BIO? DA’S LOGISCH! INTROLES VOOR DE 2e GRAAD 1 LESUUR O9
R INT
WERKBLADEN VOOR DE LEERLINGEN
2
BIO? DA’S
LOGISCH?
- WERKBLADEN
INTRO 9
VIDEO: GEERT HOSTE Wat is biologische voeding? Schrijf zoveel mogelijk termen op die kenmerkend zijn voor biovoeding en biologische landbouw.
Geert Hoste weet niet meer wat hij moet eten. Jij wel? Wat is volgens jou belangrijk als je voeding kiest?
Geert Hoste stelt: “de verrimpelde appels: o verhuizen naar het biorek” o smeer ze in met Nivea-visage” Wat zou jij doen?
Ecologische voeding? Geert Hoste stelt: “Een bioappel van bij ons is zes keer duurder dan een gewone appel uit Nieuw-Zeeland.” Vind jij dat normaal?
INTRO 9
BIO? DA’S
LOGISCH?
- WERKBLADEN
3
DE SMAAK VAN BIO: ETEN & WETEN APPELSAP Bioappelsap van bioappelen van een bioboer die kiest voor natuur en milieu en voor jouw gezondheid.
De bioappelboer zoekt naar een natuurlijk evenwicht in de boomgaard. Een bioboer mag geen synthetische bestrijdingsmiddelen gebruiken, maar hij probeert natuurlijke vijanden aan te trekken. Daarom legt hij windschermen en houtwallen aan. Een ander voorbeeld is het potje met stro in deze fruitboom. In dit potje zullen zich oorwormen nestelen die graag bladluizen eten. Dat helpt.
BIOLOGISCHE BESTRIJDING IS DE BESTRIJDING VAN SCHADELIJKE INSECTEN MET BEHULP VAN NATUURLIJKE VIJANDEN VAN DEZE BELAGERS.
ZO KAN DE BIOBOER
INSECTENPLAGEN IN TOOM HOUDEN.
Biologische bestrijding De hoofdrolspelers: sluipwespen, roofmijten, oorwormen en roofwantsen. De belangrijkste natuurlijke vijanden van schadelijke insecten zijn sluipwespen, roofmijten, oorwormen en roofwantsen. Sluipwespen zijn kleine parasieten waarvan de vrouwtjes een ei leggen in of op een gastheer. De larve leeft van deze gastheer en vreet hem als het ware langzaam leeg. Als de larve volgroeid is, gaat de gastheer dood. Sluipwespen vallen onder meer bladluizen en rupsen worden aan. Elke soort sluipwesp heeft zijn favoriete prooi. Als dit niet volstaat, kan de biofruitteler nog enkele natuurlijke bestrijdingsmiddelen gebruiken, bv. zwavel tegen schimmels. Dit ligt vast in Europese regels. Maar zwavel doodt ook natuurlijke vijanden. Daarom gebruikt een biologische fruitteler deze stoffen liever niet. Het is belangrijk appelrassen te kweken die minder gevoelig zijn voor schimmels. Dan moet de biofruitteler geen zwavel meer gebruiken.
4
BIO? DA’S
LOGISCH?
- WERKBLADEN
INTRO 9
Meer nuttige stoffen in ongefilterd sap Appelsap is biologisch als het gemaakt is van bioappelen én als er tijdens de bereiding van het sap geen kunstmatige stoffen toegevoegd zijn. Kunstmatige kleurstoffen, smaakstoffen, aroma’s en bewaarmiddelen horen niet thuis in biologisch sap. Bioappelen worden zonder synthetische bestrijdingsmiddelen geteeld. Besluit: bioappelsap is puur natuur. Voor je gezondheid is het belangrijk dat een bewerkt product zoveel mogelijk van de oorspronkelijke ingrediënten bevat. De universiteit van Wageningen (Nederland) onderzocht welke vitamines het verwerkingsproces van appel tot verpakt appelsap overleven. Vitamines zijn onder meer belangrijk om ons te beschermen tegen kanker. Resultaat van het onderzoek: meer dan de helft van de vitamines blijven achter in de pulp en komen niet in het gefilterd sap terecht. Conclusie: troebel, ongefilterd sap, waarbij de pulp dus mee in de fles zit, bevat veel meer nuttige stoffen dan helder, gefilterd sap.
DIT LABEL ZEGT: ‘DIT IS GEPRODUCEERD VOLGENS DE PRINCIPES VAN DE BIOLOGISCHE LANDBOUW, DIT WERD GECONTROLEERD EN GOEDGEKEURD.’
Bioappelsap kan volgens de wettelijke regels zowel gefilterd als ongefilterd zijn. In het winkelrek vind je meestal ongefilterd bioappelsap, precies omdat de bioproducent wel weet dat troebel, ongefilterd sap gezonder is. Wil dit zeggen dat alle biosappen ongefilterd zijn? Neen dus! Aan jou de keuze.
INTRO 9
BIO? DA’S
LOGISCH?
- WERKBLADEN
5
KAAS Biokaas is gemaakt door een biokaasboer die biomelk gebruikt van een biokoe uit een bioweide. Wanneer is een koe een biologische koe? • Maximaal 1 koe per halve hectare land (dus ongeveer een voetbalveld). • Minimaal 6 m2 stalruimte per koe. • In de stal moet er daglicht en frisse lucht zijn, en voor elke koe een droge en schone plek met stro of zaagsel waarop zij zacht kan liggen. • Minimaal 95% van het voer moet biologisch geteeld zijn. • Een koe heeft - als het weer goed is - altijd toegang tot de weide. • Preventief gebruik van geneesmiddelen, antibiotica en hormonen is verboden. • Ziekte kan worden voorkomen met goede verzorging en voeding. Bij de behandeling van ziekten hebben natuurlijke en homeopathische medicijnen de voorkeur. Melk is bio als de koe die de melk levert, op een biologische wijze gehouden wordt. Kaas kan alleen bio zijn als de kaasboer biologische melk gebruikt. De biokaasboer gaat heel hygiënisch te werk. Hij mag immers geen synthetische additieven zoals schimmelbestrijdende middelen gebruiken. Het biogamma is heel uitgebreid: van zachte platte kaas tot schimmelkaas en harde kaas in plakjes. De voeding van het dier (koe, geit of schaap) bepaalt de hoge kwaliteit en de smaak.
6
BIO? DA’S
LOGISCH?
- WERKBLADEN
INTRO 9
Welk appelsap vind je het lekkerst? OA
OB
Welk appelsap is volgens jou het bioappelsap? OA
OB
Waarom is troebel bioappelsap gezond?
Hoe kan een bioboer zijn appels beschermen zonder synthetische bestrijdingsmiddelen te gebruiken?
Welke kaas vind je het lekkerst? OA
OB
Waarom?
Welke kaas is volgens jou de biokaas? OA
OB
Als jij een biomelkboer zou controleren, waarop zou je dan letten?
INTRO 9
BIO? DA’S
LOGISCH?
- WERKBLADEN
7
ZOEK DE MOL Deze mol heb ik ontmaskerd omdat:
VIDEO: BIOLOGISCH Wat is biologisch? Wat is er bijzonder aan biologische groenten en fruit?
Wat is er bijzonder aan biologisch vlees?
Waarom groeit er witte klaver in de weide van de biokoe?
Wie controleert de bioproducten?
8
BIO? DA’S
LOGISCH?
- WERKBLADEN
INTRO 9
10 REDENEN WAAROM JE VOOR BIO KAN KIEZEN 1.
2.
3.
4.
5.
6.
7.
8.
9.
10.
KIES JIJ VOOR BIO? Waarom wel of waarom niet?
INTRO 9
BIO? DA’S
LOGISCH?
- WERKBLADEN
9
10
BIO? DA’S
LOGISCH?
- WERKBLADEN
INTRO 9