Jaargang 45 • Maandblad • verschijnt niet in juli en augustus Afgiftekantoor 2099 Antwerpen X - P509707 • Afzendadres: Guimardstraat 1 • 1040 Brussel
V l a a m s s e c r e ta r i a at va n h e t k at h o l i e k o n d e r w i j s
Extra EDITIE
in dit nummer
Afscheidsviering Mieke Van Hecke 23 mei 2014
EXTRA EDITIE FORUM
Chris Smits
3
Kris Peeters
7
Misjoe Verleyen
11
Mgr. J. Bonny
14
Mieke 15
contactblad voor schoolbesturen, pedagogisch begeleiders directies en personeelsleden van het katholiek onderwijs
Maandblad Verschijnt niet in juli en augustus Verantwoordelijke uitgever Mieke Van Hecke, directeur-generaal VSKO Guimardstraat 1 - 1040 Brussel Eindcoördinatie: Willy Bombeek Eindredactie: Rita Herdies Redactieleden: Willy Bombeek, Jan-Baptist De Smet, Isabelle Dobbelaere, Rita Herdies, André Janssens, Janwillem Ravyst, Dimitri Vandekerkove, Marijke Van Bogaert, Mieke Van Hecke, Ann Verreth
2
dankjewel mieke
Redactieadres: VSKO - Forum - Guimardstraat 1 - 1040 Brussel Tel.: 02 507 06 19 • Fax: 02 513 36 45 E-mail:
[email protected] - Website: www.vsko.be Abonnement Jaarabonnement: 23,10 euro (inclusief BTW) 38,10 euro: buitenland. Te storten op rekeningnr. 000-0947400-01 van LICAP cvba, 1040 Brussel Pre-press en druk: Licap cvba, tel. 02 509 96 83 Cover: © Luc Buerman, © Christine De Keyzer
s t i m S s i r h C Mieke, we zullen je nooit, nooit vergeten Beste Mieke De afscheidsviering in het ICC van Gent op 23 mei was er één met stijl, inhoud en warmte. Ook via Forum wil het huis van vertrouwen, zoals je het zelf noemt, afscheid van jou nemen.
VVKSO etaris-generaal Chris Smits, secr
Hoe doe je dat dan in een hoofdartikel van maximaal 1 bladzijde. Dat doe je door keuzes te maken. Dus we hebben het niet over je lange lijst van competenties zoals je enorme vermogen om dingen te capteren, je onderhandelingsvaardigheden, je vaardigheid om consensus te realiseren, het feit dat je het katholiek onderwijs in Vlaanderen op de kaart hebt gezet, je gave van het woord (speeches van meer dan een uur zonder één aarzeling op basis van een paar staakwoorden waren voor jou meer regel dan uitzondering). Belangrijker is hoe wij, VSKO-medewerkers, jou als mens ervaren hebben. We maken hierbij gebruik van een aantal sleutel woorden/sleutelbegrippen zoals missie, sporen trekken, stenen verleggen, authenticiteit, enthousiasme, naturel, professioneel en menselijk, bereikbaarheid, …. We denken dat je je job als directeur-generaal nooit graag gedaan hebt. Om de eenvoudige reden dat het directeur- generaalschap voor jou geen job was, maar een missie. Zoals je meermaals zelf zei: ‘God heeft een plan met mij, ik weet niet welk, ik zal het aan het eind misschien weten.’ Je hebt deze missie ingevuld met een enthousiasme en authenticiteit die jezelf energie gaf en deze energie gaf je door aan de medewerkers, die energie werkte aanstekelijk en straalde af op de hele organisatie. Vanuit die missie mag het dan ook niet verbazen dat het nummer van Bram Vermeulen met als titel ‘De steen’ één van je favoriete songs is omdat het jou bevestigde in je geloof dat je stenen kon verleggen: ‘Ik heb een steen verlegd in een rivier op aarde. Nu weet ik dat ik nooit zal zijn vergeten, ik leverde bewijs van mijn bestaan. Omdat, door het verleggen van die ene steen, de stroom nooit meer dezelfde weg kan gaan. Een tweede sleutelwoord dat bij jou past is ‘sporen trekken’. Overal waar je kwam, op radio en televisie, in panels, speeches tijdens vieringen, rondetafels en ga zo maar door, trok je sporen. Misschien een voorbeeldje om dat te verduidelijken: h et VSKO ontvangt elk schooljaar de nieuwe directeurs om hen te laten kennismaken met de werking van het VSKO en de verbonden. Bij het begin van de dag liep je dan telkens binnen voor een kort welkomstwoord (ongeveer 10 minuten), het verbond heeft dan de rest van de dag om de beginnende directeurs wegwijs te maken. Op het einde van de dag vullen de deelnemers een evaluatieformulier in (wij noemen dat in onderwijs een warme evaluatie). En bij de sterke punten vonden we dan telkens: Mieke Van Hecke.
dankjewel mieke
3
Mieke, door je authenticiteit weet je in heel moeilijke omstandigheden de juiste toon te vinden. De ondersteuning van de basisschool van Heverlee bij het dodelijke verkeersongeval waarbij 22 kinderen in Zwitserland om het leven kwamen, is één van de talrijke voorbeelden. Je hebt ook de gave om het professionele en het menselijke te combineren en dit maakt je zo geliefd in Vlaanderen. Bij je laatste optreden in Reyers Laat verdedigde je met passie onze visie op een toekomstig secundair onderwijs (de professionele kant) . Toen je opponent Peter De Roover aan het woord was en er geschermd werd met begrippen als eenheidsworst, nivellering,…. zoomde de camera op jou in: de blik in je ogen was er één van “Jongen, begrijp je het nu niet of wil je het niet begrijpen” (de menselijke kant). Naturel zijn is het volgende sleutelbegrip. Je bent puur, neemt geen pose aan, bent jezelf. In deze context plaats ik je ‘kussen’ bij elke eerste begroeting van de dag. Toen we min of meer hersteld waren van of aangepast waren aan deze innovatie (nu verworven, maar indertijd bij je aantreden een heuse stijlbreuk in het ‘Huis’), kwamen we jou op vooravonden in de gang tegen op je blote voeten. Dit is Mieke Van Hecke ten voeten uit. Mieke, bedankt dat je er voor ons altijd was, zoals je bent: wij zullen je nooit, nooit vergeten.
Chris Smits Namens secretarissen-generaal en directeurs VSKO
Het directeur-generaalschap was voor jou geen job, maar een missie.
4
dankjewel mieke
Koor van het Sint-Pietersinstituut Gent o.l.v. Jan Verbeeck
Mgr. J. Bonny, Rogier de Corte, Mieke Van Hecke, Minister P. Smet, Minister K. Geens
dankjewel mieke
5
Kan. A. De Wolf, Kardinaal G. Danneels, Prof. L. Boeve, Mgr. J. Bonny, R. de Corte, Minister-President K. Peeters, Minister P. Smet, Minister K. Geens, Minister J. Vandeurzen
Mgr. J. Bonny
6
dankjewel mieke
s r e t e e P Kris Kardinaal Danneels, Monseigneur Bonny, Monseigneur Van Looy, Geachte ministers, Excellenties, Beste Mieke,
Tien jaar geleden maakten Mieke en ik de omgekeerde beweging. Terwijl ik van het middenveld overstapte naar de Vlaamse politiek, verliet Mieke het Vlaams Parlement om het middenveld te versterken. Maar ook al wisselden we professioneel van kant, in ons streven zijn we altijd zij aan zij blijven staan.
t inister-Presiden eters. Vlaams M Pe is Kr or do k id Toespraa ands bele , onomie, Buitenl Ec n va er ist in M en Vlaams attelandsbeleid. Landbouw en Pl
Allebei maakten we die beweging omdat we Vlaanderen wilden helpen om de uitdagingen van de 21ste eeuw met succes aan te gaan. Allebei wilden we nog harder strijden voor een warm en welvarend Vlaanderen. Voor een Vlaanderen dat we later met trots aan de volgende generaties kunnen overdragen. Als topvrouw van het katholiek onderwijs, is Mieke in dat opzet geslaagd. In het afgelopen decennium is ze uitgegroeid tot de ‘grande dame’ van de Vlaamse onderwijswereld. En ze heeft dat niet gedaan met de harde hand, maar wel met een warm hart en veel charisma. Bij haar stonden niet de belangen van het net centraal, wél de belangen van de leerling. Het is een visie die ik 100% deel. Als je aan onderwijs denkt, dan moet je niet aan structuren of gebouwen denken. Je moet aan mensen denken. Aan kinderen en jongeren die hun toekomstpad uittekenen. Aan leerkrachten en directies die elke dag opnieuw hun leerlingen met toewijding begeleiden en uitstekend onderwijs geven. Aan ouders die alleen maar het allerbeste voor hun kinderen willen. Aan schoolbesturen die vrijwillig tijd en inzet investeren in onze onderwijsinstellingen. En dat is inderdaad hoe Mieke in de afgelopen tien jaar het VSKO heeft geleid. Ze was bijna even vaak ergens te lande in een school te vinden als op haar kantoor in de Guimardstraat. Ze ging quasi elke dag in dialoog met leerkrachten en directies, met leerlingen en ouders. En daarbij is Mieke altijd een sterke pleitbezorgster geweest voor een onderwijs dat drijft op waarden. Onderwijs gaat over meer dan kinderen de nodige kennis bijbrengen. Onderwijs, dat gaat over jongeren helpen om als mens te groeien. De vrijheid van onderwijs, de autonomie van de scholen en netten, waren daarbij voor haar cruciaal. Ze verdedigde dan ook steeds de christelijke identiteit van het katholiek onderwijs, maar altijd met een open geest naar andere levensbeschouwingen. Ik denk dat de visie van Mieke op het onderwijs kan samengevat worden met de mooie woorden van Jacques Delors: onderwijs, dat is “learning to know, learning to do, learning to live together and learning to be”. Die visie heeft ze elke dag in de afgelopen tien jaar nagestreefd. En ik wil haar dan ook van harte danken voor haar niet aflatende inzet voor het katholiek onderwijs in Vlaanderen.
dankjewel mieke
7
Dames en heren, Mieke Van Hecke belichaamt de kracht van het middenveld in Vlaanderen. Die onmisbare brug tussen de burger en de overheid. Mieke koos altijd voor oplossingen in plaats van conflicten. Niet steeds de lijn van de goegemeente, maar wel altijd een gedragen standpunt vanuit het hart. Met het kind inderdaad centraal, als een soort permanente baseline. In deze woelige campagnetijden nemen sommigen het middenveld in het vizier. Maar de rol van het middenveld en het vrij onderwijs in het bijzonder inperken, zou een kolossale fout zijn. Want wie zou anders de belangen van de vrije scholen verdedigen? Wie zou anders zorgen voor goed voorbereide leerplannen? Wie zou anders tijdig aan de alarmbel trekken wanneer de overheid een te grote rol probeert op te nemen in het pedagogisch project van ons onderwijs? Niet voor niets is Mieke een voorvechter van de autonomie. Scholen hebben nood aan die vrijheid. Haar mantra is even duidelijk als correct: de overheid bepaalt ‘wat’, de school bepaalt ‘hoe’. Dat neemt niet weg dat Mieke iemand is die altijd constructief meezoekt naar een oplossing waar alle partijen zich in kunnen vinden. En bij haar is een woord ook een woord. Ik heb het bijvoorbeeld ontzettend geapprecieerd hoe Mieke de hervorming van het secundair onderwijs blijft verdedigen. Niet draaien met de wind, geen populistische uitspraken om deze of gene achterban te sussen. Wel duidelijkheid. Wel klare taal. En dat is de enige juiste manier waarop we met die hervorming mogen omgaan. Geen fetisj over acroniemen, wel ervoor zorgen dat de echte uitdagingen worden aangepakt. Als elk jaar 4.600 jongeren met een ASO-diploma niet verder studeren, dan moet er iets fundamenteels veranderen. Als 42.000 jongeren die vandaag in het secundair zitten, dat dreigen te verlaten zonder diploma, dan kunnen we toch niet de andere kant opkijken. Daarom is die hervorming zo broodnodig. Daarom ben ik blij dat Mieke Van Hecke en het VSKO ons steunen om het secundair onderwijs in de komende jaren te blijven versterken. Op die manier kunnen we ook na het pensioen van Mieke verder gaan op hetzelfde elan. We blijven de leerling centraal stellen. We blijven werken aan een welvarend en warm Vlaanderen. Mieke, mijn oprechte dank voor het schitterende werk dat je in het afgelopen decennium voor het onderwijs hebt geleverd. En heel veel genot met je verdiende pensioen. Ik dank u.
8
dankjewel mieke
Mieke Van Hecke ontving het ereteken van Commandeur in de Pauselijke ridderorde van Sint Sylvester Paus
dankjewel mieke
9
10
dankjewel mieke
n e y e l r e V e o Misj Dames en heren Patrick en ik hadden hier graag met z’n tweeën gestaan, zoals we met z’n tweeën het interviewboek met Mieke schreven. En met z’n tweeën deze toespraak schreven. Maar we moesten kiezen. En in het kader van het feminisme, dat ook Mieke dierbaar is, sta ik hier.
Mevrouw de directeur-generaal, mevrouw de Corte, liefste Mieke, We kenden je al als parlementslid, maar we hebben je pas echt leren kennen als directeur-generaal van het Vlaams Secretariaat van het Katholiek Onderwijs.
eke Van Hecke, school, zo zei Mi rd, Een katholieke n gesecularisee chool die in ee is een dialoogs en er nd aa multireligieus Vl multicultureel en . tie ar inspira getuigt van ha
Je aantreden was meteen raak. Na een tv-interview viel zowat heel de pers over je heen. Alleen wij – en daar zijn we trots op – gingen kijken of je uitspraak over holebi-leerkrachten ook enige grond had. En dat was zo: juridisch kopte het, zei de Raad van State off the record. Kort daarna interviewden wij je voor de eerste keer. Wat was je zenuwachtig! Zo erg dat we je na een halfuurtje een time-out moesten gunnen. Maar het lukte achteraf wel. Met wat mededogen van de journalisten die ervan uitgingen dat je écht iets te zeggen had en dat we je daarvoor de kans moesten geven. En je had en hebt iets te zeggen. Voor je mening uitkomen, een mening die juridisch gegrond en inhoudelijk gerijpt is, en dat alles met een overtuiging die sommige gesprekspartners gewoon wegblaast: dàt is de rode draad door je tien jaar als directeurgeneraal. Daardoor kreeg dé Guimardstraat wel een ander postuur. De Guimardstraat kreeg ook een andere sfeer. De directeur-generaal – jij dus – wilde niet alleen – zoals wij journalisten zeggen – ‘haar ei’ kwijt. Voor jou waren journalisten gewoon mensen op bezoek. Interviews liepen meestal erg uit omdat je eerst informeerde hoe het met ons en onze familie ging. Je meende dat en je straalde dat uit. Dat is een van de redenen dat we graag ingingen op je uitnodiging om een interviewboek te maken. Dat je ons koos omdat je ons vertrouwt, is een groot compliment. Dat je óns liet schrijven omdat je het zelf niet kan, is gewoon de waarheid. Maar praten kan je. Gelukkig maar. Want archiefmateriaal was er niet. Geen schriftelijke sporen van die tien jaar. Historici zullen dus ons boek kunnen en moeten gebruiken om te weten wat je denkt, voelt, zegt. In al die gesprekken hebben we samen een lange weg afgelegd. Omdat wij je echt vertrouwen en veel vroegen. Omdat jij ons echt vertrouwt en veel vertelde. En zo bleek dat je niet alleen je eigen verhaal vertelde, maar ook het verhaal van de hele naoorlogse periode, van die vaak zo verguisde verzuiling die ons en alle leeftijdsgenoten een veilige jeugd gaf.
dankjewel mieke
11
Maar het ging ook over sociale mobiliteit, over de té trage emancipatie op alle vlakken, over geloof en liefde, reizen, muziek, boeken, kinderen opvoeden en – natuurlijk – over onderwijs. Herkenbaar. Zonder nostalgie. Soms heel aarzelend, soms vol overtuiging. Soms zaten we alle drie te gieren van het lachen. Soms werden we alle drie heel stil. Binnen het bestek van deze toespraak past het niet om uitgebreid op de inhoud van het boek in te gaan. Toch willen we enkele aspecten belichten omdat ze voor ons veel zeggen over wie je bent, over hoe je denkt en over wat je denkt. Bij ethische vraagstukken die raken aan het universele recht op leven, laat je ruimte voor drie lagen. Er zijn de democratisch besliste regels en wetten in een samenleving die voor jou de plicht heeft om het leven te beschermen. Er zijn de leer en de overtuiging van de gelovige gemeenschap waartoe je behoort. Een gemeenschap die het recht heeft om voor haar leden antwoorden te formuleren. Luidop als dat moet. Maar er is ook je eigen geweten om een vrije keuze te maken. Als 68-er staan je respect voor wetten en je geloof een eigen kritische afweging nooit in de weg. Een ander fragment vertelt over je invulling van leiderschap. Leider zijn is niet de brandstof van je ambities. Door wie je bent, is leiderschap je heel vaak in de schoot geworpen. Of, in je eigen woorden: leiderschap is je gegeven. Maar leiderschap zonder groep, zonder organisatie is leeg. Daarom verbind je het met een driehoek van identiteiten: die van de organisatie, die van de professionele medewerkers en die van het individu dat overtuigd moet zijn dat het de moeite waard is om aan het project van de organisatie mee te werken. We denken, Mieke, dat je in de afgelopen tien jaar bij het VSKO zo’n leider bent geweest. Daardoor heb je ook je medewerkers tot mede-eigenaars van het project gemaakt en heb je bijgedragen aan het eigen profiel en de eigen missie van de Guimardstraat. Die missie staat uiteraard in het teken van goed en kwaliteitsvol onderwijs maar meer nog voor het vertrouwen dat je al die tijd had in de scholen en de leerkrachten die dat onderwijs in de praktijk vorm en inhoud geven. Die benadering heeft je overigens meer dan eens op gespannen voet gebracht met de overheid en haar ministers van Onderwijs. Een geschikt kader aanreiken en kwaliteit vragen: dat mogen ze. Betuttelen: dat mogen ze niet. Maar minstens even belangrijk als die principiële opstelling, is je overtuiging dat een katholieke school ook ‘écht katholieke school’ moet durven te zijn. Want, om het in je eigen woorden te zeggen: een neutrale school is een grijze school. In je Titus Brandsmalezing in Nijmegen vorig jaar heb je die visie helder en positief verwoord. Een katholieke school, zo zei je, is een dialoogschool die in een geseculariseerd, multicultureel en multireligieus Vlaanderen getuigt van haar inspiratie. Fier en niet arrogant. Misschien is die boodschap wel het rijkste en meest beklijvende deel van je erfenis voor je opvolger. Mieke, het viel je af en toe moeilijk om over jezelf te praten. Want je vindt je zelf niet zo erg belangrijk, eerder een schakel in een ketting die verleden en toekomst verbindt. Een vrouw, of beter: een mens met een opdracht. Dat klinkt gewichtig, maar het is eigenlijk nederig. Opvallend was dat je bijna nooit zei: ‘Dit mogen jullie niet publiceren’. Tenzij je bang was om mensen te kwetsen. Of vond dat je niet genoeg weet om je mening te geven. Of beter, een oordeel te vellen. Want is dat niet de rode draad door je hele leven: niet oordelen, maar proberen te begrijpen? Patrick en ik wensen jou en je gezin nog heel veel warme jaren toe. Absoluut! Misjoe Verleyen Patrick Martens
12
dankjewel mieke
Officiële toekenning door Paus Franciscus van het Romeins ereteken van Commandeur in de Pauselijke ridderorde van Sint Sylvester Paus, aan Mieke Van Hecke.
In dit boek spreekt Mieke Van Hecke vrijuit en bevlogen. Over haar jeugdjaren in een Gentse arbeiderswijk. Over voor haar belangrijke thema’s zoals gezin en opvoeding, de gelijkwaardigheid van man en vrouw, het toch kunnen genieten in haar drukke leven, ethische kwesties die raken aan het recht op leven, en de manier waarop ze vormgeeft aan haar geloof. Mieke Van Hecke is een boeiende, enthousiasmerende en veelzijdige vrouw: Echtgenote, moeder, oma. Juriste en politica. Feministe zonder barricade. Nuchtere idealiste en kritische gelovige. En natuurlijk Mieke Van Hecke, directeur-generaal van de grootste onderwijskoepel, het Vlaams Secretariaat van het Katholiek Onderwijs. Op http://www.kuleuven.be/thomas/page/mieke-van-hecke vindt u de pagina met de verschillende filmpjes met felicitaties ter gelegenheid van het afscheidsfeest (KU Leuven) van Mieke Van Hecke als directeur-generaal van het VSKO. Uiteraard kan u ook zelf een bericht insturen via de pagina of via deze link. VSKO schenkt u in samenwerking met Uitgeverij Lannoo 20% korting bij aankoop van dit boek. In plaats van e 19,99 betaalt u nu slechts e 15,99. Surf hiervoor naar www.lannooshop.com/VSKO.
dankjewel mieke
13
y n n o B . J . r g M Geachte aanwezigen, Beste Mieke,
Mgr. J. Bonny
Namens Kardinaal Danneels, de emeriti-bisschoppen, de aartsbisschop en de bisschoppen van Vlaanderen, wil ik oprechte woorden van dank en waardering tot u richten. Ik spreek deze dankwoorden ook uit namens de religieuze congregaties en al wie in onze Vlaamse kerkgemeenschap het katholiek onderwijs genegen zijn. Kortom: namens allen die met overtuiging achter de V, de K en de O van VSKO staan. Vandaag willen wij u hartelijk en gemeend dank voor 10 jaar onverdroten inzet als directeur-generaal van het VSKO. Hoe hebben wij u mogen leren kennen? Laat mij er enkele woorden bij plaatsen: • competent: je hebt een enorme dossierkennis: je bent mee, je denkt mee en je spreekt mee; je stijl is ‘no nonsense’; • gedreven: je bent bewogen en geëngageerd, eerlijk en energiek, tegendraads als het moet; • sociaal: je werkt het liefst en het best in een team, met zorg voor de sterkere en de zwakkere, met aandacht voor communicatie en voor de media; • christelijk: je gelooft in de unieke persoon van Jezus Christus en in het Evangelie; je gelooft in de meerwaarde van een christelijk mens- en wereldbeeld; je kijkt vanuit een christelijk perspectief naar leven en samenleven, naar individualiteit en solidariteit, naar tijd en eeuwigheid, naar wij en naar de Ander die God is. Om mijn toespraak te kunnen voortzetten, moet ik eerst iets verklappen. De voorgangers van Mieke als directeur-generaal hadden de titel van monseigneur of kanunnik. Zoiets konden wij van Mieke niet maken. Dat zou ze misschien ook niet gewild hebben. Om toch recht te doen aan haar persoon en haar verdienste, hebben we ons in de voorbije maand gericht tot paus Franciscus, met het verzoek om een pauselijk ereteken voor een grote dame. Dat ereteken hebben we ontvangen. Ik mag Mieke vandaag het ereteken overhandigen van Commandeur in de Pauselijk ridderorde van Sint Sylvester Paus, meer bepaald ‘pro mulieribus’. Bij het ereteken hoort een brochure waarin staat welke personen voor de onderscheiding in aanmerking komen. Je kan het lezen in het Latijn of in het Italiaans. In het Latijn gaat het over personen ‘qui vigili ingenio excellentes, complura sunt aggressi et perfecerunt, tum christianam tum civilem societatem promoturi’. In het Nederlands moet dat ongeveer klinken als ‘voor hen die, met een bijzonder wakker inzicht, vele werken hebben ondernomen en tot voltooiing gebracht, ten voordele van zowel de christelijke als de burgerlijke gemeenschap’. Als je deze zin leest, heb je de indruk dat de ridderorde en het ereteken voor Mieke zijn opgericht. Ze passen helemaal bij hoe we haar kennen. Mieke heeft een wakker inzicht: wie haar dossierkennis en inzicht wil evenaren, moet heel vroeg opstaan (zoals zij het deed). Ze is steeds een gedachte of een inzicht voor op haar gesprekspartner. Ze heeft niet alleen vele werken ondernomen, ze heeft ze ook tot voltooiing gebracht. Dat is immers de kunst: om iets te beginnen en het ook af te werken. Sommigen zijn goed in nieuwe plannen, maar werken ze nooit af. Anderen zijn goed in afwerking, maar bedenken nooit iets nieuws. Ook heeft zij zich verdienstelijk gemaakt in zowel de christelijke als de burgerlijke gemeenschap. Want ook dat is een kunst: om beide gemeenschappen te kennen en vooruit te helpen. Sommigen zijn goed in kerkelijke aangelegenheden, maar weten geen blijf met de burgerlijke samenleving. Anderen zijn goed in burgerlijke aangelegenheden, maar weten geen blijf met de kerkelijke gemeenschap. Mieke kon met beide omgaan, met beide spreken en voor beide werken: voor de kerk en voor de samenleving. De Pauselijk ridderorde van Sint Sylvester Paus gaat terug op paus Sylvester. Hij was de 33e bisschop van Rome, van ong. 314 tot 335, en stierf op 31 december. Zo werd oudejaarsavond voorgoed Sylvesteravond. Meer bekend is Paus Sylvester door het doopsel dat hij toediende aan Keizer Constantijn. Volgens de legende was keizer Constantijn ziek en leed hij aan lepra. In zijn hopeloosheid liet hij paus Sylvester roepen, die hem doopte. Meteen na het doopsel verdween de lepra. Uit dank voor zijn genezing schonk de keizer aan de paus een heus paleis: het pauselijk paleis van Lateranen. Dat was nog eens een paus die met politici kon omgaan! Zou Mieke daar ook iets van hebben? Beste Mieke, al draagt het ereteken de naam van paus Sylvester, je ontvangt het van paus Franciscus. In zijn recente exhortatie ‘De vreugde van het Evangelie’ nodigt paus Franciscus de christenen uit om naar buiten te gaan en om de ‘periferie van het leven’ te verkennen, om dicht bij de mensen te leven en te werken, om veel barmhartigheid en menselijkheid te betonen, om meer voor de brede gemeenschap dan voor de kleine rest te kiezen, om voorrang te geven aan het grote hart boven de scherpe regel. Ik denk, Mieke, dat de taal van paus Franciscus helemaal past bij jouw aard en stijl, bij jouw engagement en bewogenheid. Wat kan ik je dan beter wensen voor de komende tijd, dan dat je de ‘vreugde van het evangelie’ nog lang mag voelen en je erdoor mag laten dragen. + Johan Bonny Bisschop van Antwerpen Bisschop-referent voor onderwijs
Ik kan niet anders dan beginnen met een tweetal kanttekeningen te maken. Indien de heftigheid van het gebodene het voorbije anderhalf uur recht evenredig is met het woord ‘viering’ van mijn vertrek, moet ik mij grote zorgen maken. In de tweede plaats vereist elke kwaliteitsvolle evaluatie een volledige SWOT analyse. Ik bemerk dat men gestart en geëindigd is bij de S. Ik ben best geplaatst om de W analyse te maken, doch de beperkte spreektijd, die men mij heeft toegemeten is daarvoor ruimschoots onvoldoende.
e Mieke Van Heck
Dit gezegd zijnde. Ik ben ten zeerste verheugd voor het feit dat ik deze namiddag mocht beleven samen met mijn echtgenoot Rogier en onze kinderen: zij waren er meer voor mij dan ik soms voor hen. Ook de aanwezigheid van mijn vader en zijn lieve echtgenote geeft mij een goed gevoel. Dat ook schoonkinderen, broers, familie, vrienden en kennissen aanwezig zijn stemt mij blij. Ook de aanwezigheid van zovele personen, elk in zijn titel en hoedanigheid waarmee ik in de loop van de afgelopen tien jaar mocht samenwerken en af en toe tegenwerken doet deugd. Steeds hebben we getracht het persoonlijk ontmoetingselement belangrijk te vinden en ervoor te zorgen dat deuren openbleven en plaatsen aan tafel niet open bleven staan. Uiteraard dank voor alle dichte en verre medewerkers uit mijn eigen onderwijsveld, die er aan hielden hier vandaag te zijn. De gebeurtenis van deze namiddag zet de realiteit op haar kop. Het is in de eerste plaats aan mij om uit het hart woorden van dank uit te spreken. Als ik kijk naar wat deze middag heeft gebracht, dank ik Minister President Kris Peeters, Mgr. Bonny en secretaris-generaal Chris Smits voor hun warme woorden van waardering en sympathie. Iedereen beseft dat het er ruim over was, maar ik wil verwijzen naar een gezegde, dat ik ergens opving ... ik weet niet van wie de uitspraak is, laat ik het dus houden bij een … oud Chinees gezegde: ik zeg geen lof te vragen, doch heimelijk bedel ik er om. Het spreekt voor zich dat ik overweldigd werd en mij zeer vereerd voel met de toekenning van de Pauselijke eretitel van Commandeur in de Orde van de Heilige Sylvester en dit op vraag van de Vlaamse Bisschoppenconferentie. Misjoe Verleyen en Patrick Martens wil ik danken, voor hun eindeloos geduld om niet alleen te luisteren naar mijn tsunami aan woorden en volzinnen, maar vooral voor de wijze waarop ze mij hebben uitgedaagd om te zoeken naar de ultieme nuancering in mijn uitspraken. Ik bewonder hen voor het werk om de gesprekken ook nog op papier te zetten. Ik zal de babbels missen. De deelname van scholen aan dit feest bevestigt enkel voor wie we ons werk finaal doen…. Brigitte, dank voor de professionele, maar ook betrokken wijze waarop je deze namiddag in goede banen hebt geleid. Ook Sylvesterproductions van Erik en zijn medewerkers verdienen respect voor de kwaliteitsvolle wijze waarop zij de quotes in beeld hebben gebracht. U als aanwezigen zal het intussen ook duidelijk geworden zijn dat er immens veel werk voor en achter de schermen werd geleverd om deze namiddag te orchestreren, te regisseren, inhoudelijk en materieel in goede banen te leiden. Mijn onuitsprekelijke waardering en erkentelijkheid voor de ploeg van ondergrondse samenzweerders o.l.v. Jaak en Willy, met name, en op het risico af iemand te vergeten: Ann in het kwadraat, Marie Christine, Rudi, Elke, Gino en Freddy. Vermits de feestzitting naar haar einde loopt begint vanaf nu reeds voor de mij de periode van het koesteren van een zeer mooie herinnering.
dankjewel mieke
15
Maar mijn diepste gevoel van dankbaarheid vloeit voort uit het feit dat ik dit heb mogen doen, dat men mij deze functie, deze verantwoordelijkheid heeft durven en willen toevertrouwen. In het team van secretarissen generaal, directeurs, vicarissen en andere beleidsverantwoordelijken vond ik bond genoten, tochtgenoten, geestesgenoten en metgezellen zowel in professionele als persoonlijke contacten. Bij de inhoudelijke medewerkers in alle geledingen mocht ik steeds onvoorwaardelijk een beroep doen op hun deskundigheid om ervoor te zorgen dat ik met een stevige dossierkennis naar de talrijke overlegmomenten kon gaan. Ook bij de administratieve medewerkers kon ik steeds terecht met concrete vragen of opdrachten. Niemand zal het mij ten kwade duiden dat ik bij deze gelegenheid een warm en persoonlijk dank u wel wil zeggen aan Carla en Christine. De gezichten minder bekend bij u, maar wel de stem en de mailcorrespondentie, van wie uw vragen aan mij opvolgden. Ze namen niet alleen al de materiële en organisatorische beslommeringen bij mij weg, ze zorgden zelfs proactief dat niet al deze zorgen bij mij terecht kwamen en af en toe schermden ze de ruimte rond mij deskundig af om mij wat momenten van rust te gunnen. Dikke, dikke merci. De functie gaf mij ook de kans om zovelen in onze organisatie en in onze onderwijsinstellingen (scholen, centra en internaten) te mogen ontmoeten, vrijwilligers en professionals op vergaderingen, op feestzittingen, bij werkbezoeken. Hun gedrevenheid, engagement en inzet gaven mij telkens opnieuw een duwtje in de rug om mijn eigen enthousiasme te behouden. Ik herinner mij veel bemoedigende schouderklopjes, daar waar ik ze soms zelf niet altijd heb gegeven. De grootste voldoening heb ik ervaren in het uitdragen van de boodschap dat het eigen katholiek christelijk levensbeschouwelijk geïnspireerd onderwijs niet alleen een grondwettelijk bestaansrecht had en heeft, maar dat het aan kinderen, jongeren, volwassenen en aan de samenleving iets waardevols te bieden heeft. Het beeld van een Bijbels visioen of noem het een bereikbaar Utopia nl. een warme, solidaire, verdraagzame samenleving, waarbij elkeen oog heeft en zorg draagt voor de ander, een visioen dat dichterbij komt wanneer men het evangelie neemt als toetssteen voor zijn denken, spreken en handelen. Een kompas en diepe zin voor het eigen leven. Veel talenten heb ik mogen ontvangen, veel kansen werden mij geboden. Het lijkt alsof alle tussenwegen in mijn professionele loopbaan naar deze job hebben geleid. Een plan, zoals in het citaat van John Henry Newman op de uitnodigingskaart staat. God only knows. Ik heb getracht met falen en slagen mijn talenten in te zetten voor de samenleving in het algemeen en het VSKO in het bijzonder. Dat VSKO dat mij zo dierbaar is geworden en waarvan ik de verantwoordelijkheid nu echt binnenkort in vertrouwen aan Lieven doorgeef. Aan u allen en aan het VSKO in het bijzonder: het ga u goed vandaag, morgen en in lengte van dagen. DANK U WEL Mieke Van Hecke Directeur-generaal VSKO
16
dankjewel mieke
dankjewel mieke
17
18
dankjewel mieke
dankjewel mieke
19