Hollandse
heritage III HARC JOURNAAL III
Er wordt soms nogal bescheiden gedaan over onze rijke racehistorie. Wij zijn nu eenmaal, zo praat men elkaar graag na, geen autosportland. Dat is een hardnekkige, volstrekt onterechte waardering van een natie dat winnaars van klassiekers als de Indy 500, Le Mans, Sebring, Daytona en de Targa Florio heeft voortgebracht. We hebben bovendien tal van F1-rijders gehad en kampioenen in tal van internationale kampioenschappen, van Formule 3 tot toerwagens. En vergeet niet de vele successen van teams en tuners in de top van de langeafstandsracerij en de kartsport. Bovendien is Zandvoort nog altijd wereldwijd een begrip. En niet alleen vanwege de fameuze Grands Prix van weleer, maar ook door de herinnering aan die ontelbare, iets minder bekende races. Zoals deze Coupes Benelux van een halve eeuw geleden, toen er onder andere vier 250 GTO’s aan de start verschenen, waaronder deze van Gustave Gosselin. Achter de Ferrari verscholen een Lotus 23 en achter Gosselin de unieke Ataf-Porata met Henk Deken (113). Dat waren, in alle bescheidenheid, nog eens tijden! Foto Martin van der Hulst
RTL GP Magazine
109
HARC JOURNAAL
Als de
Pampas Bull...
Rijden met een Grand Prix Ferrari uit de Fifties is een onvergetelijke ervaring. Hans Hugenholtz over de unieke 340 F1. Fotografie Carlo Senten en Amgini
JOSÉ FROILÁN GONZÁLEZ, beter bekend als de Pampas Bull en El Cabezon (de wilde) behaalde op 14 juli 1951 Ferrari’s eerste Grand Prix-overwinning meetellend voor het destijds nieuwe, pas een jaar oude wereldkampioenschap Formule 1. De vriendelijke Argentijn startte die dag vanaf pole position en wist de 2 uur 42 minuten durende race te winnen, mede geholpen door het feit dat zijn atmosferische 4.5 liter Ferrari 375 F1 maar één tankstop nodig had, terwijl de tot dan toe oppermachtige supercharged Alfa’s van Fangio en Farina twee keer naar de pits moesten. Belangrijk detail: Froilans teamgenoot Alberto Ascari viel die middag uit en toen hij 195 (!) liter benzine kwam tanken, bood González Alberto aan zijn Ferrari verder te rijden (dat mocht nog in die tijd), maar Ascari weigerde vanwege het sterke rijden van El Cabezon. De 375 F1 waarmee Ferrari de hegemonie van de Alfetta’s doorbrak, was een Links Ascari en de 340 F1 in Geneve, voor doorontwikkeling van de 275 de Maserati 4CLT van Franco Rol. Uiterst F1 en de unieke 340 F1 uit 1950. rechts Taruffi in dezelfde auto op het Van de vermoedelijk vier op circuit van Pedralbes.
110
RTL GP MAGAZINE
Ferrari’s 125-serie gebaseerde Formule 1’s met 3300cc 275-motor werd het laatste exemplaar, chassis 125-C-04 , voorzien van een 4.100cc-blok met niet minder dan 335 pk bij 7000 toeren. Deze 340 F1 kreeg tevens een De Dion-achteras, een vierbak en enorme trommelremmen. De experimentele Ferrari debuteerde op 30 juli 1950 in een niet voor het (allereerste) WK meetellende race in Genève, de Grand Prix des Nations. Ascari reed in Zwitserland met 125-C-04 en werd vierde achter drie fabrieks-Alfa 158’s. Juan Manuel Fangio won, ondanks een opgeblazen motor in de laatste ronde. Ferrari moest in die tijd alles uit de kast halen om in de buurt van de dominante Alfa’s te komen. In Geneve lukte dat nog niet: de tweede startplaats was veelbelovend, maar de 340 F1 kwam na iets meer dan twee uur racen met zes ronden achterstand op Fangio over de nish. Enzo begreep dat hij een 4.5 liter motor moest bouwen (in die tijd de reglementair maximale cilinderinhoud van een atmosferisch blok) en fabriceerde dus de 375 F1 die eind 1950 al op Monza voor het eerst aan de start verscheen. Daarmee waren de dagen van de unieke 340 F1 al geteld en 125-C-04 is na de race in Geneve dan ook nog slechts één keer ingezet, in de op 29 oktober verreden Gran Premio do Penya Rhin op het stratencircuit van Pedralbes in de buitenwijken van Barcelona. Piero Taruf reed de auto daar naar een derde plaats achter de twee
De grote trommelremmen doen hun werk uitzonderlijk goed, het geweld van de 4.5 liter V12 is fantastisch nieuwe 375’s van Ascari en Dorino Serani. Wat er na die tweede race met 125-C-04 gebeurde, is onduidelijk. Vermoedelijk is het chassis gebruikt als testauto voor de 375 F1 en in ieder geval is er tot begin 1955 weinig mee gedaan, totdat de fabriek de auto een nieuw chassisnummer gaf, 0566, in lijn met meerdere fabrieksauto’s die bij verkoop een ander nummer kregen. Volgens de ‘Foglio Montaggio’ van de fabriek (de Build Sheet) zou de 340 F1 in 1955 ter beschikking gesteld of verkocht zijn aan een Signor Lucchi, terwijl er ook een verhaal is dat erop duidt dat de auto naar de coureur Chico Landi in Brazilië is gegaan. Feit is dat de Engelsman Colin Crabbe de auto in 1974 vond - compleet, maar in slechte staat - in Uruguay, waar 0566 jarenlang met een Chevrolet-motor had rondgereden. Crabbe verkocht de auto datzelfde jaar als project aan de Nederlander Dries van der Lof. Onder regie van Dries werd de Ferrari bij Crabbe’s bedrijf Antique Automobiles in Peterborough gerestaureerd. De originele 340 F1-motor die in onderdelen bij de auto zat, werd zorgvuldig weer opgebouwd en tijdens de restauratie werd onder het chassisnummer 0566 een nog aanwezig nummer 5 gevonden. Tot op heden is dat nog een mysterie in de historie van de auto. Vrijwel zeker is dat deze 340 F1 zijn leven als 275 is begonnen. De Build Sheet uit 1955 noemt een 340-motor en een 375bak, maar vooral de motor was bij verkoop door de fabriek een mengelmoes van nieuwe en gebruikte onderdelen - Enzo Ferrari was nu eenmaal niet altijd bijster correct richting kopers van voorheen door hem ingezette racewagens! Uit de documentatie blijkt ook dat er tijdens de eerste test van de motor op 2 april 1955 sprake was van te weinig oliedruk en hevige vibraties in de distributie, hetgeen twee dagen later is verholpen met een aantal aanpassingen. Dries van der Lof had sinds de jaren vijftig een mooie collectie opgebouwd toen hij 0566 er in 1974 aan toevoegde. Diverse
malen reed hij met de unieke auto in historische races op zowel de Nürburgring als Zandvoort, en ook tijdens diverse meetings van de Ferrari Club Nederland. Inmiddels hebben zijn zoons Phil en Alexander de 340 F1 weer helemaal rijklaar gemaakt, en Alexander bood me onlangs aan deze bijzondere Ferrari te besturen op het vliegveld van GilzeRijen. Ik heb de Pampas Bull nooit zien racen en ik voel me ook geen El Cabezon, maar net als González stap ik in poloshirt en met open helm in de prachtige auto. Ik heb in de jaren tachtig al eens een aantal races gereden met een 312 T uit 1975, dus dit wordt een totaal andere ervaring, zonder riemen, rolbeugel of andere veiligheden. De auto wordt aangeduwd en ik rijd mijn eerste meters, achter een groot houten stuur gezeten en met uitzicht op een dashboard met traditionele Ferrari-klokken. Het is niet eenvoudig, want de koppeling zit links van de versnellingsbaktunnel en rem en gas zitten rechts, dus heel-andtoe is vrijwel onmogelijk. En vanwege de gevoelige bak die boven alles met de juiste toeren geschakeld moet worden, is het erg belangrijk goed te anticiperen voor bochten en het terugschakelen. Op het snelle vliegveldparcours is het gebrek aan wegligging geen probleem, maar op de foto’s is te zien dat negatief camber toen nog niet echt bestond. De bocht in heb je dus onderstuur en ik merk ook dat je de bocht uit voorzichtig gas moet geven. Na een paar voorzichtige rondjes krijg ik de smaak te pakken en volg twee Maserati 250F’s met steeds hogere snelheid. Eenmaal opgewarmd doen de grote trommelremmen hun werk uitzonderlijk goed, maar vooral het geweld van de 4.5 liter grote, 380 pk sterke V12 is fantastisch, net als het sublieme geluid uit de open uitlaten. Dat ik deze enige 340 F1 ooit gebouwd mocht besturen, zal ik niet snel vergeten. Een prachtige ervaring waardoor ik één ding zeker weet: wat een sensatie moet het geweest zijn om ermee te racen! ■
RTL GP Magazine
111
HARC JOURNAAL
Zandvoort
in zwart-wit Als lid van de Jeugd Automobiel Club toog Martin van der Hulst in de jaren zestig vaak van Amsterdam naar Zandvoort. Gewapend met zijn camera legde hij in het rennerskwartier, het dorp, de duinen en vanaf de tribune het even roerige als romantische raceleven in de Sixties vast. Unieke beelden die je alvast doen verlangen naar de derde Historic Grand Prix...
112
RTL GP MAGAZINE
Zandvoort 1964 (kloksgewijs van linksboven) De door de erfgenaam van het gelijknamige whiskymerk Rob Walker ingezette Brabham BT7 van de Zweed Joakim Bonnier in het dorp, daags voor de Grand Prix; de Italiaanse BRMrijder Giancarlo Baghetti hand in hand met vriendin op de parkeerplaats van het Bouwes Hotel; de Amerikaan Dan Gurney in zijn fabrieks-Brabham waarvan in de race de besturing zou falen; fraaie Ferrari 330 GT voor het Bouwes; start van één van de races om de Coupes Benelux, met vooraan de Ecurie Francorchamps Ferrari 250 GTO van de uiteindelijke winnaar Xavier Boulanger. Onder Training voor de GP van 1962: de Ferrari Dino 156 van de Mexicaan Ricardo Rodriguez (3) en de Lotus 24 van de Brit Trevor Taylor (5).
RTL GP Magazine
113
HARC JOURNAAL
Boven De Coopers van de Nieuw-Zeelander Bruce McLaren (20) en zijn Zuid-Afrikaanse teamgenoot Tony Maggs (22) rijden gesleept aan een touw door de Zandvoortse straten op weg naar het circuit voor de eerste training voor de Grote Prijs van Nederland van 1963. Onder Diezelfde dag: de eerste Amerikaanse wereldkampioen Phil Hill met de ATS 100 op de Zandvoortse boulevard. Rechterpagina Eén van Rob Walkers monteurs met de Brabham BT7 van Joakim Bonnier (19) nog met de startnummers van Monaco, de twee weken voor Zandvoort verreden openingsrace van het Grand Prix-seizoen 1964; Jim Clarks Lotus 25 tijdens de training voor de Grote Prijs van 1962; Lorenzo Bandini laat zijn Ferrari voltanken, op de achtergrond (met bril) Mauro Forghieri. Overigens zou Lorenzo dat jaar (1963) met startnummer 4 rijden, de 2 was voor zijn teamgenoot John Surtees.
114
RTL GP MAGAZINE
RTL GP Magazine
115
HARC JOURNAAL
Een
historisch weekeinde
Met de Historic Grand Prix laten de Historische Auto Ren Club en Circuit Park Zandvoort de gouden eeuw van de autoracerij herleven. Het laatste weekeinde van augustus kun je drie dagen lang je hart ophalen. RTL GP Magazine is wederom partner van dit voor Nederland unieke spektakel.
DRIE DAGEN LANG wordt het roemruchte circuit aan de Hollandse kust weer omgetoverd tot een spannend, levend openluchtmuseum waarin je ogen en oren tekort komt. Reis terug naar vervlogen tijden en zie de historie van de racesport aan je voorbijtrekken. Vanuit de hele wereld komen honderden iconische racewagens terug naar Zandvoort, tijdmachines die je de gloriejaren van de racerij laten beleven. Voel het verleden en proef het kruitdamp van weleer. Langs de baan weerkaatst het roemruchte geronk van bloedstollende bolides tussen de duintoppen, en vermengt de zeelucht zich met een aroma van raceolie en verbrand rubber; de onmiskenbare geur van pure passie. Ook in het rennerskwartier wordt de klok teruggedraaid, want iedereen mag overal bij. Sta oog in oog met een zeldzame Ferrari, werp een blik in de machinekamer van een beroemde Porsche, haal je hart op aan een ontmantelde McLaren… De Historic Grand Prix Zandvoort is autosport zoals het was. Als vanouds. Onvervalst, adembenemend en zinnenprikkelend, een uniek schouwspel dat jong en oud in vervoering brengt, dit jaar van vrijdag 29 tot en met donderdag 31 augustus.
Ruim driehonderd racewagens en nóg meer verschillende raceklassen kenmerken de derde Historic Grand Prix. Zo verschijnen deze editie niet alleen weer tientallen Formule 1’s aan de start (de complete geschiedenis van de Grote Prijs van Nederland, verdeeld over pre-1961, 1961-1965, en 1966-1985), maar voor het eerst ook de legendarische Groep C-sportwagens uit de jaren tachtig, 500cc Formule 3’s en de dubbeldikke Groep 5-bolides uit het vermaarde DRM. Voeg daarbij een keur aan klassieke GT’s, sportprototypes, toerwagens en Formule 2’s en je komt uit op een fantastisch totaal van 13 raceklassen die prachtige startvelden en spannende races garanderen. Geheel in stijl met het verleden beperkt de charme van de Historic Grand Prix zich niet tot het circuit van Zandvoort, want net als vroeger - toen er nog geen pitgebouw langs de baan stond en er ‘s avonds in garages in het dorp aan de racewagens werd gesleuteld - rijden de deelnemers op zaterdag aan het eind van de dag met hun bolides van het rennerskwartier naar het centrum van Zandvoort, waar ze te midden van een unieke ambiance tentoongesteld worden. Een bijzonder hoogtepunt van een bijzonder weekeinde dat je niet mag missen. Boek dus nu alvast je tickets via www.historicgrandprix.nl. ■
Legendarische Groep C-wagens en de dubbeldikke Groep 5-bolides uit het DRM verrijken de derde editie van deze klassieker
116
RTL GP MAGAZINE
RTL GP Magazine
117
