Informatie over vakantie met een glutenvrij dieet in Oostenrijk

Informatie over vakantie met een glutenvrij dieet in Oostenrijk vakantiefolder 2.06 Oostenrijk versie 6, juli 2009

Nederlandse Coeliakie Vereniging Postbus 65 3860 AB Nijkerk Telefoon Fax

033 - 247 10 40 033 - 247 10 42

E-mail Website

[email protected] www.glutenvrij.nl

Vakantiefolder 2.06 Oostenrijk

Nederlandse Coeliakie Vereniging

Informatie over vakantie met een glutenvrij dieet in Oostenrijk Inleiding Vakantie staat voor velen gelijk aan genieten. Genieten van alles wat het vakantieland te bieden heeft en genieten van de buitenlandse keuken. Dit laatste kan, vanwege de beperkingen die het glutenvrije dieet met zich meebrengt, voor coeliakiepatiënten nogal eens uitmonden in een teleurstelling. Vaak is men onvoldoende bekend met de lokale keuken en ontbreekt het inzicht in de precieze samenstelling van de gerechten. Ook kan het zijn dat men te weinig taalkennis heeft, om een meer dan alledaags gesprek te kunnen voeren en dus kan het principe van het glutenvrije dieet slechts gedeeltelijk of niet overgebracht worden. Om een teleurstelling op vakantie zoveel mogelijk te voorkomen is het van belang goed geïnformeerd op vakantie te gaan. Een goede voorbereiding kan bestaan uit het goed doorlezen van deze informatie. Bij de Nederlandse Coeliakie Vereniging kunt u tevens dieetpasjes (formaat creditcard) in verschillende talen bestellen. Op deze pasjes staat in het kort vermeld wat u wel en beslist niet mag eten. Dit is erg handig voor gebruik in restaurants en hotels. Daarnaast geven ook reisgidsen vaak informatie over de voedingsgewoonten van een land. Ook kunt u via internet tal van pagina’s met informatie over coeliakie en buitenlandse coeliakie verenigingen raadplegen. Wij zijn er bij het schrijven van deze informatie vanuit gegaan dat u bekend bent met het glutenvrije dieet binnenshuis en de problemen die dit dieet ´buitenshuis´ met zich mee kan brengen. Zo wordt bijvoorbeeld verondersteld dat u weet, dat in restaurants duidelijk aangegeven moet worden dat u vlees, wild of gevogelte zonder saus of jus of met glutenvrije jus of saus geserveerd wilt hebben. Hier zal dan ook niet op in gegaan worden. De informatie is er specifiek op gericht de voedingsproblemen, die u als coeliakiepatiënt in Oostenrijk kunt tegenkomen, zoveel mogelijk te voorkomen.

De Oostenrijkse coeliakie vereniging Een belangrijke informatiebron voor uw glutenvrije vakantie in Oostenrijk is de Österreichische Arbeitsgemeinschaft Zöliakie. Net als de NCV behartigt de Oostenrijkse coeliakie vereniging de belangen van mensen met coeliakie en geeft ze informatie en advies, ook aan u als vakantieganger. Het adres van de Oostenrijkse coeliakie vereniging is: Anton-Baumgartner-Straße 44/C5/2302 A1230 Wien tel: + 43 1405 1816 website: www.zoeliakie.or.at e-mail: [email protected] Uitgebreidere informatie over diverse onderwerpen vindt u op de website van de Oostenrijkse coeliakie vereniging. Mocht u na het bekijken van de website nog meer informatie willen hebben, dan kunt u ook een e-mail sturen naar bovengenoemd e-mail adres. De website is geschreven in het Duits, er is geen Engelstalige informatie te vinden.

Glutenvrije dieetproducten In Oostenrijk zijn de meeste glutenvrije dieetproducten te koop in reformwinkels (Reformhaus) of soms bij de drogist (Drogerie). Over het algemeen zijn er producten te krijgen van 3 Pauly, Dr. Schär, Hammermühle, Werz en Minderleinsmühle. Op de website treft u onder het kopje ‘Glutenfrei leben’ Æ het kopje ‘Bezugsquellen’ aan. Ter informatie wordt hier aan gegeven dat een lijst van diverse fabrikanten en leveranciers van glutenvrije producten is opgenomen in het ‘Zöliakie-Handbuch’, welke alleen voor leden verkrijgbaar is.

Lijst van glutenvrije merkartikelen Een lijst van glutenvrije merkartikelen ‘Zöliakie-Handbuch’ is gratis voor leden van de vereniging.

Bron: www.glutenvrij.nl

-2-

versie 6, juli 2009



Uit eten en hotels Informatie over restaurants en hotels waar men glutenvrije maaltijden aanbiedt vindt u onder het kopje ‘Glutenfrei leben’ Æ ‘Urlaub und Gastronomie’. U kunt telefonisch of via email contact opnemen met: Elisabeth Giordano Wielandgasse 5 3003 Gablitz Tel. 02231 61421 Mobiel 0664 940 77 19 Email: [email protected]

De Oostenrijkse keuken Voedingsgewoonten Bij de beschrijving van de Oostenrijkse keuken is het van belang te realiseren dat de typische kenmerken en gerechten langzaam aan het verdwijnen zijn. In Europa lopen diverse eetculturen steeds meer door elkaar. De klassieke gerechten worden aangepast aan de smaak, wensen en mensen van deze tijd. Dat dit ook het geval is in Oostenrijk is natuurlijk vanzelfsprekend. De Oostenrijkse keuken staat bekend om de degelijke maaltijden met grote porties, wat duidelijk naar voren komt in de warme maaltijd. Deze bestaat van oorsprong uit een portie vlees, groente of vruchtencompôte en aardappelen of een soort deegballen (knoedels) in plaats van aardappelen. Karakteristiek is ook de combinatie zoet en zuur, het veelvuldig gebruik van worst en gekruide vleeswaren en het zuurdesembrood. Typische Oostenrijkse gerechten zijn: Gerecht Berner Platte Èmincé de güggeli Fondue bourguignonne Geschetzeltes Goulash Grüne Sauce Hachee Himmel und Erde Höbel-käse Kaasfondue Knödel Maultaschen Mettwurst Raclette Rippchen mit Kraut Rösti Sauerbraten Sauerkraut Schinkelmahlzeit Spätzle / Spätzli Weihnachtsstolle Zürcher Gschnetzelt


Omschrijving zuurkool met gekookte aardappelen en diverse vleessoorten stukjes kip in room vleesfondue: stukjes rauw vlees aan lange vorken geregen, worden in een pan hete olie (op tafel) gebakken reepjes kalfsvlees in een room- en wijnsaus kruidig gerecht van gestoofd vlees in een dikke saus saus van olie, azijn, (hardgekookt) ei en tuinkruiden gekookte stukjes vlees met uien en saus een puree van aardappelen en appels (garnituur bij worstjes) vergelijkbaar met hete bliksem schaafkaas gesmolten kaas, waarin blokjes brood worden gedompeld deegballen (brood, aardappel, rijst e.d.) wel of niet gevuld soort ravioli met vlees en spinazie gerookte varkensworst gesmolten kaas die gegeten wordt met augurk, ui, peper, knoflook, nootmuskaat en in de schil gekookte aardappelen varkenskoteletten met zuurkool en mosterd soort koek van geraspte, gekruide en gebakken aardappelen gemarineerde runderlapjes, gestoofd in een zoetzure saus met rozijnen zuurkool roggebrood, boter, dikke schijven rauwe ham en ijskoude jenever deegballetjes groot brood met krenten, rozijnen, amandelen, sukade en poedersuiker fijngesneden kalfsvlees in kruidige roomsaus

-3-

versie 6, juli 2009



Oostenrijk kent ook vele soorten (vruchten)taart en gebak: Gerecht Apfelstrudel Engadiner Nußtorte Linzer Torte Nockerln Rüeblitorte Schwarzwälder Kirschtorte

Omschrijving appelgebak van filodeeg (bloem, eieren, boter) taart van gemalen hazel- of walnoten, room en honing notentaart met jam soort soesjes worteltaart met amandelen Schwarzwälder kersentaart

Deze taarten worden niet alleen als ‘gebak’ gegeten, maar ook als hele maaltijd of als dessert.

Eetgelegenheden In Oostenrijk kunt u diverse eetgelegenheden vinden. Naast de (hotel)restaurants, de Italiaanse, Chinese en Griekse restaurants, de cafetaria’s en de fastfood ketens zijn er lokale eet- en drinkgelegenheden. In een Gasthof, Gasthaus of Gaststätte (klein restaurant of herberg) kunt u genieten van de lokale- of streekgerechten. In een Weinstube is het aantal gerechten op de menukaart vaak klein, daar het voornamelijk om de wijn draait. Voor een goed glas wijn kunt u ook terecht in een Strausswirtschaften, te vinden in het huis van een wijnboer of bij zijn wijngaard. Naast wijn worden soms ook koude gerechten geserveerd. In een Konditorei serveert men een kop koffie/thee met een stukje Schwarzwälder Kirschtorte en een belegd(e) broodje / boter- ham.

Tip Het is zeer aan te bevelen van tevoren te informeren of het hotel, restaurant of andere eetgelegenheid, glutenvrije (dieet)producten in het assortiment heeft. Natuurlijk kunnen deze producten ook zelf meegenomen worden.

Woordenlijst Algemeen Nederlands coeliakie gluten glutenvrij glutenvrije producten glutenvrije dieetproducten zetmeel gemodificeerd zetmeel meel griesmeel bloem graanvlokken mout (plantaardig) eiwit granen


Duits Zöliakie Gluten glutenfrei / ohne Gluten glutenfreie Produkte glutenfreie Diätprodukte Stärke modifizierte Stärke Mehl Grieß / Grießmehl Mehl / Auszugsmehl Getreideflocken Malz (pflanzen) Eiweiß Getreide

-4-

versie 6, juli 2009



Glutenbevattende producten en granen

Glutenvrije producten en granen

Nederlands tarwe tarwemeel tarwebloem

Nederlands boekweit maïs rijst zilvervliesrijst aardappel quinoa polenta maïzena tapiocameel guarpitmeel gierst groente fruit melk olie eieren

spelt kamut

Duits Weizen Weizenmehl Auszugsmehl / fiene Weizenmehl Spelt Kamut

rogge roggemeel grof roggemeel roggebloem

Roggen Roggenmehl Roggenschrot

haver havermout havervlokken havermeel havergort

Hafer Haferflocken Haferflocken Hafermehl Hafergrütze

gerst gerstebloem gort

Gerste Gerstemehl Graupen / Grütze / Gerstel (in Oostenrijk)

paneermeel couscous bulgur brood koekjes deegwaren vermicelli macaroni spaghetti mie bier

Paniermehl Couscous / Kuskus Bulgur Brot Kuchen Nudeln / Teigwaren Fadennudeln Makkaroni Spaghetti Fadennudeln / Glasnudeln Bier

Roggenmehl

Duits Buchweizen Mais Reis ijstungeschälte Reis Kartoffeln Quinoa Maismehl Maisstärke Tapiokamehl Guarkernmehl Hirse Gemüse Obst Milch Öl Eier

Uit eten Nederlands zonder saus zonder jus zonder wafel naturel zonder brood

Duits ohne Soße ohne Bratensaft / ohne Bratensoße ohne Waffel natur ohne Brot

Wij hopen dat u maar vaak kunt zeggen: ES HAT MIR HERVORRAGEND GESCHMECKT !!! (Het heeft me uitstekend gesmaakt) De NCV is niet verantwoordelijk voor mogelijke vergissingen als gevolg van voorgaande tekst.


-5-

versie 6, juli 2009

Informatie over vakantie met een glutenvrij dieet in Oostenrijk

Recommend Documents