Informatie over vakantie met een glutenvrij dieet in Frankrijk vakantiefolder 2.03 Frankrijk versie 5, juli 2009
Nederlandse Coeliakie Vereniging Postbus 65 3860 AB Nijkerk Telefoon Fax
033 - 247 10 40 033 - 247 10 42
E-mail Website
[email protected] www.glutenvrij.nl
Vakantiefolder 2.03 Frankrijk
Nederlandse Coeliakie Vereniging
Informatie over vakantie met een glutenvrij dieet in Frankrijk Inleiding Vakantie staat voor velen gelijk aan genieten. Genieten van alles wat het vakantieland te bieden heeft en genieten van de buitenlandse keuken. Dit laatste kan, vanwege de beperkingen die het glutenvrije dieet met zich meebrengt, voor coeliakiepatiënten nogal eens uitmonden in een teleurstelling. Vaak is men onvoldoende bekend met de lokale keuken en ontbreekt het inzicht in de precieze samenstelling van de gerechten. Ook kan het zijn dat men te weinig taalkennis heeft, om een meer dan alledaags gesprek te kunnen voeren en dus kan het principe van het glutenvrije dieet slechts gedeeltelijk of niet overgebracht worden. Om een teleurstelling op vakantie zoveel mogelijk te voorkomen is het van belang goed geïnformeerd op vakantie te gaan. Een goede voorbereiding kan bestaan uit het goed doorlezen van deze informatie. Bij de Nederlandse Coeliakie Vereniging kunt u tevens dieetpasjes (formaat creditcard) in verschillende talen bestellen. Op deze pasjes staat in het kort vermeld wat u wel en beslist niet mag eten. Dit is erg handig voor gebruik in restaurants en hotels. Daarnaast geven ook reisgidsen vaak informatie over de voedingsgewoonten van een land. Ook kunt u via internet tal van pagina’s met informatie over coeliakie en buitenlandse coeliakie verenigingen raadplegen. Wij zijn er bij het schrijven van deze informatie vanuit gegaan dat u bekend bent met het glutenvrije dieet binnenshuis en de problemen die dit dieet ´buitenshuis´ met zich mee kan brengen. Zo wordt bijvoorbeeld verondersteld dat u weet, dat in restaurants duidelijk aangegeven moet worden dat u vlees, wild of gevogelte zonder saus of jus of met glutenvrije jus of saus geserveerd wilt hebben. Hier zal dan ook niet op in gegaan worden. De informatie is er specifiek op gericht de voedingsproblemen, die u als coeliakiepatiënt in Frankrijk kunt tegenkomen, zoveel mogelijk te voorkomen.
De Franse coeliakie vereniging Een belangrijke informatiebron voor uw glutenvrije vakantie in Frankrijk is de Association Française Des Intolérants Au Gluten (AFDIAG). Net als de NCV behartigt AFDIAG de belangen van mensen met coeliakie en geeft ze informatie en advies, ook aan u als vakantieganger. Het adres van de Franse coeliakie vereniging is: 15 rue d’Hauteville F – 75010 Paris tel: + 33 1 56 08 08 22 e-mail:
[email protected] website: www.afdiag.org De website is geschreven in het Frans, er is geen Engelstalige informatie te vinden.
Glutenvrije dieetproducten Via apotheken (Pharmacia) zijn glutenvrije producten te bestellen. Door te klikken op “Dietétique” Æ “Distributeur et Fabricants” kunt u een lijst vinden met namen en website adressen van fabrikanten van glutenvrije producten.
Lijst van glutenvrije merkartikelen Bij de Franse coeliakie vereniging is de Liste des produits autorisés te bestellen. De lijst is te bestellen door een e-mail te sturen naar
[email protected] (www.afdiag.org Æ ‘Documentation’Æ ‘Documentations Editées’) Toegestane / verboden producten Op de website staat een lijst met algemene producten die toegestaan (autorisés) en verboden (interdits) zijn. U kunt deze lijst vinden door te klikken op ‘Dietétique’ Æ ‘Produits autoresés / interdits’ Æ ‘cliquez ici’.
Bron: www.glutenvrij.nl
-2-
versie 5, juli 2009
Vakantiefolder 2.03 Frankrijk
Nederlandse Coeliakie Vereniging
De Franse keuken Voedingsgewoonten Bij de beschrijving van de Franse keuken is het van belang zich te realiseren dat de typische kenmerken en gerechten langzaam aan het verdwijnen zijn. In Europa lopen diverse eetculturen steeds meer door elkaar. De klassieke gerechten worden aangepast aan de smaak, wensen en mensen van deze tijd. Dat dit ook het geval is in Frankrijk, is natuurlijk vanzelfsprekend. De klassieke Franse keuken kent van oorsprong twee stijlen, de cuisine bourgeoise (cuisine regionale) en de haute cuisine (nouvelle cuisine). De cuisine bourgeoise, de keuken van de ´burgerstand´, kenmerkt zich door eenvoud en voedzaamheid. De haute cuisine onderscheidt zich door het gebruik van verse producten, korte bereidingstijden, bijzondere combinaties en niet te zware of machtige gerechten (fijne keuken). De laatste jaren is er in heel Frankrijk een toenemende belangstelling voor regionale of streekgerechten. Lokale producten en bereidingswijzen staan hierbij centraal. Daardoor heeft ieder gebied zijn eigen specialiteiten, die in de desbetreffende streek net iets anders smaken dan in de rest van Frankrijk. Typisch Franse gerechten zijn: Gerecht Andouillettes Beurre blanc Pré-salé Zeeduivel à l’americaine Crêpes Galettes Crêpes de froment Cider Calvados Tripes Choucroute Chou rouge aux pommes Chou au lard Pâté de foie gras Quiche lorraine Escargots Boeuf bourguignon Gruyère, Emmenthal, Comté Cervelle de canut Sauce bordelaise Truffes Pâté de foie Romeinse cassoulettes Bradade de morue Bouillabaisse Salade niçoise Coq au vin Sauce Hollandaise Croque-monsieur Crème brûlée Crème (Renversée au) Caramel Bron: www.glutenvrij.nl
Omschrijving soort fijn en scherp gekruide worst van opgerolde laagjes pens botersaus voor bij gekookte vis jong lamsvlees van sappige groene weiden rondom de baai van Saint-Michel makreel in witte wijn (à l’américaine) gemarineerd dunne pannenkoeken gemaakt van boekweit of gewoon meel hartige crêpes gevuld met worst of sardientjes zoete crêpes, gevuld met jam appelwijn appelbrandewijn pens in worstvorm een koolschotel opgediend met straatsburgerworstjes, gerookte ham en varkenskarbonades (Franse tegenhanger van Sauerkraut) gesmoorde rode kool met appelen kool met bacon ganzeleverpâté (blader)deegomhulsel gevuld met bacon, room, kaas en eieren dikke Bourgondische slak met knoflook, boter en peterselie stoofgerecht van rundvlees met rode wijn, cognac, tijm, peterselie en laurier kaassoorten die gebruikt worden in kaasfondue of op gratinschotels koud kaasgerecht dat gegeten wordt met bruin brood en boter rode wijnsaus soort paddestoelen ganzelever paté schotels van gans of eend, varken of schaap met witte bonen en worst kabeljauwpuree met knoflook, melk en olijfolie gebonden soep salade van diverse groenten, aardappelen, ansjovis en olijven kip, gaar gestoofd in rode wijn saus op basis van eierdooiers, boter en azijn tosti koude romige pudding (melk, eieren vanillestokje met een hard warm suikerlaagje zacht smeltende vanillepudding (melk, eieren vanillestokje) met -3-
versie 5, juli 2009
Vakantiefolder 2.03 Frankrijk
Gerecht Crudités Ratatouille
Nederlandse Coeliakie Vereniging
Omschrijving een laagje karamel rauwe groente met mayonaise of vinaigrette groentegerecht met o.a. aubergine, paprika en tomaat
Eetgelegenheden Frankrijk is het land bij uitstek waar u heerlijk kunt eten. De (hotel)restaurants serveren de haute cuisine of de cuisine bourgeoise. Vaak bestaat de mogelijkheid, uit de menu’s met meerdere gangen, een eigen maaltijd samen te stellen. Voor een eenvoudige maaltijd (dagschotel) kunt u terecht in een bistro, auberge of taverne. Dit zijn meestal kleine eethuisjes, waar men een voorgerecht, een hoofdgerecht, kaas en een nagerecht serveert. Als u van gegrild vlees of gevogelte houdt, dan is een rôtisserie (grill-restaurant) zeer aan te raden. Een crêperie is een plek waar allerlei soorten gevulde flensjes gemaakt worden. Een brasserie is een eetgelegenheid voor een snelle, goedkope maaltijd: een staand ontbijt of een eenvoudige lunch (stokbrood met hartig beleg). Buffet staat voor restauraties of straattentjes waar patat, hot-dogs, sandwiches e.d. verkocht worden. Een bar of café is een gelegenheid om iets te drinken, maar vaak zijn er ook diverse soorten belegd stokbrood en tosti’s verkrijgbaar. Een salon de thé kunt u vinden bij een banketbakkerij (pâtisserie). En natuurlijk heeft Frankrijk ook de fastfood ketens en de Chinese, Italiaanse en Griekse restaurants e.d. die overal als paddestoelen uit de grond zijn geschoten.
Tip Het is zeer aan te bevelen van tevoren te informeren of het hotel, restaurant of andere eetgelegenheid, glutenvrije (dieet)producten in het assortiment heeft. Natuurlijk kunnen deze producten ook zelf meegenomen worden.
Woordenlijst Algemeen Nederlands coeliakie gluten glutenvrij glutenvrije producten glutenvrije dieetproducten zetmeel gemodificeerd zetmeel meel griesmeel bloem graanvlokken mout plantaardig eiwit granen
Bron: www.glutenvrij.nl
Frans maladie coeliaque gluten sans gluten produits sans gluten produits pour le régime sans gluten amidon / fécule amidon modifié / fécule modifiée farine farine de semoule fleur de farine flocons de blé malt protéine végétale céréales
-4-
versie 5, juli 2009
Vakantiefolder 2.03 Frankrijk
Nederlandse Coeliakie Vereniging
Glutenbevattende producten en granen
Glutenvrije producten en granen
Nederlands tarwe tarwemeel
Nederlands boekweit maïs rijst rijstemeel zilvervliesrijst aardappel quinoa polenta maïzena tapiocameel guarpitmeel gierst groente peulvruchten fruit melk olie Eieren
tarwebloem spelt kamut
Frans froment / blé farine de froment / farine de blé fleur de farine épeautre / blé rouge kamut
rogge roggemeel roggebloem
seigle farine de seigle fleur de farine de seigle
haver havermout havervlokken havermeel
avoine gruau d’avoine / flocons d’avoine flocons d’avoine farine d’avoine
gerst gerstebloem gort
orge farine d’orge gruau
paneermeel couscous bulgur brood koekjes deegwaren vermicelli macaroni spaghetti bier
chapelure couscous bulgur pain biscuits pâtes alimentaires vermicelle macaroni / nouilles spaghetti bière
Frans sarrasin / blé noir maïs riz farine de riz riz complet / riz brun pommes de terre quinoa polenta maïzena farine de tapioca farine de guarpit millet légumes légumes secs fruit lait huile oeufs
Uit eten Nederlands zonder saus zonder jus zonder wafel naturel zonder brood
Frans sans sauce sans jus de viande sans gaufre nature sans pain
Wij hopen dat u maar vaak kunt zeggen: C’ ÉTAIT TRÈS BON !!! (Het heeft me uitstekend gesmaakt) De NCV is niet verantwoordelijk voor mogelijke vergissingen als gevolg van voorgaande tekst.
Bron: www.glutenvrij.nl
-5-
versie 5, juli 2009