Hoegaathet? hartproblemen? Hoezo, ik. meer kans op. Pagina 4

p. 2 “Was ze hier maar tegen gevaccineerd...”

Esthers pasgeboren dochtertje had het RS-virus

p. 4 Wat u moet weten over uw hart en vaten

Van A(neurysma) tot Z(waarlijvigheid) en dit kunt u zelf doen!

p. 6 Meekijken in de operatiekamer

Dit gebeurt er bij dotteren en het plaatsen van een stent

Hoegaathet? Nieuws & info uit het UMC Utrecht, augustus 2013

Hoezo, ik

meer kans op

hart-

Pagina 4

problemen?

2

Mijn verhaal

Hoegaathet?

Marjolijn was besmet met het RS-virus

“Wat een nachtmerrie” De baby van Esther en Rutger Akkerman, Marjolijn, werd na besmetting met het RS-virus extreem benauwd. “Er stonden computers om dat kleine lijfje heen, alles knipperde en piepte. We voelden ons als ouders zo machteloos.”

Het respiratoir syncytieel virus (RS-virus) is de belangrijkste veroorzaker van verkoudheid. Bij volwassenen blijft het bij verkoudheid, maar vooral bij heel jonge kinderen kan de verkoudheid overslaan op de lagere luchtwegen en kunnen ze erg benauwd worden.

Foto: Remco Bohle

niet verbeteren. Dat zou betekenen dat een machine haar in leven zou houden. Wat een nachtmerrie. Nu nog denk ik liever niet aan die tijd en dat moment. Het was zo eng en onwerkelijk. We kregen hulp van de humanistisch raadsvrouw van het ziekenhuis. Zij gaf ons praktische tips en kon ons doen inzien waarom we ons voelden zoals we ons voelden.”

Weer lachen

“Gelukkig was de hart-longmachine niet nodig en ging het beter met Marjolijn. Pas na een week werd ze langzaam uit haar slaap gehaald en moest ze steeds meer zelf gaan ademhalen. Ze moest opnieuw uit de fles leren drinken;

doordat ze zoveel slangetjes en buisjes in haar mond had gehad, weigerde ze flesjes en spenen. Ze ging weer lachen en werd steeds meer ons meisje. Toch: na deze intensieve ziekteperiode zijn we nog een jaar lang maandelijks in het ziekenhuis geweest omdat ze weer benauwd was of een longontsteking had. Nu heeft ze puffers en kost het haar nog steeds moeite slijm uit haar longen te hoesten. Een regelmatig bezoek aan het ziekenhuis is nog steeds onderdeel van ons leven. Ze is een vechter en doet het erg goed, maar haar longen zullen waarschijnlijk zwakker blijven. Wat had het haar een hoop ellende bespaard als ze gevaccineerd was tegen dit virus!

Onderwijs

“Het slijm moest uit haar longen, dat was de oorzaak van de benauwdheid. Zo’n jonge baby kan dat slijm nog niet zelf ophoesten. We kregen te horen dat het RS-virus de boosdoener was, en niet de moeizame zwangerschap. Haar lichaam moest dat virus uitdrijven. Het beschikbare medicijn is alleen ter voorkoming van het virus, Marjolijn was al besmet. Ze lieten haar in een diepe slaap zodat haar lichaam alle energie kon gebruiken het virus te bestrijden. Hele dagen zaten we bij Marjolijn. Hoewel ze sliep las ik voor, praatte tegen haar en raakte haar aan. Ook zaten Rutger en ik vaak samen te praten aan het bed. Dat schijnt belangrijk te zijn voor het contact. Maar het ging slechter en slechter. Andere beademingsmethodes werden toegepast, zonder resultaat. Dieptepunt was het moment waarop de artsen ons vertelden dat ze aan een hart-longmachine zou komen te liggen, mocht ze

Huisstijl UMC Utrecht | 25

Ze is een vechter en doet het nu erg goed’

Wat is het RS-virus?

Eng en onwerkelijk

Zwart-wit

“Na tweeënhalve maand werd ze ziek. Ze spuugde steeds haar fles uit, werd zieker en grauwer. Ik zag dat ze benauwd was, ze maakte piepende geluidjes. De huisarts stuurde ons door naar het Hofpoort Ziekenhuis in Woerden, waar ze werd aangesloten aan allerlei meters. Het zuurstofgehalte in haar bloed was veel te laag. Ze lag maar te hoesten, had benauwdheidsaanvallen die soms oversloegen in paniek waardoor ze haar niet rustig kregen. Het was afschuwelijk. ’s Nachts werden we gebeld door de kinderarts dat er een team van het Wilhelmina Kinderziekenhuis (WKZ) – onderdeel van het UMC Utrecht – onderweg was om Marjolijn te stabiliseren en mee te nemen voor verdere behandeling. Ze was zo benauwd dat ze een tube (een buisje in mond en keel) wilden inbrengen om haar te kunnen beademen. Dat lukte niet omdat haar longen in een soort

WKZ

Overlevingsstrategie

spasme raakten en ze haar niet stabiel kregen. Om half zes ’s ochtends konden ze haar alsnog naar het WKZ meenemen. Daar is veel expertise en kennis aanwezig, het beste wat je kunt krijgen. Op de intensive care lag ze aan talloze slangetjes waarmee ze medicijnen kreeg toegediend. Om haar in slaap te houden, om ontstekingen tegen te gaan, van alles. Er stonden computers om dat kleine lijfje heen, alles knipperde en piepte. We voelden ons als ouders zo machteloos. Ik was moe en gespannen, ook omdat ik zelf nog helemaal niet op krachten was na een lange ziekenhuisopname en bevalling. En er was nog het verdriet om ons verloren dochtertje. Toch had ik door die moeilijke zwangerschap ook een overlevingsstrategie ontwikkeld: bijzaken uitschakelen en handelen.”

Onderzoek

E

sther (36): “Marjolijn werd geboren toen ze ruim 33 weken oud was. Haar eeneiige-tweelingzusje Anne is tijdens de gecompliceerde zwangerschap overleden. In het begin ging het goed met Marjolijn, ondanks die moeilijke zwangerschap. Ze kon zelfs tegelijk drinken en ademhalen, iets wat baby’s normaal pas bij 37 weken zelfstandig kunnen.”

Dit had niet gehoeven, de resultaten van een wetenschappelijk onderzoek liggen er. Ik ben nu weer zwanger van een tweeling, maar ben erop gebrand dat ze niet te vroeg geboren worden. Ik ben bang voor het RS-virus en wat het met zo’n kleintje doet. Als voorzitter van de RSV Patient Advisory Board wil ik mijn ervaringen doorgeven aan andere ouders en het onderzoeksteam helpen. Zo hoop ik mijn machteloosheid om te zetten in iets positiefs. De ziekte van Marjolijn heeft mij en Rutger veranderd. De wereld is groot, maar je èchte wereld is klein. Dat weet ik nu. Heb je je kleine wereld in balans, dan kun je de grote wereld aan.”

Kinderen & ademhalingsproblemen “Ademhalingsproblemen bij baby’s komen vaak voor. Van de kinderen die iets te vroeg worden geboren (van 33 tot 35 weken) en die ogenschijnlijk gezond naar huis gaan, krijgt de helft piepende ademhalingsklachten. Soms zijn dat zelfs ernstige, levensbedreigende klachten. Bij deze kinderen hebben we het effect van een medicijn tegen het RS-virus onderzocht. De resultaten publiceerden we op het hoogste wetenschappelijke podium: het tijdschrift New England Journal of Medicine. Het ging ons om een kip-eidilemma: worden deze baby’s geboren met kwetsbare longen (en is dat de oorzaak van zowel de ernstig ver-

lopende RS-virusinfectie, als de aanhoudende klachten) óf veroorzaakt het virus de kwetsbare longen? Wat bleek: 61 procent van alle luchtwegklachten in het eerste levensjaar werd voorkomen door het medicijn. Hiermee toonden we aan dat het RS-virus de oorzaak is van longschade en daardoor aanhoudende luchtwegklachten. Voorkom je dus het RSvirus, dan voorkom je 61 procent van deze astma-achtige benauwdheidsklachten. Kinderen die met 32 weken, of eerder, geboren worden krijgen dit medicijn al. Kinderen die tussen 33 en 35 weken geboren worden niet. Probleem is dat het een

duur medicijn is: zo’n 4500 euro per kind. Dat is dus een financiële afweging voor de samenleving. Of we ook astma op latere leeftijd kunnen voorkomen hiermee, weten we nog niet. Daarvoor zullen we bij de kinderen uit dit onderzoek de longfunctie op zesjarige leeftijd meten. Maar we hebben een heel oud kip-eiprobleem in de kindergeneeskunde opgelost. Omdat Marjolijn het als vroeggeborene in eerste instantie zo goed deed, besloten Esther en Rutger mee te doen aan dit onderzoek. De helft van de baby’s kreeg het medicijn, de andere helft een placebo (namaakmedicijn). Marjolijn kreeg de placebo.

Dr. Louis Bont Kinderarts en onderzoeksleider “Voorkom je het RS-virus, dan voorkom je 61 procent van de bijbehorende astma-achtige luchtwegklachten.”

Meer weten over dit onderwerp? Maak dan gebruik van deze QR-code of ga naar www.umcutrecht.nl

Hart- en vaatziekten

Hoegaathet?

Esther Fennis (44) heeft al jarenlang last van een te hoge bloeddruk. Geen enkel medicijn had echt effect. Daarom deed de Utrechtse mee aan een landelijk onderzoek van het UMC Utrecht naar een nieuwe behandeling tegen een hoge bloeddruk.

“Ik heb er alle vertrouwen in” P

er toeval werd bij Esther Fennis ontdekt dat haar bloeddruk veel te hoog was. Ze was 34 toen ze in het ziekenhuis terechtkwam, omdat ze haar enkel had gebroken. Terwijl ze met haar been omhoog lag, ontdekten artsen dat er nog iets mis was. “Mijn bloeddruk was toen 200/140 mm/Hg. Ontzettend hoog, want een normale bloeddruk is 120/80 mm/hg. Die gebroken enkel is een geluk bij een ongeluk geweest. Anders was ik er misschien helemaal niet achter gekomen en had ik later serieuze gezondheidsklachten gekregen. Ik wil er toch niet aan denken dat ik voor mijn vijftigste een hersenbloeding of hartinfarct had gekregen?” Een periode vol medicatie volgde. Esther moest twee keer per dag vijf verschillende pillen slikken. “Heftig. Ik voelde me niet ziek, maar ik moest wel veel medicijnen slikken. En daardoor had ik af en toe flink last van bijwerkingen. Zo was ik soms zo misselijk en vermoeid dat sporten of werken niet ging.”

Radeloos

“Ook moest ik steeds rekening houden met de medicijnen, omdat ik deze op vaste tijden moest innemen. Dat vond ik in het begin nog weleens lastig, maar nu heb ik een pillendoos waarbij ik aan het begin van de week mijn medicijnen sorteer en klaarleg voor de hele week.” Helaas bleek de medicatie niet goed aan te slaan. Esthers bloeddruk werd wel iets lager, maar was nog steeds te hoog. Ze kreeg andere pillen, en probeerde daarna nog iets nieuws, maar niets hielp. “Radeloos werd ik ervan.” Tot ze vorig jaar hoorde over een nieuwe behandeling van het UMC Utrecht die nog in de testfase zat. Ze meldde zich aan en na vooronderzoek en een uitgebreide controle werd ze geselecteerd voor de nieuwe ontzenuwbehandeling. Hierbij schakelt de arts de zenuwverbinding tussen de nieren en hersenen uit, wat een hoge bloeddruk kan verlagen. “Spannend. Het is toch een nieuwe medische ingreep, en ik heb twee kleine kinderen. Stel dat er wat mis zou gaan? Maar die gedachte was ook

3

Wat is hoge bloeddruk? Het hart werkt in het lichaam als een pomp. Het pompt bloed in de slagaders naar de organen toe. Dit wordt de bloeddruk genoemd, en deze wordt gemeten in millimeter kwik (mm Hg). Het bloed kun je daarom ook wel zien als een transportmiddel. Als het hart samenknijpt om het bloed rond te pompen, is de druk het hoogst. Dit is de bovendruk. Ontspant het hart zich, dan is de bloeddruk laag; dit is de onderdruk. Een normale bloeddruk ligt rond de 120 (bovendruk)/80 (onderdruk) mm/Hg. Is de bovendruk hoger dan 140 en de onderdruk hoger dan 90, dan is er sprake van hoge bloeddruk. Als de bloeddruk een korte periode te hoog is, is dat niet zo erg. Maar is er op lange termijn sprake van een hoge bloeddruk, dan kan die schade veroorzaken, zoals hart- en vaatziekten, nierschade en slagaderverkalking.

zenuwbanen

lichaamsslagader

zo weer weg.” De behandeling is ontwikkeld in de Verenigde Staten en wordt al een aantal jaren toegepast in Australië en een aantal Europese landen. “Daar zijn goede resultaten behaald en dat gaf me vertrouwen in de behandeling in het UMC Utrecht.”

Welkome toevoeging

Nierspecialist Peter Blankestijn van het UMC Utrecht leidt het landelijk onderzoek in Nederland en was één van de behandelende artsen van Esther. “De ontzenuwbehandeling is een welkome toevoeging op de medicatie. Juist voor patiënten zoals Esther bij wie de medicijnen tegen een hoge bloeddruk niet goed aanslaan. Door één eenvoudige ingreep kan de patiënt bij een succesvolle behandeling enkele jaren een lagere bloeddruk hebben. Hoewel het geen permanente oplossing biedt, is dit een verbetering.” De ontzenuwbehandeling duurt drie kwartier. Via een bloedvat in de lies wordt een katheter ingebracht. Deze wordt naar de nier gebracht, waar de arts de zenuwverbinding uitschakelt door de punt van de katheter te verhitten. “De patiënt is bij tijdens de behandeling en kan meekijken via de röntgen, maar hij kan ook kiezen voor een roesje.” Het UMC Utrecht is het eerste ziekenhuis in Nederland die deze behandeling aanbiedt. Blankestijn: “We hebben ruim honderd patiënten behandeld. De resultaten zijn zo goed dat we de ingreep nu in groter verband aanbieden. De bijwerkingen zijn ook minimaal. Hoewel deze ingreep bij een aantal patiënten toch geen effect heeft. Hoe dat kan, weten we nog niet. Daarom is het huidige onderzoek ook zo belangrijk; we willen begrijpen waarom de ingreep bij de één wel werkt en bij de ander niet.” Esthers operatie zit er inmiddels op, de ingreep viel haar mee. Over een aantal weken weet ze of de behandeling effect heeft.

Meer info: www.umcutrecht.nl

katheter stroompje

Via een bloedvat in de lies wordt een katheter ingebracht en naar de nier gebracht. Daar wordt de zenuwverbinding uitgeschakeld door van verhitting van de punt van de katheter.

Volgens het UMC Utrecht In Nederlandse ziekenhuizen wordt gewerkt volgens specialismen per orgaan. Een cardioloog weet alles van het hart, dus wie bijvoorbeeld iets aan zijn hart mankeert, gaat naar de cardioloog. Hoogleraar cardiologie Pieter Doevendans vindt dat er meer naar het samenspel van de organen gekeken moet worden. “Je vaten lopen door je hele lichaam. Wie door verzwakte of verstopte vaten een hartprobleem heeft, krijgt later misschien ook problemen met zijn hersenvaten. Wij willen meer naar het hele lichaam kijken.” Het UMC Utrecht is daar al mee bezig. Zo is er het Vasculair Preventie Programma: een patiënt die binnenkomt met een vaatdoening, wordt helemaal doorgelicht. Om te ontdekken of hij ook vaatschade heeft op plekken waar hij er nog geen last van heeft. “Die manier van werken – kijken naar het samenspel van de organen – gaan we de komende tijd verder uitbreiden.”

“Dokter, hoe groot is de kans dat het terugkomt?” Heeft u deze vraag ook weleens gesteld aan uw arts? Als u hartpatiënt bent of een vaatziekte heeft, is dit waarschijnlijk één van de belangrijkste dingen die u wilt weten… Door een nieuwe methode komt u daar samen met uw arts eenvoudig achter.

Patiënten met hart- en vaatziekten worden in Nederland nu nog vaak op precies dezelfde manier behandeld. Terwijl de één veel meer kans heeft op een nieuwe vaataandoening dan de ander. Daarom zijn onderzoekers van het UMC Utrecht op zoek gegaan naar een manier om het risico op nieuwe vaatziekten in kaart te brengen. Met succes, want door het ontwikkelen van de SMART-risicoscore kunnen patiënten nu een individu-

eel advies krijgen om het risico op nieuwe vaatziekten te verminderen. Een revolutionaire doorbraak, stelt prof. dr. Frank Visseren, internist van het UMC Utrecht. “Voorheen kreeg iedereen uit voorzorg dezelfde behandeling. Dat hoeft nu niet meer. De SMART-risicoscore geeft aan hoe groot de kans is dat een hart- of vaatziekte binnen tien jaar opnieuw kan optreden. Door dit voorspelmodel zijn patiënten gerichter te behandelen en kunnen we zorg op maat geven.” De SMART-risicoscore is redelijk eenvoudig te berekenen. De patiënt kan samen met de behandelend arts of huisarts online een formulier invullen. Hierbij gaat het om gegevens als leeftijd en geslacht, de hoogte van het cholesterol, hoe de nierfunctie is en waar de patiënt al hart- en vaatziektes heeft gehad. “Zijn alle gegevens ingevuld dan wordt het risico uitgerekend. Met deze informatie kan een arts samen met een patiënt een persoonlijk behandelplan maken.” Het UMC Utrecht is het eerste ziekenhuis in Nederland dat de SMART-risicoscore toepast en wil het nieuwe voorspelmodel voor zo veel mogelijk mensen beschikbaar maken.

Prof. Dr. Frank Visseren Internist “Door de SMART-risicoscore kunnen patiënten gerichter worden behandeld en kunnen wij zorg op maat geven.”

Meer weten over dit onderwerp? Maak dan gebruik van deze QR-code of ga naar www.umcutrecht.nl

4

Hart- en vaatziekten

Hoegaathet?

vervolg voorpagina Als u in de spiegel kijkt, ziet u misschien een gezond persoon. Redelijk strak in het vel, een mooie huid en stralende lach… En oké, een klein buikje. Dat moet kunnen, toch? Uit onderzoek blijkt dat juist vet rond de buik de grootste gezondheidsrisico’s met zich meebrengt. Deskundigen praten zelfs over een tikkende tijdbom. Hoe gezond bent u echt? Dit is een eenvoudige, maar betrouwbare wijze om erachter te komen of u een verhoogd risico loopt op hart- en vaatziekten: meet uw taille!

Het gevaar van een buikje Vrouw

meten=weten

man

Omtrek: minder dan 80 cm Risico: laag Omtrek: tussen 80 – 88 cm Risico: verhoogd Omtrek: meer dan 88 cm Risico: sterk verhoogd

Omtrek: minder dan 94 cm Risico: laag Omtrek: tussen 94-102 cm Risico: verhoogd Omtrek: meer dan 102 cm Risico: sterk verhoogd

E

en pondje meer? Niet iedereen maakt zich daar even druk om. Maar wanneer deze extra kilo’s zich rond de buik verzamelen, bent u misschien niet zo gezond als u denkt. Zelfs iemand die een gezond gewicht maar wel een buikje heeft, maakt kans op gezondheidproblemen. Zo hebben mensen met overgewicht bij de buik bijvoorbeeld meer kans op hart- en vaatziekten dan mensen die dikker zijn bij de heupen, billen of dijen.

niet te strak aan, maar laat het lint normaal aansluiten. Heeft u als vrouw een omtrek die groter is dan 88 cm? En als man een omtrek groter dan 102 cm? Dan is het belangrijk de bloeddruk te laten meten en het bloed te laten controleren. Mogelijk heeft u een verhoogd risico op hart- en vaatziekten. En is het verstandig om meer te gaan bewegen en gezonder te gaan leven.

Uit onderzoek van de afdeling Huisartsgeneeskunde van het UMC Utrecht blijkt dat veel mensen met een buikje niet weten dat ze in de gevarenzone zitten. Tijdens het onderzoek werd aan 12.000 mensen in IJsselstein gevraagd om de buik te meten. 473 ondervraagden bleken niet alleen een te dikke buik te hebben, maar ook een te hoge bloeddruk. Zij maakten twee tot drie keer zo veel kans op hart- en vaatziekten en diabetes dan iemand met een normale buikomtrek. Bovendien was de helft van deze groep jonger dan vijftig jaar: vooral voor deze mensen is het belangrijk om te weten dat ze risico lopen. Meer bewegen en gezonder eten geeft juist in de leeftijd tussen twintig en vijftig jaar het grootste voordeel op lange termijn.

Wat kunt u doen?

Ben ik gezond?

Het meten van de middel is een eenvoudige maar goede manier om er achter te komen of uw gezondheid in gevaar is. Meet met een meetlint het smalste gedeelte van de taille: tussen de onderste rib en de bovenkant van de heup. Dit is ongeveer bij de navel. Trek het meetlint

Ton Van Arnhem had een aneurysma

“Ik wist dat

Met dank aan Prof. Dr. Guy Rutten.

1) Gezond & gevarieerd eten Geen crashdieet, maar ga voor gezond eten: groente en fruit, weinig snacks en frisdrank. Eet wat u normaal ook zou doen, maar dan in een kleinere hoeveelheid. Zo wordt er minder lichaamsvet opgeslagen en meer verbrand. 2) Minder = meer Zin in iets lekkers? Kies voor een stukje chocolade (en niet een hele reep), een bakje chips (en geen hele zak) en alleen in het weekend hagelslag op brood. 3) Bewegen... ...is belangrijk. Maar u hoeft niet meteen naar de sportschool. Met hardlopen, fietsen en zwemmen verhoogt u de hartslag en het is goed voor de vetverbranding. Neem de trap in plaats van de lift en de fiets in plaats van de auto. 4) Help, het lukt me niet! Kies voor kleine, haalbare doelen, bijvoorbeeld één of twee kilo per maand afvallen. En schakel hulp in als het niet lukt: van uw huisarts of een diëtist. Meer info: www.umcutrecht.nl

Reageren op het verhaal van Ton van Arnhem of meer patiëntenverhalen lezen? Ga naar www.umcutrecht.nl/patientverhalen of www.facebook.com/UMCUtrecht

Hoegaathet? op straat: “Durft u uw taille te meten?” foto’s: jan freriks

109 cm

70 cm

90 cm

Arie Smaal (47)

Sari Boersma (20)

Reny Suijkens (37)

“Volgens mij ben ik redelijk gezond. Met mijn lengte van 1.92 meter ben ik natuurlijk wel aan de lange kant en ik weeg al jaren 102 kilo. Vroeger was dat minder. Ik denk dat ik zo’n tien kilo ben aangekomen. Best veel. Maar voor mijn werk ben ik dagelijks in beweging en ik probeer gezond te eten. Al moet ik ook eerlijk zijn: ik eet echt te weinig fruit. Heb ik echt een verhoogd risico? Daar schrik ik best van. Al word ik jaarlijks wel gecontroleerd door een bedrijfsarts en die geeft ook altijd het advies dat er een paar kilo’s af kunnen. Misschien moet ik er toch maar eens wat aan gaan doen?”

“Ik heb last van het prikkelbare darm syndroom en volg een dieet. Zo eet ik veel zoete groente als tomaat en wortel. Fijn dat ik geen risico loop.”

“O nee, ik durf niet hoor. Ik gok dat ik in de gevarenzone zit. Negentig centimeter, had ik toch gelijk. Ik weet dat ik wat breder ben dan tien jaar geleden. Maar ik heb intussen drie kinderen gekregen, dat telt ook mee? Bovendien vind ik mezelf niet per se ongezond. Ik leef bewust, beweeg veel en ben dol op groente en fruit. Ik maak me dan ook niet heel erg zorgen. Maar het is goed om te weten dat ik mogelijk een verhoogd risico heb op hart- en vaatziekten. Wie weet bedenk ik nog iets wat ik kan doen om dat risico te verlagen.”

105 cm

Jan Geijtenbeek (67) “Ik vrees het ergste. Ik loop bij de dokter voor mijn cholesterol, heb een te hoge bloeddruk en slik bloedverdunners. 105 centimeter, ai. Toch maar eens stoppen met roken?”

Hoegaathet?

Hart- en vaatziekten

5

in zijn buik

ik in goede handen was” Een geluk bij een ongeluk. Dat geldt voor Ton van Arnhem (76), die in 2004 vanwege hartproblemen in het UMC Utrecht terechtkwam. Daar werd ontdekt dat hij nog een andere aandoening had: een aneurysma. Ton is blij dat hij het kan navertellen.

T

on van Arnhem: “Een sluipmoordenaar, zo noem ik het. Van een aneurysma merk je namelijk niets. Ook ik liep er al een tijdje mee rond zonder het te weten. Eerlijk gezegd had ik ook nog nooit van het woord ‘aneurysma’ gehoord. Inmiddels weet ik er alles van. Het is een verwijding van de aorta, de grote lichaamsslagader die vanaf het hart door de buik naar de benen loopt. In mijn geval bevond die verwijding zich in het buikgedeelte. De arts vertelde me dat een aorta een gemiddelde omvang heeft van twee centimeter. Op bepaalde plekken kan de aortawand zwakker worden en daardoor langzaam uitzetten. Als de aorta steeds verder blijft uitzetten, kan ze uiteindelijk scheuren. Dan is er meestal niks meer aan te doen. Gelukkig werd het bij mij op tijd ontdekt. Per toeval. Ik was er vandaag de dag waarschijnlijk niet meer geweest, als ik niet in het ziekenhuis had gelegen vanwege een hartoperatie.”

Voortdurende angst

“Vanwege hartproblemen onderging ik in 2004 een bypassoperatie. Deze verliep goed. Daarna moest ik om de zoveel tijd terug naar het ziekenhuis voor controle. Ook mijn bloeddruk werd dan gemeten. Die bleek veel te hoog. Met medicijnen werd geprobeerd de bloeddruk omlaag te krijgen.

Maar dat haalde niets uit. Om te onderzoeken wat er precies aan de hand was, werden echo’s gemaakt. Daarop was te zien dat ik een aneurysma had. Het verraderlijke is dat ik er niets van gevoeld had. Geen pijn, geen moeheid, niks. Ik had dus nooit signalen kunnen afgeven aan mijn dokter. Op het moment dat het aneurysma werd ontdekt, was het nog niet levensbedreigend. Wel moest ik elk jaar terugkomen in het ziekenhuis voor een scan. Daarop was te zien dat de aortaomvang bleef toenemen. Ik was bang dat het op een dag mis zou gaan. Niet alleen bij mij, maar ook bij mijn vrouw en kinderen was die angst er continu. Als ik de deur uitging, zei mijn vrouw altijd: ‘Bel even!’ of ‘Ga niet te lang weg.’ Mijn vrouw ging altijd mee naar de gesprekken met de arts. Ze wist daardoor alles tot in de details. Ook wat er zou gebeuren als de aorta zou scheuren. Dan kon het binnen tien minuten gedaan zijn met me. Een angstaanjagende gedachte, die ons beiden bezighield. Mijn arts, dr. Van Herwaarden, legde vanaf het begin glashelder uit wat er aan de hand was. Het contact met hem is altijd prettig geweest. Hij vertelde het in gewone-mensentaal, zodat ik het begreep.”

Op maat

“Ik zou geopereerd moeten worden met een stentgraft. Dat is een buis die een versteviging vormt in het verzwakte deel van de aorta. In dit geval zou een speciale stentgraft moeten worden gebruikt, met zijtakjes. Een dure behandeling die op dat moment nog niet in het UMC Utrecht werd uitgevoerd. Er waren wel enkele andere ziekenhuizen in Nederland die deze operatie uitvoerden, maar ik wilde per se in het UMC geholpen worden. November 2010 was het zover. Voor mijn

ingreep werd een stentgraft op maat gemaakt in Australië, met zijtakjes voor nier- en darmslagaders. Ik was de eerste patiënt in het UMC die deze operatie met zo’n speciale stentgraft onderging. Ik wist dat ik in goede handen was. Maar ik was wel bang. Ik had vooraf het zekere voor het onzekere genomen. Het koophuis waarin ik tot die tijd met mijn vrouw woonde, hadden we kort daarvoor verkocht. Ik wilde niet dat zij dat in haar eentje zou moeten regelen als ik er plotseling niet meer zou zijn. Dat gaf me een gerust gevoel. Inmiddels wonen we in een fijn huurappartement. Na de operatie stond dr. Van Herwaarden bij mijn bed. ‘Het is helemaal goed hoor,’ zei hij. Ik was zo blij! Vanaf dat moment wist ik dat ik een tweede kans had gekregen in het leven. Bij de controles in het ziekenhuis bleek later dat de aorta flink was geslonken. Wat een opluchting!”

Gelukkig werd het bij mij op tijd ontdekt” “Ik ben bewuster gaan leven. En maak me niet snel druk. Mijn vrouw en ik hebben een volkstuin in Overvecht met een tuinhuisje. Daar kweek ik groenten. Alles kalm aan. Honderd procent gezond ben ik nog niet. Mijn nieren zijn bijvoorbeeld niet zo jofel. Maar ik ga niet steeds piekeren over mijn gezondheid. Dat heeft geen zin. Nee, het is goed zo. Ik ben een gelukkig man.”

Wat is een aneurysma?

Foto: Remco Bohle

“Een aneurysma komt vooral voor bij mannen boven de 65 jaar. Boven de tachtig jaar heeft bijna tien procent van de mannen een aneurysma. Kleine aneurysma’s knappen niet, maar vanaf een bepaalde grootte is het verstandig om ze uit te schakelen. De klassieke manier is een grote buikoperatie. Voor mijnheer Van Arnhem was een dergelijke operatie niet mogelijk. Vanwege zijn slechte longen en de nierfunctiestoornissen die hij al had. Deze zouden door zo’n ingrijpende behandeling ernstiger worden. De operatie die hij uiteindelijk heeft ondergaan, was minder belastend. Hierbij werden twee kleine sneetjes gemaakt in de lies. Het bijzondere hier-

bij was de op maat gemaakte stentgraft met zijtakken die ik daarbij heb gebruikt. Sinds 2010 wordt deze behandeling in het UMC Utrecht in toenemende mate uitgevoerd. Dat gebeurt in een speciaal ingerichte, hypermoderne operatiekamer. Voor de operatie worden alle patiënten door het team besproken. Zo kunnen we zorg bieden die volledig toegespitst is op elke patiënt individueel. Patiënten zoals mijnheer Van Arnhem maak ik al van het begin van het traject mee, tot aan de operatie en daarna. Die persoonlijke betrokkenheid is niet alleen erg belangrijk maar ook erg leuk.”

82 cm

89 cm

Ruben Knol (23)

Mohammed Luahid (24)

“Ik ben net weer aan het herstellen van een flinke buikgriep. In een paar weken tijd ben ik zes kilo kwijtgeraakt. Ik weeg nu nog maar zeventig kilo. Of ik gezond ben, weet ik niet. Maar in de gevarenzone zitten wegens mijn buik? Nee, dat geloof ik niet. Kijk het meetlint geeft 82 aan. Dan mag ik nog twintig centimeter erbij hebben dus, voordat ik extra kans heb op hart- en vaatziekten? Nou, dat ga ik mijn levenlang niet halen hoor. Als ik weer helemaal ziektevrij ben, ga ik namelijk weer lekker sporten. Heerlijk, ik ben graag altijd bezig.”

“Ik heb een snelle spijsvertering en heb vroeger veel gesport. Als ik wat dikker word, ga ik dat weer doen, want wil geen risico lopen.”

88 cm

Elleny Sterris (36) “Pfff, ik zit net op het randje, toch? Dat is een opluchting, maar een centimeter erbij en dan zou ik al meer kans hebben op hart- en vaatziekten. Best een eye-opener...”

aneurysma

stentgraft

Dr. Joost Van Herwaarden Vaatchirurg “De persoonlijke betrokkenheid bij patiënten is niet alleen erg belangrijk, maar ook erg leuk.”

94 cm

Cora Napper (34)

“Goh, ik had geen idee dat je door middel van je buik te meten kan weten hoe gezond je eigenlijk bent. Ik weet wel dat het vet rond je buik het meest gevaarlijk is. Daarom ben ik ook altijd fanatiek aan het sporten. Maar omdat ik drie maanden geleden ben bevallen, staat het sporten nu even op een laag pitje. Mijn normale buikomtrek is dan ook vast strakker, denk ik. Ik heb nu wat last van zwangerschapskilo’s. Daarom ga ik mijn taille over een halfjaar nog eens opmeten. Ik ben benieuwd wat daar dan uitkomt en als die toch te hoog blijkt te zijn, sla ik meteen weer aan het sporten.”

6

Hart- en vaatziekten

Hoegaathet?

Dotteren Wat is dat eigenlijk?

foto’s: Jan freriks

U heeft er vast weleens over gehoord. Maar wat is dotteren nu eigenlijk? Wat gebeurt er tijdens zo’n behandeling?

1

E

en dotter- en stentbehandeling krijgt u als u last heeft van hartklachten, zoals pijn op de borst. Deze pijn kan worden veroorzaakt door een vernauwing in één van de kransslagaderen rondom het hart. Als de klachten niet weggaan met medicijnen, bekijkt het ziekenhuis hoe ernstig de vernauwing is. Bij een vernauwing van minimaal zeventig procent wordt meestal besloten om te dotteren. Door middel van het opblazen van een ballonnetje en eventueel het plaatsen van een stent (zie kader rechts) in de ader wordt de vernauwing opgeheven. Hierna krijgt het hart weer genoeg zuurstof en voedingsstoffen.

2

Zo zit dat

1 De behandeling begint met een verdo-

ving in de pols of lies. Daar wordt ook de katheter ingebracht. Dit is een dun, hol en stevig slangetje dat als hulpmiddel functioneert. Tijdens het dotteren is de patiënt gewoon bij bewustzijn.

3

2 Via de katheter gaat een dun draadje via de slagader naar binnen richting de kransslagader. Daarna spuit de arts contrastvloeistof in waardoor hij meteen kan zien waar de vernauwing zit en hoe ernstig deze is.

voorzichtig weer uit. De stent blijft dan netjes achter. 6 Nadat het ballonnetje eruit is, bekijkt de arts of de vernauwing in de ader inderdaad weg is. Dit doet hij door opnieuw contrastvloeistof in te spuiten die hij via een röntgenapparaat kan bekijken. Als alles in orde is, verwijdert hij het draadje uit de ader en haalt hij de katheter eruit. Vervolgens brengt hij een drukverband aan op de plaats van aanprikken en zit de behandeling erop.

Stent

Een stent is een klein metalen gaaswerk, een soort balpenveertje, van 2,5 tot 4,5 mm breed en 8 tot 34 mm lang. Sommige stents hebben een medicijn op de buitenkant om een nieuwe vernauwing te voorkomen.

En daarna?

Als u gedotterd wordt, mag u in de meeste gevallen nog diezelfde dag naar huis. Een behandeling duurt ongeveer een uur. Daarna wordt op de controlekamer gekeken of er eventuele nabloedingen zijn. Pijn doet de behandeling meestal niet. Wel kunt u tot ongeveer een week na de behandeling een trekkerig gevoel in arm of been voelen. Na de dotterbehandeling is het belangrijk om voor langere tijd bloedverdunners te gebruiken, zodat de stent niet dicht kan gaan zitten.

Ballonnetje

Het ballonnetje is net zo groot als de stent en wordt opgeblazen tot 6 à 20 atmosfeer. Ter vergelijking: ook een autoband kan hiermee worden opgeblazen. Het ballonnetje wordt flink opgerekt en is daarom gemaakt van stevig plastic.

Meer weten?

Op de website van de Hartstichting staat een filmpje over een dotterbehandeling. Meer info: www.hartstichting.nl Met dank aan Dr. saskia Rittersma.

3 Als de arts weet waar de vernauwing

zit, sschuift hij via de draad een ballonnetje naar de plek van de vernauwing. 4 Als de ballon op de goede plek zit, blaast de arts deze tijdelijk op. Zo maakt hij het bloedvat groter en rekt hij de vernauwing op. De patiënt kan nu een klein beetje druk op de borst voelen, dit is normaal.

4

2 onmisbare hulpjes

5 Daarna plaatst hij in veel gevallen een stent tegen de wand van het bloedvat. Dit is een soort metalen pennenveer. Het leeggelopen ballonnetje haalt hij er daarna

Dit gebeurt er in de ader 2 De katheter met het opgevouwen ballonnetje ter hoogte van de vernauwing.

Meer weten over dit onderwerp? Maak dan gebruik van deze QR-code of ga naar www.umcutrecht.nl 4 Het ballonnetje duwt de slagaderwand naar buiten.

Wist u dat … 5

… het UMC Utrecht 1400 dotterbehandelingen per jaar uitvoert? … een derde van deze behandelingen met spoed wordt verricht? … tachtig tot negentig procent van de dotterbehandelingen in het UMC Utrecht via de pols wordt gedaan? … de behandeling via de pols veel minder nabloedingen geeft dan bijvoorbeeld via de lies? … een dotterbehandeling zo weer voorbij is? Meestal duurt een behandeling slechts een uur. … het UMC Utrecht hypermoderne katheterisatiekamers heeft waar bijvoorbeeld ook hartkleppen worden geïmplanteerd? … het UMC Utrecht niet alleen patiënten uit Utrecht behandelt? Er komen mensen uit Gouda, Woerden, Nieuwegein, Amersfoort en andere omliggende plaatsen naar het ziekenhuis.

6

5 De katheter wordt weggetrokken en een stent houdt de slagaderwanden uit elkaar.

Hart- en vaatziekten

Hoegaathet?

7

Feiten & cijfers ... over hart- en vaatziekten

Nummer 1

Hart- en vaatziekten zijn doodsoorzaak nummer één bij vrouwen.

Theetijd

Het drinken van meerdere koppen (zwarte) thee per dag verlaagt het risico op kransslagaderziekte met ongeveer een derde.

38.132

In 2011 stierven in Nederland 38.132 personen (17.881 mannen en 20.251 vrouwen) aan een hart- en vaatziekte.

Zzzzz...

Mensen die kort en slecht slapen hebben een verhoogd risico op hart- en vaatziekten. Dit geldt niet voor mensen die weliswaar kort slapen, maar fris opstaan.

Spelletjes, zitzakken en… sneller naar huis!

Foto: Jan freriks

Wie zegt dat je in bed moet liggen in het ziekenhuis? Op de nieuwe, knus ingerichte afdeling Kameleon in het Wilhelmina Kinder Ziekenhuis – onderdeel van het UMC Utrecht – hoeft dat niet als het niet nodig is. Alle kinderen die voor een dagopname naar het WKZ komen, gaan naar deze afdeling. Een lichte operatie waarbij je dezelfde dag weer naar huis kunt, is bijvoorbeeld een dagopname. Tot voor kort moesten kinderen na zo’n operatie in bed blijven tot ze naar huis mochten. Nu hoeft dat niet meer. Als je je goed genoeg voelt, kun je uit bed. Om gezellig een spelletje te doen met andere kids of lekker voor de televisie te hangen in een kleurige zitzak. Voor een gesprek met de arts of een onderzoek dat nog nodig is, zijn aparte spreekkamers ingericht. Want daarbij wil je natuurlijk wat privacy. Het resultaat? Kinderen komen eerder uit hun bed, maken contact met andere kinderen en gaan eerder – hoe fijn is dat! – naar huis. Deze afdeling kwam mede tot stand door financiële steun van Vrienden van het WKZ (www.vriendenwkz.nl).

Corporate

Zorg

Meer info: www.hetwkz.nl/

Zorg

Utrecht!

Inwoners van de provincie Utrecht tot 65 jaar hebben de laagste kans om te overlijden aan een hartinfarct. In Zeeland en Twente overlijden de meeste mensen aan hartfalen, rond Arnhem en Nijmegen de minste.

Knaag & knabbel Groenten zijn gezond: ze verlagen hoge bloeddruk en de kans op een hartinfarct of beroerte. Het is onbekend welke stof in groenten daarvoor verantwoordelijk is.

/hoe-ziet-de-afdeling-eruit-kameleon

Agenda

Open Dag UMC Utrecht 8 september

Nationale Traumadag

Spanje?

Mensen die mediterraan eten, onder meer vis, olijfolie en wijn, zijn gezonder dan fastfoodeters. Maar deze groep is ook hoger opgeleid, sport meer, rookt minder en is slanker. De vraag is dan hoeveel dit dieet uimaakt...

Bezoek het calamiteitenhospitaal of de traumahelikopter. Zie wat de brandweer bij een ongeval doet en bekijk ambulances van dichtbij. Ervaar hoe het is om een wond te hechten, te reanimeren of intuberen. Of laat je arm in het gips zetten. Tijd: 13.00 - 17.00 uur. Meer info: www.trauma.nl/2e-nationale-traumadag-2013-0

14 september

31 augustus 2013 Tijd: Locatie:

10.00 – 16.00 uur UMC Utrecht

Zwangere Zaterdag

Kijk voor meer informatie op www.umcutrecht.nl/opendag

WKZ Zorg 31 augustus

Onderwijs

Open Dag De Open Dag staat in het teken van het Wilhelmina Kinderziekenhuis (WKZ) dat dit jaar 125 jaar bestaat. Er zijn allerlei leuke en interessante kinderactiviteiten: bereid zelf pillen en zalfjes, verkleed je als dokter of verpleegster en laat je knuffel behandelen in het Teddybear Hospital. Maar ook in de rest van het UMC Utrecht is genoeg te zien en beleven: neem een kijkje in een operatiekamer, op de intensive care en bij een laboratorium. Zin in actie? Doe mee aan de rolstoelrace, onderwerp je aan een inspanningstest of volg een sportclinic. Tijd: 10.00 - 16.00 uur. Meer info: www.umcutrecht.nl/opendag

Corporate Onderwijs

Alles over zwanger worden en zijn. Tijd: 10.00 - 16.00 uur. Lokatie: WKZ. Meer info: www.zwangerezaterdag.nl

17 - 21 september

50+ beurs Vragen over gezondheid of deze laten testen? Dat kan op de 50+-beurs. Het UMC Utrecht heeft haar eigen stand in hal 9, standnummer 80. Tijd: 10.00 - 17.30 uur. Toegang: € 20,-. Locatie: Jaarbeurs Utrecht. Meer info: www.50plusbeurs.nl steun ons! Draagt u het UMC Utrecht een warm hart toe en wilt u ons steunen? Dat kan bijvoorbeeld met een donatie. Meer info: www.vriendenumcutrecht.nl of www.vriendenwkz.nl

Zorg Goedgekeurd Om zeker te weten dat het met de kwaliteit en patiëntveiligheid wel goed zit, heeft het UMC Utrecht zich laten keuren. Hiervoor is het in zee gegaan met het internationaal hoogstaande keurmerk Joint Commission International (JCI). In juli heeft JCI het UMC Utrecht tot in de haarvaten doorgelicht, waarna veel complimenten en een goedkeuring volgden. Eén van de complimenten was dat het WKZ het meest kindvriendelijke kinderziekenhuis was dat ze ooit hadden gezien. Het UMC Utrecht is het tweede ziekenhuis in Nederland dat het JCI-keurmerk heeft.

8

In’s en out’s

Hoegaathet?

Het UMC Utrecht is een wereld op zich. Mensen komen en gaan via de grote draaideuren. Wie lopen er allemaal in en uit de centrale hal? Maar vooral: hoe gaat het met al die mensen? Wat is hun verhaal? Louel de Jong gaat op zoek en raakt in gesprek met artsen, patiënten, bezoekers, studenten, bezorgers en vele anderen...

Louël de Jong is journaliste en interviewde honderden mensen over hun persoonlijk leven voor bladen als Vriendin, Nouveau en Flow. Speciaal voor het Hoegaathet? tekent ze verhalen op vanuit de centrale hal van het UMC Utrecht.

Hoegaathet? Als ik de parkeergarage van het UMC Utrecht inrijd, verbaast het me hoe vol die is. Het is half tien in de ochtend en ik moet parkeren op het vierde en bovenste dek. Hier speelt zich kennelijk een bedrijvige wereld af waar ik (nog) geen weet van heb. Wie lopen er allemaal in en uit het UMC Utrecht? Patiënten, bezoekers en artsen, maar ook studenten, schoonmakers, onderzoekers, postbezorgers en monteurs. Ik ben nieuwsgierig naar hun verhalen.

Noortje IJssennagger (29) doet een post-doctorale studie en werkt in het UMC Utrecht op de afdeling metabole ziekten (stofwisselingsziekten). Ze draagt een blauw boodschappenmandje met daarin een pakket van wit isolatieschuim. “Dit moet koud blijven, dus ik kan maar even praten,” zegt ze lachend. “Hierin zit darmweefsel voor onderzoek. Doorsnedes hiervan ga ik bestuderen onder de microscoop. Ik bekijk onder meer de slijmlaag die onze darmen beschermt. Het weefsel moet koud blijven, daarom is het apparaat waarmee ik op het lab de coupes snijd ook koud.”

Roel van den Berg (69) heeft een vriendelijke uitstraling. Samen met zijn vrouw loopt hij met rustige pas door de hal. Aan zijn rechterhand een rolkoffer. Is hij opgenomen geweest en mag hij naar huis? “Nee hoor, in de koffer zitten batterijen voor mijn steunhart. Ik moet altijd extra batterijen meenemen, zeker als ik langer aan de wandel ga. Een steunhart is een mechanische pomp die de functies van het hart ondersteunt. Eigenlijk is dit een tijdelijke oplossing tot een donorhart beschikbaar komt. Maar een harttransplantatie zou een te zware operatie worden op mijn leeftijd, daarom moet ik mij ermee verzoenen dat dit het eindstadium is. Het gaat heel goed en er zijn nieuwe, hoopvolle ontwikkelingen op dit gebied. Ik ben net bij de technische man van het hartteam geweest, omdat een snoertje van de ‘de heartmate’ op mijn buik (die ondersteunt het motortje in mijn lijf) slijtage vertoont. Ik draag dus altijd veel met me mee, daarom heeft mijn vrouw speciale binnenzakken in mijn bodywarmer gemaakt. Ik wil het camoufleren, ik wil dat mensen míj zien, niet die apparaten. In het begin was dit erg wennen, maar inmiddels heb ik het gevoel dat ik het onder controle heb. Ik ken de piepjes en weet wat ik wel en niet kan. Ik ben blij met deze oplossing en we genieten ervan hoe het nu gaat.” Later, als fotograaf Wout Jan en ik koffiedrinken op een van de terrasjes in de hal, belt Roel. Hij is inmiddels thuis maar was nog vergeten iets belangrijks te zeggen, namelijk dat hij en zijn vrouw zo goed worden ondersteund door het hartteam en de artsen. “Dat heeft ons er een stuk bovenop geholpen.”

Er zijn hier leuke zusters en broeders’ e isann L n a e Gerd

Ik zie mensen bloemen, kaarten, ballonnen en tijdschriften kopen in de kiosken. IJsjes eten en gezellig met elkaar praten. Soms lijkt ziekte ver weg, tot er weer iemand in een rolstoel of met een infuus op wieltjes voorbijkomt.

Mijn psycholoog geeft mij handvatten, maar ik moet het verder zelf doen’ Kevin (30) ziet er in ieder geval blakend uit en is bezig op zijn mobiel. Hij is militair en is hier voor het Centraal Militair Hospitaal dat bij het UMC Utrecht staat. Hij heeft net een afspraak gehad bij een psycholoog. Kevin: “In 2008 ben ik uitgezonden naar Afghanistan. Ik heb daar het één en ander meegemaakt waarvan ik later, eenmaal thuis, de gevolgen voelde. Ik heb zelf bij defensie aangegeven daarover te willen praten. Mijn psycholoog geeft mij handvatten om verder te gaan, maar ik moet het zelf doen. Eén van de onderdelen van de therapie is een cursus mindfulness. Straks is de laatste bijeenkomst daarvan. Met sommige aspecten van mindfulness kan ik niks, maar andere oefeningen zijn heel goed voor me. Bijvoorbeeld dat je gedachten probeert te zien als een waterval en dat je daarachter kunt staan.”

Gerda van Haarlem (44) duwt haar dochter Lisanne (16) in haar rolstoel. Ze bekijken ansichtkaarten in de kiosk en stoppen even bij de zoetgeurende violieren voor de bloemwinkel. Tweeënhalve week geleden zag hun wereld er anders uit. Toen hoorde Gerda dat haar dochter een ernstig scooterongeluk had gehad. Ze wist niet hoe haar kind er aan toe was: “Maar al snel werd ik gebeld door iemand van de spoedeisende hulp die vertelde hoe ze was binnengebracht en wat de artsen precies aan het doen waren. Dat was fijn. Lisanne had meerdere scheuren in haar lever, een klaplong, gekneusde long en kapotte nier. Aangereden door een automobilist die geen voorrang verleende.” Morgen mag Lisanne naar huis, na op de intensive care en afdeling traumatologie te hebben gelegen. Lisanne: “Het was schrikken hier wakker te worden. Op de IC herinnerde ik mij nog wel iets van het ongeluk, nu niet meer. Gelukkig mogen mijn ouders de hele dag bij me blijven en zijn er leuke zusters en broeders.” “Ze kan weer volledig herstellen, daar zijn we heel blij om,” vult haar duidelijk opgeluchte moeder aan. Sommige mensen zoeken op de wegwijsbordjes waar ze naartoe moeten, anderen gaan direct naar de receptie, weer anderen lopen doelbewust een richting uit.

Albertine

Kevin

Ik sta liever aan het bed dan dat ik achter de computer zit’ Zoals Albertine van Dijk (27), verpleegkundige. Haar avonddienst start om kwart over drie en eindigt kwart voor twaalf. “Ik werk op de afdeling interne geneeskunde. Daar worden mensen behandeld met infectieziekten, waarbij je kunt denken aan hiv, long- en urineweginfecties en interne aandoeningen zoals diabetes mellitus. Ik ben graag bezig, ik sta liever aan het bed dan dat ik achter de computer zit. De afwisseling en het contact met mensen maakt dit werk ontzettend leuk. Ik verzorg mensen uit alle lagen van de bevolking, dat verruimt mijn kijk op het leven.”

Foto’s: Wout jan balhuizen

Colofon Hoe gaat het? is een uitgave van het Universitair Medisch Centrum Utrecht en verschijnt iedere zes weken huis-aan-huis in Utrecht Hoofdredactie Elke Lautenbag ([email protected]) Redactie Rinze Benedictus ([email protected]), Kitty Lakeman([email protected]) Redactieadres Postbus 85500, 3508 GA Utrecht Aan dit nummer werkten mee Wout Jan Balhuizen, André Bisschop, Remco Bohle, Wendy Dekker, Babette Dessing, Jan Freriks, Sabine Janz, Louel de Jong, Joost Junte, Wouter Overhaus, Richard Wouters Concept & realisatie Axioma Custom Media, Baarn, 035 - 548 81 40 Lithografie Fritz Repro, Almere Druk & verspreiding Wegener Media.

Als ik wegloop, bedenk ik me dat dit ziekenhuis veel meer lijkt op de wereld daarbuiten dan ik dacht. Dat heeft een halve dag in de centrale hal mij in ieder geval geleerd. Die volle parkeergarage begrijp ik al een stuk beter.