8 Het kasstroomoverzicht
Ingaande geldstromen
801
1 Toename eigen vermogen a Winst vóór belasting b Opbrengst aandelenemissie 2 Toename langlopende schulden 3 Desinvestering in vaste activa a Verkoop machines tegen boekwaarde b Afschrijvingen 4 Desinvestering in netto-werkkapitaal (exclusief geldmiddelen) c Crediteuren Te betalen vennootschapsbelasting
d -
400.000** 20.000** 190.000**
-
40.000** 590.000**
-
30.000** 70.000**
d 1.340.000**
Uitgaande geldstromen 5 Afname eigen vermogen a’ Vennootschapsbelasting over winst 2007 a’’ Dividend uit winst 2006 6 Aflossing op langlopende schulden 7 Investering in vaste activa 8 Investering in netto-werkkapitaal (exclusief geldmiddelen) a Voorraden b Debiteuren
d 100.000** 60.000** 50.000** - 1.000.000**
-
260.000** 40.000**
d 1.510.000** Saldo in- en uitgaande geldstromen = afname geldmiddelen
94
Hoofdstuk 8
d
170.000**
*
Van de conversie van de 6% converteerbare obligatielening is gejournaliseerd: 6% Converteerbare obligatielening 400 x d 1.000 Geldmiddelen 400 x d 50
d
400.000
-
20.000
Aan Geplaatst kapitaal d 200.000 400 x 25 x d 20 Aan Agio 220.000 400 x 25 x d 22 Alleen het in geldmiddelen ontvangen bedrag van d 20.000 wordt in het kasstroomoverzicht opgenomen. ** 1/1
Machines (boekwaarde) Balans Aanschaf
d 1.200.000 x 31/12 d 2.200.000
Afschrijving 2007 d 590.000 – d 30.000 = Verkoop Naar balans
d 560.000 40.000 - 1.600.000 d 2.200.000
De aanschaf (= investering) was dus d 1.000.000.
Hoofdstuk 8
95
802 Kasstroomoverzicht over 2007 Operationele kasstromen Winst vóór belasting (= Resultaat uit gewone bedrijfsuitoefening voor belastingen) Betaalde belasting Afschrijving vaste activa Mutatie voorraden Mutatie debiteuren Mutatie crediteuren
– + – + –
d
275.000*
-
80.000* 150.000* 50.000* 10.000* 25.000* + d
Investeringskasstromen Investering vaste activa Aflossing lening u/g
– d + -
200.000 20.000 – -
Financieringskasstromen Aflossing obligatielening Betaald dividend
Mutatie geldmiddelen
*
– d – -
280.000
180.000
60.000 60.000 – -
120.000
– d
20.000
d -
70.000 80.000
d -
150.000 70.000
d
80.000
Belasting over 2007 Te betalen belasting 31-12-2006 + Te betalen belasting 31-12-2007 – Betaalde belasting
96
Hoofdstuk 8
803
a
Kasstroomoverzicht over 2007 Toename eigen vermogen Winst 2007 (vóór belasting) Reserves (agio op aandelen in verband met conversie)*
d 280.000 + d 95.000 = d
375.000
-
175.000 + d
Afname eigen vermogen Vennootschapsbelasting over winst 2007 Dividend uit winst 2006
d -
550.000
95.000 80.000 – -
175.000 + d
Toename vreemd vermogen (inclusief voorzieningen) Crediteuren d 985.000 – d 700.000 = d Dotatie diverse voorzieningen -
285.000 500.000 + d
Afname vreemd vermogen (inclusief voorzieningen) Te betalen vennootschapsbelasting d 100.000 – d 95.000 = d Vrijgevallen diverse voorzieningen Overige onttrekkingen diverse voorzieningen d 300.000 + d 500.000 – d 20.000 – d 400.000 = -
785.000
5.000 20.000 380.000 – -
405.000 + -
Investeringen Vaste activa d 2.400.000 – (d 1.900.000 – d 200.000 – d 200.000) = Voorraden
d -
375.000
380.000
900.000 100.000 – d 1.000.000
Desinvesteringen Afschrijving vaste activa Verkochte machines tegen boekwaarde Debiteuren
d -
200.000 200.000 50.000 + -
Toename liquide middelen
450.000 – -
550.000
d
205.000
Hoofdstuk 8
97
*
De conversie van de 6% converteerbare obligatielening van d 350.000 in d 350.000 aandelenkapitaal wordt niet in het kasstroomoverzicht opgenomen. Uitsluitend het in liquide middelen ontvangen agio (50% van d 350.000 = d 175.000) wordt in het kasstroomoverzicht vermeld.
b Winst 2007 (vóór belasting) 1 Verliezen die geen uitgaven zijn Afschrijving vaste activa Dotatie diverse voorzieningen Toename crediteuren
+ d d -
375.000
200.000 500.000 285.000 + -
2 Uitgaven die geen verliezen zijn Vennootschapsbelasting over winst 2007 Mutatie te betalen vennootschapsbelasting Betaalde vennootschapsbelasting Betaald dividend 2006 Investering in vaste activa Overige onttrekkingen diverse voorzieningen Investering in voorraden
3 Winsten die geen ontvangsten zijn Vrijgevallen diverse voorzieningen 4 Ontvangsten die geen winsten zijn Agio op aandelen in verband met conversie Verkochte machines tegen boekwaarde Afname debiteuren
Toename liquide middelen
a
804
98
Hoofdstuk 8
d -
985.000
95.000 5.000 d -
d -
100.000 80.000 900.000 380.000 100.000 – -
1.560.000
– -
20.000
175.000 200.000 50.000 + -
425.000
d
205.000
Per 31 december 2007 is de grootte van de balanspost Voorraden: d 150.000 + d 912.000 – (75% van d 1.200.000) = d 162.000. Debiteuren: 1/3 x d 240.000 = d 80.000. Crediteuren: 2/3 x d 171.000 = d 114.000.
b
Beginsaldo Ontvangsten van debiteuren d 75.000 + d 1.200.000 – d 80.000 =
d
15.000
-
1.195.000
d 1.210.000 Betalingen aan crediteuren d 110.000 + d 912.000 – d 114.000 = Interest geldlening Aflossing geldlening Bedrijfskosten (exclusief afschrijving) d 230.000 – d 5.000 + d 2.000 – d 3.000 = Privé Investering vaste activa
Kasmiddelen op 31 december 2007
d -
908.000 6.150 10.000
-
224.000 40.000 20.000 -
1.208.150
d
1.850
d
300.000
d
300.000
d -
146.850* 95.000* 114.000* 3.000*
d
358.850*
c Winst-en-verliesrekening 2007 Interest Overige bedrijfskosten Nettowinst 2007
d -
6.150 230.000 63.850
d
300.000
Brutowinst 25% van d 1.200.000 =
d Balans per 31 december 2007 Vaste activa Voorraden Debiteuren Kasmiddelen
*
d -
115.000 162.000 80.000 1.850
d
358.850
Eigen vermogen 6% Geldlening Crediteuren Te betalen bedrijfskosten
d 123.000 + d 63.850 (nettowinst 2007) – d 40.000 (privé-opnamen 2007).
Hoofdstuk 8
99
e Kasstroomoverzicht over 2007 Operationele kasstromen Winst vóór belasting Afschrijving vaste activa Mutatie voorraden Mutatie debiteuren Mutatie crediteuren Mutatie te betalen bedrijfskosten Privé-opnamen
d -
63.850 5.000
–/– –/– –/– -
12.000 5.000 4.000 1.000 40.000
Investeringskasstromen Investering in vaste activa Financieringskasstromen Aflossing 6% geldlening
d
16.850
–/– -
20.000
–/– -
10.000
d
13.150
d
16.850
–/– -
20.000
–/– -
10.000
d
13.150
Afname liquide middelen
f Kasstroomoverzicht over 2007 Operationele kasstromen Ontvangen van debiteuren Betaald aan crediteuren Betaalde interest Betaalde (cash)kosten Privé-opnamen
Investeringskasstromen Investering in vaste activa Financieringskasstromen Aflossing 6% geldlening Afname liquide middelen
100
Hoofdstuk 8
–/– –/– –/– –/–
d 1.195.000 908.000 6.150 224.000 40.000
805
a Kasstroomoverzicht over 2007 (bedragen x d 1.000) Operationele kasstromen Winst vóór belasting (= Resultaat uit gewone bedrijfsuitoefening voor belastingen) In winst begrepen resultaat verkoop inventaris Betaalde vennootschapsbelasting Afschrijving gebouw Afschrijving inventaris Mutatie onderhoudsvoorziening Mutatie voorraden Mutatie debiteuren Mutatie vooruitbetaalde verkoopkosten Mutatie crediteuren Mutatie te betalen algemene kosten
Investeringskasstromen Investering gebouw Investering inventaris Desinvestering inventaris (de opbrengst) Aflossing lening u/g
Financieringskasstromen Opbrengst aandelenemissie (inclusief agio) Aflossing 7% onderhandse lening Betaald dividend
Mutatie liquide middelen
300
+ – + + – – + – + –
– – + +
+ – –
10 80 30 80 30 40 10 10 20 20 +
270
–
390
+
110
–
10
2401 2002 400 100
2000 300 603
1 d 950.000 – (d 740.000 – d 30.000) = d 240.000. 2 d 350.000 – (d 280.000 – d 80.000 – d 50.000) = d 200.000. 3 d 20.000 + d 50.000 – d 10.000 = d 60.000.
Hoofdstuk 8
101
b
Operationele kasstromen Ontvangen van debiteuren Betaald aan crediteuren Betaalde personeelskosten Betaalde onderhoudskosten Betaalde verkoopkosten
+ – – – –
1.7101 9202 1800 503 1404
Betaalde algemene kosten Ontvangen rente Betaalde rente Betaalde vennootschapsbelasting
– + – –
525 60 240 800
+
2700
+
368
–
98
+
270
1 2
100 + 1.700 – 90 = 1.710. Inkopen: 900 + 340 – 300 = 940. Betaald aan crediteuren: 60 + 940 – 80 = 920.
c
102
Hoofdstuk 8
3
100 + 20 – 70 = 50.
4
130 + 30 – 20 = 140.
5
30 + 32 – 10 = 52.
Operationele kasstromen Ontvangen van debiteuren Betaald aan crediteuren Betaalde personeelskosten Betaalde onderhoudskosten Betaalde verkoopkosten Betaalde algemene kosten
+ – – – – –
1.710 920 180 50 140 52
Kasstroom uit bedrijfsoperaties Ontvangen rente Betaalde rente Betaalde vennootschapsbelasting
+ – –
6 24 80
806
a Gebouwen
1/1
Balans Herwaardering Investering
d 1.000.000 200.000 85.000
31/12
Afschrijving Naar balans
d 1.285.000
d 25.000 - 1.260.000
d 1.285.000
In 2007 werd voor d 85.000 ge¨ınvesteerd in gebouwen. b Machines 1/1
Balans Herwaardering Investering
d 3.400.000 240.000 - 1.200.000
31/12
Desinvestering Afschrijving Naar balans
d 4.840.000
d 40.000 300.000 - 4.500.000 d 4.840.000
In 2007 werd voor d 1.200.000 ge¨ınvesteerd (bruto) in machines.
Hoofdstuk 8
103
c Kasstroomoverzicht over 2007 Operationele kasstromen Winst vóór belasting (= Resultaat uit gewone bedrijfsuitoefening voor belastingen) In winst begrepen resultaat verkoop machines Betaalde vennootschapsbelasting Afschrijving gebouwen Afschrijving machines Mutatie pensioenvoorziening Mutatie onderhoudsvoorziening Mutatie voorziening debiteuren Mutatie voorraden Mutatie debiteuren Mutatie crediteuren Dividend uit deelnemingen
+ – + + – – + – + – +
d
800.0000
-
15.0000 245.0001 25.0000 300.0000 20.0002 5.0000 10.0000 20.0000 70.0000 35.0003 30.0000 + d
Investeringskasstromen Investering gebouwen Investering machines Desinvestering machines (de opbrengst)
– d 85.0000 – - 1.200.0000 + 25.0000 – -
Financieringskasstromen Plaatsing 6% onderhandse lening Aflossing 5% hypothecaire lening Aflossing 7% obligatielening Aflossing 6,5% converteerbare obligatielening Betaald dividend
Mutatie liquide middelen
104
Hoofdstuk 8
925.000
+ – – – –
d -
1.260.000
500.0000 200.0000 250.0000 50.0004 160.0000 – -
160.000
– d
495.000
Toelichtingen 1
2
3
4
d
Te betalen vennootschapsbelasting per 31 december 2006 Vennootschapsbelasting volgens winst-en-verliesrekening 2007
d -
150.000 200.000
Te betalen vennootschapsbelasting per 31 december 2007
d -
350.000 105.000
Betaalde vennootschapsbelasting in 2007
d
245.000
Balansmutatie Pensioenvoorziening Overgeboekt naar Algemene reserve
– d -
60.000 40.000
Resteert
–
20.000
Balansmutatie Crediteuren Overgeboekt naar Algemene reserve (verjaard dividend)
– d -
40.000 5.000
Resteert
– d
35.000
De conversie van de 6,5% converteerbare obligatielening wordt uitsluitend in het kasstroomoverzicht opgenomen voor het in contanten door Stellingwerf NV betaalde bedrag: 200 x d 250 = d 50.000.
Operationele kasstromen (directe methode) Ontvangen van debiteuren Betaald aan crediteuren Betaalde personeelskosten Betaalde pensioenen Betaalde onderhoudskosten Betaalde overige bedrijfskosten Kasstroom uit bedrijfsoperaties Ontvangen rente Betaalde rente Betaalde vennootschapsbelasting Ontvangen dividend uit deelnemingen
(bedragen x d 1.000) + 3.9201 – 9752 – 1.0450 – 703 – 204 – 4600
+ – – +
+
1.3500
–
4250
+
9250
Hoofdstuk 8
105
5 215 245 30
1
Voorziening debiteuren
31/12
Als oninbaar afgeboekt Naar balans
d -
90.000 40.000
d
130.000
1/1
Balans Dotatie
d -
30.000 100.000
d
130.000
Debiteuren 1/1
Balans Netto-omzet
d 590.000 - 3.940.000 31/12
Als oninbaar afgeboekt Ontvangen Naar balans
d 4.530.000
d 90.000 - 3.920.000 520.000 d 4.530.000
2
Voorraad grondstof 1/1
Balans Inkopen
d -
210.000 940.000
31/12
Kosten van grondstof Naar balans
d 1.150.000
d -
980.000 170.000
d 1.150.000
Crediteuren
31/12
Verjaard dividend Betaald Naar balans
d -
5.000 975.000 140.000
d 1.120.000
106
Hoofdstuk 8
1/1
Balans Inkopen
d -
180.000 940.000
d 1.120.000
3
Pensioenvoorziening
31/12
Overgeboekt naar Algemene reserve Betaald
d -
40.000 70.000
1/1
Naar balans
-
390.000
d
500.000
Balans Dotatie
d -
450.000 50.000
d
500.000
d -
50.000 15.000
d
65.000
4
Onderhoudsvoorziening
31/12
Betaald Naar balans
e
d -
20.000 45.000
d
65.000
1/1
Balans Dotatie
Verwerking van herwaarderingen van activa in het kasstroomoverzicht leidt tot het opnemen van fictieve geldstromen in het overzicht. De Raad voor de Jaarverslaggeving keurt dit af.
Hoofdstuk 8
107