DE KRANT VOOR ALLE OMWONENDEN VAN DE ROTTERDAMSE HAVEN
– NR. 21 JAAR 5 –APRIL 2014
VERSCHIJNT VIERMAAL PER JAAR. SAMEN MET BEWONERS, BEDRIJVEN EN GEMEENTEN BRENGT HET HAVENBEDRIJF ROTTERDAM EEN MOOIE, VEILIGE EN BEREIKBARE HAVEN DICHTBIJ
Weein
n struintoch
P. 6-7
t!
I de Landtong FOTO: ERIK BUIS
om uit te waaien, om te spelen, om te picknicken, om schepen te spotten…
Spitsmijden
Speuren
voor minder files rond Rotterdam
naar schatten, scherven en botten op Maasvlakte 2
Griezelen
P. 3
P. 2
P. 11
van harige verstekelingen uit verre landen
2
De haven 24/7
Hardlopen maakt freelance-journalist Nienke Becker (34) gelukkig. Sterker nog, slaat ze een keertje over, dan wordt ze chagrijnig. Dus rent ze drie keer in de week en doet ze aan yoga en krachttraining. Samen met vriendin Madelon Gravesteijn-Baans, met wie ze het online happy-and-healthy-lifestyle magazine Glow (glowmag.nl) maakt, loopt ze veel door Rotterdam. Starten bij de Erasmusbrug, een rondje Katendrecht erachteraan. En voor een cruiseschip aan de kade lopen ze graag om. Nienke: ‘Door de haven van Rotterdam lopen heeft iets stoers én kosmopolitisch. Helemaal wanneer je ‘s avonds over de Willemsburg op de Maasboulevard afloopt. Die skyline, de lichtjes: een wereldstad.’
Vele malen liep Nienke al over de Erasmusbrug. Maar die ene keer tijdens de marathon van Rotterdam in 2010 herinnert ze zich het best. Op de heenweg ging het nog. Maar terug, na zo’n 25 kilometer, bleek de brug ineens een stuk steiler. ‘Toen heb ik hem wel even vervloekt.’ Nu kan ze de brug niet meer passeren zonder aan de marathon te denken. Zondag 13 april tijdens de 34e editie van de marathon van Rotterdam is het weer zover. Vanwege blessures loopt ze zelf niet mee, maar ze staat wel langs de kant om Madelon te steunen. Al die aanmoedigingen langst het parcours zijn geweldig, vindt Nienke. Precies zoals Lee Towers zingt aan de start op de Coolsingel: You’ll never walk alone! WWW.MARATHONROTTERDAM.NL
‘Ik heb ‘m wel even vervloekt op de terugweg’
FOSSIELEN ZOEKEN op Maasvlakte 2
FOTO: MARC BLOMMAERT
DE HAVENSPOT VAN hardloopster Nienke Becker
WE VERLOTEN 2 EXEMPLAREN VAN ‘SCHATTEN VAN HET MAMMOETSTRAND’!
Schatten van het mammoetstrand
MAIL NAAR HAVENKRANT@ PORTOFROTTERDAM.COM O.V.V. ‘MAMMOETSTRAND’
FOSSIELEN ZOEKEN? Tip 1 Zelf fossielen vinden? FutureLand organiseert tot en met juni maandelijks fossielenexpedities op het Maasvlaktestrand onder leiding van de ervaren fossielenjager Walter Langendoen. Kijk op: WWW.FUTURELAND.NL
Tip 2 Het boek ‘Schatten van het mammoetstrand’ neemt je
» Marc Simmelink uit Hellevoetsluis deed een buitengewone vondst op het Maasvlaktestrand » Hij vond melkkiezen van de zuidelijke mammoet, zo’n 1 miljoen jaar oud » Een speciale website helpt fossielenjagers hun vondsten te determineren
O
p de dag dat Marc zijn vondst doet, heeft Dick Mol – Nederlands bekendste mammoetspecialist – dienst als ‘bottendokter’ in FutureLand. Dick haalt diep adem terwijl hij Marcs vondst aandachtig bekijkt. Dan vertelt
hij: ‘De zuidelijke mammoet trok ruim twee miljoen jaar geleden vanuit Afrika onze streken binnen. Toen het afkoelde, evolueerde uit deze bijna onbehaarde soort eerst de steppemammoet en zo’n 100.000 jaar geleden de wolharige mammoet. Heel bijzonder dus dit kiesje, met gemak een miljoen jaar oud.’
OERVONDSTCHECKER Fossielenzoeker Marc Simmelink, lid van de Werkgroep Pleistocene Zoogdieren, glundert. Een dergelijke kies had hij nog niet in zijn verzameling. Hij zet zijn vondst met z’n smartphone op Oervondstchecker.nl,
een (mobiele)website die fossielen van het Maasvlaktestrand koppelt aan de plek in de Noordzeebodem waar zand is opgezogen voor de aanleg van Maasvlakte 2. Want wie diep graaft, komt overblijfselen van onze voorouders tegen. Gebruikers van de website krijgen op basis van de vindlocatie op het Maasvlaktestrand meteen een indicatie van de ouderdom van een aangemelde vondst.
BOOR De ontwikkeling van de website is een gezamenlijk initiatief van de Rotterdamse archeologische dienst BOOR, het Natuur-
mee terug in de tijd. Aan de hand van archeologische en fossiele vondsten, toont het rijk geïllustreerde boek hoe mensen en dieren kilometers uit de huidige kust leefden op land dat plaats heeft gemaakt voor zee. Het boek is in FutureLand verkrijgbaar voor € 19,95 (winkelprijs € 24,95). Of in de webshop: WWW.MAASVLAKTE2.COM
historisch Museum Rotterdam en het Havenbedrijf. Het doel: overzicht van het materiaal dat op het strand wordt gevonden. Oervondstchecker.nl helpt daar enorm bij, vindt archeoloog Dimitri Schiltmans van BOOR. ‘Zodra iets van archeologische waarde lijkt, neem ik contact op met de vinder. Om met eigen ogen een goede beoordeling te kunnen maken. Vinders hoeven overigens niets te vrezen en zijn nergens toe verplicht. Ze zijn en blijven eigenaar van hun vondst.’ OERVONDSTCHECKER.NL
In elke Havenkrant vertelt Allard Castelein, sinds 1 januari 2014 de algemeen directeur van het Havenbedrijf, wat er speelt. Dit keer: Rotterdam en Europa.
Hoe belangrijk is de Europese Unie voor de haven van Rotterdam? ‘Veel goederen die hier aankomen, gaan direct door naar andere landen. Dat gaat eenvoudig, omdat de grenzen tussen de Europese staten steeds meer verdwijnen. De slagboom van de douane bij grensovergangen bestaat niet meer. Rotterdam heeft daar veel voordeel van. Maar het kan nog beter. Op het spoor bijvoorbeeld, moet vaak nog van machinist gewisseld worden bij de grens. Je kunt stellen dat hoe minder barrières en hoe minder verschillen er zijn tussen landen, hoe beter dat is voor de economie en voor de Rotterdamse haven.
Maar vrij handelsverkeer kan toch ook zonder EU-lidmaatschap en Europese munt? ‘In theorie misschien wel, maar in de praktijk lukt dat niet. De Europese Unie is nodig om allerlei praktische zaken te regelen. Zo willen we LNG toepassen in de binnenvaart. Dat is schoner dan diesel. Maar de Rijn houdt niet op bij Lobith. Alle landen waar de binnenvaartschepen varen, moeten dezelfde regels voor LNG hanteren. Zo zijn er veel meer voorbeelden waarin Brussel moet zorgen voor dezelfde regels voor alle landen. En als je in Brussel niet aan tafel zit, dan wordt er iets beslist waar je geen invloed op hebt.’
‘
HOE MINDER BARRIÈRES, HOE BETER VOOR DE ROTTERDAMSE HAVEN
’
Moet de EU zich ook met de havens bemoeien? ‘De EU moet zich vooral bezighouden met zaken die van belang zijn voor het functioneren van de interne markt: vrij verkeer van goederen, mensen en geld. Dat is de hoeksteen van het Europese succes en belangrijk voor onze welvaart. Onderdeel daarvan is het zogenoemde ‘gelijke speelveld’: dezelfde regels voor alle bedrijven én havens in Europa. Sommige havens krijgen nu subsidie van de overheid. Rotterdam niet. Sterker nog: het Havenbedrijf betaalt dit jaar ruim € 87 miljoen dividend aan de gemeente en het Rijk. Daar moet Brussel zeker naar kijken.’ TINYURL.COM/ EUBURGERINITIATIEF
FOTO: ERNST BODE
DRIE VRAGEN aan Allard Castelein over Europa
De haven 24/7 3
GESPOTBotlekbrug verrijst SCHONE(RE) A15 FOTO: DANNY VAN DER SLUIS
Bijna dagelijks rijdt Danny van der Sluis, werkzaam op patrouillevaartuig RPA12 van het Havenbedrijf Rotterdam, over de Botlekbrug en kijkt dan zijn ogen uit: het werk aan de nieuwe Botlekbrug – de grootste hefbrug van Europa – vordert gestaag. Regelmatig maakt hij een kiekje, dat hij via twitter met de wereld deelt: ‘Ik vind dit een super gaaf en interessant bouwproject.’ @DANNYVLIETJE @DE_HAVENMEESTER BOTLEKBRUG
De A15 als eerste duurzame snelweg ter wereld. Dat is het doel van Project A15, een initiatief van Natuur & Milieu en Milieudefensie. Hoe? Door ervoor te zorgen dat, na 2015 er 40.000 automobilisten in 3.500 elektrische auto’s rijden, opgeladen met schone stroom uit zon en wind. Er zijn langs de route al windmolens en zonnepanelen, maar nog lang niet genoeg. Daarom is alle hulp welkom, van particulieren én bedrijven. Plaats zelf zonnepanelen of word mede-eigenaar van een windmolenpark. Of kies voor een elektrische lease- of pool auto. Bekijk de mogelijkheden op de website:
1 miljard Oftewel: een 1 met 9 nullen. Zoveel ton ijzererts is de afgelopen 40 jaar al bij EMO op de Maasvlakte gelost, de grootste overslagterminal voor kolen en ijzererts in Europa. Dat is vergelijkbaar met het gewicht van zo’n 935 miljoen gezinsauto’s. Deze mijlpaal werd bereikt op 14 januari, toen de Vale China zijn lading afleverde. Deze reuzentanker van 362 meter lang met een capaciteit van 375.000 ton werd in 4 dagen gelost met drie 85-tons brugkranen.
WWW.PROJECTA15.NL
OP NAAR DE 16.000 SPITSMIJDERS
Alternatief voor fileleed » Een groeiend aanbod van apps en diensten moet de files rondom Rotterdam oplossen » Dagelijks staan er nu 9.000 auto’s minder in de spits dan in 2008 » Eind 2014 moet het aantal ‘spitsmijders’ gestegen zijn tot 16.000
W
aarom stappen we elke ochtend tussen pak hem beet 6 en 8 in de auto om daarna met zijn allen in de file te staan? En doen we precies hetzelfde tussen 3 en 6 uur ’s middags? Omdat we niet anders kunnen, of omdat we het gewend zijn? ‘Wat wij willen bereiken, is dat mensen nadenken: moet ik écht per se elke dag om 8.30 uur op mijn werk verschijnen, of kan ik ook een keer thuis beginnen en na de spits vertrekken? En moet ik wel met de auto, of zijn er ook andere opties?’ Aan het woord is Hans Stevens, programmamanager van De Verkeersonderneming, een samenwerkingsverband van onder andere de gemeente en stadsregio Rotterdam, het Havenbedrijf Rotterdam en het ministerie van Infrastructuur en Milieu/Rijkswaterstaat. Het gezamenlijke doel: de haven, stad en regio bereikbaar houden. Enerzijds door te zorgen voor goede wegen met voldoende capaciteit. Anderzijds door reizigers via een mix van apps en diensten te wijzen op alle alternatieven voor fileleed. Die aanpak heeft al geleid tot 9.000 minder auto’s in de dagelijkse spits in vergelijking met 2008. Eind dit jaar moet het leger ‘spitsmijders’ zelfs zijn uitgegroeid tot 16.000, dankzij zestien nieuwe diensten die onlangs zijn gelanceerd. Die nieuwe diensten variëren van lease e-bikes tot praktische apps tot vervoer op maat. Want wat dat betreft heeft De Verkeersonderneming de afgelopen jaren wel geleerd: er is niet één pasklare oplossing voor het fileprobleem. Programmamanager Stevens: ‘Juist de aanpak over de volle breedte, met maatwerk voor elke doelgroep en specifieke regio, heeft de toekomst.’ Daarom introduceert De Verkeersonderneming later dit jaar nog meer nieuwe diensten. Overigens zijn dat zeker geen gesubsidieerde overheidsinitiatieven. Stevens: ‘Het gaat om diensten met een verdienmodel. Wij helpen de aanbieders in de opstartfase en bij het bereiken van klanten.’
CROWDSOURCING Het merendeel van de diensten richt zich rechtstreeks op de reiziger, maar
FOTO: HH / ARIE KIEVIT
VERDIENMODEL
SPITSMIJDEN? AL EENS GEDACHT AAN… 1. TIMESUPP
Laat de auto staan, pak de fiets of boot als dat kan ook de werkgever blijft niet buiten schot. Stevens: ‘Steeds meer bedrijven vinden het gelukkig belangrijk dat hun werknemers snel en veilig op hun werk komen, en zijn ook bereid om daaraan mee te betalen.’ Dit heeft bijvoorbeeld al geleid tot de Botlek Express: een pendeldienst tussen metrostation Spijkenisse Centrum en bedrijven in het Botlekgebied zoals chemiereus Akzo Nobel. Ook vervoer over water wint aan belang. Zo vergoeden navigatiespecialist Alphatron, baggeraar Van Oord, IHC Merwede en Hollandia de overtocht per Alphaliner van hun medewerkers van de zuid- naar de noordoever van de Maas en de Stormpolder in de
Krimpenerwaard, zodat ze niet vast staan op de Van Brienenoordbrug. Zo groeit langzaamaan het besef dat de files een gezamenlijk probleem zijn, stelt de programmamanager. Waar we ook allemaal oplossingen voor kunnen bedenken. Bijvoorbeeld via crowdsourcing: oproepen aan het grote publiek via social media om zelf met suggesties te komen. Stevens: ‘Zo’n oproep leidde tot een stortvloed aan ideeën om de doorstroming op de Algerabrug tussen Krimpen en Capelle aan den IJssel te verbeteren. Door een aantal verkeerskundige aanpassingen, zoals een extra opstelstrook, kunnen nu tijdens de spits duizend extra auto’s over de brug rijden.’
…is een app die u vertelt wanneer u moet vertrekken om op tijd bij een afspraak te zijn. De app houdt rekening met alle real-time filevertragingen. De app synchroniseert zelfs met je agenda en stuurt een bericht wanneer je eerder moet vertrekken om op tijd te komen. TINYURL.COM/ TIMESUPP-ITUNES
2. COLLECTIEF VERVOER OP MAAT …is een oplossing voor bedrijven op plekken waar je met het openbaar vervoer bijna niet komt. En daarvan zijn er in de haven genoeg. Vipre helpt deze
ondernemingen om collectief vervoer op maat te regelen. Shuttlebussen, touringcars, vanpools (kleine busjes voor maximaal 9 personen om gezamenlijk van en naar het werk te rijden): voor elke situatie gepast vervoer.
3. SPITSSPORTEN …combineert het nuttige met het aangename: sporten tijdens de spits. Hoe? SpitsSporters verzamelen zich bij een ‘meetingpoint SpitsSporten’, vlakbij een station. Daarna leg je met een trainer al hardlopend of bootcampend ‘the last mile’ naar je werk af. Laptoptas en kantoorkleding worden per ‘bezemwagen’ vervoerd. Zo nodig worden er zelfs douche- en kleedruimtes geregeld.
Nog veel meer oplossingen op WWW.VERKEERSONDERNEMING.NL
Verhalen uit de haven
‘Natuur in Nederland wordt doodgeknuffeld’ Of het nu in de haven is of op de Oostvaarderplassen, Leo Linnartz laat de natuur haar gang gaan. Hij stond aan de basis van de robuuste natuur die zich op Landtong Rozenburg de afgelopen vijftien jaar ‘vanzelf ’ ontwikkelde. ‘Er zit heel veel leven in de haven’.
D
e Limburger Leo Linnartz kwam als beheerder van Stichting ARK naar Rotterdam. Zijn stichting ontwikkelt natuurgebieden waar natuurlijke processen hun gang mogen gaan. De samenstelling en ontwikkeling van een gebied is een zorgvuldig proces. Pas wanneer de flora en fauna helemaal op orde is, kan de natuur zich zelfstandig verder ontwikkelen. De aanpak van ARK geeft natuurgebieden een sterk en robuust karakter.
ZEEHONDEN Linnartz eerste klus als natuurontwikkelaar in de haven dateert uit 1999. Dan omarmt het Havenbedrijf plannen van het Wereld Natuur Fonds (WWF) voor de ontwikkeling van een natuurgebied op Landtong Rozenburg. Linnartz: ‘Voor ARK en het WWF is het belangrijk dat natuur toegankelijk en dynamisch is. Maar ook dat natuur zichzelf ontwikkelt. Wij vinden dat natuur in Nederland óverbeheerd wordt, doodgeknuffeld eigenlijk.’ Nederland spendeert miljoenen aan het beheer van recreatiegebieden. Dat kan goedkoper, vinden zowel ARK
als het WWF. Ze waren dan ook blij met het project op de Landtong. Te midden van het getijdengebied van zout naar zoet water moesten ze daar de biodiversiteit herstellen. Dat is goed gelukt. Linnartz: ‘Er zit heel veel leven in de haven. Je ziet het aan de hoeveelheid vogels. En aan de zeehonden. Die populatie groeit. Een teken dat het water gezond is en dat er genoeg voedsel is.’
STRUINNATUUR Als beheerder van de Landtong koos hij voor dynamische natuur. Schotse hooglanders en Koniks zorgen voor de begrazing. ‘Runderen houden niet van het duinriet dat hier veel groeit. Paarden wel. Als de paarden het dorre gras afgrazen, komt er weer vers jong gras voor de runderen opzetten. Zo helpen de dieren elkaar.’ Er lopen zo’n vijftien runderen en evenveel paarden op Landtong Rozenburg. Ze zorgen voor zichzelf; er zijn voldoende schuilplekken en er is voor het hele jaar voedsel. Niet alleen de dieren, ook de planten zorgen voor zichzelf. Linnartz is blij met de spontane bosverjonging op de Landtong. ‘Er groeien zestig verschillende
soorten bomen en struiken, midden in de haven. Er is ruimte voor allerlei soorten bloemen, het wemelt hier van de insecten en vogels. Het gebied verandert, wordt steeds meer volwassen natuur.’ Ook vindt de natuurontwikkelaar het fijn dat omwonenden ervan genieten. De aanleg van het fietspad stimuleerde het bezoek enorm. ‘Voor een heleboel mensen is dit het enige stukje natuur waar ze naartoe kunnen fietsen in hun omgeving.’ Zelf vindt Linnartz vooral de struinnatuur en de struinpaadjes geweldig. Op die stukken mag je als bezoeker ‘vrij’ door het gebied lopen, van de aangelegde paden af.
TIJDELIJKE NATUUR Als Linnartz zijn werk goed doet, maakt hij zichzelf in wezen overbodig. Dat heb je met dit soort natuur, die heeft geen onderhoud nodig. Daarom zet hij zich op meer plekken in Nederland in voor ‘tijdelijke natuur’. Voorlopige natuur op bedrijfsterreinen en woningbouwlocaties die welig tiert totdat de bouwwerkzaamheden starten. Inmiddels kent de haven ook officiële stukjes tijdelijke natuur. Het Havenbedrijf houdt nauwgezet in
de gaten hoe die natuur zich ontwikkelt en is trots op de zeldzame orchideeën die inmiddels in de haven groeien.
DE WOLVEN KOMEN In zijn missie om de natuur haar gang te laten gaan heeft Linnartz een bondgenoot op het oog: de wolf. ‘In de Oostvaardersplassen staan duizend paarden. Vijf mensen, waaronder een dierenarts, begeleiden volcontinu de kudde. Een roedel wolven zou die taak voor een groot deel op zich kunnen nemen. Wanneer paarden ziek worden, eten de wolven ze op.’ Dat is de kern van natuur die voor zichzelf zorgt. Oeroude natuurprocessen herstellen zich en de natuur krijgt daarmee zijn eigen vertrouwde biodiversiteit terug. Vorig jaar werd Linnartz als wolvenkenner naar het oosten van het land geroepen toen daar een dode wolf langs de kant van de weg was gevonden. Het bleek loos alarm. Toch weet Linnartz zeker: ‘De wolven komen naar Nederland. Het is kwestie van tijd, hooguit nog vijf jaar. Ze komen niet naar het havengebied, maar wel naar het oosten of dichterbij, Zuid-Brabant. Dat landschap is ideaal voor wolven.’
FOTO: ERIK BUIS
4
De haven 24/7 5
De speurneuzen van Rijnmond ontgaat niets
LUCHTJE? … BEL OF E-MAIL!
Ruikt u buiten een verdacht luchtje? Heeft u last van stank? Meld dit bij de DCMR. De milieudienst trekt elke melding na en kan soms ingrijpen om de overlast te beperken. Tel. 0888 333 555. Of meld online via de website: WWW.DCMR.NL
» In het havengebied staan sinds kort zo’n honderd elektronische ‘neuzen’ » Ze helpen hinderlijke geuren én gevaarlijke stoffen opsporen vóórdat omwonenden er last van krijgen » Toch blijft de menselijke neus onmisbaar
E-NOSE VERSUS MENSELIJKE NEUS
E
r hangt een diesellucht in Hoek van Holland. Mevrouw Van Leeuwen trekt aan de bel bij de DCMR, de milieudienst in Rijnmond. ‘Ik klaag niet snel, maar ik moest mijn ramen sluiten en de afzuigkap aanzetten. Zo sterk’, laat ze weten. Meldingen zoals deze uit Hoek van Holland zijn dagelijkse kost voor de DCMR: jaarlijks komen er zo’n 21.000 binnen. Vliegtuiglawaai, harde muziek, verdachte luchtjes. Al die meldingen verschijnen op een kaart in de meldkamer en worden onderzocht, veelal door een locatiebezoek. Er hangt in de meldkamer ook nog een andere kaart. Daarop verschijnen geen meldingen van omwonenden, maar van ‘e-noses’: elektronische neuzen, waarvan er zo’n honderd in het havengebied staan, een initiatief van de DCMR en Havenbedrijf Rotterdam. Uniek in de wereld.
VERBRAND PLASTIC ‘Kijk’, wijst Wilma’s DCMR-collega Jeroen van der Zee naar het e-nose-scherm. ‘Aan de Maassluissedijk in Vlaardingen-West is iets aan de hand.’ Het corresponderende bolletje sprong zojuist van groen (stabiel) naar oranje (sterke toename). De e-nose mag een uiterst nauwkeurig meetinstrument zijn, om te achterhalen wat er aan de hand is, blijft de menselijke neus onmisbaar. Daarvoor heeft de milieudienst het ‘neuzenteam’, bestaande uit medewerkers met een gevoelig en getraind reukorgaan, zoals Jeroen. Aangekomen op de Maassluissedijk plaatst Jeroen een mobiele e-nose op zijn autodak.
Jeroen van der Zee gaat op een melding af
‘Gistlucht? Die komt vrij bij maïsverwerking’
op de Nieuwe Waterweg afkomstig.’ Jeroen rijdt naar Landtong Rozenburg om te ruiken of daar die petroleumlucht ook hangt. Hier staan vier e-noses. ‘Een ideale plek, midden tussen de bedrijven.’
‘groen’. ‘Wellicht is het een lekkend tankstation in Den Haag’, suggereert Jeroen. Zou Jeroen vermoeden dat de geur afkomstig is van een schip, dan kan het Havenbedrijf Rotterdam een patrouillevaartuig met een e-nose uitsturen. Blijkt het schip inderdaad de boosdoener, dan mag Jeroen namens de DCMR om maatregelen vragen om de overlast te stoppen.
GEKOOKTE MELK Onderweg geeft Jeroen een reukcursus. Tegenover bio-ethanolbedrijf Abengoa in de Europoort opent hij het raampje. ‘Wat ruik je? Gistlucht? Die komt vrij bij verwerking van maïs.’ Een bocht verderop gaat weer het raampje open. ‘Koffiegeur? Komt van Kuwait Petroleum.’ Aan het einde van de Landtong ruikt het naar gekookte melk. ‘Kookolie van sojafabriek ADM.’ Maar nergens de petroleumlucht die in Den Haag werd gemeld. De e-noses staan op
Zelf ruikt hij ook. ‘Geur van verbrand plastic. En een citroengeur’, concludeert hij. De e-nose slaat niet uit. Ook aan de waterkant ruikt hij niets. ‘De plasticgeur komt denk ik van het recyclingbedrijf. Die citroengeur is te zwak.’ Niets bijzonders te ruiken, koppelt Jeroen naar de meldkamer terug. Dan krijgt hij informatie door dat op het Haagse Malieveld een petroleumlucht wordt geroken. ‘Zondag ook al. Toen kwam de klacht uit Loosduinen en bleek de geur van een schip
gevaarlijk en ongevaarlijk, geurend en niet-geurend. Zo wordt bepaald om welke stof het kan gaan. In combinatie met de meteo-gegevens stelt de meldkamer vast uit welk gebied de geur komt. Vervolgens zoekt de buitendienst-medewerker uit wat er aan de hand is. Want om vast te stellen of de geur hinderlijk is of niet, daarvoor blijft de menselijke neus onmisbaar.
FOTO: THEO VAN PELT
‘De sensoren van de e-noses zijn voor veel stoffen gevoeliger dan de menselijke neus’, legt chemisch adviseur Ray Desmidt de meerwaarde van dit elektronische hulpmiddel uit. ‘Vóórdat mensen last krijgen van een stof, kan de DCMR onderzoeken waar die vandaan komt.’ De DCMR heeft in een database de chemische ‘vingerafdrukken’ van een aantal gasmengsels,
Op de meldkamer teruggekomen, hebben Jeroens collega’s de oorzaak van de geur in Hoek van Holland achterhaald waarover mevrouw Van Leeuwen had geklaagd: een schip op de Nieuwe Waterweg. De DCMR belt haar op: ‘Prettig, want dan weet ik dat het zin heeft te melden. Als niemand iets ervan zegt, gebeurt er niets.’
Elektronische neus (e-nose) besnuffelt hele haven Amsterdam Den Haag
A4
8
(W)E-NOSE
Een kleine honderd elektronische neuzen (e-noses) meten alle geurtjes in de haven. Zo kunnen bedrijven, gemeenten en milieudienst inspelen op hinderlijke of gevaarlijke gassen vóórdat iemand er last van heeft.
Momenteel telt de haven 94 elektronische neuzen: 77 neuzen van het Havenbedrijf Rotterdam, 12 van Vopak, 4 van Maassluis en 1 van Deltalinqs. In 2016 moet het We-nose-netwerk zijn uitgebreid tot 300. www.we-nose.nl
n
A13
Nie
uw
eW
at
erw
eg
N1 5 A 20
N2
MOBIELE E-NOSE
N5
7
A15
Ou
de
ca. 4 meter
MELDKAMER
De mobiele e-nose is ideaal om per auto of patrouillevaartuig geur in een specifiek gebied te onderzoeken.
A4
18
A15
E-nose
Deelnemende partijen zijn: provincie Zuid-Holland, Veiligheidsregio Rotterdam Rijnmond, DCMR Milieudienst Rijnmond, Divisie Havenmeester (DHMR), gemeente Rotterdam, gemeente Maassluis, Vopak en het Havenbedrijf Rotterdam.
18
M aas
Verandering van samenstelling van de lucht. Geen
Licht
Groot Bedrijven kunnen een eigen e-nose op het terrein hebben staan.
1 GEURDETECTIE Sommige stoffen zijn giftig, gevaarlijk of hinderlijk. ‘De sensoren in de e-nose verrichten metingen op geurende én niet geurende gasmengsels in de omgeving.’
2 GEURVERGELIJKING Het gemeten gasmengsel wordt vergeleken met de chemische ‘vingerafdrukken’ van bekende mengsels die zijn opgeslagen in een centrale database.
3 GEURVERANDERING De sensor registreert afwijkingen. Deze worden zichtbaar in de meldkamers van de milieudienst en de bedrijven in de omgeving. De DCMR onderzoekt de melding, bijvoorbeeld door locatiebezoek. Zo nodig worden omwonenden geïnformeerd via een zogenoemde milieumelding.
4 BEDRIJVEN Op bedrijfsterreinen staan nog eens 50 e-noses. Zo kunnen de bedrijven in een vroeg stadium maatregelen nemen, bijvoorbeeld door productieprocessen aan te passen.
INFOGRAPHIC: LOEK WEIJTS
Database
6
Dingen doen in de haven
I de Landtong Groene heuvels met op de achtergrond reusachtige tankers, mountainbikers en vogelaars, hooglanders en heggenmussen. Dit smalle stukje land midden in de haven zit zo vol tegenstellingen dat iedereen hier aan zijn trekken komt. Of je nu vogels komt spotten of schepen, komt uitwaaien of je in het zweet wilt fietsen. Op Landtong Rozenburg kan het allemaal. WWW.LANDTONGROZENBURG.NL
I
NATURE
Dan zit je goed op de Landtong. Want dit smalle stuk land bestaat voor een groot deel uit ‘struinnatuur’. Vrije natuur waar iedereen doorheen mag wandelen. Je mag, nee, moet zelfs van de paden af. Want dan kom je tenminste wat tegen. Koniks en Schotse hooglanders knabbelend aan struiken kornoelje en basten van omgewaaide bomen. Ze onderhouden de natuur en zorgen dat het gebied niet dichtgroeit. Het hele jaar door grazen de paarden en runderen op de begrazingweide . Je mag in dit gebied wandelen, maar de dieren wonen er, dus houd je aan de regels op de borden. Naast deze grote jongens is de Landtong rijk aan insecten, zoals allerlei vlindersoorten en
libellen. En bijzondere planten: kromhals (staat vaak bij de ingang van konijnenholen), de bijenorchis (zeer zeldzaam; er zijn er vorig jaar vijf gespot). Slangenkruid, duizendguldenkruid en het geelhartje zetten zomers de Landtong in bloei . Dat die natuur zo veel kans krijgt op de Landtong heeft alles te maken met ARK Natuurontwikkeling en FREE Nature. FREE Nature beheert het gebied en laat natuurlijke processen hun gang gaan. Dat levert spontane natuur op. Grazende dieren spelen een belangrijke rol bij het onderhoud. Maar het leukste van deze natuur is: jij mag er ook ‘grazen’. Ontdek een spannende wereld buiten de paden. In je eentje of schrijf je in voor een struintocht over de Landtong, georganiseerd door ARK. Trek je stevige stappers of kaplaarzen aan. WWW.ARK.EU
I
HAVEN
De kop van de Landtong met zicht op de Noordzee is dé place to be voor scheepsspotters. Waar de splitsingsdam het Calandkanaal (links) en de Nieuwe Waterweg (rechts) uit elkaar haalt, varen de tankers en containerreuzen af en aan. Het is een panorama vol tegenstellingen. Draai je je om, dan overzie je de hele Landtong: aan de ene kant een oudhollands landschap, aan de andere kant doemt de industrie van de Europoort op. In de Scheurhaven liggen loodsboten voor anker. Kijkend richting Noordzee zie je Maasvlakte 2 liggen. Wend de blik naar Rotterdam en laat je bij helder weer door de werkeilanden in de Botlek impo-
Op naar de landtong!
GESPOT! Vogelliefhebbers opgelet. De Landtong heeft veel gevederde vrienden, zowel trekvogels als vaste gasten. En er komen er steeds meer bij. Met regelmaat gespot: scholekster, tureluur, grutto, kluut, houtsnip, specht, nachtegaal, spotvogel, zomertortel, torenvalk, tjiftjaf, bonte specht, groene specht, koolmees, pimpelmees, veldleeuwerik, sijsje, grauwe gans, Canadese gans, zwaluw, knobbelzwaan, heggenmus, kramsvogel, slechtvalk, roodborstje, vink, zanglijster, merel. Ogen en oren open dus en vergeet je verrekijker niet.
Meer wegen leiden naar de Landtong. Maar met de fiets komen is het leukst. Pak de trein naar Maassluis, huur een OV-fiets en neem de veerboot naar Rozenburg. ANWB-borden wijzen je verder de weg. Je kunt ook met de Fast Ferry komen: stap in Hoek van Holland in de Berghaven op. De Fast Ferry vaart naar de Maasvlakte, maar stopt ook in de Scheurhaven. De fiets mag mee. Kom je met de auto? De A15 en de N15 voeren je naar Rozenburg. Leuker is om via het water te komen: neem de veerboot van Maassluis naar Rozenburg.
HOEK VAN HOLLAND BERGHAVEN
neren. Vergeet de Maeslantkering niet, ’s werelds grootste beweegbare stormvloedkering . Stap van je fiets en ga gerust even zitten voor de reusachtige containerschepen die er doorheen varen. Of houd een wedstrijdje: wie gaat er sneller, jij op de fiets over land of het schip over water? Zit je nog op school en wil je de haven ontdekken? Dan is een excursie vanuit het EIC – de ‘excursiefabriek’ van de haven – iets voor jou . Busladingen vol schoolkinderen brengen hier een bezoekje aan de vaste tentoonstelling om daarna de haven of deLandtong te ontdekken. WWW.EIC-MAINPORT.NL
f
FAST FERRY
c
h
SCHEURHAVEN
d
1
1
e 1 De 10 windturbines b
c
Schepen spotten wordt pas echt leuk als je de schepen opzoekt op www.marinetraffic. com. Dan weet je meteen waar het schip vandaan komt.
op het smalle stuk van de Landtong zijn 78 meter hoog en hebben ‘wieken’ van 64 meter. De stalen reuzen leveren jaarlijks de groene energie voor 13.000 huishoudens.
EUROPOORT
2 Modelvliegtuigbouwers halen ieder weekend hun hart op op de Landtong. Je kunt hier de laatste modellen vliegtuigjes en helikopters zien opstijgen en landen. www.modelvliegclub-emcr.nl
3 Midden in het nieuwe
Calandpark staat uitkijktoren De Vink, 14 meter hoog. Op een heuvel 7 meter boven NAP. Als als je op de bovenste ballustrade staat, kijk je van 18 meter hoog over de Landtong en de haven.
i
Dingen doen in de haven 7
Win een struintocht! WE GEVEN 5X2 KAARTEN WEG VOOR DE STRUINTOCHT OP ZATERDAG 3 MEI VAN 10 TOT 12 UUR Verken het natuurgebied via de paadjes gemaakt door de grote grazers. De tocht gaat over steile heuvels en door drassige plekken. Deelnemers moeten dus goed ter been zijn en waterdichte wandelschoenen of laarzen aandoen. Vanwege de ruige begroeiing zijn een lange broek te dagen en kleding die tegen een stootje kan aan te raden. Stuur het juiste antwoord op de volgende vraag naar
[email protected] o.v.v. ‘struintocht’. Hoe heet de uitkijktoren die in het nieuwe Calandpark staat?
ONTHAASTEN
Wie geen haast heeft en graag wandelt, heeft het hier goed. Op de kop van de Landtong zijn een paar mooie heuvelachtige paden. Gaat de hond mee? Die mag los in de boomweide bij de Scheurhaven . Mooi is dat je overal van de paden af mag, vrij de natuur in. In elk seizoen kom je er weer andere planten, bloemen en insecten tegen. En het hele jaar door de Koniks en Schotse hooglanders natuurlijk. Kom je met je kinderen of kleinkinderen? Neem een bal en een picknickmand mee en ga naar het geheel nieuwe Calandpark. De kids kunnen de speelweide in. Er is een enorme glijbaan, een kabelbaan, een houten jungle en zelfs een uitkijktoren. Kies een picknicktafel uit
en geniet! Een tip voor de heel kleintjes: vlakbij het Calandpark in Rozenburg staat Kinderboerderij De Beestenboel, aan de Zandweg . Tijdens peuteruurtjes een populaire plek. Er zijn ezels, geiten, schapen en vogels die je mag aaien en voeren. In het Calandpark is meer te doen: er zijn paden voor wandelaars, fietsers en ruiters aangelegd. Voor de herinrichting van dit laatste stukje Landtong zijn onlangs 800 nieuwe bomen geplant. Een nieuwe felrode voetgangersbrug van 26 meter lang verbindt twee heuvels en biedt een prachtig zicht op het Calandkanaal . Trouwens, waar je ook bent op de Landtong, het waait er altijd. Uitwaaien en je hoofd leegmaken, doe je dus ook op de Landtong.
I
SPORT
Mountainbiker, hardloper of skater? Landtong Rozenburg heeft ongeveer 10 kilometer fietspad. In het Calandpark ligt sinds kort een speciale mountainbikeroute van 1,7 kilometer lang . De route is kort maar krachtig, want ‘technisch’ en vol uitdagingen. Kijk op de Facebook-pagina van Mountainbike Route Rozenburg als je meer over het parcours wilt weten. Skaten of skeeleren kan vol tegen de wind in of met de wind mee. Hardlopers kunnen hier kilometers maken – van de paden af en heuvel op en af. In de vrije natuur paardrijden kan bij Ruitervereniging Rozenburg . Ook de paarden en pony’s staan vrij in een kudde in de wei. Een club
van tevreden leden en paarden, met een prachtig nieuwe manege. Fietsliefhebbers komen ook aan hun trekken. Het Havenbedrijf heeft vorig jaar het landelijk fietsknooppuntennetwerk uitgebreid naar het havengebied. Samen met de ANWB is ‘Fietsgids 14a Havengebied’ samengesteld, 20 prachtige fietsroutes onder andere over de Landtong en door Rozenburg. WWW.LANDTONGROZENBURG.NL WWW.PORTOFROTTERDAM.COM/ BELEEFDEHAVEN WWW.RUITERVERENIGINGROZENBURG.NL FOTO: JACCO HUIJSSEN
I
g Met een struintas kun je heel veel leren over de natuur op de Landtong.
Speciaal voor (basisschool)kinderen is die tas verkrijgbaar bij het bezoekerscentrum EIC (www.eic-mainport.nl). In de tas zit een kaart voor een tocht van anderhalf uur, compleet met opdrachten en handige attributen als een verrekijker, loepje en een windmeter. Informeer eerst even bij het EIC of er een struintas beschikbaar is (0181–296029, niet op zaterdag en zondag). Ga je met de hele klas? Vraag je juf of meester een bezoek aan het EIC te regelen. MAASSLUIS
a NIEUWE WATERWEG
2
LANDTONG
6
b
CALANDKANAAL
PONT MAASSLUISROZENBURG
g 3
i a
5 n k
m m
4 j
ROZENBURG
5 De bovenbouw hondenschool. WAF aan de Noordzeeweg geeft cursussen aan honden (en hun baasjes) van alle leeftijden. www.vriendenvanwaf.nl
6 Eén zwaluw maakt nog geen zomer.
Ja, natuurlijk wist je dat. Maar wist je ook dat er een zwaluwenwand is op Rozenburg? Vlakbij het EIC en de begrazingsweide kun je van een afstandje van 10 meter de laagvliegers observeren.
FEEST OP DE LANDTONG Zaterdag 17 mei is de officiële opening van het Calandpark, en dat wordt gevierd met een feest voor de Rozenburgers en voor iedereen die daarbij aanwezig wil zijn. Het is die dag ook feest omdat Landtong Rozenburg helemaal ‘af ’ is. De afgelopen jaren is op initiatief van Havenbedrijf Rotterdam hard gewerkt aan het opknappen van de Landtong. Het doel: de leefomgeving verbeteren voor bewoners rondom de haven. Het resultaat: een stuk vrije natuur voor iedereen, midden in een industrieel gebied. Hierdoor is het niet alleen zaterdag 17 mei, maar eigenlijk alle dagen feest op de Landtong.
FOTO’S: JACO KLEIWEGT, JACCO HUIJSSEN
4 De Landtong heeft een
van basisscholen in de buurt van de Landtong kunnen hier buitenlessen krijgen. Informeer daarvoor bij ARK. www.ark.eu
8
Werk in de haven
HAVEN IN BEELD Noorse Zeemanskerk FOTO: ARCHIEF NOORSE ZEEMANSKERK
Rotterdam telt talloze buitenlandse zeemanskerken. Maar de Noorse nabij de Parkhaven is ongetwijfeld de mooiste. Het volledig houten bouwwerk is precies honderd jaar geleden in gebruik genomen en dat wordt op 6 en 7 juni gevierd met verschillende festiviteiten, waaronder een concert en een speciale dienst. Bijzonder detail: in 1937 werd de kerk met behulp van sleden een kleine 200 meter verplaatst. Waarom? Stuur het antwoord naar
[email protected] o.v.v. ‘Haven in beeld’ en maak kans op een luxe koffietafelboek over de geschiedenis van de kerk (verschijnt half april).
Oplossing quiz Havenkrant 20 Welke, op dat moment, gloednieuwe spoorwegbrug figureert in de ode aan de Rotterdamse haven van cameraman Andor von Barsy uit 1928? Dat is natuurlijk de Hef. De drie winnaars van de dvd-box ‘150 jaar havenarbeid’ van Frits Bom hebben hun prijs inmiddels ontvangen. tinyurl.com/vonbarsy
WWW.SJOMANNSKIRKEN.NO/ROTTERDAM
Sergio ziet toekomst in de haven Dat je met een hbo-opleiding in de haven alle kanten op kunt, bewijst Sergio Peters García (26). Net afgestudeerd en de banen voor het uitkiezen.
CARRIÈRE MAKEN IN DE HAVEN?
GOEDE SFEER
ls je wilt weten hoe leuk werken in de haven of de scheepvaart is, praat dan eens met Sergio Peters García. Het is een beetje toeval dat hij in deze wereld terechtkwam. Hij was altijd al handig én hij wilde internationaal werk. De vader van een vriend wees hem op het Scheepvaart en Transport College. Sergio had er nog nooit van gehoord, maar begon in 2005 aan de mbo-opleiding Maritiem Officier, direct na de HAVO. Iets onder zijn niveau misschien, maar wel een schot in de roos. Zijn laatste jaar, het stagejaar, bracht Sergio op zee door. Tien maanden was hij aan boord van een cruiseschip van de Holland Amerika Lijn. ‘Ik wilde niet eens naar huis met Kerstmis. We zaten in Zuid-Amerika en ik vond het geweldig.’ Verantwoordelijkheid, discipline en zowel technische als
Denkend aan zijn toekomst wilde Sergio meer. Sowieso een hbo-papiertje. Maar toch ook breder kennis opdoen. Die baan aan wal, bij een bedrijf in de haven of een rederij, daar ziet hij zichzelf wel over tien jaar. ‘De haven heeft zoveel: een goede sfeer, carrièremogelijkheden, veelzijdigheid en het internationale karakter.’ In februari rondde hij zijn hbo-opleiding Logistiek en Technische Vervoerskunde af. Zijn scriptie ging over de distributie van LNG als transportbrandstof over de binnenwateren; een afstudeeropdracht bij Holland Marine Equipment, uitvoeringsorganisatie van Scheepsbouw Nederland. Andere kost dan varen, maar minstens zo interessant. En nu? Sergio: ‘Eerst nog officieel mijn diploma ophalen, ondertussen kijk ik om me heen. Ik heb al aanbiedingen, die wil ik vergelijken. Maasvlakte 2 ontwikkelt zich, maar weer gaan varen trekt ook.’ Met deze papieren is de keus bij hem.
FOTO: THEO VAN PELT
A
nautische kennis: hij heeft er zoveel geleerd. Ook van zijn diverse bijbaantjes via het maritieme uitzendbureau trouwens.
HBO IN DE HAVEN Rotterdam Mainport University (een samenwerking van het Scheepvaart en Transport College en Hogeschool Rotterdam) biedt hbo-opleidingen scheepsbouw, scheepvaart, havens en logistiek. Zoals de opleiding Maritiem Officier of Logistiek en Technische Vervoerkunde. Geïnteresseerd? Kom naar de open avond op woensdag 9 april van 16.00 – 21.00 uur of kom proefstuderen donderdag 15 april van09:00 - 12:30 uur. Wel eerst aanmelden: WWW.HOGESCHOOLROTTERDAM.NL
Ruim 1200 bedrijven zijn actief in de haven, in petrochemie, containeroverslag, scheepvaart, logistiek en dienstverlening. Momenteel telt de haven zo’n 90.000 arbeidsplaatsen. Veel havenwerkers gaan de komende jaren met pensioen. Zo ontstaan jaarlijks ruim 2000
vacatures. Er zijn in de periode 2015 - 2030 zo’n 6.000 extra werknemers nodig, vooral met een technische of logistieke opleiding. Werken in de haven betekent allang geen vieze handen meer, maar een baan met toekomstperspectief en doorgroeimogelijkheden.
KIJK VOOR HAVENBANEN OP: WWW.MOTORVANJECARRIERE.NL WWW.TALENT-GEZOCHT.NL WWW.WATERTALENT.NL WWW.MARITIEMEVACATUREBANK.NL WWW.PORTOFROTTERDAM.COM/ VACATURES WWW.ROTTERDAMPORTINFO.COM
HANDEN UIT DE MOUWEN Pieter verzacht fileleed Weginspecteurs in regio Rijnmond weten van aanpakken. Ze lossen niet alleen op de snelwegen verkeersproblemen op, maar ook in het havengebied. Creatief en afwisselend werk, vindt Pieter van der Veer. Twee snelwegen richting de Rotterdamse haven staan in de Nederlandse filetop-5: de A20 (1e plek) en de A15 (4e plek). Een klapband, twee auto’s die tegen elkaar botsen: daar kan Pieter van der Veer niets aan doen, een van de drie weginspecteurs die Havenbedrijf Rotterdam per toerbeurt inhuurt bij Rijkswaterstaat. Wat hij wel kan: het daaruit voortvloeiende fileleed verzachten. ‘We stellen bijvoorbeeld de berging van een gestrande vrachtwagen uit tot ná de spits. Dan is de kans op file door een afgesloten rijstrook kleiner. Ook verlengen we de doorgetrokken strepen op invoegstroken, zodat automobilisten vloeiender ritsen.’ Op weg naar een melding, bedenkt Pieter alvast oplossingen. ‘Toen een vrachtwagen voor de Botlekbrug
‘Je maakt de gekste dingen mee’
kantelde, moesten we vrachtwagens omleiden. Er stond een sterke wind, waardoor de Haringvlietburg gevaarlijk was voor vrachtwagens zonder lading. Toen hebben we een rij lege vrachtwagens naast een rij volle over de brug laten rijden, uit de wind’, vertelt Pieter trots. ‘Wat de haven bijzonder maakt, is het grote aantal vrachtwagens en de vele buitenlandse chauffeurs.’ Pieter maakt de gekste dingen mee. ‘Gaat er één pal naast de snelweg onder zijn truck liggen sleutelen. Of een tukkie doen langs de snelweg omdat de tachograaf zegt dat het pauze is. Klop ik op de cabine, komt er zo’n slaperig gezicht achter het gordijntje vandaan, haha. Dan stuur ik hem natuurlijk naar een van de truckparkings. Daar zijn ze voor.’
KEGELEN pionnen plaatsen op de weg AFKRUIZEN een kruis laten zetten op een matrixbord boven de weg BAANTJE ERAF rijstrook afsluiten
STRIPPEN ribbelstrip leggen op afgesloten strook EEN ONGEVAL MÉT ongeval met gewonden VRI verkeersregelinstallatie, ofwel verkeerslicht
GELEIDERAIL vangrail WE HEBBEN EEN KLAPPER een ongeluk met grote impact EEN BOTS pijlwagen aan het begin van een afgesloten strook (‘botsabsorber’)
FOTO: THEO VAN PELT
DE TAAL VAN DE WEGINSPECTEUR
Haven van de toekomst 9
Nieuw leven in oude stadshavens Waar vroeger schepen aanmeerden en ladingen werden gelost door havenarbeiders, wonen, werken en recreëren nu ‘gewone’ Rotterdammers. De haven trekt richting zee en laat bijzondere gebieden en gebouwen achter. Bewoners, bedrijven, de gemeente en het Havenbedrijf Rotterdam werken samen om het stadshavensgebied nieuw leven in te blazen. En zo ontstaan hippe en innovatieve woon- en werkgebieden.
FOTO: DRIJVEND PAVILJOEN
viljoen Drijvend Pa aven n in de Rij h
WWW.STADSHAVENSROTTERDAM.NL • TINYURL.COM/BELEEFDEHAVEN
3 wonen ETEN VAN JE DAK CONCEPT HOUSE VILLAGE
De ingrediënten voor je salade komen van het dak, met regenwater spoel je het toilet door en je energierekening kan de prullenbak in. Op Heijplaat, midden tussen haven en industrie, staat een innovatief dorp: Concept House Village. Tien zelfvoorzienende woningen, onderdeel van RDM Campus. Studenten en bedrijven bouwen samen aan duurzame en comfortabele woningen. Duurzaamheid 2.0. Benieuwd? Kijk op de Facebook-pagina van Concept House Village of op de website. WWW.CONCEPTHOUSEVILLAGE.NL
3 werken INNOVATIEPROEFTUIN AQUA DOCK
Een waterkavel huren en experimenteren met energiewinning en waterbouw? Klinkt vergezocht, maar op RDM Campus is het mogelijk. Aqua Dock is een drijvende weg met water en elektra. Gebruikers krijgen een werkplek op het water, delen onderling kennis en ontvangen hulp van studenten en onderzoekers van het Albeda College en Hogeschool Rotterdam. Een proeftuin voor innovatie. RDM Campus is dé plek in Rotterdam waar bedrijfsleven en kennisinstellingen samenwerken aan duurzame technische innovaties. WWW.RDMCAMPUS.NL/AQUADOCK
KUN JIJ DE KAAP AAN? FENIXLOODS
Zeemanskwartier, hoerenbuurt, Chinatown. Deze bijnamen voor schiereiland Katendrecht zijn verleden tijd. ‘De Kaap’ is hot. Oude huizen worden opgeknapt en nieuwbouw verrijst. De voormalige opslag van kruiden en specerijen – de Fenixloods – is één van de bijzondere woonlocaties. Kopers kunnen zelf kiezen hoe ze de appartementen mogen indelen. Daarom varieert het aantal woningen tussen 180 en 230. Mét prachtig havenuitzicht. Op de Kaap is veel te doen. Winkelen en eten op het Deliplein, voorstellingen in Theater Walhalla en evenementen zoals de ‘Nacht van de Kaap’ elk jaar in september. WWW.KUNJIJDEKAAPAAN.NL
WONEN OP HET WATER DRIJVEND PAVILJOEN
Wonen, boodschappen doen én werken op het water. Zijn drijvende stadswijken de toekomst? In de Rijnhaven ligt het Drijvend paviljoen, een opvallend complex van drie bollen, de grootste met een diameter van 12 meter. Nieuwsgierig? Het expertisecentrum presenteert ideeën en ambities op gebied van klimaat, energie en water. Iedere 1e zondag van de maand rondleidingen (12 - 14 uur). Of kom inspiratie op doen voor je eigen huis in ‘Aut Ark’. WWW.DRIJVENDPAVILJOEN.NL WWW.AUTARKHOME.NL
3 recreëren SHOPPEN OF VLIEGEREN? DAKPARK EN WINKELBOULEVARD
Eén kilometer lang winkelplezier; dat is de Parkboulevard aan de Vierhavensstraat. Moe van het winkelen? Trek je dan terug op het prachtige park op het dak van de winkelboulevard: 1200 meter lang, 85 meter breed en 9 meter hoog. Met zicht op haven én stad. Het Dakpark bij Marconiplein is het grootste groene dak van Rotterdam. Jong en oud kan hier terecht. Het park heeft een buurttuin, watertrap, speeltuin en oranjerie met wokrestaurant. Iedere maand zijn er activiteiten, van vliegerwedstrijd tot stekjesmarkt. De Dakparkgidsen staan voor je klaar om een rondleiding te geven. WWW.DAKPARKROTTERDAM.NL
HAVENARBEIDERS NIEUWE STIJL MERWE-VIERHAVENS
BOMEN TE WATER DOBBEREND BOS
Kades, lange pieren en weidse uitzichten over het water. Merwe-Vierhavens is een stoer gebied met fruit- en sappenbedrijven. In leegstaande gebouwen rukken de creatieve industrie en innovatieve productiebedrijven op. Je vindt hier de bakkerij van Koekela, de meest verleidelijke koekjeswinkel van Rotterdam, Santas, producent van (h)eerlijke koffie en Viroclinics, aanbieder van virologische services aan de farmaceutische industrie. En ontwerpers zoals Florentijn Hofman, Wiekie Somers en Joep van Lieshout. De havenarbeider maakt plaats voor nieuwe bedrijven én banen.
In de Rijnhaven dobbert binnenkort een bos. Boeien vormen de potten voor deze drijvende bomen. Een idee van kunstenaar Jorge Bakker. In het Aqua Dock bij RDM campus is de eerste boom al te water gelaten om een halfjaartje proef te dobberen: in een afgedankte zeeboei is een iep gezet. Een opstaande rand voorkomt dat water bij de wortelkluit komt, maar zilte zeewind is onvermijdelijk. Gelukkig kan juist de iep daar goed tegen. Bij een geslaagde proef is de Rijnhaven straks twintig boomboeien rijker.
WWW.INM4H.NL
WWW.DOBBERENDBOS.NL
OVER HET WATER NAAR JE WERK WATERTAXI
Waarom iedere dag in de file staan? De stadshavens zijn perfect bereikbaar over het water. Met de watertaxi, Aqualiner of waterbus ben je zo op je bestemming. En het personenvervoer over water wordt verder uitgebreid. Sinds februari (met een proefperiode tot 1 juni) is er een nieuwe watertaxiverbinding tussen Merwe-Vierhavens (M4H) en RDM/Heijplaat. De wachttijden zijn minimaal, de vervoerskosten redelijk en je kunt gratis parkeren. Plus: iedere dag een prachtige rit over het water! WWW.INM4H.NL
AVR WORDT KIDSPARADIJS SPEELSTAD
Op Rotterdam-Zuid aan de Brielselaan komt een groot pretpark op het voormalige terrein van afvalverwerker AVR. Een paradijs voor kinderen van 3 tot 12 jaar met binnen- en buitenattracties. Een reuzenrad, kinderachtbaan, botsauto’s, zweefmolen, piratenschip, trampolines, een reuzenglijbaan en nog veel meer. Met deze speelstad krijgt afvalverbranding ‘De Kathedraal’ een nieuwe bestemming. Volgens eigenaar Hennie van der Most mét maritiem thema. Je moet nog wel even geduld hebben, het park gaat eind 2015 open.
De haven 24/7
100% HAVENSTAD
Met Bob naar het strand, met moeder naar de Schepchinees
In 100% havenstad delen bekende Rijnmonders tips over hún havenstad. Dit keer: RTL-anchorman Jan de Hoop
Tip UIT ETEN
De Schepchinees Jan en partner Coen houden van het goede leven. Lekker eten doen ze graag buiten de deur. In Rotterdam is Restaurant Chung aan de Noordmolenwerf favoriet. Jan en Coen hebben dit Aziatisch Franse fusion-restaurant min of meer ontdekt. Eigenaar Chung kookt met hart en ziel en inmiddels weten vele Rotterdammers zijn keuken te vinden. Boek op voorhand en vraag naar de hapjes van Jan en Coen. Iets minder budget? Kies dan voor de Schepchinees. Schepchinees ja, zo noemen Jan en moeder De Hoop Malakka op Zuid, pal naast het Feyenoordstadion (Puck van Heelstraat 154). Een fijne tent, je mag er zelf opscheppen en zoveel eten als je wilt. Met gratis uitzicht op de Maas.
Tip WANDELEN
(tip van Bob de hond)
Kleine Veluwe Op vijfhonderd meter van zijn flat heeft Bob zijn eigen kleine stukje Veluwe. Direct achter de Nesserdijk, op de kop van de Esch, ligt een schitterend natuurparkje: 2,7 kilometer aan wandelpaden door het groen, met een ‘privé’ plas en strandje aan de Maas. Bob komt er graag en baas Jan mag ook mee, soms wel drie keer op een dag. Rustig in de winter en druk in de zomer – zeker op het strandje. Je kunt er heerlijk uren naar voorbijkomende schepen staren. Kijk, die hebben ze op de Veluwe dan weer niet.
Tip SCHEPEN SPOTTEN
Room with a view De Nieuwe Maas ligt in Jans ‘achtertuin’, vanaf zijn balkon kan hij de voorbijvarende schepen bijna aanraken. Vader De Hoop mocht er graag schepen spotten. Boek je eigen room with a view, in een hotel aan de Maas. Jan beveelt het Intell Hotel aan (Leuvehaven 80): elk uitzicht ademt haven en stad. Maar er zijn meer hotels aan de Maas. Het nieuwe nhow Rotterdam in de Reus van Rem bijvoorbeeld (Wilhelminakade 137) of Hotel New York (Koninginnehoofd 1). Spotse!
J
an de Hoop is al bijna zestig jaar een Rotterdamse jongen. Geboren en getogen in de Tarwewijk tussen de Maashaven en Zuidplein. Hij begon zijn omroepcarrière bij de ziekenomroep. Inmiddels is deze Rotterdammer met wisselende koffiemok alweer 25 jaar de vaste anchorman van het RTL Ontbijtnieuws. Jan: ‘Mijn vader was een echte havenman. Hij werkte als botenbaas bij scheepvaartbedrijf Furness. Als kleine jongen ging ik wel eens mee naar de haven.’ In juli 2008 voer de MS Eurodam uit, het grootste cruiseschip van de Holland Amerika Lijn. Jan herinnert zich: ‘Koningin Beatrix doopte het schip en gelijk na de feestelijke doop ging ik met mijn vader en moeder aan boord. Mijn vader heeft bij de HAL gevaren, dat maakte de boottocht voor ons extra mooi.’ Een leven lang woonde Jan de Hoop aan de Nieuwe Maas. Toch verruilt hij zijn geboortestad zeer binnenkort voor de Veluwe, zodra het appartement van Jan, partner Coen en hond Bob aan de Buitenbassinweg 635 verkocht is. Want dat is nog wel een dingetje. Jan: ‘Degene die de koper van ons appartement aanbrengt, krijgt van mij 5000 euro.’ Kijk dus gerust even op funda allemaal. Jan mag dan uit Rotterdam vertrekken, voor de gelukkigen die in zijn flat gaan wonen – en voor alle Rotterdammers die níet naar de Veluwe verhuizen – heeft hij nog wel een paar tips.
FOTO: IVO VAN DER BENT
10
KLIM
in de haven
Beklim een container. Of een kraan die containers optilt. Hartje Rotterdam, aan de Hoogstraat naast de nieuwe markthal, staan sinds kort grote klimrekken in deze vormen van de Rotterdamse kunstenaar Florentijn Hofman. Hij is ook bekend van de Rubber Ducks, de gele mega-badeenden die in allerlei havensteden ter wereld ronddrijven. De enorme klimrekken geven je een havengevoel. Misschien krijg je hierdoor wel zin om later in de haven te gaan werken. TINYURL.COM/FLORENTIJN
ZING
als een zeeman
Heb je zin om eens lekker te zingen met je familie of vrienden? Om mee te deinen op (oerhollandse) zeemansliedjes onder begeleiding van een accordeonist? Het kan in de Rotterdamse haven bij de workshop ‘zeemansliederen zingen’. Ook leuk als verjaardagsfeestje. Je krijgt het tekstboekje en kunt zelfs een cd-opname laten maken van je zangkunsten. Zoek op ‘zingen’ op:
Wat gaan we doen met de dronken zeeman (3x) ’s morgens in de vroegte Refrein Hola en hop daar gaat ’ie (3x) ’s morgens in de vroegte Stop hem met z’n kop in een emmer water (3x) ’s morgens in de vroegte
Het heeft acht poten en zit tussen het fruit
Is er ook een maximumsnelheid in de haven? ‘Goeie vraag, want je ziet inderdaad geen snelheidsborden op of langs het water. Er is ook geen snelheidsbeperking. Wel is het zo dat je geen hoge golven of hinder mag veroorzaken. Wat is hinder? Je spreekt van hinder als schepen last hebben van elkaar. Bijvoorbeeld wanneer het ene schip zulke hevige golfslag veroorzaakt dat bij een ander schip de pan met soep van het fornuis valt. Dat is wel eens gebeurd. Maar wie controleert dat allemaal? Dat doen mijn eigen medewerkers op de gele patrouillevaartuigen (te herkennen aan de letters RPA op de boeg) en de zeehavenpolitie. Zij letten op de schepen in de haven, zoals de verkeerspolitie let op auto’s op de weg.’
Z
NOOIT ZELF VANGEN Veel kapiteins melden hun ongenode gasten niet. Anders mag hun schip niet aanmeren en is het wachten tot alle containers zijn geladen en de dieren zijn gevangen. Liever gooien ze de dieren overboord. ‘De meeste meldingen komen van bedrijven die goederen uit de haven ontvangen met dieren ertussen’, zegt Getreuer. ‘We zijn wel eens gebeld door een kantoormedewerker die een miljoenpoot in een plantenpot
EEN MAMMOETTANKER WEEGT
=
550.000 TON
2.979 BOEINGS 747-400
óf 55.000 Tientonners
of het gewicht van alle personenauto’s in de provincie Limburg.
tegenkwam.’ Nederland wil meer gaan doen om dit soort exotische dieren te weren. Want ze kunnen andere soorten bedreigen of schade veroorzaken. Amerikaanse zoetwaterkreeften maken bijvoorbeeld dijken kapot; daardoor kan ons land onder water komen te staan. Als je zelf ooit een vreemd dier ontdekt, maak dan een foto en stuur die naar Serpo:
[email protected]. Daar kunnen ze snel zien om welk dier het gaat en of het gevaarlijk is. Probeer zo’n exoot niet zelf te vangen, te doden of aan te raken. Nooit stoer doen met grote, harige spinnen. WWW.SERPO.NL
BEELD: JELLE HOOGENDAM
‘Ieks! Wat zit daar nou tussen de bananen?!’ Een grote, harige spin, een exoot. Want zo heten dieren die niet in Nederland voorkomen. De spin is tussen de bananen gekropen en op een schip meegevaren naar de Rotterdamse haven. Dat komt regelmatig voor. de spinnen geen zwarte maar bruine weduwen – ook giftig trouwens.
Dat zullen we doen met de dronken zeeman
WWW.KINDERLIEDJES.INFO
WWW.ROTTERDAMSEUITJES.NL
eker driehonderd spinnen zaten afgelopen oktober tussen een lading fruit uit Zuid-Afrika op het schip DAL Stellenbosch. De bemanning had zo’n 25 spinnen zelf gevangen. Zeer giftige zwarte weduwen, dachten ze. Serpo, de opvang voor reptielen, amfibieën, spinnen en insecten, ving de overige griezels en nam deze mee. ‘Best gevaarlijk om zelf dieren te vangen’, zegt Walter Getreuer, eigenaar van Serpo. ‘Als ze zich bedreigd voelen, kunnen ze aanvallen.’ Exoten vangen kun je dus beter aan deskundigen overlaten. Overigens waren
Refrein Gooi hem overboord dan kan ’ie zwemmen Hang ’m in de mast om uit te waaien Roep de kapitein, die zal ’m leren Stop ’m in zijn bed om uit te slapen
Heb jij een vraag voor de Havenmeester? Mail naar havenkrant@ portofrotterdam.com o.v.v. Havenmeester
ILLUSTRATIE: JELLE HOOGENDAM
11
Uit & Thuis in de haven
CRUISESCHIP IN ZICHT DOORLOPEND RESTAURANT HMB Nieuw in Rotterdam! Het gebouw, de unieke inrichting, de culinaire kwaliteiten en het uitzicht op de Maas en Erasmusbrug maken dit restaurant tot een culinaire hotspot.
HMB Restaurant, Holland Amerika Kade 104, Rotterdam. Openingstijden: di-vrij 11.00-00.00 uur, zat 17.00-00.00 uur 010 760 06 20 www.hmb-restaurant.nl WONEN OP HET WATER
om op het water te gaan wonen? Tentoonstelling 5 april 2014 t/m 14 maart 2016.
Maritiem Museum Rotterdam, Leuvehaven 1, Rotterdam. Openingstijden: di-za 10.00-17.00 uur en zo 11.00-17.00 uur. Toegangsprijs: €7,50 010 4132680 www.maritiemmuseum.nl KIDS MARINA Hou je van avontuur? Beleef een leuke speurtocht op het water.
APRIL/MEI FOSSIELENEXPEDITIES
Duur: 2 uur en 15 min.(vooraf reserveren), Start: 11.30 uur Kosten: € 7,00 p.p. 010 252 2520 www.futureland.nl
In de grootste overdekte miniatuurwereld van de Benelux vindt van 30 april t/m 3 mei de Rotterdamse Verhalen Vierdaagse plaats.
Weena 745, Rotterdam 010 240 0501 Kosten: €7,30, €8,45 en €9,85 p.p. Openingstijden op www. miniworldrotterdam.com
Jeannette Baljeu: ‘De cruisevaart maakt de stad mooier. Wij vinden het belangrijk dat de Rotterdammers de band met de haven blijven houden ook al verdwijnt die uit zicht. De cruiseterminal helpt ons daarbij.’
FEEST OP DE LANDTONG
www.sjomannskirken.no/ rotterdam/
WWW.CRUISEPORTROTTERDAM.COM
TENTOONSTELLING:
FOTOWEDSTRIJD
De Internationale Architectuur Biennale Rotterdam (IABR) is van 29 mei t/m 24 augustus en gaat over de veranderende relatie tussen stad en natuur. Kijk voor de vele excursies (o.a. architectuur en natuur in de haven) op de website:
De beste foto’s van natuur in stad en haven worden beloond met een plek op een videowall in het Natuurhistorisch Museum Rotterdam. Stuur je foto naar:
WWW.IABR.NL
[email protected]
Opening Calandpark 17 mei. Zie p. 6-7.
HEIJPLAAT 100 JAAR
POSTADRES Afdeling Corporate Communicatie Postbus 6622, 3002 AP Rotterdam 010-2521010
[email protected]
COLOFON
WWW.ERVAAR400JAAR.NL
WORLD PORTS CLASSIC Tweedaagse wielerklassieker op 24 en 25 mei tussen Rotterdam en Antwerpen.
Vertrek op zaterdag vanaf Katendrecht. Finish zondag op de Boompjes.
Op 11, 12 en 13 juli in Ahoy Rotterdam. Bestel snel kaarten!
www.northseajazz.com
Stap 2 Open Layar bij artikelen met het Layar-logo, houd de smartphone boven de pagina en druk op ‘tap to view’.
BEZOEKADRES Havenbedrijf Rotterdam World Port Center (WPC) Wilhelminakade 909, 3072 AP Rotterdam Havennummer 1247
Op vrijdag 16 mei 2014 is het precies vierhonderd jaar geleden dat Maassluis onafhankelijk werd. En dat wordt gevierd. Met veel bijzondere en feestelijke (haven)activiteiten voor én door de inwoners op 16, 17 en 18 mei. Toegang: gratis.
Vanaf 14 mei viert Heijplaat in Charlois haar 100 jarig bestaan.
PORT OF ROTTERDAM NORTH SEA JAZZ FESTIVAL
Stap 1 Download de gratis Layar-app voor Android of iPhone.
Stap 3 En kijk, luister en lees meer dan in de Havenkrant alleen.
400 JAAR MAASSLUIS
www.landtongrozenburg.nl
Dordt in Stoom Op 6 en 7 juni viert de kerk haar 100-jarig bestaan met verschillende festiviteiten.
8 mei Aida Stella 10 mei Royal Princess 10, 17, 24 mei, 7, 21, 28 juni en 5 en 19 juli Rotterdam 26 juli Ms Rotterdam
& fotowedstrijd
DEZE ZOMER
NOORSE ZEEMANSKERK
MEER CRUISESCHEPEN AAN DE KADE
BIENNALE MET HAVENEXCURSIES
Kijk voor alle activiteiten op: tinyurl.com/ heijplaat100jr
MINI WORLD ROTTERDAM
Deze krant is verrijkt met Layar. Dit is aangeduid met bovenstaand icoon. Het betekent dat een artikel extra media bevat die is te bekijken met de Layar-app op je smartphone.
Grotekerkplein (bij de Laurenskerk), Rotterdam, 010 753 72 42 Kosten: €12,50, Openingstijden op www.kidsmarina.nl
Waar water is, wonen mensen op het water. Maar wat drijft die mensen
Zelf fossielen vinden? Ga op 13 april, 18 mei of 15 juni mee op excursie naar het Maasvlaktestrand! (zie ook pagina 2)
De Oasis of the Seas, het grootste cruiseschip ter wereld, ligt op 30 september en 14 oktober aan de Holland Amerikakade. Dit jaar bezoeken 25 cruiseschepen Rotterdam. In 2015 zijn het er waarschijnlijk 60. Cruises dragen bij aan het imago én de economie van de stad. Daarom investeren de gemeente en het Havenbedrijf Rotterdam 7 miljoen euro in de modernisering van de Cruiseterminal Rotterdam. Havenwethouder
ZO WERKT HET
FOTO: ROGER VAN DER KRAAN
12
DAGKAARTEN
Op 23, 24 en 25 mei vindt in Dordrecht het grootste stoomevenement van Europa plaats. Dit begint op vrijdagavond met de grote Vlootschouw. De toegang is gratis. Een ‘Stoomrondje Dordt’ (€ 15) geeft je toegang tot alle vervoermiddelen van het festival: van stoomtrein tot stoomschip. WWW.DORDTINSTOOM.NL
*De Havenkrant verloot 8 x 2 dagkaarten (ter waarde van € 15,per stuk) voor het ‘Stoomrondje Dordt’. Stuur een e-mail naar:
[email protected] o.v.v. Dordt in Stoom.
De Havenkrant is een uitgave van het Havenbedrijf Rotterdam. De krant wordt vier keer per jaar verspreid onder inwoners van de regio Rijnmond in een oplage van 500.000 exemplaren. Overname van artikelen en beeld uit de Havenkrant is alleen toegestaan na goedkeuring van het Havenbedrijf Rotterdam. De inhoud is met zorg gemaakt. Ondanks de zorgvuldigheid kunnen er onjuistheden in staan. Aan de inhoud van de krant kunnen geen rechten worden ontleend. Meningen in deze krant zijn niet noodzakelijkerwijs de mening van de directie van het Havenbedrijf Rotterdam. SUGGESTIES? Mail: havenkrant@portofrotterdam. com Post: Havenbedrijf Rotterdam, redactie Havenkrant, Postbus 6622, 3002 AP Rotterdam. REDACTIE Anouska HoogendoornLagerwaard (hoofdredacteur), Erik Stenhuis (eindredacteur), Regina Koelega, Tie Schellekens, Gijs Warmenhoven (Havenbedrijf Rotterdam), Maureen Land en Rody van der Pols (Maters & Hermsen Journalistiek) TEKSTEN Havenbedrijf Rotterdam, Maters & Hermsen Journalistiek FOTOGRAFIE Archief Havenbedrijf Rotterdam, Marc Blommaert, Erik Buis, iStock, Theo van Pelt COVER Erik Buis INFOGRAPHIC Loek Weijts CONCEPT Heino van Benthum en Jeroen Maters (Maters & Hermsen Journalistiek) BASISONTWERP Jelle Hoogendam (Maters & Hermsen Vormgeving) en Luis Mendo (GOOD Inc.) ART DIRECTION EN VORMGEVING Jan Peter Hemminga (Maters & Hermsen Vormgeving) LITHOGRAFIE Mark Boon DRUK Janssen/Pers Gennep VERSPREIDING Post NL
