Herschikking van taken: artsen verpleegkundig specialisten Prof. dr. Didi D.M. Braat, 7april 2011 Gynaecoloog UMC St Radboud Vice-voorzitter RVZ
Inhoud van de presentatie • 1
Ontwikkelingen in de zorg • A) Gezondheid 2.0 • B) Van ZZ naar GG
• 2
Ontwikkelingen op de arbeidsmarkt
• 3
Rol van verpleegkundig specialisten (in de toekomst)
• 4.
Barrières implementatie verpleegkundig specialist
• 5.
Borging taken en verantwoordelijkheden
• 6.
Conclusie
1
Ontwikkelingen in de zorg
• Op weg naar gezondheid 2.0
• Op weg van ziekte en zorg naar gezondheid en gedrag (van zz naar gg)
Op weg naar gezondheid 2.0 • Verschillende definities van gezondheid 2.0 (RVZ publicaties) • Typering: maatschappelijke ontwikkeling die burgers met name door het gebruik van sociale media, zoals internet, op het gebied van gezondheid en zorg dichter bij elkaar brengt • Gezondheid 2.0: kenmerkt zich vooral door participatie tussen patiënten onderling, tussen professionals onderling en tussen professionals en patiënten
Voorbeelden van 2.0 • • • • • • • • •
Playstation 3 leest röntgenfoto’s (UMC G.) 23andMe levert DNA-profiel en test plus vergelijking Hyves/MSN en de HPV-vaccinatie MijnZorgNet.nl (Jan Kremer (IVF) en Bas Bloem (Parkinson)) PatientsLikeMe.com Alcoholdebaas.nl ZoekPgBZorg.nl ShareCare.nl GGZ: veel intiatieven
Gezondheid 2.0 en professionals • Beter geïnformeerde patiënt
• Patiënt centraal geen wens, maar werkelijkheid
• Patiënten zelfmanagement leren (wordt steeds belangrijker voor professionals)
Meer aandacht voor zelfmanagement.
Op weg van ZZ naar GG
• Van ziekte en zorg naar gezondheid en gedrag
Een zorginhoudelijke visie op de toekomst.
Confrontatie 2010 met 2020. zorgvraag 2020 (gg)
zorgaanbod 2010 (zz)
• chronisch ziekenmodel
curatieve zorg
• persoonlijke dienstverlening
groepsgerichte zorgverlening
• aan huis en mobiel
in instelling en statisch
• levenslange beperkingen
episodische ziekten
• levensloop benadering
fragmentarisch, leeftijdspecifiek
• multimorbiditeit
enkelvoudige aandoeningen
• gedragsgerelateerde ongezondheid
gedragsneutrale zorgverlening
• vroegtijdig interveniëren; interventionisme, aanvallend
afwachten, piepsysteem; visit care, defensief
• burger
patiënt/consument
Dus op zoek naar nieuwe richting. 1. 2. 3. 4. 5.
Oriëntatie van de zorg: gedrag en gezondheid. Locatie en situering van de zorg: thuis, wijk, 2.0. Reikwijdte en focus: van mono- naar multimorbiditeit. Aan de voordeur van de zorg: expertise en actie. De achterdeur van de zorg: continuïteit.
De start van een brede discussie.
Ontwikkelingen op de arbeidsmarkt: tekorten door vergrijzing en ontgroening • Advies Numerus Fixus en taakherschikking • Gezondheid 2.0 • Meer zelfmanagement en zelfzorg • Innovatie van beroepen en opleidingen
Advies NF en taakherschikking • Meer artsen opleiden, maar ook taakherschikking stimuleren
• Instroom in opleiding tot Verpleegkundig Specialist (VS) vergroten, en meer middelen uit opleidingsfonds hiervoor beschikbaar stellen
(voor) oordelen: • “De Verpleegkundig Specialist is het hulpje van de arts” • “De Verpleegkundig Specialist haalt de krenten uit de pap van de verpleegkundigen”
Kansen of Barrières? • De VS draagt bij tot de professionalisering van het verpleegkundig beroep • De VS zijn belangrijk in de connectie tussen artsen en verpleegkundigen, kunnen vertaalslag maken • De VS wordt door de medische staf steeds meer erkend en hetzelfde behandeld (pos én neg) als aios • De VS wordt steeds minder als bedreiging gezien • Echter…..
Barrières implementatie VP: • Competitie met aios – Leermomenten aios gaan verloren, doordat VP aantal taken heeft overgenomen (kunnen aios leren van VS?) – Doelmatig meedraaien in diensten niet mogelijk omdat VP niet zelfst. med mag voorschrijven (zonder supervisor), dus geen nachtdiensten, waardoor verzwaring diensten aios – Als “zaalarts” wel recepten en rö aanvragen schrijven, maar die moeten dan door ANIOS worden getekend….. • Competitie met verpleegkundigen – VP mogen dingen doen die zij niet mogen
Goede implementatie VS door: • Bewustwording artsen van belang VS • Stimuleren taakherschikking op afdelingsniveau: – Medisch afdelingshoofd/ medisch manager – Hoofdverpleegkundige staan achter ontwikkeling VS • VS zélf moeten zorgen meer zichtbaar te zijn
Zorg voor herkenbaarheid
Verpleegkundig specialist
Voorbeeld uit praktijk (UMC St Radboud) • VS doen mee met de verpleegkundigen: Laten zien dat zij zich ook verder kunnen ontwikkelen. – Echoscopisch onderzoek – Intra-uteriene inseminaties
Taken/verantwoordelijkheden VS in UMC St Radboud • Zelfstandig medisch en verpleegkundige poli draaien zowel nieuwe als controle patiënten. Voor- en nabespreken met supervisor • Consulten andere afdelingen mbt verpleegkundige vragen • Coördinator /case manager • Projectleider • Onderwijs UMC St Radboud en landelijk • Opzetten en begeleiden onderzoek
Borging kwaliteit VS in UMC St Radboud • Taken en verantwoordelijkheden zijn vastgelegd in taakomschrijving, welke is goedgekeurd door medische staf • Toetsing in jaargesprek • Er is een start gemaakt met “Bekwaamheidsverklaringen” betreffende risicovolle en voorbehouden handelingen • Beschrijven wat wel en niet in portfolio moet worden bijgehouden
Conclusie • De zorgvraag verandert en het arbeidsaanbod schiet (straks) te kort • Er is behoefte aan meer artsen en meer taakherschikking • VS spelen hierin een belangrijke rol: – De patiënt heeft profijt van de inzet van verpleegkundig specialisten (meer gezondheidswinst en grotere tevredenheid) – VS zijn sterk gericht op - / sterk in multidisciplinaire samenwerking en zorgen voor continuïteit van zorg • Artsen hebben hierdoor meer tijd om zich te richten op hun core business
Conclusie • Wijziging wet BIG is belangrijk voor bevordering taakherschikking VS en PA: Zelfstandig indiceren en uitvoeren voorbehouden handelingen • Belangrijk is het vastleggen van bekwaamheden in portfolio • Regelmatig toetsen bekwaamheden, niet alleen VS maar alle professionals!
