Seminar
Hoe kan domotica het leven verrijken? Luuk van Maanen 1638719 2015-2016 Seminar Blok B
pagina 1
Rick Odijk 1644430 Pier Tholen
Inhoud
1. Inleiding pag. 4 2. Synopsis pag. 4 3. Deelvraag 1 pag. 5 Welke toepassingen worden gebruikt binnen domotica?
4. Deelvraag 2 pag. 10 Waarom maakt welke doelgroep gebruik van domotica?
5. Deelvraag 3 pag. 14 Welke kansen en bedreigingen bestaan er binnen domotica?
6. Conclusie pag. 17 7. Bronnen pag. 19 pagina 2
Inleiding pagina 3
Inleiding
Synopsis
Voor dit onderzoek hebben wij gekozen te kijken naar domotica. Domotica gaat een steeds grotere rol spelen in het dagelijkse leven. De complete media ervaring wordt steeds belangrijker in het huis. Met je Smart Watch bedien je alles in huis, van je televisie tot je verlichting. Wij houden allebei van de nieuwste technologie op de markt, Luuk heeft zelf Apple Watch. Het leek ons daarom heel interessant om hier onderzoek naar te doen.
Format
Om dit onderzoek goed te kunnen doen, hebben we de volgende hoofdvraag opgesteld:
Korte samenvatting
•
“Hoe kan domotica het leven verrijken?”
Deze hoofdvraag willen we beantwoorden met de volgende deelvragen:
• • •
“Welke toepassingen worden gebruikt binnen domotica?” “Waarom maakt welke doelgroep gebruik van domotica?” “Welke kansen en bedreigingen bestaan er binnen domotica?”
AV documentaire
Titel Hoe kan domotica het leven van een gezin verrijken?
We weten allemaal dat domotica steeds meer wordt toegepast in de zorg. Voor alles is wel een sensor beschikbaar, zodat de zorgverlener op afstand de client in de gaten kan houden. Maar hoe zit dat met andere domotica? Welke toepassingen zijn er al op de markt en waar zitten we op te wachten? Het leven in ons huis wordt steeds makkelijker gemaakt door de komst van Smart Homes. We kunnen alles van afstand bedienen en veel taken worden uit onze hand genomen door domotica. Maar door wie wordt dit allemaal op dit gebruikt? Er zijn verschillende doelgroepen waarvoor domotica toegepast kan worden. Elke doelgroep heeft andere behoeftes, maar welke doelgroep maakt gebruik van welke domotica? Wat werkt wel en wat werkt niet? Smart Homes zijn zuiniger, productiever, interessanter. Het is de toekomst, maar de tijd gaat snel.
pagina 4
Deelvraag 1 Welke toepassingen worden gebruikt binnen domotica?
pagina 5
Deelvraag 1 Welke toepassingen worden gebruikt binnen domotica? 1.1 Is domotica bekend bij de consument? 1.2 Hoe wordt domotica toegepast? In 2014 was de consument nog niet bekend met de term ‘domotica’. Zeker driekwart van de consumenten had geen flauw idee wat dit betekende. Men was wel zeer geinteresseerd in de mogelijkheden. Vooral het op afstand controle hebben van je woning was zeer geliefd. Denk aan het regelen van de warmte (w-installatie) en het bedienen van verlichting (E-installatie). Gemiddelde consument heeft nog nooit van domotica gehoord, 2014. Als we kijken naar de interesse voor domotica, zien we twee soorten consumenten. 59% zou 1 of meer toepassingen willen hebben in zijn/haar woning. De andere 41% heeft er niet zoveel behoefte aan. De meeste belangstelling komt voort uit de consument die hoger opgeleid is of een hoger inkomen heeft. Beide 74%. De grootste aanvulling aan de woning denkt de consument te verkrijgen uit het automatiseren van verwarming, verlichting, beveiliging en zonwering/rolluiken. Verwarming scoort 50%, verlichting 44%, beveiliging 30% en zonwering/rolluiken 24%. Domotica onbekend, maar zeker niet onbemind, 2014.
1.2.1 Zorg toepassingen
Hoe is dat anno 2015? Hebben mensen nu kennis van domotica, gebruiken ze het al?
1. Toezichthoudende technologie - Vraaggestuurd Dit zijn toepassingen waarbij de gebruiker het eerst signaal moet geven. Een alarmknop wordt geleverd in de vorm van een horloge of bijvoorbeeld een trekkoord. Deze kan in de badkamer worden gehangen en kan gebruikt worden in zowel instellingen als particuliere woningen. Bij nood kan de gebruiker aan dit koord trekken, zodat een begeleider of andere zorgverlener genotificeerd kan worden. Deze persoon neemt vervolgens contact op met de client, om verdere acties te ondernemen. Een welzijnsknop is een simpel apparaat waarbij de gebruiker vóór een afgesproken tijdstip kan aangeven dat hij/zij in orde is. Als dit signaal niet gegeven wordt, of niet ontvangen wordt, neemt de begeleider/zorgverlener contact op met de client. Een laatste voorbeeld is een tweeweg communicatie systeem. Hiermee kan de gebruiker zelf contact leggen met een begeleider/zorgverlener. Dit kan via een spraak- en/of videoverbinding. Ook kan de begeleider/zorgverlener op een afgesproken tijdstip zorg op afstand bieden. Er kan dan een verbinding gelegd worden, om zorg op afstand te bieden. Een voorbeeld is het ondersteunen van de client bij het innemen van medicatie.
Je ziet dat steeds meer bedrijven inspelen op deze groter wordende behoefte van de consument. Energieleveranciers creëren producten om energie te regelen op afstand. Een voorbeeld hiervan is ‘Toon’ van Eneco. Deze slimme thermostaat heeft een breed aanbod in functies, van het regelen van huis temperatuur tot het bieden van verkeersinformatie. Waarom gebruiken mensen dit steeds meer? Omdat ze veel functies standaard meegeleverd krijgen in hun thermostaat, die ze toch al in huis halen. Hierdoor worden veel domotica toepassingen meer gebruikt. Wat kan Toon, 2015. Een ander voorbeeld is ‘Homey’ van Athom. Athom is gestart met Homey in mei 2014. Homey is een ‘kleine bol’ waar je tegen aan kan praten om al je apparaten in huis aan te sturen en te automatiseren. De jongens van Athom zagen de opkomende markt in huis automatisering en hebben hier slim op ingespeeld. Homey gaat eind november 2015 in massa productie en zal eind 2015 de eerste kopers bereiken. Meer info hierover is in het volgende hoofdstuk te lezen. Homey, the Living Room.
pagina 6
Domotica komt dus steeds meer binnen bij de consument. Men weet steeds beter wat het is, hebben er meer behoefte aan. Tegenwoordig kun je zelfs bij de Action voor 8,- een setje stekkerdozen kopen, waarmee je apparaten op afstand kunt bedienen. Maar op welke vlakken wordt het ingezet? Welke merken zijn de koplopers op dit moment?
Zorg toepassingen kunnen worden ingezet bij eigenlijk iedereen die lichamelijk en/of verstandelijk beperkt is. Zit je bijvoorbeeld in een rolstoel en kan je moeilijk je gordijnen dicht doen, dan kunnen automatische gordijnen een uitkomst zijn. Uit een rapport van Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu, Domotica in de langdurige zorg, 2013, blijkt dat er vijf soorten toepassingen binnen zorg-domotica bestaan.
2. Toezichthoudende technologie - Sensoren en detectoren
Een ander voorbeeld is een gasdetector, als in de woning gas wordt gedetecteerd, sluit de gasto-
Er zijn ontzettend veel sensoren/detectoren op de markt voor het toepassen van domotica. Een aantal voorbeelden zullen nu genoemd worden. Een incontinentie-sensor. Door middel van deze sensor, kan op afstand de incontinentie van een client gemonitord worden. Als de client hier last van heeft, krijgt de begeleider/zorgverlener een melding op te komen helpen. Een epilepsie-sensor. Deze sensor wordt op het matras gelegd en houdt de hartslag en ademhaling van de client in de gaten. Op het moment dat de client een epileptische aanval krijgt, wordt de begeleider/zorgverlener ingeschakeld om de client te komen ondersteunen. Ook een simpele bewakingscamera is een vorm van toezichthoudende technologie. Een camera kan geplaatst worden in de woning van de client, om op afstand de client in de gaten te houden. Als er dan iets mis gaat, is de begeleider/ zorgverlener er snel bij.
evoerklep automatisch. Hierbij kunnen ongelukken worden voorkomen, bij vergeetachtige clienten die wel het gas open zetten maar het vergeten aan te steken.
3. Toezichthoudende technologie - Intelligente (interpretatieve) systemen Dit is een vorm van technologie dat data van meerdere sensoren samenvoegt tot een gedragspatroon. Ook wel Ambient Intelligence genoemd. Het patroon wat gemaakt wordt, kan worden vergeleken met het patroon wat voor de client gebruikelijk is. Als dit afwijkt, wordt de begeleider/ zorgverlener ingeschakeld. Een voorbeeld hiervan is een systeem uit enkele sensoren waaronder infrarood, een bedmat en een timer. De mat geeft aan dat de client uit bed gaat, vervolgens detecteert de infrarood censor in de keuken dat de client daar een kop thee drinkt. Als de client vervolgens weer op tijd in bed ligt, wordt er geen signaal gegeven. In een uitgebreidere vorm, wordt gebruik gemaakt van infrarood sensoren in meerdere ruimtes. Niet alleen de slaapkamer, maar ook in de koelkast en het medicijnenkastje. Aangevuld met bedsensoren en deurcontact, wordt de ADL (algemene dagelijkse levensverrichtingen) ongemerkt gemeten. Camera’s kunnen hiermee vervangen worden en privacy worden gewaarborgd. Door deze systemen krijgt de begeleider/hulpverlener een duidelijk beeld van het gedrag van de client zonder daar videobeelden van te zien.
4. Ondersteunende technologie - Systemen voor de automatische beïnvloeding van de leefomgeving De beschrijving zegt het al. Het gaat hier om sensoren die automatisch worden getriggerd door de leefomgeving. Dit kan in verschillende vormen uitgevoerd worden. Een voorbeeld is een bed/stoelsensor. Dit is een sensor die een signaal geeft als de client in de nacht uit zijn/haar bed komt en niet binnen een vooraf ingestelde periode terugkeert. Daarna zouden de lichten automatisch aan kunnen gaan, zodat de client hun bed kan terug vinden.
pagina 7
Zo bestaan d’r ook overstroom-sensoren, die detecteren wanneer het water te hoog komt. Als dit gebeurt sluit de watertoevoer automatisch. 5. Ondersteunende technologie - Systemen voor de ondersteuning van mensen met een beperking. Dit zijn omgevingsbedieningssystemen die door verschillende bedrijven geleverd worden. Dit kan ondersteunen bieden aan mensen met motorische beperkingen, zonder kabels en vaste aansluiting. Dit is een systeem, wat vanuit een rolstoel bedient kan worden, om bijvoorbeeld het licht aan te doen of de deur te openen. Dit soort systemen worden per client afgesteld op de behoeftes.
1.2.2 Productiviteit toepassingen Je huis automatiseren, ideaal. Zo krijg je meerdere taken klaar gespeeld, terwijl je er zelf vaak niets voor hoeft te doen. Meerdere bedrijven hebben de afgelopen jaren hun tanden in domotica gezet. We zetten een aantal koplopers op dit moment op een rij. Lage stookkosten door een slimme thermostaat. Een groot voordeel van smart homes is het verlagen van de kosten die het huis met zich mee neemt. Hoe vaak laat je de lamp aan staan, of staat de verwarming op levensgevaarlijk als je niet thuis bent. Het saldo van je bankrekening kan stukken positiever uitpakken met een slimme thermostaat. Welke slimme thermostaten veroveren de markt op dit moment? Toon van Eneco, Nest van Essent, ThermoSmart (onafhankelijk), Anna van NLE en EnergieAssistent van EON staan aangeboden als beste slimme thermostaten door Energieleveranciers.nl. Slimme Thermostaten. Het is moeilijk aan te geven welk product op dit moment de beste zou zijn. Het verschilt per mening en per woning welke het meest geschikt is. Zo kan de Nest het vertrek per zone meten, Toon kan dit niet. Toon kan daarentegen het gasverbruik meten, Nest niet. Wat in ieder geval duidelijk mag zijn, je woning wordt efficiënter verwarmd.
Sfeer in huis automatiseren
IFTTT
Verlichting Philips Hue
Een andere voorbeeld van een centrale hub, is IFTTT. Dit is een hub in de vorm van een app. Deze app kan flows creëren, door meerdere acties aan elkaar te linken. Voor developers is het mogelijk hun producten aan te sluiten bij IFTTT, zodat het voor de consument makkelijk via de app aan te sturen is. Connect Your Home.
Er zijn ondertussen veel bedrijven die connected lightning bieden. Toch was Philips een grondlegger en nog steeds kwalitatieve koploper in de markt van in deze markt. Philips Hue begon door de vraagstelling: welke behoefte heeft de consument wat betreft verlichting? Volgens Philips zijn de behoefte van de consument hierin veranderd. Vroeger moest een lamp gewoon licht geven. Punt. ‘Tegenwoordig willen mensen meer dan functioneel licht alleen’, zegt Rogier van der Heide, vp & chief design officer bij Philips Lighting, die vanuit de afdeling design betrokken is bij de Hue: ‘Ze willen sfeer die ze zelf kunnen aanpassen, maar onze verlichting kon niet aan die klantvraag voldoen.’ Hoe Philips met hue de digitale wereld instapt, 2013. Deze specifieke klantvraag heeft Philips kunnen beantwoorden met Hue. De lampen zijn aan te sturen via een app die beschikbaar is voor Android en iOS. Tegenwoordig heeft Philips hun connected lightning uitgebreid met veel lampen. Eén systeem als centrale hub voor al je apparaten Homey Domotica is de toekomst voor productiviteit in huis. We zien steeds meer automatiserings-toepassingen op de markt komen. In paragraaf 1.1 kwam ‘Homey’ aan bod. Dit creatieve bolletje stuurt al je apparaten aan via je stem en een app. Wat doet dit opkomende product goed en vooral anders ten opzichte van andere toepassingen op het gebied van automatisering? ‘Homey’ is een centrale hub voor al je apparaten. Dit is fantastisch, aangezien je dan niet met een homescreen vol met apps zit opgescheept. Tweakers Meet Up - Domotica Edition, 2015. Wat vaak mis gaat, is dat meerdere bedrijven verschillende hubs en toepassingen creëren. Hierdoor kun je misschien wel meerdere taken in huis automatiseren, maar toch krijg je ‘groepjes’ apparaten. ‘Homey’ plaatste 29 mei 2014 hun eerste blogpost, ze gingen voor het eerst live op de crowdfunding website ‘Kickstarter’. Opvallend is, dat uit het onderzoek van paragraaf 1.1 blijkt dat mensen niet wisten wat domotica was, maar hier wel behoefte aan hadden. Je zou kunnen zeggen dat ‘Homey’ precies op het juiste moment is begonnen met het creëren van het juiste product. Een algemene hub, voor al je apparaten. ‘Homey’ is op dit moment in massa productie en wordt binnenkort geleverd aan de eerste klanten. Het product heeft potentie en gaat waarschijnlijk een succesvolle start maken.
pagina 8
1.2.3 Veiligheid toepassingen Op het gebied van beveiliging zijn al veel toepassingen op de markt. Van connected locks aan je fiets tot je ‘slimme’ voordeur. De mogelijkheden zijn eindeloos. Veel fabrikanten hebben hun producten al een poosje op de markt. We kijken naar een aantal slimme sloten. ‘Slimme’ sloten Sloten door middel van je smartphone en op afstand bedienen. Hoe gaaf is dat? Denk aan Airbnb locaties, waar je als gast via een app persoonlijke toegang krijgt binnen een bepaalde periode. Dit is al realiteit. De volgende producten zijn hier een voorbeeld van. Goji Smart Lock Dit slot is via een app te bedienen maar biedt ook de mogelijkheid om met een fysieke sleutel het slot te openen. Ook krijg je een kleine afstandsbediening voor kinderen erbij, zodat ze zonder smartphone naar binnen kunnen. Op afstand kun je andere personen via sms toegang geven tot de woning. Iedereen die naar binnen gaat, wordt gefotografeerd en naar je telefoon gestuurd. Zo heb je altijd controle op de personen die bij je voordeur staan. Dit slot is niet voor europese sloten beschikbaar. Goji Smart Lock for the Home. Sesame Dit is een slot welk op dit moment nog in productie fase zit. Een succesvolle Kickstarter campagne die focussen op less is more. Een simpel blokje, waarmee je het slot door middel van de app en door middel van op je telefoon te ‘kloppen’ kunt openen. Een duurdere versie is beschikbaar, waarbij je internet toegang krijgt om op afstand mensen toegang kunt geven. Hier kun je ook mee loggen wie d’r naar binnen gaat en vertrekt. Dit slot is niet voor europese sloten beschikbaar. Sesame. Your key, reinvented. Opvallend is dat veel van dit soort projecten, alleen nog maar buiten europa te gebruiken zijn. Toch zijn d’r fabrikanten die dit door hebben en hier op inhaken: Noki Dit is het eerste smart lock wat beschikbaar is voor Europa. Het is op dit moment nog in de productie fase op Kickstarter, maar heeft enorm veel aandacht van de consument. Al €385,524 wisten ze op te halen, met een doel van €125.000,-.
Noki pakt bepaalde dingen net wat anders aan. Bovenstaande sloten, en vele andere smart locks moeten geinstalleerd worden in je deur. Noki pakt letterlijk je sleutel, en draait deze om als je Noki activeert. Het is een soort mechanise hand die het slot voor je opendraait. Noki opent automatisch het slot op het moment dat je in de buurt bent. Je hoeft je telefoon dus helemaal niet aan te raken. Noki, the Smart Doorlock for Europe.
Conclusie Er zijn al ontzettend veel toepassingen op de markt voor de zorg. Begrijpelijk, aangezien deze doelgroep een blijvende groei aan behoefte van domotica heeft. Veel mensen denken ook gelijk aan zorg als je het over domotica hebt. Voor productiviteit toepassingen is te zeggen dat dit steeds meer op gang komt. In 2014 kenden mensen het begrip niet, maar hadden hier wel behoefte aan. Nu komt ‘Homey’ bijna op de markt om daar een antwoord op te geven. Voor wat betreft veiligheid toepassingen, zijn er al veel sloten op de markt. Het probleem hierbij is, dat weinig sloten nog niet geschikt zijn voor de sloten uit Europa. Noki geeft daar hun antwoord op. Persoonlijk vinden wij het heel gaaf om te zien wat er al mogelijk is op het gebied van domotica. We overwegen om zelf een ‘Homey’ te bestellen om aan de slag te gaan met dit toffe fenomeen.
pagina 9
Deelvraag 2 Waarom maakt welke doelgroep gebruik van domotica?
pagina 10
Deelvraag 2 Waarom maakt welke doelgroep gebruik van domotica? Domotica is een erg groot begrip en kan voor veel verschillende doeleinden gebruikt worden. Het gebruik en de combinaties van functies verschilt natuurlijk per doelgroep. Jongvolwassenen, volwassenen en senioren hebben allemaal verschillende behoeften en wensen. Domotica kan dan ook op veel verschillende manieren toegepast worden, waardoor de wensen en het gebruik ook van elkaar verschillen.
Hoe is de belangstelling voor domotica? Woonkennis laat weten uit hun onderzoek dat er grote belangstelling is voor domotica. Bijna zes op de tien consumenten is geinteresseerd in één of meer toepassingen. Mannen en jongeren hebben in het algemeen eerder de interesse voor nieuwe gadgets en electronica, maar dit vertaalt zich niet persee terug in domotica binnen deze doelgroepen. Hoger opgeleiden en mensen met hogere inkomens hebben hier eerder belangstelling voor. Opvallend is dat de groep onder de 35 jaar de meeste interesse toont voor het vergroten van de veiligheid, waar de ouderen hebben over het algemeen meer behoefte aan communicatie middelen, zoals intercom en videofoon.
Zo laat trendwatcher Adijedj Bakas weten, dat hij verwacht dat de interesse voor domotica erg toeneemt. Vooral onder de consumenten tot 40 jaar. Dit komt omdat domotica op dit moment vooral wordt gezien als een luxe. Technisch moeten er veel aanpassingen worden gedaan in huis en dat brengt ook allemaal extra kosten mee. Uit het onderzoek van werkspot, wordt er verteld dat jongeren onder de 25 jaar graag gebruik maken van de techniek om apparaten op afstand te bedienen. Dit gaat vooral om TV en/of geluid, rolluiken en de stofzuiger. De voornaamste reden om apparaten te bedienen van afstand is dan ook het gemak. Daarnaast volgen kostenbesparing en veiligheid. Wat de jongvolwassenen het liefst willen bedienen van afstand is, de verwarming, de verlichting en de TV en/of geluidsystemen. Jongvolwassenen vinden domotica een luxe en zien het op dit moment dat ook nog echt als iets dat puur zorgt voor gemak en comfort. Het is een extra dat niet persee nodig is maar wel heel handig. Je ziet dat het gemak en media gerelateerde technieken de hand hebben.
Uit het onderzoek van GfK blijkt dat smart home technologie een grote impact gaat hebben op het leven van consumenten. Beveiligen en aansturen van woningen is erg populair (55%), maar ook energiebesparing door verlichting staat hoog (53%). Entertainment staat met 48% op de derde plek. Maar hoe zit dit nou per doelgroep? De vraag is of iedereen gebruik maakt van dezelfde combinatie van functies.
Jongvolwassenen Uit het onderzoek van MarketResponse blijkt dat jongeren hun huishoudapparaten liever via de smartphone bedienen. Zij willen naast het bedienen van hun televisie, apparaten als de stofzuiger en de wasmachine ook bedienen met hun smartphone of tablet. Zij staan er dan ook meer open voor dan ouderen. Wooncomfort wordt steeds belangrijker en is deze dagen niet alleen beschikbaar voor twintigers. De groep consumenten die interesse heeft in domotica wordt dan ook steeds groter.
pagina 11
Volwassenen Bij domotica wordt al heel snel de link gelegd met senioren. Dit komt veelal door het vergroten van de veiligheid. Domotica producten zijn in een aantal verschillende toepassingsgebieden te verdelen. Dit gaat van beveiliging, communicatie, verlichting tot aan verwarmen koelen en ventileren. Uit onderzoek van Woonkennis.nl is gebleken dat de groep onder de 35 jaar hiervoor de meeste interesse toont. Uit het onderzoek van emerce is gebleken dat voor jonge gezinnen het vooral belangrijk is dat domotica zorgt voor veiligheid. 72 procent is ervan overtuigd dat een smart home veiliger is en 78 procent van de ouders zegt dat dit veilige gevoel, rust geeft. Dit heeft te maken met de stand van het alarmsysteem en deze op ieder ogenblik weet wat de thuissituatie is. Wanneer je het alarmsysteem activeert, dan is het duidelijk dat er niemand thuis zit. Dan gaat alle elektronische apparatuur uit, zoals de verwarming en verlichting. Ook een optie dat je automatisch je verlichting aan kan laten springen schikt inbrekers af.
Daarnaast is comfort en gemak net als bij de jongvolwassenen ook nog belangrijk. Het maakt je leven een stuk makkelijker. Meer dan negen op de tien eigenaren van domotica kan dit aanbevelen. 87 procent zegt dat hun leven gemakkelijker is gemaakt en 57 procent is van mening dat dit een tijdbesparing van dertig minuten oplevert. Verder speelt energiebesparing hier ook een belangrijke rol. 45 procent van de ondervraagde Amerikanen denken dat zij meer dan 1.100 dollar per jaar besparen door domotica. Onderzoek van USP Marketing Consultancy laat uit onderzoek weten dat energiebesparende toepassingen kansrijk is onder de consumenten. Consumenten zijn steeds meer bezig met stijgende energieprijzen en het toenemende milieubewustzijn. Daarnaast laten zij weten dat voor driekwart van de consumenten, domotica totaal onbekend is. Er is wel concrete belangstelling voor toepassingen en mogelijkheden die domotica biedt. De meest interessante toepassingen zou zijn, het op afstand kunnen aansturen van verwarming en verlichting met hun smartphone of tablet. Ook uit dit onderzoek blijkt dat hoger opgeleiden en consumenten met hogere inkomens, grotere belangstelling heeft voor domotica. Stichting Smart Homes laat weten dat Domotica, energie bespaart en het de leefkwaliteit verbetert. Zo gaat domotica volgens hun niet alleen om integratie van techniek en bediening in de woning, maar ook om de dienstverlening van buitenaf naar de woning toe, zoals de auto. Daarnaast is energiemanagement ook heel belangrijk. Alle systemen die energie verbuiken, kunnen nu met elkaar communiceren en valt centraal aan te sturen vanuit een lokaal netwerk. Met één druk op de knop, schakel je alles uit in een bepaalde ruimte waarin niemand aanwezig is. Een extra mogelijkheid is de ‘smart agents’. Dit zijn gerobotiseerde interfaces of displays die de gebruikers helpen bij het nemen van beslissingen. De agents verzamelen alle informatie waardoor deze ziet hoe je energie verbuikt. De gebruik kan in een visualisatie zien hoe je verbruik zich ontwikkelt, en je zo dus bewuster kan omgaan met energie. Ook bewegingsensoren in de tuin en het sluiten van alle deuren met één klik zorgt voor een veilig gevoel. Werkspot laat weten dat bij 36 procent van de Nederlanders, deze toepassingen een zeer veilig gevoel geven. Ook dat alle lichten beneden en boven in één keer aan kunnen, geeft een veilig gevoel. Daarnaast wordt er vertelt dat deze doelgroep aangeeft dat zij graag de wasmachine op afstand wilt bedienen, in tegenstelling tot de andere doelgroepen. We kunnen concluderen dat de belangrijkste factoren voor volwassenen en jonge gezinnen binnen domotica, de veiligheid en energiebesparing zijn. Volwassen mensen worden steeds bewuster en vinden het belangrijk dat zij milieaubewustzijn. Ook is het veilige gevoel in huis ook erg belangrijk.
pagina 12
Senioren Voor senioren wordt domotica op een hele andere manier ingevuld. Zo wordt domotica ingezet om problemen te voorkomen en werkt het op een toezichthoudende manier. Zo wordt het vooral ingezet om problemen te voorkomen dan te genezen. Vooral voor 65-plussers zijn er veel mogelijkheden om het woongemak te vergroten, denk hierbij aan klimaatbeheersing en het automatiseren van de rolluiken, de deurbediening en verlichting. Ook technieken als valdetectie, camera in huis en een bedsensor maakt het wonen voor senioren veel comfortabeler, waardoor zij veel langer op zichzelf kunnen wonen. Zo blijkt uit het verslag van Platform GEEF, dat domotica een gevoel van veiligheid geeft en het de oudere helpt bij het behoud van eigen regie. Over het algemeen staan ouderen positief tegenover het gebruik van domotica. Thuiszorgpersoneel is minder enthousiast maar ook hieronder zijn de meningen verdeeld. VUmc meldt namelijk dat professionele gebruikers van domotica eerder betrokken willen worden bij de productontwikkeling van een product. Op deze manier kan de privacy en veiligheid aan bod komen. Zij vinden wel dat dit een perfecte uitkomst is voor de langdurige zorg voor kwetsbare mensen. Naar een onderzoek van Alistair Niemeijer blijkt dat zorgverleners bepaalde domotica wel instensief gebruiken en dat zij de risico’s rond veiligheid en privacy mijden. Ze geven vaak voorrang aan deze risico’s boven meer zelfstandigheid van zorgafhankelijken. Zorgorganisatie Thebe heeft onderzoek gedaan waaruit blijkt dat ouderen positiever over domotica zijn dan zorgprofessionals. Hij heeft daaruit kunnen concluderen dat Domotica ouderen in zorgcentra een veilig gevoel geven. De ouderen worden behouden van zelfstandigheid en wordt niet gezien als een inbreuk op de privacy. Ouderen zeggen ook dat domotica niet alleen voor henzelf belangrijk is, maar ook voor anderen.
Conclusie We kunnen concluderen dat jongvolwassenen echt kiezen voor het comfort en het gemak. Zij willen graag alles van afstand bedienen met hun smartphone en vinden dit dan ook echt een luxe. Dit wordt gevolgd door energiebesparing. De volwassenen en met name jonge gezinnen zetten veiligheid en energiebesparing echt voorop. Alarmsystemen en automatische bediening van de verlichting zorgt er voor dat volwassenen zich een stuk veiliger voelen thuis. Ook besparen zij per jaar gemiddeld 1.100 euro door Domotica. Ook denken volwassenen dat zij erg veel tijd besparen doordat veel apparatuur uit zichzelf bediend en ingesteld wordt. De senioren maken op een geheel andere manier gebruik in tegenstelling tot de andere doelgroepen. De zorg en het wooncomfort staat hier centraal. Ouderen kunnen langer op zichzelf wonen en hebben hierdoor minder zorg nodig, waardoor zij dus langer zelfstandig zijn.
pagina 13
Deelvraag 3 Welke kansen en bedreigingen bestaan er binnen domotica?
pagina 14
Deelvraag 3 Welke kansen en bedreigingen bestaan er binnen domotica? 3.1 Kansen Eco-systemen Volgens onderzoek van GfK, wordt er verteld dat 45% van 7.000 consumenten het liefst smart home technologie aan wilt schaffen van een enkele leverancier. Ze kiezen hier vooral voor omdat consumenten graag over één enkel ecosysteem beschikken. 29% vindt het geen probleem om te beschikken over oplossingen van verschillende leveranciers. Systemen die als algemene hub kunnen dienen, zijn kansen voor eco-systemen binnen domotica. Eén hub waar je al je apparaten aan kan connecten. ‘Homey’ probeert deze klant-vraag te beantwoorden.
Doe-het-zelf domotica Doe-het-zelf systemen, zoals HomeWizard kunnen consumenten heel gemakkelijk zelf installeren en maken het mogelijk om draadloze apparatuur aan te sturen via de smartphone. Verlichting kan worden aangezet en je kan het energieverbuik bijhouden. USP Marketing Consultancy vertelt dat ruim drie keer zoveel installateurs zien, dat dit soort producten eerder als een kans wordt gezien dan dat het een bedreiging is. Zij denken dat de massa door dit soort pakketten eerder kennismaakt met domotica. Voor een complexere besturing is er dan alsnog een vakman nodig.
Internet of Things Een grote kans voor domotica is het zogenaamde Internet of Things. Het biedt oneindig veel mogelijkheden en er wordt dan ook verwacht dat het productieprocessen zal verbeteren en dat
Groeiende domotica markt. USP Marketing Consultancy vertelt dat de potentiele markt voor domotica groot is, maar dat toch niet alle consumenten evenveel belangstelling tonen. 59% is zeer geinteresseerd in één of meerd-
het oplossingen kan bieden voor problemen rondom energie en het milieu, criminaliteit, gezondheidszorg en het onderwijs Een groot risico hiervan is het verlies van privacy. Het Internet of things houdt in dat vrijwel alle apparaten die wij gebruiken, verbonden is met internet. Alle data wordt verzameld in databases en blijft daar voor altijd staan.
ere toepassingen, maar de overige 41% toont helemaal geen belangstelling
Een uitdaging voor het Internet of Things is de mate waarin de consument zelf diverse sensoren kunnen installeren. Een voorbeeld hiervan is de Toon van Eneco. Dit wordt vaak gedaan door een monteur en niet door de gebruiker zelf. Zo zijn er wel andere apparaten die de consument zelf kan installeren, zoals een rookmelder. Belangrijk bij producten die vallen onder het Internet of Things, is de ondersteuning. Elk apparaat heeft een complexe sensor, waar veel fout kan gaan. Als je veel sensoren hebt van diverse leveranciers, is de kans op fouten en storingen er groot. Leveranciers moeten hier dus heel erg goed samenwerken, wilt alles goed werken. Installatiewereld
Eco-systemen Bij de kansen voor domotica noemden we het volgende: “Volgens onderzoek van GfK, wordt er verteld dat 45% van 7.000 consumenten het liefst smart home technologie aan wilt schaffen van een enkele leverancier. Ze kiezen hier vooral voor omdat consumenten graag over één enkel ecosysteem beschikken. 29% vindt het geen probleem om te beschikken over oplossingen van verschillende leveranciers.” Een bedreiging hierbij is dat bedrijven die recht hebben op bepaalde protocollen, dit niet willen weggeven aan producten als bijvoorbeeld ‘Homey’. Met verschillende rechthebbenden op de markt, kan het een strijd om protocollen blijven.
De belangstelling voor domotica toepassingen worden steeds groter. Door doe-het-zelf-systemen, waarvoor geen E-installateurs nodig zijn, worden steeds populairder. Ook verschijnen er steeds meer toepassingen voor de W-installatie. USP Marketing Consultancy deed onderzoek hiernaar onder de abonnees van Elektropraktijk en onder consumenten.. Zo willen installateurs of fabrikant-
pagina 15
en inspelen op de vraag van de consument als ze verstand hebben van zowel E-, als W-installatie. De consument denkt hier namelijk niet aan en wilt gewoon één geintegreerde oplossing voor de gehele woning.
3.2 Bedreigingen
Privacy Het gevaar bij domotica is natuurlijk ook privacy. Zeker de laatste tijd, is privacy een groot discussiepunt. Je kunt natuurlijk camera’s ophangen om clienten in de gaten te houden op afstand, maar hier kan de client moeite mee hebben. Door verschillende sensoren samen te voegen, wordt er ook een duidelijk gedragspatroon van de client gecreerd, zonder daarmee de privacy te schenden. Ook bij andere toepassingen als slimme sloten, heb je te maken met de veiligheid en privacy van de consument. Het kan een bedreiging zijn dat hier weinig rekening mee gehouden wordt. Producten kunnen slecht ontworpen worden, waardoor de koper bijvoorbeeld zijn eigen huis niet meer binnen komt. Begeleiding op afstand is niet altijd goede begeleiding De client op afstand helpen met bepaalde zaken, kan een uitkomst zijn. Bijvoorbeeld voor het helpen met medicatie, of andere praktische zaken. Wat echter een grote bedreiging voor domotica in de zorg kan zijn, is dat de client te weinig persoonlijke aandacht krijgt. De client behoort fysieke begeleiding te krijgen en deze begeleiding kan worden ondersteund met domotica.
pagina 16
Conclusie pagina 17
Conclusie Hoe kan domotica het leven verrijken? Er komen steeds meer toepassingen op de markt, voor verschillende doelgroepen. Jongvolwassen, volwassenen en ouderen hebben allemaal een verschillende kijk op domotica, willen dit op verschillende manieren toepassen. Maar ongeacht de wensen, wordt het leven van deze mensen op hun eigen manier verrijkt. De jongvolwassene krijgt voldoening uit media automatisering, volwassenen besparen geld door de temperatuur van hun huis op afstand te regelen en ouderen blijven langer zelfstandig met behulp van domotica. Dit verschil is interessant, aangezien de doelgroep dan ook gericht bereikt kan worden door producenten. Domotica is de toekomst en dit zal steeds meer toegepast worden. Wij verwachten dan ook dat we over een jaar of 10 niet meer beter weten.
pagina 18
Bronnen pagina 19
Bronnen 1 Domotica onbekend, maar zeker niet onbemind (2014).
Homey, the Living Room.
Geraadpleegd op 30-11-2015, van: https://www.mijntu.nl/news/loc19900100
Geraadpleegd op 05-12-2015, van: https://www.athom.com/?lang=nl.
Gemiddelde consument heeft nog nooit van domotica gehoord, (2014). Geraadpleegd op 30-11-2015, van: http://www.emerce.nl/wire/gemiddelde-consument-heeft-nog-nooit-domotica-gehoord
Goji Smart Lock for the Home.
Wat kan Toon, (2015).
Sesame. Your key, reinvented.
Geraadpleegd op 30-11-2015, van: https://www.eneco.nl/toon-thermostaat/wat-kan-toon/
Geraadpleegd op 05-12-2015, van: https://www.kickstarter.com/projects/1425492550/sesame-your-key-reinvented/description.
Geraadpleegd op 05-12-2015, van: http://gojiaccess.com.
Domotica in de langdurige zorg (2013) Geraadpleegd op 04-12-2015, van: http://www.rivm.nl/dsresource?objectid=rivmp:209115&-
Noki, the Smart Doorlock for Europe.
type=org&disposition=inline&ns_nc=1&ns_nc=1.
Geraadpleegd op 05-12-2015, van: https://www.kickstarter.com/projects/1227497591/noki-the-smartdoorlock-for-europe/description.
Tweakers Meet up - Domotica Edition (2015). Geraadpleegd op 30-11-2015, van: http://tweakers.net/acties/meetup_domoticaedition/.
Hoe Philips met hue de digitale wereld instapt (2013) Geraadpleegd op 30-11-2015, van: http://www.mt.nl/332/77571/business/hoe-philips-met-hue-de-digitale-wereld-instapt.html.
Slimme Thermostaten. Geraadpleegd op 05-122015, van: http://www.energieleveranciers.nl/slimme-thermostaat.
Connect Your Home. Geraadpleegd op 05-12-2015, van: https://ifttt.com/categories/connect-your-home.
pagina 20
2 Domotica onbekend, maar zeker niet onbemind. (2014, 7 maart). Geraadpleegd op
Langer thuis wonen met domotica voor ouderen (2014, januari). Geraadpleegd op 10-
30-11-2015, van https://www.mijntu.nl/news/loc19900100
12-2015, van http://www.platformgeef.nl/images/pdf/Domotica_MO_korteversie01.pdf
Gemiddelde consument heeft nog nooit van domotica gehoord. (2014,
Jongeren bedienen huishoudapparatuur liever via smartphone (2015, 1 juli).
4 maart). Geraadpleegd op 30-11-2015, van http://www.emerce.nl/wire/gemiddelde-consument-heeft-nog-nooit-domotica-gehoord
Geraadpleegd op 12-12-2015, van https://www.werkspot.nl/media/315/jongeren-bedienen-huishoudapparatuur-liever-via-smartphone
Energiebesparende toepassingen domotica kansrijk onder consumenten. Geraadpleegd op 30-11-2015, van http://uspdate.usp-mc.nl/uspdate.php?maand=okt&-
Onderzoek naar Domoticabehoefte consumenten (2015, 30 juni) Geraadpleegd op
jaar=2011&page=Energiebesparende-toepassingen-domotica-kansrijk-onder-consumenten
Laura Vogels (2015, 1 oktober), Onderzoek: consument is klaar voor smart home. Geraadpleegd op 02-12-2015, van http://www.emerce.nl/research/onderzoek-consument-
10-12-2015, van https://www.werkspot.nl/media/314/onderzoek-naar-domoticabehoefte-consumenten
Zorgprofessionals hebben belangrijke rol in ontwikkeling domotica (2015, 29 januari) Geraadpleegd op 10-12-2015, van http://www.vgn.nl/artikel/22025
klaar-smart-home
Ouderen positiever over inzet domotica dan zorgprofessionals (2011, 12 oktober) Smart home technologie gaat grootste impact hebben op leven van consumenten (2015, 23 november), Geraadpleegd op 30-11-2015 van, http://cloudworks.nu/2015/11/23/smart-home-technologie-gaat-grootste-impact-hebben-op-leven-van-consumenten/
Ook 55-minners hebben behoefte aan domotica producten Geraadpleegd op 02-12-2015, van http://www.businessissues.nl/BouwPortal/index.asp?ContentID=bp039
Wat kan je met Smart Home Geraadpleegd op 02-12-2015, van https://www.woonveilig.nl/smart-home
Ook dertigers hebben behoefte aan domotica producten (2006, 3 augustus), Geraadpleegd op 02-12-2015 van, http://www.levensloopbestendiginstalleren.nl/actueel/laatste-nieuws/nieuwsitem/news/detail/News/ook-dertigers-hebben-behoefte-aan-domotica-producten/
pagina 21
Geraadpleegd op 10-12-2015, van http://digitalestedenagenda.nl/ouderen-positiever-over-inzet-domotica-dan-zorgprofessionals/
Lonneke Lepelaars (2011, oktober) Domotica bespaart energie en verbetert leefkwaliteit. Geraadpleegd op 15-12-2015, van http://www.smart-homes.nl/smarthomes/media/ Corporate-website/PDF/Domotica-bespaart-energie-en-verbetert-leefkwaliteit.pdf
3 Toepassing van domotica in de zorg moet zorgvuldiger (2014, 24 juni). Geraadpleegd op 15-12-2015, van http://www.smart-homes.nl/smarthomes/media/Corporate-website/PDF/prins.pdf
Omgevingsanalyse: Kansen en bedreigingen (2012). Geraadpleegd op 15-12-2015, van http://www.podiumpower.nl/werkbladen/omgevingsanalyse-kansen-en-bedreigingen/
De uitdagingen van de groeiende domotica markt. Geraadpleegd op 15-122015, van http://www.ncoi.nl/Blog-Techniek/installatietechniek/elektrotechniek/ de-uitdagingen-van-de-groeiende-domotica-markt.html Smart home technologie gaat grootste impact hebben op leven van consumenten (2015, 23 november). Geraadpleegd op 15-12-2015, van http:// cloudworks.nu/2015/11/23/smart-home-technologie-gaat-grootste-impact-hebben-op-leven-van-consumenten/ Internet of Things. Geraadpleegd op 15-12-2015, van https://www.mediawijsheid.nl/internetofthings/
The Internet Of Things en de evolutie van Domotica (2014, 15 oktober). Geraadpleegd op 15-12-2015, van http://onesmartcontrol.com/domotica-blog/ wat-is-domotica/the-internet-of-things-en-de-evolutie-van-domotica/
Rob Blauuboer (2015, 3 januari) Internet of Things biedt kansen voor installatiebranche en retail. Geraadpleegd op 15-12-2015, van http://www.frankwatching.com/archive/2015/01/03/internet-things-biedt-kansen-voor-installatiebranche-en-retail/
pagina 22