenverstrengeling; - bekend staat als een betrouwbaar, integer en onafhankelijk persoon in de lokale gemeenschap: de betrouwbaarheid zal conform de relevante procedure worden getoetst op grond van de eisen van De Nederlandsche Bank en de Autoriteit Financiële Markten; - bereid en in staat is voldoende tijd voor de functie uit te trekken, voor de toezichthoudende, werkgevers- en adviesrol lokaal en voor de verbindingsrol richting de groep en beperkt daartoe het aantal commissariaten en bestuurstaken (ondanks het feit dat bij coöperaties het aantal commissariaten vanuit wet of codes niet wordt beperkt); - bereid is structureel te investeren in eigen professionalisering, door actualiteiten bij te houden, zelfstudiemateriaal tot zich te nemen en vervolgcursussen te volgen; - na de eerste benoeming het introductieprogramma voor commissarissen zal volgen en regelmatig zal investeren in de eigen ontwikkeling. Leden van de Raad van Commissarissen kunnen geen lid zijn van de ledenraad. Tevens kunnen zij niet een dienstverband hebben met de coöperatie, Rabobank Nederland of met andere leden van de Rabobank Groep. Ook kunnen zij geen beroep, bedrijf of functie uitoefenen dat tot een conflict of interest zou kunnen leiden, waaronder bij een andere financiële instelling, tenzij hiervoor een ontheffing door Rabobank Nederland wordt verstrekt.
5. De Raad van Commissarissen Rabobank Bollenstreek De Raad van Commissarissen komt minimaal zesmaal per jaar in voltallige samenstelling bijeen. Bij een groot deel van deze vergaderingen is de statutaire directie aanwezig. Tijdens aparte bijeenkomsten wordt het eigen functioneren en dat van de statutaire directie besproken. Tweemaal per jaar vindt er overleg met de Ondernemingsraad plaats waarbij een delegatie van de Raad is vertegenwoordigd. De Raad van Commissarissen heeft uit haar eigen midden een remuneratiecommissie en een auditcommissie samengesteld, ter advisering aan het voltallige college. Er is geen afzonderlijke risicocommissie; binnen de auditcommissie vindt tevens de bespreking van het risk management van de bank plaats. Voorts heeft de Raad een klankbordgroep voor de directie ingesteld met betrekking tot huisvesting.
6
De huidige Raad van Commissarissen bestaat uit: - Cees Buis (1944), voorzitter Raad van Commissarissen, lid Auditcommissie en Remuneratiecie - ir. Henri Stol (1946), vice-voorzitter RvC, lid Auditcommissie, lid Klankbord mbt huisvesting - mr. Pim van Berkel (1951), voorzitter Auditcommissie - John Boot (1973), lid Remuneratiecommissie - dr. Asje van Dijk (1955), lid Klankbord mbt huisvesting - mr. Magda Kal-Telkamp (1953), voorzitter Remuneratiecommissie - drs. Marieke van Rhijn (1955), lid Remuneratiecommissie De heer Buis is tevens voorzitter ledenraad en lid van de kleine kring en de centrale kring van Rabobank Groep. De maximale zittingsperiode is drie termijnen van vier jaar. Er is een rooster van aftreden. Het reguliere tijdsbeslag bedraagt op basis van ervaring circa 2 dagen per maand, inclusief voorbereiding en inclusief deelname aan commissies. De vergoeding bedraagt € 14.760,-- per jaar voor een lid van de RvC; reiskosten worden niet apart vergoed. Er is een Commissarissenaansprakelijkheidsverzekering afgesloten. 6. Vacature in de Raad van Commissarissen In de komende tijd zal conform rooster één van de leden van de Raad aftreden. In dat licht wordt omgezien naar een nieuw lid, die tevens lid zal zijn van de Remuneratiecommissie. Verdere diversiteit en verjonging van de huidige Raad worden van belang geacht. Hiermee zal rekening worden gehouden bij de selectie; de voorkeur gaat uit naar een vrouwelijke kandidaat. Voor deze vacature gelden de in deze profielschets vermelde algemene eisen voor leden van de Raad. Daarnaast gelden een aantal specifieke eisen, gezien de gewenste samenstelling, spreiding in kennis en ervaring en een zo breed mogelijke oriëntatie binnen het werkgebied van de bank binnen de Raad van Commissarissen. Deze specifieke eisen betreffen: kennis en ervaring op het gebied van Human Resources en cultuur- en organisatieveranderingsprocessen alsmede met het geven van aandacht aan de menselijke dimensie, o.a. op het gebied van klantrelaties en in/externe communicatie; juridische affiniteit en aandacht voor strategische vraagstukken strekken tot aanbeveling; een visie op en ervaring/affiniteit met de regionale markt, de community, de coöperatie en hoe Rabobank daarin een rol van betekenis kan spelen, zijn een sterke pré; kennis en/of ervaring op het gebied van coöperatieve governance, waarbij ervaring in een toezichthoudende rol tot aanbeveling strekt; bij voorkeur woonachtig in de Bollenstreek. Er wordt gezocht naar een zakelijk ingestelde, pro-actieve teamplayer die in staat is om zich een onafhankelijk oordeel te vormen en zich onafhankelijk en positief-kritisch op te stellen. Een kandidaat die tevens inzicht meebrengt in de complexiteit van organisatie en processen bij een bedrijf van deze omvang in dit stakeholderveld. Bij de uiteindelijke keuze zal uiteraard ook meespelen dat de kandidaat qua persoonlijkheid en stijl goed in het team past en bovendien tijd en energie beschikbaar heeft om de taak met plezier en naar behoren te vervullen.
7
7. Procedure en nadere informatie Namens Nationaal Register begeleidt haar adviseur mevrouw A.P.M. van der Veer-Vergeer de wervingsprocedure. Bij Rabobank Bollenstreek is de (voor)selectie in handen van de Remuneratiecommissie onder voorzitterschap van mw. Magda Kal. Na keuze volgt voordracht aan en een kennismakingsgesprek met de voltallige Raad van Commissarissen. Bij een gunstig verloop van dit gesprek zal een gesprek met de directievoorzitter plaatsvinden. De voordracht aan de ledenraad vindt eerst plaats nadat de kandidaat door Rabobank Nederland is goedgekeurd. De uiteindelijke benoeming is een zaak van de ledenraad. Tot het moment van officiële benoeming zal de voorgenomen benoeming uiterst vertrouwelijk worden behandeld. Nationaal Register kan besluiten één of meerdere kandidaten tegelijkertijd bij de opdrachtgever te introduceren. Bij selectie wordt aandacht besteed aan het voldoen aan één of meer van de geschetste criteria van de betreffende vacature. Nadere informatie Informatie over Rabobank Bollenstreek is te vinden via de website: www.rabobank.nl/bollenstreek. Ook is de navolgende informatie op verzoek beschikbaar: -Uittreksels KvK -Statuten en huishoudelijk reglement Rabobank Bollenstreek -Jaarverslag/jaarrekening 2013 -Begroting en Strategisch Plan – te verstrekken in de laatste ronde 8. Uw reactie Heeft u belangstelling voor deze functie en voldoet u aan het gevraagde profiel, dan nodigen wij u van harte uit te reageren voor 20 december 2014 via onze website. Via deze link kunt u online solliciteren en ontvangt u direct een ontvangstbevestiging van uw sollicitatie. Nationaal Register Telefoon: 070 - 3243091 E-mail:
[email protected] Website: www.nationaalregister.nl
8
