Hendrik-Ido-Ambacht
Algemene Beschouwingen 29 oktober 2012 Mijnheer de Voorzitter, Ik moet eerlijk bekennen: toen ik de programmabegroting 2013-2016 voor de eerste keer las, kon ik een gaap en een zucht nauwelijks onderdrukken. Wat saai! En vrolijk werd ik er ook niet van. Sinds 2009 wordt er gesproken over onzekere tijden, bezuinigingen, trap-op, trap-af, efficiency, zelfredzaamheid, het terugleggen van verantwoordelijkheden, enzovoort, enzovoort. We komen de woorden zelfredzaamheid en verantwoordelijkheid wel erg veel tegen in de begroting. De Partij van de Arbeid vindt dat we moeten oppassen dat dit niet ten koste gaat van de solidariteit. Dit is voor onze partij een belangrijk thema. Het college heeft goed op de winkel gepast en zal dat ook het volgend jaar doen. Het meerjarenperspectief is structureel sluitend, dankzij de in 2010 ingezette bezuinigingsoperatie. Dat is op zichzelf natuurlijk een compliment waard, want ja, ook de Partij van de Arbeid vindt het belangrijk dat de financiën goed op orde zijn. Toch ga ik namens de PvdA proberen het college te bewegen méér te doen dan alleen op de winkel passen. (Bestuursstijl) Waar kunnen we nu nog op sturen als gemeente, als raad? Voor een groot deel liggen de uitgaven al vast: 80% van wat gemeenten doen is uitvoering van rijksbeleid en ten minste één derde van de begroting gaat naar verbonden partijen. Toch blijft er genoeg over om voor wat reuring in de tent te zorgen, dat heeft de afgelopen periode ons wel laten zien. Ambacht is niet meer alleen die vriendelijke groene gemeente met het dorpse karakter waar iedereen elkaar vriendelijk op straat groet. De tijd dat we alle grote stadsproblemen buiten de deur konden houden, is voorbij. En dat gaat helaas soms ook gepaard met omgangsvormen die te wensen overlaten. De Partij van de Arbeid heeft de laatste jaren consequent aangedrongen op een open bestuursstijl. Vertellen wat je weet, maar ook wat je nog niet weet, actief de burger opzoeken met je verhaal, ook als er nog geen formele stappen zijn gezet, zoals het indienen van een bouwaanvraag. Dat is lastig, de buitenwereld binnenhalen, terwijl je zelf nog niet alles precies weet. Bovendien gelden er in de buitenwereld die diffuus is hele andere regels dan in de politieke of bestuurlijke arena. Het college en de raadsleden weten dat mijn fractie niet zo enthousiast was over de wijze van communicatie rondom de Petrakerk. Bij Yulius heeft het college die open bestuursstijl wel toegepast en daar is de PvdA content mee, ondanks de onrust die dit heeft veroorzaakt. Er is maximale openheid van zaken gegeven.
2 Over Yulius en de Petrakerk hebben de partijen geen standpunt in hoeven nemen (alhoewel sommigen dat wel deden) want beide projecten zijn niet doorgegaan. Wel werden we geconfronteerd met een aantal vragen die de essentie van de lokale politiek en ons werk als raadslid raken. Hoe moeten we met burgers omgaan? Er zijn mensen die zeggen: “de burger heeft altijd gelijk”, maar is dat zo? Moet je altijd naar de burger luisteren? Moet je als raadslid de kiezer naar de mond praten of moet je juist onafhankelijk durven denken en doen? Verder kijken dan de grenzen van je eigen wijk of gemeente? Méér belangen afwegen dan uitsluitend het eigen belang? Het lef hebben om een eigen agenda te voeren? Helse dilemma’s te erkennen? Het slechte nieuws durven brengen, namelijk dat er soms geen makkelijke oplossingen zijn? En, meer concreet: hoe zorgen we ervoor dat Hendrik-IdoAmbacht een gemeente blijft waar plaats is voor iedereen? Het antwoord op al deze vragen hebben wij niet, maar we stoeien er wel regelmatig mee binnen onze fractie. Wat voor de PvdA als een paal boven water staat, is dat wij vinden dat er in onze gemeente plek moet zijn voor iedereen: gelovigen en niet-gelovigen, mensen die goed in de slappe was zitten en zij die het minder hebben, jong en oud, gezond en minder gezond. Niet alles waarvan onze inwoners last zouden kunnen krijgen, kunnen en willen we uitbannen. Omdat dat sociaal is en wij vinden dat iedereen erbij hoort. (Samenwerking) Bij de behandeling van de Kadernota heeft de PvdA haar enthousiasme voor de samenwerking met Zwijndrecht niet onder stoelen of banken gestoken. We hebben toen aangegeven dat we open dit proces ingaan en dat er wat ons betreft geen taboes zijn, mits de uitkomst van het geheel goed in balans is. Voor alle duidelijkheid: daarbij staat de zelfstandigheid van Ambacht voorop. De PvdA vindt dat je juist sterker wordt door goed samen te werken en zo kun je je identiteit en zelfstandigheid behouden. (Bibliotheek) Die samenwerking met Zwijndrecht gaat natuurlijk niet alleen over het zwembad. Wij denken dat bijvoorbeeld bibliotheekvoorzieningen ook op het niveau van de Zwijndrechtse Waard beschouwd kunnen worden. Wij dragen de bibliotheek een warm hart toe, maar als we zien dat het ons dik een half miljoen op jaarbasis kost - voor Ambachtse begrippen veel geld - dan is onze conclusie dat er creatief gezocht moet worden naar mogelijkheden om dit bedrag terug te brengen. Juist om de bieb te kunnen behouden. Het Sociaal Cultureel Planbureau (SCP) heeft onderzoek gedaan naar de sociaal-maatschappelijke trends en de effecten daarvan op bibliotheken. Mensen lezen minder en besteden meer tijd achter de computer. We hebben te maken met e-books en publishing- on-demand . Lezen van boeken neemt af ten gunste van de social media. Op dergelijke ontwikkelingen moeten we inspelen. We horen graag hoe het college hier tegenaan kijkt. (Duurzaamheid) Wij kunnen ons ook goed voorstellen dat Ambacht en Zwijndrecht intensiever met elkaar samenwerken op het gebied van duurzaamheid. Onlangs kwam wethouder Mirck op een positieve manier in het nieuws met het bericht dat de Zwijndrechtse gemeentelijke gebouwen voorzien worden van zonnepanelen. Mijn fractie vroeg zich toen af: waarom zijn Zwijndrecht en Ambacht hier niet samen
3 in opgetrokken? Misschien had er dan nog wel een veel betere deal gesloten kunnen worden met HVC. Of was het niet zo dat binnen Drechtstedengemeenten is afgesproken dat hier een gezamenlijke opgave ligt? Wij horen hierop graag een reactie van het college. En, nu we het toch over duurzaamheid hebben, moet ons van het hart dat wat het college op dit gebied laat zien, te mager is. Ambacht zou zich meer als groene gemeente kunnen profileren. Dan gaat het niet alleen om zonnepanelen en led-verlichting in gemeentelijke panden, maar bijvoorbeeld ook om het gebruik van elektrische auto’s door gemeentelijke toezichthouders en hergebruik van warmte uit afvalwater. Zo wordt in Woerden de warmte uit de riolering gebruikt voor gladheidbestrijding en in Enschede worden huizen verwarmd dankzij een warmtewisselaar die in het riool is gelegd. Dat soort vernieuwende dingen moeten toch ook in Ambacht mogelijk zijn? Ik heb nog eens in het coalitieakkoord nagekeken wat er over duurzaamheid staat onder de kop ‘Acties’ en dat is: “expliciteren van het begrip groene gemeente”. Feitelijk betekent dat niets meer of minder dan duidelijk maken wat een groene gemeente is, maar wij zouden graag wat méér zien van het college. Denkt het college dat dat mogelijk is? En zo ja, wat, hoe en wanneer? Het Afvalstoffenbeleidsplan, waar we al veel te lang op wachten, biedt natuurlijk ook kansen om Hendrik-Ido-Ambacht als groene gemeente te profileren. We hebben gevraagd binnen welke termijn de ontwikkelingen als het switchen van afvalbeheer naar een materiaalketenbeleid in een concreet plan worden vertaald. Daar is geen duidelijk antwoord op gekomen. We worden in november of december als raad geconsulteerd, de resultaten daarvan worden verwerkt en daarna komt er een geactualiseerde afvalvisie. Goed dat u ons consulteert college, maar dat had toch ook eerder gekund? Wij willen nu eindelijk daden zien! (Welzijn) Op het gebied van welzijn is wat mijn fractie betreft het mislukken van A3 Welzijn een behoorlijke domper. Het was toch niet zo’n goed idee om ouderenwerk en jongerenwerk bij elkaar te stoppen, maar had dat niet van tevoren bedacht kunnen worden? Er is nu veel tijd, energie en geld in de fusie gestoken en waarschijnlijk zal er nog meer budget nodig zijn om alles met A3 netjes af te wikkelen. Per saldo heeft het onze burgers niets opgeleverd. Overigens staat op de website van A3 onder de kop ‘Ontstaan’ nog altijd: “Met de fusie is een stichting ontstaan die stabieler is, en beter in staat om de inwoners van Hendrik-Ido-Ambacht nog beter te bedienen.” We weten nu dat dat absoluut niet waar is. Het activiteitenaanbod wordt opgeknipt en verspreid ondergebracht bij verschillende organisaties. Wij maken ons in het bijzonder zorgen om het jongerenwerk in Dock03. Op de website van A3 wordt onder ‘Activiteiten 2011’ niet één activiteit voor jongeren genoemd. Dat vinden wij op zijn minst vreemd. Als straks de jongerenactiviteiten worden ondergebracht bij Vivenz, kunnen er dan duidelijke afspraken worden gemaakt over het budget dat er is om dingen voor de jongeren te organiseren? We vinden het belangrijk dat vrijwilligers en medewerkers van Dock03 (of voormalig Stichting Dumas) weten wat het budget is zodat ze een activiteitenplan kunnen opstellen en gemotiveerd aan de slag kunnen. Kan het college beloven dat een deel van het budget dat Vivenz krijgt, in die zin geoormerkt wordt?
4
Voorzitter, de PvdA heeft aan het college gevraagd hoeveel mensen er gebruik hebben gemaakt van het CJG sinds de oprichting ervan. Het college kon deze vraag niet beantwoorden vanwege de verscheidenheid aan activiteiten die door verschillende organisaties worden aangeboden die bovendien elk een eigen registratiesysteem hebben. Wij vinden het vreemd dat dit soort cijfers niet centraal worden bijgehouden; het is per slot van rekening één centrum. Maar achter deze technische vraag van de PvdA zit een andere vraag. Eind september verschenen er berichten in de krant over de CJG’s. “Laagdrempelig advies waar geen vraag naar is” en “Geen animo ouders voor gezinscentra” waren de krantenkoppen. Gemeenten hebben met hulp van het rijk 1,2 miljard gestoken in CJG’s maar er is nauwelijks aanloop. Mensen stellen hun vraag per mail of telefonisch. Ouders hebben geen behoefte aan een fysieke plek om hun vragen te stellen. In de grote steden komen er per vestiging tussen de vijf en tien bezoekers per week. Wij willen weten hoe dat in Ambacht is omdat er plannen zijn om het CJG bij de bibliotheek onder te brengen. Dat zal ongetwijfeld investeringen met zich meebrengen en het is maar de vraag of dat zinvol is als er bijna niemand op bezoek komt. Ik stel daarom nogmaals de vraag in iets andere vorm: hoeveel mensen hebben het CJG bezocht voor opvoedvragen? Ik verwacht dat de wethouder met deze vraag wel uit de voeten kan. (Speelruimteplan) Wat betreft het speelruimteplan hebben we nog net voor de begrotingsbehandeling een procesvoorstel van het college ontvangen voor de actualisatie. De pilot aan de Frans Lebretstraat heeft niet het gewenste resultaat opgeleverd, maar toch gaat het college op de ingeslagen weg voort, met inachtneming van een aantal aanbevelingen van de bewoners van de Lebretstraat. Er is minder geld en er wordt een flink beroep gedaan op de bewonersplatforms. En ook hier komen we het begrip zelfredzaamheid weer tegen. De PvdA is er niet helemaal van overtuigd dat dit gaat werken, maar wil het een kans geven. Ook hier geldt dat we daden willen zien, liefst nog voordat het volgend jaar echt weer wordt om buiten te kunnen spelen. Kan het college aangeven wanneer we hiervan in de buitenruimte iets gaan merken? Kan de raad tussentijds op de hoogte worden gehouden? (Centrum voor Cultuur en Historie) Voorzitter, in 2010 heeft de PvdA bij de begrotingsbehandeling gezegd dat het haar een goed idee lijkt om in Ambacht een Centrum voor Cultuur en Historie te realiseren. De verantwoordelijk portefeuillehouder nam dit voor kennisgeving aan en antwoordde dat hij eventuele initiatieven hiervoor vanuit de raad afwachtte. We hebben dit even laten rusten, in afwachting van een nota accommodatiebeleid. Maar die nota is er nu nog niet en we weten niet zeker of het college ons idee daarin wil meenemen. De PvdA wil, samen met Gemeente Belangen, dat er serieus gekeken wordt of zo’n centrum er kan komen. Het idee is dat diverse culturele organisaties samen in één gebouw hun thuis vinden, dat er een expositieruimte komt voor kunstenaars en voor de stukken uit de Spoorcollectie die nu elders zijn opgeslagen. Het Historisch Genootschap, Bouquet en de Ambachtse Muziekschool zijn organisaties die we daarbij in gedachten hebben. Zij hebben alle drie meer ruimte nodig. Misschien zijn er nog andere organisaties die in het concept passen. We denken dat er ook een coffeecorner bij past, waar mensen van Drechtwerk zouden kunnen werken. Kortom: wij zien mogelijkheden en kansen.
5 Daarom dienen de fracties van de PvdA en Gemeente Belangen de volgende motie in: De gemeenteraad van de gemeente Hendrik-Ido-Ambacht, in vergadering bijeen op 29 oktober en 1 november 2012; Gehoord de beraadslagingen over de Programmabegroting 2013-2016; Overwegende dat: er culturele organisaties in Hendrik-Ido-Ambacht zijn die met ernstig ruimtegebrek kampen; dit in ieder geval geldt voor Het Historisch Genootschap, Bouquet en de Ambachtse Muziekschool; het gezamenlijk huisvesten van verschillende culturele organisaties kan zorgen voor kruisbestuiving tussen die organisaties en zodoende voor meerwaarde voor de Ambachtse cultuur; het Historisch Genootschap zijn collectie nauwelijks kan tentoonstellen; veel voorwerpen uit de nalatenschap van burgemeester Spoor niet door de inwoners van Hendrik-Ido-Ambacht bezichtigd kunnen worden omdat zij elders zijn opgeslagen; er nauwelijks ruimte is waar Ambachtse (amateur-)kunstenaars hun werk kunnen exposeren; het college voornemens is een nota Accommodatiebeleid aan de raad aan te bieden; het wenselijk is, dat het college ter voorbereiding op deze nota tevens onderzoekt onder welke voorwaarden de realisatie van een Centrum voor Cultuur en Historie, waarin in ieder geval de bovengenoemde instellingen een plek krijgen, alsmede waar ruimte is voor de Spoor-collectie en de Ambachtse (amateur)kunstenaars om hun werk te exposeren, op korte of middellange termijn mogelijk is; het college de uitkomsten van het onderzoek in de nota zou moeten meenemen zodat besluitvorming hierover door de raad kan plaatsvinden; Draagt het college op om:
te onderzoeken onder welke voorwaarden en op welke locatie de realisatie van een Centrum voor Cultuur en Historie in Hendrik-Ido-Ambacht mogelijk is en hierover aan de raad te rapporteren bij de aanbieding van de nota Accommodatiebeleid in het eerste kwartaal van 2013;
En gaat over tot de orde van de dag. (CPO) Tot slot voorzitter. Ik wil de toehoorders niet teleurstellen. Zij wachten natuurlijk met smart tot de PvdA iets zegt over het collectief particulier opdrachtgeverschap, het CPO. Voor zover wij weten zijn er nog steeds geen concrete stappen gezet. Positief is wel dat het CPO een plek heeft gekregen op de Woondag in de Drechtsteden. Nu nog een plek ergens in Ambacht, misschien in De Volgerlanden. Dat moet gewoon een keer gebeuren. Politiek is een zaak van lange adem en soms duurt het jaren voordat je idee uitgevoerd wordt. Wij houden goede moed en vertrouwen dat het college creatief naar mogelijkheden blijft zoeken.
6 Nu echt tot slot. Namens de PvdA-fractie dank ik het college en de ambtenaren voor het werk dat zij hebben verricht om tot deze begroting te komen. Wij wensen het college en iedereen die, op welke wijze dan ook, bijdraagt aan het welzijn van de Ambachters veel succes toe.
