Informatie van de Maag Lever Darm Stichting en de Nederlandse Vereniging van Maag-Darm-Leverartsen. Buikpijn bij kinderen

Informatie van de Maag Lever Darm Stichting en de Nederlandse Vereniging van Maag-Darm-Leverartsen

Buikpijn bij kinderen

Deze brochure is ontwikkeld door de Maag Lever Darm Stichting en de N ederlandse Vereniging van Maag-Darm-Leverartsen.

De Maag Lever Darm Stichting is een onafhankelijke

Inhoud Buikpijn bij kinderen

organisatie die zich inzet om maag-, darmen leverziekten te voorkomen en te bestrijden en patiënten een betere kwaliteit van leven te kunnen bieden. De stichting werkt intensief samen met organisaties en personen die een bijdrage kunnen leveren aan het realiseren van deze missie, zoals patiëntenorganisaties, vrijwilligers, verenigingen van specialisten en zorgprofessionals, overheden en het bedrijfsleven.

De Nederlandse Vereniging van Maag-Darm-Leverartsen is de wetenschappelijke beroepsvereniging van maag-darm-leverartsen. De vereniging wil onder andere de kennis over ziekten van de spijsverteringsorganen bevorderen. Hieronder vallen slokdarm, maag, dunne darm, dikke darm, alvleesklier, lever en galwegen, en het anale gebied.

oktober 2014 Redactie • Maag Lever Darm Stichting Ontwerp en opmaak • Oranje Vormgevers Drukwerk • Dunnebier Print Artikelcode 5004

Een verhaal uit de praktijk

4

Wat is buikpijn bij kinderen?

5

Wat zijn de klachten?

6

Wat zijn de lichamelijke oorzaken?

8

Wat zijn de andere oorzaken?

10

Wat zijn de sociale gevolgen?

12

Wat kunt u als ouder doen?

13

Wat kan de arts doen?

14

Wat is de behandeling?

15

Extra informatie of vragen?

19

Een verhaal uit de praktijk

Wat is buikpijn bij kinderen?

‘Ik heb vaak buikpijn en dat vind ik heel vervelend. Soms heb ik ’s morgens

Buikpijn bij kinderen kan zich op verschillende manieren uiten. Ook is de

al pijn als ik opsta en soms krijg ik het zomaar opeens overdag. Mijn moeder

oorzaak van de buikpijn niet bij elk kind hetzelfde. Hieronder vindt u eerst

heeft me al een paar keer meegenomen naar de dokter. Hij kon niet echt

een korte uitleg over de werking van de spijsvertering.

iets vinden. Wel zei hij dat ik meer moest drinken, omdat ik vaak harde poep heb. Dus nu probeer ik goed te drinken. Ook onder schooltijd. Mijn juf

→ De spijsvertering

weet ervan en ze vindt het goed. Ik hoop dat dit helpt. Volgens de dokter

Het verteren van voedsel wordt ook wel

gaat mijn buikpijn vanzelf weer over. Ik hoop dat het waar is en dat het niet

spijsvertering genoemd. Alle organen

te lang duurt. Ik vind het namelijk helemaal niet leuk steeds buikpijn te

die samen zorgen voor de spijsvertering

hebben.’

noemen we het spijsverteringsstelsel.

1

De spijsvertering begint in de mond. In deze brochure krijgt u informatie over buikpijn bij kinderen: wat zijn de oorzaken?

Het voedsel wordt hier fijngekauwd en

Wat zijn de klachten? En wat kunt u eraan doen? Ook kunt u lezen hoe u het beste

vermengd met speeksel. Het speeksel

kunt omgaan met de klachten van uw kind.

zorgt ervoor dat u het voedsel makkelijk

2

kunt doorslikken. In het speeksel zitten

11

Wil uw kind zelf lezen over buikpijn? Het ‘Rottige Buiken Boekje’ is speciaal voor

stoffen die het voedsel helpen verteren.

10

kinderen geschreven. U kunt deze uitgave bestellen via onze website www.mlds.nl.

Als u het voedsel hebt doorgeslikt

3 9 4

komt het in de slokdarm. De slokdarm

5

is in feite een soort transportkanaal. De spieren in de slokdarmwand duwen

6

het voedsel naar de maag. Op de over

7 8

gang van slokdarm naar maag zit een sluitspiertje. Het gaat open als er maag gaat. Daarna gaat het weer dicht. Hierdoor kan er geen voedsel en maagsap vanuit de maag terugstromen in de slokdarm. Zo zorgt het sluitspiertje Buikpijn bij kinderen

4

5

Spijsverteringsstelsel 1 Mond 2 Slokdarm 3 Maag 4 Dunne darm 5 Dikke darm 6 Blinde darm 7 Endeldarm 8 Anus 9 Alvleesklier 10 Galblaas 11 Lever

Maag Lever Darm Stichting / Nederlandse Vereniging van Maag-Darm-Leverartsen

© Van der Zon – Visueel

voedsel vanuit de slokdarm naar de

voor eenrichtingsverkeer. In de maag wordt het voedsel gekneed en vermengd

Buikpijn bij kinderen kan verschillende oorzaken hebben. Meestal wordt er echter

met maagsap. Dit maagsap wordt door de maag aangemaakt en het bevat onder

geen duidelijke lichamelijke oorzaak gevonden. Kinderen klagen echter nooit

andere zoutzuur. Het zure maagsap is belangrijk bij de vertering van het voedsel

zomaar over buikpijn. Ook al is er geen lichamelijke oorzaak, er is altijd een reden

in de maag. Ook vormt het een barrière tegen eventuele ziekmakende bacteriën

voor de buikpijn. Waarom een kind buikpijn heeft, is dan niet altijd makkelijk te

die u met het eten binnenkrijgt. Deze bacteriën kunnen niet overleven in de zure

achterhalen.

maag en gaan dood. Een warme maaltijd blijft gemiddeld drie uur in de maag. Daarna gaat de voedselbrij via de maagportier (pylorus) in kleine porties door

De klachten van kinderen met buikpijn kunnen erg verschillen. Soms is de buikpijn

naar de twaalfvingerige darm. De twaalfvingerige darm is het eerste deel van de

heel hevig, maar ook weer snel over. Dit noemen we acute buikpijn. In andere

dunne darm. In de twaalfvingerige darm worden gal uit de galblaas en verterings

gevallen zijn de klachten minder hevig, maar wel langdurig aanwezig. We spreken

sappen uit de alvleesklier aan het voedsel toegevoegd. Dit is nodig voor de verdere

dan van chronische buikpijn.

vertering van het voedsel in de rest van de dunne darm. Belangrijke voedings stoffen komen bij de vertering vrij uit het voedsel. Deze voedingsstoffen worden via de wand van de dunne darm aan het bloed afgegeven. Een waterige brij met

→ Acute buikpijn

onverteerbare resten stroomt door naar de dikke darm. De dikke darm onttrekt

Heeft uw kind vrijwel nooit buikpijn en plotseling wel, dan kan het een infectie

water en zouten uit deze dunne brij. Wat daarna overblijft is de normale vaste

hebben. Een voorbeeld daarvan is buikgriep. Vaak heeft uw kind dan ook diarree,

ontlasting. De ontlasting wordt door de dikke darm naar de endeldarm geduwd.

koorts en is het misselijk waardoor het moet braken. We spreken in dit geval van

Als er ontlasting in de endeldarm komt voelt u aandrang. Aandrang is het signaal

acute buikpijn. De pijn is hevig, maar duurt kort en is na een paar dagen meestal

van het lichaam om naar het toilet te gaan. De spijsvertering is dan voltooid en

helemaal verdwenen.

de ontlasting kan via de anus het lichaam verlaten.

Een blindedarmontsteking veroorzaakt ook dit soort klachten. Maar de pijn zit dan vooral rechtsonder in de buik. Ook een blaasontsteking kan buikpijn en koorts veroorzaken.

Wat zijn de klachten?

→ Chronische buikpijn Uw kind kan ook vaker en soms wel meerdere keren per week buikpijn hebben. De ene keer is de pijn hevig, de andere keer zeurend. Als deze klachten meer dan

Buikpijn komt veel voor bij kinderen. Van de kinderen op lagere school

twee maanden duren, spreken we van chronische buikpijn. Soms heeft deze pijn

leeftijd heeft tien tot twintig procent er regelmatig last van. Behalve buik

een lichamelijke oorzaak, maar meestal niet. Kinderen kunnen ook door psychische

pijn hebben deze kinderen vaak ook andere klachten zoals misselijkheid,

problemen chronische buikpijn krijgen. Bijvoorbeeld door een scheiding of door

verstopping of diarree.

het overlijden van een dierbaar persoon of dier. Of omdat het gepest wordt op school.


6

7


Wat zijn de

klachten verdwijnen soms een tijdje en

lichamelijke oorzaken?

komen dan weer terug. Sommige kinderen hebben er last van, anderen merken er juist niets van. Besmetting met de aarsmaden gaat via de mond. 2

Kinderen kunnen de eitjes van de

→ Bij baby’s

aarsmaden binnenkrijgen door

Zuigelingen kunnen veel last hebben van darmkrampjes. Bij borstvoeding kunnen

bijvoorbeeld te spelen in zandbakken

de darmkrampjes veroorzaakt worden doordat de moeder iets heeft gegeten waar

die niet afgesloten zijn voor honden en

de baby (nog) niet goed tegen kan. Voorbeelden hiervan zijn: alle koolsoorten,

katten.

5

1 3 4

Baby’s die flesvoeding of borstvoeding krijgen, kunnen ook allergisch zijn voor

→ Coeliakie (glutenintolerantie)

koemelk of een bestanddeel daarvan. Het gevolg is dat zij veel last hebben van

Bij deze aandoening is de dunne darm

darmkrampen.

overgevoelig voor gluten. Gluten is een

Als baby’s op vaste voeding overgaan, moeten hun darmen vaak wennen aan de

eiwit. Het zit in de granen: tarwe, haver,

nieuwe voeding. Dit kan ook weer buikpijn veroorzaken.

gerst, rogge, kamut en spelt.

Buikpijn bij baby’s kan ook veroorzaakt worden door harde en pijnlijke ontlasting.

Meer informatie vindt u in de brochure ‘Coeliakie’.

Ontlasting in de dikke darm 1 Ontlasting 2 Dikke darm 3 Endeldarm 4Afb. Anus Blindedarm 33: 5Ontlasting in de dikke darm

© Van der Zon – Visueel

spruitjes, ui en paprika.

Meer informatie hierover vindt u in de brochure ‘Verstopping bij kinderen’. → Voedselovergevoeligheid Overgevoeligheid voor een bepaalde voedingsstof kan buikpijn veroorzaken. Vaak

→ Bij peuters en schoolgaande kinderen

gaat dit samen met diarree. Overgevoeligheid voor melkproducten komt vrij veel voor.

Bij deze groep kinderen kan buikpijn verschillende oorzaken hebben:

Hierbij is er een duidelijk verschil tussen koemelkallergie en lactose-intolerantie.

→ Verstopping

Bij koemelkallergie raakt de dunne darmwand beschadigd als deze in contact

Bij verstopping heeft een kind last van harde en pijnlijke ontlasting die met moeite

komt met melkeiwitten. Dit veroorzaakt diarree, pijn en krampen. De beschadigde

kan worden uitgepoept.

darmwand kan niet genoeg voedingsstoffen aan het bloed afgeven. Dit heeft tot

Meer informatie vindt u in de brochure ‘Verstopping bij kinderen’.

gevolg dat het kind afvalt en niet goed groeit.

→ Wormen

Bij lactose-intolerantie veroorzaken melk en melkproducten ook darmklachten.

Kleinere kinderen kunnen last hebben van zogenoemde aarsmaden. Dit zijn lange,

Dit zijn klachten, zoals buikkrampen, buikpijn, opgeblazen gevoel, gasvorming en

dunne, witte wormpjes. De wormpjes kunnen klachten veroorzaken, zoals jeuk

diarree. In melk en melkproducten zit melksuiker (lactose). Normaal gesproken

bij de anus, buikpijn en misselijkheid. Vooral ’s nachts is de jeuk het ergste

wordt melksuiker in de dunne darm verteerd. Bij iemand met lactose-intolerantie

omdat dan de wormpjes via de anus naar buiten komen om eitjes te leggen. De

gebeurt dit niet. De melksuiker komt in de dikke darm terecht en gaat daar gisten.


8

9


Dit heeft darmkrampen tot gevolg samen met een groenige, schuimende diarree

→ Prikkelbare Darm Syndroom

die zurig ruikt.

Bij een prikkelbare darm is de darmwand overgevoelig voor prikkels en reageert hierop met krampen en pijn. De buikpijn gaat vaak samen met verstopping of

→ Blaasontsteking

met diarree. Ook kan het kind een wisselend ontlastingspatroon hebben: de ene

Meestal heeft een kind bij een blaasontsteking pijn bij het plassen en moet het

keer is de ontlasting hard en pijnlijk en de volgende keer juist weer dun. De buikpijn

telkens kleine beetjes plassen. Soms heeft een kind echter alleen maar een

verdwijnt vaak nadat het kind heeft gepoept of windjes heeft gelaten. De oorzaak

vervelende, zeurderige buikpijn.

van het prikkelbare darm syndroom is nog niet bekend. Meer informatie vindt u in de brochure ‘Prikkelbare Darm Syndroom’.

→ Infectie met de Helicobacter pylori bacterie De Helicobacter pylori is een bacterie die zich in het slijmvlies van de maag nestelt. De bacterie is bij veel volwassenen en kinderen in de maag aanwezig zonder dat

→ Functionele buikpijn

er klachten zijn. Soms kan deze bacterie een ontsteking in de maag en maagpijn

Bij functionele buikpijn heeft een kind krampende pijn. Meestal zit de pijn rond

veroorzaken. De pijn kan uitstralen naar de buik. Kenmerkend is dat de kinderen

de navel, maar ook in de onderbuik. De pijn hangt niet samen met het ontlastings

vaak wakker worden van de buikpijn.

patroon. Ook is er geen relatie met het soort eten of drinken. De oorzaak van

Meer informatie vindt u in de brochure ‘Maagzweer’.

functionele buikpijn is nog niet bekend.

→ Dientamoeba fragilis Dientamoeba fragilis is een parasiet die na infectie leeft in de dikke darm. Een

→ Spanningen

infectie met deze parasiet veroorzaakt vaak buikpijn en diarree. Minder vaak

Steeds terugkerende buikpijn kan het gevolg zijn van spanningen. Misschien vindt

voorkomende klachten zijn misselijkheid, moeheid en winderigheid.

uw kind het niet leuk op school? Of is er pasgeleden iets ernstigs gebeurd in uw gezin? Bijvoorbeeld een scheiding of overlijden van een dierbaar persoon of huis dier. Dit soort spanningen kunnen buikpijn veroorzaken en erger maken.

Wat zijn de andere oorzaken?

→ Emotionele redenen Kinderen die last hebben van buikpijn, hebben vaker last van angsten en zijn vaker somber. Diverse onderzoeken hebben dit aangetoond. Natuurlijk kan het ook zo zijn dat kinderen bang of verdrietig worden door de buikpijn die telkens weer terugkomt. Maar er zijn aanwijzingen dat kinderen met buikpijn juist gevoeliger

Bij de meeste kinderen wordt er geen lichamelijke oorzaak voor de buikpijn

zijn voor het ontwikkelen van angsten en depressies. Daarom is het belangrijk

gevonden. Toch kunnen ook deze kinderen veel last hebben van buikpijn.

om kinderen met buikpijn vanaf het begin goed te begeleiden. Misschien kunnen

We noemen hier andere mogelijke oorzaken.

dan emotionele klachten, zoals angsten en depressies, op latere leeftijd worden voorkomen.


10

11


→ Ouders met buikpijn Kinderen van ouders met chronische buikpijnklachten, bijvoorbeeld het prikkelbare darm syndroom, hebben zelf ook vaak last van buikpijn. Ze hebben vaker last van buikpijn dan kinderen van ouders die geen buikpijnklachten hebben. Erfelijkheid zou hier een rol kunnen spelen. Bekend is ook dat kinderen het gedrag van hun

Wat kunt u als ouder doen?

ouders vaak kopiëren. Het is dan ook onduidelijk of het hier gaat om ‘aangeboren’ buikpijn of om een ‘aangeleerde’ gevoeligheid voor buikpijn.

U kent uw kind het beste. U voelt heel goed aan of er echt iets met uw kind aan de hand is. Kinderen klagen namelijk nooit zomaar over buikpijn. Er is altijd een reden. Het is belangrijk dat u de klachten serieus neemt.

Wat zijn de sociale gevolgen?

Steeds terugkerende buikpijn kan het gevolg zijn van spanningen. Probeer daarom samen met uw kind na te gaan of het zich ergens druk over maakt. Zijn er m isschien moeilijkheden thuis? Krijgt uw kind te weinig aandacht? Zijn er spanningen op school? Kan het kind goed meekomen op school? Wordt het misschien gepest? Merkt u dat uw kind niet graag naar school gaat, praat dan met de leerkracht. Hebt u het te druk gehad, probeer dan extra tijd in te ruimen om samen iets

Als een kind acute buikpijn heeft is het meestal behoorlijk ziek. Door een

leuks te doen.

goede behandeling voelt het zich na enkele dagen weer veel beter. De buik

Ook kunt u samen met uw kind een ‘pijndagboek’ bijhouden. Hierin noteert u

pijn en andere klachten zijn verdwenen en het kind kan weer gewoon met

samen met uw kind, wat hij eet, hoe vaak hij poept, wanneer hij buikpijn heeft en

alles meedoen.

hoe erg die buikpijn is. Uw kind geeft de pijn een cijfer van 1 tot 10. Door dit een aantal weken te doen lukt het soms om de oorzaak van de buikpijn te vinden.

Bij kinderen die vaak en langdurig buikpijn hebben, is het niet zo eenvoudig. Ze zijn niet hevig ziek, maar kunnen wel veel last hebben van hun klachten. De

Het is ook goed om u af te vragen of de buikpijn ‘nuttig’ is voor uw kind. Krijgt het

klachten hebben veel invloed op hun dagelijkse leven. Ze slapen vaak slecht

hierdoor misschien extra aandacht? Wordt uw kind extra verwend als het pijn

waardoor ze overdag sneller moe zijn. Op school kunnen ze zich minder goed

heeft? Reageert u misschien overbezorgd? Probeer dit niet te doen. U geeft uw

concentreren. Ze blijven ook regelmatig ziek thuis. Hun schoolprestaties kunnen

kind dan onbedoeld een reden om pijn te hebben. Het is immers heerlijk als je

daardoor achterblijven. De steeds terugkerende buikpijn kan ook invloed hebben

lekker wordt verwend, terwijl je klasgenootjes op school zitten. En natuurlijk is

op het contact met vriendjes en vriendinnetjes. Sporten en lekker buiten spelen

het fijner om op de bank te liggen, dan de afwas te moeten doen.

wordt soms een probleem. Hierdoor kan hun conditie achteruit gaan. Redenen

Er is niets mis met het extra verwennen van een ziek kind. Maar een kind moet

genoeg om deze klachten serieus te nemen en er iets aan te doen.

zijn klachten niet gaan ‘gebruiken’ om meer aandacht te krijgen.


12

13


→ Is klagen over buikpijn voor uw kind een gewoonte geworden? Reageer kort

Soms stuurt de huisarts een kind door naar de kinderarts of de kinderarts

en neutraal op de klachten en leid het kind af. Ga bijvoorbeeld een spelletje

maag-darm-leverziekten (kinderarts-MDL). Vooral in het geval dat de klachten

doen en besteed er verder geen aandacht aan.

blijven b estaan of erger worden.

→ Stimuleer geen ‘ziektebevestigend gedrag’, zoals thuisblijven van school of

Deze arts zal uw kind ook weer lichamelijk onderzoeken. Eventueel wordt er ook

het gebruik van medicijnen. Ga ook niet steeds naar de dokter als deze al

een echografie en/of een röntgenfoto van de buik gemaakt. Deze onderzoeken

eerder heeft vastgesteld dat er geen lichamelijke oorzaak voor de buikpijn is.

doen geen pijn en worden poliklinisch gedaan. Uw kind hoeft dus niet opgenomen te worden.

Wat kan de arts doen?

Wat is de behandeling?

Ga meteen naar de huisarts als uw kind behalve buikpijn ook andere klachten heeft, zoals koorts, misselijkheid, braken, afvallen, bloedverlies en ernstige

De arts stelt vast wat er aan de hand is. Daarna kan de behandeling worden

diarree. Ook als uw kind steeds terugkerende buikpijn heeft is het verstandig

gestart. Deze behandeling kan bestaan uit:

om naar de huisarts te gaan. De arts zal uw kind onderzoeken om de even

→ voedingsadviezen

tuele oorzaak van de klachten op te sporen.

→ leefregels → medicijnen

In een gesprekje met u en uw kind probeert de arts te achterhalen welke klachten

→ psychologische ondersteuning

er zijn en hoe ernstig deze zijn. Daarna wordt uw kind lichamelijk onderzocht. Is

→ hypnotherapie

er op dat moment nog geen duidelijke oorzaak aan te wijzen voor de buikpijn, dan volgt een tweede afspraak. Het kan zijn dat de arts u vraagt om in de tijd vooraf gaand aan deze tweede afspraak samen met uw kind twee weken lang een

→ Voedingsadviezen

pijndagboek bij te houden. Soms wordt ook de urine, de ontlasting en het bloed

Een speciaal dieet is meestal niet nodig. Gewoon gezond, gevarieerd en vezelrijk

onderzocht .

eten is prima. Een gezonde voeding bevat alle voedingsstoffen die het kind dagelijks

Daarna stelt de huisarts een behandeling voor en bespreekt dit met u en uw kind.

nodig heeft. De ‘Schijf van vijf’ van het Voedingscentrum vormt de basis voor het

Als er geen duidelijke oorzaak wordt gevonden, wordt verder afgewacht hoe het

samenstellen van een gezonde maaltijd.

gaat. Meestal verdwijnen de klachten na verloop van tijd vanzelf.


14

15


→ voldoende drinkt Per dag moet een kind ongeveer één tot anderhalve liter per dag drinken. Hoeveel precies, is natuurlijk afhankelijk van de leeftijd. Probeer te variëren met water, melk, karnemelk, thee, vruchtensap. Geeft u uw kind extra veel vezels? Zorg er dan voor dat het ook extra veel drinkt. Vezels nemen namelijk veel vocht op. Dit vocht moet aangevuld worden, anders wordt de ontlasting droog en hard. Uw kind krijgt dan juist meer last van verstopping en buikpijn. → op regelmatige tijden eet Zorg voor drie hoofdmaaltijden op vaste tijden en af en toe een tussendoortje. Het ontbijt is heel belangrijk. Het zet de darmen aan het begin van de dag aan het werk. → rustig de tijd neemt voor de maaltijd Rustig eten en goed kauwen zorgt voor een gezonde darmwerking. Zorg er voor dat het gezellig is aan tafel. Een ontspannen sfeer stimuleert een gezonde spijs vertering.

Schijf van Vijf

→ Leefregels

Bron: Voedingscentrum

→ Leef zo regelmatig en ontspannen mogelijk. Eet op vaste tijden en zorg dat

Het is vooral belangrijk dat uw kind:

uw kind op tijd in bed ligt. Hierdoor voelt uw kind zich fit en uitgerust. Dit is → vezelrijk eet

goed voor zijn weerstand, waardoor hij niet zo snel ziek wordt. → Stimuleer uw kind om lichamelijk actief te zijn. Lichaamsbeweging is goed

Vezels stimuleren de darmen en zorgen voor een makkelijke stoelgang. Vezels

voor lichaam en geest. Laat uw kind lekker buiten spelen en/of lid worden

werken als een spons en houden vocht vast, waardoor de ontlasting zacht blijft.

van een sportclub.

Vezelrijke voeding is bijvoorbeeld: fruit, groente, peulvruchten, volkorenbrood en

→ Probeer uw kind zoveel mogelijk te stimuleren om toch naar school te gaan.

ontbijtgranen. De hoeveelheid vezels die een kind per dag nodig heeft, is afhankelijk van de leef

Het bezig zijn op school en het omgaan met andere kinderen zorgt voor

tijd, namelijk:

afleiding. Hierdoor is er minder aandacht bij de buikpijn. Het risico op een

1 t/m 3 jaar 15 gram

leerachterstand is dan ook minder groot. Hierdoor ervaart uw kind ook weer

4 t/m 8 jaar 20 gram (meisjes), 25 gram (jongens)

minder stress waardoor de klachten afnemen.

9 t/m 13 jaar 25 gram (meisjes), 30 gram (jongens) Op www.vezeltest.nl kunt u samen testen of uw kind voldoende vezels eet.


16

17


→ Medicijnen De arts schrijft vaak alleen medicijnen voor als er een lichamelijke oorzaak is voor de klachten. Heeft een kind bijvoorbeeld wormen, dan krijgt het een wormen kuur. Is er sprake van een blaasontsteking dan krijgt hij een antibioticakuur. Omdat er vaak geen lichamelijke oorzaak voor de buikpijn is, worden er meestal

Extra informatie of vragen?

geen medicijnen voorgeschreven. Soms schrijft de arts uw kind pijnstillers voor. Hebt u nog vragen over de buikklachten van uw kind, neem dan contact op met de huisarts. U kunt ook met de Infolijn van de Maag Lever Darm Stichting bellen

→ Andere hulp

of mailen. De Infolijn 0900 - 20 25 625 (€ 0,15 per minuut) op maandag, woensdag

→ De psycholoog

Heeft u bovenstaande leefregels en dieetadviezen opgevolgd en is de buikpijn nog

E-mail [email protected]

niet over? Dan is een gesprek met een psycholoog of een andere hulpverlener

Internet www.mlds.nl

en donderdag van 10.00 tot 14.00 uur

binnen de geestelijke gezondheidszorg misschien een goed idee. Niet omdat uw kind ‘gek’ is of omdat de buikpijn ‘tussen de oren zit’. Maar omdat deze hulp

Op de kinderwebsite www.poepie.info vindt uw kind begrijpelijke informatie over

verleners uw kind kunnen leren omgaan met de klachten. Bijvoorbeeld door het

het belang van vezelrijke voeding, lichaamsbeweging en toiletgedrag. Door

aanleren van speciale ontspanningsoefeningen. Ook kan een psycholoog samen

verschillende spelletjes en opdrachten leren kinderen een verband te leggen

met u proberen te achterhalen wat de mogelijke oorzaak van de buikpijn kan zijn.

tussen een gezonde spijsvertering, voeding en leefstijl.

Hij kan u daarna tips geven hoe u daar het beste mee om kunt gaan. In sommige ziekenhuizen werken psychologen die u en uw kind kunnen helpen. U kunt uw

Hebt u na het lezen van deze brochure nog vragen over andere onderwerpen die

huisarts of de kinderarts om een verwijzing vragen.

ter sprake zijn gekomen? Op pagina 22 en 23 vindt u een brochureoverzicht. U kunt o nze brochures bestellen via onze website: www.mlds.nl.

→ De hypnotherapeut Kinderen met onbegrepen buikpijnklachten kunnen veel baat hebben bij hypno

Voor uw kind is er het

therapie. Wetenschappelijk onderzoek heeft dit onlangs aangetoond. Tijdens de

‘Rottige Buiken Boekje’.

hypnotherapie leren de kinderen wat ze zelf kunnen doen om de pijn niet alles te

Dit boekje is speciaal voor kinderen

laten overheersen. Ze krijgen oefeningen mee voor thuis om te leren ‘spelen’ met

geschreven. Op een eenvoudige

de pijn. Het is belangrijk dat de therapie gegeven wordt door een hypnotherapeut

manier wordt uitgelegd wat voedsel

die speciaal opgeleid is op dit gebied. Vraag de kinder-MDL-arts om een verwijzing.

allemaal meemaakt, voordat het uiteindelijk in het toilet belandt. Er staan ook veel grappige tekeningen in overbuikpijnklachten.


18

19


Notities en vragen


20

21


Overzicht brochures Slokdarm- en Maagbrochures

Lever- gal- en alvleesklierbrochures

Darmbrochures

Voeding en spijsvertering

Deze brochures kunt u bestellen in de webshop op onze website www.mlds.nl, of via onze Infolijn, telefoon 0900 – 20 25 625 (€ 0,15 per minuut).

Onderzoek

Kinderen

Sondevoeding

Preventiebrochure

1 op de 8 mensen heeft een maag-, darm-, leverziekte. Steun ons! Helpt u mee aan een betere toekomst voor ruim twee miljoen Nederlanders met een spijsverteringsziekte? De Maag Lever Darm Stichting zet zich in om deze veel voorkomende ziekten te voorkomen, te bestrijden en het leven van deze patiënten draaglijker te maken. Uw steun is hard nodig Wij krijgen geen subsidies van de overheid. Alleen dankzij onze donateurs kunnen wij ons werk blijven doen. Dat doen we al dertig jaar. En we gaan door zolang het moet.

Brandend maagzuur

Acute alvleesklierontsteking

Functionele maagklachten

Chronische alvleesklierontsteking

Maagkanker Maagslijmvlies ontsteking Maagzweer Slokdarmkanker

Aambeien Coeliakie

Colonoscopie

Voeding bij MDLaandoeningen

ERCP

Darmflora

Gastroscopie

Alvleesklierkanker

Diarree

Sigmoïdoscopie

Galstenen

Dikkedarmkanker

Hepatitis

Divertikels en diverticulitis

Kanker in de lever Levercirrose Levertransplantatie


Sondevoeding via een neussonde

Diarree bij kinderen

Sondevoeding via een voedings stoma

Verstopping bij kinderen

Preventie van spijsverterings aandoeningen

Rottige buiken boekje

Hoe kunt u ons helpen? Vul onderstaande machtiging in of doneer via www.mlds.nl. Alvast heel hartelijk bedankt!

Ja, ik help mee!

SEPA machtiging

Ik maak een gift over op IBAN rekeningnummer NL70INGB0000002737 o.v.v. ‘Brochure MLDS’ Ik machtig de Maag Lever Darm Stichting om het onderstaande bedrag van mijn IBAN rekeningnummer af te schrijven:

Ontlastings incontinentie Poliepen in de dikke darm

€ 10,-

€ 20,-

per maand

per jaar

€ eenmalig

VOOR- EN ACHTERNAAM

Prikkelbare Darm Syndroom

STRAAT

HUISNUMMER

POSTCODE/PLAATS

Verstopping

E-MAIL

Ziekte van Crohn en colitis ulcerosa

IBAN REKENING DATUM


Met uw bijdrage kunnen wij: • Uitgebreide informatie bieden over maag-, darm-, leverziekten, onderzoeken en behandelingen • Wetenschappelijk onderzoek financieren om deze veel voorkomende ziekten te voorkomen en te bestrijden • Gezondheidsvoorlichting geven via de Infolijn (0900-2025625)

22

23


HANDTEKENING

Stuur deze machtiging retour naar Maag Lever Darm Stichting: Antwoordnummer 343, 3800 VB Amersfoort • www.mlds.nl • Incassant ID: NLZZZ410101690000

Steun de Maag Lever Darm Stichting

Informatie van de Maag Lever Darm Stichting en de Nederlandse Vereniging van Maag-Darm-Leverartsen. Buikpijn bij kinderen

Recommend Documents