IMPACT JAARVERSLAG 2010 Geregelde Steun

IMPACT JAARVERSLAG 2010

‘Geregelde Steun’

Landelijk Kennis & Adviescentrum psychosociale zorg na rampen www.impact-kenniscentrum.nl


VOORWOORD........................................................................................................................................ 3 1.

IMPACT ........................................................................................................................................ 5 1.1 1.2 1.3 1.4 1.5 1.6 1.7 1.8 1.9

Landelijk Kennis & adviescentrum.................................................................................... 5 Doelstelling ....................................................................................................................... 5 Doelgroepen ..................................................................................................................... 6 Wettelijk Kader.................................................................................................................. 6 Directie.............................................................................................................................. 6 Raad van Toezicht............................................................................................................ 6 Raad van Advies............................................................................................................... 7 Gemeenschappelijke vergadering Raad van Toezicht/Raad van Advies ........................ 8 Personeel.......................................................................................................................... 9

2.

NATIONALE EN INTERNATIONALE VERANKERING ............................................................ 10

3.

ACTIVITEITEN EN PROJECTEN .............................................................................................. 12 3.1 3.2 3.3 3.4 3.5 3.6 3.7 3.8 3.9 3.10 3.11 3.12

4.

EUROPESE ACTIVITEITEN ...................................................................................................... 30 4.1 4.2 4.3

5.

Bereikbaarheid en advisering ......................................................................................... 12 Impact als netwerkorganisatie ........................................................................................ 14 Kennis verzamelen, borgen en ontsluiten ...................................................................... 16 Project ‘Richtlijn Geüniformeerden’ ................................................................................ 18 Project ‘Implementatie Modelplan Nafase’ ..................................................................... 20 Project ‘Update Rampenspirit’ ........................................................................................ 21 Project ‘Family Liaison Officer’ ....................................................................................... 22 Project ‘Resilience Monitor’ ............................................................................................ 23 Project ‘Stil IVC’ .............................................................................................................. 25 Project ‘ Help, ik heb geholpen’ ...................................................................................... 26 Project ‘Signalering Nafase’ ........................................................................................... 27 Project ‘IVC Tripoli’ ......................................................................................................... 28 EUTOPA / EUTOPA IP................................................................................................... 30 VNET 2/NAVT................................................................................................................. 31 TENTS TP (The Network for Traumatic Stress – Training and Practice)....................... 32

JAARREKENING 2010 .............................................................................................................. 34

BIJLAGEN ............................................................................................................................................ 36 I. II. III. IV. V. VI. VII. VIII.

Adviezen 2010 ................................................................................................................ 37 Congressen, Symposia, werkconferenties, masterclasses 2009 ................................... 37 Bijeenkomsten georganiseerd door Impact .................................................................... 38 Presentaties 2010........................................................................................................... 38 Publicaties 2010 ............................................................................................................. 39 Impact in de media ......................................................................................................... 41 Nieuwsbrieven 2010 ....................................................................................................... 41 Gebruikte afkortingen ..................................................................................................... 42

2


Voorwoord Het vorige jaarverslag droeg de titel ‘Sterke Schouders’, naar de gelijknamige bundel die eind 2009 door Impact is uitgegeven met ervaringen van hulpverleners in crisissituaties. De titel symboliseert de aan hulpverleners toegedachte daadkracht en draagkracht. Toenmalig minister Ter Horst van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties*) schreef hierover dat de samenleving de mannen en vrouwen die hulp bieden in tijden van crisis niet in de kou mag laten staan. Het organiseren van steun verdient aandacht. Deels gebeurt dat in de persoonlijke, intieme kring rondom de hulpverlener waartoe ook directe collega’s kunnen behoren. Maar voor de organisatie waar de hulpverlener werkt is een belangrijke ondersteunende rol weggelegd. De verantwoordelijkheid als goed werkgever, maar ook de wens mensen duurzaam in staat te stellen het werk uit te voeren, maken het noodzakelijk het welzijn en functioneren van medewerkers in het oog te houden. De titel van dit jaarverslag sluit daarop aan: ‘Geregelde steun’. Geregeld verwijst naar regelmatige, langdurige blootstelling aan wat getroffenen meemaken. Dit is kenmerkend voor het werk als hulpverlener. Geregeld verwijst bovendien naar de wijze waarop de opvang van hulpverleners binnen hun organisatie is geregeld. Hoewel Impact in 2010 in dit verband meerdere activiteiten heeft ontplooid die u kunt nalezen in dit jaarverslag, wil ik er twee producten uitlichten die de essentie van beide betekenissen weergeven. Een eerste product dat is voltooid is de ‘Richtlijn opvang geüniformeerde hulpverleners’. In samenwerking met politie, brandweer, ambulancediensten, defensie en reddingsdiensten is een richtlijn ontwikkeld om deze organisaties beter toe te rusten op de opvang van hun mensen. De richtlijn biedt een standaard, gebaseerd op het best beschikbare wetenschappelijke bewijs en praktijkvoorbeelden. In samenwerking met de diensten wordt deze richtlijn de komende jaren geïmplementeerd. Het tweede product is het boek ‘Help; ik heb geholpen’ met daarin het persoonlijke verhaal van Yvonne Zwarthoed die als verpleegkundige lange tijd betrokken is geweest bij de zorg aan slachtoffers van de Nieuwjaarsbrand in Volendam.

*) in de loop van 2010 is het Directoraat-Generaal Veiligheid overgegaan van het ministerie van BZK naar het ministerie van Veiligheid enJustitie (VenJ). Voor leesgemak referen wij in dit verslag aan het ministerie van BZK.

3


Doordat zij haar verhaal heeft vastgelegd wordt zichtbaar wat secundaire traumatisering is en hoe het ingrijpt in het persoonlijke leven van de hulpverlener. De aanvullende informatie uit onderzoek en van experts maakt het boek van Yvonne tot een waardevol lesboek, dat niet alleen professionele hulp- en zorgverleners inzicht biedt in het gevaar van overbetrokkenheid, maar ook hun organisaties. Door een bizarre samenloop van omstandigheden was 12 mei 2010, de dag waarop het boek ‘Help, ik heb geholpen’ is aangeboden aan prof. dr. E. Middelkoop – directeur Vereniging Samenwerkende Brandwondencentra Nederland, en Hoogleraar huidregeneratie en wondgenezing aan de Vrije Universiteit te Amsterdam – tevens de dag dat een vliegtuig neerstortte in het Libische Tripoli. In de nasleep van dit drama heeft het ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties Impact de opdracht gegeven een informatiewebsite voor nabestaanden en andere doelgroepen op te zetten. Dit Informatie- en Verwijscentrum is vormgegeven in samenwerking met vele deskundigen en het veld. Impact is er weliswaar trots op te kunnen bijdragen aan de ontwikkeling van deze en andere producten en trajecten, het neemt niet weg dat de gebeurtenissen waarvoor ze zijn bedoeld, iedere keer opnieuw verschrikkelijk zijn. Ze verstoren het leven van betrokkenen onverwachts en op ingrijpende wijze. Ook in 2010 was dit het geval. Het was een jaar met natuurrampen en ongelukken, waaronder de crash in Tripoli, met doden en gewonden. Het zijn gebeurtenissen die vragen om de inzet van professionele hulpverleners. Met dit in het achterhoofd wil ik terugkomen op de titel van dit jaarverslag. Het is een opdracht. Regel dat zij worden gesteund, zodat zij op hun beurt mensen kunnen blijven steunen. Het is de missie van Impact om daaraan bij te dragen. Magda Rooze Directeur. Voorjaar 2011

4


1. Impact 1.1

Landelijk Kennis & adviescentrum

Impact is het landelijk kennis & adviescentrum voor psychosociale zorg na rampen. Het adviseert hulpverleningsorganisaties, bestuurders en overheden en biedt een integraal basispakket aan dienstverlening voor advies in alle fasen van een ramp. Hiermee bestrijkt Impact de gehele veiligheidsketen van proactie, preventie, preparatie, tot respons. Voor de psychosociale zorg betekent dit: advisering op het gebied van de voorbereiding op rampen, advies in de acute fase en in de nazorgfase. Impact is de makelaar tussen wetenschap en praktijk zoals weergegeven in onderstaand schema. Advisering (Inter)nationale kennis uit wetenschappelijk onderzoek en praktijkervaringen

Kennisproducten (referentiekader Impact)

-ad hoc -beleidsvorming Kennisverspreiding

Internationale samenwerking

- presentaties - publicaties Bewustwording

Werkveld Impact

Impact biedt kennis en expertise op maat, werkt vraaggestuurd, biedt concrete producten en diensten, werkt in projectvorm, is multidisciplinair georiënteerd en heeft een groot nationaal en internationaal netwerk. Impact is een organisatie met een zakelijke, heldere aanpak met een sterk communicatieve stijl. De psychosociale zorg na rampen verdient een professionele en kwalitatief sterke aanpak, gezien de kwetsbaarheid van het onderwerp. Impact maakt veel werk van haar netwerk en onderhoudt actief het contact met haar stakeholders.

1.2 Doelstelling Impact heeft tot doel het bevorderen van kwalitatief hoogwaardige en adequaat georganiseerde psychosociale zorg na rampen. Tot het takenpakket van Impact horen het bundelen van ervaring en

5


wetenschappelijke kennis, het inzichtelijk maken en beschikbaar stellen hiervan voor uiteenlopende doelgroepen en het bevorderen van samenwerking tussen betrokken partijen. De activiteiten van Impact zijn erop gericht het rampenbewustzijn en de 'disaster preparedness' te bevorderen.

1.3 Doelgroepen Impact richt zich op hulpverleningsorganisaties, beleidsmedewerkers, bestuurders en publiek. Daarnaast raadpleegt Impact regelmatig getroffenen. De kennis en ervaringen van getroffenen zijn nodig om te komen tot een passend zorgaanbod bij rampen.

1.4 Wettelijk Kader De formele verantwoordelijkheidsverdeling van de psychosociale zorg is vastgelegd in de onderstaande wetten: 

Wet Publieke Gezondheid 2008



Kwaliteitswet zorginstellingen 1996



Wet bescherming persoonsgegevens 2001



Wet op de Veiligheidsregio’s 2010.

1.5 Directie Impact kent een directeur/bestuurder. Zij is belast met het besturen van de stichting en heeft de dagelijkse leiding van Impact. Zij legt verantwoording af aan de Raad van Toezicht en wordt in het inhoudelijke beleid ondersteund door de Raad van Advies. De Raad van Advies kan gevraagd en ongevraagd advies geven.

1.6 Raad van Toezicht De Raad van Toezicht van Impact is belast met de strategie en houdt conform de statuten toezicht op het beleid van de directeur, op het financiële beleid en op de algemene gang van zaken. De Raad van Toezicht staat de directeur met raad terzijde, brengt ook op eigen initiatief advies uit en vervult een bemiddelende rol bij vraagstukken die onderwerp zijn van bestuurlijke besluitvorming. Samenstelling De Raad van Toezicht bestaat uit vijf onafhankelijke leden, te weten: 

De heer dr. W. Kuiper, directeur-bestuurder van de Besturenraad, centrum voor christelijk onderwijs. De heer Kuiper is de voorzitter van de Raad van Toezicht.

6




Mevrouw drs. M.L. Bot, Voorzitter Raad van Bestuur Bevolkingsonderzoek Zuid-West, Directeur Patientenzorg Erasmus MC, lid Raad van Commissarissen Centrada, voorzitter bestuur De Helderheid.



De heer mr. A.J. Heerma van Voss, voormalig hoofdredacteur Maandblad Geestelijke volksgezondheid (MGv).



Mevrouw drs. L.V. Jonkers, partner Organisatie- en Adviesbureau ‘Change Managements Consultants’.



Mevrouw dr. B.E.C. Plesch, coach en consultant bij Plesch bv.

Vergaderingen In 2010 heeft De Raad vier keer vergaderd. Hierin is de Raad geïnformeerd over de voortgang van de projecten van Impact en zijn de financiële resultaten 2009, de halfjaarcijfers 2010 en de financiële meerjaren-prognose besproken. Ook is er ruim tijd besteed aan de oriënterende en voorbereidende fase van het mogelijk partnerschap van Impact in Arq. Daarnaast is de Raad geraadpleegd en geïnformeerd met betrekking tot de advisering bij de vliegramp in Tripoli.

1.7 Raad van Advies De Raad van Advies bestaat uit experts uit diverse disciplines. De Raad van Toezicht benoemt de voorzitter en leden van deze raad op voordracht van de directeur en na raadpleging van de zittende leden van de Raad van Advies. De experts van de Raad van Advies kunnen door de directie geraadpleegd worden in geval van specifieke advisering bij een schokkende gebeurtenis. Tevens verlenen zij, afhankelijk van hun expertise, medewerking bij de projecten die door Impact uitgevoerd worden. Dit kan op individuele adviesvraag maar ook door zitting te nemen in de stuurgroep of de klankbordgroep die bij de projecten worden gevormd. Voor deze adviesvorm is gekozen in de vergadering van februari 2010, waarin de Raad van Advies en Raad van Toezicht uitgebreid de toekomstvisie van Impact hebben besproken. In samenhang hiermee is ook de adviesfunctie van de Raad hierop aangepast. Samenstelling De Raad van Advies bestond in 2010 uit de volgende leden:

7


 De heer prof. dr. B.P.R. Gersons, voorzitter van de Raad van Advies. Hoogleraar psychiatrie AMC/universiteit van Amsterdam; wetenschappelijk adviseur Centrum’45.  De heer prof. dr. R.J. Kleber, vice-voorzitter van de Raad van Advies. Hoogleraar psychotraumatologie verbonden aan de faculteit Sociale Wetenschappen van de Universiteit Utrecht en Hoofd Onderzoek Centrum ’45 en IVP.  De heer M.J.J. Hoejenbos, MD, MPH. Oud-marine-arts en sociaal geneeskundige, directeur Hoejenbos Health Consultancy.  De heer prof. dr. Ir. E. Lebret. Portefeuillehouder R&D, Sector Milieu en Veiligheid van het RIVM; deeltijdhoogleraar Environmental Health Impact Assessment aan het Institute of Risk Assessment Sciences, Universiteit Utrecht.  Drs. J. van Lidth de Jeude. Voormalig burgemeester, voormalig voorzitter Commissie Financiële Afwikkeling (CFA) Enschede en Volendam.  De heer drs. W.J. Martens. Psycholoog/psychotherapeut, voormalig hoofd afdeling Individuele Hulpverlening Koninklijke Landmacht.  Mevrouw drs. C.J.A.M. de Roos. Klinisch psycholoog/behandelcoördinator TopGGZ erkend Psychotraumacentrum GGZ Kinderen en Jeugd Rivierduinen, Leiden.  Mevrouw drs. A. van der Wurff. Coördinator Psychosociale Hulpverlening bij Ongevallen en Rampen en staffunctionaris Dienstverlening Dimence, voorzitter Overleg Psychosociale Rampenopvang (OPRON).

1.8 Gemeenschappelijke vergadering Raad van Toezicht/Raad van Advies In de statuten van Stichting Impact is vastgelegd dat er jaarlijks een gemeenschappelijke vergadering dient plaats te vinden van de Raad van Toezicht en de Raad van Advies. Deze vergadering is bedoeld om de Raad van Advies en de Raad van Toezicht de gelegenheid te geven elkaar te informeren en te bevragen over voor Impact belangrijke onderwerpen en de binding te versterken.

8


De gemeenschappelijke vergadering in februari 2010 was geheel gewijd aan de visie-ontwikkeling van Impact.

1.9 Personeel Op 31 december 2010 waren 8 medewerkers in dienst bij Impact: een directeur (100%), twee senior beleidsmedewerkers (beiden 100%), twee beleidsmedewerkers (100% en 67%), een projectmedewerker (20%), een persoonlijk assistente (89%) en een projectassistente (56%). De leeftijd van medewerkers varieert van 25 tot 58 jaar. Naast de genoemde medewerkers in dienst van Impact, maakt Impact nog gebruik van: 

een secretariaatsbureau voor het aannemen van telefonische boodschappen en administratieve ondersteuning



een vertaalbureau voor het leveren van vertaalwerk



twee bureaus voor internet hosting, vormgeving en programmering van de website



een extern accountant voor de financiële administratie en personeelszaken



een communicatieadviseur



externe consultants



bureaus voor communicatie



bureaus voor grafische vormgeving



een projectmedewerker op geleide van de lopende projecten.

. Het percentage ziekteverzuim onder de medewerkers van Impact bedroeg in 2010: 1,2 %

9


2. Nationale en internationale verankering Nederland Impact streeft naar inbedding van haar dienstverlening en producten in bestaande structuren. 

Voor het ministerie van BZK treedt Impact op als het kenniscentrum dat uitwerking geeft aan het beleid aangaande de nafase van rampen



Het ministerie van Defensie ziet Impact als landelijk kenniscentrum dat het kennisgebied psychosociale zorg na rampen vanuit civiel militaire invalshoek kan ontsluiten en beschikbaar kan maken voor het specifieke kennisdomein van defensie



De samenwerking Nederlands Instituut voor Fysieke Veiligheid (NIFV)/Impact is vastgelegd in een samenwerkingsconvenant; de samenwerking wordt verder uitgebouwd in het kader van de vorming van de GHOR Academie



Impact maakt deel uit van het dagelijks en algemeen bestuur van de Nederlandstalige Vereniging voor Psychotrauma (NtVP)



Voor de kennisfunctie zoekt Impact aansluiting bij ARQ, de koepel van organisaties voor psychotrauma, onder regie van Centrum '45



Impact werkt samen met het Veiligheidsberaad in het kader van de nafase



Impact oriënteert zich op samenwerking in het kader van de Landelijke Ondersteuningsstructuur Fysieke Veiligheid.

Europa Impact heeft als Europees doel het samenbrengen van de verschillende Europese netwerken die alle op hun eigen deelgebied actief zijn. Bijvoorbeeld ‘Civil Protection’, het psychosociale netwerk van het internationale Rode Kruis, ‘Public Health’, het netwerk van Europese psychologen en het wetenschappelijke netwerk zoals bijeen in de ‘European Society for Traumatic Stress Studies’. Hieromheen bevindt zich een wereldwijd netwerk van de ‘International Society for Traumatic Stress Studies’ (ISTSS), WADEM (‘World Association for Disaster Medicine’), ‘World Health Organisation’ en de Verenigde Naties. Impact maakt deel uit van deze netwerken en vindt dat dwarsverbindingen tussen deze netwerken nodig zijn om voor het beleidsterrein van Impact een maximale opbrengst te genereren. Impact wil haar kennis en ervaring op het gebied van het onderhouden van netwerken graag inzetten voor het samenbrengen van de relevante expertise van deze internationale netwerken. De voorwaarden bij Impact zijn daarvoor aanwezig: een Engelstalige website, een internationale nieuwsbrief, kennis van de mogelijkheden voor digitale ondersteuning van deze netwerken en ervaring in het organiseren van (internationale) netwerkbijeenkomsten.

10


Standing Committee disasters and crisispsychologists Sinds begin 2006 heeft de directeur van Impact zitting in het ‘Standing Committee disasters and crisispsychologists’ van de ‘European Federation of Psychologists’ Associations’ (EFPA). In 2010 is zij gekozen tot vice-voorzitter van dit Committee. Het Nederlands Instituut voor Psychologen (NIP) maakt deelname aan dit netwerk mogelijk. Daarnaast neemt Impact actief deel aan diverse Europese projecten: 

EUTOPA (European Guidelines for Targetgroup Oriented Psychosocial Aftercare)



NAVT (European Network of Victims of Terrorism)



TENTS (The European Network for Traumatic Stress)

Meer informatie over deze projecten vindt u in hoofdstuk 4, pagina 30.

11


3. Activiteiten en projecten Het programma van Impact bestaat uit een basisprogramma gefinancierd uit de basissubsidie, plus opdrachten met aanvullende financiering. De ministeries van VWS, BZK en Defensie financieren de basissubsidie. Het ministerie van VWS is accounthouder voor het basisprogramma, dat bestaat uit de volgende activiteiten: 

Bereikbaarheid en advisering



Impact als netwerkorganisatie



Kennis verzamelen, borgen en ontsluiten/kennissynthese

Daarnaast voerde Impact in 2010 via aanvullende financiering opdrachten uit voor de ministeries van BZK en VWS, en de Europese Commissie. Impact stelt elk jaar een werkprogramma op. Dit werkprogramma bevat meerjarige programma ’s en nieuwe projecten. Voor de bepaling van het werkprogramma zijn de beleidskaders van de ministeries van VWS, BZK en Defensie van belang. Daarbij werkt Impact vraaggestuurd en worden de vragen vanuit het veld vertaald in concrete producten en diensten. Hieronder volgt een beschrijving van de basisactiviteiten en de projecten van Impact in Nederland, In hoofdstuk 4 worden de Europese activiteiten belicht.

3.1


Doelstelling Impact geeft advies op het gebied van de psychosociale zorg na rampen en is daarvoor 24 uur per dag beschikbaar. Deze advisering omvat het volgende: 

beschikbaarheid voor advisering van het veld van GGD en GHOR inzake rampen en calamiteiten



ondersteuning van de professionals met inhoudelijke adviezen in de uitvoering van de psychosociale zorg na rampen;



ondersteuning van beleidsmakers in de opzet van het beleid rondom psychosociale zorg op de middellange en lange termijn;



advisering van het openbaar bestuur in hun besluitvorming op basis van up to date evidence based kennis rondom psychosociale zorg.



advisering Militaire Geestelijke Gezondheidszorg (MGGZ)

12


Het doel van 24-uurs beschikbaarheid van advies op het gebied van de psychosociale zorg na rampen is essentieel in geval van een ramp en/of calamiteit. In rampomstandigheden bestaat grote behoefte aan op maat gesneden adviezen, die direct toegepast kunnen worden in de acute fase. Werkwijze Medewerkers van Impact kunnen als adviseur ingeschakeld worden door hulpverleningsorganisaties en overheden. Daarnaast is een nationaal netwerk van experts beschikbaar via de expertise databank. Impact wordt ondersteund door een Raad van Advies met gezaghebbende leden, die op specialistische gebieden geconsulteerd kunnen worden. Naast advies in de acute fase is na een ramp of calamiteit advies op aanvraag beschikbaar bij het opstellen van protocollen, richtlijnen e.d. Producten 

24-uurs bereikbaarheid -

Impact onderhoudt een 24-uurs bereikbaarheidsdienst ten behoeve van professionals, bestuurders en overheden voor advies inzake calamiteiten en rampen

-

in het kader van de inzet bij calamiteiten en rampen zijn ook experts via Impact te raadplegen en beschikbaar. Dit betreft experts op het operationele niveau uit het expertisenetwerk en de adviseurs van de Raad van Advies van Impact.



Advisering -

Impact geeft uitgebreid advies naar aanleiding van rampen en crises aan professionals en beleidsmakers vanuit de verschillende overheden en bestuurders

-

Impact wordt als adviseur betrokken bij beleidsvoorbereidende advisering.

Adviezen uitgebracht in 2010 Naar aanleiding van de aardbeving in Haïti heeft Impact op verzoek van adoptie-organisaties advies gegeven inzake de reis, aankomst en de nazorg van de kinderen in Nederland. Dit advies is tot stand gekomen in samenwerking met experts op het gebied van kinderopvang. In mei 2010 is er advies uitgebracht inzake de psychosociale opvang van en de herdenkingsbijeenkomst voor de nabestaanden van de vliegramp in Tripoli. Tevens is een via internet toegankelijk Informatie en Verwijscentrum ingericht, waar de nabestaanden op een algemeen toegankelijk gedeelte voor informatie terecht kunnen. Op een besloten gedeelte wordt de nabestaanden de gelegenheid geboden met elkaar contact te onderhouden. Aan de GGD Kennemerland is advies uitgebracht inzake het programma om 1 jaar na de poldercrash van Turkish Airlines de getroffenen en nabestaanden in Nederland telefonisch te benaderen om de geboden nazorg te evalueren en de ontwikkeling van psychosociale klachten tijdig te signaleren.

13


Naar aanleiding van de ontwikkeling van de richtlijn voor psychosociale ondersteuning van geüniformeerden is aan diverse organisaties zoals de NVBR, het Rode Kruis, het Oranje Kruis en diverse politie organisaties advies gegeven over de opvang van personeel en/of vrijwilligers. Voor een compleet overzicht van de in 2010 door Impact uitgebrachte adviezen verwijzen wij u naar bijlage I, op pagina 37.

3.2

Impact als netwerkorganisatie

Doelstelling Impact onderhoudt actief de relevante netwerken in de rampenhulpverlening. Impact maakt daarbij gebruik van bestaande netwerken, die zij verder ontsluit en verbindt. Dit doet Impact vanuit de overzichtsfunctie die zij heeft over het gehele multidisciplinaire veld, dat verschillende beleidsterreinen bestrijkt. Voor een goede en snelle ontwikkeling van het kennisveld participeert Impact ook in het Europese en internationale netwerk. Wat doet Impact hiervoor? 

Inventariseren van experts uit de verschillende netwerken



opzetten en onderhouden van een landelijke expertisedatabank



verzorgen van netwerkdagen waarbij de laatste ontwikkelingen vanuit het wetenschappelijke veld en de ervaringen vanuit de (internationale) praktijk besproken worden



bijeenbrengen van experts uit de verschillende netwerken en de verschillende disciplines om verbindingen te leggen en een meerwaarde te creëren



aanbieden van ondersteunende structuren voor de verschillende netwerken.

Nederlandse netwerken 

Geestelijk verzorgers (alle denominaties)



netwerk van burgemeesters



coördinatoren gemeentelijke processen Veiligheidsregio’s



Raad van RGF’en en GHOR regio’s



netwerk ambtenaren Openbare Orde en Veiligheid



netwerk gemeentelijke secretarissen



GGD’en



OPRON (Overleg Psychosociale Rampen Opvang Nederland)



Netwerk van Militaire Geestelijke Gezondheidszorg



Netwerk sleutelfiguren en organisaties grote etnische groepen in Nederland.

14


Europees en internationaal netwerk Impact maakt deel uit van de verschillende Europese netwerken die alle op hun eigen deelgebied actief zijn. Denk hierbij aan: ‘Civil Protection’, het psychosociale netwerk van het internationale Rode Kruis, ‘Public Health’, het netwerk van Europese psychologen, het wetenschappelijke netwerk zoals bijeen in de ‘European Society for Traumatic Stress Studies’ (ESTSS). Hieromheen bevindt zich een wereldwijd netwerk van de ‘International Society for Traumatic Stress Studies’ (ISTSS), WADEM (‘World Association for Disaster Medicine’), World Health Organisation (WHO) en de Verenigde Naties. De Europese en internationale netwerken staan garant voor een snelle opbouw van de kennis voor het Nederlandse veld. Producten 

Onderhouden van de expertisedatabank: -

het up-to-date houden van de experts en hun gegevens

-

het identificeren van nieuwe experts

-

de aanvulling met experts binnen de verschillende disciplines zoals maatschappelijk werkers, slachtofferhulp, adviseurs op het gebied van het openbare bestuur, communicatie-experts etc.



onderhouden van de diverse netwerken; naast de specifieke netwerken zoals eerder genoemd zijn er bijvoorbeeld nog -

netwerken met betrekking tot cultuur en trauma

-

het netwerk van de Militaire Geestelijke Gezondheidszorg

-

het netwerk van de kinderexperts etc.



bijwonen van congressen en symposia



faciliteren van het landelijk OPRON netwerk en de vergaderingen



faciliteren van het netwerk geestelijk verzorgers



opzetten en ondersteunen van de regionale netwerken geestelijk verzorgers



participeren in het Europese netwerk



ondersteuning bij de ontwikkeling van relevante netwerkpartners op nationaal en internationaal niveau voor de Militaire Geestelijke Gezondheidszorg.

Activiteiten in 2010 Samen met een getroffene is de internationale dag voor slachtoffers van terrorisme – op 11 maart in Brussel – bijgewoond. Binnen Europa maakt Impact deel uit van het netwerk van organisaties die op internationaal niveau de aandacht vestigen op de psychosociale nazorg en de behoeften van getroffenen.

15


Na de vliegtuigramp in Tripoli in mei 2010 heeft Impact een via internet bereikbaar Informatie- en Verwijscentrum ingericht, waar ondermeer verwijzingen te vinden waren naar de diverse netwerken in Nederland die gespecialiseerd zijn in de opvang en begeleiding van opvang van getroffenen en nabestaanden na een ingrijpende gebeurtenis. In september 2010 organiseerde Impact een bijeenkomst binnen het Europese project EUTOPA, waarvoor experts uit Europa en Canada hun ervaringen over de opvang en ondersteuning van geüniformeerden met elkaar deelden. Ook was er een ’virtuele’ gemeenschap van internationale experts gevormd die via email hun bijdrage aan de bijeenkomst leverden. Voor een overzicht van de door de directeur en de beleidsmedewerkers van Impact bezochte congressen, symposia, werkconferenties en ‘masterclasses’: zie bijlage II op pagina 37.

3.3

Kennis verzamelen, borgen en ontsluiten

Doelstelling Impact verzamelt, borgt en levert kennis en expertise op het gebied van psychosociale zorg na rampen. Deze kennis en expertise zijn nodig voor een goede voorbereiding van inhoud en organisatie van de psychosociale zorg. Er bestaat in de markt een behoefte aan een kenniscentrum dat al deze kennisdomeinen bestrijkt en de verzamelde kennis bundelt, borgt en ontsluit. Impact verzamelt de kennis op basis van vragen uit het veld en brengt de verschillende kennisgebieden in kaart. Impact borgt de kennis via het papieren archief, de digitale kennisbank en de specialistische bibliotheek van het kenniscentrum. Impact ontsluit de kennis via de website, de kennisbank, ‘factsheets’, presentaties en workshops, en de digitale nieuwsbrief, die 4x per jaar verschijnt en verspreid wordt onder ruim 1500 abonnees. Wat doet Impact hiervoor? 

Bijhouden van de relevante wetenschappelijke literatuur, protocollen en richtlijnen, het verzamelen van ‘best practices’ en het verzamelen van ‘lessons learned’



consultatie van getroffenen van alle rampen in Nederland



beheren van het digitale en het papieren archief op het gebied van psychosociale zorg na rampen. Deze archieven bestaan uit wetenschappelijke literatuur, protocollen en richtlijnen, voorlichtings- en foldermateriaal



expliciteren van kennis die in hoofden van mensen zit



ontsluiten van kennis ten behoeve van professionals, beleidsmakers en bestuurders

16




verzorgen van presentaties inclusief materiaal, waaronder presentaties over de Richtlijnontwikkeling door Impact



verspreiden van kennis via de media



publiceren van de verzamelde kennis in gebundelde en bewerkte vorm



verzamelen van kennis op Europees en internationaal niveau ten behoeve van het Nederlandse veld door deelname aan Europese en internationale congressen.

Enkele voorbeelden van de kennissynthese in 2010: Begin 2010 wordt het boek ‘Help, ik heb geholpen’ gepubliceerd. Dit boek bevat de praktijkervaring van een verpleegkundige tijdens de brand in Volendam, aangevuld met wetenschappelijke kennis over secundaire traumatisering. Gedurende 2010 is Impact the Game geïntroduceerd, een spel dat ontwikkeld is ter ondersteuning van de implementatie van het Modelplan Nafase. In december 2010 wordt de ‘Richtlijn geüniformeerden’ gepubliceerd. Rond deze publicatie worden veel presentaties en workshops gegeven. Gedurende 2010 zijn een aantal artikelen van de hand van Impact medewerkers gepubliceerd onder meer over onderwerpen als sociale veerkracht, de bedreiging van terrorisme voor sociale cohesie. In 2010 wordt de Impact website vernieuwd, die de bezoekers op een overzichtelijke en gebruiksvriendelijke manier ondermeer kennis laat maken met de projecten en producten van Impact. In de bijlagen vindt u vanaf pagina 38 een totaal overzicht van de presentaties, publicaties en de artikelen uit de nieuwsbrief 2010. Digitale kennisbank Via de kennisbank wordt wetenschappelijke kennis over de psychosociale gevolgen van rampen beschikbaar gemaakt. Impact blijft door middel van literatuursearches en aanbod vanuit het (internationale) netwerk op de hoogte van nieuw onderzoek op het gebied van psychosociale zorg na rampen, terrorisme, veerkracht en crisiscommunicatie. Vervolgens maakt Impact deze nieuwe uitgaven beschikbaar via de verschillende categorieën van de kennisbank online. De digitale kennisbank kent acht categorieën:

17


1. documentatie rampen: een overzicht van de (gezondheids)onderzoeksactiviteiten uitgevoerd na nationale rampen en ernstige calamiteiten. Daarnaast is algemene informatie opgenomen over bepaalde rampen 2. expertise: een overzicht naar GHOR-regio van hulpverleners, deskundigen en organisaties met expertise op het gebied van psychosociale zorg na rampen 3. protocollen: deze beschrijven de inhoud van de hulpverlening. Ze hebben vooral betrekking op verwerking van schokkende gebeurtenissen 4. draaiboeken: documenten die de organisatie van de psychosociale zorg beschrijven. Het betreft zowel de psychosociale zorg na rampen als de psychosociale zorg bij kleinschalige incidenten 5. wetenschappelijke artikelen: een overzicht van (inter)nationale artikelen over psychosociale zorg na rampen en ernstige calamiteiten 6. voorlichtingsmateriaal: folders en brochures die gebruikt worden als onderdeel van de psychoeducatie voor getroffenen 7. overige informatie: algemene informatie over psychosociale zorg na rampen 8. opleidingen: een overzicht van opleidingen op het gebied van psychosociale zorg na rampen.

3.4 Project ‘Richtlijn Geüniformeerden’ Achtergrond informatie Impact stelt een richtlijn op voor de organisatie van psychosociale ondersteuning van geüniformeerde hulpverleners na schokkende gebeurtenissen. De richtlijn zal de praktijk van de collegiale ondersteuning bij o.a. defensie, politie, brandweer, ambulancediensten en reddingsbrigade ondersteunen door de huidige inzichten van het wetenschappelijk onderzoek op dit gebied te beschrijven. Daarnaast vormen goede praktijkvoorbeelden een basis voor aanbevelingen die gedragen worden door het veld. De richtlijn geeft de opvangteams een standaard voor een opvangmodel dat ‘evidence based’ is en dat zij kunnen toepassen binnen de eigen organisatie. Doelstelling en doelgroep Het doel van de richtlijn is optimale psychosociale opvang voor de geüniformeerde hulpverlener te garanderen, opdat gezondheidsklachten en werkuitval worden voorkomen. De erkende beroepsverenigingen worden nauw betrokken om de inhoud bij de dagelijkse praktijk te laten aansluiten. Door de richtlijn zal meer eenduidigheid in de opvang ontstaan. De geüniformeerde hulpverleners bij politie, brandweer, ambulancediensten, defensie, en reddingsbrigades vormen de doelgroepen voor dit project. Daarnaast wordt bekeken welke beroepsgroepen en (vrijwilligers-) organisaties nog bij de richtlijn betrokken zullen worden. Ook professionele hulpverleners (psychiaters, psychologen, bedrijfsartsen en huisartsen) worden nauw bij de richtlijn betrokken.

18


Werkwijze In een oriënterende fase is het veld verkend. Relevante personen en organisaties zijn gecontacteerd, en het besluit is genomen om de richtlijn op te stellen conform de ‘evidence-based’ methodiek, zoals gebruikt bij de NVAB en het Trimbos Instituut. Kennis uit de wetenschap wordt aangevuld met (praktijk)onderzoek en ‘best practices’. Getracht is de richtlijn zo goed mogelijk aan de bestaande praktijk te doen aansluiten. Daartoe is een projectgroep opgesteld, met experts op dit gebied vanuit alle betrokken geüniformeerde organisaties, alsmede psychiaters, psychologen, bedrijfsartsen en huisartsen. Voorzitter van de projectgroep was Dr. Menno van Duin, Lector Crisisbeheersing NIFV. Tevens is een stuurgroep opgesteld waarin alle partijen zijn vertegenwoordigd. De stuurgroep begeleidt het richtlijnontwikkelingsproces, geeft feedback op de conceptrichtlijn en fiatteert inhoud (NB. geen autorisatie: dat doen betrokken beroepsgroepen zelf). Voorzitter van de stuurgroep was prof. Dr. Niek Klazinga, hoogleraar Sociale Geneeskunde AMC. Naast projecten stuurgroep zijn interviews afgenomen met experts, en zijn er focusgroepen georganiseerd waar medewerkers uit verschillende lagen van de hulpverleningsorganisaties input gaven. Ten slotte is de inhoud van de richtlijn in commentaarfase en bruikbaarheidtest nog getoetst aan de praktijk (zie ook hieronder). Activiteiten 2010 In 2010 is de richtlijn afgerond. In een iteratief proces is een conceptversie van de richtlijntekst opgesteld in sterke samenspraak met de betrokken (geüniformeerde) instanties. De conceptversie is vervolgens in een commentaarronde voorgelegd aan zowel de betrokken partijen, als ook een aantal aanvullende relevante organisaties, zoals Slachtofferhulp Nederland, Rode Kruis Nederland, De Basis en maatschappelijk werk. Tevens is op grond van de conceptversie een zogenaamde bruikbaarheidtest uitgevoerd. Hierin werden aanbevelingen op bruikbaarheid en toepasbaarheid besproken met experts uit de praktijk. Op grond van alle commentaar uit zowel commentaarronde als bruikbaarheidtest is een definitieve versie van de richtlijn opgesteld, evenals een samenvatting. Het resultaat is 16 december 2010 aangeboden aan de directeur-generaal van het ministerie van BZK, de heer drs. H.W.M. Schoof. Looptijd en financier Het project is afgerond. Het is gefinancierd door het ministerie van BZK.

19


3.5 Project ‘Implementatie Modelplan Nafase’ Achtergrondinformatie Impact heeft een landelijk proces- en productplan opgesteld dat als model toegepast kan worden tijdens de nafase bij een ramp (Modelplan Nafase). Dit model heeft als doel om op lokaal en/of regionaal niveau richting te geven aan de voorbereiding en uitvoering van de nazorg bij rampen. In het geval van een ramp weten gemeenten, besturen veiligheidsregio’s en betrokken partijen wat er moet gebeuren om tot een goede afhandeling van de gevolgen van de ramp te komen. Impact heeft in 2009, op verzoek van het ministerie van BZK, het implementatietraject van Modelplan Nafase voorbereid en deels uitgevoerd in samenspraak met de partijen die betrokken zijn geweest bij de ontwikkeling van het Modelplan. Doelstelling en doelgroep Het Modelplan Nafase zorgt voor een handreiking die partijen kunnen gebruiken na een ramp, waarbij zij veelal onder bijzondere omstandigheden hun werk moeten verrichten en de bestaande infrastructuren weggevallen zijn en/of sterk aangetast. De implementatie van Modelplan Nafase is een middel om lokaal en/of regionaal een aanzet te geven tot het maken van afspraken over de samenwerking in de nafase na een ramp. Werkwijze Het implementatieplan is opgesteld in samenwerking met de werkgroep Coördinerend ambtenaren gemeentelijke processen. Het implementatietraject omvat de ontwikkeling van diverse producten in samenwerking met partners uit de praktijk, waaronder een handzame checklist en een implementatiespel. Activiteiten 2010 Impact heeft samen met en voor gemeenten en veiligheidsregio’s een implementatiespel genaamd Impact The Game ontwikkeld en dit spel ondermeer geïntroduceerd tijdens het congres Nafase dat Impact in november 2010 in samenwerking met het ministerie van BZK heeft georganiseerd. Impact The Game creëert op basis van een drietal scenario’s bewustwording bij de deelnemers ten aanzien van de processen van de nafase en het beleid dat daar (inter) regionaal voor nodig is. Ook stimuleert Impact The Game de deelnemers om volgens de processen van het Modelplan te gaan werken en kan het spel worden ingezet om reeds ontwikkeld beleid te toetsen. In het najaar is gestart met trainingen voor spelbegeleiders, waarbij het principe ‘Train the trainers’ wordt gehanteerd. In 2010 is ook de checklist verschenen, een boekje in handzaam formaat waarin de actiepunten voor gemeenten en veiligheidsregio’s in de nafase op een overzichtelijke manier zijn weergegeven. Looptijd en financier Het project Modelplan Nafase t/m Implementatie Nafase loopt van December 2006 tot 2010/2011 en wordt gefinancierd door het ministerie van BZK.

20


3.6

Project ‘Update Rampenspirit’

Achtergrond informatie Hoe het ‘levensbeschouwelijke element’ te verankeren in de zorg na rampen? Dat vroeg Kamerlid Van der Staaij 10 jaar geleden aan minister Remkes. De Minister beloofde toen het onderwerp op te pakken en benadrukte dat gemeenten en lokale organisaties een sleutelrol vervullen. Die gedachte was weer leidend in de door Impact ontwikkelde publicatie Rampenspirit: gestructureerd improveren; een handreiking voor geestelijk verzorgers bij een ramp of crisis. Doelstelling en doelgroep Nieuwe gebeurtenissen, inzichten en behoeften bieden aanleiding voor een update van de handreiking. Doel is te komen tot een praktisch hulpmiddel, toegespitst op de brede, gemêleerde doelgroep van geestelijk leiders, voorgangers, raadslieden en geestelijk verzorgers. De nieuwe handreiking biedt ook gerichte aanknopingspunten voor gemeenten en veiligheidsregio’s. Werkwijze Input voor het project wordt verkregen via literatuuronderzoek, gesprekken met deskundigen en werkbezoeken om ervaringen uit de Verenigde Staten en Duitsland mee te nemen in het herzieningsproces. Het project wordt uitgevoerd in dialoog met een klankbordgroep en het netwerk van geestelijk verzorgers. Het aangepaste product wordt breed verspreid in samenspraak met sleutelpartijen en koepelorganisaties.

Activiteiten 2010 In 2010 is de update voltooid. Het resultaat is een volledig herziene uitgave waarin drie kernthema’s voor de voorbereiding nadrukkelijker zijn uitgewerkt: kennen en gekend worden, ingericht en toegerust zijn, en kringen verbinden. Onderwerpen waarmee geestelijk verzorgers te maken kunnen krijgen, zijn nader uitgewerkt. Ingegaan wordt op hun rollen en taken, werkwijzen, benaderingen, competenties en bronnen. Aandacht gaat uit naar samenwerking met partners, inzet van vrijwilligers, en zorg voor getroffen hulpverleners, collega’s en de geestelijk verzorger zelf. De herziene handreiking biedt aanknopingspunten voor riten en rituelen in het publieke domein alsmede voor de opzet van stiltecentra. De handreiking is aangevuld met tips voor geestelijk verzorgers op creditcard formaat en een compacte checklist voor de mate van voorbereiding. Looptijd en financier Update rampenspirit is gestart in juli 2009 en is eind 2010 afgerond. Het project is gefinancierd door het Ministerie van BZK.

21


3.7

Project ‘Family Liaison Officer’

Achtergrond informatie Ervaringen rondom diverse rampen en noodsituaties, waaronder de vliegtuigcrash bij Lockerbie, droegen in het Verenigd Koninkrijk bij tot het inzicht dat de informatie-uitwisseling tussen rampenidentificatie, opsporingsonderzoek en families van slachtoffers niet optimaal verliep. Het was in de nasleep van de Marchioness Inquiry, een scheepsramp op de Thames in oktober 1999, dat ervoor is gekozen family liaison officers (FLO) in te zetten. Essentieel onderdeel van de FLO-strategie is de inzet van een getrainde politierechercheur voor iedere familie waarvan wordt vermoed dat een familielied vermist is geraakt tijdens een calamiteit. De volgende principes vormen het uitgangspunt: -

accurate informatieverzorging, voor zover mogelijk, op ieder moment en in ieder stadium van identificatie en onderzoek;

-

respect voor overledene en nabestaanden;

-

sympathie en betrokkenheid gedurende het traject;

-

intermediair bij het identificatieproces.

In Groot-Brittannië wordt inmiddels standaard gebruik gemaakt van FLO’s. Dit ter garantie van een zo effectief mogelijk onderzoek naar het overlijden van personen als gevolg van een calamiteit met dodelijke slachtoffers. Doelen, kernelementen en andere kenmerken zijn vastgelegd in de zogenoemde Interpol Guidelines waarvan aangenomen wordt dat ze ook van belang zijn voor de informatie-uitwisseling tussen slachtofferidentificatie, opsporingsonderzoek en nabestaanden in Nederland. Doelstelling en doelgroep Doel van het project Family Liaison Officer (FLO) is te verkennen in hoeverre de FLO-strategie zoals neergelegd in de Interpol Guidelines zich leent voor toepassing in de Nederlandse context. De doelgroep van het project bestaat uit families van getroffenen bij rampen en grootschalige calamiteiten. De uitkomsten van het project zijn relevant voor onder meer het ministerie van BZK, de politie, de politieacademie, het Nationaal Crisiscentrum (NCC), het Landelijk Team Forensisch Onderzoek (LTFO), het Urban Search and Rescue Team, het ministerie van Buitenlandse Zaken en casemanagers die worden aangewezen ter ondersteuning van getroffen families. Werkwijze Uitgangspunt is maximaal voort te bouwen op bestaande organisatievormen, praktijken en weten regelgeving. De Nederlandse politie werkt al met familierechercheurs bij misdrijven waar sprake is van overleden personen. Binnen het huidige project inventariseert Impact in welke mate de aanpak met familierechercheurs een inpassingmogelijkheid biedt voor het FLO-concept of onderdelen ervan na

22


rampen of grootschalige crises. Daarvoor zijn internationale experts en de werkgroep familierechercheurs geraadpleegd. Activiteiten 2010 De conclusie is dat de doelen, functies en voordelen van de FLO-strategie inpasbaar zijn in de Nederlandse situatie. De inzet van familierechercheurs na rampen en grootschalige calamiteiten dient plaats te vinden door direct een FLO-strategie uit te voeren. Enerzijds, ter bevordering van het meest effectief mogelijke onderzoek naar de zorgwekkende vermissing van een persoon als gevolg van een ramp of calamiteit met dodelijke slachtoffers. Anderzijds, ter ondersteuning van de familie van het slachtoffer vanuit de principes: accurate informatieverzorging rondom identificatie en onderzoek, respect voor overledene en nabestaanden, sympathie en betrokkenheid gedurende het traject en bemiddeling bij identificatieproces en hulpverlening. Het gaat hier nadrukkelijk niet om normale strafzaken of omstandigheden waarin sprake is van vermissing (in die gevallen is de inzet van een familierechercheur al gangbaar), maar om rampen en grootschalige calamiteiten met meerdere ongeïdentificeerde slachtoffers waarvan vermoedelijke families bekend zijn. De familierechercheurs van de politie zijn qua opzet en organisatie geschikt om invulling te geven aan centrale elementen van de Britse FLO-strategie bij rampen en calamiteiten. Qua inbedding is de politie een logische partij gelet op haar missie en organisatiewijze. Voorzieningen en procedures voor werving, selectie, training, ondersteuning en kwaliteitsbewaking zijn aanwezig. Een opvallend verschil is dat de werkgroep, in tegenstelling tot het Britse model, ervoor pleit de familierechercheur die de FLO-strategie uitvoert geen onderdeel te laten zijn van het onderzoeksapparaat. Implementatie van de FLO-strategie – met het genoemde doel - in Nederland vergt een betrekkelijk beperkt aantal aanpassingen. In het advies zijn deze beschreven. Looptijd en financier Het FLO-project is in oktober 2009 gestart en medio 2010 afgerond. Het is gefinancierd door het ministerie van BZK.

3.8

Project ‘Resilience Monitor’

Achtergrond informatie De veerkracht van mensen is een belangrijk uitgangspunt bij de voorbereiding op crisis- en rampensituaties. Immers, we weten uit de literatuur dat de meerderheid van getroffenen na schokkende gebeurtenissen op eigen kracht weet te herstellen. Ook het beleid van de overheid, dat zich bijvoorbeeld in het bijzonder richt op thema’s als zelfredzaamheid, sluit hier op aan. Ondanks de toegenomen aandacht voor veerkracht, is er nog veel onduidelijk over de precieze omschrijving van dit begrip. In de (wetenschappelijke) literatuur is weliswaar veel geschreven over veerkracht, maar ook daar is sprake van begripsverwarring en lopen definities door elkaar. Dit heeft

23


geleid tot verschillende meetinstrumenten van veerkracht die deels overlappend zijn, maar verschillen in de exacte context en uitwerking voor gebruik. Het ontbreken van een éénduidige definitie van veerkracht betekent echter dat er op dit moment nog geen breed inzetbaar meetinstrument bestaat. Doelstelling en doelgroep Het doel van de Resilience Monitor is om in kaart te brengen welke factoren met veerkracht samenhangen binnen de Nederlandse context en hoe deze factoren zich onderling verhouden. Deze factoren worden samengevoegd en geëxpliciteerd in een vragenlijst die op individueel niveau ingevuld kan worden. Op grond van een eerste pilot-afname van de veerkracht monitor wordt een rapportage geschreven, alsmede een handleiding voor verder gebruik. De Resilience Monitor geeft hiermee een invulling aan de psychosociale aspecten van de veerkracht van mensen. Dit biedt een toegevoegde waarde aan de bestaande inschattingen van veiligheid/kwetsbaarheid van burgers. Deze laatste richten zich nu nog vooral op fysieke en sociaaleconomische omstandigheden. Informatie uit de Resilience Monitor is in eerste instantie bedoeld voor beleidsmakers, maar kan eventueel ook teruggekoppeld worden (feedback) naar de bevolking zelf. Werkwijze Om de ‘resilience’ van burgers vast te stellen zal allereerst een literatuurstudie worden uitgevoerd om de wetenschappelijke kennis over veerkracht en samenhangende factoren in kaart te brengen. Gezocht wordt naar consensus over de factoren die van invloed zijn op veerkracht. Daarnaast wil Impact gebruik maken van de ‘resilience monitor’ die door Prof. dr. G. Verleye e.a., Universiteit van Gent, is ontwikkeld. Op basis daarvan kan onder meer worden vastgesteld hoe het gesteld is met het vertrouwen van de burger in de overheid en wat de invloed daarvan is op hun ‘resilience’. Aan de hand van deze informatie zal vervolgens een meetinstrument worden opgesteld. Dit meetinstrument krijgt de vorm van een enquête die op individueel niveau kan worden ingevuld en in een eerste nulmeting zal worden uitgezet in een steekproef van de Nederlandse bevolking. Op grond daarvan zal een eerste versie van de Resilience Monitor worden gemaakt, alsmede een handleiding die door wetenschap en beleidsmakers is te gebruiken. Activiteiten 2010 De factoren die uit de literatuurstudie naar voren kwamen zijn, in samenspraak met de klankbordgroep, in een vragenlijst geoperationaliseerd. Daarbij is zo veel mogelijk gebruik gemaakt van bestaande vragenlijsten, zodat internationale vergelijking mogelijk is. Deze vragenlijst is vervolgens aan een panel van potentiële respondenten voorgelegd, zodat de bruikbaarheid van de vragenlijst kon worden geborgd (is de vragenlijst helder en eenduidig, zijn de vragen prettig om in te vullen). Na enige laatste aanpassingen kon zo een definitieve vragenlijst worden opgesteld. Deze is vervolgens ingevuld door een (internet)panel van 1361 deelnemers, dat representatief kan worden geacht voor de Nederlandse bevolking.

24


Op grond van de gegevens die daaruit naar voren zijn gekomen zijn analyses uitgevoerd, op grond waarvan een model van veerkracht is opgesteld. De opzet, uitvoering, analyses en resultaten zijn beschreven in een uitgebreide rapportage, waarin ook de vragenlijst en een bijbehorende handleiding zijn opgenomen. De rapportage wordt via Impact en haar website beschikbaar gesteld, alsmede een Engelse vertaling. Looptijd en financier Het project is afgerond en is gefinancierd door het Ministerie van BZK.

3.9

Project ‘Stil IVC’

Achtergrond informatie Het online Informatie en Verwijs Centrum (IVC) biedt informatie aan getroffenen, hulpverleners en andere direct betrokkenen van schokkende gebeurtenissen. Het richt zich daarbij op psychosociale zorggerelateerde vragen. Hieronder valt niet alleen informatie over bijvoorbeeld mogelijke stressreacties, hoe hiermee om te gaan of deze te behandelen, maar ook uiteenlopende verwijsinformatie betreffende diverse instanties en instellingen die in de nazorg relevant blijken te zijn. Hierbij kan gedacht worden aan woningbouwcorporaties, Verbond van Verzekeraars e.d. Het IVC biedt ook actuele informatie (bijvoorbeeld over data van herdenkingen en de opening van een condoleanceregister) en is vooral bedoeld als aanvulling en ondersteuning van de zorg die in Nederland al bestaat. Doelstelling en doelgroepen Het op de plank hebben liggen van een basisconcept van een IVC om te voorzien in de informatiebehoefte van getroffenen van rampen in het kader van de psychosociale opvang. Wanneer er zich een ramp voordoet kan dit concept snel aangepast worden op basis van de specifieke details van die ramp (bv. plaats en tijdstip), en, indien relevant, aan de aard van de gebeurtenis zoals een grieppandemie, een terroristische aanslag (zgn. ‘rampscenario’s’). De website is allereerst voor nabestaanden, getroffenen, familieleden van getroffenen en andere direct betrokkenen na een ramp in Nederland. Maar ook voor Nederlandse getroffenen bij rampen in het buitenland. Daarnaast is de website bestemd voor hulpverleners en hulpverlenende instanties. Werkwijze De bestaande teksten uit eerdere ad hoc opgerichte IVC’s vormen de basis voor de teksten en opzet van het Stil IVC. Deze worden up-to-date gemaakt. Met behulp van documentatie over Informatie Advies Centra (IAC) worden ook andere werkgebieden in kaart gebracht die toegevoegd gaan worden aan de inhoud, zodat het IVC wat betreft onderwerpen meer overeen komt met een IAC.

25


Aan de hand van literatuuronderzoek worden mogelijke karakteristieken geïdentificeerd van verschillende rampscenario’s en de hierdoor benodigde specifieke psychosociale opvang en zorg. Deze informatie kan, indien relevant, toegevoegd worden aan het basisconcept IVC. Activiteiten 2010 In 2010 is de rapportage van het Stil IVC en het Stil IVC als product opgeleverd aan het Ministerie van BZK. Een Stil IVC wordt beschouwd als een ‘levend document’. Om een zo up to date mogelijke website aan te kunnen blijven bieden wordt het Stil IVC ook na de oplevering bijgehouden en indien nodig aangepast worden op grond van de voortschrijdend inzicht en kennis. In 2010 heeft het als basis gefunctioneerd voor het IVC dat ingericht is voor de nabestaanden en betrokkenen bij de vliegtuigramp in Tripoli. Looptijd en financier Het project is gestart in december 2007 en begin 2010 afgerond. Het is gefinancierd door het Ministerie van BZK.

3.10 Project ‘ Help, ik heb geholpen’ Achtergrondinformatie Eén van de taken van Impact is het verzamelen en ontsluiten van kennis over psychosociale zorg na rampen. Mevrouw Zwarthoed heeft, als verpleegkundige, de slachtoffers van de brand van Volendam gedurende langere periode in de noodpoli verzorgd. Haar ervaringen over deze tijd en wat dat met haar heeft gedaan, heeft zij opgeschreven. Deze worden, aangevuld met een wetenschappelijk gedeelte en enkele bruikbare aanbevelingen, in boekvorm uitgegeven. De titel van het boek is ‘Help, ik heb geholpen’. Doelstelling Het boek is vooral bedoeld als ‘lessons learned’ voor artsen, verpleegkundigen en andere professionele betrokkenen in het herkennen en adequaat ingrijpen bij secundaire traumatisering. Ook zal ‘Help, ik heb geholpen’ er- en herkenning geven aan diverse professionals en vrijwilligers die een vergelijkbare situatie hebben meegemaakt. Anderzijds is het boek ook bedoeld als een ‘early warning’ voor de hulpverleners zelf om - indien nodig - tijdig de juiste signalen om hulp af te geven. Werkwijze Impact begeleidt het uitgeven van het boek, in projectvorm. Tevens verzorgt Impact de invulling van het wetenschappelijk gedeelte en de bruikbare aanbevelingen.

26


Activiteiten 2010 Het boek ‘Help, ik heb geholpen’ is begin 2010 gepubliceerd. Tijdens een bijeenkomst in Volendam heeft Yvonne Zwarthoed het boek aangeboden aan mw. Prof. Middelkoop, directeur Vereniging Samenwerkende Brandwondencentra Nederland. Het boek is verspreid onder de doelgroepen en er zijn veel positieve reacties ontvangen voor het feit dat er aandacht is geschonken aan secundaire traumatisering, gebaseerd op wetenschap en praktijkervaring. Looptijd en financier Het project is in 2010 afgerond. Het is gefinancierd door de Gratama Stichting.

3.11 Project ‘Signalering Nafase’ Met het modelplan en het simulatiespel ‘Impact the Game” heeft Impact producten ontwikkeld ter ondersteuning van de voorbereiding op de nafase op het niveau van gemeente en regio. Dit is ook het niveau waar de verantwoordelijkheid voor de kwaliteit van de nafase is belegd. In de praktijk vergt dit inzet en capaciteiten van lokale organisaties die de normale dienstverlening te boven kunnen gaan. Er is veelal sprake van schade aan mens en samenleving, materieel en immaterieel. Doelstelling en doelgroep ‘Signalering nafase’ is een verkennend onderzoek met als doel de ‘omslagpunten’ te beschrijven waar de nafase van een ramp de grenzen van gemeente en regio overschrijdt. Onder omslagpunten worden de punten verstaan waar tussenkomst van bovenregionale partijen in de nafase wenselijk is omdat het lokale organiserend vermogen tekortschiet. Dat kan bijvoorbeeld te maken hebben met de regie zoals die binnen gemeente of regio wordt gevoerd, maar ook met de vraag of er ter plaatse voldoende capaciteit aan mensen, middelen en deskundigheid voorhanden is en wordt ingezet. Inzichten uit dit project zijn relevant voor beleidsmakers. Werkwijze Het onderzoek richt zich op ervaringen opgedaan bij recente Nederlandse rampen. Op verzoek van de opdrachtgever is de verkenning van omslagpunten toegespitst op twee processen: (1) de opvang en zorg voor getroffenen; en (2) herstel en wederopbouw. Overeengekomen is acht interviews af te nemen. De voorkeur ging uit naar bestuurders op het niveau van gemeente en veiligheidsregio die betrokken zijn geweest bij de Cafébrand in Volendam (2001), de Poldercrash (2009), de aanslag op Koninginnedag (2009) en de Vuurwerkramp (2000). Daarnaast werden gesprekken gevoerd met beleidsmedewerkers van de Rijksoverheid en wetenschappers met kennis van rampenbestrijding en crisisbeheersing. Met hen is naast de genoemde rampen ook gesproken over Hoogwater (1995) dat tot een grootschalige (re)evacuatie van de bevolking van het Gelderse rivierengebied heeft geleid.

27


Activiteiten 2010 Interviews wijzen uit dat gemeente en regio in principe op deze taken en verantwoordelijkheden toegerust zijn. Zij kunnen de regie voeren over de inzet van mensen, middelen en kennis. Infrastructuur en communicatielijnen om uitvoerende processen aan te sturen zijn decentraal aanwezig. Nazorg is echter een langdurig en kostbaar proces en gezien de geringe frequentie zijn lokale actoren relatief onervaren. Wanneer komen bovenregionale partijen in beeld? Geïnterviewden beperken zich in hun reacties geheel tot de rol van het Rijk. In de nafase omvat deze rol het tonen van betrokkenheid, het houden van toezicht en het verstrekken van (financiële) middelen en deskundigheid aan de partij die de nafase ter plaatse coördineert. In de rapportage worden tien aandachtspunten benoemd die spelen op het snijvlak tussen lokaal en centraal. Looptijd en financier Signalering nafase heeft een looptijd van november 2009 tot en met februari 2010. Het wordt gefinancierd door het ministerie van BZK.

3.12 Project ‘IVC Tripoli’ Achtergrond informatie Op 12 mei 2010 vond er een vliegtuigongeluk plaats in Tripoli, Libië. Hierbij kwamen 103 mensen om het leven, waaronder 70 Nederlanders. Een Nederlands jongetje overleefde als enige het ongeluk. Ervaringen met eerdere rampen hebben duidelijk gemaakt dat niet alleen de directe chaos van een ramp om een adequate aanpak vraagt, maar dat ook de psychische, lichamelijke en materiële schade op langere termijn intensieve aandacht nodig heeft. Om getroffenen daarbij optimaal te helpen is na de rampen in Enschede en Volendam een 1-loketfunctie ingericht, waar zij al deze informatie op 1 fysieke plaats konden krijgen. In het geval van de vliegramp in Tripoli, wonen de nabestaanden verspreid over het land. Om ook hen een 1-loketfunctie aan te kunnen bieden, is het zogenoemde Informatie- en Verwijs Centrum (IVC) door Impact ontwikkeld. Doelstelling en doelgroep Het doel van het IVC Vliegramp Tripoli is om nabestaanden en andere (direct) betrokkenen op één virtuele plaats informatie te geven over de verschillende aspecten die samenhangen met de nafase van een dergelijke ramp, om hen zo te helpen in het verwerkingsproces. Het IVC biedt dan ook informatie over praktische, materiële, geestelijke en juridische zaken. Het IVC Vliegramp Tripoli is bedoeld voor zowel nabestaanden van slachtoffers van de vliegramp als voor een breder publiek van betrokkenen (collega’s van nabestaanden, scholen, werkgevers, etc.) en geïnteresseerden.

28


Werkwijze en activiteiten 2010 Het IVC Vliegramp Tripoli is ontwikkeld door Impact en is een initiatief van de Rijksoverheid. Het IVC is in opdracht van het Ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties (BZK) gerealiseerd en wordt in samenwerking met Stichting Slachtofferhulp Nederland, Arq en Echoes Online uitgevoerd. Het IVC is opgesplitst in een open en een besloten deel. In het open gedeelte is een breed scala aan informatie te vinden over praktische, materiële, geestelijke en juridische zaken en is gericht aan een breed publiek. Voor de inhoud van het open deel zijn diverse partijen geconsulteerd, zoals het Tripoli team van het Ministerie van BZK, het NCC, Stichting Slachtofferhulp Nederland, het LTFO, diverse experts op het gebied van trauma en/of communicatie en getroffenen van voorbije rampen. Dit open gedeelte wordt beheerd door Impact. Het besloten deel is uitsluitend toegankelijk voor nabestaanden en biedt hen de mogelijkheid met elkaar in contact te komen, foto’s en ervaringen uit te wisselen. Informatie op het besloten deel is verzorgd door Stichting Slachtofferhulp Nederland, Arq en Echoes Online. Het beheer van het besloten deel ligt bij Stichting Slachtofferhulp Nederland. De coördinatie van het IVC ligt bij Impact. Om de website actueel te houden en afstemming te bereiken tussen het open en het besloten deel komt regelmatig een redactieraad bijeen, onder voorzitterschap van Impact. Deelnemers zijn Arq, Stichting Slachtofferhulp Nederland, Echoes Online en Stichting Impact. De notulen van de redactieraad worden ter informatie verzonden aan het Ministerie van BZK en het Ministerie van VWS. Looptijd en financier Het IVC Vliegramp Tripoli wordt vooralsnog tot 1 jaar na de ramp in de lucht gehouden (12 mei 2011). Op basis van behoefte vanuit de getroffene en inschattingen van de redactieraad zal een mogelijke verlenging worden aangevraagd. Financier is het Ministerie van BZK.

29


4. Europese activiteiten Door de activiteiten rond het EU-project ‘Citizens and Resilience. The balance between awareness and fear’, dat Impact in 2006 succesvol heeft afgerond, heeft Impact haar netwerk uitgebreid naar de nieuwe lidstaten en een centrale, niet meer weg te denken plek in Europa ingenomen. Zo heeft Impact plaatsgenomen als Nederlandse vertegenwoordiger in Europese netwerken, en neemt Impact actief deel in de onderstaande Europese projecten:

4.1 EUTOPA / EUTOPA IP Achtergrond EUTOPA-IP bouwt voort op een inzicht voortvloeiend uit het eerste EUTOPA project. Binnen dit eerdere project, waarbij in Europees verband onder meer is gediscussieerd over de Europese toepasbaarheid van de richtlijn vroegtijdige psychosociale interventies. Er is een preambule geformuleerd met de uitgangspunten waarop op Europees niveau overeenstemming is bereikt. Doelstelling De algehele doelstelling van EUTOPA-IP is het implementeren en verder uitbreiden van het ‘Target Group Intervention Program (TGIP)’ een product dat is ontwikkeld door de Duitse partners binnen EUTOPA en waarvan de richtlijn deel uitmaakt. Werkwijze De uitkomsten van deskresearch en literatuuronderzoek worden tijdens een aantal bijeenkomsten met experts besproken en er wordt gekeken hoe deze input tenslotte binnen EUTOPA IP kan resulteren tot standaardisering en verdere uitbreiding met ondermeer de TGIP. Activiteiten 2010 In 2010 zijn de partners vier keer bij elkaar gekomen om de bestaande kennis en ervaringen met elkaar te delen en de overeenkomsten en verschillen te duiden. Eén van de bijeenkomsten vond plaats in Amsterdam. Internationale experts probeerden tijdens deze meeting tot een consensus te komen over richtlijnontwikkeling voor geüniformeerden op basis van wetenschappelijk onderzoek op dit terrein, de goede praktijken die bekend zijn en de mening van de experts. Looptijd en Financier Dit project is eind 2009 gehonoreerd. De uitvoering vindt plaats in de periode 2009 – 2011. Het Directoraat Generaal ‘Environment’ (‘civil protection’) financiert dit project.

30


4.2 VNET 2/NAVT Achtergrond informatie Europese getroffenen en betrokkenen bij terreuraanslagen in en buiten Europa staan voor een moeilijke taak hun leven na een aanslag weer op te pakken. Vaak verenigen zij zich in belangenverenigingen. Deze belangenverenigingen en individuele getroffenen kunnen extra ondersteuning krijgen door zich aan te sluiten bij het Europese netwerk VNET. Dit in 2007 gecreëerde Europese netwerk stelt organisaties van getroffenen van terroristische aanslagen in staat elkaar te ondersteunen en kennis, informatie en ervaringen uit te wisselen. Impact is vanaf het begin gevraagd om als partner in het eerste project VNET1, het ontwikkelen van het Europese netwerk, deel te nemen gezien haar kennis en internationale netwerk. Daarnaast zijn ook Nederlandse ingezetenen slachtoffer geworden van terreuraanslagen, die deel uitmaken van het netwerk. In 2008 kreeg VNET1 een vervolg in VNET2, dat in 2009 is afgerond, waarna V-NET is overgegaan in een door de EU gesubsidieerde organisatie genaamd NAVT: Network of Associations of Victims of Terrorism. Doelstelling en doelgroep Het doel van de NAVT is om het sinds 2009 bestaande Europese netwerk van organisaties voor getroffenen van terrorisme te verstevigen en uit te breiden. Het biedt een kader van 4 bijeenkomsten in Europese landen waarin uitwisselingen van ervaringen, kennis, emoties, eisen en getuigenissen van slachtoffers mogelijk worden. Getroffenen maken mede door deze bijeenkomsten op bijzondere, indringende en heldere wijze duidelijk dat slachtoffers van terrorisme, ondanks het leed dat hen is aangedaan, over indrukwekkend veel veerkracht beschikken. Goede en ook professionele ondersteuning van deze organisaties is dan ook passend en belangrijk. De doelgroepen zijn de verenigingen van slachtoffers van terrorisme maar ook individuele niet-georganiseerde getroffenen. Werkwijze Door het organiseren van een aantal bijeenkomsten ontstaat een kader waarbinnen ervaringen, kennis, emoties, getuigenissen en relevante thema’s van getroffenen van terreuraanslagen samenkomen. Ook wordt hiermee aandacht gevraagd voor de impact die een terreuraanslag op het leven van een getroffene heeft en hoe de samenleving daarmee omgaat.

31


Activiteiten 2010 In 2010 heeft Impact de bijeenkomsten bijgewoond zoals de internationale dag van getroffenen van terrorisme in Brussel, de herdenking van de bomaanslagen in Madrid en London, en een bijeenkomst in Lissabon. Ook is een delegatie van de NAVT partners uitgenodigd door de Europese Commissie in het kader van de erkenning van de stem van de getroffenen en het belang hiervan. Looptijd en financier Het project is gestart in 2008 en is medio 2009 afgerond en werd gefinancierd door de Europese commissie, Directoraat-Generaal Justice, Freedom and Security. Vanaf de zomer 2009 is V-NET een door de EU gesubsidieerde organisatie genaamd NAVT: Network of Associations of Victims of Terrorism, waarvan Impact een partner is.

4.3 TENTS TP (The Network for Traumatic Stress – Training and Practice) Achtergrond Het project is ontstaan vanuit het gevoel dat er een meerwaarde is voor geïntegreerde richtlijnen voor posttraumatische psychologische zorg, waarbij deelnemende landen hun weerbaarheid kunnen vergroten door een gestructureerde aanpak van psychosociale gevolgen van traumatische gebeurtenissen. Doelstelling Het project Europeaan Network for Traumatic Stress – Training and Practice (TENTS-TP) heeft als doel om bestaande en goed werkende aanpak uit de praktijk zo breed mogelijk te delen. Deze doelstelling wordt nagestreefd door de ontwikkeling en verspreiding van richtlijnen voor training en handelen van professionals in geestelijke gezondheidszorg en sociale dienstverlening. Werkwijze Het project verzamelt en analyseert op systematische wijze de praktijk ervaring uit het werkveld en gebruikt het Delphi proces om tot consensus te komen. Daarnaast worden de behoeften in kaart gebracht op het terrein van educatie om zodoende een uitgebalanceerde set aan cursusmateriaal samen te stellen. Activiteiten 2010 e Begin 2010 vond de 2 bijeenkomst plaats in Amsterdam, waarbij alle partners een overview gaven

van de training en onderwijs materiaal dat reeds in hun land bestaan op het gebied van geestelijke gezondheid en sociale voorzieningen voor professionals in het trauma veld.

32


Impact heeft hier de ‘richtlijn vroegtijdige psychosociale interventies na rampen’ gepresenteerd. In de loop van 2010 is een start gemaakt met het Delphi Process, een hulpmiddel om het meest effectieve Train the Trainers programma op te stellen ten behoeve van de Tents-TP richtlijnen. Looptijd en Financier Het project is gestart in 2009 en loopt tot 2012. De financier is The Executive Agency for Health and Consumers (EAHC)/EU Health Programme. EU Health Programme, the Consumer Programme and the Better Training for Safer Food initiative.

33


5. Jaarrekening 2010 Balans per 31 december ACTIVA

2010

2009

€

€

4.779

4.146

194.509

404.708

100.265

--

2.617

55.899

102.882

55.899

314.455

109.593

616.625

574.347

7.173-

53.428-

Crediteuren

29.282

8.153

Belasting en sociale premies

25.746

43.982

Ontvangen subsidies lopende projecten

464.847

547.501

Overlopende passiva

103.923

28.138

623.798

627.774

- 616.625

- 574.347

Vaste activa Materiële vaste activa Inventaris Vlottende activa Voorraden Lopende projecten Vorderingen Debiteuren Overlopende activa

Liquide middelen

PASSIVA Eigen Vermogen Overig reserves Kortlopende schulden

34


Staat van baten en lasten Begroting

Realisatie

Realisatie

2010

2010

2009

€

€

€

500.000

500.000

500.000

-

10.052

380

1.500

-

525

501.500

510.052

500.905

467.000

451.593

415.574

Huisvesting

49.500

52.626

58.391

Bureau en organisatie

73.250

83.332

112.489

Communicatie

22.000

33.820

32.028


20.000

9.967

13.010

631.750

631.338

631.491

130.250

222.841

46.291

B

501.500

408.497

585.201

A-B = C

-

101.555

84.296-

55.300-

---

BATEN Subsidie VWS/BZK/Defensie via RIVM Rente Overige A LASTEN Personeel

Aan externe projecten toe te rekenen kosten

Exploitatieresultaat Resultaat afgesloten externe projecten

RESULTAAT

D

55.300-

C-D

46.255

84.296-

35


Bijlagen Op de volgende pagina’s vindt u een overzicht van : I

Adviezen

II

Congressen, symposia, werkconferenties, masterclasses

III

Bijeenkomsten georganiseerd door Impact

IV

Presentaties

V

Publicaties

VI

Impact in de media

VII

Nieuwsflitsen / nieuwsbrieven

VIII

Gebruikte afkortingen

36


I.

Adviezen 2010

Hieronder volgt een overzicht van adviezen die Impact in 2010 heeft uitgebracht aan: 

Adoptieorganisaties Inzake steun, begeleiding en opvang van adoptiekinderen uit Hawai



Ministerie van Buitenlandse Zaken inzake opvang van personeel van buitenlandse vestigingen van Nederlandse bedrijven bij rampen/schokkende gebeurtenissen



Ministerie van Binnenlandse Zaken inzake psychosociale opvang bij diverse landelijke scenario’s van schokkende gebeurtenissen of grootschalige incidenten in het hader van Nationale Risciobeoordeling



GGD Kennemerland inzake nabelronde getroffenen Poldercrash Schiphol 2009 en nafase van dit vliegtuigongeluk



Voedsel & Waren autoriteit inzake bedrijfsopvang



Binnenlandse Zaken inzake psychosociale opvang en herdenkingsbijeenkomst voor de nabestaanden van de Tripoli vliegramp



TNO inzake een te ontwikkelen initiatief over zelfredzaamheid



Rode Kruis Nederland inzake opvang van hulpverleners



NVBR inzake opvang geüniformeerden



Arq , Echo’s on line inzake het portal voor professionals



Nederlandse Politie Bond inzake implementatie van de richtlijn geüniformeerden.

II. Congressen, Symposia, werkconferenties, masterclasses 2010 Hieronder volgt een overzicht van congressen, symposia, etc. die door de Impact medewerkers zijn bijgewoond in 2010: 

Werkconferentie PSHOR-casustiek : procedures en dilemma’s



Congres Kinder & Jeugdpsychotraumacentrum



Conferentie ‘Kramp na de ramp’



World Disasters Report Symposium 2010 ‘Over leven in de stad’



NIK themadag ‘Groots schalig optreden, mono- en mulitidisciplinaire professie’



Congres ‘De Basis’



Werkconferentie ‘Inspirerend Leiderschap’



Symposium psychosociale aanpasing na de militaire missie: klacht op kracht



Werkbezoek ‘Bestuurders on Tour’ in gastregio Zeeland



International Military Medical Health Conference



Vnet2/NAVT conferenties voor getroffenen van terreuraanslagen



NtVP congres



Veiligheidscongres van het ministerie van BZK



Conferentie International Society Traumatic Stress Studies

37




Zelfredzaamheidscongres Brandweer Amsterdam/Amstelland



Symposium ‘Personele uitval en mentale weerbaarheid’ van TNO

III. Bijeenkomsten georganiseerd door Impact In 2010 heeft Impact de volgende bijeenkomsten georganiseerd: 

In mei vond de aanbiedingsbijeenkomst van het boek ‘Help, ik heb geholpen’ plaats in Volendam, waarbij Yvonne Zwarthoed haar boek aanbood aan prof. Middelkoop.



Medio September 2010 kwamen er diverse Europese experts in Amsterdam bijeen om gedurende een tweedaagse conferentie van gedachten te wisselen over de psychosociale ondersteuning en opvang van geüniformeerden. Deze bijeenkomst organiseerde Impact als partner binnen het EUTOPA project.



In november vond op gezamenlijk initiatief van Impact en het ministerie van BZK het congres ‘Modelplan Nafase’ plaats in Amersfoort. Tijdens dit congres werd dieper ingegaan op het modelplan en regionale en nationale ontwikkelingen rondom het thema nafase. Tevens werd het het spel 'Impact the Game' verder toegelicht



Op 16 december werd het 1e exemplaar van de ‘Richtlijn geüniformeerden’ aangeboden aan drs. H.W.M. Schoof, DG Veiligheid van het ministerie van Veiligheid en Justitie. Deze aanbiedingsbijeenkomst vond plaats in Den Haag en werd bijgewoond door vertegenwoordigers van ministeries en branche organisaties.

IV. Presentaties 2010 In 2010 heeft Impact de volgende presentaties gegeven: 

Interactieve werksessie met de werkgroep zedenrechercheurs en de Essenburgh over de rol van de familierechercheur bij grootschalige gebeurtenissen, januari 2010



Richtlijn vroegtijdige psychosociale interventies na rampen, tijdens PSHOR casuïstiek, februari 2010



Workshop over bundel ‘Sterke schouders’ en richtlijn opvang geüniformeerden, tijdens 50e themadag van het Netwerk voor Innovatie en Kwaliteit (NIK), april 2010.



Richtlijn psychosociale ondersteuning geuniformeerden voor het ministerie van BZK, april 2010



Presentatie over opzet literatuuronderzoek ‘organisatorische maatregelen gericht op functioneren van geüniformeerde medewerkers’ tijdens projectbijeenkomst EUTOPA-IP, mei 2010



Presentatie over ‘Herdenken en monumenten’ tijdens bijeenkomst Cultuurpodia Meneer de Wit, mei 2010

38




Presentatie over Cultuursensitieve zorg & rampenspirit tijdens GVOR bijeenkomst, juni 2010



Presentatie/toelichting op de ontwikkeling van zelforganisaties na rampen, bijeenkomst georganiseerd door SHN/ANWB, juli 2010



Presentatie ‘Herdenken en monumenten’ voor de Stichting Nationaal Monument voor de Brandweer, september 2010



Presentatie over eerste bevindingen literatuuronderzoek ‘organisatorische maatregelen gericht op functioneren van geüniformeerde medewerkers’ tijdens EUTOPA-IP conferentie, september 2010



Presentatie samenvatting voornaamste bevindingen tijdens EUTOPA-IP conferentie, september 2010



Richtlijn vroegtijdige psychosociale interventies na rampen en richtlijn psychosociale ondersteuning geüniformeerden voor het LTFO betrokken bij vliegramp Tripoli, september 2010



Presentatie over psychosociale zorg in de acute face tijdens een bijeenkomst van de vereningin Lotus Nederland, oktober 2010



Presentatie ‘Geestelijke verzorging in de rampencontext’ voor het Platform Kerk en Ramp, oktober 2010



Richtlijn psychosociale ondersteuning geüniformeerden voor de Collegiale Opvang Groepen (COG) van de Koninklijke Marechaussee, oktober 2010



Workshop over richtlijn opvang geüniformeerden, tijdens trainingsdag zedenrecherche Politie Brabant-Zuidoost in november 2010



Workshop over richtlijn opvang geüniformeerden, tijdens jaarlijks congres NTvP in november 2010



Presentatie over organisatie van de nafase op decentraal en centraal niveau: omslagpunten en hoe dit te verbeteren, tijdens de Nafase-conferentie, november 2010



Richtlijn psychosociale ondersteuning geüniformeerden voor de LOBPOL, Politie Utrecht, december 2010

V. Publicaties 2010 

Michel Dückers :‘Na de promotie’, Carre, nummer 51, maart 2010



Michel Dückers, Josée Netten, Magda Rooze en Hans te Brake. Terrorisme bedreigt sociale cohesie: De stem van slachtoffers als tegengeluid. Artikel in: Recht, Bestuur en Organisatie van Hulpdiensten. Jaargang 7, nummer 4, pp. 148-151.



Impact in samenwerking met geuniformeerde hulpdiensten (samengesteld door Hans te Brake). Richtlijn Psychosociale Ondersteuning Geuniformeerden. Impact, december 2010.

39




Leonie Hoijtink, Hans te Brake, Michel Dückers. Grip op psychosociale veerkracht. Hoofdstuk 4 in: Zelfredzaamheid: concepten, thema's en voorbeelden nader beschouwd. pp. 95-115. Helsloot, I. & Van 't Padje, B. (red.) Boom Juridische Uitgevers, Den Haag.



Leonie Hoijtink, Hans te Brake & Magda Rooze. Jongeren, rampen en psychosociale veerkracht: hoezo kwetsbaar? Artikel in Magazine Nationale Veiligheid en Crisisbeheersing. September/oktober 2010; Jaargang 8, nummer 5, pp. 13.



Impact. Checklist Nafase. Impact, Amsterdam, augustus 2010.



Michel Dückers, Leonie Hoijtink, Annette Beerepoot, Magda Rooze. Signalering Nafase. Impact, Amsterdam, maart 2010.



Yvonne Zwarthoed. 'Help, ik heb geholpen' Impact, Amsterdam, maart 2010.

40


VI. Impact in de media in 2010 

Recensie Sterke Schouders op website NCC, 25 januari 2010 http://www.nationaalcrisiscentrum.nl/bibliotheek/sterke-schouders



Recensie Sterke Schouders op website Nederlands Genootschap van Burgemeesters, 27 januari 2010: http://www.burgemeesters.nl/node/2525



‘Interviewbundel over ervaringen hulpverleners’, GRIP4, nummer 02, februari 2010



‘Hulpverleners over hun ervaringen bij crises’, Alert, februari 2010



‘Richtlijn: meer hulp voor agenten’, Nederlands Dagblad, 24 augustus 2010



‘Hulp voor de hulpverleners’ , De Volkskrant, 25 augustus 2010



‘Reddingwezen (december 2010). Symposium Vereniging Lotus Nederland. Toelichting over o.a. een presentatie van Josée Netten over psychosociale nazorg na rampen, geschreven onder redactie van U.D. Schuurmans.



Verslag Nafaseconferentie op Crisiswerkplaats.nl, 23 november 2010:



http://www.crisiswerkplaats.nl/congres-impact-over-nafase



Verslag Nafaseconferentie op website Nederlands Genootschap van Burgemeesters, 26 november 2011: http://www.burgemeesters.nl/node/2888

VII. Nieuwsbrieven 2010 Hieronder volgt een overzicht van de onderwerpen die in 2010 in de online nieuwsbrieven en nieuwsflitsen werden beschreven. De volledige nieuwsbrieven zijn te lezen op de Impact website www.impact-kenniscentrum.nl . Nieuwsflits nummer 37, 18 maart 2010: 

Aardbeving Haïti



6th European Day on remembrance of victims of terrorism



‘Stil’ Informatie en Verwijscentrum (IVC)



EUTOPA-IP



Klankbordgroep Resilience Monitor



Congres voor betrokkenen in de zorg aan geüniformeerde beroepen



Seminar Psychosocial support in Ermergency and Disaster Settings : Resilience (Madrid)



50e Themadag Netwerk voor Innovatie en Kwaliteit



‘Help, ik heb geholpen’.

Nieuwsflits nummer 38, 21 april 2010 

Vindt u het welzijn voor geüniformeerde dienstverleners ook zo belangrijk?



Herinneringsmonument Koninginnedag

41


Nieuwsbrief nummer 39, 23 juli 2010 

Nazorg vliegtuigramp Tripoli



Congres betrokken zorg geüniformeerden



Aandacht voor opvang geüniformeerden politiecongres



Aanbiedingsbijeenkomst ‘Help, ik heb geholpen’



Waar nafase grens gemeente en regio overschrijdt



Getroffenen bomaanslag Londen herdacht



Internationaal literatuuronderzoek psychosociale opvang geüniformeerden



Jaarverslag 2009 verschenen.

Nieuwsbrief nummer 40, 13 oktober 2010 

Vernieuwde website Impact



EUTOPA conferentie Amsterdam



Richtlijn geüniformeerden in het nieuws



Vereniging Lotus Nederland



Trainingsdag Impact the Game



Nationaal Brandweermonument



Congres Nafase



NtVP congres 2010.

Nieuwsflits nummer 41, 3 november 2010 Kom ook naar het congres nafase. Nieuwsflits nummer 42, 29 november 2010 Terugblik congres nafase Nieuwsbrief nummer 43, 22 december 2010 

Aanbieding Richtlijn Psychosociale Ondersteuning Geuniformeerden



Impuls met Impact



Impact the Game tijdens zelfredzaamheidsbijeenkomsten van ministerie BZK.

VIII.

Gebruikte afkortingen

AMC

Academisch Medisch Centrum

BOGI

Back Office Geneeskundige Informatie

BOT

Bedrijf Opvang Teams

BPS

British Psychological Society

42


BZK

(ministerie van) Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties

BuZa

(ministerie van) Buitenlandse Zaken

cGM

Centrum Gezondheid en Milieu, RIVM

cGOR

Centrum voor Gezondheidsonderzoek bij Rampen

EFPA

European Federation of Psychologists’ Association

ESTSS

European Society for Traumatic Stress Studies

GGD

(hier algemeen) Gemeenschappelijke Gezondheidsdienst

GGZ

Geestelijke Gezondheidszorg

GHOR

Geneeskundige Hulpverlening bij Ongevallen en Rampen

IAC

Informatie- en Adviescentrum

IPPHEC

Improve the Preparedness to give Psychological Help in Events of Crisis

IPT

Informed Prepared Together

ISTSS

International Society for Traumatic Stress Studies

IVC

Informatie- en Verwijscentrum

MD

Doctor of Medicine

MGGZ

Militaire Geestelijke Gezondheidszorg

MPH

Master of Public Health

MPM

Master of Public Management

NCC/cRC

Nationaal Crisis Centrum

NIFV

Nederlands Instituut Fysieke Veiligheid (voorheen NIBRA)

NIK

Netwerk voor Innovatie en Kwaliteit (Politie)

NIP

Nederlands Instituut voor Psychologen

NIVEL

Nederlands instituut voor onderzoek van de gezondheidszorg

NSOPH

Netherlands School of Public & Occupational Health

NtVP

Nederlandstalige Vereniging voor Psychotrauma

NVAB

Nederlandse Vereniging voor Arbeids- en Bedrijfskunde

OPRON

Overleg Psychosociale Rampen Opvang Nederland

PSHOR

Psychosociale Hulpverlening bij Ongevallen en Rampen

RGF

Regionaal Geneeskundig Functionaris

RIAGG

Regionale Instelling voor Ambulante Geestelijke Gezondheidszorg

RIVM

Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu

SASS

Stichting Achmea Slachtoffer en Samenleving

TMO

Taskforce Management Overstromingen

VenJ

(ministerie van) Veiligheid en Justitie

VNG

Vereniging Nederlandse Gemeenten

WHO

World Health Organisation

VWS

(ministerie van) Volksgezondheid, Welzijn en Sport

WADEM

World Association for Disaster and Emergency Medicine

WODC

Wetenschappelijk Onderzoek- en Documentatiecentrum

43

IMPACT JAARVERSLAG 2010 Geregelde Steun

Recommend Documents