SCHOOLJAARVERSLAG Schooljaar 2014 - 2015 Het motto van de school
2
Hfdst. 1
Het motto gericht op de leerlingen A. De onderwijskundige en pedagogische vernieuwingen B. De zorg voor de leerlingen
2 2 2
Hfdst. 2
Het motto gericht op en in samenwerking met de ouders A. De communicatie met de ouders B. De ouderavonden C. Ouderpanel D. Commissies E. Leerlingpanel/Kidsteam
4 4 4 4 4 4
Hfdst. 3
Het motto gericht op en te realiseren door de leerkrachten A. De onderwijskundige en pedagogische ontwikkelingen B. Investeringen C. Eindopbrengsten
5 5 5 5
Hfdst. 4
Het motto gericht op anderen A. De school als onderdeel van de Stichting B. Overleg C. IB-netwerk D. Andere overlegsituaties E. De school in ons dorp
5 5 5 5 6 6
Hfdst. 5
De planning voor het volgende schooljaar A. Onderwijskundige planning B. Kwaliteitskaarten (WMK-PO) C. (Interne) Audit D. Ouderbetrokkenheid
6 6 7 7 7
1
Het motto van de school 1. Motto van de school. Het Lichtschip: Doelgericht-Betrokken-Samenwerkend-Zelfontdekkend. 2. Korte verklaring van het motto. Doelgericht wijst op de veelheid van doelen die bereikt moeten worden. We denken dan aan de inhouden van de leergebieden en aan de ambitiedoelen die de school zich stelt, maar ook aan de doelen die we stellen op sociaal-emotioneel gebied. Betrokken wijst op de betrokkenheid van de ouders, de betrokkenheid van de leerkrachten bij de school en bij de kinderen aan hen toevertrouwd, de betrokkenheid van de leerlingen bij het onderwijs met daaraan gekoppeld de vraag: hoe kunnen we de betrokkenheid van de leerlingen bij de leerstof en bij hun medeleerlingen bevorderen. We willen dit stimuleren door onze lessen SEO (Sociaal-Emotionele Ontwikkeling)en door het goede voorbeeld te geven. Samenwerkend wijst op de samenwerking van ouders en leerkrachten bij de ontwikkeling van hun kind. Samenwerkend wijst ook op de samenwerking van leerlingen onderling tijdens het onderwijsproces. Samenwerken levert een bijdrage aan de ontwikkeling van een kind. Zowel de verstandelijke als de sociale ontwikkeling wordt gestimuleerd, wanneer kinderen samenwerken. Ook de samenwerking van de teamleden is van groot belang omdat je elkaar nodig hebt om vast te houden dat we kwalitatief een goede school zijn en blijven. Zelfontdekkend. Leerkrachten leren reflecteren. Zij leren stil staan bij het eigen handelen en onderzoeken het kritisch. Dit kan leiden tot nieuwe inzichten waardoor de kwaliteit van het werk verbetert. Zelfontdekkend wijst ook naar de leerlingen die niet alles voorgeschoteld krijgen maar zelf antwoord op hun vragen kunnen zoeken. Hfdst. 1 Het motto, gericht op de leerlingen A. De onderwijskundige en pedagogische vernieuwingen die ingevoerd zijn in de school. a. Methodekeuze voor taal en spelling. Na oriëntatie en onderzoek naar een nieuwe methode voor taal en spelling is er in het schoolseizoen 2013 – 2014 gekozen voor de methode Staal. Afgelopen schooljaar is de methodiek ingezet in de groepen 3 t/m 8 b. Methodekeuze voor wereldoriëntatie. Na brede oriëntatie in eerder schooljaren is er uiteindelijk gekozen voor een totaalpakket voor wereldoriëntatie voor de groepen 5 t/m 8. ( Zo is er gewerkt met ‘De Zaken’ (uitg. Zwijsen) en met de uitgaven van Blink educatie: Eigentijds (geschiedenis), Binnenstebuiten (natuur en techniek) en Grenzeloos (aardrijkskunde)). Passend binnen ‘Het Lichtschip’ vormen digibordlessen de ruggengraat van deze methodes. Naast de lessen op het digibord zijn er werkbladen en bronnenboeken met opdrachten die de leerlingen zelf moeten beantwoorden (Ontdekkend leren). c. Methodekeuze voor Engels. ‘Groove me’ is toegevoegd aan het vakkenpakket voor groep 7 en 8. Dit tot volle tevredenheid van zowel leerlingen, leerkrachten en ouders. In het volgende schooljaar start er
2
oriëntatie naar mogelijk invoeren van ‘Groove me’ voor de groepen 5 en 6. ‘Groove me’ is een digibord lesmethode Engels voor groep 7 en 8. Het is een lesmethode Engels waarbij muziek de basis is van alle lessen. De muziek die gebruikt wordt, is ‘echte’ muziek: bekende popsongs en eigentijdse hits. d. Implementatie nieuwe Rekenmethode ‘Pluspunt’. Vanaf aug. 2013 is de nieuwe rekenmethode ‘Pluspunt’ ingevoerd in de groepen 3 t/m 7. Op 12 september 2013 is een studiedag georganiseerd m.m.v. Albert Oving (IJsselgroep) met als doel de methode en de nieuwe rekendidactiek goed te leren kennen alsmede kennis te maken met het drieslagmodel: Plannen (oplossingen bedenken) – uitvoeren (doen) – Reflecteren (controleren). De afspraak is gemaakt om aan het eind van het schooljaar het rekenonderwijs te evalueren. Dit is niet door gegaan. In de teamvergaderingen zal dit opnieuw aan de orde worden gesteld. In het huidige schooljaar 2014-2015 is Pluspunt ingevoerd in groep 8. e. Oriëntatie op uitbouw van Onderbouwd. In de schooljaren 2012 t/m 2014 is in groep 1 en 2 ‘Onderbouwd’ geïmplementeerd. Met name zijn de doelen voor rekenen en taal aangeboden en in kaart gebracht. Het behalen van de doelen door de leerlingen wordt met behulp van de IPad in het systeem opgeslagen. Door middel van het spelen worden de beoogde leerdoelen door de kinderen behaald. Grondbeginselen van taal en rekenen zijn met deze methode eenvoudig aan te leren. Het speels, bewust en doelgericht stimuleren van de ontwikkeling van de kinderen vormt de basis van Onderbouwd. We zijn nu toe aan een verdere uitbouw van ‘Onderbouwd’. Aan het eind van het schooljaar hebben de leerkrachten van de groepen 1 en 2 de mogelijkheden die Onderbouwd biedt rond (schrijf)motoriek ook geïmplementeerd in de ‘Onderbouwd’-systematiek. Ook op dit terrein worden de kerndoelen op een speelse manier aangeboden. Materialen om de leer- en ontwikkelingsdoelen te bereiken zijn aangeschaft. Voor het volgende schooljaar worden de mogelijkheden binnen ‘Onderbouwd’ verder uitgebouwd. f. Schoolbibliotheek. In het schooljaar 2014 – 2015 werd de schoolbibliotheek operationeel. B. De zorg voor de kinderen. a. De leerkrachten zijn in staat een goede toetsanalyse te maken op leerling-en groepsniveau. b. De IB-er schrijft analyses op schoolniveau. Deze worden besproken met de directeur. In de teamvergadering wordt besproken wat de consequenties zijn op schoolniveau. c. Voor de zorgleerlingen staat in de groepsplannen duidelijk omschreven wat nodig is voor de behandeling en de begeleiding in de groep. d. De school kent een schoolondersteuningsprofiel. Dit profiel is leidend. Directeur en intern begeleider hebben kritisch gekeken naar de (on)mogelijkheden binnen de school en hebben op verschillende onderwerpen een plan gezet dat in het schoolplan 2015-2019 verder uitgewerkt zal gaan worden. Dit plan is inmiddels gereed en geeft een compleet beeld voor de stappen die gezet gaan worden in 2015 – 2019 m.b.t. CBS Het Lichtschip.
3
Hfdst. 2 Het motto gericht op en in samenwerking met de ouders. A. De communicatie met de ouders. De communicatie met de ouders vindt plaats tijdens georganiseerde en ongeorganiseerde momenten. Ouders kunnen de leerkracht spreken na schooltijd en tijdens de tienminutengesprekken. Daarnaast kennen we verschillende informatieavonden: de algemene infoavond aan het begin van het schooljaar, de infoavond voor ouders van groep 8 over het v.o.; de informatie voor alle ouders over de formatie in het nieuwe schooljaar en de klassenverdeling. De Brulboei is het wekelijks bulletin dat digitaal naar de ouders gaat met allerlei zaken en wetenswaardigheden uit de school. De website van onze school ook is een belangrijk medium voor het contact met de ouders: www.hetlichtschip.nl Ook zijn we te volgen op twitter: @HetLichtschip B. De ouderavonden. Inherent aan relevantie worden er door het gehele schooljaar heen ouderavonden gerealiseerd. Vanuit historie is gebleken, dat het item ‘gedrag’ de nodige aandacht behoefde. Dit was reden genoeg voor de school om aan dit onderwerp expliciete aandacht te gaan schenken middels het programma PBS. In het schooljaar 2014 – 2015 is voorzichtig gestart met de systematiek van PBS in de groepen. Het team ontving hierbij begeleiding in de persoon van Lourens van der Leij. Voor het schooljaar 2015 – 2016 wordt begeleiding gecontinueerd, zij het in minder frequentie. Het schoolteam breidt de PBS systematiek rustig uit binnen en buiten de school. C. Ouderpanel. Lerend vanuit historie en in samenspraak met ouders in het ouderpanel zijn goede en zinvolle items benoemd en aangepakt. Vanuit dit panel zijn PBS en training in bijvoorbeeld ‘ouderbetrokkenheid feitelijk geworden. Er zijn afspraken gemaakt door de teamleden om de ouderbetrokkenheid meer te stimuleren: een startgesprek aan het begin van het nieuwe schooljaar, een studiedag over ‘Communicatie met ouders’. In het schooljaar 2014 – 2015 is Liesbeth Clavaux de adviseur en trainer voor het team om de nieuwe gesprekkencyclus met ouders-school gestalte te geven. In het volgende schooljaar wordt begeleiding van Liesbeth opnieuw ingezet. De gesprekkencyclus is feitelijk (verwachtingsgesprek, 2x een oudergespreksronde en een evaluatief gesprek in het lopende schooljaar per leerling) D. Commissies zoals AC, MR, klankbordgroep. De AC vergadert driemaal per jaar als geheel, de overige vergaderingen worden gehouden door sub-commissies van de AC. De MR vergadert tweemaandelijks. De directeur woont enkele vergaderingen bij waar hij speciaal voor wordt uitgenodigd. De klankbordgroep kent o.l.v. directeur Kees Verhagen, in het schooljaar 2014 – 2015, geen bijeenkomsten. Deze worden in het volgende schooljaar, door Heleen Langenbach, weer ingepast. E. Leerlingpanel/Kidsteam In het schooljaar 2015 -2016 zal er, in het kader ook van PBS, een kidsteam worden opgestart.
4
Hfdst. 3 Het motto gericht op en te realiseren door de leerkrachten. A. De onderwijskundige en pedagogische ontwikkelingen / vernieuwingen, studiedagen e.d. a) De leerkrachten zijn gespecialiseerd in het werken met ZLKLS (Zo Leren Kinderen Lezen en Spellen). Het team heeft aandacht voor het bevorderen van plezier in lezen (leesmotivatie). Daarbij is de methode Staal ingevoerd b) Diana de Visser heeft aan master ‘Taal’ op Windesheim afgerond. Zij heeft zich gespecialiseerd in taal- en leesdeskundige. c) De leerkrachten van de groepen 1 en 2 bouwen de methode Onderbouwd verder uit. d) WMK-PO/Kwaliteitskaarten. Er zijn dit jaar geen kwaliteitskaarten afgenomen. e) Studiedag: Er zijn, verspreid over het gehele schooljaar, studiedagen geweest rond PBS en ouderbetrokkenheid. B. De investeringen in de school. Er zijn diverse investeringen gedaan in dit schooljaar ter verbetering van het onderwijs op CBS Het Lichtschip. C. Eindopbrengsten: De score op de Eindtoets Cito 2015 in groep 8 was: 534,5. Het landelijk gemiddelde is 534,8. Onze school zit in schoolgroep 4. De ondergrens van deze schoolgroep is 534,6, de bovengrens 538,6. Hfdst. 4 Het motto gericht op anderen. A. De school als onderdeel van de Stichting. Het Lichtschip behoort tot de Stichting Christelijk Primair Onderwijs in de Noordoostpolder (SCPO). Deze stichting verzorgt vanuit haar kantoor aan de Distelstraat te Emmeloord veel schooloverstijgende activiteiten. Het College van Bestuur wordt gevormd door dhr. L.A. (Adriaan) van Hove. De stichting kent een Raad van Toezicht. B. Overleg: met SCPO-directeuren, in Directeurenberaad, IB-netwerken etc. Kees Verhagen is lid van het Directeurenberaad en heeft maandelijks overleg met zijn collega-directeuren en het College van Bestuur. Tevens is hij lid van de stuurgroep ‘kwaliteitszorg’. Deze stuurgroep bestaat uit 4 schooldirecteuren en doet voorbereidend werk op het gebied van onderwijskwaliteit. Jaarlijks wordt een aantal audits door hen afgenomen. Door ziekte heeft Kees Verhagen niet alle vergaderingen van het directeurenberaad kunnen bijwonen. Ook zijn door hem dit schooljaar geen audits afgenomen. Kees is in Mei 2015 gestopt met alle genoemde taken. Per 1 mei is er een nieuwe (waarnemend) directeur benoemd op de school, Heleen Langenbach. Heleen heeft tevens zitting genomen in de stuurgroep ‘kwaliteitszorg. C. Rianne Sikma is lid van het IB-netwerk en het PC deelverband. Veel zaken als rugzakleerlingen, onderwijs aan hoogbegaafden, ontwikkelingsperspectief e.d. worden hier met elkaar besproken. Rianne Sikma heeft voor de zomervakantie
5
afscheid genomen van haar IB-taak en van de school. Zij start na de vakantie als leerkracht van groep 4 op Het Kompas. Margreet Langebeeke neemt op CBS Het Lichtschip de IB-taak voor haar rekening. D. Andere overlegsituaties. Het overleg met de AC van onze school wordt bijgewoond door Linda Kwakkel, Daniëlle Winter en Janneke Wolfs. De personeelsgeleding van de MR wordt gevormd door Janneke Zuidhof en Freerk Postmus. Dhr. Henry Dam neemt namens de school deel aan het overlegorgaan GMR. E. De school in ons dorp. Het Lichtschip heeft met regelmaat contact met de twee andere basisscholen in ons dorp: de Horizon en de Regenboog. We organiseren samen de jaarlijkse koningsspelen en we informeren elkaar over allerlei schoolzaken. Ook is er contact met de peuterspeelzaal De Hummel en met kinderdagverblijf Kids Centre. Hfdst. 5 De planning voor het volgende schooljaar. A. Onderwijskundige planning. In het schoolplan 2011-2015 zijn veel onderwijskundige zaken benoemd die ook tot uitvoer gebracht zijn. Zo zijn bijna alle methodes vervangen door moderne en meer op de schoolvisie gestoelde uitgaven. Te denken valt aan Pluspunt, STaal, wereldoriëntatie en techniek, Onderbouwd e.d. Ook is deze jaren veel aandacht besteed aan de resultaten op individueel-, groeps- en schoolniveau. De sociaal-emotionele ontwikkeling wordt thans gevolgd door het invullen van de SAQI in de groepen 7 en 8. De zorgstructuur is verbeterd door het maken van ontwikkelingsperspectieven, groeps- en handelingsplannen. De school gaat meer aandacht gaan besteden aan verbetering van het gedrag van onze leerlingen en aan het bevorderen van de ouderbetrokkenheid. In het schooljaar 2014-2015 is daarmee een begin worden gemaakt door het starten met PBS. Schoolwide Positive Behavior Support (PBS) is afkomstig uit de Verenigde Staten. Het doel van PBS is het creëren van een veilig en voorspelbaar onderwijsklimaat voor alle kinderen, dat het leren bevordert. PBS is als een paraplu die alle losse schoolinterventies en methoden die met gedrag te maken hebben met elkaar verbindt en samenhang brengt in de activiteiten van de school. PBS is gebaseerd op een grote hoeveelheid onderzoek naar aanpakken die goed werken bij gedrag en gedragsproblemen. Het is geen kant-en-klaremethode, maar een model dat rust op vijf pijlers. Met elkaar geven die richting aan het proces in de school. PBS is bedoeld voor scholen die het sociale gedrag van alle leerlingen willen bevorderen. Met PBS wordt aangesloten bij wat de school al ontwikkeld en in huis heeft. Wat levert het op? o Gewenst gedrag van kinderen neemt toe o Effectieve leertijd van kinderen neemt toe o Kinderen worden tijdig naar de zorg verwezen waardoor sneller gepaste begeleiding kan worden ingezet en ernstig probleemgedrag kan worden voorkomen.
6
o PBS biedt leerkrachten en andere medewerkers binnen de school een duidelijk kader met concrete handvatten voor het aanleren van gewenst gedrag en het ombuigen van probleemgedrag. o PBS stimuleert en bevordert de samenwerking tussen leerkrachten. o Er worden manieren ontwikkeld om een positieve band met ouders op te bouwen en met hen samen te werken . De school bouwt de PBS-systematiek in het volgende schooljaar uit. De stuurgroep (nu bestaande uit Gerrie den Toon, Margreet Langebeeke en Heleen Langenbach) wordt uitgebreid met ook een ouder(s). Tegelijkertijd wordt in 2015 – 2016 een kidsteam opgericht. B. Kwaliteitskaarten. Binnen de kwaliteitszorg van de school valt het invullen van de kwaliteitskaarten. Kwaliteitszorg richt zich op een groot aantal onderwerpen. Jaarlijks wordt een drietal onderwerpen onder de loep genomen om binnen deze onderwerpen verbeteringen aan te brengen. Aangezien in het schooljaar 2014 -2015 geen kwaliteitskaarten zijn ingevuld krijgt dit in het nieuwe schooljaar een nieuwe impuls. C. (Interne) Audit. Dit schooljaar ontvangt Het Lichtschip het auditteam . Een auditteam bestaat uit enkele schooldirecteuren en intern begeleiders van scholen van de SCPO. Een audit is een bezoek aan de school waarin onderzoek gedaan wordt naar de kwaliteit van de school. Analyse van documenten, groepsbezoeken en gesprekken met de intern begeleider, de leerkrachten en de directeur geven een beeld van de school en daarmee een stand van zaken en wat nog te verbeteren valt. Het eerste doel hierbij is het onderwijs op de school op een hoger plan te brengen. De audit vindt plaats in het voorjaar van 2016. D. Het thema Ouderbetrokkenheid blijft in het schooljaar 2015 – 2016 de aandacht houden. Het schoolteam wordt verder begeleid in het vergroten en uitbouwen van ‘ouderbetrokkenheid’. De begeleiding wordt uitgevoerd door Mevr. Liesbeth Clavaux. Het pilot-karakter m.b.t. de nieuwe gesprekcyclus heeft plaats gemaakt voor een structureel karakter.
Met gepaste trots en met blijdschap heb ik dit schooljaarverslag samengesteld. Trots omdat de school met veel elan en enthousiasme werkt aan haar ontwikkeling. Blijdschap omdat we onze kinderen een goede en brede basis mogen bieden voor hun toekomst.
Heleen Langenbach, (waarnemend) directeur.
7
Ens, augustus 2015