ik ben benieuwd naar waar we over twee jaar staan

MET PENSIOEN We leven langer dan vroeger eerlijk, begrijpelijk, pro-actief, helder en duurzaam

pensioen is een recht van iedereen. Geld naar werk. Dat is een belangrijk onderdeel van ons sociaal stelsel gezellig samen dingen doen

ik ben benieuwd naar waar we over twee jaar staan

op zoek naar nieuwe regelmaat

met pensioen is een uitgave van bpf HiBiN | jaargang 1 | nummer 1 | zomer 2012

Inhoud Hoe werkt de pensioenplanner

Pensioenkennistest pagina 39

Nieuwe directie structuur

pagina 24

pagina 4

Marktonderzoek pagina 32

Reviews

Met pensioen

pagina 5

pagina 4

Pensioenakkoord pagina 16

Henk van Buren pagina 12

Pensioenrekenregels vanaf 2014 pagina 17 Vrijwilligerswerk pagina 40

Tips

pagina 27

Branchepensioenfondsen pagina 10

pagina 34

Pensioensystemen in andere landen pagina 11 2 MET PENSIOEN

Dagje weg

Partner pensioen pagina 39

Rob Braaksma Hugo Vink

pagina 28

pagina 6

Social media pagina 9

Op straat pagina 23

Samenvatting Jaarverslag 2011 pagina 26

Sandra van der Maden

Alex Langeweg

pagina 19

Vraag & antwoord vanaf pagina 14

pagina 36

Geschiedenis pagina 42

Vakbonden pagina 33

Puzzel pagina 43

Hoe werkt het Bpf HiBiN pagina 17

MET PENSIOEN 3

Directeur met een missie Voor Bpf HiBiN was 2011 een jaar van bezinning en tegelijkertijd van aanpakken. De missie van

Met pensioen Voor u ligt het Pensioenmagazine van Bedrijfstakpensioenfonds (Bpf) HiBiN. Het fonds voor iedereen die werkt in de bouwmaterialenhandel. Waar u ten minste een deel van uw pensioen opbouwt of misschien wel uw hele pensioen. Dan hebben we lange tijd met elkaar te maken. Daar maken we u graag bewust van.

Er gebeurt veel in de wereld van de pensioenen. Er gaat ook veel veranderen. Daarom vinden we het belangrijk dat u weet dat we er voor u zijn. Hierbij is heldere communicatie essentieel. Wij willen u niet vanuit een ivoren toren af en toe iets toezenden. Nee, wij vinden dat we juist nu een stap naar voren moeten maken en gaan graag met u in gesprek. Dit magazine ’Met pensioen’ is een goede manier om nader kennis te maken. Met Bpf HiBiN, met de mensen achter Bpf HiBiN, met pensioen, met uw pensioen.

Schrik niet. Voor u liggen geen 44 pagina´s droge pensioenkost. Voor u ligt een magazine met verhelderende pensioenartikelen, interviews met betrokkenen, tips, reviews en feiten. Leuk voor thuis of in de koffer mee op vakantie. Kortom, veel leesplezier.

Redactie ’Met Pensioen’

4 MET PENSIOEN

het fonds werd aangescherpt en nadrukkelijk als leidraad gebruikt voor de manier van werken. De kern van de aangescherpte missie is dat pensioenuitvoering en -verantwoording ”gebeurt op een eerlijke, begrijpelijke, pro-actieve, heldere en duurzame wijze om een zo goed mogelijk resultaat voor de deelnemers in de regeling te realiseren.”

Het bestuur van het fonds vindt het dus belangrijk om pro-actief te zijn. Een succesfactor in de veranderende wereld waarin we leven, betekent dat iemand er fulltime bovenop moet zitten, signalen moet opvangen en deze moet vertalen naar daadkracht. Reden om directeur Rob Braaksma aan te stellen.

Hij is sinds juni 2011 de spin in het pensioenweb en staat in nauw contact met alle externe partijen waarmee Bpf HiBiN werkt. Hij is toegankelijk voor deelnemers en aangesloten bedrijven. De eerste resultaten van zijn aanstelling zijn al zichtbaar. De samenwerking tussen de verschillende externe partijen is door zijn dagelijkse aansturing verbeterd en er wordt flexibeler gereageerd op veranderingen. Daarnaast wordt er beter op kosten gestuurd. In het interview met Rob Braaksma op pagina 28 leert u hem beter kennen.

Review

1

5

3

2

4

6

1 Download de app van de ANWB en blijf op de hoogte van de leukste uitjes in Nederland www.landvananwb.nl | 2 Hoezo te oud? Een boek met praktische adviezen, trucs & tips op weg naar een nieuwe baan, een eigen bedrijf of andere zinvolle tijdsbesteding als 50-plusser. Kijk op www.managementboek.nl, EAN9789079578122 | 3 Landelijke database met meer dan 15.000 65-plussers die op zoek zijn naar een baan www.actief65plus.nl | 4 De voedingstrend van 2012: vers en bewustwording van voedselkeuzes | 5 Dat is handig: de opvouwbare scootmobiel! Ideaal voor mee op reis of in de auto www.mango4you.nl, zoek op opvouwbare scootmobiel uggie | 6 Deze anti-rimpel crème kost maar liefst 2500 dollar! u moet wat over hebben voor eeuwige schoonheid... MET PENSIOEN 5

EEN MOOIE KRuIWAgEN

Hugo Vink is net 27 jaar, is werkzoekende en zit toch in de deelnemersraad van Bpf HiBiN. Dat vraagt om een toelichting. HugO V INK

6 MET PENSIOEN

”Er wordt vaker verbaasd gereageerd. Ben ik niet veel te jong om me in pensioenen te verdiepen? En hoe kun je in een deelnemersraad van een pensioenfonds zitten als je niet eens werkt? Ik heb wel gewerkt. De laatste periode voor Houtwerf, een houthandel. Ik hield me daar vooral bezig met internationale handel, vanuit de binnendienst. Het handelsbedrijf was aangesloten bij brancheorganisatie Hibin en zodoende ook bij het Bpf HiBiN. Op een gegeven moment besloot ik weg te gaan en een nieuwe job te zoeken. Kort daarvoor was ik in de deelnemersraad gestapt. Ook als je geen werk hebt, mag je blijven deelnemen. Je behoort dan tot de categorie ’slapers’. Ik ben nu dus officieel slaper.”

Wat doet de deelnemersraad? ”Een pensioensfonds heeft een bestuur. Dat bestuur bepaalt

Via de deelnemersraad kunnen deelnemers en gepen-

onder toezicht van De Nederlandse Bank (DNB) en Autoriteit

sioneerden hun invloed uitoefenen op de uitvoering van

Financiële Markten (AFM) het beleid en de regels. Bpf HiBiN

de pensioenregeling. Adviezen gaan over: te nemen maat-

kan ze, natuurlijk binnen gestelde kaders, naar eigen inzicht

regelen, wijziging van statuten en reglementen van het

bepalen, vaststellen en wijzigen. De deelnemersraad advi-

fonds, vaststelling van het jaarverslag en de jaarrekening,

seert en controleert het bestuur, gevraagd en ongevraagd.

korting van pensioenen en het herstelplan.” >> lees verder

MET PENSIOEN 7

Is dat geen saaie materie voor jonge mensen?

Ben jij je bewust van je pensioen?

”Ik kan me wel voorstellen dat mensen dat denken. Terwijl

”Nu wel. Dat was ik niet. Het is ook heel complexe materie.

pensioenen op dit moment zeer actueel zijn. Met name het

Ondanks de negatieve berichtgeving in de media is je

woord ’dekkingsgraad’ duikt regelmatig op in alle media.

pensioen ook niet iets om je zorgen over te maken. Zeker

Het is crisis en we moeten echt aan de slag! Ik wil bijdragen

niet op mijn leeftijd natuurlijk. Ik weet dat Bpf HiBiN een

aan het behalen van resultaten. Dat vind ik een uitdaging en

goed fonds is. Het zijn moeilijke tijden, maar er is een

nee, dat is allerminst saai. Ik moet wel zeggen dat ik altijd

gedegen herstelplan en daarmee ligt het voor op koers.

al gefascineerd ben door wat er gebeurt op de financiële

Toch is het goed, ook als je jong bent, al eens na te denken

markten. Ik mag graag kijken naar documentaires over

over later. Als je pensioen opbouwt kun je nog iets doen.

investeren en financieren. Maar ik heb ook ’normalere’

Het is ook een onderwerp dat actueel is en ons uiteindelijk

hobby’s hoor: hardlopen en squash bijvoorbeeld. Toen ik

allemaal aangaat. Ik vind de nieuwe website www.bpfhibin.nl

nog in Leiden op kamers woonde, vond je me ook op de golf-

in dat kader ook echt toegevoegde waarde hebben.

baan of in een zeilboot. Heb flink van het studentenleventje

Die complexe pensioenwereld wordt een stuk toegankelijker

genoten als lid van studentenvereniging Minerva. Ik heb

met een laagdrempelige website. Makkelijk taalgebruik en

meerdere opleidingen gevolgd. Eerst Atheneum tot en met

handige tools. Ik raad ook jongeren aan er eens een kijkje

het vijfde jaar. Daarna MBO bouwkunde met de overstap

te nemen, alleen al om mee te kunnen praten in de hele

naar het HBO. Van bouwkunde switchte ik naar commer-

discussie. Ik hoop via dit magazine ook leeftijdgenoten aan

ciële economie. Ik wilde aan de slag dus die studie heb ik

te spreken. En wil dan ook meteen van de gelegenheid

niet afgerond met een diploma. Ik heb een goed stel hersens,

gebruik maken om een oproep te doen voor nieuwe leden

maar kan dat niet op papier aantonen. Dat werkt me nu wel

voor de deelnemersraad. We zoeken enthousiaste deel-

tegen in sollicitaties.”

nemers, liefst mensen die op dit moment binnen de bouwmaterialenhandel aan het werk zijn. Je hebt eigenlijk

Waar ben je naar op zoek?

geen voorkennis nodig. De drempel is laag en geen vraag

”Ik woon in Leiden. Wil serieus aan het werk. Ik zou wel

is dom. Uit eigen ervaring weet ik dat je enorm goed wordt

graag als trainee aan de slag willen in het bedrijfsleven.

opgevangen en voldoende cursussen aangereikt krijgt om je

Ik kan me ook een carrière in de pensioenwereld voor-

de stof eigen te maken. Een echte uitdaging. Leeftijd speelt

stellen. Lid zijn van de deelnemersraad is dan een mooie

geen rol. Ik heb ervoor gezorgd dat de gemiddelde leeftijd

kruiwagen. Ik ambieer wel een bestuursfunctie. Dat is geen

flink naar beneden is bijgesteld. Iedereen die geïnteresseerd

fulltime baan. Ik ken ook mensen die in meerdere besturen

is, kan zich opgeven op www.bpfhibin.nl.”

zitten en zodoende toch een voltijdbaan creëren. Ik probeer mijn netwerk zoveel mogelijk in te schakelen en warm te houden en ik heb er alle vertrouwen in dat ik binnen afzienbare tijd een baan heb.” 8 MET PENSIOEN

Mogen wij u volgen? Sociale media, wie is er wel mee opgegroeid? U waarschijnlijkheid niet. Maar de kans dat u er intussen al wel mee bezig bent, wordt steeds groter. Alleen al in Nederland kent Facebook 7,3 miljoen gebruikers. En ook andere sociale media zijn groot: LinkedIn, Twitter en Hyves heb elk ruim 3 miljoen gebruikers. En deze cijfers blijven maar groeien. Ook bedrijfstakpensioenfonds HiBiN gebruikt social media. Om met u te communiceren, u te informeren en te reageren. Snel, direct en eenvoudig.

Dat past bij wie we zijn. Wilt u uw pensioenfonds binnen handbereik hebben, vul dan uw naam en gebruikersnaam in op onze website. Of volg ons @BpfHibin. Serieus op LinkedIn Bent u meer van de serieuze inhoudelijke discussie? Bijvoorbeeld omdat u werkgever bent en zich meer wilt mengen in het beleid en de keuzes waar het bestuur van het fonds voor staat? Sluit u dan aan bij de discussiegroep van Bpf HiBiN op LinkedIn. We vragen u daar regelmatig om uw mening. Daarnaast leggen we ideeën die we hebben aan u voor. Op die manier oefent u invloed uit op de pensioenen van uw medewerkers en weten wij dat ons beleid aansluit bij uw behoefte.

Digibeet? Blijf up to date, reageer en like ons op Facebook

Heeft u niets met moderne media en computers?

Via onze Facebookpagina www.facebook.com/bpfhibin

En bent u nog van de gewone pen en papier?

informeren we u regelmatig over interessante ontwikke-

geen probleem. De startbrief, het uniform Pensioen

lingen in de pensioenwereld en nodigen we u uit daarop

Overzicht (uPO) en de Pensioenflits ontvangt u voorlopig

te reageren. Soms zijn de updates serieus, soms met

nog gewoon met de post.

een knipoog en uitdagend. Want uw mening is voor ons erg belangrijk.

Dichtbij op Twitter u kunt Bpf HiBiN volgen op Twitter, @BpfHibin. Daar zijn we vooral dichtbij. u bereikt ons snel als u iets van ons wilt weten of tegen ons wilt zeggen. uw pensioenfonds binnen handbereik dus. Wij vinden het wel zo fatsoenlijk om uw toestemming te hebben om u op Twitter te volgen. MET PENSIOEN 9

Pensioenen

De voordelen van een bedrijfstakpensioenfonds Een pensioen bij een bedrijfstakpensioenfonds zoals Bpf HiBiN heeft veel voordelen. We zetten ze even voor u op een rijtje: Voordeel 1: gedeelde kosten Een bedrijfstakpensioenfonds voert voor een grote groep mensen dezelfde regeling uit. En het is nu eenmaal goedkoper om in één keer iets voor heel veel mensen tegelijk te doen, dan voor allemaal apart. Daarnaast hebben bedrijfstakpensioenfondsen geen eigen winstoogmerk. De winst op de beleggingen komt helemaal ten goede aan de pensioenen. Samen je pensioen regelen en samen beleggen is dus veel goedkoper dan ieder voor zich. Bedenk dat een procent minder kosten, wel 30 procent meer pensioen kan opleveren! Voordeel 2: gedeelde risico’s De pensioenpremies die iedereen betaalt, worden voor een deel belegd. En dat is nodig, want op de lange termijn levert beleggen meer op dan sparen. Maar beleggen is risicovol en enig risico is nodig om de pensioenen nu en in de toekomst betaalbaar te houden. gelukkig zijn de risico’s die een pensioenfonds loopt een stuk kleiner dan voor een individuele belegger. Dat komt omdat de risico’s over een hele grote groep, over een lange periode en over verschillende generaties worden gespreid. Met een bedrijfstakpensioen deel je ook nog een paar andere risico’s met je collega’s. Als jou iets overkomt, blijft je pensioen beschermd. Bij ziekte loopt de pensioenopbouw gewoon door. Ook als je arbeidsongeschikt raakt, is in de meeste gevallen geregeld dat je pensioen doorgroeit. En dat is ook nog bijna - of soms zelfs helemaal - gratis. Als je overlijdt, zorgt je pensioenfonds in de meeste gevallen voor een levenslange uitkering voor je partner en voor een tijdelijke uitkering voor je kinderen. En als het bedrijf waarvoor je werkt failliet gaat, blijft je pensioen gewoon veilig. Al met al loop je samen minder risico dan alleen. Voordeel 3: gedeelde invloed Bij een bedrijfstakpensioenfonds betalen werknemers en werkgevers samen de pensioenpremies. Zij zijn ook samen de baas in het bestuur. De werknemers en de gepensioneerden worden in het bestuur door de vakbonden vertegenwoordigd. Bedrijfstakpensioenfondsen hebben ook een deelnemersraad. Hierin zitten werknemers, gepensioneerden en slapers die meepraten over alle belangrijke besluiten van het bestuur. Door de besluiten over het pensioen en de premie samen te nemen, worden de lasten en lusten zo eerlijk mogelijk verdeeld over werkgevers, werknemers en gepensioneerden.

10 MET PENSIOEN

1

2 1. Nederland beste stelsel In de vloed van veelal negatieve berichten van de laatste tijd over pensioenen, is er ook goed nieuws. Voor het derde opeenvolgende jaar is het Nederlandse pensioenstelsel het beste ter wereld. Dit blijkt uit de Melbourne Mercer global Pension Index. Deze index vergelijkt pensioenstelsels van 16 landen en kan daarmee uitspraken doen over de pensioenen van de helft van de wereldbevolking.

in het buitenland

3 3. Meer dan 50 pensioenregelingen in Italië Waar we in Nederland één overheidspensioenregeling hebben, de AOW, kennen de Italianen meer dan vijftig regelingen! Zo’n 80% van de totale overheidsuitgaven wordt uitgegeven aan de vijf belangrijkste regelingen.

4. Vrouwelijke ambtenaren in China kunnen op hun 50ste met pensioen De pensioengerechtigde leeftijd in China is 60 jaar voor mannen, 55 jaar voor vrouwen en zelfs 50 jaar voor

4

vrouwelijke ambtenaren. Experts voorspellen echter problemen voor deze pensioengerechtigde leeftijd. China telt namelijk meer dan 178 miljoen inwoners

2. Ecuador meest gunstige land om te wonen voor

die ouder zijn dan 60 jaar. Naar verwachting zal dit

gepensioneerden

aantal stijgen tot bijna 400 miljoen ouderen in 2050…

Volgens de ’International Living Retirement Index’ van 2012 is Ecuador voor gepensioneerden het meest gunstige land om te wonen. Bij dit onderzoek wordt er gekeken naar acht cruciale onderdelen. Deze variëren van de kwaliteit van de gezondheidszorg tot aan speciale voordelen voor gepensioneerden. Spanje is met haar achtste plaats het hoogst genoteerde Europese land.

MET PENSIOEN 11

Hoe denkt de werkgever over pensioenen?

Wat weet je van pensioenen?

Frits van buren 12 MET PENSIOEN

”Eerlijk antwoord? Niets.” Als we doorvragen, blijkt dat mee te vallen.

Henk van buren MET PENSIOEN 13

Henk van Buren is werkgever, directeur/eigenaar

Bouw je zelf pensioen op?

van Van Buren bouwmaterialen met een hoofdvestiging

”Mijn bedrijf is natuurlijk mijn pensioen. Ik leg in goede tijden

in het Twentse Nijverdal. Hij is nuchter. Een ondernemer

wat opzij voor later, in een aparte BV. Ik ben me er wel van

zonder fratsen.

bewust dat dat nodig is. Maar ik maak me nog niet dagelijks druk over mijn pensioen. Heb daar ook nog niet de leeftijd

Het zijn roerige tijden. In de bouwwereld, in de pensioen-

voor. Ik hoop op het ’Zwitserlevengevoel’ als het straks zo

wereld, overal eigenlijk. Hoe voelt dat als ondernemer?

ver is.”

”Het is onrustig. Je hebt vaker een slapeloze nacht. Het ging natuurlijk jarenlang goed. Het automatisme gaat eraf.

Wat wil je absoluut waargemaakt hebben voor je met

Er is onzekerheid over orders, banen en ook over pensioenen.

pensioen gaat?

Beleggers worden voorzichtiger, regels worden scherper.

”Mijn streven is dat het bedrijf dan in elk geval niet meer

Ik verwacht dat de situatie de komende jaren nog wel zo blijft.

afhankelijk is van mij. Privé zou ik nog wel wat van de wereld

Ik hoop niet dat het slechter wordt.”

willen zien. Ik ben in vijfentwintig landen geweest. Zou nog graag naar China gaan, naar Rusland, de Noordkaap en Zuid-

Hoe denk je als werkgever over pensioen?

Afrika. Gelukkig heb ik nog even voor ik met pensioen ga.”

”Pensioen is een recht van iedereen. Geld naar werk. Dat is een belangrijk onderdeel van ons sociaal stelsel. We willen

Hoe denk je over langer doorwerken?

toch niet terug naar de dagen dat opa’s en oma’s weer bij je

”Niet leuk, zeker in zware beroepen, maar onvermijdelijk

komen in wonen?”

denk ik. Het zou ook moeten kunnen gezien de hogere levensverwachting.”

Leeft het onderwerp pensioen bij Van Buren? ”Op het moment heeft de branche het moeilijk. Dan maken

Hoe houd je mensen op de hoogte van pensioen-

mensen zich denk ik vanzelfsprekend drukker over ontwikke-

ontwikkelingen?

lingen op korte termijn, dan op lange termijn. Natuurlijk hou-

”Veranderingen in sociale wetgeving geven we door bij de

den mensen die richting de pensioenleeftijd gaan zich er wel

loonstrook. Onze financiële man heeft zich vastgebeten

mee bezig. Maar we zijn een bedrijf met relatief jonge mede-

in ’pensioenland’. Hij maakte tot voor kort deel uit van het

werkers. Veel pensioenfeestjes hebben we nog niet gehad.”

bestuur van Bpf HiBiN. Op persoonlijke titel. Hij weet er veel van. Ik heb een goed gevoel bij het fonds. Het kennis-

Hoe viert Van Buren een pensioen?

niveau is hoog. De materie is enorm complex en Bpf HiBiN

”Afhankelijk van de functie natuurlijk en de mate waarin je

slaagt er steeds meer in pensioenen dichter bij de mensen

een gezicht naar buiten bent. Meestal vieren we het intern

te brengen.”

met collega’s en de familie, een hapje, een drankje en een cadeau. Toen mijn vader destijds met pensioen ging, bijna vijftien jaar terug, was er een grote afscheidsreceptie. Hij was natuurlijk het gezicht van Van Buren.”

Hoe verliep de bedrijfsovername? ”Al met al heel soepel. Hij had een voorziening getroffen, waarmee hij er eerder uit kon stappen, op zijn eenenzestigste. Mijn vader had toen veertig jaar gewerkt. Ik werd op mijn dertigste adjunct en op mijn vijfendertigste nam ik de zaak over. We hebben goede afspraken met elkaar gemaakt. Mijn vader is nog altijd commissaris, maar legt me geen strobreed in de weg. Sterker nog, ik heb alle kansen gekregen om het bedrijf op mijn manier tot een succes te brengen. Dat gaat wel eens anders in een familiebedrijf.” 14 MET PENSIOEN

Vraag & antwoord Wie is de baas bij Bpf HiBiN? Het Bpf HiBiN is van en voor de sector ’bouwmaterialenhandel’. Werkgevers en werknemers betalen samen de pensioenpremie en ze zijn samen de baas. Bpf HiBiN wordt bestuurd door vertegenwoordigers van werkgeversorganisaties en vakbonden die actief zijn in de bedrijfstak. De vakbonden vertegenwoordigen de werknemers en de gepensioneerden. Het bestuursbureau onder leiding van Rob Braaksma zorgt voor de dagelijkse uitvoering. Daarnaast heeft Bpf HiBiN ook een deelnemersraad. Daarin praten werknemers, gepensioneerden en slapers mee over alle belangrijke besluiten van het bestuur.

Nieuwe website

brengt pensioen een stuk dichterbij

Op 1 januari 2012 is de nieuwe website www.bpfhibin.nl

van brochures en reglementen. Onder het keuzemenu

online gegaan. Hierop vindt u alle informatie over uw

’ik wil informatie over’ vindt u alles wat met pensioenen

pensioen, maar ook een pensioenplanner, uitleg van lastige

te maken heeft. Denk aan de hoogte van de premies en

pensioenbegrippen en natuurlijk het laatste nieuws.

de AOW. Wat u moet doen bij gebeurtenissen waar u

Ook vragen die u heeft over pensioen kunt u hier stellen.

mee te maken kunt krijgen, bijvoorbeeld een scheiding, werkeloosheid of arbeidsongeschiktheid, vindt u onder

Leeftijdscategorieën

de knop ’ik wil advies bij’.

De website is ingedeeld in leeftijdscategorieën. Op die manier hebben we geprobeerd de informatie zoveel mogelijk

Blog

op uw persoonlijke situatie af te stemmen. Niet helemaal

Maandelijks verschijnt er op de website een blog

natuurlijk, want iedereen is anders. Met de pensioen-

van Rob Braaksma. Hij gaat in op actuele pensioen-

planner op de website kunt u uw opgebouwde pensioen

ontwikkelingen. Schroom niet om te reageren op

zien. De inloggegevens voor deze planner ontving u eind

zijn beweringen. graag zelfs! Wij zijn ervan overtuigd

maart 2012. Mocht u deze niet hebben ontvangen, laat ons

dat we op die manier samen het beste pensioenfonds

dat dan even weten via info @bpfhibin.nl.

kunnen worden.

Handig navigeren

Suggesties?

We hebben veel zorg besteed aan de gebruiksvriendelijkheid

Heeft u suggesties om de site verder te verbeteren? Laat

van de site. De handige knoppen op de homepage, maken

het ons weten via de feedback button op de site, Facebook of

dat u makkelijk navigeert. u kunt zaken direct regelen, zoals

Twitter. u kunt ook een mail sturen naar info @bpfhibin.nl.

het aanvragen van nabestaandenpensioen of het downloaden

ga naar www.bpfhibin.nl

MET PENSIOEN 15

Pensioenleeftijd In 2010 spraken werkgevers- en werknemersorganisaties

Laten we er toch maar even vanuit gaan dat de voorstel-

af om de AOW-leeftijd in 2020 te laten stijgen van 65 naar

len doorgaan. In dat geval zou vooral de verlaging van het

66 jaar. Zij sloten hiervoor het zogeheten Pensioenakkoord.

opbouwpercentage per 1 januari 2014 consequenties hebben

Nederlanders die voor 1955 zijn geboren, kunnen daardoor

voor vrijwel alle pensioenregelingen. U moet dan rekening

nog steeds vanaf hun 65

houden met de nieuwe pensioenleeftijd van 67 jaar en de

ste

van hun oude dag genieten. Maar

lagere opbouwpercentages.

VVD, CDA, D66, GroenLinks en ChristenUnie zetten eind april een kruis door de pensioendeal. De vijf partijen willen de pensioenleeftijd al vanaf 2013 met een maand verhogen, om daarna uit te komen op 66 jaar in 2019. In 2024 moet de pensioenleeftijd zijn gestegen naar 67 jaar. De AOW wordt

”Het voorstel voor aanpassing van de pensioenleeftijd naar 67 jaar in 2014 wordt gehandhaafd”

Het ligt voor de hand dat nieuwe pensioenopbouw verzekerd wordt met de pensioenleeftijd 67. Verplicht is dit overigens niet. Een pensioenregeling mag ook straks nog steeds uitgaan van de pensioenleeftijd 65, maar dan moet er met extra verlaagde opbouwpercentages gerekend worden.

vervolgens gekoppeld aan de levensverwachting.

Door het uiteenlopen van de AOW-leeftijd en de pensioenVanaf 2014 al moeten pensioenfondsen in hun regeling

leeftijd zullen aanvullende pensioenen niet langer naad-

rekening gaan houden met de verhoging van de pensioen-

loos aansluiten op de AOW. Dat kunt u verhelpen door de

leeftijd naar 67 jaar. Dit voorstel uit het Pensioenakkoord

ingangsdatum van de AOW of het pensioen te verschuiven.

blijft gehandhaafd, maar de maximale opbouwpercentages

Het bestuur van Bpf HiBiN houdt de ontwikkelingen in

worden beperkt. Hoe dat gaat gebeuren beschrijft het plan

Den Haag vanzelfsprekend nauwlettend in de gaten en blijft

niet, maar vermoedelijk gaat dit voor middelloonregelingen,

u op de hoogte houden. Check regelmatig www.bpfhibin.nl

die Bpf HiBiN ook heeft, van maximaal 2,25% naar maximaal

voor het laatste nieuws.

2% per jaar. Deelnemers van Bpf HiBiN bouwen op dit

Vraag & antwoord

moment jaarlijks 2% op, dus vooralsnog verandert hier niets.

Omdat het Kabinet Rutte demissionair is, is het de vraag of en in hoeverre de pensioenonderwerpen als controversieel worden beschouwd. Op dit moment is dat nog niet duidelijk. Als het plan of delen daarvan controversieel worden verklaard, dan ligt de verdere behandeling in het Parlement hiervan stil. Maar het kan ook maar zo zijn dat de Tweede Kamer vaart maakt met een vervroegde invoering van de verhoging van de AOW- en pensioenleeftijd.

16 MET PENSIOEN

Waarom belegt Bpf HiBiN met mijn pensioengeld? Een bedrag van € 100 dat in 1985 door de pensioenfondsen is belegd, was in 2010 ruim 6 keer zoveel waard. Op een spaarrekening zou hetzelfde bedrag aangegroeid zijn tot € 310. Zonder te beleggen, was ons pensioen dus nu maar ongeveer half zo hoog. Beleggen is nodig voor een goed en betaalbaar pensioen. Want als pensioenfondsen de pensioenpremies op een spaarrekening zouden zetten, zou de premie veel hoger moeten zijn of waren de pensioenen een heel stuk lager. De premie alleen is lang niet genoeg om de pensioenen te kunnen laten meegroeien met de stijgende prijzen.

P

P

Minister Kamp presenteerde eind mei de nieuwe pensioenrekenregels. Zonder al te diep de techniek in te duiken, vertellen we u in het kort wat er onder andere gaat veranderen.

Pensioenrekenregels vanaf 2014 Inleiding Bpf HiBiN vindt het belangrijk om u op de hoogte te houden in verband met pensioenontwikkelingen. u heeft wellicht al in de krant gelezen en/of op het nieuws gehoord dat minister Kamp nieuwe pensioenrekenregels heeft gepresenteerd. Die nieuwe pensioenrekenregels zijn nog geen wet, dus we weten niet of deze doorgang vinden. Toch willen wij u informeren over dit voorstel. In de toekomst zullen wij dit vaker doen als er weer nieuws is. Huidige pensioenrekenregels De dekkingsgraad van pensioenfondsen moet minimaal 105% zijn. Dat wil zeggen dat het pensioenfonds voor iedere euro die het pensioenfonds in de toekomst moet uitgeven, we nu € 1,05 in kas moeten hebben. Op dit moment is het pensioenfonds verplicht, als ze onder deze dekkingsgraad zit, een zogenaamd herstelplan in te dienen bij De Nederlandsche Bank (DNB). In dat herstelplan geeft het pensioenfonds aan hoe ze weer boven de 105% uit gaat komen. Daar geldt een flink aantal spelregels voor, opgesteld door de wetgever en DNB. Vervolgens moet het pensioenfonds aantonen dat ze ook op de lange termijn genoeg adem heeft om pensioenen uit te keren. En liefst inclusief (een deel van de) prijsstijgingen. Dat heet indexatie. De dekkingsgraad bij Bpf HiBiN is momenteel ongeveer 100%. Tot deze dekkingsgraad komen wij, omdat wij van een toekomstig rendement ter grootte van de 20-jaars rente moeten uitgaan. Die rente is nu historisch laag. In 2011 is de rente behoorlijk gedaald, waardoor wij als fonds 70 miljoen euro extra moesten reserveren, terwijl wij ruim 63 miljoen euro verdienden met beleggingen. Dit valt bijna niet uit te leggen: we zijn nog nooit zo rijk geweest, maar toch zakt onze dekkingsgraad. Nieuwe pensioenrekenregels Minister Kamp heeft dit ook ingezien en heeft besloten om nieuwe pensioenrekenregels voor te stellen waarin is bepaald dat wij voor de totale pensioenverplichtingen een andere rente mogen hanteren. Hierdoor dachten we dat straks onze dekkingsgraad omhoog zou gaan. Maar door de forse rentedaling in de afgelopen weken is dit positieve effect van de maatregel van de minister alweer weg. Kortom, de lage rentestand in Nederland blijft alle pensioenfondsen en ook Bpf HiBiN dwars zitten en dat heeft als gevolg dat de dekkingsgraad (te) laag blijft. Toekomst zal leren Bpf HiBiN mag dus, zoals het er nu voor staat, straks een andere rente hanteren voor onze totale pensioenverplichtingen. We zullen pas achteraf weten of dat voorgenomen besluit van de minister een goede keuze was. Het kan zo maar zo zijn dat de rente de komende jaren laag blijft. Dan heb je op papier een hogere dekkingsgraad dan nu het geval is. We rekenen dan namelijk op papier met een hogere rente, terwijl we in werkelijkheid minder rente ontvangen. Als straks de rente en beleggingsresultaten wel stijgen, dan zijn we weer te voorzichtig geweest. Als pensioenfonds Bpf HiBiN zullen wij ervoor (moeten)

zorgen dat met de belangen van al onze groepen deelnemers op evenwichtige wijze rekening wordt gehouden. Mocht een pensioenfonds, onder de nieuw voorgestelde pensioenrekenregels toch in dekkingstekort komen (de dekkingsgraad is dan onder de 105%), dan moet het direct de pensioenen gaan korten zodat het pensioenfonds binnen 3 jaar haar financiën weer op orde heeft en de dekkingsgraad weer boven de 105% komt. Het fonds mag de korting overigens over 3 jaren uitsmeren. Iedereen krijgt het dan voor zijn kiezen. Zo’n dekkingstekort kan ook ontstaan, als we met z’n allen weer ouder worden, want dan moet het pensioenfonds meer geld opzij zetten. Alternatieve keuze: reëel pensioencontract De sociale partners (vertegenwoordigers van werkgevers en werknemers) hebben daarnaast een alternatieve keuze: een pensioencontract dat met de prijsstijgingen meegaat. Dit noemen we een reëel pensioencontract. Het pensioenfonds vermeldt de dekkingsgraad, zoals die werkelijk inclusief de toekomstige indexatie is. Een voordeel is dat eventuele negatieve schokken over 10 jaar verdeeld mogen worden. Een (mogelijk) nadeel is dat in dit contract alles te mooi wordt voorgesteld. Het pensioenfonds mag namelijk van een hogere rente uitgaan dan in het ’gewone’ pensioencontract. Stel dat het achteraf dan toch behoorlijk tegenvalt, dan ziet de actieve deelnemer zijn toekomstige toezeggingen dalen, terwijl de gepensioneerden al geprofiteerd hebben. Aan de andere kant kunnen meevallers juist gunstig zijn voor actieve deelnemers terwijl gepensioneerder er beperkt van geprofiteerd hebben. Samenvattend Minister Kamp heeft aan de Tweede Kamer nieuwe pensioenrekenregels toegestuurd. Echter, feit blijft dat de marktrente historisch laag is, we nu al jaren een economische, financiële en Europese crisis hebben, beleggingsresultaten niet meer zo hoog zijn als in de jaren ’90 en we met z’n allen gemiddeld veel langer leven. Al deze factoren zorgen ervoor dat pensioenfondsen steeds meer geld in kas moeten hebben om hun uitkeringen te kunnen doen. De minister wil met de nieuwe pensioenregels het pensioenstelsel toekomstbestendig houden. Heldere communicatie Begrijpt u het nog? Voor wie nog niet was afgehaakt: welke keuzes er ook gemaakt worden, aan ons de taak u alles zo helder mogelijk uit te leggen. u ziet waarschijnlijk ook reclames van verzekeraars en banken die claimen het allemaal beter, goedkoper en begrijpelijker te doen. Hierdoor kan er verwarring ontstaan. Dat verplicht ons om u zo duidelijk mogelijk te informeren. Weet ook dat uw bedrijfstakpensioenfonds maar één doel heeft en dat is u een zo goed mogelijk pensioen te bezorgen. Wij hebben geen winstoogmerk. Externe commerciële partijen willen toch, hoe je het ook wendt of keert, geld verdienen en dat moet door iemand betaald worden. Door wie? u mag één keer raden…

MET PENSIOEN 17

Het bestuur doe je er niet even bij S andra van der maden

In gesprek met de jongste en vrouwelijke bestuurder van Bpf HiBiN, Sandra van der Maden. ”Dat begint al goed”, zegt een lachende Van der Maden. ”Officieel heet ik Van der Ploeg. Ik ben getrouwd en dus gaan mensen ervan uit dat ik Van der Maden heet. Eigenlijk heb ik gewoon m’n meisjesnaam gehouden. Maar heb er geen problemen mee hoor. Wel grappig hoe dat voor je wordt ingevuld.”

18 MET PENSIOEN

De hoed en de rand Sandra is bestuurder van het Bpf HiBiN en representeert de

gevraagd voor deze bestuursfunctie. Naast mijn dagelijks

werkgevers. ”Dat klopt, met die pet op zit ik inderdaad in het

werk. Maar ik ben er al wel achter dat je dit er niet ’zo even

bestuur. Maar waar het mij natuurlijk echt om gaat, is dat de

bij’ doet. Dat komt door de veelzijdigheid en complexiteit van

mensen uiteindelijk een goed pensioen krijgen. Het bestuur

de materie. Ik lees er ontzettend veel over, volg nauwgezet

zorgt voor een goede uitvoering van pensioenregels. Wij

de actualiteiten en heb al heel wat cursussen en trainingen

behartigen de belangen van de deelnemers, zodat zij geld

gedaan. Wat ik niet weet vraag ik. Is misschien ook wel de

krijgen als ze met pensioen gaan. Ik zit sinds juli 2011 in het

aard van het beestje: ik wil altijd precies weten hoe iets in

bestuur. Ik kom uit de deelnemersraad en werd van daaruit

elkaar steekt. Ik wil van de hoed en de rand weten.” >> lees verder

MET PENSIOEN 19

Mensenmens

helemaal waar. Allereerst heb ik mijn gezin, een man en

Je woont op Texel. Ben je daar geboren en getogen?

twee kleine kinderen. Die komen altijd op de eerste plek.

”Nee, mijn man wel. Ik ben Friezin. We wonen er heerlijk.

Daarnaast werk ik in inderdaad bij de RAB Groep hoor,

Prachtige natuur, het strand dichtbij. Maar wonen op een

een familiebedrijf in de hout- en bouwmaterialenhandel,

eiland heeft ook nadelen. Ik ben een mensenmens, wil ook

met het hoofdkantoor op Texel –op een minuutje fietsen

lekker uit met vrienden en familie, naar het theater bijvoor-

van mijn huis- en circa 700 medewerkers. Ik heb een leuke

beeld. Daarvoor moet je vaak naar de stad, naar het vaste

en verantwoordelijke baan. Daarnaast heb ik de bestuurs-

land. Ik ga ongeveer twee keer per week naar de vaste wal.

functie bij Bpf HiBiN. Gelukkig is er een aantal raakvlakken

De overtocht is twintig minuten. Mis je net de boot, dan moet

tussen mijn baan en het bestuurswerk. Beide jobs draaien

je weer een uur wachten op de volgende. Dat is frustrerend,

om cijfers en die intrigeren me. Vroeger wilde ik belasting-

zeker als je niet heel ruim in je tijd zit. Misschien is dat een

inspecteur worden, dat zegt misschien genoeg. Ik volgde de

reden om ooit weer terug aan land te gaan.”

opleiding tot register accountant, terwijl ik op mijn achttiende ook al aan het werk ging. Heb altijd de voorkeur gegeven

Leren van je werk

aan de combinatie werken-leren. Wat je leert meteen in de

Je hebt met recht een druk bestaan. Allereerst heb je je

praktijk brengen. Ik heb mijn Master of Science gehaald op

baan als financial controller bij RAB Beheer. ”Dat is niet

Nyenrode, waar ik de hele opleiding volgde.”

20 MET PENSIOEN

’t Komt zoals ’t komt

inflatiegroei. Dat zit er nu nog even niet in, maar ik hoop

Ontspan je wel eens? ”Zeker, maar ik heb gewoon behoefte

in de toekomst wel. De komst van de directeur brengt ook

aan reuring om mee heen. Dat kan ook privé zijn. Gezellig

een kanteling teweeg. We worden eigenwijzer, durven echt

samen dingen doen. Als ik dan toch even alleen ben, kruip

standpunten in te nemen en zijn kritisch. We kunnen achter

ik achter de piano en stort ik me op de muziekwereld. Ik heb

beslissingen staan. Dat maakt mij nog enthousiaster, maar

ook pianoles, want wil graag beter worden. Ook op dit vlak

ook nog kritischer naar mezelf.”

is er nog een hoop te leren. Ik houd dit leven vol, omdat ik niet moeilijk doe. ’t Komt zoals ’t komt, ’t gaat zoals ’t gaat.

Vooruitkijken

Mijn man werkt ook parttime, dus we kunnen er voldoende

Ben je je altijd bewust geweest van je eigen pensioen?

zijn voor de kinderen. Verder hebben we oppas aan huis en

”Eigenlijk wel ja. Komt voort uit mijn nieuwsgierigheid, van

dat geeft ook een hoop rust. Sommige dingen moet je ook

alles de ins en outs willen kennen. Ik ga nog lang niet met

gewoon loslaten. Wees je ervan bewust dat je nooit alles

pensioen, ben 33 jaar, maar vind het wel belangrijk er al

perfect kunt doen en het niet iedereen naar de zin kan maken. Dan valt het allemaal reuze mee en kun je ook nog volop genieten van het leven.”

One of the guys Je beweegt je in een mannenwereld. In je dagelijks werk bij de RAB Groep en ook in het

”Mijn streven is dat we kunnen indexeren. Betekent dat iedereen meegaat in de inflatiegroei”

eens over na te denken. Ik merk dat jongeren zich nauwelijks druk maken. Neem nu de discussie over verhoging van de AOW-leeftijd. Daar maken vooral ouderen zich druk over. Met een kantoorbaan vormen die twee jaar misschien niet het verschil. Maar bij zware beroepen, denk aan tegel-

bestuur. Hoe houd je je staande? ”Daar heb ik eigenlijk nooit

zetters, timmerlieden, et cetera, is het verschil tussen

problemen mee gehad. In het bestuur zitten twee vrouwen

65 of 67 substantieel. Je moet het pensioenbewustzijn

en vier mannen, we zijn dus best goed vertegenwoordigd.

ook weer niet zwaarder maken dan het is hoor. Toch wel

Wat gezegd mag worden is dat vrouwen wel gewoon goede

met de dag leven. Niemand weet wat de toekomst brengt.

managers zijn. Maar het gaat erom wie je bent en waar je

Ik hoop dat ik later nog wat eerder kan stoppen met werken.

voor staat, niet of je man of vrouw bent.”

Als ik gezond mag blijven, ga ik dan lekker op kleinkinderen passen en word ik misschien nog pianovirtuoos!”

Goede tijden slechte tijden Hoe bevalt het bestuur? ”Goed. Ik merk dat ik enorm veel leer en wil nou eenmaal graag beter worden. Het vreet energie, maar ik ben wel bereid te investeren. Minder leuk is natuurlijk de crisis. Het toezicht is heel scherp dit maakt dat we soms gedwongen worden andere keuzes te maken dan we eigenlijk zouden willen. Dat baart me wel zorgen. De deelnemers staan voor mij voorop. Er is een pot geld, bestemd voor mensen die met pensioen gaan. Aan ons de taak heel goed op dat potje te passen. Want zit er te weinig in, dan kunnen we niet uitkeren. Daarbij beweeg je je binnen de kaders die in de CAO zijn afgesproken. Ik merk wel dat we met de komst van een directeur veel meer controle hebben. Hij houdt zich bezig met allerlei zaken waar we als bestuur simpelweg niet aan toekwamen. We sturen beter en sneller. Mijn streven is dat we kunnen

Vraag & antwoord Waarom zijn er nieuwe afspraken over pensioenen? We leven langer dan vroeger. 50 jaar geleden ontvingen mensen gemiddeld 15 jaar pensioen als ze op hun 65ste stopten met werken. Onze levensverwachting is in die periode sterk gestegen. Nu ontvangen mensen gemiddeld 20 jaar pensioen na hun 65ste. Dat zijn 5 extra jaren waarin AOW en pensioen worden uitgekeerd. U kunt zich voorstellen dat dit veel geld kost. Om dat te kunnen blijven betalen moeten we met z’n allen langer blijven doorwerken, tenminste die mening zijn steeds meer mensen in Nederland toegedaan.

indexeren. Dit betekent dat iedereen meegaat in de MET PENSIOEN 21

wat leeft er op straat

Wat ga jij Column Pensioentekort?

Werken

Veel mensen vinden dat je een pensioentekort hebt als je na pensionering minder dan 70% van je laatst verdiende loon ontvangt. Door de lagere belastingschijven na pensionering houd je netto dan ongeveer hetzelfde over. Dat is natuurlijk ideaal. Maar volgens deze definitie heeft bijna iedereen een pensioentekort. Want die 70% kun je halen als je 40 jaar in hetzelfde bedrijf werkt, geen salariswijzigingen hebt, geen echtscheiding meemaakt, geen extra’s ontvangt waarover geen pensioen wordt opgebouwd (dertiende maand, leaseauto, et cetera). Ook kennen veel pensioenregelingen een maximum pensioengevend salaris, waardoor de mensen met hogere inkomens niet over hun hele inkomen pensioen opbouwen. Kortom, vrijwel iedereen heeft een pensioentekort. Hoe erg is dat? Een pensioentekort is vervelend als je er geen rekening mee hebt gehouden. Maar als je weet dat na je pensionering het inkomen daalt, kun je je daar op voorbereiden. Door extra te sparen, door je hypotheek af te lossen, door minder uit te geven, et cetera. Het is dan ook goed om je tijdig te laten adviseren: wat is voor jou de meest passende manier om je financieel voor te bereiden op je pensioen?

Bedrijf voortzetten

Een zorg voor later? De meeste mensen houden er niet zo van om over hun pensioen na te denken. Het lijkt lastige kost en het is vaak nog ver weg. Uit onderzoek blijkt dat ons brein er zelfs niet op is ingericht om over pensioen na te denken. Neurowetenschappers ontdekten dat ons brein zich laat prikkelen door dingen die snel leiden tot een ’beloning’. In een hypotheek willen we ons nog wel verdiepen; we willen er ook wel geld aan uitgeven, want er staat een ’beloning’ in de vorm van een huis of verbouwing tegenover. Maar als we moeten kiezen om ons geld uit te geven aan een goed pensioen of een mooie auto, dan kiezen de meesten toch voor die auto. Alleen maar ellende? De kranten staan bol van de zorgen die pensioenfondsen hebben. Terecht, want er is zeker wat aan de hand. Tegelijkertijd zijn wij één van de weinige landen in de wereld waar zoveel geld gespaard is voor pensioen. In veel landen moeten pensioenen betaald worden door een overheid, die op dit moment stevig moet bezuinigen. In Nederland wordt het pensioen grotendeels betaald door de pensioenfondsen waarin u samen met uw werkgever zelf geld gespaard heeft. Veel landen zijn jaloers op het Nederlandse pensioenstelsel. En dus… Een pensioentekort heb je al gauw. Dat hoeft geen probleem te zijn als je het tijdig weet; dan kun je er nog wat aan doen. Als je na pensionering zorgt voor een afgeloste hypotheek of een extra spaarpot, kun je vaak prima rondkomen van een AOW-uitkering en het pensioen dat je hebt opgebouwd bij je werkgever. Laat je tijdig adviseren! Andrea Middel FFP MFP Partner van Lyncs strategie & finance Financieel Planner van het jaar 2011

22 MET PENSIOEN

Zoveel mogelijk rendement halen uit de museumkaart

doen voor je pensioen? Rijk worden

Emigreren naar India

Leven!

Galariehouder zijn is mijn hobby

DJ set van mijn vader erven

Frans leren spreken

Geen idee

Kunstenaar worden en naar Parijs of Berlijn gaan

MET PENSIOEN 23

Misschien is het u opgevallen? Op onze website, in de pensioenflitsen en in andere communicatie-uitingen komt u regelmatig foto’s van dezelfde vier personen tegen. Deze personen staan voor de verschillende deelnemers van bedrijfstakpensioenfonds HiBiN. Het is hoog tijd nader kennis te maken. We hopen dat u zich in elk geval een beetje herkent in de situatie van één van deze personen. Via Nick, Harold, Cees en Herman proberen we u gerichter te informeren en hopen we beter in te kunnen spelen op uw situatie en relatie tot uw pensioen.

NICK DIjKM A N

H A ROLD KOOPM A NS

Nick is 25 en hij staat aan het begin zijn carrière. Sinds

40 jaar, Harold is het, maar zo oud voelt hij zich nog niet.

enkele weken werkt bij een bedrijf dat handelt in bouw-

Hij is getrouwd en trotse vader van een zoon die hem een

materialen en hij is druk aan het klussen in zijn eerste

verantwoordelijkheidsgevoel geeft dat hij vroeger niet had.

woning, een huurflat aan de rand van het centrum van

Dat geeft te denken. Wat zouden de financiële consequenties

de stad. Voor het eerst op eigen benen. Aan zijn pensioen

voor zijn gezin zijn, als hem wat overkomt? Kan hij zijn zoon

denkt hij nog nooit. Hij heeft wel wat anders aan zijn hoofd.

ook dan de toekomst bieden, die hij hem zo gunt? Zelf met

uitgaan, sporten, een serieuze relatie of toch maar niet?

pensioen gaan duurt nog wel even, maar hij realiseert zich

Toch bouwt ook hij vanaf zijn 21

dat hij nog kan bijsturen.

ste

aan het inkomen voor

na zijn werkzame leven.

Weet waar u aan toe bent! Pensioenplanner op www.bpfhibin.nl

Schuiven met opgebouwd pensioen

In Den Haag wordt flink gedebatteerd over de toekomst

aangeven wat uw inkomen moet zijn na uw 65ste, als u echt

van het pensioenstelsel in Nederland. Maar hoe zit het

met pensioen gaat. Het deel van uw opgebouwde pensioen

eigenlijk met uw persoonlijke pensioen? Hoeveel bouwt

dat u na pensionering niet nodig heeft, kunt u gebruiken om

u op bij Bpf HiBiN en welke mogelijkheden heeft u om

eerder stoppen met werken te financieren. Die leeftijd kiest

eerder te stoppen met werken? Bereken het met de

u met de verplaatsbare knop onder de grafiek.

pensioenplanner op www.bpfhibin.nl. Het gaat hier alleen

Dat kan per half jaar. u zult zien dat de berekening meteen

over het opgebouwde pensioen van Bpf HiBiN. U overziet

aangepast wordt. Heeft u een keuze gemaakt, dan maakt u

meteen de financiële consequenties van eerder stoppen

met één druk op de knop een printbaar pdf-bestand van het

met werken. Een handige grafiek maakt duidelijk van welke

overzicht. Neem deze mee naar uw financieel adviseur om

maandelijkse inkomsten u in welke periode kunt uitgaan.

samen uw financiële toekomst plannen.

24 MET PENSIOEN

Met het schuifje onder uw persoonlijke gegevens kunt u

Even voorstellen

CEES DE jONg

HERM A N DE BR A A K

Cees is 61. Zijn kinderen zijn uitgevlogen en hij is weer

Herman werkte 32 jaar in de bouwmaterialenhandel.

alleen met zijn vrouw. Nog een paar jaar werken en dan

Al twee jaar geniet hij samen met zijn vrouw van hun

vindt hij het wel goed. Fijn leuke dingen doen. Hobby’s heeft

pensioen. De eerste maanden thuis was even wennen,

hij genoeg. En bovendien heeft hij pas een andere caravan

maar ondertussen heeft hij zijn draai helemaal

gekocht, waar hij regelmatig mee op pad wil. Pensionering

gevonden. Elke woensdagochtend verzorgt hij met

wordt nu wel heel concreet voor hem. Hij vraagt zich af wat

ander gepensioneerden vrijwillig de tuin van het lokale

hij aan pensioen opgebouwd heeft en hoe hij het moet laten

verzorgingstehuis. En één keer per week past hij op de

uitkeren.

kleinkinderen. Helemaal zorgenvrij is hij niet. Wat betekenen de economische ontwikkelingen voor zijn maandelijkse uitkering? Moet hij rekening houden met een gekort pensioen?

Belangrijkste UPO-gegevens

mijnpensioenoverzicht.nl

Op de pagina van de planner vindt u ook de belangrijkste

Een andere manier om erachter te komen waar u aan toe

gegevens uit uw uniform Pensioen Overzicht (uPO). Welk

bent is gebruik te maken van mijnpensioenoverzicht.nl.

pensioen kunt u bereiken? Wat heeft u tot nu toe opgebouwd

Dit raadpleegt u door in te loggen met uw DigiD.

en wat ontvangen uw nabestaanden als u overlijdt? Het is

In mijnpensioenoverzicht.nl zijn, naast uw AOW,

zeker de moeite waard om de planner eens te bekijken. Ook

de pensioenen van de meeste pensioenfondsen opgenomen.

al is uw pensioen nog ver weg. u weet waar u aan toe bent.

Dus ook het opgebouwde pensioen naast dat van Bpf HiBiN. u ziet er hoeveel pensioen u heeft bij welke pensioenuitvoerder (pensioenfonds of -verzekeraar). Ook ziet u wat uw nabestaanden krijgen als u overlijdt. AOW en pensioen dat u al ontvangt, wordt niet getoond. Ook is het niet mogelijk te schuiven met de datum waarop u wilt stoppen met werken.

MET PENSIOEN 25

S amenvatting Jaarverslag 2011

Koers houden in roerige tijden Het jaar 2011 begon relatief rustig, maar gaandeweg nam de onrust toe met opnieuw een financiële crisis. Ontwikkelingen die vanzelfsprekend ook merkbaar waren in de pensioen­ sector. Vrijwel dagelijks werd het nieuws gedomineerd door dekkingsgraden die opnieuw onder druk kwamen, discussies over het pensioenakkoord, verhoging van de pensioengerechtigde leeftijd en mogelijke kortingen op pensioenrechten. Daarnaast was 2011 ook een jaar van herbezinning en van aanpakken. We scherpten onze visie en missie aan en gebruikten dit nadrukkelijk als leidraad voor onze werkwijze waarmee we de pensioenen voor 720 aangesloten bedrijven en 11.732 actieve deelnemers en uitkerings­ gerechtenden verzorgen. Ondanks de woelige financiële markten zijn we erin geslaagd om een rendement op de beleggingen te halen van 15,34%. Mede daardoor sloten we het jaar af met een dekkingsgraad van 100,1%, waarmee we het beter doen dan we in ons herstelplan hebben staan. Ons balanstotaal steeg naar € 493.346.000. De uitgaven in 2011 waren € 8.091.000 hoger dan inkomsten.

Belangrijkste cijfers Balanstotaal Inkomsten (premies/beleggingsopbrengsten) Uitgaven (o.a. voorziening pensioenverplichting en uitkeringen) Saldo Aangesloten ondernemingen Deelnemers

Dit komt voornamelijk door de extreem lage rentestand, waartegen we onze verplichtingen moeten waarderen. Transparantie is in 2011 een belangrijk thema voor ons geweest. Dit merkt u in onze communicatie en verslag­ legging. In de tabel ziet u daarom ook hoe hoog onze kosten per deelnemer in 2010 en 2011 zijn geweest. U mag er op vertrouwen dat wij continu streven naar acceptabel niveau van de kosten die we maken. Bent u nieuwsgierig geworden naar de volledige versie van ons jaarverslag? U kunt het eenvoudig downloaden op de website van Bpf HiBiN. Ondanks de roerige pensioentijden waarin we leven, houden we koers en zien wij de toekomst met vertrouwen tegemoet. Stichting Bedrijfstakpensioenfonds voor de Handel in Bouwmaterialen 18 juni 2012, G. Mantel, voorzitter

I.van Duijn-Pennenburg, vicevoorzitter

2011

2010

€ 493.346.000

€ 414.328.000

€ 95.027.000

€ 82.024.000

€ 103.118.000

€ 76.923.000

- € 8.091.000

€ 5.101.000

720

737

7.490

7497

Pensioengerechtigden •

Ouderdomspensioen

2.854

2.666

•

Partnerpensioen

1.199

1.195

•

Wezenpensioen

•

Invaliditeitspensioen

Totaal Administratiekosten Kosten per deelnemer Ontvangen premie Betaalde uitkeringen Administratiekosten als % v/d premie Gemiddeld belegd vermogen Beleggingskosten Beleggingskosten als % v/h belegd vermogen

41

45

148

159

11.732

11.562

€ 2.846.000,00

€ 2.613.000,00

€ 242,58

€ 226,00

€ 30.518.000,00

€ 30.849.000,00

€ 14.445.000

€ 14.030.000

9,33 %

8,47 %

€ 449.306.000,00

€ 376.861.000,00

€ 1.447.000,00

€ 1.239.000,00

0,32 %

0,33 %

€ 411.007.000,00

€ 342.715.000,00

€ 63.272.000,00

€ 51.617.000,00

15,39 %

15,06 %

100,1 %

102,1 %

Beleggingsresultaten •

beginstand

•

Resultaat

•

%

Dekkingsgraad 26 MET PENSIOEN

Hoe werkt Bpf HiBiN? Je werkt ongeveer een dag in de week voor je oude dag op dit moment hebben alle Nederlanders gezamenlijk een pensioenpot opgebouwd van 800 miljard euro. Dat is twee keer zoveel als de totale Nederlandse staatsschuld!

de levensverwachting bij geboorte voor Nederlandse mannen was in 2010 78,8 jaar en voor Nederlandse vrouwen 82,7 jaar

beleggen levert gemiddeld twee keer zoveel op als sparen oorzaken van een pensioengat zijn deeltijdwerk, eerder stoppen met werken, tijdelijk stoppen met werken, veelvuldig van baan veranderen en echtscheiding het totale pensioen inclusief AOW mag nooit hoger zijn dan het salaris

Uw pensioengrondslag Om te beginnen wordt uw pensioengrondslag berekend. Dat is het pensioengevend salaris minus een zogenaamde franchise. Over deze franchise wordt geen pensioen opgebouwd. Dat is ook niet nodig. Na uw 65ste bestaat het eerste deel van uw inkomen namelijk uit de AOW. De franchise wordt jaarlijks vastgesteld en is in 2012: € 11.919,-. Pensioenopbouw De pensioenopbouw bij Bpf HiBiN is een middelloonregeling. Pensioenaanspraken worden elk jaar dat u deelneemt vastgesteld. Het totale aanvullende pensioen (dus bovenop uw AOW) is de som van deze jaarlijkse pensioenaanspraken. Tot een salaris van € 37.380,- bouwt u per jaar 2% van de pensioengrondslag op. Voor het deel boven dat salaris, met een maximum van € 70.853,-, is dat 0,25 %.

Rekenvoorbeeld Dit is Nick Dijkman, 25 jaar oud. Hij werkt sinds een paar jaar als heftruckchauffeur. Zijn bruto jaarsalaris in 2012 is € 21.919,-. Om zijn pensioenaangroei voor dit jaar te berekenen halen we van zijn salaris de franchise af. In dit geval € 21.919,minus € 11.919,-. De uitkomst daarvan is zijn pensioengrondslag: € 10.000,-. In 2012 bouwt Nick dus het recht op van 2% van € 10.000,- = € 200,- levenslange pensioenuitkering per jaar. Verdient Nick volgend jaar meer, dan wordt zijn pensioenaanspraak ook hoger. Alle jaarafspraken opgeteld vormen zijn aanvullend ouderdomspensioen. Als u hierbij de AOW optelt heeft u het totale inkomen van Nick na zijn 65ste.

MET PENSIOEN 27

Aan het roer van een heel ander schip N ader kennismaken met Rob Braaksma , directeur van Bpf HiBiN.

”Wie mij een jaar of dertig geleden voorspeld had dat ik nu zou praten over derivaten, dekkingspercentages en pensioengaten, had ik hard lachend voor gek verklaard. Ik zat bij de marine, was telegrafist en voer op zee. Had steeds een andere verblijfplaats en zag veel van de wereld.” Sinds 2011 is Rob Braaksma, inmiddels 49 jaar, directeur van Bpf HiBiN. Hij woont in het Brabantse Prinsenbeek en geniet volop van het leven met zijn vrouw en drie kinderen van 16, 18 en 20 jaar. Aan vaste wal

De aard van het beestje

”Twee kinderen werden geboren op Curaçao. Na terugkeer

”Die gedrevenheid is een goede karaktertrek, maar zorgt

in Nederland werd ons derde kind geboren en ik zat regel-

ook voor een hoop onrust. Ik wil van alles, schiet verschil-

matig weken op zee. Mijn vrouw stond alleen voor de

lende kanten op, maar doe dat wel steeds vol overgave.

opvoeding de eerste tijd. We besloten dat ik de marine-

Voor de mensen om me heen is dat soms best lastig. Aan de

wereld zou verruilen voor een baan in het bedrijfsleven.

andere kant merk ik, dat ik daardoor makkelijk schakel en

Op zee volgde ik voortdurend opleidingen via het LOI, buiten

dat komt me in mijn huidige directeursfunctie, in een snel

de ontspannende activiteiten studeerde ik. Verdiepte me in

veranderende markt, goed van pas. Je moet -denk ik-

verschillende takken van sport: IT, personeelsmanagement

soms letterlijk het roer om durven gooien, dan haal je

en bedrijfsadministratie bijvoorbeeld. Ik solliciteerde als

het meeste uit het leven. Het houdt mij in elk geval

onervaren marineman naar de functie van controller bij

scherp en enthousiast. Ik heb uitdagingen nodig, zakelijk,

Nikko Europe, een Japanse speelgoedfabrikant. Dat was een

maar ook op sportief vlak. Ik wielren, loop hard, tennis

flinke move. Ik had dan wel gewerkt aan mijn theoretische

en kaart. In Frankrijk fietste ik de Marmotte en in Italië de

kennis, maar nu kwam het aan op het in de praktijk brengen

Dolomieten-marathon. Elk jaar loop ik een halve marathon.

daarvan. Het was best een spannende tijd, maar uiteindelijk

Een stuk ontspanning, maar ook noodzaak als je een

is het allemaal goed gekomen.”

Bourgondisch leven leidt. Ik ben en blijf tenslotte een Brabander. Ik kan enorm genieten van de goede dingen in het leven, met mijn familie en vrienden.” >> lees verder

28 MET PENSIOEN

MET PENSIOEN 29

Switch naar bouwmaterialen

nu meer structureren en creëren rust in de organisatie.

”Na vier jaar Nikko, kwam ik in contact met Nelemans bouw-

We werken onafhankelijk van de externe partijen. Ik ben

stoffen. Daar heb ik elf jaar gewerkt en een enorm netwerk

benieuwd waar we over twee jaar staan. Als de personele

opgebouwd. Ik hield me bezig met mensen (Human Resource

ontwikkelingen dezelfde vaart houden, blijft het een

Management) en financiën. Zodoende kwam ik ook in aanra-

spannende en uitdagende tijd. Het kan ook maar zo zijn dat

king met brancheorganisatie Hibin en het daarbij behorende

we de huidige structuur tot in lengte van dagen behouden.

pensioenfonds Bpf HiBiN. Ik kende de mensen in de branche,

De toekomst zal het leren.”

wist wat er speelde, waar behoeften lagen. In 2008 werd ik gevraagd als bestuurder van het fonds.”

Ook thuis actief ”Ook thuis ben ik eigenlijk met van alles en nog wat bezig.

Aan het roer

Ben ook niet bang, dat ik als ik ooit (duurt nog heel lang!)

”De wetgever en toezichthouders willen meer grip krijgen

met pensioen ga, achter de geraniums ga zitten. Ik zou nog

op de uitvoering van collectieve pensioenregelingen. Het

graag meer van de wereld willen zien, houd van reizen.

bestuur van een pensioenfonds besteedt eigenlijk alles uit

In het dagelijks leven ben ik ook hockeycoach, captain van

aan daarvoor geselecteerde partijen. Zij legt daarover verantwoording af aan de toezichthouders: De Nederlandse Bank (DNB) en de Autoriteit Financiële Markten (AFM).

”Ik schakel continu,

probeer heel zichtbaar

en dus overal bij te zijn”

een tennisteam en zit ik in de financiële commissie van de tennisclub. Ik zal mijn steentje blijven bijdragen aan een rijk verenigingsleven. Ik maak me niet echt druk over de toekomst.

Om het bestuur, dat bestaat uit vertegenwoordigers van

Ben me uiteraard wel beter in mijn eigen pensioen gaan

werkgevers en werknemers, beter op de hoogte en zodoende

verdiepen. Het bleek dat ik mijn zaakjes best goed geregeld

meer ’in control’ te laten zijn, besloten we een directeurs-

heb. Ik heb wel altijd voor een ’extra’ pensioen gespaard.

functie te creëren. Een fulltime job. Bij het vinden van de

Bewustwording is belangrijk, zorgen maken heeft geen zin.

juiste persoon voor deze job gingen we niet over één nacht

Ingrijpende gebeurtenissen in je persoonlijke leven, zoals

ijs. Op een gegeven moment kwam de vraag of het niet iets

het overlijden van een dierbare, daar kun je van wakker

voor mij was. En toen ik daar beter over nadacht, was dat

liggen. Niet van materiële zaken. De bewustwording wordt

misschien wel zo. En wederom maakte ik een verrassende

wel groter, maar met name door negatieve berichtgeving.

switch. Wat mij gewoon past is de veelzijdigheid. Vraag mij

Elk nadeel heeft z’n voordeel. Bpf HiBiN is een sociaal

naar een ’gemiddelde werkdag’, dan is het antwoord:

pensioenfonds. Eerlijk en gebaseerd op solidariteit.

’die bestaat niet’. Ik schakel continu, probeer heel zichtbaar

Iedereen heeft recht op een volledig pensioen. Dat is een

en dus overal bij te zijn. Dat is voor iedereen even wennen,

mooi uitgangspunt.”

vooral voor de externe partijen, die tot een paar jaar terug

Vraag & antwoord

de agenda van het bestuur bepaalden. Een bestuursvergadering deed weleens denken aan een Poolse landdag namelijk eindeloos vergaderen zonder écht resultaat. Nu bepaal ik samen met het hele bestuur de agenda. Wij zijn met z’n allen betrokken en vragen desgevraagd externe partijen om uitleg te geven. Het bestuur bepaalt de koers, zoals het hoort.”

Versterking ”De ontwikkelingen gaan wel snel, ik ben in juni 2011 begonnen, in oktober is Marcella het bestuursbureau komen versterken en vanaf 1 juli dit jaar komt als derde collega Veronique erbij. We kunnen de werkzaamheden 30 MET PENSIOEN

Hoe gaat Bpf HiBiN om met de risico’s van beleggen? Beleggen van de premies kent ook nadelen. Hoewel beleggen op de lange termijn meer oplevert dan sparen, brengt het inderdaad risico’s met zich mee. Maar zonder risico kun je geen rendement halen. Een zeker risico is dus nodig. Bij een pensioenfonds deel je die risico’s met alle collega’s uit de bedrijfstak. Bovendien kan een pensioenfonds door de grote beleggingspot het geld spreiden over veel verschillende beleggingen wereldwijd. Ook zo worden risico’s gespreid. En pensioenfondsen beleggen voor de heel lange termijn. Als het slecht gaat met de economie, hebben ze nog een lange tijd om er bovenop te komen.

Hoe vul je een pensioengat? Tips van de expert

Probeer in de eerste plaats de pensioenopgaven die u van uw pensioensfonds ontvangt te begrijpen. Vindt u dat lastig, vraag dan hulp van uw werkgever of financieel adviseur bijna niemand heeft een pensioen dat uitkomt op 70% van zijn laatstverdiende inkomen, kijk op www.bpfhibin.nl hoe u ervoor staat

1. Heeft u een pensioentekort, ook wel pensioengat, dan kunt u na uw pensionering gewoon minder gaan uitgeven, zorgen voor extra inkomen of voor lagere lasten. Een combinatie daarvan is natuurlijk ook mogelijk. 2. E xtra inkomen kunt u bereiken door te zorgen voor een gevulde spaarrekening waarop u kunt interen. 3. U kunt ook kiezen voor een lijfrentepolis of lijfrenterekening. De inleg is fiscaal aftrekbaar. Op de pensioendatum krijgt u er fiscaal belaste uitkeringen voor terug. Dit is vooral aantrekkelijk als u na pensionering in een lagere belastingschijf valt dan nu. 4. Lagere lasten bereikt u door af te lossen op uw hypotheek. Dat kan bijvoorbeeld door nu geld in te leggen op een bankspaarrekening waarmee u later de hypotheek aflost. Rechtstreeks aflossen kan natuurlijk ook. 5. Laat u goed adviseren over de beste manier voor u om uw pensioengat te dichten. MET PENSIOEN 31

Onderzoek

Hoe betrokken bent u bij uw pensioen? Elke twee maanden meetmoment

Communicatie

Weten wat je doet en weten wat daarvan de resultaten

Deelnemers zijn dus in potentie erg betrokken bij hun

van zijn, vinden wij belangrijk. Het geeft je informatie die je

pensioen. Wat vinden ze dan van het pensioenfonds waarbij

nodig hebt voor het besturen van een organisatie. Zes keer

ze zijn aangesloten? Gelukkig wijzen de resultaten van de

per jaar meet HiBiN daarom steekproefsgewijs de pensioen-

steekproef uit dat de meesten van u in het algemeen

betrokkenheid onder de deelnemers. Dat doen we per mail.

tevreden zijn over de communicatie met HiBiN. Slechts 4%

We meten of we onze energie steken in de goede zaken of

vindt dit slecht. Wij hopen dat u met dit magazine een nog

dat we onze koers moeten aanpassen.

duidelijker beeld krijgt van uw pensioenfonds en ons verder leert kennen.

Grote naamsbekendheid De eerste metingen dit jaar leverden resultaten op waarmee we vooruit kunnen. Zo blijkt bijvoorbeeld dat u ons kent. 97% van de deelnemers weet dat hij pensioen opbouwt via het bedrijfstakpensioenfonds HiBiN. Dat ons leert dat we ons niet meer aan u hoeven voor te stellen.

Pensioenbetrokkenheid Ook blijkt dat pensioenen en alles wat daarmee te maken heeft u bezig houdt. Samen met uw collega’s denkt u regelmatig na over uw pensioen (90%). Ruim 60% daarvan maakt zich zelfs wel eens zorgen over zijn pensioen. Waarschijnlijk daarom leest u in groten getale de informatie die u thuis ontvangt over pensioenen. Driekwart van de deelnemers doet dat zelfs bijna altijd. 32 MET PENSIOEN

Vraag & antwoord Kan ik mijn geld niet beter zelf beleggen? Waarschijnlijk niet. Wetenschappelijk onderzoek heeft aangetoond dat wie deelneemt aan een pensioenfonds tot 30% goedkoper uit is. Als individuele belegger zou u vervolgens voor hetzelfde dilemma staan als een pensioenfonds: om uw pensioen betaalbaar te houden, moet u in aandelen gaan beleggen. Op de aandelenmarkt mist u dan als individu echter het schaalvoordeel van de grote belegger. U betaalt hogere kosten. Bovendien zult u eerder uit aandelen moeten stappen om te voorkomen dat uw pensioen verdampt door een koersdaling vlak voordat u van uw pensioen wilt gaan genieten. Een pensioenfonds kent dat probleem niet. Voortdurend komen er mensen bij en gaan er mensen met pensioen. Daarnaast helpt de solidariteit van de grote groep in het fonds tegenvallers op te vangen.

W

Uw bondgenoot: de VAKBOND



De vakbeweging of vakbond maakt zich sterk voor goede werkomstandigheden

of het nu gaat om uw inkomen,

W

loopbaanontwikkeling, een veilige en leuke werkplek, opleidingen om uzelf te kunnen ontwikkelen of het goed kunnen combineren van werk en privéleven: een vakbond staat achter uw belang als werknemer. Chris Lonsain is bestuurslid van Bpf HiBiN namens de CNV Dienstenbond. We vroegen hem ons wegwijs te maken in de vakbondenwereld.

Waarom zouden we lid worden van een vakbond?

Hoeveel invloed hebben vakbonden?

• Werkgevers zijn georganiseerd en maken gebruik van de

Vakbewegingen sluiten meer dan duizend CAO’s af en

kennis van specialisten. Waarom zou u dat als werknemer

hebben invloed op de arbeidsvoorwaarden van ongeveer

niet doen?

zes miljoen mensen. Dat is belangrijk werk, want daarmee

• De vakbeweging onderhandelt over uw arbeidsvoor-

bereiken zij eerlijke en vaak betere arbeidsvoorwaarden.

waarden en kan dat beter dan individuele mensen.

Dat kunnen ze uiteraard niet alleen. Hoe meer leden een

Dat gebeurt niet alleen aan de CAO-tafel, maar ook in

vakbond heeft, des te meer invloed kan zij uitoefenen.

politiek Den Haag. Daar is zij in gesprek met ministers

Draagvlak heet dat.

en kamerleden.

• De wetgeving zit ingewikkeld in elkaar. Een prettige

En - niet onbelangrijk - de vakbonden zijn ook vertegen-

gedachte dat u gesteund wordt door een ervaren team

woordigd in het bestuur van het Bpf HiBiN: zij staan voor de

van juristen.

belangen van alle belanghebbenden in het pensioenfonds!

• De bond helpt u desgewenst met het invullen van belastingpapieren.

• Zij biedt kortingen op diverse verzekeringen, zoals een zorgverzekering.

Dat doen ze samen met de bestuursleden van werkgeverszijde. Het bestuur van bedrijfstakpensioenfonds HiBiN heeft namelijk zes bestuurszetels, waarvan er drie voor werkgevers- en drie voor werknemers(vakbonds)zijde zijn.

• U schakelt de vakbeweging in voor deskundig advies als het gaat over werk en inkomen. Denk hierbij aan

Bezoek maar eens de sites van de belangrijkste vakbonden:

informatie over rechten rondom ouderschapsverlof,

FNV, CNV en De Unie. U vindt er een heleboel nuttige infor-

vakantieregelingen of rechtsbijstand bij arbeidsgeschillen.

matie. Wie weet... besluit u lid te worden! En wanneer u al lid

• De bond geeft loopbaanadvies: antwoord op uw vragen over persoonlijke ontwikkeling, solliciteren en over uw

bent, dan heeft u wellicht interesse in een plaats binnen de deelnemersraad of het verantwoordingsorgaan.

loopbaan of carrière. Bijna niemand heeft meer een baan voor het leven, maar wil zich blijven ontwikkelen.

• Samen sta je sterk(er). Er geldt solidariteit voor alle leden.

MET PENSIOEN 33

Dagje weg ook voor niet-gepensioneerden

1. Hmmm… Hamam Heerlijk ontstressen. Dat lukt in een luxe wellness omgeving. Een Hamam behandeling brengt u in Oosterse sferen. Dat kan bijvoorbeeld in de Veluwse Bron in het Gelderse Emst. In de Veluwse natuur geniet u van een Oosters badhuis, sauna’s, een zwembad en een heerlijk kruidenbad.

1

2

4 2. Baron voor één dag Hoe heeft een baron zijn pensioen geregeld? Of hoeft hij zich geen zorgen te maken over zijn toekomst? Benieuwd naar de weelde waarin een baronale familie leeft? Een bezoek aan Kasteel de Haar in Utrecht geeft u een ongetwijfeld een goede indruk. Het hele jaar bruist het van de activiteiten. Met een gids kunt u het kasteel bezichtigen en wandelen door het uitgestrekte Engelse landschapspark.

34 MET PENSIOEN

3 3. Say cheese! Say cheese, say Alkmaar. Maar Alkmaar biedt meer dan de welbekende kaasmarkt. Zo kunt u heerlijk winkelen in het oude centrum van de stad, maar ook in grote moderne winkelcentra.

4. Cultuur snuiven en onbezorgd genieten van Oerol Elk jaar vindt aan het begin van de zomer op Terschelling het Oerol festival plaats. Dat trekt zo’n 50.000 bezoekers die tien dagen genieten van toneelgroepen, muzikanten en kunstenaars uit binnen- en buitenland. genieten geblazen voor iedereen! Kijk ook eens op www.uitjesvoorouderen.com.

MET PENSIOEN 35

Geen tijd om te werken A le x langeweg

Achter de geraniums zitten is er niet bij. Misschien tussen de geraniums, wanneer zijn groene vingers de tuin bewerken. Alex Langeweg is met pensioen. Hij klinkt heel enthousiast en het lijkt erop dat hij voor dit interview wel tijd heeft vrijgemaakt. ”Ik ben inderdaad enthousiast mijn bejaard-zijn ingegaan. Heb er 47 werkjaren opzitten, ben 65 en dan mag je er volgens de regels gewoon mee stoppen. Van de één op de andere dag. Een vreemde ervaring hoor: geld krijgen (pensioen en AOW), terwijl je niets doet. Zo voelt dat een beetje. Ben gewend om hard te werken. Dat was in mijn generatie gewoon zo. Wat nou werk en privé scheiden, tijd voor jezelf... nee werken, werken, werken met heel veel zelfdiscipline.” De indrukwekkende carrière van Langeweg eindigde bij

z’n allen gedineerd net voor Kerst. De sfeer was uitstekend.

Bouwcenter Filippo in Haarlem. Daar werkte hij van 1990

De mensen zijn met me begaan. Ik heb een ordner gekregen

tot nu. ”Hoewel het de tijd er niet naar is groots uit te

vol persoonlijke ervaringen van collega’s en veel verhalen

pakken met een feest, heb ik met een heel goed gevoel

hebben me aangegrepen. Het is heel mooi om (achteraf) te

afscheid genomen van mijn collega’s. We hebben met

weten wat je voor mensen betekent en wat ze van je vinden.

36 MET PENSIOEN

Ik begon bij Filippo in de buitendienst. Was altijd op pad,

op mijn bureau. In alle soorten en maten natuurlijk, renova-

naar aannemers en bouwlocaties. Heb menig bakkie koffie

tieprojecten, woningnieuwbouw en ook hotels, ziekenhuizen

in een keet genuttigd. Ik heb altijd op de grote bouwwerken

en supermarkten. Wel stressvol. Jij gaat over geld, veel geld

gezeten. Aanvragen lospeuteren, offertes uitbrengen en

en bovendien ben jij verantwoordelijk voor het op het juiste

vervolgens de opdracht in goede logistieke banen leiden.

moment en op de juiste plek leveren van bouwmaterialen,

Door jarenlange ervaring in diverse branches en disciplines

zodat die aannemer door kan en diens opdrachtgever

wist ik mijn kennis van de bouw prima te combineren met

tevreden is. Die supermarkt moet open natuurlijk!

commerciële vaardigheden, een commerciële techneut zal

Dat is geen acht tot vijf werk, ik heb zelfs wel wat zondagen

ik maar zeggen. Die vind je niet veel. De laatste jaren zat ik

op kantoor gezeten.” >> lees verder

veel meer op kantoor, met toch wel zo’n 50 tot 100 werken

MET PENSIOEN 37

Hoogtepunten?

ik zou niet eens meer kunnen werken. Dat staat mijn huidige

”Dat zijn er zo veel. Er zijn echt veel bouwprojecten waar

overvolle agenda helemaal niet toe. Vanmiddag ga ik aan

ik met trots op terugkijk. Gebouwen die er nog staan of in

de slag met de verbouwing van een appartement dat mijn

een aantal gevallen alweer afgebroken zijn. Ik begon als

zoon in Den Haag gekocht heeft. De koop heb ik begeleid.

interieurarchitect en industrieel ontwerper bij Pander en

Heb immers een cursus tot beëdigd makelaar gevolgd.

later bij Mutters. Heb ooit de Tweede Kamer ingericht,

Ben niet beëdigd, maar heb de kennis wel. De koop was succesvol. Ben inmiddels

het provinciehuis van ZuidHolland en het Nederlands Congresgebouw dat tegenwoordig het World Forum heet. Later kwam ik terecht in de scheepsbouw, bij de normalisatieafdeling van IHC Holland. We ontwikkelden een unieke schroefaskokerafdichting. Ik zat in een com-

”Dat is ook mijn advies aan anderen die met pensioen gaan: deel je dagen opnieuw in”

huisvriend van de ABN AMRO in Wassenaar, alwaar we de hypotheek geregeld hebben. Mijn dochter is net weer onder de pannen in Leeuwarden. Zij heeft een tijd in Engeland stage gelopen voor haar studie internationaal hotelmanagement, en vervolgt haar studie in Nederland. Mijn zoon is zijn eigen bedrijf gestart

missie met grote bedrijven als Philips, Stork en Werkspoor. We deden onderzoek naar

in grafische vormgeving, www.speldenknop.nl. Wie kan

de beste schroefdraad. Dat werd het metrisch schroefdraad-

hem beter helpen bij het bouwen van een netwerk dan

systeem en daarmee heb ik aan de wieg gestaan van onder

zijn vader?”

andere de M6 en M8 boutjes die tegenwoordig in de handel zijn. Ik ging verder in de metaal bij de Koninklijke kachel-

Hoe ervaart uw vrouw uw pensioen?

smid L. Franses en Zn., als ontwerper en verkoper en later

”Mijn vrouw vindt het gezellig dat ik thuis ben. Ik heb veel

ook mede-eigenaar. Pas daarna kwam ik in de bouwmate-

klussen uitgesteld en kan nu echt dingen aanpakken. Dat is

rialenhandel bij Braat Bouwstoffen NV, toen de grootste in

natuurlijk fantastisch. Ik denk dat ik voor twee jaar werk

Nederland. Eerst op de expeditie en later gaf ik leiding aan

heb liggen. We hebben tegenwoordig een heel ander leven.

een aparte BV voor inbouwsystemen, die zich bezighield met

Als je werkt zit je in een ritme, als je thuiszit niet. Ik ben echt

afbouw. Daar werkten we voor grote aannemers in omvang-

op zoek gegaan naar een nieuwe regelmaat. Dat is ook mijn

rijke projecten. Ik ontving voor mijn pensioen een afscheids-

advies aan anderen die met pensioen gaan: deel je dagen

kaart van Gyproc, de Belgische gipskartonplaatfabrikant met

opnieuw in. Bijvoorbeeld een vast uurtje wandelen of fietsen

wie ik echt producten ontwikkelde, waarop staat ’Een icoon

op een dag. Luister naar muziek, bezoek een museum of

in de bouwwereld gaat verdwijnen’, een mooi compliment!”

het theater.”

Langeweg kan uren vertellen over zijn werk.

Gaat u zelf ook nog een beetje ontspannen?

Heeft u het wel los kunnen laten?

”Ik ben dan wel druk, de stress is eraf. Ik ben muzieklief-

”Ja hoor. Dat moet gewoon. Ik heb mijn projecten netjes

hebber en heb recent een grammofoonplatenspeler op de

overgedragen. Heb nog een klus voor Ikea in Haarlem

kop getikt. Mijn voorouders zaten in de muziek en dat zal

binnengehaald en voorbereidend werk gedaan voor een

toch wel in de genen zitten. Glenn Miller, Benny Goodman en

stadsvernieuwingsproject in het centrum van Castricum.

Harry James, ik ben gek op muziek uit de fifties en sixties.

De oude wijk wordt gesloopt en een architect geeft er een

Ik heb ballroom en latin gedanst en kwam zodoende in

nieuwe invulling aan. Bouwcenter Filippo levert er onder

aanraking met het Shell dansorkest. Dat bestaat niet

andere kalkzandsteenelementen, dakpannen, gevelstenen

meer, maar ik heb een oude zakenrelatie en tevens lid

en 800 kuub betonmortel. Als je bedenkt dat er 7 kuub in een

van dat orkest in die tijd weer gevonden.

vrachtwagen gaat, kun je je indenken wat een omvangrijke

Op internet, www.jazzmasters.nl. Hij speelt nu in de

klus dit is. Maar goed, loslaten dus... Gelukkig heb ik genoeg

Frits Landesbergen Bigband. Na bezoek aan een aantal

andere activiteiten om me in vast te bijten. Sterker nog,

repetities ben ik benoemd tot roadmanager. Ik regel het transport van alle materialen en de podiumop- en afbouw. Onlangs is er een cd opgenomen en die ga ik vermarkten. Het bloed kruipt, waar het niet gaan kan.”

38 MET PENSIOEN

Pensioen voor partner en kinderen

Pensioen kennistest

Op pagina 41 vindt u de antwoorden.

1.

Wat gebeurt er met uw pensioen als u komt te overlijden? Dan is er een partnerpensioen. Dat is geen echt pensioen, maar een uitkering, een nabestaandenvoorziening. De hoogte van de uitkering hangt af van uw inkomen.

Overlijdt u, terwijl u nog werkt in de bouwmaterialenhandel, dan ontvangt uw partner van Bpf HiBiN 70% van het pensioen dat u zou hebben gekregen als u tot uw 65ste was blijven werken.

Bpf HiBiN ziet als partner: • de persoon met wie u getrouwd bent • de persoon met wie u een geregistreerd partnerschap hebt • de persoon met wie u een gezamenlijke huishouding voert en met wie u een samenlevingscontract hebt afgesloten bij de notaris

Heeft u kinderen? Zij hebben tot hun 18 e jaar recht op een uitkering. Dat geld heet wezenpensioen. De uitkering per kind is 14% van het ouderdomspensioen dat u zou hebben opgebouwd als u tot uw 65ste gewerkt had. Overlijden beide ouders, dan heeft een kind recht op 28% van uw ouderdomspensioen. Als uw kind nog studeert ontvangt het tot 27 jaar een wezenpensioen.

Het is belangrijk wijzigingen in uw persoonlijke situatie goed

Van wie krijgt u inkomen na uw pensionering? a. Van de overheid. b. Van het pensioenfonds. c. Van zowel het pensioenfonds als de overheid.

2. Welke stelling over AOW en pensioen is juist? a. De hoogte van uw pensioen is afhankelijk van wat u heeft verdiend, AOW niet. b. Bij de AOW maakt het niet uit of u werkt. Bij pensioen wel. c. Bij de AOW maakt het uit of u een partner heeft. Bij pensioen niet. d. Alle stellingen zijn juist. 3. Wanneer gaat ouderdomspensioen bij Bpf HiBiN in? a. Verplicht op uw 65ste. b. Dat bepaalt u zelf. c. Dat bepaalt de Nederlandse regering. 4. Dekkingsgraad is de verhouding tussen… a. … het aanwezige vermogen en alle financiële verplichtingen in de toekomst. b. … het aantal mensen dat premie betaalt en het aantal gepensioneerden. c. … het belegd vermogen en het vermogen in staatsobligaties. 5. Wanneer daalt de dekkingsgraad niet? a. Als de levensverwachting stijgt. b. Als het rendement van beleggingen negatief is. c. Als de levensverwachting daalt. d. Als de rente daalt. 6. Wat is franchise? a. Franchise is een extraatje. b. Franchise is een deel van uw salaris waarover u geen pensioen opbouwt. c. Franchise is pensioenopbouw over het vakantiegeld en de eindejaarsuitkering. 7. De pensioenregeling van Bpf HiBiN kent drie soorten pensioen. Welke hoort hier niet bij? a. Uitkering bij volledige arbeidsongeschiktheid. b. Uitkering voor uw partner en/of kinderen als u overlijdt. c. Pensioen als u stopt met werken (ouderdomspensioen). d. Uitkering bij werkloosheid. 8. U verandert van baan. Kunt u uw pensioen overdragen naar het nieuwe pensioenfonds? a. Ja. b. Nee.

door te geven aan Bpf HiBiN. Uw burgerlijke stand bijvoorbeeld of de geboorte van een kind.

MET PENSIOEN 39

Vrijwilligerswerk Top 10 van Nederland

3

1

5

2

6

1. Sportvereniging. Meer dan 1,7 miljoen mensen zijn als

5. School. Bijna 800.000 Nederlanders helpen op school.



6. Buurt- / Huurdersvereniging. Meer dan een half

vrijwilliger actief bij een sportvereniging.

2. Religie / Levensbeschouwing. Op nummer 2 in de top



miljoen vrijwilligers maakt zich hard voor een



10 staan vrijwilligers die zich inzetten voor een religie



buurt- of huurdersvereniging.



of levensbeschouwing.

7. Kunst / Cultuur. Op nummer 7 staat het

3. Zorg. De zorg is populair onder vrijwilligers.



4. Hobby. Ruim 800 duizend mensen zetten zich als

8. Opbouwwerk. Bijna 400.000 vrijwilligers voeren





vrijwilliger in voor zijn of haar hobby.

40 MET PENSIOEN

vrijwilligerswerk in de kunst en cultuur.

opbouwwerk uit.

Antwoorden

4

Antwoorden pensioenkennistest van pagina 39.

1. c) Van zowel het pensioenfonds als de overheid. Als u met pensioen gaat, ontvangt u mogelijk inkomen uit drie onderdelen van het pensioenstelsel. Ten eerste AOW van de overheid, ten tweede het opgebouwde pensioen via uw werkgever(s) en tenslotte middelen waarvoor u zelf aanvullend gespaard heeft. 2. d) Alle stellingen zijn juist. De AOW-uitkering is niet afhankelijk van het inkomen dat u had. Als u alleen woont, krijgt u een volledige AOW-uitkering. Dat is ongeveer 70% van het netto-minimumloon. Als u en uw partner beide de AOW-leeftijd hebben bereikt, ontvangt u ieder 50% van het netto minimumloon. Heeft u in het buitenland gewoond dan wordt uw AOW-uitkering mogelijk gekort. Kijk eens op www.svb.nl voor meer informatie. 3. b) Dat bepaalt u zelf. U krijgt op dit moment bij Bpf HiBiN ouderdomspensioen vanaf uw 65ste automatisch uitbetaald. U kunt het echter ook later laten ingaan of juist eerder. Gaat u eerder met pensioen, dan ontvangt u minder pensioen per jaar na uw 65ste. 4. a) Het aanwezige vermogen en alle financiële verplichtingen in de toekomst. De dekkingsgraad is de verhouding tussen het aanwezige vermogen van het pensioenfonds en het vermogen dat nodig is om het pensioen nu en in de toekomst te kunnen uitbetalen.

7

10 9. Reclassering / Slachtofferhulp.

Op nummer 9 in de top 10 van



vrijwilligers werk staat de reclassering



en slachtofferhulp.

10. Milieu, natuurbescherming.

280.000 vrijwilligers zorgen voor



het milieu en de natuur.

5. c) Als de levensverwachting daalt. De dekkingsgraad daalt niet als de levensverwachting daalt. De dekkingsgraad daalt namelijk juist als de levensverwachting stijgt, dan moet er langer worden uitbetaald en is er dus meer geld nodig. Verder geldt: de dekkingsgraad kan zich grillig bewegen. Dalen de aandelenkoersen, dan daalt het vermogen en dus de dekkingsgraad. Hetzelfde geldt voor de rente: gaat de rente omhoog, dan gaat ook de dekkingsgraad omhoog. 6. b) Franchise is een deel van uw salaris waarover u geen pensioen opbouwt. Voor het deel waarover u AOW ontvangt hoeft u geen pensioen op te bouwen. Dit verschil wordt franchise genoemd. Over vakantiegeld, onregelmatigheidstoeslag en eindejaarsuitkeringen wordt juist wel pensioen opgebouwd. 7. d) Uitkering bij werkloosheid. De pensioenregeling van HiBiN kent drie soorten pensioen: 1. Ouderdomspensioen. 2. Nabestaanden-pensioen. 3. Arbeids-ongeschiktheidspensioen. Werkloosheid is via de overheid verzekerd voor werknemers met voldoende arbeidsverleden. 8. a) Ja. Als u een nieuwe werkgever krijgt, kunt u uw pensioen meenemen naar een ander pensioenfonds, mits de financiële situatie van het oude en nieuwe fonds dit toelaat. De totale waarde blijft gelijk.

MET PENSIOEN 41

De geschiedenis van het pensioen Grieks-Romeinse Oudheid

Middeleeuwen

1770

19e eeuw

In de Grieks-Romeinse

De middeleeuwen waren

In 1770 werd het eerste

In de 19e eeuw kwam

Oudheid dacht men niet aan

op z’n zachtst gezegd niet

beleggingsfonds voor

de discussie op gang wie

later. Je werkte door tot je er

makkelijk. De ’Europese’

vermogende particulieren

verantwoordelijk was voor

dood bij neerviel. Wie in het

bevolking halveerde door

samengesteld met de pas-

het welzijn van de ouderen.

leger had gezeten, had als

oorlogsgeweld, hongersnood

sende naam Uit voorzorg.

Was het de overheid of de

veteraan recht op een stuk

en vooral door epidemieën.

Het was de formule van de

burger zelf?

land en een deel van het

Later was niet iets waar

Nederlandse wiskundige

soldij. Daar werd overigens

je over nadacht. Je had je

Christiaan Huygens die

geen ’premie’ voor betaald.

handen vol aan het nu.

inzicht bood in de waarschijnlijkheid van rendement bij het beleggen. Deze formule vormt de basis voor de hedendaagse pensioenberekening.

± 1880 Wie is verantwoordelijk voor welzijn van ouderen? 1881

1919

1947

1975

Het eerste Nederlandse

Na de Eerste Wereldoorlog

Willem Drees, minister

In de jaren 70 wordt duidelijk

ondernemingspensioenfonds

kwam er een Ouderdomswet

van Sociale Zaken, legde

dat de verzorgingstaat onder

is opgericht door de eige-

die voorzag in een ouder-

in 1947 met de Noodwet

verslechterende economi-

naar van machinefabriek

domsrente voor mensen

Ouderdomsvoorziening de

sche omstandigheden onder

Stork: Charles Stork.

vanaf 65 jaar. Er kwam

grondslag voor sociale wet-

druk komt te staan.

Ook kwam er in dat jaar een

een rentekaart waarop de

geving. Iedere Nederlander

De politiek reageert.

Ongevallen Wet die voorzag

werkgever elke week een

van 65 jaar en ouder had

Om plaats te maken voor de

in een uitkering voor werk-

zegeltje plakte. Na 50 jaar

recht op een uitkering.

jongeren, moeten ouderen

nemers die als gevolg van

plakken had de werknemer

Dat leidde in 1957 tot de

een stapje opzij zetten in het

hun beroep invalide waren

recht op een uitkering van

geboorte van de Algemene

arbeidsproces. De VUT doet

en een uitkering bij ouder-

omgerekend maximaal

Ouderdomswet, de AOW.

zijn intrede.

dom bij het bereiken van

€ 2,72 per week.

de leeftijd van 70 jaar.

1919 Er kwam een rentekaart waarop

de werkgever elke week een zegeltje plakte 42 MET PENSIOEN

nu De overheid zegt:

doorwerken!

1976

1980 - 1990

1990 - 2000

2000 - nu

Vrouwen speelden nog geen

Met de massaontslagen ont-

Door de vergrijzing betaalt

In de nieuwe eeuw is de

enkele rol in de ontwikkeling

staat een nieuw fenomeen:

een kleiner wordende groep

maatschappij steeds meer

rondom de oudedagsvoor-

pensioenbreuk. De basis van

werkenden voor een groei-

op het individu gericht.

ziening. Ze bouwden zelf

het bedrijfspensioen, 40 jaar

ende groep ouderen. En die

En minder op het collectief.

geen pensioen op. Sterker

bij dezelfde werkgever, is

laatste groep groeit snel.

We moeten steeds meer

nog, vrouwen werden bij de

ingehaald door de realiteit.

Dit zet de solidariteit tus-

voor ons zelf gaan zorgen.

meeste werkgevers bij het

Er komen regels om een

sen de ouderen en jongeren

En, zegt de overheid,

aangaan van een huwelijk

pensioen mee te nemen

onder druk.

doorwerken!

automatisch ontslagen. Dat

naar een nieuwe werkgever.

werd pas verboden in 1976.

En ook de gehuwde vrouw krijgt eindelijk haar AOW.

Woordzoeker D J P B N O D E W G D O T U Z D

I I V E P E E E R N L P O D S N

E N L U S F E T E I E B E E C I

H D O R T R L G D L G O S K O K

S E O E R A T N U E T V L K R B

O X N M E N I I O G J R A I E I

O E S E N C J G H E R I G N I C

L R T N T H D J T R E J R G T C

E E I L R I P I H N M S E S C O

K N J E A S E T C O E T V G U D

R O G E P E N S I O N E E R D E

E U I D I N S S Z L K L G A E I

W W N O T A I J E D R L K A R M

T A G W O A O I O N E I R D B E

B A N E N W E R T I W N E W N R

S  I  S  I  R  C  N  P  A  E  E  G  W  T  D  P

De woorden zijn horizontaal, verticaal en diagonaal verborgen in de puzzel. Sommige letters worden meerdere malen gebruikt. Als je alle woorden hebt gevonden, kun je met de overgebleven letters een zin vormen. AOWgat Loonstijging Banen Nota BICcode Partner BPF Premie Crisis Prijsstijging Deelnemer Reductie Deeltijdpensioen Toeslag Dekkingsgraad Toezichthouder DNB Vrijstelling Eindloonregeling VUT Franchise Werkeloosheid Geld Werkgever Indexeren Werknemer Kind Zscore

De uitslag van deze puzzel kun je terugvinden op onze site www.bpfhibin.nl. MET PENSIOEN 43

Contact Heeft u vragen of klachten? Vul dan een contactformulier in op de website. Andere contactmogelijkheden zijn: Klant Contact Center Is op werkdagen van 8:30 tot 17:30 uur te bereiken op 088 - 00 84 036 (4 cent per minuut). Deelnemers die inhoudelijke vragen hebben over hun pensioen, en werkgevers met inhoudelijke vragen over bijvoorbeeld de premieheffing, kunnen zich richten tot: Syntrus Achmea Postbus 40036 7300 ax Apeldoorn Voor bestuursaangelegenheden en klachten kunt u zich richten tot: Bestuursbureau Postbus 45 4840 aa Prinsenbeek

Colofon Uitgever Bpf HiBiN Redactie, vormgeving en productiebegeleiding Catapult creatieve communicatie Tekstbijdrage Andrea Middel, Chris Lonsain, Rob Braaksma Fotografie Maarten Wetsema Drukwerk Rekafa