gemeente Eindhoven
Raadsnummer o8.Rz48o.ooz Inboeknummer oZbstoz4og Dossiernummer Sop.Sor z6 februari zoo8
Herziene Raads in jormatiebrief Betreft glasvezel in Eindhoven. 1 Inleiding Aanleiding van deze raadsinformatiebrief is de motie Glasvezelnet, ingediend door de PvdA en de SP fractie op 19 juni 2007.1n deze motie wordt aan het college voorgesteld om te komen tot een strategische verkenning ten einde te komen tot een meer actieve positie van de gemeente Eindhoven inzake aanleg en exploitatie van een Glasvezelnet in heel Eindhoven. Middels deze raadsinformatiebrief informeren wij u over de stand van zaken, de belangrijkste opgedane ervaringen en aandachtspunten en het door het college besloten speerpuntenprogramma ter versnelling van de aanleg en benutting van glasvezel (B. en w.-dossi er 07bst02627:speerpuntenprogramma glasvezel 2008-2010: van aanleg naar benutting).
2 Historie, uitgangspunten, lopende initiatieven en status De historie en uitgangspunten rondom de verschillende glasvezelinitiatieven zijn beschreven. Hieronder is de status aangegeven van de belangrijkste lopende glasvezelinitiatieven. Inwoners: de uitrol van glasvezel naar de Eindhovense inwoners wordt momenteel op een pro-actieve manier opgepakt door de Netwerk Exploitatie Maatschappij Eindhoven (NEMe). Medio 2008 zullen ca. 20.000 woningen aangesloten zijn. De doelstellingen om te komen tot aansluiting van alle inwoners van Eindhoven voor eind 2010 is een harde richtlijn die overeengekomen is met deze netwerkexploitant. De (gebiedsgerichte) aanleg start wanneer minimaal 40o/o van de inwoners van desbetreffend gebied zich wil aansluiten. Momenteel wordt een triple play aanbod geboden, bestaande uit telefonie, internet en TV diensten. Bedrijven(terreinen): er is een samenwerkingsverband (GvE: Glasvezel Eindhoven) gevormd tussen een 6-tal bedrijventerreinen (De Hurk, Esp, Kapelbeemd, Goederen Distributiecentrum Acht, Flightforum, Airport) om te komen tot aansluiting van de daar gevestigde bedrijven. Doelstelling is te komen tot een verdere uitbouw van
deze samenwerking met de bedrijventerreinen De Kade, Rapenland en de Achtse Barrier. In januari 2008 start de aanleg op de eerste twee bedrijventerreinen (de Hurk en Esp).
Aansluiting van minimaal 190 bedrijven is daarmee gerealiseerd voor medio 2008. Bij voldoende deelname op de andere bedrijventerreinen (40 /o) zal de uitrol op de andere bedrijventerreinen starten in de 2’ helft van 2008. Voor medio 2009 zullen daarmee naar verwachting minimaal 350 Eindhovense bedrijven gebruik maken van glasvezel. Het verkrijgen van voldoende deelnemende bedrijven op de Hurk is een moeizaam proces. Versnelde aanleg op de Hurk en Esp was noodzakelijk gezien het feit dat gecommitteerde bedrijven en providers niet langer meer konden wachten. Door een intensieve samenwerking tussen de gemeente Eindhoven, GvE, kredietverschaffer en providers is een ’versnelde" realisatie van het netwerk op de Hurk en Esp mogelijk gemaakt. Een constructie voor de kleinere (binnenstedelijke bedrijventerreinen) is nog niet ontwikkeld. Een eerste verkenning hiervoor is opgestart. Bedrijven eninstellingen. Er zijn een 23-tal grote maatschappelijke organisaties (overheid, zorginstellingen, ziekenhuizen, etc.) en bedrijven, welke gebruik maken van het Breedband Regio Eindhoven (BRE) netwerk. Deze voorzieningen worden veelal gebruikt voor de afhandeling van communicatie tussen hun eigen vestigingen en/of samenwerkende partners. Hiermee zijn momenteel een 120-tal locaties in Eindhoven aangesloten op het BRE netwerk. De groei van dit netwerk en de benutting hiervan is momenteel gebaseerd op de autonome (niet gebundelde) vraag vanuit de markt en huidige gebruikers. Schoolnet: het is het streven om alle Eindhovense onderwijsinstellingen (Primair Onderwijs en Voortgezet onderwijs), de spilcentra en de verschillende vestigingen van de bibliotheek in de loop van 2008 aan te sluiten op een open "schoolnet" gebaseerd op glasvezel (totaal ca. 80 locaties). Benutting van dit netwerk voor onder andere een verbeterde bedrijfsvoering van scholen, onderlinge samenwerking en uiteraard nieuwe innovatieve leervormen (E-learning) is onderdeel van de aan het onderwijs voorgelegde aanpak. Naar aanleiding hiervan heeft de eerste onderwijsinstelling SSOE (Stichting Speciaal Onderwijs Eindhoven) besloten om zich met haar vier Eindhovense vestigingen aan te sluiten. De verschillende onderwijsinstellingen zoals ROC, Fontys en T U/e zijn reeds aangesloten op glasvezel. De onderwijsinstellingen zullen voor 1 maart 2008 helderheid geven of zij deel zullen nemen aan het glasvezel netwerk. De gerelateerde stimuleringstrajecten voor benutting van het netwerk en daarmee de rechtvaardiging (bedrijfsmatig en educatief) zal pas medio 2008 helder zijn conform de afspraken die hierover gemaakt zijn met het onderwijs. Hierbij moet worden opgemerkt dat zonder gemeentelijke co-financiering het schoolnet niet van de grond zal komen.
Gepoogd wordt om via de voorjaarsnota te komen tot benodigde co-financiering om de GSB middelen te kunnen benutten. Eindhoven Fiber Exchange. De Eindhoven Fiber eXchange is een initiatief van de gemeente Eindhoven en de TU/e. Doelstelling is te komen tot een onafhankelijk koppelpunt waar (concurrerende) netwerkleveranciers en dienstenaanbieders op neutraal gebied met elkaar kunnen koppelen in het belang van o.a. hun gebruikers. Op dit moment zijn aangesloten: 11 dienstenaanbieders (aanbieders van diensten zoals telefonie, internet, camerabewaking, IP verbindingen, etc.); 7 glasvezel aanbieders (aanbieders van "eigen glasvezel verbindingen" c.q. glasvezelnetwerken (waaronder Breedband Regio Eindhoven); 31 klanten (gebruikers) (zoals gemeente Eindhoven, Maxima Medisch Centrum, ROC, Philips, FEI, etc.);
3 knooppuntkoppelingen. De EFX is nu gekoppeld aan andere marktplaatsen zoals Boschnet, SURFnet en NDIX (Nederlands Duitse Internet eXchange).
In 2008 dient vraag- en aanbodkant verder ontwikkeld te worden door onder andere de koppeling van diverse bedrijventerreinen, de koppeling met de marktplaatsen in Helmond, Tilburg, Breda, Roosendaal), de koppeling met de Amsterdam Internet Exchange, de koppeling met het Schoolnet, etc.. De progressie verloopt moeizaam daar groei gebaseerd is op het principe van vraagbundeling. Bra ban tne t.
In samenwerking met de verschillende (Brabantse) marktplaatsen, de gemeente Eindhoven en de provincie is in 2006 een plan ontwikkeld om te komen tot verregaande samenwerking van deze marktplaatsen en de realisatie van het Brabantnet. De samenwerking verloopt moeizaam als gevolg van onder andere de verschillende doelstellingen per marktplaats. De EFX (Eindhoven Fiber eXchange) heeft reeds haar eerste verbindingen gerealiseerd door middel van vraagbundeling van klantbehoeften. Zo is momenteel de EFX gekoppeld aan ’s-Hertogenbosch, de regio Oost-Nederland en Noord Limburg. Voorstel is ontwikkeld om met behulp van Be-linked (Brainport) te komen tot een versnelde uitrol door intensieve samenwerking en integrale promotie. Breedbandi n en voor het stedelij l< gebied Eindhoven.
Op initiatief van de gemeente Eindhoven is een projectvoorstel ingediend om te komen tot een regionale stimulering van vraag en aanbod. Dit door de koppeling van de diverse (potentiele) lokale breedband initiatieven en een centrale koppeling naar Amsterdam voor een verhoogd dienstenaanbod. De bestuurscommissie van het SRE financieringsfonds heeft naar aanleiding van dit voorstel besloten om te
komen tot een onderzoek naar de haalbaarheid hiervan. Dit onderzoek is recentelijk opgestart. De resultaten worden verwacht aan het einde van het eerste kwa rta a I 2008.
2.3. Aandachtspunten en ervaringen Hieronder zijn de belangrijkste opgedane ervaringen en aandachtspunten opgesomd in het proces om te komen tot invulling van de "Glasrijk Eindhoven" doelstellingen. Deze ervaringen en aandachtspunten zijn zoveel mogelijk gekoppeld aan de eerder gestelde (algemene) uitgangspunten. Deze aandachtspunten/ervaringen vormen de basis voor het door ons vastgestelde speerpuntenprogramma: glasvezel 2008 -2010: van aanleg naar benutting. Visie en belei dsnota Glasrij k Eindhoven.
De duidelijke visie en beleidsnota "Glasrijk Eindhoven" en de daaruit voortvloeiende trajecten hebben een zeer positieve bijdrage (gehad) aan de breedband ontwikkelingen in onze regio en daarmee het zich ontwikkelende high tech imago. Onze regio wordt door een groeiend aantal (grote) marktpartijen gezien als cruciaal voor de realisatie van zogenaamde Next Generation Networks (open netwerkstructuren gebaseerd op glasvezel). De benutting van deze netwerken voor nieuwe innovatieve breedbanddiensten gericht op maatschappelijke en economische diensten is vooralsnog beperkt. De rol van de gemeente Eindhoven.
De rol van de gemeente Eindhoven is op een aantal punten "beperkt" door de wetgeving (Staatssteun en telecommunicatiewet). Naast de activiteiten gericht om te komen tot aanleg van glasvezelnetwerken ten behoeve van diverse doelgroepen en het voorkomen van "losse" en "gesloten" netwerken, is het van groot belang dat de gemeente Eindhoven zich meer gaat richten op het stimuleren van de benutting van de glasvezelnetwerken en een vereenvoudiging/versnelling van aanleg. Dit door onder ander:
te komen tot integrale (projectmatige) samenwerking met de exploitatieorganisaties ten behoeve van versnelde uitrol, minimale maatschappelijke overlast, minimale aanlegkosten, etc.; stimulering van benutting van glasvezelnetwerken door: deze te gebruiken voor haar eigen gemeentelijke dienstverlening naar burgers en bedrijven en voor de afname van telefonie en internetdiensten; deze te gaan gebruiken voor de realisatie van de verschillende bestuurlijke en Brainport programma’ s; het vormen van samenwerkingsverbanden met onder andere maatschappelijke en economische partners om te komen tot versnelde ontwikkeling en realisatie van breedbanddiensten; te onderzoeken welke mogelijkheden vanuit de gemeente bestaan om de aanlegkosten (herbestrating) te reduceren;
te onderzoeken welke stimuleringsmaatregelen vanuit de gemeente mogelijk zijn gericht op glasvezelaanleg en benutting in de krachtwijken en voor specifieke doelgroepen (ouderen, zieken, allochtonen, sociaal/economisch zwakkeren, MKB, etc.);
te komen tot integrale promotie van onze unieke (groeiende) glasvezelinfrastructuur in de verschillende gemeentelijke communicatieuitingen. Waarmee we de aantrekkelijkheid van onze stad ook vanuit "Glasrijk Eindhoven" promoten voor inwoners, bedrijven en innovatieve projecten/programma’s zoals een "proeftuin" voor Brainport en bestuurlijke prog ra mm a’s.
De openheid van de glasvezelnetwerken. De structurele openheid van het netwerk voor gebruikers en toeleveranciers van diensten is een harde voorwaarde die de gemeente Eindhoven stelt in de verschillende glasvezel initiatieven. Dit om de innovatie en concurrentie te stimuleren op het dienstenniveau in plaats van op slechts het infrastructurele niveau. Tevens is deze voorwaarde gericht om samenwerking tussen de verschillende infrastructurele aanbieders te bevorderen en daarmee sneller te komen tot de vorming van een (kosteneffectief) glasvezelnetwerk.
Deze beoogde samenwerking minimaliseert tevens de maatschappelijke overlast en het risico van monopolie vorming. De koppeling van netwerken en het stimuleren van vraag en aanbod op het dienstenniveau wordt nagestreefd door de Eindhovense marktplaats (EFX: Eindhoven Fiber eXchange). Samenwerking tussen verschillende marktpartijen op infrastructureel niveau en de stimulering van structurele openheid zijn aspecten die continue aandacht vragen van onder andere de gemeente Eindhoven. Een intensieve samenwerking van grote marktspelers zoals KPN, Reggefiber, UPC, Essent, etc. in dit kader, kan versneld worden door op bestuurlijk niveau deze ambitie expliciet uit te dragen en te realiseren in samenwerking met deze partijen. Uitbreiding en communi ca ti e met de buitenwereld.
Voor de realisatie van de gemeentelijke en regionale maatschappelijke en economische doelstellingen, is het noodzakelijk dat verschillende (lokale) glasvezelnetwerken in de regio (gericht op inwoners, bedrijven en instellingen) aan elkaar worden gekoppeld. Daarmee zal de aantrekkelijkheid voor gebruikers en dienstenaanbieders (vraag en aanbod) toenemen. Een versnelde (momenteel achterblijvende) ontwikkeling van een regionale marktplaats (EFX) met een transparante koppeling naar Amsterdam (het knooppunt voor internationaal verkeer, dienstenaanbieders) is een cruciale factor in deze. Een concrete en eenduidige samenwerking tussen de verschillende SRE-gemeenten gericht op de beoogde koppeling van de verschillende (lokale) netwerken is noodzakelijk voor de realisatie van een open regionaal netwerk.
De verschillende gemeenten kunnen als launching customer bijdragen dit netwerk te vormen voor eigen gebruik (verkrijgen van internet en telefoniediensten onder zeer gunstige prijs/prestatie condities), voor intensieve samenwerking met elkaar in het kader van "regionale" (of gedeelde) ambities (shared service toepassingen, mobiliteits- en milieu-issues, etc.). Aanvullend zou de ontwikkeling van concrete initiatieven voor de koppeling tussen de verschillende grote Brabantse gemeenten (B5) en de ELAT steden een verdere versterking zijn voor de groei van (open) glasvezelinfrastructuren en daarmee de profilering en vormgeving van onze toptechnologie regio.
3 Speerpunten programma Glasvezel 2008-2010: van aanleg naar benutting Wij zijn positief over de voortgang die is gemaakt in de (geplande) uitrol van glasvezelnetwerken ten behoeve van burgers, instellingen en bedrijven. Wij bevestigen nog eens het belang van de gestelde uitgangspunten en daarin met name de structurele openheid en het NUTS karakter van de glasvezelnetwerken. Wij onderschrijven de noodzaak van een sterke en continue stimulering van de verschillende glasvezelinitiatieven en de benutting hiervan gedurende de komende jaren. Voor de verdere ontwikkeling, versnelde uitbouw en aanleg van glasvezelnetwerken en de benutting hiervan, hebben wij besloten invulling te geven aan het speerpuntprogramma glasveze/2008-2010: van aanleg naar benutting. Dit programma omvat: het bewerkstelligen van een structurele samenhang tussen de verschillende glasvezeltrajecten; de verdere stimulering van vraag en aanbod van breedbandige ICT diensten (zowel sociaal/maatschappelijk als wel economische georienteerde diensten); de versnelde aanleg van glasvezelnetwerken te bevorderen door projectmatige samenwerking met exploitanten en de ontwikkeling van slimme constructies gericht op onder ander de reductie van aanlegkosten; de benutting van glasvezelnetwerken voor uitvoering van verschillende bestuurlijke programma’s en speerpunten (coalitieakkoord Eindhoven een en Brainport) te onderzoeken en daar waar mogelijk te realiseren; de samenwerking met betrekking tot glasvezelinitiatieven op regionaal niveau verder te stimuleren; een structurele inbedding van glasvezel in de gemeentelijke communicatieuitingen.
Voor uitvoering van het speerpuntenprogramma zijn mensen en middelen benodigd. De middelen voor uitvoering van het "Glasrijk Eindhoven" programma zijn praktisch volledig uitgenut.
Wij hebben het restant middelen toegekend voor continuering van het Glasrijk Eindhoven programma. Verzoek tot aanvullende middelen voor de verdere uitvoering van het "speerpuntenprogramma glasvezel 2008-2010" en "Glasrijk Eindhoven" zal ingebracht worden in de Voorjaarsnota 2008 en in het Programma Samen Investeren.
4 Besluit van college van Burgemeester en wethouders Wij hebben besloten: 1 akkoord te gaan met het speerpuntenprogramma glasvezel 2008-2010;
2 de begrotingswijziging vast te stellen; 3 opdracht te geven te komen tot een integraal voorstel gericht op de uitvoering en financiering van de glasvezelprogramma’s in de periode 2008-2010; 4 opdracht te geven aan de dienst Stedelijke Ontwikkeling en Beheer/afdeling Economische Zaken en de dienst Maatschappelijke Ontwikkeling te komen tot een gezamenlijk voorstel op korte termijn, benodigd voor de realisatie van het Schoolnet en de gerelateerde projecten voor verbeterde bedrijfsvoering en Elearning innovaties.
5 Ter inzage gelegde stukken 1 Motie Glasvezelnet, ingediend door de PvdA en de SP fractie (19 juni 2007).
2 Historie en uitgangspunten van de glasvezelinitiatieven. 3 Bestuurlijke programma’s versus "Glasrijk Eindhoven". Burgemeester en wethouders van Eindhoven,
A. Brunninkhuis, secretaris
BK07020301A
